programi buxhetor afatmesëm 2015-2017

REPUBLIKA E SHQIPRIS

Ministria e Financave

Drejtoria e Prgjithshme e Buxhetit

Projekti i Programit Buxhetor Afatmesm

2015- 2017

www.financa.gov.al

TTAABBEELLAA EE PPRRMMBBAAJJTTJJEESS

HHYYRRJJEE 2

AA..11 RROOLLII II PPRROOGGRRAAMMIITT BBUUXXHHEETTOORR AAFFAATTMMEESSMM 2

AA..22 PPRROOGGRRAAMMII BBUUXXHHEETTOORR AAFFAATTMMEESSMM DDHHEE SSTTRRAATTEEGGJJIIAA KKOOMMBBTTAARREE PPRR ZZHHVVIILLLLIIMM DDHHEE IINNTTEEGGRRIIMM 2

AA..33 PPRROOCCEESSII II PPRRGGAATTIITTJJEESS SS PPBBAA 22001155 22001177 3

AA..33..11 RRiisshhiikkiimmii ii PPoolliittiikkss ss PPrrooggrraammiitt ((RRPPPP)) 3

AA..33..22 PPllaanniiffiikkiimmii ii SShhppeennzziimmeevvee ddhhee IInnvveessttiimmeevvee tt PPrrooggrraammiitt ((PPSSHHIIPP)) 4

AA..44 RRoollii ii MMiinniissttrriiss ss FFiinnaannccaavvee nn pprroocceessiinn ee PPBBAA 4

AA..55 RRoollii ii KKoommiitteettiitt tt PPllaanniiffiikkiimmiitt SSttrraatteeggjjiikk 4

B. KUADRI MAKROEKONOMIK DHE FISKAL PR PERIUDHN 2015-2017 Error! Bookmark not defined.

C. KRKESAT BUXHETORE AFATMESME SIPAS PROGRAMEVE T MINISTRIVE T LINJS

C.1 MINISTRIA E ZHVILLIMIT EKONOMIK, TREGTIS DHE SIPRMARRJES 24

C.2 MINISTRIA E BUJQSIS, ZHVILLIMIT RURAL DHE ADMINISTRIMIT T UJRAVE 37

C.3 MINISTRIA E TRANSPORTIT DHE INFRASTRUKTURS 59

C.4 MINISTRIA E FINANCAVE 69

C.5 MINISTRIA E ARSIMIT DHE SPORTIT 103

C.6 MINISTRIA E KULTURS 124

C.7 MINISTRIA E SHNDETSIS 137

C.8 MINISTRIA E PUNVE T JASHTME 156

C.9 MINISTRIA E DREJTSIS 172

C.10 MINISTRIA E BRENDSHME 187

C.11 MINISTRIA E MBROJTJES 247

C.12 MINISTRIA E MJEDISIT 261

C.13 MINISTRIA E NTEGRIMIT EUROPIAN 273

C.14 MINISTRIA E MIRQNIES SOCIALE DHE RINIS 296

C.15 MINISTRIA E ENERGJIS DHE INDUSTRIS 298

C.16 MINISTRIA E ZHVILLIMIT URBAN DHE TURIZMIT 300

Aneksi 1: Tavanet e Shpenzimeve Buxhetore 2015-2017 n nivel programi pr Ministrit e Linjs 308

Aneksi 2: Tavanet e Shpenzimeve Buxhetore t PBA 2015-2017, n nivel Njsie t Qeverisjes Qendrore 309

PROJEKT DOKUMENTI I PROGRAMIT BUXHETOR AFATMESM 2015 2017

_____________________________________________________________________________________

1

PPRRMMBBLLEEDDHHJJEE Dokumenti i Programit Buxhetor Afatmesm (PBA) 2015 2017 prbn finalizimin e fazs s par, t procesit t prgatitjes s krkesave buxhetore afatmesme 2015 2017, proces ky i iniciuar prmes vendimeve t Kshillit t Ministrave nr.34, dat 29.01.2014 Pr miratimin e kuadrit makroekonomik e fiskal pr periudhn 2015-2017, si dhe vendimit nr.110, dat 27.02.2014 Pr miratimin e tavaneve t prgatitjes s Programit Buxhetor Afatmesm 2015-2017. Si do vit i gjith procesi sht drejtuar dhe koordinuar nga Grupi pr Manaxhimin Strategjik (GMS), i cili sht ngritur n do njsi t qeverisjes qendrore n baz t Urdhrit t Kryeministrit nr.78, dat 08.05.2006, Pr krijimin e grupeve ministrore t puns pr Strategji, Buxhet dhe Integrim,GSBI, i ndryshuar, ku nj rol t veant ka luajtur koordinatori i GMS (Npunsi Autorizues/Sekretari i Prgjithshm) n do njsi t qeverisjes qendrore. N mnyr t ngjashme, n prputhje me Udhzimin e Ministris s Financave nr.8, dat 29.03.2012 Pr procedurat standarde t prgatitjes s Programit Buxhetor Afatmesm dhe udhzimin nr.7, dat 28.02.2014 Pr prgatitjen e PBA 2015 2017 , sht drejtuar dhe organizuar ky proces edhe n institucionet e tjera buxhetore. Dokumenti i PBA 2015 2017 paraqet n detaje qllimet, objektivat dhe produktet e programeve t secils prej ministrive t linjs, pr vitet 2015, 2016 dhe 2017. Kshtu, ky dokument ka mundur t realizoj pr nj kuadr afatmesm lidhjet mes qllimeve dhe objektivave t politikave, me shprndarjen e burimeve buxhetore, prkatsisht n nivel programi. sht e rndsishme pr tu theksuar fakti se, me rritjen progresive t vmendjes kushtuar procesit t Programit Buxhetor Afatmesm 2015 2017, kapaciteti i manaxhimit po prmirsohet vazhdimisht me kalimin e kohs. Gjithashtu, Sistemi i Planifikimit t Integruar dhe veanrisht Strategjia Kombtare pr Zhvillim dhe Integrim, jan bazat e forcimit t vazhdueshm t procesit t PBA, nprmjet sigurimit t informacionit t nevojshm n nivel strategjik t politikave. N vijim, projekt dokumenti i Programit Buxhetor Afatmesm, 2015 2017 sht i strukturuar n tre kapituj:

Kapitulli i Par prshkruan rolin e PBA si nj instrument i manaxhimit t shpenzimeve publike, pjes prbrse e Sistemit t Planifikimit t Integruar, si dhe termat kohore q procesi i PBA ndjek gjat vitit buxhetor;

Kapitulli i Dyt prshkruan Kuadrin Makroekonomik dhe Fiskal pr periudhn 2015 2017;

Kapitulli i Tret paraqet n mnyr t prmbledhur informacionin e siguruar nga ministrit e linjs lidhur me Krkesat Buxhetore Afatmesme 2015 2017 dhe konkretisht qllimet e politiks, objektivat dhe produktet pr secilin prej programeve t tyre pr vitet 2015, 2016 dhe 2017.

Gjithashtu, n kt dokument prfshihen edhe 2 anekse shoqruese t strukturuar si m posht: Aneksi 1: Tavanet e shpenzimeve buxhetore 2015 2017 , n nivel programi pr ministrit e linjs; Aneksi 2: Tavanet e shpenzimeve buxhetore 2015 2017 n nivel grup-artikujsh t shpenzimeve,

pr do njsi t qeverisjes qendrore;


_____________________________________________________________________________________

2

HHyyrrjjee

AA..11 RRoollii ii PPrrooggrraammiitt BBuuxxhheettoorr AAffaattmmeessmm

1. Programi Buxhetor Afatmesm (PBA) sht nj instrument operacional pr manaxhimin e shpenzimeve publike dhe nj komponent ky i Sistemit t Planifikimit t Integruar. Ai sht rezultat i dy proceseve: Rishikimit t Politikave dhe Planifikimit t Shpenzimeve dhe Investimeve t Programit. Planet e shpenzimeve hartohen nga njsit e qeverisjes qendrore brenda burimeve q Qeveria ka n dispozicion. Ky dokument prdoret pr t informuar Kuvendin e Shqipris dhe publikun e gjer lidhur me planet e shpenzimeve t Qeveris pr tre vitet e ardhshme t cilat do t ojn n arritjen e objektivave politike t Qeveris. Ai prcakton kontekstin afatmesm t Buxhetit Vjetor.

2. Qllimet kryesore t PBA jan:

Inkurajimi i efektivitetit, eficiencs dhe ekonomis n kryerjen e shpenzimeve publike;

Lidhje e drejtprdrejt ndrmjet prioriteteve strategjiko-politike t Qeveris me shprndarjen e burimeve publike dhe kryerjen e shpenzimeve publike;

Promovimi i disiplins fiskale duke mundsuar q shpenzimet publike t planifikohen brenda nj kuadri realist makroekonomik dhe fiskal;

Zgjerimi i vizionit t procesit buxhetor duke siguruar q programet e shpenzimeve t planifikohen n nj periudh afatmesme (3-vjeare).

Dokumenti i PBA hartohet nga Ministria e Financave dhe i jep mundsin Kshillit t Ministrave pr t zhvilluar nj kuadr t qart burimesh brenda periudhs afatmesme q do t shrbej si baz pr planifikimin e shpenzimeve publike korrente dhe kapitale.

Gjithashtu, ai i shrben njsive t qeverisjes qendrore dhe fondeve speciale t tyre pasi mundson prcaktimin prej tyre t politikave dhe programeve n nj struktur koherente, si dhe mundsin pr t prcaktuar kostot dhe prioritetet e tyre brenda kontekstit t burimeve t disponueshme, n mnyr q burimet financiare t mund t alokohen tek programet prioritare n periudhn afatmesme.

Duhet theksuar gjithashtu se procesi i hartimit t PBA sht i orientuar mbi bazn e performancs. Prparsit e ksaj mnyre t re t konceptimit t planifikimit t shpenzimeve konsistojn n prftimin e:

Kontributit t qart t produkteve n prmbushjen e objektivave t politiks;

Produkteve t matshme;

Aktiviteteve t kostueshme.

Procesi i hartimit t dokumentit t PBA u realizua nga nj bashkpunim i ngusht ndrmjet Ministris s Financave me Ministrin e Zhvillimit Ekonomik, Tregtis dhe Siprmarrjes, Departamentin e Programimit t Zhvillimit t Financimeve dhe t Ndihms s Huaj, n Kryeministri dhe Ministrin e Integrimit.

AA..22 PPrrooggrraammii BBuuxxhheettoorr AAffaattmmeessmm ddhhee SSttrraatteeggjjiiaa KKoommbbttaarree pprr ZZhhvviilllliimm ddhhee IInntteeggrriimm

Strategjia Kombtare pr Zhvillim dhe Integrim, me nj horizont planifikimi prej 7 vitesh, prcakton strategjit dhe synimet afatshkurtra dhe afatgjata pr t gjith sektort, bazuar n nj vizion kombtar. Ky program do ti shrbej edhe arritjes s aspiratave t SKZHI-s pr Integrimin Europian.

Pr procesin e Programit Buxhetor Afatmesm 2015 2017, elementi strategjik i PBA u sigurua nprmjet konsultimit t strategjive sektoriale dhe ndrsektoriale prgjat procesit t Rishikimit t


_____________________________________________________________________________________

3

Politiks s Programit prcaktimi i qllimeve dhe objektivave pr do program buxhetor t ministrive t linjs.

