တရားစရငရရးဆငရာမဟာဗျဟာစမကနး (၂၀၁၅-၂၀၁၇) သည မမနမာတရားစရငရရးက မြမြငရမြာငးလမများ

ရဆာငရကရနနင တရားရးများရေတမရောငရဆာငရကရနေတက တစနငငလးဆငရာမဟာဗျဟာတစရြေမြစ ရရးဆေ

သည ြထမဆးရသာမဟာဗျဟာစမကနး မြစြါ သည။

မဟာဗျဟာစမကနး ြ ဖြးတးတကမနင ေဓကရဆာငရကေျကများ ေကျဉးေျြ

၂၀၁၃ ေနစတင မြညရထာငစတရားသကကးေျြသည မြညရထာငစတရားလတရတာေျြရးမ ေရာရများြါဝင

သည စမကနးရရးဆရရးေြ က ြ စညးတာဝနရြးေြေဖြး ယငးေြ က မဟာဗျဟာစမကနးရရးဆရရး၏ြဏာမ

လြငနးများက စတငရဆာငရကေြါသည။ စမကနးရရးဆရရးေြ သည ဌာနတငးေကမြတလြငနးရဆာငရကရန

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြရး၏ဌာနေသးသးမ ေေျကေလကများ ရကာကယမေငး၊ တစနငငလးရတရားရးများ၏

၂၀၁၂ ေနစ စာရငးဇယားဆငရာေစရငေစာများေရြါ ေေျကေလကဆနးစစရလလာမများ မြလြမေငး၊ တရားရးများသ

သားရရာကဖြး တရားသကကးများ၊ တရားရရးေရာရများ၊ ရးဝနထမးများ၊ တရားရးေသးမြသများေားရတဆ၍ လရတ

ရမးမမနးမေငးများက ေမြညမြညဆငရာကျမးကျငသများနငေတ ရဆာငရကေြါသည။

ဆနးစစေျကများေရ တရားစရငရရးရဆာငရကမနယြယများတင ေမများစစရဆးစရငရာ၌ ေေျနနင

တစရမြးညရဆာငရကနငမ၊ တရားစရငရရး၏သာတညမျမ၊ မျတမ၊ ဂဏသကခာရမနင တရားစရငရရး၏လတလြမနင

တာဝနယရဆာငရကမတတင ေစဉေလက ေားရကာငးရ ကာငး ရလလာရတရရြါသည။ ေားေနညးဆးရဆာငရကမ

များမာ လထ၏တရားမျတမလကလမးမရရးမြစဖြး ၎ငးရနာကတင တရားစရငရရးေရြါ လထ၏ယ ကညေားထားမ

မြစရ ကာငး ရလလာရတ ရေြါသည။

ေဆြါရလလာရတ ရေျကများက ေရမေေ၍ တရားစရငရရးကဏဍြမတးတကြ ဖြးရရးေတက သးနစတာမဟာ

ဗျဟာစမကနး (၂၀၁၅-၂၀၁၇)ေား ၂၀၁၄ ေနစ ဒဇငဘာလ ၁၇ ရကရနတင ေျမတရဆာငရကေြါသည။ မဟာဗျဟာ

စမကနးေရ စမကနးြထမနစလြငနးေစေစဉက ရောငမမငစာ ေရကာငေထညရြာရဆာငရကနငေဖြး စမကနး

ဒတယနစလြငနးေစေစဉ၏ရဆာငရကေျကများလညး တစစထကတစစတးတကလျကရြါသည။

တရားစရငရရးဆငရာမဟာဗျဟာစမကနးက ေရကာငေထညရြာရဆာငရကရနေတက နစစဉလြငနးေစ

ေစဉများရရးဆ၍ ရောကြါမဟာဗျဟာနယြယ (၅) ရြတင ေရကာငေထညရြာရဆာငရကသားရန မြစြါသည−

မဟာဗျဟာေြငး(၁) ေများမြညသ၏ တရားမျတမလကလမးမရရးက ကာကယရစာငရရာကရန

မဟာဗျဟာေြငး(၂) လထ၏ေသေမမငက မမငတငရြးရန

မဟာဗျဟာေြငး(၃) တရားစရငရရး၏လတလြမနငတာဝနယရဆာငရကမတက မမငတငရြးရန

မဟာဗျဟာေြငး(၄) တရားစရငရရး၏ သာတညမျမ၊ မျတမနငဂဏသကခာက ောမေနငသည

ကတကဝတထနးသမးရန

မဟာဗျဟာေြငး(၅) ေမများစစရဆးစရငရာတင ေေျနနငတစရမြးညရဆာငရကနငမ ေားရကာငး

လာရစရန

သးနစတာမဟာဗျဟာစမကနးတင တငးတာနငသည လြငနးလျာထားေျကများ သတမတထားရဖြး၊ ေဆြါ

သတမတေျကများတင ေမဖြးမြတမရာေငနနး ၁၀၀% သရရာကရရနနင တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမ ၈၀% ထ

ရရနငရနရညမနးေျကများြါဝငြါသည။ တရားရး၏ရဆာငရကေျကေရြါ ကနးဂဏနးများဆနးစစရလလာမေငးနင

တရားရးေသးမြသများ၏သရဘာထားမတေျကများ စစတမးရကာကယမေငးမြင ရလဒများက တငးတာသားမညမြစြါ

သည။

မဟာဗျဟာစမကနး၏ေစေစဉများက ေရကာငေထညရြာရဆာငရကရန ထြတနးေဆငဦးစားရြး၊ ေထး

ေရရးကကးနင ေလယေလတဦးစားရြးဟ၍ ဦးစားရြးေဆင (၃) ဆငသတမတ ရဆာငရကေြါသည။ ေျကေျငး

ေရကာငေထညရြာရဆာငရကရမည ထြတနးေဆငဦးစားရြးေစေစဉတင တရားရးဝနရဆာငမများက ေလယတက

လကလမးမမတးတကလာရစရရးေတက ေများမြညသကယတင သတငးေေျကေလကရယနငသည ရကာငတာများ

ထားရရြးမေငး၊ မေငးလြငနးစဉများ ေေျနနငတရမြးညရဆာငရကနငမ ေားရကာငးလာရစရရးေတက မေငးစမေနေမ

ေစေစဉများေျမတမေငးနင သာတညမျမ၊ မျတမနင ဂဏသကခာရရရးေတက တရားသကကးများ၊ တရားရးဝနထမးများက

သငတနးများတးမမငြေျရြးမေငးတ ြါဝငြါသည။ မေငးစမေနေမေစေစဉေတက လြထးလြနညးနင လကရတ

ရဆာငရကမနညးစနစေသစများက တနငငလးေတငးေတာနင ရဆာငရကမေငးမမြမ ရရ ရမြးတရားရးများတင စမးသြ

ရဆာငရကြါသည။

စမကနးေရကာငေထညရြာမေငးက မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ တရားသကကးတစဦး ဦးရဆာငသည

မဟာဗျဟာလကရတေရကာငေထညရြာရဆာငရကရရးရကာမတက ကကး ကြရဆာငရကြါသည။ ေဆြါရကာမတ သည

စမကနးတးတကမြမနေစရငေစာများတငမြမေငးနင နစစဉရဆာငရကမညတစနစတာလြငနးေစေစဉ ရရးဆမေငးတက

ရဆာငရကြါသည။

မဟာဗျဟာစမကနး၏ ၂၀၁၅ ေနစ ရောငမမငမများ

၂၀၁၅ ေနစတင ထြတနးေဆငဦးစားရြး လြငနးေစေစဉများေားလးက သတမတထားသည ေေျနကာလ

ေတငး နငငတကာမတြကေြ ေစညးများ၊ တရားရးမတြကေြ ေစညးများနငတရားသကကးများ၊ တရားရးဝနထမး

များ၏ ကကးမားသညဝငးဝနးရဆာငရကရြးမမြင ဖြးရမမာကရောင ေရကာငေထညရြာနငေြါသည။ ၂၀၁၅ ေနစ၏

ထငရားသည ရောငမမငမေေျ မာ -

တရားရးများတင ေများမြညသကယတင သတငးေေျကေလကရယနငသည ရကာငတာများထားရမေငး၊

လကကမးစာရစာငများထတရဝမေငး၊ ေမတငသငးမေငးနင တရားရးစာရကစာတမးများ၊ မတတမးများ

ေလယတကရရနငရရးေတက ေများမြညသဆငရာေမလကေဌာနများထားရမေငးမြင မြညသများ၏တရား

မျတမလကလမးမရရးက တးတကရောင ရဆာငရကေမေငး၊

ေရညေရသးမမငတရားရးဝနရဆာငမများနင ဆကဆရမြာဆရရးကျမးကျငမဆငရာ စမးရညမမငတငရန

တရားသကကးများနင တရားရးဝနထမးများေား ရလကျငသင ကားရြးမေငး၊

ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရးမြစသည ရတာငငေရငတရားရး၊ လငသာယာဖမနယနင ဘားေ ဖမ နယတရားရးများ

တင ေမများက ေေျနနငတစရမြးည ရဆာငရကမတးတကရစရနနင ေမမစစရဆးမေဆငလြထးလြနညး

များရေတမရစရန မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏မေငးစမေနေမ ေစေစဉသစတစရြ ေရကာငေထည

ရြာရဆာငရကမေငး၊

ရးေနးေတက မေငးစမေနေမကကး ကြသညစနစက စစဉရဆာငရကရြးရနနင တရားေငစာရရးများက ေမ

ကားနာဖြးသညနငတစဖြငနက တရားရးစာရကစာတမးများ၊ မေငးစမေနေမဆငရာ ေကကရဆာငရက

ဆးမြတေျကများက ရရးသငးနငရန တရားသကကးတစဦးစေတက ကနြျတာများက ြထမဆးေကကမေမြစ

ရြးေြ၍ ရရ ရမြးတရားရးများတင ေလေရလျာကစကများမြင ေရမေေလြရဆာငမ စတငမေငး၊

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြတင နညးြညာေသးမြသည မေငးသတငးေေျကေလကစနစ တးတက

