odnosi so javnost i lobiranje(1)

27
УНИВЕРЗИТЕТ ЗА ТУРИЗАМ И МЕНАЏМЕНТ – СКOПJЕ ФАКУЛТЕТ ЗА МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ ПРОЕКТНА ЗАДАЧА ПО ПРЕДМЕТ: Односи со јавност ТЕМА: Односи со јавност и лобирање 1 Ментор Доц.д-р Валентина Муцанска Палевска

Post on 30-Jan-2016

49 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

лоб

TRANSCRIPT

Page 1: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

УНИВЕРЗИТЕТ ЗА ТУРИЗАМ И МЕНАЏМЕНТ – СКOПJЕ

ФАКУЛТЕТ ЗА МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ

ПРОЕКТНА ЗАДАЧА ПО

ПРЕДМЕТ: Односи со јавност

ТЕМА: Односи со јавност и лобирање

1

Израбoтил:

Бр. на индекс 30298

Ментор

Доц.д-р Валентина Муцанска Палевска

Page 2: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Содржина

1. Вовед

1.1 Односи со јавноста како промотивна активност

1.2 Дефинирање на односите со јавноста

1.3 Односи со интерна и екстерна јавност

1.4 Планирање на односите со јавноста

1.5 Техники на односи со јавноста

1.6 Односи со јавноста во иднина

1.7 Што претставуваат односите со јавноста?

1.9 Што е лобирање

1.10 Права и должности на лобистот

1.11 Користена Литература

1.12 Заклучок

1.13 Истражување

2

Page 3: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.Вовед

Oдносите со јавноста овозможуваат да се проектира имиџот или личноста на една

организација кај својата „јавност“ — корисници, поддржувачи, спонзори, донатори,

локалната заедница и друга публика.

Се работи за пренесување на порака до публиката, но тоа е двонасочен процес. Вие мора

да комуницирате со вашата публика, но треба исто така што и овозможите на публиката

полесно да комуницира со вас. Вистинските односи со јавноста вклучуваат дијалог — вие

треба да ги слушате другите, да ги гледате нештата од нивна перспектива.

Односите со јавноста може да бидат корисни за секоја организација, не заради

сензационалната промоција на нејзините постигнувања, туку за да станат покритични кон

својата работа. Гледајќи ја организацијата на начинот на кој ја гледаат другите, може да

станете подобри и сигурни дека на корисниците им ја давате најдобрата можна услуга.

обирањето е посебен облик на придобивање на влијателни поединци или групи. Значи,

подразбира процес на развивање на ефикасна иефективна комуникација со оние кои имаат

формална и неформалнамоќ.Процесот се смета за успешен, доколку тие влијателни

личности или групи во иднина ќе пружат поддршка за одредени иницијативии ќе ги

интензивираат своите активности кон реализација на планираните цели. Со еден збор,

лобирањето е придобивање на другите на твоја страна. Убедување во твоите ставови,

презентирање на твојата вистина.

3

Page 4: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.1Односи со јавноста како промотивна активност

Многу автори, односите со јавноста ги сметаат за составен дел на деловната политика,

така што не ги вбројуваат во промотивни активности, туку како функција тесно поврзана

со раководењето. Меѓутоа, односите со јавноста, гледано од аспект компаниите, каде секој

поединец е вклучен во создавање и спроведување на политиката на компанијата, треба да

се сметаат за значајна промотивна активност, координирана со сите елементи на

комуницирање со пазарот, односно со јавноста. Односите со јавноста претставуваат многу

важен сегмент на секоја промоција. Тие се интегрален дел од целокупниот промотивен

напор и мора да бидат управувани и координирани со останатите елементи од

промотивниот микс. Како посебен дел од промотивниот микс, тие имаат значајно влијание

врз широката јавност, која ги опфаќа не само купувачите туку и целото окружување со

сите интересни групи, конкуренцијата, медиумите па и самата држава.