AA..33 PPrroocceessii ii PPrreeggaattiittjjeess ss PPBBAA 22001155 22001177

Tabela 1, paraqet n mnyr t prmbledhur hapat kryesor n procesin e pregatitjes s PBA 2015 2017, t ndrmarr n prputhje me kalendarin e Sistemit t Planifikimit t Integruar dhe kalendarin e Manaxhimit t Shpenzimeve Publike pr vitin 2013, t miratuar me vendimin e Kshillit t Ministrave nr.36, dat 29.1.2014.

Tabela 1 Fazat e Prgatitjes s PBA-s

FAZAT KOHA PERSHKRIMI 1. Kuadri makroekonomik, vendosja e prioriteteve dhe prgatitja e tavaneve t

PBA-s pr do njsi t qeverisjes qendrore dhe fondet speciale.

Tremujori I Prgatitja e tavaneve t prgjithshme dhe vendosja e treguesve makroekonomik prmes parashikimit makroekonomik.

Identifikimi i prioriteteve t politikave dhe zrave me ndikim t rndsishm n shpenzime e t ardhura (pagat, transfertat vendore, programet e reja, projektet kryesor t investimeve publike).

Vendosja e tavaneve prgatitore t PBA.

Prgatitja e Udhzimit pr Pregatitjen e PBA.

Qeveria miraton parashikimin Makroekonomik dhe Fiskal, tavanet e prgjithshme dhe tavanet prgatitore t PBA 3-vjeare pr do njsi t qeverisjes qendrore dhe fondet speciale t tyre 2. Rishikimi i Politiks s Programit (RPP).

Tremujori II Njsit e Qeverisjes Qendrore prcaktojn politikat pr do program dhe identifikojn qllimet dhe objektivat e programit.

3. Planifikimi i Shpenzimeve dhe Investimeve t Programit (PSHIP).

Tremujori II Brenda tavaneve t miratuara, Njsit e Qeverisjes Qendrore zhvillojn PSHIP duke identifikuar produktet dhe duke i kostuar aktivitetet n baz t

fondeve n dispozicion pr do program. Qeveria miraton projekt dokumentin e PBA 4. Prgatitja e Buxhetit Tremujori III Prgatitja e Udhzimit Plotsues pr Prgatitjen e

PBA.

Njsit e Qeverisjes Qendrore paraqesin krkesat buxhetore afatmesme t rishikuara.

Qeveria miraton projektin e PBA t rishikuar dhe projektligjin e buxhetit vjetor dhe i drgon n Kuvend prkatsisht pr informim dhe miratim 5. Shqyrtimi n Kuvend Tremujori IV Shqyrtimi dhe miratimi i ligjit vjetor t buxhetit nga

Kuvendi. Shnim: Dokumenti prfundimtar i PBA publikohet n fillim t vitit pasardhs pas miratimit t ligjit vjetor t buxhetit nga Kuvendi.

AA..33..11 RRiisshhiikkiimmii ii PPoolliittiikkss ss PPrrooggrraammiitt ((RRPPPP))

Nevoja kryesore pr nj manaxhim efektiv t financave publike sht prcaktimi i qart i politikave. Pr politikat e reja kjo mund t arrihet nprmjet zbatimit t nj procesi t mir t prcaktimit t politikave, domethn nprmjet prmirsimit t hartimit t politikave.


_____________________________________________________________________________________

4

Procesi i PBA-s merr nj rndsi parsore n prpjekjet e Qeveris pr t lidhur buxhetin vjetor me politikat e tij. Pr t arritur kt, politikat duhet t jen t qarta, t kuptueshme dhe t rishikohen rregullisht nprmjet nj procesi t rishikimit t politiks s programit, i cili sht i integruar me procesin e planifikimit t shpenzimeve dhe investimeve, prcaktimit t kostove dhe prgatitjes s buxhetit.

AA..33..22 PPllaanniiffiikkiimmii ii SShhppeennzziimmeevvee ddhhee IInnvveessttiimmeevvee tt PPrrooggrraammiitt ((PPSSHHIIPP))

Planifikimi i Shpenzimeve dhe Investimeve t Programit sht pjes e planifikimit strategjik dhe pason Rishikimin e Politiks s Programit. Ai prfaqson pjesn kryesore t procesit t pregatitjes s PBA. PSHIP ndrmerret n kontekstin e politiks makroekonomike dhe veanrisht t nevojs pr stabilitet fiskal.

Ai realizohet gjithashtu n kontekstin e prioriteteve strategjike t Qeveris dhe t qllimeve dhe objektivave t politiks t prcaktuara pr do sektor, domethn, nprmjet Rishikimit t Politiks s Programit, PSHIP reflekton mnyrn se si Qeveria dshiron ti alokoj burimet e saj pr secilin sektor.

Nj hap i rndsishm pr t garantuar q procesi i PSHIP t jet n prputhje me kuadrin makroekonomik e fiskal dhe prioritetet strategjike t Qeveris, sht vendosja e tavaneve t shpenzimeve, q prbn kufirin maksimal q mund t shpenzohet ose t planifikohet pr tu shpenzuar, pr nj qllim t caktuar. PSHIP ndrmerret nga ministrit e linjs duke prdorur sistemin e informatizuar t Ministris s Financs pr Planifikimin e Shpenzimeve dhe Investimeve t Programeve. Pr njsit e qeverisjes qendrore q nuk kan akses n sistemin e informatizuar, planifikimi i shpenzimeve mundsohet nprmjet formateve prkatse t prcaktuara n udhzimin e prgatitjes s Programit Buxhetor Afatmesm.

AA..44 RRoollii ii MMiinniissttrriiss ss FFiinnaannccaavve nn pprroocceessiinn ee PPBBAA

Roli i Ministris s Financave prgjat procesit t PBA sht kryesor dhe shum i rndsishm. Ministria e Financave gjat fazs s Rishikimit t Politiks s Programit, duhet t siguroj q politikat, objektivat dhe qllimet jan t prcaktuara qart dhe se programet buxhetore dhe rezultatet e synuara do t plotsojn objektivat dhe qllimet e politiks n nj mnyr q krijon vler pr para, q do t thot prdorim t shpenzimeve publike n mnyr ekonomike, eficiente dhe efektive.

Ndrsa, roli i Ministris s Financave n fazn e Planifikimit t Shpenzimeve dhe Investimeve t Programit sht i dyfisht.

i) Drgon propozime pr Tavanet e Prgjithshme t Shpenzimeve dhe Tavanet Prgatitore t PBA-s n Kshillin e Ministrave;

ii) Analiza dhe vlersimi nse njsit e qeverisjes qendrore po arrijn eficiencn, efektivitetin dhe ekonomi n prdorimin e fondeve buxhetore, gj e cila mbahet n konsiderat gjat propozimit t Tavaneve Prgatitore t PBA-s n Kshillin e Ministrave.

A.5 Roli i Komitetit t Planifikimit Strategjik

Komiteti i Planifikimit Strategjik sht nj struktur e krijuar pran Kshillit t Ministrave, e cila kryesohet nga Kryeministri. Roli i ktij Komiteti sht thellsisht koordinues dhe vendimmarrs, pasi t gjitha propozimet e rndsishme q kan t bjn me Sistemin e Planifikimit t Integruar n prgjithsi, dhe Programit Buxhetor Afatmesm n veanti, kalojn detyrimisht pr shqyrtim pran ktij Komiteti prpara s t marrin miratimin prfundimtar pran Kshillit t Ministrave.

N procesin e pregatitjes s PBA, Komiteti i Planifikimit Strategjik dhe Kshilli i Ministrave luajn nj rol parsor n drejtim t miratimit t nj sr etapash t rndsishme t tilla si:

Kuadri Makroekonomik dhe Fiskal pr periudhn e PBA


_____________________________________________________________________________________

5

Tavanet Prgatitore dhe Prfundimtare t PBA

Kalendari i Sistemit t Planifikimit t Integruar

Projekt Dokumentin e PBA

Dokumentin e PBA t rishikuar


_____________________________________________________________________________________

6

Rritja

(n % 2013/2012)

Bujqsia, blektori, gjuetia dhe pyjet 1.7

Industria 4.4

Ndrtimi 1.4

Tregti, Hotele dhe Restorante -0.8

Transporti -9.9

Posta dhe komunikacioni 1.9

Sherbime t tjera 0.2

PBB totale 0.4

B. Kuadri Makroekonomik dhe Fiskal pr Periudhn 2015 2017

Kuadri fillestar makroekonomik e fiskal pr periudhn 2015 - 2017 sht pjes e Sistemit t Planifikimit t Integruar dhe prgatitet nga Ministria e Financave. Kuadri makroekonomik e fiskal prgatitet me qllim q t ofrohet informacion pr prcaktimin e prparsive strategjike, shpenzimeve agregate, synimeve n lidhje me t ardhurat dhe deficitin, si edhe pr prcaktimin e tavaneve pr t filluar procesin e prgatitjes s Programit Buxhetor Afatmesm (PBA) n nivel ministrie. Kuadri fillestar makroekonomik e fiskal miratohet nga Komiteti i Planifikimit Strategjik n muajin e par t do viti dhe sht subjekt rishikimi dhe prditsimi n dy momente ky gjat vitit; n muajin Maj, prpara finalizimit t PBA-s dhe t tavaneve t PBA-s pr shpenzimet, dhe n muajin Shtator, prpara drgimit n Parlament t projekt-buxhetit t shtetit.

Kuadri makroekonomik e fiskal pr periudhn 2015 - 2017 prbhet nga dy pjes kryesore. N pjesn e par paraqiten vlersimet mbi zhvillimet ekonomike dhe fiskale m t fundit dhe pjesa e dyt trajton parashikimet e treguesve kryesore makroekonomik, parashikimin e burimeve n dispozicion t qeveris dhe shprndarjen e tyre pr periudhn 2015 - 2017. Zhvillimet Makroekonomike

Kriza globale ushtroi presion t dukshm mbi ekonomin shqiptare. Si pasoj e krizs globale, normat e rritjes u uln ndjeshm. Rritja reale n vitin 2009, u prgjysmua nga trendi i saj historik, por megjithat vijoi t ishte pozitive (3.3 pr qind e PBB-s), si rezultat i ekspozimit t kufizuar financiar n tregjet ndrkombtare dhe t nj politike fiskale ekspansioniste t iniciuar para krizs. Me lidhje veanrisht t forta ekonomike e tregtare me Italin dhe Greqin, kriza n kto vende u reflektua n uljen e remitancave dhe eksporteve n ekonomin shqiptare, t cilat uan n nj ngadalsim t konsiderueshm t rritjes ekonomike dhe veanrisht t t ardhurave buxhetore.

Ekonomia ka vazhduar me nj norm t moderuar rritjeje prej 3.8 pr qind n vitin 2010 dhe 3.1 n vitin 2011. N vitin 2012 dhe prgjat vitit 2013, rritja ekonomike sht dobsuar edhe m tej. Norma e rritjes ekonomike u ul n 1.6 % n 2012 dhe vijoi t ulej ndjeshm gjat 2013. Gjat vitit 2013 rritja ekonomike e vlersuar prej INSTAT rezultoi n 0.4 % krahasuar me t njjtn periudh t nj viti m par. Krkesa e brendshme vijoi t ishte mjaft e dobt. Krkesa e jashtme ka qen gjeneratori kryesor i rritjes n dy vitet e fundit, megjithat, ajo mbetet e kushtzuar nga zhvillimet e pafavorshme n ekonomit e eurozons dhe t nj baze jo t diversifikuar eksportuesish, si prsa i takon produkteve, ashtu edhe tregjeve.

