HANDBOUND AT THE

UNIVERSITY OF TORONTO PRESS

^nAQTINOT AHANTA.L'^'

Uo

P L O T I N OPERA OMNIACUM

I

PORPHYRII LIBER DE VITA PLOTINlMARSILII IICINI COMMENTARIISET EJUSDEM INTERPRETATIONE CASTIGATA.

ANNOTATIONEM

IN

UNUM LIBRUMAUDIDIT

PLOTINI ET IN PORPHYRIUM

DANIEL WYTTENBACH.

APPARATUM CRITICUMPH. DR.

DISPOSUIT, INDICES CONCINNAVIT

G. H.

MOSER,

CYMNASXI UI.MENSIS RECTOR.

AD FIDEM CODICUM

MSS.

ET IN

^QiW IP. RECENSIONIS

MODUM OR^CA LATINAQUE EMENDAVIT,

INDICES EXPLEVIT, PROLEGOMENA, INTRODUCTIONES,

ANNOTATIONES EXPLICANDIS REBUS AC VERBISITElnaUE

NICEPHORI NATHANAELIS ANTITHETICUM ADVERSUS PLOTINUMET DIALOGUJI GR.ECI SCRIPTORIS ANONYMI INEDITUM DE ANIMAADJECIT

FRIDERICUS CREUZER,DR. LITERARUM GR.ECARUM ET LATINARUM DOCTEINARUMQUE ANTISUITATIS IN ACADEMIA HEIDELBERGENSI PROFESSOR.

VOLUMEN PRIMUM.

E

OXONII, TYPOGRAPHEO ACADEMICO.MDCtCXXXV.

B

}v TTVKvoTtjTa Ka\

TO

(piXocroipov T7?

Tttii'

X^tjTrijj.aTwv

AaOetreto? inrep/BaWovTOK wyaixai Ka\ (biKw."

" Sed

formam

orationis senteiitiariunqiie hnjus viri densitateni et jAilosojjham in quaestionibus trac-

tandis rationem vehemeuter admiror et amo."Restat, ut

primum explicem

Ficini

operam

in his

Enneadibus collocatam, deinde

meum

consilium, apparatum, rationem.

Marsilium Ficinum ut Platonis interpretem norunt eruditi omnes.terpretem Plotini ego nunc

Eundem

ut in-

demum

justis laudibus impertire possinn, posteaquain hos

quinquagintaususest.

et

quatuor libros pertractavi, et ipsos codices adhibui, quibus Marsiliusejus, ut hinc ordiar, instructi suntlicetilli

Commentarii

quidem

subtili

argu-

mentatione multiplicique doctrina, nec nibil habent,velit,

Criticus videri Ficinus

minime

ad lectionein emendandamvirtus viri

utile

tinent, qua; illius a;tatis (Saiculi

sed tamen iidem midta etiam alia admista conXV.) ingenium adeoque superstitioneni redoleant.;

Vera

magni

et propria operis pra;stantia

eminet in translatione Latina.manuscriptos, iisdem

Nam

priinum, cvnn sajpius

quam opus

est corrigat codices suos

phirimum usus est. Deinde, si teneas, qute supra de adumbrata sunt, facile intelligas optime fecisse Enneadibus aliam rationem inierit, quain in dialogis PlaMarsilium, quod in vertendis tonis. Egregie enim falhmtur, qui Plotinum opinantur a Ficino verbotenus, h. e. ut verbum verbo redderet, translatum esse. Est potius periphrasis appellanda hadc Latina oratio, quain P^iciims accommodavit Gra^ce scribenti pliilosopho Alexandrino. Uudetainen prudenter et critice utPlotini compositione orationeque a nobisefficitur, i-aro

admodum

e Latinis Ficini

inferri debere

vocabula vel sententias Graecis

Plotini

;

nisi

prorsus immutare et amplificare velis breve ilhid densumque ac pressum,stili

horumque asquales alind quid a Marsilio fieri vohierant, quam ut iiitelligentiain sibi aperiret tam Nobis autem difficilium librorum, et Latine explicaret Gnecas scholas Plotinianas.quodpi'opriuin est sicut iiigenii ita

Plotiniani.

Neque

Metlicei

illi

hodieque h?ec translatio sa^piuscule coinmentarii perpetui usum pra;stat.religioni;

Quapropter

habuimus immutare rationem ejus versionis, vel novam condere satis habuimus emendare, ubi peccatum erat, et ad emendatum a nobis Graecum contextum eamrefingere.

Jani ut de hac ipsa editione dicamconverterat.

:

me

Plato mature adverterat et in sui

amorem

Deinde Platonis maxime causa progressus ad Plotinum, quum nonnihil ex his Enneadibus delibassem, et vernaculo sermone emisissem inchoata ista, quibus ipse haud ita multnm tribuebam, pnrter opinionem Wyttenbachius ille mihi aiiimosfecit, et

me dubitantemviri in

in consilio

tractandorum Plotini libroruni omnium confirmavit

ac posteaquam libellum de Pvdcritudine in publicum prodideram, quae singularis fuit

humanissimisuasit, ut

me

voluntas, Academiae Oxoniensis typographeo Praefectis persuis tyjiis

hanc editionem

describendam reciperent.existi-

Quae duplex auctoritas quo mihi gravior esse debebat, hoc magis faciundummavi, ut equidem nihil prajtermitterem, quodei

consilio

accommodatum

videretur.

Itaque quod ante viginti annos ainplius institueram, id

jam

intentiore studio persequi

sum

annisus.

Ac i^rimum

in critico genere,

quo fundamenta idonea jacerem, nec operae

nec suintibus peperci, ut ex cultioris Europa; bibliothecis praestantioriun codicum mss.

PR^>FATI() EDITORIS.lectioiies colligerem.

IX

Quoruin libroruin

et inanuscriptoruni et iuipressoruin Indicein,

interposito de singulis judicio, Pz*olegoinenis adjunximus.

Uuplex autemaltera.

exstitit Plotinianoruin

Nam,

etsi

antiquitus

jjlurasi

ojierum recensio: altera Eustochii, Porpliyrii circumferebantur apograplia illoruin lihroruni,is

tertiam recensionem fuisse Amelii

quis forte opinetur,

legat inihi disertuin de hoc

homiiie Longini testimonium (apud Porphyrium de Vita Plotini,

XIX.

p. 125.)

;

et

quartamfaciat.

exstitisse, Procli, qui in Plotiinun

commentatus

erat, nihil est,

quod

credibile

Jam cum

hodie Porphyriana recensio regnet per libros mss., quos;

iiovi,

omnes,conji-

supersunt tamen etiam alterius sive Eustochian;ie, haud ambigua vestigiacere possis, haiic alteram

unde

quoque ad medii usque:

aevi priora ssecula perdurasse.

Indi-

dem hoc

recte colligere nobis videinur posse

indulsisse sibi nonnihil Poi-phyrium in

quantum aliquot viri docti nuper Neque eniin, si vel inaxiine volebat, quod ipsuin non constat, poterat suspicati sunt. insigniter vel detruncare vel interpolare libros magistri, quando sciebat quod et ipse memorat, exstare eorundem alia insuper exempla, quae alii Plotiniani alumiii possiderent, cum aliis communicarent et per manus traderent. (^''ide quae hac de re cum in Prolegoinenis tum ad Vitam Plotini, tuin in Annotatione. p. 85, 140. A. 361. A. 364.Plotinianis libris redigendis, neque

tamen

tantuin,

;

D. 423. B. 463. C. posuimus.) Hactenus de causis universae

Criticse,

quam vulgo:

altiorein vocant.

In singulari

Critica factitanda has duas mihi leges scripsi

priinam, hortantibus etiam redemtoribus,

ut universain Silvam Varige Lectionis sub contextu ponerem.

Quod nemo factumverum

iin-

probabit in eo scriptore, qui piimiun codicimi mss. subsidiis instructus in publicuinprodit.

Et quo magis

alienus

sum ab

ea arrogantia, ut ine usquequaque

vidisse

prsedicem, hoc minus Criticis hanc opportunitatem praecisam velim ex his copiis, quse

nunc priiniun suppeditantur, nbiubi velint aut possint, medelam parandi iis membris, quae etiamnum luxata sunt aut quoquo modo male aflfecta. Alterum mihi imirosui illud, ut ne conjecturas meas contextui obtruderem sed eas;

judiciis deh. e. iis,

Varia Lectione interponerem.

Abs

ea

norma paucis admodumToh(TMixuaiv,

locis recessi,;

ubi inepte religiosum fuisset frugibus inventis glandes retinere velle

v. c. in

loco VI. 7. 24. p. 716. C. tueri ista: t/ &; cnroae/uLi/weTe

aut a;que vitiosum

e

margine adsciscerelocis, vel

illud

:

toi"?

onfxaaiv, ubi

usus loquendi disertaque testimonia scrip:

torum, Platoiiicorum etiam, unice flagitabant quod dediinus

to/"? iwo/j.u(7iv.

Sexcentis

autem

potius singulis fere paginis, misere corrupta, lacunosa vel interpolata

scriptoris oratio

a nobis in integrum restituta est ope manuscriptorum codicuin, vel

aliorum scriptorum, qui Plotiniana verba citaverant.

Nec

ininus ex libris mss. et ex

Eusebio aliquot capitibus auximus has Enneadas. Venio ad interpretationem. Cujus muneris partes erant hae maxime: priinum, ut aditum ad singulos libros munirem, hoc est ut Introductionem iis pnvmitterein, in quafontes indicarentur ejus doctrina^,

quam

eo in libro explicare instituit philosophus

et,

quoad ejus

fieri

posset, ejus doctrinae vicissitudines adumbrarentur, sive, utloci,

uno verbo

absolvam, ut exhiberetur Constitutio

de quo ageretur.

Deinde

in

Annotatione

concinnanda illud ante omnia spectandum erat, ut Platonis Aristotelisque et utriusque sectatorum et interpretum veterum loci, quos scriptores ubivis fere respicit Plotinus,

VOL.

I.

b

Xraro diserte laudat,ii

PKILFATIO EDITORIS.igitur

omnes ut

sigillatim excitati adponerentur componerentur-

que cura sententiis hujus philosophi. Contra putidum fuisset, si per omnes Enneades, quod in prima institui, singularum fere sententiarum vim ac naturam explicare vohiissem, prsecipue cum hac in parte Ficiniana Versio, vel potius Periphrasis, egregiam opem prgestet. Quod Ficinus vei'o prsetermisit, illud mihi faciendum esse duxi, ut

Technologiam quandam inchoai-em Alexandrinae philosophiae, hoc est, ut voces formuhorum philosophorum proprias appositis testimoniis ex})lanarem quo ab hac quoque jjarte Lexicon Platonicorum ])ra?pararem. Quod subinde Novi Testamenti et frequenter Scriptorum ecclesiasticorum locos adhibui, consulto feci, nimirum ut Philolasque;

sophia; pariter atque Theologiae studiosi intelligerent, quantopere

mutuo

se adjuvent

Sacrorum libi'orum

Ecclesi.neque Christianse scriptores et hi recentiores Platonici.

Quodim;

sajpius alia etiam deverticula

sum

sectatus, et in aliorum

quoque scriptorum

locis

moratus, hoc proptereatinus, qui in

institui, ut severitatem Plotiiiianam aliquo

modo exhilararem

neque ego hoc nomine tristiorum supercilia judicum extimesco.

Condonaret ipse Plo-

summa morum

gravitate facilis fuisse traditur.

Magisdicia

milii succensebunt Plotini admiratores

amatoresque, quod in Prolegomenis,

Introductionibus et Commentariis noii sim verecundatus eorum quoque liominum ju-

memorare, qui vel impares censendi sint illi philosopho judicando, vel pnvjudicata Contra me opinione occeecati hanc universam Alexandrinorum philosophiam ejiciant.excusabunt, qui editoris iiiterpretisqueofficia

jestimare sciant

;

utpote cui nihil anti-

quius esse debeat, quam ut ab omni partium studio quam alienissimus reperiatm-. Quod liberum fuit, feci, nimirum ut calumniosa aut inepta istiusmodi dicta nonnun-

quam modesteSuperest, ut

notarem.

comrnemorem, quae mihi in hoc opere instituendo exiDe Wnttenhachio supra dixi. Moseri gendoque Neque tamen lianc oppornostri quie partes in hoc negotio fuerint, loquitur titulus. dimittam, quin cum laude praedicem, eum, quod a tali viro exspectari poterat, tuuitatem

opem

officiaque

pniestiterunt viri

amici et eruditi.

in digerenda varia lectione

eandem

saepius recte judicasse, et Annotationi nonnulla

adjecisse, quie canceHis inclusa sunt, universum denique exem])luin mea nianu scriptum, quod niihi reservatum volebam, accurato et luculento charactere litterarum descripsisse,

quo typothetaruin opera expeditior fieret. In copiis comparandis me adjuverunt ii, quorum nomina Index Apparatus critici et Prolegomena habent. Dissenius insuper, Krahingeriis et Sa/iunins Grgecorum interpretum vel manuscriptorum, vel impressorum,locos sua opera

meum

in

usum

excerptos mihi impertiverunt.

Quod reliquum

est, faxit

Deus, quo aimuente hoc opus perficere inihi contigit, ut id

ipsuin verae sapientiae, quae divina est, studio

promovendo

conferat.