Односите со јавноста во презентацијата на своите пораки користат канали на

комуникација. За да не се сфати погрешно, дека со тоа се нагласува само економскиот

аспект, треба да се истакне специфичноста на фирмите, каде општествените и

економските мотиви се единствена целина. Во создавањето на таквата комуникација,

насочена кон пазарот и јавноста, вклучени се сите промотивни активности, како и

односите со јавноста, кои меѓусебно се дополнуваат во создавањето на целосна слика на

пазарот и во јавноста. Во креирањето на пораките на односите со јавноста, потребно е

познавање на техниките на комуницирање, исто, како и при обликувањето на

пропагандните пораки. Притоа, односите со јавноста може да вклучат некои други

промотивни елементи, користејќи ги на поинаков начин и за поинаква намена од нивната

вообичаена. На пример, економската пропаганда може да биде користена за да се

демонстрира позицијата на компанијата во однос на некое контроверзно прашање; или

специјалните настани може да бидат организирани да се создава goodwill во заедницата;

објавувањето во весници може да се искористи за да се промовира нов производ или

некои промени во организацијата и сл.

4

Page 5: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Односите со јавноста се присутни дури и кога не се организирани како самостојна

активност во рамките на компаниите. Тие постојат и пораките одат во јавноста, без

разлика дали компаниите го сакаат тоа или не. Секоја фирма има свои лични

претставници, продажен персонал, работници, членови на семејствата на тие работници,

кредитори, поранешни и сегашни потрошувачи, добавувачи и др. Сите тие испраќаат

пораки за компанијата, добри или лоши, некогаш лошо интерпретирани, а некогаш

помоќно и од пропагандните пораки кои потекнуваат од пропагандните служби или

агенции. Сите тие комуникации треба да се опфатат и координираат со промотивните

активности. Останатите промотивни активности помагаат во стекнувањето доверба во

јавноста, но поради природата на својата дејност тие не можат да влијаат на тоа.

На пример, се случува со пропаганда «од уста до уста» да се шират дезинформации во

јавноста за работата на компанијата, да се дава лоша, искривена слика за истата или

неправилно да се толкува некој деловен потег и др. Во такви случаи е мошне тешко брзо

да се реагира, доколку во рамките на промотивните активности не постои служба која

организирано, континуирано и планирано ќе ги следи сите збиднувања.[1]

1.2Дефинирање на односите со јавноста

Терминот односи со јавноста (Public Relations), исто како и терминот маркетинг, е

преземен од англискиот јазик и означува целокупност на стратешка комуникација на

институциите (стопански или нестопански) со стопанското и општественото окружување.[2] Поради вкупноста на комуникациските цели и задачи, дејноста на односите со јавноста

на Запад позната е и како корпоративна комуникација.

Односите со јавноста се дефинираат како менаџерска функција која ги оценува ставовите

на јавноста, ги идентификува политиките и процедурите на организацијата со јавен

интерес и извршува програма на акција (и комуникација) за да обезбеди разбирање и

прифаќање од јавноста. Дефиницијата за односи со јавноста, всушност, објаснува процес

кој се состои од неколку фази:

1. Определување и оценување на ставовите на јавноста.

2. Идентификување на политиките и процедурите на организацијата со јавен интерес.

5

Page 6: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

3. Развој и извршување на комуникациска програма, дизајнирана за да се влијае врз

разбирањето и прифаќањето на јавноста.

Овој процес не се случува само еднаш. За да се има ефективна програма за односи со

јавноста, мора да се воспостави и да се одржува континуиран «напор» кој ќе трае неколку

месеци, па дури и години. Основна цел на односите со јавноста е систематско делување на

поедини сегменти на внатрешната и надворешната јавност, во окружувањето на фирмата

поради создавање на посакувана слика, мислење за фирмата или институцијата и

нејзините активности. Значи можеме да констатираме дека односите со јавноста се пос-

тојана двонасочна, стратешки водена комуникација со интерната и екстерната целна

јавност за да се постигне взаемна корист.

