pencegahan dan pengendalian infeksi 2.docx
TRANSCRIPT
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
1/24
BAB 2. PEMCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI
STANDAR, MAKSUD DAN TUJUAN, ELEMEN PENELITIAN
80% Terpenuhi
20 79% Terpenuhi e!"#i"n
$ 20% Ti"& Terpenuhi
PR'(RAM KEPEMIMPINAN DAN K''RDINASI
Standard PPI.1.
S")u ")"u *e!ih ini+iu en#"-"i e*uruh &e#i")"n pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i Ini+iu )ere!u) &1pe)en "*" pr"&)e& pen.e#"h"n "n
pen#en"*i"n in/e&i "n# iper1*ehn" e*"*ui penii&"n, pe*")ih"n, pen#"*""n ")"u er)i3&"iMaksud dan Tujuan PPI.1
Pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i epun"i pen#"-""n "n# e""i eu"i en#"n u&ur"n ru"h "&i), )in#&") rei&1, &1p*e&i)"
&e#i")"n "n ru"n# *in#&up pr1#r" S")u ")"u *e!ih ini+iu, !er)u#" purn" -"&)u ")"u p"ruh -"&)u, e!eri&"n pen#"-""n e!"#"i 4"#i"n "ri
)"n##un# 5"-"! ")"u Ur"i"n )u#" "n# i)e)"p&"n Ku"*i3&"i pe)u#" )er#"n)un# "ri &e#i")"n "n# ere&" &er5"&"n "n "p") iper1*eh e*"*ui 6
Penii&"n
Pe*")ih"n
Pen#"*""n
Ser)i3&"i ")"u *ieni
E*een Peni*"i"n PPITe*uur SK'
R
D'KUMEN
S""r"n M")eri
S")u ")"u *e!ih ini+iuen#"-"i pr1#r"pen.e#"h"n "n pen#en"*i"nIn/e&i
Pipin"n RS
Kep"*"Ke)u" uni) &er5""n# )er&"i) PPI
An##1)" &1i)ep"ni)i"PPI
Pe!en)u&"n K1i)ep"ni)i"
PPI, pen#1r#"ni"i"n,1per"i1n"*, pr1#r" &er5",pe*"&"n""n"
0
:
0
Acuan:
Pe1"n M"n"#eri"* Pen.e#"h"n
"n Pen#en"*i"n In/e&i i RS "n;"i*i)" Keeh")"n L"inn",Dep&e, 2007
Pe1"n Pen.e#"h"n "nPen#en"*i"n In/e&i i RS "n;"i*i)" Keeh")"n L"inn",Dep&e Per"*in J
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
2/24
S)"n"r PP*2A" pene)"p"n e&"nie &11rin"i un)u& e*uruh &e#i")"n pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i "n# e*i!")&"n 1&)er, per"-")
"n )en"#" *"inn" eu"i u&ur"n "n &1p*e&i)" ru"h "&i)
M"&u "n Tu5u"n PPI2
Ke#i")"n pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i en5"n#&"u &e "*" e)i"p !"#i"n "ri pe*""n"n ru"h "&i) "n e*i!")&"n Ini+iu
i !er!"#"i uni) "n pe*""n"n @e!"#"i .1n)1h, uni) pe*""n"n &*ini, pee*ih"r""n "r"n", pe*""n"n "&"n"n.")erin#, uru"n ru"h)"n##", *"!1r")1riu, /"r"i "n pe*""n"n )eri*i"i A" pene)"p"n e&"nie un)u& e*"&u&"n &11rin"i e*uruh pr1#r"
Me&"nie )ere!u) un#&in erup"&"n u")u &e*1p1& &er5" &e.i*, &1i)e, ")u"n )u#" ")"u e&"nie *"inn" T"n##un# 5"-"!
)er"u&, i"*n" enuun &ri)eri" "n# ene3nii&"n in/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n, e!u") e)1e pen#upu*"n ")"
@ur+ei**"n.e, ene)"p&"n )r")e# un)u& en#")ur pen.e#"h"n in/e&i "n pen#en"*i"n rei&1, "n pr1e pe*"p1r"n K11rin"i )er"u&
&1uni&"i en#"n e*uruh !"#i"nuni) "ri ru"h "&i) un)u& en5"in !"h-" pr1#r" ""*"h !er&e*"n5u)"n "n pr1".)i+e
A"pun e&"nie "n# ipi*ih 1*eh ru"h "&i) un)u& e*"&u&"n &11rin"i pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i, 1&)er "n
per"-") )er-"&i*i "n i*i!")&"n !er"" p"r" pr1/ei1n"* pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i @ Infection control professional Ten"#"
*"inn" !i" )er"u& eu"i u&ur"n "n &1p*e&i)" ru"h "&i) @i"*n"6 epiei1*1#i), p"&"r pen#upu* ")", "h*i )")i)i., "n"#er
uni) )eri*i"i .en)r"*, i.r1!i1*1#i), /"r"i"p1)e&er, uru"n ru"h )"n##", pe*""n"n *in#&un#"n ")"u "r"n", uper+i1r &""r 1per"i
E*een Peni*"i"n PPI2Te*uur
D'KUMENS""r"n M")eri
A" pene)"p"n e&"nieun)u& &11rin"i pr1#r"pen.e#"h"n "n pen#en"*i"nin/e&i
Pipin"n RS
Kep"*"Ke)u" uni) &er5""n# )er&"i) PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i"
PPI
Pe*"&"n" pe*""n"n"n# )er&"i) en#"npr1#r" PPI @1&)er,
&eper"-")"n "ni)"i,ru"h )"n##", pe)u#"*inen "n *"unr, !
