1

Poljoprivreda, šumarstvo i vodoprivreda u 2009. godini

Mr Milutin Simović, ministar Cetinje, 23. decembar 2009.

2

2009. Napredak i u godini ekonomske krize

Godina nastavka i intenziviranja ukupnih reformi

Godina integracionih procesa

CEFTA – Crna Gora predsjedavala, značajan pomak u daljoj liberalizaciji poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda. Sa Hrvatskom dogovoren asimetričan sporazum u korist Crne Gore

STO – Završene sve naše obaveze, uz puno istrajavanje na toj integraciji, ali i čuvanju nacionalnih ekonomskih interesa

EU integracije – Nastavljena dosljedna primjena Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju, održan sastanak privremenog pododbora EU i Crne Gore za poljoprivredu i ribarstvo, realizovane obaveze iz NPI

Odgovori na upitnik – Od ukupno 3.966 pitanja, od čega se na tri poglavlja iz oblasti rada MPŠV odnosilo 365 pitanja. Od ukupno 4.433 stranice odgovora 515 (11,63%) se odnosilo na sektor poljoprivrede

3

PRETHODNA GODINA OHRABRUJUĆA ALI I OBAVEZUJUĆA

U 2008. godini poljoprivreda učestvovala 15% u DBP, a u zaposlenosti 20%

Učešće poljoprivrede u DBP (15%)

Učešće poljoprivrede u zaposlenosti (20%)

U 2008. godini realna stopa rasta DBP u Crnoj Gori bila je 6,9%

Realna stopa rasta poljoprivrede u 2008. bila je 11,5%

4

OSTVARENI REZULTATI U 2009.

Indeksi fizičkog obima proizvodnje 2009/2008. (9 mjeseci)

Naziv proizvoda 2009.

Svježe goveđe i teleće meso 112.20

Svježe ovčije i jagnjeće meso 100.00

Suhomesnati proizvodi 145.80

Kobasičarski proizvodi - trajni 303.32

Kobasičarski proizvodi - polutrajni 216.00

Prirodna žestoka pića 218.30

Prirodna vina u flašama 116.70

Pasterizovano mlijeko 94.70

Relizovane značajne investicije (nove fabrike, novi pogoni i nova radna mjesta)

Ostvaren prodor na nova tržišta – regionalna i šira

5

POZITIVNI TRENDOVI REZULTAT: Većeg uloženog rada, novih znanja, tehnologija, rasta konkurentnosti

Nastavka međunarodne podrške

Dosljednog sprovođenja strategije (vizije, ciljeva, definisane uloge države), Nacionalnog programa proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja (operacionalizacija definisanih mjera)

Rasta podrške iz nacionalnog budžeta – Agrobudžet 2009.

Razvoja institucija, što je i garancija daljeg razvoja i uslov za povlačenje predpristupnih fondova EU

REFORMA ZAKONODAVSTVA U 2009. doneseni su:

Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju

Zakon o morskom ribarstvu i marikulturi

Zakon o alkoholnim pićima

U skupštinskoj proceduri:

Zakon o potvrđivanju ugovora o biljnim genetskim resursima za hranu i poljoprivredu

U pripremi je prijedlog:

Zakona o stočarstvu

U pripremi su nacrti:

Zakona o poljoprivrednim zadrugama i

Zakona o poljoprivrednom zemljištu

Paralelno sa zakonima donose se i implementiraju brojni podzakonski propisi

6

IZVJEŠTAJ EVROPSKE KOMISIJE O NAPRETKU CRNE GORE ZA SEKTOR POLJOPRIVREDE I

RIBARSTVA Ostvaren napredak u pogledu politike poljoprivrede i ruralnog razvoja,

Vlada je usvojila nacionalni program proizvodnje hrane i ruralnog razvoja za period od 2009-2013. godine,

Budžet za poljoprivredu i ruralni razvoj je povećan za 20% u odnosu na 2008. godinu,

Probni popis, izvršen u oktobru 2008. godine, uspješno je ispitao instrumente za glavni poljoprivredni popis, koji je odložen za april 2010. godine,

Pozitivno ocijenjena direktna plaćanja,

Formirana i postala operativna Fitosanitarna uprava u okviru Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede ,

U oblasti bezbjednosti hrane, veterine i fitosanitarne politike, usvojeni podzakonski akti što je dodatno poboljšalo usklađivanje sa akijem, kao i institucionalni okvir,

Veterinarska uprava nastavila je jačanje svojih administrativnih kapaciteta,

Specijalistička veterinarska laboratorija je ojačana i kadrovski i opremom,

Vlada je usvojila Nacionalni strateški plan za sektor ribarstva za period 2009 - 2013.

