nl commed by md37

8/18/2019 NL ComMed by MD37

1/43


2/43

คน

เอกสาร สรปCOMMED for NL ฉบับน จัดทาข นเพ อสรปเน อหาสาระของวชา เวชศาสตร

ชมชน สาหรับนักศกษาชั นพรคลนก

ซ งจัดสอนโดยคณาจารยภาคเวชศาสตรชมชน

คณะแพทยศาสตร

มหาวทยาลัยขอนแกน และคาดวานาจะออกสอบ NL เน องจากจัดทาข นตาม KEYWORD

เกณฑแพทยสภา โดยเน อหาสาระประกอบดวย Quantitative Method ทั ง 13 คาบ ทั งน อาจ

ไมครอบคลมเน อหาในสวน Epidemiology หรอ Epistat ในบางประเดน ทางผ จัดทาก

ขออภัยมา ณ ท น ดวย

ขอขอบคณ

คณะครอาจารย

ท ไดถายทอดวชาความร ให

ขอบคณ

อ.

สชาดา

ภัยหลกล

ท ตรวจสอบความถกตองของขอมลเอกสารกอนนาไปเผยแพร ขอบคณรานถายเอกสารท ถายเอกสารนามาสงใหทกวัน

ขอบคณเพ อนๆ Med37 ท นั งแกะเทปทกคาพดในชั นเรยน แมบานท ทาความสะอาดหองเรยนของเรา

เพ อใหการเรยนของเราเปนไปดวยความราบร นตลอดมา เปนอยางสงมา ณ ท น ดวย

ผ จัดทา

นศพ. กัณณพนต อานามนารถ


3/43

สรป COMMED For NL

หมายเหตตัวยอ ท ใชในเอกสารน

OR = Odds Ratio

RR= Risk Ratio = Relative Risk

HR = Hazard Ratio

CC = Correlation Coefficient

Null = Null Hypothesis

Alternative = Alternative Hypothesis

NNT = Number of Needed to Treat

NNH = Number of Needed to Harm

Sen = Sensitivity Spec = Specificity

PLR = Positive Likelihood Ratio

NLR = Negative Likelihood Ratio

PPV = Positive Predictive Value

NPV = Negative Predictive Value

RCT = Randomised Control Trial

Mean = Arithmetic mean = X-Bar [Med=Median = มธัยฐาน Mod=Mode=ฐานนยม]

CI = Confident Interval

Sim = Simple Sys = System(atic)

Rep = Representative Pop = Population

Prob = Probability

ARR = Absolute Risk Reduction


4/43

Quantitative Methods 1

สถตในการทาเวชปฏบัต : ซักประวัตเช อมโยงอาการเพ อวนจฉัยโรค / ใชประเมนผลLabโดยคาดวานาจะ

ถก / ใชขอมลระบาดวทยาวนจฉัยและสั งการรักษา

Statistics = สถต = คาท ไดจาก ‘ขอมลตวัอยาง’

Parameter = คาท วัดไดจาก ‘ประชากร’ >> อธบายลักษณะประชากรเปน คาคงท เช น คาเฉล ย สัดสวน

การวจัยเชงคณภาพ [Qualitative Research]

หาความจรงในธรรมชาต [Naturalistic inquiry] มองภาพรวมท กมต[Holistic perspective]ดวย

ตวัผ วจัย หาความสัมพันธปรากฏการณกับสภาพแวดลอม ตความสรางขอมลแบบ อปนัย [Inductive

analysis]

เพ อใหไดขอมลท อ มตวั !!!!!!

วธเกบขอมล

สัมภาษณเชงลก [Indept Interview] >> พดตามธรรมชาตแบบไมมกาหนดกฎเกณฑ ไม มลาดับ

สนทนากล ม [Focus group discussion] >> Modจดประเดน ท เหลอแสดงความคดเหน = SG

การสังเกต [Observation] >> แบบมสวนรวม = ไปอย กับเขา / ไม มสวนรวม = สั งเกตอย วงนอก

ตั วแปร เชงคณภาพ [Qualitative Variable] กลาวถงแค ช อ คา ความถ

Nominal Scale = บอกมากนอยไมได เชน อาชพ ระดับการศกษา

Ordinal Scale = บอกมากนอยได [ระยะหางระหวางข ั นไมเทากัน] เชน stage tumor

การวจัยเชงปรมาณ [Quantitative Research]

เพ อใหได Representative Data !!!!!! [ขอมลท เปนตัวแทนประชากร] จาก Representative

Sample [กล มตวัอยางท เปนตัวแทนประชากร]

ความนาเช อถอของตัวอยาง = มการใชวธส ม[ความนาจะเปน]ตอนเลอก + มขนาดท เพยงพอ

ตั วแปร เชงปรมาณ [Quantitative Variable]

Interval Scale = บอกมากนอยได แต ไมม 0จรง เชน Temp IQ

Ratio Scale = บอกมากนอยได และม 0จรง เชน น าหนัก สวนสง เงน ระยะทาง


5/43

สถตท ใชในการวเคราะหขอมล

เปนสถตบรรยาย/พรรณนา โดยการนาเสนอเปน บทความ ก งกราฟ กราฟลวน บลาๆๆ[ชั งมัน--*]

จะศกษาในกล มเลกใหญกได แต ผลการว เคราะหนามาอธบายไดแค กล มท ศกษา เทานั น

ถาเปนขอมลเชงคณภาพ

Proportion = สัดสวน A/A+B [3พยางค3ตัว]

Ratio = อัตราสวน A/B หรอ A:B [2พยางค2ตวั]

Percentage = รอยละ มอะไรจากอะไรก %กวาไป [มก %จากทั งหมด]

Frequency = ความถ พวกตารางแจกแจงความถ ท โชววาอะไรมความถ เทาไร

ถาเปนขอมลเชงปรมาณ

Minimium = ต าสด Maximium = สงสด

Central Tendency [คาแนวโนม ‘เขาส ’ ศนยกลาง] = Mean Median Mode

3ตัวเทากันหมด = โคงปกต

Median เปนคาของขอมลท อย ตรงกลางเสมอ

เบดานไหน=ดาน/หางนั นยบ สวน Mod ใหดวาดานไหนความถ สงกวา[เราร Medianแลวชม]

Dispersion [คาการกระจายจากคากลาง] [ทาสะทอนดาเมจของSpectreสนะ-*-]

Standard Deviation [SD] .ใชไดเม อกระจายปกตเทานั น x+sd=68% x+2sd=95%

Inter-Quartile Range .ใชตอนกระจายไมปกต [พสัยควอไทล] = Q3 – Q1

Q2 = D5 = P50 = Median [Quartile4 Decile10 Percentile100] [คดเลขเทยบกันปกตไปเลย^^]

กราฟท ใชประเมน Normality [ถางายๆกใชกราฟ ถายากๆๆกหันไปใชสถต]

Scatter Plot จดกระจาย ถาลากเสนสมมตไดตรง = กระจายปกต

Histogram กราฟแทงธรรมดาธรรมดา ดงายงาย แตรายละเอยดนอยฉบ-*-

Stem and Leaf plot [แผนภมตนใบ] รายละเอยดเยอะ แตดยาก-*-

Box plot กราฟรปกลอง ถาMedianอย กลาง = กระจายโคงปกต


6/43

การประเมนวา ‘ขอมลเชงปรมาณ’ แจกแจงเปนโคงปกตหรอไม [ประเมน Normality]

Kolmogorov-Smirnov Test >> ไมร xbar/ความแปรปรวนของประชากร

Shapiro-Wilk Test >> ร /ไมร xbar/ความแปรปรวนของประชากร แตsample sizeตองไมเกน50

Smirnoff มันขวดละ50กวาบาท ชม ก จาไปเลย smirnov sample size มากกวา50^_^

4คาถามแปลผล p-value ประเมน Normality

1.นอยกวาหรอเทากับ 0.05 ???