Pe*"&"n""n T")" hu!un#"n
&er5" K1i)ep"ni)i" PPI
en#"n e*uruh uni) &er5")er&"i)
0
:
0
Re#u*"i RS6
Pe1"n pen#1r#"ni"i"n
K1i)ep"ni)i" PPI @&huun"
)en)"n# T")"
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
3/24
B K11rin"i &e#i")"npen.e#"h"n "n pen#en"*i"nin/e&i e*i!")&"n pr1/ei1n"*pen.e#"h"n "n pen#en"*i"nin/e&i
Pe*"&"n""n &11rin"i
&e#i")"n PP* en#"npr1/ei1n"* !i"n# PP*
0
:
0
: K11rin"i &e#i")"npen.e#"h"n "n Pen#en"*i"nin/e&i e*i!")&"n uru"nru"h )"n##" @h1ue&eepin#
Pe*"&"n""n &11rin"i
&e#i")"n PPI en#"n pih"&
uru"n ru"h )"n##"
0
:
0
C K11rin"i &e#i")"npen.e#"h"n "n pen#en"*i"nIn/e&i e*i!")&"n )en"#"*"inn" eu"i u&ur"n "n&1p*e&i)" Ru"h "&i)
Pe*"&"n""n &11rin"i&e#i")"n PP* en#"n
pih"&)en"#" *"inn"
0:
0
S)"n"r PP*?Pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n In/e&i !er""r&"n I*u pen#e)"hu"n )er&ini, Pe1"n pr"&)e& "n# "..ep)"!*e eu"i en#"n
per")ur"n "n perun"n#"n "n# !er*"&u, "n )"n"r "ni)"i "n &e!erih"n
M"&u "n Tu5u"n PPI?
In/1r"i ""*"h "n#") pen)in# "*" pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i A.u"n &ei*u"n )er&ini i!u)uh&"n un)u& pe"h""n"n pener"p"n ur+ei**"n.e "n# ee.)i+e A.u"n "p") !er""* "ri "*" "n *u"r ne#eri, eper)i
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
4/24
Up"" Pe"n)"u"n Lin#&un#"n
Kepen&e 87CMen&eSKHII* 200 )en)"n# Pe1"n Te&niAn"*ii D"p"& Keeh")"n*in#&un#"n
Pe1"n S"ni)"i Ru"h S"&i) iIn1nei", Dep&e, 2000
Pe1"n Pen#en"*i"n In/e&iN11.1i"* Di RS, Dep&e, 200
Pe1"n Pe*""n"n pu")S)eri*i"i @=SSD i RS, Dep&e,2002
Pe1"n M"n"#een) Linen i
? Pr1#r" pen.e#"h"n "npen#en"*i"n in/e&i!er""r&"n per")ur"n "nperun"n#"n "n# !er*"&u
Pr1#r" PPI * RS
B Pr1#r" pen.e#"h"n "npen#en"*i"n in/e&i!er""r&"n )"n"r "ni)"i"n &e!erih"n "ri 4""nF
4""n n")i1n"* ")"u *1&"*
Pr1#r" PPI !er""r&"n)"n"r "ni)"i n")i1n"*
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
5/24
S)"n"r, PP*B
Pipin"n ru"h "&i) enei"&"n u!er "" "n# .u&up un)u& enu&un# pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i
M"&u "n Tu5u"n PP*B
Pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i e!u)uh&"n )" "n# .u&up un)u& en."p"i )u5u"n pr1#r" "n &e!u)uh"n ru"h "&i),
e!"#"i"n" i)e)"p&"n 1*eh
4""ne&"nie pen#"-""n "n ie)u5ui 1*eh pipin"n ru"h "&i)
Se!"#"i )"!"h"n, pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n In/e&i e!u)uh&"n u!er "" "n# "p") e!eri&"n eu&"i &ep"" eu" )"
"n penei""n, eper)i "*.1h1*
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
6/24
en#"*1&"i&"n u!er """n# .u&up un)u& pr1#r"pen.e#"h"n "n pen#en"*i"nIn/e&i
:
0
RKA RS
A"n" SIRS un)u& pr1#r" PPI
@!i" e."r"
? A" )e "n"#een)In/1r"i un)u& enu&un#pr1#r" pen.e#"h"n "npen#en"*i"n In/e&i
Du&un#"n SIRS un)u&
pr1#r" PPI
0
:
0
F%K&S DAI P%GAM
S)"n"r PP*:
Ru"h S"&i) enuun "n ene)"p&"n pr1#r" "n# &1preheni/ un)u& en#ur"n#i rei&1 "ri in/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n pp"ien "n )en"#" pe*""n"n &eeh")"n
M"&u "n Tu5u"n PP*:
A#"r pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i e/e&i/, h"ru &1preheni/, en5"n#&"u p"ien "n )en"#" &eeh")"n Pr1#r"
i&en"*i&"n en#"n u")u "n# en#ien)i3&"i "n en#")ur ""*"hF""*"h In/e&i "n# e."r" epiei1*1#i) pen)in# un)u& ru"
"&i) Se!"#"i )"!"h"n, pr1#r" "n peren."n""n "#"r eu"i en#"n u&ur"n, *1&"i #e1#r"3, pe*""n"n "n p"ien ru"h "&i) Pr1#
)er"u& )e un)u& en#ien)i3&"i in/e&i "n en#in+e)i#"i 1u)!re"& "ri Pen"&i) in/e&i Ke!i5"&"n "n pr1eur erup"&"n "
pr1#r" Aeen) rei&1 e."r" peri1i. "n penuun"n ""r"n enurun&"n rei&1 en#"r"h&"n pr1#r" )ere!u)
E#!'!nt P!n$#a$an PPI.(.
