organİze sanayİ bÖlgelerİ ve doĞalgazgosbsad.bilgikurumsal.org/dosya/pdf/dergi15.pdfgebze...

OC

AK

-ŞU

BA

T-M

AR

T 2

00

9SA

YI: 1

5

ORGANİZE SANAYİBÖLGELERİ VEDOĞALGAZ

G E B Z E O R G A N İ Z E S A N A Y İ B Ö L G E S İ S A N A Y İ C İ L E R İ D E R G İ S İ

Hilmi Uğurtaşİzmir Atatürk Organize SanayiBölgesi Yönetim Kurulu Başkanı

Zafer ÇağlayanSanayi ve Ticaret Bakanı

Osman S. ArolatDünya GazetesiEkonomi Yazarı

GEBZE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ I OCAK-ŞUBAT-MART 2009

3

GO

SB

SA

D

BA

ŞK

AN

ME

SA

JI

Yücel GüngörGebze Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı

BD’de başlayarak tüm dünyaya yayı-lan ekonomik kriz, etkilerini her geçen gün Türkiye’de ve dolayısıyla GOSB’da

da hissettiriyor.

Krizin etkisiyle yüzde 63’lük daralma yaşayan otomotiv sek-töründe ÖTV indirimleriyle iç pazar hareketlendi. 3 ay ile sınır-landırılan ÖTV indirimi kısa sü-reli stok tüketmekte faydalı olsa da iç pazarın, en az yıl boyunca devam edecek krizin derin etki-leri karşısında, 1 yıllık süre ile 16 yaş üstü için planlanan fakat devreye alınmayan hurda indirimiyle desteklenmesi gerek-mektedir. ÖTV indirimleriyle yükselen satışlar, 3 ay sonra kesilebilir ve otomotiv sanayi daha derin bir resesyona gire-bilir. İç ve dış pazarda sürekliliğin devamı için ek önlemler de alınmalıdır.

Sanayi üretiminde Ocak ayındaki düşüş, Türkiye’nin 2009 yılını negatif büyüme ile bitireceğinin sinyalini vermektedir. TÜİK verilerine göre imalat sanayinde kapasite kullanımı, Şubat ayında geçen yılın aynı ayına göre 15,5 puan azalarak yüzde 63,8 seviyesinde gerçekleşti. Bunun altındaki temel ne-den iç ve dış pazardaki talep yetersizliğidir. Hükümetin elin-deki olanakların kısıtlı olduğunu göz önüne alırsak, ciddi bir program uygulansa da sanayideki, dolayısıyla büyümedeki daralmanın 2009’un son çeyreğine kadar sürme olasılığı çok yüksek. Bundan kaçış yok…

GOSB’da ki mevcut durumu ise enerji tüketimiyle özetleyebi-liriz. Şubat ayı itibariyle sanayinin en önemli iki girdisinden biri olan doğalgaz kullanımı; 2008 yılında 3.305.947 m3 iken; 2009 yılı Şubat ayında yüzde 26 oranında düşüşle 2.623.629 m3’e gerilemiştir. Elektrik kullanımı ise Şubat 2008 itibariyle

Krizin yansımaları

A

OCAK-ŞUBAT-MART 2009 I GEBZE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ

4

GO

SB

SA

D

BA

ŞK

AN

ME

SA

JI

yazı ile OSB’lere uyguladığı %1 iskontolu tarifeden vazgeçtiğini bildirmiş; yine aynı ay içinde gönderdiği başka bir yazı ile de sözleşmelerin yenilenmesi aşamasında teminat almaya başlayacağını belirterek, yeni şartları içeren sözleşmesini de im-zalanmak üzere OSB’lere göndermiştir. Daha önce %3 olarak uygulanmakta olan indirim oranı Mart 2008’de %1’e düşürül-müş, Ocak 2009’dan itibaren de iskontosuz fiyat uygulanmaya başlamıştır. Bu durum altyapı yatırımlarını kendi kaynakları ile yapmış ve doğal gaz işletmesini de yine kendi kaynakları ile yapan OSB’leri zor durumda bırakmıştır. Söz konusu %1’lik indirim oranı bile altyapı yatırımları ve iş-letme giderlerini karşılamazken, iskontolu tarife uygulamasının kalkması ile OSB’ler, BOTAŞ’ın bilabedel gaz dağıtım işlerini yapan taşeronu haline getirilmiş, ayrıca bakım onarım ve personel masraflarını da OSB’ler bütçelerinden karşılamak zo-

29.808.900 kwh iken, Şubat 2009’da yüzde 25,02 oranında geri-leyerek, 23.843.680 kwh olarak gerçek-

leşmiştir. Kriz öncesi alınmış siparişlerin karşılanmasına yönelik üretim faaliyet-lerinin gerçekleştiği dikkate alındığında, 2008 Kasım ayında ortaya çıkan elektrik kullanımındaki gerileme oranı, 2009 Şu-bat ayında artarak devam etmiştir. Nisan ve Mayıs aylarında bu oranın daha da bü-yümesinden endişe edilmektedir. Tüm bu olumsuzluklara rağmen GOSB’da devam eden yeni yatırımlar son derece umut ve-ricidir. Halen inşaatı devam eden 21 işlet-meden bazıları önümüzdeki aylarda üre-tim yapmaya başlayarak, yeni istihdam ve katma değer yaratacaklardır.

OSB’lerin yakından takip ettiği bir konu ise BOTAŞ’ın son uygulamaları… BOTAŞ, 2008 yılı Aralık ayında göndermiş olduğu

“GOSB’un projelerinden biri olan Entegre Yönetim Sistemi denetlemeleri başarılı geçmiş ve GOSB, Türkiye’deki “ilk” Entegre Yönetim Sistemi’ne sahip OSB olarak büyük bir başarıya imza atmıştır.”


5

GO

SB

SA

D

BA

ŞK

AN

ME

SA

JI

runda bırakılmıştır. Kriz nedeniyle çoğu firma faturalarını ödeyemez duruma düş-müş, ancak OSB’lerin BOTAŞ faturalarını ödememe gibi bir lüksü olamadığı için ka-tılımcılarını da finanse etme durumunda kalmışlardır.

Kısa vadede BOTAŞ’ın OSB’ler için is-kontolu tarife uygulamasına derhal geri dönmesi, uzun vadede ise OSB’lerin du-rumunun EPDK tarafından ele alınması ve elektrikte olduğu gibi bir düzenleme yapılması gerekmektedir.

GOSB yönetimi olarak devam eden projele-rimizin birer birer sonuçlandırılmasından gurur duymaktayız. Kocaeli ilinde 2006 yılı sonunda yaşanan su temini sorunu ile bir daha karşılaşılmaması için, Gebze böl-gesindeki OSB’lere Denizli Göleti’nden su temin edilmesi fikri doğmuş ve İSU Genel Müdürlüğü ile yapılan görüşmeler son-rasında, 2007 yılı ikinci yarısında Kocaeli

Sanayi Odası koordinatörlüğünde GOSB, TOSB, Gebze Plastikçiler OSB ve Güzeller OSB’nin her biri ile İSU Genel Müdürlüğü arasında “Denizli Göleti’nden Su Temin Protokolü” imzalanmıştı. Bu protokol ile Denizli Göleti’nden temin edilecek suyun, protokole imza atmış OSB’lerin sınırına kadar getirilmesi için isale hattının, terfi merkezinin ve Denizli Göleti suyunun TS 266 standartlarına uygun hale getirilmesi-ni sağlayacak arıtma tesisinin yapılarak, ilgili bölgelere su temin edilmesi hedef-lenmişti. Türkiye çapında öneme sahip Denizli Göleti Arıtma Tesisi, 12 Mart 2009 günü yapılan törenle hizmete girdi. İSU ile işbirliği içinde yürütülen bu proje ile pro-tokole taraf organize sanayi bölgelerinin yanı sıra Balçık Köyü ve civarda bulunan tarım arazilerinin sulama suyunun, uzun vadeli sağlanması amaçlanmıştır. Özel-likle proseslerinde ana girdi hammadde-si olarak su kullanan GOSB katılımcıları için, bu projenin hayata geçirilmesi büyük önem taşımaktadır.

GOSB’un projelerinden biri olan Enteg-re Yönetim Sistemi denetlemeleri başarılı geçmiş ve GOSB, Türkiye’deki “ilk” En-tegre Yönetim Sistemi’ne sahip OSB olarak büyük bir başarıya imza atmıştır. 2008’in ilk aylarında Entegre Yönetim Sistemi kurma çalışmalarına başlayan GOSB, bu hedefine bir yıl gibi kısa sürede ulaşarak ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi, OH-SAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgelerini almaya hak kazanmıştır.

Vizyonumuz çerçevesinde oluşturulan ve katılımcılarımıza katma değer sağlayacak diğer projelerimizi de en kısa zamanda bi-tirmeyi hedefliyoruz.l

Saygılarımla…


6

GO

SB

SA

D

GO

SB

SA

DİÇ

İND

EK

İLE

R

G SB®

Gebze Organize Sanayi Bölgesi

Sanayicileri Derneği Yayın

Organı

GOSBSAD Adına İmtiyaz Sahibi:

Selçuk PaksoyGOSBSAD Yönetim

Kurulu Başkanı

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü:

Tunçer GömeçliGOSBSAD

Genel Sekreteri

Editör:Demet Sunar

Yayın Kurulu:İsmail Turfanda

Şahin Ürgünİbrahim

BayraktaroğluTunçer Gömeçli

İdare Merkezi:Gebze Organize

Sanayi Bölgesi Sanayicileri Derneği

GOSB Yönetim Merkezi ve Sosyal

Tesisleri Şahabettin Bilgesu Cad. No: 605

PK: 0072Gebze 41480 Kocaeli

Tel: 0 262 677 11 77Faks: 0 262 677 11 78

3 Başkan Mesajı

Yücel GüngörGebze Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı

Krizin yansımaları

8 Genel Sekreter Mesajı

Tunçer GömeçliGebze Organize Sanayi Bölgesi SanayicileriDerneği Genel Sekreteri

10 GOSB'dan Haberler

GOSB bir ilk'e daha imza attı:

Entegre Yönetim Sistemi

12 Leonardo Da Vinci Projesi ile eğitime desteğe devam

GOSB'un kadın yöneticilerinden 8 Mart mesajı

16 Psikoteknik Muayene Raporu'nda kolaylık

17 ISO 9001:2008 ne getiriyor?

18 GOSB'da yeni trafik uygulamaları başlıyor!

22 Küresel Kriz ve Gelecek

“4 ekonomik kriz, bir kalp krizi geçirdim”

Zafer ÇağlayanSanayi ve Ticaret Bakanı

14 İnsan kaynaklarına yatırım

GOSBSAD eğitim hizmeti veriyor

20 GOSB'da geleceğeyatırım yapıyoruz...

21 Gebze'de markalaşma çalışmaları

Ekonomi gündemi


7

GO

SB

SA

D

İÇİNDEKİLER

Yapım:Mavi Tanıtım ve İletişimBahariye Cad. Taner Apt. No: 78/1Kadıköy 34710 İstanbulTel: 0 216 418 59 31Faks: 0 216 348 95 22

Baskı:Bilnet MatbaacılıkBulgurlu Mah.Üçpınar Cad. No: 89Küçük Çamlıca İstanbulTel: 0 216 444 44 03

Yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayınlanan yazılardan kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.

GOSBSAD DergiGebze Organize Sanayi Bölgesi Sanayicileri Derneği tarafından üç ayda bir yayınlanır.

Ulusal-Türkçe-İlmi

66 Linde Gaz’dan, Sakarya Üniversitesi’nde eğitim

62 Üyelerden Haberler

Türkiye’nin ilk yeşil binası GOSB’da

58 Gıda Güvenliği

Fonksiyonel Gıdalar

24 Dosya

OSB'ler ve Doğalgaz

Güher TürkerGOSB Bölge Müdürü

32 OSB’lerin BOTAŞ'lailgili problemleri

Sandoz “İhracat Şampiyonu”

54 İnovasyon

Teknoloji iledoğala dönüş

Ömer KaymakçalanTeknoyad Yönetim Kurulu Başkanı

Barış BileTeknoyad Genel Müdürü

50 İçimizden Biri

“Türk otomobili üretilmesinde başrol oynayan kişinin heykeli dikilir”Ragıp TunalılarUlus Metal Genel Müdürü

42 GOSB'un Renkleri

Dünyanın en ünlü baskı müzesi İMOGA, GOSB’da...

Süleyman Saim Tekcan

Osman ArolatDünya Gazetesi Ekonomi Yazarı

40 "Botaş'ın şeffaflaşması gerekir"

Hilmi Uğurtaşİzmir Atatürk Organize Sanayi BölgesiYönetim Kurulu Başkanı

38 “Yakında gaz tedarikçimiz artık BOTAŞ olamayacak”


8

GO

SB

SA

D

GO

SB

SA

DM

ES

AJI

Tunçer GömeçliGebze Organize

Sanayi Bölgesi Sanayicileri Derneği

Genel Sekreteri

eğerli katılımcılar ve üyele-rimiz,

Dergimizin bu sayısının ana konusu “Doğalgaz Sorunu”. Organize sanayi bölgelerini

yakından ilgilendiren bu konuda; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz, İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Yöne-tim Kurulu Başkanı Hilmi Uğurtaş ve GOSB Bölge Müdürü Güher Türker’in görüş ve yorumlarının ilginizi çekeceği-ne inanıyoruz.

Bugüne kadar çok sayıda “ilk”i gerçek-leştirmiş olan GOSB, ilklerine bir yeni-sini kattı. Alınan, ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’ni kapsayan Entegre Yönetim Sistemi Bel-gesi, bizler için de övünç kaynağı oldu.

Bu sayımızda da üyelerimizi, GOSB katılımcısı kuruluşları ve GOSB Teknopark’ta yer alan firmaları tanıtma-ya devam ediyoruz.

GOSBSAD olarak, üyelerimize hizmet projelerimizi bir bir gerçekleştiriyoruz.

Üç projemizi yürürlüğe koyduk. Bun-lardan biri “Eğitim Projemiz”. GOSB bünyesinde başlattığımız bu çalışmada eğitimlerimizi GOSB Sosyal Tesislerin-de gerçekleştiriyoruz. İçinde verilecek eğitimler ve eğitim içerikleri ile ilgili bil-gilerin yer aldığı bir “Eğitim Katalogu” hazırladık ve tüm GOSB katılımcılarına ile üyelerimize dağıttık. İlk eğitimimizi de 25 Mart 2009’da gerçekleştirdik. Eği-tim faaliyetimizin ileriki günlerde artan bir ilgi ile karşılanacağını düşünüyoruz. Konu ile ilgili detaylı bilgi, dergi sayfa-larımızda yer alıyor.

Diğer iki projemiz, katılımcı ve üyeleri-mizin yararlanacağı “ortak satın alma” çalışmalarını kapsıyor. 4925 Sayılı “Ka-rayolu Taşıma Kanunu” kapsamında 25.02.2004 tarihinde 25384 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Karayolu Taşı-ma Yönetmeliği” ile ticari amaçlı yolcu ve yük taşımacılığı yapan sürücülerin alması zorunlu hale getirilen “psikotek-nik muayene raporu” konusunda bir fir-ma ile anlaştık. Çalışanlarına bu raporu aldırmak isteyen üyelerimize ve GOSB katılımcılarına bu hizmeti lojistik des-tekle birlikte sunmaktayız.

Üçüncü projemiz yeni sonuçlandırdığı-mız, “Ortak Akaryakıt Satınalma Proje-si”. Üyelerimizin ve GOSB katılımcıla-rının toplam gücüne dayanarak Petrol Ofisi A.Ş. ile yaptığımız anlaşma ile Üye-lerimiz ve GOSB katılımcılarına özel avantajlar sağladık. Kuruluşlarına ait araçlara, Petrol Ofisi’nin “Taşıt Tanıma” çiplerini taktırıp akaryakıt ihtiyaçlarını Petrol Ofisi istasyonlarından karşılaya-cak üyelerimiz ve GOSB katılımcıları, sağlamış olduğumuz özel indirimlerden yararlanacaklar.

Bir sonraki sayımızda güzelliklerle kar-şınızda olmak dileklerimle.l

D


10

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

GOSB bir ilk'e daha imza attı:

oplam 200 parselde önde gelen 114 ulusal ve uluslararası işlet-menin üretim yaptığı Gebze Organize Sanayi Bölgesi, sun-duğu hizmet kalitesinin dünya standartlarına çıkarmayı hedef-

leyen vizyonu çerçevesinde, kalite, çevre, iş sağlığı ve güvenliğini kapsayan Çağdaş Yönetim Modeli’ni oluşturdu.

Türkiye’de bir ilki gerçekleştirerek Enteg-re Yönetim Sistemi’ni kurmuş olmaktan gurur duyduklarını söyleyen GOSB Böl-ge Müdürü Güher Türker, “Sunduğumuz hizmetleri dünya standartlarına taşımak-tan mutluyuz” dedi.

Değişen standartlara en kısa sürede uyum sağlayarak, kurumsallaşma yolunda ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’ni kapsayan Entegre Yönetim Sis-temi kurulması çalışmalarına 2008 yılının ilk aylarında başlayan GOSB, yapılan ba-şarılı çalışma ile bir yıl gibi çok kısa süre-de belge almaya hak kazandı. Türkiye’nin örnek OSB’si olan GOSB, katılımcılarına dünya mutfağının seçkin lezzetlerinin su-nulduğu GOSB Club Restoran’ın kalitesi-ni, az sayıda restoranın sahip olduğu ISO

22000 ile 2006 yılında belgelemişti.

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleş-mesi/Global Compact üyesi olan GOSB, iddiasına yaraşır biçimde, katılımcı bek-lentilerinin ötesinde çağdaş, yenilikçi ve kaliteli hizmetlerini sunarken, almaya hak kazandığı belgelerle çevreye ve topluma duyarlılığını kurumsal yapıya taşıdı.

GOSB, Türkiye’nin “ilk” Entegre Yöne-tim Sistemi’ne sahip OSB’si olarak, kalıcı ve sürdürülebilir başarılarını, marka-sıyla bütünleştirdi. Kazanılan bu başarı, GOSB’un 24. Kuruluş Yıldönümü olan 5 Mart 2009’da, GOSB Sosyal Tesisleri’nde yapılan coşkulu bir törenle kutlandı.

GOSB Türkiye’ye örnek oldu

1985 yılında kurulan Gebze Organize Sa-nayi Bölgesi’nde, bugün itibariyle toplam 200 parselde Türkiye’nin önde gelen 114 işletmesi üretim yapıyor. GOSB’da üretim yapan işletmelerin 16’sı Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu, 15’i ise ikin-ci büyük 500 sanayi kuruluşu arasında yer alıyor. Dünyada, kredi kullanılmadan tamamen yatırımcıların finansmanıyla gerçekleştirilen tek OSB olan GOSB, aynı zamanda en kısa sürede faaliyete ge-çen OSB ünvanına da sahip. Bünyesinde Teknopark’ı olan, yurt dışındaki OSB’lere know how, yurt içindeki OSB’lere ise da-nışmanlık hizmeti veren GOSB çok sayıda ilki gerçekleştiren bir organize sanayi böl-gesi.

Türk çağdaş resim sanatının önde gelen sanatçılarının eserlerinden oluşan resim koleksiyonuna ve sanat galerisine sahip olan GOSB’un Yönetim Merkezi ve Sosyal Tesisleri, ‘Akıllı Bina’ olarak tasarlanarak Türk mimarlık literatürüne girdi. GOSB’un devam eden başlıca projeleri arasında En-düstri Meslek Lisesi ve Meslek Yüksek Okulu, Akaryakıt İstasyonları, Merkezi Arıtma Tesisi, Denizli Göleti, Ortak Sağlık Birimi gibi faaliyetleri bulunuyor. l

TDünya Bankası ve T.C.