Preporuke

Ojačati sprovođenje legislative,

Ojačati administrativne kapaciteta organa nadležnih za fitosanitarnu politiku i bezbjednost hrane i uspostaviti integrisani sistem bezbjednosti hrane,

Ojačati administrativni kapacitet Ministarstva poljoprivrede šumarstva i vodoprivrede, a posebno u pogledu ruralnog razvoja.

7

MEĐUNARODNI PROJEKTI

Identifikacija i registracija životinja (I&R) faza II, IPA 2007. - EU

Podrška kontroli i iskorjenjavanju bijesnila i klasične kuge svinja u Crnoj Gori – IPA 2008. - EU

Razvoj sistema bezbjednosti hrane – IPA 2008. - EU

Twinning projekat “Podrška formiranju IPARD sistema u Crnoj Gori“- IPA 2008. - EU

Podrška mreži ruralnih puteva na sjeveru Crne Gore - EU

Organska poljoprivreda u Crnoj Gori: Zajednička podrška malim proizvođačima u organskoj poljoprivredi – TCP/MNE/3201 - FAO

Tehnička podrška razvoju kadrovskih kapaciteta stručnih službi u oblasti poljoprivrede (TCP/RER/3206) – FAO

Tehnička pomoć u razvoju farmerima u planinskim oblastima Kosova i Crne Gore, GCP/RER/019/LUX FAO

Podrška jačanju kapaciteta za poljoprivredu i ruralni razvoj, analiza i formulacija politike i podrške EU - integracijama zemalja jugoistočne Evrope (TCP/RER/3101) – FAO

Program razvoja organske poljoprivrede u Crnoj Gori - Danska

Podrška ekonomskom razvoju i zapošljavanju u Crnoj Gori (GTZ WBF) – Sektor vina - Njemačka

Caritas Luksemburg – podrška stočarskom sektoru - Luksemburg

EU informativni centar za crnogorsku poljoprivredu - Slovačka

SEEDNet - Mreža razvoja biljnih genetičkih resursa za Jugoistočnu Evropu - Švedska

Izgradnja sirara u Crnoj Gori - Njemačka

ADRIAMED PROJEKAT Naučna saradnja u pomoći odgovornom ribarstvu na Jadranskom moru - FAO

8

MIDAS PROJEKAT - Novi impuls za razvoj poljoprivrede

Iznos kredita 11 miliona EUR (Svjetska Banka).

Iznos granta 4 mil. USD (GEF- Globalni fond za zaštitu prirodne okoline)

Finansijski uslovi kredita grejs period 5.5 godina, otplata kredita 11.5 godina, godišnja kamatna stopa je manja od 1.5%

Komponente projekta

Jačanje programa ruralnog razvoja Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede

Povećavanje fondova ruralnog razvoja za ciljne mjere i područja:

(a) investicije u poljoprivredna gazdinstva i preradu i marketing poljoprivrednih i ribarskih proizvoda; i

(b) razvoj ruralne ekonomije kroz diverzifikaciju dohotka.

Jačanje terenskih i savjetodavnih službi

Jačanje administrativnih i upravljačkih kapaciteta Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede

Uspostavljanje Jedinice za ruralni razvoj

Uspostavljanje Prototipske Agencija za plaćanje

Implementacija Plana sistematizacije MPŠV

Poljoprivredni popis

Izrada registra farmi i izradu povezanih katastarskih mapa za vina, masline i/ili voće

Kreiranje modernog sistema bezbjednosti hrane

Opremanje Specijalističke Veterinarske laboratorije

Poboljšanje kapaciteta Nacionalnih referentnih laboratorija

Unaprijeđenje fitosanitarnih i veterinarskih punktova granične kontrole u Luci Bar

Uspostavljanje sistema bezbjednog odlaganja nus proizvoda životinjskog porijekla

9

AGROBUDŽET OSNOVNI STUB DRŽAVNE PODRŠKE RAZVOJU POLJOPRIVREDE I SELA

Tržišno cjenovna politika

Direktna plaćanja (7 programa)

Stabilizacija tržišta (2 programa)

Politika ruralnog razvoja Jačanje konkurentnosti (11 programa)

Održivo gazdovanje resursima (3 programa)