Sektori real N vitin 2013, ritmi i rritjes ekonomike u reduktua edhe m tej duke regjistruar nivelin prej 0.4 %. Ndryshe nga vitet e mparshme, gjat vitit 2013, krahasuar me vendet e Ballkanit Perndimor, Shqipria ishte i vetmi vend ku rritja ekonomike u ngadalsua.

Vlera e ult e rritjes ekonomike, nn potencialin e saj dhe mesataren prej rreth 3 % t katr viteve t fundit nn trysnin e krizs globale, reflekton situatn ekonomike t eurozons, veanrisht at t

partnerve kryesor tregtar t Shqipris, si dhe pasigurin e rritur t agjentve ekonomik e lidhur edhe me faktor specifik t prkohshm gjat vitit 2013. Edhe akumulimi i detyrimeve t prapambetura t qeveris ndaj sektorit privat, veanrisht n dy vitet e fundit, ishte nj faktor i cili rndoi bilancet e bizneseve private, prfshir bankat, e rrjedhimisht prkeqsoi akoma m tej pozicionin e agjentve ekonomik pr t vijuar normalisht me aktivitetin e tyre ekonomik.


_____________________________________________________________________________________

7

4,2

5,7 5,7 5,8

5,1 5,3

7,6

3,53,0 2,8

1,2

0,4

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,02002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

N

%

Ecuria vjetore e PBB-s(rritja n % krahasuar me nj vit m par)

Sektori i Industris nxjerrse ka udhhequr aktivitetin ekonomik gjat vitit 2013 me nj rritje reale prej rreth 14.5 pr qind, pasuar nga Posta dhe komunikacioni dhe Bujqsia me nj rritje n terma real respektivisht prej rreth 1.9 pr qind dhe 1.7 pr qind. Gjat vitit 2013 kontribut pozitiv dha edhe Ndrtimi me nj rritje reale prej rreth 1.4 pr qind. Sektort q kan patur tkurrje kan qen Tregti, Hotele dhe Restorante me 0.8 pr qind dhe Transporti me 9.9 pr qind.

T dhnat e papunsis sipas Ankets Tremujore t Forcave t Puns (LFS) tregojn nj rritje t papunsis n vitin 2013 krahasuar me 2012. N fund t vitit 2013 numri i personave t punsuar n mosh pune (15-64 vje) ishte 922,840. Krahasuar me fundin e vitit 2012 ai u ul me 112,651 persona ose 10.9 %. Numri i personave t papun n mosh pune ishte 189,230. Krahasuar me 2012 ai u rrit me 14,706 persona. Shkalla e papunsis n fundin e vitit 2013 ishte 17 % kundrejt 14.4 % q ishte nj vit m par (duke psuar nj rritje prej 2.6 pik pr qindje).

Sektori monetar Krkesa agregate e dobt, inflacioni i ult i importuar dhe pritjet e ulta mbi inflacionin vazhduan ta zbusin rritjen e mimeve. Norma mesatare vjetore e inflacionit n vitin 2013 ishte 1.9 pr qind, duke qen lehtsisht posht intervalit t tolerancs s politiks monetare prej 2 % - 4 %. Norma e inflacionit ka shnuar vlera m t larta n 6 muajt e par t vitit me nj vler mesatare prej 2.3 % dhe u reduktua n gjysmn e dyt t tij duke arritur nj vler mesatare prej 1.3%.

Gjat vitit 2013 depozitat jan rritur me 2.1 pr qind dhe kredia pr ekonomin u ul me 1.2 pr qind n krahasim me vitin 2012. Pjesa m e madhe e kontributit n rnien e stokut total t kredis gjat ksaj periudhe ka ardhur prej kredive akorduar biznesit privat. Gjat vitit 2013 u vun re nga ana e bankave nj prirje shtrnguese e standardeve t bizneseve dhe disi lehtsuese t standardeve t individve. Faktort q ndikuan n shtrngimin e standardeve t kredis pr biznese vijojn t mbeten problemet specifike t sektorit ku operon biznesi, gjendja e huave me probleme n sistemin bankar dhe situata makroekonomike n vend. Faktort kryesor q ndikuan n lehtsimin e standardeve t kredis dhn individve, ishin konkurrenca dhe gjendja e likuiditetit.

Gjat tremujorit t fundit niveli i kredive t kqija u ul me nj pik prqindje. Gjithsesi, niveli i ktyre kredive mbetet i lart n nivelin 23.2 %.

13.5

13.2

13.8

14.2

14.313.4

13.9

14.0

14.4

14.415.8

16.9

17.0

10.0

14.0

18.0

Shkalla e papunsis

50.0

100.0

150.0

200.0184.8

168.6185.2 190.7 188.5

171.2173.2

171.2174.5

172.1

179.9 188.9 189.2

Numri i t papunve (n mij persona)


_____________________________________________________________________________________

8

Sektori i jashtm Pozicioni i jashtm n vitin 2013 ka pasur prmirsim n krahasim me vitin 2012. Bilanci i pagesave n vitin 2013 regjistroi nj tepric prej rreth 104 milion euro nga nj deficit prej 77 milion euro n vitin 2012.

Gjat vitit 2013 deficiti i llogaris korrente shnoi nj rritje prej rreth 5 % kundrejt vitit 2012. N terma t PBB, deficiti i llogaris korrente pr vitin 20113 ishte rreth 10.6 %, duke qndruar thuajse n t njjtin nivel prej 10.3 % t PBB t nj viti m par. Deficiti tregtar i mallrave u reduktua me rreth 13.5 % gjat 2013 n terma vjetor, ku eksportet shnuan nj rritje vjetore prej rreth 13.5 %, ndrsa importet nj ulje prej rreth 1.8 %. Ndrkoh, ky prmirsim i deficitit tregtar t mallrave sht kundrapeshuar me kontributin negativ t rritjes s importit t shrbimeve prej rreth 12.8 % dhe vijueshmrin e rnies s t ardhurave hyrse nga emigrantt prej rreth 26.4% kundrejt vitit 2012.

Flukset hyrse t investimeve t huaja direkte patn rritje prej rreth 38.6 % gjat vitit 2013 krahasuar me vitin 2012, duke kapur nivelin e 923 milion eurove. T zhveshura prej t hyrave nga privatizimet e katr HEC-ve gjat vitit 2013, flukset hyrse t investimeve t huaja direkte u rritn me rreth 21.8 % kundrejt vitit 2012. N total, bilanci i pagesave ishte pozitiv dhe si rezultat, rezervat valutore psuan rritje duke br q n fund t vitit t ishin t mjaftueshme pr t mbuluar rreth 4.6 muaj importe mallrash e shrbimesh.

Njsoj si zhvillimet n kursin e kmbimit t vitit 2012, lvizjet e Lekut gjat vitit 2013 ishin t moderuara, ku Leku ka qndruar relativisht i stabilizuar kundrejt valutave t tjera t huaja. Stabiliteti relativ i Lekut gjat ksaj periudhe reflektohet nga qndrueshmria n bilancin ofert-krkes n tregjet monetare, stabilizimin e pritjeve n vlern e monedhs kombtare dhe t tkurrjes s bilancit tregtar. Leku pati nj mbimim mesatarisht me 0.9 pr qind kundrejt euros gjat vitit 2013.

Kuadri makroekonomik afatmesm

Skenari baz i kuadrit makroekonomik, mbshtetet n linjn aktuale t politikave makroekonomike, n linjn aktuale t politikave e reformave ekonomiko-strukturore qeveritare, n sjelljen dhe n bashkveprimin racional t agjentve ekonomik brenda kontureve t ambientit t brendshm e t jashtm makroekonomik, i cili duket si m i mundshmi pr periudhn afatmesme n vijim. N kryerjen e ktyre parashikimeve jan ngritur nj set supozimesh baz, si dhe jan prdorur nj set i gjer t dhnash statistikore makroekonomike t gjeneruara prej institucioneve si: Instituti i Statistikave, Banka e Shqipris, Ministria e Financave, Fondi Monetar Ndrkombtar, Eurostat, Banka Qendrore Evropiane, etj. Kto statistika jan kryesisht n formn e serive kohore me frekuenc vjetore, tremujore e mujore. Kohzgjatja e tyre e marr n konsiderat pr ndrtimin e ktij kuadri sht prgjithsisht q prej vitit 1996. Pasi jan ndejkur t gjitha etapat metodologjike t parashikimit, testimit, analizat krahasuese, statike, dinamike, e pasi kryhen nj sr testesh konsistence, skenari baz i prftuar synon t paraqes situatn makroekonomike prgjithsisht m t mundshme e maksimalisht konsistente n aspektin e nj ekonomie t plot e integrale.

Skenari baz makroekonomik sht ngritur n nj konsultim t ngusht me Fondin Monetar Ndrkombtar.

Sektori real

Gjat vitit 2013, zhvillimet makroekonomike jan karakterizuar nga nj rritje shum e dobt, inflacion i ult, me baza relativisht t shndosha financiare, me nj prmirsim n llogarin korrente dhe me nj bilanc pozitiv t pagesave, prkeqsim t pozicionit fiskal dhe me pasiguri t larta t perceptuara prej agjentve ekonomik. Krkesa e brendshme ka vazhduar t jet nn presion n mnyr t konsiderueshme si rezultat i pasigurive pr t ardhmen, pozitave t t ardhurave t familjare, kushteve relativisht t shtrnguara t kreditimit. Komponenti publik i krkess s brendshme agregate ka ndihmuar t balancoj konsumin dhe investimet private q ishin disi t ulta. Njsoj si n vitin 2012,


_____________________________________________________________________________________

9

krkesa e huaj ka vijuar t gjeneroj pothuajse t gjith rritjen n vitin 2013. E gjith kjo rezultoi q viti 2013 t shnoj nivelin m t ult t rritjes ekonomike gjat pes viteve t fundit nn presionin e krizs globale, prej 0.4 %.

N t ardhmen, rritja pritet t prshpejtohet disi n vitin 2014, sidomos n pjesn e dyt t vitit. Pasigurit n lidhje me zgjedhjet elektorale t vitit 2013 priten t veniten, si dhe priten hyrje t kapitalit t huaj nga institucionet financiare ndrkombtare t cilat do t kanalizohen kryesisht n pagesat e borxheve t qeveris ndaj sektorit privat. Gjithashtu edhe nj prmirsim i mundshm n ekonomit e eurozons rrisin gjasat pr nj rritje m t lart n vitin 2014 prej 2.1 %.

Hendekut i prodhimit pritet q gradualisht t filloj mbyllet duke nisur q nga viti 2015 dhe duke vazhduar n vitet e ardhshme. Rritja pritet t ket nj baz m t gjer, pasi pritet q besimi i agjentve ekonomik t vij duke u prmirsuar n prputhje me rimkmbjen e aktivitetit ekonomik global dhe veanrisht t Italis dhe Greqis. Familjet dhe bizneset do t fillojn t prfitojn nga kushtet monetare stimuluese.

