Prof. Dr. Erdal IŞIK

Müzik ve psikiyatri

Prof. Dr. Erdal IŞIK

Müzik ve psikiyatri

Yaşamda ilk duyulan müzik

Annenin kalp atış sesleridir.

Ritmik ve müzikal özellik taşırlar

Bebeğe güven duygusu verirler,

Annenin dinlediği müzik de, bebeği etkileyebilmektedir.

Bebek18. haftadan itibaren dış dünyadan gelen müzik vb. sesleri duymaya başlamaktadır.

Yaşamda ilk duyulan müzik

Annenin kalp atış sesleridir.

Ritmik ve müzikal özellik taşırlar,

Bebeğe güven duygusu verirler,

Annenin dinlediği müzik de, bebeği etkileyebilmektedir.

Bebek18. haftadan itibaren dış dünyadan gelen müzik vb. sesleri duymaya başlamaktadır.

Örn; Annenin kalp seslerinin ritmi değiştiğinde (heyecan / korku vb. durumlarda), bebek de huzursuzlanmaktadır.

Dışardan gelen sesler, annenin beden boşluğunda yankılanıp, daha da güçlenerek bebeğe ulaşır.

Bebeğin anne karnında işitttiği müzikleri, doğduktan sonra tanıyabildiği ileri sürülmektedir.

Yaşamda ilk duyulan müzik Örn; Annenin kalp seslerinin ritmi değiştiğinde (heyecan / korku vb. durumlarda), bebek de

Dışardan gelen sesler, annenin beden boşluğunda yankılanıp, daha da güçlenerek bebeğe ulaşır.

Bebeğin anne karnında işitttiği müzikleri, doğduktan sonra tanıyabildiği ileri sürülmektedir.

Yaşamda ilk duyulan müzik

Bebek dünyaya geldikten sonra ?

Anne kalp seslerinin önemi süregider. Bebek kucakta annenin kalp seslerini (yani dinlediği melodiyi ağlamayı durdurup sakinleşir.

Zamanla annenin sesi de önem kazanır. Annenin müzikal ninnisi ile bebek, bilmediği, korkutucu karanlık dünya olan rahatça ve güvenli şekilde kendini bırakır (

Bebek dünyaya geldikten sonra ?

Anne kalp seslerinin önemi süregider. Bebek kucakta annenin kalp seslerini (yani daha önce dinlediği melodiyi) işittiğinde ağlamayı durdurup sakinleşir.

Zamanla annenin sesi de önem kazanır. Annenin müzikal ninnisi ile bebek, bilmediği, korkutucu karanlık dünya olan uykuya rahatça ve güvenli şekilde kendini bırakır (geçiş nesnesi).

(1)

Müziğe annenin dokunuşlarının eklenmesi,

Bebek annenin söylediği ile başkasının söylediği ninniye Farklı reaksiyon Ancak tanıdığı müzik güvenlidir ileride kendisi de mırıldanır.

Otistik çocuklarda müzik, dünya ile ilişki kurabilmede aracı rol

Bebeklik / çocukluk dönemi

Müziğe annenin dokunuşlarının eklenmesi, hazzı daha artırır.

Bebek annenin söylediği ile başkasının söylediği ninniye Farklı reaksiyon verebilir. Yani Ancak tanıdığı müzik güvenlidir ileride kendisi de mırıldanır.

Otistik çocuklarda müzik, dış dünya ile ilişki kurabilmede aracı rol oynayabilir.

Bebeklik / çocukluk dönemi

Müziğin bireysel anlamı

Müzik özel duygular anlatma aracı olabilir;örn; kez müzikle başlar

Müzik, o ergen grubunu veya veya alt kültürü oluşturan “ ortak değer” Örn; Rock’cılar, rep’ciler, Müslim babacılar vb……

Ergenlik dönemi ve müzik

Müziğin bireysel anlamı değişmeye başlar;

Müzik özel duygular anlatma aracı olabilir;örn; aşk çoğu kez müzikle başlar.