Scribebam Heidelbergasd.

XVIII.

niens. Decerabr. a.

MDCCCXXIX.

EXHORTATIOMARSILII FICINI FLORENTINIAD

AUDITORES, ET LEGENTES PLOTINUM.

i RINCIPIOPlato

vos omnes admoneo, qui divinum audituri Plotinum liuc acceditis, utauditiu-os existimetis.

Platonem ipsum, sub Plotini persona ioquentem, vos

Sive enim

quondam

in Plotino revixit

(quod

facile nobis

Pythagorici dabunt) sive

Da;mon

idem Platonem quideni priusbunt:

afflavit,

deinde vero Plotinum, quod Platonici nulli nega-

onmino aspirator idem os Platonicum afflat, atque Plotinicum. Sed in Platone quidem afflando spiritum efiundit uberiorem in Plotino autem flatum augustiorem ac ne augustiorem dixerim, saltem non minus augustum, nonnunquam ferme profunIdem itaque numen per os utrumque liumano generi divina fundit oracula diorem.:

uti'obique sagacissinio

quodam

interjjrete

digna:

:

quum [Ed.tum

prc. qui^ ibi

quidem inbrevis-

evolvendis figmentorum incumbat involucris

hic vero

in expriniendis sacratissi-

mis [Ed.vel

prc. secretissimis]

ubique sensibus, tum iu explanandis verbis

quam

simis diligentius elaboret.

humana

ratione duce, sed

Mementote praeterea, vos haud quaquam vel sensu comite, mente quadam sublimiore excelsam Plotini mentem pe-

Profecto (ut Platonice loquar) caeteros homines rationales animos appellamus: Plotinum vero non animiun, sed intellectum. Sic omnes eum philosophi, suonetraturos.

nominabant. Atque utinam in mysteriis hujus interpreadminiculum Porphyrii, aut Eustochii, aut Proculi, qui Plotini libros disposuerunt, atque exposuerunt, nobis adesset. Spero tamen id, quod admodum felicius est, divinum auxilium in traducendis explicandisque divinis Plotini libris Marsilio Ficinoseculo, prsesertim Platonici,

tandis,

non defuturum.Plotini librum, et

Sed jam

coelestibus hinc auspiciis et nos

ad transferendum primum

damus.

argumento breviter exponendum, reliquosque deinceps, feliciter acceEt vos Platonem ipsum exclamare sic erga Plotinuni existimetisOtosTTfTTVVTai,,

Toi5

0)?

aKiol aicraovaL'

Iste sapit solus, volitant reliqui sicut umbras.

[Ed.

])rc.

hujus versus loco

:

Hic

estjilius

meus

dilectus, in

quo mihi undique placeo

ipsum audite.^

b 2

MAHSILIUS nCINUSMAGNANIMO PETRO MEDICIS.

CuM

Idibus Novembribus in agro Caregio una

cum Magno Laurentio Medice::

de-

ainbulareni, multaque Platonis mysteria ultro citi-oque interpretaremurinter loquendinn e sapientia in fortunam, coepique

decidi forte

hanc acrius incusareille,

quod PlatoniSermonenisecuta-

lucem

affectanti, seculis

jam multis

obstiterit.

Tum

Noli, inquit, Marsili, Plato-

nem nostrum infortunatumLaurentiumruisse ?liceat

dicere, nisi forsan

me

fore putes infortunatum.

quidein tunc nostrum his dictis absolvimus.

Sed numquid mortis causa deindee corporis

infortunatum existimare? simulque Platonis fortunam funditus cor-

Absit, ut aninium illum

minus felicem putem, quemla^tus aether exceperit,

compedibus

evolantem, novo

quodam applausu

grandiore stella in Laurenarces, Terruit

tiana tecta cadente, mirisque fhninnis ex alto pcr Careginos agros triduo coruscantibus.

Sed biduo ante obitum Jupiter rubente Dextera sacras jaculatusinox orbam tanto patre futuramtain:

urbem,

Terruit hostes, grave ne quid forsan adversus invicItaque nec Laurentius heros, nec heroicus Petrusfelix est

domum Mediceam

molircntur.

Laui-entii filius, ob ea, qua,'

nuper contigerunt, minus posthac

judicandus

:

nec

propterea Plato noster infortunatus.lauri fovebatur,

Cujus caput hactenus salutari prorsus umbra nunc pedes jam firmissima petra nituntur. Plotinus denique manibusseniorem interea PlatonemIncerti.Morcs, ingcniuni, Musac,Sopliia>ciuc

nunc

tuis apprehensus,

piis himieris substinebit,

teque duce

producet in hicem.scpuhaest

Laus

liic

cuui niagni corpore Marsilii.

IXCERTI.

En

hospes hic est Marsilius sophiae paterc]ui

Platonicuni

dogma, culpa temporum

Situ obrutum, illustrans, ct Atticum decus

Scrvans Latio dcdit: fores primus sacrasDivinae aperiens mentis actus numine.Vixit beatus ante Cosmi

muncrcrevixit publico.

Laurique Medicis, nunc

POLITIANI.

Mores, ingenium, Musas, sopliiamque supremamVis uno dicam nomine.'' Marsilius.

Hic

situs est

Andke. Dactii. magni sacrum qui dogma Platonis

Marsilius patriac tradidit et Latio.

Exuvias

tellus, coelestes spiritus oras,

Diva sed

et

terram fama polumque tenet.

AMPLISSIMIS VIRIS CONSULIBUS ET

SENATOllIBUSILLUSTRIS. REIP. NORIMBERGENSIS.s.

jTERVULGATUMResp.si

est Platonis illud,

Patres amplissinii,

vel Philosophi regnent, vel reges philosophentur.

tum denium beatas fore Nam cum recta Politiasit

administratio a perfecto rationis usu tota pendeat, et juxta Aristotelis sententiam virtute et sapientia excellentissiraus tacito totius natura; consensu impei-io universi

Deo hominique Christo opt. max. hocce decus per se convenit, ita participatione quadam iis, quos ille suos in terra vicarios esse voluit, eosdemque Deorum nomine cohonestavit. Hos ipsos autem cum peculiari quadam sorte ad rectedignissimus: utsoli

imperandumbonusille

excitare, vocare et erudire consueverit, id

quod Mosis, Josuei, Gedeonis,:

Jephthae, Samsonis, Machabaei, et similium exempla docent

bonse naturse auctor mentibus

tum vero populari ratione omnium hominum recte vivendi inscriptasimperandumnatis, et

regulas spiritus sui efficacia in quibusdam ad

aureas jjroinde

animas ex Platonis opinione habentibus, explicareessentia; sute, ita veritatis

et illustrare solet: ut

quemadmodum

quoque

et virtutis,

quantum

ejus fas est, participes faciat.

Duae profecto

virtutis atque veritatis sunt nornice, Auctoritas sacra, ratione aeterna

constans, et ratio profana, auctoritate mortali nitens.

fucato nomine gaudens, solis splendidissimi instar:

Theologise non humanai mentis tenebras omnes vel sola depellere et illustrare potest sed iis soh's conceditur, qui singulari Numinis benignitate divinorum oraculorum revelationem lege Mosaica delineatam ijrimum, legeilla

Quarum

deinceps Evangelica explicatam obtinuere.

Ha;c vero, quam a Sapientis Dei imitatione

philosophiam dixere, reliquias humani naufragii colligens, naturas incorruptas legem indagatur duinque turpitudinem hominis adventitiam intelligit et deplorat, ad pulcri:

tudinis nativae ideam,

etiam isto frustrata, dura quidillius

non agendo, saltem contemplando evadere nititur sed conatu sibi desit agnoscit, causam interim morbi ignorat, neque depellendi rationem ullam videt, ad auctorem naturaj bonum, suamque bonitatemsi:

nemini invidentem tota convertitur, ut cui ortus sui principia debet, ab eo quoque restitutionis et conservationis suse adjumenta suppliciter devoteque petat. Hunc philosophiae suae finem Socrates, Apollinis oraculo sapientissimuscatus, constituit,et

omnium mortalium

judi-

quando ad

summum

illud

bonum atque pulcrum omnia:

referre docuit,

philosophiam mortis commentationem esse definivit

sed et philosophiam, inter:

om-

hoc uno quod Auctoritatis divinae ignorantia (etsi hanc ipsam fortassis extra humanorum donorum censum positam esse tacite insinuavit) rationi, quae taraen in secundisdeceptus,

nia ea quae a Diis accepimus, princiijatum obtinere, asserere non dubitavit

tantuni connumerari debet, primas assignavit.divina, quaj oculosscat)

Jam

vero

cum

ratio ipsa

humana (namet oiiii-

hominum

veluti

noctuarum splendore suo hebetat penitus,

ex singularium historia

et observatione

universalem theoriam et contemplationem

xiv(leducat:

PETR. PERX.E PR.^FATIO.observatio rursus nec bi"evi tempoi'e nec ab uno aliquofieri

queat

:

ni supel-

lectile profecto rationis, ut ita loquar,cari,

comparanda experientiam famulari

et obstetri-

adeoque Auctoritatem eorum, quiQuocirca admirabilisEtsi enim

cum

ratione observata invenerunt, inventa conesse,

stituerunt, constituta docuerunt,

maximi faciendam

constans naturaj ordo per-

suadet.

ille

naturaj mystes et interpres Aristoteles, qui nihil in

intellectu esse asserit,

pronunciavit.

auctoritati dedita,

quod non prius in sensu fuerit, tov fxavOdvovTa jTKTTeveiv oportere hominem philosophum rationis et orationis libertas, nulli eadem tamen ipsa paucos tantum, quos soli veritati addicta, deceat:

aequus ainavit Juppiter, quique auctoritatemverint, cadere potest:

omnem

diviiiai

mentis perspicacia supera-

mediocribus interim, quorum est pars maxima, opinionibus antefuerit,

cessorum suorum servire inulto consultiusrepudiata

quam

inconsiderato libertatis studio,

majorum

auctoritate, Kanw^o^la^ tyrannidem invadere.

Atque ut Indorum

Germanas atque Brachmanas, iEgyptiorumtharuin Tarabostescos,certe Graecise

sacerdotes, Chaldaeos Babyloniorum, Scy:

veterum Germanorum atque Gallorum Druidas omittamus philosophorum scholas duas celeberrimas, lonicam jam inde a Thalete

ad Epicurum, Italicam a Pythagora ad Socratom usque deductas, auctoritati pluriinum tribuisse, et duin rationis vestigia sectantur, subinde iu auctoritatis pomoeria deflexisse,vel

Pytiiagoreum

iilud, avToi ecjm, satis

superque convincit.

Socrates quidem,

cum

phi-

h)sopliiam mutilatam in integrum restituere, nec natunu tantum obscuritatem, sed et

inorum improbitatem indagare, ejusdemque reparandaj inodum qua>rere institisset, propter philosophandi eh>gantiain et vit;e sanctimoniam ex se jiosteriorum ])hiIosophoruin colonias varias propagavit: duiu qu;i- abillo virtutis et veritatis

naturalia seniina

hauserant, vel rectius intelligere, vel diligentius excolere, solertes discipuli studuere.

Hinc adeo Academicorum philosophorum secta a Platone, Cynicorum ab Antisthene, qmv mox Stoicam quoque ex se produxit, constitut;r fuerunt. Piatoiiis discipulus Aristoteles, Perijiateticam

coloniam inetropoli sua ob ordinis inethodique lucem

tot

jam

seculorum perpetua successione neutiquam inferiorem in Lyceum deduxit. Academiae interim veteris nomen et dignitatem Speusippus cuin successoribus conservavit, ArcesiTurbata postmodum una cum imperio Athenilaus mediam, Lacydes novam invexit.ensis schol;e constitutione:

suis excita natalibus per totani

primo Gr;uciam, deinde:

etiam per Italiam nnnos suos Academia pnc ca-teris sectis spargere coepit tanta coeli et posteaquam solique benignitate, ut viviradices ista? in latissimas sylvas excreverint:

Graecia capta, ferum victoi-em cepit, utpriinis fuerit

ille ait,

Platonicse philosophiae seges

Roma? im-

amplissima

:

noii viva tantuin traditione, sed et scriptis

doctissimorum

hominumhic iu

mirifice contestata et celebrata.

