observer bulletin vol 45

24
អនកឃ ករផǜយរបស់ គណៈកម មធ ករេដ មប ករេបះេឆនតេƽយេសរ ងយុត ធម៌េនកមព ចញផǜយៃថងទ ១៥ ខកញ ឆន ំ២០១១ ǎក គល់ បញ នយកបត បត ខុមែហល ទទួលពនរងន់អនរជត Ramon Magsaysay 2011 កមមវិធ យុទធǒសសមប់ពងឹងករទមទករេបះេឆនតេƽយេសរ អភ បលក ចបជធ បេតយបចបននភពបញជ ǍយនមអនកតំǁងǍសǕណត ងេលខទូរស័ពទំនក់ទំនង (ថុន ២០១១) ករណ ជគជ័ យ នǒទខុសចបប់តូវបនេƽះǒយ កយេវទ កខុមែហល មតិក ១៣ ១៥ លខ លខ ៤៥ ៤៥ ឆនំទី ឆនំទី ១២ ១២

Upload: sopheak-srey

Post on 30-Mar-2016

229 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

COMFREL bulletin hand for free

TRANSCRIPT

Page 1: Observer Bulletin Vol 45

អនកឃល េមើល ៖ ករផ យរបស គណៈកមម ធករេដើមបករេបះេឆន តេ យេសរ នងយតតធមេនកមពជ

េចញផ យៃថងទ១៥ ែខកញញ ឆន ២០១១

េ ក គល បញញ នយករបតបតត ខមែរហវល ទទលពនរងវ នអនតរជត Ramon Magsaysay 2011 កមមវធយទធ រសតសរមបពរងងករទមទករេបះេឆន តេ យេសរ នង អភបលកចចរបជធបេតយយ បចចបបននភពបញជ យនមអនកត ង រសត ណតតទ ៤ នងេលខទរសពទទនកទនង (មថន ២០១១) ករណេជគជយ ៖ េន ទខសចបបរតវបនេ ះរ យ េរកយេវទកខមែរហវល

មតក

១៣

១៥

េលខ េលខ ៤៥ ៤៥ ឆន ទ ឆន ទ ១២១២

Page 2: Observer Bulletin Vol 45

េ ក គល បញញ នយករបតបតតៃនគណៈកមម ធករេដើមបករេបះេឆន តេ យេសរ នងយតតធមេនកមពជ (ខមែរហវល) រតវបនទទល គ លកចចករងររបសគតេ យ មលនធពនរងវ ន មន មហគ យ យ (Ramon Magsaysay Award Foundation ) សរមបករ ងចតត នងេសចកតកល នរបសេ ក កនងករជយ គរទយទធនករេដើមប ថ បនរបជពលរដឋឱយយលចបស េរៀបច នងករ ម នែដលនងធននវករេបះេឆន តេ យេសរ នងយតតធម រពមទងទមទរករទទលខសរតវែផនកអភបលកចចេ យមរនតជបេឆន តរបសពកេគ េនកនងរបេទសកមពជែដលរបជធបេតយយកពងចបកេណើ តផងែដរ។ ពធរបគលពនរងវ ន បនរបរពធេធវើេឡើងេនៃថងទ ៣១ ែខស ឆន ២០១១ នទរកងមន របេទសហវលពន។ ពធេនះ ជេវទកមយេដើមបទទល គ លនវកចចខតខរបងែរបងែដលមនេចះេនឿយហតរបសេ ក បញញ េដើមបក ងសមតថភពរបសខមែរហវល កនងករនយកករេបះេឆន តេ យេសរ នងយតតធមមយជនដលរបជពលរដឋកមពជ។ េនេពលបនរជបពពតមនៃនករទទលបនពនរងវ នេនះ េ ក គល បញញ បនបងហ ញព រមមណភញ កេផអើលថ «េទះប ខញ ជអនកទទលផលៃនពនរងវ នេនះ ែតខញ ទទលបនកតតយសេនះ េ យ រគណៈកមមករនយក បគគលក ប ត ញខមែរហវល ែដលបនខតខរបងែរបងេធវើករងរេរៀង លៃថង េហើយនងៃដគជេរចើនេទៀត ែដលបនគរទសកមមភពរបសេយើង។» ករដកនរបសេ ក គល បញញ បនេធវើឱយ ខមែរហវល កល យជ ថ បនឯក ជយ នងសខន េលើបញហ េបះេឆន តេនកមពជ។ បែនថមពេនះេទៀត េដើមបចលរមកនងពធទទលពនរងវ ន េ ក គល បញញ នងេធវើបឋកថ ធរណៈមយផងែដរសតព «ករបេងកើតមគសរមបរទរទងករ ម នេមើលរបសពលរដឋកនងបរបទរបជធបេតយយដេកមងខចមយ” េនៃថងទ ២ ែខកញញ ឆន ២០១១ នមជឈមណឌ ល មន មហគ យ យ កនងទរកងមន របេទសហវលពន។ ពនរងវ ន មនមហគ យ យ រតវបនបេងកើតេឡើងកនងឆន ១៩៥៧ ជឆន ែដលរបេទសហវលពន េកើតឧបបតតេហតធល កយនតេ ះ េហើយបតបងរបធនធបតមយរបែដលរតវបនរបជពលរដឋរស ញេពញចតតនវភពជអនកដកន េសចកតកល ន ភព កទក ករ កខលន ករខវលខវ យចតតបញហ យតតធមសរមបអនករករក នងភពេជឿនេលឿនៃនេសចកតៃថលថនរបសមនស ជតរបសេ ក។ ករបេងកើតនវពនរងវ នេនះ គេដើមបរលកដលករចងច នងភពថតេថរៃនគរសចចរតកនងករបេរមើេស ធរណៈ នងឧតតមគតនយមកនងសងគមរបជធបេតយយ។ គតចបពឆន ១៩៥៨ រហតមកដលឆន ២០១១ ថ បនមយេនះ បនផតលពនរងវ នចនន ២៩០ ដលបគគលេឆនើមចនន ២៧២រប (រសត ៦០) នង ថ បនេឆនើមចនន ១៨ កនងេនះកមពជ មនបគគលេឆនើមចនន ៤ រប នង ថ បនេឆនើមរតម ១ បេ ណ ះ។

សរមបពតមនបែនថម ៖ www.rmaf.org.ph នង www.comfrel.org

Page 3: Observer Bulletin Vol 45

េ ក គល បញញ យលថ អេពើេឃរេឃៃរពៃផ ចនងបងកេឡើងេ យផទ លៃដមនស េពលអវតតមនៃនរបជធបេតយយដពតរបកដមយ។ េ កមន យបន ៨ ឆន េពលែដលឳពករបសេ ក នង ចញតជេរចើនរបសេ ករតវបនសមល បេ យែខមររកហម។ របសែដលមន ចពពណនបនមយេនះ បនជរមញរបេ កឱយថវ យខលនឯងេដើមបករផល សបតរសងគម។ េ ក គល បញញ បនបញចបថន កបរញញ បរត េហើយេធវើជ រគបេរង នកនងទរកងភនេពញ នងបនចលរមកនងចលនសទធមនស េទះបជកនងេពលអ ចផត ចករ។ េពលកមពជបនេបះេឆន តេ យេសរេលើកដបងកនងឆន ១៩៩៣ េ កបន

ចលរមកនងរកមករងរអងគករសទធមនស េដើមបផតលនវរកមរបក អនកអេងកតករណឯក ជយកនងរសក េហើយបនកល យជអនកចតែចង េនេពលែដលរកមករងរអងគករសទធមនស រតវបនបេងកើតជ គណៈកមម ធករេដើមបករេបះេឆន តេ យេសរ នងយតតធមេនកមពជ (ខមែរហវល) កនងឆន ១៩៩៧ ែដលមន េបសកមម ធនករេបះេឆន តេនកមពជ គេ យេសរ នងយតតធម។ េ ក គល បញញ បនកនកបតនទជ នយករបតបតតខមែរហវល កនងឆន ១៩៩៨ េរកយេពលបញចបបរញញបរតជនខពសែផនកនេយបយៃនករអភវឌ េ យេបះេឆន ត េចលករងរេពញេមងរបសេ ក។

តេទទពរ ៦

របសេ ក គល បញញ នយករបតបតតខមែរហវល

េនទកែនលងជេរចើនេនេលើពភពេ ក ពលរដឋរតវបនភជ បកនងរបវតតតសេដើមបរបជធបេតយយកនងសងគមរបសពកេគ ែដលជញកញបែតងែតសថតេរកមលកខខណឌ ៃនភពលបកលបន នងេរគះថន កបផត។ ដចជេនកនងរបេទស កមពជ របេទសមយេនះធល បរងរបសអសរយៈេពលជេរចើនទសវត េ យ រសរងគ ម នងអេពើរបលយពជ សនែដលរបរពតតេ យែខមររកហម ប ត លឱយពលរដឋកមពជជង ១.៧ ននក បន ល បបតបងជវត។ របេទស កមពជ ចបយកជ នដបងេនះេដើមបក ង «របជធបេតយយ េសរ ពហបក » មយ េនេពលកមពជបនរបកសរដឋធមមនញញថមមយ នងេចញដេណើ រជជ នដបង មរយៈករេបះេឆន ត មែបបរបជធបេតយយេលើកទមយកនងឆន ១៩៩៣។ ងពេពលេនះមក របជពលរដឋកមពជបនេទេបះេឆន ត មរយៈករេបះេឆន តថន កជត នងថន កមលឋ នទង៥ បែនតរបជធបេតយយបនដេណើ រករេទយតយវ នងច ចល េហើយករេបះេឆន តរតវបនអនត យ

េ យ រ បក ពកនយម ករលចបនល អេពើហង នងករគរមមកែហងៃនកររតឡបេទរកកររគបរគងេ យេរបើអ ចផត ចករ។ ពលរដឋជេរចើនយលថ ភពរបឈមសខន គសរមបរបជពលរដឋកមពជ កនងករទមទរដេណើ រករេបះេឆន តេ យខលនពកេគ េ យករពរករេបះេឆន ត ជឧបករណេដើមបក ងរបជធបេតយយ។ មន កកនងចេ មពលរដឋទងេនះ ែដលមនេសចកតកល ន បនេបះជ នេទមខេដើមបត ងនងបញហ េនះ គ វសវករកមពជ េឈម ះ គល បញញ ។

េ ក គល បញញ សរមបសរមល កមមវធវទយ “ឃល េមើលរបចសបត ហ” ៃនករផ យសេមលងសងគមសវល កលព ឆន ២០០៧

(ែរបសរមលព គណកថ របស Ramon Magsaysay Award Foundation 2011)

Page 4: Observer Bulletin Vol 45

ស មទធផល ៖ ករ យតៃមលៃនលទធផលសកមមភព ខមែរហវល នងឥទធពលេទេលើកចចពរងងករចលរមរបសពលរដឋកនងករសេរមចចតត នងអភបលកចចរបជធបេតយយ សរមបអឡងេពលចបពែខត ឆន ២០០៨ រហតដលែខកញញ

ឆន ២០១១ េ យបន បបញច លករ យតៃមល (របភពខងេរក) ពរ ៖ េសចកតសេងខបៃនករ យតៃមលសរមបអឡងេពលឆន ២០០៧ ដល ឆន ២០០៩ េ យ Abelardo Cruz បនបញចបកនងែខមក ឆន ២០១០ នងករ យតៃមលកមមវធសរមបែខត ឆន ២០០៨ រហតដលែខកញញ ឆន ២០១១ េ យ John Vijghen ែដលបនបញចបរតមែខឧសភ ឆន ២០១១។

ករ យតៃមលទងេនះបនេលើកយកេគលសមទធផលសខនៗ ចនន ៤ េ យមនននន ករ ចបញជ កបនេទនងករេកើនេឡើងៃនករផល សបតរេ យ រកមមវធរបស ខមែរហវល ៖ ១»សងគមសវលមនលទធផលេកើនេឡើងកនងដេណើ រករកែណទរមងករេបះេឆន ត មករចលរមជយ េដើមបឱយមនភពកនែតរបេសើរេឡើង ២»ករយលដងមនករេកើនេឡើងពកពនធនងសទធេបះេឆន ត បបញច លករេកើនេឡើងៃនគណេនយយភពរបសមរនតជបេឆន តចេពះអនកេបះេឆន តរបសពកេគ ៣»មនភពរបេសើរេឡើងកនងករេកណឌ អនកេបះេឆន ត មករចលរមយងេរចើនកនងតបនេគលេ របសខមែរហវល ៤»ករេកើនេឡើងៃនត ងរសត។

លទធផលទ ១. សងគមសវលមនលទធផលេកើនេឡើងកនងដេណើ រករកែណទរមងករេបះេឆន ត មរយៈករចលរមជយេដើមបឱយមនភពកនែតរបេសើរេឡើង ខមែរហវលបន យករណ នងអេងកតដេណើ រករពរងងចបប អនរកតយជេរចើន ខណៈករេរៀបចកចចរបជរកមករងរ នងរកមអនកចបប។ ខមែរហវល បនចលរមយងសកមមកនងកចចរបជតសមតចនន៤៥ សននសទចនន

៨ នង ១៧ សកខ េដើមបផតលេយបល នងអន សនេលើ េសចកតរពងចបបសតពអងគករ នងសមគម កែណទរមងករេបះេឆន ត េសចកតរពងចបបសតព កររបឆងអេពើពករលយ េសចកតរពងកមមវធជតសរមបករអភវឌ របជធបេតយយថន កេរកមជតឆន ២០១០-២០១៩ នងសវនកមមបញជ េឈម ះអនកេបះេឆន ត។ ខមែរហវល បនដកនកចចពភក ជែជកេដញេ ល នងសក សជេរមេលើេសចកតរពងចបបជេរចើន រមមន

រកមរពហមទណឌ េសចកតរពងចបបសតព កររបឆងអេពើពករលយ េសចកតរពងចបបសតព ថវកជត េសចកតរពងេគលនេយបយសតព េសរភព រពតមន នងផតលអន សនេបះេឆន ត សតព ហរញញ វតថគណបក នេយបយ នងរបពនធេបះេឆន ត។

គេរមងពេសស បបញច លករសទងមតេលើអនកេបះេឆន ត ករេចញទរមង ១០១៨ នងករចះេឈម ះអនកេបះេឆន ត រតវបនេធវើេឡើងេ យខមែរហវល បនតេរកយករេបះេឆន ត េផត តេលើដេណើ រករបញជ េឈម ះអនកេបះេឆន ត នងនតវធពតមនេបះេឆន ត។ េសៀវេភសក មយ សតព អន សនេលើចបបេបះេឆន ត រតវបនផលតចនន ៣០០០ កបល េហើយរតវបនែបងែចករច ល។ ខមែរហវល បនសហរបតបតតករជមយនង វទយ ថ ន ជតរបជធបេតយយស បកចចករអនតរជត (NDI) េដើមបបេងកើតគណៈកមមធករជនញកែណទរមងករេបះេឆន ត។ ករងរបែនថមពេនះេទៀត ពកពនធនងរបពនធេបះេឆន ត បបញច លករសទងមតមយ សតព អនកមនសទធ...

