ngan_mach_trong_htd.pdf

70
 TRƯỜNG ĐẠI HC ĐIN LC MÔN HC NGN MCH TRONG HTHNG ĐIN

Upload: tin-do

Post on 04-Nov-2015

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • TRNG I HC IN LC

    MN HC

    NGN MCH TRONG H THNG IN

  • Qu in t 2

    NI DUNG CHI TIT

    Chng 1:Khi nim chung v ngn mch v dng in ngn mch trong h thng in

    Chng 2: Thit lp s tnh ton ngn mch h thng in

    Chng 3: Tnh ton ngn mch ba pha duy tr

    Chng 4: Qu trnh qu in t v cc thng s ca my pht in khi ngn mch ba pha

    Chng 5: Tnh ton dng in ngn mch qu

    Chng 6: Ngn mch khng i xng

    n tp

  • Qu in t 3

    Chng 1:Khi nim chung v ngn mch v dng in ngn mch trong h thng in

    1.1 Nhng khi nim v nh ngha c bn

    a. Ngn mch v chm t mt pha:

    - Ngn mch: hin tng cc dy dn pha chm chp nhau hoc chm chp dy trung tnh. Khi xy ra ngn mch th tng trca h thng gim xung, dng in chy trong h thng tngcao gi l dng ngn mch.

    - Ngn mch mt pha (chm t) trong mng c trung tnh ni t trc tip l hin tng chm t ca mt pha xung t vdng ngn mch chy qua im trung tnh l kh ln.

  • Qu in t 4

    - Chm t mt pha trong mng in c trung tnh khng ni t hay ni t qua cun dy dp h quang l hin tng m ti ni chm t dng in chy qua rt b v chy qua cc in dung k sinh tr v im chm t, thng rt b nn khng th c xem l dng ngn mch

    - Tng tr ngn mch l tng tr trung gian ti ch ngn mch, tr s ca n ph thuc vo tip xc, mc pht h quang, cht liu Trng hp nguy him nht l ngn mch qua tng tr bng 0 gi l ngn mch trc tip

    b. Cc dng ngn mch:

    - Ngn mch ba pha i xng (k hiu N(3), 3PH): c nh ngha l ngn mch xy ra ng thi c 03 pha, tuy khng thng xuyn xy ra nhng y l loi s c nng n nht

  • Qu in t 5

    - Cc dng ngn mch khng i xng l trng hp dng ngn mch khng cn bng gia cc pha

    + Ngn mch chm t 01 pha (k hiu N(1), 1LG)

    + Ngn mch 02 pha khng chm t (k hiu N(2), L-L)

    + Ngn mch 02 pha chm t (k hiu N(1,1) 2LG)

    c. Nguyn nhn v hu qu:

    - Nguyn nhn: nguyn nhn chung v ch yu ca ngn mch ldo cch in b h hng, m tc nhn gy h hng cch in cth l: b gi ci do thi gian lm vic qu lu, chu tc ng vmt c kh (nh o t, th diu, xe c va qut ), hay do cc loi vt (chim chc, rn, th vt ) hoc do gi bo, sm st. hoc ngn mch xy ra c th do thao tc ng ct nhm

  • Qu in t 6

    - Hu qu:

    Pht nng cc b rt nhanh gy chy n, gi ci cch in

    Sinh ra lc c kh ln lm h hng cc thit b xung quanh

    Gy st p li nh hng n sn xut

    Gy mt n nh h thng nh hng n an ninh mng

    To cc phn t gy nhiu t cc dng in bt i xng nh hng n cht lng in nng.

    Lm gin on cung cp in cho cc h tiu th

    d. Mc ch ca vic tnh ton ngn mch:

    La chn cc trang thit b ph hp

    Tnh ton hiu chnh cc phn t bo v cho h thng

  • Qu in t 7

    La chn cc s h thng thch hp cho vn hnh

    La chn cc thit b hn ch dng in ngn mch.