2.Significant ???

3.แตกตาง ???

4.เปนโคงปกต ???

แถม!!

ถาโคงเบซาย เกดจากเรา Under Estimate คากลาง[ท เหมาะสม] >> ใช X-bar

ถาโคงเบขวา เกดจากเรา Over Estimate คากลาง[ท เหมาะสม] >> ใช X-bar

กราฟเบซายเบขวา ควรใชคากลาง Medianเสมอ [กมันกลางตลอดปตลอดชาตอย แลว]

สามารแปลงตัวแปรเชงปรมาณจะเปนตวัแปรเชงคณภาพได โดยใช Cut-off point

0จรง คอตัดเลขนั นออกไปแลวยังแปลได เช น ไมมน าหนัก ไมมระยะทาง ไมมเงน [ตัดออกแลวแปลร เร อง]

0ไมจรง คอตัดเลขออกแลวมันกแบบ เออ..... เชน ไมมอณหภม ไม มIQ [ตัดออกแลวแปลไมร เร อง]

เชน 0องศาเซลเซยส คอจดเยอกแขงของน าท ความดัน1บรรยากาศ ความสงระดับน าทะเล


7/43


Statistical Inference[สถตอางอง] เปนคาท บอกวา rep sam ท ศกษาอางองถง pop ไดถกตองแคไหน

ปกตจะใช 95%CI [สัดสวน คากลาง / RR OR HR] กับ p-value

Rep sam ท ด ก มาจาก ใชProbในการส ม+ขนาดตัวอยางท เพยงพอ

Risk Ratio / Relative Risk = [A/A+B] / [C/C+D] [ค-ค]

กคอเอาR1 / R2 โดย Rก=คนเปน/คนท ั งหมดในบรรทัดนั น [อาจจะเปรยบเทยบ exposer]

Odds Ratio = [A/B] / [C/D] >>> AD / BC [ค-ค]

ความหมายทางสถต = โอกาสมปจจยัแลวเกดเหตการณ / โอกาสการไมเกดของเหตการณ

ความหมายในงานวจัย[case control] จะเปนแบบท ตัดบางสวนท งเพราะเปน rare case

Hazard Ratio [จะตองคด person time at risk] =/ประมาณ Incidence Rate Ratio [ค-ค]

Incidence Density >> ใน1ป คนท เปนโรคxจะตายจากcomplicationของโรคxเทาไร [คน/คน-ป]

Cumulative Incidence >> 1ปจะมคนตายเทาไร [สั นๆหวนๆ]


8/43

Alternative Hypothesis >> สมมตฐานแหงความแตกตาง [มันแตกตางกันเลยมความสัมพันธกัน]

จะม ≠ > >> เหต

Cohort Study = เหต >>> ผล

Cross sectional study = เหต ผล พร อมๆกันในชวงเวลาใดเวลาหน ง

Interventional Study คอ ผ วจัย ใส factor ให ผ ถกวจัย

1.Experimental study [RCT] ตองมครบ Triad ค อ

1.ตองมintervention 2.ตองมControl group 3. ตองม Randomization

2.Quasi-experimental study [nonRCT] คอตองไมครบTriad แต ตองมขอแรกเสมอ [มInterventionไง]

Alpha Error [ Type I Error] ความนาจะเปนท จะสรปผด หากสรปวาแตกตาง : มาตรฐาน5%

ทางานวจยัวายา AตางจากยาB แล วจะใหออกมาเหมอนไดก ครั ง [ความจรงคอตาง]

Beta Error [Type II Error] ความนาจะเปนท จะสรปผดหากสรปวาไมแตกตาง : มาตรฐาน10% 20%

ทางานวจยัวายา AเหมอนยาB แล วจะใหออกมาไมเหมอนก ครั ง [ความจรงคอไมตาง]


9/43

Power of the Test = 1-Beta [บางทpower นอยกอาจจะเกดจากsample sizeไมพอกไดนะ]

P-value คอ ความนาจะเปนท เราสรปผด ถาปฏเสธ Null แลวยอมรับ Alternative [คอโอกาสผดถาวาตาง]

Areaท significant ของ P-valueคอ ≤ 0.05 [ท ไมsigก > 0.05 ข นไป]

4คาถามแปลผล p-value ประเมน ความสัมพันธอยางมนัยสาคัญทางสถต ระหว าง ‘ตัวแปร’ 2ตัวข นไป

1.นอยกวาหรอเทากับ 0.05 ???

2.Significant ???

3.แตกตาง ???

4.ตัวแปรมความสัมพันธกัน ???

แถม !!!!

NNT[รักษา]=NNH[ปองกันเจบปวย]=1/ARR NNTนอยด NNHมากด ความนาเช อถอ : HR > RR > OR

95%CI จะนาเช อถอตองแคบกวาและประชากรใหญกวา และ ไมครอม Null Value [ถาครอมกผดแตเกด]

Oddsจะใชไดทกงานวจัย แตRR HRจะใชไดในงานท ให เหต กอนผล outcomeกอนปจจยัคอ cohort +

intervention

CC = 0 ไมใชไมมความสัมพันธกันนะ มันไมมความสัมพันธท แสดงเปนกราฟเสนตรงได [จะเปนเสนโคง]

OR RR HR ไมมคาลบ [0กับ+ มาหารกั น มันกมไดแค 0 + infinity แค นั น]

OddsกับRisk เราสมมตวาไมมloss follow upเลย แตHazardคดตามจรง แตคามันจะไมตางกันใน Acute

Disease

Alpha Beta เปนเพดานท เรากาหนดกอนเร มงาน แต p-value คอคาท เราวัดไดหลังจากทางาน

แตกตาง = ไมเหมอน = ม ความสัมพันธ ไม แตกตาง = เหมอน = ไมมความสัมพันธ

ถาไมบอกอะไร กคอคา crude OR/RR ถาควบคมอทธพลของ....[มmultifactorialละ] ก เปน adjusted แทน