៣ របភព ៖ ខ

មែរហ

វល

Š НņЯū΅ſŲ ЮũЬĠşе₤ЊŁš ⅜ŵĮЊЮŪýйЮŗĠŲс ĩʼnФşЮĩʼnЧņόŏŌĕŁũЮģйЮĂĖ ij▫Ė сЮŠijʼn Ū₤О Š‗Ź (ĂĖ еƯƠƠ)

Page 5: Observer Bulletin Vol 45

៤ របភ

ព ៖ រស ស

ភរកត

េបះេឆន តែដលផល សទលេនេ យបងខ ផទកេមេ គេអដស នងអនកជមងេអដស នងករេបះពមពផ យេសៀវេភ សតព ហរញញ វតថគណបក នេយបយ។ ខមែរហវល កមនសកមមភពេលចេធល េនេលើឆកអនតរជតផងែដរ េ យបនផតលជនយបេចចកេទសកនងករ បណត ះប ត លសមជកសងគមសវល នងអនកអេងកតករណេបះេឆន តជេរចើន រមមនអឡងេពលេរៀបចករេបះេឆន តេរជើសេរ ើសសមជកសភ េនរបេទស វ ន ថ ន នងករេបះេឆន តេនរបេទសមមនម កនងឆន ២០១០។ ខមែរហវល រតវបនទទល គ លថ ជអងគករមយែដលមនបទពេ ធន នងជនញអេងកតករណ េ យប ត ញចេណះដងេបះេឆន ត E l e c t o r a l

Knowledge Network (ACE) េហើយសហភពអរ ប បនអេញជ ើញ នយករបតបតត ខមែរហវល េដើមបចលរមេវទកអនកអេងកតករណកនងរសកមយ នទរកង របសែសល កលពែខកកក ឆន ២០១០ េហើយបនអេញជ ើញជ អនកេឆលើយឆលង អឡងេពលបទអងគរបជផងែដរ។

ចេពះសកមមភពវមជឈករនងវសហមជឈករ កនងរសក កររបឆងអេពើពករលយ នងអភបលកចច ខមែរហវល បនេរៀបច នងចលរមកនងសកខ រកមករងរ នងកចចរបជ េដើមបពភក េលើកែណទរមង នងេសចកត រពងចបប។ ករផល សបតរជេរចើន បបញច លសមជកគណបក របឆងកនង គណៈកមម ធ-ករជតេរៀបចករេបះេឆន ត ករេកើនេឡើងៃនករេរបើរបសរបពនធផ ពវផ យសរមបគណបក របឆង នងក េយនឌរ សរមបករែតង ងេបកខជនរបសគណបក នេយបយ (បនទទលយកេ យសមរគចតតេ យរគបគណបក នេយបយទងអស)។

សនទស នសរមបលទធផលេនះ គ ៖ យងេ ច ស ៥០% ៃនអន សន នងរប សនជេរចើន បនេឆលើយតប នងគរទេ យអនក កែតងចបប។ េទះបជយង

ខមែរហវល បនរបមណថ របែហល ២០% ៃនអន សនជេរចើនរតវបនទទល នងគរទេ យអនក កែតងចបប នងរ ឋ ភ-

បល។ មនករេកើនេឡើងជេរចើនេទៀត ពកមមវធរបសខមែរហវលែដលរតវបនបងហ ញ៖ ករេកើនេឡើងៃនតមល ភពកនងដេណើ រករេបះេឆន ត កនងកររបឆងអេពើហង នងភពមនរបរកត េដើមបេធវើឱយរបេសើរេឡើងនវបរយ-កសេបះេឆន ត ែដលនឱយមននវករអនវតតសទធេបះេឆន ត ករយលដងជ ធរណៈៃនដេណើ រករេបះេឆន ត នងរដឋបលេបះេឆន តដរបេសើរ។ លទធផលទ ២. ករយលដងដរបេសើរៃនសទធេបះេឆន ត បបញចលគណ- េនយយភពរបសមរនតជបេឆន ត ចេពះអនកេបះេឆន តរបសពកេគ លទធផលេនះេកើនេឡើងពកមមវធវទយ «សេមលងសងគមសវល» របសខមែរហវល រពតតបរត អនកឃល េមើល ករេផញើ រអពបញហ នេយបយ «េកត ៗ» េទកនអនកជវពតមនរបស ខមែរហវល ជង ១.៥០០ នក ករេចញេសចកតែថលងករណសរមបេបះពមពេលើកែសតកនងរសក នងពតមនែដលមនេនេលើេគហទពររបសខមែរហវល។ របយករណរបចឆន បនបងហ ញថ មនអនកទស នេគហទពរ ខមែរហវលសរប ១១០.០០០ បចបពអឡងែខត ឆន ២០០៨ រហតដលែខកញញ ឆន ២០១០ (របមណ ៦៣.០០០ ៃនអនក ទស នទងអសជពលរដឋរសកនងរបេទសកមពជ)។ អតថបទជេរចើន េលើរបធនបទ េផ ងៗរតវបនផលត នងេបះពមពកនងរបយករណឃល េមើលរ ឋ ភបល នងកែសតកនងរសក។ រពតតបរត ខមែរហវល ចនន ៤ េលខ

រតវបនែចកផ យដលអនក នជង ១៤.៨៣២ នក កលពឆន កនលងេទ។ កមមវធវទយខមែរហវល មនច ប រមមណេកើនេឡើងព អងគករសងគមសវល នងអនក ត បជេរចើន។ កមមវធវទយ បមនកចចពភក តមល សតព បញហ ជេរចើនរបសយវជន រគបេរង ន េមធវ នងអនក រពតមន។ មករសទងមតថមៗមយ ៦.៣% ៃនពលរដឋអនក ត បវទយ FM 105 MHz នង FM 95.5 MHz សរប បន ត បកមមវធវទយរបចៃថងរបសខមែរហវល «សេមលងសងគមសវល» េហើយកនងេនះ ៦៩% ជអនក ត បដេទៀងទត។យទធនករជេរចើន រតវបនេរៀបចេឡើងេរកមកចចសហករណជមយនងរកមករងរដៃទេទៀតសតព អភបលកចចលអ នងសហករជមយ េវទកអងគករមនែមនរ ឋ ភបលសតពកមពជ (NGO F o r u m ) សរមបយទធ រសតកតបនថយ ភពរករក នងសកមមភពយទធនករដៃទេទៀតជេរចើន។

លទធផលជេរចើនៃនគណេនយយភពរបសមរនតជបេឆន តចេពះអនកេបះេឆន ត រតវបនសេរមច មរយៈសកមមភពឃល េមើលរ ឋ ភបល ឃល េមើលសភ នងសេមលងអនកេបះ េឆន ត។ ែផនកអេងកត នងែផនកប ត ញ របស ខមែរហវល ទទលខសរតវសរមបបចចបបននភពៃនេគហទពរ យករណកចចឃល េមើលសភរបចែខ មរយៈកមមវធវទយ បចចបបននកមមទននយពតមន នងអនវតតគេរមងពេសស នងករសទងមតជេរចើនផងែដរ។ ករអេងកត េលើដេណើ រ កសរសខទកខៃនសមជកសភ េនមណឌ លរបសពកេគ បន ត...

Š НņЯū΅ſŲ ЮũЬĠşе ЊşĆĮЊļ˝⅝ijНņРŲ ĕЊ₣ΒĕН⅜₤ĕчЮŲЧ Ю₤ş˝ ʼnБŪĵ₣şĤĠс ₤ʼn БĮБ ₤΅ĄБĮ (ЯŠņБĜ ĂĖ еƯƠơơ)

តេទទពរ ៧

Page 6: Observer Bulletin Vol 45

បញជ យនមគណបក នេយបយចះបញជ េនរកសងម ៃផទ (ទនននយគតរតមៃថងទ០៣ មថន ឆន ២០១១ មន ៤០ គណបក នេយបយ)

១. គណបក កមពជេសរ ឯក ជយ របជធបេតយយ (របធន ៖ េ ក សខ ឌ)

២. គណបក កសករ (របធន ៖ េ ក មស បេព)

៣. គណបក កនែខមរ (របធនសតទ ៖ េ ក ជន េដត)

៤. គណបក ក ងជត (របធន ៖ េ ក េឡង េសង)

៥. គណបក ែខមរជតនយម (របធន ៖ េ ក ឃម ភន ន)

៦. គណបក ែខមរជយ ែខមរ (របធន ៖ េ ករស ង សវណណ )

៧. គណបក ែខមរឈបរក (របធន ៖ េ ក រក ញ រន)

៨. គណបក ែខមរ ធរណរដឋ (របធន ៖ េ ក លន ឬទធ)

៩. គណបក ែខមររស ញែខមរ (របធន ៖ េ ក ែកវ េហៀញ)

១០. គណបក ែខមរអងគរ (របធន ៖ េ ក គង មន)

១១. គណបក ចលនរបជធបេតយយ (របធន ៖ េ ក គងគ បនេធឿន)

១២. គណបក ចេរ ើននយមែខមរ (របធនសតទ ៖ េ ក លវ ដន)

១៣. គណបក ធមម ធបេតយយរសត នងជត (របធន ៖ េ ករស េពធ )

១៤. គណបក នងនគនរែខមរ (របធន ៖ េ ករស ឌង សខេខឿន)

១៥. គណបក នេ តតម រណឬទធ (របធន ៖ សេមតចរកមរពះ នេ តតម រណឬទធ)

១៦. គណបក របជជនកមពជ (របធន ៖ សេមតចអគគម ធមមេពធ ល ជ សម)

១៧. គណបក របជជតែខមរ (របធន ៖ េ ក សម សថ)

១៨. គណបក របជធបេតយយែខមរ (របធន ៖ េ ក អក ភរ)

១៩. គណបក របជធបេតយយេសរសេរងគ ះជត (របធន ៖ េ ក ចន ែវន)

២០. គណបក ពលរដឋែខមរ (របធន ៖ េ ក េខៀវ េសង ម)

២១. គណបក ពនលេសរភពេ ក ថច េរង (របធន ៖ េ ក ថច េរង)

២២. គណបក មល ក នងអនកតសែខមរេដើមបេសរភព (របធន ៖ េ ក េឃល ក រពទធ)

២៣. គណបក ម នគរ (របធនសតទ ៖ េ ក ញន វទធ)

២៤. គណបក រណសរ សងគមជតនយម (របធន ៖ េ ករស សត ស ត)

២៥. គណបក វងកតេខមរៈម នគរ (អគគេលខធករ ៖ េ ក ឃម សវ ថ )

២៦. គណបក សងគមែខមរនយម (របធន ៖ េ ក េអឿន ត)

២៧. គណបក េសរបរងបបរងមជត (របធន ៖ េ ក សរត េរត)

២៨. គណបក សងគមថម (របធនសតទ ៖ េ ករស ឡយ លមភង)

២៩. គណបក សងគមរបជធបេតយយ (របធន ៖ េ ក េថង សវណណ )

៣០. គណបក សងគមយតតធម (របធន ៖ េ ក បន សផល)

៣១. គណបក សមពនធេដើមបរបជធបេតយយ (របធន ៖ េ ក ខម សន)

៣២. គណបក សម រង (របធន ៖ ឯកឧតតម សម រង )

Page 7: Observer Bulletin Vol 45

៣៣. គណបក មគតធមរបជជត (របធន ៖ េ ក ធក សមប ត)

៣៤. គណបក រសតសេរងគ ះកមពជ (របធន ៖ េ ករស ន េសនម)

៣៥. គណបក រសវ (របធន ៖ េ ក ញង ប)

៣៦. គណបក សទធមនស (របធន ៖ ឯកឧតតម កម សខ)

៣៧. គណបក សញជ តកមពជ (របធន ៖ េ ក េសង សេខង)

៣៨. គណបក ហវនសនបច (របធន ៖ ឯកឧតតម ែកវ ពទធរសម)

៣៩. គណបក អភវឌ កមពជ (របធន ៖ េ ក េម ប )

៤០. គណបក អ ចរបជពលរដឋ (របធន ៖ េ ក កន រៈ)

ដករសងេចញព របយករណរបស នយក ឋ នកចចករនេយបយ

ៃនអគគនយក ឋ នរដឋបលមល ឋ ន (រកសងម ៃផទ)

េរកមករដកនរបសេ ក គល បញញ ខមែរហវល បនកល យជអងគករឯក ជយែដលនមខមយកនងរបេទសេលើករងរេបះេឆន ត។ ខមែរហវល េបើកយទធនកររក នេដើមបករេបះេឆន តែដលមនករទទលខសរតវ នងកែណទរមងករេបះេឆន ត េ យករេរបើរបសរគបទរមងៃនរបពនធផ ពវផ យ។ កនងករករពរដេណើ រករៃនករេបះេឆន ត ឆន ២០០៨ ខមែរហវល នងៃដគរបសខលន បនហវកហវន នង កពរងយអនកសមរគចតតេរចើនជងមយមននក ែដលរគបដណត បរបមណ៦០ភគរយ ៃនករយលយេបះេឆន តទទងរបេទស។ សរមបេលើកទមយកនងរបេទសកមពជ «ករ បលទធផលេបះេឆន តរហស» ជរបយករណរសបរតវបនផតចេផតើមេ យ ខមែរហវល ែដលបនជយ គតទកជមនៃនករេរៀបចលទធផល េ យករបេងកើតននន ករៃនករេបះេឆន តមនៃថងេបះេឆន ត។ ខមែរហវល កសកមមមនេពលយទធនករេបះេឆន តផងែដរ សរមបពរងកករចលរមរបសរសតកនងវសយនេយបយ ែដលមនចននពកក ត លៃនអនកេបះេឆន តកមពជ កនងេនះយទធនករមយែដលរតវបនេឃើញ គមនករេកើនេឡើងៃនចននរសតកនងមខតែណង