ရဆာငရကမေငး၊

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြတင စာေျနရတာဌာနနင သတငးေေျကေလကနင နညးြညာဌာနစသည

ဌာနေသစများြစညးမေငး၊

တရားရးနင တရားရးသတငးေေျကေလကများက ေလယတကရရနငရရးေတက တရားရးများတင မြညသ

နငလညးရကာငး၊ မဒယာနငလညးရကာငး ဆကဆမမမငတငမေငး၊

သငတနး၏စမးရဆာငရညနငတရားရရးသငတနးရကျာငး၏ေြေစညးတးတကမမမငမားရောင ရဆာငရကမေငး၊

တရားရးဘတဂျကေသးမြရာတင ြငလငးမမငသာမ၊ တာဝနေမနင တစစတစစညးတညးရသာ တရားရး

ဘတဂျကက စမကကး ကြသည စမးရဆာငရည မမငမားရောင ရဆာငရကမေငး။

မဟာဗျဟာစမကနး၏ ြထမနစလြငနးေစေစဉ ေရကာငေထညရြာရဆာငရကမ ေရသးစတေရမေေရနက

ရနာကဆကတတင ရြာမြထားြါသည။

ေရငတရားရးရ ေများမြညသသတငးေေျကေလကရယနငသညရကာငတာနင ေမလကေဌာန

မေငးစမေနေမနင တရားမျတမလကလမးမရရးဆငရာ တးတကမများ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြသည “ရရ ရမြးတရားရးေစေစဉ” ြထမေဆငက ဖမ နယတရားရး(၂) ရးနင

ေရငတရားရး(၁)ရးတတင ေရမရကနေမြညမြညဆငရာြ ဖြးတးတကမရေဂျငစ၏ တရားဥြရဒစးမးမမမငတငရရး

စမကနးနငြးရြါငး၍ ၂၀၁၅ ေနစ၌ ေရကာငေထညရြာရဆာငရကေြါသည။

ရရ ရမြးတရားရးေစေစဉ၏ ရညမနးေျကမာ (၁) ကန ကာမများကရလျာေျ၍ တရားရးစမးရညမမငမားလာရန

ရေတမေမသားေမလာစမေန ေသည လြထးလြနညးများနင (၂) မြညသများ တရားရးလြငနးများနင သတငးေေျက

ေလကများက လယကစာ လကလမးမရစရရးေတက ေရထာကေြများ၊ ေစေစဉများစသည ေဓကနယြယ (၂) ရြတင

တထငဆနးသစသညလြငနးစဉများက စမးသြေရကာငေထညရြာရန မြစြါသည။

၂၀၁၅ ေနစတင စတငရဆာငရကေသည ရရ ရမြးတရားရး(၃)ရးတင သသာထငရားသည ရောငမမငမများ ရရေ

ဖြး၊ ၂၀၁၆ ေနစတင ရရ ရမြးတရားရးေစေစဉေား ထြမ၍ တရားရး (၅) ရးတင တးေျ ရဆာငရကသားမညမြစြါသည။

ေများမြညသ သတငးေေျကေလကရယနငသည ရကာငတာများနင ဗဟေမလကေသည ဝနရဆာငမလြငနး

များ ရဆာငရကမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများတင ေများမြညသသတငးေေျကေလကရယနငသည ရကာငတာများနငေမလကေဌာန

များထားရဖြး တရားရး၏ဝနရဆာငမလြငနးများက တးတကရောငရဆာငရကေြါသည။ မြညသများေရနမြင တရားရး

ဝနရဆာငမဆငရာ သတငးေေျကေလကများနင ေကေညတရယမေငး၊ တရားရးစာရကစာတမးများရယမေငး သမဟတ

တငသငးမေငးတက လယကစာ ရဆာငရကနငေြါသည။

ရေတမမေငးစမေနေမေစေစဉနင လြထးလြနညးများ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏ မေငးစမေနေမေစေစဉက ရရ ရမြးတရားရး(၃)ရးတင စတငေရကာင

ေထညရြာရဆာငရကေြါသည။ မြမြငရဆာငရကထားသည မေငးစမေနေမလြထးလြနညးများတင ေမမစစရဆးမ

မေငးစမမက ညနငးရဆာငရကမေငး၊ ေမေမျးေစားေမေားမေငး၊ ေမစစရဆးရန ကာမမငေျနသတမတမေငး၊ တစသမတ

တညး ဆကလကေသးမြမည စညးမျဉးများနင ကန ကာမေငးများရလျာေျမေငးဆငရာ လြထးလြနညးများေျမတမေငးတ

ြါဝငြါသည။

မေငးစမေနေမေစေစဉေသစက ၂၀၁၅ ေနစ ဇလငလ ၁ ရကရနတင စတငရဆာငရကေြါသည။ ကနဦး

ရလဒများသည ေမြသရဘာရဆာငေဖြး၊ ေဆြါေစေစဉသည ကန ကာမေငးများသသသာသာရလျာေျနငမေငးနင တရား

စရငရရးဆငရာလြရဆာငေျကတတင ရောငမမငမများရရေြါသည။

ရတာငငေရငတရားသကကးဦးရဆာင၍ တရားသကကးများ၊

ရေရာရများ၊ ဥြရဒေရာရများနငရရ ရနများြါဝငသည မေငး

စမေနေမေစေစဉ ေစညးေရဝးမြလြမေငး

လငသာယာဖမ နယတရားသကကးက တရားသကကးေသစများေား

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏ မေငးစမေနေမေစေစဉ

ရငးလငးမေငး

ရရ ရမြးတရားရးေစေစဉ

ရရ ရမြးတရားရး ေကကးေကတရားသကကး၏ဦးရဆာငမနင ရရ ရမြးတရားရးများမတရားသကကးေားလး၏

ကကးြမးရဆာငရကေျကသည ေဆြါရောငမမငမ၏ေဓကေရ ကာငးရငးတစရြမြစြါ သည။

ကနဦးရရ ရမြးတရားရးများမတရားသကကးများသည တရားရရးသငတနးရကျာငးတင ြငလစသည တရားသကကး

များလြငနးဝငသငတနးနငဒတယေဆင ရရ ရမြးတရားရးတရားသကကးများ မေငးစမေန ေမသငတနးတတင ြါဝငြေျေ

ြါသည။

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြသည ကနဦးရရ ရမြးတရားရးများတင ရောငမမငမများရရေသညေတက

ရနာငတင တစနငငလးေတငးေတာမြငရဆာငရကရနရညရယ၍ ၂၀၁၆ ေနစတင ရရ ရမြးတရားရးေစေစဉက တရားရး

(၅) ရးတင တးေျ ရဆာငရကသားမည မြစြါသည။

ဖမ နယတရားရးစာရရးဝနထမးက ေရမေေကနြျတာ

ေစေစဉက ေသးမြ၍ စဆသည ေမများထညသငးမေငး၊

စစရဆးဆေမများ သကတမးရစာင ကညမေငး၊ မေငး

ရဆာငရကမစာရငး ြစမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများတင ေလေရလျာကစကများမြင ရဆာငရကမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများ၏ရးေနးတင စဆသညေမများေားလး၏ေေျကေလကများထညသငးရနနင စစရဆးဆ

ေမများ၏သကတမးက ရသေျာစာရစာင ကညရနေတက ကနြျတာတစလးစ ရြးေြထားြါသည။ ထလြရဆာငမသည

တရားသကကးများသ ၄ငးတ၏မေငးများေရမေေရနတငမြမေငး၊ စမေန ေမကနးဂဏနးေေျကေလကမြစမေငးတရဆာငရက

ရြးရန မြစြါသည။

ရနာငရနး ကန ကာမများရလျာေျရန ေမ ကားနာစဉေတငး ေမမစစရဆးမ ကကတငညနငးသညေမနများနင

စာရကစာတမးများက ေျကေျငးရဆာငရကရြးရန ရရ ရမြးတရားရးတရားသကကးတစဦးစသ တရားေငေသးမြကနြျတာ

တစလးစ ရြးေြထားြါသည။

တရားရးေသးမြသများနင မြညသလထ၏ရကျနြမ စစတမးရကာကယမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများသည တရားရးများတင ြထမ

ဆးေသးမြသညတရားရး ေသးမြသများနင မြညသလထ

၏ရကျနြမစစတမးရကာကယမက စတငရဆာငရကေြါ

သည။ ရးရငးရသာရမးေနး(၁၀)ေြါဝငဖြး ရမြဆသ၏ေမည

ရြာမြမေငး မမြသညစစတမး (Q-10 ) က မြညသေများက

ြါဝငရမြဆရာတင တရားရးဝနထမးများက ကညရဆာငရက

ရြးေြါသည။ ေဆြါစစတမးသညတရားရး၏ေေျနနင

တစရမြးညရဆာငရကနငမ၊ ေလယတကလကလမးမမ၊

တရားသကကးများနငဝနထမးများ၏ဆကဆမနငေများမြညသ

ရကျနြမဆငရာနယြယများတငမြညသများက မညသေက

မြတရ ကာငး တရားရးသ သတငးေေျကေလကရြးမည

မြစြါသည။ေဆြါရလဒများကတးတကမေတကရဆာငရက

ရမညကဏဍများ သတမတရာတင တရားသကကးများနင

တရားရးဝနထမးများက ေသးမြမညမြစြါသည။

ဖမ နယတရားရးနင USAID-PRLP ဝနထမးများက

တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမ

စစတမးရကာကမေငး

တရားစရငရရးဆငရာမဟာဗျဟာစမကနး (၂၀၁၅−၂၀၁၇)၏ ေဓကလြငနး

လျာထားသတမတေျကများ

ေဓက

ရဆာငရကမ

ေတငးေတာ

ရညရယေျက

ေေျကေ

လက

ေရငးေမမစ

ေရမေေမျဉး

ရညမနးကာလ

ြထမနစ ဒတယနစ တတယနစ

ေမဖြးမြတနနး

(စဆမနင

ဆးမြတဖြးမ

ေေျးေစား)