Müzik, o ergen grubunu veya veya alt kültürü oluşturan “ ortak değer” olabilir; Örn; Rock’cılar, rep’ciler, Müslim babacılar vb……

Ergenlik dönemi ve müzik

(2)

Protest müzik ergenin öfke olabilir. Genç müzik aracılığıyla olumsuz mesajlar da alabilir (Örn; özendiren

Amaçsız intiharı gençteki olası bir eğilimi güçlendirebilir ya da akt haline geçmesini teşvik ede

Ergenlik dönemi ve müzik

Protest müzik ergenin isyan, öfke vb. duygularının anlatımı olabilir. Genç müzik aracılığıyla olumsuz mesajlar da alabilir (Örn;madde/alkol kullanımını özendiren melodiler vb.).

Amaçsız bir yaşamı veya intiharı özendiren müzik, gençteki olası bir eğilimi güçlendirebilir ya da akt haline geçmesini teşvik eder

(3)

Ergenlik dönemi ve müzik

Müziğin diğer anlamları Sözel ifadesi olabilir

MDPF yaşam Acaba anlatıyor

Müzikle üretim yaparız

Yaşam olaylarını Sonraki kuşaklara iletme aracı olabilir (Örn; türkü yakma gibi)

Müziğin diğer anlamları anlatılamayan duyguların olabilir (cazın doğuşu).

MDPF doğaçlama yaparken ve de yaşam öyküsü anlatırken aktif. Acaba müzik yaşamımı anlatıyor? diye düşünebiliriz. Müzikle bir araya gelip, ortak

yaparız (koro, fasıl vb)

Aynı melodi, kişilerin anılarındaki izlere göre, duygular uyandırabilir (Örn; Ayrıca müzik, hem sosyal uyumu sağlar/ hem de

saldırganlığı da senkronize edebilir

(4A­II)

(4B)

Aynı melodi, kişilerin anılarındaki izlere göre, farklı uyandırabilir (Örn; hüzün/mutluluk gibi).

Ayrıca müzik, hem sosyal uyumu sağlar/ hem de saldırganlığı da senkronize edebilir

Hayranlık

Müzisyenlere çok İlkel kabilelerde şamana duyulan saygı ve hayranlık, günümüzde müzisyenlere yönelir

O kişi, genç için idol de olabilir

Bu duygulara bazen duygular Örn; karşı cinsten şarkıcıların, performans sırasında izleyenlerce “sanki çıplakmış da ileri sürülmektedir.

Hayranlık

Müzisyenlere hayranlık duyma, çok eskiden gelir. İlkel kabilelerde şamana duyulan saygı ve hayranlık, günümüzde müzisyenlere yönelir.

O kişi, genç için idol de olabilir

Bu duygulara bazen cinsel duygular da karışabilir. Örn; karşı cinsten şarkıcıların, performans sırasında izleyenlerce sanki çıplakmış” gibi algılandığı da ileri sürülmektedir.

Wolfgang Amadeus Mozart (Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart

35 yıllık ömründe

ilk bestesini, beş yaşında yapmıştır. Okuma bilmeden, sesleri biliyormuş,

Müzik hocası babayla avrupada konser verir, Bach ve Haydn’la tanışır.

Kendisini terkeden ilk sevgilisinin kardeşi Constenza ile, muhalefetine rağmen Sadece 2 çocuğu yaşar. Doğduğu ev

Wolfgang Amadeus Mozart) Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart) (1756­1791

ömründe 626 eser vermiştir.

ilk bestesini, beş yaşında yapmıştır. Okuma bilmeden, sesleri biliyormuş,

Müzik hocası babayla avrupada konser verir, Bach ve Haydn’la tanışır.

Kendisini terkeden ilk sevgilisinin kardeşi Constenza ile, babasının muhalefetine rağmen evlenir. Sadece 2 çocuğu yaşar.

Wolfgang Amadeus Mozart

İlk büyük operası “İdomeneo” 1780’de Münih'de oynanır.

25 mark karşılığı orkestra şefliği yaptığı piskoposluktan ayrılıp, viyanaya yerleşir.

Viyanadaki evi

Wolfgang Amadeus Mozart

büyük operası “İdomeneo” 1780’de Münih'de oynanır.

25 mark karşılığı orkestra şefliği yaptığı piskoposluktan ayrılıp, viyanaya yerleşir.