Bilanci i jashtm i ekonomis mund t vazhdoj t prmirsohet n vitet e ardhshme. Kjo s bashku me konsolidimin e pozicionit fiskal do t mbshtes forcimin e stabilitetit makroekonomik dhe kredibilitetit t perceptuar nga agjentt e tjer t ekonomis. Kjo do t oj n prime t ulta t rrezikut pr ekonomin dhe do t kontribuoj n nxitjen e ndrmjetsimit financiar dhe n nj hyrje m t qndrueshme t flukseve t kapitalit t huaj. Gjithashtu, korrigjimi i vijueshm i disbalancave n sektorin e jashtm do t oj n nj prmirsimin t raportit t hendekut ndrmjet kursimeve dhe investimeve n vend.

Pavarsisht pritshmrive pr nj prshpejtim t ritmeve t rritjes dhe ngushtim t hendekut t prodhimit, ekonomia sht parashikuar t vazhdoj t operoj nn potencial, si n periudhn afatshkurtr edhe n at afatmesme, duke ln t kuptohet pr presione t ulta inflacioniste nga ana e krkess.

PBB: Krkesa agregate

Konsumi final parashikohet t rritet n terma reale me nj norm mesatare vjetore prej 1.5 % gjat periudhs afatmesme n vijim. N mnyr t veant, rritja reale e konsumit parashikohet n 0.2 % n vitin 2014 duke kontribuar me 0.2 pik prqindje n rritjen ekonomike pr kt vit. Gjat vitit 2015 rritja e konsumit parashikohet t prshpejtohet n 1.5 %, duke kontribuar me rreth 1.3 pp n rritjen reale ekonomike t prgjithshme dhe t rritet me 2.7 % n vitin 2016 duke kontribuar me 2.3 pik prqindje.

Investimet (Formimi Bruto i Kapitalit Fiks) gjat 2014-2017 parashikohet t prjetojn nj rritje vjetore mesatare reale prej 1.5 %. N vitin 2014 investimet parashikohet t tkurren me -0.4 % n terma real duke kontribuar me -0.1 pp n rritjen e PBB. Tkurrja sht rrjedhoj e nivelit m t ult t investimeve publike krahasuar me vitin 2013 prej rreth 9.9 % m pak, ndrsa investimet private parashikohen t rriten me rreth 2.3 % n terma real. N vitin 2015 investimet totale parashikohet t rritet me 4.3 % duke kontribuar me 1.2 pp. N vitin 2016 investimet jan parashikuar t rriten me 5.8 % me nj kontribut prej 1.0 pik prqindjeje n rritjen reale ekonomike.

Eksporti neto i mallrave dhe shrbimeve parashikohet t vazhdoj prmirsimin e bilancit t tij neto gjat periudhs afatmesme. sht parashikuar q pr vitin 2014 deficiti i mallrave dhe shrbimeve t prmirsohet me 12.2 % n terma real, duke kontribuar me 2.0 pik prqindje n rritjen e PBB-s s parashikuar prej 2.1% pr vitin 2014. Prmirsimi i balancs parashikohet t vijoj edhe n vitin 2015 me rreth 5.8% dhe me 2.0 % n vitin 2016, duke kontribuar prkatsisht me 0.8 pik prqindje dhe 0.3 p.p. n rritjen ekonomike pr kto dy vite. Prmirsimi i eksporteve neto parashikohet t vij nga nj rritje t qndrueshme t eksporteve t mallrave dhe shrbimeve , por edhe nga ulja e importeve t mallrave dhe zvendsimi i tyre me ato t prodhuara n vend.


_____________________________________________________________________________________

10

Ndryshimet n inventar jan supozuar me nj kontribut neutral (zero pp) n krkesn agregate dhe rritjen reale t PBB-s.

PBB: Oferta Agregate

Sipas optiks s oferts agregate, ecuria e pritshme sipas aktiviteteve ekonomike kryesore paraqitet si vijon.

Prodhimi bujqsor, duke supozuar kushte normale klimaterike, sht projektuar t rritet do vit me mesataristh rreth 4.4 % pr periudhn e ardhshme 2014-2017, me nj kontribut mesatar n rritjen e PBB- s me rreth 0.9 p.p n vit.

Prodhimi industrial, duke prfshir industrin nxjerrse dhe at t prodhimit, parashikohet t rritet mesatarisht me 6.1 % n vit pr periudhn afatmesme 2014 - 2017, duke kontribuar mesatarisht me 0.7 pik prqindje n vit n rritjen e parashikuar t PBB-s pr do vit.

Ndrtimi, pr vitin 2014 parashikohet t vijoj me nj rnie, ndonse m e moderuar se vitet e shkuara, ndrsa parashikohet t kthehet n norma pozitive t rritjes pr vitet 2015, 2016 dhe 2017. Mesatarisht ndrtimi parashikohet t rritet n terma reale me 1.5 % gjat vitit 2014-2017, duke kontribuar pozitivisht n rritjen e prgjithshme t aktivitetit ekonomik me nj mesatare prej 0.1 pp n vit.

Shrbimet, jan parashikuar t rriten mesatarisht me 2.7 % n vit gjat periudhs afatmesme 2014-2017, duke kontribuar mesatarisht me 1.4 pp n vit n rritjen e prgjithshme ekonomike. Kontributi kryesor pritet t vij nga Shrbimet e tjera. Tregti, Hotele dhe Restorante gjithashtu priten t ken nj kontribut n rritje gjat gjith horizontit kohor t ardhshm.

Bazuar n parashikimet e msiprme t krkess dhe oferts agregate, skenari baz i paraqitur parashikon nj rritje reale t PBB-s prej 2.1 % n vitin 2014, 3.3.% n vitin 2015, 4.2% n vitin 2016 dhe 4.5% n vitin 2017. N tabeln m posht paraqiten parashikimet e treguesve kryesor makroekonomik pr periudhn 2014 2017.


_____________________________________________________________________________________

11

Politikat tatimore dhe parashikimi i t ardhurave tatimore pr periudhn afatmesme

N parashikimin e t ardhurave pr buxhetin e shtetit t miratuar pr vitin 2014 jan mbajtur n konsiderat vlersimet pr ecurin e ekonomis, t ardhurat e pritshme nga miradministrimi dhe efektet e Pakets Fiskale pr vitin 2014.

Totali i t ardhurave pr 2014 sht planifikuar n nivelin e 364.7 miliard lek, me nj rritje prej 11.9 pr qind kundrejt t ardhurave t buxhetit t rishikuar pr vitin 2013, ose n nivelin 25.7 pr qind t PBB-s, nga ku:

- T ardhurat nga tatimet e doganat parashikohet t jen 260.5 miliard lek, me nj rritje prej 16.2 pr qind krahasuar me buxhetin e rishikuar t vitit 2013, ose rreth 18.4 pr qind t PBB-s;

- T ardhurat nga fondet speciale, ku prfshihen kontributet e sigurimeve shoqrore e shndetsore dhe t ardhurat pr kompensimin n vler t pronarve parashikohen n 63.8 miliard lek, me nj rritje prej 7.0 pr qind krahasuar me buxhetin e rishikuar pr vitin 2013, ose rreth 4.5 pr qind e PBB-s;

- Parashikimi pr t ardhurat nga pushteti lokal pr vitin 2014 sht 10.7 miliard lek, me nj rritje prej 8.6 pr qind kundrejt buxhetit t rishikuar pr vitin 2013, ose 0.8 pr qind e PBB-s;

- T ardhurat jo-tatimore parashikohen n masn 21.1 miliard lek, ose 1.5% t PBB-s;

Treguesit kryesor makroekonomik

2013 2014 2015 2016 2017

Vler. Para. Para. Para. Para.

Popullsia Milion 2.9 2.9 2.9 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8

Inflacioni (mesatar) % 3.4 2.3 3.6 3.5 2.0 1.9 2.7 2.8 3.0 3.0

Deflatori i PBB % 4.7 2.0 2.6 1.8 2.1 1.7 2.3 2.5 2.7 2.8

Kursi i kmbimit (mesatar) Lek / USD 83.9 95.0 103.9 100.9 108.2 106.0 106.0 106.0 106.0 106.0

Kursi i kmbimit (mesatar) Lek / Euro 122.8 131.6 137.7 140.5 139.0 140.3 140.0 140.0 140.0 140.0

Faktori i Konvertimit sipas Paritetit te Fuqis Blerese (PPP) Lek / USD 41.8 41.7 44.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5

Rritja reale e PBB % 7.5 3.3 3.8 3.1 1.3 0.7 2.1 3.3 4.2 4.5

PBB Lek miliard 1,089.3 1,148.1 1,222.5 1,282.3 1,326.0 1,358.0 1,418.0 1,502.0 1,607.0 1,726.0

PBB USD miliard 13.0 12.1 11.8 12.7 12.3 12.8 13.4 14.2 15.2 16.3

PBB Euro miliard 8.9 8.7 8.9 9.1 9.5 9.7 10.1 10.7 11.5 12.3

PBB pr banor Lek mij 372.2 396.1 425.9 451.0 470.9 487.2 508.7 538.8 576.5 619.2

PBB pr banor USD 4,436.2 4,170.3 4,097.8 4,470.0 4,353.0 4,596.5 4,798.9 5,083.1 5,438.5 5,841.2

PBB pr banor Euro 3,031.5 3,010.3 3,092.9 3,209.8 3,388.4 3,473.0 3,633.4 3,848.7 4,117.7 4,422.6

PBB pr banor USD-PPP 8,900.7 9,488.4 9,578.6 9,922.3 10,359.9 10,716.9 11,190.5 11,853.4 12,682.0 13,621.1

Norma e papunsis (vitet 2012/13 sipas Ankets s Forcave t Puns-INSTAT) % ... ... ... ... 14.4 16.9 16.2 15.5 14.3 12.1

T ardhurat totale % t PBB 26.7 26.0 26.6 25.8 24.9 24.0 25.7 26.0 26.5 27.1

Shpenzimet totale % t PBB 32.3 33.1 29.7 29.3 28.4 30.1 32.2 30.8 29.9 28.4

Bilanci i prgjithshm % t PBB -5.5 -7.0 -3.1 -3.6 -3.5 -6.1 -6.5 -4.8 -3.4 -1.3

Bilanci primar fiskal % t PBB -2.7 -3.9 0.3 -0.4 -0.3 -2.9 -3.2 -1.3 0.2 2.3

Bilanci korrent fiskal % t PBB 3.1 1.3 2.4 1.9 1.2 -0.5 -1.7 0.3 1.6 3.7

Huamarrje totale neto % t PBB 4.9 4.6 3.1 3.9 3.2 5.5 6.4 4.8 3.4 1.3

Borxhi Publik Total % t PBB 54.7 59.5 58.5 60.3 62.5 70.5 72.1 71.7 69.2 65.6

Borxhi publik i qeverise se pergjithshme % t PBB 51.3 55.5 54.8 56.5 58.4 61.3 65.1 66.3 65.4 62.2

Borxhi publik jashte treguesve fiskale % t PBB 3.4 4.0 3.7 3.8 4.1 9.2 7.0 5.4 3.8 3.4

Bilanci I llogaris korrente % t PBB -15.6 -15.2 -11.5 -13.0 -10.7 -10.0 -8.3 -7.6 -7.3 -8.1

Bilanci tregtar (Mallra & Shrbime) % t PBB -26.6 -24.4 -20.8 -23.1 -18.9 -16.5 -14.1 -12.7 -11.8 -12.1

Mallra % t PBB -27.4 -26.4 -23.5 -24.6 -21.0 -17.0 -16.8 -15.2 -14.6 -15.4

Eksporte % t PBB 10.3 8.6 13.2 15.4 16.0 17.8 19.1 20.4 21.9 23.5

Importe % t PBB -37.7 -35.0 -36.7 -40.0 -36.9 -34.8 -35.9 -35.6 -36.5 -38.9

Bilanci i pagesave % t PBB 2.1 -0.3 2.0 -0.3 0.8 0.6 2.2 2.5 2.9 3.0

Burimi: INSTAT, Banka e Shqipris, Ministria e Financave, FMN, BB

20122008 2009 2010 2011Treguesit Njsia


_____________________________________________________________________________________

12

- T ardhurat nga ndihmat parashikohen rreth 8.5 miliard lek, ose 0.6 pr qind e PBB-s.