Id quod unus Plotinus Lycopolita, quem

scenam literariam cultiorem, elegantioremqne produciinus, Ammonii Alexandrini summi philosophi ab anno actatis xxix. quo priraum ad philosophiam accessit, per anConnos undecim diligens auditor, Origenis et Erennii condiscipulus, docere potest.veiierat inter eos

jam

olim, ne acroamatica pra?ceptoris

dogmata ederent, sed ore tanscholae tuerentur.

tum

legitimis auditoribus ea

communicando, auctoritatemfefellit,

At

post-

Romae et multos et eruditos habuit, sine dogmatum anagnosi solam vix tandem Plotinus quadragenario major ad tumultuariam sequebantur acroasin LXVI. tetatis annuin, qui secuudus fuit Claudii II. Imp. utrique certe fatalis, ad scriann. 26.:

quam rum per

prior Erennius, deinde Origenes fidem

sed et quia auditores Plotini, quo-

PETR. PERN/E PR.EFATIO.beiuluin aniinuin appulit.cutus,

xvet copiose sit perse-

Cujus vitain cuin Porpliyrius diligenter

aganius: sed illud unuin animadvcrtanuis, Plotinuin in tempora incidisse, quibus Philosoj)bia jn-ofana Cbristiana' religionis tunc lono-e lateea

nou

cst cur iios actuin

que emergentis geinulationejuguin subire potuisset,esse ducebant, obstitisset.nisi

excita, veritate insuper doginatuin coacta, facillinie Christi

ainbitio et iniprobitas

eorum, qui barba paliioque tenuset idiotis

philosophabantur, sapientia-qvie opinione turgidi, iinperitisIlli

parere turpissiinum

eniin cuin auctoritatem sa])ientia> profaiut, tueri stude-

rent, observarent interiin non tam rationum subtilitate, quain moruin sanctitate, et miraculorum frequentia pietatem Christianam niti ipsum Acheronta movere non dubitarunt, hoc est sub prsetextu philosophice humana^ Magiain iii subsidium advocare.:

Itaque post Apollonium Tyananiin (cujus admirandis prastigiis astutissimus cacodamon Christi Opt. INIax. miraculoruin auctoritatem labefactarc, eidemque hunc velut

antagonistam opponere conatusblichus Chalcidensis,raenses, iEdesius

est)

Julianus Chaldaus, Thaumaturgus dictus, lamsophista,

Maximus Ephesius, Libanius

Amelius

et

Sopater Apa-

Porphyrius e Tyro, cuin blasphemo Proclo Lycio, philosopliicain larvam impiae magi;e induxere. Qua; sane res fecit, ut cum D. Paulus ab inani philosophia pios abstinere serio prascipiat,Christianae religionis sectatores eo seculo nonet

Cappadox, Chrysanthius Lydius,

et iinpius ille

modo

philosophos, et merito quidein, sed:

philosophiam ipsam

licet

immerentem, impietatis damnarentSed cuin quores

eoque res

rediit,

ut

Magia? odio Theologia divina Philosophiaj sincerae famulatu atque ministerionorario quain necessario ])enitus exueretur. eo abusus ejus deterior esse soleat:

tam ho-

quaque

jjra^stantior est,

diligenter haec a se invicem distinguenda fuerant,

hominum debebatui', ipsi arti imputaretur. Rectius ii, (inter quos Melito Sardensis episcopus, Frontonis philosojihi discijjulus, Pantanus item Alexandrinus Stoicvis, cuin Cleinente Alexandrino, et Alexandro Hierosolymitanorum ejiiscopo,ne quod moribusdiscijiulis,

Quadratus

pariter, et Aristides Atheniensis, Justinus martyr, Cyj)rianus Car-

thaginensis,

magus priusquam

episcopus, Origenes insuper iEgyptius,

cum

mvUtis

aliis)

qui vanitate philosophica rejecta, veritatem philosophicam, revelataj veritati subancillari coegere,

adeoque auri JCgyptii vetitum alioqui usum ad veri Dei cultuin traduxere,ethnicorumliteris

tanto successu, ut Julianus Apostata hanc unain extirjjandi Christianismi rationem esseputarit, si ab

arcerentur

pii,

qui hisce instructi, niulto probabilius et

ipsam tuerentur, suismetque armis impios conficerent. Etsi vero absurdum videtur, homines a Deo aversos, vera?qvve pietatis ex professo hostes, ad ulefficacius veritatera

lam

sincerse veritatis licet profanaj cognitionem pervenire potuisse

:

at

magnaj)ios

est terni

illius

bonorum

datoris indulgentia, qui ut sole suo impios aeque ac

illustrat, ita

vatibus ethnicorum, admirando consilio, multo clariores de Messia revelationes dedit (sicut ex Sibyllinis constare potest) quam ijwismet Judaeorum jjrophetis. Ergo ut

impie de religione nostra revelata Plotinus scnserit, fortassis quoque eandem magico conatu oppugnarit (etsi in duce illius eliciendo, non damonem, sed Deuin iEgyptio sacerdoti apparuisse, Porphyrius nugetur) at in eo philosojihiai genere,

manae consentaneura,

et naturaj,

quod rationi huhoc est Dei ojierum, in quovis entiuin genere cognosPlatonem eximiusfuit: :

cendaj exprimenda-que

agmulum

existit, post

adeoque

si,

quod

quidam

inquit, Platonici paucis innnutatis Christiani fieri possunt

Plotinus certe, qui

ravdto accuratius et diligentius

dogmata Platonica

et scrutatus est, et interpretatus,

XVI

PETR. PERN.^ PR.^FATIO.

primuin inter hosce locum meruerit, cum si cuin reliquis ejusdem professionis comparetur, non minus Oelov appellatione dignus videatur, quam Plato olim, cum Aristotele^aifj.ovlw collatus.

Quod

si

vero vel quia noluit, vel quia numinis benignitate destitutus:

ad

aiterna:; pietatis

cognitionem pervenire non potuit

at nos, quibus liberalior divini

spiritus gratia

affulsit,

philosophiam ejus naturct recta^ consentaneam, et eatenus a di:

vina Auctoritate non alienam, Theologiaj subancillari cogamus ipsosque naturae thesauros in contemplando simul et agendo ex penetralibus hisce erutos, ad Dei unius gloriam, refen-e, et in hiceescere discamus.illius,

qui

omnem hominem

sed dispai-e

modo

illuminat, acqui-

Hoc sane

consilio,

W. clarissimi,

Plotinum, qui aute aliquot annos

ex

officina nostra, Marsilio

Ficino interpretante prodierat, quatuor Grsecorum exem-

quidem Italicorum, quarti vero Jo. Sanibuci Tirnaviensis, Cfesaris Historici, liberalitate literaria privatis omnibus praeferendi, principibus etiam plerisque conferendi, fide ac subsidio, sua nunc lingua loquentem et auctiorem et emendatiorem dare voluimus ut philosophise Platonicae, h. e. quse Christianse religioni])larium manuscriptorum, trium:

maximeborumnullo

affinis est, et

cognoscendae, et judicandse, et ad:

usum

veraj pietatis traducendse,

utriusque linguaj studiosis potestatem faceremus

cimi ea sententiarum ubertate et ver-

brevitate scateat, ut interdum ex Gr;vcis rectius

quam ex

Latinis intelligi queat,

quidem

interpretis vitio, sed ob rei ipsius obscuritatem, et linguae proprietatem.

Hunc eundemutin

vero auctorem vestrae potissimum Reip. Patres amplissimi, offerre volui,

quando

similitudo parit amicitias, princeps philosoplnis, idemque veritatis et virtutis:

suo genere doctor eximiusIiiler

sub

illius

Reipublicio titulo ac patrocinio prodiret, qua-

Teutoni^e tantum capiit cxtulit urbes,lenta solent inter viburna cupressi

Quantum

qua?que multorum jam annorum constante successione, et Corinthiam opulentiam, et optimam disciplinam, Spartana multo sanctiorem, in media Germania expressit, diuturnaque benignitate inter tot libertatis insidiatores fortiter conservavit. Sed ut ha-'cavita sunt civitatis vestr;u encomia, ita

parentum generosa:

posteritati,

quod nunc dicendum venit, vobis, bonorum proprium quod non minus regio, quam philosophico:

animo, hoc tempore, quo plerosque vel turpi vel inani otio, ne quid gravius dicam, politiis incubare videmus, Academiam Altorfensem institueritis, et doctiss. virorum ampliss.

stipendiis evocatorum, eruditione ac virtute ita

conservandam

curaveritis, ut in

posterum inclytam Germaniae Norimbergam, non modo probatissimarum pretiosissimarumque mercium, sed et optimarum laudatissimarumque artium emporium, Christianus orbis et admiraturiis sit, et celebraturus. More veteris militiaj Romanse boni Vos noininis ominisque miles prinuis legi, et Castrensi catalogo inseri consueverat. itidem, Viri omnium ordinum clarissimi, Academicorum principem Plotinum, meseerga

Remp. vestram

veteris observantia;, erga

Academiam

novse benevolentis testem

atque vadem, qua

nem

humanitate, excipite, et me Academicorum omnium commuvestram deinceps dientelam suscipite. Valete Germaniaj lumina obstetricatorem insoletis,

atque columina.

Basileaj

A.D.VI. KL. Sept. anno Christiano

M.DXXC.

V AAddictissimus

PeTRUS PeRXA TYrOGRAPHUS Basiliensis.

MARSILII FICINI FLORENTINI IN PLOTINUMAD

MAGNANIMUM LAURENTIUM MEDICEM VATRIM SERVATOREMPROCEMIUM.

MaGNUS

COSMUS,

Senatusconsulto patriae pater, quo tempore Concilium inter

Grsecos atque Latinos sub Eugenio pontifice Florentiaj tractabatur, pbilosophum Gra?-

cum, nomine Gemistuni, cognomine Pletbonem, quasi Platonem alteruni, de mysteriis E cujus ore ferventi sic afflatus est protiPlatonicis disputantem frequenter audivit. animatus, ut inde Academiam quandam alta mente conceperit: hanc opportuno nus, sic

primum tempore pariturus. Deinde dum conceptum tantum magnus ille Medices quodammodo parturiret, me electissimi medici sui Ficini filium, adhuc puerum, tanto operidestinavit, ad boc i])sum educavit in dies:

operam pni?terea

dedit, ut

omnes non solum

Platonis, sed etiam Plotini libros Gra?cos haberem.

Post haee autem anno millesimo

quadringentesimo sexagesimo

tertio, quo ego trigesimum agebam a?tatis annum, mihi Mercurium primo Termaximum, mox Platonem mandavit interpretandum. Mercurium:

paucis mensibus eo vivente peregi

semel premere videretur. Tanta erat viri tanti erga suos clementia, in omnes tanta modestia. Itaque nec ego quidem quasi nec vates aggredi Plotinum aliquando cogitavi. Verum interea Cosmus, quod vivens olim in terra reticuit, tandem Quo enim tempore Platonem Latinis dedi leexpressit, vel potius impressit ex alto. gendum, beroicus ille Cosmi animus beroicain Joannis Pici Mirandul;e mentem nescio quomodo instigavit, ut Florentiam, et ipse quasi nesciens cpiomodo, perveniret. Hic sane quo anno Platonem aggressus fueram natus, deinde quo die, et ferme qua hora

num quoque me pondere

desiderabat,

nuUum tamen

Platonem tunc etiam sum aggressus. Etsi Plotide boc interpretando fecit verbmn: ne graviore

Platonemille,

edidi,

Florentiam veniens,nostei',

me

statim post ])rimam sahitationem de Platoneest egressus.

rogat: huic,et

Equidem Platoi])so

inquam, hodie liminibus nostriset

Tuncille

hoc

vehementer congratulatus est:

mox

nescio quibus verbis, ac

nescit quibus, adtavit.

Plotinum interpretanduin me

non adduxit quidem, sed potius conci-

Divinitus profecto videtur effectum, ut,

dum

Plato quasi renasceretur, natus

Picus heros sub Saturno suotrigesimo natus fueram:

Aquarium

possidente, sub

quo

et

ego similiter anno priussibi ca-litus

ac i)erveniens Florentiam, quo die Plato noster est editus, an-

tiquum

illud

de Plotino herois Cosmi votum mihi prorsus occultum, sed

inspiratum, idem et mihi mirabiliter inspiraverit. Quoniam vero nunc circa philosophandi officium divinam attigimus providentiam, opera pretium videtur, ut eam i)aulolatius

prosequamur.ingeniaallici

hominumreligionem

Non est profecto putandum, acuta, et quodainmodo i^hilosophica unquam alia quadam esca, praeterquam philosopbica, ad perfectamAcuta enim ingenia plerumquesoli se

posse paulatim, atque perduci.

rationi committunt,

cumque a

religioso

quodam philosopho hanc

accipiunt, religionem

subito

qua quidem imbuti, ad meliorem religionis sj^eItaque non absque divina proviciem sub genere compreheusam facilius traduntur. c VOL. I.libenter admittunt:

communem

xviii

MARS.omnes prout pia qujtdam philosophia

FIC.