Poboljšanje kvaliteta života, podrška ekonomskim aktivnostima u ruralnim područjima

Opšte usluge i servisi (8 programa)

Socijalni transferi (1 program)

Ribarstvo (2 programa)

10

TRŽIŠNO CJENOVNA POLITIKA Direktna plaćanja

Isplaćene premije za 5,902 farmera (za krave, junice, licencirane bikove, pastuve, tov junadi, ovce i koze)

Evidentirana prava za 7.532 farmera u 2009. koja će biti isplaćena u narednoj godini

Podrška za proizvodnju mlijeka:

Obezbijeđena redovna podrška od 5,5 centi za proizvođače

2,5 centi za mljekare + 2 centa za povećanje otkupa

Godišnji otkup 28 mil. litara (7% manji u odnosu na rekordnu 2008. i na nivou 2007. godine

21 mljekara i sirara se bavila otkupom

3 mljekare obustavile otkup (Podgorička mljekara, Krisma i Italprodukt). One su prošle godine učestvovale 16%, razlika od 9% je rezultat rada novih mljekara i sirara i povećanja otkupa postojećih.

Podrškom obuhvaćeno 2.905 farmera

Prosječna otkupna cijena u EU 20 centi, kod nas 30 centi bez premija

11

PODRŠKA RATARSTVU

866 proizvođača ostvarilo pravo na premiju – povećanje 2,2 puta

Proizvodnja na 1.485 ha - povećanje 70%

Podrška kombajniranju kod 138 proizvođača

Podrška proizvodnji sjemenskog krompira na 121 ha

Podrška proizvodnji duvana na 103 ha

PODRŠKA PČELARSTVU

Prvi put proizvedene selekcionisane matice od majki rodonačelnica

Podrška za nabavku 1.777 komada podnjača

Podrška u nabavci 17.251 doze organskog lijeka za 1.000 pčelara

Podrška nabavci opreme (električne centrifuge, posude za skladištenje, topionike voska, kade za odlaganje voska)

Novih 1.600 pčelara učlanjeno u Savez

Podrška časopisu „Pčelarstvo“

Podržano 8 pčelarskih manifestacija i odlazak pčelara na međunarodne manifestacije

12

PROGRAM INTERVENCIJA NA TRŽIŠTU

Cijene paradajza na u julu i avgustu 2008. i 2009.

Prosječna cijena paradajza u 2008. godini bila je 37 centi a u 2009. - 56.

Otkupna cijena maline u Crnoj Gori bila 1,75€ a u okruženju se kretala do 1€

Otkupljeni svi tržišni viškovi jagnjadi – 16.762

Izvoz mesnih prerađevina, kože, vune, ribe – 3.955 t u odnosu na 2.729 t prošle godine – povećanje za 44,92%

Izvoz vina, piva i vode povećan je sa 19 u 2008. na 20 mil. € u 2009. ili 8%

PODRŠKA OSIGURANJU I POMOĆ U

NADOKNADI ŠTETA 853 poljoprivrednih proizvođača ostvarilo pravo na nadoknadu štete a

dva proizvođača na osiguranje

13

POLITIKA RURALNOG RAZVOJA Mjere za jačanje konkurentnosti 1.008 zahtjeva

Poljoprivredna

oprema i mehanizacija

Stočarske farme

Izgradnja i opremanje zaštićenog prostora

Prerada animalnih proizvoda

Čuvanje, pako-vanje i

prerada biljnih

proizvoda

UKUPNO

Broj zahtjeva 396 439 88 42 22 1,008

Odobreni zahtjevi 310 214 36 25 9 594

Odbijeni zahtjevi 82 199 51 17 13 362

Posao za Vas 4 26 1 31

Odobrena podrška iz drugih programa 21

Investicije utvrđene na terenu 1,430,551.73 2,020,629.65 1,378,321.15 3,223,091.82 455,745.05 8,508,339.40

Iznos podrške 429,165.32 573,559.18 88,011.38 761,239.09 137,083.51 1,989,058.48

Dodijeljena podrška za nabavku 49 traktora i 71 motokultivatora i 348 poljoprivrednih uređaja i opreme: kosačica, prikolica, freza, plugova, atomizera, pumpi, sakupljača sijena, sadilica, sijačica, muzilica, laktofriza, cistijerni i sl.