Başbakanları tarafından

Türkiye’nin örnek bölgesi

olarak gösterilen GOSB,

bir ‘ilk’e daha imza atarak

Türkiye’de Entegre Yö-

netim Sistemi’ne sahip ilk

OSB oldu.

Entegre Yönetim Sistemi


12

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

Leonardo Da Vinci Projesi ile eğitime desteğe devam

eonardo da Vinci programı hare-ketlilik projesi, AB’ye üye ve aday ülkelerin mesleki eğitime yönelik politikalarını desteklemek ve ge-liştirmek için yürütülen bir proje.

Proje kapsamında, temel mesleki eğitim ve sürekli mesleki eğitimin güçlendiril-mesi; özellikle eğitim ve sanayi işbirliğine yönelik, yararlanıcıların teori ve uyarı içe-ren çalışmalarla deneyim kazanmaya teş-vik edilmesi; dil becerilerinin, uluslararası bağlantıların ve bilgi teknolojileri yöneti-cileri için başarılı uygulamaların geliştiril-mesi yer alıyor.

Projeyle ilgili olarak Darıca Ahmet Par-maksızoğlu Ticaret Lisesi yöneticileri ile görüşmelerde bulunan GOSB Bölge Mü-dürü Güher Türker, Avrupa’daki meslek okulları ve sanayi kuruluşlarıyla yapılacak bilgi alışverişinin, öğrenciler için üst dü-zeyde yararlı olacağını ifade etti. Türker;

“Proje ortakları için verimi maksimuma yükseltmek amacıyla, Gebze Organize Sa-nayi Bölgesi Yönetimi olarak, bu projede üstümüze düşen görevleri yerine getirece-ğiz” dedi.

Türker; okul yöneticilerine, hazırlık aşa-masındaki çalışmalarda projenin olumlu devam etmesini sağlamak, proje sonrasın-da yaygınlaştırma çalışmalarına katılmak, öğrencilerin sanayinin istekleri doğrultu-sunda yetiştirilmesi için okul ile işbirliği yapmak konularında, GOSB Yönetimi ola-rak projeye destek vereceklerini belirtti.

Ticaret Lisesi’nden mezun olan birçok öğrencinin GOSB’da çalıştığını sözlerine ekleyen Türker; “Destek vereceğimiz bu projeyle, katılımcılarımıza da nitelikli per-sonel istihdamı kazandırmayı hedefliyo-ruz” dedi.l

GOSB'un kadın yöneticilerinden

8 Mart mesajı

vrupa’da kadın istihdamı her ne kadar artış gösterse de ayrımcılık hala sürüyor. Ka-dınlar, daha eğitimli olsalar da daha düşük ücret alıyor,

daha az yönetici pozisyonuna geliyor ya da kariyerleri daha kısa sürüyor. Kadın gücünün ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yapan Avrupa Birliği’nin ama-cı, kadın istihdamını yüzde 60’a çıkar-mak. Dünya Bankası, ILO BM gibi pek çok kuruluş, kadın erkek eşitsizliğinin

azaltılması ile ilgili programlar hazırla-yıp uygulamaya koyuyor. Türkiye’de ise durum dünyadakinden pek farklı değil. 1955 yılında Türkiye’de kadınların istih-dam oranı yüzde 72 iken, bu rakam 2008 yılında yüzde 25,4’e düşmüş, yani her 4 kadından 3’ü çalışmıyor. GOSB’da ise durum bunun tam tersi. Üst yönetimin yüzde 75’i kadın yöneticilerden oluşu-yor. GOSB’un kadın yöneticileri Dünya Kadınlar Günü için yayınladıkları mesaj-da, tüm dünya kadınlarının başta iş dün-yası olmak üzere, siyasette, okulda, evde, kısacası hayatın her alanında üretme ve yönetme gücüne sahip olduklarını belir-terek tüm kadınların “Dünya Kadınlar Günü”nü kutladılar.l

LGOSB, eğitime verdi-ği destek kapsamında yepyeni bir projeye daha ortaklık ediyor. Eğitim ve sanayi işbirliği kapsa-mında, AB çerçevesinde yürütülen Leonardo da Vinci programı hareket-lilik projesinde GOSB, “Gönderici Ortak” rolünü üstleniyor.

A


14

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

üm kuruluşlar, paydaşlarını memnun eden, sürekli gelişen ve iyileşen iş sonuçları elde ederek misyon ve vizyonlarını gerçekleştirme gayreti içinde-dirler. Bunu sağlamanın yolu,

ileri teknoloji kullanımı yanında, gelişim ve hızına ayak uydurabilen, elindeki ile yetinmeyen, her zaman daha iyinin peşin-de olan, güncel uygulama ve yaklaşımları takip eden ve bunları içselleştirerek uygu-lamaya koyan yönetici ve çalışanlara sahip olmaktan geçer. Bu özelliklere sahip olan-ların sayısı arttıkça, başarı da kendiliğin-den gelir.

Kendini yetiştirmiş ve/veya doğal yetkin-likleri ile bu tür özellikleri sergileyebilen kişileri bulmak hiç de kolay olmadığından, yapılması gereken şey, mevcut çalışanların yetkinliklerini ihtiyaçlar doğrultusunda arttırmaktır. Bunu sağlamanın tek yolu da eğitimdir. Eğitim ise, “kaynakları doğru ve etkin kullanılabilir hale getirmek için kay-nak harcanması” anlamına gelir. Ne yazık ki, özellikle sorunlu dönemlerde tasarruf

tedbirleri dendiğinde ilk akla gelen kısıntı kalemi de yine eğitimdir.

Sıkıntılı dönemler, tehditler yanında fırsat-ları da içerir. Biz GOSBSAD olarak içinde bulunduğumuz sıkıntılı dönemin geçi-ci olduğuna, bu sürecin bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiğine inanıyor, katılımcı ve üyelerimizin bu yaklaşımla yarınlara daha hazır hale gelebileceğini düşünüyoruz.

Bu yaklaşımdan hareketle, Mart ayından itibaren eğitim faaliyetlerimizi başlattık. Şimdilik ve bir başlangıç olarak, tek eğitim-ci ile yola çıktık ve ilk eğitimimizi 15 Mart tarihinde gerçekleştirdik. “ISO 9001:2008 neler getiriyor” eğitimimize değişik kuru-luşların kalite sorumluları katıldı. GOSB bünyesinde başlatmış olduğumuz bu eği-timlerin, konu ile ilgili bilgi ve gelişim sağlamanın yanında, GOSB katılımcısı ku-ruluşlarda aynı branşlarda çalışanları bir araya getirerek aralarında iletişim başlatan ve var olan iletişimi de geliştiren bir çalış-ma olduğunu yaşayarak tespit ettik. l

T

İnsan kaynaklarına yatırımGOSBSAD eğitim hizmeti veriyor

Küresel krizi ve etkilerini yaşadığımız bugünler teh-ditler yanında fırsatları da

içeriyor. Gebze Organize Sanayi Bölgesi Sanayi-

cileri Derneği bu sıkıntılı dönemin geçici olduğun-dan hareketle bu sürecin bir fırsat olarak ele alınıp yarınlara daha hazır hale

gelebilmek için bir dizi eğitim programını hayata

geçirdi.

Eğitimcimiz Tunçer Gömeçli, “ISO 9001:2008 neler

getiriyor” eğitiminde, yeni revizyonu katılımcılar ile

birlikte yorumladı.


16

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

GOSBSAD 2009 YILI EĞİTİM PROGRAMI

Eğitimin Adı

SO 9001:2008 – Yeni Standart Neler Getiriyor

Performans Yönetimi ve Koçluk

Genel İş Sağlığı ve Güvenliği Bilinçlendirme

Sonuç Üreten Etkin Takımlar

Kurumsal Yönetimin Temeli (Politika ve Stratejilerle Yönetim ve Hedef Belirleme)

Süresi

1/2 gün

2 gün

1 gün

2 gün

1 gün

Tarih

2 Nisan 2009 ve 15 Mayıs 2009

7 - 8 Nisan 2009

21 Nisan 2009

12– 13 Mayıs 2009

14 Mayıs 2009

Süreçleri Yönetmek ve İyileştirmek

Satınalma ve Tedarik YönetimindeGüncel Yaklaşımlar

2 gün

2 gün

8 – 9 Eylül 2009

22 – 23 Eylül 2009

OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği

Toplam Kalite Yönetimi – Temel Yaklaşımlar

Kalite Yönetim Sistemi Yaklaşımı ve ISO 9001:2008

2 gün

1 gün

2 gün

6 – 7 Ekim 2009

20 Ekim 2009

3 – 4 Kasım 2009

Eğitimlerin, katılımcı ve üyelerimizin ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda çeşitlendirilmesi faaliyetimizin ikinci adımını oluşturacak.

Psikoteknik Muayene Raporu'nda kolaylıkGebze Organize Sanayi Bölgesi Sanayicileri Derneği (GOSBSAD), GOSB katılımcılarının bünyesinde çalışan sürücülere hizmet vermek amacıyla, ALG Psiko-Teknik firması ile bir anlaşma yaptı. Firmanın Bağcılar ve Alemdağ şubelerinde “psikoteknik muayene raporu”, lo-jistik destekle beraber verilebilecek.

arayolu Taşıma Yönetmeliği gereği 25 Şubat 2009’dan itiba-ren ticari amaçlı yolcu ve yük taşımacılığı yapan sürücüler-den ‘’psikoteknik muayene

raporu’’ istenmesi zorunlu hale geldi.

2004’te yürürlüğe giren Karayolu Taşıma Yönetmeliği, yolcu ve yük taşıyan otobüs, kamyon ve TIR sürücülerinde, eğitimden sağlığa bazı özelliklerin aranması koşu-lunu getiriyor. Yönetmeliğin ilgili mad-desine göre, sürücülerin yolcu ve eşya taşımacılığına ait taşıtlarda çalışabilmesi için ticari taşıtın niteliğine göre sürücü belgesine sahip olmalarının yanı sıra, eh-liyet almak için yolcu taşımacılığında en az lise veya dengi okullardan birini, yük ve kargo taşımacılığında ise ilköğretim okulunu bitirmiş olmaları gerekiyor. 25

Şubat 2009’dan itibaren de otobüs, kam-yon ve tır sürücülerinden her 5 yılda bir psikoteknik muayene raporu almaları is-teniyor. Ulaştırma Bakanlığı ekiplerince yapılan denetimlerde, psikoteknik mu-ayene raporları bulunmayan sürücülere idari para cezaları uygulanacak.

Gebze Organize Sanayi Bölgesi Sana-yicileri Derneği (GOSBSAD), GOSB katılımcılarının bünyesinde çalışan sü-rücülere hizmet vermek amacıyla, ALG Psiko-Teknik firması ile anlaşma yapmış-tır. Firmanın Bağcılar ve Alemdağ şube-lerinde “psikoteknik muayene raporu”, lojistik destekle beraber verilebilecektir.

İsteklilerin detaylı bilgi ve gerekli belge-ler için GOSBSAD’ın 0262 677 11 79/77 nolu telefonlarını aramaları gerekiyor.l

K


17

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

SO 9001:2008 revizyonu neler getiri-yor sorusuna verilebilecek en kısa ya-nıt şöyle ifade edilebilir: ISO 9001:2008 herhangi bir yeni şart getirmiyor. Ge-tirilen yenilik ya da farkları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkün:

1. ISO 14001:2004 ÇYS’ye uyum arttırılmış. Maddeler birbirini karşılar hale gelmiş ve böylece Entegre Yönetim Sistemi uygula-malarına kolaylık sağlanmış.

2. Yürürlükteki standartta yer alan, danış-manlar ve uygulayıcıları ikircikli bırakan ve yoruma açık olmaları nedeniyle farklı uygulamalara yol açan, en azından açabi-len noktalara açıklık ve netlik getirilmiş. Bunu sağlamak için bazı maddelere “not-lar” ilave edilmiş, bazı yerlerde de “tanım-lar” yenilenmiş. Örneğin;

a) ISO 9001:2000’de; “Ürün şart-larına uygunluğu sağlamak için gerekli olan çalışma ortamını belirleyip yönetin”. şeklinde yer alan maddeye aşağıda yazılı “not” ilave edilmiş ve “çalışma ortamı” ile ne kastedildiği, açık ve net hale getirilmiş.

Not: “Çalışma Ortamı” terimi; fiziksel, çevresel ve diğer faktörleri (gürültü, sıcak-lık, nem, aydınlatma ya da hava gibi) içe-ren, işin yapıldığı koşullarla ilgilidir.

b) ISO 9001:2000’de yer alan, “Ürün kali-tesini etkileyen işlerde çalışanlar” tanımla-ması yerine getirilen, “Ürün şartlarına uy-gunluğu etkileyen çalışanlar” tanımlaması ile “Hangi çalışanlar?” sorusunun yanıtı daha net ve ölçümlenebilir hale getirilmiş.

c) Aynı şekilde; “İhtiyaçların karşılanması için eğitim” yerine getirilen “Gerekli ye-terliğe ulaşmak için eğitim” tanımlaması da, eğitim ihtiyaçları belirlenirken neye bakılması gerektiği netleştirilmiş.

3. “Standart istiyor ama bize hiç uymu-yor, bizim uygulamamız mümkün değil” dedirten şartlara “uygulanabilir olması halinde” şeklinde ilaveler ile esneklik ge-tirilmiş.

ISO 9001:2008 ne getiriyor?

I Bir iki maddeye getirilen yenilikler yorum-landığında, mevcut uygulamalarda de-ğişiklikler yapılabilir görünüyor ama bu, kapsamlı çalışmalar gerektirecek boyutlar-da değil. Yeni revizyonun “Kalite Yönetim Sistemi Sorumluları”na ve uygulayıcılara ek bir yük getirmediği ortada. Bu yaklaşı-mı ile de tüm ilgililerin yüzünü güldüren bir çalışma.

ISO 9001:2008 Uygulama Takvimi ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi 15 Kasım 2008 tarihinde yayınlandı. Kuru-luşlar, 15 Kasım 2009 tarihine kadar ISO

Kalite Yönetim Sistemi konusunda ISO 9000 Kalite Sistem Standartları 1987 yılında yayımlandığı tarihten itiba-

ren en fazla ilgiyi ve uygulama alanını bulan ulus-lararası bir standart ve kılavuz haline geldi. ISO 9001:2008 Kalite Standartları Serisi, etkili bir yönetim sisteminin nasıl kurulabileceğini, dokü-mante edilebileceğini ve sürdürebileceğini göz önüne sermektedir. Geçtiğimiz Kasım ayında ISO

9001:2008 revizyonu hayata geçirildi. Bu yeni re-vizyonun hangi değişiklikleri içerdiğini GOSBSAD

Genel Sekreteri Tunçer Gömeçli bizler için yorumladı.

9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi Stan-dardına göre belge alabilecek veya mev-cut belgelerini yenileyebilecekler. Bunun yanında isteyen kuruluşlar yeni belgele-rini ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Standardına göre de alabilecekler.

15 Kasım 2009 tarihinden itibaren yeni bel-geler ve yenileme belgeleri, ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Standardına göre verilecek.

Mevcut ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sis-temi Sertifikaları 15 Kasım 2010 tarihine kadar geçerli olacak. Bu tarihten sonra ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi Sertifika-ları geçerliklerini yitirecek ve sadece ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Sertifika-ları geçerli olacak.l

ISO9001:2008


18

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

GOSB'da yeni trafik uygulamaları başlıyor!

0 Şubat 2009’da başlayan uy-gulama ile Tır Parkında ilk 2 ay ücretsiz park hizmeti verilecek. Bu tarihten itibaren Tır, Kam-yon ve Servis araçlarının, GOSB

içinde, Tır Parkı dışında, boş parsellerde ve GOSB yollarının üzerinde park etme-lerine izin verilmeyecek. Uyarılara uyma-yan araçlardan ücret alınması sistemine geçilecek.

Vardiya değişim saatlerinde, personel al-mak için bekleyen servis araçları, vardiya değişim süresi öncesinde ve sonrasında 15’er dakika olmak üzere, toplam park süresi 30 dakikayı geçmemek ve güven-lik/trafik açısından tehlike arz etmemek koşulları ile geçici park yapabilecek. Diğer zamanlarda, bu araçların da Tır Parkı Alanı haricin-deki alanlarda park etmesine izin veril-meyecek. Yeni park uygulamasına, binek tipi araçlar da dahil ediliyor. Bu araçlar ya katılımcı firma-ların parsellerinin içine, ya da park sü-resi 30 dakikayı geç-memek üzere, bölge içinde gösterilen “ge-çici park” alanlarına park edilebilecek. 2 aylık deneme süre-sinin sonunda giriş çıkışların ücretli hale getirileceği Tır Parkı Alanı’ndan, belge-lendirilecek GOSB Katılımcıları veya sözleşmeli kuruluş-larına ait araçlar da abonelik sistemi ile yararlanacaklar. Tır

Parkı Alanı’nda, sürücülerin kullanımına sunulan Sosyal ve İdari Tesis içinde ka-feterya, WC ve duşlar, oturma/dinlenme alanı da mevcut. Bu alanda en kısa zaman-da bir araç yıkama bölümü de hizmete açı-lacak.

Yeni uygulamaya göre Tır Parkı Alanı’na giren tüm araçlar kayıt altına alınarak, il-gili GOSB Katılımcısına aracın geldiği bil-dirilecek. Gelen aracı parseline çağırmak isteyen katılımcılar da, taleplerini Tır Par-kına telefonla bildirecekler..

Yüksek tonajlı araçlarasıkı kurallar uygulanacak

GOSB’da hayata ge-çirilen bir diğer yeni trafik uygulaması ise yüksek tonajlı araç-larla ilgili. Buna göre, yüksek tonajlı araç-ların, GOSB kuzey kapısından bölgeye giriş yapmalarına izin verilecek, ancak GOSB güney ve doğu kapılarından giriş-lerine izin verilme-yecek. GOSB Doğu kapısından, istisnai olarak ve sadece Böl-ge Müdürlüğü tara-fından yönlendirilen, inşaat atıkları taşıyan hafriyat kamyonları ve iş makineleri giriş yapabilecek. GOSB Kuzey kapısından giriş yapan yüksek tonajlı araçlar, gü-venlik personeli tara-fından tercihli şeride alınacak ve direkt olarak Tır Parkı’na yönlendirilecek.l

2

Yatırımına 2008 yılı ba-şında başlanan ve bugün tamamlanma aşamasına gelen GOSB kuzey kapı-

daki TIR PARKI ALANI’nın hizmete alınmasına az bir

süre kala, GOSB içindeki araç parkları ve bölgeye

giriş çıkışlar ile ilgili de yeni bir düzenlemeye

geçilmesi planlandı.

GOSB Tır Parkı Telefon Numaraları:

Müdüriyet Tel: +90 (262) 677 11 80

81–82–83 (pbx) Faks: +90 (262) 677 11 84

Tır Parkı Giriş KapısıTel: +90 (262) 677 11 86

Tır Parkı Çıkış KapısıTel: +90 (262) 677 11 87

Kantar Tel: +90 (262) 677 11 85


20

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R GOSB'da geleceğe yatırım yapıyoruz...

GOSB, kuruluşundan bugüne kadar çev-reye verdiği değeri her zaman ön planda tutmuştur. Bölgenin yeşillendirilmesi ve yeşilin korunması GOSB için olduğu ka-dar, tüm çalışanlar için de önem arz et-mektedir. Bunun bilincinde olan GOSB, bölgede yapılan ağaçlandırma çalışmala-rıyla yetinmemiş, daha sağlıklı bir çevre için 2001 yılında 11 hektar üzerinde GOSB Ormanını oluşturmuştur.

GOSB bu alandaki çalışmalarına, çevre sağlığının, ağaçlandırmanın, yeşil alan ve

ormanların korunması, geliştirilmesi ve yenilerinin oluşturulmasının öneminin bi-linciyle, devam etmektedir.