ធរណៈ ។ មនមល ឋ នកនងទរកងភនេពញ ខមែរហវល រក ែថទប ត ញៃដគទទងរបេទស េហើយ ងពករចបេផតើម បនរបមលអនកសមរគចតតអេងកតករណេបះេឆន តជង ៥មននក ែដលមនេរចើនជង មយែសនរបមននក បនចលរមកនងកមមវធ ហវកហវន សកខ នងសកមមភពជេរចើនេទៀតរបស ខមែរហវល។ េនះគជករបងហ ញនវច ប រមមណខល ងៃនករចលរមរបសពលរដឋកនងរបេទសែដលមនរបជធបេតយយេន

េកមងខច។ សខនជងេនះេទៀត ខមែរហវល បនេធវើសកមមភពហសពករេបះេឆន ត មនបញហ អភបលកចច េរកយករេបះេឆន តជេដើម។ ខមែរហវល សកមមកនងករបញច ះបញច លឱយមនកែណទរមងកនងបញហ ជេរចើន ដចជហរញញ វតថេពលេឃសនេបះេឆន ត នងពភក ចបបថវកជត។ កនងឆន ២០០៣ ខមែរហវល បនផតចេផតើមឱយមនករឃល េមើលសភ ែដលអេងកតេលើករបេពញមខងររបស ថ បននតបញញតត នងមរនតជបេឆន ត េ យេរបើរបសលកខខណឌ សនទស ន នងករ សែវងចបស

សមយេនកនងករបេពញមខងររបសរ ឋ ភបល ទងករមតមល ន ន នងករមតជត។ របយករណអេងកតសភរបស ខមែរហវល រតវបនផ ពវផ យជ ធរណៈ។ របជធបេតយយេនកមពជេនែតផយរសយ េហើយមន ថ នភពសមគ ម ញ នងេរគះថន ក។ េ ក គល បញញ មនបទពេ ធនរតវបនេគយយ េហើយេ កដងថ ...

តេទទពរ ១០

Юŵ˝ ÐŲс ĠŔň ЮΌЧ₣Яℓų₣ĮБşе₧ĠсΖũņŊ‗чЮĮŲ◦◦УŲĵĕũİſ ĕс (ŁŲĮБаℓĞ◦Б ươ ₤БΉ ƯƠơơ ЮĝņĄęņ‗Ź ŲŷĠġĊņх ΅ſБŲБĮБĕ ◦БŪ О₣Ōл ĕБŲΐ ŪĠЮ◦₤΅ſБŲБĮБĕ)

© RMAF

Page 8: Observer Bulletin Vol 45

រត ងថ ករ កសរសខទកខទងេនះ មនករេកើនេឡើង ៥០% កនងឆន ២០១០ េបើេរប បេធៀបនងឆន មន (េទះបជមនមនទនកទនងសមេហតផលែដលបនរកេឃើញចេពះសកមមភពខមែរហវល ែតសមជកគណបក របជជនកមពជមយរប បនជនដណងរបបខមែរហវលថ ចននៃនករចះ កសរសខទកខ មមណឌ លរបសគត រតវបនកតរ រតមរតវេនកនងរបយករណឃល េមើល-សភរបសខមែរហវល ករណេនះបងហ ញថ អនកត ង រសតរបេនះ រកេឃើញពតមនែដលមនឥទធពល)។ កររកេឃើញជេរចើនេទៀតៃនរបយករណឃល េមើលរ ឋ ភបល នងរបយករណឃល េមើលសភ រតវបនដករសងចលេទកនង

រពតមនកនងរសក វទយ នងអតថបទរ វរជវជេរចើន។ របយករណមយពកពនធនងអនកផតលដណងដសខនបនែណនថ ជនសឱយករ យករណ នងកតរ កចចរបជេពញអងគៃនរដឋសភបននយយអវ គរែតវភគសជេរមេទេលើករសនយ នងករបេពញមខងរទងេនះវញ។ ករេលើកសរេសើរៃនករេបះពមពេសៀវេភ របវតតសេងខបត ង រសតបនបងហ ញេ យអនកេរបើរបសផទ លខលន នង ថ បនជេរចើន។ សកខ សតពករកណតលកខខណឌ សនទ-ស នៃនវសយ ទភព បនរបរពវេឡើងេនកនង ជធន េខតតជេរចើន េដើមបកណតទភព នងលកខខណឌ សនទស ន េដើមប

សែវងដេណើ រករេលើករសនយែដលបនេធវើេឡើងេ យមរនតជបេឆន ត។ ករេ ះរ យជេមល ះខលះ រតវបន យករណថ ជបចចយៃនដេណើ រករេនះ។ េវទកសេមលងមច សេឆន តកនងឃ/សងក ត ចរសយលជេរចើន បនរបរពវេឡើងកនងេខតតចនន ៦ នងេវទកអនកេបះេឆន តយវជនចនន២។េវទក «អ ចមច សេឆន ត» ចនន៦ រតវបនដកនេធវើអឡងែខត ឆន ២០០៩ ដលែខកញញ ឆន ២០១០។ លទធផល ទ ៣. មនភពរបេសើរេឡើងកនងករេកណឌ អនកេបះេឆន ត មករចលរមយងេរចើនកនង

តបនេគលេ របស ខមែរហវល លទធផលសេរមចបន មរយៈករេរៀបចេវទក ធរណៈ រក ប ត ញសកមមជន បណត ះប ត លបគគលករ ឋ ភបល នងកររ វរជវេដើមប សែវងលទធផល។ របយករណរបចឆន េផត តេលើេវទកចនន ៤៩ ែដលបនេរៀបចេឡើងអឡងេពលចបពែខត ២០០៩ ដលែខកញញ ២០១០។ មនអនកចលរមសរប ៣.៧៧៤ នក បបញច លរកមរបក ជបេឆន ត ១៩៨ របផងែដរ។ ១២% ៃនអនកចលរម បនេលើកបញហជេរចើន នង ១១% ៃនបញហ ែដលបនបងហ ញកនងេវទក រតវបនេ ះរ យអឡងេពលរបជ។ សកមមជនពេសស ៩២របរតវបនេ ថ «អនកឃល េមើលមល ន ន» រតវបនេរជើសេរ ើសពកនងចេ មពលរដឋែដលបនេលើកបញហ ឬបន ម នេមើល

ករអនវតតសនយែដលបនេធវើេឡើងេ យ មរនតជបេឆន តទងមន អឡងេពល នងេរកយកចចរបជ។ លទធផល ទ ៤ ៖ ករេកើនេឡើងៃនត ងរសត ករទទលយកសមភពេយនឌរ មរយៈករយលដងមនករេកើនេឡើងកនងចេ មរសត នងបរស ករេធវើឱយរបេសើរេឡើងៃនកបបករយរបសគណបក នេយបយ

នងបេងកើនលទធភពៃនរសតជបេឆន ត េធវើឱយមនករមតខពសៃនករអនវតត នងករចលរមរបសរសតកនងវសយនេយបយ នងយវជនេ យមនភពេជឿទកចតតបន នងអតថរបេយជនៃនករចលរម។ លទធផលវជជមនរតវសេរមចបន មរយៈកមមវធវទយទទលទរសពទេឆលើយឆលង សបតអបរ វទយ នងទរទស ន សមភ រៈេបះពមព េរកមគេរមង «បណត ះប ត លរសតកនងករសេរមចចតត» នង «េលើកសទយរសតឱយចលរមែផនកនេយបយ» នងសកខ ថន កជតដៃទេទៀត (សកខ ែដលេធវើេឡើងជមយនងែផនកមត)។ កនងឆន ២០០៧ ែផនកអបរ នងេយនឌរ ៃនអងគករខមែរហវល បនេជគជយកនងករបញច ះបញច លអនកត ង រសតៃនគណបក នេយបយទង ៥ ែដលមន សនៈកនងរដឋសភ នង រកសងម ៃផទ ែដលបនចលរមកនង សកខ

មយេដើមបទទលយក «េគលនេយបយរសតសរមបគណបក នេយបយ នងរកមរបក ឃ សងក ត» េដើមបេលើកសទយសមភពេយនឌរកនងមខងរនេយបយ។ ជលទធផល េបកខជនរសតចននកនែតេរចើនរតវបនែតង ង នងជបេឆន តកនងករ េបះេឆន តេរជើសេរ ើសរកមរបក ឃ សងក ត េរចើនជងករេបះេឆន តពមនមក ៖ »មនករេកើនេឡើង២.៤៤% ៃនចននសមជកសភរសតជបេឆន ត (១៨ រប េសមើនង ១៤.៦៣% កនងករេបះេឆន តឆន ២០០៨ នង ១៥ រប េសមើនង ១២.១៩% កនងឆន ២០០៣) ករេកើនេឡើងមយេទៀត េ យេនចងបញចបៃនដេណើ រករ ១.៦៨% ...

កមម ធយទធ រសត ... (ត មកព ទពរ ២)

របភព ៖ ខ

មែរហ

វល

Š НņЯū΅ſŲ ЮũЬĠşе₤ЊŁš ⅜ŵĮЊЮŪýйЮŗĠŲс ĩʼnФşЮĩʼnЧņόŏŌĕŁũЮģйЮĂĖ ij▫Ė сЮŠijʼn Ū₤О Š‗Ź (ĂĖ еƯƠƠ)

Page 9: Observer Bulletin Vol 45

(២៥ រប េសមើនងនង ២០.៣២% កនងឆន ២០០៣ នង ២៧ រប េសមើនង ២២% កនងឆន ២០០៨ មកទលនងបចចបបនន)។ ករេកើនេឡើងតចតចេនះ មនទនរគបរគនសរមបឈនដលេគលេ អភវឌ សហស វតកមពជ ែដលកណតយងេ ច ៣០% ៃនមរនតជបេឆន តជរសត។ គណបក របជជនកមពជ មនករេកើនេឡើងចននសមជករសតែដលបនចះបញជ េនល បេលើេគៃនបញជ េបកខជនពល បេលខ ១ ដលេលខ ៣ េកើនចបព ៣.៦១% ដល ១០.២៧%។ គណបក សមរង មនករេកើនេឡើងៃនេបកខជនរសតព១២.២២% ដល១៣.០៦%។

េទះបជ មនកររបេសើរេឡើងតចតចៃនត ងរសត លទធភពយលរសបៃនលទធផលទងេនះេនែតមនទនរបកដ។ សមភពត ងរសតេនះផងែដរ េនែតជបញហមយ។ ខមែរហវល មនបណងចង េឃើញវតតមនរសតកនែតេរចើនេនកនងរ ឋ ភបល នងបនរកេឃើញថ ៖ « ជរ ឋ ភបលកមពជបនែតង ង រសត ២៤ រប េដើមបកនមខងរជ អភបលរង កនង ជធន នងេខតតនមយៗ។ េលើសពេនះេទៀត េនថន កឃ សងក ត មនរសតចនន ១៦៩ របរតវបនែតង ងជ ជទបឃ េចសងក តរង។ មយងវញេទៀត េនករមតថន ករសក នងថន កេខតត (ែដលមនមនករេបះេឆន តេ យផទ ល) មនរតមែត ១២% ៃនរកមរបក េទ ែដលជរសត។ ជងេនះេទៀត រកមរបក ឃជរសត (១៨.២%) បន យករណថ ពកេគមនរតវបនផតលឱកសេដើមបបេពញមខងរ នងករ ទទលខសរតវ

ដចែដលបនែចងេនកនងចបបសតពកររគបរគងរដឋបលឃ សងក ត េទ។ ទកទងនង សកមមជននេយបយ ករសទងមត ចេ យែឡកមយេ យខមែរហវល បនរកេឃើញថ មនរតមែត ១៤% ៃនរសតែដលបនបេរមើករសមរគចតតគរទគណបកនេយបយ េរប បេធៀបជមយនងបរស មន ២៥%។ េទះជយង គណភពៃនភពជត ងទកទងនងករសេរមចចតតទងករមតឃ សងក ត នងថន កជត េនែតមនករមត។ ករចះេឈម ះអនកេបះេឆន តរសត នងយវជនវយេកមង រតវបនរកេឃើញថ មនចននតចជងករេបះេឆន តមនៗ។

ខមែរហវល អនវតត មវធជេរចើន េដើមបេ ះរ យមលេហតៃនបញហ ទងេនះ ៖ ««១»» ទមទករគរទ នងបញច ះបញចលេដើមបេលើកសទយកែណទរមងេគលនេយបយ នងបញចលេទកនងរកបខណឌ ចបប កនងកចចសហករណជមយនងភគពកពនធ

នងកចចរបក េយបលជមយនង ធរ-ណជន ខមែរហវល នងដកនសកមមភព តសមត មរយៈកចចរបជជេសរ នងសកខ

េដើមបកណតេគលេ សកមមភព តសមត ករសក ែផនកចបប នងយទធនករជេរចើន។ សកមមភពតសមត នងចលរមេដើមបេធវើឱយរកបខណឌ ចបប នងេគលនេយបយអភបលរបជធបេតយយកនែតរបេសើរ បបញច លករកែណទរមងចបបេបះេឆន ត នងករចលរមរបសរសតកនង វសយនេយបយ វមជឈករ នងវសហ មជឈករ អភបលកចចមល ន ន នង នភពៃនយនតករចលរមកនងករបេងកើតចបប នងអភវឌ េគលនេយបយ េ យលហរពតមនេ យេសរ េនករមតតមល ភពែដលអនវតត មសេមលងរបជធេបតយយ នងេគលករណសទធមនស ។ េដើមបរបមល ធរណជនគរទសកមមភពតសមត ខមែរហវល នងផ ពវផ យ ម រយៈ កមមវធវទយ «សេមលងសងគមសវល» េផញើ

