psikiyatrik nozoloji

İzzet Baysal Tıp Fakültesi Psİzzet Baysal Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalıikiyatri Anabilim Dalı

11

Psikiyatrik nozolojiPsikiyatrik nozoloji

Doç. Dr. Cengiz KılıçDoç. Dr. Cengiz KılıçAbant İzzet Baysal ÜniversitesiAbant İzzet Baysal Üniversitesiİzzet Baysal Tıp Fakültesiİzzet Baysal Tıp FakültesiPsikiyatri Anabilim DalıPsikiyatri Anabilim Dalı


22

Psikiyatrik belirtilerin Psikiyatrik belirtilerin tanımı ve sınıflamatanımı ve sınıflama

Neden tanımlama gerekli?Neden tanımlama gerekli? Sınıflamanın yararlarıSınıflamanın yararları Sınıflama sistemleriSınıflama sistemleri

– DSMDSM– ICDICD


33

Genel görünüm ve Genel görünüm ve davranışdavranış Giyim, kuşamGiyim, kuşam Göz ilişkisi kurmaGöz ilişkisi kurma PostürPostür Sosyoekonomik düzeyle uyumlu Sosyoekonomik düzeyle uyumlu

davranışlardavranışlar Uygunsuz veya garip davranışlarUygunsuz veya garip davranışlar Saldırgan, savunucu davranış Saldırgan, savunucu davranış


44

Giyim, kuşamGiyim, kuşam

Sosyoekonomik düzeyle uygun Sosyoekonomik düzeyle uygun mu?mu?

Tuhaf, acayip giysiler taşıyor mu?Tuhaf, acayip giysiler taşıyor mu? Yaşına ve ortama uygun mu?Yaşına ve ortama uygun mu? Temizlik düzeyiTemizlik düzeyi Renkler ve uyum?Renkler ve uyum?


55

Göz ilişkisi kurmaGöz ilişkisi kurma

Göz ilişkisi hiç kurmama veya Göz ilişkisi hiç kurmama veya aşırı (rahatsız edecek derecede) aşırı (rahatsız edecek derecede) kurmakurma

GüvensizlikGüvensizlik UtangaçlıkUtangaçlık SanrılarSanrılar


66

PostürPostür

Sandalyede oturuşu nasıl?Sandalyede oturuşu nasıl? Öne eğilmiş mi, yaslanmış mı?Öne eğilmiş mi, yaslanmış mı? Sandalyeyi dolduruyor mu, ucuna Sandalyeyi dolduruyor mu, ucuna

ilişmiş mi?ilişmiş mi? Başı öne eğik mi, dik mi duruyor?Başı öne eğik mi, dik mi duruyor?


77

Uygunsuz veya garip Uygunsuz veya garip davranışlardavranışlar

Patavatsız konuşma içeriğiPatavatsız konuşma içeriği Aşırı samimi konuşmaAşırı samimi konuşma Cinsel içerikli konuşmaCinsel içerikli konuşma Küfürlü konuşmaKüfürlü konuşma Kur yapma, sarkıntılıkKur yapma, sarkıntılık Uygunsuz davranış (kaşınma, Uygunsuz davranış (kaşınma,

esneme, telefona cevap verme, esneme, telefona cevap verme, kalkıp dolaşma, eşyayı karıştırma..)kalkıp dolaşma, eşyayı karıştırma..)


88

Saldırgan davranışSaldırgan davranış

Sözel saldırgan davranış Sözel saldırgan davranış (tehditkar veya yüksek sesli (tehditkar veya yüksek sesli konuşma)konuşma)

Fiziksel saldırganlık (vurma, eşya Fiziksel saldırganlık (vurma, eşya fırlatma...)fırlatma...)


99

SavunucuSavunucu davranışdavranış

Kısa cevaplarKısa cevaplar Spontan konuşma azdırSpontan konuşma azdır Herşeye olumlu cevap verme Herşeye olumlu cevap verme

eğilimieğilimi Aşırı uyumlu tutumAşırı uyumlu tutum Aşırı dikkatlilik ve ayrıntıcılıkAşırı dikkatlilik ve ayrıntıcılık Bilgi vermemeye özen gösteren Bilgi vermemeye özen gösteren

konuşma, tutum veya kıyafetkonuşma, tutum veya kıyafet


1010

KonuşmaKonuşma

Az veya çok konuşmaAz veya çok konuşma Hızlı veya yavaş konuşmaHızlı veya yavaş konuşma Konuşmama (mutizm)Konuşmama (mutizm) Bilgi ileten/iletmeyen konuşma Bilgi ileten/iletmeyen konuşma

(içerik)(içerik)


1111

BilinçBilinç

Uyanıklık düzeyiUyanıklık düzeyi FarkındalıkFarkındalık Bilinç sislenmesi ve komaBilinç sislenmesi ve koma


