Dr.ir. Mieke Oostra - lector Innovatieve Technologie in de Bouw - Saxion& lector Ruimtelijke Transformaties - Hanzehogeschool

Realisatie energieambitie Wageningen 11 juni 2015

❖ AMBITIE wageningen

❖ OPVALLEND in de huidige aanpak

❖ LESSEN uit voorbeelden

❖ CONCLUSIE

2

ambitie Wageningen

ENERGIENEUTRAAL in 2030

❖ 50% besparing op gas- en energieverbruik t.o.v. 2008

❖ duurzaam opwekken van energie, aangevuld met inkoop groene energie (DE uit wind, min. 11% uit andere bronnen en inkoop groene stroom)

❖ 60% minder uitstoot van voertuigbrandstoffen in 2030 en 100% in 2050

bron: Routekaart Wageningen klimaatneutraal in 2030 (2012)3

opvallend in rapport Groen opgewekt in Wageningen

Er wordt gefocust op:

❖ techniek

❖ het realiseren van 16.000 MWh ter vervanging van plannen voor 3 grote windmolens

❖ gemeente in de hoofdrol, met bijrol voor burger

❖ DE zonder aandacht voor besparing

❖ een visie mbt route en aanpak voor het te behalen van de gestelde doelstelling is onduidelijk

4

LATHEN

Betaalbare energie op lange termijn

80 MW aan windmolens 6

lessen

❖ geïnvesteerd in de aanleg van warmtenet om de warmte die vrijkomt bij het stoken van de biomassa goed te kunnen benutten

❖ tijd gestoken om bevolking bewust te laten worden van het feit dat zij bereid moeten zijn om meer voor energie te betalen op de korte termijn om de prijsstijgingen van fossiele energie voor te blijven en geen kernenergie meer te gebruiken

❖ behulpzaam was hierbij het gestelde doel: op lange termijn bewoners voor een gunstige prijs van energie voorzien

❖ leveren tevens warm water aan buurgemeente

9

SAERBECK

Saerbeck energieneutraal in 2030

Saerbeck

12

zon & wind

13

zon & wind

14

Energiebesparing

17

gemeente, bedrijven & burgers

plan van aanpak om de gemeenschap hier breed bij te betrekken:

❖ scholieren doen onderzoek naar stand van zaken energieverbruik thuis en de interesse van de ouders

❖ presentatie van de resultaten

❖ bedrijven zijn hierbij aanwezig om in te spelen op deze interesses

18

lessen

❖ opwekken van DE m.b.v. zon, wind en biomassa

❖ plan voor het betrekken van bedrijven en bewoners

❖ het aantal gerealiseerde MW aan zonnestroom is daarmee veel groter geworden

❖ besparing is het effectiefst

❖ impuls voor de locale economie (kennis mbt energie, omzet bedrijven & toerisme)

19

FELDHEIM

100% zelfvoorzienend qua energie

100% zelfvoorzienend qua energie door wind, zon en biomassa

21

op zoek naar middelen van bestaan

Boeren waren eind 2005/begin 2006 de eersten die begonnen met DE. Zij zijn gebonden aan hun grond en moeten op de plek zelf bestaansmiddelen zien te genereren.

22

lessen: drijfveren burgers

✤ sociale cohesie verbeteren / samen met anderen iets doen

✤ bezorgdheid over betaalbaar blijven van energie

✤ bezorgdheid over het milieu

✤ onvrede t.a.v. de grote energiebedrijven

✤ meer macht als groep bijv. om inkooppositie te verbeteren

bron: M.A.R. Oostra & B. Jablonska (2013) Understanding Local Emerging Initiatives and Preconditions for Business Opportunities, to be published at SB 13 conference Oulu, Finland (resultaten EUproject eHUB)

23

SAMSØ

doel: werkgelegenheid

25

Totaal van 21 windturbines - 10 op een zandbank voor de zuidkust, de helft hiervan zijn eigendom van de gemeente.

26

De andere 11 staan verspreid over het eiland en zijn eigendom van meer dan 450 burger-aandeelhouders.

27

Zonnecollectoren in combinatie met een biomassa vergister t.b.v. wijkverwarming.

28

lessen

❖ champion hier was de minister

❖ impuls voor de locale economie (kennisinstelling mbt energie, omzet bedrijven & toerisme)

❖ strategie om alle locale stakeholders te betrekken bij de uitrol van de plannen

29

CONCLUSIEkijkend naar de ervaringen in andere gemeenten is het verstandig om bij de ontwikkeling van de plannen de volgende elementen mee te nemen:

❖ visie en scenario-aanpak mbt de totale ambitie

❖ maak vooral duidelijk waarom je het doet

❖ betrek bedrijven, burgers en maatschappelijke instellingen

❖ zet beschikbare hulp en geldbronnen in

30

Vragen?

Mieke Oostrawww.kenniscentrumleefomgeving.nl/itb

www.noorderruimte.nl

m.a.r.oostra@pl.hanze.nl

bronvermelding afbeeldingen❖ sheet 1 - http://connecteur.info/wageningen-the-day-after/

❖ sheet 6 - http://www.stepmap.de/landkarte/karte-lathen-171043 & http://www.kommunal-erneuerbar.de/de/energie-kommunen/2014/lathen.html

❖ sheet 7 & 8 - Mieke Oostra

❖ sheet 11 - http://isor-portal.org/2014/09/15/isor-und-el-team-muensterland-beim-ersten-tag-der-elektromobilitaet-im-saerbecker-bioenergiepark/ & http://www.nrwbank.de/de/themen/kommunen/0376_Kommunen_Interview-Saerbeck.html

❖ sheet 12 - http://www.klimakommune-saerbeck.de/city_info/webaccessibility/index.cfm?region_id=408&waid=317&item_id=845795&oldrecord=82832&oldmodul=5&olddesign=0&oldkeyword=0&oldeps=20&oldaz=all&oldcat=0&fsize=1&contrast=0

❖ sheet 13 & 14 - www.sv-ringel.de

❖ sheet 15 & 16 - Mieke Oostra

❖ sheet 17 - Bouwend Nederland

❖ sheet 21 - http://www.manergyproject.eu/node/236 & www.snapshotsfromberlin.com

❖ sheet 22 - http://www.maz-online.de/Lokales/Potsdam-Mittelmark/Forum-kann-im-Dorfgasthof-gebaut-werden

❖ sheet 25 - www.henriquemonteiro.com & www.haciendasbio.com

❖ sheet 26 - http://www.independent.co.uk/environment/climate-change/the-little-island-and-its-big-green-victory-1827638.html

❖ sheet 27 - http://www.independent.co.uk/environment/climate-change/the-little-island-and-its-big-green-victory-1827638.html

❖ sheet 28 - http://www.livinglightly.ca/samso-island-of-renewable-energy-dreams/