    Nghin cu cc hin tng qu in t trong h thng

    Nghin cu n nh h thng

    1.2. Dng in ngn mch, ln v s bin thin theo thi gian:

    1. Ngn mch vi ngun p khng i (ngn mch xa ngun):

    a. Qu trnh qu khi ngn mch 03 pha mng in n gin,xt mch in n gin, vi cc ngun p c dng sau:

    )120sin(

    )120sin(

    )sin(

    0

    0

    ++=+=

    +=

    tUutUutUu

    mC

    mB

    mA

  • Qu in t 8

    - V ngun l 03 pha i xng nn c th tch ring thnh tng pha nghin cu. Xt mch tng ng vi pha A:

    Phng trnh cn bng p ch qu :

    Trong :

    l thnh phn chu k

    l thnh phn t do

    (Ta = L/R - c trng cho tc suy gim ca thnh phn t do)

    )sin( += tUu mA

    )()(.)sin()( titieCtZ

    UtidtdiLRiu aCK

    tLR

    Nm +=++=+=

    )sin()sin()( NCKmNm

    CK tItZUti +=+=

    Taa

    tLR

    a eieCti1

    0 ..)( ==

  • Qu in t 9

  • Qu in t 10

  • Qu in t 11

    Nhn xt:

    9 C th tnh ton dng in ngn mch theo hai thnh phn: thnh phn chu k (xoay chiu) v thnh phn t do (mt chiu)

    9 Thnh phn dng in chu k hon ton c th xc nh c bi s mch v sc in ng ngun sau thi im xy ra ngn mch

    9 Thnh phn dng in t do mang c tnh ngu nhin, phthuc rt nhiu yu t, trng thi mch trc khi s c, tnh cht ph ti v thi im xy ra ngn mch Thnh phn t do xut hin mang tnh ngu nhin nhng c th bit c dng bin thin l hm m vi hng s thi gian Ta = L/R

    9 V phng in phng php tnh th vic xc nh thnh phn chu k c ngha quan trng hn

  • Qu in t 12

    b. Dng in ngn mch xung kch:

    - Lun lun tn ti mt gi tr cc i i vi tr s tc thi ca dng in ngn mch gi l tr s xung kch ca dng ngn mch hay cn gi l dng in ngn mch xung kch.

    - Dng ngn mch xung kch cng xut hin gn lin vi s tn ti ca thnh phn dng in t do, thnh phn t do t tr scc i th dng ngn mch xung kch cng s c gi tr cc i.

    - Tr s ca dng xung kch ixk ng vi trng hp thnh phn tdo xut hin ln nht, vi ia0 = iamax = iCKm (ngn mch lc khng ti) v t = 0,01s:

    +=+=+= TaCKmTaCKmCKmTaaCKxk eIeIIeiii

    01,001,001,0

    0 1..)01,0(

  • Qu in t 13

    - Ngi ta t h s: , gi l h s xung kch

    - Tu theo gi tr ca Ta, h s xung kch nm trong phm vi:

    1 kxk 2- Tr s xung kch ca dng in ngn mch rt cn thit khi

    tnh ton kim tra tc dng lc ca dng in ln cc trang thit b lc s c xy ra.

    c. Tr s hiu dng ca dng in ngn mch ton phn:

    - Tr s hiu dng ti mt thi im t no c nh ngha:

    Taxk ek

    01,0

    1+=

    222/

    2/

    21atCK

    Tt

    TtNt IIdtiT

    I +== +

  • Qu in t 14

    vi: T l chu k thi gian ca dng in xoay chiu

    l tr s hiu dng ca thnh phn dng ngnmch chu k

    l tr s hiu dng ca thnh phn bc 0, ly bng tr s ca thnh phn t do ia(t) ti thi im tnhton t

    - Tr s Iat c th xc nh c theo biu thc chung ca thnh phn dng in t do (ng vi lc xut hin ln nht):

    2CKm

    CKII =

    )(tiI aat =

    CKxk

    CKmxkCKmxka

    TaCKm

    Taaaat

    Ik

    IkiiieIeitiI

    .2)1(

    )1()01,0( ..)(

    11

    0

    ====

    ===

  • Qu in t 15

    Thay vo ta c:

    Do 1 kxk 2 ta c: chnh l phm vi thay i ca tr s hiu dng

    cc i dng in ngn mch ton phn

    d. Cng sut ngn mch:

    - Cng sut ngn mch c nh ngha l:

    trong :Utb in p dy trung bnh ca phn mng in c dng in

    ngn mch trc khi xy ra ngn mchINt tr s hiu dng ca dng in ngn mch tnh ti thi im t

    [ ] 222 )1(212)1( +=+= xkCKCKxkCKxk kIIkII31

    CK

    xk

    II

    NttbNt IUS .3=

  • Qu in t 16

    - Cng sut ngn mch mang ngha sau:

    Khi tnh cho dng in ngn mch qua my ct ta s nhn c cng sut ln nht sinh ra gia 02 cc tip im ca my ct. Do my ct cn phi c ch to sao: Sct SNt Khi tnh cho dng in ngn mch tng, tr s cng sut c s l cng sut tng h thng cung cp n im ngn mch

    2. Ngn mch gn my pht in ng b ang vn hnh:

    HT

    tbNttbNt Z

    UIUS2

    .3 ==

  • Qu in t 17

    Chng 2: Thit lp s tnh ton ngn mch h thng in

    2.1. Nhng gi thit c bn:

    Tn s h thng khng thay i: gi thuyt ny khng gy sai s nhiu v lm gim ng k cc php tnh, v d nh lc cc in khng s bng hng s.

    B qua bo ho t: n gin coi mch t khng bo ho, khi in cm ca phn t c xem l hng s v mch in l tuyn tnh.

    Thay ph ti bng tng tr hng: sai s mc phi nm trong phm vi cho php khi coi ph ti l hng s.

  • Qu in t 18

    B qua cc i lng nh ca mt vi thng s ca mt sphn t: trong mt s cc bi ton tnh ngn mch khng i hi tnh chnh xc cao ta c th b qua cc i lung:

    B qua dung dn k sinh ca cc ng dy in thp p

    B qua mch khng ti ca cc MBT

    B qua in tr ca cun dy my pht, MBT v in tr ng dy

    Sc in ng ba pha ca ngun l i xng: thc t s bt i xng ca cc sc in ng l khng ng k.

  • Qu in t 19

    2.2. H n v tng i:

    1. Tr s tng i:

    - S dng h n v tng i trong nhiu trng hp lm n gin ho rt nhiu cc php tnh v t gy nhm ln hn so vi cc h n v khc.

    - Tr s tng i ca mt i lng c hiu l t s gia trs ca i lng trong h n v c tn vi mt i lng c bn c chn trc trong cng h n v.

    - Trong h thng in c cc i lng c bn nh in p (U), sc in ng (E), dng in (I), cng sut (S), tng tr (Z), do ta c cc i lng trong n v tng i tng ng:

    cbcb U

    UU =)*(cb

    cb UEE =)*(

    cbcb I

    II =)*(cb

    cb SSS =)*(

    cbcb Z

    ZZ =)*(

  • Qu in t 20

    Trong :

    Ucb, Ecb, Icb, Scb, Zcb l cc i lng c bn c chn trc,

    U, E, I, S, Z l cc i lng trong h n v c tn cn chuyn sang h n v tng i.

    U*(cb), E*(cb), I*(cb), S*(cb), Z*(cb) l cc i lng trong h n v tng i

    - Tu theo yu cu bi ton ta c th chn cc i lng c bn ph php, thng thng chn Scb v Ucb l c th tnh c cc i tng khc trong h n v tng i:

    cb

    cbcb S

    UII .3.)*( = 2)*( .cb

    cbcb U

    SXX = 2)*( .cb

    cbcb U

    SRR = 2)*( .cb

    cbcb U

    SZZ =

  • Qu in t 21

    - Sau khi thc hin cc php tnh trong h n v tng i, ta c th thc hin vic chuyn i ngc li sang h n v c tn nh sau:

    cbcb UUU .)*(=

    cbcb UEE .)*(=cb

    cbcbcbcb U

    SIIII.3

    .. )*()*( ==

    cb

    cbcbcbcb S

    UZZZZ2

    )*()*( .. ==2. i h c bn:

    - Trong mt s trng hp tr s tng c cho theo nhiu h c bn khc nhau, do trc khi tnh ton cn qui i vcng mt h c bn chn theo cng thc sau:

    cb

    dmdmcb U

    UUU .)*()*( =cb

    dmdmcb U

    UEE .)*()*( =

  • Qu in t 22

    cb

    dmdmcb S

    SSS .)*()*( = dm

    cb

    cb

    dmdm

    cb

    dmdmcb S

    SUUI

    IIII ... )*()*()*( ==

    dm

    cb

    cb

    dmdmcb S

    SUUZZ ..