Bu kapsamda; GOSB’un kuzey kapısı hi-zası ile Bilim İlaç arasında bulunan yak-laşık 2,5 hektarlık, içinde belirli miktarda çam ağacı dikili olan alanda, boş kısımla-rın ağaçlandırılması, mevcut ağaçların ise bakımlarının yapılması ve tüm sahanın korunması, Gebze Orman İşletme Şefliği-nin kontrolünde GOSB tarafından gerçek-leştirilecek.

Hizmet üretirken çevreye ve insana duyarlılığını ortaya koymaya çalışan GOSB, sosyal sorumluluk bilinci ile bulunduğu bölgenin gelişimine katkı sağlayacak işlere imza atmaya devam edecek…


21

GO

SB

SA

D

GO

SB

’DA

NH

AB

ER

LE

R

ebze’yi Türkiye çapında tanıt-mak amacıyla başlatılan ça-lışmalara, Gebze Kaymakamı Salih Karabulut başkanlık etti. Toplantıya Gebze Belediye

Başkanı Adnan Köşker, Gebze İlçe Milli Eğitim Şube Müdürü Zihni Aydın, GTO Başkanı Nail Çiler, GOSB Bölge Müdürü Güher Türker, TÜBİTAK Başkan Yardım-cısı Mehmet Demirel, Gebze Mimarlar Odası Başkanı Mustafa Serdaroğlu, GYTE, GESİAD, Gebze Ziraat Odası, İlçe Emniyet Müdürlüğü, İlçe Jandarma ve Gebzespor yöneticileri katıldılar.

3 Nisan tarihinde yapılan toplantıda, Gebze’nin tarihi ve turistik yerlerini gös-teren afiş ve broşür çalışmalarının, 15-22 Nisan arasında gerçekleştirilecek olan Tu-rizm haftasında okullarda dağıtılmasına ve şehir içinde yer alan panolara asılarak Gebze halkına bilgi verilmesine karar ve-rildi. Gebze’de kalıcı çalışmalar yapmayı

Gebze'de markalaşma çalışmaları

G

hedefleyen katılımcılar, bu amaçla üzerle-rine ne düşüyorsa yapmaya hazır oldukla-rını ifade ederek bu toplantıların düzenli olarak tekrarlanması ve “Kent Konseyi” oluşturulması gerekliliği hakkında fikir birliğine vardılar.l

Gebze’nin tarihi, turistik eserleri, sanayisi ile anılmasını sağlamak amacıyla “Mar-ka Şehir Gebze” adı altında çalışmalar yapılmaya başlandı.

ücel Güngör Ekonomi Günde-mi programında Türkiye sana-yini ve otomotiv sektörünün fo-toğrafını çekerken, sanayicinin hükümetten beklentilerini de

dile getirdi. Son açıklanan paketlerin halka moral ve para harcama isteği verdiğini be-lirterek, ÖTV indiriminin özellikle 1600cc ithal araçlarda stokları erittiğini, bununda Nisan ve Mayıs ayları için yaklaşık %25 oranında üretim talebi yarattığını ifade eden Yücel Güngör, dünyanın en pahalı enerjisini kullanarak üretim yapan Türk sanayicilerinin, yine dünyadaki en yük-sek vergiyi ödediklerini, bu anlamda bü-yük ortak olan devletin sanayicinin önünü açacak ilave tedbirler alması gerektiğini söyledi.l

Ekonomi gündemi

Y

GOSB Yönetim Kurulu Başkanı Yücel Güngör, 27 Mart 2009 tarihinde, Haber-türk Kanalında Melda Yücel Kocaalp’in canlı olarak sunduğu “Ekonomi Günde-mi” isimli programa katıldı.

GOSB Yönetim Kurulu Başkanı Yücel Güngör, HaberTürk televizyonunun "Ekonomi Gündemi" programında küresel krize ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

EKİM-KASIM-ARALIK 2008 I GEBZE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ

22

GO

SB

SA

D

KÜ

RE

SE

LK

RİZ

VE

GE

LE

CE

K

konomik gelişmeler, küresel mali kriz ve krize karşı alınan tedbirleri değerlendiren Bakan Çağlayan, küresel ekonomik krizle mücadele için bu güne

kadar elliye yakın tedbir uygulamasını hayata geçirdiklerini ifade ederek, şunları söyledi:

‘’Ben 27 yıl sanayicilik yapmış biriyim. İş dünyasının içinden geliyorum. Sıkıntıları çok iyi biliyorum. Ancak şunu belirtmek-te fayda var, yaşadığımız ekonomik kriz Türkiye’nin çıkardığı bir kriz değil. Kuş gribi virüsü gibi ülkemize dışardan bula-

E

şan bir kriz. Etkilerinin görülmesi kadar doğal bir şey yok. Türkiye dışarıya daha kapalı bir ekonomiye sahip olsaydı kriz-den bu kadar etkilenmezdik. Biz güçlü bir ekonomiyiz. İhracatın üçte ikisini ABD ve Avrupa ülkelerine yapan, Dünyada 17. büyük ekonomiye sahibiz. Yani küresel bir oyuncuyuz. Böyle olunca krizden et-kilenmek doğal. İhracat rakamımız 132 milyar dolar. Bu ihracatın 80 milyar dola-rını Avrupa ülkelerine yapıyoruz. Avrupa pazarlarında deprem yaşanıyor. Dünyada 35 ülke kurtarma paketi açıkladı. Yaklaşık olarak 15 trilyon dolarlık ekonomiye yar-dım yapıldı. Ancak görüyoruz ki bunlar yetersiz. Dünya ülkeleri krizle mücadele etmeye çalışırken ülkemizde yaşanan etki daha farklı. ABD ve Avrupa’da onlarca banka iflas ederken, Türkiye’de hiçbir ban-kanın burnu bile kanamadı. Bu gün ban-kacılık sisteminde dünyanın en iyi ülkeleri arasındayız.”

Türkiye’de çeşitli dönemlerde ekonomik krizler yaşandığını, krizlerin etkilerinin farklılık gösterdiğini söyleyen Bakan Çağ-layan, şöyle devam etti:

‘’Ben bugüne kadar 4 ekonomik kriz, bir kalp krizi geçirdim. Krizlerle nasıl müca-dele edileceğini bilirim. Biz Cumhuriyet ta-rihinde bir ilki gerçekleştirdik. Türkiye’nin Sanayi Envanteri’ni oluşturduk. Bu ne de-mek? Türkiye’de geçmiş dönemlerde ne-rede, kim, ne üretir, nasıl üretir, ne kadar üretir hiç bir şey bilmiyorduk. Türkiye’de ki sektörlerin adını bile bilmiyorduk. Bü-tün çalışmalar el yordamıyla yapılıyordu. Hazırladığımız Sanayi Envanteri artık önümüzü görebiliyoruz. Bir sefere mahsus yapılan bir işlem artık sadece güncelleni-yor. Bunun adına sadece sanayi envanteri demek doğru değil. Bu aynı zamanda Gi-

“4 ekonomik kriz, bir kalp krizi geçirdim”

Sanayi ve Ticaret BakanıZafer Çağlayan:

‘’Bu küresel krizde ABD’de, Avrupa’da banka-

lar batarken, Türkiye’de bırakın batmayı, bir

bankanın bile burnu ka-namamıştır. Çünkü altı yıldır denetleme iyi ça-

lışmıştır. Türk bankacılık sistemi bugün dünyanın, Avrupa’nın standartları-nın üzerindedir. Merkez Bankası’nın son yaptığı

indirimle borçlanma faizleri yüzde 11.5’lere,

gecelik borçlanmada yüzde 13’e kadar inmiştir.

Bu Türkiye’yi sağlam kılan sebepler arasındadır.’’

GEBZE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ I EKİM-KASIM-ARALIK 2008

23

GO

SB

SA

D

rişimci Bilgi Sistemi. Bu sistem sayesinde Türkiye’nin neresinde hangi sektörler ne üretir, ne kadar borçları vardır tüm he-saplarını görebiliyoruz. Yani ekonominin nabzını her an tutabiliyoruz. Tüm ekono-mik aktiviteleri görebiliyoruz. Şimdi bu çalışmanın getirilerini görmeye başladık. Kriz ortamında hangi sektörlerin krizden ne kadar etkilendiğini görebiliyoruz. Etki çerçevesinde tedbirler alıyor ve müdahale ediyoruz.”

“ÖTV indirimi, yeni teşvik yasası”

Küresel ekonomik krizle mücadele için bu-güne kadar alınan tedbirleri değerlendiren Bakan Çağlayan, ÖTV indirimiyle öncelik-le krizin psikolojik baskısını azalttıklarını belirterek, bu sayede otomotiv firmaların-da hareketlilik yaşandığını kaydetti.

Aynı paketi yurt dışında uygulayan ülke-lerin başarılı olamadığını, o ülkelerde bi-rey başına düşen otomobil sayısının yük-sek olduğunu bildiren Çağlayan, şunları ifade etti: ‘’Bizdeyse hala dünya ortalama-larının altında. İnsanlar otomobil alıyor,

hem de öz kaynaklarıyla alıyor. Bugün ÖTV indiriminden faydalanarak otomobil alanların yüzde 25’i kredi kullanıyor. Oto-motiv firmaları üretimlerine devam etme kararı aldı. Yani başarılı olduk. Şimdi sıfır kilometre bir teşvik yasası hazırlıyoruz. Bölgesel ve sektörel teşvik olarak adlan-dırılan bu yasada üç şeyi hedefliyoruz. Yüksek rekabet gücü, yüksek katma değer ve uluslararası rekabet gücü. Hangi sek-törlere ne sağlanması gerektiğini planlaya-cağız. Yatırımcılar yeni yasaya göre yatı-rımlarını yapacak. Bu yasa çıktıktan sonra çok ciddi bir yabancı yatırım bekliyoruz. Özellikle otomotiv sektöründe çok önem-li gelişmeler yaşanacak. Biz önümüzdeki yıllarda hangi sektörlerin gelişeceğini he-saplıyoruz. Türkiye’nin yıldız sektörlerini belirledik. Amacımız istihdamı artıracak sektörlere yeni imkanlar sunmak. Proje bazlı hazırladığımız yeni teşvik yasasıyla ilgili Bakanlar Kurulu’ndan yetki aldık. 2023 yılında Türkiye’yi dünyanın en güçlü 10 ekonomisi arasına üreterek girebiliriz. Bu uzun soluklu çalışma. Gelişmiş ülkeleri model alıyoruz.’’ l

Bakan Çağlayan, artık dünyanın yeni bir eko-nomik yapılanmaya doğru gittiğini vurgula-yarak, reel sektörün asıl olduğu bir dönemin başlayacağını söyledi.

Türkiye’nin 2023’te dünyanın ilk 10 eko-nomisi arasına girme hedefi bulunduğunu anımsatan Çağlayan, bütün planlarını bu çerçevede yaptıklarını, şu anda da piyasanın canlanması, çalışanların işini kaybetmemesi için pek çok önlem aldıklarını ifade ederek, ‘’Her yıl 700 bin yeni insan gücü piyasaya katılıyor. Sizlerin çalışacağı işletme sayısının fazla olması, iş kapısının hazır olması gere-kiyor. 132 üniversiteden her yıl 400 mezun oluyor. Bütün çalışmalarımızı, hep bu çerçeve üzerine koymaya çalışıyoruz’’ diye konuştu.

Bakan Çağlayan, Türkiye’nin genç nüfusu, stratejik coğrafi konumu, Ar-Ge’ye verdiği ağırlık ile krizden en çabuk çıkacak ve krizi fırsata çevirecek ülkelerden olduğunu dile getirdi.

Zafer Çağlayan, can suyu kredilerine ilişkin sorumuz üzerine de, 2008 yılında 25 bin iş-letmeye 1,6 milyar TL kredi verildiğini, bu sene de 1 milyar dolarlık ihracat kredisi açtık-larını, kredinin 1 hafta içinde tamamlandığını kaydetti. Bu krizi en az hasarla atlatmak için yoğun şekilde çalıştıklarını vurgulayan Çağ-layan, otomotiv sektörüne özel sektör strateji belgesi hazırlandığını anımsatarak, ‘’Bizim derdimiz sektörün bugününü kurtarmak de-ğil, kısa, orta ve uzun vadedeki durumunu da düşünüyoruz. Sektörün 2012 yılı hedeflerine ulaşacağına yürekten inanıyorum’’ diye ko-nuştu.

Otomotiv sektöründe krizle birlikte ciddi bir beklenti oluştuğunu dile getiren Çağlayan, yapılan ÖTV indirimiyle birlikte Türkiye’de psikolojik havanın değiştiğini, bu uygulama-nın otoparkçıdan araba yıkayıcısına kadar sirayet edecek, katma değeri yüksek olan bir uygulama olduğunu söyledi.l

Reel sektörün asıl olduğu dönem başlayacak

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


24

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

ürkiye’de sanayinin kalbi organize sanayi bölgelerin-de atıyor. Bölge sakinlerine sundukları pek çok hizmet ve avantaj ile ön plana çıkan

OSB’lerin tercih edilme sebeplerinin ba-şında hiç kuşkusuz verdikleri kesintisiz doğal gaz hizmeti geliyor.

Enerji Bakanlığı, 4628 sayılı “Elektrik Pi-yasası Kanunu”nda değişiklik yapılma-sını öngören ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” yayımladı. Kanun ile Elektrik Piyasası Kanunu’na bir madde eklendi. Buna göre, OSB tüzel kişilikleri, bölgenin onaylı sınırları içinde üretim, dağıtım ve ticaret faaliyetlerinden bir veya birkaçını yetkili organların kararı ile kuracağı şirket vasıtasıyla yapabilecek-ti. OSB katılımcıları, yetkili organların kur-duğu şirket çerçevesinde serbest tüketici sayılacaktı. Ancak kurulan şirket, üretimi veya toptan alımı nedeniyle OSB içindeki serbest tüketicilere piyasada bulabildikle-ri fiyatın üzerinde elektrik satamayacaktı.

OSB’ler ve Doğalgaz

TSerbest tüketici OSB dışından elektrik alır-sa, OSB’ye elektrik dağıtım bedeli ödeye-cekti. Organize sanayi bölgelerinin sınır-ları içinde olan, daha önce bedelsiz veya sembolik bir bedel üzerinden TEDAŞ’a devredilen dağıtım şebekelerinin mülkiye-ti ve işletme hakkı 6 ay içinde aynı bedelle OSB’lere devredilecekti.

OSB’lerin doğal gaz piyasası faaliyetleri-ne ilişkin ise Enerji Bakanlığı tarafından yapılmış bir yasal düzenleme bulunma-makta. OSB’ler OSB Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri uyarınca bölgeleri içinde doğal gaz dağıtım hatla-rını kendi finans kaynaklarıyla yapıyor ve doğal gazın dağıtım ve satışını gerçekleş-tiriyor.

OSB’ler, Elektrik Piyasası Kanunu’na göre birer dağıtım şirketi statüsündeler. 2005 yılında OSB’lere hükümet tarafından elekt-rik üretim, dağıtım ve ticaret hakkı verildi.

Buna göre, OSB’ler daha önce çıkarılan Elektrik Piyasası Kanunu ile ellerin-

den alınan tesislerine geri kavuş-tu ve OSB katılımcıları serbest

tüketici olarak kabul edildi.


25

GO

SB

SA

D

GOSB doğal gaz şebekesi yaklaşık 8,5 km uzunluğundaki 19 bar’lık çelik hat ve 22 km uzunluğundaki 4 bar’lık PE hatlardan oluşmaktadır. GOSB Alanı içinde 1 adet 10.000 m3/h, 3 adet 7.500 m3/h, GOSB Genişleme Alanı içinde ise 2 adet 10.000 m3/h, 1 adet 7.500 m3/h ol-

mak üzere toplam 7 adet bölge ba-sınç düşürme ve ölçüm istasyonu (RMS-B) bulunmaktadır. RMS-B’lere 12-19 bar basınç aralığında gelen gaz istasyonlarda 4bar’a dü-şürülerek bölge içinde dağıtılmakta ve tesislere teslim edilmektedir.

GOSB’da doğalgaz kullanımı

Türkiye’de bugün 56 adet OSB doğal gaz kullanıyor. BOTAŞ bu bölgelere tek fatura kesiyor, günü geldiğinde parasını alıyor. Bölgeler sanayicilerden tahsil edemese de o parayı ödüyor. Bugüne kadar bu hizmet-ler karşılığı BOTAŞ, bir iskonto uygulu-yordu.

Enerji Bakanı Hilmi Güler, OSB’lere “LNG ithal edebilirsiniz” dedi. Çünkü doğal gaz ithalatını BOTAŞ ve ithalat izni verilen 4 şirket yapabiliyor. Bunun üzerine OSB’ler çözüm arayışlarına girdi. Kimi BOTAŞ ile anlaştı. İskontosuz almayı kabul etti, “Ma-liyetleri üzerine koyup sanayicimize öyle fatura ederiz” dedi, kimi gaz tedarik izni olan firmalarla görüştü.

Türkiye’de yıllık 32 milyar metreküp do-ğal gaz kullanılıyor. Bunun yıllık 4 mil-yar metrekübünü ithal etme iznini (15 yıl boyunca) 22 şirketten 4’ü alabildi. Bunlar Enerco (2.5 milyar m3), Bosphorus (750

milyon m3), Avrasya (500 milyon m3), Shell-Turkas (250 milyon m3). Bu şirketler-den Enerco dışında elinde şu anda satabi-lecek gazı olan yok.

OSBÜK, OSB’leri çözüm için Ankara’da bir araya topladı

OSB’lerin yatırımcısına doğal gaz dağıtı-

OSB’ler, Elektrik Piyasası Kanunu’na göre birer dağıtım şirketi statüsün-deler. 2005 yılında OSB’lere hükümet tarafından elektrik üretim, dağıtım ve ticaret hakkı ile doğal gaz dağıtım ve ticaret hakkı verildi. Buna göre, OSB’ler daha önce çıkarılan Elektrik Piyasası Kanunu ile ellerinden alınan tesislerine geri kavuştu ve OSB katılımcıları serbest tüketici olarak kabul edildi. Ancak yeni düzenleme birçok hukuki sorunu da beraberinde getirdi. İl içindeki OSB’lere de doğal gaz satacağını varsayarak Enerji Piyasası Dü-zenleme Kurumu’ndan (EPDK) doğal gaz dağıtım ihalesi alan firmalar, zor durumda kaldı ve ihale şartları bozulmuş oldu.

Yeni düzenleme ve hukuki sorunlar

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


26

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

mından doğan işletme giderlerini karşıla-dığı BOTAŞ, web sitesinde bilgi vermeksi-zin yayımladığı “01 Ocak 2009 Tarihinden Geçerli Doğal Gaz Fiyat Tarifesi” ile ku-ruluşundan beri uyguladığı “Bölge için-deki doğal gaz şebeke yatırımlarını ve bu şebekelerin işletmesinin yapan organize sanayi bölgelerine yapılan toptan satış fiyatlarında uygulanacak kesintisiz satış fiyatı tarifesi”ni yürürlükten kaldırdı. Ay-rıca daha önceki tarihlerde “Sınai Müşte-riler Doğal Gaz Satış Fiyat Tarifesi” olarak yayımladığı tarifeyi “Organize Sanayi Böl-geleri ve Kesintisiz Sınai Müşterileri Do-ğal Gaz Satış Fiyatı” şeklinde değiştirerek OSB’ler için uygulanan yüzde 1 iskontoyu da kaldırdı.