Sipas zrave parashikimi pr 2014 sht si vijon.

T ardhurat nga TVSH-ja

T ardhurat n total nga TVSH-ja parashikohen n nivelin 118.4 miliard lek, me rritje 8.5 pr qind kundrejt buxhetit t rishikuar pr vitin 2013, ose rreth 8.3 pr qind t shprehura si raport ndaj PBB-s. Parashikimi pr TVSH-n bazohet n pritshmrin e aktivitetit ekonomik pr sektor t veant t ekonomis, n parashikimet e nivelit nominal t importeve, n prirjen historike t koeficientit t elasticitetit t ktyre t ardhurave ndaj nivelit nominal t importeve t mallrave, si dhe n pritshmrit lidhur me prmirsimin administrativ n mbledhjen e ksaj takse. Efekt n t ardhurat e pritshme do t ushtrojn dhe politikat tatimore, t analizuara n detaj m lart.

T ardhurat nga tatimi mbi fitimin

T ardhurat n total pr tatim-fitimin jan parashikuar n 23 miliard pr vitin 2014, nga 15 mld lek t pritshme pr vitin 2013. N raport me PBB-n, t ardhurat nga tatimi mbi fitimin arrijn n rreth 1.6 pr qind. Parashikimi pr kt z sht bazuar n parashikimin pr rritjen e bazs s tatueshme e lidhur kryesisht me ecurin e aktivitetit ekonomik, si dhe t prmirsimeve t pritshme n aspektin administrativ. Efekti i ndryshimit t norms tatimore (si analizohet m lart) sht rreth 7 miliard lek pr vitin 2014.

T ardhurat nga Akciza

T ardhurat q parashikohet t mblidhen nga Akciza pr vitin 2014, jan rreth 48.4 miliard lek, me rritje vjetore 29.5 pr qind kundrejt buxhetit t rishikuar pr vitin 2013, ose n nivelin 3.4 pr qind t PBB-s. Efektin dominues n rritjen e t ardhurave e ka rritja e nivelit t taksimit pr disa nga mallrat kryesor me Akciz n Republikn e Shqipris, si: cigaret, duhani me t dredhur, pijet alkoolike dhe birra.

Tatimi mbi t ardhurat personale

Nga tatimi mbi t ardhurat personale, parashikohet nj nivel t ardhurash prej 28.5 miliard leke, ose 0.3 pr qind m shum se vlera e buxhetit t rishikuar pr vitin 2013. N raport me PBB-n, t ardhurat arrijn n rreth 2.0 pr qind. T ardhurat do t ndikohen kryesisht nga reformimi i taksimit mbi pagat, nga tatim i shesht n tatim progresiv, si shpjegohet m lart. Efekti n t ardhura i reforms tatimore pr TAP-in vlersohet n 1.5 miliard m pak n terma vjetor.

T ardhurat nga taksat nacionale dhe t tjera

T ardhurat nga taksat nacionale pr vitin 2014 parashikohet t jen rreth 36.4 miliard lek, me rritje 26.9 pr qind ndaj buxhetit t rishikuar pr vitin 2013 (ose 2.6 pr qind e PBB-s). Parashikimet pr t ardhurat nga kjo taks jan bazuar n parashikimet e rritjes s aktivitetit ekonomik, parashikimet pr ecurin e eksporteve, t cilat ndikojn n mnyr direkte t ardhurat nga renta minerare, trendi historik i rritjes s tyre dhe pritshmria pr prmirsimin administrativ n mbledhjen e saj. Efekt do t ushtroj rritja e takss s qarkullimit mbi benzinn dhe gazoilin, e vlersuar n rreth 5.5 miliard lek shtes pr vitin e ardhshm.

T ardhurat nga taksa doganore

Pr vitin 2014 parashikohet t mblidhen nga taksa doganore rreth 5.9 miliard lek, me nj rritje prej 5.7 pr qind krahasuar me buxhetin e rishikuar 2013. Pjesa m e madhe e efekteve negative t reduktimit t tarifave, pr shkak t zbatimit t tarifave preferenciale nga reduktimet q rrjedhin nga marrveshjet e


_____________________________________________________________________________________

13

tregtis s lir me vendet e rajonit (CEFTA), me Turqin dhe me vendet e Bashkimit Evropian, jan ezauruar, edhe pse do t vijojn me ritme m t zbutura, kshtu q ecuria e t ardhurave nga taksa doganore pr vitin n vijim lidhet kryesisht me ecurin e importeve t taksuara.

T ardhurat nga fondet speciale

T ardhurat nga fondet speciale pr vitin 2014 parashikohen n rreth 63.8 miliard lek, me nj rritje prej 6.5 pr qind krahasuar me shifrn e buxhetit t rishikuar pr vitin 2013. Prej ktyre, t ardhurat nga kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore t parashikuara pr vitin 2014 jan n nivelin 62.5 miliard lek, ose rreth 7 pr qind m shum se buxheti i rishikuar pr vitin 2013, ndrsa rreth 1.6 miliard lek pritet t arktohen prej pagesave t legalizimit t pronave n fondin e t ardhurave pr kompensimin n vler t pronarve. Parashikimi i t ardhurave nga kontributet pr vitin 2014 bazohet n parashikimet pr rritjen e aktivitetit ekonomik, t punsimit, t nivelit t pagave, n uljen e vazhdueshme t informalitetit n tregun e puns dhe n efektin e pritshm t heqjes s nivelit tavan pr llogaritjen e kontributeve shndetsore.

T ardhura nga pushteti vendor

T ardhurat nga pushteti vendor pr vitin 2014 pritet t arrijn nivelin 10.7 miliard lek me nj rritje prej 8.6 pr qind ndaj buxhetit t rishikuar pr vitin 2013, duke arritur nivelin 0.8 pr qind t PBB-s. Parashikimi pr kt grup taksash sht bazuar n parashikimin pr rritjen ekonomike nominale, si dhe n prmirsimin e pritshm administrativ n mbledhjen e t ardhurave, kryesisht lidhur me tatimet mbi pasurin. Politikat tatimore q prekin kt grup taksash pritet t ken nj efekt buxhetor neto prej 300 milion lek.

T ardhurat jo-tatimore

Parashikimi i t ardhurave jo-tatimore pr vitin 2014 sht 21.1 miliard lek ose 12.3 pr qind m pak se n buxhetin e rishikuar pr vitin 2013. Ktu bie n sy nj rnie e nivelit t fitimit q transferohet nga Banka e Shqipris n buxhetin e shtetit, e cila historikisht ka qen n nivelin rreth 5 miliard lek dhe pr vitin 2014 parashikohet n nivelin 1.5 miliard lek.

T ardhurat nga ndihmat

Parashikimi i t ardhurave nga ndihmat pr vitin 2014 sht 8.5 miliard lek, bazuar n informacionet pr projektet t cilat pritet t financohen nga donatort gjat vitit 2014.

T ardhurat e pritshme pr tre vitet 2015-2017 jan bazuar n buxhetin e miratuar pr vitin 2014, kuadrin makro-fiskal 2015-2017 dhe metodologjin tashm standarde t kryerjes s ktyre parashikimeve, n katr indikatort kryesor:

- Ndikimi i treguesve makroekonomik;

- Politikat tatimore;

- Prmirsimet administrative n mbledhjen e t ardhurave tatimore dhe doganore;

- Elementet specifike sipas zrave t t ardhurave, sjellja, ndrvarsia dhe korrelimi tipik i tyre me variablat ekonomike.


_____________________________________________________________________________________

14

Treguesit kryesor makroekonomik

Treguesit Njsia 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Vler. Para. Para. Para. Para.

Popullsia Milion 2.9 2.9 2.9 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8 2.8 Inflacioni (mesatar) % 3.4 2.3 3.6 3.5 2.0 1.9 2.7 2.8 3.0 3.0 Deflatori i PBB % 4.7 2.0 2.6 1.8 2.1 1.7 2.3 2.5 2.7 2.8 Kursi i kmbimit (mesatar) Lek / USD 83.9 95.0 103.9 100.9 108.2 106.0 106.0 106.0 106.0 106.0 Kursi i kmbimit (mesatar) Lek / Euro 122.8 131.6 137.7 140.5 139.0 140.3 140.0 140.0 140.0 140.0 Faktori i Konvertimit sipas Paritetit t Fuqis Blerse (PPP) Lek / USD 41.8 41.7 44.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5 45.5 Rritja reale e PBB % 7.5 3.3 3.8 3.1 1.3 0.7 2.1 3.3 4.2 4.5

PBB Lek miliard

1,089.3 1,148.1 1,222.5 1,282.3 1,326.0 1,358.0 1,418.0 1,502.0 1,607.0 1,726.0

PBB USD miliard

13.0 12.1 11.8 12.7 12.3 12.8 13.4 14.2 15.2 16.3

PBB Euro miliard

8.9 8.7 8.9 9.1 9.5 9.7 10.1 10.7 11.5 12.3

PBB pr banor Lek mij 372.2 396.1 425.9 451.0 470.9 487.2 508.7 538.8 576.5 619.2 PBB pr banor USD 4,436.2 4,170.3 4,097.8 4,470.0 4,353.0 4,596.5 4,798.9 5,083.1 5,438.5 5,841.2 PBB pr banor Euro 3,031.5 3,010.3 3,092.9 3,209.8 3,388.4 3,473.0 3,633.4 3,848.7 4,117.7 4,422.6 PBB pr banor USD-PPP 8,900.7 9,488.4 9,578.6 9,922.3 10,359.9 10,716.9 11,190.5 11,853.4 12,682.0 13,621.1 Norma e papunsis (vitet 2012/13 sipas Ankets s Forcave t Puns-INSTAT)

% ... ... ... ... 14.4 16.9 16.2 15.5 14.3 12.1

T ardhurat totale % t PBB 26.7 26.0 26.6 25.8 24.9 24.0 25.7 26.0 26.5 27.1 Shpenzimet totale % t PBB 32.3 33.1 29.7 29.3 28.4 30.1 32.2 30.8 29.9 28.4 Bilanci i prgjithshm % t PBB -5.5 -7.0 -3.1 -3.6 -3.5 -6.1 -6.5 -4.8 -3.4 -1.3 Bilanci primar fiskal % t PBB -2.7 -3.9 0.3 -0.4 -0.3 -2.9 -3.2 -1.3 0.2 2.3 Bilanci korrent fiskal % t PBB 3.1 1.3 2.4 1.9 1.2 -0.5 -1.7 0.3 1.6 3.7 Huamarrje totale neto % t PBB 4.9 4.6 3.1 3.9 3.2 5.5 6.4 4.8 3.4 1.3 Borxhi Publik Total % t PBB 54.7 59.5 58.5 60.3 62.5 70.5 72.1 71.7 69.2 65.6

