nastavna progrma za - bro.gov.mk - k. istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj...

31
1 MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA BIRO ZA RAZVOJ NA OBRAZOVANIETO NASTAVNA PROGRMA ZA ISTORIJA NA UMETNOST Skopje, maj 2001 godina

Upload: dangnhu

Post on 06-Feb-2018

238 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

1

MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA

BIRO ZA RAZVOJ NA OBRAZOVANIETO

NASTAVNA PROGRMA ZA

ISTORIJA NA UMETNOST

Skopje, maj 2001 godina

Page 2: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

2

1. IDENTIFIKACIONI PODATOCI

1.1. Naziv na nastavniot predmet: ISTORIJA NA UMETNOST

1.2. Obrazoven profil, nasoka i struka na koja pripa|a nastavniot predmet

1.2.1. Obrazoven profil: za site obrazovni profili

1.2.2. Nasoka: : primeneta likovna umetnost

1.2.3. Struka: umetni~ka

1.2.Diferencijacija na nastavniot predmet: - predmet zaedni~ki za nasokata

1.3. Godina (faza na izu~uvawe na nastavniot predmet: II (vtora), III (treta) i IV (~etvrta) godina

1.4. Broj na ~asovi na nastavniot predmet

1.5.1. Broj na ~asovi nedelno (nedelen kontakt): 2 ~asa

1.4.1. Broj na ~asovi godi{no (kvota na izu~uvaweto) 72 ~asa

1.5. Staaatus na nastavniot predmet: zadol`itelen predmet

2. CELI NA NASTAVNIOT PREDMET

Celite na nastavata po istorija na umetnost se:

- U~enikot da se zapoznae so pojavata na fenomenot na umetnosta, razvojot i promenite {to nastanuvale vo

razli~nite civilizaciski epohi, povrzanosta so potrebite na razni op{testveni ureduvawa, so duhovniot,

religiozniot i sekojdnevniot `ivot i na~in na razmiluvawe i pogledi na svetot. Preku zapoznavawe so

razli~nite stilovi, pravci, likovni tvorci i nivnite dela, kaj u~enikot da se razviva ~uvstvoto za ubavo,

zbogaguva likovniot kriterium i soznanijata i iskustvata da gi koristat vo tvore~kata rabota i sekojdnevni

potrebi;

Page 3: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

3

- da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost;

- da voo~uva estetskiti drugi vrednosti na materijalnata kultura i nasledstvoto, i nivnoto ~uvawe i neguvawe;

- da gi zapoznae tipi~nite obele`ja na razli~nite periodi na razvojot na umetnosta, vlijanieto na razni

op{testveni pojavi vrz pojavata na odreden stil i pravec vo slikarstvoto, skulpturata, arhitekturata i

primenetata umetnost;

- da go razviva u~enikot likovniot kriterium preku osposobuvawe za analiza i otkrivawe na sloevitosta na

likovnoto delo: motiv, tehnika, dominanten likoven element i soodnos so drugite likovni elementi,

kreativnost,”rakopis na tvorecot”, likovna poraka i dr.

- da ja razvviva sposobnsota steknatite znaewa da gi koristi vo individualnata tvore~ka rabota, kulturata na

komunikacija, rabotniot proces i `iveewe;

- da gi pottiknuva emocionalnite, estetskite i intelektualnite procesi vo do`ivuvaweto na likovntie dela.

3.POTREBNI PRETHODNI ZNAEWA

So cel uspe{no da se sovladaat postavenite celi, potrebno e u~enikot da ima interes i qubov kon likovnite

umetnosti i dizajnot, i da poseduva predznaewa od nastavnite predmeti vo osnovnoto obrazovanie: likovno

obrazovanie, istorija, geografija, da ja svati korelacijata so sodr`ini od nastavnite predmeti: makedonski jazik

i literatura, teorija na forma i boja, perspektiva, predmeti od sstrukite i dr.

Page 4: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

4

4. OBRAZOVEN PROCES

4.1. Struktuirawe na sodr`inite za u~ewe za II godina

Tematski celini

Broj

na

~asovi

Konkretni celi

Didakti~ki nasoki

Korelacija me|u

tematskite

celini i me|u

predmetite

1. VOVED VO

ISTORIJATA NA

UMETNOST

2

U~enikot:

- da se zapoznae so univerzalnosta na

likovnata umetnost, koja ne znae za

prostor i vreme;

- deka umetni~koto delo ima mo} da

dejstvuva samo po sebe so svojot

univerzalen karakter koj e op{t za site

vremiwa i za site lu|e;

- da se zapozne so hronolo{kiot razvoj na

stilovite vo istorijata na umetnosta od

nejzinite po~etoci, s# do najnovoto na{e

vreme.

Nastavnikot:

- predava;

- objasnuva;

- prezentira

primeroci;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Geografija

- Literatura

- Muzika

2.UMETNOSTA

NA

PRAISTORIJA-

TA

2

- Da se zapoznae so pretpostavkite za

pojavata na umetnosta;

- da ja poznava hronolo{kata podelba i

karatkeristikite na kamenoto vreme

(paleolit, mezolit, neolit);

- da se zapoznae so karakteristikite,

naodite i lokalitetite od umetnosta na

ovoj period;

- Predava;

- objasnuva;

- prika`uva

reprodukcii;

-koristi stru~na

literatura.

Page 5: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

5

da se zapoznae so karakteristikite i

naodite na predistoriskata umetnost na

tloto na Makedonija i na Balkanot.

4.UMETNOSTA

NA STARITE

KULTURI

4.1. Egipetska

umetnost

3

- Da se zapoznae so geografskata polo`ba,

ekonomskite i polti~ki uslovi,

hronolo{ka podelba, kultura, pismo;

- da gi razbere osnovnite karakteristiki

na arhitekturata (grobna, sakralna i

profana);

- da gi soznae osnovnite karakteristiki vo

vajarstvoto, tehniki i stilski obele`ja;

- da gi soznae osnovnite karakteristiki vo

slikarstvoto: minijaturi, ilustracii vo

knigi na umrenite;

- da se zapoznae so karakteristikite na

primenetata umetnost vo zanaet~istvoto;

- da gi raspoznava najzna~ajnite primeri od

umetnosta vo arhitekturata, vajarstvoto,

slikarstvoto;

- Predava;

- objasnuva;

- poka`uva

primeri;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

-geografija

-egipetskata i

mesopotamska

umetnost

5.2.

