phd presentation

Διαδικτυακό Περιβάλλον Υποστήριξης Κοινοτήτων Μάθησης

για Εκπαίδευση από ΑπόστασηΑξιοποίηση στη Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτορική Διατριβή

Στέφανος Π. Ζιώβας

ΑθήναΙούλιος 2011

Τμήμα Πληροφορικής και ΤηλεπικοινωνιώνΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2

Αντικείμενο Διατριβής

Η διατριβή εντάσσεται

στο πλαίσιο

υποστήριξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας

μέσω των

Περιβαλλόντων Υποστήριξης Ηλεκτρονικών Κοινοτήτων Μάθησης

που αξιοποιούν

τις τεχνολογίες κοινωνικού λογισμικού

για την

πρόσβαση στην πληροφορία και τη δημιουργία γνώσης

3

Συμβολή της Διατριβής

Διαδικτυακό εκπαιδευτικό περιβάλλον

CRICOS (CReate Interconnected COmmunitieS)

το οποίο υποστηρίζει

τη δημιουργία

τη διαχείριση

τη λειτουργία

και

τη διασύνδεση κοινοτήτων

4

Περιεχόμενα

Κοινότητες πρακτικής

Μελέτη περίπτωσης διασύνδεσης κοινοτήτων

Αρχές σχεδίασης του περιβάλλοντος CRICOS

Αξιολόγηση του περιβάλλοντος CRICOS

Συμβολή-Μελλοντική έρευνα

5

H Μάθηση στις Κοινότητες

Κοινωνική διαδικασία συμμετοχής στις δραστηριότητες της κοινότητας

Λαμβάνει τη μορφή της νόμιμης περιφερειακής συμμετοχής (Lave & Wenger, 1991)

Διαδικασία διαπραγμάτευσης του νοήματος η οποία περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση της συμμετοχής (participation)

της πραγμοποίησης (reification)

(Wenger, 1998)

6

Κοινότητες Πρακτικής

Χαρακτηριστικά των κοινοτήτων πρακτικής: αμοιβαία δέσμευση των συμμετεχόντων σε ενέργειες

το νόημα των οποίων διαπραγματεύονται από κοινού.

διαπραγμάτευση ενός κοινού εγχειρήματος.

ανάπτυξη ενός κοινού ρεπερτορίου πόρων για τη διαπραγμάτευση του νοήματος.

(Wenger, 1998)

7

Διασύνδεση κοινοτήτων

Ιστορίες κοινής μάθησης που δημιουργούν όρια

Οι κοινότητες πρακτικής δεν είναι κλειστά συστήματα

Τα όρια πρέπει να διασχιστούν ώστε να καθιερωθούν συνδέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο

Οι συνδέσεις μπορούν να καθιερωθούν με την παροχή τεχνουργημάτων, ανθρώπων ή χώρων που μπορούν να ενεργήσουν ως κοινά σημεία αναφοράς (Wenger, 1998) συνοριακά αντικείμενα (boundary objects)

διαμεσολαβήσεις (brokering)

συνοριακές συναντήσεις (boundary encounters).

8







9

Οι κοινότητες

Κοινότητα ερευνητών: Ερευνητές του Εργαστηρίου Εκπαιδευτικής και Γλωσσικής Τεχνολογίας (ΕΕΓΤ)

Κοινότητα εκπαιδευτικών: Εκπαιδευτικοί Πληροφορικής που διδάσκουν σε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Κοινότητα φοιτητών: Φοιτητές και διδάσκοντες του μαθήματος «Πληροφορική και Εκπαίδευση

Κοινό εγχείρημα: Οι φοιτητές σε συνεργασία με τους ερευνητές και τους εκπαιδευτικούς δημιουργούν εκπαιδευτικό υλικό που βασίζεται στις ΤΠΕ το οποίο εισάγει τις καινοτομίες των ερευνητών στη διδακτική πρακτική των εκπαιδευτικών.

10

Οφέλη

Ερευνητές Προώθηση της ερευνητικής τους εργασίας στα σχολεία Εφαρμογή της έρευνας τους στην πράξη Λήψη ανατροφοδότησης Προσαρμογή της έρευνας στις ανάγκες των εκπαιδευτικών

Εκπαιδευτικοί Ενημέρωση για τις καινοτομίες στον τομέα των ΤΠΕ στην εκπαίδευση Συμβολή στην ανάπτυξη της σχετικής με το επάγγελμά τους έρευνας Κατάρτιση των μελλοντικών συναδέλφων

Φοιτητές Εργασίες σε αυθεντικά πλαίσια Συνεργασία με επαγγελματίες Δυνατότητα εφαρμογής της εργασίας τους στην πράξη

11

Η έρευνα

Στόχος: Διερεύνηση των συνθηκών για τη διασύνδεση κοινοτήτων και των τεχνολογικών απαιτήσεων για την υποστήριξή τους

Ερευνητικά ερωτήματα (ΕΕ1)Ποιοι είναι οι τρόποι συνεργασίας μεταξύ των μελών των

διαφορετικών κοινοτήτων;

(ΕΕ2)Ποια είναι τα τεχνουργήματα τα οποία δύναται να αποτελέσουν κατάλληλα συνοριακά αντικείμενα για τη διασύνδεση των κοινοτήτων;