Borxhi publik i qeveris s prgjithshme % t PBB 51.3 55.5 54.8 56.5 58.4 61.3 65.1 66.3 65.4 62.2 Borxhi publik jasht treguesve fiskale % t PBB 3.4 4.0 3.7 3.8 4.1 9.2 7.0 5.4 3.8 3.4

Bilanci I llogaris korrente % t PBB -15.6 -15.2 -11.5 -13.0 -10.7 -10.0 -8.3 -7.6 -7.3 -8.1 Bilanci tregtar (Mallra & Shrbime) % t PBB -26.6 -24.4 -20.8 -23.1 -18.9 -16.5 -14.1 -12.7 -11.8 -12.1

Mallra % t PBB -27.4 -26.4 -23.5 -24.6 -21.0 -17.0 -16.8 -15.2 -14.6 -15.4 Eksporte % t PBB 10.3 8.6 13.2 15.4 16.0 17.8 19.1 20.4 21.9 23.5


_____________________________________________________________________________________

15

Importe % t PBB -37.7 -35.0 -36.7 -40.0 -36.9 -34.8 -35.9 -35.6 -36.5 -38.9 Bilanci i pagesave % t PBB 2.1 -0.3 2.0 -0.3 0.8 0.6 2.2 2.5 2.9 3.0

Burimi: INSTAT, Banka e Shqipris, Ministria e Financave, FMN, BB


__________________________________________________________________________________________

17


__________________________________________________________________________________________

18


__________________________________________________________________________________________

19


__________________________________________________________________________________________

20

C. Krkesat Buxhetore Afatmesme sipas Programeve t Ministrive t Linjs

Krkesat pr shpenzime buxhetore t PBA 2015 2017 pr t gjitha Njsit e Qeverisjes Qendrore dhe Fondet Speciale t tyre jan paraqitur duke mbajtur n konsiderat Tavanet e miratuara me Vendimin e Kshillit t Ministrave nr.110, dat 27.02.2014 Pr miratimin e tavaneve t prgatitjes s Programit Buxhetor Afatmesm 2015-2017 dhe drguar t gjitha njsive t qeverisjes qendrore nprmjet Udhzimit t Ministris s Financave nr.7, dat 28.02.2014 Pr prgatitjen e PBA 2015 2017, si edhe n prputhje me shprndarjen e tyre sipas strukturs programore t do institucioni (Aneksi 1).

Programi Buxhetor Afatmesem 2015 - 2017

C1 Kodi i Grupit 4

Misioni

Programet

Titulli Emri Pershkrimi

01110

04130

04160

Programi

A. Deklarata e Politikes se Programit

Pershkrimi i Programit

Pershkrimi i Politikes se Programit

Qellimi i Politikes se Programit

Objektivat e Politikes se Programit

Viti 0

Viti 1

Viti 2

Programi siguron mbeshtjen ne burime financiare, materiale dhe njerezore te Apartatit te Ministrise per realizimin e detyrave dhe objektivave qe i jane ngarkuar ne

kuadrin e Programit te Qeverise dhe Integrimit Europian.

Kordinimi dhe Monitorimi i performances te programeve te MZHETS per perdorim efektiv te burimeve financiare dhe njerezore. Rritja e kapaciteteve drejtuese per

implementimin e Politikave ekonomike ne perputhje me misionin e e Ministrise, bazuar ne burimet financiare ne dispozicion. ve te ngarkuara ne kuadrin e Programit te

Qeverise dhe Integrimit Europian. Krijimi i kushteve komode per punonjesit e MZHETS.

Menaxhimi efektiv i burimeve njerezore, rritja e aftesive funksionale nete gjitha nivelet nepermjet nje procesi te hapur dhe transparent konkurimi, motivimi bazuar ne

performancen e punes te secilit punonjes.Harmonizimi me i mire i strategjive sektoriale dhe ndersektoriale te MZHETS me burimet financiare per realizimin e tyre.

Permbushja e detyrimeve qe lindin nga MSA.

1). Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, permes trainimeve sipas standardeve dhe praktikave te BE. Rishikimi i struktures se MZHETS per tu pergjigjur

prioriteteve dhe objektivave ne perputhje me Programin Ekonomik dhe Strategjite Sektoriale dhe ndersektoriale. 2). Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i burimeve

financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore. 3). Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per zbatimin e

procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per sistemin e MZHETS. 4). Permiresimi i kushteve te punes, per punonjesit e

MZHETS. Zhvillimi i sistemeve informatike ne funksion te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS. Administrimi i procedurave te prokurimeve dhe ne

isntitucionet e varesise.5). Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 5). Bashkerendimi i punes me te gjitha

strukturat ne MZHETS per pergatitjen e raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 7). Administrimi me efektivitet i projekteve me financim te huaj te cilat

implementohen nga MZHETS

1). Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne funksion te menaxhimit institucional te tyre, per sistemin e MZHETS, ne perputhje me Programin e Qeverise dhe

kerkesat e procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 2). Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te

Aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore 3). Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe

kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per sistemin e MZHETS 4). Permiresimi i kushteve te punes, per punonjesit e MZHETS.Zhvillimi i sistemeve informatike ne

funskion te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS.5) Administrimi i procedurave te prokurimeve dhe ne isntitucionet e varesise. 6). Krijimi i standarteve ne

kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 7). Pergatitja e raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 8). Administrimi

me efektivitet i fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS, marja e Ekspertizes teknike ne fushen e hartimit te projekt-fishave dhe monitorimit te projekteve si dhe

permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj

1). Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne perputhje me kerkesat e procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 2). Administrimi dhe perdorimi me

efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore 3). Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per

zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per sistemin e MZHETS 4). Permiresimi i kushteve te punes, per

punonjesit e MZHETS.Zhvillimi i sistemve informatike ne funksion te te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS. 5) Adminsitrimi i procedurave te

prokurimeve dhe ne isntitucionet e varesise. 6). Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 7). Pergatitja e

raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 8). Administrimi me efektivitet te fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS, marja e ekspertizes

teknike ne hartimin e Projekt fishave dhe permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj.

Mbeshtetje per Mbikq. e Tregut,

Infrast. e Ciles. dhe Pron. Industr.

Ky program nepermjet mbeshtetjes dhe promovimit te perdorimit te i) standardeve europiane e

nderkombetare, ii) akreditimit si njohje e besushmerise se rezulateve te organeve te vleresimit te

konformitetit, iii) metrologjise per matje te sakta dhe te sigurta per konsumatoret si dhe iv)

mbeshtetjes se pronesise industriale, synon te siguroje nje nivel te larte te mbrojtjes se jetes,

shendetit, interesave ekonomike te konsumatoreve, mbajtesve te te drejtave te objekteve te

pronesise industrial si dhe rritjen dhe zhvillimin e tregtise dhe konkurences se ndershme.

Planifikimi, Menaxhimi dhe Administrimi

Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Tregtise dhe Sipermarrjes

Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Tregtise dhe Sipermarrjes pergatit dhe zbaton politikat e qeverise ne sferen ekonomike, tregtise dhe te sipermarrjesper

ndertimin e nje modeli te ri ekonomik, me synim rritjen ekonomike, te larte e te qendrueshme ne Shqiperi. Ajo harton dhe zbaton politika te integruara

ekonomike ne sektoret paresore te ekonomise, konvergjimit ekonomiko-social te rajoneve te vendit, permiresimit te klimes dhe sherbimeve per

biznesin dhe sipermarrjen.

Planifikimi, Menaxhimi dhe

Administrimi

Programi siguron mbeshtjen ne burime financiare, materiale dhe njerezore te Apartatit te Ministrise

per realizimin e detyrave dhe objektivave qe i jane ngarkuar ne kuadrin e Programit te Qeverise dhe

Integrimit Europian.

Mbeshtetje per Zhvillim Ekonomik Programi ka pr qllim t'i shrbej; krijimit t nj klime pozitive pr zhvillimin e biznesit, pr krijimin e vendeve t reja t puns, reduktimit t informalitetit n ekonomi, krijimit t nj mjedisi konkurrues

pr zhvillimin e investimeve, krijimit t kushteve t barabarta pr konkurrence si dhe nj treg t

sigurt pr konsumatorin; prmirsimin e cilsis se menaxhimit dhe performances ekonomike t

shoqrive tregtare , krijimit t nj sistemi qe garanton realizimin e detyrimeve kontraktore ndermjet

bizneseve .

Viti 3

Standardet e Politikes se Programit

B. Produktet e Programit

Projekti 00333

Produkti A

Viti Aktual

2014

80

mijra lek 44,500.0

mijra lek 556.25

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

Produkti B

Viti Aktual

2014

15

mijra lek 22,200.0

mijra lek 1,480.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

Produkti C

Viti Aktual

PrshkrimiRritja e kapacitetit te punonjesve nepermjet trajnimeve per t'ju pergjigjur sfidave te integrimit europian.

Objektivat

0) Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, permes trainimeve sipas standardeve dhe praktikave te BE. Rishikimi i struktures se MZHETS per tu

pergjigjur prioriteteve dhe objektivave ne perputhje me Programin Ekonomik dhe Strategjite Sektoriale dhe ndersektoriale. 1) Zhvillimi i kapaciteteve

njerezore te MZHETS, ne funksion te menaxhimit institucional te tyre, per sistemin e MZHETS, ne perputhje me Programin e Qeverise dhe kerkesat e

procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 2) Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne perputhje me kerkesat e procesit te

integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 3) Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne funksion te menaxhimit institucional te ketyre burimeve

per sistemin e MZHETS, ne perputhje me kerkesat e procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian

Njsia Shpenzimet e Planifikuara 2015 - 2017

Standarti i politikes eshte ne perputhje me angazhimet te shprehura ne nenet 49, 50, 51, 55, 56, 70, 91, dhe 93 te MSA, per perafrimin me legjislacionin e Bashkimit

Europian si dhe ne perputhje me rekomandimet e Aktit te Biznesit te Vogel, (Small Business Act, SBA), vecanerisht ne reduktimin e barrierave ne investime, per

edukimin e sipermarrjes, per transferimin e teknologjive dhe inovacionit, per zhvillimin e partneritetit publik-privat.

Shpenzime jasht projekteve

Staf i kualifikuar ne perputhje me vendin e punes

1). Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne perputhje me kerkesat e procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 2). Administrimi dhe perdorimi me

efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore 3). Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per

zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per sistemin e MZHETS 4). Permiresimi i kushteve te punes, per

punonjesit e MZHETS.Zhvillimi i sistemve informatike ne funksion te te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS. 5) Adminsitrimi i procedurave te

prokurimeve dhe ne isntitucionet e varesise. 6). Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 7). Pergatitja e

raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 8). Administrimi me efektivitet te fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS, marja e ekspertizes

teknike ne hartimin e Projekt fishave dhe permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj.