Podržana je izgradnja 111 novih i adaptacija 48 postojećih farmi krava, ovaca, koza, svinja, junadi za tov i živinarskih farmi kao i nabavka osnovnog stada (krava, ovaca, koza…)

Podrškom je obuhvaćena i izgradnja 55.000 m2 zaštićenog prostora

Prerada animalnih proizvoda

Sektor mljekarstva - Izgradnja, opremanje i modernizacija 9 mljekara – sirara

Sektor prerade mesa - Izgradnja i modernizacija 4 klanice, opremanje 3 pogona za preradu mesa i mesnih prerađevina, adaptacija ili rekonstrukcija 7 objekata za sušenje mesa

14

Prerada ribe - Rekonstrukcija i modernizacija 2 pogona za preradu ribe

Čuvanje pakovanje i prerada biljnih proizvoda

Sektor vinarstva - Izgradnja, adaptacija i opremanje 4 vinska podruma.

Sektor maslinarstva - Adaptacija i opremanje 2 pogona za preradu maslina.

Sektor ljekovitog bilja - Izgradnja i opremanje 1 pogona za preradu ljekovitog bilja.

Ostalo - Adaptacija jednog objekta za proizvodnju pečuraka, opremanje jednog pogona za sitno pakovanje biljnih proizvoda

MJERE JAČANJA KONKURENTNOSTI

Podrška podizanju višegodišnjih zasada Obezbijeđena podrška za vinograde 4.000€/ha, jabučastog i koštičavog

voća 3.000€/ha, jagoda 3.500€/ha, malina 5.000€/ha. Podrška nabavci zasada maslina i revitalizacija maslinjaka 5€/stablu

Podignuto novih 195 ha vinograda i 119 ha voćnjaka

Revitalizovano 17.703 stabla maslina

Sadnja 10.104 stabla maslina

Evidentirano novih 300 vinogradara (u registru 1.200)

Evidentirano 325 maslinara (u registru 637)

U registar proizvođača grožđa i vina upisan 61 proizvođač (u registru 93)

U projekat vinskih puteva uključena 33 vinska podruma (početo sa 16)

15

MJERE JAČANJA KONKURENTNOSTI Podrška investicijama u preradu na

porodičnim gazdinstvima U cilju jačanja konkurentnosti, očuvanja proizvodnje tradicionalnih

proizvoda data podrška za 17 porodičnih gazinstava (3 vinska podruma, 8 sirara, 1 sušara mesa, 2 prerade voća, 1 prerada maslina i 2 ljekovitog bilje)

Podrška politici kvaliteta Podrška za uvođenje HACCP sistema (podržana 3 subjekta, sada 21

subjekt primjenjuje HACCP - 16 posjeduje sertifikat i 5 očekuje sertifikaciju)

Podržana 22 pogona za tradicionalnu proizvodnju (adaptacija objekata, primjena dobre higijenske prakse, primjena dobre proizvođačke prakse i drugih opštih i higijenskih zahtjeva)

Podržan rad Laboratorije za mljekarstvo i Laboratorije za vino

Podržan rad „Monteorganike“

Promotivne aktivnosti

362 medalje (202 zlatne), 30 vrhunskih priznanja i 3 titule apsolutnog šampiona na Novosadskom sajmu

Ostvareni značajni rezultati i na Levantinskom sajmu u Bariju, sajmu poljoprivrede i prehrane Klik Expo u Tirani, sajmu prehrane u Zenici, Jadranskom sajmu u Budvi...

Projekat Privredne komore „Dobro iz Crne Gore“. Pravo na ovaj prestižni žig garancije kvaliteta dobilo 6 kompanija iz oblasti agroindustije za 50 proizvoda.

Podržane 34 manifestacije širom Crne Gore od nacionalnog, regionalnog i lokalnog značaja.

16

MJERE ZA ODRŽIVO GAZDOVANJE PRIRODNIM RESURSIMA

Data podrška za očuvanje genetskih resursa u stočarskom i biljnom

sektoru

Podrška organskoj poljoprivredi - U registar proizvođača u organskoj poljoprivredi upisano 34 proizvođača i 54 u okviru grupne sertifikacije – ukupno 88 proizvođača

1.922 farmera dobilo premije za izdig na katune

MJERE ZA POBOLJŠANJE KVALITETA ŽIVOTA I PODRŠKA EKONOMSKIM AKTIVNOSTIMA U

RURALNIM PODRUČJIMA

Probijeno, nasuto i pročišćeno 79,5km seoskih puteva

Izgradnja seoskih vodovoda, nabavka cijevi, izgradnja i sanacija bistijerni, obavljanje istražnih radova