រេអឡចរតនច (អែមល) នងេគហទពរ របសខលន www.comfrel.org។

២»ករអេងកត នងយទធនករ ករអេងកតេលើករេបះេឆន ត េនកនងមណឌ លែដលរបកតរបែជងបផត គរតវបនដកនេឡើងេ យេសរ នងរតមរតវ មែដល ចេធវើេទបន។ បទពេ ធនរបសខមែរហវល បនបងហ ញថ មនឧបសគគដសេមបើម បេចចកេទស នងករយលដងអពកចចអេងកត

₤ЊŁš ⅜ŵ ĩʼnŲсΒе₧şĕЮŗģŎřŲсū₤ʼn Б ĕЊ₣ЮýŲĕЮŗģŎЮŎĕűњũ₤ŪŌĠсÐ‗Ġ˝℮ĕЮŗģŎ(ĂĖ еƯƠơƠ)

យទធ រសតអនត គមន ខមែរហវល បនេរៀបចយទធ រសតអនត គមន កនងេគលបណងពរ េដើមប (ក). ពរងងភពរតមរតវ នងសចចរតភពកនងករេបះេឆន តទងឆន ២០១២ នង២០១៣ (ខ). េដើមបធនថ សេមលងៃនអនកេបះេឆន តែដលមនសវមនឥទធពល ជពេសសអនកេបះេឆន តេនឃ ចរសយល/ជនជតភគតច យវជន នងរសត រតវបនឭ មរយៈករបេងកើនៃនករយលដងៃនសទធេបះេឆន តរបសពកេគ នងករេលើកទកចតតករទមទ របសពកេគ សរមបេធវើឱយរបេសើរេឡើងៃនអភបលកចចរបជធបេតយយ។

តេទទពរ ៩

Page 10: Observer Bulletin Vol 45

ករណ បនចលរមែកលមអបរយកសេបះេឆន ត នងរដឋបលៃនករយលយេបះេឆន ត នង បសនលកេឆន ត។ កចចរទរទងករអេងកតេនះ នងកល យជឧបករណដសខនសរមបរបឆងនងអពហង ដញេញើតញេញើម នងេធវើឱយរបេសើរនវគរៃនកចចករពរករគ មកែហងមនេពលេបះេឆន ត។ េនអឡងេពលេបះេឆន តគមនេសចកតេគរពដមននយ សរមបករេលចេចញៃនដេណើ រកររបជធបេតយយ ដចែដលពកេគមនសកត នពលដធេធងេដើមបបេងកើតរបេយជនថមជេរចើនសរមបករចលរមកនងនេយបយ ពេសសកនងចេ មអនករក រសត នងយវជន ែដលជអនកេបះេឆន តមនសេមលងភគ េរចើន។ កនងកចចសហរបតបតតករណជមយនង សមគមយវជនែខមរ (KYA) អងគករកមមវធអភវឌ ធនធនយវជន (YRDP) នងរកមរបក យវជនកមពជ (YCC) ខមែរហវល នងេបើកយទធនករផ ពវផ យ មរយៈវទយ េគហទពរ អែមល រជអក រ នងករេបះពមពផ យ េដើមបជនដណងដល

ធរណជន ពេសសភគពកពនធ សខនៗ អពដេណើ រករេបះេឆន ត េ យអបរយវជន (អនកេបះេឆន តថម) អពសទធេបះេឆន តរបសពកេគ។

៣»ទ នករងរ នងប ត ញករងរ មរយៈករពរងងសេមលងអនកេបះេឆន ត យទធ រសតចបង គេលើកទកចតតអនកេបះេឆន ត ែដលមនសវមនឥទធពល ពេសសអនកេបះេឆន តេនសហគមនជនបទ ចរសយល/ជនជតភគតច េដើមបបងហ ញពមតរបសពកេគ នងករេឆលើយតបេទនងអនកត ង រសតែដលបនេបះេឆន តេ យពកេគ មរយៈសកខ សតព ករេលើក រេបៀប រៈមល ឋ ន នងករកណតលកខខណឌ សនទស ន។ អនកេបះេឆន តជេរចើន នងេលើកទកចតត េដើមបរបមណេមើល េ យករផតលពនទ នវករបេពញមខងរៃនមរនតជបេឆន ត នងករបេពញសនយៃនេគលនេយបយគណបក ។ ខមែរហវល នងក ងសមតថភព ប ត ញ «អនកឃល េមើលមល ឋ ន» របសខលន េដើមបជយ ជនពតមនទេទ នងភសត ងេ យែផអកេលើករ យតៃមលៃនករបេពញមខងររបសមរនតជបេឆន ត នងករបេពញ មេគលនេយបយគណបក របសពកេគ។ ខមែរហវល នងេលើកទកចតតអនកេបះេឆន ត េដើមបកណត នង យតៃមលរេបៀប រៈមលឋ នចបងៗ នងកណតលកខខណឌ សនទស ន

ទកទងនងករបេពញមខងររបសមរនត

ជបេឆន ត នងករបេពញ មេគលនេយបយគណបក ។ ខមែរហវល នងដកន ផលតរបយករណឃល េមើលសភ នងរបយករណ យតៃមលពនទរបសអនកជបេឆន ត ៃនករបេពញសនយ មេគលនេយបយគណបក នងរេបៀប រៈមល ឋ នៃនរកមរបក ឃ សងក ត។ ខមែរហវល នង ផលតេហើយែចកផ យរបយករណទងេនះេទដល ជរ ឋ ភបល របពនធផ ពវផ យ ភគពកពនធ នង ធរណជន។ ៤»ករក ងសមតថភព នងយទធនករេដើមបសមភពេយនឌរ ខមែរហវល នងសហករណជមយនង គណៈកមម ធករេដើមបេលើកសទយរសតចលរមកនងវសយនេយបយ(CPWP) េដើមបេលើកទកចតតសកមមជននេយបយរសត នងបនតជយ ក ងសមតថភពរបសពកេគ េ យធននរនតភពសខនកនងករភជ បពកេគជមយនងនេយបយ េហើយេលើកសទយរេបៀប រៈនេយបយែដល បបញច លករេលើកេឡើងពកតកងវលរបសពកេគ។ វធ

រសត នងសកមមភពចបង នងេផត តេលើ កមមវធបណត ះប ត លជេរចើន «រសត ច េធវើបន» នង «ករផតលអ ចដលរសតកនងករេធវើេសចកតសេរមចចតត» យទធនករនង េធវើេឡើង មរយៈករផ ពវផ យ មវទយ នងករេរៀបចសកមមភពេន មមល ឋ ន។ ខមែរហវល នងដកនកចចអេងកតករណេលើថ នភពៃនរកមរបក រសតេនមល ឋ ន

នងករចលរមកនងករេបះេឆន ត។

របភព ៖ ខ

មែរហ

វល

₤ЊŁš ⅜ŵŌĆ ₤сЮĂĖ ij ₤ʼn БĮБŁũ е‗ijсijŪņСŷŁũďΖ◦ЊļĮ˝ ĖО₣þНе ₤İijсŢşсŪ₤ŗŲ ЮĝþНеŢ сŢе ЮŠijʼnņ‗Ź ŲÐБũВ

សមរងច ន យទធ រសត កនងេលខបនទ ប ៖ »វសយសកមមភពរបសខមែរហវល »តបនភម រសត នងរកមេគលេ »សកមមភពេលចេធល របសខមែរហវល »ករបណត ះប ត លសកមមជនកនងឆន េបះេឆន ត ២០១២ នង២០១៣ »លកខខណឌ េរជើសេរ ើសអនកអេងកតករណេបះេឆន តទទងរបេទស (រយៈេពលែវង នងខល) »ករអេងកតេទេលើករេរបើរបសថវកេដើមប សកមមភពេឃសនេបះេឆន ត

Page 11: Observer Bulletin Vol 45

១០

ករផ យសេមលងសងគមសវល

»»ផ យផទ ល លៃថងចនទ ដល ៃថង ទតយ ចបពេមង ៧. ៣០ នទ— ៨.៣០ នទរពក »» មរយៈវទយ FM 105 MHz (ភនេពញ) »»ចលរមមតេយបល ៖ 023 88 57 45, 016 54 43 98, 012 43 34 37 »»េផញើ រជអក រ (SMS) ៖ 017 91 92 80 »»អែមល ៖ [email protected] »»េគហទពរ ៖ www.comfrel.org/voc

េ កបនេដើរយងរបយតនរបែយងេដើមបឱយ ខមែរហវល បនបនតេធវើករងរេនះេទៀត។ បែនតេទះបជមនករភយខល ចែដលេលើកេឡើងេ យរកមរគ រ នងមតតភកត េ កេនែតេបតជញ ចតតេធវើសកមមភពរគបលទធភព េបើេទះបមនលហរបជធបេតយយសលតចកេ យ េដើមបផតលអ ចដលពលរដឋរបសេ កកនងករក ងរបេទសកេណើ តមយ ែដលមនរបជធបេតយយ នងេសរ ភព។ ករនកេឃើញបទពេ ធនៃនេ កនដកមមៃនពលរដឋកមពជ ប ននក នងរគ ររបសេ ក េ ក គល បញញ នយយទងកតកកតល «ខញ គតថ របេទសកមពជរងទកខរគបរគនេហើយ។ កតឈចបទងេនះបនជរមញខញ ឱយេធវើអវជពលរដឋកមពជមយរប េដើមបឱយរបកដថេសចកតវនសទងេនះនងមនេកើតេឡើងមតងេទៀតេទ»។

កនងករេបះេឆន តេរជើសេរ ើស េ ក គល បញញ េដើមបទទលបនរងវ ន មន េមហគ យ យ ឆន ២០១១ រកមរបក ភបលទទល គ ល ករេបតជញ ចតតរបសេ ក នងភពជអនកដកនដអង ចកល នកនងកររទទង យទធនករេដើមបក ងភពរងម នងករចតែចងរបជពលរដឋេ យភញ ករលកែដលនងធននវករេបះេឆន ត េ យេសរ នងរតមរតវ រពមទងទមទរឱយមនគណ េនយយភព អភបលកចច េ យមរនតជបេឆន តកនងដេណើ រកររបជធបេតយយែដលកពងចបកេណើ តេនកមពជ ៕

ĄБŷŪĠŷijʼnЊ₤Ю₣šĠ Юŵ˝ ÐŲс ĠŔň

េ ក គល បញញ េកើតេនឆន ១៩៦៧ កនងសងក តេលខ ៦ ជធនភនេពញ។ សថតកនងរគ រជវភពរសេនមធយម ែដល

មនេ កឪពកេឈម ះ គល សេមត ជ អនកចបប េហើយរតវ បល ពត សមល ប ចែណកអនកមត យេឈម ះ ជន នថន មនយ ៦១ ឆន ។ កនងចេ មបងបអន ២នក រស ១នក របស

១នក េ កជកនបងេគ។ េ យ រែតធមមជតតរមវឲយរគបមនស សតវរតវមនគរសករេនះ េ កបនេរៀប ពហពពហេនកនងឆន ២០០០ ជមយកញញ ខម ស លស។ ជចណងៃដ ពហពពហ េ កមន កនពរនក រស១នក នងរបស១នក។ េ យ រភពរកចេរមើនៃនករងររហតមកដលបចចបបននេនះ េ កមនដែណងជ របធនរបតបតត ៃនគណៈកមម ធករេដើមបករេបះេឆន តេ យេសរនងយតតធមេនកមពជ (The Committee for Free and Fair Elections in Cambodia, COMFREL)៕

(អតថបទែរបសរមលព គណកថ របស Ramon Magsaysay Award Foundation 2011)

© RMAF

េ ក គល បញញ ចលរមពធទទលពនរងវ ន Ramon Magsaysay 2011 េន ទរកងមនល របេទសហវលពន។ របភព ៖ © RMAF

Page 12: Observer Bulletin Vol 45

១១

នរដឋសភជត កនងែខេម ដលែខមថន ឆន ២០១១ គជសមយរបជេពញអងគរដឋសភេលើកទ៦ េហើយេនកនង រយៈេពលេនះ រដឋសភមនភរៈអនមតនវេសចកតរពងចបបេសចកតេសនើចបប នងកចចរពមេរព ងនន។ េទះបជសមជកសភមនករមមញកកនងករពភក េលើេសចកតរពងចបបកត កអនកត ង រសតទងេនះបនខតខចះមលឋ នេដើមបជបរបជពលរដឋ ជញ ធរកនងេគលបណងេផ ងៗផងែដរ។

អនកត ង រសតរតវបន មឃតមនឲយបេញចញមត

កន ងករណមនគរទេសចកត រពងចបប

ករជែជកពភក កដចករបេញចញមតរបសអនកត ង រសតេទេលើេសចកតរពងចបបមន រៈសខន សេដើមបេធវើឲយេសចកតរពងចបប នងរេបៀប រៈែដលរដឋសភរតវអនមតេនះ ចកតបនថយបននវកងវះខត នងផលបះពលរបសេសចកតរពងចបប។ ករពភក េនះកជេវទកអបរ នងផតលចេណះដង មរយៈរបពនធផ ពវផ យ(ទរទស នជតកមពជ) ដលរបជពលរដឋពអតថនយ នងេទសទណឌ របសចបបែដលរដឋសភនងអនមត រមទង ចសេងកតពភពសកមមកនងករបេញចញមតរបសត ងរបសខលន។ ែតករសេងកតកនងសមយរបជេលើកទ៦ (ចេនល ះពែខេម -មថន) កររបជរបសរដឋសភេលើេសចកតរពងចបបែដលេសនើេ យ ជរ ឋ ភបល គភគេរចើន“ទកជកររបញប” ែដលតរវឲយរបធនអងគរបជែតងែតពេនល នេពលកររបជេ យកតបនថយ ឬ ងករេឡើងបេញចញមតរបសអនកត ង រសតមយចននេលើេសចកតរពងចបប មនថេសចកតរពងចបប ឬរេបៀប រៈេនះសខនែដលពកពនធនងសវតតភពជតនងចបបែដលទមទរឲយមនករពនតយពចឆយមននងេលើកៃដ។