Bunun üzerine OSB Üst Kuruluşu olan OSBÜK, EPDK’ ya OSB’lerin doğal gaz da-ğıtım hizmetlerini yapabilmeleri için satın aldığı doğal gaz fiyatına makul bir hizmet bedeli ekleyerek BOTAŞ’ın tarifesinden daha yüksek bir fiyat ile mevcut mevzu-atlar kapsamında satış yapıp yapamaya-cağını sordu. (http://www.osbuk.org/haber/uplfiles/3_%C5%9Eubat_2009_osb%C3%9Ck.pdf)

Ancak EPDK’ dan, doğal gaz piyasa-sı mevzuatından OSB’lerin doğal gaz

hizmetleri için katılımcılarına uygula-yacakları bedellere ilişkin bir düzenle-me bulunmadığını belirten bir cevap geldi. (http://www.osbuk.org/haber/uplfiles/13_%C5%9Eubat_2009_epdk.pdf)

Yapılan girişimler sonucu gelinen son du-rumu, OSB Başkan ve yöneticileri ile bir toplantıda değerlendirmek ve izlenecek yol hakkında fikir birliği sağlayarak ortak hareket etmek amacıyla 23 Ocak 2009’da TOBB’ da bir toplantı yapıldı. Ankara’da yapılan toplantıda, OSBÜK çatısı altında BOTAŞ ile doğal gaz sorunlarını değerlen-dirildi ve ortak çözüm yollarında birlikte hareket etme kararı verildi.

Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu (TÜGİK) Ge-nel Başkanı ve Uşak Organize Sanayi Bölgesi (UOSB) Yö-netim Kurulu Başkanı Hazim Sesli, küresel ekonomik krizin etkisini her geçen gün artırdı-ğını belirterek, tedbirlerin ye-tersiz olduğunu bildirdi.

OSB’ler ile ilgili yaşanan son gelişmelere de değinen Hazim Sesli, sözlerini şöyle sürdürdü: “Getirilen yeni düzenleme ile BOTAŞ, OSB’lerden sıfır ıs-konto ve teminat mektubu ta-leplerinde bulunmaktadır. Böl-gemizde doğal gaz altyapısını OSB’ler kurmuştur. Bunun yanı sıra doğal gazın bakım,

onarım ve dağıtım hizmetleri de yine OSB’ler tarafından ve-rilmektedir. Ayrıca doğal gaz borcunu ödemekte zorlanan sanayicilerimizin borcunu bile OSB’ler olarak bizler üstlen-mekteyiz. Üzerimizde bu kadar yük var iken, BOTAŞ’ın sıfır ıskonto ve teminat mektubu talebiyle karşımıza çıkması, bizleri oldukça büyük sıkıntı-ya sokmaktadır. Türk ekono-misinin de içinde bulunduğu küresel krize rağmen üretim ve istihdam için direnen OSB ve sanayicilerimizin yeni bir dar boğaza sürüklenmesinin önü-ne geçilmelidir.”

Uşak Organize Sanayi BölgesiYönetim Kurulu Başkanı Hazim Sesli

Düzenlenen toplantıda OSB Üst Kurulu; “4562 sayılı OSB Kanunu’nun 20’ nci mad-desi ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Ka-nunu hükümlerine göre katılımcılarının doğal gaz dahil her türlü ihtiyacını karşı-lamakla görevli OSB’lerin yıllardır devam eden doğal gaz temin ve dağıtım hizmet-leri; BOTAŞ’ın son yıllarda takındığı anla-şılmaz tavrı ve 15 Aralık 2008 tarihinden


27

GO

SB

SA

D

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler:

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Gü-ler, Organize Sanayi Bölgelerinin doğal gaz ithalatı isteğine ilişkin olarak, OSB’lerin doğal gaz ithalatını Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) getirme şeklinde yapabileceği-ni söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka-nı Hilmi Güler, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) tarafından TOBB toplantı salonunda düzenlenen “Organize Sanayi Bölgeleri Yöneticileri Bilgilendirme Toplantısı”na katılarak bir konuşma yaptı.

OSB’lerin doğal gazda ithalat izni talebine ilişkin olarak da bunun LNG getirme şeklin-de mümkün olabileceğine işaret eden Güler, “Boru hatlarıyla ilgili de ithalatı serbest bıra-kacağız onu da yapabilirsiniz, ister bir şirket

kurarsınız, bununla ilgili gerekli düzenleme-leri yaparsanız yapın biz bundan memnun oluruz, memnun olmasaydık bu yasaları çı-karmazdık” dedi.

OSB’lerin, doğal gaz ithalatında pazarlığı kendilerinin yapmalarını istemelerinin ku-lağa hoş geldiğini belirten Güler, böyle bir pazara girilmesinin iyi olduğunu, bunun re-kabet ortamı oluşturacağını söyledi.

“Keşke LNG terminali yapsanız”

OSB’lerin bu konuda çalışmalarına başla-yabileceklerini ifade eden Güler, “Bununla ilgili hazırlığa şimdiden başlayın, LNG itha-latı mümkün. 2 gemi getirin ondan sonra biz otururuz nasıl yapılabiliniyorsa, mahsuplaş-masını da yaparız, hesaplaşmasını da yaparız. Kendi gazınızı getirin” diye konuştu.

Bakan Güler, yapılan düzenlemelerle sistemi şeffaf ve rekabete açık bir ortama hazır hale getirdiklerini bildirdi. OSB’lere “keşke müm-kün olsa da bir tane LNG terminali yapsanız” diyen Güler, OSB’lerin nükleer santral de kurabileceklerini, Hollanda gibi küçük ülkede kağıt sektörünün nükleer santral kurduğunu, OSB’lerin de Sinop için teklifte bulunabilece-ğini söyledi. Küresel kriz nedeniyle dünyada durgun bir dönem yaşandığını hatırlatan Gü-ler, kendilerinin bunu “depar” atarak avanta-ja çevirebileceğine işaret etti.

sonra doğal gaz kullanan OSB’lere gönder-diği yazılar ve web sitesinde yayımladığı Ocak 2009 ayı satış tarifesi ile OSB’lerin bölge içi yatırımları ve dağıtım hizmetleri karşılığı uygulanan ve işletme giderlerini karşılayamaz durumda olan yüzde 1’lik ıskontoyu 01.01.2009 tarihi itibariyle SIFIR noktasına çekti. Bir tarafta milyonlarca do-larlık yatırımları, donanımı ve personeli ile doğal gaz işletme faaliyetinde bulunan OSB’lerin bu hizmetine karşılık, SIFIR ıs-kontolu gaz satış tarifesi yayımlaması, di-ğer taraftan da milyonlarca dolarlık banka teminat mektubu talep etmesi ve aksi hal-de “Gazı keserim” tehditleri; OSB’ler için

kara bir dönemi başlattı ve bir kaos yarat-tı. OSBÜK Yönetim Kurulu, söz konusu sorunlara çözüm yolları aramak için, 18 Aralık 2008’de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile yapılan toplantıdan başlamak üzere pek çok kişi, kurum ve kuruluş ile görüşmeler yaptı ve girişimlerde bulun-du” açıklamasını yaptı.

Toplantının açılış konuşmasında OSBÜK Başkanı Mahmut YILMAZ; 18 Aralık 2008 tarihinden sonraki sürecin detaylarını ka-tılımcılara açıkladı ve bundan sonra ya-pılması gereken girişimlerin neler olması gerektiği konusunda OSBÜK’ ün düşün-celerini dile getirdi. OSB başkanlarının da

“OSB’ler doğal gaz ithalatını LNG’ye çevirebilir”

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


28

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

bu konudaki önerileri alındı ve ortak bir kararla harekete geçilmesi gerektiği belir-tildi.

İzmir Atatürk OSB Başkanı Hilmi Uğur-taş; OSBÜK Yönetim Kurulu Başkanı ve üyelerine girişimleri için teşekkür ederek alınacak her kararda ve izlenecek yolda OSBÜK ile birlikte hareket edeceklerini belirtti. Ayrıca İzmir Atatürk OSB olarak

sorunların çözülmesi konusundaki öne-rilerini dile getirdi. Uğurtaş’ın ardından kürsüye gelen Burdur OSB Başkanı Fevzi Oktay, BOTAŞ’ ın koymuş olduğu doğal gaz çekim kotası sebebi ile OSB’lerinin dağıtım şirketlerinin eline bırakıldığını ve söz konusu şirketlerin fiyat politikalarının OSB’leri cazibe merkezi olmaktan çıkardı-ğını belirtti. Toplantıya katılan diğer ka-tılımcılar da tek tek görüşlerini sundular. Toplantının sonunda BOTAŞ ile yaşanan sıkıntıların çözümünde, bu konuda uz-man kişilerden bir komisyon oluşturulma-sına ve komisyonun çalışmalarından da OSB’lere bilgi verilmesine karar verildi.

Kısa ve uzun vadede doğal gaz sorunu-nun çözümü

Enerco, OSBÜK’ün Ankara’da düzenle-diği OSB’ler toplantısına katıldı. OSB’lere tek fiyat uygulayan Enerco, Nisan ayına kadar yüzde 3 sonrasında yüzde 1 iskonto ile gaz vereceğini taahhüt etti. OSBÜK’ün başkentte OSB’leri toplamasının iki amacı vardı. Birincisi kısa vadede gaz ihtiyacını karşılamak. Bunun Enerco ile yapılabilece-ği ve şartları tartışıldı. Diğeri de daha uzun vadeli bir vizyonla şirket kurmak. OSB’ler şirket kurma konusunda mutabık kaldı. Bu şirket OSBÜK çatısı altında olacak. Böylece OSB’ler ihtiyacı olan doğal gazı gidip yurt dışından kendileri getirecekler. Önümüz-deki günlerde tüm OSB’lere birer yazı ve sözleşme örneği gönderilecek ve görüşler toplanacak. Şu an için her OSB’nin tüketi-mi oranında bu şirkette pay sahibi olması gibi temel bir görüş var. Bu şirket, mevcut mevzuat dahilinde yurt dışından sadece LNG ithal edebilir.

Ancak OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz’ın da belirttiği gibi OSB’ler doğal gaz ithalatı için de yetki istiyor.

OSBÜK, 2009 için OSB’lere, “Enerco ile anlaşın, onların elinde gaz var. Bu yılı çö-zelim sonra şirketi devreye sokabiliriz” mesajı verdi. Sonuçta OSB’ler; OSBÜK önderliğinde hem kendileri hem de katı-lımcı sanayicileri lehine olacak, sanayinin rekabetinde avantaj getirecek çabalarını sürdürüyorlar.l


29

GO

SB

SA

D

OTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Ta-şıma A.Ş.) ile OSB’ler (Organize Sanayi Bölgeleri) arasındaki do-ğal gaz tartışması büyüyor. Botaş, 1 Ocak 2009 tarihine kadar temi-

nat vermeyen OSB’lerin gazını keseceğini bildirmişti. OSB başkanları, beş bölgede doğal gazın bir gün kesilmesi halinde üre-tim kaybının 100 milyon dolar civarında olacağını ifade etti. İzmir ve Manisa’daki beş OSB’nin yönetimi, BOTAŞ’ın kendile-rinden yıl içinde en yüksek iki fatura bede-li kadar teminat istemesi ve yüzde 1 olan dağıtım bedelini yılbaşından itibaren kal-dırmasına tepki gösterdi ve, “Teminatları vermiyoruz, yüzde 1’lik dağıtım bedelinin kaldırılmasını da kabul etmiyoruz.” diye-rek, konuyu mahkemeye taşıyacaklarını belirtti.

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB) Başkanı Hilmi Uğurtaş, Manisa Organize Sanayi Bölgesi (MOSB) Başkanı Sait Türek, Aliağa Organize Sanayi Bölgesi (ALOSBİ) Başkanı Atıl Akkan, Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi (KOSBİ) Başkanı

Pınar Yurdun ve Tire Organize Sanayi Böl-gesi (TOSBİ) Başkanı Kamil Porsuk; Ege Bölgesi Sanayi Odası’nda (EBSO) konu hakkında bir basın toplantısı düzenledi.

OSB yöneticileri, bölgelerinde doğal gaz dağıtımı ve tahsilatı yapmaları karşılığında aldıkları yüzde 3’lük kesintinin yüzde 1’e indirildiğini, yılbaşından sonra da tama-men kaldırılacağını belirterek, “BOTAŞ’ın tahsildarı gibi görev yapıyoruz. Hiçbir hiz-met karşılıksız değildir.” dedi. İAOSB Baş-kanı Uğurtaş, ekonomik kriz ortamında sanayiciden teminat mektubu istenmesinin doğru olmadığını söyledi. Hiçbir OSB’nin BOTAŞ’a borcu bulunmamasına rağmen teminat istendiğini vurgulayan Uğurtaş, borçlarını ödemeyenlerin cezasının sana-yiciye çektirilmek istendiğini savundu.

Hilmi Uğurtaş, Türkiye’deki bütün OSB’lerin teminat mektubu vermemekte kararlı olduğunu dile getirerek, “Gelsinler, gazımızı kessinler. Hangi gerekçeyle kese-ceklerini merak ediyoruz. Buna güçlerinin yetip yetmeyeceğini de görmek istiyoruz.”

OSB’ler BOTAŞ’a Karşı Bayrak Açtı:

“Teminat vermiyoruz, yüzde 1’in kalkmasını da kabul etmiyoruz!”

B

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


30

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

OSB’lerin enerji konusunda çeşitli sıkıntılarını da dile getiren OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz şunları söyledi: “Dağıtım bölgelerinin özelleştirilmelerinde, özelleştirmeler daha cazip hale getirilirken sanayiciler feda edilmemeli. Botaş, bizim daha önce yüzde 3 olan doğal gaz ıskontomuzu yüzde 1’e indirirken, bunun 2008 sonunda yüzde sıfıra indirileceği söylenmekte. Bu bizi sı-kıntıya sokuyor. Biz özelleştirmelere karşı değiliz, destekliyoruz. Ancak, BOTAŞ şu anda bu konuda tekel. Eğer Botaş özelleştirile-cekse, bizim pazarlık edeceğimiz alternatif tedarikçiler çıkarması şart, bunu arzu ediyoruz. Aksi halde doğal gazda OSB’lere doğal gaz ithalat izni verilmesini istiyoruz. Biz sanayiciye hizmet ver-mek için bu işi yapıyoruz. Doğal gazda pazarlığı kendimiz yap-mak istiyoruz.”

OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz

şeklinde konuştu. İAOSB’de doğal gaz da-ğıtımı için 4 milyon Euro yatırım yaptık-larını belirten Uğurtaş, yüzde 1’lik payın OSB’lerin dağıtım yatırımlarını, bakım ve işletme masraflarını karşılayamadığı-nı vurguladı. Uğurtaş, “Yatırım yap, gazı dağıt, parayı topla diyorlar, sonra da kar-şılığında bir bedel vermeyeceklerini ifa-de ediyorlar. Bedeli olmadan bu işi kim yapar? Anayasal suç işleniyor. Kimse kimseye angarya iş yaptıramaz. Hukukçularımız hazırlık ya-pıyor, en kısa sürede idare mahkemelerine dava açaca-ğız.” dedi.

Uğurtaş, doğal gazın kulla-nıma başlandığı ilk yıllarda yüzde 21 olan OSB payının önce yüzde 8’e, daha sonra sırayla 6, 4, 3 ve 1’e indirildiğini vurguladı. OSB paylarını kaldır-manın mantığa uymadığını, arkasında başka bir sebebin yattığına inandıklarını belirten Uğurtaş, bu hizmetlerin OSB’lerin elinden yok fiyatına alınıp bazı firmalara peşkeş çekileceğini ileri sürdü. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ile Sa-nayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan’ın da konuyu bildiklerini ve aynı şikayetler-de bulunduklarını savunan Uğurtaş, icra noktasında bulunanların görevlerinin ge-reğini yapmasını beklediklerini kaydetti.

ALOSBİ Başkanı Akkan ise BOTAŞ’ın iste-diği zaman vanayı kapatma imkanı bulun-masına rağmen teminat mektubu talebinin ardında, bu mektupların başka amaçlar

için kullanılmak istenmesinin yattığını iddia etti. Aşiretlerde bile görülmeyecek oyunlar sergilendiğini öne süren Akkan, BOTAŞ’ın kötü idare edildiğini ve bir yer-lere para kaptırdığını söyledi. Bu zarar-dan kurtulmak için sanayiciden teminat mektubu istediğini ve bu mektuplar kul-lanılarak bankalardan kredi çekileceğini savunan Akkan, teminat konusunun acil

kaynak bulmaktan başka bir amaç ta-şımadığını söyledi. BOTAŞ’ı Deli

Dumrul’a benzeten Akkan, şunları kaydetti: “Teminat mektubu verilmemesi ha-linde, 1 Ocak 2009’da gazın kesileceği söyleniyor. Nor-mal zamanda çalışmayan BOTAŞ, resmî tatilde gelip

vanamızı kapatacakmış. Kendilerini bekliyoruz.”

Kontrat devirleriyle doğal gaz pi-yasasında gelecek dönemde yeni satı-

cılar ortaya çıkacağına dikkat çeken Atıl Akkan, teminat kararının ardında yeni satıcılara müşteri kazandırma niyeti ola-bileceğini söyledi. ALOSBİ olarak ayda 3,5 miyon YTL’lik doğal gaz kullanıldığını belirten Akkan, “Normalde iki aylık temi-natımız 7 milyon YTL. Bizden istenen te-minat ise 20 milyon YTL. Bu da altı aylık demektir. Kriz ortamında, yıl sonu gibi bir dönemde 10 günlük zaman diliminde han-gi banka 20-30 milyon YTL teminat vere-bilir? Sen kaptır paraları Melih Gökçek’e, sonra gel sanayiciden iste. Hükümet bu konuda gerekeni yapmıyor. BOTAŞ Genel Müdürü emrinde, bir kararnameyle gön-derilebilir. Yerine de işi bilen biri getirile-bilir.” diye konuştu.

KOSBİ Başkanı Yurdun da doğal gaza ge-len zamlar ve teminat sıkıntısı sebebiyle bazı fabrikaların kömüre geri döndüğünü kaydetti. Bölgenin 20 milyon metreküp olan aylık gaz harcamasının, devamlı ge-rileyerek geçen kasım ayında 14 milyon metreküpe düştüğünü ifade eden Yurdun, vanaların kapanması halinde elektrik sant-rallerinin de çalışmayacağını ifade etti. MOSB Başkanı Sait Türek de yanlıştan bir an önce dönülmesini isteyerek, “BOTAŞ’ın dışında bir yerden gaz almaya mı zorla-nıyoruz, bunu zaman içinde göreceğiz.” dedi.l


31

GO

SB

SA

D

SAYIN BAŞBAKANIMIZ;

256 Organize Sanayi Bölgesi, 41.000 sanayi-ci ve 1.500.000’e yakın çalışanı ile ülkemiz ekonomisinin orta direği ve geleceği olan Organize Sanayi Bölgeleri adına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve BOTAŞ ta-rafından reva görülmek istenen iki büyük anlaşılmaz uygulamayı aşağıda takdirleri-nize arz ediyoruz.

4562 sayılı OSB Kanunu’nun 20 nci mad-desi, “OSB’lerin doğal gaz ve elektrik da-hil her türlü altyapı tesisini kurma ve işlet-me görevini yalnızca OSB tüzel kişiliğine vermiştir. BOTAŞ; 1992 yılından bu yana OSB’lere “Bölge içi dağıtım şebekenizi ya-pın, personel ve gerekli ekipmanı temin edin, ÖZEL OSB TARİFESİ’nden ıskontolu doğal gaz alın” şeklinde teklif yapmış ve OSB’ler de bu teklife harfiyen uymuştur.

BOTAŞ, sözkonusu ıskontoyu Mart 2008 ayında %1’e kadar düşürmüş ve şimdi de işletme giderlerini dahi karşılamayan %1’lik iskontoyu da SIFIRLAMAK iste-mektedir.OSB’ler iletim hatlarından kendi sınırlarına kadar BOTAŞ’ın yapması gere-ken yatırımları ve OSB içindeki tüm dağı-tım şebekesini kendi imkanları ile kurmuş ve Devletten hiçbir yardım talep etmemiş-tir.

