30/04/2011 Ólafur Oddsson 1

Skógur í skólastarfi

“Íslenska skógarauðlindin-skógur tækifæra”

30/04/2011 Ólafur Oddsson 2

Skógur í skólastarfi

• Skólaskógar

• Nám- og námsaðferðir

• Reynsla af LÍS starfi

• Þverfagleg nálgun

• Framtíðarhorfur

30/04/2011 Ólafur Oddsson 3

Lesið í skóginn- með skólum

Skólaþróunarverkefni í 10 ár

Formlegt samstarfsverkefni

30/04/2011 Ólafur Oddsson 4

Skólaskógar - (grenndarskógar)

• Eru í göngufæri frá skólanum

• Skólar gera samning um afnotin

• Fá aðgang að LÍS- fræðslu og stuðningi

• Aðstoð við uppbyggingu og nýtingu

• Fá aðstoð við gerð nytjaáætlunar

• Eru einnig opnir almenningi

• Eru mis stórir og ólíkir

• Eru um leið hverfisskógar

30/04/2011 Ólafur Oddsson 5

Skólaskógar…

Auka fjölbreytni í skólastarfi

Styðja við einstaklingsmiðað nám

Styðja við þátttökunám

Bjóða upp á rannsóknarnám

Styðja við nám í nærumhverfi

Ýta undir heilbrigði nemenda

Skapa mikilvæg tengsl við náttúru

Auðvelda að ná markmiðum námskrár

30/04/2011 Ólafur Oddsson 6

Kostir skógarins í skólastarfi

Skapandi og fjölskrúðugt umhverfi

Fjölbreytt lífríki og fræðandi

Fjölbreyttur þroskavettvangur

Heilsulind sem eykur lífsgæði

Getur tengst öllum námsgreinum

Rík efnisauðlind

Veitir margs konar skjól

Er hjartastöð útinámsins allt árið

Jafnframt hátíðarsalur skólans

30/04/2011 Ólafur Oddsson 7

Uppeldisleg markmið og sýn

Það er mikilvægt að nemendur kynnist

því og skilji af hverju sjálfbær umhirða skógar

er mikilvæg fyrir náttúru, mannlíf, menningu og

efnahag þjóðarinnar og í hnattrænu tilliti

30/04/2011 Ólafur Oddsson 8

Fjölbreytileiki skógarins…

30/04/2011 Ólafur Oddsson 9

Nám í skógi hentar öllum

Allir eiga að geta unnið á sínum forsendum

Virk þátttaka í raunverulegum verkefnum

Rannsaka, prófa, uppskera, fá þekkingu og reynslu

Þefa, heyra, sjá, snerta, finna...skapa

Sýna frumkvæði, vinna saman, bera ábyrgð

Ná samfellu í námi, reynslu og þroska

Leikur, nám, áhugi, forvitni, gildi/ virðing

Vinna að ólíkum verkefnum í sama umhverfi

30/04/2011 Ólafur Oddsson 10

Samþætt nám í skógi

• Samþætt nám tengist mörgum fögum samtímis

• Stærðfræði- mælingar, lífsleikni, samvinna,

trjátegundir, hreyfing, nákvæmni, tækni,

kortalestur, tölvuvinna....

• Lestrarnám/ lífsleikni- tengt tegundum eða

fyrirbærum í skógi, skynræn upplifun og

tjáning í texta eða mynd

• Náttúrufræði- tegundir, tálgun, heimilisfræði..

30/04/2011 Ólafur Oddsson 11

Skógaráherslur aðalnámskrár…

Kynnast m.a. ferskum viðanytjum, tálgutækni

og trjátegundum...

Ný aðalnámskrá

Læsi, sjálfbærni, lýðræði og mannréttindi,

jafnrétti og sköpun = sóknarfæri !

Útinám er ekki sérstakt fag- heldur fræðigrein

30/04/2011 Ólafur Oddsson 12

Meðal 22 grunnskóla sem eru með samning um

grenndarskóg í Reykjavík

30/04/2011 Ólafur Oddsson 13

Niðurstöður m.a.

• flestir segja að námið sé samþætt

• námið sé reglubundið og tengt skólanámskrá

• verkefnisstjórn heldur utan um útinámið

• námið er drifið áfram af áhugasömum kennurum

30/04/2011 Ólafur Oddsson 14

3

11

Er þörf fyrir einhverja ákveðna tegund af fræðslu/starfsþjálfun frekar en aðra vegna

útinámsins?

Nei Já, hvaða?

30/04/2011 Ólafur Oddsson 15

Helstu óskir skólanna um aðstoð

• Vantar aðstoð við uppbyggingu á aðstöðu

• Meiri skógartengda fræðslu og hvatningu

• Aðstoð við útvegun á efni og leiðbeiningar um

skógarnytjar á vettvangi

• Koma upp veftækum verkefnabanka

• Aðstoð við að fylgja eftir markmiðum um

sjálfbæra þróun

30/04/2011 Ólafur Oddsson 16

…dæmi um aðstoð við skóla…

Aðstoða við útvegun

á efni í eldstæði,

bekki, stafi o.fl.

30/04/2011 Ólafur Oddsson 17

Nytjaáætlanir fyrir skólaskóga

Reitaskipting eftir höfuð einkennum

Gróður og jarðgerðir

Trjátegundir, hæðarmæling og ástand trjáa

Sérkenni skráð og einstök verðmæti

Nytjabanki- íbætur

Aðstaða, stígar og kennslurjóður

30/04/2011 Ólafur Oddsson 18

Kort af skólaskógi

30/04/2011 Ólafur Oddsson 19

Skólaskógarkortið

• Geymir mikilvægar fagupplýsingar

• Auðveldar skipulag námsins

• Jafnar álagið í skólaskóginum

• Nytjar og umhirða markvissari

• Íbætur auðveldari

• Friðun og verndun skírari

• Uppbygging á aðstöðu auðveldari

30/04/2011 Ólafur Oddsson 20

10 ára þróunarstarf LÍS- segir..

• Að þverfaglegt samstarf er nauðsynlegt

• Að vinna með skólum en ekki fyrir og

byggja þannig upp sjálfbæra reynslu

• Mikilvægt að virkja foreldra og

nærsamfélag í vinnu í skóginum

• Að skógfræðileg aðstoð er nauðsynleg

• Að fræðsla með þátttökunámi er leiðin

• Að samfella sé í útináminu

30/04/2011 Ólafur Oddsson 21

Lesið í skóginn- með skólum

Skógrækt ríkisins

Kennaraháskóli Íslands/HÍ

Menntasvið/Umhverfissvið R og

þátttökuskólarnir hafa þróað útinámið

30/04/2011 Ólafur Oddsson 22

Hvernig viljum við halda áfram?

Hvaða hagsmunir liggja í því að efla

skógartengt útinám í skólastarfi?

Er það e.t.v. skylda okkar?

Ættu skógræktaraðilar að taka höndum

saman um að efla skólastarf í skógi?

30/04/2011 Ólafur Oddsson 23

Eftir 10 ára þróunarstarf...

Takk fyrir!

vitum við hvernig má ná árangri !