မြညသဘဏဍာ

ေသးမြရာတင

လရလာက

ထရရာကမ၊

တာဝနေမ တက

တငးတာမေငး

တစနငငလး

ေမစာရငး

ေစရငေစာ

တရားမ ၉၁% ၉၃% ၉၇% ၁၀၀%

ရာဇဝတမ ၉၈.၅% ၉၉% ၉၉.၅% ၁၀၀%

စစရြါငး ၉၇% ၉၈% ၉၉% ၁၀၀%

ရရ ရမြး

တရားရးေမ

စာရငး

ေစရငေစာ

တရားမ ၉၇% ၉၈%

၉၉%

၁၀၀%

ရာဇဝတမ ၉၂%

၉၄% ၉၇%

၁၀၀%

စစရြါငး ၉၃%

၉၅% ၉၈% ၁၀၀%

စစရဆးဆေမ

များ၏သကတမး

မြညသတ၏

ယ ကညမရရန

ေတကေေျန

နင တစရမြးည

ရဆာငရကမနင

ယ ကညစတေျရ

မက တငးတာ

မေငး

စစရဆးဆ

ေမများေား

ဆနးစစရလ

လာသည ေစ

ရငေစာ

ရာဇဝတမ တစနစ

ေထက ၇.၂% ၆.၅% ၆% ၅%

ရာဇဝတမ နစနစ

ေထက ၀.၃% ၀% ၀% ၀%

တရားမ တစနစ

ေထက ၁၉.၇% ၁၅% ၁၀% ၅%

တရားမ နစနစ

ေထက ၁.၃% ၁% ၀.၅% ၀%

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ တရားရးများေားလး၏ေမစဆမနင ဖြးမြတမ ေမစာရငးဆငရာ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏ ေစရငေစာ မြစြါသည။

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရး၏ေမစဆမနင ဖြးမြတမ ေမစာရငးဆငရာ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏ ေစရငေစာ မြစြါသည။

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ ရောကတဘာလေတငး ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရးများ (ေရငတရားရး

၁ ရး နင ဖမနယတရားရး ၂ ရး) တင ရဆာငရကေသည စစရဆးဆေမများဆငရာ ဆနးစစရလလာမ မြစြါသည။

ေဓက

ရဆာငရကမ

ေတငးေတာ

ရညရယေျက ေေျကေလက

ေရငးေမမစ ေရမေေမျဉး

ရညမနးကာလ

ြထမနစ ဒတယနစ တတယနစ

တရားရးေသး

မြသမျာ၏

ရကျနြမ

လကလမးမမေငး၊

ေရညေရသး၊

မျတမ၊ သာတညမျ

မ၊ လတလြမ၊

ဂဏသကခာနင

မြညသများ

ယ ကညမ

ေညနးကနး

တရားရးေသး

မြသများက

ရမးမမနးထားသည

ရမးေနး (၁၀) ေြါ

စစတမး

၆၁.၅၅%

၆၄%

၇၂% ၈၀%

ေမ ရးေျနးရသ

ေျာမ - ရရဆငး

သညနနး

(ရးေျနးေျနးဆမ

နင ရးေျနး

ရရ ဆငးမ ေေျး)

- ေမေလက

ရးေျနးေျနးဆမ

ေကကမေရရ

ေတက

ထရရာကမ နင

မြညသ များ

ယ ကညမ ေတက

ေမေျနးဆမနင

ရရ ဆငးမက

တငးတာမေငး

ြတသမးဖြးေမ

များ၏ ေမ ေျနးဆ

မနင ရရ ဆငးမ

ေကကမေရရေ

တက ရလလာသည

ေစရငေစာ

တရားမ ၂၅%

၂၂% ၁၈% ၁၀%

မြစမ ၄၀% ၃၅% ၃၀% ၂၀%

ြတသမးဖြးေမ

များ၏ ေမေျနး

ဆမ ေကကမေရရ

ေတက ရလလာ

သညေစရငေစာ

တရားမ ၁၆ ၁၃ ၁၀ ၈

မြစမ ၁၀ ၉ ၇ ၆

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ ရောကတဘာလေတငး ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရးများ (ေရငတရားရး

၁ ရး နင ဖမနယတရားရး ၂ ရး) တင ရဆာငရကေသည တရားရးေသးမြသများဆငရာ ဆနးစစရလလာမ မြစြါသည။

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ ရောကတဘာလေတငး ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရးများ (ေရငတရားရး

၁ ရး နင ဖမနယတရားရး ၂ ရး) တင ရဆာငရကေသည ြတသမးဖြးေမများဆငရာ ဆနးစစရလလာမ မြစြါသည။

ေရမေေမျဉးေေျကေလက၏ ေရငးေမမစမာ ၂၀၁၃ေနစ ရောကတဘာလေတငး ရရ ရမြးတရားရး (၃) ရးများ (ေရငတရားရး

၁ ရး နင ဖမနယတရားရး ၂ ရး) တင ရဆာငရကေသည ြတသမးဖြးေမများဆငရာ ဆနးစစရလလာမ မြစြါသည။

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြသည ၂၀၁၅-၂၀၁၇ ေနစ သးနစတာမဟာဗျဟာစမကနးတင တရားရး၏

ရဆာငရကမတးတကရစရန ရညမနးေျကများနငလျာထားေျကများ သတမတထားြါသည။ နစစဉနင သးနစတာကာလ

ေတက တရားရး၏ရဆာငရကေျကများတးတကလာမေရြါ ေကမြတတငးတာနငသည ရလဒတငးတာမများကလညး

သတမတထားရဖြး မြစြါသည။

ေဆြါ ရညမနးေျကများသည စမကနးေရကာငေထညရြာရဆာငမ၏ ရညမနးေျကမြညမမက တငးတာမည

ဓမမဓဌာနကျသည သတငးေေျကေလကေရမေေနညးစနစတစရြမြစြါသည။ တရားရး၏ရဆာငရကေျကများက

ရောကြါေေျကများမြင ေဓကတငးတာမညမြစြါသည-

မြကခဒနနစေလကေမဖြးမြတနနး − တရားရး၏မေငးြမာဏက ေမလြရဆာငနငသည တရားစရငရရး

ဆငရာစမးရညက တငးတာရန၊

စစရဆးဆေမများ၏သကတမး − ေမရဟာငးများနင ကန ကာမေငးများက ရစာင ကြ ကညရရန၊

ေမေျနးဆမရသေျာမေငး − တရားရး၏ေျနးဆထားသညေတငး ထရရာကစာရဆာငရကနငမက တငးတာရန၊

တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမစစတမး − တရားရးများ၏ေေျနနငတစရမြးညရဆာငရကနငမ၊

တရားရးဝနရဆာငမများက မြညသများလကလမးမမတေရြါ ေမသညများနင မြညသများ၏ရကျနြမ

မြင တငးတာရန။

လျာထားသတမတေျက (၁) - မြကခဒနနစေလက ေမဖြးမြတနနး

ရရ ရမြးတရားရးများနငတရားရးေားလးရ မေငးဖြးမြတမနနးများတးတကရစရန ရညရယ၍ လျာထားေျကများ

သတမတထားြါသည။ မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ မေငးစမေနေမစနမနာေစေစဉ၏ ရောငမမငမနင ရရ ရမြး

တရားရးများတင စမးသြရဆာငရကရနမေရြါ တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမများက ရရ ရမြးတရားရးများ

ေတက သတမတထားသညလျာထားေျကများမြင တငးတာမညမြစ၍ ေဆြါလျာထားသတမတေျကများသည ေထး

ေရရးကကးြါသည။

လျာထားသတမတေျက− မြကခဒနနစေလက ေမဖြးမြတနနးများတးတကရစရနေတက တစနငငလးေတငးေတာမြင

ေမဖြးမြတရရးလျာထားေျကက ရောကြါေတငး သတမတထားြါသည-

မြကခဒနနစေလက တရားမမ ဖြးမြတမနနး ၉၃%

မြကခဒနနစေလက ရာဇဝတမ ဖြးမြတမနနး ၉၉%

မြကခဒနနစေလက စစရြါငး ေမဖြးမြတမနနး ၉၈%

ရလဒ - ဇယား (၁) တင ေမဖြးမြတနနး ရာဇဝတမ (၉၉.၇%) နင စစရြါငး (၉၉.၁%) သည ၂၀၁၅ ေနစ ေတက

လျာထားေျကက ရောငမမငေဖြး တရားမေမဖြးမြတမနနးမာ သသသာသာတးတကလာမမရ၍ လျာထားေျကသ မရရာက

ရရ ကာငး ရတ မမငရြါသည။

တစနငငလး မြကခဒနနစေလက ေမဖြးမြတနနး

တစနငငလးေမဖြးမြတနနး

၂၀၁၅ ေနစ

နင

ေရမေေမျဉး

Comparison of Clearance Rates –2015 vs. Baseline

Year Civil Criminal Total

2013 91% 98.5% 97%

2014 90.5 % 98.8% 98.2%

2015 90.5 % 99.7% 99.1%

National Clearance Rates Improved to 99.7 % in Criminal; decline to 90.5% in Civil but exceeding Total Goal

ဇယား ၁ - တစနငငလး ေမဖြးမြတနနး ၂၀၁၃ - ၂၀၁၅

လျာထားသတမတေျက−

တရားမမဖြးမြတမတးတကမနနး ၉၇%;

ရာဇဝတမများဖြးမြတမတးတကမနနး ၉၃%;