PROCEMIUM.apud

dentia, volente videlicet,

siiiguloruni ingenio ad se mirabiliter revocare, fac-

tum

est,

quondam;

et

apud Persas sub Zoroastre,:

et

-^gyptios sub Mercurio nasceretur, utrobique sibimet consonaadolesceret

nutriretur deinde apud quoque mox sub Pythagora apud Thraces sub Orpheo atque Aglaophemo Vetus autem Graecos et Italos, tandem vero a divo Platone consummaretur Athenis. Theologorum mos erat, divina mysteria cum mathematicis numeris et figuris, tum poePlotinus tandem his ne temere cuilibet communia forent. ticis figmentis obtegere:

Theologiam velaminibus enudavit, primusque et solus, ut Porphyrius Proclusque tessed ob incredibilem cum verborum brevitantur, arcana veterum divinitus penetravit tatem, tum sententiarum copiam, sensusque profunditatem, non translatione tantum A^os ergo iu Theologis superiorilnis apud Platonem linguae, sed commentariis indiget.:

atque Plotinum traducendis ct explanandis elaboravinuis, ut hac Theologia in lucemprodeunte, etpoeta.

desinant gesta mysteriaque pietatis impie fabulis suis annumerareplurimi, id est Philosophi pene

omnes admoneantur, non esse de religione saltem communi, tanquam de anilibus fabulis sentiendum. Totus enim ferme terrarum orbis a Perii^ateticis occuj^atus in duas phirimum sectas divisus est, Alexandrinam et Averroicani. Illi quidem intcllectum nostrum esse niortalem existimant, hiet Peripatetici

quam

vero unicum esse contenduntsertim quia divinamcirca

:

utrique religionem

omnem

funditus a-que tollunt, praeet utrobicjue

homines providentiam negare videntur,Cujus mentcni hodiejjauci invuter

a suo

etiam Aristotele defecisse.

sul)limem Picuni

Comdi-

platonicum nostrum ea pietate, qua Tlicophrastus olimSimplicius, Avicenna, et nuper Plethon interpretantur.

et Theniistius,

Porphyrius,

Si quis

autcm putet tam

vulgatam impietatem, tamque acribus munitam ingeniis sola quadam simplici pnedicatione fidei

apud liomines posse

deleri, is

a vero longius aberrare ])alam re ipsa procul:

dubio convincetur: majore

admodum

hic o])us est ])otcstate

id

autem

est vel divinis

miraculis ui)ique ])atentibus vel salteni ])hiIosophicalibentius audituris,

quadam

religione philosojihis

eam

quandoque

jjersuasura.

Placet autem divinae jirovidentiae his seculis

ipsum

religionis suae

genus autoritate rationeque philosophica confirmare, quoad statutooliiii

quodani teni])ore verissiinam religionis s])eciem, ut

qiiaudo(|ue

fecit,

manifestis per

omnes gentes confirmetet

niiracnlis.

Divina igitur

])rovi(lentia

ducti divinum Platonemte

magnum

Plotiuum interpretati sumus.

Platonem quidem ipsum misimus adet

jam-

diu, ut aj)ud

eum

aliquando revivisceret, in quo revixit Cosmus, atque renatus adolevit

ad votum,

et feliciter floret adultus.

Plotinum vero nunc

si

jure missuri sumus, non

tam mittimus quideni, quam s])ectamus ad tanquam ai) i])so Platone, velut ferruin a lapide quodani Herculeo raptuni, ut penes te, Magiianime Laurenti, unice literatorum jjatrone, una cum Platone suo felicissime vivat. Audi ergo feliciter Plotinum de omnibus philosojjhiae mysteriis ajnid te cuin Platone loquentem sed antequam huuc auscidtes, Porphyrius pius ejus discipulus til)i auscul:

tuas a'des ultro et alacriter ])ro])erantem,

tandus

erit,

vitam, niores, gesta magistri, et brevissiine siinul et verissime narrans.

Cujus

liistoriam

Angelus Politianus noster alumnus tuus, acerrimoesse censet:

vir judicio, tani

oratoriam

quam philosophicamfeliciter,

jjropterea tibi

admodum

placituram.

Dedi-

nique nou solum audi

sed etiain felicissime vive.

Et quantuin nos amas,amantem.

lectissime Laureuti, taiitum ])recor

nostrum ama Valorem, Philipi^um, inquam, egre-

gium

viruin, et Platonica; sapientia studiosum, et te ardenter

PROLEGOMENA LITERARIADE PLOTINO.

Notitia litteraria ex Fabricii Bibliotheca Graecaed. Harles. ernendata et aucta.I.

t.

V.

p.

691

701.Dogmaejus

De

Plotino.

II.

Ejus

obscuritas. Genius.

III.

Num

Spinosismo Jhveat.

IV.

de diviria trinitate.

V. Julii Firmici et Petri Petiti de Plotino cen.iurce.niriversa', sivc

[V. b. Creuzeri

Adumbratio rationis Plotinide decem prcedicamentis.

Sciagraphia Systematis

Plotiniani.'^

VI. Scripta

ejus ab Eustochio, Porphyrio, Proclo rcccnsita vel illustrata.

VII. Dexippus contra Plotinum

adversus Plotinum dc anima.editioncs.

VIII. Indiculus scriptorum a Dexippo citatorum. Anonymus Greecus IX. Plutini opcrum a Porphyrio in Enneadcs distributorum

Scripta Plotino trihuta, qtiw in Enncadibus non cxstant.

X. Indiculus scriptorum

a Plotino laudatorum.

I.

Constat aliorum etiain testiraoniis auctorum, quanta fuerit Plotini inter philosophos

auctoritas,

quantum etiam

post fata nomen, ut velut alterum Platonem reddidisse aetatiin Theologia Platonica liljro et capiteeTTOTrTe/a? i^rj-yiiru^t(o

suae videretur.Srj,

Unde ProclustJ;? IlXaTcoi/i/ci^?

primo)'i/xiv

:

ToJtod?Trepi

inquit,

row

kcu

t9 Traiiwyea-TdTa?

twv

Qeiwv(bv(Tiv

vcpijy^icreii

uvair\w

tw

Trai-r! Oeiov

adduceret,

quam

ejus

vocem

litteris aureis, vel si

quid etiain auro reperitur pretiosius, perscribendam adfir-

mavit Ccelius Rhodiginuscriinine liberant

XXI.

10.

Anticiuar. Lectionum. Fabric.in Exercit. de

A

Spinozismi

quoque Plotinum Jo. Franc. Buddcus

Spinozismo ante

Spinozamtanicii et

$".

12. sqq. in Anaiectis Historiiv; Philosoph. p. 329. sqq.

Reimmann.II. p.

in

Historia Atheismi p. 167. sq. et Villoison in Anecdotis Gra?cis,

Tom.

226.

Pantheismi

et

Spinozismi reum

facit

Tiedemann.

1.

c. p.

428. sqq. Harl.

Eum A

quo tainen crimine eiim liberare studet Villoison in Anecdott. Grr. II. p. 226. sq. [Teiinemann in Geschichte der Pliilosojjhie Tom. W. p. 166. s(i(j. posteaquani ad Kantiaiiae rationis, cui se i])se addixerat, modulum Plotini decreta exegisset, hoc tamen iisdem tribuit iiimirum ut fateretur, inesse in ejus phiiosophi scriptis magnarum rerumseinina:

Paiitheismi Sj^inoziani, Monadologiju atque Theodicaeae Leibnitzianae et no-

vissinuc phiios()i)hi;v, (|ua^ aPliiraorti

idem de Plotiniaiia

pliilosopliia disputat ibideiu p.

Germanis maxinie tractata de rerum natura exposuit. 187 202. Etiam nuper ex-

sunt per

Germaniam maxiine,

qui Platonicorum recentiorum et ipsius Plotini pla-

cita

veluniversa vel luium alterumque diversis studiis explicarent, judicarent, aut etiam

adhiberent.et

Quonuii judiciorum causas cum efiuidemlibelloruiii titulos liic subjiciani

jirocul iiabeam, ut qui sine ira

studio Plotiiiianos libros eiiiendare, et (pioad ejus

fieri:

potest, explicare instituerim,

tamen recentissimorum1809.

Jul.

F. IVinzeri AdunibratioI.

deci"etorum Plotini de rebus ad doctrinam

morum

pertinentibus. Spec.

AVittenberg.

G. W. Gerlachi Disp. deiiitercedit.

difierentia, quas inter Plotini et Schellingii doctrina

de numiiie sumino

Wittenberjr. 1811.

Die

Plotiiiisclie Pliysi].] videbitur: vitio enim vertit illi, quod astrologorum divinationibus non nimium tribuNeque tamen hoc temere fecit Plotinus sed quum ])hu-imum studii iili discierit.;

plina; impendisset, et

vanitatem ejus agnovisset, ut a Porphyrio observatum in ejus

vita cap. 14.

Firmici tanien locum integrum adscribam, quia, pra^ter insigne de Plo-

tino testimonium etiam alia de ejus])iiyrii

morboilie

et

extrema

vitiB parte continet,

quibus Porp.

narratio illustratur.

Ita vei-o

h'bro

primo

sive procemio

Matheseos

VI:

Ad tenomen

nunc singularem rirum Plotine, veniemus, utChri.stianum(vitlillis Ili,stori;e capp. XIII. Geiiiiauicus iuterpres ejus

citationes nostras recentium ex-

dcniquetulerit.

De

hujus Vita

eundemp.

taiitis

laudibus exiu

XVI. XXI.)

Atque,

licel

Confer etiam Annott. nostr.III.

Porphyro

operis in edilione Lips. ad cap. \III. vol. II. p. 47 i. sq. ha;c niniium cupide et inique ])ronuntiata esse

de Vhii Plotini cap.

96. sq. ed. Fabric. et

monstraresiensis in

studiierit. et Kei/iiis

etiam l'rotessor Lip-

Disp. I)e causis alieni 1'hitonicoruni re-

cap. XVI. p. 118. Cr.] * [Miror Harlesium, qui ad vol. V. p. 679. Hibl. (iriecie plura iitiliter congessit, h. 1. Fabricianis illis

centt. a religione Christiana aninii. Lips. 1786. et

non

alia quo)

Dicitur autein

j^rima

anima 3Iundi471.

animalicet

{i)

^v-^h toO Trai-o?, sive

\//.

twv dXwi).

Ab

ejus

inquamquo

aniinae prasstantia,(p.

genere eaedein, nihilo tainen secius virtute deficiunt animaj reliquae omnes.p.

A C.

615. B.C.)

Necesse autem erat aniniam

nasci,

existeret

Mundus

sensi-

DE PLOTINO.hilis(p.

xxix

(externus), siquidem in inente solus intelligibilis

Mundus

(internus

ni.)

continetur

29k

477. sq-

49.'i.

sq.)illa

Sunt vero plures aniniaruni, cuni universie tum luunanaprior,

animie, vires.forniis,efficit

Atque

cum

ad mentem convertitur, repletur ejus ideis siveContra,iibi

quas ipsa in

mundo

exprimit.

ad alium inotum progreditur,

suum

simulacrum, gignitque sensum,

sensibilia,

Naturam.

Est autein natura

et ipsa

qua?dam anima, tanquam univers;u anima> proles ac fa'tus, sive summie illius aniina? vis quodannuodo deliciens. Quidquid enini est deinceps natum, est evoluta deinceps vita Ita, annitente atque {e^eXiTTOfjLeiij ^w>} p. 29. C.) genitumque per e^eXi^iv (evolutionem). usque et usque contendente Natura, et quasi a Mente se emancipare volente, natum est ex eoque motu factum l\'inj)ii.s (o y^povoi) quod antea in Uno consopitum quieverat Item, anima ab Uno deest, ut mundus sensibilis Tempori serviret (p. 336. A E.) sciscente et extrinsecus operaute ac se diffundente, nata est MuUifudo, et ipsa paulla;

Spatium; quae non vere sunt, neque enim insunt in veritatis domicilio, intelligibili mundo, sed obtulerunt se anima; niagis magisque delabenti, quasi quaedam veri imagines et umbra^. (p. 528. 673.) Tandem ubi ad extrennun delapsa Anima prorsus deficit, et sui ipsa dissimilis a geuerando efficiendotim evoluta; natus est Locus(o totto?) sive

que{>!

cessat, igitur

ex hac quasi defetiscentia anima', ultima

omniumsit.

nascitur 3Iateriaip-

!jX>]).

Ei

nihil

amplius superest, quod abestque

Uno

profectum

Est enim materia

sumvitse,

indefinitum et informe, nihil habens essentia>, magnitudinis, qualitatis {airoto^lucis,

vX>i),

nihil denique, boni

;

ij)sa

adeo 3Ialum primigenium atque cah'gointellectu

(p. 77. sq. p. 166. sq. p. 665. sq.)

Anima tamen ab

(Mente) formis ornata,

convertit se ad materiam informem,

eamque erudiens

et formis impertiens efficit sibi

corpus

;

quod proinde ambiguam naturam habet, quatenus

est

ex materia desumtiim

et

a mentis

formarumqueesse.

participi

anima informatum.Necesse est

Inde patefit aditus ad Kfhicen Plotini, sive ad doctrinam moralem.

materiam

Est enim ea consequens rerum, quaefinis

naturaj rerumque naturalium quasi

ac terminus extra

Necessarium

est proinde

hoc

malum

naturale.

adeo omnis nascentia^, veram essentiam constitutus. Quidquid vero est, bonum est. Quafiunt; atque

tenus igitur a non ente ad ens, sive ab eo, quod vera essentia caret aversi ad ea, quavere sunt, nos convertimiis ac contendimus, eatenus rectam rerura sequimur rationemet divina? legi satisfacimus.

Ubi contrarium sectamur, obsurdescimus ad vocem, qua:nil nisi

nos admonet et avocat a sensibus sensibiliumque rerum specie, neque obsequimur desiderio(t; e(^e'(re()

quod concupiscit

summum bonum

consequi

:

et ipsi descisci-

Neque enim nccesse est malum morale Deus homini impertitus est potestatem boni eh"gendi et appetendi. Quo beneficio divino cum utinuu-, liberi sumus siquidem in hoc ipso divinitus concessne potestatis usu libertatis humana; pra'stantia continetiu Jam ut ha'c, quaj paullo uberius explicuimus, paucorum (p. 73. 75. 234. D. 263. C.)mus, lahinuu",et nostra culjja

mali evadimus.*

existere pariter atque nialum naturale, et

;

dam

* Putiilum fortasse videiUiir, sed tamen quorunlectoruni iurelligeutia' consultum sit, si eos

decretis Iiabeat,tiniana;

eum

legere velimus librostotiiiiic..], aliosque superioris Sieculi clarissimos Platonicos, abundasse constat cum taraen praeter Procli Theologiam Hamburgi editam et Com;

DE PLOTINO.