MESOPOTAMS-

KA I PERSISKA

UMETNOST

3

- Da ja zapoznae geografskata polo`ba,

ekonomskite i politi~ki uslovi, religija

i pismo;

- da ja poznava periodizacijata na kultura-

ta: sumerski i akadski period; staro

vavilonsko carstvo; asirsko carstvo; novo

vavilonsko carstvo; persisko carstvo;

- da se zapozne so osnovnite karakteristi-

ki vo arhitekturata: palati, hramovi,

kralski grobnici, urbani celini;

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi ;

- koristi stru~na

literatura.

Page 6: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

6

- da gi sogleda osnovnite karatkeristiki

na vajarstvoto: polna plastika, reljef;

- da gi voo~i osnovnite karakteristiki vo

slikarstvoto: mozai~ki dekoracii

emajlirani plo~ki;

- da se zapozne so dostigawata vo

primenetata umetnost;

- da gi raspoznava najzna~ajnite primeri

od umetnosta.

5.3. EGEJSKA

UMETNOST

4

-Da ja poznava geografskata polo`ba,

ekonomskite i politi~ki uslovi, religija;

- da ja poznava periodizacijata i

najzna~ajnite arheolo{ki lokaliteti;

-da gi razlikuva osnovnite karakteristiki

vo umetnosta, arheolo{kite ostatoci i

iskopuvawa;

- da se zapoznae so osnovnite karakteristi-

ki na arhitekturata, vajarstvoto,

elikarstvoto i primenetata umetnost na

minojskata umetnost;

-da gi zabele`uva osnovnite karakeristiki

na arhitekturata, vajrastvoto, slikarst-

voto i primenetata umetnost na

mikenskata umetnost i da gi raspoznava

najzna~ajnite primeri od umetnsota na ovoj

period.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura;

-Istorija

-Geografija

-Egipetska i

mesopotamska

umetnost

5.3. GR^KA

UMETNOST

10

- Da gi voo~uva osnovntie belezi na gr~ka-

ta kultura: geografska polo`ba,

ekonomski i politi~ki uslovi, mitovi,

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- Istorija

-Geografija

-Makedonski

Page 7: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

7

legendi, religija;

- da go poznava hronolo{kiot razvoj na

umetnosta na gra~kata civilizacija;

-da gti zabele`uva osnovnite karakteris-

tiki na gr~koto vazno slikarstvo;

-da se zapozne so karakteristikite vo

arhitekturata, nejziniot razvoj i vidovi na

gradbi;

-da gi raspoznava stilovite vo arhitektu-

rata;

- da se zapozne so osnovnite karakteristi-

ki na vajarstvoto: po~etoci, razvoj,

stilski obele`ja i karakteristi~ni

primeri, tvorci;

- da se zapoznae so ostvaruvawata vo prime-

netata umetnost, nakit, oru`je i sl.

- poka`uva

reprodukcii

- upatuva

- organizira

ve`bi

- koristi stru~na

literatura

jazik

Nastavni sodr-

`ini od

stru~nite

predmeti

5.4.

HELENISDTI^-

KA UMETNOST

4

- Da se zapozne so politi~kite promeni od

krajot na 4 i po~etokot na 3 p.n.e.;

- da go razbere kosmopoloitskiot karkater

na helenizmot kako rezultat na {ireweto

na kulturata (osvojuvawata) na Aleksadar

Makedonski;

- da se zapozne so osnovnite karakteris-

tiki vo arhitekturata: hramovi, teatri,

biblioteki, `rtvenici, muzeoni;

- da se zapozne so karakteristikite na

vajarstvoto i ostvaruvawata na

Pergamskata, Aleksandriskata, Antiohis-

kata i Rodoskata {kola;

- da se zapoznaat so karatkeristikite na

Page 8: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

8

slikarstvoto pretstavnicite i

ostvaruvawata

5..5.ETRURSKA

UMETNOST

1

- Da se zapozne so osnovntie belezi na

etrurskata umetnost, nejzinata geografska

polo`ba i hronolo{ka raspredelba,

etni~ki problem, teorii za potekloto,

kultura i pismo;

- da se zapozne so karatkeristikite na

arhitekturata: elementi, materijal,

vidovi na spomenici, lokaliteti;

- da se zapozne so karatkeristikite na

vajarstvoto: skulptura, {tuko ukrasi na

hramovi, reljef;

- da se zapozne so karatkeristikite na

slikarstvoto: yidno, tehnika, motivi;

- da se zapozne so dostigawata vo

prsmenetata umetnost, zlatarstvo,

terautika;

- da znae da gi prepoznava ostvaruvawata na

etrurskata civilizacija.

- Predava

- objasnuva

- analizira

- poka`uva

reprodukcii

- upatuva

- organizira

ve`bi

- koristi stru~na

literatura.

-Istorija

-Geografija

-Predmetite od

stru~nata

nastava

-prethodnite

civilizacii

5.6. RIMSKA

UMETNOST

8

- Da se zapoznae so politi~kite i

op{testvenite nastani i nivniot odraz vo

umetnosta;

- da go razbere eklekti~kiot karatker na

rimskata umetnost;

- da ja poznava periodizacijata na rimskata

imperija;

- da se zapozne so osnovnite karakteris-

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva;

reprodukcii

- upatuva;

- organizira

ve`bi

-

- Iistorija

-geografija

-Makedsonski

jazik

- nastavni sodr-

`ini od stru~-

nata nastava

Page 9: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

9

tikiki vo arhitekturta, mnogubrojnite

vidovi gradbi, nivnata namena i materijal

na gradewe;

- da se zapozne so karatkeristikite vo

vajarstvoto i hronolo{kiot razvoj;

-da gi prepoznava likovnite dela od

rimskata umetnost;

- da se zapozne so karakteristikite vo

slikarstvoto (fazi);

- da se zapoznae so ostvaruvawata vo

primenetata umetnost.