(ΕΕ3)Πως ή διασύνδεση των τριών κοινοτήτων μπορεί να συμβάλλει στην εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτικών;

(ΕΕ4)Σε ποιο βαθμό η ηλεκτρονική πλατφόρμα Moodle υποστηρίζει τη διασύνδεση μελών διαφορετικών κοινοτήτων;

12

Συμμετέχοντες

6 ερευνητές του Εργαστηρίου Εκπαιδευτικής και Γλωσσικής Τεχνολογίας

6 εκπαιδευτικοί πληροφορικής της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

1 μέλος ΔΕΠ

10 φοιτητές του μαθήματος «Πληροφορική και Εκπαίδευση»

13

Διαδικασία

Φάσεις Περιγραφή

Φάση I

Προσθήκη υλικού

Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Εκπαιδευτικής και Γλωσσικής Τεχνολογίας αναρτούν υλικό που περιλαμβάνει στοιχεία από την ερευνητική τους περιοχή και αποτελέσματα από τη μέχρι τώρα έρευνά τους.

Φάση II

Επιλογή θέματος

Οι εκπαιδευτικοί πληροφορικής μελετούν το υλικό των ερευνητών, επιλέγουν την περιοχή που τους ενδιαφέρει και σε συνεργασία με τον αντίστοιχό ερευνητή προετοιμάζουν το πλαίσιο της εργασίας το οποίο προτείνεται στους φοιτητές.

Φάση III

Υλοποίηση εργασίας

Οι φοιτητές του μαθήματος «Πληροφορική και Εκπαίδευση» επιλέγουν μια από τις προτεινόμενες εργασίες και προχωρούν στην εκπόνησή της έχοντας την υποστήριξη του διδάσκοντα, του ερευνητή και του εκπαιδευτικού.

Φάση IV

Εφαρμογή

Οι φοιτητές παρακολουθούν τη διδασκαλία του εκπαιδευτικού, η οποία υποστηρίζεται από το εκπαιδευτικό υλικό που έχουν δημιουργήσει στην προηγούμενη φάση, και σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό προτείνουν βελτιώσεις.

15

Αποτελέσματα (ΕΕ1)

(ΕΕ1)Ποιοι είναι οι τρόποι συνεργασίας μεταξύ των μελών των διαφορετικών κοινοτήτων;

Σχεδιασμένος τρόπος συνεργασίας: Τα τεχνουργήματα των ερευνητών ως βάση συνεργασίας

2 θέματα εργασίας 4 εργασίες

Προκύπτων τρόπος συνεργασίας: 2 εκπαιδευτικοί προτείνουν τα τεχνουργήματα των εκπαιδευτικών ως βάση συνεργασίας

1 θέμα εργασίας

16


(ΕΕ2)Ποια είναι τα τεχνουργήματα τα οποία δύναται να αποτελέσουν κατάλληλα συνοριακά αντικείμενα για τη διασύνδεση των κοινοτήτων;

Πρωτεύοντα συνοριακά αντικείμενα: Εργασίες που δημιουργήθηκαν από τους αντιπρόσωπους των κοινοτήτων Ερευνητών, Εκπαιδευτικών και Φοιτητών

Δευτερεύοντα συνοριακά αντικείμενα: Άρθρα ερευνητών, Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα ερευνητών, Εκπαιδευτικό υλικό εκπαιδευτικών, Κείμενο διαμόρφωσης θεμάτων εργασιών.

17


Διαδικτυακό διαλογικό περιβάλλον στο πλαίσιο της εργασίας: «Οι τεχνικές μεταγωγής πακέτου για το διαλογικό σύστημα RETUDIS»

18


Διαδικτυακό διαλογικό περιβάλλον στο πλαίσιο της εργασίας: «Οι τεχνικές μεταγωγής πακέτου για το διαλογικό σύστημα RETUDIS»

Ερευνητής: γνώση για το θεωρητικό υπόβαθρο των διαδικτυακών διαλογικών συστημάτων

Εκπαιδευτικός: γνώση για τις παρανοήσεις των μαθητών στο αντικείμενο «Τεχνικές μεταγωγής πακέτου»

Φοιτητές: γνώση για τις τεχνικές πτυχές των διαδικτυακών εκπαιδευτικών συστημάτων

Η συντεθειμένη γνώση εμπεριέχεται στο περιβάλλον

19


Δευτερεύοντα συνοριακά αντικείμενα

Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί εκτίμησαν τα ακαδημαϊκά άρθρα ως λιγότερο χρήσιμο τύπο υλικού.