T!#usur SK
% D%K&MENSasaran Mat!r$
A" pr1#r" &1preheni/ "nRen."n" enurun&"n rei&1In/e&i )er&"i) pe*""n"n&eeh")"n p"" p"ien
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i"
Pr1#r" &er5" &1i)ep"ni)i"PPI, "n# e*ipu)i6
Up"" enurun&"n rei&1
in/e&i p"" pe*""n"n p"ien
0
:
0
A.u"n6
Pe1"n M"n"#eri"* pen.e#""n Pen#en"*i"n In/e&i * R
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
7/24
PPI
Pe*"&"n" pe*""n"n"n# )er&"i) en#"npr1#r" PPI
"n ;"i*i)" Keeh")"n L"innDep&e, 2''7
2 A" pr1#r" &1preheni/ "nren."n" enurun&"n rei&1in/e&i )er&"i) pe*""n"n&eeh")"n @*ih") 5u#" KPS8B
Up"" enurun&"n rei&1
in/e&i p"" )en"#"&eeh")"n
0
:
0
? Pr1#r" )er"u& &e#i")"n"n# ur+ei**"n.e "n#)e")i. "n pr1".)i+e un)u&enen)u&"n "n#&" in/e&i !i""@enei.
Ke#i")"n ur+ei**"n.e un)u&
en"p")&"n "n#&" In/e&i
0
:
0
Re#u*"i RS6
Pr1#r" PPI
B Pr1#r" )er"u& )eIn+e)i#"i 1u)!re"& "ri Pen"&i)in/e&i @*ih") Ju#" S""r"nKee*"")"n p"ien :, EP
S)e In+e)i#"i p""1u)!re"& pen"&i) in/e&i
0:
0
: Pr1#r" i"r"h&"n 1*ehper")ur"n "n pr1eur "n#!er*"&u
Re#u*"i RS "*" penuun"npr1#r" &er5" K1i)ep"ni)i"PPI
0
:
0C Tu5u"n penurun"n rei&1 "n
""r"n )eru&ur i!u") "nire+ie- e."r" )er")ur
M1ni)1rin# "n e+"*u"i "n#&"
in/e&i
0
:
07 Pr1#r" eu"i en#"n u&ur"n,
*1&"i #e1#r"3, pe*""n"n "np"ien ru"h "&i)
Ke#i")"n eu"i en#"n
!e"rn" RS, *1&"i #e1#r"3RS, "." pe*""n"n RS "nP1*" pen"&i)
0
:0
S)"n"r PPI :
Se*uruh "re" p"ien, )" "n penun5"n# ru"h "&i) i"u&"n "*" pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i
M"&u "n Tu5u"n PPI :
In/e&i "p") "u& &e ru"h "&i) e*"*ui p"ien, &e*u"r#", )", )en"#" u&"re*", pen#un5un#, "n ini+iu *"inn", eper)i p"r" pe)u#
upp*ier Sehin##" e*uruh "re" ru"h "&i) i"n" ini+iuFini+iu ini !er"" h"ru i"u&"n "*" pr1#r" ur+ei**"n.e In/e&i,
pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n
E#!'!n P!n$#a$an PPI (.1.