- koristi stru~na

literatura.

5.8. ANTI^KA I

DOCNO ANTI^-

KA UMETNOST

NA TERITORIJA-

TA NA MAKEDO-

NIJA I NA

BALKANOT

4

- Da se objasnae osobenostite na kulturata

i vrski so helenisti~kiot svet:

formirawe na Ilirsko - Makedonski

arhajski stil;

- da se zapoznae so nao|ali{tata i

urbanite celini;

- da se zapoznae so belezite vo

arhitekturata, vidovi na gradbi, namena i

materijal;

- da se zapoznae so karakteristikite vo

vajarstvoto: dekorativna kamena plastika;

- da se zapoznae so karakteristikite vo

slikarstvoto - yidni i podni mozaici,

fresko slikarstvo, motivi.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

-Geografija

- Umetnost na

gr~kata i

rimskata

civilizacija

5.9.RANOHRISTI-

JANSKA

UMETNOST

3

- Da se zapozne so politi~kite i

op{testvenite nastani povrzani so

pojavata na hristijanstvoto;

- da gi razbere politi~kite i socijalni te

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva;

- Isstorija

-Geografija

-Makedonski

jazik

Page 10: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

10

uslovi pred i po 313 godini i nivniot

odraz vo umetnosta;

- da se zapoznae so osnovnite karakteristi-

ki na umetnosta na katakombite - namena na

prostor, sarkofazi, dekoracija;

- da se zapozne so promenite vo umetnosta

po 313 godina;

- da go sogleda noviot tip na gradba na

hristijanska bazilika, namenata na

prostorot, (latinski i helenisti~ki tip);

- da se zapozne so karakteristikite vo

slikarstvoto; yidni i podni mozaici,

fresko slikarstvo, motivi.

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

6.1.

RANOHRISTI-

JANSKA

UMETNOST VO

MAKEDONIJA

2

- Da zapoznae baziliki i episkopski

baziliki so krstilnici od latinski i

helenisti~ki tip;

- da gi razlikuva tipolo{kite razliki;

- da se zapoznae so profanata arhitektura

(palati i drugi vidovi na gradbi);

- da se zapoznae so ranohristijanskite

lokaliteti vo Makedonija (Stobi, Herak-

lea, Lihnid, Skupi, Bargala, Imaret -

Ohrid, Ahil-Prespa);

- da se zapozne so karakteristikite na

dekorativnata plastika i sodr`inata na

mozai~nata dekoracija.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi ;

- koristi stru~na

literatura.

-Istorija

-Geografija

ranohristijans-

kasta umetnost

6.2. VIZANTISKA

UMETNOST

3

- Da se zapoznae so geografski, politi~ki

i ekonomski, odrednici na vizantiskata

umetnost;

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- Istorija

- Geografija

- Ranohristijan-

Page 11: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

11

- da ja poznava periodiozacijata;

- da se zapozne so karakteristikite vo

arhitekturata i zna~ajnite tipovi na

gradbi spored nivnata periodizacija;

- da se zapoznae so karakteristikite na

dekorativnata plastika, mozai~ki

dekoracii,motivi;

-da se zapoznae so karakteristikite na

slikarstvoto-fresko, yidni mozaici,

ikoni;

-da gi razlikuva zna~ajnite centri na

vizantiskata umetnost (Ravena, Carigrad,

Sveta Gora, Meteori, Kiev, Moskva;

- da se zapoznae so karakteristikite na

primentata umetnost.

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura

ska umetnost

- Anti~ka

umetnost

7.

SREDNOVEKOV-

NA UMETNOST

VO MAKEDONI-

JA

10

- Da gi zapoznae ekonomskite, socijalnite

priliki vo Makedonija i vlijanijata od

vizantiskata umetnost;

- da se zapozne so periodot od doa|aweto na

makedonskite sloveni 6-7 vek do nivnoto

pokrstuvawe i pismenost;

- da gi zapoznae so ostatocite od

arheolo{kite iskopuvawa: gradbi,

grobovi, keramika;

- da se zapozne so periodot na prviot podem

do padot na Samoilovoto carstvo - po~eto-

cite na Makedonskata srednovekov-na

umetnost i arhitektura;

- da poznava karakteristikite na periodot

na povtornata dominacija na Vizantija;

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Geografija

- Istorija

-Ranohristijan-

ska umetnost

- Vizantiska

umetnsot

Page 12: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

12

- da go poznava komnenskiot i paleolo{-

kiot period vo umetnosta.

8. VIZANTISKA

UMETNOST VO

SRBIJA

2

- Da gi poznava politi~kite i ekonomskite

priliki;

- da se zapoznae so spomenicite od Ra{kata

stilska grupa - stilski obele`ja vo

arhitekturata, fresko slikarstvoto,

vlijanija;

- da se zapoznae so spomenicite od

Moravskata stilska grupa - stilski

obele`ja vo arhitekturata, plasti~na

dekoracija i fesko`ivopis - vlijanija od

zapadnata i isto~nata umetnost.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- poka`uva

reprodukcii;

- upatuva;

- organizira;

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Geografija

- Istorija

- Vizantiskata

umetnost

9.SLIKARSKI

SODR@INI VO

FRESKO @IVO-

PISOT I IKO-

NOGRAFIJATA

2

- Da gi razbira i objasnuva slikarskite

sodr`ini - Golemite praznici, Hristovite

stradawa, @ivotot na Bogorodica,

Ilustracija na crkovni pesni, poedine~ni

kompozicii od razni nastani vo

hristijanstvoto, ^udata na Isus Hristos

porterti na svetiteli i prosvetiteli,

isceliteli, isposnici, ma~iteli arherei,

evangelisti, arhangeli, angeli vojnici,

portrerti na ktitori i dr.

- Predava;

- objasnuva;

- upatuva;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii.

