phương pháp kỷ luật tích cực

8/11/2019 Phng php k lut tch cc

1/203


2/203


3/203

Ti liu hng dn c ho tp hun vinTCH CUC

PHNG PHP K LUT


4/203

iPhn m u

Li ni u iii

Hng dn s dng ti liu 1

Hng dn dnh cho tp hun vin 2

Chng 1: Hiu tr v hiu mnh 15

Mt s c im pht trin ca tr 17

Mt s nhu cu c bn ca tr 25

Ti sao tr h v phn ng ca ngi ln 29

Ti liu pht tay 35

Chng 2: Mt s cch k lut tr khng ph hp 39

Trng pht l g? Cc hnh thc trng pht 41

Ti sao trng pht khng hiu qu v c hi? 45

Ti sao khng hiu qu nhng ngi ln vn dng? 49

Ti liu pht tay 51

Chng 3: Quyn v bn phn ca tr em. Quy nh php lut bo v tr em 57

Bn nhm quyn c bn ca tr em. Bn phn ca tr em 59

Quy nh php lut bo v tr em 65

Ti liu pht tay 69

Chng 4: Cch thc k lut tr mang tnh tch cc 71

H qu t nhin v lgc 73

Hnh thnh, thit lp ni quy, n np k lut trong nh trng v lp hc 81

Thi gian tm lng 91

Ti liu pht tay 97


5/203

ii Phng php K lut tch cc

Chng 5: Lng nghe tch cc 117

Lng nghe tch cc v tm quan trng ca lng nghe tch cc 119

Ro cn lng nghe tch cc 123

Bn bc lng nghe tch cc gip tr khi gp kh khn 127

Lng nghe tch cc v gii quyt bt ho 131

Ti liu pht tay 135

Chng 6: Khch l: nng cao lng t trng, t tin v ng c cho tr 137

Cng c tch cc v tiu cc 139

Nm quy tc ca cng c tch cc vi khch l, khen ngi 145

S khc nhau gia khen thng v khch l 147

Mt s k nng khch l 149

Ti liu pht tay 159

Chng 7: Ch ng cng thng v tc gin 171

S cng thng v cch thc gim cng thng 173

Tc gin v cch thc phng, kim ch tc gin 179

Ti liu pht tay 189

Ti liu tham kho 195


6/203

iiiPhn m u

Trong bi cnh x hi hin nay ang c nhng bin i mnh m, vic nui dy, gio dc tr em nhv trng ngy cng tr nn thch thc hn. a s ngi ln u mong mun con em, hc sinh camnh c thc k lut, gi gn n np tt, ch ng, t tin, l con ngoan tr gii.

Tuy nhin, lm th no t c iu lun l cu hi khin nhiu ph huynh, gio vin trn tr,c bit l i vi nhng tr em thng b coi l bng bnh, hay quy ph, mc li. Trong rt nhiutrng hp khi tr mc li, ngi ln thng dng cc hnh pht h khc nh nh p, mng chi mong mun tr thay i, sa sai v khng phm li li na. Song kt qu thng khng c nh hmong mun. Thay v lm theo ngi ln, nhiu tr tr nn kh bo hn, l lm v chng i; cng cnhiu tr tr nn khp mnh hn, trm cm v thiu t tin. Hu qu l tr thng hc tp km, pht trinkhng ton din v th cht, tinh thn v mi quan h vi ngi ln ngy cng tr nn ti t hn.

Mc d nhiu ngi bit vic trng pht, nh p, mng chi khng lm tr tt hn, nhng h khngbit nn lm cch no khc. Phng php k lut tch cc c th l mt gii php tt m chng timun gii thiu vi cc bc ph huynh, cc thy c gio.

Trong khun kh d n Phng chng trng pht thn th v tinh thn tr em do T chc Plan ti VitNam thc hin ti 8 tnh, thnh: H Ni, Bc Giang, Ph Th, Thi Nguyn, Qung Bnh, Qung Tr, QungNgi v Tha Thin Hu t nm 2006 n nay, chng ti tin hnh bin tp, th nghim v tp hunv Phng php k lut tch cc. Ni dung tp hun v ti liu th nghim nhn c cc phn hitch cc v nh gi rt cao t cc gio vin, ph huynh, cn b qun l nh nc v cc chuyn gia vtm l, gio dc, quyn tr em. Da trn cc nh gi v phn hi , chng ti tip tc hon thin bti liu v Phng php k lut tch cc.

B ti liu ny s gip cc bc ph huynh, gio vin hiu r hn v tr em, tm l la tui, tc dng tiucc ca vic trng pht tr em v trang b cho h nhng kin thc, k nng nhm gio dc, k lut trem mt cch tch cc v hiu qu. B ti liu ny gip h hc cch kim ch s tc gin, cng thng camnh khi thy tr bng bnh, lm sai li. H c th hc c cch a ra nhng li khuyn hay, nhngni quy tt tr d lm theo. H c th hc c cch lng nghe mt cch tch cc hiu tr hn,hiu bn thn hn. H c th s hc c cch ng vin, khch l khi tr lm vic tt. V h s hc ccch lm th no con em, hc sinh mnh tr nn ngoan ngon, hc gii m khng phi dng ti cchnh pht.

B ti liu ny c bin son thnh cc cun sch khc nhau. Trong tay cc bn l cun hng dndnh cho nhng tp hun vin, nhng ngi s tin hnh cc lp tp hun cho cc bc ph huynh, gio

vin v nhng ngi chm sc tr. Ngoi ra, ti liu s c bin tp v xut bn di dng thng tintrc tip dnh ring cho ph huynh v thng tin hng dn dnh cho gio vin.

Chng ti xin chn thnh cm n Tin s L Vn Ho, Vin tm l hc, ngi rt tm huyt cho vicbin son v l tc gi chnh ca cun ti liu ny.

Chng ti xin chn thnh cm n Tin s Ngc Khanh, Tin s Nguyn Th Lan, Tin s Nguyn Th BchHng, C nhn Phng Th Qunh Hoa ng gp xy dng tng cho vic bin son ti liu ny.


7/203

iv Phng php K lut tch cc

Chng ti xin cm n cc chuyn gia trong v ngoi nc v tm l, gio dc, quyn tr em, ban gimhiu cc trng tin hnh th nghim tp hun, cc bc ph huynh, gio vin v cn b phn hi,ng gp tch cc cho ni dung ti liu ny.

Chng ti xin cm n cc cn b ca T chc Plan l Anne Marie Davies, Peter Van Dommelen, ShikhaGhildyal, Nguyn Th An, Lng Quang Hng, Th Thanh Huyn v Phm Hng Hnh dnh thigian gp , bin tp v hon chnh b ti liu ny.

Chng ti xin cm n vn phng Plan Phn Lan h tr ti chnh cho vic bin son v th nghimcun ti liu ny. Chng ti xin cm n vn phng Plan B h tr ti chnh cho vic xut bn b tiliu ny.

Chng ti rt mong nhn c nhiu kin ng gp hon thin hn na cun ti liu ny trongnhng ln ti bn sau.

Thay mt T chc Plan ti Vit Nam

Mark Taylor Pierce

Gim c


8/203

1Phn m u

Cun ti liu ny dnh cho cc tp hun vin, nhng ngi s tin hnh tphun cho gio vin v ph huynh v phng php k lut tch cc.

Cun ti liu ny nhm 2 mc tiu chnh:

1. Gii thiu mt s kin thc v k nng c bn ca phng php k lut tch cc tp hun vintin hnh tp hun cho ngi ln, v d nh cha m, gio vin, nhng ngi lm vic vi tr em nichung (Kin thc xut).

2. Cung cp c hi hc vin tm hiu, trao i cc khi nim, kin thc v thc hnh k nng c bnni trn theo phng php tng tc, c s tham gia tp hun vin tin hnh tp hun mt cchhiu qu v cung cp mt kho tp hun ch ng, tch cc cho ngi ln, ch yu l cha m v giovin (Hot ng).

V vy tp hun vin nn l ngi c kinh nghim, k nng lm vic vi tr v c k nng, kinh nghimtp hun theo phng php c s tham gia.

Ni dung cun sch c chia lm 8 phn: 1 phn hng dn cho tp hun vin v 7 chng c gnkt vi nhau theo mt trnh t nht nh nhng cng tng i c lp vi nhau. Mi chng bao gmmt s mc cha ng cc kin thc c bn v cc hot ng hnh thnh k nng tp hun vin giithiu, t chc hot ng cho hc vin. Trong mi chng c phn Kin thc xutdnh cho tp hun

vin mang tnh cht nh hng, gi , tham kho. y l phn tp hun vin nn c trc khi tinhnh tp hun. mi chng cn c cc Ti liu pht taydng h tr chocc hot ng tp hun.

Cc hot ng hay k thut tp hun nn bao gm:

Khi ng vi cc tr chi mang tnh cht gio dc

Suy ngh nhanh, ng no, tng tng, suy ngm

Tho lun, lm vic nhm nh v nhm ln

Phn tch cc trng hp qua v d c th

Tp hun vin c th linh hot v mt thi gian i vimi chng v mi mc v nhu cu v trnh , k nngca mi nhm tham gia tp hun c th khc nhau. Tuynhin, nn c gng thc hin c tt c cc phn,cc mc l tt nht.


9/203

2 Phng php K lut tch cc

Lp tp hun thnh cng thng c bu khng kh hc tp tch cc m c tp hun vin v hc vin ucm thy thch th v hiu qu. V th, chng ti xut s dng phng php tp hun c s tham gia to mi trng tp hun mang tnh khch l, hp tc, cng nhau lm vic, chia s.

Tp hun vin nn c gng khuyn khch hc vin chia s, khai thc cc kin thc v kinh nghim dy

d, gio dc tr ca h da vo xy dng, pht trin nhng k nng mi, cn thit. Phng phpny cho php tp hun vin lun lng nghe, ci m, khch l, h tr hc vin tham gia, tho lun v tocho h cc c hi thc hnh, tm ti th nghim. Mi mc hot ng u c phn Kin thc xut. yl phn kin thc, kt lun mang tnh cht xutm mi tp hun vin - thng qua cc hot ng nhtho lun, lm vic nhm... nn c gng t c. Tuy nhin, xut cng c ngha l tp hun vinc th ng gp, b sung t kin thc, kinh nghim c nhn hay a phng mnh lm cho ni dungtp hun phong ph hn v gn vi tnh hnh a phng mnh hn.

Phng php tp hun nh trn rt ph hp vi ch rn luyn n np k lut mt cch tch cc, thayth cho cch thc k lut tiu cc, c hi cho s pht trin ca tr v mi quan h cha m vi con hocthy vi tr. t c mc tiu tp hun, bn nn tng cng cc hot ng nh suy ngh nhanh,ng no, tng tng, tho lun, phn tch trng hp c th... v thc hnh hn l thuyt trnh hay

giao cho hc vin c ti liu.

Suy ngh nhanh, ng nol mt k thut nhm kch thch c sng to ca hc vin, nhm giph a ra nhiu tng, gii php cho mt vn no . Trong cc bi hc c nhiu tnh hungtr c hnh vi h, bn c th hi c lp: Cc bc ph huynh hay gio vin c th lm g? Lm nhth no?. Sau , bn mi tt c hc vin cng suy ngh nhanh v a ra kin. Bn lit k tt c kin ln bng hoc yu cu hc vin vit kin ca mnh ln th mu, ri cng hc vin xem xt,la chn. K thut ny c th gy ho hng v khch l hc vin tham gia hot ng v n tp trungvo s lng tng trc chn c cc gii php c cht lng sau, khng ph phn hcvin t do nu tng, ghi nhn c cc kin khc thng v kt hp a ra mt gii php honthin hn.

Hnh dung, hi tngcng l mt k thut hay c s dng trong cc kha tp hun v phngphp k lut tch cc. V d, khi ngh hc vin ngi thoi mi ri hnh dung ang quay tr litui th ca mnh, tp hun vin hi: Hi b khi bn mc li, ngi ln lm g?. C th vit cuhi ny ln bng cho tt c cng thy. Ghi cc cu tr li ca h ln bng ri hi tip . Lc bn cmthy th no?. V ai cng tng c nhng tri nghim vui, bun lc cn nh nn h d dng nhnra cch i x ph hp v khng ph hp ca ngi ln i vi tr v cm xc ca tr khi b i xnh vy.

Tho lun nhm l mt phng php thng xuyn c s dng khi tp hun k nng. Tuynhin khi t chc lm vic, tho lun theo nhm cng c mt s kh khn ny sinh m tp hun vinphi lu khc phc hoc gim thiu. Th nht, nhng hc vin quen nhau hay cng lm vic c xuhng ngi gn nhau, tham gia cng mt nhm. Khi lm vic nhm h d dng lc , c khi chuynqua ni chuyn ring (nht l khi lu ngy mi gp nhau). Gii php nn p dng l chia nhm ngunhin tch h ra v to c hi cho h lm vic vi cc hc vin mi. V d, nu mun chia hc vin


10/203

3Phn m u

thnh 5 nhm, cch thng lm l m th t 1, 2, 3, 4, 5, ri nhng ngi c cng s s vo lmvic vi nhau trong mt nhm. Cng c th lng ghp vo hot ng khi ng nh tr chi chianhm phn di. Th hai, trong khi c mt vi hc vin qu tch cc, chi phi c nhm th mt shc vin khc li t ra trm hn, t tham gia vo tho lun. Tp hun vin nn tm cch mi ngic c hi tham gia ng u hn. V d, khi mi i din ln trnh by kt qu lm vic nhm bn cth ni ln ny dnh cho nhng ai cha c c hi v khch l, ng vin nhng ngi t tham giahn. Cng c khi tp hun vin ni mi mi ngi a ra mt tng to c hi bnh ng chott c mi ngi cng tham gia tho lun.

Phn tch cc v d c th l phng php dng tri nghim ca bn thn tp hun vin hochc vin trao i, minh ha cho bi hc. Tp hun vin c th ng gp, b sung thm cc trnghp a phng lm phong ph bi hc v lm cho hc vin quan tm v cm thy gn gi vimnh. Tuy nhin, bo v li ch v s an ton ca tr, ca gia nh v nh trng m tr ang theohc, tp hun vin cn ht sc ch n vn khuyt danh, khng c a tn tht ca nhn vt.

l nhng trng hp xy ra trong thc t nhng bn c th thay tn ngi, a im hay adanh... vi nguyn tc l khng cung cp cc thng tin c th gy hi cho tr.