ตวัแปรVariable

ตวัแปรเชงคณภาพ >> Qualitative , Categorical , Dichotomous[ใช/ไมใช] , Polytomous

ตวัแปรเชงปรมาณ >> Quantitative , Discrete[ไมมทศนยม] , Continuous [มทศนยม]


10/43


Systematic Error = Bias + Chance [ถาไมเลอกมาแบบอคต ส มไปส มมามนักเกดerror ไดอย ด]

เกดจากการออกแบบงานวจัยและการเกบขอมลท ไมรัดกมพอ

การเพ มประชากร ลดไดแค random error สวน sys error ไมมอะไรมาชวยไดเลย

1.Information Bias = การกระทาตอแหลใดใดกตามท ทาใหขอมลfake

Mearsurement error = วัดไดหวย : เคร องกาก คนวัดหวย คนทดลองไมยอม สภาพรอบๆไมเหมอน

Recall bias = จาไมได นกไดไมหมด นกไดไมครบ นกไมไดแลวแถ

อคตจากผ สัมภาษณ = อยากได..>> ม อคตตอนเกบขอมล เชนถามนา วัดซ าซาก > 1.ตองสัมผัสปจจัย 2.มความสัมพันธกัน 3.ไมเปนintermediate step

Statistically Significant Association คอสถตท ใชทดความสัมพันธระหวางตัวแปร [คณภาพ/ปรมาณ]

1. คณภาพ – คณภาพ [คค] >> Pearson chi-square คค=ไค สแคว [ข นดวยpearson]

2.คณภาพ – ปรมาณ [คป] >> Student t-test

3.ปรมาณ – ปรมาณ [ปป] >> Pearson Correlation [ข นดวยpearson] ไม ใช คค เลยเป น คอรเลชั น


11/43

Pearson Chi Square [คค]

1.กล มตัวอยางตองเปนอสระตอกัน ถาไมกใช McNemar Chi Square

2.ตองมสเกลแบบ Nominal scale ถาไมกใช Ordinal Chi Square [linear by linear association]

3.ตองไมม zero cell [ไมมชองไหนเปน0] ถามกใช Fisher exact test

4.คาคาดหวัง ชองท นอยกวา5ตองไมเกน20%ของจานวนcellทั งหมดถาเกนกใช Fisher exact test

คาคาดหวัง = [ผลรวมแนวตั ง X ผลรวมแนวนอน] / ผลรวมทั งหมด

Student t-test [คป] [มันมตวัแปรเชงปรมาณมาเก ยวของ เลยใชคากลางเปน Xbar ไปกอน]

1.กล มตัวอยางตองเปนอสระตอกัน ถาไมกใช Paired t-test

2.ทั ง2 กล ม ตองกระจายเปนโคงปกต ถ าไมกใช Median และ Mann-Whitney U test

3.รปรางการกระจายของตัวแปรปรมาณทั ง2กล มตองเหมอนกัน

Pearson Correlation [ปป]

1.ตองกระจายเปนโคงปกต ถ าไมกใช Kendall correlation / Spearman correlation

ยังสามารถใชหาความสัมพันธของ คค ไดถาหากเปน Ordinal scaleทั งค

แถม!!!!!

การควบคมอทธพลของ Confounding Factor

ระยะวางแผนการทดลอง

จากัดประเภทคนเขารวม จับค [Matching] Randomization

ระยะวเคราะหขอมล

Univariate analysis ว เคราะหตวัแปรเด ยว สนใจการกระจายของตัวแปร1ตัว

Bivariate analysis วเคราะหตัวแปร2ตวั สนใจการการกระจายตัวแปร2ตัว ดการแปรผัน2ตวัไป

พรอมกัน

Stratified analysis [Mantel-Haenszel estimate] >> ให แบงคนเปนstratum[ชั นๆ] โดยแยกตามปจจัยท คาดวาจะเปน Confounding factor เชน แบงกล มอายตอนทาวจับโรคหัวใจ

Multivariate analysis [Logistic analysis] วเคราะหตัวแปร3ตัวข นไปซ งมผลตอผลการทดลอง


12/43

ANOVA = 1outcome1ปจจัย >>> วัดBPใหยาจรงยาหลอก+คมไขมันbaseline

หลกัการเหมอน Student t-test แตใชกรณ ม ตัวแปรคณภาพ 3 ตั วข นไป

ANCOVA = 1outcomeหลายปจจัย >>> ทดลองยาใหมโดยดผลการลดความดัน + ค มไขมันbaseline

หรอใชในแบบ 1 outcome 1 ปจจัย แตเปน Before & After design

มนัยสาคัญทางสถต ไมมนัยสาคัญทางคลนก >> ยาเกดside effectบอย แตคนกไมแสดงอาการ/นดหนอย

ไมมนัยสาคัญทางสถต ม นัยสาคัญทางคลนก >> ผาตดัตาย1จากลานคน เปนขาวไปทั ว [แบร!!]

Internal validity = ผลท ออกมาจากงานวจยั ตอบคาถามท เราต ั งไวตั งแตตอนแรกไดดพอหรอไม

External validity = ผลสรปงานวจัยเรา อางองประชากรไดไหม [auto feedbackเราเลอกsampleมาดไหม]

Related sample [กล มตวัอยางไมเปนอสระตอกัน]

1. before and after [วัดในคนเดยวกอน-หลัง]

2. Matching เชนการจับค Case / Control ใหมลกัษณะเหมอนกันในลักษณะสาคัญ เชน เพศ อาย

ถ นท อย


13/43



14/43

Case report : 1คน1โรค มารพ. [มักเปนโรคท ไมคอยพบไมเคยเจอมากอน]

Case series report : หลายคน1โรค มารพ. [โรคเกดใหม หร อเก ยวของปจจยัหลายๆอยาง]

Crossectional study = Prevalence survey

Surveillence = Incidence study

Ecological study = อธบายการเกดโรคในระดับประชากร [คนเยอะๆหญายๆ]


15/43


16/43

Random sampling = Randomised การส มตวัอยาง

ทาเพ อใหไดsample จาก Pop

Sample Allocation = Randomization

จดักล ม sample วาจะใหอย กล มไหน [ใชกับ

Intervention]

Population = คนท ั งหมดท เอาผลการวจัยไปใชดวยได

Target population = ประชากรตามวัตถประสงคท กาหนด

Study population = ประชากรท คัดเลอกผานเกณฑ Eligibility criteria

Eligibility criteria = Inclusion criteria + exclusion criteria

Sample = สวนหน งของประชากรท ถกเลอกมา

Sample unit = หนวยท กาหนดข นเพ อการส ม

Sampling frame = รายการหนวยตัวอยางในขอบเขตท ศกษาเพ อการส มตวัอยาง[ตองสมบรณ ทันสมัย]


17/43

Simple >> จับฉลาก ตารางเลขส ม

Systematic >> ส มแบบเปนลาดับกาหนดเอง [มsampling intervalคอ I = N/n I=ชวง N=all n=คนท จะเอา]

Stratified >> กล มจะเปนแบบ AAAA BBBB CCCC ส มมา AA BB CC [ไมเยอะเพราะส มไงกครบ]

Cluster >> กล มเปนแบบ ABCC AABC ABBC [คละม ัว] ส มมา AAABBBBBCCC [ตองเยอะๆเดะมะครบ]

Multistage >> ครั งแรกใช simple/systematic ครั ง2345…..จะใชอะไรกเชญ !!!!