Односите со јавноста претставуваат промотивна менаџмент функција која употребува

двонасочна комуникација да ги поврзе потребите и интересите на една институција или

лице со интересите на различни публики со кои таа институција или личност треба да

комуницира . Самиот израз public relations значи дека еден човек или институција е

зафатена во персуасивна комуникација со одредена публика. Оваа публика е она што во

маркетинг стратегијата се вика целен пазар.

Односите со јавноста имаат намера да создадат взаемно разбирање. Многу лоши

производи, незадоволни потрошувачи, лоша дистрибуција, обезвреднети акции, лоши

политички односи како и многу од проблемите од светот во кој живееме се резултат на

недостаток на взаемно разбирање.

Односите со јавност треба негативните состојби (антагонизмот, незаинтересираноста,

предрасудите и др.) да ги претворат во позитивни, што ќе доведе до добра репутација и

goodwill. Лицата кои се одговорни за односи со јавноста треба постојано да го снимаат,

анализираат и следат мислењето на јавноста за својата фирма.

1.3 Односи со интерна и екстерна јавност

Односите со јавноста делуваат и на интерната јавност и тоа на вработените, стручните

лица и претставниците на фирмата. Познавањето на дисциплината организационо

6

Page 7: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

однесување (Organisational behaviour) за лицето кое се занимава со проблематиката на

односи со јавноста, е од големо значење. Стратешката цел на односите со интерната

јавност е развивање и зголемување на корпорациската култура, контрола на вредноста што

постои во фирмата, изразена како група луѓе.

Тие посакувани вредности ќе бидат: лојалност кон фирмата, задоволство од работното

место, чувство за припадност кон фирмата како општествена група, идентификација со

групата и др. Појдовна точка во својата работа, односите со интерната јавност наоѓаат во

социо-психолошките потреби на секој поединец.

Cutlip i Center ја цитираат Howard Wilson -овата листа на социјалните и психолошките

потреби:

потреба за припаѓање;

потреба за учество;

потреба за самопотврдување;

потреба за прифаќање;

потреба за сигурност;

потреба за самокреативност

За да се остварат саканите ефекти во сферата на организационо однесување, мора да се

обезбеди активно, а не пасивно учество на вработените. Работниците мора да го доживеат

претпријатието како своја општествена група, а не како организација отуѓена од нив.

Тензијата помеѓу раководењето, управувањето и извршувањето на работните за-дачи мора

да биде намалена. Притоа, референтот за односи со јавноста мора да го има предвид и

отпорот кон промените. Cutlip i Center укажуваат дека за успешноста на програмата на

односите со јавноста од големо значење се:

активниот позитивен став на управата;

компетентноста на персоналот за односи со јавноста;

централизираното креирање и спроведување на деловната политика;

ефикасното комуницирање од и кон јавноста;

координација на сите напори кон дефинираните цели;

7

Page 8: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Без разлика на големината на фирмата и доменот на нејзино делување, секоја фирма

делува во некоја околина и има некои соседи. Односот со тие «соседи» исто така

претставува делување на односите со јавноста. Особено тоа се однесува на поголемите

фирми. Тие го подобруваат својот имиџ преку одвојување време и донирање пари за

општо добро. Co тоа се зајакнува корпорацискиот имиџ. На значајните спортски

натпревари или културно-уметнички програми, можат да се сретнат имињата на фирмите

кои значат во потесната и пошироката средина. Поддршката која тие фирми им ја даваат

на спортските и културни настани не е поради тоа што имаат толку пари па не знаат што

со нив, туку тие фирми имаат менаџмент со визија кој ја знае важноста на поволниот став

на јавноста и неговото влијание врз успешноста на работата.

Работењето на современиот пазар е пред се комуникациска активност. Затоа е нужно да се

координираат, контролираат и развиваат сите комуникациски активности во фирмата.