Wolfgang Amadeus Mozart Viyanaya gelişi Türkler için de önemli

önemli. Türklerin Avrupa'da moda olduğu o yıllarda, Mehter marşı ritminden

"Ronda alla Turca"

Ayrıca Viyana'da Zaide için adına opera besteler.

1872 “Saraydan kız kaçırma”

1676’da

“Don Juam”

Wolfgang Amadeus Mozart Viyanaya gelişi Türkler için de önemli

Türklerin Avrupa'da moda olduğu o yıllarda, Mehter marşı ritminden

"Ronda alla Turca"Türk marşını yazar.

Ayrıca Viyana'da Türk elçinin kızı için adına opera besteler.

Saraydan kız kaçırma”

’da “Figaronun düğünü”

Juam” ve “Sihirli Flüt” gelir.

(5­VIII)

Deli dolu bir kişiliği vardır. Örn; Mozart kanonlarını "Leck mich im Arsch" (K…mı yala) ismiyle, parti müziği olarak dostlarına bestelemiştir.

Sihirli Flüt’ içinde gelip ölüm marşı bestelemesini isteyen kişinin azrail olduğunu düşünüp, cenaze marşı bestelemeye başlamıştır (Aslında gelen bir amatör bestecinin adamıdır).

Deli dolu bir kişiliği vardır. Örn; Mozart kanonlarını "Leck mich im Arsch" (K…mı yala) ismiyle, parti müziği olarak dostlarına bestelemiştir.

Flüt’ü bestelerken, siyahlar içinde gelip ölüm marşı bestelemesini isteyen kişinin azrail olduğunu düşünüp, cenaze marşı bestelemeye başlamıştır (Aslında gelen bir amatör bestecinin adamıdır).

Ölümü: Çok kazanıp, çok harcadığından (sefalet çekmemiştir) 35 yaşında öldüğünden, halk mezarlığında toprağa verilmiştir. Çevrede mezar kazıcılarından başka kimse olmamıştır.

Bazılarınca “aniden ölmüş”, bazılarınca gitgide kötüleşmiş ve Requiem’i kendi ölümünü düşünerek yazmıştır.

Ölüm kaydında “darı tanesi ateşi” yazarken, trişinoz, civa zehirlenmesi, ateşli romatizma, Gille de la tourette ya da rakibi tarafından zehirlendiği varsayımları da vardır.

Çok kazanıp, çok harcadığından (sefalet çekmemiştir) 35 yaşında öldüğünden, halk mezarlığında toprağa verilmiştir. Çevrede mezar kazıcılarından başka

Bazılarınca “aniden ölmüş”, bazılarınca gitgide kötüleşmiş ve Requiem’i kendi ölümünü düşünerek

Ölüm kaydında “darı tanesi ateşi” yazarken, trişinoz, civa zehirlenmesi, ateşli romatizma, Gille de la tourette ya da rakibi tarafından zehirlendiği varsayımları

Psikolojik yapı: Küçük yaşta yetişkinlerin arasına itilmiş, çok erken sorumluluk almıştır. Özetle erken olgunlaşmış / zorunda kalmıştır.

Çocukken arkadaşlıklardan mahrum kalmış, “klavye” ise hem eğlence hem de kendini ispat edip rakiplerine meydan okuduğu “rekabet ve sublimasyon” aracı olmuştur.

Ailesini (özellikle de seven babasını) memnun etme çabası göstermiştir. Delikanlılık döneminde de (evlilik hariç) karşı koyamadığı ailesinin beklentilerine uygun yaşamıştır (Bağımlı, boyun eğici kişilik zemininde pasif agresif tutumları göstermiştir)

Çok zeki ancak sömürülen çocuk olarak yaşamıştır. Obsesif kişilik özellikleri dikkati çekmektedir (tutucu, kuralcı, ancak aynı zamanda kuralsız harcamalar yapma gibi).

Küçük yaşta yetişkinlerin arasına itilmiş, çok erken sorumluluk almıştır. Özetle erken olgunlaşmış / zorunda kalmıştır.

Çocukken arkadaşlıklardan mahrum kalmış, “klavye” ise hem eğlence hem de kendini ispat edip rakiplerine meydan okuduğu “rekabet ve sublimasyon” aracı olmuştur.

