Perpunimi dhe publikimi

e të dhënave në format të RFD

• Pershkrim semantik i te dhenave me ontologjite

• Komponentët e një ontologjie:

1. Veçorite

2. Klasat

3. Objekte

Metodologji përpunimi dhe publikimi i të dhënave në format të hapur Open Data

• Veçori ODA:

Property: oda:topic

Domain: oda: Indicator

Range: oda:Topic

• Veçori ODA nga fjalore ekzistues

Property: sdmx-measure:obsValue

Property: dc:title, dc:publisher, dc:creator, dc:date

Ontologjia: Dublin Core Metadata Element Set12

• Instance ODA

• Platforme open-source me mjete për ndërtimin e aplikimeve që bazohen

në një ontologji për modelimin e të dhënave

• Mundeson krijim, vizualizim, modifikim ontologjish

• RDF

• Metodat e serializimit RDF

- format XML <rdf:Description

rdf:about="http://open.data.al/energyloss#dataset">

<dc:date>Thu Aug 11 16:03:07 CEST 2011</dc:date>

<dc:publisher>INSTAT, ERE</dc:publisher>

<dc:creator>Open Data Albania (ODA)</dc:creator>

<dc:title>Humbjet totale te energjise ne Shqiperi

(GWh)</dc:title>

<rdf:type

rdf:resource="http://open.data.al/oda2.owl#Dataset"/>

</rdf:Description>

- Notation 3 (ose N3)

• Per konvertim te datasetit te nje .xls ne triple RDF ne nje.xml

dhe .N3

• Implementim java, i zgjeruar me mapping

• Struktura e mapping

• Struktura e nje template

1. Flete pune (xl:sheetName )

2. xl:templateGraph

3. Veprime transformimi (xl:RowShift, xl:ColShift, xl:SheetShift)

• Nderfaqja në java për konvertim në RDF

• Gjenerim i 2 skedareve:

1. .xml

2. .n3

QUERY & VIZUALIZIMI

I TË DHENAVE SEMANTIKE

-SPARQL

-Google Visualisation

-Spark

• SPARQL përdoret:

- për të pyetur direkt databazen RDF (skedare RDF te ruajtur ne server

ne direktorine http://open.data.al/semanticfiles/xml/)

- Per vizualizim grafik te dhenash

• Query e ekzekutuar ne piken SPARQL Qcrumb

• Përdorimi i SPARQL query në vizualizim të dhënash me ane te

eksploruesit ODA

• Eksploruesi ODA(faceted browser )

- Perdoruesi pyet databazen ODA

- Pyjetjet (kerkimi) me ane te nderfaqes GUI (elemente select)

- Pergjigjet ne trajte grafike

- Elemente GUI popullohen me ane te pyjetjeve SPARQL mbi db RDF dhe

ontologjine ODA, ne Qcrumb

• 2 API vizuale open source ne ODA:

- Google Visualization API

- Spark

• Google Visualization API

- Me nje bashkesi mjetesh (Google Chart Tools) per paraqtitje grafike te te

dhenave

- Komponente t e nje grafiku:

1. Libraria e grafikeve (klase js)

2. Datatable (ne ODA popullohen me programin me rezultatet tabelare te nje SPARQL query)

- Motion Chart e gjeneruar me Google Visualisation API nepermjet nje SPARQL query

Metodologji përpunimi dhe publikimi i të dhënave

në format të hapur Open Data