1.4 Планирање на односите со јавноста

Односите со јавноста се една од стратешките деловни функции во претпријатието. За да се

оствари истата од големо значење е нејзиното планирањето.

Постапката за планирање на односите со јавноста започнува со собирање на постојани

информации и дијагноза на ситуацијата, па преку дефинирање на проблемот, формирање

на цели и специфични задачи, дефинирање на целни сегменти, креирање на порака,

одлуки за канали на односите со јавноста, изработка на програма, оценување на

програмата, модифицирање на програмата, да се стигне до последната фаза а тоа е

завршен извештај.

Cultip, Center и Broom предлагаат четирифазен процес за равивање на план на односи

сојавноста:

1. Дефинирање на проблемот на односите сојавноста;

2. План и програма;

3. Спроведување акција и комуникација:

4. Оценување на програмата.

8

Page 9: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

За односите со јавноста како долгорочно планирана активност на претпријатието,

планирањето како процес би значело:

истражувачки поглед во минатото (што било до сега);

длабок поглед во претпријатието (нашите можности и ограничувања);

широк поглед на околината (што ќе се случи);

долгорочен поглед во иднината (стратешка визија каде сакаме да бидеме).

Откако односите со јавноста ќе бидат добро испланирани и ќе биде имплементирана

програмата за односи со јавноста, лицата за односи со јавноста мора да продолжат

константно да ги следат, мерат и анализираат промените во ставовите на различната

публика.

Медиуми на односите со јавноста

Во литературата се сретнува поделба на медиумите за односи со јавноста на: А. медиуми

за интерна јавност Б. медиуми за екстерна јавност

A. а) печат — каде спаѓаат писмата до вработените, работнички весници и списанија,

годишни билтени, годишни финансиски извештаи, прирачници за вработените, билтени

од менаџментот за контрола и извршување, пликови за плати, брошури за објаснување на

политиката и постапката, дневни изводи од весници.

б) усни излагања — состаноци, јавни адреси, планирани тури, заеднички ноќи,

неформални разговори за целта на посетата на одделот, состаноци со нововработените,

панел дискусии, жалби и забелешки, општествени ангажмани на вработените.

в) аудиовизуелни — слики на филм, слајдови, стрипови, внатрешна телевизија, (во

фирмата), постери, мапи, изложби.

Б. а) масмедиуми — весници, списанија, телевизија, годишни извештаи, коресподенција,

брошури, печатени излагања, материјал за едукација, материјал од библиотеки,

прирачници и книги.

9

Page 10: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

б)усмени — средби со акционери, потрошувачи, дилери, снабдувачи, лидери на мислења,

научни денови, говори од вработените и извршителите, посети на институции, ТВ и радио

преноси.

в) аудовизуелни — изложувања, изложби, филмови, слајдови, мапи, постери, ТВ преноси,

демонстрирање на планови.

1.5 Техники на односи со јавноста

Арсеналот на орудија, што стојат на располагање на референтот на односи со јавноста е

голем и различен. Еден од начините на достапност на материјалот е истиот да се подели

на две категории:

1. контролирани:

домашни реклами

огласување на јавни услуги

институционално рекламирање

in-house публикации

визуелни презентации

2. неконтролирани:

пуштање на веста

конференции за печат

кризен менаџмент

Интересно е да се забележи како односите со јавноста се справуваат со неконтролираните

медиуми. Има примери кога претпријатието нема директна контрола врз тоа како

медиумите ќе поднесуваат извештај во јавноста за активностите на претпријатието.

Понекогаш претпријатието ќе го иницира публицитетот дури и ќе обезбеди и соодветна

информација за да биде искористена во медиумите. Во други случаи медиумите ќе

репортираат за новите настани, добри или лоши, без соодветно известување од фирмата.

10

Page 11: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Co цел секое од овие сценарија да испадне добро за фирмата, нужно е референтот за

односи со јавноста да стане експерт во односите со печатот.