OSB içi dağıtım hizmeti OSB’ler tarafından yapılmakta ve gaz bedelini üyelerinden tahsil etse de edemese de BOTAŞ’a zama-nında ve eksiksiz ödemektedir. Bu sebep-le BOTAŞ’ın bir çok kurum ve kuruluştan milyarlarca YTL alacağı olmasına rağmen, hiçbir OSB’nin BOTAŞ’a bir kuruş dahi do-ğal gaz borcu bulunmamaktadır.

Ayrıca BOTAŞ; iki aylık gaz bedeli + KDV tutarı karşılığı her OSB’den tüketimine göre 5 ila 100 Milyon ABD Dolarlık limit

içi kesin teminat mektubu istemekte ve ve-rilmemesi halinde–şimdilik ertelense dahi ileride gaz akışının durdurulacağını ifade etmektedir.

Ülkemizi etkileyen global krize rağmen bugüne kadar gaz bedelini (üyesinden tahsil etse de etmese de) BOTAŞ’a eksik-siz ve zamanında ödeyen OSB’lere ödül(!) olarak; teminat mektubu ve %1’lik ıskon-tonun kaldırılması talebiyle zor duruma sokulmak istenmesinin sebebi ve amacı anlaşılamamıştır. Bu konunun yetkilile-riyle yaptığımız görüşmelerde maalesef “Teminat mektubu talebini belki 4 ay erte-leyebiliriz, fakat ıskonto oranı SIFIR olarak uygulanacaktır” cevabı alınmıştır.

Bu zorlama T.C. Anayasası Md.18 “Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya ya-saktır” hükmüne aykırıdır. Bölgelerimizde doğal gaz altyapısını OSB’ler kurdu, ba-kım, onarım, dağıtım hizmetlerini OSB’ler yapıyor. Ödemede zorlanan sanayicimizin borcunu OSB’ler ödüyor. Böylesine düz-gün işleyen bir sistem; SIFIR ISKONTO ve TEMİNAT MEKTUBU talebi ile bozulmak isteniyor.

SAYIN BAŞBAKANIMIZ;

Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik krize rağmen üretim ve istihdam için dire-nen OSB’ler ve üyelerinin yeni bir darboğa-za sürüklenmemesi ve çalışma hayatımız-daki huzurun bozulmaması için sunmaya çalıştığımız sorunlara her zamanki duyar-lılığınız ve hassasiyetiniz ile yaklaşarak, söz konusu taleplerden vazgeçilmesini bü-yük OSB Ailesi adına saygılarımızla arz ve talep ederiz.

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİÜST KURULUŞU

OSBÜK'ten Gazete ilanıyla Sayın Başbakan'a Açık Mektup... Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu OSBÜK, ‘Başbakanımıza Açık Mek-tup’ imzasıyla verdiği gazete ilanında, Türkiye’deki tüm OSB’leri özellikle ekonomik kriz ortamında ciddi ölçüde etkilemesi beklenen doğal gaz konu-sunda gündeme gelen sorun ve gelişmeleri Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a hitaben yazdığı mektupla dile getirdi. OSBÜK imzasıyla kamuoyu-na duyurulan metnin tamamını aşağıda iletiyoruz:

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


32

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

OSB’lerin BOTAŞ'la ilgili problemleri

GOSB Bölge Müdürü Güher Türker

GOSB’un en önemli hizmetlerinden birisi de sağladığı doğalgaz altyapısı ve uygun doğalgaz fiyatı. Bu hizmet çok çeşitlli ev-relerden geçti. GOSB’daki doğalgaz hiz-metinin tarihçesini anlatır mısınız?

1990’lı yılların başında GOSB’da doğal gaz teminine yönelik olarak BOTAŞ nezdinde girişimde bulunuldu. Ancak BOTAŞ’ın sözleşme şartlarının çok ağır olması ve bölge içinde doluluk oranının düşük ol-

ması nedeniyle bu proje hayata geçi-rilemedi. 2004 yılında genişleme

alanımızın altyapı inşaatlarının yapımı sırasında doğal gaz alt-yapısı da yapıldı. 2005 yılının Eylül ayından itibaren de böl-gede gaz kullanılmaya başlan-dı. O tarihten bugüne, GOSB içindeki gaz dağıtım ve satış hizmetleri, GOSB tarafından

yürütülüyor.

Şu an uygulama-da olan doğal gaz hizmeti mevzuatı nedir?

GOSB’da yü-rütülen doğal gaz hizmetleri, EPDK tarafın-

dan yayım-lanmış olan mevzuatlar çerçevesin-

de Gebze gaz dağıtım ku-

ruluşu PAL-GAZ ve GOSB

şartnamelerine uygun olarak yü-

rütülüyor. Katılım-cıların doğal gaz

tesisatlarının proje ve gaz açma işlemleri, resmi onay yetkisine sahip Palgaz firması ile birlikte yapılıyor. Şebekenin bakım ve işletmesi ise GOSB tarafından gerçekleşti-riliyor.

BOTAŞ’ın 2009 yılı başında getirdiği deği-şiklikleri detaylı olarak anlatır mısınız? BOTAŞ’ın getirdiği bu değişikliklerden duyduğunuz memnuniyetsizlikler ve size getirdiği dezavantajlar nelerdir?

BOTAŞ 2008 yılı Aralık ayında göndermiş olduğu yazı ile OSB’lere uyguladığı yüzde 1 iskontolu tarifeden vazgeçtiğini bildir-di. Yine aynı ay içinde gönderdiği başka bir yazı ile de sözleşmelerin yenilenmesi aşamasında teminat almaya başlayacağını bildirerek yeni şartları içeren sözleşmesini de imzalanmak üzere OSB’lere gönderdi. Daha önce yüzde 3 olarak uygulanmakta olan indirim oranı, Mart 2008’de yüzde 1’e düşürülmüştü. Ocak 2009’dan itibaren de iskontosuz fiyat uygulanmaya başladı. Bu


33

GO

SB

SA

D

durum, altyapı yatırımlarını kendi kaynak-ları ile yapmış ve doğal gaz işletmesini de yine kendi kaynakları ile yapan OSB’leri zor durumda bıraktı. Söz konusu yüzde 1’lik indirim oranları bile altyapı yatırım-ları ve işletme giderlerini karşılamazken, iskontolu tarife uygulamasının kalkması OSB’leri, BOTAŞ’ın ücretsiz gaz dağıtım iş-lerini yapan taşeronu haline getirdi. Ayrıca bakım onarım ve personel masraflarını da

OSB’ler bütçelerinden karşılamak zorun-da bırakıldı. Gaz kullanan 49 adet OSB’nin BOTAŞ’a borcu olmamasına rağmen, bu OSB’lerden teminat mektubu alınacağı da belirtildi. Son anda bu süre 4 ay daha öte-lendi. Bu durum, OSB’lere borcu olmadığı halde ilave finans yükü getirmektedir.

Bu değişikliğin özellikle global kriz döne-mindeki etkileri nelerdir?

Kriz nedeniyle çoğu firma faturalarını öde-yemez duruma düştü. Ancak OSB’lerin BOTAŞ faturalarını ödememe gibi bir lük-sü olamadığı için katılımcılarını da finanse etmek durumunda kaldı.

BOTAŞ ile yaşanan sorunun kısa ve uzun vadede çözümleri neler olabilir?

Kısa vadede BOTAŞ’ın OSB’ler için is-kontolu tarife uygulamasına derhal geri dönmesi; uzun vadede ise OSB’lerin du-rumunun EPDK tarafından ele alınması ve elektrikte olduğu gibi bir düzenleme yapılması gerekmektedir.l

GOSB’da durum nedir?GOSB’un sunduğu en önemli avantaj-lardan bir tanesi kesintisiz doğal gaz hizmeti verilmesi. Bu amaçla kurulan Makine ve doğal gaz Bölümü, GOSB Yönetim Merkezi binasındaki mekanik tesisat ve ekipmanların ve bölge doğal gaz şebekesinin kesintisiz bir şekilde işlerliğini sağlamak, firmaların doğal gaz dönüşüm işlerinin ve ruhsat aşa-masında mekanik tesisat projelerinin yürürlükteki mevzuata uygunluğunu kontrol etmek ve denetlemek, firmala-rın asansörlerinin işletme ruhsatlarını düzenlemek ve periyodik kontrollerini yapmakla sorumlu.

GOSB’da doğal gaz kullanımı 30 Ey-lül 2005 tarihinden itibaren başladı. GOSB’da bulunan ve doğal gaz tesisat dönüşümlerini yaptırmak isteyen ka-tılımcılara yönelik olarak GOSB Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan “GOSB Endüstriyel Tesislerde Do-ğal Gaza Dönüşüm Teknik Şartnamesi” ve PALGAZ’ın endüstriyel tesislere ait dönüşüm şartnamesi GOSB’un web sayfasında yayımlanıyor. Tesisat dö-nüşümü yaptırmak isteyen firmaların GOSB ve PALGAZ şartnamelerine uy-ması gerekiyor.

Mevcut GOSB Alanı ve GOSB Geniş-leme Alanı’nda yer alan ve doğal gaz tesisat dönüşümü yaptırmak isteyen firmalaın izlemesi gereken prosedür ise şöyle: ;

1.Dosya Onayı :

İşveren firma, doğal gaz tesisat dönü-şüm işini yaptırmak üzere anlaşma yaptığı, PALGAZ tarafından sertifika-landırmış müteahhit firma için GOSB Bölge Müdürlüğü’ne yetkilendirme ya-zısı yazar.

Müteahhit firma www.gosb.com.tr ad-resinde yer alan dosya inceleme listesi-ne uygun olarak işe başlama dosyasını hazırlar ve GOSB Bölge Müdürlüğü’ne onaya sunar.

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


34

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

İşe başlama dosyası Bölge Müdürlüğü tarafından incelenir, varsa eksikleri mü-teahhit firmaya bildirilir.

Eksikleri tamamlanan dosya için Bölge Müdürlüğü tarafından PALGAZ’a hita-ben bir ön onay yazısı verilir.

Müteahhit firma dosyayı ön onay yazısı ile birlikte PALGAZ’a onaya götürür.

PALGAZ tarafından onaylanan dosyanın bir nüshası GOSB Bölge Müdürlüğü’ne teslim edilir.

Dosyanın onaylanmasını takiben müte-ahhit firma işe başlar.

İşin bitiminde uygulama sırasında oluşan proje değişiklikleri işlenmiş as-built pro-jeler, test raporları, kaynak filmleri, kay-nak izometrisi ve kaynaklara ait röntgen raporları işe başlama dosyası ekine kon-mak üzere GOSB Bölge Müdürlüğü’ne teslim edilir. Burada belirtilen doküman-lar tamamlanmadan gaz açımı yapılmaz.

2.Gaz Açımı:

Gaz açımı talebinde bulunacak olan fir-

ma GOSB Altyapı Hizmet Sözleşmesi’ni imzalar.

Firmanın bitmiş olan tesisatının onaylı dosyasına uygun olup olmadığı GOSB yetkili personeli tarafından incelenir.

Tesisatta projeye uygunsuzluk veya her-hangi bir eksiklik/hata olmaması duru-munda gaz açımı işlemi gerçekleştirilir.

GOSB Doğal Gaz Şebekesinin Teknik Özellikleri

GOSB doğal gaz şebekesi, yaklaşık 8,5 km uzunluğundaki 19bar’lık çelik hat ve 22km uzunluğundaki 4bar’lık PE hatlardan oluşuyor. GOSB alanı içinde, 1 adet 10.000m 3 /h ve 3 adet 7.500m 3 /h; GOSB genişleme alanı içinde ise 2 adet 10.000m 3 /h ve 1 adet 7.500m 3 /h olmak üzere toplam 7 adet bölge basınç düşürme ve ölçüm istasyonu (RMS-B) bulunmaktadır. RMS-B’lere 12-19 bar ba-sınç aralığında gelen gaz istasyonlarda 4bar’a düşürülerek bölge içinde dağıtıl-makta ve tesislere teslim edilmektedir.l

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


38

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

“Yakında gaz tedarikçimiz artık BOTAŞ olamayacak”

İAOSB Yönetim Kurulu Başkanı Hilmi Uğurtaş:

8 Aralık 2008 tarihinden itibaren BOTAŞ’ın getirdiği değişiklikler sonrasında yaşanan süreci ve so-runları anlatır mısınız?

O günler OSB’lerin BOTAŞ tarafın-dan iptal edilen yüzde 1’lik tenzilat oran-larını geri alma çabalarımızla geçti. Ancak BOTAŞ tarafından bizlerden istenen temi-nat mektupları, bize ikinci bir darbe oldu. İAOSB’den istenen teminat mektubu için banka komisyon masrafı yaklaşık 600 bin TL’yi bulmaktaydı. Zaten yüzde 1’in kay-bolması ile artık tamamen zararına çalışan OSB’lerin böyle bir bedeli ödemesi müm-kün değildi. Bu konuda beraber hareket ettiğimiz Aliağa OSB, Manisa OSB, Ke-malpaşa OSB ve Tire OSB Yönetim Kuru-

lu başkanları ile birlikte yaptığımız basın toplantısında, BOTAŞ’a böyle bir teminat veremeyeceğimizi ifade ettik. Bu çıkışı-mız, diğer OSB’lerden de destek bularak hiçbir OSB’nin teminat vermeyeceği so-nucuna ulaştı. Zaten bir süre sonra, söz konusu teminatların alımının Mayıs ayına kadar ertelendiği kamuoyuna duyuruldu.

Peki sizin Enerji Piyasası Denetleme Kurulu’ndan beklentileriniz ve öneri-leriz neler? Kurum bu konuda nasıl bir yaklaşım gösteriyor?

Doğal gaz tedariki için biz de, diğer pek çok OSB gibi, 4646 Doğal Gaz Piyasası Ka-nunu ile gaz ithalat ve kontrat devri lisansı almış doğal gaz tedarikçi firmaları ile gö-rüşüyoruz. Taslak sözleşmelerde yer alan Şebeke işleyiş Düzenlemeleri’nden (ŞİD) kaynaklanan pekçok yaptırım var. Doğal gaz kullanan tesislerin hemen hemen ta-mamı, çok kısa süreler için bile bir projek-siyon yapamazken, yıllık tüketim miktar-larımızın fiili çekişe yakınının bizden talep edilmesi, tüm gaz kullanıcılarını zor du-rumda bırakacaktır. Bir enerji santralimiz olmasına karşın, bu santralın çalışmasına kamu organları kararı vereceği için sant-ralımızın çalışma dönemlerini bile tahmin edemiyoruz. Bu da bizim fiili çekişlerimizi etkiliyor. BOTAŞ ve akabinde diğer lisans sahibi firmalar, tüm kullanıcılarına “Al ya da öde” hükmünü uygulamaya hazırlanı-yor. Oysa ekonomik dengesizlikler, bıra-kın bir yıl sonrasını, bir gün sonrasını bile tahmin etmemizi imkansız hale getiriyor. EPDK’nın bu konuda çalışıp, zaten zararı-na çalışmaya başlayan OSB’lerde ilave bir ceza uygulattırmamasını bekliyoruz.

Bir diğer önemli konu da enerji politikası. Ülke genelindeki tüm enerji santrallerinin

1Hilmi Uğurtaş

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi

Yönetim Kurulu Başkanı


39

GO

SB

SA

D

düzgün ve önlerini görebilecek şekilde ça-lışabilmesi için sağlıklı bir enerji politikası-nın oluşmasını bekliyoruz.

Sorunun çözümü için BOTAŞ’a açılacak davalar konusunda nasıl bir yol izle-yeceksiniz? Bu konuda nasıl kamuoyu oluşturacaksınız?

BOTAŞ’ın istediği teminat konusunda, di-ğer dört OSB ile birlikte düzenlediğimiz basın toplantısı ile bu konuda bir kamu-oyu oluşturulmasına öncü olduğumuzu düşünüyorum. Hakkımızın hukuki yol-larda aranması konusunda ise; ülke ge-nelinde ortak hareket etmek maksadıyla OSBÜK’ün yaptığı çalışmaları destekliyor ve OSBÜK’ün yönlendirmesi ile hareket ediyoruz.

Doğal gaz sorununun kısa ve uzun vade-de çözümü neler olacak?

Doğal gaz dış kaynaklı bir yakıt. Maale-sef bu konuda göbeğimizden dışarı ba-ğımlıyız. Kullanım kolaylığı, depolama olmaması, emniyetli olması, çevre dostu olması ve sıvı yakıtlara göre fiyat avantaj-ları nedeniyle doğal gaz hala popülerliğini koruyor.

4646 Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun ge-tirdiği bir zorunluluk olarak BOTAŞ, 2008 yılının sonuna kadar ithal ettiği 40 milyar metreküp gazın yüzde 80’ini özel firmala-ra devretmek zorundaydı, ama başarama-dı. Öyle görünüyor ki, belli olmayan bir süre içinde bu kademe kademe gerçekle-şecek. Elbette, bu piyasaya yeni oyuncu-ların girmesi ve gaz tedarik noktalarının artması, piyasaya rekabet ve fiyat avantajı getirecektir. Bizce de böyle olmalıdır. Ama burada en mühim konu arz güvenliğidir. Ne kadar fiyat avantajı olursa olsun, gaz arzının bir an bile kesilmesine tahammül edemeyiz. Bu da, iletim hatlarının sahi-bi olarak elinde kalacak yüzde 20’lik gaz miktarı ile BOTAŞ’ın sorumluluğunda ola-caktır.

İAOSB olarak doğal gaz sorunu hakkın-da ileriki günlere yönelik planlarınız ne-ler?

Biz de gaz tedariki için lisans sahibi fir-malarla görüşüyoruz. Öyle görünüyor ki

kısa bir süre sonra gaz tedarikçimiz artık BOTAŞ olmayacak. Bu konuda da birçok OSB’ye örnek olacağımızı bildiğimiz için kelimenin tam anlamıyla ince eleyip sık dokuyoruz.

Sizce OSB’lerde en ideal doğal gaz hiz-meti sistemi nasıl yapılanmalıdır?

Teminat ve yüzde 1’in kalkmaması ile il-gili İAOSB olarak ciddi çalışmalar yaptık. Bu konuda sanayicinin sesini, ulaşması gereken yerlere çok iyi ulaştırdığımızı düşünüyorum. Teknik anlamda da katı-lımcılarımıza şu anda olabilecek en doğ-ru yöntemle gaz sağladığımızı düşünü-yorum. Enerji santralimiz ve sayısı 110’u bulan doğal gaz kullanan katılımcımızın, gerek iç tesisat ve gerekse dağıtım hatla-rı ile ilgili tüm doğal gaz problemleriyle biz ilgileniyoruz. Katılımcılarımız sadece proje safhasında İZMİRGAZ ile muhatap olurken, gaz kullanımında sadece bizimle ilişki kuruyorlar. Katılımcılarımızın sade-ce bizimle muhatap olmaları ve bizlerin kendileri için mümkün olan en iyiyi sağla-maya çalıştığımızı bilmeleri, sorunsuz bir hizmet vermemize neden olmaktadır.l

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi

OS

B’L

ER

VE

DO

ĞA

LG

AZ


40

GO

SB

SA

D

DO

SY

A

"Botaş'ın şeffaflaşması gerekir"

Osman Arolat:

otaş, doğalgaz fiyatının temel ağırlığının ham petrol ve kura bağlı olduğunu belirtiyor. Dün-ya Gazetesi’nin 2005 yılından bu yana 7 aylık ortalama hareketle-

re bağlı olarak maliyet ve fiyat endeksle-ri üzerinde yaptığı çalışmalar 2008 Ekim ayına kadar iki endeksin paralel bir seyir izlediğini ortaya koyuyorlar. Ekim 2008 sonrasında ise fiyat endeksi ile maliyet en-deksi paralelliğini kaybediyor. 2009 Mart ayında maliyet endeksi yüzde 63 iken fiyat endeksi 100 seviyesinde kalıyor. Bunun so-nucunda hem sanayide hem konutta do-ğalgaz fiyatları olması gerekenin üstünde seyrederken, buna bağlı belirlenen elekt-rik fiyatları da olması gerekenin üstünde faturalanıyor.