ရလဒ - ရရ ရမြးတရားရးများ၏ ေမဖြးမြတမနနးမာ ရညမနးေျကများနငလျာထားေျကထက များစာရကျာလနဖြးရမမာက

ေသညကရတရဖြး၊ ကဏဍေားလးေတက တရားစရငရရးရဆာငရကမ သသာထငရားစာ တးတကေြါသည။

တရားမမ ဖြးမြတမတးတကမနနး ၁၂၅%;

ရာဇဝတမ ဖြးမြတမတးတကမနနး ၁၁၉%;

ရရ ရမြးတရားရး

ေမဖြးမြတနနး

၂၀၁၃-၂၀၁၅

နင

ရရ ရမြးတရားရး

ကာလ

ဇယား (၂) - ရရ ရမြးတရားရးများ ေမဖြးမြတမနနး ၂၀၁၃ - ၂၀၁၅

ရရ ရမြးတရားရးများ ေမဖြးမြတနနး

လျာထားသတမတေျက (၂)- စစရဆးဆေမများ၏သကတမး

စစရဆးဆေမများ၏သကတမးေတက လျာထားသတမတေျကသည တစနစနငနစနစေထက စစရဆးဆမေငး

များ၏ ကန ကာမက ရလျာေျရနရညမနးြါသည။ ရရ ရမြးတရားရးများသည ကန ကာမေငးရလျာေျသည သးမေားလြထး

လြနညးများက ေရကာငေထညရြာရဆာငရကေဖြး ကန ကာမေငးများက ရောငမမငစာရလျာေျေြါသည။

လျာထားသတမတေျကများ- လျာထားသတမတေျကများသည ေေျနသတမတေျကရကျာလနရနသည စစရဆးဆေမ

စစရြါငး၏ရာေငနနးက ရရးဦးစာ ရလျာေျရနမြစြါသည။ ဤတငးတာမသည တစနစေထကနငနစနစေထက ကန ကာ

သည ရာဇဝတမနငတရားမမများ၏ စစရြါငးေမေရရေတကက ရလျာေျရနေဓကမထားရ ကာငး ရတ ရြါသည။ ရရ ရမြး

ေစေစဉ၏ကနဦးနစ ကန ကာ မေငးရလျာေျရရးရညမနးေျကများမာ ရောကြါေတငး မြစြါသည-

နစနစေထက ကန ကာမေငးများက ၁၀% ရလျာေျရန

တစနစေထက ကန ကာမေငးများက ၅ % ရလျာေျရန

ရလဒ

ရရ ရမြးတရားရးများရ တစနစေထကနငနစနစေထက ကန ကာမေငးများရလျာနညးမရာေငနနးမာ သသာ

ထငရားစာတးတကေြါသည။ နစနစေထက ကန ကာမေငးများေား ၃၂% သလညးရကာငး၊ တစနစေထက ကန ကာ

မေငးများေား ၁၂% သ လညးရကာငး ရလျာေျနငေြါသည။

ရောကရြာမြြါ ဇယား (၃) တင နစနစေထက ကန ကာ ရာဇဝတမများ ၄၇ % သလညးရကာငး၊ နစနစေထက

ကန ကာတရားမမများ ၂၈ % သလညးရကာငး ရလျာကျေသညက ရတ ရြါသည။ ထေတ တစနစေထက ကန ကာ

ရာဇဝတမများက ၂၄ % သလညးရကာငး၊ တစနစေထက ကန ကာတရားမမများက ၆ % သလညးရကာငး ရလျာေျ

ေြါသည။(ဇယား -၄)

ဇယား (၃) ရရ ရမြးတရားရးများရ နစနစေထက စစရဆးဆေမများ

(၂) နစေထက

စစရဆးဆေမများ

ရလျာေျနငမ

ရရ ရမြးတရားရးများ

(၁) နစေထက

စစရဆးဆေမများ

ရလျာေျနငမ

ရရ ရမြးတရားရးများ

ဇယား (၄) ရရ ရမြးတရားရးများရ တစနစေထက စစရဆးဆေမများ

Average Number of Hearings Scheduled Per Case

AverageNumber of Hearings Scheduled Per Case 2014

Baseline *2015

Performance Goal

EstimatedAll Pilot Courts

6 Month Results**

Civil cases 16 13 14 (n=148)

Criminal cases 10 9 6 (n=885)

Source:

* Baseline obtained from Closed Case Survey of random selection of cases disposed (10/2014)**Data entered into the excel case tracking system for 2015 cases was not complete for all disposed cases.Results are based only on disposed cases where disposition data was entered. Data is not validated .

Unvalidated Sample Data

ေမတစမေျငး

ေလက ကားနာရန

ေျနးဆသည ြျမးမျ

ေရရေတက

ဇယား ၅ - ေမရးေျနးရသေျာမ−ေမတစမေျငးေလက ကားနာရနေျနးဆသည ြျမးမျေရရေတက

ရာဇဝတမများေမရရ ဆငးသညနနးမာ ၆၀.၈% မ ၄၀.၁% သကျဆငးေရသာလညး တရားမမများတင

၂၂.၈% မ ၃၈.၈% သ မမငတကေြါသည။

လျာထားသတမတေျက ( ၃) - ေမရးေျနးရသေျာမ

ေမေျနးရသေျာမသည တရားရးတင ေမစစရဆးရနေျနးဆသညရနများ၊ ေမရရ ဆငးမနနးများက ရလျာေျဖြး

တရားရး၏လြငနးစမးရဆာငရညတးတကရစရန ရညရယြါသည။ တရားရးများ၏ ေမရရ ဆငးသညနနးမမငမားမေငးနင

ေမ ကားနာရနေျနးဆမများမြားမေငးတရ ကာင မြစရြါလာသညရနာငရနး ကန ကာမများကရလျာနညးရစရန မေငးစမ

ေန ေမလြထးလြနညးေသစက စတငကျငသးေြါသည။

လျာထားသတမတေျကများ

ရာဇဝတမများတင ေမ ကားနာမေငးက (၁၀) ကကမမ (၉) ကကမသလညးရကာငး၊ တရားမမများတင ေမ

ကားနာမေငးက (၁၆) ကကမမ (၁၃) ကကမသလညးရကာငး ရလျာေျရန၊

ရာဇဝတမများတင ေမရရ ဆငးမက ၅% သလညးရကာငး၊ တရားမမများတင ေမရရ ဆငးမက ၃ % သ

လညးရကာငး ရလျာေျရန၊

ရလဒ

ရရ ရမြးတရားရးများတင ရာဇဝတမနငတရားမမများ၏ြျမးမျေမ ကားနာသညေကကမေရရေတက ကျဆငးေြါ

သည။ ရာဇဝတမ ကားနာရနေျနးဆမမာ (၁၀) ကကမမ (၆) ကကမသ ကျဆငးေဖြး၊ ရရ ရမြးတရားရးေတက လျာထားသတ

မတေျကက ရကျာလနေြါသည။ တရားမမ ကားနာသညေကကမေရရေတက ယေငထက ရလျာနညးေရသာလညး

လျာထားေျကမမြညမရ ကာငး ရတရြါသည။

မမ၏ေမက

တရားရးက

ထရရာကလျငမမနစာ

စစရဆးရြးေမ ရမးေနး

ဇယား (၆) - တရားရးေသးမြသများ၏ ရကျနြမစစတမး

လျာထားသတမတေျက (၄) - တရားရးေသးမြသများ၏ ရကျနြမ

ရရ ရမြးတရားရးများတင မေငးများေေျနနငတစရမြးညစရငဆးမြတမနင မြညသများနငေမသညများ၏ရရရသာ

တရားရးဝနရဆာငမေရြါရကျနြမများက တငးတာရန တရားရးေသးမြသများ၏ ရကျနြမစစတမးက ရကာကယေြါ

သည။

လျာထားသတမတေျက

ရရ ရမြးတရားရးများရဆာငရကမေငးမမြမ တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမကနဦးစစတမးက ၂၀၁၄ ေနစတင

ရဆာငရကေဖြး၊ ရနာကဆကတစစတမးက ၂၀၁၆ ေနစတင ရကာကယေြါသည။

ေရကာငေထညရြာရဆာငရကမရညမနးေျကေမြစ တရားရးေသးမြသများ၏ရကျနြမ ၆၁.၅ % ေား ၂၀၁၅

ေနစတင ၆၄% သ တးမမငရနသတမတထားြါသည။

ရလဒ

ရဆာငရကမေားလးေရြါ ေသးမြသများ၏ရကျနြမနနး (၆၁.၉%) သည ၂၀၁၄ ေနစ ရကျနြမနနးမ သသာစာ

ရမြာငးလလာမေငးမရသညက ရတရြါသည။

သရသာ သသာထငရားသညတးတကမတစေမာ တရားရးေသးမြသများ၊ မြညသနငေမသည၏ရကျနြမသည

“တရားရးလြငနးများ သမဟတ ေမများက လျငမမနထရရာကစာရမြရငးနငမ” တင သသသာသာတးမမငေမေငး မြစြါ

သည။ ေမသညများ၏ ရကျနြမမာ ၂၀၁၄ ေနစတင ၃၅% ရရာ မ ၂၀၁၅ ေနစတင ၄၆% ေထ တးတကေဖြး၊ ၂၀၁၅ ေနစ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ၏မေငးစမေနေမေစေစဉစတငေရကာငေထညရြာဖြးရနာက မြညသများ၏ရကျနြမ

မာ ၄၆% မ ၆၀ % သတးတကေြါသည။

ြထမနစ မဟာဗျဟာလြငနးေစေစဉ

ေရကာငေထညရြာရဆာငရကမ

၂၀၁၅ ေနစ

ေြငး (၁) ေများမြညသ၏ တရားမျတမ လကလမးမရရးက ကာကယ ရစာငရရာကရန

မဟာဗျဟာေစေစဉများ နင

ရဆာငရကေျကများ

ဦးစားရြး

ေဆင

၂၀၁၅ ေနစ ေရကာငေထညရြာနငမ

ေရမေေရန

ရလဒတငးတာမေငး

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၁.၁. တရားရးဝနရဆာငမလြငနးများကေလယတကလကလမးမနငရရး တးမမငလြရဆာငရန