Convinience >> สะดวกสบาย , เอางายเขาวา

Purposive >> เลอกเอาตามท อยากจะเอา [ท ตั งวัตถประสงคไว]

Quota >> จกมาตามคณสมบัต แล วจัดกล มตอตามใจ

Snowball >> เร องซอนเรนหาตัวยาก เชนตดยา ช บอกกันตอไปเร อยๆ [ลกบอลหมะกล งๆ ใหญข นเร อยๆ]

PQd โจทย ‘มักจะ’ ใหมา

คา Z ไดจากตาราง !!!! >>> โดยปกต ก าหนดความเช อม ัน 95% Z = 1.96


18/43

PกับQไมตองซเรยส สลับกันยังไงมนักออกมาไมมทางผด [นอกจากเจอแสดงวธทาT_T]

Sample Allocation = การจัดสรรตัวอยาง แยงเปนกล มทดลอง/ควบคม ตองมจานวนเทากัน ไมลาเอยง

Randomization = กระจายแบบส ม

จดัสรรแบบส ม (Random allocation) : การโยนเหรยญ จับสลาก ใชตารางเลขส ม

จดัสรรแบบบลอก (Block randomization) :กาหนดใหแตละบลอกมตัวอยาง 4 ตัวอยาง และจัดเรยง

อันดับสลับกัน เชน CCEE CECE CEEC EECC ECEC ( C= control E=Experiment) แลวส มบลอก

จดัสรรแบบแบงชั น (Stratified allocation) : ทาโดยหลักท วาตัวแปรของการแบงชั นมสวนสาคัญตอการรักษา หากไมเทากัน จะทาใหผลรวมของการศกษา เปล ยนไป เชน ระยะตางๆของมะเรง Non-randomization = กระจายแบบไมส ม[โอกาสกระจายไมเทากัน][ทาแบบส มไมได/ขอกาหนดไมชัดเจน]

Blinded ด ดดวา มันblindคนท เก ยวของกับขอมลไหม เชน

1. Blind กล มตวัอยาง >>> ไมร วาตัวเองไดยา A หร อ ยา B

2. Blind คนใหยา / คนใส Intervention

3. Blind คนวัดผล / คนบั นทกขอมล

พยายามอยาไปยดตดตรงคาแบบ แพทย พยาบาล เจ าหนาท ให ดบทบาทหนาท ดกวา ^_^


19/43


ความชก = Prevalence >>> มองเปนความถ สะสม >> old case [มองเปนall caseกได]

อบัตการณ = Incidence >>> มองเปนความถ ท ผดข นเปนหยอมๆ >> new case

เวลาดวาอะไรเพ มลด [สมการคราวๆ] Prev = Inci x duration


20/43

ประมดประชากร

1.สามเหล ยมหนาจ ัว >> เกดมาก ตายมาก คมเกดไมได

2.เจดย >> เกดมาก ตายมาก คมเกดไมได แต เดกทารกรอดดข น

3.รวงผ ง >> คมกาเนดด การแพทย ด [อัตราเกดตายต านานๆ]

4.ระฆัง >> คมกาเนดไมด การแพทย ด [อัตราเกดคงท มานาน แลวอย ดดกสง]

5.เจดยฐานสอบ >> อัตราเกดตาย ลดลงเรวฉับพลัน [ภัยพบัต สงคราม ]

Basic ท เอาไวคดเลนๆ จะไดไมตองจามาก [ตามสังคมมอตน]

ประชากรเพ ม = เกด / ยายเขา

ประชากรลด = ตาย/ยายออก [จะเปนภัยพบัตธรรมชาตกยังด]

[สวนตัวจะจาแบบน ] สามเหล ยม สามเหล ยมฐานบาน โดม โดมฐานบาน


21/43

ส เหล ยมเบ ยว -*-

ตารางชพ >>> คอตารางแสดงขอมลเก ยวกับตัวเลขเก ยวกบัความยนยาวของชวงชวตประชากรกล มหน ง


22/43


Exposure คอ เหตปจจัยใดๆกตามท ประชากรมอย ไดรับ หรอ สัมผัส ซ งอาจกอใหเกดผลทั งในแงด(เปน

ปจจัยปองกัน) หรอแงราย (เปนปจจัยเส ยง) หรอไมมผลใดๆเลยกใด

Outcome ช ออ นไดแกตัวแปรตาม(dependent variable), response คอภาวะท คาดวาจะเปนผลท เกดจาก

exposure ซ งอาจเปนไดทั งผลดหรอผลราย กได

•ตวัตั ง หรอ เศษ (numerator) ไดแก จานวนบคคลท ปวย จานวนเหตการณ

•ตวัหาร หรอ สวน (denominator) ไดแก จานวนประชากรท ศกษา

•เวลา (time) ไดแก ระยะเวลาท สังเกต หรอ ศกษา อาจมหนวยเปนเดอนหรอ ปกได


23/43


24/43

Descriptive cross‐sectional studies: ศกษาขนาดของ ปญหา หรอ ปจจัยของการเกดโรค เพ อศกษาธรรมชาตของการเกดโรค นั น Analytical cross sectional studies: ศกษา ความสัมพันธของตัวแปร หรอ ปจจัยตางๆ ทั งในแงของ

ทศทาง หรอ ความสัมพันธทั งในขั นตอนของการสรางและการพสจนสมมตฐาน

Selection bias = ความผดพลาดท เกดจากขั นตอนการคัดเลอก ประชากรท มาศกษาท ไมเหมาะสม ซ งการ

เลอก นั นไปเก ยวของกับ

สถานะของการเปน case การเปน controlสถานะของการม หรอไมม ปจจัยท ตองการศกษา

Survival bias = การเปล ยนแปลงจานวนประชากรท เราศกษา [นกยายถ น] [ไมเกดในcohortเพราะเราตาม

ตลอด ถงจะยายไปไหนเรากจะตาม!!!]

Cohort ใชคนเยอะ เวลาเยอะ เปลองงบ ดในrare exposure recallBIASมนอย ตามย งยาก คนหายได

Case control คนไมมาก งบนอยกวา ดในrare disease recallBIASเพยบ ไมตองตาม หายชั งมนั

เกบชอมลเรว

Crossectional คนแลวแต งบตามคน เวลาตอนนั น recallBIASไมม[ไมตองนก] คนหาย/ไมหายกได

บอกกอนหลังไมได!!!