1212

Yönelim (orientation)Yönelim (orientation)

Yeri, zamanı, kişiyi, bilme tanımaYeri, zamanı, kişiyi, bilme tanıma Bozulma sırası =>zaman, yer, kişiBozulma sırası =>zaman, yer, kişi Kişi yönelimi ancak çok ağır beyin Kişi yönelimi ancak çok ağır beyin

hastalıklarında ve disosiyatif hastalıklarında ve disosiyatif bozukluklarda bozulurbozukluklarda bozulur


1313

DuygulanımDuygulanım

Duygu (emotion, feeling)Duygu (emotion, feeling) Duygulanım (affect)Duygulanım (affect) Duygudurum (mood, mizaç)Duygudurum (mood, mizaç)


1414

Duygulanım: tanımlarDuygulanım: tanımlar

DuyguDuygu: dış ve iç uyaranlara tepki : dış ve iç uyaranlara tepki olarak yaşanan, bedensel ve olarak yaşanan, bedensel ve ruhsal bileşenleri olan yaşantılarruhsal bileşenleri olan yaşantılar

DuygulanımDuygulanım: iç ve dış uyaranlara : iç ve dış uyaranlara duygularla tepki verebilme yetisiduygularla tepki verebilme yetisi

DuygudurumDuygudurum: Uzun süreli, görece : Uzun süreli, görece istikrarlı duygulanım istikrarlı duygulanım


1515

Duygulanımda Duygulanımda bozuklukbozukluk ArtmaArtma: taşkın, kabarmış, labil, : taşkın, kabarmış, labil,

çökkün..çökkün.. AzalmaAzalma: soğukluk, apati, küntlük, : soğukluk, apati, küntlük,

sığlıksığlık SapmaSapma: uygunsuzluk, ambivalans, : uygunsuzluk, ambivalans,

aleksitimialeksitimi


1616

BellekBellek

Unutma ve hatırlamaUnutma ve hatırlama Tespit belleği (işleyen/anlık Tespit belleği (işleyen/anlık

bellek)bellek) Yakın bellekYakın bellek Uzak bellekUzak bellek Bellek muayenesiBellek muayenesi


1717

YargılamaYargılama

Bilinç ve bellek sağlam olduğu Bilinç ve bellek sağlam olduğu halde bozulabilirhalde bozulabilir

Kişinin SED’ne bağlı olarak Kişinin SED’ne bağlı olarak değişebilirdeğişebilir

Toplumun kültürel değişimine Toplumun kültürel değişimine paralel olarak değişebilirparalel olarak değişebilir


1818

ZekaZeka

Zeka-eğitim ilişkisiZeka-eğitim ilişkisi IQ testleriIQ testleri Zekanın türleriZekanın türleri Zeka kalıtsal mı, gelişir mi?Zeka kalıtsal mı, gelişir mi? Irklararası farklılık var mı?Irklararası farklılık var mı?


1919

DüşünceDüşünce

En iyi muayene yolu konuşmayı En iyi muayene yolu konuşmayı incelemekincelemek

Biçimi ve içeriğinde bozukluk olabilirBiçimi ve içeriğinde bozukluk olabilir Düşünce akışında hızlanma, Düşünce akışında hızlanma,

yavaşlamayavaşlama Düşünce durması: bloklarDüşünce durması: bloklar Ayrıntıcı veya çevresel Ayrıntıcı veya çevresel

konuşma/düşünmekonuşma/düşünme Çağrışım bozukluklarıÇağrışım bozuklukları


2020

Düşünce akışında Düşünce akışında bozukluklarbozukluklar Artma: hızlanma, fikir uçuşmasıArtma: hızlanma, fikir uçuşması Azalma: yavaşlama, durma, Azalma: yavaşlama, durma,

bloklarbloklar Sapma: düzensiz, uygunsuz, Sapma: düzensiz, uygunsuz,

neolojizm, enkoherans, kelime neolojizm, enkoherans, kelime salatası, stereotipi, klang çağrışımsalatası, stereotipi, klang çağrışım


2121

Düşünce içeriğinde Düşünce içeriğinde bozukluklarbozukluklar Artma: içerikte artışArtma: içerikte artış Azalma: fakirleşmeAzalma: fakirleşme Sapma: kuşku, obsesyon, sanrı, Sapma: kuşku, obsesyon, sanrı,

aşırı uğraş, yarı-sanrıaşırı uğraş, yarı-sanrı


2222

Düşünce bozuklukları: Düşünce bozuklukları: tanımlartanımlar ObsesyonObsesyon (takıntı): rahatsız edici, (takıntı): rahatsız edici,

tekrarlayan, direnmeye rağmen tekrarlayan, direnmeye rağmen gelen düşüncelergelen düşünceler