Trong sut qu trnh tp hun, tp hun vin lun sn sng gip hc vin tr li cc cu hi ca h btc lc no. Khi hc vin lm vic theo nhm nh, tp hun vin nn i quanh phng tp hun quanst h giao tip, trao i, lm vic. i khi bn c th dng li mt nhm no gp kin, gi m,khch l h thc hin hot ng.

Hc vin ch tch cc tham gia cc hot ng tp hun nu h cm thy thoi mi, c tn trng, clng nghe... Hy c gng to mt mi trng an ton, thn thin trong lp tp hun hc vin chia snhng tri nghim kh khn ca h, v d nh thi nh hay b cha m trng pht hoc hin nay h angs dng cch thc tng t vi con em hay hc sinh ca mnh. Bn nn thn trng sao cho h khngcm thy bt tin, kh chu hay thm ch xu h, mt mt vi hng xm hay ng nghip. Mc ch cacuc tp hun khng phi l phn xt hoc kt ti mt ai m l tm ra nhng phng php thay thmt cch hiu qu hn. Trong c kho tp hun, bn hy c gng l mt tm gng vi thi khngphn xt. iu ny c ngha l tp hun vin khng nn bnh lun v o c ca hc vin hay rn dyh phi th ny hay th kia. V d, nu hc vin ni rng phi roi vt mi nn ngi th bn c th phn

hi li c nhiu cch thc dy con tr nn ngi. Liu c cch no khc m khng cn dng roi vt?.Khng nn phn bc, phn xt nh: Anh ni vy l sai ri, c nhiu cch khng cn roi u.


11/203


C nhiu hot ng tho lun nhm trong qu trnh tp hun. Tp hun vin cn ch ng chun b

cc cch chia nhm khc nhau. Cc tiu ch chia nhm c th linh hot cho ph hp vi yu cu bi tp.Di y l v d mt vi cch chia nhm:

Tp hun vin ngh cc hc vin sp xp nhanh thnh cc hng, nhm vi tiu ch do mnh hngdn. V d: Nhng ngi tc ngn ng thnh mt hng, nhng ngi tc ngang vai ng thnh mthng, nhng ngi tc di qu eo ng thnh mt hng; Nhng ngi c con gi xp vo mt hng,nhng ngi c con trai xp vo mt hng v nhng ngi c c con trai v con gi th xp vo mthng; Nhng ngi c con di 5 tui ng vo hng th nht, nhng ngi c con t 6 - 12 tui ngvo hng th 2 v nhng ngi c con t 12-18 tui ng vo hng th 3.

Nu cc hng khng u th ngh mi ngi linh hot sao cho cc hng tng i u v s lng(v d: Nhiu hc vin c 2 con thuc 2 nhm tui nn h tham gia nhm no cng c; c ngi

th con cn nh nhng cng sn sng vo nhm tr tui ln hn). Sau , ngh hc vin ngi theonhm. V d, nhm 1 ngi pha bn phi, nhm 2 ngi bn tri cn nhm 3 ngi pha i din bng,

Ch cn thay i cc nhm lm vic thng xuyn trnh s nhm chn hoc khng tp trung cacc hc vin.

Tp hun vin nn khuyn khch hc vin t duy sng to, trao i, tho lun vi nhau, khuyn khchh a ra cc trng hp, v d c th. V th khun kh thi gian xut cho mi hot ng (v d 20

pht, 45 pht) ch mang tnh cht tng i. Tp hun vin cn linh hot nhng nn ch n tng thigian v ton b ni dung tp hun. iu ny th hin s tn trng hc vin, nhng ngi d rt bn rn gia nh v nh trng, dnh thi gian tham gia cuc tp hun ny. Ngoi ra, kin thc v kinhnghim ca nhm hc vin mi vng, a phng khc nhau cng c th khc nhau cho php chngta linh hot v mt thi gian.

Cc ni dung ca cun ti liu ny c xp sp theo mt trnh t nht nh, bi hay mc sau c gn ktvi bi hay mc trc. Hiu qu nht l nn tp hun 4 ngy lin tc. Nhng nu khng th, bn cngc th thc hin thnh cc bui tch ri, v d nh thng qua cc bui sinh hot cu lc b gia nhti a phng, mi bui mt bi c lp. Khi bt u bi mi nn dnh thi gian cng hc vin nli nhng kin thc v k nng ch yu hc trong bi c. Trc khi kt thc kho hc bn cng nndnh khong 30 - 45 pht hc vin c th nh gi nhanh kho hc (tham kho mu Phiu nh

gi phn sau) v chia s nhng suy ngm ca h v kho hc. Cc thng tin ny khng ch gip chotp hun vin nng cao tay ngh m cn rt hu ch cho vic t chc cc hot ng sau tp hun.

Tp hun vin cn c k cc ni dung trong ti liu ny trc khi tp hun hiu r kin thc v cchthc tin hnh tp hun.

Nhng tp hun vin c nhiu kinh nghim nn s dng cc v d t tri nghim ring ca mnh minh ha cho cc kin thc cn gii thiu. Trc mi bui tp hun bn cn chun b, ph t sn ccTi

liu pht tay. Nu ni no khng th ph t th dng giy A0 hay mt sau nhng t lch tng vit


12/203

5Phn m u

sn ri treo ln cho c lp cng c. Ni no c iu kin, c th chun b sn mt s phn Kin thc xut trn cc t giy trong hoc trn PowerPoint.

Cc vt dng cn thit bao gm:

Bng trng hay bng en

Bt vit bng hay phn trng

Giy Ao, A4, bt d

Bng dnh giy

Cn lu , cc bi trong ti liu ny u s dng phng php c s tham gia ca hc vin. Do , mihc vin nn c mt gh ngi ring, d di chuyn v thay i v tr. Bn c th n sm trc gi hct pht k gh theo hnh trn hoc hnh ch U. u im ca cch sp xp ny l c mt khng gianrng hc vin tng tc, thc hin cc hot ng mt cch d dng. Bn vn cn mt s bn cc

nhm vit, v... trc khi chia s, trnh by.

Hot ng khi ng haytr chi l mt cch thc tokhng kh vui v, kch thch squan tm ca hc vin trcv trong khi tp hun. Ngoi ra,hot ng khi ng cn gipgt b nhng ro cn giao tipgia cc hc vin, nng cao stin tng, gn b khi cng hptc lm vic theo nhm, chia s tng, kinh nghim nui dy,gio dc tr.

Thng thng th mi bui tphun cn 2 ln khi ng hoc

tr chi. Mt ln vo u gibui sng hoc bui chiu v mt ln vo lc kt thc gii lao gia bui. Khi cn c thm tr chi (cbit l nhng phn din ra vo bui chiu hay lc hc vin t ra mt mi, km tp trung) tp hun vinc th:

S dng thm cc tr chi ca ring mnh.

ngh hc vin ng gp mt hot ng no .

Kinh nghim cho thy cc hot ng khi ng hay tr chi thng hiu qu hn nu c ngha v mtgio dc, khuyn khch s hp tc hn l cnh tranh kiu thng - thua, v c mi lin h vi ni dunghay hot ng tp hun s din ra sau . Bn nn chun b mt s hot ng khi ng, tr chi trckhi tp hun.


13/203


Lm quen

Mc tiu Tp hun vin v hc vin lm quen vi nhau, cc hc vinlm quen vi nhau bc u to bu khng kh thn thin.

i tng Cha m v thy c gio, nhng ngi chm sc, lm vicvi tr

Thi gian 10 pht

Phngphp T gii thiu hoc lm theo nhm nh

Nguyn liu Giy A4, bt vit

Cch tin hnh

Bc 1(1 pht)

Sau khi cho hi, in th tn (nu c v nu cn), tp hun vin c th gii thiuvi li v bn thn mnh (tn, cng vic, kinh nghim...).

Bc 2(8 pht)

ngh tng ngi gii thiu ngn gn ging nh tp hun vin va lm. Tphun vin c th chn nhiu cch lm quen khc tu thuc vo kinh nghim tphun, vo thi gian v mi quan h ca cc hc vin. Bn c th gii thiu vi iuv bn thn mnh (tn, tui, cng vic, a ch,) ri ngh mi ngi lm tngt. Nu c nhiu thi gian hn v hc vin cha quen nhau bn c th chia nhanhlp thnh cc nhm 3-5 ngi ri ngh h lm quen, tm hiu v nhau trong 5-7pht. Sau ln lt tng ngi gii thiu vi c lp v nhng ngi bn mi quenm h va tm hiu. Lu nn ngn gn.

Kt lun(1 pht)

Hy cm n mi ngi ci m, thn thin vi nhau v vi bn. Tp hun vin cth ni rng mi ngi s cn nhiu dp tr chuyn, tm hiu k hn v nhau trongsut thi gian cng nhau lm vic trong kho hc.

Mc tiu kho tp hun


14/203


15/203


Xy dng ni qui lp hc

Mc tiuDn dt hc vin cng thit lp ni quy ca lp tp hun vgii thiu tm quan trng ca vic xy dng ni quy c stham gia.

i tng Cha m v thy c gio, nhng ngi chm sc, lm vicvi tr

Thi gian 10 pht

Phngphp Suy ngh nhanh v tho lun nhm ln

Nguyn liu Giy A0, bt d

Cch tin hnh

Bc 1(2 pht)

Dn t giy A0 ln bng ri hi hc vin xem h mun c nhng ni quy c bnno trong lp tp hun ny. Bn c th cho h 1 pht suy ngh nhanh ri mi hngi ti ch nu kin.

Bc 2(5 pht)

y l ln lm mu v k nng xy dng ni quy c s tham gia. Mi im trong niquy u do hc vin xut, c tp hun vin hng dn c lp trao i, tholun nhanh v khi tt c hay a s ng s c ghi ln giy. Nu cn, bn c thgi hoc chia s ni quy ca lp tp hun trc m bn lm. Lu rng d l tng ca hc vin hay ca bn th iu quan trng l cc hc vin phi ctrao i v nht tr theo a s trc khi thng qua v vit ra giy.

Bc 3(2 pht)

Sau bn dn ln tng ri hi Ai tham gia a ra quyt nh ny?, Ai a rani quy ny?. Khi hc vin tr li xong (thng l c lp hay tt c) bn lu hcvin v cc ni quy c a ra.

Kt lun(1 pht)

Khi c tham gia qu trnh ra quyt nh ngi ta c xu hng thc hin ccquyt nh cao hn so vi khi b p t, khng c tham gia. Tr em cng vy.Vn ny s c cp c th trong chng 4, phn Kin thc xut 2.

Mc tiu kho tp hun


16/203

9Phn m u

Mt s ni quy tham kho

1. Gii thiu mt s kin thc v k nng c bn ca phng php k lut tch ccnhm thay th cc hnh thc trng pht, k lut tr tiu cc.

2. Cung cp c hi cha m, thy c trao i kin thc, kinh nghim v thc hnhcc k nng c bn ni trn theo phng php tch cc, c s tham gia.

Bt u v kt thc ng gi (ngi n mun s phi ht, ma hay k chuyn...)1.

Tham gia tch cc2.

Lng nghe, khng ni chuyn ring3.

Tt c cc kin u ng lng nghe, tham kho4.

Ngn gn. Khng trnh by di dng5.

Khng ht thuc l trong phng6.in thoi di ng ch rung7.

Mc tiu kho tp hun


17/203


i vi tt c cc nhm hc vin, c bit

l ph huynh, vic n tp nhng kinthc v k nng hc c bi trctheo mt cch thc an ton v thnthin l rt c ch. N c th gip hc vincng c bi hc v gip hng dn vinc phn hi nhanh, thng xuyn t hcvin, khuyn khch s tng tc, chia strong lp hc. n tp bi c ri kt nivi bi mi l cch gip hc vin thy sgn kt ca cc kin thc, k nng v vth h d nh v nh lu hn.

C nhiu cch thc n tp, v d: Yucu hc vin ng thnh vng trn vsau khi khi ng xong, ngh mt shc vin cho lp bit iu g lm h nhnht hoc thch nht t bi trc v tisao. Nu bi trc bn c giao bi tpv nh ( ngh mi ngi th p dngmt k nng no vi con hay hc sinhca mnh) th y l lc thch hp mt s ngi chia s kt qu v nhngsuy ngm ca h. Lng nghe v khch

l nhng kt qu tch cc ban u cah hoc cng suy ngm xem iu g cntr h p dng k nng mi hc cngchnh l cch to ng c thay i hcvin. Bn cng c th tham kho mt scch Trc nghim v bi tp cng c trongchng 4.


18/203

11Phn m u

Phn I1. Phn no trong chng trnh anh/ch thy c ch nhiu nht?

Yu t no to nn iu ?

2. Phn no trong chng trnh anh/ch thy c ch t nht?

Ti sao?

3. iu g lm anh/ch thch nht trong kho hc ny?

4. Anh/ch vui lng xp hng cc phn di y:

HNG MC NH GI Yu km Kh Tt Xut sc

Ton b chng trnh

Ni dung

Phng php/Qu trnh thc hin

Cht lng tng tc, giao tip giaging vin v hc vin

5. Anh/ch c nhn xt, ng gp g nng cao cht lng kho tp hun ny?


19/203


Phn II1. i vi c nhn anh/ch, vic nm c kin thc v k nng k lut tch cc i vi tr quan trng

ti mc no? (khoanh trn vo mt ch s thch hp)

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Hon ton Rtkhng quan trng quan trng

2. Nu c ngh hng dn li phng php k lut tch cc ny cho ng nghip v ph huynh trng ca mnh th c nhn anh/ch t tinti mc no?

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Hon ton Rtkhng t tin t tin

3. Nu c ngh chia s hng dn li phng php k lut tch cc ny cho ng nghip v phhuynh trng ca mnh th c nhn anh/ch sn sngti mc no?

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Hon ton Rtkhng sn sng sn sng

Xin chn thnh cm n!