25/43


การวจัยเชงทดลองทางคลนก (Experimental Study)

1. จดม งหมายของการวจยัเชงทดลองทางคลนก

การรักษามประโยชนไหม ถามหลายทาง ทางไหนดกวา

2. ลักษณะสาคัญของวธการวจัยเชงทดลอง

นักวจัยเปนผ ใสปจจยั (Treatment) ใหแกผ ปวย และพยายามควบคมอทธพลของปจจยัอ นๆ ท

มผลตอผลลัพธการวัด วามอยางเทาเทยมกันในกล มทดลองและกล มควบคม

รปแบบมาตรฐาน/นาเช อถอสด = RandomizedControlled Trial (RCT) ซ งวธการออกแบบรปแบบ

การทดลองปลกยอยในรายละเอยดลงไปไดอก เชนรปแบบ Cross-Over Design

หากไมมแบงแบบส ม หรอ ไมมcontrol = การวจัยเชงก งทดลอง (Quasi-experimental study)

3. รปแบบการวจยัเชงทดลองท ใชบอย

3.1 ลักษณะสาคัญของ Randomized Controlled Trial (RCT)

มขั นตอนการแบงผ ปวยเปนกล มทดลองและกล มควบคมโดยการส ม (Random Allocation of

Treatment) ทาใหการเขากล มเปนไปโดยไมมอคต ปจจัยหรอตัวแปรกวนตางๆ (Confounders) ม

โอกาสท จะกระจายอยางเทาเทยมกันทั งสองกล ม

3.2 ลักษณะสาคัญของ Cross-Over Design

คอรปแบบ Randomized Controlled Trial ท เม อทดลองไประยะหน ง มการสลับกล มทดลอง

เปนกล มควบคม และจากกล มควบคมเปนกล มทดลอง


26/43

4. ขั นตอนท สาคัญของการวจยัเชงทดลอง

4.1 การต ั งคาถามการวจยั (Research Questions) และการระบผลการรักษาท สาคัญ

บางครั งไมสามารถวัดผลลัพธเหลาน ไดอยางครบถวน หรอ

นักวจัยตองการทราบผลการวจัยในระยะเวลาอันสั น จงเลอกวัดตัวแปรท วัดไดงายและฉับพลันกวา

เราเรยนตัวแปรเหลาน วา Surrogate outcome

4.2 การคัดเลอกผ ปวย

ควรมการกาหนด เกณฑการคัดเลอกผ ปวย (Enrollment criteria) เขามาศกษาวจัย

4.3 การแบงกล มผ ปวย เปนกล มทดลองและกล มควบคม (Assignment of Intervention)

การแบงกล มผ ปวยเพ อใหไดรับการรักษาแบบตาง ๆ นั น ควรใชวธส ม (Randomization)

การแบงกล มผ ปวยโดยวธส มน เปนเร องท มความสาคัญมาก เพราะเปนวธท ทาใหปจจยัตาง

ๆ ของผ ปวย ท อาจมผลตอผลการรักษา (Confounding factors) มโอกาสกระจายอย ในแตละกล ม

อยางเทาเทยมกัน โดยปราศจากความลาเอยง หรออคตของผ วจัยและผ ปวย

จงเปนการควบคมใหทั งสองกล มคลายคลงกัน (โดยใชหลกัความนาจะเปน) แตจะแตกตางกันเพยง “วธการรักษา” เทานั น

4.4 การใหการรักษาแกผ ปวย

ตองมการระบรายละเอยดของการรักษาท ใหแกผ ปวยอยางละเอยด เชน ขนาดของยา

รปแบบของยา ความถ ในการใหยา เปนตน

ควรพยายามทาใหทั งผ ปวยและผ วจยั “ไมทราบ” วาใครไดรับการรักษาวธใดใช เรยกวา ใช

วธการปกปด (Blinding) เพ อปองกันอคตในการวจยั

วธการปกปดม 2 แบบ คอ

1) ปกปดทางเดยว (Single-blinded) การปกปดทางเดยว หมายถง ผ ปวยจะไมทราบวา ตนกาลังไดรับการ

รักษาวธใดแตผ วจยัทราบ

2) ปกปดสองทาง(Double-blinded) การปกปดสองทาง หมายถง ทั งผ ปวยและผ วจยัไมทราบวาใครไดรับการรักษาวธใด

อาจมการปกปดผ วเคราะหขอมลดวย เรยกวา การปกปดสามทาง (Triple-blinded )


27/43

การปกปดไมใหผ ปวยทราบวาตนกาลังไดรับการรักษาวธใดน สามารถชวยปองกันอคต

จากเร อง การหายเองของโรค (Placebo Effect)

ในการวจยัเชงทดลองจงตองคานงถงการหายเองของโรคเสมอ

โดยเฉพาะเม อมการวัดผลการรักษาท เปน เชงอัตนัย (Subjective) เชน อาการปวด ร สกเปนสข

แตในบางครั งกไมสามารถปกปดวธการรักษาได เชนผาตัด vs ใชยา

4.5 การวัดผลการรักษา

ควรมการใชวธการวัดผลการรักษาและผลลพัธอ นๆท สอดคลองกับคาถามการวจยั มความ

แมนยาและนาเช อถอมากท สด

การวัดผลการรักษาควรกระทาโดยปราศจากอคต

4.6 การวเคราะหขอมล เปรยบเทยบผลการรักษา

4.6.1 วเคราะหลักษณะทางประชากรและตัวแปรพ นฐาน

ควรเร มตนดวยการวเคราะหวาลักษณะทางประชากรและตัวแปรพ นฐานตางๆ ของกล ม ทดลองและกล มควบคมมความแตกตางกันหรอไม ถามการแบงกล มโดยใชวธการส ม

(Randomization) จะพบวา ลักษณะทางประชากรและตัวแปรพ นฐานตางๆ ของกล มทดลอง และ

กล มควบคมมักจะไมแตกตางกันมาก

4.6.2 วเคราะหเปรยบเทยบผลการรักษา

เน องจากตัวแปรผลการรักษามหลายอยาง เชน คณภาพชวต การรอดชวต ภาวะแทรกซอน

คาสถตท ใชบอย ไดแก 1) (Mean) 2) (Relative Risks) 3) ระยะเวลาปลอดเหตการณ (Survival

analysis)


28/43

Number Needed to Treat (NNT) ความหมายของคาน คอ

จานวนตัวอยางนอยท สดท เม อไดรับยารักษาแลวจะเหนความแตกตางระหวางกล มทดลองและกล ม

ควบคม (ทั งทางบวกหรอทางลบ) ซ งถาเปนการวจยัแบบCohort study เพ อ

ศกษาความเปนปจจัยเส ยงตอการเกดโรค จะเรยกคาน วา Number Needed to Harm (NNH)

คานวณจากสตร NNT = 1 หารดวย Risk Difference = 1 / R1 R2)

คา NNT ท “นอย” แสดงวาปจจยันั นมอทธพล “สง”

สถตท ใชทดสอบนัยสาคัญของความแตกตางของอัตราการรอดชวต ไดแก วธ Life table

(ผ ปวยกล มเดยว), Kaplan-Meier (มกล มเปรยบเทยบ) และ Cox Proportional Harzard Model (ม