၁.၁.၁. ေများမြညသ ကယတင

သတငးေေျကေလက ရယနင

သညရကာငတာများထားရရြး

မေငး

သတငးေေျကေလက (ဥြမာ

လကကမးစာရစာငများ)

မြနမြးရနေတက ရရ ရမြး

တရားရးတင ကယတင

ရဆာငရကနငရသာ စားြ

ရကာငတာများ ထားရရြးမေငး

ေထး

ေရရး

ကကး

ြထမနစ

ရရ ရမြးတရားရး(၃)ရး

မြညနယ/ တငးရဒသကကးတရားလတရတာ

(၁၃) ရး

ေရငတရားရး (၁၂) ရး

ဖမ နယတရားရး (၃၄) ရးတတင ေများ

မြညသကယတင သတငးေေျကေလက

ရယနငသညရကာငတာများထားရရြးမေငး၊

ရရ ရမြးတရားရး

ေသးမြသများ၏

ဆနးစစေျကေရ

သတငးေေျကေလက

များရယနငမေရြါ

ရကျနြမမာ ၅၃.၁% မ

၅၁.၃% သ ကျဆငး

သားြါသည။

၁.၁.၂. ေများမြညသဆငရာ

ရေတမရသာ ေမလကေဌာနများ

ရရ ရမြးနမနာြစ ရရးဆမေငး၊

လကရတေရကာငေထညရြာ မေငး၊

ေမလကေဋဌာနများ နမနာြစ တစေ

ရရးဆမေငး

ရရ ရမြးတရားရး ၂၊ ၃ ေ တတင

ရဆာကလြမေငး

ေထး

ေရရး

ကကး

ြထမနစ

ရရ ရမြးတရားရး(၃)ရး

မြညနယ/ တငးရဒသကကးတရားလတရတာ

(၁၄) ရး

ေရငတရားရး (၈) ရး

ဖမ နယတရားရး (၂၁) ရးတတင ေများ

မြညသေတက ရေတမရသာေမလကေ

ဌာနများ ထားရရြးမေငး၊

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၁.၂. မြညသများ၊ တရားစဆသများ နငတရားစဆမေငးေရသများေားလးက ယဉရကျးလကလလလားစာ

ဆကဆရြးရန

၁.၂.၁. တရားသကကးများ၊ ရးဝန

ထမးများက ဝနရဆာငမနင

ဆကဆရမြာဆမသငတနးများ

ရြးမေငး၊

ဝနရဆာငမနင ဆကဆရမြာဆ

မစသတမတေျကများ၊သငတနး

ေစေစဉများမမငတင ရြးမေငး

တရားသကကးများနငရးဝနထမး

များေတက ရလကျငရြးရနလ

ေြသညများက ဆနးစစမေငး

လေြြါကရးဝနထမးများေား

ဝနရဆာငမသငတနး ရြးမေငး

လေြြါက တရားသကကးများ

ေား တရားေငရမြာဆဆကဆ မ

သငတနးရြးမေငး

ေထး

ေရရး

ကကး

ြထမနစ

ရရ ရမြးတရားရးများမ တရားသကကးများ

နင ရးဝနထမးများေတက ဝနရဆာငမနင

ဆကဆရမြာဆမသငတနးေား USAID-

PRLP မ ၂၀၁၄ ေနစရောကတဘာ ၁

ရကရနနင ၂၀၁၅ေနစ သဂတလ ၁၄-၁၅

ရကရနများတင မြလြေမေငး၊

သငတနးသား ၅၅

ဦးတကရရာကေြါ

သည။

ရရ ရမြးတရားရးေသး

မြသများ၏ ဆနးစစ

ေျကေရ တရားသကကး

များ၏ ဝနရဆာငမနင

ဆကဆရမြာဆမ ေရြါ

ရကျနြမမာ ၅၃.၅% မ

၅၃.၈ % သ မမင

တကေဖြး တရားရး

ဝနထမးများေရြါ

ရကျနြမမာ ၆၂.၃ %မ

၆၁.၁ %သ ကျဆငးေ

ြါသည။

ြထမနစ မဟာဗျဟာလြငနးေစေစဉ ေရကာငေထညရြာရဆာငရကမ- ၂၀၁၅ ေနစ

၁.၂.၂. တရားရးလြငနးများက ရဆာငရက

ရာတင ြမလယကရစရရး ေတက

မေငးသတငးေေျကေလကစနစေားမမင

တငရြးမေငး၊

မေငးသတငးေေျကေလကစနစ

ဒဇငးရရးဆမေငး

OUSC တင လကရတ ေရကာင

ေထညရြာမေငး

ထြတနး ေဆင

ဦးစားရြး မေငးသတငးေေျကေလက

စနစ database ြစက မမငတင

မေငး

မြညရထာငစတရားလတရတာ

ေျြ၏ မေငးေေျကေလကများ

ေား ေေျနနငတရမြးညထည

သငးရဆာငရကမေငး

မေငးသတငးေေျက

ေလကစနစက၂၀၁၅

ေနစ၊ ဧဖြလ ၅ ရက

ရနတင စတင

ရဆာငရကေသည။

၁.၂.၃. တရားမမေငးများတင ရစစြ

မြနရမြမနညးလမးေသးမြနငရရးေတက

မြစနငရမေများက ရလလာမေငး၊

ေလြရရဆးရနးြများ၊ ရဆးရနးြများ

မြလြမေငး

ထြတနး ေဆင

ဦးစားရြး

တရားသကကးများေတကရစစြည

နငးမဆငရာကျမးကျငမ ေလြရ

ရဆးရနးြ” က ရနမြညရတာ၌

၂၀၁၅ ေနစ၊ ဧဖြလ ၂၇-၃၀

ရကရနများတငမြလြေမေငး

တရားသကကး ၂၆ ဦး

တကရရာကေသည။

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၁.၃. တရားရး ဝနရဆာငမများက မြညသများ လကလမးမရစရရးေတကတရားရး ေဆငေမြငများက

ရြါငးစညးထားရသာ ဒဇငးြစများမြငမြနလညမမးမရန

၁.၃.၁. မြညစလရလာက၍ စတေျရရသာ

ေေငေလမးများ ရြးေြနငရနနင

မြညသများ၏ယ ကညမများ တးမမငလာ

ရစရနေတက ရရ ရမြးတရားရးများတင

ေရထာကေြြစစညးများ ရေတမရောင

ရဆာငရကမေငး၊

ရရ ရမြးတရားရး ေကျယေဝနး၊

ရထာကြြစစညးများ လေြေျကနင

ဦးစားရြး များက ေမြညမြည

ဆငရာတရားရး ရထာကြြစစညး

စနနးများနငေည ဆနးစစမေငး

ရရ ရမြးတရားရးေသးသး ေတက

မြနလညမမးမသည ေစေစဉများ

ေျမတမေငး

ရရ ရမြးစမးသြဒဇငးရမြာငးလမေငး

(ဥြမာသရကေတများ၊ ရးတငး

လမးညနများ)

ထြတနး ေဆင

ဦးစားရြး

USAID-PRLP မ ရရ ရမြးတရားရး

(၃)ရးတင ရောကြါရေတမတရား

ရးသးြစစညးများက ရထာကြရြးမေငး

ဥြရဒစာေြများ၊ မြစမေမတြင နင

တရားမ ေမတြငများ၊ ကနြျတာ၊

UPS၊ Printer၊ Toner ၊ စာရငးသငး

လကေဌာန၊ သတငးေေျကေလက

ဌာန၊ ေမတ ဘဒ၊ေမမင၊ ေတနးရည၊

လကကမးစာရစာင ထညသညစင

စသည ြရရဘာဂြစစညးများရထာကြ

ရြးမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများတငလမးညန

ဆငးဘတများက မမနမာဘာသာ

မြငတစရမြးညရြာမြမေငး

ရရ ရမြးတရားရး

ေသး မြသများ၏

ဆနးစစ ေျကေရ

တရားရး၌ ေေျက

ေလက ေလယ

တက ရာရြရတရ

နငမေငးနင

ြတသက၍

ရကျနြမမာ

၇၈.၉% မ ၈၀.၂ %

သ မမငတက

ေသည။

ေြငး (၂) မြညသလထ၏ေသေမမငက မမငတငရြးရန

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၂.၁. သတငးမဒယာများ၊ မြညသများနင ဆကဆရမြာဆမက မမငတငရန

၂.၁.၁. တရားသကကးများနင ရး

ဝနထမးများေား သတငးမဒယာ

နငဆကဆရရးသငတနးများ ြေျ

ရြးမေငး၊

တရားရရးသငတနးရကျာငး

တင တရားသကကးေသစများ

နငမမးမသငတနးများေတက

ကျမးကျငသမြငြေျရန စစဉ

မေငး

တရားလတရတာတရားရရး

ဦးစးမးများနငေမေားေရာရ

များေား သငတနးရြးမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

USAID-PRLP ေစေစဉမြင တရားရး

ေဆငဆင၏ သတငးမြန ကားရရး

တာဝနထမးရဆာငမည တရားရရး

ေရာရများနင တရားသကကးများေတက

ရနမြညရတာ၊ ရနကနဖမ နငမနတရလးဖမ

များတင သးရက ကာ ေလြရရဆးရနး

ြများက စစရြါငး (၆) ကကမ ကျငးြမြ

လြမေငး

ေလြရရဆးရနးြ

သ သငတနးသား

၄၂၄ ဦး တကရရာက

ေသည။

၂.၁.၂. တရားရးေဆငဆငတင

ေများမြညသက သတငးေေျက

ေလကရြးသည ဝနရဆာငမ

လြငနးများ စတငမေငး၊

OUSCနငတရားရးေဆင

ဆငတင သတငးမြန ကားရရး

လြငနးေတက ေစေစဉ

ေျမတမေငး

OUSC၊HCနင ေမေားတရား

ရးများတင သတငးမြန ကား

ရရးဌာန/ တာဝနရသဝနထမး

ြ စညးြ သတမတမေငး

တာဝနရသ ေနေြမေငး

ဆရာမြစသငတနးနငတာဝန

ရြးေရသများက ကျမးကျင

သ မြင ြေျရနစစဉမေငး

ဌာနတငးလြငနးစဉများ နင

လြထးလြနညးများ

တးတကရစမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြရး၊

တရားလတရတာများနင တရားရးများ

ေားလးတင သတငးမြန ကားရရးေြ

များကလညးရကာငး၊ ေရငတရားရး

(၇၁) ရး နင ဖမ နယတရားရး (၃၃၀)