Новинарството е процес на постојано претворање на материјал, на содржини во

комуникациони пораки за мноштво луѓе, претварање на идеи во организациони облици

(пишувани текстови, изготвени реченици, насликани ситуации), погодни за пренесување

преку средствата за масовно комуницирање и приемливи и примени од огромен број луѓе.

Односот со луѓето од односите со јавноста и претставниците на медиумите е слаб и често

спротивен. Новинарот е мотивиран од правото на јавноста да ги дознае работите онака

како што се случуваат, а референтот на односите со јавноста е мотивиран и обврзан на

лојалност кон клиентот, на своето претпријатие. Успешниот однос помеѓу односите

сојавноста и медиумите е изграден врз репутацијата и принципите на чесност,

професионализам, исправност.

1.6 Односи со јавноста во иднина

Социјалните медиуми ќе бидат дел од стандардната ПР програма.

1. ПР ќе биде уште поширока и поотворена професија, ќе бара поседување на уште повеќе

различни вештини.

2. ПР професионалецот мора толку добро да го познава својот клиент, што однапред ќе го

предвиди прашањето што клиентот допрва сака да го постави.

3. ПР професионалецот ќе мора да биде раскажувач, да знае добро да раскажува стории,

приказни кои ќе ги трогнуваат луѓето.

4. ПР професионалецот ќе биде креатор на содржини, а не само комуникатор, пренесувач

на пораки.

5. ПР професионалецот мора да биде уште пољубопитен, подосетлив и поиновативен… да

има уште поголема страст за својата професија…. и што е најважно, да биде уште

похрабар, посмел.

11

Page 12: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

6. ПР професионалецот мора да биде способен да воспостави вистински дијалог со

публиките, да води разговор (конверзација) со нив, а не само да им пласира пораки. ПР

професионалецот мора да поставува прашања, и да одговара на нив. Но мора да биде

подготвен да ги слушне и одговорите.

7. ПР професионалецот мора будно да ги следи сите брзи промени во неговата поширока

околина, и брзо и навремено да реагира на секоја од тие промени… ПР професионалецот

мора да е подготвен брзо да го промени дури и сопствениот став, мислење, предрасуда…

8. За успешна ПР стратегија нема веќе да биде доволно фокусирање само на

традиционалните медиуми. ПР професионалецот ќе мора да размислува во насока на

интегрирана кампања, во која ќе влезат дури и алатки како креирање на филмови и видеа,

(микро)блогирање, креирање и користење на социјални мрежи, градење на апликации за

мобилни, видеоигри… со други зборови да ги користи сите алатки кои се на располагање,

така што и «алтернативните» комуникациски алатки веќе стануваат «конвенционални»

медиуми.

9. Мерењето на вистинските ефекти од ПР стратегијата ќе го замени простото «броење на

објави». ПР професионалците ќе мора да бидат подготвени да бараат и предлагаат нови

креативни начини за евалуација на ПР активностите, која ќе ја одрази реалната слика и

влијанието во заедницата.

10. И на крај, ПР професионалецот во 2009 не смее да подлегне под притисоците на

светската криза. ПР професионалецот мора да разбере дека интелектуалниот и

креативниот «капитал» е нешто што ниедна рецесија не може да му го одземе. Затоа,

креативноста во работата на еден ПР професионалец е потребна како никогаш до сега.

12

Page 13: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.7 Што претставуваат односите со јавноста?

 

Односите со јавноста се многу битен концепт во работењето на фирмите и организациите

кои постојано се употребуваат како алатка во секојдневното работење без разлика дали се

свесни за тоа или не. Односите со јавноста се спас за повеќето бизниси и нивната

маркетинг политика и воопшто за сите напори кои се вложени во тој дел од работата на

компанијата, тие се шират од секој дел на организацијата и затоа добрата ПР подготовка е

потребна на сите нивоа.