XXXI

nos pervenerunt, digesserat etiam Eusfochius Alexandrinus, medicus, Plotini discipulus, Porphyrio in Piotini vita cap. 2. et 7. niemoratus tK^ocriv aliquanto diversani fuissea Porpliyriana in distinctione libroruni, docemur Ennead. IV.sule Variet. Lect. etries:

lib.

IV.

p. 42.3.

[Con'Ei/ Se

Annot. nostram in eum locum Cr.] ubi haec verba adnotata repe^Ei/o-to^/oi/

eM? tovtov

ii>

Toh

to SevTepou

Trep!

yv^rjg,

/ca!

i'/p)(eTO

to TpiTov.

TO("? Ylopcpvplou (TvvdTrTeTat

Tu

e^]? Tto SevTeptp.

Proclum quoque commentariisquod lamblichi:

illustrasse

Plotini

Enneades testatur anonymus

scholii auctor,

libro de Mysteriis

jEigyptiorum in Codd. Mss. pr;\-^fixum invenerunt viri docti

'la-Teov, oti 6 (piXoa-ocpo?dvTi'ypu(piiyv eiV

IIjOoVXo? v7ro/j.v>i!JLaTi^wv Tf tou /ut.eyaXov 1\\iotIvou 'hjvveaSa^, Xeyei, oti oT^i/ TrpoKeifxevriv tov ilop(pupiov 'ETricrToXi/v 6 Qeairecrio^ ecTTiv'In/;i/3X(i^o?.

HoruUl COmmeu-

tariorum, inquit pra^stantissimus Galeus, quas in Plotinuin scripsit Pi'ocIus, prater

anonynnnn hunc, qui meniinerit, vix

reperio.

Nisi forte ea intelligat Damas:cius quo2.

dam

loco

irepl dpyo^iv.

-Nam

Ficinus aliique post eum, (ut Lilius Gyraldiis dialogo18; apud ]Macrobium in Saturnn.thol. Grteca. TV. p. 238. Jacob.s,

raentarium in TimKum niliil typis eclitum exstet. Feci tamen, quod potui nec labori aut sumtui peperci, quibus liinc iiule subsidia aliqua niihi pararem Itaque liic in urbe I'roclum in Alcibiadem I. et Olympiodorum in eundem et Gorgiam describendos roihi curavi, quantum ob murosi custodis (cf. p. 1 2. Non alienum est visum B.) dit^icuhatem licuit." haec hoc loco apponere, ubi Fabricius et Harlesius de operibus Plotini agere incipiunt, cum quia Holstenii sunt; i. e. viri de x^Vlexandrinis philosophis egregie meriti, legunlurque in epistolis nuper demum pidjlice editis, tum quia prsestantissimi ejus1

I. 11. et in Anquem consule in

Animadver.ss. T(un. XII. p. 287. quodsi qua;ris, cui loco Plotiniano illa verba apposuerit in suis commentariis Prochis est is haud dubie in libi'o primo:

De

Providentia III.cf.

2. 5. p.

258. F. G.:

-n-Evia

8e Kal

Annot. nostr. in eu.m locum. Maxime tamen nos advertere debet illud, quod Proclivoa-oi K. T. X.

ijequalis

et fortasse condiscipulus illum

commenta-

viri

consihum illustrands universse philosophiiE Hatonicse declarant simulque unice veram ejus rei rite exsequendie legitimamque rationem niniirum ut ante omnia fontes recludantur, h. e. ut Platonicorum phih)sophorum omnium, Alexandrinorum etiam, scripta e tenebris in lucem protrahantur, emenden;

rium diserte laudat. Lociim integrura adscribo, cum quia ineditus est tum quia Plotini memorabile dictum continet aliunde non cognitum Etenim David Armenius philosophas (de quo proxime dicetur) in Quinque Voces Porphyrii in Cod. ms. Paris. nr.: :

1939. et in

Monac.

nr. 99. htec prodit

:

OvTa> ye

Kitt

TO TpiTOV, TtTUpTOV (Cod. jMoll. TO TptTOV 5) eTrt^^ipTfpa

UpoKXov Tov(Tiv

vTTOp^vrj/taTtfTavTos IIX&jtTi/oi).rj

Ovtos ydp

(pTj-

6 YlpoKXos oTt

dpcTrj (tirdpKtjsrj

(cod.

Mon.

avTapKis)

tur et explicentur. CV.]^

ecTt npiis vBatp.ovi(iv'

6e iv^at/xovta ovk u7T0^vyv

SiaXo-ym TrpoTfivopfvas avTa diaXCav n-poTl6(Tai.

Tzetzcs

ChiL ix.'lapliXixov.

vs.

498.

AeliTTTror

0iXo(ro(|)os

pvo^Ti)s

Dexippus Atheniensis et Scythica composuerat et Chronicorum libros unde Excerpta nuper edidit cum aliis Dexippi reliquiis Ang. Maius in Scriptorum ^^ett. Nova CoUectione Vaticana Vol. II. p. 3 19. sqq. ubi consule A. Maii xVnnot. et ejusdem Praefat.;

p-

jam supra memoravi in Vol. III. p. 170. et p. 486. Iriarte tamen 1. ibi citato p. 274. Grsece quaedam evulgavit. Utroque au" Codices Matritenses

Dexippi philosophi Peripatetici, quem et qui quarto post Chr. seculo floruit, in Aristotelis Categorias libri dialogici insunt eliam in cod. Paris. Reg. nr. 1992. Ego h. L

XXVIII.

alii

Platonicum dicunt

DE PLOTINO.VIII.

xxxni

Indiculus Scriptorum in Dkxippi libris tribus ad Categouias CITATORUM.inI.

AlexanderArchytasnice.

Categorias17-

lib. I.

cap. 2. peripateticus II. 12.

AndronicusI.

16.

pythagoricus III.

1.

[cf, Jos,

Navarro

in

Tentamine de Archyta Haf-

1820. p. 37. Cr.]yei^ov

ex Iriartei Cataiogo Codd. Orsecc. Bibliothecas Matritensis et^riim capituni indices siibjiciain, quae Plotini menlioncni habent, et locum Dexippi addam e cod. mscr. Florent-Laurent. nr. 33; Tituhis autem ita habet apud Iriart. cod. XXXIV. p. 134. foh 54: Af^iTTTTov v

on t6 avTo

ov

KOTd Ttvas npcoTos tSi^TrjTas tcov KaTrjyoptcov, Ka\ neptypdeLV

ovaia eni Te tu)V

ovTiov kol v(TTep(0Vy

ovK ovTos yevovs koivov iv ols t6 TTpoTepov Ka\ vaTepov.h'.

avTOiv

ttjs

vnoaTciaecos eKttaTTjs tov \6yov KaT* eavTTtiXii'

TTjv.

Ka\ TavTTj bteaTavat avTcis xcopis'TTjv

ye pijv Ka6~ttj

nXojTtVou dnopta,

ei

Ta avTa idTt.

yivrj tCov ovt(ov, V

oaov np\

ovaiav eia\

tci avfi^ieiirjK^Ta

Ka\ iv

ovata,

Tf Tols VOrjTOlS Koi TO^S aldOrjTOLS.

AjTOpLa Il\(OTLV0V

Ka\ avvTdTTCTat

np6s avTijva(j)

np,o\oyovfiii'Ois,

KaTa toiovtovov ydp

iTpos *ApicrTOTi\r)V, ti koivuv in\ ttJs v\tjs Ka\ toO etdovs

Ka\ Tov i^ dp.(})o2v etopaKo^s TrdvTa ovfrias \iyfi.

acfiopotoriov avra toIsri

v6s Ka\ nep\ ev avvTarropivoisto?

r'.

*A7ro-

ovv fieptapoj npoaiotKev

oXou

;

ovdapo)s'

pia

nXwTiVov

TTfpi

TTJs

ovaias

ttJs

avTrjs

rj

TrpaiTrj

Kat

d7r\ov(rTdTTj evvoia'^' .

Ka\ irais 'ivccTTiv avTtjv i^rjycl^rQai.rj

nptypac})t t6idta piptj'

rov

otovet avyKptjiaros

avarrjfiay Kard riva

dWd

dva\vL in\ rd dn\ovaTepa Ka\ aroix^toiSij

nAoJTiVou diTopiaj hiaTt.

ova-ia TTpoTiTaKTat tu>v

a\pa'

rals

Sta\r'j\l/at

\(ov.-^p,fxipos

Il\u3Ttvov anopta, ort t6 eivat T(ov ivavTtiov ava(os

deKTtK^v

(rvpjSejSTjKus

tj)

ov(ri(i

vndpxfi--

pivTj rd^tv pivTot Btaaw^et ttjv

tSv imvot^v aroixeLtobearipats de\ XP^' npos ev Kot ev Ka\ d evosrj

wanep\\r);^et.

Excipiat has notationes capilum Dialogi secundi initium, quod et ipsum Plotini mentionem habet. Pertinet Hutem ad Ennead. VI. lib. 3. cap. 2. p 617.(ubi vid. Annot. nostr.) et ita scriptum legitur in

bi Kai iartv, eari nporefiov tovto)v oXXo.dtroj/xaToi/,

onep ovre aoiparj

earaL ydp

rj

t6 da(op.aTov aoipa,

t6

aiopa daiopaTov.TTclv.

"EarL piv ovv npos ravra pdBiov dvrei-

drt TTapd rrjv TTpo^eaiv

rd dnopTjfiara ravra TTpoa-

cod. mscr. Mediceo-Laurent. nr. 33.Af^iTTTrou i\oa6(})ov n\aT(oviKov t(ov eis ras dpiaTOTi-

ayerai. ovre yap nept roiv ovt(ov, ovre TTept rcov yevatv rrjs7Tp6)Trjs

ovaias

\ovs KaTTjyopias anoptwv Te Ka\ \va(ov,

/3.

vicov TOisTo.

vijv avrco npoKetraL \iyetv' aroxd^erai Twf dn\ovaTepois inaKO^ovOetv dvvapivcov. coar* infi

Mexpt pev tovtojvKa\ avTos i^evpTjKus.

oi

(}>i\opa6iaTaTe

ai\evKe,

fiiv

7Tep\ \i^a)v avriov

vvv iartv

rj

anovdtj als r6 kot ovatoiv

TLva TOLs TTaXntots av^pdaiv T]nnpr}p.tva npn^iji\jjKas. tu be

\iyea6at vndpx^t, pdrrjv eve(s

rfj

np\ touto)!/

aKiyjz-et i^Teta-

to 8e ivTevOev, in avTa pi\\o)

'ip-

dyet rds 7Tep\ rcov ovroiv ^tjTTjaets 6 n\(oTivos.

XeaBai to yivrj Tiov KaTrjyopLwv. TTpoTepov ^^wpiaat /3ouXet Tas aTTOpias tov n^uTivnv K(i\ Te^evTaias Ta^ai, ij KaTa Tqvie^r]s

C/'.1 Inter qui Phjtini opera lectitarunt sequitur steculo p.

T(ov ida(pioi)v dKo\ov6iav KaKeivas neptTtOivat.

ciXX*i(})-

efiotye boKel pTj^afjLOiS Trjve^rjs i^eTd^eiv to.

awi^etav diaKonTetv. aXX'tijs

avp.ninTovTa, pi\\o)V Toiyapovv

ou-

aias apxeaOai, an6 tt\o(To(pias

1938

dfiXV

:

"

tlTTO

(pOiVljS

An^\B TOV

^C0(j)t\f(TTdTOV (pt\o(T6'.

operum Plotinianorum

irmtili

eadem

bibliotheca obvii,

quem

Perna nonpraifert

Nonnullis exemplis Basileensis editionis novus titulus praefixusRegis.

annum 1615 impensis Ludovici

rat vid. C.

A. BoeUigeri Epistola ad Ch. Dan. Beck. de Ilercule in Bivio p. ii. Advertuut nos ejusdem Trpoo-pijo-fis et "Yixvov es Qeoiis, Joveni alios in Cod. Monac. CCXXXVII. exstantes (vid. Hardt. III. p. 9.

Platonem atque in Plotinuin, sicut ex Comnientario in Platonis Convivium illius Academia; historiaest. Marsilii autein ipsius vita eK ejus operibus componi debet, uti fecit J. G. Schethorn in Amcenitalibus Literariis Tom. I. sect. II. p. 18 Proinde recte pronuntiat Auctor 136. Elogii Ficiniani in Figliucci Etogi degli Uomini itli/stri Toscani Tom. II. in Lucca 1772. p. CIII. " Moltissimi Scrittori hanno parlato di Lui (di Marsilio Ficino) nia nessuuo ha stesa una Vita piu esalta di Gio. Georgio Sc/iet/iornio Amoenit. Literar. Tom. I. che l'ha ricavata (hdle Opere del medesinio

maxime repetenda

unde intelligitur, quoniodo Platonis amore Platonicorumque exemplo commotus lionio Christianus Ethnicorum etiam deos celebraverit, et cur ab adsq.),

peccare dictus sit. orationem funebrem (novahiav') in 'Ynoiiovfiv (i.e. in Irenen vel Helenam) Manuelis PaUeologi uxorem e codd. Florentinis nuper edidit Mustoxydes. Consilium autem illud anno 1433 primum Ferrarae est habitum. Quo Florentiam translato facta sunt ea, qute Ficinus Prooemii laudati initioEjusiiarrat,

versariis suis in Christiana sacra

:

Ficino.lustr.