กล มเปรยบเทยบและวเคราะหปจจัยกวนอ นๆรวมไปดวย)

5. แนวทางการอานบทความวจัยทางการแพทยท ใชรปแบบการวจัยเชงทดลอง

5.1 แนวทางประเมนคณคาบทความวจัยเชงทดลองแบบยอ (PICO)

ใหวเคราะหองคประกอบสาคัญ 4 เร องของการวจยัเชงทดลอง ไดแก 1) Patient 2)

Intervention 3) Comparison 4) Outcome

5.2 แนวทางประเมนคณคาบทความวจัยเชงทดลองแบบละเอยด

วเคราะหองคประกอบทกขั นตอนของการวจยัเชงทดลอง

6. ขอพจารณาและวธปฏบัตอ นๆ เพ อใหการวจัยเชงทดลองไดขอสรปท ถกตองมากท สด

ผลการวจยัเชงทดลองอาจจะผันแปรตามเหตปจจัยตางๆ อยางอ นอกหลายประการท นักวจัย

ควรพจารณา ไดแก Compliance, Co-intervention, Contamination, Loss to follow-up, Power of

study, Generalizability

6.1 การกนยาครบถวนตามกาหนด (Compliance)

6.2 แนวทางการกระต นใหผ ปวยปฏบัตตามการรักษาใหครบถวน

1) อธบายขั นตอนการวจยั และวธการรักษาใหผ ปวยเขาใจไดงายและชัดเจน

2) คัดเลอกผ ปวยท มความรวมมอสง


29/43

3) ทดสอบความรวมมอกอนคัดเลอก กอนแบงกล มแบบส ม

4) ผ วจัยอาจใชวธใหรางวัลแกผ ปวยท ใหความรวมมอและยนดใหตรวจและวัดผลตาง ๆ

5) วางแผนระยะเวลาการวจัยใหเสรจเรว

6) เผ อจานวนตัวอยางเพ มเตม สาหรับทดแทนผ ปวยท ไมปฏบัตตาม

7) ในขั นตอนการวเคราะหขอมล ควรวเคราะหผลการทดลองทั งในกล มท ปฏบัตตาม

ครบถวนและกล มท ปฏบัตไมครบถวนดวย

6.3 ตรวจสอบการไดรับการรักษาแบบอ นๆรวมไปดวย (Co-intervention)

6.4 ระมัดระวังการปนเป อนวธการรักษาระหวางกล มทดลองกับกล มควบคม (Contamination)

6.5 พยายามลดการสญหายไป (loss to follow-up) ของผ ปวย

6.6 ตรวจสอบอานาจตรวจจับความแตกตางของการวจัย (Power of study)

6.7 ควรจัดผ ปวยใหอย กล มเดมท กาหนดต ั งแตแรกเสมอ

6.8 ขอพจารณาทางจรยธรรม (Ethical issues)

6.9 การนาผลการวจยัไปใชในเวชปฏบัต (Generalizability)

6.10 ตรวจสอบความสอดคลองของผลการวจยักับงานวจัยเร องเดยวกันในอดต (Consistency of

findings)


30/43


BMA Normal curve Mean±0.5SD [ขอย าวา 0.5SD ดดดวาโจทยใหมาก SD เรากไปแปลงซะ--*]

โจทยจะให Mean±xSD กั บ Mean มา ส วนมากจะเขยนในรป% เราก หาขอบซายขอบขวาใหได

แบบในรปแลวกไปเอาคาท โจทยถามมาแปะลงไป วามันอย ตรงไหนกตอบโลด^_^

B = Below Mean - 0.5SD

M = Mean ± 0.5SD [จาวาMiddleกได]

A = Above Mean + 0.5SD

Intention to treat = คนจะหายไป คนจะไมกนยา เรากนามาคด

Perprotocal analysis [Analysis by treatment administration] = คนหาย คนไมกนยา ตัดออกใหหมด

Drop out = คนหาย คนไมกนยา [ไมปฏบัตตามassignmentและไมใหcompliance]

Data analysis phase = ชวงวเคราะหขอมล [กแปลตรงตวันหวาT_T]

John-Henry effect = กล ม control ไปสรรหาของท กล มทดลองไดกนมา เพ อปองกัน disadvantage ตวัเอง

Hawthrone effect = ผ ถกเฝาสังเกตร ตัว เลยทางานดข นผดหผดตา = ผักชโรยหนา

Contamination = คนไขร Interventionของอกกล ม และ กนยา/ปฏบัตตัวไปดวย

Co-Intetvention = กนอยางอ นท อาจมผลตอ Intervention ละม ผลตอ outcome ท จะออกมา


31/43

Quantitative Methods 9 [หลักๆอย ในmind mapแลว]

Bias

Sampling grouping

Channelling effect >> ใหยาตามความรนแรง [คนเปนหนักมักจะไดเขากล มทดลอง]

Referal >> เคสเบาๆไมสงมารพ.ศร แล วเราเลอกรพ.ศร เราก จะmissไป

Evaluating outcome

Data completeness >> เกบมาไมครบ

Detection/Surveillence/Follow-up >> มองไมเหน/ตรวจจับขอมลไมได/ตามไมเจอ

Expectation >> คาดหวังอยากไดยังงั นยังง

Interviewer >> คนสัมภาษณมาตรฐานไมเทากัน [ความสามารถทางการใชภาษา / ทาท]

Observer >> คนสังเกตตาถ ัว/ตาดไมเทากัน

Recall >> นกไมออก บอกไมถก จาไมได

Social desirability >> สังคมอยากไดยังงั นยังง เลย ตอบตามท สังคมคาดหวัง

Time

Lead time bias >> detectโรคเจอกอน-หลัง แตยังไงกตายเหมอนกัน [เวลามชวตหลังตรวจไมเทา]

Length time bias >> เลอกเวลาผด=ซวย เชน มะเรงแตละอันโตเรวไมเทากัน บางอันกเจอ/ไมเจอ


32/43

Diagnosis test evaluation

Verification[Workup bias] >> Gold standard positive negative นาเช อถอไหม %ไดเร องไหม

Incoporation >> การทดสอบอางองทาไมไดเน องจาก จรยธรรม เศรษฐกจ ตรรกศาสตร

Spectrum >> คนไขมBIASอย แลว ซ งนาไปส การวั ด Sens/Spec ท OverEstimate

After research

Reporting >> พอไดผลท ไมคาดคดหรอไมอยากใหเกด กไมรายงาน [เกรยน--*]

Publication >> ทาเสรจแลว ตพมพม ัง ไมตพมพม ัง [อนาถจต-*-]

อานBIASเตมๆ >>> http://radiology.rsna.org/content/238/3/780.full

วธจา 7 Hierachy of strength of Evidence

1.N of 1 = 1 Physiological =6 Unsystem = 7

2.เหลอ2345 Symstem ดกวา Single / Random ด กวา Observetional [จะได2345ตามลาดับ]

ตรงPICO/PECO ตรง C = Control คอคนไมไดยา / คนไดยาเกา [ดchoiceดด^_^]