    2

    )*()*(

    =

    dm

    cb

    cb

    dmdcb S

    SUUXX ..

    2""

    )*(

    =

    - V gi tr Sm v Um ca cc thit b khc nhau l khc nhau nn vic chuyn v h n v c bn chung lun lun cn thit

    - Khi biu din trong h n v tng i th in p dy v in p pha c tr s bng nhau

  • Qu in t 23

    3. H n v tng i trong tnh ton mng in c nhiu cp in p:

    - Khi tnh ton mch in c MBA, thit lp c s tnh ton trong h n v tng i cn qui i cc thng s mch in v cng mt cp in p chn trc gi lcp in p c s.

    - Cng thc bin i:

    XkkkX

    Ikkk

    I

    EkkkEUkkkU

    n

    n

    n

    n

    221

    021

    0

    210

    210

    )....(

    ....1....

    ....

    ====

  • Qu in t 24

    Trong :

    U, I, X l thng s ca on mch ang xt

    U0, I0, X0 l thng s sau khi qui i v cp c s

    ki - t s MBT tnh theo mt hng t in p c s n cp in p tip theo

    1

    01 U

    Uk = ; 1

    '1

    2 UUk = ; ;

    n

    nn U

    Uk'

    1=

    2.3. S thay th v thng s tnh ton ca cc phn t trong h thng in

    1. ng dy:

  • Qu in t 25

    a. ng dy trn khng (U < 35KV): mi on dy c ththay th bng mt tng tr Z (b qua in dung k sinh ca ng dy)

    Trong h n v c tn, tng tr c xc nh:

    ()

    ()

    ()

    - Trong h n v tng i, tng tr c xc nh:

    Ucb - in p c bn bng cp in p ca mng c ng dy ang xt

    lrR o.=lxX o.=

    jXRZ +=

    2002)*( .).(cb

    cb

    cb

    cbcb U

    SljxrUSZZ +==

  • Qu in t 26

    b. ng dy cp v ng dy trn khng (66KV < U < 330KV):

    - Trong h n v c tn, tng tr c xc nh:

    ()

    ()

    - Trong h n v tng i, tng tr c xc nh:

    ljxrZ o ).( 0+=lClbB o ... 0==

    2002)*( .).(cb

    cb

    cb

    cbcb U

    SljxrUSZZ +==

    202)*( ...cb

    cb

    cb

    cbcb U

    SlCUSBB ==

  • Qu in t 27

    c. ng dy siu cao p (U > 400KV):

    - Phng trnh ca mng 02 dng hn hp tng ng ca ng dy di:

    + M hnh theo s hnh :

    =

    =

    1

    .

    .

    1

    1

    .

    .

    1

    2

    .

    .

    2 .D B

    . .cosh .sinh

    .sinh .cosh

    I

    UCA

    I

    U

    YZYZYZ

    YZYZYZ

    I

    U

    +=

    +=

    6.1

    6.1

    ZYYY

    ZYZZ

  • Qu in t 28

    Trong :

    2. Cc my bin p:

    a. My bin p 02 cun dy:

    - Trong h n v c tn, t cc thng s do nh sn xut cung cp ta c th xc nh c cc i lng tr, khng ca my bin p:

    () () ()

    () ()

    ljbglYYljxrlZZ

    o

    o

    ).(.).(.

    00

    00

    +==+==

    dm

    dmNB S

    UUX2

    .100

    %=2

    .

    =

    dm

    dmCuB S

    UPRFe

    dm

    QUX =

    2

    0

    dm0

    dm

    SU

    IZ

    2

    0 .%100= 20200 XZR =

  • Qu in t 29

    - Trong tnh ton ngn mch, cc thng s tn hao (RB, X0, R0) thng c b qua v chng khng nh hng ln n dng ngn mch. Khi s tng ng ch cn li in khng XB v my bin p l tng ( ).

    - Chuyn sang h n v tng i, chn in p c bn l pha bn cao ca my bin p ta c:

    H

    C

    UUk =

    dm

    cbCcb

    dmNCcb

    cb

    dm

    dmNcbB S

    SUUU

    US

    SUUX ..