20/203

13Phn m u

a im A, ngy X thng Y nm Z

Thi gian Ni dung

Ngy 1

7:30 - 8:00 M u

Chng 1: HIU TR V HIU MNH

8:00 9:15 Mt s c im pht trin ca tr

9:15 10:00 Mt s nhu cu c bn ca tr10:00 10:15 Gii lao

10:15 11:00 Ti sao tr h v phn ng ca ngi ln

11:00 1:30 Ngh tra

1:30 1:45 Khi ng

Chng 2: MT S CCH K LUT KHNG PH HP

1:45 2:45 Trng pht, cc hnh thc trng pht

2:45 3:30 Ti sao trng pht khng hiu qu v c hi?

3:30 3:45 Gii lao

3: 45 5:00 Ti sao khng hiu qu nhng ngi ln vn dng?

Ngy 2

Chng 3: QUYN V BN PHN CA TR EM. NHNG QUY NH PHPLUT BO V TR EM

7:30 9:15 Bn nhm quyn c bn ca tr em. Bn phn ca tr em

9:15 9:30 Gii lao

9:30 11:00 Nhng quy nh php lut bo v tr em

11:00 1:30 Ngh tra

Chng 4: CCH K LUT TR MANG TNH TCH CC

1:30 2:45 H qu t nhin v lgic

2:45 3:45 Hnh thnh, thit lp hi quy, n np k lut trong nh trng v lp hc

3:55 4:00 Gii lao

4:00 5:00 Thi gian tm lng


21/203


Ngy 3

Chng 5: LNG NGHE TCH CC

7:30 8:15 Lng nghe tch cc v tm quan trng ca lng nghe tch cc?

8:15 9:15 Ro cn lng nghe tch cc

9:15 9:30 Gii lao

9:30 10:15 4 bc lng nghe tch cc gip tr khi gp kh khn10:15 11:00 Lng nghe tch cc v gii quyt bt ho

11:00 - 1:30 Ngh tra

Chng 6: KHCH L

1:30 3:00 Cng c tch cc v tiu cc. 5 quy tc cng c hnh vi tch cc

3:00 3:15 Gii lao

3:15 4:00 S khc nhau gia khen thng v khch l

4:00 5: 00 Thc hnh mt s k nng khch l

Ngy 4

Chng 7: CH NG CNG THNG V TC GIN

7:30 8:45 S cng thng v cch thc gim cng thng

8:45 9:00 Gii lao

9:00 10:30 Tc gin, cch thc phng, kim ch tc gin

10:30 11:00 nh gi, chia s. Kt thc kho hc


22/203

15Chng 1: Hiu tr v hiu mnh

Chng 1

Mc tiu:Gip hc vin hiu1. Mt s c im pht trin c bn ca tr t 0 n di

18 tui, c bit l nhng c im lin quan n cchthc gio dc tr ca ngi ln.

2. Mt s nhu cu tm l x hi c bn ca tr v thi ,hnh vi ca ngi ln gip p ng cc nhu cu .

3. Nguyn nhn tr h hay c hnh vi tiu cc v cch ngx ca ngi ln trong cc trng hp .

Hieu treva hieu mnh


23/203



24/203


Tr eml ngi di 16 tui (theo quy nh ca php lutVit Nam) hoc di 18 tui (theo Cng c quc t v

quyn tr em).

Pht trinl qu trnh thay i trong tr dn dn lmch cc k nng vn ng, t duy, cm xc v x hi trongmi trng sng theo mc phc tp tng dn.

Quan im v pht trinca tr hin nay c s thayi. Trc nhng nm 1970, nhiu ngi cho rng tr emngy th, pht trin mt cch b ng nh t giy trng,ngi ln v g c ny, tr em ph thuc vo s bo v, chm sc ca ngi ln. Quan nim nytrong my chc nm gn y thay i hon ton, tr em mang tnh tch cc v c tim nng ng

gp cho x hi. Qu trnh pht trin ca tr chu nh hng ca nhng ngi thn xung quanhnhng tr cng nh hng ti h (nh hng 2 chiu).

Cc kha cnh pht trin ca tr

Tr em rt khc vi ngi ln. Cc em vn cn ang trong giai on thay i, pht trin v cha th honthin nh ngi ln. Qu trnh pht trin ca tr thng c xem xt theo 4 kha cnh sau:

Hnh 1. Cc kha cnh pht trin ca tr

Kin thc xut

1


25/203


Th cht

L s pht trin v sc khe, pht trin v b no, pht trin v vn ng. Tr ln dn, c nhng thayi ca c th trong sut thi gian pht trin. S pht trin gii tnh v mt th cht ca tr cng baogm c vic thay i hoc mn. Chnh s thay i hoc mn ny nh hng rt ln n cm xc tr

v thnh nin.

Nhn thc

Lin quan n nhng g tr hiu bit v qu trnh suy ngh, ghi nh, gii quyt vn , nh gi vph phn.

Cm xc, tnh cm

Bao gm vic to lp cc mi quan h gn b v

s t tin ca tr. Khi ln dn, tr bit cch kimch, kim sot cm xc ca mnh. Tr hc iuny thng qua tng tc vi ngi khc nhnra cc hnh vi cm xc no l thch hp v khngthch hp trong cc tnh hung khc nhau trongnn vn ho ca mnh. S pht trin cm xc, tnhcm l nn tng cho s pht trin v mt nhn thcv x hi bi v hu ht thng tin tr thu nhnv nhp tm u xut pht t nhng ngign gi, gn b, nhng ngi ng vai tr nhtm gng cho tr noi theo trong nhng nmu. S giao tip, tng tc gia tr v nhngngi c gn b tnh cm vi tr cung cp chotr nhng yu t v mu hnh pht trin vmt nhn thc v x hi. Tr s thch hot ng vhot ng hiu qu nu thy vui thch.

X hi

Pht trin v mt x hi gip tr bit th no lng, sai trong quan h x hi v vi chnh bnthn mnh. Khi tr ln dn, s hiu bit ny tng ln

nhng cc hiu bit, ng x ph thuc rt nhiu vo gia nh, nh trng, x hi v cc tm gngm tr noi theo. Pht trin v mt x hi bao gm giao tip, xy dng cc mi quan h, cc thi , knng x hi, ho nhp vo mi trng x hi vi cc chun mc, gii hn, quy tc ng x.

V vn ang quan tm l cc phng php k lut tch cc trong gio dc tr, chng ta s lu tmnhiu hn ti mt cm xc v hnh vi ng x x hi trong mi quan h gia cha m v con ci, gia giovin v hc sinh.


26/203


Mt s c im pht trin ca tr

Tr em pht trin trong mt s nm. Mi tr pht trin nh mt c nhn, c khi theo nhp v phong cchring ca mnh. iu ny i khi lm cho ngi ln bn khon, lo lng khng bit tr c vn g khng

hay l ang pht trin bnh thng.

Trong phn ln cc trng hp, nhng vn v hnh vi m ngi ln quan st c tr c th ch lmt trong nhng biu hin pht trin bnh thng. Nhng thng nm tip theo cc hnh vi li tiptc thay i. Mt vn bt thng v hnh vi thng phi ko di hn 6 thng, din ra nhiu ni mtcch nht qun v theo mt cch thc nht nh.

Di y l mt s c im pht trin bnh thng ca tr theo cc la tui cng vi mt s gp linquan n cch thc k lut tch cc:

0-1 tui Tr tin tngcha m hoc nhng ngi chm sc tr nh ng, b.

Hnh thnh s gn b an ton rt quan trng cho nhng nm sau ny.

c c cm gic an ton, tin tng, tr phi nhn c s yu thng, chm sc, tng tcnh m b, vut ve, tr chuyn, chi a... t cha m hoc ngi chm sc. Nu khng, tr cth tr nn lo lng, s hi, nghi ng, khng tin tng.

1-3 tui

Tr bt u c nh hng r rng, c trng tm, tr c th nhnbit v tri nghim nhng cn gin dkhi b xc phm hoc b tnthng.

Tr c nhiu hnh vi ngi ln coi l h, nhng li l s pht trinht sc bnh thng tr, v d, tr mun s m khm ph mith trong tm tay, hoc c nhng cn bc ng, tc gin khngkim sot c.

y l giai on tr con mun lm g cng c, mun t lmnhiu thnh tp ni, tp i, t i v sinh, mc qun o, xc n,giao tip v st sng khm ph th gii xung quanh

Tr coi bn cng tui l k cnh tranh hoc l ngi cung cpnhng th tr cn.

Kh nng xem xt s vt, hin tng t quan im ca ngi khcca tr mi ch bt u.

Tr c kh nng thy nguyn nhn v kt qunhng t duy tng i c th.

Vic ngi ln ni nhng cu nhm mc ch rn luyn nh t na m cho hoc sau khi n cmcon nh vi tr lc ny l rt quan trng. N gip cho tr dn c cm gic kim ch bn thn.Nhng cn lu l cc quy tc, n np a ra cn r rng, n gin v c ch cho tr.


27/203


3-6 tui

Trong nhng nm u i, tr hayly mnh lm trung tm. Tr ch n mong mun ca mnh m thi.Tr thng t ra ch k v thng nikhng cm thy mnh c quynhnh. Chnh v thng tri ngi lnnn tr hay b coi l bng bnh, h.

Tr thch khm ph th gii tnhin v x hi, thch bt chcngi khc, thng mun con lm hoc c sng kin vicch khm ph, cch lm ringca mnh. V vy, tr c th gy ra

nhiu li nh lm , v, lm hngth g .

Tr tng dn kh nng chp nhn m c v tr hon iu lm tr thch th, hi lng.

Kh nng t iu chnh ca tr tng dn.

i khi tr c tnh gy s.

Tr bt u hc nhng g l ng, ph hp v mt x hi.

Tr bt u pht trin ngn ng.

Tr c kh nng nhn thc v gii tnh ca mnh.

Vic chi ca tr l rt quan trng. Tr thng c bn o, bn tng tng, v d nh gu bng,pkmon, vt nui trong nh,... iu ny l bnh thng v hu ch.

Vic ngi ln t chi nhng i hi v l ca tr mt cch thn trng, c cn nhc s gip trkim sot bn thn tt hn.

Thi im 5 tui rt nhy cm vi tr nu tr b trng pht khi mc li. Vic cha m, thy c nhmng khi tr mc li trong la tui ny d gy tn thng cho tr.

6-12 tui

Giai on ny tr vn rt nhy cm vi vic b trng pht khi mc li. la tui ny, tr ang tpthch nghi vi trng hc. Nu b pht khi mc li tr d thu mnh, cm thy khng an ton, cth gim hng th, ng c hc tp hoc thm ch khng mun i hc.

Cha m, thy c cn chp nhn rng vic tr mc li l bnh thng v coi l c hi gip trhc tp, khng ng nht hnh vi mc li vi tnh cch, con ngi ca tr.

Cha m, thy c c th nh hng n vic hnh thnh s thin lch v mt vn ho, thi catr, v d nh nh kin, ro cn v gii tnh, dn tc...

Chc nng thch nghi ca tr c cng c, v tr hnh thnh thi quen chm ch hc tp, gipcha m mt s vic nh. K nng lm thnh tho hoc gii mt vic g l rt quan trng choqu trnh pht trin ca tr. Tr c th mc cm, t ti nu thy mnh khng th t c nhng

g ngi ln mong i. Do , tr cn c nng , khch l.


28/203


Tr bit t kim ch cm xc, t gy g.

Tr c th t mnh t chc, sp xp v thc hincc hot ng hc v chi.

K nng x hi ca tr bt u pht trin, quan hbn b cng tui giai on ny rt quan trng.

Tr c th c cc bit hiu do bn t, v d bo,c hng, tay chiu...

Tr phn bit r cuc sng chung v cuc sngring t, tr c b mt ring.

Tr nhn thc c nhng ngi no c quynlc i vi mnh, v d nh cha m, thy c.

c im nhn cch ca tr pht trin. Ni chung y

l giai on pht trin kh n nh, khc vi giai ontip theo.

12-18 tui

Hoc mn thay i, tm trng ca tr hay thay i, v d nh nhy cm hn, d ni gin bt ng,d nhit tnh, nhng cng d chn nn.

Tr pht trin c v mt o c v x hi. Bn cng la rt quan trng, c khi tr cn chu nhhng ca bn b hn c ca cha m, thy c.

Tr c cm gic xo trn, c th nhm ln v vai tr v khng bit mnh s ng vai tr g khi

thnh ngi ln. Tr c th tr nn bng bnh, ni lon, chng i. Tr thch th hin c tnh,th hin bn thn, v vy, d xy ra va chm, xung t vi ngi ln. Nhu cu c lp, t lp catr c th hin r hn. Vic tr t ra thch thc tranh lun, ci li ngi ln c th coi l iubnh thng.

Ngi ln khng nn coi hnh vi tiu cc ca tr l c tnh chng li cha m, thy c m nn hiu rngvic tr c th c lp, t chu trch nhim cn rtkh khn v tr cha trng thnh v vn c nhucu ph thuc, da dm v cn s hng dn cangi ln. Hy ngh li tri nghim ca bn khi la tui : Liu bn c gp kh khn tng t vi

ngi ln khng? Tr mun c tin tng c th a ra nhng

quyt nh ng n. Lc ny nhiu em nh ngba ng v khng bit nn i theo hng no.Ngi ln cn hng dn mt cch thn thin, tntrng, gip xc nh mc tiu v hng i trdn to lp ch ng trong cuc sng sau ny.


29/203


K

Mc tiu Hiu mt s c im pht trin c bn ca tr t 0 n di18 tui

i tng Cha m v thy c gio, nhng ngi chm sc, lm vic vi tr

Thi gian 50 pht

Phngphp Tho lun nhm nh


Cch tin hnh

Bc 1

(3 pht)

Chia hc vin lm 3 nhm: nhm 0-6 tui (mm non), nhm 6-12 tui (tiu hc, trung

hc c s) v nhm 12-18 tui (mi ln, tui teen thanh thiu nin)

Bc 2(20 pht)

Mi nhm tho lun v ghi ra giy A0 nhng c im pht trin ca tng nhm tuini trn theo 4 kha cnh (xem hnh 1). Sau mi tng nhm ln trnh by.