တင သတငးမြန ကားရရးေရာရများ

က ေနေြတာဝနရြးကာ သတငး

မြန ကားရရးလြငနးများ ရဆာငရက

လျကရမေငး

ေေျနသတမတေျက

နင ေည ၂၀၁၅

ေနစ၊ ဇနနဝါရလ ၂၀

ရကရနတင ရဆာင

ရကေသည။

၂.၁.၃. ေများမြညသ သတငး

ေေျကေလကဆငရာေစေစဉ

များက နငငရတာ ေဆင

လြရဆာငမေငး

လြငနးေစေစဉ (ဥြမာ

သတငးလကကမး စာရစာင

များ၊ ဝကဆကမမးမမေငး၊

တရားသကကး များေတက

မဒယာလကစ၊ သတငး

ရထာကလကစများ) စတင

ေရကာငေထညရြာမေငး

ထြတနး

ေဆင

ဦးစားရြး

တရားရးမဒယာလကစစာေြနင

လကကမးစာရစာင (၄) မျး ထတရဝ

မြနမြးမေငး

ောဆယတရားရရး ရြါတယေတက

လေြရသာ ေေျကေလကများက

စကောြတရားရရးဌာနသ ရြးြ မေငး

၂၀၁၄ေနစ မမနမာနငငတရားစရငထး

စာေြ၊ တရားရရးဂျာနယနင ၂၀၁၄ေနစ

၏ နညးဥြရဒများ၊ ေမာစာများ၊ ေမန

များ၊

မြညသများတရားရး

နင စြလျဉးသည

သတငးေေျကေ

လကဗဟသတ

ရရမနငြတသက၍

တငးတာေကမြတ

နင မေငးမရြါ။

တရားရရးဂျာနယနင နစစဉ

စရငထးစာေြ ထတရဝမေငး

ောဆယတရားရရး ရြါတယ

ြ ဖြးရစမေငး

နငငမေားဥြရဒ/ တရားရရး

ေြ ေစညးများနင ဥြရဒ

များ၊ ဥြရဒရရးရာစာေြများ

နင ေမေားေရာများြလယ

မေငး

ညန ကားေျကများစာေြ၊ တရားရး

များလကစ(ဒတယတ)၊ တရားမ၊

မြစမမရသြစစာေြများ၊ မဟာဗျဟာ

စမကနးစာေြများထတရဝမြနမြးမေငး

UNWomen၊ UNAFEI၊ UNODC၊

ICJ၊ WIPO၊ UNDP စသညေြ

ေစညးများမ ဥြရဒရရးရာစာေြ

စစရြါငး(၇၀)ေြ လကေရရဖြး၊

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ

၏စာ ကညတကတင ထားရမေငး၊

International Commission of Ju-

rists (ICJ) မ ထတရဝသည Interna-

tional Principles on the Independ-

ence and Accountability of

Judges, Lawyers and Prosecutors

စာေြ (မမနမာမြနဆေျက)ရတာငးေ၍

တရားရး စာ ကညတက (၄၃၂) ေနင

တရားသကကး (၁၂၁၅) ဦးထ မြနရဝရန

စစဉထားရမေငး၊

မဟာဗျဟာရညမနးေျက၂.၂. တရားရးေသကေဝနးတင သတငးေေျကေလကဆငရာ ေစေစဉများက တးမမငလြရဆာင

ရန

၂.၂.၁. တရားရး သတငးေေျက

ေလကဆငရာေစေစဉများက

ေရကာငေထညရြာ ရဆာငရက

မေငး၊

USC ၏ေငတာနကစာမျက

နာတင ရဒသတရားရးများ

ေရ ကာငး (ရနရာ၊ ရးေျန)

ရြာမြမေငး

ရရ ရမြးတရားရး သတငး

ေေျကေလကများရြာမြမေငး

USC ၏ သတငးေေျက

ေလကများ ရြာမြမေငး

USC နင

ရရ ရမြး

တရားရး

သတငး

ေေျက

ေလက

ေတက

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မြညသများေရနမြင မြညရထာငစတရား

လတရတာေျြ၊ တငးရဒသကကး/ မြညနယ

တရားလတရတာများရ တရားရး

သတငးမြန ကားရရးေြ များနင

ဆကသယရဆာငရကနငရန ြနးနြါတ

နင လြစာများက Website တင ရြာမြ

ရြးမေငး

တရားရး Website

သ ဝငရရာက ကညရ

သ ေရရေတကမာ

၂၀၁၅ ေနစ၊

ဒဇငဘာလ ၃၁ ရက

ရနတင ၂၆၉၁၇၁ ထ

ရရ ကာငး ရတရရ

သည။

ေြငး (၃) တရားစရငရရး၏လတလြမနင တာဝနယရဆာငရကမတက မမငတငရြးရန

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၃.၁. မြညသဘဏဍာက ေသးမြရာတင ြငလငးမမငသာမ ရဖြးတာဝနယမရရစရနေတက ဘတဂျက

နင ရငေသးစရတ ရငးတမးများကစမကကး ကြရန၊ မနကနမျတသည တစစတစစညးတညးရသာ ဘတဂျကက စမကကး ကြ

ရရးေတက စမးရဆာငရည တးမမငရန

၃.၁.၁. မြညရထာငစ တရား

လတရတာေျြနငတရားလတ

ရတာေဆငများတင တစစတစ

စညးတညးရသာ တရားရး

ဘတဂျကက စမကကး ကြသည

စမးရဆာငရည တးမမငမေငး၊

တစစတစစညးတညးရသာ

ဘတဂျကစနစ တးတက

ရောင မြလြမေငး

စကမြငမြလြရသာစနစ

တးတကရစဖြး hardware

ရထာကြမေငး

ြစများ၊ လမးညနများ

မြလြမေငး

တာဝနရသများက

သငတနး ရြးမေငး

ဘတဂျကရြာမြေျက

မြငဆငမေငး

ဘတဂျက/စမဝနထမး

များ၏ လေြေျက

ဆနးစစမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြနင

တငးရဒသကကး/မြညနယတရားလတ

ရတာများ၏ဘတဂျကများက မြည

ရထာငစေဆငတင တစလးတစစညး

တညး စစညးရဆာငရကရန ဘတဂျက

နင ရထာကြဌာနမ ရဆာငရကမေငး

တငးရဒသကကး/မြညနယတရားလတ

ရတာ များမဘတဂျကရငစာရငး

တာဝနရသများသ ရဆးရနးရငးလငးြ

များ မြလြမေငး

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြတင

Financial Database

သငတနးမြလြ မေငး

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ

တင Database system

ကစတငေသးမြ မေငး

၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏဍာ

ရရးနစေတက

ဘတဂျကေဆမြေျက

က ေေျနမတငမြ

ေသည။

၃.၁.၂. ရြါငးစညး ထားသည

မဟာဗျဟာစမကနးနငဘတ

ဂျက ဦးစားရြးေစေစဉများ၏

လြငနးစဉများက သးသြမေငး၊

USC၏လကရမဟာဗျဟာ

စမကနးက ကျမးကျင

သမြင ေကမြတမေငး

တရားစရငရရးဆငရာ

ဘတဂျကဦးစားရြးလြငနး

စဉက ကျမးကျငသမြင

ေကမြတမေငး

OUSC တင ေသးမြမည

ေြ ေစညးဆငရာနင

လြငနးစဉမမငတငမ

ေရကာငေထညရြာမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

၂၀၁၅ ေနစေတငး မဟာဗျဟာ စမ

ကနး နငဘတဂျက ဦးစားရြးေစ

ေစဉများ၏ လြငနးစဉများက

သးသြရဆာငရကနငမေငး မရြါ။

မဟာဗျဟာစမကနး

နင ဘတဂျက ဦးစား

ရြးေစေစဉများက

သတမတေျနေတငး

ရဆာငရကနငမေငး

မရြါ။

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၃.၂. မြညရထာငစတရားလတရတာေျြရးတင ထရရာကမရသည တရားစရငရရးစမေန ေမေတက