Adaptacija seoskih škola (Trešnjevo, Slatina i Timar)

DIVERZIFIKACIJA EKONOMSKIH AKTIVNOSTI

Podrška poljoprivrednim aktivnostima u cilju dodatnih prihoda, očuvanja

kulturnog nasljeđa i tradicije

Data podrška za 16 korisnika

Zanati - lokalni proizvodi od vune i drveta – 13 korisnika, seoski turizam – 2 korisnika, obrada kamena – 1 korisnik

17

OPŠTE USLUGE I SERVISI

Podržan rad laboratorije za mljekarstvo i vinarstvo

Rad Selekcijske službe i Savjetodavne službe u biljnoj proizvodnji (terenski obilasci, neposredne demonstracije na terenu, stručni seminari za proizvođače i zaposlene u službama, savjeti putem medija, izrada brošura i priručnika, realizacija Agrobudžeta, učešće u realizaciji međunarodnih projekata i realizacija AMIS-a...)

ZDRAVSTVENA ZAŠTITA ŽIVOTINJA

Realizovan operativni program zdravstvene zaštite životinja

Realizovano 18 mjera u cilju ranog otkrivanja, sprječavanja širenja i suzbijanja zaraznih i parazitskih oboljenja životinja, praćenja rezidua (Veterinarska uprava, 29 veterinarskih ambulanti, SVL, CETI)

U oktobru 2009. odlukom EK Crna Gora stavljena na listu zemalja kojima su odobreni programi monitoringa rezidua za goveda, ovce, svinje, živinu, akvakulturu, jaja i med

Pokrenut rad veterinarske ambulante u Šavniku

Formiran Nacionalni savjet za bezbijednost hrane

18

PROGRAM FITOSANITARNIH MJERA

Fitosanitarna uprava počela sa radom 1. marta 2009.

Realizovan program fitosanitarnih mjera

Usvojen program monitoringa rezidua i pesticida u hrani biljnog porijekla

U avgustu Crna Gora postala članica Međunarodne organizacije za zaštitu bilja (IPPC) i Evropskog kooperativnog programa za biljne genetske resurse (EPCGR)

Podnijeti su zahtjevi za članstvo u Evropskoj organizaciji za zaštitu bilja (EPPO) i Međunarodnoj organizaciji za zaštitu novih biljnih sorti (UPOV)

SOCIJALNI TRANSFERI

Nastavljena realizacija programa staračke naknade

5.851 korisnik

Isplaćeno 12 naknada

RIBARSTVO

Nastavljena podrška u cilju izgradnje efikasnog sektora ribarstva i marikulture

Dati grantovi udruženjima profesionalnih ribara (za 3 godine 262.000€)

Dat grant Udruženju marikulturista – za 3 godine 140.000€

Nastavak monitoringa resursa bijele i plave ribe – ukupna biomasa plave ribe 130.000 t, moguć maksimalni godišnji izlov 30.000 t

Data podrška za 5 ribnjaka za nabavku opreme za poboljšanje higijene i bezbjednosti hrane

Izvršeno poribljavanje sa 390.000 komada riblje mlađi pastrmke

19

ŠUMARSTVO

REALIZACIJA NACIONALNOG ŠUMARSKOG PROGRAMA U 2009.

Početak projekta Nacionalne inventure šuma

Urađena funkcionalna analiza institucija u sektoru šumarstva

Usvojen Nacionalni akcioni plan za borbu protiv bespravnih aktivnosti u šumarstvu

Počeo pilot projekat „Planiranje gazdovanja šumama na opštinskom nivou“

Realizovane aktivnosti na uspostavljanju sjemenske proizvodnje

Nastavljena stručna obuka za primjenu GIS-a u šumastvu – dodijeljeno 39 sertifikata

Formirano 13 udruženja vlasnika privatnih šuma

Urađen Nacrt zakona o šumama

GAZDOVANJE ŠUMAMA Uprava za šume dala na korišćenje 349.840 m3 bruto drvne mase

Inventarisana površina od 60.985 ha

Izrađene posebne osnove za 13 gazdinskih jedinica

Zasađeno 1.515.000 sadnica na 680 ha

U rasadnicima Uprave za šume proizvedeno 891.650 sadnica

20

LOVSTVO

Donijeto 9 podzakonskih akata

U fazi donošenja inovirani elaborat o ustanovljavanju i osnivanju lovišta u Crnoj Gori