    100%

    )(..

    100%

    2

    2

    2

    )(*

    ==

    b. My bin p 03 cun dy:- B qua cc tn hao my bin p, ta c c s thay th c

    dng n gin vi cc in khng:

  • Qu in t 30

    ()

    ()

    ()

    - Chuyn sang h n v tng i, chn in p c bn l pha bn cao ca my bin p ta c:

    dm

    dmCNC S

    UUX2

    .100

    %=

    dm

    dmTNT S

    UUX2

    .100

    %=

    dm

    dmHNH S

    UUX2

    .100

    %=

    dm

    cbCcb

    dmCNCcb

    cb

    dm

    dmCNcbC S

    SUUU

    US

    SUUX ..

    100%

    )(..

    100%

    2

    2

    2

    )(*

    ==

  • Qu in t 31

    dm

    cbCcb

    dmHNCcb

    cb

    dm

    dmHNcbH S

    SUUU

    US

    SUUX ..

    100%

    )(..

    100%

    2

    2

    2

    )(*

    ==

    dm

    cbCcb

    dmTNCcb

    cb

    dm

    dmTNcbT S

    SUUU

    US

    SUUX ..

    100%

    )(..

    100%

    2

    2

    2

    )(*

    ==

    3. Khng in v t in:a. Khng in phn on:- Trong h n v c tn:

    ()

    - Trong h n v tng i:dm

    dmKK I

    UXX.3

    .100

    %=

    dm

    cb

    cb

    dmK

    cb

    cb

    dm

    dmKcbK I

    IUUX

    UI

    IUXX ..

    100%.3.

    .3.

    100%

    )(* ==

  • Qu in t 32

    b. Khng in b ngang:- Trong h n v c tn:

    ()

    - Trong h n v tng i:

    c. T b dc:- Trong h n v tng i:

    Kdm

    dmK Q

    UX2

    =

    2

    2

    )(* .cb

    cb

    Kdm

    dmcbK U

    SQUX =

    2)(* .cb

    ccbc USXX =

    cb

  • Qu in t 33

    4. Ph ti in:- Ph ti c thay th bng mt tng tr c nh Z:

    ()

    ()

    ()

    - Trong h n v tng i:

    jXRZ +=cos..

    2

    2

    2

    SUP

    SUR ==

    sin..2

    2

    2

    SUQ

    SUX ==

    22

    2

    )(* ..cb

    cb US

    SUPR =

    cb

    22

    2

    )*( ..cb

    cbcb U

    SSUQX =

  • Qu in t 34

    5. My pht in:

    - S thay th tng ng ca my pht c th c biu thbng mt sc in ng EF v mt in khng XF.

    - Cc gi tr ny thng c cho trc v php bin i sang h n v tng i ging nh phn trnh by trn.

    2.3. Bin i ng tr s : Nhm n gin ho s trong vic tnh ton dng ngn mch tng hp, chng ta thng phi s dng cc php bin i s di dy:

    1. Ghp song song cc nhnh c ngun:

    =

    ==++++++= n

    ii

    n

    iii

    n

    nndt

    Y

    YE

    YYYYEYEYEE

    1

    1

    21

    2211.

    .........

  • Qu in t 35

    =

    =+++=n

    iindt YYYYY

    121 ...

    2. Bin i Sao Tam gic:a. Bin i Sao thnh Tam gic:

  • Qu in t 36

    3

    212112

    .X

    XXXXX ++=

    1

    323223

    .X

    XXXXX ++=

    2

    313113

    .X

    XXXXX ++=

    b. Bin i Tam gic thnh Sao:

  • Qu in t 37

    231312

    13121

    .XXX

    XXX ++=

    231312

    23122

    .XXX

    XXX ++=

    231312

    13233

    .XXX

    XXX ++=

    c. Bin i Sao - li:

  • Qu in t 38

    = YXXX nmmn ..trong :

    - Xm , Xn l in khng ca nhnh th m v n trong hnh sao.

    - Y l tng in dn ca tt c cc nhnh hnh sao.