- Istorija

- Makedosnki

jazik

10.SREDNOVEKOV

NA UMETNOST

VO ZAPADNA

EVROPA

6

- Da gi objasnuva glavnite belezi na

zapadnoevropskata srednovekovna

umetnost, politi~ki i ekonomski priliki

kaj zapadnoevrospskite narodi;

- da ja zapoznae pariodizacijata na

- Predava;

- objasnuva;

- upatuva;

- sporeduva;

- prika`uva

- Istorija

- Geografija

- Vizantiska

umetnost

Page 13: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

13

zapadnata umetnost;

- da gi razbira karatkeristikite na

protoromani~kata, romani~kata i

goti~kata umetnost- arhitektonski i

dekorativni obele`ja, spomenici,

dekorativna plastika;

- da se prepoznavaat najzna~ajnite

arhitektonski ostvaruvawa.

reprodukcii

- predava.

4. OBRAZOVEN PROCES

4.1. 1. Struktuirawe na sodr`inite za u~ewe za I I I godina

Tematski celini

Broj

na

~asovi

Konkretni celi Didakti~ki nasoki Korelacija me|u

tematskite

celini i me|u

predmetite

1. RENESANSNA

UMETNOST

2

U~enikot:

- da gi poznava politi~kite, socijalnite i

ekonomskite uslovi vo Italija i drugite

Evropski zemji;

- da razbira poimot prerodba koja se javuva

vo site oblasti na naukata, kni`evnosta,

umetnosta, kako i sudirot na

srednovekovieto so antikata i

formiraweto na renesansnata estetika,

Nastavnikot:

- predava;

- objasnuva;

- sporeduva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Geografija

- Makedonski

jazik

-

Srednovekovnata

umetnost

-- Anti~kata

umetnost

Page 14: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

14

pojavata na humnizmot i negovoto zna~ewe

za umetnosta;

- da go objasni zna~eweto na familijata

Medi~i, kako pokrovitel na umetnosta;

- da dade periodizacija na renesansnata

umetnost; predvesnici na renesansata XI -

XIV vek;

- rana renesansa XV vek;

- visoka renesansa XVI vek.

1.1. ITALIJA,

XIII, XIV, XV i XVI

VEK

- Da gi poznava predvesnicite na

renesansata vo vajarstvoto i slikarstvoto

-Familija Pizano,^imabue, Du~o, \oto;

- da gi zapoznae karakteristikite na

ranata renesansna umetnost - Firenca kako

centar na novoto kulturno i materijalno

bogatstvo;

- da gi razbira karakteristikite vo

arhitekturata, gradbite, arhitektonskite

majstori so univerzalno obrazovanie:

Brunoleski, Alberti i dr.;

- da se zapoznae so karakteristikite na

vajarstvoto-o`ivuvawe na antikata,

pretstavnici;

- da gi voo~uva karakteristikite na

slikarstvoto, temi, tehniki, pojava na

individualizam, pretstavnici;

- da se zapoznae so periodot na visokata

renesansa-centri Rim, Milano, Venecija i

golemite majstori od ovoj period.

- Predava;

-objasnuva;

-analaizira;

-prika`uva

reprodukcii;

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Geografija

- Makedonski

jazik

- Anti~ka

umetnost

- sodr`ini od

predmetite od

stru~nata

nastava

Page 15: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

15

1.2. HOLANDIJA

(Niderlandija)

XV, XVI vek

2

- Da gi poznava osnovnite belezi na ranata

renesansa- ekonomskata polo`ba na

Holandija vo XIV i XV vek i brziot razvoj

na gradovite;

- da go objasni sudirot na srednovekovnoto

so novite tendencii vo umetnosta - prets-

tavnici na novoto: bra}ata Hubert i Jan

Van Ajk;

- da go razbira zna~eweto na Ganskiot

oltarnik za ponatamo~niot razvoj na

slikarstvoto;

- da gi objasni karakteristikite na

visokata renesansa vo arhitekturata,

vajarstvoto, slikarstvoto preku

pretstavnicite na vremeto: Memling, Bo{,

Brojgel.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- korisdti stru~na

literatura.

- Istorija -

renesansnata

umetnost;

- srednovekovna-

ta umetnost;

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

1.3. GERMANIJA

XV, XVI VEK

- Da ja poznava politi~kata polo`ba na

Germanija, ulogata na gradovite i razvojot

na umetnosta;

- da go objasni odrazot na sudirite na

katoli~kata crkva vrz razvojot na

umetnosta;

- da se zapoznae so pozna~ajnite slikarski

{koli i umetni~ki centri kako i

pretstavnicite na ranata renesansa:

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Renesansna

umetnost

- Srednovekovna

umetnost

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

Page 16: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

16

Lohner, Franke, Hans, Holbajn stariot;

-da se zapoznae so visokata renesansa i

pretstavnicite: Direr, Holbajn mladiot,

Luka Kranah, Grinevalt i dr.;

-da se zapoznae so vajarskite centri: Keln,

Hamburg, Ninberg

nastava

1.4. FRANCIJA

XV, XVI VEK

2

- Da se zapoznae so politi~kite i

ekonomski uslovi, vlijanija od

italijanskite majstori koi rabotele vo

Francija (Andrea Solario, Andrea del

Sarto)

- da ja poznava fonteneblovskata {kola:

Fran~esko Primati~no - raboti vo

dvorecot Fonteneblo;

-da se zapaoznae so arhitekturata -

rekonstrukcija na dvorecot Luvr;

- da se zapoznae so vajarstvoto - nadgrobni

spomenici, fontani statui;

- da se zapoznae so pretstavnicite vo

vajarstvoto i slikarstvoto (Gu`on, Pilon,

@an Klue, Fransoa Klue).

