povo project 3 feb 4...3 project po/vo schooljaar 2015/2016 inleiding!! csg liudger waskemeer, de...

20
Docentenhandleiding O&O Project ‘Duurzaamheid’ CSG Liudger Waskemeer Door: Naomi Spoelstra

Upload: vutram

Post on 07-Jul-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

 

Docentenhandleiding  O&O  Project  ‘Duurzaamheid’  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CSG  Liudger  Waskemeer    Door:  Naomi  Spoelstra  

 

 

2 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Inhoudsopgave  

 Inleiding……………………………………………………………………………  3      Omschrijving  van  het  project……………………………………………  4    Overzicht  van  de  opdrachten……………………………………………  5  

Instructie  opdracht  1:  Introductie.……………………………………  6  

Instructie  opdracht  2:  Zonne-­‐oven  maken.……………………….  8  

Instructie  opdracht  3:  Recyclen………………………………………..  11  

Instructie  opdracht  4:  Een  tentoonstelling  houden…………..  13  

Bijlagen  …………………………………………………………………….……..  14               Inspiratie  voor  Instructie  opdracht  2……………..………15      

   

3 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Inleiding    

CSG Liudger Waskemeer, De Tjongerwerven CPO en PCBO Rehoboth (Frieschepalen) hebben medio maart een aanvraag gedaan bij het Platform Bètatechniek voor een samenwerkingsproject tussen PO en VO om meer leerlingen te interesseren voor techniek en technologie. Die aanvraag is gehonoreerd en ondertussen is er al hard gewerkt om samen, zowel voor PO als VO, een mooi en aansluitend programma te maken rondom Wetenschap&Techniek en Onderzoeken&Ontwerpen.  

Voor  u  ligt  de  handleiding  O&O  Project  ‘Duurzaamheid’.  In  deze  handleiding  vindt  u  uitleg  bij  de  opdrachten  van  dit  project.  Bij  elke  opdracht  zit  een  korte  omschrijving  voor  uw  rol  als  docent/begeleider.  Ook  zal  er  nog  een  training  plaatsvinden  waarin  het  geheel  wordt  toegelicht.      Wij  hopen  dat  de  leerlingen  op  deze  manier  geënthousiasmeerd  raken  van  wetenschap  en  techniek  en  van  het  werken  in  een  vaklokaal.    

   

4 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Omschrijving  van  het  project      In  een  serie  van  drie  lessen  lessen  gaan  de  leerlingen  kennis  maken  met  het  thema  ‘Duurzaamheid’.  De  leerlingen  zullen  meer  te  weten  komen  over  o.a.  duurzame  energie  en  recycling.  Niet  alleen  zal  dit  project  zorgen  voor  meer  kennis  over  het  onderwerp  ook  zal  het  bijdragen  aan  een  stukje  bewustwording  bij  de  leerlingen.  Rond  de  tweede  les  van  de  lessenserie,  zijn  de  leerlingen  van  harte  welkom  om  in  het  vaklokaal  van  TechnaTalent  aan  de  slag  te  gaan  met  verschillende  facetten  met  betrekking  tot  duurzaamheid.  De  voorkennis  die  ze  nodig  hebben  om  de  uiteindelijke  opdracht  te  zullen  begrijpen  en  het  doel  daarvan,  zullen  ze  opdoen  in  de  voorbereidende  lessen.    

   

5 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Overzicht  van  de  opdrachten      

Opdracht  1:  Introductie  (op  school)  

a. Teken  wat  je  weet  (individueel  of  in  groepjes)  b. Woordweb  (met  de  hele  klas)  c. Kahoot-­‐quiz  Quiz online  

 

Opdracht  2:  Zonne-­‐oven  maken  op  CSG  Liudger  Waskemeer*  

a. Introductiefilmpje  Groene  energie  b. Materialen  verzamelen  c. Zonne-­‐oven  bouwen  (instructie)  

 Opdracht  3:  Recyclen  

a. Plastic  Soep    b. Verzamelen  c. Kunst  maken  van  rommel  

Opdracht  4:  Tentoonstellen  

a. Een  tentoonstelling  houden    

NB.  Groepsgroottes  kunnen  door  de  docent  zelf  bepaald  worden.  Het  advies  is  om  de  groep  te  laten  bestaan  uit  ca.  drie  leerlingen.    