Bc 3(22 pht)

Khi mi nhm trnh by xong bn c th ngh tt c hc vin b sung thm. Tp hunvin b sung nhng im cn thiu da vo phn kin thc ly t phn Kin thc xut 1 trn y. Bn c th b sung bng cch ni v ghi thm vo t A0 ca chnh ccnhm hoc bn c th chiu phn Kin thc xut 1 bng cch dng giy trong hayPowerPoint.

Kt lun(5 pht)

Hy tm tt v nhc li mt s c im chnh ca tng nhm tui (theo nhng ch innghing phn Kin thc xut 1), nhn mnh nhng c im m phng php klut ca cha m, thy c c th gy tc ng tch cc hoc tiu cc mt cch r nt.


30/203


K

Mc tiu Tm hiu 3 phong cch gio dc tr v xc nh xem mnh thngs dng phong cch no


Thi gian 20 pht

Phngphp Suy ngh nhanh, tho lun nhm

Nguyn liu Pht bi tp Bn nui dy con theo cch no?, giy A0 v bt dhoc bng v phn

Cch tin hnh

Bc 1(10 pht)

Pht cho mi hc vin Ti liu pht tay Bn nui dy con theo cch no?. hc vint c, trao i vi ngi bn cnh khong 3 pht ri quyt nh xem mnh thngs dng phong cch gio dc tr kiu no l ch yu: (1) c on, gia trng; (2)Nung chiu; (3) Tn trng, tch cc.

Bc 2(5 pht)

Hi xem c bao nhiu ngi thuc mi nhm v c ai kh khn khi xc nh xemmnh thuc nhm no. Nu c ai kh khn th hi xem ti sao ? Tp hun vin nndnh thi gian hc vin chia s.

Kt lun(5 pht)

Tp hun vin nhn mnh li: Trong thc t, mi ngi u dng mt cht phong cchny v mt cht phong cch khc ty tng tnh hung. S dng phong cch tch cc(khc vi 2 phong cch khng tch cc cn li) tuy khng d thc hin mi lc mi ninhng rt tt cho s pht trin ca tr v c hiu qu. Chng ta s tho lun k iu nytrong cc chng sau.


31/203


T

Mc tiu Tm hiu xem s khc nhau hoc khc bit ca tr c bnh thng,t nhin hay khng.


Thi gian 10 pht

Phngphp Suy ngh nhanh, chia s, thuyt trnh

Nguyn liu Giy A0 v bt d hoc bng v phn

Cch tin hnh

Bc 1

(2 pht)

ngh mt hc vin bt k tm trong lp tp hun, c quan, a phng hay trn tri

t xem c ai ging ht mnh v mi mt (t ngoi hnh n nhu cu, s thch, tnhcch...) hay khng?

Bc 2(3 pht)

Cu tr li d dng v nhanh chng l khng. Tp hun vin hi tip xem trong gianh cng cha m v cng mt mi trng nui dng liu 2, 3 ngi con c gingnhau hay cng khc nhau (v cn nng, qu trnh pht trin, tc pht trin,...).Trong lp hc ca cc thy c gio c cc hc sinh ging nhau v s thch, tnhcch khng?

Kt lun(5 pht)

S khc bit tr l bnh thng, t nhin. C tr d tnh, c tr kh tnh, kh gn. C em

mnh dn, c em rt r, nht nht. C em hc bng tai tt hn, c em hc bng mt tthn, c em li phi qua thc hnh. C em hc kiu chy (rt nhanh), c em hc kiu ib (t t, chm ri, chc chn), c em hc kiu nhy (mi chng thy tin b, nhngri cng vi thi gian cng t c mc bnh thng v pht trin cc mt nhn thc,th cht,...).


32/203


Ngoi nhng nhu cu sinh l ti thiu nh nhu cu th, n, ung, ng... sng, tr em cn c cc nhucu tm l x hi rt cn thit cho s pht trin ca mnh. Tr c nhu cu c:

An ton Hiu, thng cm

Yu thng C gi tr

Tn trng

Cha m v thy c c th c nhng thi v hnh vi sau y p ng cc nhu cu ni trn ca tr nh v trng:

1. Thi , hnh vi ca cha m, thy c lm cho tr cm thy c AN TON

Cha m, thy c cn khoan dung, gip tr phn bit ng sai v bit cch ln sau lm chong. Ni cch khc, nn coi li lm l ngun thng tin c ch gip tr hc tp.

Trong gia nh hoc trng, ngi ln cn lm cho tr hiu r l khng ai c quyn lm tnthng ngi khc v mi ngi u c quyn c bo v.

Kin thc xut

2


33/203


Cha m, thy c nn thng cm v chia s trong qu trnh tho lun vi tr v cng bn lun vigia nh, nh trng nhm gip tr a ra cc quyt nh tt hn.

Cha m, thy c nn kin nh v cc chun mc trong c x, x l mt cch cng bng trongmi tnh hung.

2. Thi , hnh vi ca cha m, thy c lm cho tr cm thy c YU THNG

Cha m, thy c nn to ra mi trng thn thin trong gia nh, trng hc tr c th biul, th hin bn thn, cm thy c yu thng bi v c l chnh bn thn mnh.

Cha m, thy c nn c c ch nh nhng, n cn, li ni du dng, thn mt, gn gi; lng nghetm s ca tr; tn trng kin ca tr; ng vin, gip , khch l, khoan dung, lng, vtha; th hin s m p, quan tm, tt bng, khng nh cc phm cht tt p tr; cng bngvi mi tr trong gia nh, lp hc, khng phn bit i x.

3. Thi , hnh vi ca cha m, thy c lm cho tr cm thy c HIU, THNG CMLng nghe tr.

To iu kin cho tr din t ngh v bc l cm xc.

Cho tr iu kin, c hi chp nhn v tr li cc cu hi ca tr mt cch r rng.

Ci m, linh hot.

Hiu c im tm l ca tr qua tng giai on pht trin.

4. Thi , hnh vi ca cha m, thy c lm cho tr cm thy cTN TRNG

Lng nghe tr mt cch quan tm, chm ch.

Dnh thi gian nhn ra cc cm xc ca tr.

Cng tr thit lp ni quy trong gia nh, lp hc cho cc hot ng.

To gii hn v bnh tnh khi tr vi phm ni quy.

Lun gi cho m iu, ging ni ca mnh hi ha trong gia nh, lphc to bu khng kh tn trng. Tu theo tnh hung, c lc gingni th hin s quan tm, phn khi, khch l, c lc r rng, kin quyt,nghim khc.

5. Thi , hnh vi ca cha m, thy c lm cho tr cm thy c GI TR

Lun tip nhn cc kin ca tr.

Lng nghe tr ni.

To c hi cho tr bc l nhng kh nng ca mnh.

Hng ng cc tng hp l ca tr.

Nu tr mc li th ch n hnh vi. Khng ng nht hnh vi tiu cc vi nhn cch, con ngi

ca tr. V d, nu tr lm v l hoa do mi chi th khng nn mng tr l hu u, chnglm nn tr trng g c.


34/203


Q

Mc tiu Tm hiu mt s nhu cu tm l x hi c bn cn thit cho spht trin lnh mnh ca tr.


Thi gian 15 pht

Phngphp Suy ngh nhanh, chia s.

Nguyn liu Giy A0 v bt d hoc bng v phn

Cch tin hnh

Bc 1(2 pht)

ngh hc vin ngi thoi mi, hnh dung tr li tui ca mnh vi nhng k nim

vui bun, nhng thi im hnh phc hay kh khn. Hi hc vin Hi bn munc ngi ln ( nh v trng, ngoi x hi) i x nh th no?. C th vit cuhi ny ln bng cho tt c hc vin cng thy.

Bc 2(5 pht)

ngh 2 ngi ngi cnh nhau trao i, chia s nhng iu h ngh v tri qua,nhng k nim vui bun c trong mi quan h vi ngi ln.

Bc 3(5 pht)

Mi mt s hc vin chia s kinh nghim ca bn thn. Bn c th lit k ht lnbng nhng mong mun tui th ca h (nh c cha m chiu chung, thy clng nghe...)

Kt lun(3 pht)

Bng lit k c th gm nhiu iu nhng bn c th qui v 5 nhu cu c bn (xem Kinthc xut 2 trn y). V d c chiu chung, mua cho ci ny ci kia... u xut phttyu thng.


35/203


Mc tiuTm hiu xem nhng thi v hnh vi no ca ngi ln gip trcm thy c an ton, c yu thng, c tn trng, chiu, thng cm v c gi tr.


Thi gian 20 pht

Phngphp Lm vic nhm nh, chia s, thuyt trnh

Nguyn liu Giy A0 v bt d, bng v phn, bng dnh giy

Cch tin hnh

Bc 1(3 pht)

Vit cu hi sau y ln bng hoc giy to: Thi v hnh vi c ch no ca ngiln (cha m, gio vin) lm cho tr cm thy c (1) An ton, (2) Yu thng, (3) Hiu,thng cm, (4) Tn trng, (5) C gi tr. C th chia lp lm 5 nhm, mi nhm tholun 1 trong 5 nhu cu c bn ni trn.

Bc 2(15 pht)

Mi nhm tho lun v lit k ra t giy A0 kin ca nhm. Sau treo ln bngv mt ngi trnh by, chia s li cho c lp. Mi mi ngi ng gp, b sung. Tphun vin c th b sung cho y , da trn phn Kin thc xut 2 trn.

Kt lun(2 pht)

Ngi ln hon ton c th p ng cc nhu cu tm l x hi c bn tr pht trin

lnh mnh. Cc thi v hnh vi ny c th thc hin ngay. C th ngh hc vin khiv hy thc hin mt vi iu m h trnh by i vi con em hoc hc sinh ca mnh,coi y l bi tp v nh. Bui sau s mi mt vi ngi chia s (hi h xem h lm nh thno v iu c to ra s khc bit no khng?)


36/203


Ti sao phi tm hiu mc ch hnh vi tiu cc ca tr?Khi tr ngoan th mi chuyn u n, nhng khi tr h v c vn v hnh vi th ngi ln bt u lolng v sau nhiu ngi dng cc bin php mnh thay i hnh vi khng mong mun.

Nhiu ngi cho rng tr h v bn thn tr c tnh hay gy g hoc c nung chiu qu mc, h vcha m hay anh ch u h, v gia nh qu ngho hoc qu giu,... C rt nhiu l do c a ra nhngli khng gip l gii c mc ch hnh vi tiu cc ca tr. Xt cho cng tt c cc hnh vi u c mcch v c l do, n khng xy ra mt cch ngu nhin. Hnh vi tiu cc hay c x khng ph hp catr cng vy. Ngi ln cn xc nh c mc ch hnh vi tiu cc ca tr hiu c ti sao tr lilm nh vy v c cch x tr thch hp, hiu qu.

iu ng lu l nhiu khi tr khng thc c nhng suy ngh, nim tin sai lch ca mnh. Nu sau

ny ngi ln c hi tr ti sao li c x nh vy, cc em thng tr li l khng bit hoc a ra mtvi l do, nguyn c bao bin.

Mc ch hnh vi tiu cc ca tr nh, nh trng v cmxc, phn ng ca ngi lnHy xem trng hp sau y:

Hng, 11 tui, trong gi hc lun ng nguy, quay bn ny, quay bn kia, c khi cn git o, cc ubn bn cnh, thnh thong li ng ln trong khi ng l em phi ngi ti ch v tp trung vit bic giao.

Cu hi t ra l Hng lm th nhm mc ch g? Cc hnh vi ca Hng c th :

Thu ht s ch ca c gio, bn b, lm cho c gio bn bu vi mnh (gy s ch ).

Cho c thy mt iu trong lp, em c th lm bt c iu g em mun (th hin quyn lc,chng t bn thn).

Cm thy b tn thng v mun g ho vi c hoc vi bn (mun tr a, tr th).

Cm thy khng th lm c bi, thy qu sc, thy ng no cng th, nn khng mun thhoc cng c khi bi qu d, qu bun chn (thy khng thch hp, mun n trnh tht bi).

Kin thc xut

3


37/203


Phn ln cc chuyn gia v gio dc u cho rng tt c cc hnh vi tiu cc ca tr u c th quy v1 trong 4 mc ch va cp: Thu ht s ch ; th hin quyn lc; mun tr a; th hin s khngthch hp.

Mc ch hnh vi tiu cc ca tr nh, trng v cm xc phn ng thng thy cangi ln

Mc chhnh vi tiucc ca tr

V d Cm xc v phnng ca ngi ln

Phn hi ca tr khingi ln nh iu

chnh hnh vi ca tr

Thu ht sch

Ch ng: Lm trh gy ci, trlu c (vi ngi ln,

vi bn), n mc khcthng, khc lc,lm n.

Th ng: Qun, l lvic phi lm.

Cm xc: Kh chu, tcgin, i khi thy bunci v thy tr rt nghch

ngm.

Phn ng:C xu hngnhc nh nhiu ln, dngt cho tr dng hnhvi li.

Tm dng hnh vi h li.Sau li tip tc hoc li lmphin theo mt cch khc

thu ht s ch ca ngiln.

Th hinquyn lc

Ch ng: C hnh vihung hng, nh nhau,tru ngi, thch thc,khng nghe li, khnghp tc.

Th ng:Bng bnh,chng i, khng c.

Cm xc: Tc gin, bkhiu khch, cm thyquyn lc ca mnh bthch thc.

Phn ng: Xu hng l

trng pht, phn cngli hoc chu thua.

Nu ngi ln dng quyn lc tr li th tr s phn ngli mnh hn hoc chp nhntun phc mt cch ngbng, ngang ngnh. Vic nythng leo thang thnh cuc

chin quyn lc gia ngiln v tr. Nu ngi ln chuthua th tr s dng li.

Tr a

Ch ng: Lm tnthng ai , hn lo,bo lc, ph phch c v cm thy b tnthng v khng cyu mn.

Th ng: Nhn nhnngi khc mt cch

hn hc, xc phm.

Cm xc: B tn thngsu sc, khng ng trc th lm nh vy vimnh.

Phn ng: Xu hng lngi ln p tr hocging ha.

Tm cch tip tc tr a bngcch tng thm hnh vi tiucc (hnh vi ph hoi, li nilm tn thng) hoc chnv kh khc. Vic ny thngleo thang v dn n vng tra lun qun gia ngi lnv tr.