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Renesanssna

umetnost

- Srednovekovna

umetnost

-- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

2. BAROKNA

UMETNOST

3

- Da gi zapoznae politi~kite i op{testve-

nite priliki vo Evropa, peridot na kontra

reformacijata svetovnite i apsolutis-

ti~kite vlijanija;

- da go razbira i poznava stilot na

barokot: rasko{, efekt na inspiracija,

univerzalnost na stilot vo odelni zemji

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Makedonski

jazik

- Renesansna

umetnost

Page 17: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

17

2.1. ITALIJA VO

VII i VIII VEK

8

- Da se zapoznae so karakteristikite na

baroknata umetnost vo arhitekturata,

vajarstvoto, slikarstvoto;

- da gi poznava pretstavnicite na barokot

vo arhitekturata: Bernini, vajarstvoto,

slikarstvoto: bra}ata Kara~i, Karavaxo,

Gvido Reni;

- da se zapoznae so karakteristikite na

umetnosta na 18 vek - pretstavnicite:

Tiepolo, Gvardi, Kaneleto (Venecija kako

centar);

- da se zapoznae so baroknata primeneta

umetnost mebel, nakit, obleka.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Renesanssna

umetnost

- Srednovekovna

umetnost

-- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

2.2.HOLANDIJA

VII i VIII VEK

3

- Da gi soznae kulturno - politi~kite

odnosi;

- da se zapoznae so karakteristikite na

slikarstvoto: slikarski {koli, odliki,

temi, pretstavnici: Franc Hals, Rembrant

Van Rajn i negovite naslednici.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura

- Istorija

- Renesanssna

umetnost

- Srednovekovna

umetnost

-- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

2..3. FLANDRIJA

VII i VIII VEK

3

- Da gi svati karakteristikite na

umetnosta na [panija, vlijanieto na

italijanskata i niderlanskata renesansa za

razvojot na [panskata umetnost;

- da gi zapoznae umetni~kite centri

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- Istorija na

baroknata

umetnost vo

Italija i

Niderlandija

Page 18: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

18

Madrid, Toledo, Valencija, Seviqa);

- da se zapoznae so glavnite pretstavnici i

nivnite karatkeristiki: El Greko -

manirizam, pretstavnici na zlatniot

period: Zurbaran, Herera, Muriqo,

Velaskez;

- da go zapoznae slikarstvoto na Francisko

Goja.

- organizira

ve`bi;

- koristi stru~na

literatura.

- Makedonski

jazik

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

2.4. [PANIJA VO

VII i VIII VEK

4

- Da gi razbira karakteristikite na

umetnosta na [panija, vlijanieto na

italijanskata i niderlanskata renesansa za

razvojot na [panskata umetnost;

- da se zapozna so umetni~kite centri

(Madrid, Toledo, Valencija Seviqa);

- da gi zapozna glavnite pretstavnici i

nivnite karakteristiki: El Greko -

manirizam, pretstavnici na zlatniot

period: Zurbaran, herera, Muriqo,

Velaskez;

-da se zapoznae slikarstvoto na Francisko

Goja.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- baroknata umet

ost vo Italija i

Niderlandija

-makedonski

jazik

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

2.5. FRANCIJA

VII i VIII VEK

2

- Da gi poznava ekonomskite i politi~ki

priliki;

- da se zapoznae so vlijanijata od umetnosta

na kontinentot;

- da gi sva}a odlikite na arhitekturata,

vajarstvoto, slikarstvoto;

- da se zapoznae so pretstavnicite: Hogart,

Rejnolde, Genzboro.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- baroknata

umetnost

Page 19: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

19

3.1.

NOVOVEKOVNA-

TA UMETNOST

VO MAKEDONI-

JA

5

- Da zapoznae istoriski, politi~ki,

ekonomski, crkovni i kulturni priliki

pod vlasta na Osmanliskite turci;

- da se dade pregled na za~uvani sakralni

postivizantiski spomenici, nivnite

karatkeristiki i graditelski principi od

XV - XIX vek: crkvi, manastirski

kompleksi;

- da se zapoznae so graditelskiot opus na A.

Damjanov (spomenicite vo Makedonija i

nadvor: Vrawe, Ni{, Smederevo, Saraevo,

Mostar).

- da se zapoznae profanata arhitektura -

karakteristikite na makedonskata ku}a i

nejziniot razvoj.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- vizantiskasta

umetnost;

- srednovekovna-

ta makedonska

umetnost

3.2. ISLAMSKI

SPOMENICI OD

OD XV - XIX VEK

2

- Da e osposoben da dade pregled na

sakralnite i profanite islamski

spomenici od XV - XIX vek;

- da gi objasni karakteristikite na

graditelskite principi: spomenici vo

Skopje, Tetovo, Bitola, [tip, Veles i dr.

(xamii, tekiwa, medresi, anovi, amami, saat

kuli, mostovi, bezisteni, sarai, karavan,

sarai, turbiwa i dr.).

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

3.3. @IVOPISOT

OD XV - XIX VEK

4

- Da go poznava postvizantiskiot `ivopis

vo novite istoriski, politi~ki, crkovni i

kulturni priliki od XV - XIX vek;

- da se objasnat stilskite karakteristiki

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

- Istorija

- vizantiska

umetnost

- predmetite od

Page 20: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

20

na grupnite slikarski spomenici i

pova`nite zografi; Longin, ~lenovi na

familijata Renzovci - Zogravci,

Papradi{ki i dr.

reprodukcii

- koristi stru~na

literatura.

stru~nata

nastava

3.4.

IKONOPISOT

VO MAKEDONI-

JA VO XV - XIX

VEK

4

- Da go zapoznae razvojot na ikonopisot vo

Makedonija od 15-19 vek.;

- da dade pregled na pozna~ajni

ostvaruvawa na ikonopisani dela vo razni

vremenski periodi;

- da gi objasni stilskite i ikonografskite

odliki, tehni~ki i tehnolo{ki izmeni vo

izrabotkata na ikonite, pojavata na masle-

na tehnika vo slikarstvoto na ikonite,

nameneta na ikonopisanite dela.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Vizantiska

umetnost

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

3.5.