1). Zhvillimi i kapaciteteve njerezore te MZHETS, ne funksion te menaxhimit institucional te ketyre burimeve per sistemin e MZHETS, ne perputhje me kerkesat e

procesit te integrimit te vendit ne Bashkimin Europian 2). Permiresimi i kapaciteteve te MZHETS nepermjet ngritjes profesionale ne perputhje me kerkesat e integrimit

europian. Zhvillimi i sistemev informatike ne funksion te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS. 3). Rritja e kontrollit per zbatimin e procedurave te

menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit nepermjet auditit te brendshem per institucionet e varesise 4).Krijimi istandarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve

sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 5). Pergatitja e raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 6). Administrimi me efektivitet te fondeve IPA te cilat

implementohen nga MZHETS dhe permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj 7). Administrimi dhe perdorimi me

efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore.

PrshkrimiPergatitja e raporteve te auditimit ne perputhje me bazen e re ligjore dhe hartimi i regjistrit te riskut

Objektivat 1) Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per

sistemin e MZHETS 2) Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te

brendshem per sistemin e MZHETS 3) Rritja e kontrollit per zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit nepermjet auditit te

brendshem per institucionet e varesise


-11 1.3 0


Raporte Auditimi

Sasia 0 0 0

Totali i Shpenzimeve -11 1.3 0

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 39,600.0 40,100.0 40,100.0

Shpenzime pr njsi 495.0 501.25 501.25

Sasia numri i punonjesve

2015 2016 2017

80 80 80

Prshkrimi Plan financiar i detajuar, raporte mujorefinanciare dhe buxhetore, bilanci kontabel i aparatit te MZHETS dhe gjithe sistemit, relacione financiare dhe

buxhetore.

Objektivat

0) Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e

reja ligjore. 1) Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne perputhje me

zhvillimet e reja ligjore 2) Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te Aparatit te MZHETS, ne

perputhje me zhvillimet e reja ligjore 3) Permiresimi i kapaciteteve te MZHETS nepermjet ngritjes profesionale ne perputhje me kerkesat e integrimit

europian. Zhvillimi i sistemev informatike ne funksion te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS.


13.1 -8.2 -10.5


Raporte financiare, buxhetore dhe statitistikore

Sasia 0 13.3 11.8

Totali i Shpenzimeve 13.1 4 0

Shpenzime pr njsi


Shpenzime pr njsi 1,673.33 1,535.29 1,373.68

Sasia numrin e raporteve

2015 2016 2017

15 17 19

2014

38

mijra lek 48,180.0

mijra lek 1,267.89

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

Produkti D

Viti Aktual

2014

157

mijra lek 54,350.0

mijra lek 346.18

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

Produkti E

Viti Aktual

2014

28

mijra lek 20,120.0

mijra lek 718.57

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

Produkti F

Viti Aktual

2014

18

mijra lek 18,350.0

mijra lek 1,019.44

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00333

PrshkrimiEvidentimi i nevojave vjetore per rikonstruksione, blerje pajisje te reja dhe sherbime te tjera

Objektivat

0) Rritja e mbikqyrjes dhe monitorimit per zbatimin e procedurave te menaxhimit financiar, riskut dhe kontrollit, nepermjet auditit te brendshem per

sistemin e MZHETS. 1) Permiresimi i kushteve te punes, per punonjesit e MZHETS.Zhvillimi i sistemeve informatike ne funskion te permiresimit te

sherbimeve te ofruara nga MZHETS. Administrimi i procedurave te prokurimeve dhe ne isntitucionet e varesise. 2) Permiresimi i kushteve te punes,

per punonjesit e MZHETS.Zhvillimi i sistemve informatike ne funksion te te permiresimit te sherbimeve te ofruara nga MZHETS. Adminsitrimi i

procedurave te prokurimeve dhe ne isntitucionet e varesise.


10.8 0.2 0


Pajise zyre dhe kompjuterike te blera dhe ambjente te rikonstruktuara

Sasia 0 0 0

Totali i Shpenzimeve 10.8 0.2 0

Shpenzime pr njsi



Sasia Numrin e raporteve

2015 2016 2017

38 38 38

PrshkrimiPermiresimi i bazes ligjore sipas detyrimeve qe rrjedhin nga integirmi europian dhe MSA.

Objektivat 1) Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 2) Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe

projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 3) Administrimi me efektivitet te fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS dhe

permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj


216.3 -23.3 0


Akte ligjore

Sasia -68.2 0 0

Totali i Shpenzimeve 0.7 -23.3 0

Shpenzime pr njsi


Shpenzime pr njsi 1,095.0 840.0 840.0

Sasia numri i pajisjeve

2015 2016 2017

50 50 50

PrshkrimiPergatitja e raport-progreseve per ecurine e procesit te integrimit europian

Objektivat 0) Krijimi i standarteve ne kuadrin ligjor dhe projekt propozimeve sipas detyrimeve qe rrjedhin nga MSA 1) Pergatitja e raporteve te progresit per

procesin e integrimit europian 2) Pergatitja e raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 3) Administrimi dhe perdorimi me efektivitet i

burimeve financiare dhe aktiveve, ne administrim te aparatit te MZHETS, ne perputhje me zhvillimet e reja ligjore.


9.1 0.2 0


Raport-progres per Ministrine e Integrimit Europian

Sasia 0 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia Numri i akteve

2015 2016 2017

28 28 28

10.6 1 0


Sasia 0 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numri i raporteve

2015 2016 2017

18 18 18

Produkti G

Viti Aktual

2014

15

mijra lek 100,500.0

mijra lek 6,700.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Programi

A. Deklarata e Politikes se Programit

Pershkrimi i Programit

Pershkrimi i Politikes se Programit

Qellimi i Politikes se Programit

Objektivat e Politikes se Programit

Viti 0

Viti 1

Viti 2

Viti 3

B. Produktet e Programit

Projekti 00553

Produkti A

PrshkrimiHartimi i dokumentave te marredhenieve me jashte, pergatitja e projekt-fishave ne kuader te IPA-s

Objektivat

0) Bashkerendimi i punes me te gjitha strukturat ne MZHETS per pergatitjen e raporteve te progresit per procesin e integrimit europian 1)

Administrimi me efektivitet i fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS, marja e Ekspertizes teknike ne fushen e hartimit te projekt-fishave dhe

monitorimit te projekteve si dhe permbushja e detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj 2) Administrimi me

efektivitet te fondeve IPA te cilat implementohen nga MZHETS, marja e ekspertizes teknike ne hartimin e Projekt fishave dhe permbushja e

detyrimeve financiare per projektet me bashkefinancim me donatoret e huaj.


Marreveshje,dokumenta te marredhenieve me jashte projekte

1). Adoptimi i standarde Shqiptare n masn 100% te standardeve Europiane (CEN&CENELEC), n masen 60% t standardeve t publikuara nga ETSI,n masn

19% standardeve ndrkombtare ISO dhe ne 16% te IEC. 2). Rritja me 2% me shume se viti 2014 i standardeve te shitura. 3). Njohja nderkombetare e sherbimeve te

DPM-se ne fushen e forces dhe presionit dhe vazhdimi i pregatitjes per zgjerim ne 5 fusha. 4). Realizimi i gjurmueshmerise se matjeve ne nivelin me te larte

nderkombetar. 5). Njohja e raporteve t testimit t laboratorve t akredituar shqiptar n BE 6). Rritja me 2% kundrejt 2014 e numrit te aplikimeve kombtare per

regjstrimin e objekteve te pronsis industriale. 7). Forcimi i metejshem i mbrojtjes se konsumatorit


22% te standardeve ndrkombtare ISO dhe ne masen 19% te IEC 2). Rritja me 2% me shume se viti 2015 i standardeve te shitura 3). Njohja nderkombetare e

sherbimeve te DPM-se ne 2 fusha te reja dhe pergatitja per zgjerimin e njohjes ne 3 fusha 4). Realizimi i gjurmueshmerise se matjeve ne nivelin me te larte

nderkombetar. 5). Forcimi i metejshem i mbrojtjes se konsumatorit 6). Mirmbajtja e njohjes reciproke t nnshkruar n fushn e laboratorve testues 7). Harmonizimi

i procedurave t akreditimit t organizmave t tjera t vlersimit t konformitetit pr arritjen e njohjes reciproke edhe n fushat e certifikimit t sistemeve t menaxhimit

dhe t inspektimi 8). Rritja me 2% kundrejt 2015 e numrit te aplikimeve kombtare per regjistrimin e objekteve te pronsis industriale.


25% te standardeve ndrkombtare ISO dhe ne masen 22% te IEC 2). Rritja me 2% me shume se viti 2016 i standardeve te shitura 3). Pregatitja per njohjen

nderkombetare ne 3 fusha te metrologjise 4). Realizimi I gjurmueshmerise se matjeve ne nivelin nderkombetar. 5). Plotesimi i kritereve me qllim nnshkrimin e

marrveshjeve t njohjes reciproke me EA n fushat e certifikimit dhe inspektimit dhe realizimi i njohjes s certifikatave t akreditimit 6). Rritja me 4 % kundrejt 2016 e

numrit te aplikimeve kombtare per regjistrimin e objekteve te pronsis industriale. 7). Forcimi I mbrojtjes se konsumatoreve

Krijimi I kushteve per levizjen e lire te mallrave, mbrojtjen e jetes dhe interesave ekonomike te konsumatoreve dhe te mbajtesve te te drejtave te objekteve te pronesise

industriale.

1). Adoptimi i standardeve shqiptare ne masen 97% te standardeve CEN&CENELEC, ne masen 45% t standardeve t publikuara nga ETSI* , ne masen 16% nga ISO

dhe 13% nga IEC 2). Rritja me 2% me shume se viti 2013 i standardeve te shitura 3). Pregatitja per zgjerimin e njohjes nderkombetare ne fushen e forces, presionit

dhe volumit. 4). Realizimi i gjurmueshmerise se matjeve ne nivelin me te larte nderkombetar 5). Forcimi i mbrojtjes se konsumatorit. 6). Pregatitja e kushteve per

njohjen e rezultateve te laboratoreve te akredituar shqiptar edhe jashte. 7). Rritja me 2% kundrejt 2013 e numrit te aplikimeve kombtare per regjsitrimin e objekteve te

pronsis industriale.


71 -7.6 0

Mbeshtetje per Mbikq. e Tregut, Infrast. e Ciles. dhe Pron. Industr.

Ky program nepermjet mbeshtetjes dhe promovimit te perdorimit te i) standardeve europiane e nderkombetare, ii) akreditimit si njohje e besushmerise se rezulateve te

organeve te vleresimit te konformitetit, iii) metrologjise per matje te sakta dhe te sigurta per konsumatoret si dhe iv) mbeshtetjes se pronesise industriale, synon te

siguroje nje nivel te larte te mbrojtjes se jetes, shendetit, interesave ekonomike te konsumatoreve, mbajtesve te te drejtave te objekteve te pronesise industrial si dhe

rritjen dhe zhvillimin e tregtise dhe konkurences se ndershme.

Heqja e barrierave te panevojshme teknike per levizjen e lire te mallrave te sigurta, duke e mbeshtetur me mbrojtjen e pronesise industriale dhe funksionimin e nje

infrastrukture efektive te cilesise

Sasia 0 0 0

Totali i Shpenzimeve 71 -7.6 0

Shpenzime pr njsi



Sasia numri i dokumentave

2015 2016 2017

15 15 15

Adoptimi i Standarteve CEN/CENELEC

PrshkrimiAdoptimi i Standarteve CEN/CENELEC dhe shfuqizimi i standarteve perkatese qe bien ne kundershtim me to.