Te*uur SK'
R D'KUMENS""r"n M")eri Seu" "re" pe*""n"n p"ien
i ru"h "&i) i"u&"n"*" pr1#r" pen.e#"h"n
"n pen#en"*i"n In/e&i
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i"
Pr1#r" PPI p"" eu" uni)&er5" pe*""n"n p"ien
Pr1#r" PPI
4u&)i Pe*"&"n""n
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
8/24
PPI
Kep"*" uni) &er5" "nPe*"&"n" pe*""n"n"n# )er&"i) en#"npr1#r" PPI
2 Seu" "re" )" i ru"h
"&i) i"u&"n "*"pr1#r" pen.e#"h"n "n
pen#en"*i"n in/e&i
Pr1#r" PPI un)u& )" RS
"*" Up"" PPI
? Seu" "re" pen#un5un# iru"h "&i) i"u&"n "*"
pr1#r" pen.e#"h"n "hpen#en"*i"n in/e&i
Pr1#r" PPI un)u& pen#un5un#RS "*" Up"" PPI
S)"n"r PP* C
Ru"h "&i) en##un"&"n pene&")"n !er""r rei&1 "*" enen)u&"n /1&u "ri pr1#r" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i i r
"&i) ""*"h pen.e#"h"n, pen#en"*i"n "n pen#ur"n#"n In/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n
M"&u "n Tu5u"n PP* C
Se)i"p ru"h "&i) h"ru en#ien)i3&"i e."r" epiei1*1#i) in/e&i pen)in#, )ep") in/e&i "n "*")F"*") )er&"i), pr1eur, "n pr"&)epr"&)e& "n# e!eri&"n /1&u "ri up"" pen.e#"h"n "n penurun"n rei&1 "n inien in/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n Pene&")
!er""r&"n rei&1 e!"n)u ru"h "&i) en#ien)i3&"i pr"&)e&&e#i")"n "n in/e&i "n# eh"run" en5"i /1&u pr1#r"n"
Pene&")"n !er""r&"n rei&1 en##un"&"n ur+ei**"n.e e!"#"i &1p1nen pen)in# un)u& pen#upu*"n "n "n"*ii ")" "n#
en#"r"h&"n "een) rei&1
Ru"h "&i) en#upu*&"n "n en#e+"*u"i ")" "n )ep") In/e&i "n# re*e+"n) e!"#"i !eri&u)6
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
9/24
" S"*ur"n Pern"/""n, eper)i6 pr1eur "n per"*")"n )er&"i) en#"n In)u!"i, u&un#"n +en)i*"i e&"ni, )r".he1)1 "n *"in
e!"#"in"! S"*ur"n &en.in#, eper)i6 pr1eur In+"i+e "n per"*")"n )er&"i) en#"n In-e**in# urin"r .")he)er, )e r"in"e urine "n *"in
e!"#"in". Per"*")"n In)r"+".u*"r in+"i/, eper)i Ineri "n pe*""n"n .")he)er +en" .en)r"*, "*ur"n +en" peri/eri "n *"in e!"#"in" L1&"i 1per"i, eper)i pe*""n"n "n )ipe pe!"*u) *u&" "n pr1eur "ep)i. )er&"i)e Pen"&i) "n 1r#"nie "n# i#ni3&"n e."r" epiei1*1#i, u*)i ru# rei)"n) 1r#"ni, +iru*eni in/e&i "n# )in##i/ Mun.u* "n peun.u*"n u*"n# @eer#in# ")"u reeer#in# in/e&i i ""r"&")
E#!'!n P!n$#a$an PPI ).Te*uur
SK'R
D'KUMENS""r"n M")eri
Ru"h "&i) )e*"h ene)"p&"n
/1&u pr1#r" e*"*ui
pen#upu*"n ")" "n# "" i
M"&u "n Tu5u"n " "p"i /
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i"PPI
D")" in/e&i RS e*ipu)i " / 0
:
0
Re#u*"i RS
Ke)en)u"n ur+ei**"n.e
D1.uen) Pe*"&"n""n
L"p1r"n K1i)ep"ni)i" PP*
D")" ur+ei**"n.e, h"i* "n"*iire&1en"i
Tin"& *"n5u) h"i* "n"*ii "n
re&1en"i
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
10/24
pr1e )ere!u), "n eu"i &e*""&"n, en#ip*een)"i &e!i5"&"n, pr1eur, eu&"i "n &e#i")"n *"inn" "n# iper*u&"n un)u&
enurun&"n rei&1 in/e&i
E*een Peni*"i"n PP* 7 Te*uur SK'
RD'KUMEN
S""r"n M")eri
Ru"h "&i) )e*"h en#ien)i3&"ipr1e )er&"i) en#"n rei&1 in/e&i@*ih") 5u#" MP0:, EP
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i"PPI
Ien)i3&"i )erh""p pr1epe*""n"n "n# !erei&1
in/e&i
0
:
0
4u&)i )e*"h i*"&u&"n "eerei&1 @I=RA
N1)u*en r"p")L"p1r"n K1i)ep"ni)i" PPI
Sur") uu*"n
2 Ru"h "&i) )e*"hen#ip*een)"i )r")e#ipenurun"n rei&1 In/e&i p""e*uruh pr1e @*ih") Ju#" MP':,EP
Up"" "n# i*"&u&"n un)u&enurun&"n rei&1 in/e&ip"" e*uruh pr1epe*""n"n
0
:
0
? Ru"h "&i) en#ien)i3&"irei&1 "n" @*ih") Ju#" PP* 7"p"i en#"n PPI67: "n#e!u)uh&"n &e!i5"&"n "n ")"upr1eur, eu&"i )"/, peru!"h"npr"&)e& "n &e#i")"n *"inn"un)u& enu&un# penurun"n
rei&1
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
11/24
i &*ini& en1.1p Me)1e pe!erih"n, iin/e&i "n )eri*i"i en5"#" )"n"r "n# "" i"n"pun i*"&"n"&"n i ru"h "&i)
"n"#een) *"unr "n *inen "n# )ep") "p") en#h"i*&"n penurun"n &1n)"in"i "ri *inen !erih "n rei&1 in/e&i !"#i )"/ "&i!"