DEKORATIVNA-

TA PLASTIKA

VO XV - XIX VEK

5

- Da dade pregled na dekorativnata

plastika vo kamen, drvo i metal od XV -

XIX vek (ikonostasi, porti, carski dveri;

-da se zapoznae so pozna~ajnite spomenici

(Sv. spas, Bigorski, Lesnovo, Slep~e;

- da dade osvrt na genezata na rezbarstvoto

vo Makedonija, tvore{tvoto na Mija~kata

kopani~arska {kola od VIII - XIX vek.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- vizantiska

umetnost

- predmeti od

stru~nata

nastava

Page 21: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

21

4. OBRAZOVEN PROCES

4.1. 2. Struktuirawe na sodr`inite za u~ewe za I V godina

Tematski celini

Broj

na

~asovi

Konkretni celi

Didakti~ki nasoki Korelacija me|u

tematskite

celini i me|u

predmetite

1. EVROPSKA

UMETNOST XIX-

XX VEK

3

U~enikot:

- da gi zapoznae istoriskite, politi~kite,

ekonomskite, crkovnite i kulturnite

karakteristiki na vremeto;

- da go objasni razvojot na estetskite i

stilskite etapi od neoklasicizmot do

pojavata na modernata umetnost i

sovremenite tradicii vo likovnoto

tvore{tvo vo Evropa i SAD;

- da gi zapoznae so razvonjot na slikars-

tvoto, crte`ot, grafikata, razvojot na

skulpturata i razvojot na arhitekturata;

- da dade osvrt na drugi oblasti na

plasti~noto i vizuelno tvore{tvo:

primenetata umetnost, industriskiot

dizajn i dr.

Nastavnikot:

- predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- anti~kaata

umetnost

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

1.1. NEOKLASI-

CIZAM

4

- Da gi objasni osnovnite stilski

karakteristiki i periodizacijata na

neoklasisti~kata umetnost vo

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- Istorija

- anti~ka

umetnost

Page 22: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

22

arhitekturata, slikarstvoto, vajarstvoto i

primenetata umetnost vo Francija;

- da gi zapoznae petstavnicite vo

umetnosta i nivnoto tvore{tvo;

- da gi poznava najzna~ajnite slikarski

dela na pravecot;

- da gi dade bitnite karakteristiki na

neoklasicizmot vo drugite Evropski zemji.

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura;

- predmetite od

stru~na nastava

1.2.

ROMANTIZAM

4

- Da se zapoznae so bitnite karatkeristiki

(uslovi) za pojava i razvoj na romantizmot

vo slikarstvoto, skulpturata i

arhitekturata;

-da se objasni zna~eweto na Goja kako

predvesnik na romatnizmot

-da go zapoznae tvore{tvoto na pretstav-

nicite: @eriko i E. Delkaroa;

- da soznae osobenosti na francuskoto

pejza`no slikarstvo na barbizonskata

{kola;

- da zapoznae karakteristiki i pretstavni-

cite na vajarstvoto: Bari, Rid;

- da dade kratok osvrt na romantizmot vo

drugite evropski zemji - angliskite

pejza`isti: Konstejbl, Tarner;

- Predava;

- objasnuva;

- analizira

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Makedonski

jazik i

literatura

- srednovekovna-

ta umetnost

- sodr`ini od

nastavnite

predmeti od

stru~nata

nastava

1.3. REALIZAM

3

- Da ja objasni pojavata na realizmot vo

Francija - pojava pri~ini i bitni

karakteristiki;

-da ja objasni reakcijata na

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva;

- Istorija

- makedonski

jazik i

literatura

Page 23: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

23

romanti~arskite idealizirani sodr`ini

od mitologijata, alegorijata, slikarstvoto

na vidliviot materijalen svet;

- da gi zapozna delata na pretstavnicite:

Mile, Kurbe, Domie;

-da se dade kratok osvrt na romantizmot vo

drugite evropski zemji.

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- predmetite od

stru~na nastava

1..4. IMPRESIO-

NIZAM

4

- Da se zapoznae so pojavata na impresi-

onizmot vo Francija - pri~inite za pojava,

otkritijata vo optikata, atmosverata,

svetlinata, strukturata na bojata, slikawe

vo pllein aire tehnika, dinamika na oboenite

damki;

- da gi zapoznae pretstavnicite na

pravecot: Mane, Mone, Pisaro, Sisle,

Dega, Renoar, Lotrek vo slikarstvoto i

Roden, Majol, Burdel vo vajarstvoto;

-da znaat da se prepoznavaat nivnite

umetni~ki ostvaruvawa

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

1.5. NEOIMPRE-

SIONIZAM

2

- Da gi objasni osnovnite stilski karakte-

ristiki, na~in i tehnika na slikawe;

- da gi zapoznae pretstavnicite na

pravecot: Sera, Siwak;

- da umee da go prepoznava nivnoto

tvore{tvo;

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

1.6. POSTIMPRE-

4

- Da ja objasni reakcijata kon impresi-

onizmot;

- Predava;

- objasnuva;

- Impresdioni-

zam

Page 24: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

24

SIONIZAM -da gi zapoznae pretstavnicite na

razli~nite slikarski doktrini: Pol

Sezan, Van Gog, Pol Goten;

- da gi prepoznava nivnite slikarski

karakteristiki i najzna~ajnite dela;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- predmeti od

stru~na nastava

1.7. SIMBOLI-

ZAM I SINTE-

TIZAM

- Preminot me|u

XIX i XX VEK

3

- Da gi objasni karatkeristikite na

simbolizmot i sintetizmot;

- da ja zapoznae umetnsota na Art Nuvo -

nejzinite karakteristiki, dekadencija,

vlijanieti na izminatite stilovi, dinami-

ka na linijata, dominacija na arabeskata i

dekorativnosta vo slikarstvoto,

arhitekturata i primenetata umetnost;

- da se zapoznaat pretstavnicite: V. Moris,

V. Blejk, G. Ajfel;

-da se objasni pojavata na nabizmot,

nejzinite karakteristiki i pretstavnici

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Filozofija

- Postimpresi-

onizmot

1. UMETNOSTA

NA

PO^ETOKOT

NA HH VEK

2.1. FOVIZAM

3

- Da gi zapoznae osnovnite karatkeris-tiki

na umetni~kite sva}awa na po~etokot na 20

- ot vek;

-da gi objasni op{tite karakteristiki na

fovizmot kako pravec vo umetnosta;

- da sfati tvore{tvoto na pravcite na

fovizmot: Matis, Marke, Deren, Vlamenk,

Ruso;

- da gi poznava zna~ajnite umetni~ki

ostvaruvawa na fovizmot.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Umetnosta od

vtorata

polovina na XIX

vek

- Filozofija

Page 25: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

25

2.2. KUBIZAM

3

- Da gi razbira op{tite karatkeristiki na

kubizmot kako pravec vo umetnosta: pred

kubisti~ka i kubisti~ka faza;

-da se zapoznae tvore{tvoto na

pretstavnicite na kubizmot: Pikaso, Brak;

-da se poznavaat zna~ajnite umetni~ki

ostvaruvawa na umetnicite;

-da se zapozne umetnosta na kubisti~kite

skulptori.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii

- koristi stru~na

literatura.