Objektivat

0) Adoptimi i standardeve shqiptare ne masen 97% te standardeve CEN&CENELEC, ne masen 45% t standardeve t publikuara nga ETSI* , ne

masen 16% nga ISO dhe 13% nga IEC 1) Adoptimi i standarde Shqiptare n masn 100% te standardeve Europiane (CEN&CENELEC), n masen

60% t standardeve t publikuara nga ETSI,n masn 19% standardeve ndrkombtare ISO dhe ne 16% te IEC. 2) Adoptimi i standarde Shqiptare

n masn 100% te standardeve Europiane (CEN&CENELEC), n masen 75% t standardeve t publikuara nga ETSI,n masn 22% te standardeve

ndrkombtare ISO dhe ne masen 19% te IEC 3) Adoptimi i standarde Shqiptare n masn 100% te standardeve Europiane (CEN&CENELEC), n

masen 80% t standardeve t publikuara nga ETSI,n masn 25% te standardeve ndrkombtare ISO dhe ne masen 22% te IEC

Viti Aktual

2014

1100

mijra lek 8,928.0

mijra lek 8.12

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti B

Viti Aktual

2014

600

mijra lek 5,571.0

mijra lek 9.29

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti C

Viti Aktual

2014

150

mijra lek 7,071.0

mijra lek 47.14

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti D

Viti Aktual

2014

2060

mijra lek 11,830.0

mijra lek 5.74

% ndryshimit

Sasia 0 -90 809.1

Totali i Shpenzimeve -9.8 6 0

Shpenzime pr njsi




Sasia numri i standarteve

2015 2016 2017

1100 110 1000

Sasia 0 0 -33.3


Shpenzime pr njsi




2015 2016 2017

600 600 400

PrshkrimiStandarde te ETSI te adoptuara si SSH

Objektivat








-9.8 960.1 -89


Adoptimi i standarteve ETSI

Sasia 200 0 0

Totali i Shpenzimeve -14.6 6 0

Shpenzime pr njsi



Sasia numrin e standarteve

2015 2016 2017

450 450 450

Prshkrimistandarde te IEC te adoptuara si Standarte shqiptare dhe standarde te ISO te adoptuara si standarde shqiptare.

Objektivat








8.5 6 50


Adoptimi i standarteve IEC/ISO

Sasia 1.9 2.4 2.3




2015 2016 2017

2100 2150 2200

Prshkrimishitja e standarteve shqiptare tek operatoret ekonomike dhe palet e interesuara

Objektivat

0) Rritja me 2% me shume se viti 2013 i standardeve te shitura 1) Rritja me 2% me shume se viti 2014 i standardeve te shitura. 2) Rritja me 2% me

shume se viti 2015 i standardeve te shitura 3) Rritja me 2% me shume se viti 2016 i standardeve te shitura


-71.5 6 0


Standartet e shitura

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti E

Viti Aktual

2014

1150

mijra lek 17,224.0

mijra lek 14.98

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti F

Viti Aktual

2014

2

mijra lek 3,876.0

mijra lek 1,938.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti G

Viti Aktual

2014

0

mijra lek 0.0

mijra lek 0.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti H

Viti Aktual


Shpenzime pr njsi

Sasia 4.3 2.1 4.1

Totali i Shpenzimeve 13.1 -8.4 0

Shpenzime pr njsi



Sasia Numri i aplikimeve

2015 2016 2017

1200 1225 1275

Prshkrimiaplikime kombetare pr regjistrimin e objekteve te pronesise industriale dhe mirembajtja e tyre.

Objektivat 0) Pregatitja e kushteve per njohjen e rezultateve te laboratoreve te akredituar shqiptar edhe jashte. 1) Rritja me 2% kundrejt 2014 e numrit te

aplikimeve kombtare per regjstrimin e objekteve te pronsis industriale. 2) Mirmbajtja e njohjes reciproke t nnshkruar n fushn e laboratorve

testues 3) Rritja me 4 % kundrejt 2016 e numrit te aplikimeve kombtare per regjistrimin e objekteve te pronsis industriale.


6.6 3.7 -2.3


Aplikime Kombetare per regjistrimin e objekteve te pronesise industriale

Sasia 150 0 -60

Totali i Shpenzimeve -35 144.2 0

Shpenzime pr njsi


Shpenzime pr njsi 503.6 1,230.0 3,075.0

Sasia numri i ligjeve

2015 2016 2017

5 5 2

Prshkrimi pregatitja e amendimeve ligjore ne zbatim te Ligjit per Pronesine Industriale dhe Ligjit per Topografine e Qarqeve te Integruara, te cilet perafrojne

bazen ligjore te PI me ate te vendeve te BE

Objektivat 0) Pregatitja e kushteve per njohjen e rezultateve te laboratoreve te akredituar shqiptar edhe jashte. 1) Rritja me 2% kundrejt 2014 e numrit te

aplikimeve kombtare per regjstrimin e objekteve te pronsis industriale. 2) Mirmbajtja e njohjes reciproke t nnshkruar n fushn e laboratorve

testues 3) Rritja me 4 % kundrejt 2016 e numrit te aplikimeve kombtare per regjistrimin e objekteve te pronsis industriale.


8.4 -10.2 -3.9


Baza ligjore e permiresuar

Sasia 0 0 -100

Totali i Shpenzimeve 0 0 -100

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 0.0 5,150.0 0.0

Shpenzime pr njsi 0.0 1,030.0 0.0

Sasia numri i ligjeve

2015 2016 2017

0 5 0

Prshkrimi Vendimet dhe rregulloret e miratuara.Procedura t miratuara dhe vna n zbatim


-74 144.2 150


Legjislacioni i DA

Prshkrimiplanifikimi dhe organizimi i vleresimeve, mbikqyrjeve dhe rivleresimeve

Objektivat 0) Forcimi i mbrojtjes se konsumatorit. 1) Njohja e raporteve t testimit t laboratorve t akredituar shqiptar n BE 2) Forcimi i metejshem i mbrojtjes

se konsumatorit 3) Plotesimi i kritereve me qllim nnshkrimin e marrveshjeve t njohjes reciproke me EA n fushat e certifikimit dhe inspektimit dhe

realizimi i njohjes s certifikatave t akreditimit


0 0 -100


Vleresimeve dhe mbikqyrje te realizuara

2014

14

mijra lek 14,260.0

mijra lek 1,018.57

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti I

Viti Aktual

2014

3

mijra lek 5,740.0

mijra lek 1,913.33

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti J

Viti Aktual

2014

0

mijra lek 0.0

mijra lek 0.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti K

Viti Aktual

2014

0

mijra lek 0.0

mijra lek 0.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti L

Viti Aktual

2014

3

mijra lek 5,989.0

Sasia 42.9 -100 0

Totali i Shpenzimeve 13.3 -100 0

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 16,150.0 0.0 0.0


Sasia numer

2015 2016 2017

20 0 0

Sasia -100 0 0

Totali i Shpenzimeve -100 0 0

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 0.0 0.0 16,850.0


Sasia numri i raporteve

2015 2016 2017

0 0 24

PrshkrimiVleresimi i suksesshem dhe raporti i vleresimit te EA


-20.7 -100 0


Raportit i vleresimit te EA

Sasia 0 0 0

Totali i Shpenzimeve 0 0 0

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 0.0 0.0 5,150.0


Sasia numri i materialeve

2015 2016 2017

0 0 157

PrshkrimiNdergjegjesimi i operatoreve ekonomik, konsumatoreve dhe paleve te tjera te interesuara per akreditimin


-100 0 0


ndergjegjesimi i operatoreve ekonomike

Sasia 0 -100 0

Totali i Shpenzimeve 0 -100 0

Shpenzime pr njsi

Totali i Shpenzimeve 4,850.0 0.0 0.0

Shpenzime pr njsi 4,850.0 0.0 0.0

Sasia numri i marreveshjeve

2015 2016 2017

1 0 0

PrshkrimiFirmosja e marreveshjes EA-MLA ne fushen e laboratoreve testues

Objektivat 0) Forcimi i mbrojtjes se konsumatorit. 1) Njohja e raporteve t testimit t laboratorve t akredituar shqiptar n BE 2) Forcimi i metejshem i mbrojtjes

se konsumatorit 3) Plotesimi i kritereve me qllim nnshkrimin e marrveshjeve t njohjes reciproke me EA n fushat e certifikimit dhe inspektimit dhe

realizimi i njohjes s certifikatave t akreditimit


0 0 0


Firmosja e marreveshjes EA-MLA

Totali i Shpenzimeve 0.0 0.0 0.0

Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

Prshkrimiorganizmi i suditeve te brendshme, vizitave mbikqyrese dhe pjesmarrje ne teste zotesie


0 -100 0


Akreditim i 3 laboratoreve (force, presion, volum)

mijra lek 1,996.33

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti M

Viti Aktual

2014

2

mijra lek 17,751.0

mijra lek 8,875.5

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti O

Viti Aktual

2014

6

mijra lek 109,724.0

mijra lek 18,287.33

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti P

Viti Aktual

2014

9

mijra lek 13,936.0

mijra lek 1,548.44

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti Q

Viti Aktual

2014

7

mijra lek 6,668.0

mijra lek 952.57

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi


Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiRishikimi i procedurave teknike per laboratoret , organizimi i vizitave vleresuese


-100 0 0


Njohja e sistemit te menaxhimit te cilesise dhe ne dy laboratore EURAMET

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiZgjerimi i bazes etalonuese te laboratoreve elektrik, volumeve-rrjedhjeve dhe fuqizimi i bazes kontrolluese ne 6 fusha matje


-100 0 0


Zgjerimi i bazes etalonuese

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiRealizimi i 1580 kalibrimeve ne fushen e mases, forces, volum, rrjedhjeve, gjatesi, presion, temperature, matje elektrike, lageshtise


-100 0 0


kalibrime ne 9 fusha

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia NUMER

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiRikalibrimi i etaloneve per 7 laboratore EURAMET


-100 0 0


Rikalibrimi i etaloneve

-100 0 0


Produkti R

Viti Aktual

2014

41000

mijra lek 43,226.0

mijra lek 1.05

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti S

Viti Aktual

2014

5000

mijra lek 30,206.0

mijra lek 6.04

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti T

Viti Aktual

2014

3

mijra lek 15,000.0

mijra lek 5,000.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti U

Viti Aktual

2014

0

mijra lek 0.0

mijra lek 0.0

% ndryshimit

% ndryshimit

% ndryshimit

Projekti 00553

Produkti V

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiKryerja e verifikimeve te instrumentave mates ne perdorim(numer verifikimesh 41 mije)


Instrumenta mates

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiKryerja e 5000 inspektimeve per subjektet qe perdorin instrumenta mates dhe produkteve te parapaketuara


-100 0 0


Kryerja e inspektimeve

Sasia -100 0 0


Shpenzime pr njsi



Sasia numer

2015 2016 2017

0 0 0

PrshkrimiZgjerimi i kapaciteteve teknike per 3 fusha (blerje e 3 autolaboratoreve dhe instrumentave mates)


-100 0 0


Zgjerimi i kapaciteteve teknike

Sasia 0 -100 0

programi buxhetor afatmesëm 2015-2017

Documents