ทน ลองไปดสรปแบบแผนภาพกัน

[pixel มั นอาจจะไมละเอยดพอ^_^]


33/43


34/43

ส งท ตองร

1. Foreground & Background question

2. PICO /PECO

3. Sources and Hierarchy of Evidence

4. Research Methodology

5. Appraisal and Application of Medical Literature

Classification of Clinical Questions

1.Purpose for seeking question

Foreground >> What How / Textbook

Background >> ละเอยดกวา ลกกวา / Journal

2. Another ways

Therapy > Intervention & Outcome

Harm > Intervention & Adverse outcome

Differential Diagnosis > Clinical presentation to disorder

Diagnosis > Power of the test

Prognosis > estimate patient’s future outcome

Forming a Searchable question

P > Patient / Population [Who]

I/E > Intervention / Exposure [What has been exposed]

C > Control / Comparison [Compare with whom]

O > Outcome [What is expected to find]

Type of Resource

Systems = Textbook-like >> PIER Dynamed UptoDate

Synopes = Preappraised [ใสประสบการณ ยั งไมมคนรับรอง]

Syntheses = Syatematic Review >> ใชเปน Guidelineรักษา

Primary studies >> Medline Pubmed

Other >> google wiki Medicine plus

Bradford Hill criteria[Hill's criteria for causation]

Temporality Strength Dose-Response Reversibility Coherence

Consistence Biologic plausibility specificity Analogy


35/43

Treatment Paper

ม Randomised ไหม Conceal ลาดับยาไหม

Follow-up นานพอไหม

ผ ปวยถก Analyze ถกกล มไหม

มการBlinded Treatment ไหม [Double Blinded]

ทั งกล มถก Treat เทาเทยมกันไหม

กล มตอนสดทายเหมอนกล มตอนเร มทดลองไหม

Hierarchy of Strength of Evidence

1. N-of-1 randomised trial

2. randomized trialSystematic

3. randomized trialSingle

4. observational trialSystematic

5. observational trialSingle

6. Physiological studies

7 Unsystematic clinical observation

BIAS

Sampling Grouping >> Channeling + Referal

Evaluating outcome

Data completeness

Detection / Surveillance

Expectation

Interviewer & Observer

Recall

Social Desirability

Time >> Lead-time + Length-time

Diagnostic test Evaluation

Verification >> Work up [Differential] + Partial

Incoporation

Spectrum

After research >> Reporting + Publication


36/43

True positive[TP] = บวกจรง False positive[FP] = บวกปลอม

True negative[TN] = ลบจรง False negative[FN] =ลบปลอม

เวลาทาตารางใหเอา outcome ไวขางบนเสมอ

สตรทั งหมด [Fill ตารางตามข างลาง]

1. Sens = บวกจรง / คนปวย

2. Spec = ลบจรง / คนไมปวย

3. PPV = บวกจรง / ผลLabบวก

4. NPV = ลบจรง / ผลLabลบ

5. PLR = Sen / [1-Spec] = TP / FP

6. NLR = [1-Sen] / Spec = FN / TN

A = TP B = FP C = FN D = TN Prevalence = A+C / [A+B+C+D]

Accuracy = [TP + TN] /คนท ั งหมด = Sen x [Prevalence] + Spec x [1 - Prevalence]

Precision = TP / [TP + FP]

ถาเจอโจทยแนวให sen spec กับผ ปวย % ใหคด%หาคนเปนอันดับแรก แลวคอยมาคดsen spec ทหลัง


37/43

แปลผล

PLR True positive rate/ False positive rate

10 แปลวา true positive rate > false positive rate

0.1 แปลวา false positive rate > true positive rate

NLR Negative likelihood ratio10 แปลวา false negative > true negative

0.1 แปลวา true negative rate> false negative rate

Likelyhood Ratio Interpretation:

– >10 Strong evidence to rule in a disease •(from + test)

– 5-10 Moderate evidence to rule in

– 0.5-2 Indeterminate

–

0.2-0.5 Weak evidence to rule out – 0.1-0.2 Moderate evidence to rule out

–


38/43

Quantitative Methods 11 Systematic Reviews of Randomised Trials

เขมขนหนักๆในเร องปญหาทางคลนก >> focus ไปท คาถามเดยว!!!

1.Define Clinical Question

P : Patient + Condition [คนไข]

I :detail of Treatment [เราใสtreatmentไหนเขาไป]

C : Placebo / Other treatment [กล มควบคมไดอะไร]

O : Conditions measure [Outcomeท วัด]

2.สรรหา งานศกษาท สมบรณแลว ท เก ยวกับคาถามของเรา ทั งท ตพมพและไมตพมพ

MEDLINE textbooks ถามexperts Database Onlineท ดด

3. งานท เลอกคณภาพตองสง !!! ค อตองผาน CONSORT หรอ STARD [มาตรฐานการตพมพ]

งายๆคอ ตองมRandomised 2xBlinded คัดคนเขาออกเหมาะสม

4.[เลอกงาน]Publication Bias มไหมในงานท เลอกมา >>>> ใช Funnel plots

1จด=1งาน อย สง=sampleเยอะ ย งแหกออกขางมาก = effect sizeมาก

5.คณภาพงานนั นมพอไหม [เหมอนจะคลายๆขอ3แหะ]

ท วาrandomนั นจรงไหม 2xBlindedทาไดจรงไหม [ประมาณวาตอแหลหรอเปลา]

6.[รวมงาน] บรรยายงานท เลอกมา >>> Forest plot [มักจะด OR/95%CI] > ดคา I2 [คาHeterogenicity] [รปบน]

ซ งความแตกตางเกดจาก 1.Patient 2.Intervention 3.Follow-up 4.Outcomes

8.ถาเหมอนพอ กเอามาเขากระบวนการ Meta-analysis

Fixed-effect model [I2ต า95%CIแคบ] >> ฟนธงไปเลยวางานท เลอกมาเหมอนกัน

Random-effects model [I2สง95%CIกวาง] >>ฟนธงไปวางานท เลอกมาเก ยวของกัน


39/43

Quantitative Methods 12 Ethics [อาจจะไมออ ได]

Nuremberg Code1940

น : น ยอม = voluntary consent

เลม : เลมประโยชนโทษ = benefit outweight risk

เบก : เบกตัวออกไปเลย = ability to terminate participation

Thalidomide study >> เปนยาแกแพทอง morning sickness หร อ ออกฤทธ sedative

แตเกด teratogenic effect / neuropathy ได

เกด Drug Amendments of 1962Declaration of Helsinki (1964)

วาดวย หนาท ของแพทยผ วจัย การออกแบบการวจัยและการดาเนนการ ขอความท ตองระบในโครงการวจยั การจัดการความเส ยง การใหขอมล ผ ปวย การขอความยนยอม Tuskegee Syphilis Experiment (1932‐ 1972)