Главниот фокус и цел за односите со јавноста е да се добие јавно признание, пофалби,

поддршка и промоција на личноста, производот или услугата. Може да заземе многу

различни видови на аспекти и понекогаш нејзината изведба да биде многу комплицирана.

Клучот за воспоставување на добри односи со јавноста е да основате врска со вашата

публика која се заснова на доверба и меѓусебно почитување. Денешниот начин на живот е

исклучително брз, динамичен и конкурентски насочен, треба да се поседува предност со

која ќе се издвоите од останатите и ќе го насочите позитивното внимание на различните

јавности кон вас, вклучувајќи ги и медиумите. Тие со своето дејствување треба да го

изградат и задржат позитивниот имиџ за организацијата во јавноста и постојано да се

потпираат на истата како релевантен и корисен извор на потребни информации. Со

добрите односи со јавност се обезбедува и се нуди услуга за подобро информирање за тоа

што организацијата/ компанијата/ индивидуата всушност работи, како работи и што

претставува пред јавноста.

 

Која е разликата помеѓу односите со јавноста и адвертајзингот?

 

Постои голема разлика помеѓу односите со јавноста и адвертајзингот. Прва најуочлива

разлика е тоа дека адвертајзингот е платена активност и доколку сакаш твојата порака да

биде медиумски покриена мора да платиш. Преку односите со јавноста пораката се

13

Page 14: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

пренесува бесплатно и истата има поголем кредибилитет во јавноста отколку

рекламирањето. Читателите имаат чувство дека доколку трети лица (медиуми) се

заинтересираат за вашите изјави, тогаш тоа што го излагате мора да е од големо значење.

Како што расте вашиот бизнис, организација или лично влијание, нормално е истиот да

станува поизразен елемент во вашата околина. Тоа значи дека она што го правите

постанува позабележителна мета за јавноста и станува неопходно да ги подобрите своите

вештини на полето на односите со јавноста и да ги користите како неизбежна алатка во

својата маркетинг стратегија. Добрите односи со јавноста раскажуваат една добра

приказна. Колку е подобра приказната, толку е поголемо нејзиното прифаќање од страна

на публиката и поцврста врската со истата. Тие претставуваат двонасочен процес, Вие

комуницирате со вашата публика но и вашата публика комуницира со вас. Вие треба

постојано да бидете во дијалог со јавноста и да бидете способни да ги гледате и слушате

работите од нивна перспектива. Успешните односи со јавноста делуваа ненаметливо и

невидливо, ги преведува деловните цели во реални, јавно прифатливи политики и

обезбедува разбирање во рамки на организацијата со надворешната јавност.

1.8 Што е лобирање

обирање е активност насочена кон законодавната и извршната власт на централно ниво,

како и кон локалната власт, заради   остварување определени интереси во процесот на

донесување закони и други прописи. Како лобист се смета физичко  лице  кое  врши 

лобирање  за  соодветен  паричен  надоместок, регистрирано за вршење на лобирање

согласно со овој закон, или е вработено во правно лице кое е регистирано за вршење на

лобирање со кое е склучен договор за лобирање.

Лобирањето  се  спроведува  доброволно,  врз  основа  на  писмен  договор  меѓу

лобистот,  односно  правното  лице  кај  кое  е  вработен  лобистот  и  нарачателот  на

лобирањето, како страни во лобирањето. Нарачателот на лобирањето му издава на

лобистот полномошно, со кое лобистот се претставува пред органите кај кои лобира.

14

Page 15: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Лобист може да биде домашно физичко лице кое ги исполнува условите утврдени со овој

закон и кое е запишано во Регистарот или е вработено во правно лице со кое е склучен

договор за лобирање и притоа мора да ги исполнува следниве услови:

– да има високо образование од областа за која лобира,

– да е деловно способен и

– да не е казнет, односно да не му е изречена прекршочна санкција за забрана за вршење

професија или дејност во областа за која треба да лобира.

Регистарот на лобисти , го води генералниот секретар на Собранието на Република

Македонија.