Th hin skhng thchhp

Th ng: B cuc. Tb mt vic g mtcch d dng, khng cgng, khng tham gia;trn hoc b hc; tmli thot bng ru vma tu.

Cm xc: Ngi lntuyt vng, chn nn,chu ng.

Phn ng: Ngi lnthng c xu hngbung xui vi tr hocu hng tr. Trnghp tr nghin ma tungi ln c th a icai nghin.

Phn hi mt cch th nghoc khng c phn hi g vibt c bin php no ca cham. Khng th hin s tin bno. Hy vng ngi ln cngs chu thua v tr yn.


38/203


Thu ht s ch v th hin quyn lc l hai mc ch ph bin nht ca hnh vi tiu cc thng gpca tr nh v trng.

Thu ht s ch :ng sau hnh vi thu ht s ch l suy ngh sai lch ca tr: Mnh ch cmthy quan trng khi nhn c s quan tm, ch ca cha m, thy c. n tui mi ln, tr

thng hng hnh vi ny ti bn cng tui nhiu hn. Mun c ch l nhu cu, ng cph bin bt c a tr no. Nu khng thu ht c s ch thng qua vic t c imcao, thnh tch th thao, hot ng nhm lnh mnh th tr s lm bng cch tiu cc khc.Chng hn tr c th quy ph nh, trng. i vi nhng tr ny, ngi ln thng mng,pht hoc nnh tr khng lm th na. Nhng mc ch ca tr l thu ht s ch v nhngg bn lm vi tr lc ny li chnh l ci tr ang tm kim. V vy, tr cng c hnh vi lm ngiln thy kh chu hn.

Th hin quyn lc: Tr lin tc c gng khm phxem mnh mnh n mc no. ng sau hnhvi chng t mnh cng c quyn lc l suyngh sai lch ca tr: Mnh ch cm thy quan

trng nu l ngi iu khin v c nhng gmnh mun. Mt s tr ch cm thy quantrng khi chng thch thc quyn lc cangi ln, vi phm ni quy, khng lm theoli cha m, thy c. Hnh vi tru ngi,thch thc ca tr lm ngi ln tc gin,nht l nhng cha m, thy c coi trng svng li, kh chp nhn cnh tr con ci lingi ln. Ngi ln rt d trng pht trtrong trng hp ny.

Tr a:Tr cho rng Mnh cm thy b tnthng v khng c yu qu, khng ci x tn trng, cng bng, b trng pht,mnh phi p tr. Tr lm ngi khc(anh ch em hay bn cng lp) v cha m,thy c b tn thng v trc tr cm thy b tn thng, b i x khngcng bng. C th tr thc s b i xkhng cng bng, cng c th ch l do trcho rng nh vy, nn tr tm cch tr a.Tr lm vic ny bng nhiu cch: Bng hnhng, bng li ni, bng s im lng, bng vic

t chi hp tc, bng ci nhn v c ch th ch y l nhng lc tr ang cm thy rt chnnn, phin mun.

Th hin s khng thch hp: Mnh khng th p ng c mong i ca ngi ln, mnh sb cuc v hy vng l h cho mnh yn. Hnh vi th hin s khng thch hp chnh l hnhvi rt lui, n trnh tht bi v cm thy nhim v qu sc so vi mong mi ca cha m, thy c. Vd, tr th hin: Con khng gii c bi u!, Con bo l khng lm c u v con rtdt mn ny. Khi , tr ang cm thy rt chn nn. Nu ngi ln ch nho: Khng kh lnc ? Qu km! ngu th tr s cng cm thy v gi tr hn v cng tip tc th hin hnhvi ang lm.


39/203


Ngi ln ng x th no?a. Xc nh mc ch sai lch ca hnh vi tiu cc tr

C 2 im gip chng ta xc ch mc ch hnh vi ca tr:

Da vo cm gic ca ca mnh. V d, khi tr khin bn cm thy kh chu, b lm phin th ckh nng tr mun thu ht s ch ; Khi tr lm bn thy tc gin, c th tr ang mun th hinquyn lc; Khi tr lm bn thy tn thng su sc, c th l tr ang mun tr th; Khi tr lmbn thy chn nn, cam chu th tr ang cm thy s khng thch hp v mun n trnh. Xemchi tit trang trc.

Da vo phn hi ca tr khi ngi ln c gng thay i hnh vi ca tr (xem chi tit bng trang trc)

b. Thi ng x ca ngi ln

Khi gp hnh vi ca tr (ging nh ca Hng trong v d trn y) ngi ln dng nhiu phng phpk lut khc nhau, c th tch cc, c th tiu cc. Lu rng, c 4 dng hnh vi ca tr trnh by trnu c xu hng dn ti vic ngi ln nh, mng, pht tr v th cht hoc tinh thn. iu ny chngta s bn k Chng 2. Nguyn tc ch yu l trong cc tnh hung , ngi ln nn c gng bnhtnh, hiu tr, tn trng tr v dng cc phng php k lut tch cc (Chng 4), lng nghe tch cc(Chng 5), khch l (Chng 6), kim ch bn thn (Chng 7) gii quyt.

c. Ngi ln nn lm g nu khng trng pht?

Vi loi hnh vi nhm thu ht s ch , ngi ln nn:

Gim thiu hoc khng n hnh vi ca tr khi c th, ch ng ch n tr vo lckhc, nhng lc ph hp v d chu hn.

Nhn nghim ngh nhng khng ni g.

Hng tr vo hnh vi c ch hn.

Nhc nh c th (tn, cng vic phi lm), cho tr la chn c gii hn (chng 4).

Dng h qu lgc (Chng 4, Kin thc xut 1).

Lp ni quy hay lch trnh m ngi ln s thng xuyn dnh thi gian cho tr (Chng 4,Kin thc xut 2).

Vi loi hnh vi nhm th hin quyn lc, ngi ln nn: Bnh tnh, rt khi cuc i co, xung t, khng tham chin tr ngui dn. Hy nh rng

mun ci nhau phi c t nht 2 ngi!

S dng cc bc khuyn khch tr hp tc (hiu cm xc ca tr, th hin mnh hiu cmxc , chia s cm xc ca mnh v tnh hung , cng nhau trao i phng trnh vn tng t trong tng lai (Chng 5).

Gip tr thy c th s dng sc mnh, quyn lc theo cch thc tch cc. Hy nh rngtham gia i co quyn lc hoc nhng b ch lm tr mong mun c quyn lc hn.

Quyt nh xem mnh s lm g, ch khng phi bn s bt tr lm g.


40/203


41/203


M

Mc tiu Tm hiu 4 mc ch sai lch ca hnh vi tiu cc tr.


Thi gian 20 pht

Phngphp Lm vic nhm nh, tho lun, thuyt trnh

Nguyn liuTi liu pht tay Tm hiu mc ch sai lch trong hnh vi tiu ccca tr ( nh v trng). Mt cch khc l bn c th vit lnbng hay 1/2 t giy A0.

Cch tin hnh

Bc 1(3 pht)

Chia lp lm cc nhm nh, pht cho mi nhm mt Ti liu pht tay v Tmhiu mc ch sai lch trong hnh vi tiu cc ca tr ( nh v trng). nghcc nhm trao i theo cc cu hi trong Ti liu pht tay v lit k cc ra phn trng.

Bc 2(15 pht)

i din mi nhm chia s li kt qu tho lun ca nhm. Tp hun vin c th ghiln bng hay giy A0 nhng kin ca cc nhm. Cc kin v mc ch ca tr trongtrng hp ang tho lun c th qui v mt trong 4 mc ch sai lch c trnh bytrong phn Kin thc xut 3. Nu cn thi gian c th ngh hc vin suy ngh,a ra cch thc ng x tch cc ca ngi ln trong 4 tnh hung ca Hng v Thanh.

Gi tr li ly t Kin thc xut 3

Kt lun(2 pht)

Cc hnh vi tiu cc hay c x khng ph hp ca tr u c mc ch v khng xy ramt cch ngu nhin. Xc nh c mc ch hnh vi tiu cc gip bn hiu ti sao trli lm nh vy v c cch x tr thch hp, hiu qu. iu ng lu l tr khng thcc nhng suy ngh, nim tin sai lch ca mnh. Tp hun vin c th hi tip cu hi 2v 3 hc vin thy r cm xc v phn ng ca ngi ln. Chi tit cho tng trng hp,hy xem bng trang trc.


42/203


Bn nui dy tr theo cch no?Hy c 3 cch nui dy tr di y v quyt nh xem bn thng hay s dngcch no hn?

1. Nui dy tr l mt cuc chin lin tc

Cha m, thy c, ngi ln bit ci g l tt, l xu, tr phi nghe li

C nhiu quy nh nghim ngt, thng ph phn.

Dng nhiu mnh lnh, cm on v e do.

Thng hay bt li, pht nng, nh mng.

2. Ti ch mun c yn, mun cho c vic thi

Cha m, thy c lo ngi rng nhng g mnh lm s khin tr lo lng, kh chu.

Qun nhu cu ca mnh v b qua nhng hnh vi tiu cc, thm ch b qua v giu gim cnhng li nghim trng ca tr.

Lun lun nhng b, p ng khi tr nhng nho, khc lc, than vn.

Khng khuyn khch s t lp ca tr, lm mi vic h tr.

3. Ti yu qu con/hc sinh ca mnh nhng cng hiu rng tr khng th c hoc khngth lm bt c iu g chng mun

Cha m, thy c bit rng cng vic ca mnh l gio dc, dy d tr v nhng ni quy, n np trong gia

nh v lp hc v v nhng iu m ngi ln mong mun tr s thc hin.C cc ni quy, quy tc n gin, r rng v mong mun tr lm theo cc ni quy .

cho tr c th a ra nhng la chn ph hp vi la tui v giai on pht trin.

Ch yu s dng cc phng php tch cc; khen ngi, khch l tr ng x tt, th hin s khngng tnh nhng khng bao gi trng pht tr.


43/203


Tm hiu mc ch sai lch trong hnh vitiu cc ca tr ( trng)

Tnh hungHng, 11 tui, trong gi hc lun ng nguy, quay bn ny, quay bnkia, c khi cn git o, cc u bn bn cnh, thnh thong li ng lntrong khi ng l em phi ngi ti ch v tp trung vit bi c giao.

Hy tr li cc cu hi sau

1. Theo bn, hnh vi ca Hng nhm mc ch g?

2. Nu l c gio, bn cm thy th no?

3. Bn s phn ng ra sao?


44/203


Tm hiu mc ch sai lch trong hnh vitiu cc ca tr ( nh)

Tnh hungThanh, 5 tui. Trong lc b m c khch v ang cn yn tnh bn cng vic, Thanh c loanh quanh lun qun, lc bt tivi, lcng chn trc mt khch, lc li i m p ng ci ny ci kia.B m nhc my ln nhng ch c vi pht Thanh li tip tc.

Thanh khc nh, quy nhiu lm b rt bc. Nu khng c khchchc Thanh b t t ri.

Hy tr li cc cu hi

1. Theo bn, hnh vi ca Thanh nhm mc ch g?

2. Nu l cha m, bn cm thy th no?

3. Bn s phn ng ra sao?


45/203


46/203

Chng 2

Mc tiu: Gip hc vin hiu1. Khi nim v cc hnh thc trng pht thn th v

tinh thn tr em

2. Ti sao trng pht khng hiu qu v c hi?

3. Ti sao trng pht khng hiu qu nhng ngi lnvn dng?

Mot so cachky luat tre

khong phu hp


47/203



48/203

41Chng 2: Mt s cch k lut tr khng ph hp

Trng pht l g?

Trng pht tr em l cc bin php m mt ngi no (thng l ngi ln) thc hin vi tr emnhm thay i hnh vi tiu cc tr em, nhng li gy ra s au n v mt th cht v tinh thn chotr, c hi cho s pht trin ca tr.

Cc hnh thc trng pht tr emTrng pht thn th:L nhng hnh vi gy ra thng tch, aun trn c th tr em, lm nh hng n s pht trin v thnth ca tr em. V d: nh bng roi, bng gy; cc u, vo hocxon tai; tt, , p vo ngi; tri, nht, treo cy, bt qu trnsi, bt ng vo t kin; bt lm vic qu sc; khng cho n,khng cho ung,

Trng pht tinh thn: L nhng hnh vi gy ra nhng tn thngv mt tm l, tnh cm, tinh thn ca tr em. V d: mng chi,qut mng thm t; s nhc, ch nho, lm tr xu h, da nt,e da lm tr hong lon, b ri, khng chm sc tr,

Trong nhiu trng hp, trng pht tinh thn thng xy ra cng vi trng pht thn th. Tuy nhin,trng pht tinh thn kh c pht hin hn v trng pht thn th. Trng pht tinh thn c th dinra di cc dng nh sau:

Mng, chi: Thng ngi ln th hin vi ging ni to, khc nghit, c khi h nhc tr. T hi hnl vic mng chi din ra trc mt ngi khc hay bn b lm tr mt mt, xu h. Ni chungmng chi l cch gio dc thin cn, khng hiu qu.

Ch nho tr:Mt s ngi ln hay a ct, tru chc tr bng cch hi nhng cu hi kh tr lihay khi tr hi th a ra cc cu tr li c v ng ngn ch nho tr. C khi ngi ln ch nhoim g thuc tnh cch ca tr. Chnh iu ny c th dn n s v l ca tr vi ngi ln,thm ch chi li, v tr thy mnh l i tng ch nho ca ngi ln. Ngi ln trong trnghp b ch nho cng c th c phn ng tng t.

Kin thc xut

1


49/203


50/203


Trng pht v xm hi

Trng pht thn th v tinh thn cng nh cc hnh vi xm hi (ngc i, hnh h,) u l cc hnhthc bo lc. Nhng can thip ph hp, cn phi hiu s khc nhau gia hai hnh thc bo lc ny:

Thng gy ra tn thng thn thnh. V d, nh nh p, tt, x v...

Cha m, thy c, ngi ln thngcoi nh mt hnh thc gio dcv mun tt cho tr.

Ngi ln trng pht tr em thngkhng tha nhn rng trng phtl bo lc m coi l cch thc mnh gio dc, dy d tr em.

Tnh nghimtrng

Mc ch

Nhn thc

Gy ra tn thng thn th v tinhthn nh hoc nghim trng. Baogm c xm hi v tnh dc.