*"unr "n *inen "n# &1)1r
E*een Peni*"i"n PPI 7 Te*uur 0
:
0
A.u"n6
Pe1"n *n)"*"i Pu") S)eri*iRu"h S"&i), Dep&e, 2009
Pe1"n M"n"5een Linen i R
S"&i), Dep&e, 200B
Re#u*"i RS6
Pe1"n "n SP'
pe*""n"n1per"i1n"* Uni)S)eri*i"i
Pe1"n "n SP'pe*""n"n1per"i1n"* Uni) Li"n L"unr
D1.uen)6
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
12/24
M"&u "n )u5u"n PPI 7
P"" uun" per"*")"n!"h"n ei @."ir"n In/u, .")he)er, !en"n# "n "n# e5eni )er.e)"& )"n##"* &""*u"r"n" 4i*" )"n##"*
&""*u-"r" p"" !"h"nF!"h"n ini )e*"h )er*e-")i, p"!ri& )i"& en5"in )eri*i)", &e""n"n ")"u )"!i*i)" "ri i)e )ere!u) 4e!er"p
!"h"n eu") pern")""n "n# en#ini&"i&"n !"h-" iin" ""*"h )eri* ep"n5"n# &e""n u)uh Ke!i"&"n ene)"p&"n pr1e un)u
en5"in pen"n"n"n "n# !en"r ")" per!e&"*"n "n# &""*u-"r"
Se!"#"i )"!"h"n, per"*")"n e&"*i p"&"i (single-use) un#&in !i" i reuse "*" &e"""n &huu, A" u" rei&1 )er&"i) in#*eFu
"n reue per"*")"n e&"*i p"&"i A" penin#&")"n rei&1 in/e&i, "n "" rei&1 !"h-" per/1r" per"*")"n )ere!u) un#&in )i"& "e&u
")"u )i"& eu"&"n e)e*"h i pr1e u*"n# 4i*" "*") in#*eFue ireue "&" "" &e!i5"&"n i ru"h "&i) "n# en#"r"h&"n reue
Ke!i5"&"n &1ni)en en#"n per")ur"n "n perun"n#"n n")i1n"* "n )"n"r pr1/ei )er"u& Ien)i3&"i )erh""p6" Per"*")"n "n !"h"n")eri"* "n# )i"& pern"h !i" i reuse! Ju*"h "iu reue &huun" un)u& e)i"p per"*")"n "n !"h"n")eri"* "n# i reuse. )pe pe"&"i"n "n &ere)"&"n, "n)"r" *"in "n# en#ini&"i&"n !"h-" per"*")"n )i"& !i" i reuse; pr1e pe!erih"n un)u& e)i"p Per"*")"n "n# iu*"i e#er" eu"h i#un"&"n "n ii&u)i en#"n pr1)1.1* "n# Je*" "ne Pr1e un)u& pen#upu*"n, "n"*ii, "n pen##un""n "ri ")" pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i "n# )er&"i) en#"n per"*")"n
")eri"* "n# ireue
E*een Peni*"i"n PP* 7, Te*uur SK'
RD'KUMEN
S""r"n M")eri
A" &e!i5"&"n "n pr1eur"n# &1ni)en en#"nper")ur"n "n perun"n#"ni )in#&") n"i1n"* "n "")"n"r pr1/ei "n#en#ien)i3&"i pr1epen#e*1*""n per"*")"n "n#&""*u-"r"
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i" PPI
Kep"*" uni) )eri*i"i
Pe*"&"n" uni) )eri*i"i
Pe*"&"n" pe*""n"n
pen##un" "*") )eri*
Pe*"&"n" pe*""n"n "n#
en##un"&"n per"*")"nreFue
Re#u*"i RS )en)"n#
pen#"-""n per"*")"n&""*u-"r"
0
:
0
Re#u*"i RS6
Ke!i5"&"n "n SP' )en)"n#pen#"-""n per"*")"n&""*u-"r"
Ke!i5"&"n "n SP' )en)"n#pe"&"i"n u*"n# @reFueper"*")"n "n ")eri"*
D1.uen) 1ni)1rin# "n e+"*u
D1.uen) h"i* Peeri&""n
&u"n
2 Un)u& per"*")"n "n ")eri"*in#*e-use "n# ireue, ""&e!i5"&"n )er"u& un)u&i)e " "p"i e i M"&u"n Tu5u"n
Re#u*"i RS )en)"n#pen#")ur"n per"*")"n "n")eri"* "n# i*"&u&"n reFue
0
:
0
? Ke!i5"&"n )e*"h i*"&"n"&"n iip*een)"i&"n
Pe*"&"n""n &eu" re#u*"i)ere!u)
0
:
0
B Ke!i5"&"n )e*"h i1ni)1r M1ni)1rin# "n e+"*u"i)erh""p pe*"&"n""n
0
:
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
13/24
re#u*"i )ere!u) 0
S)"n"r PPI 72
Ru"h "&i) enurun&"n rei&1 in/e&i en#"n pe!u"n#"n "p"h "n# )ep")
M"&u "n Tu5u"n PP* 72Ru"h "&i) epr1u&i !"n"& "p"h e)i"p h"ri Serin#&"*i "p"h )ere!u) ""*"h ")"u &eun#&in"n in/e&iu J"i pe!u"n#"n
"p"h "n# !en"r !er&1n)ri!ui )erh""p penurun"n rei&1 in/e&i i ru"h "&i)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
14/24
S)"n"r PPI 7?