កនងកឡងេពលសេងកតមនេសចកតរពងចបបចនន១៣ រតវបនសភពភក នងអនមតេហើយកនងេនះមនេសចកតរពងចបបចនន១១ ែដលសភរបកសរបញបេហើយេសចកតរពងចបបខលះ អនកត ង រសតមន ចបេញចញមតឲយបនរគបរជងេរជយ ឬរតវរបធន មឃត។ ជកែសតង កនងករពភក េសចកតរពងចបប សតព ករអនមត នងយលរពមេលើករធនទទតរបស ជរ ឋ ភបលៃនរពះ ជ ចរកកមពជឲយរកមហនេខមប អនេធើរេណសយណលអនេវសតែមនឌេវ ើឡបែមនរគប ែដលជចបបតរមវឲយ ជរ ឋ ភបលយកលយរដឋសងដលរកមហនកនងេពលរកមហនរកសខត គរបធនរដឋសភបនបទមនឲយអនកត ង រសតគណបក របឆងបេញចញមតេឡើយ។

ករ មឃតបនេកើតេឡើងេនេពលអនកត ង រសត មរ សខហរ មកពគណបក សមរង សេឡើងបេញចញមតេ យរបធនអងគរបជេលើកេហតផលថ អនកត ង រសតគណបក េនះមនបនេលើកៃដអនមតគរទេលើេសចកតរពងចបបេនះេនជពកមន។ សេមតចរបធនរដឋសភបនអះ ងថ “ករពភក មនែតគណបក របឆងេទែដលសមនមតេយបល”។ បែនតេនេពលត ង រសតគណបក របឆងេសនើបេញចញមតសេមតចរបធនែបរេលើកេហតផលថ”មតឯកឧតតម គមនខងរបឆងេរចើនែតមនច មរបធនបទៃនករពភក ។ េ កជទវ មរ សខហរបនរបកសេហើយថត ងេ យគណបក ជទសថមនគរទមនអនមត។ អញច ង រសយរបធនអងគរបជ ឬរបធនសភឲយបេញចញមត ឬមនឲយ អញច ងសមអនមតែតមតង”។ ករមនអនញញ តឲយមនករពភក េនះេហើយបនបេងកើតទនស នងកររបឆងតបវញ េ យអនកត ង រសត មរ សខហរ រមទងអនកត ង រសតគណបក សមរង េផ ងេទៀតបនេដើរេចញព លរបជ។

េនកនងករពភក នងអនមតបទបញជ ៃផទកនងសមជជត អនកត ង រសត មរ សខហរ ករតវរបធនអងគរបជែដលជអនរបធនទ១ រពទធសភ រពះអងគមច ស សសវតថ ជវនមនរក កនងសមជរដឋសភ នងរពទធសភមនអនញញ តឲយបេញចញមតឱយអសរយៈេពលែដលខលនរតវបន

ែខេម ដលែខមថន ឆន ២០១១

ករបេញចញមតរបសអនកត ង រសតកនងេពលរបជេពញអងគ

Page 13: Observer Bulletin Vol 45

១២

ែដរ។ េ យរបធនអងគរបជេលើកេហតផលថ ខលម រៃនជពកទ៦ ែដលអនកត ង រសតេនះចងបេញចញមតរសេដៀង ឬមនទនកទនងនងជពកទ៥ នងមយងេទៀតសមជមនជពកេផ ងេទៀតរតវពភក បញចប។

ជលទធផល អនកត ង រសត មរ សខហរ រតវអនញញ តេពលែត ២នទ បេ ណ ះ ខណៈជកែសតង គរតវមនេពល១០នទ។ របធនអងគរបជបនបញជ កថ ”...ឥឡវចលមកដលជពកទ៦ ដចេ កជទវ មនរប សនេហើយថ ទ៦ នងទ៥ ដចគន ខញសមជន ២នទេទៀត េដើមបបញចប… កនងជពកទ ៦ េនះ ខញ ចជនេពល ២នទ ខញមន ចជនេលើសពេនះេទ េ យកររបជសមជមន ៤ជពកេទៀត សមអេញជ ើញេតើយកែត២នទ ឬមនយក?”។ ជករេឆលើយតបអនកត ង រសតបនពយយមត ”ែរកងខញ មច សមនយល េភលចអវែដលជបទបញជ ៃផទកនងៃនរដឋសភ េនេពលេនះេយើងយកបទបញជ ៃផទកនងរដឋសភមកនយយ ពេរពះេយើងមនទនអនមតសមជេទរពះអងគ ដេចនះកនងរកមេយើងខញកនងជពកទ៦ មន១០នទរតវែតជែជក”។

េបើ មករអេងកតរបសអនកអេងកតករណខមែរហវលេន លរបជ ករជែជកត រ ងអនកត ង រសត មរ សខហរ នងរបធនអងគរបជបនច យេពលជង ៨នទ រគនែតជែជកត គន ។ ជេគលករណរបជធបេតយយ របធនអងគរបជមនគរ េរបើរបសេហតផលពេនល នកចចរបជ ឬគម នេពលរគបរគនមកេធវើជេលសបទសទធេសរភពរបសអនកត ង រសតកនងករបេញចញមតកនងសមយរបជែដលដេណើ រកររសបមនតវធេនះេទ។ រដឋធមមនញញបនទកេពល ៣ែខ សរមបសមយរបជនមយៗ ឬ ចថរបមណ ៦៥ៃថង េធវើករកបែនតករសេងកតកនលងមក

េឃើញថ កររបជជកែសតងកនងមយសមយរបជ មនែតរបមណ ៨រពកបេ ណ ះ។ ចែណកកររបជេលើកទ ៦ េនះ គមន ៨រពក នង ១ ង ចបេ ណ ះ។ អនក យករណពេសសអងគករសហរបជជត េ ក សែបឌ កនងេបសកកមមរបសគតរយៈេពល ៥ៃថង េនចងែខឧសភ ឆន ២០១១ ខណៈែដលមនឳកសសែដងករគរសមជមយនងរដឋសភកមពជកនងរយៈេពលថមៗេនះ ធល បបនមនរប សនថ រដឋសភសពវៃថងកនងករជែជកពភក េលើេសចកតរពងចបប គមនសវេបើកទ យឲយត ង រសតបនជែជកសជេ េលើេសចកតរពងចបបេទ នងរមទងករបេញចញមតករពររបេយជនជតករតវរបឈមនងករចតរបកន “វ លភពសរមបសមជកសភ កនងករចលរមជែជកេដញេ លរតវបនករមត ... សមបែតករបេញចញមតអពបញហ នន ែដលជផលរបេយជនជតកត “។

អនកត ង រសតបនបេញចញមតេរចនជងេគ ៥រប កន ងសមយរបជេលកទ៦

អនកត ង រសត សន ឆយ មកពគណបក សមរង មណឌ លភនេពញ ជអនកត ង រសតបនបេញចញមតេរចើនជងេគ មនដលេទ ១៥េលើកេសមើនង ២១៥នទ ឬ៣េមង៣៥នទ ែដលភគេរចើនកនងករបេញចញមតេនះ គកនងនយអពយរកត េហើយេបើេទះជករបេញចញមតកនងនយ អវជជមនមនែត ៦៦នទ ែតជចននេរចើនជងេគេបើេធៀបនងអនកត ង រសតដៃទបនបេញចញមត។

អនកត ង រសត យម សវណណ មណឌ លភនេពញគណបក សមរង ឈរេលខេរៀងទ២ បនបេញចញមតចនន ៩េលើក េសមើនង ១៣៣នទ(ឬ២េមង១៣នទ) បនបេញចញមតកនងនយវជជមនេរចើនជងេគ ចនន ១៤នទ។

អនកត ង រសតេលខេរៀងទ៣គ អនកត ង រសត ជម េយៀប មកពគណបក របជជនកមពជមណឌ លៃរពែវង បនបេញចញមតចនន៩េលើកែដរគ ៨២នទ។

អនកត ង រសតគណបក សមរង គេ កជទវ មរ សខហរ (មណឌ លកពត) សថតេនល បេលខ ៤ បេញចញមតបន ៧១ នទ នងឯកឧតតម ហរ ន (មណឌ លភនេពញ) ល បេលខ ៥ មនឪកសបេញចញមតបន ៥៩នទ៕

Page 14: Observer Bulletin Vol 45

១៣

មណឌ ល របថត េគតតនម នមខលន បក មណឌ ល របថត េគតតនម នមខលន បក មណឌ ល របថត េគតតនម នមខលន បក

ឯកឧតដម យម ៃឆល ០១២ ៩៥៨ ៩៩៩

សេមដច ហន ែសន ០១២ ៨៨៨ ៧៧៧

ឯកឧតដម ជម េយៀប ០១២ ៧៦៩ ៩៩៩

ឯកឧតដម បល សេអឿន ០១២ ៥៥១ ៦១១

ឯកឧតដម មម ជមហយ ០១២ ៥៨៧ ១០៦ ០១២ ៩២៥ ៩១៤

ឯកឧតដម បន ឈន ០១២ ៩៩៩ ៩៨៦

ឯកឧតដម អន ស ០១២ ៨៣៩ ០៩០ ០១៦ ៨០៩ ០៩០

េ កជទវ ហ ណន ០១២ ៩១៥ ៥៨៨

ឯកឧតដម ែបន បញញ ០១២ ៦៥៣ ៩១៩

ឯកឧតដម រទ ឈងហត ០១២ ៨៤៦ ៣០៧

េ កជទវ ឃន ស រ ០១២ ៥៦៨ ៨៩៩ ឯកឧតដម ញម វណណ

០១២ ៩៨៦ ៩៩៩

ឯកឧតដម យនដ ថរ ០១២ ៤៨១ ១៦១

ឯកឧតដម ហ ករយ ម ០១២ ៨០៩ ៤៥៦ ០១១ ៨០៩ ៤៥៦

ឯកឧតដម េព ម

ឯកឧតដម ញក បនៃឆ ០១២ ២៥២ ១១១ ឯកឧតតម អក មរ

០១២ ២៨៩ ៥៥៨ ឯកឧតដម សខ ឥ ន

០១២ ៩៤៩ ៤១៤

ឯកឧតដម ស េខង ០១២ ៨៥៨ ៨៥៨

ឯកឧតដម ជ ចេរ ើន ០១២ ៩០០ ០០០ ០១៥ ៨៨៨ ៨៨៣

ឯកឧតដម សខ យ ០១២ ៦៣៨ ៥៧៧

ឯកឧតដម ឈង វន ០១២ ៨៤៤ ៦៦៨

ឯកឧតដម ចន េចង ០១២ ៨៩០ ៩៨៤

ឯកឧតដម ជ បច ០១២ ៧៧៩ ៨១៩

េ កជទវ ល គមេលៀង ០១២ ៨២៥ ៣៨៩

ឯកឧតដម ឃម គ ០១២ ៩៥៤ ៦០៦

ឯកឧតដម គង ប ០១២ ៩៣៩ ៣៧៤

េ កជទវ ជញ សៃឆ ០១២ ៨៧៨ ៤៥៤

េ កជទវ ពត េព ០១២ ៦២៩ ៩៥០

ឯកឧតដម ែយម បញញឫទធ ០១៦ ៤៣៥ ១០៦

ឯកឧតដម េទស ញ ០១២ ៨៨២ ០៥០

ឯកឧតដម អ ចនទឫទធ ០១៧ ៥៧០ ១២៧ ឯកឧតដម េ ន

០១៦ ៦៦៤ ២៤២

ឯកឧតដម មយ ចត ០១២ ៨៥៩ ៥៨១

សេមដច គង សអល ០១២ ៨០០ ០០១

ឯកឧតដម ល រន ០១២ ៩៦២ ៩០៩ ០១១ ៧៧៧ ៦៧៧

ឯកឧតដម ន រទធ ០១២ ៤៣៤ ៣២២

ឯកឧតដម ែកវ ស ក ០១៦ ២៦០ ០២១

ឯកឧតដម ម ន េទៀត ០១២ ៨៨៥ ៩៣៤

ឯកឧតដម ជវ ក ដ ០១២ ៥៧៥ ៧៥៣

េ កជទវ ែក ចនទមន ០១៦ ២៦០ ០១៤

េ កជទវ ឯម ប ណ ០១២ ៨២៤ ៦៦៣

ឯកឧតដម េទៀ បញ ០១២ ៨១០ ០៧៧

ឯកឧតដម ឃ វណណ េដត ០១២ ៨៣៩ ២៨៣

ឯកឧតដម រ េកសលយ ០១២ ៤៧១ ៦៦៩

ឯកឧតដម េសៀង ០១២ ៥៥៥ ៤៥៥ ០១២ ៩២៤ ២៤២

ឯកឧតដម យ ឈ ០១២ ៨១៥ ៥២៥

ឯកឧតដម ងន ញល ០១២ ៨១១ ៨៥១ ០១២ ៨០៣ ៨៨៧

េ កជទវ េព េវឿន ០១២ ៨៧៣ ៩២២

ឯកឧតដម ែហម ខន ០១២ ៨៣០ ៧៣៥

ឯកឧតដម អន នង ០១២ ៩៤២ ២៥៨

ឯកឧតដម ស ង ០១២ ៦៨៨ ៦២៦

ឯកឧតដម ល សន ០១១ ៦៣៤ ០៦២

ឯកឧតដម ែញម ថថ វ ០១៦ ៨១៤ ៧៣១

ឯកឧតដម ឈម ម ០១៦ ៩៦៦ ៤៦៦

ឯកឧតដម សរត បច ០១២ ៨៣៧ ១៤៣

ឯកឧតដម សក បនហក ០១២ ៩៨៩ ០៩៨

េ កជទវ ែក សវណណ រតន ០១២ ៩៣៤ ៣៥៥

េ កជទវ អម េវឿន ០១២ ៨៩១ ០៧០

ឯកឧតដម ែមន សថវររនទ ០១២ ៨៦៣ ៥៣៣

ឯកឧតដម ន េហ ០១២ ៣៣០ ១៣៣

ឯកឧតដម នត រដល ០១២ ៥០៤ ៤១៤

ឯកឧតដម គជ មល ០១២ ៩០៦ ៦៤៦

បញជ យនមអនកត ង រសដ ណតដទ ៤ នងេលខទរសពទទនកទនង មមណឌ ល (មថន ២០១១) បន

ទយមនជ

េយ ( ៦

សនៈ

) បតដ

បង ( ៨

អសនៈ

) េស

ៀមប

( ៦

សនៈ

) ែកប

កតល

( ១១

សនៈ

) កព

ងឆនង

( ៤

សនៈ

) កព

ងសព ( ៦

សនៈ

)