«Τα άρθρα είναι πολύ θεωρητικά και δεν μπορεί να δει κανείς πώς η συγκεκριμένη έρευνα εφαρμόζεται στην πράξη»

Το εύρημα υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι οι ερευνητές και οι εκπαιδευτικοί διαθέτουν διαφορετικούς τρόπους για την αξιολόγηση της πληροφορίας των ακαδημαϊκών άρθρων (Bartels, 2003)

20


(ΕΕ3)Πως ή διασύνδεση των τριών κοινοτήτων μπορεί να συμβάλλει στην εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτικών;

Αίσθηση κοινότητας μεταξύ των συμμετεχόντων

Οι εργασίες δεν ήταν αντικείμενο βαθμολόγησης και αρχειοθέτησης

Υλοποίηση εργασιών που αφορούν αυθεντικές περιπτώσεις εισαγωγής των ΤΠΕ στη διδακτική πρακτική

Δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής της εργασίας

21


(ΕΕ4)Σε ποιο βαθμό η ηλεκτρονική πλατφόρμα Moodle υποστηρίζει τη διασύνδεση μελών διαφορετικών κοινοτήτων;

Ικανοποιητική παροχή δυνατοτήτων για την υποστήριξη της επικοινωνίας μεταξύ των συμμετεχόντων

Περιορισμοί στην ανάρτηση υλικού στον πληροφοριακό χώρο μιας κοινότητας

Δεν υπάρχει δυνατότητα συσχετισμού υλικού. Υλικό που απευθύνεται σε περισσότερες από μια κοινότητες θα πρέπει να αναρτηθεί επαναληπτικά σε όλες τις κοινότητες.

22

Συμπεράσματα

Χαρακτηριστικά ηλεκτρονικής πλατφόρμας που υποστηρίζει ικανοποιητικά τη διασύνδεση κοινοτήτων:

Ο πληροφοριακός χώρος της κάθε κοινότητας είναι δομημένος με βάση τα θέματα στα οποία η κοινότητα εστιάζει και τους τύπους των πληροφοριακών πόρων που τα μέλη της κοινότητας μοιράζονται.

Τα μέλη μιας κοινότητας αναρτούν και ταξινομούν το υλικό τους στον πληροφοριακό χώρο της κοινότητας και δημιουργούν ομάδες συζήτησης για το υλικό.

Τα μέλη πολλαπλών κοινοτήτων παρέχουν συνδέσεις μεταξύ των πληροφοριακών χώρων των κοινοτήτων τους.

Τα μέλη διαφορετικών κοινοτήτων μπορούν να συμμετέχουν σε διακοινοτικές ομάδες

23







24

Περιβάλλοντα υποστήριξης Ηλεκτρονικών Κοινοτήτων

Οργάνωση πληροφοριακού χώρου. Αφορά στο είδος των πληροφοριακών πόρων που υποστηρίζονται από το περιβάλλον καθώς και στον τρόπο με τον οποίο αυτοί οργανώνονται.

Προφίλ χρήστη. Οι πληροφορίες για το χρήστη που το περιβάλλον συλλέγει και διατηρεί.

Τεχνολογίες κοινωνικού λογισμικού. Τα είδη των τεχνολογιών κοινωνικού λογισμικού που αξιοποιεί το περιβάλλον.

Πρόσβαση στην πληροφορία. Ο τρόπος με τον οποίο το περιβάλλον διευκολύνει την πρόσβαση στην πληροφορία αξιοποιώντας τα στοιχεία των προηγούμενων αξόνων.

Κοινότητες που το περιβάλλον υποστηρίζει. (κοινότητα ενδιαφέροντος, προσανατολισμένη προς το στόχο κοινότητα ενδιαφέροντος, κοινότητα εκπαιδευομένων, κοινότητα πρακτικής)

(Henri και Pudelko, 2003)

25

Τεχνολογίες κοινωνικού λογισμικού

Συνεργατική διήθηση (Collaborative filtering). Σύσταση στοιχεία περιεχομένου στο χρήστη λαμβάνοντας υπόψη τις γνώμες άλλων χρηστών γι’ αυτά τα στοιχεία.

Κοινωνική πλοήγηση (Social navigation). Πλοήγηση στον πληροφοριακό χώρο μιας κοινότητας κάνοντας τη συναθροισμένη συμπεριφορά της κοινότητας ορατή

Κοινωνική σήμανση (Social tagging). Συμμετοχική οργάνωση του πληροφοριακού χώρου μιας κοινότητας επιτρέποντας στους χρήστες την εισαγωγή λέξεων κλειδιών για την περιγραφή των πληροφοριακών πόρων

Ταξινομίες (Taxonomies) <=> Λαϊκονομίες (Folksonomies)

26

Περιορισμοί των τεχνολογιών κοινωνικού λογισμικού

Συνεργατική διήθηση πρόβλημα της ψυχρής εκκίνησης. Εμφανίζεται στην περίπτωση

που δεν υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός αξιολογήσεων (Schafer et al., 2007)

Κοινωνική πλοήγηση φαινόμενο της χιονοστιβάδας. Στην περίπτωση που κάποιος

χρήστης ακολουθήσει μια λάθος διαδρομή – μονοπάτι, αυτό επηρεάζει τη συμπεριφορά των άλλων χρηστών. ( Svensson et al., 2001).

Κοινωνική σήμανση Τα προβλήματα που σχετίζονται με τα μη ελεγχόμενα λεξιλόγια

οδηγούν σε ένα αριθμό περιορισμών (π.χ. αμφισημία, συνώνυμα) στις λαικονομίες (Mathes, 2004).

27

Ανοικτά θέματα

Ενίσχυση του επιπέδου συμμετοχής των χρηστών στην οργάνωση του πληροφοριακού χώρου της κοινότητας

Περιορισμός των προβλημάτων των τεχνολογιών κοινωνικού λογισμικού

Παροχή μηχανισμών για τη διευκόλυνση της διασύνδεσης κοινοτήτων

28

Το περιβάλλον CRICOS

Υποστηρίζει τη συνεργατική οργάνωση του πληροφοριακού χώρου της κοινότητας παρέχοντας τη δυνατότητα σημασιολογικών συσχετισμών μεταξύ των δομικών του στοιχείων.