Ru"h "&i) epun"i &e!i5"&"n "n pr1eur pe!u"n#"n !en" )"5" "n 5"ru
M"&u "n Tu5u"n PPI 7?
Pe!u"n#"n !en" )"5" "n 5"ru "n# )i"& !en"r en5"i )"n)"n#"n !e"r !"#i &ee*"")"n )", Ru"h "&i) e")i&"n !"h
&e!i5"&"n i)er"p&"n, D"n en#")ur e."r" "eu")e eu" *"n#&"h "*" pr1e, u*"i "ri Jeni "n pen##un""n -""h, pe!u"n
-""h, "n ur+ei**"n.e ")" pe!u"n#"n Me")i&"n eu" /"i*i)" un)u& e*"&"n"&"n )erei" "n )ep") er)" "" ur+ei**"n.e"
pr1e pe!u"n#"n
E*een Peni*"i"n PPI 7?Te*uur SK'
RD'KUMEN
S""r"n M")eri
4en" )"5" "n 5"ru
i&upu*&"n p"" -""h "n#&huu "n# )i"& "p"))e!u @pun.)ure pr11/ "n)i"& ireue
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI An##1)" K1i)ep"ni)i"
PPI
Kep"*" uni) "ni)"i
Pe*"&"n" uni)
"ni)"ipe)u#"
&e!erih"n
Pe*"&"n""n pen#upu*"n
*i!"h ei !erup" !en")"5" "n 5"ru
0
:0
A.u"n6
Pe1"n S"ni)"i Ru"h S"&i)In1nei", Dep&e, 2000
Pe1"n pen")"*"&"n""npen#e*1*""n *i!"h p"") "n*i!"h ."ir i ru"h "&i), De200C
Re#u*"i RS6
Ke)en)u"n pen#e*1*""n *i!"h&huun" un)u& !en" )"5"5"ru
2 Ru"h "&i) e!u"n# !en")"5" "n J"ru e."r" ""n")"u !e&er5""" en#"nu!erFu!er "n#&1pe)en un)u& en5"in!"h-" -""h !en" )"5"i!u"n# i )ep")pe!u"n#"n &huu un)u&
"p"h !er!"h"" ")"ue!"#"i"n" i)en)u&"n 1*ehper")ur"n perun"n#Fun"n#"n
Pe*"&"n""n pe!u"n#"n peun"h"n *i!"h ei!erup" !en" )"5" "nJ"ru
0
:
0
? Pe!u"n#"n !en" )"5" "n5"ru .1ni)en) en#"n
E+"*u"i )erh""p e*uruhpr1e Pe*"&"n""n
0
:
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
15/24
&e!i5"&"n pen.e#"h"n "npen#en"*i"n in/e&i ru"h"&i)
pen#e*1*""n *i!"h ei!erup" !en" )"5" "nJ"ru
0
S)"n"r PPI 7B
Ru"h "&i) en#ur"n#i rei&1 in/e&i i /"i*i)" "n# )er&"i) en#"n &e#i")"n pe*""n"n "&"n"n "n pen#en"*i"n e.h"ni. "n
perein"nM"&u "n Tu5u"n PP* 7B
Pen#1n)r1*"n en#ineerin#En#ineerin# .1n)r1*, eper)i )e +en)i*"i p1i)i+e, )uun# !i1*1#i (biologist hoods), i *"!1r")1riu, )her1
p"" uni) penin#in "n pe"n" "ir "n# iper#un"&"n un)u& )eri*i"i per"*")"n "&"n "n "pur, ""*"h .1n)1h pen)in#n" per"n
)"n"r *in#&un#"n "n pen#en"*i"n "*" !er&1n)ri!ui un)u& "ni)"i "n# !"i& "n en#ur"n#i rei&1 in/e&i i ru"h "&i)
E*een Peni*"i"n PPI 7 BTe*uur SK'
RD'KUMEN
S""r"n M")eri
S"ni)"i "pur "n peni"p"n"&"n"n i)"n#"ni en#"n !"i&un)u& eini"*i"i rei&1in/e&i
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PP*
An##1)" K1i)ep"ni)i"PPI
Kep"*" uni) "ni)"i
Kep"*" uni) #ii"pur
Pe*"&"n" uni)
"ni)"ipe)u#"&e!erih"n
Pe*"&"n" pe*""n"n #iiRS
Pe*"&"n""n "ni)"i "pur "npr1e peni"p"n "&"n"nen#"n up""eini"*&"n rei&1&1n)"in"iin/e&i
0
:
0
A.u"n6
Pe1"n S"ni)"i Ru"h S"&i)In1nei", Dep&e, 2000
Pe1"n M"n"#eri"* Pen.e#"h""n Pen#en"*i"n In/e&i i R;"i*i)" Keeh")"n L"inn",Dep&e, 2007
Pe1"n Pen.e#"h"n "npen#en"*i"n In/e&i i RS ";"i*i)" Keeh")"n L"inn",Dep&e F Per"*in F J
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
16/24
Re#u*"i RS6
Ke)en)u"n peri"p"n "&"n"n
S)"n"r PP* 7:
Ru"h "&i) en#ur"n#i rei&1 in/e&i i ;"i*i)" e*"" e1*ihpe!1n#&"r"n, pe!"n#un"n "n ren1+"i
M"&u "n Tu5u"n PP*7:
4i*" eren."n"&"n pe!1n#&"r"n, pe!"n#un"n, ")"u ren1+"i, ru"h "&i) en##un"&"n &ri)eri" "n# en#")ur "p"& "ri ren1+"i ")"u
pe!"n#un"n !"ru )erh""p per"r")"n &u"*i)" u"r", pen.e#"h"n "n pen#en"*i"n in/e&i, per"r")"n u)i*i"i, &e!iin#"n, #e)"r"n "n pr1
eer#en. @&e"rur")"n
E*een Peni*"i"n PPI 7:Te*uur SK'
RD'KUMEN
S""r"n M")eri
Ru"h "&i) en##un"&"n &ri)eri"rei&1 un)u& eni*"i "p"&ren1+"i ")"u pe!"n#un"n@&1n)ru&i !"ru
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PP*
An##1)" K1i)ep"ni)i" PPI
Ke)u" K1i)ep"ni)i" K?
Kep"*" uni) pee*ih"r""n
"r"n" RS
Pen"n##un# 5"-"! "ni)"i
RS
Pene)"p"n &ri)eri" rei&1 "&i!")
"p"& ren1+"i ")"upe&eri""n pe!"n#un"n@&1n)ru&i !"ru
0
:
0
A.u"n6
Kepen&e ??:Men&eSKG200
)en)"n# S)"n"r 'per"i1n"*pen#"!i*"n "n Pen#u&ur"n S"Ku"*i)" U"r" Ru"n#"n Ru"hS"&i)
Re#u*"i RS6
P"nu"n &ri)eri" rei&1 "&i!") "
ren1+"i ")"u pe&er5""npe!"n#un"n @&1n)ru&i !"ru
Pene)"p"n Pe"n)"u"n &u"*i)"
D1&uen6
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
17/24
PR'SEDUR IS'LASI
S)"n"r PPI 8
Ru"h "&i) enei"&"n pen#h"*"n# un)u& (barrier precaution) "n pr1eur i1*"i "n e*inun#i p"ien, pen#un5un# "n )"/ )erh"
pen"&i) enu*"r "n e*inun#i "ri in/e&i p"ien "n# iun1uppree, ehin##" ren)"n )erh""p in/e&i n11.1i"*M"&u "n Tu5u"n PPI8
Ru"h "&i) e!u") &e!i5"&"n "n pr1eur )en)"n# i1*"i "n pr1eur pen#h"*"n# (barrier) i ru"h "&i)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
18/24
ire&1en"i&"n Pipin"n &eper"-")"n
Pe*"&"n" &eper"-")"n D1&uen6
4u&)* eu&"i )"/
2 Ke!i5"&"n "n pr1eur
en#")ur pei"h"n "n)"r"p"ien en#"n pen"&i)
enu*"r, "ri p"ien *"in "n#!erii&1 )in##i, "n# ren)"n
&"ren" iun1uppree ")"ue!"! *"in "n )"/
Pen#")ur"n per"-")"n "n#)erpi"h "n)"r" p"ienpen"&i) enu*"r en#"np"ien *"in "n# eripun"irei )in##i, "n# ren)"n"&i!") Iun1uprei ")"ue!"! *"in, )er"u& )"/ RS
0
:
0
? Ke!i5"&"n "n pr1euren#")ur !"#"i"n" ."r"
en#e*1*" p"ien en#"n
in/e&i "ir!1rne un)u& 5"n#&"-"&)u pene& &e)i&" ru"n#"n
!er)e&"n"n ne#")i+e )i"&)erei"
Pen#e*1*""n p"ien en#"n
in/e&i "ir!1rne p"" "")ru"n# !er)e&"n"n ne#")i+ee"n# )i"& )erei"
0
:
0
B Ru"h "&i) epun"i)r")e#i un)u& !eruru"nen#"n "ru p"ien en#"n
pen"&i) "n# enu*"r
Pen#")ur"n "*ur p"ien en#"npen"&i) penu*"r
0:
0
: Ru"n#"n !er)e&"n"n ne#")i/
)erei" "n i 1ni)1r e."r"ru)in un)u& p"ien in/e&iu
"n# e!u)uh&"n i1*"iun)u& in/e&i "ir!1rne !i*"
Ru"n#"n !ene&"n"n ne#")i/
)i"& e#er" )erei", ru"n#"nen#"n i)e3*)r"i
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
19/24
0
+ TEKNIK PEN(AMANAN DAN
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
20/24
iin/e&i )"n#"n ")"uiin/e&i peru&""n
Pr1eur pe"&ei"n APD
Are" "n) h"ru .u.i )"n#"n,iin/e&i )"n#"n ")"u iin/e&peru&""n
Pr1eur .u.i )"n#"n "n iin/