 

*  Dit  is  de  les  die  in  het  vaklokaal  van  CSG  Liudger  plaats  zal  vinden    

 

     

 

   

6 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Instructie    opdracht  1:  Introductie  

 

a. Teken  wat  je  weet    Benodigdheden:    -­‐  A3  papier  -­‐  kleurpotloden    Bij  deze  opdracht  gaan  de  leerlingen  in  groepjes  visueel  kenbaar  maken  waar  zij  aan  denken  bij  het  thema  ‘Duurzaamheid’.  Stel  bijvoorbeeld  de  vraag  wat  ‘Duurzaamheid’  betekent.  Het  kan  zijn  dat  de  leerlingen  niet  zo  gauw  op  ideeën  komen.  Dan  zou  de  docent  prijs  kunnen  geven  wat  duurzaamheid  betekent:  ‘zuinig  omgaan  met  de  aarde  zodat  ook  de  mensen  die  na  ons  op  aarde  leven,  goed  op  aarde  kunnen  leven’.  Dit  is  natuurlijk  niet  een  volledige  term,  maar  zal  voor  de  leerlingen  te  begrijpen  zijn.    Laat  de  leerlingen  overleggen  in  het  groepje  en  laat  ze  op  een  groot  papier  (formaat  A3)  tekenen  waar  ze  aan  denken.        

b. Woordweb  (met  de  hele  klas)    Benodigdheden:  -­‐  bord  -­‐  bordstift    Bij  dit  onderdeel  worden  alle  bedachte  dingen  van  opdracht  a  geïnventariseerd.  De  docent  tekent  een  grote  woordspin  op  het  bord  en  verzamelt  alle  associaties.  Het  kan  zijn  dat  uit  de  ene  associatie,  de  andere  voortkomt.  Probeer  de  woordspin  zo  groot  mogelijk  te  maken.  Help  ze  soms  op  weg  door  vragen  te  stellen  als:  hoe  kun  je  energie  besparen?  Wat  doen  jullie  thuis?  Wat  zie  je  als  je  naar  school  fietst?  Waar  laat  jij  jouw  rommel?  Een  interessante  opdracht  waarbij  leerlingen  inzicht  krijgen  over  het  onderwerp,  de  docent  over  de  gedachtegang  van  de  leerlingen  en  leren  van  elkaar.  Naar  aanleiding  hiervan  kan  er  een  klassengesprek  gehouden  worden.  Leg  zo  nu  en  dan  uit  wat  sommige  woorden  betekenen,  zoals:  groene  stroom,  recyclen,  windenergie,  opwekken,  etc.    

 

7 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

c.      Quiz  online  (met  de  hele  klas)  

Benodigdheden:  -­‐  laptops  of  mobiele  telefoon  voor  elke  leerling  -­‐  DigiBoard  of  beamer  -­‐  de  link  van  de  quiz  Quiz online (https://play.kahoot.it/#/k/10e058cd-7f67-47e7-855e-b77493fb035b)

De  leerlingen  hebben  bij  opdracht  a  en  b  al  een  beetje  kennisgemaakt  met  het  thema.  Tijd  om  te  testen  wat  ze  al  weten  over  duurzaamheid.  Via  www.getakahoot.com  is  speciaal  voor  dit  project  een  quiz  gemaakt.  ‘Kahoot!’  is  een  webtool  waarmee  heel  makkelijk  en  op  een  leuke  manier,  een  quiz  gehouden  kan  worden  in  de  klas.  De  leerlingen  gaan  met  hun  eigen  device  (smartphone,  tablet  of  computer)  naar  www.kahoot.it  en  voeren  daar  de  game-­‐pin  in.  Dat  is  de  code  die  de  leerlingen  in  beeld  (op  het  DigiBoard)  zullen  zien  wanneer  de  docent  de  quiz  via  de  link  opstart.  De  vragen  verschijnen  niet  op  de  device  van  de  leerling,  maar  op  het  scherm  in  de  klas.  Op  hun  device  zien  de  leerlingen  alleen  de  symbolen  van  de  antwoorden  die  op  het  scherm  te  zien  zijn;  door  hier  binnen  de  tijd  op  te  klikken  wordt  er  antwoord  gegeven.  Na  elke  vraag  is  te  zien  hoe  veel  leerlingen  het  juiste  antwoord  hebben  gegeven  en  wie  in  de  top  5  staan.  1  

1. Om  de  quiz  op  te  starten,  ga  naar:  https://play.kahoot.it/#/k/10e058cd-7f67-47e7-855e-b77493fb035b

2. Klik  op  ‘PLAY’ 3. Zet  het  DigiBoard  aan  (+  geluid)  4. Klik  op  ‘START  NOW’    5. Verzoek  de  leerlingen  om  naar  www.kahoot.it  te  gaan  via  hun  device  6. Laat  ze  de  game-­‐pin  invullen  die  getoond  wordt  via  het  DigiBoard  7. De  leerlingen  kunnen  nu  een  eigen  naam  kiezen  8. Als  iedereen  zich  heeft  aangemeld  kan  de  quiz  beginnen!  