H.

P.

Niceron Menioires desil

Hommes

II-

nimirum ut Plethonem Platonis placita facunde explicantem Scepius audiret Cosinus MediAcadeniiic Florentia;

ceus, et ejus philosophiae admiratioiie ductus Platonictc,

instituendie

Conslhum

Bruclcer Hist. Philosoph. Per. IH. P. I. lib. I. cap. 2. non hanno fatto altro che compendiarlo, ed io I'ho seguitato in quest' Elogio." Corsius tamen atque Boiulinius in libro laudato plura addidere, et illis excerptis e Ficini scriptisV., e

Tom.

permulti exposuerint Fabroni, Tiraboschi, Roscoe, Heeren (in Gesch. der Class. Litt. II. p. 35. sqq. Schoell. Hist. de la Ginguenet, Sismondi, alii, Lit. Gr. VII. p. 312. quibus junge De Plutonicie P/iilosophiie post renatas literas apud Italos instauratione rommentarium, sive Marsilii Ficini Vita, auctore Joanne Corsio cum A. Mar. Bandini Annotationibus, in Miscellanei di Varia Litteralura Tom.VIII. Lucca 1772. p. 284. sqq.) nemo tainen hac de re eruditius elegantiusque exposuit, quam Carotus Sievekiiig in libello Die Geschichte der Platonischen Academie zu Florenz. Gotting. 1812. Neque enim haec societas comparari debet cum aliis, qus Academiae appellantur, sed tanquam ccetus virorum eruditorum, qui Ficino potissimum auctore et communi Platonicifi philosophiie studio ducti, quasi quoddam foedus inierant in morem Pythagoreorum, Platonicorum libros recitabant, de ejus placitis colloquebantur, niaxime in otio ruris et Platonis die natali. Socios ipse Ficinus enumerat Epist. Lib. XI. 30. (cf Roscoe, Life of Lorenzo, cap. III.) Ea societas Plethonis ex eloquentia enata, Cosmi Laurentiique studio nulrita et aucta Franzisci Bandinii prs.sidio consilioque directa Ficinum quasi genium habuit. (Cf Sieveking Bene Mustoxydes in Notis subjecp. 7. et p. 29.) tis Orationi Plethonis laudata; p. 7. ita Plelhonis " 6 7replv uKXu>v ava\6yu>v.

IV. Commentariu.s in Catego-

zensi.

Est Codex biblioLipsis. MDCCXCVIII. thecae Episcopalis nr. LXIII. olini Reinesii, chartaceus, fornia maxima (i. e. in folio) paginis 744. Est apographum, e codicibus forta.sse Venetis descriptussaecul. .XVI.

rias Aristotelis, cujus principiuni exliibuimus Philo-

mathia;

sed accurate satis et belle, utpra;stare posse.;

eorum

codicum usum videatur>

figura,

" Est Chartaceus, forma; maximai literarum (]ualis fere est cditionum Aldinarum, cum quibusdam compendiis scriptune, sed mundc eleIlabet hic Codex I. Porphyrii ganterque scriptus. vitam Phitiui II. Plotinuni al) initio usque ad Ennead. II. lib. VII. nfpl rfjs Si o\q>v Kpdaeois p. 184. C. BaTfpov Ka\ toctoCtov, in quibus irapex!) (sic cod.) III. Proximse verbis desinit et pagina et Plotinus.;

Sunt sexaginta folia nec sed exitu subito et abrupto. V. hvToKvKovnfpX (niroXuv Ka\ Siaeas 7!-puTov, quatuordecim folia cuni figuris mathematicis in fine scriptum iir^iK\eovt dvacpopiKot. Sic desinit Codex totus eadem manuscriptus." Hsec Wyttenbachius. [Cf.libri II. in fine.

tamen integer

liber,

;

Jac. Morellius in Wyttenbachii Philoraath. libr. III. p-Si? 320. et Additam. nostr. ad locum de PIo-

lino in Fabric. B. G. vol.ipsis.jv

'rtuftxv']

scripsi

A.li.ib.

in his videnturmiscli.ib.

ij^si

scriptores.

\'id. Ir-

C- Med. Par. A. ij. n^oa^ixitVi] DeestSsinCod. Med.B.e.>c

Codd.

Marc A. Mon.Codd. Dami.

ad Herodian. vol. V. p. 1303. "Eji.v/V] Codd. Ciz. Jlarc. A.B. 'Eet Ciz.

i

'Vuftn]

Marc

B.

Med. A.B. Par. A.ib.

fiv/y,

quidem constanler.

Cv TpLwv apyLKWv wrooTacrecov.I

I

.

Trepl TTepL

koll

Ta^ecos tcov fieTa to TrpwTOV.

13.

Twv Svo vAwv.SLMpopoi.Trjs

13.

e7ri(TKe\f/eLs

14. TTeplI

KVKXo(popias.rip.as SalpLOVOS.

^.

Trepl

Tov elXyxoTos

15

16.

Trepl

evXoyov e^aywyrjs.

\y.

7re pl TTOLOTTJTOS.el KOLL

18.

Twv KaOeKaaTa

elcriv ISeaL.

19. irep\ dpeTcov.

20.2, l

irep).

SLaXeKTiKrjs.rj

20

TTcos

"^vx^] Tijs d/j.epicrTov /cat fiepicxTTJselKocrc koll ev

ovaias

P-ear] eivai

XeyeTat.

TavTa

p.ev

ovv

ovTa, oTe to TrpcoTov avTco TrpoarjXOov eyo) 6 Ilop(f)vpios,

evpTjTaL yeypafip.eva'TOtal.fcotXovltri]

Codd. nostri omnes, ex-

Mon.6. rev.

Sed Codd. Leid. Marc. A. iyc}i, ut legit Fic. Et ita leg"endum qiiare correximus. ib. ' Jt Ta7;] Ciidd. Darm. Marc. A.B. Mon. C. Med. A.B. t Sb Tor.r,^o;. fllarc. A. a^' lari TXrfios. Mon. C. a^a, lTeu^vav. Cod. Darm. MtvTov^ptov, ed. Basil. fuTeiivjiv vid. supra ad cap. II. ib. iiTu^^^^ovTa;] Abest a Cod. Ciz. ib. KairToiKie;] Ita Cod. Ciz. ab alt. mann; a prima KaeToaTixi;. Cod.^Ied. A. KarToiKI. Cod. CiZ. ixtiKKnTO prO 'tKlKTr.TO. 8. Ktr^.eC/iivei] Codd. .Alarc. A. 3Ied. A.7. MitToi^voiy]

Cod. Jlarc. B. ira^i>.7ves (sic). Reincs. ad marfj. Cod. Ciz. hsec " Consul fuit A. U. 1018. Ch. 266." et ad nomen Rogatiani: " Ista de Rofjatiano Senatore Romano citat Sneberus in Catal. aporist. contra PfMia^ram.*' Crwlo nomenfuisse

XVI. de

4. 'naioou\ Sic recte

Codd. Ciz. ^larc. B.relii|ni

Mon.

C.

Wed. A. Par. A.,ii-i/iou,

cum

ai

Ed. male5.

Cod. Slarc. A. injou.trtfii^.u-e.

irf^o^ioa

xifiXnro] Codd.

A.B.bl

Par.j\larc.

A. A.

Darm. Med. Mon. C. r-Kpi-

Par. A. KtKXr.fit'ive;. ib. fiXoKaXuTaTo;] Codd. Ciz. Marc. A. 3Ion. C. (liic in niurg. ut Ed.) fiXoirofiiiTUTOi. 10. ovTo; ouv] Al)est evv a Cod. Ciz. 12. uv i^yev'] Cod. Ciz. oijoyuv\ sed to.yev inib. ib.

viro Sneberf^us (.Ant.) qui Sec. Artlnitide scripsit. V. Draudii Bildioth. Classicii p. 889. Cod. flled. B. a-re13. uToeT^epYis]illi

ffTpa^tis,

14. T^oxt^ai^nKti]{BJtsi

Cod. Leid. v^euKt^u-

et ita etiam Cod. Paris. nr. 2290. 15. ToaiTioa] Codd. Darm. Jlarc.

B.est

Bled. A.

in

marg. ffToaTnyis, quodCod. Med. A.oixiiav.

>.9iro.

tripo^^a

Kai "htaTi^i^.riro.

marg. ab al. manii. hla^KiWo;] Cod, Marc. A. Ma^Kio;. Par. A. '0'f^evTie;] Codd. Med. A.

glossatoris.

16. oiKiav]

Mox

Faris.

idem

ffwn^eiiv.

ritu valde

p()i''tic()

in carmiiia transtiilit: post lia?c

in caiin;ineni incidit

paulo ante PioPaulinus quoque tini obitum decessit c vita. diem ohiit ante Piotinum. PraHerca familiaris admoduni Piotino Zctiius erat, genus cx Arabia ducens: qui et uxorem duxerat fiiiam Tlieodosii, Erat ct liic niecjuondam familiaris Ammonii. queni dicina? peritus, Plotino(|uc dilectissimus Plotinus, civilium gubernaculorum momcnta gerentem, inde revocare admodum contendebat, eoque familiariter utebatur, adeo ut in agros ejus secederet ad sextum la})idem ante Minturquos Castricius possederat cognominatus nas Firnius, vir profecto omnium sctatis nostrae bonarum artium studiosissimus, obscrvatorque Piotini et Anielii, servili etiam obsequio cultor, niihique Porphyrio cunctis in rebus non aliter quam

oculorum,

ct

Hic etsi civilem elegit legitimo fratri dcditus. vitam, Plotiiium tamen in priniis vencrabatur. Senatores quinetiam non pauci Piotinum sedulo nudiebant inter quos ]\Iarcellus Orontius philosophi;e diligentissinic incubuit, maximeque prc)siuiilitenjue Sabinillus, ac pariter ex eofecit:

:

demvita

senatu Rogatianus.

Qui usque adeo ab hac

:

animum

segregavit, ut ct

bonorum suorum

curam

neglexerit, et servos onines expulerit, re-

:

Jam vcro Praetor prodispueritque dignitates. turus lictoribus jam adstantibus, neque prodit, neque ullani habuit publici muneris rationem, sed quosdam neque larcs proprios habitabat amicorum familiariumque conveniens, apud eos ccenabat ct dormiebat, cibumque alternis diebus:

assumebat.

Qua quidcm

negligentia

vit.Te

extre-

maquc

incuria factum est, ut

quum

acriter po-

PLOTINI VITA.iKTHvaifJLrj

iix

oJop re oi>Ta

-^^prja-OaL

TavTais ttoXv fxaXXov ^iv^apw?,

t)

ol tols re^^vaf 8iaSieTe'-

Tcov -^eLpwv fxeTLovTe?.Xei, eiy

tovtov dTreSe^^eTO 6 HXtoTLvof, Kal ev Toh fj.dXiaTa ejraLVMv

dyaOov

TrapaSeL-yfjLa tols (j)LXoao(povaL jrpojiaXXofxevos.

"Evvrjv 8e, Ka\ S^EepaTrioiv

loj' AXe^av8pev9, pjfTopiKOs fiev

Ta

irpcaTa, fieTafir)

TavTa

Se Kal eVi ({)LXoa6(j)OL9 avvcov Aoyoty,''"Eo-i(e

Tov 8e

TTepl y^prjfiaTa kol

to 8aveL^eiv

SvvrjBeh diroaTrjvaL eXaTT(6fj.aTos.koll

8eStcl

KOL epe YIop^PvpLov, TvpLov ovTa, ev tol? fiaXiaTa eTalpov, ov

8Lop6ovv avTov

avyypafjLfiaTa rj^iov.

8

Tpa\j/as

yap

eKelvos, '5iy

to ypa(f)ev p.eTa^aXelv ov8e ttot dv i]vea)(eTo,ttjv

dXX

ov8e

aira^ yovv dvayvavaL Ka\ SLeXdeiv, 8ia todvdyvcoaLv.

opaaiv

fxi)

vTrrfpeTelaOaL avTco irpos Trjv

^"Kypa(pe 8e ovTeTijs

els

KaXXos

dTTOTVTTOVfievos(f^povTi^cov,

Ta ypdpfiaTa, ovTe

evarjfxws lo

Tas avXXal3as SLaipwv, ovt

opOoypacplas

dXXd

fiovov tov vov e-^opievos'

Kcu o TravTes e6avfia(^ofiev, eKelvo iroLcav axpi TeXevTrjs SLeTeXeae.

eavTw

avr'

dpyvjs d)(pL TeXovs to aKepLfia, erreLTa els ypa(f)r)vTrj yf/vxf)

^vvTeXeaas ydp ivap wapaSLSovs d eaKewTeTO,

avvelpev ovtcos ypd^j^cov, d iv

avv8Ledi]Kev, chs diro ISl^Xlov SoKelv p^eTa^dXXeLV^koll

Ta ypacpopeva' eVet Kal 8LaXeyof.ievos irpos TLva 108 aKefifiaTL rjv, ms dfia t d7ro7rXr)povv to dvayKOLOVKLfievcdv

avvelpcov Tas ofiLXias irpos tcoi^Trpo-

Trjs OfJLLXias, Koix tcov ev aKe\f/eL

dSLaKOTTOvTae^rfs

Tr)pLv Ti)v

SLavoLav diroaTavTos yovv tov TrpoaSLaXeyopevov, ov8'

eTravaXalScov

-yeypap.fieva,

Sca to fn) eirapKeivfj.r)8eva/cat

avTW

Trpos dvdXr)\frLV, cas lpr)Kap.v,

Tqv opaaLv, raXiaveTTOLeLTO.

dv eTTLavvrf^ev, "w?