ៃរពែវង

( ១១

សនៈ

) េព

ធត

( ៤

សនៈ

) កព

ងធ ( ៦

សនៈ

)

ចងរកង ៖ ល ម

Page 15: Observer Bulletin Vol 45

១៤

មណឌ ល របថត េគតតនម នមខលន បក មណឌ របថត េគតតនម នមខលន បក មណឌ ល របថត េគតតនម នមខលន បក សេមដច េហង សរន

០១២ ៨២២ ២២២ ឯកឧតដម សខ ន

០១២ ៨៨៨ ៨៨៨ េ កជទវ ែមន សអន

០១២ ៩១២ ០៤២

ឯកឧតដម េ ហង ០១២ ៨០៩ ២៩១

េ កជទវ នន ផន ០១២ ៩៩១ ១១៨ ០១២ ៩៩៨ ៧៥៧

ឯកឧតដម ហល វនដ ០១២ ៧២៣ ២២៤

ឯកឧតដម យស សន ០១២ ៤៩៧ ៦៣០ ០១២ ៨២៧ ៦៤២

ឯកឧតដម របក ធច ០១២ ៧៥៧ ៧៥៧

េ កជទវ ដង វ ណ ០១១ ៨១០ ២៩៧

ឯកឧតដម ជន គមេរសង ០១២ ៧៧៦ ១៦៧

ឯកឧតដម េច សផន ០១២ ៩៨៩ ២៣៤

េ កជទវ ឈន រម ០១១ ៨៧៥ ៩២៨

ឯកឧតដម ន េសងល ០១២ ៧៨៧ ៩១៤

េ កជទវ យន ហនល ០១១ ២៩៨ ៤៤២

ឯកឧតដម េ េឡង ០១១ ៨៥០ ១២៧

ឯកឧតដម ែខក សអន ០១២ ៨៣២ ៨២៣

ឯកឧតដម អ សខន ០១៦ ៣៨៩ ១២៦

ឯកឧតដម ៃន េប ០១២ ៨១១ ០០៤

េ កជទវ ែចម ៃវ ០១២ ៩៤០ ៩១៩

ឯកឧតដម គយ បនេរឿន ០១២ ៩១៧ ០៧០

េ កជទវ េ ម គមសគ ០១២ ៩១២ ៩៧៨ ០១៦ ៩១២ ៩៧៨

េ កជទវ អម រន ០១២ ៨៧១ ៣៨៧

ឯកឧតដម ត នចន ០១២ ៩៥៥ ៨៥៣

ឯកឧតដម េ ម ចន ០១២ ៨០៤ ៥៧២

ឯកឧតដម ចយ បរន ០១២ ៧០៨ ៧៧៧

ឯកឧតដម ជ សទធ ០១៧ ៨៦៣ ៩៩៩ ០១១ ៨៨២ ១៥៨

ឯកឧតដម នម ចនទ ០១២ ៨៧៨ ៣៤៥

ឯកឧតដម េរតស រ ម ០១២ ៣០០ ៩៨៥

ឯកឧតដម គត ឈន ០១២ ៨០៨ ០៧០

ឯកឧតដម េទបះ េសន ០១៥ ៥០១ ៦៨៣

ឯកឧតដម ងន សម ន ០១២ ៤២០ ០៤១ ០៩២ ៤២០ ០០១

ឯកឧតដម អ ញញ ០១២ ៧២១ ៥២០ ០១២ ៨១០ ៩៩៤

េ កជទវ មរ សខហរ ០១២ ៨៣១ ០៤០

ឯកឧតដម សម រង ០៩២ ៨៨៨ ០០១

ឯកឧតដម ហ រស ០១២ ៩៤៤ ២៤៦

េ កជទវ រតង ថវ ០១២ ៩២៤ ០១៤

ឯកឧតដមសវ ណ ព ខ ០១២ ៨៥៣ ១២១

េ កជទវ រគច ស ន ០១៦ ៨៩៨ ៥៤០

ឯកឧតដម កេទើ តេយប ០១២ ៤៩៦ ៨៥១

ឯកឧតដម ជម ចនទន ០១២ ៨៦៨ ៨៧៦

េ កជទវ េ ក េខង ០១៦ ៩៩៩ ៩៨៦ ០១២ ៦០០ ០៨៥

ឯកឧតដម ឡង រ ០១២ ៤៤៤ ៤៣៨

េ កជទវ ថក ន ០១២ ៩៧១ ៨៦១

ឯកឧតដម េជៀប សវន ០១២ ៣១៥ ៥៩៩

ឯកឧតដម ប ថង ០១២ ៩២៤ ៣១០

ឯកឧតដម គមសរ ភរទធ ០១២ ៨៥៨ ៤៤៥

េ កជទវ ជឡង សម ០១២ ៩២៤ ៦៦៦ ០៩២ ៨៨៨ ០០២

េ កជទវ េបង ែរន ០១២ ៩៦០ ០៣៨

ឯកឧតដម កម សខ ០១១ ៧៧៧ ៧៥០ ០១២ ៧៧៧ ៧៥០

ឯកឧតដម យម សវណណ ០១២ ៧៨៨ ៩៩៩

ឯកឧតដម យ ខន ០១៦ ៨២២ ៧២៧

ឯកឧតដម យ ហករគ ០១២ ៨០០ ៨៨៨ ០១២ ២១៤ ៥៦៧

ឯកឧតដម សន ឆយ ០១២ ៨៥៨ ៨៥៧

ឯកឧតដម សក សេអង ០១២ ២៧៧ ៧៥៤

ឯកឧតដម អ ច រ ០៩៩ ២៧២ ៧២៧

ឯកឧតដម ហរ ន ០១២ ៧៥៣ ៨៧៧

ឯកឧតដម សន អនថរ ០១១ ៩០៣ ២១១

ឯកឧតដម េន ស ០១២ ៨៨៤ ១៩៨

េ កជទវ ល រសវ ០១២ ៩៩០ ៩៨៨ ០៩២ ៨៨៨ ០០៣

ឯកឧតដម សស ក ន ០១២ ៧១៩ ៦៨៦ ០១២ ៨៧៩ ០២៥

បញជ យនមអនកត ង រសដ ណតដទ ៤ នងេលខទរសពទទនកទនង មមណឌ ល (មថន ២០១១) ឧត

ដរមនជ

ៃបលន

កពងច

ម ( ១

៨ សនៈ

)

ែកវ (

សនៈ

) ភនេពញ

( ១២

សនៈ

)

វយេរៀង

( ៥

សនៈ

) កព

ត ( ៦

សនៈ

) រកេចះ (

សនៈ

) រតនគ

រ មណ

ឌលគរ

េក

ះកង

រពះវ

រ សទ ងែរតង

រពះស

ហន

- គណបក របជជនកមពជ ៖ របសៈ ៧០ រប, រសៈ ២០ រប - គណបក សមរង ៖ របសៈ ២០ រប, រសៈ ៦ រប - គណបក ហវនសនបច ៖ របសៈ ២ រប -គណបក នេ តតមរណឫទធ ៖ របសៈ ២ រប - គណបក សទធមនស ៖ របសៈ ៣ រប

ចងរកង ៖ ល

មល

Page 16: Observer Bulletin Vol 45

១៥

រប ធនរកមរបក ឃកពង វ យ ៦២

ឆន េ ករស មស ចន ថន បនអះ ងថ េរកយេពលចលរមេវទកខមែរហវល េដើមបយលដងពបញហ របសរបជពលរដឋកនងឃរចមក រកមរបក ឃបនសហករជមយ ជញ ធររសក អធកររសក នងជលផលេខតដ េដើមបរកយទធ-

រសដេ ះរ យករណេន ទេរបើឧបករណអនរក លអតពស កជនជតេវៀត ម នងបញហ កសរមះ េនកនងបង ធ- រណៈជលកខណៈឯកជន។ េ ករសបនមនរប សនថ “រហត មកដលេពលេនះ េយើងបនសហ-ករេ ះរ យរចេហើយ រពមទងរបជរបបរបជពលរដឋ េនកនងឃរចេហើយែដរ គពមនករណេនះេកើតេឡើងេទៀតេទ េហើយឆន េរកយេធវើរតែតតងជងេនះេទេទៀត”។

បញជ កព ថ នភពេនមល-ឋ ន ទនកទនងរសកខមែរហវល យ ៣៣ឆន អនករស យម សផន

បនឲយដងថ ករេន ទេ យេរបើរបសឧបករណខសចបប មនករអនថយេរចើនេរកយេពលេវទក េ យេ ករសសេងកត

េឃើញថ េមភមបនេដើររបបរបជពលរដឋថ េគបនកណតរក អនេលើសព ៣ផង េទើបអនញញ តឱយេន ទ ចែណកបញហ សរមះវញ កពេឃើញមនេទៀតែដរ។

គរបញជ កផងែដរថ កលពៃថងទ ១៨ ែខមន ឆន ២០១០ អងគករ ខមែរហវលបនេរៀបចេវទក ធ- រណៈរ ងរកមរបក រសក ខណឌ ឃ សងក ត នងរបជពលរដឋេនឃកពង វ រសកកពងែលង េខតដកពងឆន ង ែដលមនអនកចលរម របមណ ១៣០ នក កនងេនះ ៧៩នកជរសដ។ កឡងេពលេធវើេវទកមនករេលើកេឡើងនវបញហ ជេរចើនដចជ េកមងទេនើង ែលបងសសង

េចរលច េគ រកប បែនដបញហ ករេន ទេនែតជបញហ ចបង នងជកររពយបរមភរបសរបជពលរដឋេនកនងឃកពង វ ទងមលែតមដង េរពះ ទកទននងករេន ទ េរបើរបសឧបករណខសចបបពស កជនជតេវៀត ម នងករ កសរមះកនងបង ធរណៈរបសបគគលមយចនន មយងវញេទៀតបញហ េនះមនករេចទរបកនថ មនកររមគនតគន រ ង ជញ ធរ នងជនេលមើសែថមេទៀតផង។ (អតថបទ ៖ អនករស េហង សគនធ ជនយករែផនកប ត ញ នងេវទក ខមែរហវល)

កដបរមភរបសរបជពលរដឋកនងឃកពង វ ចេពះករេន ទេ យជនជតេវៀត មែដលេរបើឧបករណអនរក លអត នងបញហករ កសរមះេនកនងបង ធរណៈជលកខណៈឯកជន រតវបនេ ះរ យេរកយេពលេវទក ធរណៈខមែរហវល។

របភព ៖ ខមែរហ

វល

ŪĠēĕŪ ОņŪĠЕ˝⅝Ū₤О еĮ₣сЯŲ₣ ₤ĕŜЮŢйŪ⅜ŎĠŔΆ Юĕ⅜◦Š Н₤şĤĠс ˝ ĖО₣Юŷ◦ЊŁ⅜ēũ‗кŠ НņЯū΅ſŲ

Page 17: Observer Bulletin Vol 45

១៦

Page 18: Observer Bulletin Vol 45

១៧

អន សនេគលនេយបយេនះ រតវបនរបមលេចញពករពេរគះេយបល េវទក ធរណៈ សតពករេបះេឆន ត នងរបជធបេតយយ (េនេខតតៃរពែវង បនទ យមនជយ មណឌ លគរ នងេសៀម ប) សកខ បងហ ញនវលទធផល នងែកសរមលេ យគណកមម ធករេដមបករេបះេឆន ត េ យេសរ នងយតតធម េនកមពជ(ខមែរហវល)។

(តពេលខមន អនកឃល េមើល េលខ៤៤) ៤.៣. អងគករសងគមសវល

បេងកតជបសត ឬបេងកតកមមវធទរទស ន ឬវទយឯក ជយបែនថមេដមប ផ ពវផ យេ យមនលេអៀង។ រគបពតមនរបសគណបក នេយបយ េផ ងៗ រមទងពតមនវជជមន នងអវជជមនេទដល ធរណជន។

៤.៤. គណបក នេយបយ

រតវេគរពរកមសលធមកនងករេឃសនេបះេឆន ត នងចបបសតព ករេបះេឆន ត។

៥. ហរញញវតថគណបក នេយបយ

ក.ករណផល សបតរ ៖ បេងកើតចបប នងយនតករេដើមបពរងងយទធនករេឃសននេយបយេ យមនយតតធម នងអភបលកចចលអ ៃនហរញញ វតថេឃសននេយបយ ៥.១.រដឋសភនងរ ឋ ភបលរតវេធវើចបបសតពហរញញវតថេឃសននេយបយ

(ឬចបបសតពហរញញវតថគណបក នេយបយ) នងេធវើវេ ធនកមមចបបេបះេឆន ត ឬចបបែដលពកពនធេផ ងៗេទៀត៖

កនងេពលេឃសនេបះេឆន ត េបកខជនែដលឈរេឈម ះជត ង រសត មន ចច យថវកេលសព ៣មន ដ ល រ េមរក នងេបកខជន ែដលឈរេឈម ះជសមជករកមរបក ឃ សងក ត មនរតវច យឲយ េលសព ៥ពនដ ល រ េមរក។ ខ.ករណែកលអ ៖ េបើកចហររបយករណ គណេនយយ ហរញញ វតថ ៃនគណបក នេយបយ នងេលើកតេមើកងករផតលហរញញ វតថពរដឋឱយ េទគណបក ែដលរបកតរបែជងេនេពលេឃសនេបះេឆន ត

៥.២. រ ឋ ភបល នងរដឋសភគរែតពរងងករអនវតតនចបបសត ពគណបក នេយបយ ែដលរដឋគរែតផតលថវកជតជនមកគណបក នេយបយែដល របកតរបែជងេ យបនេសមៗគន មែដល ចេធវេទ បន េនេពល េឃសនេបះេឆន ត។