Thng th khng nhm mc chgio dc m ch tha mn mcch c nhn ca mnh: gii su,trt gin

Ngi ln xm hi tr c th cnhn thc v hnh ng bo lcca mnh nhng vn thc hin.

Trng pht Xm hi

nhn dng c mt hnh vi l xm hi, cn ch ti 3 im:

Bo lc gy tn hi cho s pht trin ca tr:Bt c hnh vi bo lc no vi tr (k c th chtv tinh thn) u gy tn hi cho s pht trin ca tr, cho d ngi ln khng c nh .

Bo lc l lm dng quyn lc:C nhn s dng bo lc vi tr l ngi lm dng quyn lcm h c i vi tr. Trong hu ht cc trng hp, ngi s dng bo lc vi tr li l ngi c

mi quan h gn gi, thng xuyn vi tr nh ng b, cha m, thy c...Bo lc tn ti di cc hnh thc khc nhau: V thn th, v tinh thn v tnh dc. Bo lc cth tn ti di hnh thc lm dng hay sao nhng.

Trng pht thn th v tinh thn cng l mt hnh thc bo lc xm phm quyn tr em v gy hi cho spht trin ca tr (s bn chng 3).


51/203


Mc tiu Tm hiu xem trng pht l g, cc hnh thc trng pht v huqu ca trng pht


Thi gian 30 pht

Phngphp Lm vic nhm nh, chia s, cht li

Nguyn liu Giy A0, bt d hoc bng, phn

Cch tin hnh

Bc 1(10 pht)

Hi: C ai t hi nh ti gi cha tng mc li ?Ai tng mc li?Hi: l nhng li g?Khi mi ngi lit k, tp hun vin ghi ln bng hoc vo giyA0.

Hi: Khi mc li nh vy, ngi ln (cha m, thy c) lm g ? Nh th no?Hy ghi cccu tr li ca hc vin ln bng. C th ghi lm 2 ct: pht v th cht v pht v tinhthn. C th pht cho hc vin ti liu pht tay Tr em ni g? Ngi ln ngh g? c thm.

Bc 2(10 pht)

Hi: Khi ngi ln i x nh vy bn cm thy th no v hc c iu g ?Hc vin trli, tp hun vin ghi ln bng hoc giy A0.

Kt lun(10 pht)

Mc li l bnh thng, t nhin, ai cng mc li. Tr hay b trng pht v th cht v tinhthn khi mc li, khi h (xem Kin thc xut 1). C th giao bi tp v nh: Mi hcvin th im li xem mnh c hay trng pht con em mnh khng? Nu c th nh thno v hu qu ra sao?


52/203


Hu qu v mt th cht nh p, trng pht tr l mt hnh thc

bo lc, gy au n v thng tch. N

li nhng vt thng trn c th tr, lm nhhng n s pht trin tr no ca tr. Trnghp c bit, nh p tr c th gy tn ttsut i.

Hu qu v mt tm l, tinh thn Lm tr thy ln ln, khng hiu r c v s

vic. V d: Tr khng hiu ti sao cha m ni yuthng mnh nhng bn thn ch thy au nkhi b nh, khng hiu mnh lm g sai v

ng l phi lm g cho ng. Lm tr lo lng, b mt, nhc nh, h thp lng

t trng, t tin.

Lm tr cm thy mnh t c gi tr, c khi thght bn thn v ngi khc. Khi ngh l mnhch ra g tr c th lm nhng hnh ngchng ra g. l mt vng lun qun.

Khi b trng pht tr cm thy li ca mnh c tr v c th lp li ln khc.

Lm tr tc gin v mong mun tr th ngi ln. Lm tr tm cch la di ngi ln ln sau trnh b trng pht.

nh p tr lin tc s lm tr tr nn tr l, min dch. Tr khng hc c tnh k lut, cchng ch l hc c mt tm gng xu.

Duy tr vng lun qun bo lc trong gia nh, x hi. Tr s hiu sai rng bo lc l cch thc giiquyt vn , nh ngi nh hn v yu hn l bnh thng.

Cha m, ngi ln s phi tm ra cc phng php k lut khc khi tr ln hn. Ti sao li khngdng cc phng php hiu qu ngay t khi cn nh?

Kin thc xut

2


53/203


54/203


55/203


Mc tiu Tm hiu hu qu ca trng pht


Thi gian 30 pht

Phngphp Suy ngh nhanh v chia s

Nguyn liu Giy A0, bt d hoc bng, phn

Cch tin hnh

Bc 1(5 pht)

Chia hc vin thnh cc nhm, mi nhm 2 3 ngi. Pht cho mi nhm Ti liu pht tayPht tr. Cch thay th l bn c th vit ln bng hoc vit sn ln 1 t giy A0. nghhc vin tho lun theo cu hi ghi sn trong th.

Bc 2(3 pht)

ngh mt s hc vin chia s li suy ngh, kt qu tho lun ca mnh.

Kt lun(2 pht)

B nh pht, Kin c th rt ra c:

Khng bao gi lm th na

Tm cch giu li ca mnh

li cho tr khc, ni di

Khng b bt li ln sau

Kt lun rng mnh khng tt, h, n hi, hu u. C th Kin cm thy tcgin v mun tr th li ngi nh mnh.

Khi b nh, tr c th t ra ngoan hn v s b nh tip. Tuy nhin, bn mun con mnhthay i hnh vi v s hay v tn trng bn v nhn ra ng sai cng vi cch gii quyttnh hung cho ln sau?

T


56/203


Mt s quan nim ca ngi ln Ngi ln lc no cng ng.

Ngi ln lun l ngi quyt nh ci g l ng, ci g l sai. Tr phi tun theo. Ngi ln khng cn phi a ra l do m ch cn yu cu l tr phi thc hin.

S ngang bng, cng u cng c ca tr phi b b gy cng sm cng tt.

Ngi ln khng bao gi c th hin nhng cm xc yu ui nh s hi, b tn thng,

Nu b m khng bit nh con, b m s b mt quyn hnh, uy lc.

Yu cho roi cho vt, ght cho ngt cho bi.

C khng n mui c n, con ci cha m trm ng con h.

B m, thy c phi nghim khc th mi c tr tn trng. Hi nh ti b nh nhiu m by gi vn nn ngi.

Ti c nh con th cng v yu n v mun n nn ngi.

Khng nh th tr khng s. Khng s l d h.

Th cc cch khc khng c, chmi roi l c.

Hin ti, vn cn c rt nhiu tranh lun linquan n cc quan nim trn. V d, Yu

cho roi cho vt, ght cho ngt cho bi hm nu mun tt cho tr th ngi ln phinghim khc vi tr, ngc li, nung chiu,p ng mi yu cu ca tr l c hi. iuny c nhiu ngi ln chp nhn. Nhngnu thng xuyn nh mng tr v cho rngyu thng tr, mun tr nn ngi th rt nhiungi s phn i v l trng pht. V ranh giirt kh xc nh nn mt s ngi vn vin vo tip tc trng pht tr.

Kin thc xut

3


57/203


Ngoi ra, ngi ln cn nh mng tr v nhng l do m ht khi nhn ra hoc tha nhn

Ngi ln tc gin ai (v d v hoc chng) nn gin c chm tht, trt m c, bc xc

vo tr. H ang tc gin v khng th ngh ra cch k lut tr hiu qu hn.

H khng bit cc cch thc k lut tch cc.

nh pht c v l cch d thc hin hn, nhanh hn, t cn suy ngh hn cc cch thc k luttch cc.

Mt s ngi ln coi trng tnh ngoan ngon, d bo ca tr, khng chp nhn l tr con mdm ci li ngi ln. Trong mi trng ny, tr thng b ng, ph thuc v mt dn say m,nhit huyt, hng th trong cc hot ng chi v hc.

Vn ng quan tm l liu c cch g thay th hay khng? hay ni cch khc l lm sao cha m,thy c khng cn trng pht, nh mng tr m vn gio dc c tr? Cu tr li l c v c th lmc. Cc bin php thay th thng c gi l Phng php k lut tr tch ccs c cp chi titt Chng 4 n Chng 7, v th di y ch nu mt s im chung.

ng sau hnh vi h, tiu cc ca tr thng c mt l do no . Hy c tm hiuxem ti sao (chi tit xem Chng 1 Kin thc xut 3).

Khng mong ch tr c th hnh ng nh ngi ln.

Chp nhn li lm trong hnh vi ca tr v ai cng c th mc phi. Xem li lm l chi gip tr hc cch ng x ph hp hn.

Khch l tr nu hnh vi tiu cc ca tr bt ngun t vic thiu t tin vobn thn.

Khi th hin s khng hi lng ca ngi ln v hnh vi tiu cc ca tr, hy tptrung vo hnh vi, khng tp trung vo tnh cch ca tr. V d, bn khng nn nimy tht ti t v ngu xun khi lm th, m hy ni l mt vic lm khng tt,con khng nn lm nh th na.

C thi tch cc, cng c tch cc khi gi ra nhng hnh vi mong mun.


58/203


Mt s thng tin v trng pht tr em(tham kho)

Hnh thctrng pht

% NH % TRNG

Hng Kng Hn Quc Vit Nam Hng Kng Hn Quc Vit Nam

Trng pht vthn th

71 97 81 54 94 69

Trng pht v tinhthn (cm xc)

29 3 19 46 6 31

Vit Nam ngi ln thng pht tr nh th no?

nh bng dng c (gy, que, chi, tht

lng, roi, dy)

m, thi bng tay

bng chn

Vo (tai, v cc b phn khc ca c th)

Nm vt vo ngi

Tri vo cy

Tri gn t kin

Buc vo sau xe p bt chy theo

ng ngoi tri nng

Bt cho c

Chy nhiu vng sn trng

Treo ln cao

Nht tr mt mnh

Chi, mng

Gi bng nhng t nhc m


59/203


Mt s cch thc k lut tr khng phhp mt x min trung du

Yu cu dn nh v sinh mt tun v hc dt.

Nht con 6 tui ngoi nh v qun o bn.

Chi con gi 14 tui: cht i sng lm g v dm ci li b.

nh bng roi do mi chi v ci li ngi ln.

Tri vo ct v i hc xong khng v m i chi.

Bt m ct v nh bng roi c 2 anh em v tru chc nhau.

Bt con 3 tui ngi hng gi trong vng trn v sn. Bt t tt 50 ci hoc 100 ci vo mt v con gi m chi dao kim (nha) v xin u mu g xp

lu i.

Bt ng x nh (tr 4 tui), bao gi xin tha m mi cho thi.

Chi mng, da ui i v con nh khng lm bi.


60/203


t t

Tnh hung1. An, 3 tui, ang chi con gu bng m em rt thch. i vi An, con gu

bng ny qu nh mt ngi bn thn. Khi chi c mt lc, An tcon gu sang bn cnh. Lc sau, An thy Vinh, 2 tui, tm ly con gu. Cgio ang bn mt gc khc. Tc gin, An ging li con gu v y Vinhnhng Vinh cng gi con gu rt cht. C gio vn cha h bit. An tiptc ko nhng Vinh khng bung gu ra. An cn Vinh mt ci rt aulm Vinh khc vng ln. An cng khc, nc mt ngn nc mt di. y

khng phi l ln u tin An cn bn. C hai a tr khc cn c gio thrt bc.

2. Tnh hung tng t nhng xy ra nh gia 2 anh em trong gia nh.

C gio, cha m khng km c t t cho mi em mt ci kh au kt thc tnh hung.

Hy tr li cc cu hi:

1. Gi s An v Vinh b cha m hay c gio t t th cc em s cm thy th no?

2. An s hc c hay rt ra iu g?


61/203


Pht tr

Tnh hungKin, 11 tui, sang chi mt nh hng xm cng my a tr khc v s lm v chic m pha ch.

Hy tr li cc cu hi:

1. Nu l cha m Kin bn s lm g?

2. Gi s bn nh n (vi ci t t, xon tai... rt au, mng nhic) th Kin hc ciu g?


62/203


Ti sao khng hiu qu nhng ngi lnvn dng?

Theo bn nhng cu di y ng hay sai? Ti Sao? ng Sai

Ngi ln lc no cng ng.1.

Ngi ln lun quyt nh ci g l ng ci g l sai.2.

Ngi ln khng cn phi a ra l do m ch cn yu cu l tr phi3.

thc hin.

S ngang bng, cng u cng c ca tr phi b b gy cng sm4.cng tt.

Ngui ln khng bao gi c th hin nhng cm xc yu ui (s5.hi, b tn thng).

Nu b m khng bit nh con, b m s b mt quyn lc.6.

Roi vt khng lm tr nn ngi. Yu thng mnh hn li qut mng.7.

Tr em s c x tt hn khi b m yu thng, nht qun v tn trng8.nhu cu v cm xc ca tr.

Yu cho roi cho vt, ght cho ngt cho bi.9.

C khng n mui c n, con ci cha m trm ng con h.10.

B m, thy c phi tht nghim khc th mi c tr tn trng.11.

Hi nh ti b nh nhiu m by gi vn nn ngi.12.

Ti c nh con th cng v yu n v mun n nn ngi.13.

Khng nh th tr khng s. Khng s l d h.14.

Th mi cch khng c, ch mi roi l c.15.


63/203


64/203

Chng 3

Mc tiu: Gip hc vin hiu1. Bn nhm quyn c bn ca tr em v mt s bn

phn ca tr

2. Nhng quy nh php lut v phng chng trngpht thn th, tinh thn tr em (phng nga, x lhnh s, x pht vi phm hnh chnh,...)

Quyen va bon phancua tre em.Quy nh phap luat

bao ve tre em


65/203



66/203

59Chng 3: Quyn v bn phn ca tr em. Quy nh php lut bo v tr em

Cng c Quc t v Quyn tr eml vn bn php l quc t do Lin hip quc ban hnh v c hiu lcngy 2 thng 9 nm 1990. Vit Nam l quc gia u tin chu v quc gia th 2 trn th gii phchun Cng c ny.

Mc ch ca Cng c l to iu kin cho tr em pht trin ton din, bao gm vic pht trin v ttc cc mt th cht, tinh thn, tr tu, o c v x hi.