8LaaTr)aas ^povov p.eTa^v, oTe Tr)v 6p.t-

"Evvijv oiiv Kal

eavTw dpa,

tols dXXoLs' kol Tr)v ye Trpos eavTOV Trpoa- 30ib.

I. Tai/Tix/;]ib.

T,^va;] Cod. Ciz. i^^z^^h

Abest haec vox in Cod. Leid. ^^ ^* -

9. i^n^iriMiti^lrrjtrSai.

Cod. Med. B. lim^sIMarc.

irmhiinxiii,

ii;

i^i

/3i/3x/oi/]

Codd.ffuv)

Ciz. Leid. fllarc. B. (hic superscripto

riz"'!.

4. Iir; fiXsfTi^ti; f/] Hsec omnia absunt in Cod. Par. A. Vocem irifi omittit Cod. Ciz. 5. To Saw'^i/v] Codd. Marc. A.B. Mon.

10.11.

"Ey^ap] Codd.if(liiy^a.!pitts\

A. Mon. C.in Cod.

Med. B.xs>5;;

SisSn!.

Codd. Marc. A.

Mon.

iy^a-^i.ipiay^aipiiits est

C. Ininxiti.

Codd. Darm. Par. A. cunir,.

Darm.

u.2290.i.\.11'irtd.

2t;vTXi.uvj

Cod. Leid.

jusrtxfictXX.iiv

Cod.

I\Iarc.

A.

o-i/v^fiv

i8. ETavaXa/Swv]

Codd. Marc. A. Mon.

ib.

oiVi

Va^

Cod. Mon. C. olT aVa|.

Scribitur etiam oSts/ in Cod. Ciz. et Paris.

C. ecravsXW.

dagris antea vexaretur, neque progredi posset nisi vectus sella, robur tandem inde resumpserit. Item quum maiius ante extendere non valeret, tamen adeo convaluerit, ut his expeditius utere-

neque exacte syllabas distinguebat, neque ullam orthograplii;e diiigentiam adhibebat,figurabat,soli videlicet intelligenti.T?

omnes admirabamur,vita; perseveravit.

id

studens: atque, id quod agere ad finem usque

quam qiii artificia manibus quotidie tractant. Hunc ergo Piotinus in primis complectebatur,tur,

mirisque laudlbus extoilebat, proponebatquc tan-

quamet

insigne piiilosophaturis

exemplum. Adcrat

Aiexandrinus Serapion, hactenus quidem rhe:

tor

philosophicis

deinde vero disputationibus quoc|ue deditus necthmi tamen avaritias f'a?noris:

que vitio se absolvens. Habuit pra-terea nie Porphyrium ]5atria Tyrium inter amicissimos numeratum, queni instituit sua scripta corrigere.VIII. Mira componendi celeritas in Plotino:

nunquam

Quum enim totam quandam a principio ad finem dispositionem intelligentiae semel penes se concepisset, deinde scriptis quas conceperat jam mandaret, connectebat prorsus ita scribens, quo in animo chsposuerat, ut ex libro qifodam ante oculos posito scripta traducere videretur nempe non nunqiiam cum suorum quopiam verba faciens, et quiv ad commercia pertinent liinnana componens, interea tamen ab instituto mentis actu minime discedebat ut simul et necessarium curaret amici negocium, et cunctorum, quae in excogitatione conceperat, in: :

intemipta mentin

intenlio, negligentia characteriim.

tclligentiam perpetuam conscrvaret.tur, qui allocutus

Quumabiisset,

igi-

enim aliquid ille scripsisset, quod scripserat, resplcere bis minime tolerabat sed nequc etiam semel legere atque ])ercurrere, jiropterea quod visus ei non satis sulficcret ad lcgendiun. Dum vero scribebat, neque belie quidem literas:

Cum

eum

fuerat,

jam

non

repetebat scripta, ciuoniam ad repetendum visus (ut diximus) minime suppetebat: sic tamen deinceps sequentia contexcbat, quasi ne minimum quidem temporis institutum prius intermisissct,

h 2

Ix

PLOTINI VITA.ovK av TToret-^^aXaxjev,rj

o)(r]i>

fJiovov

iv rols vttvols, ov av aweKpovev rjre rrjs Tpo(f)rjsrj^j/aTo)

oXiyoTTjs, {ovSeaTpocf^rj.

yap apTov TroXXaKis av

kou

t]

irpos rov vovv avTOv diapKrjs iiri-

p'

^"E(7;(e 5e Kal

yvvaiKas (r(poSpa TTpoaKeipiivas, TepivavTrj

re, 7)9

Ka\ ev^^'

Trj

oiKia KaTcoKd,

Kal Tr]v TavTi]S dvyarepa TepiLvav, 6p.OLCos

p.r]Tpl

KaXovp-evr]V.

Ap.(j)LKXeLav re Tr]V ^

AplaTwvos, Tov 'lap.fiXLXOV vlov yeyovvlav yvvalKa, as i-epco tlvl kcll Oeio) (pvXaKL. Alo /cal eiveTvXrjpcoTo avTco rj ol^ia ivaiScov, koll irap6evo)v.

^'T,v TOVTOLS 8e -qv Kal YIoTap.o)v, ov rrjs iraL8evaeo)s (f)povTi^cov, TroAAct/cty

av Kal 10

p.eTa TTOLOvvTOs r]KpoaaaTO.

'Hveixero 8e

/cat

rovs XoyLapovs cx.vadam conversio ipsius ad mentem.se conversa;

ginunK|ue vidures: inter quos erat et Potamon, quem Piotinus dihgenter educans, etiam quotiens alicjuid foret connnutaturus, auscultabat attcntus. N'c(iue ta'del)at eum pupiilorum procuratores audire,

adniinistrationis rationes

.sa'pe

i'eddentes,:

IX. Mulieres qiioque discipultx Plutini, ejus sanciimonia freta. Hic et pupillorum tutor erat diUgeiin, et justus arbiter causurum.

diiigentemque adhibebat parsimonia curam affirmaiis, quamdiu nondun) philosopharentur, sua jllos bona possidere et proventus accipere absque detrimento debei'e. Et quanivis tot pupillis ne-

Audiebant Plotinum etiam mulieres nonnullse,

admodum suwmeroerattabat.

sapienlia" dedita?

:

quarum

in

nu-

Gemina, in cujus etiam laribus habiItem Geniina' hujus filia, nomine similiAmphiclia quoque Aristonis filia, ter Gemina. Multi quinetiam viri, et filii lamblichi uxor.multae et mulieres, generis nobiiltate pollentes, cum morti jam propinquarent, filios suos, tum niares tum fcEminas, una cum omni eorum substantia Plotino, tanquam sacro cuidara divinoque

sumn)a cum diligentia procuraret, nunquam tamen, dum vigilaret, intentionem aninii in mentem conversi, vel paululum remittebat.cessaria vita'

achnodum, et omnibus pro quoquo niodo adhan-erent, expoQuam ob rem, quum Roma; annos sex et situs. viginti integros habitasset, plurimorumque arbiter mutuas controversias diremisset, nullum taEratet niansuetusei

arbitrio, qui

men civium unquam

habuit inimicum.

PLOTINI VITA.1

Ixi

AXi^auSpevf, 'Ap/jicovLov eV oXiyov avTov ttrx^ ^ia (jjLXoTTpcDTLaV oy Ka\ ouVo)? av'ETrei 8f ety iavrov Tco iiredeTO, ScxTe kcCl acrTpolBoXrjaaL avTov payevaas ivXitpr](Tv. avvi]6eL9, peyaXr]v eivai ttjv tt]s aTpe({)oiJ.vr]v TjcrdeTO ttjv iiTLxeLpr/aiv, eXeye Trpo^ towTwi' Se(j)i\ocro(f)e?u iTpocnToiovfievcciv '''OAu/xTrtos"'

aa6r]TrjS' ytv6p.evo9, KaTa(ppovr}TiKU)f irpo^

^vxv^ Tov

IlXcoTLVOv Svva/uv,

o)?

aiTOKpoveLv 8vvaa$aL

Was

e\i

iavTov

i7rL(j)opas,

elsS

YlXoiTLVOi pevTOL, Tov 'OXvpLTVLOV iyxitpovvTos ^dvTovs KaKovv aiiTov iiTLXfipovvTas. TeXap^dveTO, Xeycov avTW to acopa TOTe, chs Ta avairaaTa (3aXavTia eXKeaOaL, tcov

peXcov avTco Tvpos aXXriXa

avvdXi^opevcov.

KLvSvvevaas 8e 6 'OXvpTTiof TToXXaKLs

avTOf

Ti iraOelv

?)

SpdaaL tov UXcotlvov, iiravaaTO.YIXcotlvos.^

'Wv yap

/cai

/cara yeveaLV irXeov tlels ttjv 'Pcoprjv lo

III e\cov Tvapd tovs

dXXovs 6eTvl

AlyvTTTLOs ydp tls lepevs dveXOcov

Kal BLa TLVos (J)lXov avrco yvcopLadeh, deXcov re r?;? eavTov aocf^las divoheL^Lv SovvaL,rjpLcoae

tov UXcotlvov

Oeav dcpLKeadaL tov avvovTOS avTco

o'iKeLOV77

8aLp.ovos KaXov-

pevov. Tov 8e eTolpcos VTvaKOvaavTOs, '^yiveraL pev iv tco 'IcretwiKelvov Tov TOTVov, ^'Kadapov([)r]aLV

KXr/aLS'

povov yap

evpeiv iv t^ 'Pcopr] tov AiyvTVTiov.

K.Xr]devTa 8e els

avToylrlav tov 8aipova, Oeov iXdelv, kcu pr] tov Sacpovcov elvai yevovs'

oOev tov Alyvrv- 15

TiovfiT^Te

e'L7veiv,

paKapios

ei,

Oeov e\cov tov 8aLjxova, kcu ov tov v(f)eipevov yevovs tov avvovra'

8e epeaOal tl iKyeveadaL, pr]Te irvLTvXeov ISeiv Tvapovra, tovopveLS, ds

avvdecopovvTos (^iXov

'ray

Karelx^ (f)vXaKr]s eveKa, Tvvl^avTOS, etVe Sta (pOovov, eiVe Kat 8La (PojSovA. deletum videturVTVffa; (sic).8.Kivhvvit/oas Se],,

oXiyov. Sed V.

Codd. Ciz. Marc. A. It' Herniann. ad \'iger. p. 628. Cod. Marc. B. iTokiyov, Cod. Darm. eto1. It' ixiya}>.iyov.

et scriptum

est

^nirai.

(pyiffiv

Cod. Palat.f/.ri

15. Kai

ftri

ToZ]

non

hal)et

Cod. Med.

g. SfSira/]'iirx'^

Abest Se a Cod. Ciz. Codd. Marc. A. Mon. C.Ita recte Codd. Palat.

B. Scribitur ^n

2s (sic)

in Codd.

Marc. A.

Mon.1

C.fj.nTi Se]

2.ib.

C.it&i!i,

quod

prae-

stare videtur.

Co? Kfxv Tais

avvovalaLS avve)(cos eiTLXeyeiv,iiiS^e'^

^

/3aAA' ovTas, al Kev tl

(f)ocos

dv8peaaL

yevrjai.

VpdchovTOsvirep

Ei)/3oi;Aoi'

'

Adr]vr]6ev tov YlXaTcoviKOv 8iaS6)(ov, kol TreparovTos avyypdp.p.aTaepLo).

TLvcov YlXaTcovLKCov (r]TrjpaTcov,

Ylopcpvpuo TavTa SlSoaBaL

eTTOLei,

kcu aKOwelv Kal 15

dva^pepeLv avTco ra yeypap,p.eva y^lov.^01} -iravv TL p.adr]p.aTLKcos'

YlpoaL)( Se tols p,ev ivepi tcov daTepcav Kav6aivkcCl

tols 5e

Tav yeveOXLaXoycov diroTeXeaTLKOis dKpLJieaTepov.

(piapaaas

r/?

eirayyeXLas to av)(eyyvov, eXey)(LV 7roXXa)(ov Kal tcov ev toIs avyypap.-

p.aaLV ovK d>Kvrja.

1. oVai' s;53]

Codd. Ciz. Marc. A. Mon.

Ciz.II.

Scripsi

autem Vet

soewtov

pro

Ss

avrovIta

C.