1.9 Права и должности на лобистот

Лобистот има право од органите кај кои лобира да добива информации и документи

поврзани со предметот на лобирање на начин, во постапка, како и во обем предвидени во

согласност со Законот за слободен пристап до информациите од јавен карактер. Исто

така може да оствари непосредни средби и состаноци со функционерите на органите на

законодавната и извршната власт, како и со функционерите на локалната власт, во

согласност со правилата за работа на тие органи.

Лобистот е должен на средбите  на функционерот да му ги изнесе податоците важни за

лобирањето, а особено за кого лобира и која е целта и намерата на лобирањето.

Лобистот може да бара да ги претстави своите ставови и мислења за предметот за кој

лобира во работните тела на законодавната и извршната власт на централно ниво, како и

пред работните тела кај органите на локалната власт кај кои лобира.Работните тела на

законодавната и извршната власт на централно ниво и работните тела на органите на

локалната власт, можат по своја иницијатива да го поканат лобистот да го изнесе своето

мислење во врска со предметот на лобирање.

15

Page 16: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

Барањето на лобистот за средба со функционер од законодавната, извршната или

локалната власт може да биде одбиено со образложение.

Лобистот може да организира и да учествува во јавни дебати, што се однесуваат на

предметот за кој лобира, и исто така  може во средствата за јавно информирање да дава

изјави и да објавува прилози за предметот за кој лобира.

Регистрираниот лобист е должен до генералниот секретар на Собранието на Република

Македонија и до Државната комисија за спречување на корупцијата да достави писмен

извештај  за  својата  работа  и  тоа  најдоцна  до 31  јануари  во  тековната  година,  за

претходната година или најдоцна 30 дена од денот на бришењето од Регистарот без оглед

на причините за бришење.

1.10 Активности што не се сметаат за лобирање

За лобирање, во смисла на Законот за лобирање, нема да се сметаат активностите на

лицата кои   се   повикани   да   учествуваат   во   процесот на подготвувањето, односно

објаснувањето/имплементацијата   на закони  или други прописи од страна на

законодавната, извршната или локалната власт без оглед дали таа своја активност ја вршат

со или без надоместок. За лобирање исто така нема да се сметаат и активностите како

претходно, што ги преземаат и правни лица (агенции, институции, здруженија на граѓани

од разни области), без оглед дали за таа своја активност примаат надоместок.

16

Page 17: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.11 Заклучок

Односите со јавноста се спас за повеќето бизниси и нивната маркетинг политика и

воопшто за сите напори кои се вложени во тој дел од работата на компанијата, тие се

шират од секој дел на организацијата и затоа добрата ПР подготовка е потребна на сите

нивоа. Главниот фокус и цел за односите со јавноста е да се добие јавно признание,

пофалби, поддршка и промоција на личноста, производот или услугата. Може да заземе

многу различни видови на аспекти и понекогаш нејзината изведба да биде многу

комплицирана. Клучот за воспоставување на добри односи со јавноста е да основате врска

со вашата публика која се заснова на доверба и меѓусебно почитување. Денешниот начин

на живот е исклучително брз, динамичен и конкурентски насочен, треба да се поседува

предност со која ќе се издвоите од останатите и ќе го насочите позитивното внимание на

различните јавности кон вас, вклучувајќи ги и медиумите. Тие со своето дејствување

треба да го изградат и задржат позитивниот имиџ за организацијата во јавноста и

постојано да се потпираат на истата како релевантен и корисен извор на потребни

информации. Со добрите односи со јавност се обезбедува и се нуди услуга за подобро

информирање за тоа што организацијата/ компанијата/ индивидуата всушност работи,

како работи и што претставува пред јавноста.

Лобирањето во современа смисла може да се дефинира на различни начини, од лобирање

како комуникација меѓу луѓето, до техника на јавно заговарање, односно уметност на

убедување со редица акции чија крајна цел е да се изврши

влијание при донесувањето одредени одлуки.