B Pr1eur .u.i )"n#"n "nein/e&i i#un"&"n e."r"!en"r i e*uruh ere" )ere!u)
Pr1eur .u.i )"n#"n "n
iin/e&i "nIp*een)"in"
0
:
0: Ru"h "&i) en#"1pi
pe1"n h"n h#iene "riu!er "n# !er-en"n#
Su!erre/ereni "n#
i#un"&"n e!"#"i ".u"np"nu"n h"n h#iene
0
:
0
INTE(RASI PR'(RAM DEN(AN PENIN(KATAN MUTU DAN KESELAMATAN PASIEN
Standar PP#.1,
Pr1e pen#en"*i"n "n pen.e#"h"n in/e&i iin)e#r"i&"n en#"n &ee*uruh"n pr1#r" ru"h "&i) "*" penin#&")"n u)u "n
&ee*"")"n p"ien
S)"n"r PPI 0
Ru"h "&i) ene*uuri rei&1 in/e&i, in/e&i "n &e.enerun#"n in/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n
S)"n"r PPI 02
Penin#&")"n u)u )er"u& pen##un""n ini&")1rpen#u&ur"n "n# !erhu!un#"n en#"n ""*"h in/e&i "n# e."r" epiei1*1#i
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
21/24
pen)in# !"#i ru"h "&i)
S)"n"r PPI 0?
Ru"h S"&i) en##un"&"n *n/1r"i r*i&1, "n#&" "n &e.enerun#"n un)u& enuun ")"u e1i3&"i pr1e un)u& enurun&"n rii
In/e&i )er&"i) pe*""n"n &eeh")"n &e *e+e* "n# eren"h un#&in
S)"n"r PPI 0B
Ru"h "&i) e!"nin#&"n "n#&" &e5"i"n in/e&i ru"h "&i), en#"n ru"h "&i) *"in e*"*ui per!"nin#"n ")" ""r ")"!"e
S)"n"r PPI 0:
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
22/24
RS""r"n M")eri
Ke#i")"n pen.e#"h"n "npen#en"*i"n in/e&i
iin)e#r"i&"n &e "*"
pr1#r" penin#&")"n u)u"n &ee*"")"n p"ien
ru"h "&i) @*ih") 5u#"PMKP, EP
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
Ke)u" K1i)ep"ni)i" Mu)u
Ke)u" K1i)ep"ni)i"
Kee*"")"n P"ien
An##1)" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i" Mu)u
Kee*"")"n P"ien
Pr1#r" penin#&")"n u)u RS
"n &ee*"")"n p"ien)er&"i) en#"n PPI
0
:
0
A.u"n6
Pe1"n Up"" Penin#&")"n M
Pe*""n"n Ru"h S"&i), Dep&99B
PMK C920 )en)"n# Kee*"P"ien RS
P"nu"n N"i1n"* Kee*"")"n
P"ien Ru"h S"&i) @P")ien)S"/e), Dep&e 2008
Re#u*"i RS6
Pr1#r" Penin#&")"n Mu)u "nKee*"")"n p"ien
Pr1#r" PPI
SP' 1ni)1rin#pen#"-""n "pr1#r" penin#&")"n u)u "&ee*"")"n p"ien
2 Kepeipin"n "ri pr1#r"pen.e#"h"n "n pen#en"*i"nin/e&i )er"u& "*"
e&"nie pen#"-""n "ri
pr1#r" u)u "n&ee*"")"n p"ien ru"h
"&i)
M1ni)1rin# "n e+"*u"ipe*"&"n""n PPI "*"pr1#r" penin#&")"n u)uRS "n &ee*"")"n p"ien
0:
0
E#!'!n P$n$#a$an PPI.1,.1.Te*uur
S""r"n M")eri
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
23/24
Rei&1 in/e&i )er&"i) en#"npe*""n"n &eeh")"n i)e*uuri
Pipin"n RS
Ke)u" K1i)ep"ni)i" PPI
Ke)u" K1i)ep"ni)i" Mu)u
Ke)u" K1i)ep"ni)i"
Kee*"")"n P"ien
An##1)" K1i)ep"ni)i" PPI
An##1)" K1i)ep"ni)i" Mu)u
Kee*"")"n P"ien
0
:
02 An#&" in/e&i )er&"i) en#"n
pe*""n"n &eeh")"n i)e*uuri 0
:
0? Ke.enerun#"n in/e&i )er&"i)
en#"n pe*""n"n &eeh")"ni)e*uuri
0
:
0
E#!'!n P!n$#a$an PPI 1,.2.
Ke#i")"n pen.e#"h"n "npen#en"*i"n in/e&i iu&ur
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)
-
7/21/2019 PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN INFEKSI 2.docx
24/24
Komisi Akreditasi Rumah Sakit(KARS)