Ailesini (özellikle de seven­ancak baskıcı ve kontrolcu babasını) memnun etme çabası göstermiştir. Delikanlılık döneminde de (evlilik hariç) karşı koyamadığı ailesinin beklentilerine uygun yaşamıştır (Bağımlı, boyun eğici kişilik zemininde pasif agresif tutumları göstermiştir)

Çok zeki ancak sömürülen çocuk olarak yaşamıştır. Obsesif kişilik özellikleri dikkati çekmektedir (tutucu, kuralcı, ancak aynı zamanda kuralsız harcamalar yapma gibi).

Luddvig van Beethoven

9 özürlü kardeşten biridir. Baba piyano eğitimi için çok davranan

Mutsuz bir çocukluk ve küçüklükten beri para için müzik yapma zorunda kalmıştır. İlk senfoniyi 1800’de yamış.

Mozart ve Haydınla çalışmıştır. 1 operası (Fidelio), 9 senfoni, 7 konçerto, 32 piyano sonatı ve oda müzikleri vardır. 3. Eroica senfonisini demokrasi getirdiği için Napolyon’a adamış, ama kendini imparator ilan edince geri almıştır

9. senfonisi ise bugün AB’nin marşıdır.

Ludwig van Beethoven D: 1770 (Bonn) Ö: 1827 (Viyana)

Luddvig van Beethoven

9 özürlü kardeşten biridir. piyano eğitimi için çok sert

davranan alkolik bir müzisyendir.

Mutsuz bir çocukluk ve küçüklükten beri para için müzik yapma zorunda kalmıştır. İlk senfoniyi 1800’de yamış.

Mozart ve Haydınla çalışmıştır. 1 operası (Fidelio), 9 senfoni, 7 konçerto, 32 piyano sonatı ve oda müzikleri vardır. 3. Eroica senfonisini demokrasi getirdiği için Napolyon’a adamış, ama kendini imparator ilan edince geri almıştır.

9. senfonisi ise bugün AB’nin marşıdır.

Mozart’a hayrandır. Eserlerinin bir kısmı ona benzer (örn: Do majör kuarteti).

Çok titiz ve hastalıklıdır,1817’de de 9. senfoniyi besteler.

Gösterdiği davranış bozuklukları ve de sağırlığının Tuna nehrinden tutulan zehirli balıklardan değil, çaldığı cam armonika kaynaklandığı öne sürülmüştür.

56 yaşında ölmüş ve cenazesine 30.000’e yakın kişi katılmıştır.

Mozart’a hayrandır. Eserlerinin bir kısmı ona benzer (örn: Do majör kuarteti).

Çok titiz ve hastalıklıdır,1817’de sağır olur.Yine

Gösterdiği davranış bozuklukları ve de sağırlığının Tuna nehrinden tutulan zehirli balıklardan

armonikaya sürülen kurşundan kaynaklandığı öne sürülmüştür.

yaşında ölmüş ve cenazesine 30.000’e yakın

(6­VII)

İrritabl kolon, kronik zehirlenme vb. bir çok medikal sorun yanında, intihar düşünceleriyle giden depresif epizodlar elasyon ve fikir firarlarıyla giden yaşamıştır.

Engellenme toleransı düşük gibi yakın kişilere çıkan öfkeleri vardır. Bazen himetkarına eşya da fırlatabilmektedir.

Hiç evlenmemiş, ancak biri evli ve bilinmeyen bir hanımefendiyle olmak üzere ilişkileri olmuştur.

Kronik şekilde şarap içerek keyiflenmesi siroza bu da erken yaşta ölümüne

İrritabl kolon, kronik zehirlenme vb. bir çok intihar düşünceleriyle ve daha az sayıda da

elasyon ve fikir firarlarıyla giden manik ataklar

Engellenme toleransı düşük olup, kardeşi Carl gibi yakın kişilere çıkan öfkeleri vardır. Bazen himetkarına eşya da fırlatabilmektedir.

, ancak biri evli ve bilinmeyen bir hanımefendiyle olmak üzere ilişkileri olmuştur.