17

Page 18: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.12 Користена Литература

1„ Односи со јавноста“, Нада Секуловска, 3 издание, јануари 2009 стр. 266.

2. Славко Ковачевиќ, "Биг Идеа - све што је важно за добру промоцију", Идеа Плус,

Београд, 1996, стр.161

3. George Е. Belch, Michael A. Belch; Advertising and Promotion; McGraw-Hill; 2007; p. 543

4. Јосип Судар, Горослав Келлер, "Промоција", Информатор, Загреб, 1991, стр.322

5. Watson Ѕ. Dunn, "Public Relations a Contempory Approach", Homewood III Richard L.

Irwin, 1986, p.50

6. „ Односи со јавноста“, Нада Секуловска, 3 издание, јануари 2009 стр.268.

7. Cutlip Ѕ., Center, A. "Efective Public Relations", Prentice Hall, Inc, 1971, p. 331

8. Cutpil i Center kaj Josip Sudar, Goroslav Keller, "Промоција", Информатор, Загреб, 1991,

str.329

9. Јосип Судар, Горослав Келлер, "Промоција", Информатор, Загреб, 1991, стр. 330

10. “Односи со јавност”, Нада Секуловска, 3 издание, јануари 2009 стр. 272

11. Лобирање и застапување

18

Page 19: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

1.13 Истражување

Односи со јавноста во иднина

Социјалните медиуми ќе бидат дел од стандардната ПР програма.

1. ПР ќе биде уште поширока и поотворена професија, ќе бара поседување на уште повеќе

различни вештини.

2. ПР професионалецот мора толку добро да го познава својот клиент, што однапред ќе го

предвиди прашањето што клиентот допрва сака да го постави.

3. ПР професионалецот ќе мора да биде раскажувач, да знае добро да раскажува стории,

приказни кои ќе ги трогнуваат луѓето.

4. ПР професионалецот ќе биде креатор на содржини, а не само комуникатор, пренесувач

на пораки.

5. ПР професионалецот мора да биде уште пољубопитен, подосетлив и поиновативен… да

има уште поголема страст за својата професија…. и што е најважно, да биде уште

похрабар, посмел.

6. ПР професионалецот мора да биде способен да воспостави вистински дијалог со

публиките, да води разговор (конверзација) со нив, а не само да им пласира пораки. ПР

професионалецот мора да поставува прашања, и да одговара на нив. Но мора да биде

подготвен да ги слушне и одговорите.

7. ПР професионалецот мора будно да ги следи сите брзи промени во неговата поширока

околина, и брзо и навремено да реагира на секоја од тие промени… ПР професионалецот

мора да е подготвен брзо да го промени дури и сопствениот став, мислење, предрасуда…

8. За успешна ПР стратегија нема веќе да биде доволно фокусирање само на

традиционалните медиуми. ПР професионалецот ќе мора да размислува во насока на

19

Page 20: Odnosi So Javnost i Lobiranje(1)

интегрирана кампања, во која ќе влезат дури и алатки како креирање на филмови и видеа,

(микро)блогирање, креирање и користење на социјални мрежи, градење на апликации за

мобилни, видеоигри… со други зборови да ги користи сите алатки кои се на располагање,

така што и «алтернативните» комуникациски алатки веќе стануваат «конвенционални»

медиуми.

9. Мерењето на вистинските ефекти од ПР стратегијата ќе го замени простото «броење на

објави». ПР професионалците ќе мора да бидат подготвени да бараат и предлагаат нови

креативни начини за евалуација на ПР активностите, која ќе ја одрази реалната слика и

влијанието во заедницата.

10. И на крај, ПР професионалецот во 2009 не смее да подлегне под притисоците на

светската криза. ПР професионалецот мора да разбере дека интелектуалниот и

креативниот «капитал» е нешто што ниедна рецесија не може да му го одземе. Затоа,

креативноста во работата на еден ПР професионалец е потребна како никогаш до сега

20