Συνδυάζει και προσαρμόζει τεχνολογίες κοινωνικού λογισμικού για τη βελτίωση της πρόσβασης στην πληροφορία

Παρέχει μηχανισμούς για τη διευκόλυνση της διασύνδεσης κοινοτήτων.

30

Η κοινότητα στο περιβάλλον CRICOS

Πεδίο γνώσης κοινότητας

Έγγραφα. Οι βασικοί πληροφοριακοί πόροι της κοινότητας

Θεματικές κατηγορίες. Ο σχεδιασμός τους ακολουθεί την προσέγγιση των ταξινομιών

Έννοιες. Ακολουθεί την προσέγγιση των λαϊκονομιών

31


Πολιτική κοινότητας

Άξονες Εγγραφή μελών Πρόσβαση στην πληροφορία Δυνατότητες – υποχρεώσεις μελών

Διαφοροποίηση πολιτικής για Τα μέλη των κοινοτήτων που φιλοξενούνται στο περιβάλλον Τους επισκέπτες

32


Πέντε κατηγορίες μελών

Διαχειριστής συστήματος

Διαχειριστής κοινότητας

Διαχειριστής θεματικής κατηγορίας

Διαχειριστής ομάδας

Μέλος

οι δυνατότητες των οποίων καθορίζονται από την πολιτική της κοινότητας.

33


Τύπος εγγράφου

Εναλλακτικός μηχανισμός κατηγοριοποίησης υλικού

Προσδιορισμός του υλικού που μια κοινότητα διαπραγματεύεται

Επιτρέπει το συσχετισμό εγγράφων ανάλογα με τον τύπο τους

Δημιουργία μεταδεδομένων ανά τύπο εγγράφου για την ακριβέστερη περιγραφή και αναζήτηση του πληροφοριακού υλικού

34


Μεταδεδομένα

Γενική Δομή μεταδεδομένων Ονομασία Τύπος (Αριθμός, Κείμενο, Λίστα) Εύρος τιμών

Λειτουργεί ως δεξαμενή παροχής στοιχείων μεταδεδομένων

Τα στοιχεία μεταδεδομένων συνθέτουν δομές μεταδεδομένων για τον ανάλογο τύπο εγγράφου

37

Η δημιουργία σχέσεων στο περιβάλλον CRICOS

Τρία επίπεδα

Δημιουργία τύπου σχέσης. Καθορισμός των φράσεων που αντιστοιχούν στις κατευθύνσεις της ακμής που συνδέει δύο κόμβους

Προσδιορισμός των τύπων σχέσεων που συνδέουν τύπους εγγράφου

Εφαρμογή της σχέσης για τη σύνδεση δομικών στοιχείων

39

Η δημιουργία σχέσεων στο περιβάλλον CRICOS

41

Η επικοινωνία στο περιβάλλον CRICOS

Ομάδες συζήτησης στους χώρους

Της κοινότητας

Της θεματικής κατηγορίας

Της ομάδας

Του εγγράφου

Του προσωπικού χώρου του χρήστη

42


44


Προσωπικά μηνύματα

Μηνύματα που ανταλλάσσουν οι χρήστες

Μηνύματα συστήματος (π.χ. ενημέρωση για εισαγωγή πληροφοριακού πόρου που ενδιαφέρει το χρήστη)

Μηνύματα που δημιουργούνται από το περιβάλλον για ενέργειες χρηστών που αφορούν τον χρήστη (π.χ. απάντηση σε πρόσκληση φιλίας)

45


46


47

Ομάδες στο περιβάλλον CRICOS

Πολιτική ομάδας

Διαδικασία εγγραφής μελών

Δημοσίευση πληροφοριών για την ομάδα

Διαχείριση και αξιολόγηση υλικού

Δυνατότητα δημιουργίας διακοινοτικών ομάδων

49

Ομάδες στο περιβάλλον CRICOS

50

Προφίλ μέλους

Γενικές πληροφορίες για το μέλος.

Τις κοινότητες που το μέλος συμμετέχει.

Τις ομάδες που το μέλος συμμετέχει.

Τα έγγραφα και τις έννοιες που έχει συνεισφέρει το μέλος στις κοινότητες που συμμετέχει.

Πληροφορίες που αφορούν το ιστορικό πλοήγησης του μέλους.

Τα έγγραφα που το μέλος έχει αξιολογήσει και το βαθμό της αξιολόγησης για κάθε έγγραφο.

Τα έγγραφα που το μέλος έχει προτείνει σε τρίτους.

Τα έγγραφα που ανήκουν σε κάποια από τις προσωπικές συλλογές του μέλους.

Τα μέλη που ανήκουν στη λίστα φίλων του μέλους.

Τις θεματικές κατηγορίες που ανήκουν στα ενδιαφέροντα του μέλους και το επίπεδο γνώσης του μέλους για κάθε θεματική κατηγορία.