Med. B.;

tiir Fic.Lili.

oVa /S, et ita legisse videCod. Par. A. .'i^i, quoJ est ni-

ex Codd. Darm.

Marc. A.avriy^x-^ei;]

l'Ti^.^u]

Hoc

loco et postea C'iidd.C4>rr.) IVIon.

Darm. Quare3.

A.B. Mon. C. Jled. A.B.Au5ot/] Reines. ad " forte i^r.fMdT^irev

11. xfrkcccfiivev T(] Kdit. llasil. et!)ric.

Fa-

Ciz. Leid.

Marc- A.B. (hic ex

deleri.

^r,fj^6irTpuTev xai

marg.Avaev."4.^tfVTC;.

Cod.

Ciz.

:

Pai-ticulam 2i umittunt C.

C.

iMed.

A. (ex

corr.j

Med. B. Par. A.

f.td>.]ey.

3o|a ToD iTvxi]

Codd. nostri omnes,

te^atpi^evTts']

Cod.

JMetl.

15.

T^ctr^l-

^^

teX>.ui/

TOieCro^v]

Cod. Leid. aXXotv]\Iarc.

Tiv^v -iiouTuy.8.

Idem

M'tff7eu.

excepto Leid., 3^? toZ tTvai^ (luod recej^imus. In edit Basil. et Faliric. deest TeZ. 15. e tTfyfa-^ajUiv] Ciidd. Ciz. Leid. Marc. A. 51on. C. oti; iTij/f.16.Noi/*.e]'A/t!>.iov.

xai vaTti^] Ed. xaJ e Ttpi il). vartnpl medias voces ejecimus, ntpote e.x scribeudi compendio V(K"um se^. De constructione vid. 31attli..

ytcKTTeiJs

Idem Cod. iUm. C.

in marg. vero a

manu

iu rasura; rcc. yvuaToi.

A. raiJeTivoi/

Articulum ante riAa/omittunt Codd. itlarc. A. Mon. C.

Gr. Gr.

389. et .420.

X\'I. Scripsit contra quosdam Chrisiinnos hareticos Et suis contra eosdeni scrihi nuinildvit.

XVII.

Erant Chrisliani eotiini

tt'n)))retici,

Pleri(]Ue Gr.vcoruinbaiitur, (juasi inventa

Plotinum

falso crimina-

A(lel]iliii, Acyliiiitiiie

sectatores: tiui .Mexanilri

Libyci, PhiIocon)i, Deniostrati, Lydi, })lurinios lihros circuinferehant, et revelationes ([iiasilamZoroastris, Zostriani, Nicothei, Allofienis, Mesi,aliorun)(]iie ejusniodi ])alai)) ostendentes, et dece-

Numeni) sihi clan) usurj)aret: quani sane calumniam Tryjihon Stoicus Ilinc lihruni et Platonicus Amclio nunciavit.scrijisit

Amelius, (jucm

nos

inscrij)sinius:

Demecog-

diHerentia doctrina' Plotini ad Nunienii discipli-

assej)erunt n)ultos, ct i])si decejiti jaiii fuerant rcntes Platonen) intellii;il)ilis essentia' jirofunduin:

nam: Ameruis autem lihrum mihi(]ue ijisu inscrijJtione IJasilea, id est,:

dieavit,

Kegem:

minimeintulit:

jDenetrassc.

Quani oh

reni Plotinus inul-

tas in disputationihus suis in eos argunientationcsscri])sit(]ue

contra cos librum,coiiiinisit.

quem

con-

nominavit itl eiiin) mihi nomen erat Et patria quidem lingua noininabar Malchus, quo nominc vocahaliir et pater. Alalchus autem in Gra-cam

tra Gnosticos nos inscri})sin)us, nohis(|ue reliqiia

Amelius autem libros quadraginta com])osuit contra lihruin Zosdiscutcro et judica)'etriani.

vero Porj)l)yrius argunientationibus niultis ostendi, lihrun) Zoroastri ab iliis inscrij)tum adulterinum novumque esse, et ab eis coniit institutiones fictum, qui struebant ha?resim sua? esse Zoroastris veteris crederentur.:

Ego

Quocirca translatus linguam rex aj)j)ellatur. Longinus, uhi dicavit scrijjta de Conatu Cleodamo milii([ue Porjihvrio, sic est exorsiis o Cleodanic atque INIaiclie. Amelius autem nonien:

ijjsuni

interj)retatus sicut:

Numenius

j\Iaxin)uni

Alegalum sic Malchum cognominavit regem. Amelius Basileo, id est regi salutem. Certo scito me nunquam voceni fuisse emissurumappellavit

PLOTINI VITA.BiaXiKTOV ixtTa^dXXeiv ideXoi. "Odev 6 AoyyluofSdfxco T KaixoX riopipvpico,jxlv 7rpo(T(pcciuwv to. irepiopixijs

Ixvii

KXiO-

KXeodafxe Te Kal

MdX^e

-Kpovypa^^ev 6

8'

'A/xeAto? eppy-jvev-

w? 6 Novfxyvios tov ^^Md^i/xov eh tov MeydXov, ovto) tov MdX^ov ovtos ^aaiXea ypd(f)et. 'A/xeXios (SacnXeL ev ivpdTTeLV. Avtwv fxev eveKa tcov Travevchrfels Tov fjLcov dv8pwv, ^ovs SiaTedpvXXifKevai es eavTov (j)i]s Ta tov eTaipov rffiaiv SoyfxaTa els tov^ 'Airafxea Novfx^viov dvayovTcov, ovk dv Trpoi-jKafXTjv (pcov7]v aacpcos eTrlaTaao. AijXov ydp,aasTovvo/xa,OTL KOLL

TOvTo eK

TTjs TTap

avTols dyaXXopevifs irpoeXifXvOev

"^

evaTopLas re rat evyXcoTe/c

Ttas. vvv fxev, otl TrXaTvs (j)Xriva(j)os, avdis 8e, otl vTTOjSoXifxalos,

Tphcov

Se, oTi Ka). to.

(pavXoTaTa tcov ovtcov vrro^aXXofxevos, ^to) SLaaiXXalveLV avTov SifXaSi) KaT avTov Xe121 yovTcov."Eov Se TTJ 7rpo(pdaeL TavTrf olofievov Selv dTTOxprjaOaL Trpos to Kale)(eLv

Ta

rjfxlv

dpe- lo

aKOVTavvv

Trpo^eLpoTepael

els

dvafxvrjaiv, koll to

eV ovopaTLd>s

eTaipov dvSpos, olov tov

UXcoTivov fxeyaXov,rjKco,

Kal iraXaL StalSef^oiffxeva, oXoay^epeaTepov yvdovaL inrifKovaa, koXkou avTos olada, Tre-Kovrf-

dTToSidovs aoL

fxeva.

Xp>7 8e

Ta eTTifyyeXfxeva, ev Tptalv rjfxepaLS, avTa, d)s dv fiif e/c Tifs toov avvTayfxaTcovttJs

eKeivcnv TrapaOeaecos, ovt

ovv15

avvTerayfxeva, ovt e^eLXeypeva, dXX' divo

TraXaLas evTev^ecos dvaTreTvoXrjpeva,

koll 6)s

TrpcoTa Trpovireaev eKaaTa, ovto) Ta-^^OevTa evTavOa, vvv avyyvcofirjs SiKalas irapaXelv,

aov tv-

dXXoos Te kou tov l3ovXi]fiaTos

'^tov vtto Tifv Tvpos rjfxds

ofxoXoyiav VTvayofxevov Tvpos

TLVcov,

dvSpos ov fxaXa Trpo^^eipov eXelv v7vap)(ovTos, Slu

Tifv

dXXoTe dXXcos

Tvepl

tmv av(j)L-

Tcov &)? dv So^eLe (j)opdv.

Otl

8e, ^e'LTi tcov tto Trjs oi/ce/a?8' d)S

eaTias wapa^^apdTTOLTo, 8lrf

opOcoarf evfievMS, ev ol8a.

rfvayKaafxai

eoLKev, ^cos tvov (prjalv

TpaycoSia, oov

20

3.

tis;

Ciz.

ib.

rsv MiyiiXov] Abest *'; in Cod. Cod. Alarc- A. ex corr. /ziyuv. o'uTi.j] Ita Codd. Ciz. 3Iarc. A.B.

\a'ivitv,vttv.

Codd. Jlon. C.rifiiv]

JMed. B.

^tairiXa't-

Mon. C.15.

iTvyypafifzdTetiv.'i^itXiyfiiva]

oiV

reliqui4.

cum Ed.u

o'v7u;.

f*.afft>.ti

ToaTTuv^ Cod. Paris. nr.

1353. antea Vaticanus a Constantino Lascare scriptus, continens varias Gra?corum epistolas, cujus excerpta mecmn connnu-^yovv r&j nicavit Fr. l!oisst)nudius, addit Uo^ipv^rjj, qvuHi pro iriterpretamento ba:

Cod. Ciz. xarx hfi^tv. 11. T^o^ii^oTi^a^ Cod. Ciz. or^o-^it^oTaTa. ib. oiov Tai/] Ed. Basil. et Faliric. oi^ Codd. Ciz. Darm. IMarc. A.B. Mon. C. Med. A. Med. B. Paris. 1353. olou toS. Iii Cod. Bled. B. in marg. adscriptura est : iav/.cc6ffTtxov To oiov, idemque in Cod.10. xaJ To:

i^yjXiyftivu.

Cod. Med. B. ovr Codd. Darm. Marc. A.B. Pa-

ris. oiiTi 'iliiX. ib.

dvaTiToXfif.i.iva']

Codd. Ciz. Leid.(sic).;

Jlarc.18.

A.B.'iXiiv]

]\Ion. C. dvaTiTXvoeiif(.iya.

Cod. Ciz. Uzsrv

Jlarc.

A.C.;

eXerv

in 'iXxnv nnitatum

Cod. Cod.

Mon.textuib.

'iXxiTv (sic).

Uarm.12.

19. "Oti ii]

bendum.yv'ovTi.jv.

IdemMale.

:

ik alTov

t^'^;.

xai vuv xw]

Codd. Ciz. Marc. A.Ficin. edit.

6. avayflvTwv]

Codd. Ciz.

]\Ion. C. dva~

Mon.sil.

C. xmiii;

vvv rtxu et ita

BaC.

Ita Cod. Med. A. in conmarg. 'iTii 'oti yt. SiofWo-i] Codd. Ciz. Marc. A. Mon.

in

et Fabric. xa) ovv.

Med. B.Par. A.iv oi^a.

5.o{0s;; T.

a.vruv

6. x.u.Kuinuy]KiivOI/.

Ita scripsimus pro tx^' ex Codd. Med. A.B. Cod. Blarc. A. male ku'nXaiTiVOf] AbcStTflt/ 111

etiam Weiskius.ib.

w etuTo;

aiiTo fiovov]

Hepc omnia in

18.

Tcc

tiou/imlou]

Cod. Med. B.

toI;

Cod. Warc. B. aberant, sed in marg. suntadscripta.13. Toij T^oTou T^;] C. Tov T^oTou rou

Noufiytviou.ib.

Tclxuvov]

y. TTJV Tr.V

Codd.

Codd. 3Iarc. A.B.Tyjs.

Ciz. (improbante JMiillcri), qui ejus Cod.

Mon.Ie;.

Debeljat certe

Bled. A.B. Par. A. et Fabric. toc iniivov.ig. d>.?,cc

Codd. Marc. A.B. Mon. C. tccxiivoi/. Ed. Basil.

collationera instituit) Jlarc.

A.

J\Ion. C.

scribi t^; tov.TffoffccyoptvffetvTts']

VoyiixTcc]

Desunt

hjpc

om-

Med. B.9, dvTiy^aipTJ]

C/od. Leid. "r^ovcc-

nia in Cod. Ciz.

Cod.xu.

10.relii|ui

Kclv TouToij]

B. dvTiy^a^ii;. Ita Codd. Marc. A.B.I\Ied.

cum Ed.

AA'eiskiusWflOS CiTTtCX

taiv.

12. T^O; a.TTu]

Kd.

Sed UTTCt

Codd. Marc. A.B.

fllon.

C.

Correxit

Paulo aute Cod. Marc. B. pro cruyy^ixf.ifAaTOC in marg. haltet iruvTccyfcctTOS. Idem habet superscriptum C(xl. Med. A. ab alia raanu. 16. TkKhi Ti] Codd. Marc. A.B. 3Ion.yo^ivovTtr.

A.

est a.XXa.

TftJv,

In Codd. 3Iarc. A. Par. omissO Ta.

ib.

iXofcivoul

Ita, ut legit Ficinus, pro

ix'ft'"'u scripsimus es.

A.B. Mon. C. Med. A.B.Leid.

Codd. Darm. Jlarc. iXofcivoiv Cod.

Cur enim

cacteros (juispiam

sectari

eontendat,

taverat.

Nos

profecto in his ojDiniones

horum

diniittens interea illos

investigare, a quibus hi

accipientes ha;c suis literis mandaverunt, i]isique

virorum non jjaucas agitavimus, sicut etiam ad Amelium in magnitudinem

in epistoia

adjunxerunt, ac nedum praecipua rerum cajiita, sed nec argumentum quidem uUum. Nihil igitur uiterius curaverunt, quam, quE jjlurimorum fuerant, c