Kronik şekilde şarap içerek keyiflenmesi alkolik erken yaşta ölümüne neden olmuştur.

Duygu durumu müziğine de yansımıştır. 3. senfonide (Eroica)“The marches Funébres’ de yas hüzün vardır

String Quartet, no. 6, op. 18 (La Malinconia) isimli eserin finalindeki ani tempo izlenen mood değişiklikleri’

Rondo a capriccio da Choral Senfonide kardeşlik Pastoral Senfonideki fırtına esintileri

yaşatır.

Für Elise’de ise şefkat ve

Ömrünün tamamen sağır olduğu son 8 yılında da ruhani müzikler yazmıştır.

Duygu durumu müziğine de yansımıştır. 3. senfonide (Eroica)“The marches Funébres’ de yas­

String Quartet, no. 6, op. 18 (La Malinconia) isimli eserin finalindeki ani tempo­ritm değişimleri, “BB” da

mood değişiklikleri’ni çağrıştırır.

da barış ve dinamizm, kardeşlik ve insanlık varken,

deki fırtına esintileri öfkeyi

ve aşk ışıkları farkedilir

Ömrünün tamamen sağır olduğu son 8 yılında da müzikler yazmıştır.

Bilinç dışı çatışmalar ve müzik Örn; Oidipal dönemde çocuk ensest duygularla

ilgili bir suçluluk duygusu yaşamış ve örneğin; annenin çocuğunu okşarken söylediği şarkılar sembolik olarak bu suçluluk duygusuyla bilinçdışında birleştirilmiş olabilir.

Bu durumda müzik cinsel inhibisyona uğrayabilir ve artık bastırılmış ensest duygunun gelen müzik hoşlanılmayan konuma gelebicektir.

Örneğin bunlarım bazıları; vb. bahanelerle müzikle ilgilenmezken, bazıları ise tersine “kontr­fobik tutum” ile, durumda olabilirler.

Bilinç dışı çatışmalar ve müzik Örn; Oidipal dönemde çocuk ensest duygularla

ilgili bir suçluluk duygusu yaşamış ve örneğin; annenin çocuğunu okşarken söylediği şarkılar sembolik olarak bu suçluluk duygusuyla bilinçdışında birleştirilmiş

Bu durumda müzik cinsel inhibisyona uğrayabilir bastırılmış ensest duygunun simgesi haline

hoşlanılmayan, zevk alınmayan bir

Örneğin bunlarım bazıları; bana zevk vermiyor bahanelerle müzikle ilgilenmezken, bazıları ise

fobik tutum” ile, aşırı müzikle uğraşır

Dinlerken “ “endorfin

“oksitosin insanlara yaklaşır, cinse yakınlık

Müzik BDNF artışı da yapar.

Gençken sevdiğimiz müziğe duygusal bir etiket kaydederiz. İleri yaşta İşitince de gençliktekine benzer duygular yaşarız. Demansda da en sona kadar korunan “

Müzik ve beyin

Dinlerken “dopamin” ve endorfin” salınır “zevk” alırız.

oksitosin”salımıyla insanlara yaklaşır, karşı cinse yakınlık duyarız. Müzik BDNF artışı da yapar.

Gençken sevdiğimiz müziğe duygusal bir etiket koyup kaydederiz. İleri yaşta İşitince de gençliktekine benzer duygular yaşarız. Demansda da en sona kadar

korunan “müzik belleğidir”

Müzik ve beyin

Müzik ve beyin

Müzik beyin için “öğrenme laboratuarıdır.

Müzik aleti çalarken; Parietal, Oks.,temp. loblar, PFK, korpus kallozum aynı anda çalışır.

Melodiyi tekrarlarken Nuk. Kaudatus da harekete geçer. Duyguya göre beden de Hareketlenir (örn; tempo,dans).

Enstrüman çalma IQ’de 7 puan artış yapabilmektedir.

Müzik ve beyin

Müzik beyin için “öğrenme laboratuarıdır.

Müzik aleti çalarken; Parietal, Oks.,temp. loblar, PFK, korpus kallozum aynı anda çalışır.

Melodiyi tekrarlarken Nuk. Kaudatus da harekete geçer. Duyguya göre beden de Hareketlenir (örn; tempo,dans).