51

Προφίλ μέλους

52

Μονάδα παροχής Συστάσεων

Παροχή συστάσεων με βάση το περιεχόμενο. Αποστολή μηνυμάτων για έγγραφα που αναρτούνται σε θεματική κατηγορία που

ανήκει στα ενδιαφέροντα του χρήστη

Συνεργατική διήθηση Συστάσεις με βάση την αξιολόγηση εγγράφου από ομάδες χρηστών που

σχετίζονται με το χρήστη Άμεσου τύπου αξιολόγηση: η βαθμολογία του χρήστη Έμμεσου τύπου αξιολόγηση

Το πλήθος των επισκέψεων στον πληροφοριακό χώρο του εγγράφου από το μέλος. Η ύπαρξη του έγγράφου σε κάποια από τις προσωπικές συλλογές του μέλους. Το πλήθος των συστάσεων που το μέλος έχει πραγματοποιήσει για το έγγραφο σε

τρίτους Ομάδες χρηστών

Χρήστες που ανήκουν στη λίστα φίλων του χρήστη Χρήστες που έχουν κοινά ενδιαφέροντα με το χρήστη

53

Κοινωνική πλοήγηση στο περιβάλλον CRICOS

Οπτικοποίηση της χρησιμότητας ενός εγγράφου για:

Το μέλος στο οποίο απευθύνεται η οπτικοποίηση

Τους φίλους αυτού του μέλους

Τα μέλη που έχουν κοινά ενδιαφέροντα με αυτό το μέλος

54

Κοινωνική πλοήγηση στο περιβάλλον CRICOS

55

Διασύνδεση κοινοτήτων στο περιβάλλον CRICOS

Δυνατότητα υποστήριξης από το περιβάλλον πολλαπλών κοινοτήτων και τη δυνατότητα της πολλαπλής συμμετοχής ενός μέλους σε περισσότερες από μία κοινότητες.

Δυνατότητα διαμόρφωσης ειδικής πολιτικής κοινότητας που καθορίζει τον τρόπο έγγραφής και την πρόσβαση στην πληροφορία για τα μέλη των διαφορετικών κοινοτήτων του περιβάλλοντος.

Δυνατότητα διαμεσολάβησης που παρέχεται στα μέλη που έχουν την ιδιότητα της πολλαπλής συμμετοχής σε περισσότερες από μια κοινότητες μέσω της οποίας τα μέλη μπορούν να συσχετίσουν δομικά στοιχεία των πεδίων γνώσης αυτών των κοινοτήτων.

Ανάδειξη των πληροφοριακών πόρων που συνδέουν τους πληροφοριακούς χώρους διαφορετικών κοινοτήτων και μπορεί να λειτουργήσουν ως συνοριακά αντικείμενα.

Δυνατότητα πλοήγησης από τον πληροφοριακό χώρο μιας κοινότητας στον πληροφοριακό χώρο μιας άλλης μέσω των συνδέσεων που αντιστοιχούν στις σχέσεις που συνδέουν τα δομικά στοιχεία των πεδίων γνώσης των κοινοτήτων.

Δυνατότητα δημιουργίας διακοινοτικών ομάδων

56







57

Αξιολόγηση

1η μελέτη. Πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού μαθήματος «Εκπαίδευση από Απόσταση» το οποίο παρέχεται από το τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

2η μελέτη. Πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος «Εφαρμογές Πληροφορικής» στο 2ο Λύκειο Αργυρούπολης.

58

1η μελέτη

Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για την παροχή εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με την αξιοποίηση του περιβάλλοντος CRICOS.

Συμμετείχαν 14 φοιτητές του μαθήματος «Εκπαίδευση από Απόσταση»

Διάρκεια: 8 εβδομάδες

Πρώτη ομάδα φοιτητών: κοινότητα «Τεχνολογίες Πληροφορικής»

Δεύτερη ομάδα φοιτητών: κοινότητα «Java».

59

Ερευνητικά ερωτήματα

(ΕΕ1): Ποιες είναι οι αντιλήψεις των φοιτητών σχετικά με τη γενική ευχρηστία του περιβάλλοντος CRICOS;

(ΕΕ2): Ποιες είναι οι απόψεις των φοιτητών σχετικά με τη χρησιμότητα και ευχρηστία των βασικών συνιστωσών του περιβάλλοντος CRICOS;

(ΕΕ3): Ποια τα επίπεδα συμμετοχής των μελών μιας κοινότητας στο περιβάλλον CRICOS; Είναι το επίπεδο συμμετοχής ενός μέλους ορατό στα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας μέσα από το περιβάλλον;

(ΕΕ4): Σε ποιο βαθμό, το περιβάλλον CRICOS, διευκολύνει τη σταδιακή συμμετοχή ενός μέλους στις δραστηριότητες μιας κοινότητας;

(ΕΕ5): Ποια τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του περιβάλλοντος κατά τη χρήση του στην παροχή εξ αποστάσεως εκπαίδευσης;

60

Συλλογή δεδομένων

Ερωτηματολόγια Computer System Usability Questionnaire (CSUQ)

(Lewes, 1995) – Κλίμακα 1-7.

Απόψεις των συμμετεχόντων για την ευχρηστία και χρησιμότητα συγκεκριμένων συνιστωσών του CRICOS.