៥.៣. គ.ជ.ប រតវអនវតតនចបបេបះេឆន តេ យមនរបសទធភព រតតពនតយរបយករណហរញញវតថរគបគណបក របកតរបែជងេបះ េឆន ត(ចណលនងច យ)កនងេពលេឃសនេបះេឆន ត េហយ គ.ជ.ប រតវែតផ ពវផ យរបយករណមនេពលេបះេឆន តមតងេទៀត។ កទណឌ កមមចេពះគណបក នេយបយ ែដលែកលងបនលរបយ ករណចណលច យ។ ៥.៤. អងគករសងគមសវលរតវចលរម អេងកត នង ម នចណល នងច យរគបគណបក នេយបយ នងផ ពវផ យរបយករណេនះ មរបពនធេឃសនននេ យដល របជពលរដឋ។ ៥.៥. គណបក នេយបយ រតវែតេធវរបយករណហរញញវតថកនងករេឃសនរបសខលនេទ គ.ជ.ប េហយផ ពវផ យរបយករណេនះេទដល ធរណជន ជពេសសដល សមជករបសខលន។ ៦. ករអបរអនកេបះេឆន ត ៖ ែកលអករអបរអនកេបះេឆន ត ជពេសសេន មតបន ចរសយល នងតបនជនជតភគ តច

អនកពកពនធទងអសដចជ រដឋសភ រ ឋ ភបល គ.ជ.ប អងគករ សងគមសវល គណបក នេយបយ នង ជញ ធរ មមល ឋ ន រតវចល រមអបរដលអនកេបះេឆន ត ពេសសរតវេធវេន មតបន ចរសយល នងតបនែដលមនជនជតេដមភគតច។ អបរ មតបន ចរសយលេ យបនញកញប : ជភពយនត របភព ថតចមលង កឌស ទងករបករ យជ ភ ជនជតេដម (ពនង...) េហយែចកជន មផទះ។ អនកភន កងរសមរគចតត: អបរ មផទះ នងមនរបភពងយៗយល អពករ េបះេឆន ត។ កេរបពកយបេចចកេទស តសែមតងេរឿងអបរ គរយកជនជតេដមភគតចចលរមសែមតងអពករអបរ។ ភន កងរសមរគចតតចះអបរ មផទះ ជពេសសបនដលរសត ជនពករ ចសទ េ យមនរបភពងយយលអពករេបះេឆន ត ។

ΒĖ˝şРŲũУņЮŷ◦ЊŁ ãŁũЮģйЮĂĖ ij ĕЊ₣ŪĠďĊЊĠЮijŎŏå ĮЊļ˝⅝ýĖ ũ˝ΒĕН⅜₤ĕч

របភព ៖ ខ

មែរហ

វល

Page 19: Observer Bulletin Vol 45

១៨

៧. េសរភពៃនករបេញចញមត នងរបមលផត ៖ ពរងងលហរបជ ធបេតយយ ៧.១. រដឋសភ នងរ ឋ ភបលគរែកលអ ឬ/នង គរទឬ/នងជរញ៖

ករកណតនយមនយ នងពនយលពកយ េសរភពៃនករបេញចញមតឲយ បនចបស ស។ ករកណតឲយបនចបសអព ធតផ ៃនបទេលមស។ ករបេញចញមតរបសអនកត ង រសត រតវបនេគរពេ យរសប ម អនកមនអភយឯកសទធែដលមនែចងេនកនងចបបរដឋធមមនញញ។ ករកណតឲយបនចបសអពនយមនយ ករណែដល ចកល យេទជ បទេលមសដចជ ករផ ពវផ យពតមនមនពត ឬករញះញង ឬករេជរ របមថបរ រេករ ត ។ ករសែមតងមតរបសរបជពលរដឋ នងគណបក នេយបយមនគរចត ទកជ បទេលមសរពហមទណឌ ។ ករេបកេ យទ យនវករបេញចញមតរបសរបជពលរដឋ េ យ ែឡក សងគមសវល េបេទះបមនករបះពលេទេលទេងវរបសបគគល ធរណៈ នង ថ បន ធរណៈ រតវបនេលកែលងករេចទរបកន។ ករផ ពវផ យអពចបបែដលពកពនធ នងករបេញចញមតដល ធរណជនឱយបនយល េជៀស ងករេចទរបកនេផ ងៗ។

ករផ ពវផ យអពមតជទស/រះគន នងសកមមភពរបសគណបក មនកនអ ចកនងរបពនធផ ពវផ យរបសរដឋជេទៀងទត (មនកមមវធ េទៀងទត)។ ករជរញេ យមនករបេងកតេវទក ធរណៈ ផ ពវផ យដលមល ឋ ន អពចបប នង ចេ យរបជពលរដឋ បេញចញមតបនេ យែឡក រតវមនករពេរគះេយបលេលេសចកតរពងចបប ឬករសេរមចចតត េផ ងៗ រមទង េធវេន មតបនជនជតេដមភគតច។ េគលករណែណនពេសស េដមបដកទមល បរបស ជញ ធរ ែដលទម ទរករេសនសអនញញ តពរបជពលរដឋេដមបេធវសកមមភពបេញចញមតមក អនវតតេទ មចបបវញ។ លករេធវបតកមមេ យសនតវធេនទកែនលង ធរណៈ មយ រតវជនដណងរតម ជញ ធរេនកែនលងេនះជករ

េរសច។ ករ កទណឌ កមម ចេពះអនកែដលគ មកែហងេទមច ស ឬអនករគប រគងែដលផតលទកែនលងេដមបេធវកររបមលផត គន ។ ទ នរបជធបេតយយ គរែតបេងកតេនកែនលងទរបជជនែកបរ ថ បនរដឋ នងមនកណតអនកចលរម។ ទ នេនះ គរែតរតវបនបេងកតេនថន ក រសកផងែដរ។

សេ យមនករបេងកតមជឈមណឌ លផតលពតមនេនរគបករតេន ម មល ឋ ន។ ករបេងកនចននរបអបសបរត (គណេនយយភព) េ យបនរគបភម ករបេញចញមត នងសណមពររបសរបជពលរដឋែដលសមរសប រតវ មនករេឆលយតប នងដេ ះរ យឲយបនទនេពលេវ ។

៧.២. អងគករសងគមសវលចលរម៖ េបកវគគបណត ះប ត លអពចបប សទធមនស របជធបេតយយដល មល ឋ នេ យមនករចលរមពរបជពលរដឋ នង ជញ ធរមល ឋ ន។ េរៀបចេវទក ធរណៈផ ពវផ យដលមល ឋ នអពចបប នង ច េ យរបជពលរដឋបេញចញមតបន។

៧.៣. ជញ ធរមល ឋ ន នងអនកអនវតតនចបបរតវែតេគរព នងគរទ៖ លករបេញចញមតរបសរបជពលរដឋ ែដលបះពលេទេលទេងវរបស បគគល ធរណៈ នង ថ បន ធរណៈ រតវេលកែលងករេចទ របកន។ លករបេញចញមត នងសណមពររបសរបជពលរដឋែដលសមរសប នងរតវមនករេឆលយតប នងដេ ះរ យឲយបនទនេពលេវ ។ ទ នេសរភព គរែតបេងកតេនកែនលងទរបជជនែកបរ ថ បនរដឋ នង ទ យ ( ចផទករបជពលរដឋបនេរចន)។ លករេធវបតកមមេ យសនតវធេនទកែនលង ធរណៈ មយ រតវ ជនដណងរតម ជញ ធរេនកែនលងេនះជករេរសច។ េ យមនវគគបណត ះប ត លអពចបប សទធមនស របជធបេតយយ ដលមល ឋ ន េ យមនករចលរមពរបជពលរដឋ នង ជញ ធរមល ឋ ន។

ករបេងកតមជឈមណឌ លផតលពតមនេនរគបករតេន មមល ឋ ន។ រក សវតថភព នងករពរសទធអនកសែមតងមត៕

Š НņЯū΅ſŲ ЮũЬĠşеЮŷ◦ЊŁ ₤ʼn БĮБ ŁũЮģйЮĂĖ ij ĕЊ₣ŪĠďĊЊĠЮijŎŏ ЮĝЮŠijʼnĠĜĀ ŎŌĕĄњŎ (ЯŠijНŵ ĂĖ еƯƠơƠ)

Ð‗кΒĊЊĠijБЮđųЧŎijĠΒĕН⅜₤ĕч ũĠ₤сΒĖ˝şРŲũУņ˝ ĖО₣Юŷ◦ЊŁ Š НņЯū΅ſŲ (ĂĖ еƯƠơƠ)

របភព ៖ ខមែរហ

វល

របភព ៖ ខមែរហ

វល

Page 20: Observer Bulletin Vol 45

១៩

សេងខបរព តករណសខនៗ ទកទងសភ នងត ង រសត អតតអនកត ង រសត

សម រង

នងឱកសចលរសកវញ អតតត ង រសត សម រង ែដលបនេភៀសខលនេនេរក

របេទសជត ២ឆន េរពះេគចពករផតនទ េទសរបសត កររកងភនេពញេហើយរតវជបពនធនគរចនន ១២ឆន េនះ ចមនសងឃមថ ចចលរសកវញបន របសនេបើងកមកបនទនឥរយបថទនភលនចេពះ ជរ ឋ ភបល នងមនករជយ អនត គមនពខងសហគមនអនតរជតែដលមនឥទធពលមនឈបឈរមកេលើរដឋសភ នង ជរ ឋភបល។

កនលងមកករសរមបសរមលនេយបយធល បេកើតមនេដើមប ចឲយអនកនេយបយែដលមនេទស ែបររចេទសវញ មរយៈករេសនើរបស ជរ ឋ ភបលេទរពះម ក រតេដើមបេរបើរពះ ជសទធេលើកែលងេទស មជពក២ មរ ទ២៧ ៃនរដឋធមមនញញ “រពះម ក រតរទងមនរពះ ជសទធបនធរបនថយេទស នងេលើកែលងេទស” បែនតកនងេនះកមនករេ ះដរនងក ត េផ ងៗជមយនង ជរ ឋ ភបល។

ជករេបើកផលវ សេមតចេតេជ ហន ែសន នយករដឋមរនត នងជត ង រសតមណឌ លក ត លគណបក របជជនកមពជ បនែថលងបញជ កពភពអនកចសទែផនកនេយបយ េហើយជ ររបបអតតអនកត ង រសតគណបក សមរង ថ «េយើងគរទចេពះអនកនេយបយែដលមនឆនទៈនេយបយបរងមបរងមគន មគគភពគន ឯកភពគន កនងចណចែដលបេរមើផលរបេយជនជតរបសេយើង ពេរពះេយើងមនចងបងកឲយមនភព នតងអវទងអស»។ េ កនយករដឋមរនត បនែថលងដចេនះកលពៃថងចនទ ទ១៣ ែខមថន ឆន ២០១១ កនងពធរបគលសញញ បរតដលមរនត ជករេន ភមនទរដឋបល។

សមជកសភសហភពអរ ប េ ករស េសសលយ វករសដម កបនេសនើ ជរ ឋ ភបលកមពជកនងករសរលឲយអតតអនកត ង រសត សម រង ចនងចលរបេទសវញេដើមបចលរមកនងយទធនករេបះេឆន ត២០១២ នង ២០១៣ខងមខេនះ េដើមបបងហ ញពភពឈនេឡើងៃនលទធរបជធបេតយយរបសកមពជ។ ដចគន ែដរ អនក យករណពេសសអងគករសហរបជជតទទលបនទកសទធមនស របចេន កមពជ េ ក សរយ សែបឌ (Surya Subedi) កនងេបសកមមរបស

គត រយៈេពល ៥ៃថង េនចងែខឧសភ ឆន ២០១១ ខណៈែដលមន

ឱកសសែដងករគរសមជមយនងរបធនរដឋសភកមពជ នង

សមជករដឋសភ បនេសនើសឲយមនករចតវធនករេធវើយង ផតលករករពរចេពះេរបើរបសសទធបេញចញមតរបសអនកត ងរសតឲយបនរគបរប នងរមទងនតវធៃនករដកអភយឯកសទធអនក

ត ង រសត។ េរកពេនះមន កមនសមជកសភត ង រសតឯក ជយមយរបែដលមនេនកនងគណបក ឬរកមនេយបយមយ គេ ក នក ឌបបន ងន (Nicolas Dupont-Aignan) បនសរេសរលខតេទរដឋមរនតករបរេទសប ង នងកចចករអរ ប េ ក Alain Juppe សឲយេធវើអនត គមនករណអតតត ង រសត សម រង ែដលកពងនរេទសខលនកនងរបេទសប ងបនចលរសកវញេ យសវតថភព “សឲយសហភពអរ បករពេងើយកេនតើយចេពះករគបសងកតជនរងេរគះ ែដលជត ង រសតបក ជទស នងសឲយេគមនសទធបេពញករងរ េហើយមនសទធនយយសដដចេដើម ” ។

កនលងមក សភអរ ប ធល បបនេធវើេសចកដសេរមចចតតេនៃថងទ២១ ែខត ឆន ២០១០ េថក លេទសករេធវើទកខបកេមនញេទេលើអតតត ង រសត សម រង នងរកមអនកជទសជទេទ េហើយថ លរកមរបសត ករ គករបន ងដលអតតត ង រសតេនះ មនបនចលរមកនងករេឃសនេបះេឆន ត ២០១៣ េហើយករណអតតត ង រសត សម រង កេធវើឲយបះពលដលអនកត ង រសតរបឆងដៃទេទៀតកនងករបេញចញមត នងេធវើសកមមភពេដើមបករពរផលរបេយជនរបជជនផងែដរ េរពះែតសពវៃថងេនះ ករកតេទសេលើកករបេញចញមតរបសត ង រសតរបឆងបនេធវើឲយលហនេយបយកនែតតចេទ នងនេទដលករេធវើឲយខចរបេយជនដលដេណើ រ លទធរបជធបេតយយេនកមពជផងែដរ៕

(អតថបទ ៖ ល មលន / ជនយករែផនកអេងកត)

ទនននយករចះមល ឋ នរបសអនកត ង រសតរតវបនរបមលមកព ៖ ករយលយត ង រសតេន មមណឌ លនមយៗ ខគណបក ជបេឆន តនមយៗេន មេខតត េគហទពរ(websites)របសគណបក របពនធផ ពវផ យ នងរបយករណរបសអនកត ង រសត។ អនកត ង រសត ចផតលពតមនពករចះមល ឋ នរបសខលន មអសយ ឋ ន ៖ ផទះេលខ ១៣៨ ផលវ ១២២ ទកលអក១ ទលេគក ភនេពញ (របអបសបរតេលខ ១១៤៥) ទរសពទ ៖ ០១២ ៩៤២ ០១៩ / ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ ទរ រ ៖០២៣ ៨៨៥ ៧៤៥

Page 21: Observer Bulletin Vol 45

ថតរបអនសវរយ

ពហព ព

មធនធន...