   

 

 

 

 

 

 

1 http://www.reisgidsdigitaalleermateriaal.org/tools/kahoot-2/

8 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Instructie    opdracht  2:  Zonne-­‐oven  maken    

(op  CSG  Liudger  Waskemeer)      

a. Introductiefilmpje    Benodigdheden:  -­‐  DigiBoard  -­‐  de  link  van  het  filmpje  (https://www.youtube.com/watch?v=9ftJncKkWFc)    Ter  voorbereiding  op  de  les  die  gevolgd  gaat  worden  op  CSG  Liudger  Waskemeer,  is  het  belangrijk  dat  de  leerlingen  iets  weten  over  het  opwekken  van  stroom.  In  het  bovengenoemde  filmpje  (2:16  minuten)  kunnen  de  leerlingen  zien  wat  er  bedoeld  wordt  met  groene  stroom.      

b. Materiaal  verzamelen    Benodigdheden:  -­‐  Schoenendoos/pizzadoos/kartonnen  doos  -­‐  groepjes  van  ca.  drie  leerlingen    Het  doel  van  deze  opdracht  is  om  leerlingen  in  te  laten  zien  hoe  de  zon  een  bron  van  energie  kan  zijn.  Daarom  zullen  ze  bij  opdracht  c,  een  zonne-­‐oven  maken.  Voor  het  maken  van  een  zonne-­‐oven  zijn  speciale  materialen  nodig.  Op  CSG  Liudger  zullen  de  meeste  materialen  aanwezig  zijn.  Voor  dit  project  mogen  de  leerlingen  zelf  een  doos  meenemen  (per  drietal  een  doos  is  goed)  naar  school.  Geadviseerd  wordt  om  een  schoenendoos  mee  te  nemen.                          

9 Project PO/VO schooljaar 2015/2016 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

c. Zonne-­‐oven  bouwen  (instructie)    Benodigdheden  door  leerlingen  meegenomen:  -­‐  Schoenendoos/pizzadoos  -­‐  Groepjes  van  ca.  drie  leerlingen      Benodigdheden  al  aanwezig  op  CSG  Liudger  Waskemeer:|  -­‐  Aluminiumfolie  -­‐  Zwart  papier  -­‐  Isolatiemateriaal  -­‐  Doorzichtig  folie/transparante  sheet  -­‐  Zonlicht  (en  anders  een  bouwlamp)  -­‐  Schaar  -­‐  Lijm  -­‐  Marshmallows    -­‐  Satéprikkers    -­‐  Temperatuurmeter  

Leg  het  doel  van  de  activiteit  uit.  Verwijs  naar  het  gebruik  van  hernieuwbare  energie  in  het  algemeen,  en  wijs  op  het  belang  ervan  in  de  strijd  tegen  de  klimaat  wijziging  en  de  uitputting  van  fossiele  brandstoffen.    

       

         

10 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

 

Instructie:  

1. Gebruik  pizzadozen  en  bedek  de  bodem  en  alle  zijden  van  de  doos  met  aluminiumfolie.  Strijk  alle  oneffenheden  glad.      

2. Leg  zwart  papier  in  het  midden  van  de  doos  en  plak  alles  vast.      

3. Trek  op  het  deksel  van  de  doos  een  lijn  op  een  paar  centimeter  van  de  rand.      

4. Knip  langs  drie  van  deze  lijnen  en  laat  de  lijn  op  de  achterkant  van  de  doos  staan  om  een  flap  te  vormen.  Zo  krijg  je  een  venster.      

5. Knip  een  stuk  plasticfolie  uit,  en  zorg  dat  het  een  beetje  groter  is  dan  het  gat  dat  je  in  het  deksel  hebt  gemaakt.  Maak  het  stevig  vast  aan  de  onderkant  van  het  deksel,  en  zorg  dat  het  goed  afgesloten  is.      

6. Knip  een  stukje  aluminiumfolie  uit  en  kleef  het  op  de  bodem  van  de  doos.      

7. Knip  nog  een  stukje  aluminiumfolie  uit  en  kleef  het  op  de  flap  die  je  eerder  hebt  gemaakt.      

8. Leg  een  satéprikker  met  daaraan  een  marshmallow  op  een  bordje  en  leg  het  in  de  oven.  Zet  de  oven  in  de  zon  (wanneer  er  geen  zon  is,  gebruik  dan  de  bouwlamp).  Je  kan  ook  de  temperatuur  meten.  Ga  na  hoe  lang  het  duurt  om  warm  te  worden  en  te  smelten.    