Δομή και οργάνωση πληροφοριακού χώρου Πληροφορίες για το υλικό – κοινωνική πλοήγηση Πληροφορίες μέλους Στοιχεία επικοινωνίας Παροχή ενημέρωσης Διασύνδεση κοινοτήτων

61


Αρχεία καταγραφής

Το πληροφοριακό υλικό που αναρτήθηκε (Έγγραφα – Έννοιες).

Οι σημασιολογικές σχέσεις μεταξύ των δομικών στοιχείων του πεδίου γνώσης της κοινότητας που δημιουργήθηκαν.

Τα σχόλια και οι βαθμολογίες που πραγματοποιήθηκαν σε έγγραφα.

Οι ανακοινώσεις που αναρτήθηκαν στις ομάδες συζήτησης.

Τα προσωπικά μηνύματα που ανταλλάχθηκαν από τους συμμετέχοντες.

Οι σχέσεις φιλίας που δημιουργήθηκαν μεταξύ των συμμετεχόντων.

62


Συνεντεύξεις Επίπεδο συμμετοχής του φοιτητή στην κοινότητα που

δημιουργήθηκε με την αξιοποίηση του περιβάλλοντος CRICOS

Παράγοντες που επηρέασαν τη συμμετοχή του φοιτητή

Χαρακτηριστικά του CRICOS που υποστηρίζουν τη μάθηση σε μια κοινότητα

Πλεονεκτήματα - μειονεκτήματα από τη χρησιμοποίηση του CRICOS για την παροχή εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

63


(ΕΕ1): Ποιες είναι οι αντιλήψεις των φοιτητών σχετικά με τη γενική ευχρηστία του περιβάλλοντος CRICOS;

Το περιβάλλον CRICOS βαθμολογείται υψηλά σε θέματα ευχρηστίας.

Καλύτερη καθοδήγηση από το περιβάλλον και καλύτερες υποδείξεις στα λάθη που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εργασίας τους

64


(ΕΕ2): Ποιες είναι οι απόψεις των φοιτητών σχετικά με τη χρησιμότητα και ευχρηστία των βασικών συνιστωσών του περιβάλλοντος CRICOS;

Πληροφοριακός χώρος το πεδίο μιας κοινότητας μπορεί να αναπαρασταθεί

αποδοτικά στο περιβάλλον CRICOS. η οργάνωση του πληροφοριακού χώρου μιας κοινότητας

διευκολύνει την πρόσβαση στους πληροφοριακούς της πόρους και την εισαγωγή νέων πληροφοριακών πόρων

Βελτίωση της δυνατότητας διαχείρισης σχέσεων

65


Πληροφορίες για το υλικό – Κοινωνική πλοήγηση Οι συμμετέχοντες θεωρούν χρήσιμες τις πληροφορίες που

παρέχονται από το περιβάλλον

περαιτέρω διερεύνηση σχετικά με τη σχεδίασης της κοινωνικής πλοήγησης

Στοιχεία επικοινωνίας οι φοιτητές θεωρούν χρήσιμες και εύχρηστες τις δυνατότητες

επικοινωνίας του περιβάλλοντος

Ένας αριθμός φοιτητών ζήτησε την προσθήκη της δυνατότητας ενημέρωσης μέσω email κάθε φορά που υπάρχει στο περιβάλλον μήνυμα που τους αφορά

αρκετοί φοιτητές θεωρούν ότι στο περιβάλλον θα πρέπει να προστεθούν δυνατότητες σύγχρονης επικοινωνίας

66


Πληροφορίες μέλους

Όλοι οι φοιτητές θα ήθελαν να είναι ορατές οι θεματικές κατηγορίες που ανήκουν στα ενδιαφέροντα ενός μέλους

Λιγότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η δυνατότητα της παρουσίασης των φίλων ενός μέλους (57, 14%).

Σχετικά με τις προσωπικές τους πληροφορίες που επιθυμούν να είναι ορατές, όλοι οι φοιτητές θα ήθελαν να παρουσιάζονται οι ομάδες στις οποίες ανήκουν.

67


Παροχή ενημέρωσης

οι φοιτητές θεωρούν χρήσιμες τις λειτουργίες παροχής ενημέρωσης του περιβάλλοντος

Οι φοιτητές προτιμούν περισσότερο τις άμεσες μορφές παροχής ενημέρωσης από την έμμεσου τύπου ενημέρωση που παρέχεται από την κοινωνική πλοήγηση.

68


Διασύνδεση κοινοτήτων οι φοιτητές θεωρούν χρήσιμες τις δυνατότητες

διασύνδεσης κοινοτήτων που παρέχονται από το περιβάλλον

Οι περισσότεροι φοιτητές επιθυμούν την αξιολόγηση του υλικού τους από μέλη άλλων κοινοτήτων τη συμμετοχή μελών άλλων κοινοτήτων στο διάλογο που

αναπτύσσεται στην κοινότητα.

Αντίθετα ελάχιστοι φοιτητές θεωρούν ότι τα μέλη άλλων κοινοτήτων θα πρέπει να έχουν τη

δυνατότητα ανάρτησης υλικού και εννοιών στον πληροφοριακό χώρο της κοινότητάς

69


(ΕΕ3): Ποια τα επίπεδα συμμετοχής των μελών μιας κοινότητας στο περιβάλλον CRICOS; Είναι το επίπεδο συμμετοχής ενός μέλους ορατό στα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας μέσα από το περιβάλλον;

τρεις βασικές κατηγορίες συμμετεχόντων Ομάδα πυρήνας (Core group). Ενεργοί συμμετέχοντες (Active members). Περιφερειακοί συμμετέχοντες (Peripheral members).