Arkadaşlarımız 2005 yılından bu yana BOTAŞ’ın doğalgaz maliyet endeksi ile fi-yat endeksi arasındaki bağlantıyı gözden geçirdiklerinde 2008 Ekim’indeki yüzde 22’lik zamla ciddi bir sapma olduğunu, sonraki yüzde 5’lik indirime karşın şu anda fiyatın olması gerekenden yüzde 58 zamlı olduğunu hesaplıyorlar. O nedenle de uzun bir zamandan beri BOTAŞ fiya-tında şeffaflaşma bekleyen iş dünyasının haklılığını ortaya koyuyorlar. Doğaldır ki

B

Osman ArolatDünya GazetesiEkonomi Yazarı


41

GO

SB

SA

D

bu şeffaf olmayan ve pahalı olduğu iddia edilen fiyat uygulaması doğalgaz kullanan konutlar için de olumsuzluk yarattığı gibi, elektrik üretiminde yüzde 50 paya sahip olan doğalgaz nedeniyle elektrik fiyatının da hem sanayide hem de konutlarda ol-ması gerekenden pahalı olduğu sonucunu beraberinde getiriyor.

Aylık periyotta fiyatın açıklanması gere-kirken, mayıs ayında gerekirse indirim yapılacağı belirtiliyor. Doğalgaza bağlı elektrik fiyat belirlemesi ise üç ayda bir ol-duğu için, eğer indirim nisan ayında yapıl-mazsa, elektrik fiyatlarında indirim ancak temmuz ayında gerçekleşebilecek.

Arkadaşlarımızın yaptığı çalışmada 2005 yılından bu yana BOTAŞ’ın ham petrol ve dolara bağlı olarak yaptığı maliyet he-sabıyla, satış fiyatı arasında çok net bir paralellik sürüyor. Örneğin 2005 yılının 7. ayında aylık ve 7 aylık ortama ve kura bağlı olarak maliyet endeksi 47 iken, sade-ce yüzde 3’lük bir farkla fiyat endeksi 49 olarak ortaya çıkıyor ve fiili fiyatın met-reküpü 309 lira olması gerekirken 319 lira olarak uygulanıyor.

Bu maliyet ve fiyat endeksinin 100 sevi-yesine geldiği 2008 yılı Ekim ayına kadar birbirine çok paralel olarak gidiyor. En büyük sapma gösterdiği 2007 Mayıs ayın-da yüzde 13.5, 2008 Mayıs ayında yüzde 20’lik bir fark ortaya çıkıyor. Onun dışında aylara göre yüzde 2-5 arasında bir sapma söz konusu olduğu görülüyor.

Ekim 2008’in hemen ardından kasım ayın-da sapma yüzde 22’ye çıkıyor. Ve Mart 2009’da sapma yüzde 36.8’ler seviyesine çıkıyor. Maliyet endeksi Ocak 2009’da 78’e gerilemesine karşın, fiyat endeksi 122 sevi-yesine yükseliyor. Mart 2009’da da maliyet endeksi 63’e inerken fiyat endeksi 100 se-viyesinde kalıyor.

Bu durum BOTAŞ’ın fiyat uygulamasıyla ilgili şeffaflaşması gerekliliğini, fiyat en-deksi ile maliyet endeksi Ekim 2008’e ka-dar paralel seyrederken neden o günden bu yana paralelliğini kaybettiğini neden-leriyle ortayla koyması ve toplumu fiyat yönünden ikna etmesi gerekiyor. İkna edici bir sonuç ortaya koymazsa hemen indirime giderek, elektriğin de doğalgazla birlikte zamlı kullanılmasının önüne geç-mesinin yolunu açması bekleniyor.l


42

GO

SB

SA

D

GO

SB

’UN

RE

NK

LE

Rİ

Dünyanın en ünlü baskı müzesi İMOGA, GOSB’da...

2000 yılından itibaren salonlarını sanat etkinlik-

lerine açan GOSB, ilk defa “özgün baskı resim” sana-

tına ev sahipliği yapıyor.20 Mart 2009’da,

İMOGA’nın kurucusu Süleyman Saim Tekcan,

GOSB Yönetim Kurulu Başkanı Yücel Güngör,

Nuhpanel Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. Yönetim

Kurulu Başkanı Başar Nuhoğlu ve GOSB Bölge

Müdürü Güher Türker tarafından açılışı yapılan,

İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi (İMOGA) kolek-siyonunda yer alan 53

eserin yer aldığı sergi, 20 Nisan 2009 tarihine kadar

gezilebilecek.

İMOGA (İstanbul Museum of Graphic Arts - İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi), dünya literatüründe “Tekcan Tekniği” olarak anılan özgün baskı resim tekniğinin yaratıcısı olan 45 yıllık eğitimci ve ressam Süleyman Saim Tekcan’ın belki de en büyük şahaseri. Tekcan’ın sadece kendi imkanlarıyla Taksim ya da Nişantaşı gibi merkez semtler yerine Ünalan Mahallesi’nde kurmayı tercih ettiği İMOGA, bir idealistin hayranlık uyandıran sanat yolcuğu aslında...


43

GO

SB

SA

D

esim sevdası nasıl başladı?

Resim çocukken başlar genel-de, oyun çağında başlar. Ben de böyle başlayanlardanım. Boş bir arazide bulduğum kil ve çamur-

la oyuncaklar yaparak başladım. Arabalar, atlar veya başka objeler yapardım. Eski çağlardan beri çocuklar, bu yöntemlerle yaratıcılıkla tanışıyorlar. Bu günümüzde de böyle. Şimdi çocuklar, plastik ve daha çağdaş malzemelerle oynama fırsatı bulu-yorlar. Bizim çocukluğumuz şanslı geçti, çünkü çok çamur vardı ve çamurla oy-nama şansımız vardı. Şimdiki çocukların ise boyayla oynama şansı var. Ama esas yaratma yaşı, çocukluk yaşı olmuyor. Her çocuk çok iyi resim yapar, fakat bu sanat eseri sayılamaz. Yaratma dediğimiz olgu, buluğ çağı devresinde başlıyor. Benim orta ve lise eğitimim Trabzon’da geçti. Bu okul-larda iyi öğretmenlerle eğitim gördük. Eğitimin iyi olması çok önemli, çünkü top-rağa hangi tohumu ekerseniz o tohumun meyvesi çıkıyor. Çocuğa sanat tohumu ekerseniz, sanat meyvesi çıkıyor. Benim ortaöğretimde aldığım iyi eğitim de sanat-çı olmamda çok önemli bir rol oynamıştır. Ailemin de bana çok katkısı oldu.

İyi bir sanatçı olmak için eğitim yeterli mi sizce?

Ben Gazi Eğitim Enstitüsü’nün resim bölü-münü kazandım. Eğitimimi sanat üzerine yaptım, ama bana yetmedi. Sadece sanat eğitimi yapmış olmak ve resmin öğelerini öğrenmiş olmakla iyi bir ressam veya iyi bir sanatçı olmak kolay bir şey değil. İyi bir sanatçı olmanın iki önemli şartı var: Kültür ve zeka. Bunlar olmadığı zaman ya da bunlar yeterli olmadığı zaman iyi bir sanatçı olunamıyor. Yıllarca sanat eğit-menliği ve dekanlık yapmış bir kişi ola-rak söylüyorum bunu. Ben öğretmenlik yaptığım sıralarda tiyatroyla ilgilendim. Tiyatro yaptığım dönemlerde de sinema-ya bulaştım. Oyunculuk yaptım. Metin

R1940 yılında Trabzon’da doğdu. 1963’te Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü’nden Lisans Diploması aldı. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nde Yüksek Lisans ve Mi-mar Sinan Üniversitesi’nde Sanat-ta Yeterlilik eğitimini tamamladı. 1968 ve 1975 yıllarında Atatürk Eğitim Fakültesi`nde öğretim üyeliği yaptı. 1970-71 yıllarında Almanya`da baskı eğitimi üzeri-ne araştırmalarda bulundu. 1975 yılında Mimar Sinan Üniversi-tesi Güzel Sanatlar Fakültesi`nde öğretim üyeliği yaptı. 1985’te profesörlük ünvanı aldı ve Grafik Anasanat Dalı Başkanlığı görevini üstelendi. Yugoslavya’da Sarajevo Sanat Akademisi ve Ankara’da Bil-

kent Üniversitesi’nde özgün baskı seminerleri verdi. 1991 yılında Almanya’nın Bonn kentinde “Türk Grafik Sanatı’nda 12 Sanatçı” ve “Çağdaş Türk Resmi’nden Bir Kesit” başlıklı iki ayrı konferans verdi. 1994-95 yıllarında Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanat-lar Fakültesi Dekanlık görevini ve aynı fakültenin Grafik Bölüm Baş-kanlığı görevini beraber sürdürdü. 1996’da Büyükada`da kurulan Ye-ditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin Kurucu Dekanlığını yaptı. Tekcan, 2004 yılından beri IMOGA - İstanbul Grafik Sa-natlar Müzesi Kurucu Yönetim Kurulu Başkanlığını sürdürüyor. Işık Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kurucu Dekanı’dır.

Süleyman Saim Tekcan


44

GO

SB

SA

D

GO

SB

’UN

RE

NK

LE

Rİ

IMOGA, Anadolu yakasInda, Acıbadem ile Göztepe arasında, yine Çamlıca tepesinin etekle-rinde konumlanan bir muhitte, gelişmekte olan Ünalan mev-kiinde ana üretim ve sunum binası olarak yapılandı. 2000 m2 kapalı alana sahip binanın çeşitli etkinlik ve amaçlara hiz-met etmek üzere kurgulanmış altı katı bulunuyor. Giriş ve altındaki iki kat ile beraber top-lam 1100 m2 sergileme alanı olarak tasarlanan bölümde, sü-rekli koleksiyondaki eserler dö-nüşümlü olarak sanatseverlere sunuluyor. Binanın birinci ka-tında Artess, Süleyman Saim Tekcan Özgünbaskı Atölyesi üretim ve çalışmalarını sür-dürmeye devam ediyor. İkinci katta Heykeltıraş Ali Teoman Germaner’in heykel atölyesi sanatseverleri karşılıyor. Bina-nın en üst katında ise müzenin kapsamlı sanatsal etkinlikle-rine ev sahipliği yapacak çok amaçlı bir salon bulunmakta. Dünyadaki karşılığı ile gerçek anlamında bir müze kavramına yaklaşılması amacıyla mekan-da, görsel sanatların yanı sıra

sanatın çeşitli alanlarındaki üretimler için de imkan yara-tılıyor. IMOGA bünyesinde yine dünya standartlarında bir eser arşiv sistemi bulunuyor. Tüm envanterin dijital ortam-da belgelendiği sistem, yakın gelecekte sanal ortamda da hayata geçecek olan müze site-sinin altyapısını oluşturuyor. Ayrıca, müzenin gerektirdiği yan fonksiyonlar olan çerçeve atölyesi ve fotoğraf stüdyosu da binanın içinde bulunan di-ğer gereksinimler arasındadır. Yönetim ofisleri, toplantı bö-lümü ve grafik tasarım ofisi-nin konumlandığı çatı katı ile müzenin mekanları tamamla-nıyor. Tüm katlarda bulunan birer stüdyo daire ise atölyede çalışmak üzere gelen yabancı sanatçıların, bina içinde misa-fir edilmelerine olanak sağlı-yor. Böylece üretilen eserlerin uluslararası sanat alanında gördüğü kabul ve atölyenin olanaklarının uluslararası bo-yutta sanatçılara açılmış ol-ması, IMOGA’yıdünya boyu-tunda konumlanan bir kurum statüsüne taşıyor.l

IMOGA - Istanbul Museum of Graphic Artsİstanbul Grafik Sanatlar Müzesi

Erksan’ın Sevmek Zamanı filminin başrol oyuncularından birisiydim. Sinema ve ti-yatro yapmak, bunlarla ilgili kitaplar oku-mak ve incelemeler yapmak benim dünya boyutumu geliştirdi. İyi bir sanatçı olmak için çok yönlü bir kültür gerekiyor.


45

GO

SB

SA

D

Siz hem bir eğitimcisiniz, hem de sanatçı. Bu ikisi birbirini nasıl besledi? Birbiriyle çeliştiği noktalar oldu mu?

Belki olumsuz şeyler yaşamış olabilirim, ama ikisi birbirini daha çok besledi diyebi-lirim. Çünkü eğitimci düşünen ve iyi ifade eden kişidir. Sanat sadece nokta, renk ve çizgi dediğimiz öğelerden oluşmuyor. Öyle olsaydı, bu bilgileri öğrettiğimiz herkes sanatçı olurdu. Sanat büyük bir donanım gerektiriyor. Sanatın donanımı ise kültür, düşünce ve yaratmayı birleştiriyor. Benim 45 yıllık sanat yaşamım içerisinde her şey denemelerle geçti. Hep deneysel dönemle-rim oldu. Bunlar benim gelişmemin nede-ni oldu. Sanatta araştırıcı olmak gerekiyor. Bu hem teknik araştırma, hem de düşünsel araştırma yapmayı gerektiriyor.

Bugün “Tekcan Tekniği” olarak adlandırı-lan resim tekniği de bu deneysel dönemle-rinizde mi doğdu?

Evet, öyle oldu. 45 yıldır bir şeyi yapıyor-sanız eğer, o yaptığınız şey içinde başkala-rının yapmadığı ve denemediği bazı şey-leri keşfetmek ve denemek zorundasınız. Kişilik oluşturmak, farklı olmak ve başka-larının yapmadığı şeyleri yapmak sanat-çıyı büyüten faktörler. Özgün baskı resim teknikleri içerisinde denediğim teknikler,

bugün benim adımla sadece Türkiye’de değil dünyada da anılıyor. Çünkü bu tek-nikleri ilk deneyen ben oldum. Bu atöl-yenin ve atölyede çalışanların da iyi işler üretmesine sebep oldu. Bizim atölyemiz sadece bana hizmet eden bir atölye değil. Tüm Türk sanatçılara hizmet eden bir atöl-yedir. Bu atölyeden yüze yakın sanatçı gel-di geçti. Bunların çoğu bugün yaşamıyor-lar. Ama bu insanlarla birlikte çalışmak, sanatı tartışmak bana çok şey kattı. Çünkü bir insan tek başına gelişmiyor. Mutlaka verimli bir ortam yakalamak ve yaşamak gerekiyor.

IMOGA’yı anlatır mısınız?

Büyük bir gururla söyleyebilirim ki IMO-GA, Türkiye’de müze binası olarak inşa edilen ilk binadır. Bunu söylemek gerçek-ten çok acı ve çok güç. Çünkü bu ülkenin, bu cumhuriyetin bugüne kadar yüzlerce müzesi yapılmış olmalıydı. Arkeoloji Mü-zesi bu ülkede müze amaçlı inşa edilmiş ilk yapıdır ve o da Osman Hamdi Bey ta-rafından cumhuriyet öncesi inşa edilmiş-tir. Yıllar içinde ne hükümetler, ne yerel yönetimler ne de zenginler müze yaptılar. Batı’da ise tablo bunun tam tersi. Fakat yine de Türkiye’de özellikle İstanbul’da


46

GO

SB

SA

D

GO

SB

’UN

RE

NK

LE

Rİ

bir kıpırdanma var. Her ne kadar yeni binalar yapılmasa da, eski binalar restore edilerek müzeler kuruluyor. Bu da çok se-vindirici. Dünyada müzelerin olduğu yer-ler, o bölgelerin merkez noktalarıdır. Her şey müzelerin etrafında gelişir. Bütün kül-tür faaliyetleri, alışveriş merkezleri onların etrafında kurulur. Bizde maalesef bol bol alışveriş merkezi kuruluyor sadece.

IMOGA nasıl kuruldu peki?

Burayı, ömrüm boyunca biriktirdiğim 2 milyon dolar gibi bir parayla, devlet deste-ği olmaksızın kendi imkanlarımla yaptım.

Bu parayla isteseydim dünyanın herhangi bir kentinde rahatça yaşayabilirdim. Ama ben 45 senedir eğitime hizmet eden birisi-yim. Kurtuluşun eğitimde olduğuna ina-nan birisiyim. Eğer eğitim olmazsa onun dışındaki yapılar bu ülkeyi yavaş yavaş esir alacaktır.

IMOGA’yı Taksim ve Nişantaşı gibi sa-natın merkezi olan semtlerde değil Ünalan mahallesinde kurmayı seçtiniz. IMOGA, kurulduğu semtin sakinleri tarafından na-sıl karşılandı?

IMOGA Ünalan Mahallesi sakinlerini de-ğiştirdi diyebilirim. Başlangıçta çevre halkı bize yabancı gibi davrandı. Çocuklar cam-larımızı kırdılar. Ama zamanla insanlar değişti. Şimdi hiçbir taşkınlık yaşanmıyor. Belki de biz eğittik. Çünkü camlarımızı kı-ran çocuklar, zamanla müzenin içine girip burayı gezerek eğitildiler. Sadece kendileri gelmekle kalmadı, ailelerini ve yakınlarını da getirip müzeyi gezdirdiler. O çocuklar şimdi bu müzenin kendi semtlerinde ol-masından gururla bahsediyorlar. Müzeler bulundukları çevreleri etkileyerek, kültür-lerini artırıyor. Biz burayı Nişantaşı, Teşvi-kiye, Taksim gibi bir yerde de kurabilirdik. Bunu istemedik. Özellikle burada kurduk ve bu çevrenin gelişmesini sağladık.

Yaşam kalitesi sizin için ne ifade ediyor?

Kalite bence kültürle ilişkilidir. Zenginlik banka hesabına değil kültüre odaklı bir kavram. İnsan, zenginliği ve kaliteyi dü-şünce boyutuyla yaşayabilir. İnsan dedi-ğimiz yaratık, düşünce, kültür, sanat gibi insanın kalitesini yükselten, yücelten de-ğerlere sahip değilse o zaman zengin bir hayat, kaliteli bir hayat yaşama şansına sahip değildir. Bence çok parası olup da duvarında bir resmi olmayan bir insanı zengin sayamazsınız. Kalite o insanın ya-şadığı mekanın içerisindeki zengin ruhun, teneffüs edilen havanın getirdiği bir şeydir. Günümüzde hayat tüketim üzerine kurulu artık. Bir ürün, tüketim ihtiyacına yönelik olarak ortaya çıkıyor. Ama tüketilmeyen tek şey sanattır. Sanat gün geçtikçe değeri artan, eskidikçe değerlenen bir şey. l


50

GO

SB

SA

D

İŞ D

IŞI Y

AŞ

AM

İÇİM

İZD

EN

BİR

İlus Metal nasıl kuruldu?

Ulus Metal, babamız Cevdet Ulus ve ortağının 1950’li yıllarda gaz ocağı üretimiyle başlamış.

Eskiden yemek pişirmek için kullanılan bilinen gaz ocağı markası Özkur’u kur-muşlar. 70’li yıllarda tüpler çıkınca ve gaz ocağının popülaritesi azalınca biz de bisik-let, mobilet ve amortisör parçaları üzerin-de çalışmaya başladık. 1991 yılında firma-ya Ulus Metal adını vererek yurt dışındaki diğer amortisör üreticilerine de ulaştık. Bunların başında ZF Sachs, Tenneco Oto-motiv ve daha birçok irili ufaklı amortisör fabrikaları geliyor. Bunların tamamına üretim yapıyoruz. Hemen bütün araçların

orijinal ekipmanında, birçoğunun da after market’ında parçalarımız mevcut. Porsche amortisöründe bile parçamız vardır.