Enstrüman çalma IQ’de 7 puan artış yapabilmektedir.

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ?

Bazı müzik eserlerinin epileptik nöbetleri tetiklediği bildirilmiştir; Örn; vb. gibi.

Bu “refleks epilepsi olarak bilinmemekte, ancak non hemisferle ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.

Dostoyewski’nin epileptik nöbetlerinde olduğu gibi, nöbet öncesi kısa süreli ve kişiye zevk veren aura dönemlerinin de izlenebilmesi, bu nöbetlerde temporal bölgeler yanında, limbik sistemin rolü olabileceği düşündürmektedir.

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ?

Bazı müzik eserlerinin epileptik nöbetleri tetiklediği bildirilmiştir; Örn; Tuna valsi, 5. Senfoni

refleks epilepsi”lerin düzeneği tam olarak bilinmemekte, ancak non­dominant hemisferle ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.

Dostoyewski’nin epileptik nöbetlerinde olduğu gibi, nöbet öncesi kısa süreli ve kişiye zevk veren

dönemlerinin de izlenebilmesi, bu nöbetlerde temporal bölgeler yanında, limbik sistemin de rolü olabileceği düşündürmektedir.

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ? PET çalışmalarında;

Ses, ritm, melodi ve armoninin yani “müzik kulağının” beynin sağ yarımküresiyle ilişkili olduğu,

Müzikle öğrenme ve de düşünceleri müzikle harekete geçirme gibi düşünce kalıplarının beynin sol yarımküresiyle ilişkili olduğu,

Duyguların müzikle ifade edilmesi gibi duygusal yaşantıların da limbik sistemle ilişkili olduğu bildirilmektedir.

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ?

Ses, ritm, melodi ve armoninin ” beynin

yarımküresiyle ilişkili olduğu,

Müzikle öğrenme ve de düşünceleri müzikle harekete

yarımküresiyle ilişkili olduğu,

Duyguların müzikle ifade

limbik sistemle ilişkili olduğu bildirilmektedir.

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ?

Major makamlar ve hızlı ritmli müzik beynin bölgesini uyarıp, mutluluk duygusunu artırabilmektedir. Bu nedenle bu tür müziklerin

kullanılabileceğinden sözedilmiştir.

ASKLEPİON TAPINAĞI

Müzik beyin işlevlerini etkiler mi ?

ve hızlı ritmli müzik beynin sol ön duygusunu artırabilmektedir.

Bu nedenle bu tür müziklerin depresyon tedavisinde kullanılabileceğinden sözedilmiştir.

Diğer yandan müzik, türüne göre relaksasyon hatta sedasyon yapıcı etkiye de sahiptir. Örn; tören ve ayinlerde müziğin kullanılması gibi)

Müzikten tedaviye Anne karnındaki bebekten, yaşlı bir kişiye kadar yaşamımız müzikle iç içedir.

Aslında “her insanın kendisine özgü bir melodisi vardır” diyebiliriz..

Kişinin istekleri, hayalleri, sevinçleri, öfkeleri, sevgileri, hayal kırıklıkları vs. vs. bu melodinin notalarını oluşturmaktadır.

Bu kadar önemli ve gerçek bir olayın, psikiyatrik durumların tedavisinde de kullanılabileceği olasılığından yola çıkarak, eski çağlardan beri müzikle tedavi girişimlerinde bulunulmuştur.

,

Müzikten tedaviye Anne karnındaki bebekten, yaşlı bir kişiye

kadar yaşamımız müzikle iç içedir.

her insanın kendisine özgü bir ” diyebiliriz..

Kişinin istekleri, hayalleri, sevinçleri, öfkeleri, sevgileri, hayal kırıklıkları vs. vs. bu melodinin notalarını oluşturmaktadır.

Bu kadar önemli ve gerçek bir olayın, psikiyatrik durumların tedavisinde de kullanılabileceği olasılığından yola çıkarak, eski çağlardan beri müzikle tedavi girişimlerinde bulunulmuştur.

Müzik terapisi nedir?