Crna Gora bila domaćin 10-te jubilarne sjednice CIC-a – Međunarodni savjet za očuvanje prirode i lov divljači

MEĐUNARODNI PROJEKTI U ŠUMARSTVU

Fodemo projekat „Razvoj šumarstva u Crnoj Gori“ - Lux Development - Luksemburg

Projekat: “Turizam zasnovan na prirodnoj baštini“ Norveška šumarska grupa (NFG) - Norveška

Tehnička podrška od strane SNV-a - Holandija

Geografsko informacioni sistem (GIS) u šumarstvu – UNDP - Finska

Projekti koji se fokusiraju na borbu protiv bespravnih sječa:

Projekat koji razvija i implementira Nacionalne Akcione Planove na poboljšanju upravljanja šumama i kontroli bespravne sječe u zemljama Evrope i Sjeverne Azije – ECA – Svjetska banka

Projekat „Zeleni telefon za zelene šume“ - Ambasada SAD u Podgorici

21

VODOPRIVREDA

PROGRAM UPOTREBE SREDSTAVA U VODOPRIVREDI ZA 2009.

Učešće u izgradnji objekata vodosnabdijevanja seoskih područja Red. br.

OPŠTINA NAMJENA - OPIS PREDVIĐENO€

1. ANDRIJEVICA 1.Vodovod Slatina2. Vodovod G. Grudice u MZ Gračanica

70.00015.000

UKUPNO 85.0002. B E R A N E 1. Vodovod Polica 50.000

UKUPNO 50.0003. BIJELO POLJE 1. Vodovod Pavino polje 50.000

UKUPNO 50.0004. DANILOVGRAD 1. Vodovod Donji Zagarač 50.000

UKUPNO 50.0005. KOLAŠIN 1. Izgradnja objekata na području Opštine Kolašin 20.000

UKUPNO 20.0006. MOJKOVAC 1. Vodovod Lazine

2. Vodovod Štitarice 10.00010.000

UKUPNO 20.0007. N I K Š I Ć 1. Vodovod Šipačno 100.000

UKUPNO 100.0008. P L A V 1. Vodovod Murina 30.000

UKUPNO 30.0009. PLUŽINE 1. Izgradnja objekata na području Opštine Plužine 20.000

UKUPNO 20.00010.

P LJ E V LJ A 1. Vodovod u selu Maoče u MZ Maoče

2. Vodovod Milunići u MZ Gotovuša 3. Vodovod Orlja u MZ Gradac 4. Vodovod Kosanica u MZ Kosanica

30.00025.00025.00020.000

UKUPNO 100.00011. R O Ž A J E 1. Vodovod Malindubrava – Pripeč – Vuča 50.000

UKUPNO 50.00012. C E T I NJ E 1. Vodovod Njeguši

2. Vodovod Dubovik 3. Vodovod Prekornica – Boguti 4. Seoske bistijerne

50.00025.00020.000

5.000 UKUPNO 100.000

13.

Š A V N I K 1. Vodovod Kosorići2. Vodovod Timar 3. Vodovod Krnja Jela I i II

25.00015.00010.000

UKUPNO 50.000SVEGA 1-13 725.000€

22

FABRIKE ZA FLAŠIRANJE VODE U funkciji je 7 fabrika za flaširanje vode

Ove godine puštene su u rad fabrike „Aqua Plus“ – Rožaje i „Diva“ – Šavnik

Instalisani kapacitet svih 7 fabrika 344,5 mil. litara godišnje

Ukupno zaposlenih – 225

PROGRAM UPOTREBE SREDSTAVA ZA UPRAVLJANJE VODAMA, ZAŠTITU VODA I

ZAŠTITU OD VODA ZA 2009. Realizovala Uprava za vode

Opredijeljeno 800.000€

Nastavak radova na izgradnji obaloutvrde na rijeci Lim – opština Berane

Optimizacija uređaja za prečišćavanje otpadnih voda bolnice za plućne bolesti „Brezovik“ u Nikšiću

Izgradnja vodovoda za Rijeku Crnojevića – 320.000 Uprava voda i 100.000€ Ministarstvo poljoprivrede

Učešće u izgradnji vodovoda Šipačno – Nikšić – 50.000€

Učešće u finansiranju i rekonstrukciji bistijerni – 25.000€

2010.

Zajedno, kao i do sada

Novi izazovi - nove šanse

Nastavak reformi uz očuvanje tradicije

Neposredni dijalog

Nastavak integracionih procesa