11 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Instructie    opdracht  3:  Recyclen  

 

a. Plastic  Soep    Benodigdheden:  -­‐DigiBoard  -­‐  Link  van  het  filmpje:  ‘Plastic  Soep’    (https://www.youtube.com/watch?v=Dx3M8-­‐_JMks  )    Bekijk  samen  met  de  leerlingen  het  filmpje  over  plastic  soep.  Ga  naderhand  met  de  klas  een  klassengesprek  aan.  Probeer  de  leerlingen  bewust  te  laten  worden  van  de  wereld  om  hen  heen  en  wat  de  gevaren  zijn  van  zwerven  afval.    Voorbeeldvragen  voor  de  klas:  -­‐  Hoe  komt  al  die  troep  in  de  zee?  -­‐  Hoe  kun  je  er  voor  zorgen  dat  er  geen  troep  in  de  zee  terechtkomt?  -­‐  Zie  jij  wel  eens  rommel  op  straat?      

b. Verzamelen*    Benodigdheden:  -­‐  prikkers  en  knijpers  om  vuilnis  mee  te  kunnen  pakken  -­‐  vuilniszakken  -­‐  handschoentjes    Het  is  tijd  om  een  steentje  bij  te  dragen  aan  een  schonere  aarde!  Door  rommel  van  straat,  uit  de  bosjes  en  uit  het  water  te  halen  wordt  de  omgeving  schoner  en  mooier.  Ga  met  de  leerlingen  de  straat  op,  het  bos  in  of  naar  het  schoolplein  en  verzamel  zo  veel  mogelijk  rommel.  Verdeel  de  rommel  in  twee  groepen:  herbruikbare  rommel  en  niet  herbruikbare  rommel.  Met  herbruikbare  rommel  wordt    bijvoorbeeld  bedoeld:  plastic  flesjes,  dopjes,  lege  blikjes  en    wc  rolletjes.  Niet  herbruikbaar  is:  plastic  koekpapiertjes,  nat  papier  en  plastic  zakjes.      *De  leerlingen  kunnen  de  herbruikbare  materialen  eventueel  van  thuis  meenemen.  

12 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

c. Kunst  maken  van  rommel    Benodigdheden:  -­‐  verzameld  herbruikbare  materialen  -­‐  voorbeelden/inspiratie  (zie  bijlage)  -­‐  eventueel  computer  met  internet  -­‐  lijm  -­‐  schaar  -­‐  mesje  -­‐  knutselmateriaal    Het  verzamelde  materiaal  wordt  een  nieuw  leven  in  geblazen.  Maar  voordat  er  begonnen  kan  worden  aan  het  maken  van  iets  leuks,  is  er  inspiratie  nodig.  Hiervoor  kunnen  verschillende  dienen.  In  de  bijlage  bevinden  zich  allerlei  voorbeeldjes  van  huis,  tuin  en  keuken  kunstwerkjes  gemaakt  van  afval.  Je  kan  er  als  docent  voor  kiezen  om  een  groepswerk  te  maken,  alle  leerlingen  hetzelfde  laten  maken  of  ze  in  groepjes  zelf  iets  te  laten  kiezen.  Belangrijk  is  natuurlijk  dat  er  rekening  gehouden  wordt  met  de  beschikbare  materialen.  Als  docent  kun  je  zelf  kiezen  wat  een  goede  werkwijze  is.                      

13 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Instructie    opdracht  4:  Een  tentoonstelling  

houden    

Benodigheden:  -­‐  kraampjes  (tafels  naast  elkaar)  -­‐  aankleding  -­‐  de  gemaakte  kunst  -­‐  uitnodiging  voor  familie    Zet  de  ‘kraampjes’  in  marktopstelling  zodat  het  publiek  er  gemakkelijk  langs  kan  lopen.  Zorg  ervoor  dat  de  ‘kunst’  goed  te  zien  is  voor  het  publiek.  Om  voor  meer  aankleding  te  zorgen,  kunnen  de  leerlingen  posters  maken  en  in  het  kraampje  hangen.  Een  omroep  om  aan  het  milieu  te  denken  of  leuke  tips  om  zelf  aan  de  slag  te  gaan.  Laat  de  leerlingen  bij  hun  eigen  gemaakte  kunst  staan  zodat  bezoekers  gemakkelijk  hun  vragen  kunnen  stellen.      NB.  De  tentoonstelling  kan  geheel  naar  eigen  wens  gehouden  worden.  Van  heel  simpel  en  makkelijk  tot  heel  erg  groots.            

 

       

 

 

14 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

BIJLAGEN  

   

15 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

Inspiratie  voor  Instructie  opdracht  2:  

 

 

 

   

16 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

 

 

 

 

 

 

 

 

17 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

 

 

 

18 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

 

     

 

19 Project PO/VO schooljaar 2015/2016

 

 

 

 

 

20 Project PO/VO schooljaar 2015/2016