Orijinal ekipman olarak bugünlerde Rena-ult, Ford ve Tofaş’a ürün veriyoruz. Dob-lo, Ford minibüs, Ford Connect, Renault Clio Symbol ve Renault yeni Megan’da varız. Yurt dışında da KIA Jeep ve KIA’nın CED denilen aracında varız. Hyundai ve Alfa Romeo’nun yeni çıkarttığı küçük araç Alfa Mito’da varız. Ford Mondeo ve ISUZU’nun yeni projelerinde de yer alacağız. Yüzde 100 otomotiv sektörüne çalışıyoruz. Tüm kalıplarımızı kendimiz üretiyoruz. Tasarımları müşterilerimizle beraber gerçekleştiriyoruz.

“Türk otomobili üretilmesinde başrol oynayan kişinin heykeli dikilir”

1958 yılında gaz ocakları ve benzeri

ürünlerin imalatı ve satışı için kurulan Ulus Metal, 2007

yılında taşındığı GOSB içindeki 8000 m² kapalı alanlı yeni tesisinde, gün geçtik-

çe artan makine ve iş hacmi ile sac pres sektöründe başarıyla

faaliyetini sürdürü-yor. Ulus Metal Genel Müdürü Ragıp Tunalı-

lar ile şirketin faa-liyetlerini ve global

krizi konuştuk. U


51

GO

SB

SA

D

Global krizin etkisindeki üretiminizin bu-günkü durumu nedir?

Şu anda tek vardiya çalışıyoruz. Bu sene-nin ilk 3 ayının yarısında çalışmadık di-yebiliriz. Otomotiv çok keskin bir düşüş yaşadı. Şu anda kapasiteyi artıracak çeşitli projelerimiz var. Soğutucu, savunma sana-yi gibi farklı sektörlerle görüşüyoruz. Ka-pasite boşluğumuzu bunlarla doldurmaya çalışıyoruz. Biz hiç işçi çıkarmadık. Çün-kü işçilerimizin hepsinin kalite ve eğitim seviyesi yüksek. Hemen bulunabilecek insanlar değil. Ayrıca onlara çok emek ver-dik. O nedenle işler azaldığı zaman onları korumaya çalışıyoruz. Bu yüzden tek var-diya çalışıyoruz ve bunu artırmanın gay-reti içindeyiz. Elimizdeki projelerle bunu başarabileceğiz gibi görünüyor.

Başka ne tür tedbirler aldınız krize karşı?

Krizi önceden tespit edip kredisiz ve mut-laka nakit parada girmeyi hedefledik ve bunu da başardık. Bu sayede krizle başe-debiliyoruz. Alacakları biraz azaltma ve hammadde stoklarımızı dengeleme yolu-na gittik. Çünkü krizde en büyük yarayı, hammadde stokuyla yakalananlar, ham-made stoklarını krediyle alanlar ve yatı-rımlarını kısa vadeli kredilerle yapanların aldığını görüyorum. Biz bunların hepsinin önlemlerini, 2008 ortalarında krizin gele-ceğini önceden hissederek aldık. Ayrıca bizim müşteri çeşitliliğimiz de fazla. Bir ya da iki tane müşteriye bağlı olanlar, örneğin sadece Ford’a ya da Tofaş’a çalışanlar çok sıkıntı çektiler. Ama daha fazla müşterisi olanlar, daha az sıkıntı çekiyor. Hepsinden azar azar sipariş gelince, bir vardiya oluş-turuyoruz. Krizi bu şekilde geçiriyoruz.

Peki yeni projeler ya da eğitim anlamında neler yapıyorsunuz?

Kalıphanemizi hiç durdurmuyoruz. Yeni projelere ağırlık veriyoruz. Şirket içi eği-timleri arttırdık. Çalışmadığımız günlerde çalışanlarımıza izinlerini kullandırdık ve mesai çalışacağımız günleri alacak olarak geçtik. Çalışanlarımızın çoğunda maaş ke-sintisine gitmedik, maaşlarını tam ödedik. Fakat iznin haricinde de izin yaptırdık. O izinleri işler açıldığında mesai olarak tek-rar şirkete ödeyeceklerdir. Bu sayede şir-

ketin fazla me-sai ödememe gibi bir kazancı olacak, hem de ça-lışanlarımız maaşsız kalmamış olacaklar.

İş temposunun çok yüksek oldu-ğu zamanlarda yapamadığımız verimlilik çalışmalarını, kalıp ve makine iyileştirme-lerini ve otomasyonları yapmaya çalıştık. Bu boşluğun bu anlamda büyük faydası oldu. Zaten bu boşluğu, ileride işlerin açı-lacağı günlere hazır olmak için kullanma-ya çalışıyoruz.

Krizi çok önceden hissederek çeşitli ted-birler aldığınızı ve bu sayede büyük yara-lar almadan krizi geçirdiğinizi söylediniz. Peki geleceğe yönelik öngörüleriniz ve his-leriniz neler?

Eski temponun olmayacağını biliyorum bir kere. Çok büyük, üç vardiyalı üretim-lerin, yüksek satış rakamlarının, rekor üs-tüne rekorların artık olmayacağını tahmin ediyorum. Herkes işini kaybetmeyeceği güvenini kazanıp gelir dengesini kurduk-tan sonra işler rayına oturacaktır. Ama yeniden çok büyük rakamlara ulaşılama-yacaktır. Bu nedenle herkesin karlılığını ve bütçesini buna göre yapması lazım. Perso-


52

GO

SB

SA

D

İŞ D

IŞI Y

AŞ

AM

İÇİM

İZD

EN

BİR

İkatli düşünecekler. Elindekini daha uzun kullanma yoluna gidecektir diye düşünü-yorum. Arabasını, evini, mobilyasını sık sık değiştirmek yerine elindekini daha ekonomik kullanacaktır. Tüketim normale dönecek ve buna göre üretim kapasiteleri oluşacaktır diye tahmin ediyorum.

Böyle bir dünyada Türk otomotiv sektörü nereye gider sizce?

Benim gönlümde yatan, Türkiye’nin artık bir şekilde bir otomobil üretmeye başla-ması. Herkesin gönlünde bu yatıyor as-lında. Geç kalınmış olduğunu asla kabul etmiyorum. Çünkü ülkelerin ömrü, insan ömrü ya da firma ömrü gibi düşünülme-

meli. 10 sene önce hiç beğenilmeyen KIA ve Hyundai bugün dünya markası. Bizde araba montajı başlandığı zaman Kore’de bu konuda hiçbir şey yapılmıyordu. Oysa Kore’nin markaları bugün dünyanın her yerinde satılıyor.

Artık Türkiye’de anlaşıldı ki; yüksek ser-maye sahibi holdinglerin bunu yapmala-rı çok zor. Çünkü onlar bunu bir macera gibi görüyor. Sermayelerini de böyle bir riske atmayı düşünmüyorlar. Demek ki iş, devlete sivil toplum örgütlerine düşüyor. Üretim kabiliyeti Türkiye’de fazlasıyla var. Bunun altından kalkacak inanılmaz yan sanayiler var. Belediyeler, askeriye, polis ve devlet kurumları bu araçtan her sene 20 ya 30 bin tane alsalar, Türkiye’nin bir marka oluşturmasına yardımcı olurlar. Olaya sadece otomotiv sektörü diye de-ğil, ulaşım sektörü diye de bakmak lazım. Hatta sadece kara değil, denizi ve havayı da katmak lazım. Küresel dünyada ileti-şim kadar ulaşım da çok önemli.

İş hayatım boyunca bir sürü kriz yaşadım. Kriz, bir çan eğrisi gibi. Sürekli oluyor, bi-tiyor ve bu hep tekrarlanıyor. Tekrar bir kriz olduğunda yine bunları mı konuşaca-ğız. ÖTV mi insin, KDV mi insin diye mi tartışacağız. Birilerinin çıkıp artık başrol oynaması lazım. İnanıyorum ki bu işe ön ayak olan insanın, ülkeye yaptığı hizmet-ten dolayı bir gün heykelini dikerler.

GOSB’a gelişiniz nasıl oldu? Memnun musunuz kararınızdan?

GOSB’daki yerimizi 2005 yılında sa-tın aldık. İnşaatını da 2007 ortalarında bitirdik. Yaklaşık 1,5 yıldır buradayız. Daha önce yerimiz Beylikdüzü’ndeydi. GOSB’da daha büyük firmaların olması ve TAYSAD’ın da GOSB’a yakın olması ne-deniyle buraya geldiğimize memnunum. 1994 yılından beri müşterimiz dolayısıyla GOSB’a haftada en az iki kere gidip geli-yordum. Buradaki firmaların güzelliği, düzenli olmaları, bölgede bir sistem olma-sı, yurt dışında sanayi bölgelerinden farklı olmaması, GOSB’u seçme nedenlerimizin başında geliyor. Müşterilerimiz üretim te-sislerimiz görmeye geldiğinde, yaptığımız işin yanında imajımız da çok olumlu olu-yor. Bu da oldukça önemli bir katkı.l

nelini buna göre tutması, elindeki makine parkını buna göre bulundurması lazım.

Düzelme olacaktır ama eski rakamları görmek çok zor. Zaten üretici firmalar da ayaklarını daha sağlam basacaktır. Çünkü döviz, parite ve hammadde hareketleri çok sert oluyor. 700 dolarlık bir hammad-de, bir anda 1600 dolara çıkıyor, sonra hız-la tekrar 700 dolara iniyor. Hızlı parite de-ğişimleri de firmalara inanılmaz zararlar veriyor. Hepimiz maliyetlerimizi santim santim hesap ederek yapıyoruz. Firmalar da tüm bunları düşünerek daha dikkatli üretim yapacaklar. Tüketim yapanlar da daha dikkatli olacak. 10 yıl vadeli konut, 2 yıl vadeli taşıt kredisi alırken daha dik-


54

GO

SB

SA

D

MA

KA

LE

İNO

VA

SY

ON

eknoloji Yatırım nasıl kuruldu?

Ömer Kaymakçalan: Ben kim-ya yüksek mühendisiyim. Uzun yıllar sanayicilik yaptıktan son-

ra 9 yıl da TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nin başkanlığını yaptım. Oradan emekli olduktan sonra TÜYAP’ın sahibi olan arkadaşım Bülent Ünal, Türkiye’de olmayan, ileri teknoloji ve katma değeri yüksek bir konuda yatırım yapmak istedi-ğini ve fikri de benden beklediğini söyle-di. Böylece şirketi kurduk. Kimya, enerji, çevre, gıda alanlarındaki geçmiş tecrübe-lerime de dayanarak, yurt dışında konu aramaya başladım. İlk işimiz, zeytinyağı üretiminde çıkan atık karasuyun içindeki antioksidanı alarak, hem karasuyu çevre

dostu yapmak hem de antioksidanı ticari olarak kullanmaktı. O konuda çok mesa-fe aldık, ancak işin ticari riskinin yüksek olması, tek ürün olması ve zeytincilerle diyolag kuramamak yüzünden konuyu genel hale getirmeye karar verdik.

Sadece Türkiye’de olan ve dünyada baş-ka yerde olmayan 3000 tane bitki var. Biz bunları hammadde olarak kullanırsak, hiç-kimse rakibimiz olamaz. Bu yüzden genel amaçlı bir tesis kurma kararı aldık. Projeyi hazırladık, TÜBİTAK’a verdik. Önce TÜ-BİTAK, sonra da Türkiye Teknoloji Geliş-tirme Vakfı destek kararı aldı. O arada Bü-lent Ünal Alim Kimya’ya geldi. Alim Kimya’nın sahibi Barış Bilen ile güzel bir sinerji oluşturduk, hız kazandık. Ardından GOSB Teknopark’taki yeri-mizi kurduk. 3 senedir bura-dayız.

Endemix projesi adı altın-da kullandığınız teknolojiyi anlatır mısınız?

Ö.K: Süper kritik ekstrak-siyon teknolojisi, Türkiye için yeni ama yurt dışın-da yaklaşık 15 yıllık bir

Teknoloji iledoğala dönüş

Teknoloji Yatırımları ve Danışman-lık Sanayi ve Ticaret A.Ş (Tekno-yad), kurulduğu günden beri “doğal ürünlerden katma değer yaratma” misyonuyla çalışmalar yapan bir Ar-Ge firması. Teknoyad, Endemix projesi kapsamında Akdeniz’in ve Anadolu’nun kendine özgü zengin florasından doğal katkılar gelişti-rerek, gıda, kozmetik ve nutrasötik sektörlerine daha sağlıklı ve doğal ürünler kazandırıyor. Teknoyad Yö-netim Kurulu Başkanı Ömer Kaymak-çalan ve Genel Müdür Barış Bilen ile Teknoyad’ı ve Epidemix’i konuştuk.

T


55

GO

SB

SA

D

geçmişi var. Esas olarak kafeinsiz kahve kullanımında kullanılıyor. Burada sanayi tesisimiz yok. Araştırma yaptığımız için günde 3-5 kiloluk üretim yaptığımız bir pilot tesis burası. Burada yeni, orijinal ve yüksek katma değerli ürünler çıkartıp ih-racat yapmayı hedefliyoruz. Eğer bu hede-fi tutturabilirsek, o zaman daha büyük bir tesise geçmeyi planlıyoruz.

Ne tür ürünler çıkıyor bu Ar-Ge çalışma-ları sonucunda?

Ö.K: Kekik, biberiye, biber ve nane gibi bütün baharat cinsleri bizim hammadde-miz. Bunların özlerini çıkartıyoruz. Yap-mak istediğimiz, özlerini de daha farklı kimyasallarına ayırıp daha yüksek değere gitmek. Mesela fındık Türkiye’nin önemli bir ürünü. Fındık yağını ekstraksiyon yön-temiyle çıkardığımızda, yemeklik yağın ötesinde kozmetikte kullanılan çok daha değerli bir fındık yağı oluyor. Ama bunun-la da yetinmeyip, fındık yağının içindeki fındık kokusunu ve tadını ayırdığımızda çok daha cazip bir ürün oluyor. Çünkü normalde yiyeceklere ya da kahveye fındık kokusunu ve tadını vermek için sentetik

ürünler kullanılıyor. Halbuki biz do-ğalını yapıyoruz.

Bu çalışma ile

Türkiye’deki fındık sektörüne ciddi bir açılım sağlayacağız.

Mesela kırmızıbiberin bütün kokusunu ve rengini aldığınızda gıda boyası olarak kullanabilirsiniz. Uzakdoğu’dan talep var buna. Tamamen doğal olduğu için hiçbir kanserojen etkisi yok, tehlikesi yok. Tama-men doğal olduğu için çıkan antioksidan-lar, aynı zamanda et, salam gibi hazır gı-daların da raf ömrünü uzatmak için katkı maddesi olarak kullanılıyor. Türkiye’deki et üreticileri bunu ithal ediyorlar. Biz bu-rada kendi hammaddemizden yaptığımız zaman, çok daha cazip şartlarda ve kolay bulunabilir bir koruyucu maddeyi etçilere verebileceğiz. Bu, diğer gıda ürünleri ve kozmetikler için de geçerli. Bu maddeler tıbbi amaçlı da kullanılabiliyor. İlaç olarak değil, ama vitamin gibi koruyucu amaç-lı kullanılabiliyor. Mesela nar çekirdeği, üzüm çekirdeği, keten tohumu, ısırgan otu tohumu ve çörek otu tohumunun özlerini ve yağlarını çıkartabiliyoruz.


56

GO

SB

SA

D

MA

KA

LE

İNO

VA

SY

ON

Doğal özler tüketici açısından ne tür avantajlar sağlıyor?

Barış Bilen: Mesela yapılan bilimsel ça-lışmalar, şu an gıdalarda kullanılan sen-tetik boyaların sağlığa zararlı olduğunu ortaya koydu. Özellikle gıdada kullanılan bazı renklerin çocuklarda hiperaktivite yarattığı ortaya çıktı. 2010 ortasına kadar bütün Avrupa’da sentetik gıda boyasının tamamen yasaklanması kararlaştırıldı. İngiltere’de ise 2009 sonuna kadar kulla-nılan bütün sentetik boyaların, paketlerin ön yüzünde bildirilmesi kararı verildi.

Fakat tarımsal ürünlerden elde edilen yeni gıda boyaları da kendi sorunlarıyla birlik-te geliyor. En önemlisi üreticiye getirdiği yüksek maliyet. Aslında bu, tüketim art-tıkça zaman içerisinde normalize olacak bir etki. Bir de uygulamada yaşanan sıkın-tılar var. Doğal ekstreler canlı olduğu için daha az dayanıklı oluyor. G ı d a üreticileri karşıla- r ı n a çıkan bu so -

runlar ı aşmaya çalışı-

yor.

Tabii bir de doğal ürünlerin kokusu ve tadı var ortadan kaldırıl-

ması gereken. Mesela kırmızıbiber eks-tresiyle şeker ya da çikolata boyamanız mümkün değil. Zaten bizim yaptığımız Ar-Ge, kırmızıbiber ekstresinin koku ve tat komponentlerini, fraksiyonlama dedi-ğimiz yöntemle ayırmak. Bu, kanser ya da başka sağlık sorunlarına sebep olmadığı gibi içinde varolan ve aslında antioksidan olarak tüketilen maddeler sağlığa oldukça yararlı. İnsanlar bu tip ürünler tüketirse, ekstradan antioksidan almalarına gerek kalmayacak.

Daha çok ihracat ağırlıklı çalışıyorsunuz. Kimlerle ve hangi sektörlerle iş yapıyor-sunuz?

B.B: Ürünlerimiz Paris, Londra ve New Jersey’deki fuarlarda çok ilgi çekti. Biz-den ürün istiyorlar, ama onların istedik-

leri miktarları üretecek kadar bir tesisi-miz henüz yok. Doymamış yağ oranı yüksek yağlar, şu anda genel sağlık trendleriyle birlikte çok talep görüyor.

Bu yüzden kayısı çekirdeği yağı ya da fındık yağı gibi yağlar talep görüyor. Tadı ve kokusu ayıklanmış kırmızıbiber ve bi-beriye ekstresi, et üreticilerine çok cazip geliyor.

Kozmetik sektöründe de doğal trendler ön plana çıkıyor. Elma kabuğu ekstreli sabunlar, fındıklı el kremleri çıkıyor. On-larla da çalışma potansiyelimiz var. Ayrıca nutrasötik denilen, ilaç değil ama sağlık takviyesi diyebileceğimiz bir alana da ça-lışabiliyoruz.

Tükiye’de durum nedir peki?

B.B: Türkiye’deki kozmetikçilerle de tema-sımız oldu. Onlarla da iş birliği yapabili-riz. Türkiye bu konuda Avrupa’yı belli bir mesafeden takip edebiliyor. Türkiye’de ne Avrupa’daki gibi doğal katkılı ürünleri sa-


57

GO

SB

SA

D

vunacak bir örgütü, ne de böyle bir örgütü dinleyecek gıda üreticisi ve süpermarket satıcısı var. Hele bugünlerde insanlar kriz dolayısıyla ucuz ürünlere yöneliyor. Do-layısıyla Türkiye’de bu geçişin yapılması bir süre daha alacak. Ama bu, toplumdan gelmesi gereken bir taleptir. Gıda üreticisi bu geçişi kendi kendine yapmaz. En faz-la, şu anda Sarelle’nin yaptığı gibi hiçbir sentetik aroma ya da trans yağ denilen zararlı yağları kullanmayabilirler. Bunun altında, gıda üreticisinin kendisini farklı-laştırıp satışını ön plana çıkarmak yatıyor. Bu da aslında serbest piyasada işe yarayan bir dinamik. Toplumun da birtakım örgüt-lenmeler üzerinden perakendecilere ve gıda üreticilerine baskı kurması, toplu bir hareketi zorunlu kılar. Çünkü işin ucunda sağlık var. Tabii devletin de bazı kurallar koyması lazım.

gidiyoruz. Mesela bizim yaptığımız işte hiç atık çıkmıyor. Biz atıktan bile antioksidan yapıyoruz. Tarımsal atıkları hammadde olarak kullanıyoruz. Bizden ne atık su, ne de duman çıkıyor. Bitkilerden çıkan atık-lar hayvan yemi oluyor. Tertemiz bir üre-tim. İşte dünyadaki yaşam tarzı da buraya doğru gidiyor. Çevre dostu olmaya doğru giden insanlar, yaşamın her alanında sen-tetikten uzaklaşıyor. Doğaya ve doğal ya-şama dönüş hareketi var.