SanrıSanrı (hezeyan): mantıklı tartışma (hezeyan): mantıklı tartışma ile değiştirilemeyen, saçma/tuhaf ile değiştirilemeyen, saçma/tuhaf inanç veya fikirinanç veya fikir


2323

Soyut düşünceSoyut düşünce

Çocuklukta soyut düşünce yoktur. Çocuklukta soyut düşünce yoktur. “Ağırbaşlı” terimini somut anlar. “Ağırbaşlı” terimini somut anlar. Yaş ilerledikçe soyut düşünmeyi Yaş ilerledikçe soyut düşünmeyi öğreniröğrenir

Bazı hastalıklarda somut Bazı hastalıklarda somut düşünme devam eder.düşünme devam eder.


2424

Gerçeği değerlendirmeGerçeği değerlendirme

Düşünce ve duygulara ait olanla Düşünce ve duygulara ait olanla dış dünyayı birbirinden ayırt dış dünyayı birbirinden ayırt edebilme yetisiedebilme yetisi

Bazı hastalıklarda (scz) bozulurBazı hastalıklarda (scz) bozulur


2525

Muhakeme (yargılama)Muhakeme (yargılama)

Neden-sonuç ilişkisi, doğru-yanlış, Neden-sonuç ilişkisi, doğru-yanlış, sosyal değerler ve normlar, sosyal değerler ve normlar, yasalar, suç kavramı.. gibi yasalar, suç kavramı.. gibi konuları kavrayabilme becerisikonuları kavrayabilme becerisi

Organik mental bozukluklarda Organik mental bozukluklarda başka bozukluklar ortaya başka bozukluklar ortaya çıkmadan muhakeme bozukluğu çıkmadan muhakeme bozukluğu ortaya çıkabilirortaya çıkabilir


2626

Algı ve bozukluklarıAlgı ve bozuklukları

Tanım: Duyu organlarımızdan gelen Tanım: Duyu organlarımızdan gelen uyarıların algı merkezleri tarafından uyarıların algı merkezleri tarafından işlenmesi ve tanınmasıdırişlenmesi ve tanınmasıdır

Algılamada azalma, artma veya Algılamada azalma, artma veya sapmadan söz edebiliriz sapmadan söz edebiliriz

AzalmaAzalma: scz, depr: scz, depr ArtmaArtma: mani, hipomani: mani, hipomani SapmaSapma: scz, mani, organik mental : scz, mani, organik mental

bzk. bzk.


2727

Algı ve bozukluklarıAlgı ve bozuklukları

YanılsamalarYanılsamalar VarsanılarVarsanılar


2828

Yanılsama (illüzyon)Yanılsama (illüzyon)

Algı yanılması da denirAlgı yanılması da denir Var olan bir nesnenin çeşitli nedenlerle Var olan bir nesnenin çeşitli nedenlerle

farklı bir şekilde algılanmasıdırfarklı bir şekilde algılanmasıdır Bilinç sislenmesi, alkol veya madde Bilinç sislenmesi, alkol veya madde

etkisi, yorgunluk, uykusuzluk vb. etkisi, yorgunluk, uykusuzluk vb. nedenlere bağlı oluşabilirnedenlere bağlı oluşabilir

ÖrneklerÖrnekler: hortumu yılana benzetmek, : hortumu yılana benzetmek, duvar kağıdı desenini gerçek sanmak, duvar kağıdı desenini gerçek sanmak, birisi size sesleniyor sanmak vb.birisi size sesleniyor sanmak vb.


2929

Varsanı (halüsinasyon)Varsanı (halüsinasyon)

Nesnesiz algı da denir.Nesnesiz algı da denir. Olmayan bir kişinin sesi duyulur veya Olmayan bir kişinin sesi duyulur veya

hayali görülürhayali görülür Uyanıkken olması önemli (rüyadan ayırt Uyanıkken olması önemli (rüyadan ayırt

edin!)edin!) Komşudan gelen sesler varsanı olabilir!!Komşudan gelen sesler varsanı olabilir!! Hipnogojik, hipnopompik halüsinasyonHipnogojik, hipnopompik halüsinasyon Duygudurumla uyumlu halüsinasyonDuygudurumla uyumlu halüsinasyon


3030

VarsanılarVarsanılar

En yaygın olanlar işitme ve görmeEn yaygın olanlar işitme ve görme Kendi isminin çağrıldığını duyma Kendi isminin çağrıldığını duyma

varsanı mı?varsanı mı? Dokunma, koku ve tat sanrısı ne Dokunma, koku ve tat sanrısı ne

durumda görülür?durumda görülür? 6. his sanrısı var mıdır? 6. his sanrısı var mıdır?

psikiyatrik nozoloji

Documents