- Umetnosta na

Sezan

- Filozofija

- Perspektiva

2.3. EKSPRESIO-

NIZAM

3

- Da gi svati ekonomskite i politi~kite

uslovi pred Prvata svetska Vojna;

- da go sporedi vlijanieto na fovizmot vrz

germanskiot ekspresionizam;

- da ja objasni koncepcijata na umetnsota na

grupite “Most” i “Siniot java~”;

- da gi poznava zna~ajnite likovni ostvaru-

vawa na umetnicite.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Filozofija

- Umetnosta na

Van Gog i Gogen

- Umetnosta na

fovizmot

2.4. FUTURIZAM

2

- Da se zapoznae so atmosverata na

anarhizmot vo Italija - 1910 g.;

-da se objasnat op{tite karakteristiki na

fovizmot kako pravec vo umetnosta -

manifestot na Marineti;

-da se zapoznae tvore{tvoto na

pretstavnicite na futurizmot.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- umetnossta na

impresionizmot

- umetnosta na

kubizmot

- Filozofija

Page 26: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

26

2.5. APSTRAKNA

UMETNOST

3

- Da gi razbira karatkeristikite na

apstrakcijata i konstrukivizmot vo Rusija;

- da go zapoznae zna~eweto na ruskata

avangarda;

- da go objasni suprermatizmot: Maqevi},

Lisicki;

- da go objasni konstruktivizmot -

skulpturata na V.Tatqin, A. Rone~enko.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva;

reprodukcii

-koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- umetnosta na

po~etokot na 20

vek

-Filozovija

3. UMETNOSTA

ME\U DVETE

SVETSKI VOJNI

6

- Da ja objasni pojavata na apstraktnata

umetnost vo drugite evropski zemji;

- da dade kratok osvrt na Holandija - De

stil, Germanija-Kandinski, Francija,

Anglija;

- da razbira pojavata i zna~eweto na

Bauhaus: Kandinski, Kle, Na|;

- da gi zapoznae karatkeristikite na

metafizi~kata {kola, pojavata na dadaiz-

mot i nadrealizmot - manifestot na

Breton;

- da dade osvrt na evropskata avangarda vo

30-te godini - Modiqani, Kupka, Difi,

[agal, Dali, Ernest;

- da gi zapozna karakteristikite i

pretstavnicite vo sklupturata;

- Predava;

- objasnuva;

- analizir;a

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Filozofija

- Pravcite na 20-

ot vek

4. UMETNOSTA

PO VTORATA

SVETSKA VOJNA

5

- Da gi poznava so karatkeristikite i

pretstavnicite na apstrakniot ekspresi-

onizam i akciono slikarastvo vo SAD;

- da gi zapoznae karakteristikite na

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- Istorija

- Filozofija

-Umetnosta na

po~etokot na 20

Page 27: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

27

slikarstvoto na oboeno pole (M.Rotko);

- da gi poznava karatkeristikite na

Britanskata skulptura (H.Mur);

- da razbira osobenostite na apstraknata

skulptura i konstrukcija;

- da gi zapoznae karakteristikite na

umetnosta na Pop - Art, Op-Art, Video –

Art;

-prika`uva

reprodukcii;

-koristi stru~na

literatura.

vek

5.UMETNOSTA

NA TERITORIJA-

TA NA MAKEDO-

NIJA OD KRAJOT

NA XIX VEK DO

DENES

2

- Da se zapoznae so politi~kite i

ekonomskite uslovi vo Makedonija pri

krajot na XIX i po~etokot na XX vek,

kulturnata atmosvera, formiraweto na

gra|anskata klasa ;

- da ja objasni pojavata na profanoto

slikarstvo kaj poednite zografi: Papra-

di{ki i Zogravski i karakteristikite na

nivnoto tvore~ko delo.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Umetnosta na

Evropa od XIX

vek

5.1.UMETNOSTA

VO MAKEDONI-

JA ME\U DVETE

SVETSKI VOJNI

8

- Da gi zapoznae politi~kite i socijalni

priliki vo Makedonija po balkanskite

vojni i Prvata svetska vojna. Vardarska

Banovina, ekonomska kriza i

{estojanuarska diktatura;

-da se zapoznae so likovniot `ivot vo

Skopje: prvi samostojni izlo`bi i sozda-

vawe na Dru{tvoto na Jugoslovenski

umetnici;

- da se zapoznae so {koluvaweto i

dejstvuvaweto na makedonskite umetnici

nadvor od Makedonija i ra|awe na

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istorija

- Umetnosta na

XIX po~etok na

XX vek

Page 28: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

28

makedonskata sovremena umetnost;

- da se zapoznae so pretstavnicite na

prvata generacija: Pandilov, Martinoski,

Li~enoski, Koxoman, Todorovski, Cico,

Belogaski i dr.

5.2.UMETNOSTA

VO MAKEDONI-

JA PO 1945

GODINA

6

- Da ja zapoznae pojavata na socijalisti~-

kiot realizam, ekonomskite uslovi vo

biv{a Jugoslavija;

- da gi objasni prilikite vo Makedonija za

sloboden kulturen razvitok, otvorawe

institucii od oblasta na kulturata;

- da gi objasni vlijanijata od umetni~kite

centri na Jugoslavija i Evropa;

- da gi zapoznae stilskite karatkeristiki;

- da zapoznae pretstavnicite vo slikar-

stvoto, vajarstvoto i arhitekturata.

- Predava;

- objasnuva;

- analizira;

- sporeduva;

- prika`uva

reprodukcii;

- koristi stru~na

literatura.