B.B: Bence gelecekteki yaşam tarzının ana eksenlerinden birisi de sürdürülebilirlik olacak. Sadece çevresel değil her anlamda

sürdürülebilirlikten bahsediyorum. Doğal olmasına rağmen tüm ürünlerin herkese ulaşabilir olması lazım. Bir ülke bazında düşündüğünüzde ürünün ülke konomi-sine katkısı olması lazım. Tükettiğimiz ürünlerin, sağlık açısından hem bizler hem de bir sonraki kuşaklar için bir sür-dürülebilirlik arz etmesi önemli. Kısacası tükettiğimiz ürünlerin sosyal, çevresel, ekonomik ve bilimsel gibi pek çok açı-dan hayatımızda sürdürülebilirliği orta-ya çıkarması önemli olacak. Bu benim en büyük hayalim. Bunu, er ya da geç gide-ceğimiz yol olarak da görüyorum. Çünkü aklın yolu birdir.l

Hiç Türkiye’den müşteriniz yok mu?

Ö.K: İsmini veremeyeceğimiz büyük bir Türk gıda üreticisinin Ar-Ge teşkilatıyla işbirliği yapıyoruz. Onlara kalorisi azal-tılmış fındık ürettik. Kendi ürünlerinde deniyorlar. Bu, hem fındıktan yaptıkları gıdaların raf ömrünü uzatacak, hem de tü-keticilerine düşük kalorili ürün vermeleri-ni sağlayacak. Türk fındığına da bir açılım sağlamış olacağız. Türk gıda üreticileri de giderek yeni şeyler yapmaya istekliler.

İnsanların yaşam tarzı nereye doğru gidi-yor sizce? Gelecekte neler yiyeceğiz, neler kullanacağız?

Ö.K: Bence çevre faktörü çok önemli ola-cak. Hem çevreyi kirletmeyecek, hem de atıkları geri döndürecek bir yaşama doğru


58

GO

SB

SA

D

GID

AG

ÜV

EN

LİĞ

İ Fonksiyonelıdaların çeşitli hastalıkların te-davisinde ya da önlenmesinde kullanımı çok eski çağlara da-yanmaktadır. Bununla birlikte tüketicilerin sosyo-ekonomik

ve kültürel düzeylerindeki artış, sağlıklı beslenme yönünde bilinçlenme gıdalardan beslenmenin ötesinde fayda beklentisini artmıştır. Fonksiyonel gıda kavramı ilk kez Japonya’da 1980’lerde ortaya çıkmış, daha sonraki yıllarda ise ABD ve AB ülke-lerinde yükselen trend olmaya başlamıştır. Türkiye’de ise 2000’li yıllardan itibaren bu kategoriye girebilecek ürünler raflarda ye-rini almıştır.

Fonksiyonel gıdalar, geleneksel gıda görü-nümünde olan, günlük diyet içerinde yer alan, besleyici etkileri yanı sıra bir ya da

daha fazla etkili bileşene bağlı olarak sağ-lığı koruyucu, düzeltici ve/veya hastalık riskini azaltıcı etkiye sahip, bu etkileri bi-limsel ve klinik olarak kanıtlanmış gıdalar olarak tanımlanabilir.

Uluslararası düzeyde çok iyi tanımlanmış ve özellikleri kesin sınırlarla belirlenmiş gıdalar olmamakla birlikte, üzerinde fikir birliğine varılan fonksiyonel gıda kavra-mı;

l beslenme açısından yeterli olma,

l vücutta bir veya birden fazla fonksiyon üzerinde iyileştirici ve/veya hastalık riski-ni azaltıcı etkiye sahip etken madde içeri-ğine sahip olma,

l ilaç, kapsül veya herhangi bir diyet des-teği formunda olmama,

G


59

GO

SB

SA

D

Gıdalarl bilim dünyası tarafından etkileri onay-lanmış olma,

l olağan gıda tüketim modelinin bir par-çası olma gibi özellikleri içermektedir.

Dünya Gıda sektörü yılda yüzde 8 büyü-me oranına sahipken fonksiyonel gıda pa-zarında bu oran yüzde 13-14 civarlarında seyretmektedir.Dünya ölçeğinde en çok tercih edilen fonksiyonel gıdalar, bağırsak fonksiyon-larını rahatlatıcı yoğurt ürünleri, probiyo-tik, prebiyotikler ve fermente süt içecek-leri, şekerlemeler ve fırıncılık ürünleridir. Türkiye’de ise en çok tercih edilen fonk-

siyonel ürünlerin, arza da bağlı olarak, karışık meyve suları, fonksiyonel çaylar ve bağırsak sistemini rahatlatıcı süt ve süt ürünleri olduğu görülmüştür.

Fonksiyonel gıdaların toplum sağlığına olumlu etkileri olduğu, sağlık ve tedavi giderlerinin azaltılmasına katkısı olacağı açıktır. Ancak düşük dozda anti kansero-jen etki yapan bazı fito kimyasalların yük-sek dozda alındığında kanseri teşvik edici özellikler gösterdiği bulgular arasındadır. Bu tür gıdalardan mucize beklememek ye-rinde olacaktır. l

Bu yazı GOSB Yiyecek İçecek Müdürü Aylin Kırkaya tarafından hazırlanmıştır.


60

GO

SB

SA

D

GID

AG

ÜV

EN

LİĞ

İ

Bazı Fonksiyonel Gıda Bileşenleri ve Sağlık Üzerindeki Olumlu Etkileri

Fonksiyonel Bileşenler

Karotenoitler

Kaynak Potansiyel Yararları

Alfa Karoten/Beta Karoten

Lutein

Likopen

Havuç, meyve ve sebzeler

Yeşil sebzeler

Domates ürünleri (ketçap,soslar vb.)

Hücrelere zarar veren serbest radikallerin nötralizasyonu

Maküler dejenerasyon riskini azaltma

Prostat kanseri riskini azaltma

Diyet Lifi

Suda Erimeyen Diyet Lifi

Beta Glukan

Suda Eriyen Diyet Lifi

Buğday kepeği

Yulaf, arpa

Psyllium

Meme ve kolon kanseri riskini azaltma

Kardiyovasküler hastalık riskini azaltma, kalp krizine ve bazı kanser çeşitlerine karşı koruma

Yağ Asitleri

Omega 3 Yağ Asidi DHA/EPA

Konjuge Linoleik Asit (KLA)

Somon ve diğer balık yağlarında

Peynir, et ürünleri

Kardiyovasküler hastalık riskini azaltma, görsel ve zihinsel fonksiyonları geliştirme

Bazı kanser çeşitlerine karşı koruma

Fenolikler

Antosiyanidinler

Kateşinler

Flavanonlar

Flavonlar

Meyveler

Çay

Turunçgiller

Meyve ve Sebzeler

Hücrelere zarar veren serbest radikallerin nötralizasyonu, kanser riskini azaltma

Lignanlar

Tanenler

Keten, çavdar, sebzeler

Yabanmersini ve ürünleri, kakao, çikolata

Kanser ve böbrek yetmezliğine karşı koruma

Kardiyovasküler hastalık riskini azaltma, idrar yollarını koruma

Bitki Sterolleri

Stanol ester Mısır, soya, buğday Kolestrol emilimini azaltarak kolestrol seviyesini düşürme

Probiyotik ve Prebiyotikler

Frukto-oligosakkaritler

Lactobacillus

Yerelması, soğancık, soğan tozu

Yoğurt ve diğer süt ürünleri

Bağırsak mikroflorası ile gastrointestinal sağlığın geliştirilmesi

Soya Fitoöstrojenleri

İsoflavinler, Daidzein, Genistein Soya fasülyesi, soya ürünleriMenopoz sendromlarına,kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerinekarşı koruma

Kaynak : International Food Information Council (AAFC, 2007)

ARS GRUP HAFRİYAT NAKLİYAT İNŞAATTURİZM SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

Toprağa yön vermekbizim işimiz...

ARS GRUP İNŞAAT


62

GO

SB

SA

D

ÜY

EL

ER

İMİZ

DE

NH

AB

ER

LE

R

Türkiye’nin ilk yeşiliemens AŞ’nin Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde toplamda 100 milyon euro’ya ulaşacak bir yatı-rımla hayata geçirdiği yeni tesisi, bugün düzenlenen bir törenle

hizmete açıldı. Türkiye’nin ilk yeşil bina sertifikasını (LEED Gold) almaya aday te-sis, aynı zamanda Avrupa’nın en modern üretim alanlarından biri olacak.

İstanbul’da 90 bin metrekare alanda, ener-ji, endüstri ve sağlık sektörlerine yönelik faaliyet gösteren Siemens San. ve Tic. AŞ,

Türkiye’deki büyüme planları çerçevesin-de, Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde dev bir yatırıma imza attı. Büyüme stra-tejisi doğrultusunda 150.000 metrekare alana yatırım yapan Siemens’in, Faz I ve Faz II olmak üzere gerçekleştireceği top-lam yatırımın rakamı 100 milyon Euro’ya ulaşacak.

Yeni Siemens GOSB Tesisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Siemens

S Türkiye’de ulusal marka oldu-ğu gibi, uluslar arası arenada da “Örnek OSB” modeli olarak ka-bul edilen Gebze Organize Sana-yi Bölgesi’nde dev bir firma daha yatırımını tamamladı…


63

GO

SB

SA

D

ÜY

EL

ER

İMİZ

DE

NH

AB

ER

LE

RAG CEO’su Peter Löscher, Siemens AG Enerji Sektör CEO’su Wolfgang Dehen ve Siemens AŞ Genel Müdürü Hüseyin Gelis’in katıldığı bir törenle hizmete açıl-dı. Üstün Türk mühendisliği sayesinde enerji sektörüne yönelik ürünlerde ‘dünya teslimatçısı’ sıfatıyla 5 kıtada, yaklaşık 80 ülkeye ihracat gerçekleştiren Siemens AŞ, ilk faz için yaklaşık 35.000 metrekare kapa-lı alanda enerji sektörüne yönelik üretimi-ne ve idari fonksiyonlarına devam edecek. Siemens Gebze Tesisleri, Türkiye’nin ilk yeşil bina sertifikasını (LEED Gold) alma-ya da aday oldu.

Löscher: Türkiye’nin potansiyeline ve geleceğine inanıyoruz

Siemens AG CEO’su Peter Löscher açılış töreninde yaptığı konuşmada “Siemens olarak mevcut ekonomik durgunluktan korkmuyoruz. Tecrübelerimize dayanarak

söyleyebilirim ki her krizin bir sonu vardır ve her kriz fırsatları da beraberinde getirir. Türkiye’deki büyük fırsatları görmeye de devam ediyoruz. Siemens Türkiye Ener-ji Sektörü bugün ürünlerini beş kıtaya ve 80’den fazla ülkeye ihraç etmektedir. Gebze’deki yeni tesisimizle birlikte mev-cut ihracatımız daha da artacaktır.” dedi.

Siemens AG Enerji Sektör CEO’su Wolf-gang Dehen konuşmasında “Enerji tekno-lojileri alanında çarpıcı gelişmelerin oldu-ğu bir dönemdeyiz. Teknolojik yenilikler ve tamamen yeni sistem modelleri ile in-sanlığın gelecekte yeterli enerjiye sahip olmasını sağlamanın temellerini atıyoruz. Temiz, verimli, sürdürülebilir ve uygun maliyetli enerji. Gebze’deki yeni tesisimiz geleceğe önemli bir katkı sağlayacaktır “ dedi.

Siemens A.Ş. Genel Müdürü Hüseyin Ge-lis ise açılış konuşmasında, Siemens’in

binası GOSB’da


64

GO

SB

SA

D

ÜY

EL

ER

İMİZ

DE

NH

AB

ER

LE

R

Türkiye’de pek çok ilke imza attığını ifade ederek, “Zor zamanlarda ülkemize yatı-rım yapmaya devam etmenin haklı guru-nu yaşıyoruz. Kartal tesislerimizden sonra GOSB tesislerinde yaratacağımız üretim ve istihdam ile Türkiye’ye sağladığımız katma değeri daha da artıracağız” diye konuştu.

Yüzde 25 enerji, yüzde 50 su tasarrufu sağlanacak

Siemens GOSB Tesisleri, aynı zamanda Avrupa’nın en yenilikçi tesislerinden biri olacak. Çalışanlarına sağlıklı bir ortam yaratacak olan tesis, doğal kaynakların verimli şekilde kullanılması neticesinde, enerji maliyetlerinde de önemli ölçüde tasarruf sağlayacak. Aydınlatma, ısıtma, soğutma ve havalandırma gibi uygulama-larda, yüksek verimli, teknolojik ve yeni-likçi sistemlerin kullanılması ile yüzde 25 enerji tasarrufu hedefleniyor. Benzer şe-

kilde; sensörlü bataryaların kullanılması ve yağmur suyunun toplanarak yeniden değerlendirilmesi ile binalarda yüzde 50 su tasarrufu sağlanacak. Ayrıca ithal çim yerine az su tüketen yerel bitkilerin ter-cih edilmesi ve sprinkler sulama sistemi yerine damlama sisteminin kullanılması ile peyzaj alanlarında yine aynı oranda su tasarrufu elde edilmesi planlanıyor.

Fabrika kurulma aşamasındayken Ame-rikalı yeşil bina derecelendirme kuruluşu US Green Building Council’e “Leadership in Energy and Environmental Design” (LEED) sertifikası almak için başvuran Siemens, Türkiye’de bu sertifikayı alan ilk kuruluş olma yolunda. LEED, kuruluş aşamasından itibaren binaları inceleyerek, alan verimliliği, su verimliliği, enerji ve atmosfer, kullanılan malzemeler ve kay-naklar, iç mekan kalitesi ve tasarımda ye-nilikler olmak üzere kurumu 6 kategoride değerlendiriyor.. l

150 yıldır Türkiye’de yatırımlarını sürdü-

ren Siemens A.Ş.’nin, Gebze Organize Sana-yi Bölgesi’nde toplam

yatırım tutarı 100 milyon Euro’ya ulaşacak yeni te-

sisinin açılışı, 02.04.2009 tarihinde, Enerji ve Tabii

Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Siemens AG CEO’su

Peter Löscher, Siemens AG Enerji Sektör CEO’su

Wolfgang Dehen, Siemens A.Ş. Genel Müdürü Hüse-

yin Gelis, Kocaeli Valisi Gökhan Sözer, Kocaeli Bü-yükşehir Belediye Başkanı

İbrahim Karaosmanoğlu, Gebze Kaymakamı Salih

Karabulut, GOSB Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ne-

jat H. Karaağaçlı, Yönetim Kurulu Üyesi Durmuş

Özcan, Bölge Müdürü Gü-her Türker, Bölge Müdür

Yardımcısı Gülser Kaya ile yoğun bir davetli toplulu-

ğunun katıldığı bir törenle gerçekleştirildi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Gü-ler Türkiye’nin Avrupa’nın 6. büyük eko-nomisi olduğunu ifade ederek “Türkiye, kriz döneminde hiçbir konuda hızını kesmemiştir. Kriz dönemini, özellikle enerji sektöründe, kriz sonrasına hazırlık yaparak geçirmektedir. Türkiye’nin yenilenebilir enerji konusunda büyük kaynakları vardır, özellikle jeotermal ve rüzgar enerjisi alanında. Siemens yetkililerini bu kaynakları enerjiye çevirmek için kullanıla-cak ekipmanı Türkiye’de üretmeye davet edi-yorum.” dedi.


66

GO

SB

SA

D

ÜY

EL

ER

İMİZ

DE

NH

AB

ER

LE

R

Linde Gaz’dan, Sakarya Üniversitesi’nde eğitim

inde Gaz tarafından, 24 Mart Salı günü Sakarya Üniversitesi konferans salonunda eğitim ger-çekleştirildi. Endüstriyel gazla-rın hayatımızdaki yeri, gazların

emniyetli kullanımı ve oksi-yakıt kaynak kesme gazlarının anlatıldığı eğitimde Lin-de Gaz’ı temsilen Pazar Geliştirme Yöneti-cisi Fatih Savgu ve Kaynak uygulamaları mühendisi Devrim Sayılan yer aldı. Ayrı-ca Sakarya Üniversitesi öğretim görevlisi Yrd. Doç. Ramazan Yılmaz’da kaynak ha-taları konularında katılımcılara bilgi verdi. Eğitim başlangıcında Linde Gaz hakkında

bilgi verilerek, tanıtım videosu izlettirildi.

Esentepe kampüsünde gerçekleşen eğiti-me ilgi büyüktü. Çeşitli fakülteden öğren-ciler ve Sakarya bölgesinde faaliyet göste-ren müşterilerden oluşan 110 kişilik grup salonu tamamen doldurdu.

3 saat süren eğitim sonunda katılımcıla-ra sertifikaları takdim edildi. Yetkililer, Linde Gaz-Üniversite iş birliklerinin önü-müzdeki dönemlerde de devam edeceğini bildirdi.l

L

Sandoz “İhracat Şampiyonu”ürkiye ilaç sektörünün önemli aktörlerinden Sandoz, İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) tarafından yapılan değerlendirmeye göre

2008 senesinde Eczacılık Ürünleri İhracat-çıları arasında birinciliği elde etti. 2005 yı-lından bu yana birinci sırada yer alan San-doz, 2008 senesinde de toplam 15 ülkeye 58,9 milyon dolar tutarında ilaç ihraç etti.Eşdeğer ilaç pazarının öncü ismi Sandoz, 2008 yılında gerçekleştirdiği 58,9 milyon dolarlık ihracat rakamıyla T.C. Başbakan-lık Dış Ticaret Müsteşarlığı İstanbul Ma-den ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İM-MİB) tarafından açıklanan sonuçlara göre rakiplerini geride bırakarak yine bu yılın ihracat şampiyonu oldu. Sandoz bu ödülle

Eczacılık Ürünleri İhracatçıları arasındaki liderliğini korudu ve Türkiye ekonomisi-ne artı değer yaratmak hedefine katkıda bulundu.Dünyada tüm insanların sağlık hizmetleri-ne ulaşabilmeleri için kaliteli, güvenilir ve uygun fiyatlı ilaçlar üreten Sandoz, 2005, 2006 ve 2007 yıllarında da ihracat birincisi olmuştu. Sandoz Türkiye, 2008 yılındaki 58,9 milyon dolarlık ihracatını Alman-ya, İsviçre, Kanada, Finlandiya, İspanya, Avusturya, Portekiz, Avustralya, Macaris-tan, Japonya, Güney Kore, Ukrayna, Po-lonya, Slovenya ve Slovakya olmak üzere toplam 15 ülkeye direkt olarak gerçekleş-tirdi. İhrac edilen bu ürünler yaklaşık 35 farklı ülke pazarında hastaların hizmetine sunuluyor.l

TSandoz, İstanbul Maden

ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB)

tarafından yapılan değerlendirmeye göre

2008 senesinde Eczacılık Ürünleri İhracatçıları

arasında birinciliği elde etti. 2005 yılından bu yana birinci sırada yer

alan Sandoz, 2008 senesinde de toplam 15

ülkeye 58,9 milyon dolar tutarında ilaç ihraç etti.

organİze sanayİ bÖlgelerİ ve doĞalgazgosbsad.bilgikurumsal.org/dosya/pdf/dergi15.pdfgebze...

Documents