(Wenger, 2002)

70


0

5

10

15

20

25

30

35

Σ_Μ Π_Π Ν_Φ Α_Α Κ_Τ Ν_Π Ν_Κ

Ανακοινώσεις

Σχέσεις

Σχόλια - Βαθμολογίες

Πληροφοριακό Υλικό

0

5

10

15

20

25

30

35

Κ_Ρ Ι_Κ Χ_Φ Δ_Π Ζ_Τ Ε_Μ Γ_Π

Ομάδες Συζήτησης

Σχέσεις

Σχόλια - Βαθμολόγηση

Πληροφοριακό Υλικό

Καταγραφή δραστηριοτήτων της κοινότητας «Java»

Καταγραφή δραστηριοτήτων της κοινότητας «Τεχνολογίες Πληροφορικής»

71


κοινότητα «Τεχνολογίες Πληροφορικής» ο φοιτητής Α_Α πραγματοποίησε το 50% της συνολικής συνεισφοράς Οι φοιτητές Ν_Π, Π_Π και Ν_Φ πραγματοποίησαν σημαντική συνεισφορά στην

κοινότητα κατέχοντας το 22,22%,16,67% και 7,78% της συνολικής συνεισφοράς Ο καθένας από τους υπόλοιπους τρεις συμμετέχοντες πραγματοποίησε το

1,11% της συνολικής συνεισφοράς.

Κοινότητα «Java» η φοιτήτρια Κ_Ρ και ο φοιτητής Γ_Π πραγματοποίησαν το 39,36% και 31,91%

της συνολικής συνεισφοράς δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφοροποίηση ως προς το επίπεδο συμμετοχής

των υπολοίπων το οποίο διακυμάνθηκε από το 4,26% έως το 9,57% της συνολικής συνεισφοράς.

Το επίπεδο συμμετοχής ενός μέλους είναι ορατό στην κοινότητα του περιβάλλοντος CRICOS ιδιαίτερα στην περίπτωση που η συμμετοχή του μέλους είναι σημαντική (το μέλος ανήκει στην ομάδα πυρήνα της κοινότητας).

72


(ΕΕ4): Σε ποιο βαθμό, το περιβάλλον CRICOS, διευκολύνει τη σταδιακή συμμετοχή ενός μέλους στις δραστηριότητες μιας κοινότητας;

Οι φοιτητές θεωρούν ότι το περιβάλλον CRICOS διευκολύνει τη συμμετοχή σε μια

κοινότητα παρέχοντας μηχανισμούς για τη σταδιακή εμπλοκή ενός μέλους στις δραστηριότητες της κοινότητας

μέσω του περιβάλλοντος μπορούν να αντιληφθούν το πεδίο ενδιαφέροντος μιας κοινότητας και να εντοπίσουν σημεία παρέμβασης.

73


Περιφερειακή συμμετοχή

προσθήκη ενός σχολίου για κάποιο αναρτημένο υλικό της κοινότητας

εισαγωγή κάποιας ανακοίνωσης στις ομάδες συζήτησης ως απάντηση σε κάποιο θέμα συζήτησης

Ενεργή συμμετοχή

συνεισφορά πληροφοριακού υλικού

οι κοινωνικές δομές που υποστηρίζονται από το περιβάλλον διευκολύνουν τη σταδιακή ένταξη ενός μέλους στις δραστηριότητες μιας κοινότητας.

74


Η δημιουργία σχέσεων αποτελεί διαδικασία που απαιτεί πολύ καλή γνώση του πεδίου της κοινότητας.

η δυνατότητα δημιουργίας σχέσεων διευκολύνει σημαντικά τη θεμελίωση της άποψης ενός μέλους για το πεδίο μιας κοινότητας

«Έχεις μια άποψη και θες να την υποστηρίξεις γιατί πιστεύεις ότι η άποψη σου είναι σωστή για να υποστηρίξεις λοιπόν την άποψη σου προσθέτεις υλικό, τεκμήρια που αποδεικνύουν την άποψη σου τα τεκμήρια αυτά τα συνδέεις ας πούμε, τα συνδέεις με ένα κύριο θέμα που λέγεται ας πούμε συγκεκριμένα το θέμα το δικό μου application server εκεί λοιπόν δημιουργείς σχέσεις και δένεις αντικείμενα»

75


(ΕΕ5): Ποια τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του περιβάλλοντος κατά τη χρήση του στην παροχή εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

το περιβάλλον CRICOS μπορεί να ενταχθεί περισσότερο στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής επιμόρφωσης παρά σε αυτό της τυπικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

76

2η μελέτη

Συμμετέχοντες: 4 τμήματα, 53 μαθητές

Διάρκεια: 8 εβδομάδες

1η φάση (4 εβδομάδες): Χρήση του περιβάλλοντος CRICOS για την ανάρτηση, σχολιασμό και βαθμολόγηση εργασιών.