ศกษาในนโกร ท อานหนังสอไมได และ ไม อธบายข ั นตอนงานวจัยเลย + ตอนจบไมรักษาโรคให

The Belmont Report (1976) [เบล เคารพ คณสรยทธ]

เบล = Belmont

เคารพ = หลกัเคารพตอบคคล >> ศกัด ศร อ สระ ปกปองออนแอ ความลับสวนตวั

คณ = คณประโยชนไมเปนโทษ >> ชั งน าหนัก ประโยชนMAX harmMIN

สรยทธ = ยตธรรม[Justice] >> เท ยงธรรม[fairness] + เทาเทยม[equity]

CIOMS/WHO Guidelines

แนวทางหลักเกณฑจรยธรรม สากลสาหรับการศกษาวจัยท เก ยวของกับมนษยของสภาองคการดาน วทยาศาสตรการแพทย >> งานวจัยตองผานการ approve จาก Ethical Review Comittee

ICH GCP Guideline 1996

ICH = ขอกาหนดทางเทคนคของการจดทะเบยนยาเพ อใชในคน

GCP = มาตรฐานการผลตยาในโรงงาน


40/43

แพทยสภาหมวด9 ข อ 47-51 2549

47 = ตองไดรับความยนยอม + พรอมปองกันอันตราย

48 = ตองทาเหมอนผ ปวยปกต อย ามากอยานอย

49 = ตองรับผดชอบตออันตรายเน องจากการทดลอง

50 = จะเร มวจัยไดกตอเม อผานคณะกรรการพจารณาแลว

51 = ปฏบัตตาม แนวทางจรยธรรม จรรยาบรรณ

พรบ.สขภาพ >>> จาคก6เดอน ปรับไมเกน10k หรอท ั งจาท ั งปรับ

มาตรา7 = ขอมลสขภาพคอความลับ หามเปดเผยยกเวน เจาของอนญาต/กฎหมายสั งใหเปด

มาตรา9 = ตองแจงกอนจะทาการทดลอง

ผดอาญา แพง พาณชย >> ผ วจัย ทมวจัย สถาบันท สังกัด คนใหทน

ชมรมจรยธรรมวจยัในคน = FERCIT

ทาไมตองวจัยในคน

หลกเล ยงไมได ทาในสัตวในLabไมได / เคยทาในสัตวแลวมผลด / จานวนคนเทาท จาเปน

เพ อความกาวหนาทางวทยาการความร และจานวนใชใหพอเหมาะพอสมควร

เปนองคความร ใหม พสจนไดวาไมอันตรายตอมนษย

ตองการศกษาพฤตกรรมท เก ยวของ [หนทดลองมันไมสบบหร มั ง]

ประเดนการพจารณา ของคณะกรรมการจรยธรรมฯ

1.Research value & validity มคณคานาเช อถอ

2.Appropiate inclusion & exclusion criteria เกณฑคัดคนเขา-ออกเหมาะสม

3.Acceptable benefit risk ratio ผลไดผลเสยยอมรับได [ชั งน าหนัก]

4.Additional safeguard of the vulnerable ปกปองกล มเปราะบาง / ออนแอ

5.Informed consent มการยนยอม

6.Approval of investigator คนทาวจัยตองไดรับการยอมรับ [มความร มความสามารถ]


41/43


Direct = Med[คายา คาLab] +NonMed [คาอาหาร คารถ]

Indirect = Morbid [ปวย พการ ทางานไดนอยลง ไดตังนอยลง] +Mortal [ตายกอนวัยอันควร]

Intangible cost = ตเปนเงนไมได เช น เจบปวด ทรมาน


42/43

รปแบบการประเมนผลทางเศรษฐศาสตร [C=Cost A=Analysis]

1.การวเคราะหเฉพาะตนทน CMA CIA [M=Minimization / I=Identification]

ทางเลอกไดผลเปนหนวยเดยวกัน [Equal outcome] คอ หายจากโรค [หายกอนหายหลังไมสนใจ]

หนวย : ตนทน ตอ 1หนวยท ใหบรการ เชน คารักษา X ค ายา ตางๆ

2.การวเคราะหตนทน ประสทธผล CEA [E=Effectiveness]

ทางเลอกมผลเปนหนวยเดยวกัน แตผลลัพธไมเทากัน เชนรักษา TB ยา 3สตร [อัตราหายไมเทากัน]

หนวย : ตนทน ตอ 1หนวยผลได

3.การวเคราะหตนทน ผลได CBA [B=Benefit]

ทางเลอกมผลไมใชหนวยเดยวกัน และ ไมเทากัน

แปลงประโยชนใหเปน Monetary unitแลววัด >> NetBenefit BenefitCostRatio

IcrementalAnalysis เชนประเมนผลวัคซน HepA vs ไขหวัดใหญ

Monetary approach = Human capital approach[ปญญาหาเงน] + willingness to pay[ปญญาจาย]

Burden of Disease [ขนาดของปญหาสขภาพ] >> บางทผลลัพธกไมใชการหาย แคมผลตอภาวะสขภาพ

DALYs = Diasability Adjusted Life Year >> ดัชนปสขภาพท ปรับดวยภาวะบกพรองทางสขภาพ

YLL = Year of Life Lost >> ตายกอนวันอันควรก ป???

YLD = Year Lost due to Disability >> ปท หายไปเพราะอย ไดแตกไมเตมบาท [พการ]

DALYs = YLL + YLD YLL = NxL YLD = IxDWxL

N =Number of Death L = อายปกตท จะตาย

I = number of Incident case DW = Disability weight L = average duration of case til die

DALYs >> Social weighting ข นกับชวงอาย อั ตราการลดทอนตามระยะเวลาท เกดผล >> เทยบตปท.!!!!

4.การวเคราะหตนทน อรรถประโยชน CUA [U=Utility]

ผลไมใชหนวยนับเดยวกนั แต ไม เทากัน

แปลงใหเปน Utility Unit >>> วัดเปนตนทนตอ 1 QALYs >>> เอาUtility Unit x จานวนป


43/43

อัตราการลดทอน [Discount Rate] [คดเหมอนดอกเบ ยเลขม.ตนเลย] >> ลงทนไป กวาจะงอกกหลายปนะ

F = P x (1+r)n

F = Future [เงนในอนาคต] P = Present [เงนปจจบัน] r = อัตราดอกเบ ย[ทศนยม] n = จานวนป

ถาโจทยให อด ตกับปจจบัน F=ปจจบัน P = อดต [มองวา F=อนาคตกวา P = อดตกวา]

การวเคราะหตดัสนใจทางคลนก [Clinical Decision Analysis] >>> เพ อพจารณาทางเลอกการรักษา

▢ = Decision node [บังคับเลอกจดเดยว] ○ = Chance node [เลอกอะไรไดบาง]

แตละเสนทางกมProb ปลายทางกเปนPath Prob แลวจะมcostในแตละเสนทาง

Path Prob x Cost = Expected value เอาไปผานบรบทสังคม กจะได Applied value นั นเอง^_^

nl commed by md37

Documents