២០

កពលអនកថតរប ព រទធ ជជងថតរបមន កដមនរបជរបយ ស។ អនកែដលគតថតឱយសទធែតញញមយង អ តទងអស េរពះគតពែកេធវើឱយេគេសើច។ ងពពធេរៀប ពហពពហ រហតដល ជបេលៀង ខបកេណើ ត េឡើងេគហ ឋ នថម នងពធេផ ងៗ គសទធែតរតវជនញគតទងអស។ ៃថងមយមនេគេ គតេទថតរបកនងពធបណយ សព។ ព រទធ ថតរបបនជេរចើនបសត រ បែតដលវគគចងអ សទកសព កនេចៃនសពរទហរយេ យកតេ ក ត យ នករសេ ះ

េ ះ លយជពនេពក រ បែតព រទធ គតេភលចខលន៖ ពរទធ ៖ “េមើលមកកេម បងៗបអនៗ េហើយញញមមយេមើល កេធវើមខអញច ងថតរបមន អ តេទ !” រ បែតកនចបងែដលបសមខេភលើង ែរសកតបទងទកែភនករ ម “ញញមរករបលយអ !? េបើមនស កពងែតេកើតទកខ !!! ព រទធ ៖ “អ ! សមេទសបង... ខញេភលចខលន !”

(ដករសងេចញព រកមនយយេរឿងកែបលង facebook)

អនកសទន ច ជយបន...

េឃើញបរសមន កអងគយផករ ដចជពបកចតតខល ង... អនកសទនមន កបនចលេទសរន រចពនយលថ ៖ “េឃើញេទេ ក !? លយ ចទញផទៈបន... ែតមន ចទញភពកកេកត បនេទ ! លយ ចទញែរគបន... ែតទញភពលងលកសកបសកលមនបនេទ ! លយ ចទញនឡកបន... ែតទញេពលេវ មនបនេទ ! លយ ចទញេសៀវេភ ែតមន ចទញចេណះបនេទ ! លយ ចទញរគេពទយបន ែតទញសខភពមនបនេទ ! លយ ចទញឈមបន ែតមន ចទញជវតបនេទ ! លយ ចែកៃឆនេភទបន ែតមន

ចទញេសចកតេសន បនេទ ! ែតេណហើ យចះ... េ កករពយអ ! ខញ ចជយេ យេ កចកផតពទកខេ កទងេនះបន... របសនេ កេធវើ មខញ... ឡវេ កមន... លយបនម ន... ឱយខញទងអសមក... ឱយ ចបេរឿងែតមតង !!!

សមចលរមែចករែលកេរឿងកែបលងខល ក ពយ នងរបភពែបលកៗកនងរពតតបរត អនកឃល េមើល សរមបេលខបនតបនទ ប...

https://www.facebook.com/comfrel.org

еĮРŲΒĖ˝ℓijũРĠ еĮРŲΒĖ˝ℓijũРĠ

Page 22: Observer Bulletin Vol 45

(បទរកបចរក ឡ េមពកយ ១២ថម) ១. ចតតមនស ពះមនែបក ែហកមនបន របណរបសរស េកមងចសកត នយយង ចរកនងចតត គតមនយល រកកលអ សឬេខម េកត រតជក កពសពល មនងយយល គលបញហ ថធតច ខចយបទយ។

២. មនអនកខលះ រកសទេងវើ េធវើសពវេរឿង េសឿងអង ច ចតតខលះ ច ខល ចរគបេហត េរបតខម សជស ហសនយយ េទះេឃើញពត គតែតឯង ែរកងមនសត ភយពនយ ខល ចរ យ ព យទកខពន ធនអណត អតត ។

៣. ជនខលះេទៀត េឆល តទមល ប ជបអេពើ េធវើ មគន កយេ ភ ងរលបញលប សតែផអមែលហម ែកលមឥរយ បងករពត គតពសពល យលមនដល ឆងលយបថ ចតតដចខល គ ម េរត មេសន តលបច ចបចចបមរបណ។

៤. ចតតមនស លះេបើគត ពតមនងយ ទយរតវេកើត សតលអេឆើត េកើតចតតយក ជកមនដង នង ម ន ខលះរបលអ សខងេរក េកត កនងចតត ពតហស ម ន ែរបរបសបន របណគរខល ច ចឱយរព គចតតមនស ៕

ែតងេ យ ៖ លម ចេរន (បរញញ បរត អក រ រសតែខមរ)

២១

ចបបេលបកថម

ΒĖ˝ЮĄЩĵ˝ŏČ₤с ЮĄЩČеόŏ₧₤с ˝ НеЮĊſЧĠеĵ ΒĖ˝Ήп ĕЯ₤ġ˝Ţş ΒĖ˝žų şЯ₤ġ˝ď ņĕН₤℮Юģл ЮĠЬ

˝ НеŎ˝ŠųФĕЮĠЬij¤

ЮþЧŀι˝ЮÐŲΔ ЮĈйĠБŌĕŪ˝ Ŏ˝ЮÐďőijЊ Ð УũŬĠсΒĖ˝ЮŪł ЮĭΒĖ˝υЮ◦Ьij ŬĠсЮũВ₤Ōŗ◦

₤НşũЋijŪijЕņŪijСŷ¤

ЮũЬĕĠ◦ЮũЬĕģ◦ ˝ НеЮŁ₣ У₤žĖ ij ˝ Неļų ijс У₤ĩųСŷ ˝ НеЮķųЧĕ У₤Яņл ˝ НеЯŪĠ΅У₤Є ЮþЧŀČ₤с₤˝ с₤С ŷ

˝ Не₤РŷЮņЧŲİŎ¤

ΒĖ˝˝ ʼnБďЮķųЧ₣ ˝ НеŁijсŁĕсЮĄЧ₣ ΒĖ˝Ōš ₣ЮņЧŲİŎ ЮčŪ˝ņď◦Е ũжμ˝ũжŵŎ ˝ НеЮĄũ˝ НеǻŎ

Ġ₣š еĜеŠ Н₤¤

ЮČũŠ РşŲУşĠųĕс ũВЮČũ₤Ŋ њŪÐ₤Ŋĕс ij₧Ά ŪĠО₤Ū₤Б ˝ Не₤Δ Ġсž₣Ю‗й ĠЮŃйž₣Ю₧й ŲУ₣ЮŵņĠŃĆО й

ĠŃĆСŲşЊijʼn ʼnБ¤

˝ НеřНijόŏЮłʼn ЮĠЧЮþЧŀýĖ Ю¦ų Ūģďń ýĖ Šų Б ˝ Не¹ų ĕŪģ˝ сŪĠО₤ ĠĕʼnОйž₣Ū₤Б ЮĠЧŁĕсşĤĠсℓŊБ

˝ НеЮČŲşĤĠсČ₤с¤

នមេដើម ៖ អក អ នមអនករសកេ ៖ ភរមយ ងយ គរមយងរ ៖ រពះភរមយភ ឆន កេណើ ត ៖ ឆន ១៨៦៥ កែនលងកេណើ ត ៖ រសកអងគសនល េខតតក ត ល អនចចកមម ៖ ១៩៣៦ (ជនម យ ៧១ ឆន )

ទនកទនងេផញើ ក ពយ ឬេរឿងកែបលង/របភព មកចះផ យកនងរពតតបរត អនកឃល េមើល កនងេលខបនតបនទ ប ៖ ទរសពទ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ អែមល ៖ [email protected]

នណយ គណ ១៩៧៦

ŠńО е˝ еĮН₣řНijЮ◦ЬĕаĕĄБŷЋij ˝ ĖО₣◦Б₣₣Еij ýŊ ĕĕũ₧ŌĖ ˝ с ď˝ сĕЕ₣ģĕ◦◦УŲĩŲĮБĮĕųЙũĠ₤сǻ¤

Ю◦ЬĕģĕũŵŎĠĕʼnЊşņʼn₣ៗ ņЊĕŎРũ˝ĕų₣ Ю◦ЬĕĕЕ₣ŪijСŷЮđйΒ₤с Ю ЧŎĮĕųЙ˝ єũŲijсģijс !

ЮĠЧ₤Њĕĕũ₧ŌĖ ˝ сŪĠņРŲŁ˝Ū˝ņУĕ Ю ЧŎ₤РĕǻďũРĠЮ◦ЬĕŷЋŀ ũУşĩʼnŲсŪĠЮđйℓŊБņУŎ

˝ ĖО₣Š‗кЮĮŲřєĂĠсũ њ₤ Ю◦ЬĕũĠ₤сŠńО е ΖşЮđйņʼn₣Ю◦Ьij ĩʼnŲсĮĕųЙόŏ◦Б₣₣Еij Ю ЧŎ˝ єΖşЮĊſЧřРşýĖ ņʼn₣Ю◦Ьij

ĕЊ₣ďĠĕʼnĠĜĀ Ġс ŵЮ ЧŎ !

ឳពករបសរបធនធបតរបេទសហវលពន េបនណ គណ “Noynoy”

Page 23: Observer Bulletin Vol 45

២២

ក»េតើអនក យតៃមលយង ចេពះអតថបទសរមបេលខ ៤៥ េនះ ? ១. េពញចតត ២. ធមម ៣. គរែកែរប របសនេបើ គរែកែរប សមេរៀប ប ៖............................................................................................................................................................... ខ»េតើអនកេរបើរបសរពតតបរត អនកឃល េមើល កនងេគលបណងអវែដរ ? ១. ករេបះេឆន ត/ត ង រសត ២. ក នត ៣. ឯក រេយង

គ»េតើអនកធល បទទលបនរពតតបរត អនកឃល េមើល មរយៈអវ ? ១. ករែចកជនជរពតតបរត ២. េគហទពរ ៣. អែមល ឃ»េតើពតមន ឬអតថបទរបេភទ ែដលអនកចងបនព រពតតបរត អនកឃល េមើល ? ១. ពតមនរបជធបេតយយ ២. ចបប នងបទបបញញតតថមៗ ៣. េផ ងៗ (សមេរៀប ប) ៖ ...................................................................................................................................................................

ង»េតើអនក ចផតលពតមនរតឡប ខលះៗ អព យ ទ ង នងមខរបរ របសអនកបនែដរ ឬេទ ? ១. យ េរកម ១៨ ឆន ២. យព ១៨ ឆន - ២៧ ឆន ៣. យេលើសព ២៨ ឆន ៤. រសេនភនេពញ ៥. រសេន មប ត េខតត ៦. ជ សស /នស ត ៧. ជ បគគលករដឋ/ឯកជន ៨. អតទនមនករងរេធវើ ៩. េផ ងៗ (.............................................................................................................................................................)

សមេ កអនកច យេពលេវ រតមមយនទ េដើមបចលរមអភវឌ រពតតបរតអនកឃល េមើល ឱយកនែតរតវចតត...

គណៈកមមកររពតតបរត

១» េ ក គល បញញ ទរបក ផតលេយបល ២» េ ក ចនទ រទធ របធនពតមន នងករផ យ ៣» េ ក រស សភរកត អនកនពនធ នងរចនទពរ

៤» េ ក ជន សខម េលខករផ យ សយ ឋ ន៖ ផទះេលខ១៣៩ ផលវ.១២១ សងក តទកលអក១

ខណឌ ទលេគក ជធនភនេពញ រពះ ជ ចរកកមពជ ទរសពទ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ ទរ រ ៖ ០២៣ ៨៨៥ ៧៤៥

អែមល ៖ [email protected] េគហទពរ ៖ www.comfrel.org របអបសបរត៖ ១១៤៥

េសចកតជនដណង

រពតតបរត អនកឃល េមើល ផលតេឡើង េដើមបបេពញចេនល ះពតមនរ ងរបជពលរដឋ នងអនកត ង រសត អនកដកនែដលពកពនធកនងករចលរម ថ បន នងអភវឌ សងគមរបជធបេតយយ។

របសនេបើេ ក អនកនង កញញ មនសណមពរ ឬបណង ចលរមេយបល ឬេសនើសរពតតបរត នងឯក រេផ ងៗ ែដលផលតេ យ ខមែរហវល សរមបរក ទក សមទនកទនងមកករយលយខមែរហវល ឬចលមកកន េគហទពរ ខមែរហវល ម សយ ឋ នដចែដលបនផតលជនេនះ េយើងខញ នងេ ះរ យជននវ លបញហ របសេ ក អនកនង កញញ េ យេមរតភព។

សមអរគណ !

Page 24: Observer Bulletin Vol 45

© Ramon Magsaysay Award Foundation

ឥស រជនេឆនើម ៥ រប នងអងគករេរករ ឋ ភបលមយ មកពរបេទស

កមពជ ឥ ឌ ឥណឌ េនស នង ហវលពន ទទលពនរងវ នជ េម យ Ramon Magsaysay

2011 (កលពៃថងទ ៣១ ស ២០១១ េនមជឈមណឌ លវបបធម

ហវលពន ទរកងមនល

មរនត ខមែរហវល នងមរនត គ.ជ.ប ផ ពវផ យ អព ករពនតយបញជ

េឈម ះ នង ករចះេឈម ះេបះេឆន តឆន ២០១១ កនងកមមវធ «សេមលងមច ស

េឆន ត» (កលពៃថងទ ៣០ ស ២០១១ េនបនទប Studio

COMFREL ជធនភនេពញ)

អងគករៃដគ ថន កដកន នងបគគលក ន កករក ត ល ខមែរហវល អបអរ ទរ ករទទលពនរងវ ន Ramon

Magsaysay 2011 នង ទ អនតរជត សតព របជធបេតយយ កលពៃថងទ១៥ ែខកញញ ឆន ២០១១ េនេភជនយ ឋ ន ទេនលប ក ( ជធនភនេពញ)