Müzikal deneyim ve bunlar aracılığıyla ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan sistematik süreçtir

Sözcük kullanmadan ilişkileri geliştirmenin ve insanlara yardımcı olmanın mümkün olduğunu gösterir.

Özellikle tedavi motivasyonu az olanlarda kullanılır.

Özel deneyimi ve müzik terapi eğitimi olanlarca uygulanır.

Müzik terapisi nedir?

Müzikal deneyim ve bunlar aracılığıyla ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan sistematik süreçtir Sözcük kullanmadan ilişkileri

geliştirmenin ve insanlara yardımcı olmanın mümkün olduğunu gösterir.

Özellikle tedavi motivasyonu az olanlarda kullanılır.

Özel deneyimi ve müzik terapi eğitimi olanlarca uygulanır.

Müzikle tedavinin sınırları / etkisi ?

Tek başına kişideki “biyolojik bozukluğu”düzeltemez. Biyolojik tedavilere yardımcı olabilirler.

Dolaylı etki eder; örn;beyindeki alfa istirahat dalgaları ve teta bandındaki yavaş dalga artışı, bazı beyin bölgelerinin aktivasyonu gibi biyolojik etki gösterir.

Kişinin emosyonel durumunu, anksiyetesini, gerginliğini olumlu şekilde etkileyebilirler.

Tedavi uyumunu artırabilirler.

Grup dinamiği ve süreçlerini etkileyebilirler.

Müzikle tedavinin sınırları / etkisi ?

Tek başına kişideki “biyolojik bozukluğu”düzeltemez. Biyolojik tedavilere yardımcı olabilirler.

Dolaylı etki eder; örn;beyindeki alfa istirahat dalgaları ve teta bandındaki yavaş dalga artışı, bazı beyin bölgelerinin aktivasyonu gibi biyolojik etki gösterir.

Kişinin emosyonel durumunu, anksiyetesini, gerginliğini olumlu şekilde etkileyebilirler.

Tedavi uyumunu artırabilirler.

Grup dinamiği ve süreçlerini etkileyebilirler.

Müzikle terapinin temel aşamaları

I. aşama; Hastaya müzik eğitimi verilir.

II. aşama; Yeteneğine göre kişiye özel aktiviteler belirlenir (şarkı söyleme, enstrüman çalma, koroya katılma, dansetme vb. gibi)

III aşama; Onu olumlu etkileyecek müzikler seçilerek dinletilir.

Hasta terapide edilgen değil, etkin olarak rol alır.

Paylaşım ve destekleyici grup ortamında kişi sıkıntı, endişe ve korkularını daha kolay yenebilir

Müzikle terapinin temel aşamaları

; Hastaya müzik eğitimi verilir.

; Yeteneğine göre kişiye özel aktiviteler belirlenir (şarkı söyleme, enstrüman çalma, koroya katılma, dansetme vb. gibi)

; Onu olumlu etkileyecek müzikler

Hasta terapide edilgen değil, etkin olarak rol alır.

Paylaşım ve destekleyici grup ortamında kişi sıkıntı, endişe ve korkularını daha kolay yenebilir.

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

İletişim kurmada zorlananlarda, düşünce ve duyguların aktarılmasında yardımcı olabilir.

Kişi, gruptan destek görür (Koruyucu kap).

Birlikte şarkı söyleme (örn; koro), doğaçlama yapma, enstrüman çalma, seçtiği müzik aracılığıyla duygularını ifade etme, dansetme vb. girişimler, sosyal ilişkileri zenginleştirir.

Diğer yandan da düşük benlik saygısı olanlarda bu girişimler; duygusal ve sosyal bildirimler olarak da olumlu sonuçlar verir.

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

İletişim kurmada zorlananlarda, düşünce ve duyguların aktarılmasında yardımcı olabilir.

Kişi, gruptan destek görür (Koruyucu kap).

Birlikte şarkı söyleme (örn; koro), doğaçlama yapma, enstrüman çalma, seçtiği müzik aracılığıyla duygularını ifade etme, dansetme vb. girişimler, sosyal ilişkileri zenginleştirir.

düşük benlik saygısı olanlarda bu girişimler; duygusal ve sosyal pozitif geri

olarak da olumlu sonuçlar verir.