- Istrorija

- Umetnosta na

Evropa od XX

vek

4.2. Nastavni metodi i aktivnsoti vo u~ewe

Za ostvaaruvawe na celite na nastavniot predmet istorija na umetnost }e se primenuvaat slednite nastavni

formi i metodi: frontalna i individualna forma na rabota. Od metodite, `iviot zbor, razgovorot, analizata,

sporeduvaweto. Pri realizacijata na progrmata treba posebno vnimanie da se posveti na koristeweto na

poso~enata literatura, bidej}i ovoj materijal e specifi~en, obemen i obraboten od golem broj avtori. Za uspe{no

realizirawe na sodr`inite od nastavniot predmet, neophodno e da se koristi komparativen materijal: filmovi,

dijapozitivi, video i drugi tehni~ki sredstva, poseta na muzei, galerii i kulturno – istoriski spomenici,

arheolo{ki lokaliteti i drugi mo`nosti.

U~enicite }e gi sovladuvaat nastavnite sodr`ini preku nabquduvawe, naso~uvawe, organizirawe na ve`bi i

vizuelno sledewe na oddelni sodr`ini.

Nastavnikot prvenstveno }e vlo`i napori za organizacija na rabotata, da izraboti kvaliteten godi{en i

globalen tematski plan za rabota soodveten na uslovite na U~ili{teto, prethodnite znaewa na u~enicite i

Page 29: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

29

drugite uslovi. Podgotovkata na didakti~ki sredstva }e bide permanentna zada~a na nastavnikot kako i

demonstraciite i upatstvata vo rabotata. Nastavnikot treba kontinuirano da gi nadgraduva svoite stru~ni

soznanija koristej}i stru~na literatura i drugi mo`nosti.

4.3. Organizacija i relizacija na nastavata po predmetot

Nastavata }e se realizira vo u~ilnica ili soodveten kabinet vo dve polugodija od II-IV godina so nedeln fond na

~asovi. Vo ramkite na realizacijata na nastavnite sodr`ini, preku ekskurzii i poseti neophodni se prou~uvawa

na pozna~ajnite kulturno-istoriski spomenici: arheolo{ki lokaliteti, arhitektonski urbani celini, sakralni

objekti, muzei, galerii, aktuelni izlo`bi i dr. Po`elno e da se organiziraat nastavni ~asovi neposredno vo

kulturno-istoriskite spomenici.

4.4. Nastavni sredstva i pomagala

Za uspe{no realizirawe na sodr`inite od nastavniot predmet, neophodno e da se koristi komparativen materijal:

filmovi, dijapozitivi, reprodukcii, video i drugi tehni~ki sredstva i mo`nosti. Za edukacija na u~enicite }e se

koristat stru~ni spisanija i soodvetna stru~na literatura.

5.OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE

Procesot na ocenuvaweto }e se odviva niz pove}e fazi na realizacijata na nastavata: preku aktivnsota, interesot,

vnimanieto i usvojuvaweto na sekoja oddelna tema. Ocenkata e razultat na site aktivnosti vo redovnaosta na izvr-

{uvaweto na zada~ite, dopolnitelno se nadgraduva preku izrabotka na testovi za proverka na znaewata preku {to

treba da se sogleda celokupnoto znaewe od ovaa programa. Individualnata i inspirativnata rabota na u~enicite

}e bide posebno pottiknuvana i valorizirana. Nerealaiziraweto na programskite zada~i se sankcioniraat so

upatuvawe na popraven ispit.

Page 30: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

30

6. KADROVSKI I MATERIJALNI PREDUSLOVI ZA REALIZACIJA NA NASTAVNATA PROGRAMA

6.1. Osnovni karakteristiki na nastavnicite

Nastavnikot treba da gi poseduva slednite personalni, stru~ni, pedago{ki i humanisti~ki karakteristiki: da e

fizi~ki i psihi~ki zdrav, da ima soodvetno stru~no obrazovanie, da bide obu~en vo ramkite na barawata {to gi

postavuva zakonot, da nema govorni i vizuelni mani koi bi go popre~uvale vr{eweto na dejnsota i poseduva

sposobnosti za kvalitetna komunikacija so u~enicite i drugi lica. Nastavnikot treba da e optimisti~ka li~nost

i da ima pozitivni i humanisti~ki stavovi kon `ivotot i lu|eto. Li~nosta na nastavnikot treba da poseduva

kreativni,organizacioni i drugi sposobnsoti koi }e ovozmo`at unapreduvawe na nastavniot proces.

6.2. Standard za nastaven kadar

Zavr{eni studii na

- Filozofski fakultet - istorija na umetnost so arheologija

6.3. Standard z prostor

Nastavata po istorija na umetnost }e se realizira vo soodveten kabinet opremen so zavesi za zatemnuvawe na

prostorijata za proektirawe na vizuelen materijal i mo`nosti za osvetluvawe spored barawata na nastavata.

Kabinetot treba da bide i opremen so mebel i materijalno – tehni~ki sredstva, pomagala, stru~na literatura i

drugo spored Normativot za umetni~ko u~ili{te.

7.DATUM NA IZRABOTKA NA NOSITELI NA IZRABOTKATA NA NASTAVNATA PROGRAMA

7.1. Datum na izrabotka: maj 20001 godina

7.2. Sostav na rabotnata grupa

- ANA GRUEVSKA, dipl. istori~ar na umetnost - profesor vo DSUPU “Lazar Li~enoski:-Skopje

- @ARKO TOZI, dipl. istori~ar na umetnost - kustos vo Umetni~kata galerija Skopje.

Page 31: NASTAVNA PROGRMA ZA - bro.gov.mk - k. Istor. na umetnos… · 3 - da se pottikne i razviva kaj u~enikot interes i qubov kon likovnata i primenetata umetnost; - da voo~uva estetskiti

31

8. PO^ETOK NA PRIMENA NA NASTAVNATA PROGRAMA

Datum na zapo~nuvawe 01.09.2001 godina

9. ODOBRUVAWE NA NASTAVNATA PROGRAMA

Nastavnata programa za predmetot istorija na umetnost ja odobri (donese):__________________________

________________________________________________ so re{enie br._______________ od ________________g.