Tr em l nhm i tng cha c kh nng t chm sc, t p ng cc nhu cu ca mnh v t bov bn thn nn cn s quan tm, chm sc, bo v ca ngi ln. Quy nh v cc quyn, trch nhimchm sc, bo v v gio dc tr cc em pht trin ton din, tr thnh nhng cng dn tt ca vo cc vn bn php lut m mi ngi u c trch nhim thc hin.

Trc khi cp n cc nhm quyn ca tr, cn phi hiu cc nguyn tc v thc hin quynca tr.

1. Bnh ng, khng phn bit i x:Mi tr em khng phn bit gii tnh, dn tc,

tn gio, giu ngho... u phi c i x nh nhau, khng phn bit.

2. V li ch tt nht ca tr: Trong khi xem xt, gii quyt vn lin quan n tr

cn phi quan tm n li ch ca tr, khng c t li ch ca tr em sau li chca ngi ln.

3. V s sng cn v pht trin ca tr: Trong bt c hon cnh no, khng c xy ra cc vn nguy him ti tnh mng, s sng cn v pht trin ca tr em.

4. Tn trng tr em:Tr c by t kin, quan im v nhng vn c tc ngn tr, nhng quan im ca tr phi c tn trng ( nh, trng, to n...)mt cch thch ng, ph hp vi tui v trng thnh ca tr em.

Kin thc xut

1


67/203


1. Nhm quyn sng cn:Do tr em l nhng c th cn non nt v c th cht lntinh thn, khng th t nui sng c bn thn mnh nn trong Cng c khinim bo m s sng cn ca tr em c m rng khng ch bao gm vicm bo khng b tc ot v tnh mng, m cn bao gm vic bo m cho trem c cung cp cht dinh dng v s chm sc y t mc cao nht. Tt ccc quyn tr em no lin quan n vn ny thuc phm vi nhm quyn csng cn ca tr. Nhm quyn sng cn bao gm: tr em c quyn c sng, tnti; quyn c giy khai sinh, quc tch; quyn c sng chung vi cha m v cchm sc.

2. Nhm quyn c pht trin:Cng c a ra mt cch nhn ton din v s pht

trin ca tr em, khng ch v th cht m cn v tr tu, tnh cm, o c v xhi. Tt c nhng quyn ca tr em tc ng n qu trnh ny c coi l thucnhm quyn c pht trin. Nhn chung, nhm quyn ny th hin ba kha cnhchnh: cung cp cht dinh dng (pht trin v th cht), gio dc (pht trin v trtu) v cung cp cc iu kin vui chi, gii tr, sinh hot vn ho, ngh thut. Nhmquyn ny bao gm: tr em c quyn c pht trin, c chm sc dinh dng,sc kho pht trin v th lc; chm sc, gio dc, c i hc pht trin vnhn thc, c hiu bit, tr tu.

3. Nhm quyn c bo v:Khi nim bo v tr em khng dng li vic ngnnga s xm hi v th cht v tinh thn vi tr em m cn bao gm c vic ngnnga v khc phc nhng iu kin bt li i vi cuc sng tr em. Theo Cng c,nhm quyn ny bao gm cc quyn ca tr em c bo v khi cc hnh thc bclt, xm hi, sao nhng, b mc, phn bit i x v c bo v trong cc trnghp c bit kh khn nh b tch khi mi trng gia nh, trong chin tranh haythin tai,

4. Nhm quyn c tham gia:Nhm quyn ny bao gm tt c cc quyn gip trem c th biu t di mi hnh thc nhng kin, quan im ca bn thn v ccvn lin quan n cuc sng ca tr. C ba yu cu trong vic thc hin nhmquyn ny, l: gip tr c iu kin tip nhn thng tin; gip tr c biu t kin, quan im; tn trng, lng nghe v xem xt kin, quan im ca tr.

Lu rng s phn chia cc quyn c th vo 4 nhm quyn trn y ch mang tnh tng i v 4 nhmquyn ny c mi lin h vi nhau, b sung cho nhau v khng th tch ri. Cuc sng ca tr em l mttin trnh lin tc ch khng phi l nhng s kin tch ri, chnh v vy, tt c cc nhm quyn ny cquan h cht ch vi nhau. Cc mt ca i sng tr em c cp n trong tng nhm quyn clin quan cht ch v nh hng ln nhau, mt ny nh hng n mt khc. V d quyn c c tngi v quc tch c lin quan trc tip n quyn c sng cn v pht trin, v cng lin quan nquyn c chm sc sc kho v c gio dc.


68/203


Nhng quy nh c th hn lin quan n 4 nhm quyn trn y cng c th c chia nh hn thnh10 nhm c th trong Lut Bo v Chm sc Gio dc Tr em nm 2004:

1. Quyn c khai sinh v c quc tch (iu 11)

2. Quyn c chm sc, nui dng (iu 12)

3. Quyn c chung sng vi cha m (iu 13)

4. Quyn c tn trng, bo v tnh mng, thn th, nhn phm v danh d (iu 14)

5. Quyn c chm sc sc kho (iu 15)

6. Quyn c hc tp (iu 16)

7. Quyn vui chi, gii tr, hot ng vn ho, vn ngh, th dc th thao, du lch (iu 17)

8. Quyn c pht trin nng khiu (iu 18)

9. Quyn c ti sn (iu 19)10. Quyn c tip cn thng tin, by t kin v tham gia hot ng x hi (iu 20)

Bn phn ca tr emQuyn lun i i vi trch nhim, bn phn. Bn phn ca tr l nhng vic tr phi lm theo o l,quy nh ph hp vi la tui ca mnh. Cc bn phn ca tr em c quy nh trong Lut Bo v,Chm sc v Gio dc Tr da trn 5 iu Bc H dy thiu nin nhi ng, ph hp vi nhng gi tr vnho v o c ca ngi Vit Nam.

1. Yu qu, knh trng v hiu tho vi ng b, cha m; knh trng thy c gio; l

php vi ngi ln, thng yu em nh, on kt vi bn b; gip ngi gi yu,ngi khuyt tt, ngi gp hon cnh kh khn theo kh nng ca mnh.

2. Chm ch hc tp, gi gn v sinh, rn luyn thn th, thc hin trt t cng cng v anton giao thng, gi gn ca cng, tn trng ti sn ca ngi khc, bo v mi trng.

3. Yu lao ng, gip gia nh lm nhng vic ph hp vi sc mnh.

4. Sng khim tn, trung thc v c o c, tn trng php lut; tun theo ni quyca nh trng; thc hin np sng vn minh, gia nh vn ho; tn trng, gi gnbn sc vn ho dn tc.

5. Yu qu hng, t nc, yu ng bo, c thc xy dng, bo v T quc v onkt quc t.


69/203


Lut bo v, chm sc v gio dc tr cng quy nh nhng iu tr em khng c lm (iu 22).Nhng quy nh ny khng nhm mc ch rn e, trng tr tr em m nhm gio dc cho tr em hiuv trnh xa cc hnh vi xu, tri php lut v c thc vi hnh ng ca mnh.

1. Khng c t b hc, b nh sng lang thang.

2. Khng c xm phm tnh mng, thn th, nhn phm, danh d, ti sn ca ngikhc; gy ri trt t cng cng.

3. Khng c nh bc, s dng ru bia, thuc l, cht kch thch khc c hi chosc kho.

4. Khng c trao i, s dng vn ho phm c ni dung kch ng bo lc, itru, s dng chi hoc tr chi c hi cho s pht trin lnh mnh.

Trong mc 2 ca iu 22 cng ch r, tr em khng c xm phm tnh mng, thn th, nhn phm,danh d, ti sn ca ngi khc. iu cng ng ngha vi vic cc em khng c nh mngcc bn v cc em khc. Nhiu nghin cu ch ra rng cc em khng mun b ngi ln nh mng.Nhng khi c hi Cc em s lm g nu em ca mnh mc li, cu tr li thng l s nh, mng

cc em . Nh vy, vi vic thc hin bn phn ca mnh, tr em cng gp phn m bo quyn canhng tr em khc.

Quan h gia ngi ln vtr l quan h 2 chiu. Mtmt, ngi ln (cha m,thy c...) c trch nhimthc hin cc quyn catr, nhng mt khc, trcng phi c trch nhimlm trn cc bn phnca mnh vi ngi ln,vi gia nh, nh trng,x hi. Vic tr lm ttcc bn phn cng gpphn lm cho mi quanh cha m-con ci, thy-tr tr nn gn gi, thnthin, d hp tc hn.Vic xy dng cc miquan h tch cc nh vy slm gim cc hnh vi trngpht ca ngi ln i vi tr.


70/203


B

Mc tiu Tm hiu cc quyn ca tr em (theo 4 nhm quyn)


Thi gian 45 pht

Phngphp Lm vic nhm

Nguyn liu Giy A0, bt d v b tranh v cc quyn ca tr em

Cch tin hnh

Bc 1(5 pht)

t cu hi ng no Theo cc bn, tr em c nhng quyn g? Lit k cc cc kintr li ln bng. Cng vi hc vin phn chia cc quyn thnh 4 nhm quyn (sngcn, pht trin, bo v, tham gia).

Bc 2(10 pht)

Nu c b tranh v Quyn tr em:Chia lp thnh 3 hoc 4 nhm. Pht cho mi nhm

mt b tranh v quyn tr em. Nu ch c mt b (82 tranh) th bn c th chia b lm 3, 4 phn ngu nhin ri pht cho mi nhm mt phn. ngh cc nhm traoi, tho lun ri sp xp cc bc tranh vo cc nhm quyn khc nhau theo nhnthc v xt on ca h.

Nu khng c b tranh v Quyn tr em:Chia lp thnh 3 hoc 4 nhm. ngh cc nhmtho lun v lit k ra giy cc quyn ca tr em theo cc nhm quyn khc nhau.

Bc 3(25 pht)

ngh i din cc nhm trnh by kt qu ca nhm, gii thch v sao h li sp xp nhvy v ngha ca cc tranh/cc quyn. Cc hc vin khc c th ng gp kin, bnhlun, b sung, trao i.

Ging vin t cu hi tho lun chung cho c lp:Tt c cc tranh/cc quyn c lit k vo ng nhm quyn thch hp cha?

C phi mt s quyn kh phn nhm hn cc quyn khc khng? l nhngquyn g? Ti sao?

C phi c mt s quyn c nhn mnh hn cc quyn khc khng? l nhngquyn no? Ti sao?

Ngoi cc quyn c ghi nhn trong Cng c, bn thy c cn xc nh quynno na khng? Ti sao?

Theo bn, mc tiu ca tt c cc nhm quyn l g?

Kt lun(5 pht) Cht li phn kin thc c bn (4 nguyn tc, 4 nhm quyn) trong phn Kin thc xut 1.


71/203


Mc tiu Tm hiu mt s bn phn ca tr em


Thi gian 20 pht

Phngphp Lm vic nhm


Cch tin hnh

Bc 1(5 pht)

Cch 1:t cu hi ng no Theo cc bn, tr em c nhng bn phn g? Ghi mtvi kin tr li ln bng. t tip cu hi th hai Tr em khng c lm nhng vicg?. Ghi mt vi kin ln bng.

Cch 2:t cu hi ng no: Lc cn nh, bn tng thc hin nhng bn phn

no vi gia nh, nh trng, cng ng?. Ghi mt vi kin tr li ln bng. t tipcu hi th hai :By gi, l cha m, thy c, bn mun con em, hc sinh ca mnh phithc hin nhng bn phn g?

Bc 2(10 pht)

Chia lp ra thnh cc nhm. Mi nhm tho lun mt cu hi v a ra cc cu tr li. Sau mi cc nhm chia s. Tp hun vin c th trao i, hi ti sao nhm cho rng tr phic bn phn . Nu thi gian c hn hoc nhn thc ca hc vin kh tt th c th chcn dng phng php ng no, tp hp nhanh cc kin ca hc vin v trao i, tholun nhm ln (c lp).

Kt lun(5 pht)

Cht li phn kin thc c bn (mt s bn phn ca tr v nhng vic tr khng clm) trong phn Kin thc xut 1.

M


72/203


73/203


Mt s quy nh v x l hnh s (theo lut hnh s nm 2000)

iu 104quy nh ngi no c gy thng tch hoc gy tn hi cho sc khe ca ngi khc mt l thng tt t 11% n 30% hoc di 11% nhng thuc mt trong cc trng hp l tr em, phn ang c thai, ngi gi yu, m au hoc ngi khc khng c kh nng t v, th b pht ci tokhng giam gi n ba nm hoc pht t t su thng n ba nm.

iu 151quy nh ngi no ngc i hoc hnh h ng b, cha m, v chng, con, chu hoc ngic cng nui dng mnh gy hu qu nghim trng hoc b x pht hnh chnh v hnh vi ny mcn vi phm, th b pht cnh co, ci to khng giam gi n ba nm hoc pht t t ba thng nba nm.

iu 298. Ti dng nhc hnh

1. Ngi no dng nhc hnh trong hot ng iu tra, truy t, xt x, thi hnh n, th b pht t tsu thng n ba nm.

2. Phm ti gy hu qu nghim trng th b pht t t hai nm n by nm.

3. Phm ti gy hu qu rt nghim trng hoc c bit nghim trng, th b pht t t nm nmn mi hai nm.

4. Ngi phm ti cn b cm m nhim chc v nht nh t mt nm n nm nm.

iu 100. Ti bc t

1. Ngi no i x tn c, thng xuyn c hip, ngc i hoc lm nhc ngi l thuc mnhlm ngi t st, th b pht t t hai nm n by nm.

2. Phm ti lm nhiu ngi t st th b pht t t nm nm n mi hai nm.

iu 103. Ti e da git ngi

Ngi no e do git ngi, nu c cn c lm cho ngi b e do lo s rng vic e do ny s cthc hin, th b pht ci to khng giam gi n hai nm hoc pht t t ba thng n ba nm.

iu 110. Ti hnh h ngi khc

1. Ngi no i x tn c vi ngi l thuc mnh th b pht cnh co, ci to khng giam gi n

mt nm hoc pht t t ba thng n hai nm.2. Phm ti vi mt trong cc trng hp l ngi gi, tr em, ph n c thai hoc ngi tn tt, th

b pht t t mt nm n ba nm.

iu 121quy nh ngi no xc phm nghim trng nhn phm, danh d ca ngi khc, th bpht cnh co, ci to khng giam gi n hai nm hoc pht t t ba thng n hai nm.