2η φάση (4 εβδομάδες): Υλοποίηση εργασίας με θέμα την «Περιφερειακή μνήμη» Πειραματική ομάδα: Χρήση του περιβάλλοντος CRICOS για το

διαμοιρασμό πληροφοριακών πόρων Ομάδα ελέγχου: Χρήση κοινόχρηστου φακέλου στον

εξυπηρετητή του εργαστηρίου για το διαμοιρασμό πληροφοριακών πόρων

77

Ερευνητικά ερωτήματα

(ΕΕ1): Ποιες είναι οι αντιλήψεις των μαθητών σχετικά με την ευχρηστία του περιβάλλοντος CRICOS και πως οι μαθητές αξιοποίησαν τις διάφορες λειτουργίες του;

(ΕΕ2): Ο διαμοιρασμός πληροφοριακών πόρων μέσω του περιβάλλοντος CRICOS συνεισφέρει θετικότερα στη μαθησιακή διαδικασία σε σχέση με το διαμοιρασμό πληροφοριακών πόρων μέσω κοινόχρηστων φακέλων;

78


Οι μαθητές βαθμολόγησαν υψηλά την ευχρηστία του

περιβάλλοντος CRICOS.

ανέπτυξαν έντονη κοινωνική δραστηριότητα μέσω του περιβάλλοντος

331 σχέσεις φιλίας 522 προσωπικά μηνύματα

χρησιμοποίησαν έναν ιδιαίτερο τρόπο γραφής κειμένου

αξιοποίησαν σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες του κειμενογράφου του περιβάλλοντος

79


80


Πειραματική ομάδα

21 Πηγές

33 Εικόνες

21 σημασιολογικές σχέσεις

Ομάδα ελέγχου

18 Πηγές

26 Εικόνες

81


82


οι μέσοι όροι πριν από την πειραματική συνθήκη δεν διαφέρουν σημαντικά (t=-0,348, df=50,79, p διπλής ουράς = 0,729)

ο μέσος όρος της επίδοσης μετά την πειραματική συνθήκη για την πειραματική ομάδα (Μ=73,33, SD=15,69) είναι σημαντικά υψηλότερος (t=-3,227, df=48,96, p διπλής ουράς = 0,002<0,05) από αυτόν της ομάδας ελέγχου (Μ=58,08, SD=18,55).

Ομάδα

Επίδοση μαθητών

Αρχικό τεστ αξιολόγησης Τελικό τεστ αξιολόγησης

Πειραματική ομάδα(n=27)

54,88(19,11)

73,33(15,69)

Ομάδα ελέγχου(n=26)

53,15(17,19)

58,08(18,55)

83







84

Συμβολή

Η παρούσα διατριβή συνεισφέρει :

τη σχεδίαση ενός διαδικτυακού περιβάλλοντος, η οποία διευκολύνει τους εκπαιδευόμενους στην από κοινού δημιουργία, οικοδόμηση και διαμοιρασμό της γνώσης

μια μέθοδο σχεδιασμού του πεδίου γνώσης της κοινότητας, η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή των εκπαιδευόμενων στη σημασιολογική οργάνωση των δομικών του στοιχείων

μια τεχνική κοινωνικής σήμανσης, η οποία εμπλουτίζει την ταξινόμηση και την πλοήγηση στους πληροφοριακούς πόρους μιας κοινότητας

μια τεχνική συνεργατικής διήθησης, η οποία παρέχει εξατομικευμένη ενημέρωση για πληροφοριακούς πόρους που μπορεί να ενδιαφέρουν το χρήστη με βάση τις προτιμήσεις ομάδων χρηστών που σχετίζονται με το χρήστη

μια τεχνική κοινωνικής πλοήγησης η οποία οπτικοποιεί την χρησιμότητα των πληροφοριακών πόρων για ομάδες χρηστών που σχετίζονται με το χρήστη στον οποίο απευθύνεται η οπτικοποίηση

έναν αριθμό μηχανισμών που διευκολύνουν τη διασύνδεση κοινοτήτων

85

Μελλοντικές κατευθύνσεις

Η αξιοποίηση και αξιολόγηση του διαδικτυακού περιβάλλοντος CRICOS στην υποστήριξη κοινοτήτων με μεγάλο αριθμό μελών και για μεγάλο χρονικό διάστημα προκειμένου

να διερευνηθούν ερωτήματα που αφορούν την οργάνωση του πληροφοριακού χώρου του περιβάλλοντος

να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα των τεχνολογιών κοινωνικού λογισμικού που αξιοποιεί το περιβάλλον

Η ενσωμάτωση στο περιβάλλον εργαλείων για την υποστήριξη σύγχρονης επικοινωνίας

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εργαλείου για την γραφική αναπαράσταση των σημασιολογικών σχέσεων που δημιουργούνται από τους χρήστες του περιβάλλοντος ώστε να διερευνηθούν:

δυνατότητες οπτικοποίησης του σημασιολογικού δικτύου που δημιουργείται από τη σύνδεση των δομικών στοιχείων του πεδίου γνώσης μιας κοινότητας

δυνατότητες οπτικοποίησης της βαρύτητας ενός δομικού στοιχείου με βάση το πλήθος των δομικών στοιχείων που συνδέει

Σας ευχαριστώ

phd presentation

Documents