လေြသည စမးရဆာငရညများက မမငတငရန

၃.၂.၁. သတငးမြန ကားရရးဌာန /

သတငးေေျကေလကနညးြညာ

(IT) ဌာနနင စာေျနရတာ ေမန

ဆငရာဌာနစသညများက စတင

ြ စညးမေငး၊

စာေျနရတာေမန ဆငရာဌာန

ြ စညးမေငး

IT/မြညသဆကဆရရးဌာန

ြ စညးမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြရး၏

၂-၂-၂၀၁၅ ရကစြါ ရးတငးေမနေမတ

၂၁/ ၂၀၁၅မြင မြညရထာငစတရားလတ

ရတာေျြရးတင သတငးေေျကေလက

နညးြညာနင မြညသ ဆကဆရရး ဌာန

ကလညးရကာငး၊ မြညရထာငစတရား

စရငရရးကကး ကြမ ရးတင စာေျနရတာ

ဌာနကလညးရကာငး ြ စညးမေငး

ေေျနသတမတေျက

နင ေည ၂၀၁၅ ေနစ

ရြရြာ ဝါရ လ ၂ ရက

ရနတင ြ စညးနငေ

သည။

၃.၂.၂. မြညရထာငစတရား

လတရတာေျြတင IT စမး

ရဆာငရညများမမငတငမေငး၊

OUSC နင HCများေ ကား

ဆကသယမကနယကမြလြမေငး

ရရ ရနလငစငေတက

စကမြင ေလေရလျာက

စမသညစနစ မမငတငမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြ နင

တငးရဒသကကး/မြညနယတရားလတရတာ

များေ ကား ဆကသယမကနယကတည

ရဆာကရာတင လကရေရမေေရနေရ

EDMS စနစမြင ေျတဆကရန ရဆာင

ရကထားရမေငး

ေစးရေြ ေြါေဝငေမေားဝနကကးဌာန

များနငေျတဆကရမြာဆရန Video Con-

ferencing System က တြဆငမေငး

စာေျနရတာေမန ရလျာကထားမများက

နစေလက ကနြျတာမြငမတတမးတင

ထားရမေငး

ရရ ရနလငစငေတက စကမြင ေလ

ေရလျာကစမသညစနစက ရရ ရနရရ ရြ

နငလငစငဌာနမ ရဆာငရကမေငး

စာရကစာတမးများ နင

သတငးေေျကေလက

များရြးြရာတင တး

တက ရဆာငရကနငြါ

သည။

စာေျနရတာေမများ

ရလျာကထားမေငး

နငတရားလတရတာ

ရရ ရန/ေထကတနး

ရရ ရနလငစငစာရငး

များက ထရရာကစာ

မတတမးတငထားရ

သည။

၃.၂.၃ မြညရထာငစ တရား

လတရတာေျြရးဝနထမးများ

ေတက သတငးေေျကေလက

နညးြညာ (IT) သငတနးများ

ရြးမေငး၊

ဝနထမးများေားကနမြတာ

ေရမေေသငတနးရြးမေငး

ဝနထမးများေားကနမြတာ

ေဆငမမငသငတနးရြးမေငး

IT သငတနးရြးမေငး

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

Case Information System ေသးမြ

နညးသငတနး၊ ကနြျတာေရမေေ

သငတနးများက မြညရထာငစတရား

လတရတာေျြရးတငမြညရထာငစတရား

လတရတာေျြမ ဝနထမးများက ြေျ

သငတနးရြးမေငး၊

ဌာနေသးသးမ စာရရး

ဝနထမး ၄၆ ဦး က

ရလကျငသင ကားရြး

ေသည။

ေြငး(၄) - သာတညမျမ၊ မျတမနငဂဏသကခာ

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၄.၁. တရားသကကးများ၊ တရားရးဝနထမးများ၏ ဗဟသတ၊ လြငနးကျမးကျငမနင စမးရညများ

တးမမငရြးရန

၄.၁.၁. တရားသကကးများေတက

သာတညမျမ၊ မျတမနင ဂဏသကခာ

ဆငရာသငတနးများ

တးမမငြေျရြးမေငး၊

သငတနးမရဘာင၊ စာေြ

များနင နညးစနစများက

မြနလညသးသြမေငး၊ သငတနး

လေြေျကများက ဆနးစစမ

မြလြမေငး

လကရတ ကျမးကျငမေြါေဝင

ဦးစားရြးနယြယများတင

တရားသကကးများေတက

သငတနးများ တးေျ ရြးရန

ေစေစဉများ မြလြမေငး

(ဥြမာ စမေန ေရရးနငကကး ကြ

မဆငရာ ကျမးကျငမများ၊

မေငးစမေန ေမ)

တရားသကကးများေား ြမန

သငတနးရြးမေငး (လြငနးဝင

သငတနး မမးမသငတနး)

ဆရာမြစသငတနးရြးမေငး

ရဆးရနးြ၊ေလြရရဆးရနးြ၊

သငတနးများ မြလြမေငး၊

ောဆယတရားရရးေြ ေစညး

များနင ြးတသငတနးများ

ကျငးြမေငး

နငငမေားတရားရးများတင

တရားရရးေရာရများက တြက

ထားမေငး

လငယတရားသကကးများ

ေတက ြညာရတာသင

ေစေစဉများ ရဆာငရကမေငး

ေထး

ေရရး

ကကး

ြထမ

နစ

JICA ေကေညမြင ဒတယဖမနယ တရားသကကး

များလြငနးဝငသငတနး သငရးညနးတမးများ မြင

ဆငမြညစကမေငး၊ သင ကားနညးစနစေသစများ

တင Mock Case Study ရရးဆမေငး

သင ကားရရးေရထာကေကမြ ြစစညးများေမြစ

Flow Chart ရရးဆမေငး၊ Mock Case File၊ Facts

Finding များ က JICAနင ရဆာငရကမေငး

သငတနးလေြေျကများက ဆနးစစမေငး၊ သငတနး

သားများထမ သရဘာထားမတေျကများရရန Ques-

tionnaire များ မြစမေငးနင သငတနးတးတကရရး

ကစစများက JICA နငြးရြါငးရဆာငရကမေငး၊ ြမန

သငတနးများေမြစ ေရငေဆငတရားသကကးများ

မမးမသငတနးနင ဒတယဖမနယတရားသကကးများ

လြငနးဝငသငတနးေမတစဉ(၂၃)ြငလစေမေငး၊

ေဂေလြဘာသာရလကျငရရးသငတနးက UNDPနင

ြးရြါငးြငလစမေငး၊

“နငငတကာေနညာတစရငဆးမြတမတင တရားရး၏

ေေနးကဏဍေလြရရဆးရနးြ” က ဖဗတနနငင

ေရမေစကဥြရဒေကျ းရဆာင Allen & Overy Lim-

ited နင ြးရြါငး မြလြမေငး၊

“တရားစရငရရးဆငရာကျငဝတများေလြရရဆးရနးြ

”က ICJနငြးရြါငးမြလြမေငး

စငကာြဥြရဒရရးရာဝနကကးဌာနနင ြးရြါငး၍

“တရားသကကးများရစစြညနငးမဆငရာ ကျမးကျငမ

ေလြရ ရဆးရနးြ” နင “ဥြရဒရရးရာေဂေလြစာ

ေရညေရသး မမငသငတနး”များ ကျငးြမေငး၊

ောဆယ တရားစရငရရးသငတနးသ တရားရရး

ေရာရ(၂)ဦး၊ ဂျြနနငင ရလလာရရးေရးစဉသ

တရားရရးေရာရ (၃) ဦး၊ စငကာြတရားရး

ရလလာရရးေစေစဉတင တရားရရးေရာရ (၂) ဦး၊

သစရတးလျြညာသငဆေစေစဉတင တရားရရး

ေရာရ(၂)ဦးသားရရာကေမေငး

၂၀၁၅ေနစေတငး မြညရထာငစတရားသကကးေျြ

နင တရားသကကး/ တရားရရး ေရာရေဆငဆင

တသည ရဒသဆငရာေစညးေရဝး စစရြါငး ၃၇ ေ

သ တကရရာကေမေငး

၂၀၁၅ ေနစ JDS ြညာရတာသငဆ ေတက

တရားရရးေရာရ (၂) ဦးနင Youth Excellence

Scheme of China Program ြညာရတာသငဆ

ေတကတရားရရးေရာရ (၃)ဦး တ သားရရာကရန

စစဉရဆာငရကရြး မေငး

ရရ ရမြးတရားရး

ေသးမြသများ၏

ရကျနြမမာ

၆၂.၂% မ ၆၄.၂%

သမမငတက ေ

သည။

၄.၁.၂.တရားရးဝနထမးများ

ေတက မြညသလထ၏ရကျနြမ

က ထရရာကလရလာကစာတး

မမငနငသည စမးရညဆငရာ

သငတနးများ ြေျရြးမေငး၊

ရးဝနထမးများေတက ရလကျင

သင ကားရြးရန လေြေျကများ

က ဆနးစစ ရလလာမေငး

ရးဝနထမးများေတကစသတမတ

ထားသည သငရးညနးတမးများ

မြစရြါရစမေငး၊

ဝနထမးလကစ(များ) ရရးဆရန

လြငနးေြ သ တာဝနရြးေြ

မေငး၊

ရရ ရမြးတရားရးများတင

သငတနးများ ဦးစာရြးမေငး၊

ဝနထမးများေား ေမလကေ

သည သငတနးများရြးမေငး၊

ဝနထမးများေား ကျငဝတနင

စညးကမးဆငရာသငတနးများ

ရြးမေငး

ရရ ရမြး

တရားရး

များ

ေတက

ေထး

ေရရး

ကကး

ြထမနစ

တရားသကကးများနင ရးဝနထမးများ ၏ စမးရည၊

တရားစရငရရးဆငရာဘာသာရြနင ကျငဝတြ ဖြး

တးတကရစရရးေတက သငရးညနးတမးရရးဆမေငး၊

လကစစာေြထတရဝမေငး၊ သငတနးြေျမေငးများ

က USAID-PRLP နင ြးရြါငးရဆာငရက

ရရးေတက ေတတြညာြ ဖြးတးတကမဆငရာ

လြငနးေြ ြ စညး၍ ေရတေ က ြလယရရး

ရဆး ရနးြ မြလြမေငး

မြညရထာငစတရားလတရတာေျြနင USAID –

PRLP တြးရြါငးကျငးြသည တရားရးဝနထမး

သငတနးနင သငရးညနးတမးြ ဖြးရရးေစေစဉ

ေလြရရဆးရနးြကျငးြေဖြး ဝနထမး များေတက

Court Staff Curriculum ရရးဆရဆာငရကမေငး

တရားရးေသးမြ

သများ၏ရကျနြမ

ေား ဆနးစစတငး

တာနငမေငးမရြါ။

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၄.၂ တရားသကကးများ၏ြညာရြဆငရာ တးတကရရးေတကစမးရဆာငရညမမငတငရြးရန