74/203


Mt s quy nh v x l hnh chnh (theo ngh nh114/N-CP nm 2006 v x pht hnh chnh trong lnhvc dn s, gia nh v tr em)

Nu gy tn thng v thn th, tinh thn tr em th pht t 500.000 n1.000.000 ng.

Nu gy tn thng v thn th, tinh thn tr em nng hn th pht t 3.000.000n 5.000.000 ng.

Ngoi ra cn phi bi thng nhng chi ph cho vic i li, a tr v gia nh hoc chi phthuc men, cha bnh.


75/203


Mc tiu Tm hiu v vn dng quy nh v x l hnh s v hnh chnh vicc hnh vi trng pht tr.


Thi gian 30 pht

Phngphp Lm vic nhm


Cch tin hnh

Bc 1

(10 pht)

Chia lp lm 2 nhm v mi nhm nhn mt tnh hung (Ti liu pht tay v Tnhhung v trng pht thn th v tinh thn tr em mt trng hp xy ra nh vmt trng hp xy ra trng). Cc nhm tho lun v t chc mt phin to xt xtng trng nhng hnh vi trng pht tr em theo 2 trng hp trn. Phn cng ccthnh vin trong nhm ng vai quan to v nhng ngi lin quan.

Bc 2(15 pht)

Mi nhm ng vai th hin nhng g din ra phin to mt cch ngn gn. a ra ktlun ca To n cn c vo cc quy nh ca php lut. Nu hc vin cha bit v cc quynh x l hnh s v hnh chnh th tp hun vin c th trnh by trc khi cho hot ngnhm hoc cung cp cho mi nhm thng tin .

Kt lun(5 pht)

Cht li phn kin thc trong phn Kin thc xut 2.

P


76/203


Tnh hung v trng pht thn th vtinh thn

H. l em gi 11 tui. Trong gia nh, ngoi b, m, H. cn c hai emtrai 7 tui v 4 tui. Hng ngy, m em i lm kim tin cn b chung ru, chi hoc mng chi con. Mt ngy va ch v nh,thy cu b 4 tui b ng thm tm c mt, m H. hi em lm sao. H.tr li l do em nghch qu b ng va u vo thnh ging. Tc gin,m H. li em ra, lt qun o v ko em ra ng tu gn nh, bt emnm xung ng ray xe la. H. ra scchng li nhng em qu nh, gy gv trng nh a tr ln 7 nn em

khng sc chng li m. Em kukhc nhng ng b ch ngi yn,khng p li. Nhng ngi hng

xm th qu quen vi cnh nynn cng chng bun can thip.

Rt may, on tu Bc Nam kp dng li nn khng m vo H.

Khi c a v tr s UBND Phng, ngi m gii thch rng con b

qu h, khng chu nghe li, khng trng em em ng au nn bch nh do con. Tuy nhin, trn ngi H. c rt nhiu vt roi v hngxm th ni rng vic H. b nh l thng xuyn nh cm ba. Cngan phng cng ch lp bin bn, nhc nh vi cu ri cho hai m conv v h ni rng c pht gia nh ny cng chng c tin np v ngchng bnh kinh nin, khng i lm, tt c ch trng vo b v.

(Theo bo Ph n TP. H Ch Minh)


77/203


Tnh hung v trng pht thn th vtinh thn

B gi Tr., 10 tui, ang hc lp 5 mt trng Tiu hc tnh ngThp. T lp 1 n lp 5 lun l hc sinh gii, c khen thng vnm hc ny c bu lm lp ph hc tp.

Ngy 14/3, v nghi ng Tr. ly 47.800 ng tin qu lp, thy hiu

trng gi em v mt bn khc ln vn phng nh trnghi tin qu lp u. Hai em u khng tha nhnly s tin . Thy hiu trng cthy gio tng ph trch ch Tr. ticng an x nh iu tra.

Cng an x a em vo phngring ly li khai, vit bn tngtrnh m khng c ngi gim h.Sau khong 2 gi n cng an vb Tr. m m khc tht v sau ri vo tnh trng hong lon,khng th n trng. Sau 6 thngiu tr, Tr. vn cha hi phc vvn cha th n trng khi nmhc 2007-2008 bt u khaiging. Ngy 5/9/2007 gia nhchun b a Tr. ln TP. HCM tip

tc iu tr.Theo VietnamNet 4/4/2007 v 5/9/2007


78/203

Chng 4

Mc tiu: Sau chng ny, hc vin s hiu v bit cch pdng cc phng php

1. H qu t nhin v lgc

2. Hnh thnh v thit lp n np k lut trong gia nh vnh trng

3. Thi gian tm lng

Cach ky luat tremang tnh tch cc


79/203



80/203

73Chng 4: Cch k lut tr mang tnh tch cc

Mi nghe tn gi, chng ta thy phng php ny l mt phng php mi. Tht ra khng phi nhvy. Cha m v thy c vn hay s dng phng php ny nh v trng. iu ng bn y lnhiu khi chng ta s dng khng ng cch nn km hiu qu hoc trong nhiu trng hp li trthnh trng pht v c hi cho tr.

H qu t nhin:L nhng g xy ra mt cch t nhin, khng c s can thip ca ngi ln. V d, khitri nng m i tm s cm thy mt v d chu hn; khi khng n s b i; khi khng ng s mt mi;khi qun mc m c th b cm; khi ko ui mo c th b mo co.

Khc vi h qu t nhin, H qu lgci hi c s can thip ca ngi ln hoc ca tr khc trong gianh hay lp hc: khi khng lm bi tp nh th n lp s b im km; khi tr nghch ngm, phhng chi mi mua th trong mt thi gian ti b m s khng mua chi cho na.

Phng php ny c 2 mc chch yu. Th nht, vic s dng h qu t nhin v h qu lgc dycho tr c thc trch nhim v cc hnh vi ca chnh mnh, khch l tr a ra nhng quyt nh ctrch nhim (i hc, i ng ng gi, mc m nu tri lnh, lm bi tp v nh...). Th hai, cch lm ny

c th thay th cho trng pht: tr vn hc c cch ng x tt m khng cn ngi ln nh mng.Phng php ny gip cho mi quan h cha m con ci m p hn, t xung t hn.

Nh vy, nu tnh hung khng c hi cho tr th cu chm ngn tri nghim l ngi thy tt nhthay cuc sng l mt trng hc ln nht chnh l mt nguyn tc hng dn. y l mt kha cnhrt quan trng ca qu trnh hc hi: tr hc t cc tri nghim h qu hnh vi ca mnh. Nu nhngtri nghim ny m tch cc th tr c xu hng lp li hnh vi v ngc li nu tri nghim ltiu cc. Tr cn hiu rng hnh vi no cng c h qu nht nh.

Mun p dng phng php ny trc ht miquan h cha m vi con ci hoc thy vitr phi da trn nn tng tn trng

ln nhau v c hai bn cn cnghp tc v khch l ln nhau. Numun thay i hnh vi no tr, trc ht bn phi lm chotr hp tc ch khng phi iu vi bn. Mun tr hp tc,bn phi l ngi c tnh hptc. Nu mun tr tn trng,ngi ln phi th hin s tntrng tr.

Kin thc xut

1


81/203


Hai quy tc cho vic p dng H qu t nhin

1. Khng gy nguy him cho tr:H qu t nhin l cch gip tr nhn ra kt qu hnhvi ca mnh mt cch t nhin. Tuy nhin, ngi ln phi m bo an ton cho tr. V d,chng ta khng c cho tr nh s vo in, nc si hay i qua ng ph nhiuxe c qua li, ch dy tr tri nghim h qu t nhin.

2. Khng lm nh hng n ngi khc: V d, khng c con bn nm vongi khc. V khi , tuy tr c th nhanh chng nhn ra kt qu tiu cc ca hnh vi, nhng ngi kia phi chu au n ch v bi hc cho con bn. Tr cng c th khnghc c g nu tr khng quan tm hoc khng nhn ra rng hnh vi ca mnh c nhhng n ngi khc (khng tm ra, nh rng thng xuyn gy mi hi,). V vy,bn cn gip tr hiu r hnh vi ca tr gy nh hng th no i vi ngi khc ngthi khng c nguy hi n ngi khc.

Ba quy tc cho vic p dng H qu lgc

Vic dng H qu lgc ch c hiu qu khi bo m c 3 quy tc sau:

1. Lin quan:Nguyn nhn v h qu phi c lin quan vi nhau. Khi tr by ba chi thH qu lgc l dn dp li chi hoc khng c chi tip na. Khi tr lm ncra bn, ra nh th phi lau sch nc. Khi tr vit by ln bn th tr phi lau chi bn chosch (ch khng phi l bt tr qut sn trng, dn nh v sinh v cc hnh thc ltrng pht, khng lin quan n hnh vi lm bn bn ca tr).

2. Tn trng:Nu ngi ln khng th hin s tn trng khi yu cu tr khc phc li, mthay v lm tr b b mt nh mng chi tr, da nt tr, th l cch thc trngpht tr. Khi , vic dng H qu lgc s khng hiu qu. V d, khi ngi ln ni huu, c th m cng lm . Lau ngay bn i khng n n by gi, tr c th vn hiurng phi lau bn, nhng ch v s hi.

3. Hp l:Nu ngi ln v l yu cu tr phi dn chi, lau li nn nh v phi rt cra bi hc m khng gii thch th cng khng cn l s dng H qu lgc na. Tnhhp l khng cn, cng vi vic ngi ln dng quyn bt tr rt kinh nghim cho lnsau th tr s kh hp tc thay i.


82/203


Nu ngi ln khng p dng 3quy tc trn y th vic dng H qu lgc ca ngi ln s l s trngpht v khng c hiu qu. Khi , tr s c 3 dng phn ng sau:

1. On gin:Th l khng cng bng. Khng th tin ngi ln c2. Tr a: H c ln ny v h c quyn, nhng ln sau mnh s...

3. Trn trnh hoc gim t tin vo bn thn: Ln sau mnh s khng b bt gp (khiang vit bn ln bn) na; Mnh chng ra g, mnh ch l a hu u

Ging nh ngi ln, tr cng rt mun c la chn. Ch cn c la chn 1 trong 2 phng n cngvn tt hn l khng c la chn. Con mun i ng lc 9:00 hay 9:30 tt hn rt nhiu so vi nh ny,tr con phi i ng lc 9:30.

i khi ngi ln cng nn cho tr bit trc h qu. Tr phi hiu rng mnh c la chn (d l hnch) v phi chp nhn h qu la chn ca mnh. V d: Nhng ln cha m cho tr cng i ch, tr thngi ht th ny n th khc, hay quy ry, khc lc, i mua nhiu qu vt. Ln sau, trc khi i cha m cth ni:M nh i ch mua thc n. Con c th i cng nhng khng c lm nng, i hi mua ny muan. Nu khng, con c th nh, m i mt lc ri v?


83/203


Bng 1: S khc nhau gia trng pht v dng h qu lgc

Trng pht H qu lgc

1. Nhn mnh quyn hnh ca ngiln. Ngi ln ch cn yu cu, trphi thc hin.

(Trung, tt nhc ngay! B m ang ngh)

1. Th hin thc t cuc sng. Ngi ln vtr tn trng ln nhau.

(Trung, m bit con thch bi ht , nhngb m ang ngh. Hoc l con vn nh nghe, hoc l con tt i i)

2. Th hin s c on hoc t linquan ti hnh vi ca tr.

(Khi b m ang ngh con li m bng, tnay cm khng c nghe nhc na)

2. Lin quan trc tip n hnh vi ca tr.(Con khng nn m bng to nh th vo buitra na b m v mi ngi ngh mtcht. Nu con khng vn nh i th con s

phi tt i ngay)

3. ng nht hnh vi v nhn cch catr, hm phn xt v mt o c.

(Con ly xe ca b i m khng xin php,c nh thng n trm. T nay khng baogi c ng n xe na, kh bo)

3. Phn bit hnh vi v nhn cch.(Con ly xe ca b m khng xin php, vic l khng ng. T nay con phi hi kinb trc khi dng n xe nh!)

4. Ch ch trng n qu kh(B m cm con khng c mi bn nnh na. Ln trc by ba ht ra ri,c a li cn ni tc na)

4. Quan tm n hin ti v tng lai(Con c th mi bn v nh nu sau khi chixong dn dp sch s v khng c ai ni tc)

5. Da s i x thiu tn trng(Ln trc con lm b m mt mt vibn ca b ri. C ln sau bn con nri b cho con thy...)

5. Hm thin ch, thn thin sau khi c bm ln tr u bnh tnh.

(V con khng gi trt t v tn trng khchca b, ln sau, khi b c khch con nn trn phng ca con)

6. Yu cu vng li, tun phc ngay(i lm ngay by gi, i i! Khng c lin n by gi)

6. Cho php la chn(Con lm lc no tu con, nhng cn xongtrc khi b i lm v)

Ngoi ra cn c mt s im khc nhau v thi ca ngi ln trong 2 phng php:

Trng pht H qu lgc

Ging ni, nh mt, nt mt gin d Ging ni, nh mt, nt mt bnh tnh

Thi khng thn thin, th ght Thi thn thin nhng kin quyt

Khng chp nhn s la chn ca tr

(i ng ngay khng c n n by gi)

C th chp nhn quyt nh ca tr

(Con c th c tip nhng khng qu 10 gi)


84/203


Cn phi ni thm rng mt s ngi ln, d khng qut mng, nh p tr nhng li s dng phngphp coi nh tr khng tn ti: khng tr chuyn, khng nghe tr ni, khng nhn thy tr lm g ngayc khi tr h, Tuy cch lm ny khng gy hu qu trc tip nh nh pht nhng cng l mt cchk lut tiu cc v n lm gim s tng tc, thng cm, hiu bit gia ngi ln v tr. Tr c th hiuhnh vi ng x ca cha m, thy c lc l khng quan tm, khng tn trng, khng yu qu. Khi tr

tin rng h chng quan tm g n mnh th tr rt d c suy ngh mnh cng chng cn, mnh s.... Trs t chi khn

phương pháp kỷ luật tích cực

Documents