    Php bin i ny s dng tin li trong tnh ton ngn mch khi c mt nt l im ngn mch v tt c cc nt cn li lcc nt ngun. Nu cc ngun l ng th th in khng tng h gia cc ngun c th b qua, lc s s tr nn rt n gin. V d, t s li hnh di khi cc nt 1, 2, 3, 4 c ngun ng th v nt 5 l im ngn mch

  • Qu in t 39

    d. Tch ring cc nhnh ti im ngn mch:

    Nu ngn mch trc tip 3 pha ti im nt c ni mt snhnh (s di), th c th tch ring cc nhnh ny ra khi vn gi u mi nhnh cng ngn mch nh vy.

  • Qu in t 40

    S nhn c lc ny khng c mch vng s d dng bin i. Tnh dng trong mi nhnh khi cho ngn mch ch trn mt nhnh, cc nhnh ngn mch khc xem nh ph ti c sc in ng bng khng. Dng qua im ngn mch l tng cc dng tnh cc nhnh ngn mch ring r. Phng php ny thng dng khi cn tnh dng trong mt nhnh ngn mch no .

  • Qu in t 41

    e. Li dng tnh cht i xng ca s :

    Li dng tnh cht i xng ca s ta c th ghp chung cc nhnh mt cch n gin hn hoc c th b bt mt snhnh m dng ngn mch khng i qua.

  • Qu in t 42

  • Qu in t 43

    Chng 3: Tnh ton ngn mch ba pha duy tr

    3.1 Khi nim chung:

    - Tnh trng ngn mch 03 pha duy tr c nh ngha l tnh trng ngn mch lu di, khi m tt c cc thnh phn t do xut hin trong qu trnh qu tt gn n gi tr 0.

    - Thng thng rt t xy ra tnh trng ngn mch duy tr, bi vcc thit b bo v t ng c lp cc im ngn mch ra khi h thng. Tuy nhin, vn phi xt n ngn mch duy tr nh gi trng thi ngn mch nng n v pht nhit ca thit b trong tnh trng s c ko di.

  • Qu in t 44

    3.2 My pht in trong trng thi ngn mch duy tr:

    - Di tc ng ca b t ng iu chnh kch t (TK), c 02 trng hp xy ra cn phn bit:

    + Ngn mch xa my pht, TK vn gi c c in p u cc my pht tr s nh mc.

    + Ngn mch gn my pht, TK tng dng in kch t n tr s gii hn trong khi in p u cc my pht vn thp hn gi tr nh mc.

    - Khi tnh ton ngn mch duy tr, s tng ng ca cc trng thi ni trn c xc nh nh sau:

  • Qu in t 45

    + Trong trng hp u my pht c xem nh l mt thanh ci c in p khng i (U = Um) m khng cn quan tm n in khng v sut in ng bn trong.

    + Trong trng hp sau, my pht c xem nh mt sut in ng Eqgh ni tip mt in khng ng b Xd.

    3.3 Tnh ton dng in ngn mch duy tr khi my pht khng c TK:

    - Khi khng c b TK th sut in ng ca my pht trc v sau thi im ngn mch l khng thay i (do dng kch t If khng i), c th xc nh c qua cng thc:

    200

    20 ).sin.()cos.( dq XIUUE ++=

  • Qu in t 46

    Trong : U0, I0, cos tr s in p, dng in v h scng sut ca my pht trng thi xc lp trc khi xy ra s c.

    - S bin i tng ng ca my pht ch n gin lsut in ng Eq v in khng Xd. Nh vy thc cht ca vic tnh ton ngn mch duy tr y ch l gii mch in tuyn tnh thng thng. 3.4 Tnh dng in ngn mch duy tr xt n nh hng ca TK:

    - Lc u ngn mch xa ngun pht, Xng ln, my pht lm vic trng thi nh mc. Khi Xng gim dn (im ngn mch cng gn ngun pht) st p trn Xd trong my pht tng ln, gi in p u cc khng i TK tng dng kch t - tng sut in ng Eq.

  • Qu in t 47

    - n khi Xng = Xth (in khng ti hn) no th Eng = Eqgh, l trng thi ti hn, nu Xng gim na th in p u cc sthp hn nh mc m khng iu chnh c na.

    - Ta c th kt lun khi c ngn mch duy tr:

    ghngd

    qghN

    dm

    qghq

    thng

    IXX

    EI

    UUEE

    XX

    >+=