၄.၂.၁ မြညရထာငစ တရား လတ

ရတာေျြ၏ရလကျငဌာန နင

တရားရရးရလကျငသငတနး

ရကျာငးတ၏စမးရဆာငရညမမင

တငရြးမေငး၊

ရလကျငသငတနးရကျာငး၏

ရဆာငရကမများက ရလလာရန

ဂျြနသ တစနစနစကကမ

ရလလာရရးသားရရာကမေငး

(JICA)

ေြ ေစညးတးတကမဆငရာ

စမကနး (ဥြမာ ေရထာက

ေြြစစညးများ၊ စာ ကညတက၊

IT၊ ြ စညးြ၊ ဝနထမးမြည

တငးမေငး၊ သငရးညနးတမး

တးတကမြစရြါရစမေငး၊

သငတနးဆရာရေါယမေငး၊

ဆရာမြစသငတနး)

ထြတနး

ေဆင

ဦးစား

ရြး

JICA နငြးရြါငး၍ ရလကျငဌာနနင ရလကျင

သငတနးရကျာငး စမးရဆာငရညမမငတငရြးမေငး

လြငနးတင သငတနးဌာန၏လေြေျကများက

ဆနးစစမေငး၊ ရလကျငသငတနးရကျာငး၏လေြ

သည ြစစညးများ၊ သင ကားရရး ေရထာကေကမြ

ြစစညးများရြးေြရန ရဆာငရကမေငး

သင ကားမ

ရထာကကြစစညး

(၁၆)မျး (မတတ

ကးစက၊ သလက

whiteboard၊

ရရာငစ ြရငတာ၊

ကနြျတာ၊ ြရ

ဂျကတာစသည)

ေား JICA မ

ရထာကြရြးေ

ြါသည။

ေြငး (၅) ေမများစစရဆးရာတငေေျနနငတစရမြးညရဆာငရကနငမေားရကာငးလာရစရန

မဟာဗျဟာရညမနးေျက ၅.၁. မေငးလြငနးစဉများ ေေျနမရဆာငရကနငမ တးတကလာရစရရးေတက ရရ ရမြး တရားရး၏

မေငးစမေန ေမေစေစဉဆငရာလြထးလြနညးများနင ေရကာငးဆးကျငစဉများတးမမငလြရဆာငရန

၅.၁.၁. တရားသကကးများနင

တရားရးဝနထမးများေတက

မေငးစမေန ေမဆငရာ သငတနး

များ ြေျရြးမေငး၊

ေမြညမြညဆငရာကျမးကျင

သ မြင OUSC၊ ေရငတရား

သကကးများ၊ တရားသကကး

ေသစများေတက သငတနး

စစဉရြးမေငး၊

ေမြညမြညဆငရာကျမးကျင

သမ HC၊ ေမများသည ဖမ

နယ တရားရးမ တရားသကကး

များက သငတနးရြးမေငး၊

ရရ ရမြးတရားရးတရားသကကး

များနင ဝနထမးများ ေတက

မေငးစမေန ေမေထးသငတနး

ြေျမေငး

မေငးစမေန ေရရးရလကျင

သင ကားမက သငရးညနး

တမးတင ထညသငး၍ ဆရာ

မြစသငတနးရြးမေငး

ရရ ရမြး

တရားရး

များေ

တက ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

တရားသကကးများနင တရားရးဝနထမး

များေတက မေငးစမေနေမဆငရာ

သငတနးများက U S A I D - P R L P

ကျမးကျငသမြင မြညရထာငစတရား

လတရတာေျြ၊ရလကျငသငတနးရကျာငး

၏ြမနသငတနးများနင ရရ ရမြးတရားရး

များ၏တရားသကကးများ နငရးဝနထမးများ

ေတက ေထးသငတနးများ (၅) ကကမ

ြငလစေမေငး

ရရ ရမြးတရားရးများ

၏မေငးဖြးမြတမနနး

များမာ တရားမမ

၁၂၅% နင ရာဇဝတမ

၁၂၅%မြစဖြး ရညမနး

ေျကထကရကျာလနေ

သည။

ကန ကာမများ ရလျာ

ေျနငမမာ-(၂) နစ

ေထက ကန ကာေမ

များ ၂၇% နင (၁) နစ

ေထက ကန ကာ ေမ

များ ၂၄%ေထရလျာ

ေျနငေသည။

ေမရရ ဆငးမနနးမာ

ရာဇဝတမများတင

ရလျာနညးေဖြး

တရားမမများတင

မမငတကေသည။

၅.၁.၂.မေငးစမေန ေမဆငရာ

လြထးလြနညးများနင

ေရကာငးဆးကျငစဉများက

မမငတငရြးမေငး၊

OUSC တင တာဝနရသများ

(ရရ ရမြးတရားရးမ တရား

သကကးများ)နင မေငးစမေန ေမ

ရကာမတ ြ စညးမေငး

မေငးလြငနးစဉဇယားရရးဆ

မေငး၊ ဆနးစစရလလာမေငး

တရားရး ၃ ရးတင စမးသြ

လြထးလြနညးများ စတင

ရဆာငရကမေငး

နငငမေားသ တရားမဆငစာ

ရြးြသညလြငနးစဉက

မြနလညသးသြမေငး

ောဆယရဒသေတငးတရားမ

ဆငစာေျေြမ လယကရစရန

စမးရဆာငရည မမငတငမေငး

ရရ ရမြး

တရားရး

များ

ေ တက

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

မေငးစမေနေမဆငရာ လြထးလြနညး

များနင ေရကာငးဆးကျငစဉများက

မမငတငရြးရနေတက မြညရထာငစ

တရားလတရတာေျြ၏ မေငးစမေနေမ

ရကာမတက ြ စညးမေငး

ေမသားေမလာနငြတသတ၍ြမြဇယား

များနင ရလလာဆနးစစမများ မြလြ

မေငး

မေငးစမေနေမဆငရာ စသတမတေျက

များ၊ မဝါဒများနင လြထးလြနညးများ

က ေျမတ၍ ၂၀၁၅ ေနစ ဇလငလ ၁ရက

ရနမစတငဖြး ရရ ရမြးတရားရးများတင

စမးသြကျငသးမေငး

ောဆယရဒသေတငး တရားမဆငစာေျ

ေြမလယကရစရန ရဆာငရကမည ကစစ

များနငစြလျဉး၍စာတမးရရးသားတငမြ

မေငး

၅.၁.၃. မေငးစမေန ေမ ဆငရာ

လြထးလြနညးတငရမြာငးလ

မများက ေျတဆကရဆာငရက

ရြးမေငး၊

ရရ ရမြးတရားရးရ မြညသနင

ေဓကသကဆငသများ(ဥြမာ

ရ၊ ဥြရဒေရာရ၊ ရရ ရနများ)

သ မေငးစမေန ေမဆငရာ

ရမြာငးလမများက ရငးလငး

ရမြာမြရန ေစေစဉ မြလြ

မေငး

ရရ ရမြး

တရားရး

များ

ေတက

ေထး

ေရရးကကး

ြထမနစ

တရားရးများတင ေမသားေမလာစမ

ေနေမေစေစဉရမြာငးလမများနင ြတ

သက၍ တရားရး Website တင သတငး

ေေျကေလကများလငတငမေငး၊

မြညသများနင မတြကေြ ေစညးများ

က ရရ ရမြးတရားရးေစညးေရဝးများ

တင ရငးလငးရမြာ ကားမေငး

ေမသားေမလာစမေနေမ ေစေစဉေတငး

ေရကာငေထညရြာရဆာငရကနငရန

ရရ ရမြးတရားရးများသ မြစမနင တရားမ

မများစစရဆးရာတင ေသးမြရန နမနာ

ြစများ ရြးြမေငး

၅.၁.၄ ရရ ရမြးတရားရးများတင

ေေျကေလကကနးဂဏနးများ

(ဥြမာေားမြင မြကခဒနနစ

ေလက ေမဖြးစးမ၊ စစရဆးဆ

ေမများ၏ ကာမမငေျန၊ ရရ ရမြး

တရားရးများနငတစနငငလး၏

ေမစရငဆးမြတရန ကန ကာ

သည ေေျနတက) ရကာကယ

မေငးနင၄ငးရနာကေေျက

ေလက ကနးဂဏာနး ရကာက

ယသညနညးလမးများ ကတစ

နငငလးေတငးေတာ ေထ

တးမမငမေငး၊

လကရမေငးစာရငးများက

မြနလည သးသြမေငး၊ လေြ

သညများ (ဥြမာ ရမာရတာ

ယာဉမေငးများက ေမေားမေငး

များနင ေမေားေစရငေမေငး)က

ရမြာငးလရဆာငရကမေငး

မေငးစမေန ေမ၏တးတကမ

က သရရန တစနငငလး၏

မေငးစာရငးများက ဆနးစစ

ရလလာမေငး

မေငးစးဆငးမေရမေေရန

ဆငရာ ေရသးစတေေျက

ေလကများ ရရရနေတက

ရရ ရမြးတရားရးရ ဖြးမြတဖြး

ေမများက နမနာ ရကာက

ယ၍ စစတမးမြလြမေငး

ထြတနး

ေဆင

ဦးစားရြး

ရရ ရမြးတရားရးများတင ေေျကေလက

ကနးဂဏနးများ (ဥြမာ မြကခဒနနစ ေ

လက ေမဖြးစးမ၊ စစရဆးဆေမများ ၏

ကာမမငေျနရကာကယမေငး၊ ရရ ရမြး

တရားရးများနင တစနငငလး၏ ေမ

စရငဆးမြတရန ကန ကာသညေေျနတ

က) ရကာကယမေငး