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

Müzik yapılanmış bir uyarıdır. Gerçeklik duygusu bozulmuş psikotikde, sıkıntıları nedeniyle kendini güçsüz hisseden / olumsuz içgörüleri olan nevrozlularda işe yarayabilir.

Kişinin uyanıklık ve biliş düzeyi ile gerçeğe yönelimini artırabilir. İmpulsif davranışların kontrolunda ya da obsesif düşüncelerden uzaklaşmada olumlu rol oynayabilir

Şizofrenili hastalarda sosyal işlevselliği olumlu etkileyebilmektedir

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

Müzik yapılanmış bir uyarıdır. Gerçeklik duygusu bozulmuş psikotikde, sıkıntıları nedeniyle kendini güçsüz hisseden / olumsuz içgörüleri olan nevrozlularda işe yarayabilir.

Kişinin uyanıklık ve biliş düzeyi ile gerçeğe yönelimini artırabilir. İmpulsif davranışların kontrolunda ya da obsesif düşüncelerden uzaklaşmada olumlu rol oynayabilir (Gfeller & Thaut, 1999).

Şizofrenili hastalarda sosyal işlevselliği olumlu etkileyebilmektedir (Gold ve ark. 2005)

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

Anksiyete bzk.larında,anksiyeteyi azaltmak, kas gevşemesini sağlamak, gerilimi azaltmak ve olumlu düşüncelere odaklanmak konusunda etkili olabilir. Ancak kişinin müzikal tercihini göz önüne alınmalıdır

(Thaut & Smeltekop

Demanslıda gerginliği azaltmak ve dış dünya ile ilişkiyi sürdürmede kullanılır.

Tedaviye yanıtsız akut ve kronik ağrılı olgularda gevşetici olarak denenebilir.

Psikiyatri hastalarının yönetiminde kullanılabilir

Müzik terapi uygulamalarının diğer yararları

Anksiyete bzk.larında,anksiyeteyi azaltmak, kas gevşemesini sağlamak, gerilimi azaltmak ve olumlu düşüncelere odaklanmak konusunda etkili olabilir. Ancak kişinin müzikal tercihini göz önüne alınmalıdır

Thaut & Smeltekop, 1990, Nickel ve ark. 2005)

Demanslıda gerginliği azaltmak ve dış dünya ile ilişkiyi sürdürmede kullanılır.

Tedaviye yanıtsız akut ve kronik ağrılı olgularda gevşetici olarak denenebilir.

Psikiyatri hastalarının yönetiminde kullanılabilir (CHOİ AE­NA 2008)

26 hastayla yapılan bir çalışmada, ortalama 1 haftalık sürede 60 dakika süresince müzik dinletilen hastalarda, 15 seans sonrasında gerek “ depresyon skalası, gerek “STAI ve ilişkilerde izlenmiştir.Ancak bu

Müzik terapi çalışmaları

26 hastayla yapılan bir çalışmada, ortalama 1­ 2 haftalık sürede 60 dakika süresince müzik dinletilen hastalarda, 15 seans sonrasında gerek “Beck” depresyon skalası, gerek STAI” anksiyete skalasında ve ilişkilerde düzelmeler izlenmiştir.Ancak bu yaklaşıma özgün bir etki bulunamamış

CHOİ­AE­NA ve ark. 2008

Müzik terapi çalışmaları

Çocuk ve aileler ile müzik terapi Çocuklarla müzik aracılığıyla olumlu bir diyolog kurulabilir.

Terapi seansına veli de katılabilir

Otistiklerde, olanlarda olmayan, kontrolu zorluğu, zorluğu çocuklarda uygulanır.

Seanslar videoya alınıp, çocuğun ya da velilerin yaklaşımları yine onlarla tartışılabilir

Çocuk ve aileler ile müzik terapi Çocuklarla müzik aracılığıyla olumlu bir diyolog kurulabilir. Terapi seansına veli de katılabilir.

Otistiklerde,zihinsel­fiziksel sorunu olanlarda, klinik tanısı açık olmayan, ilişki sorunu, impuls kontrolu zorluğu, duygularını ifade zorluğu,iletişim zorluğu olan çocuklarda uygulanır. Seanslar videoya alınıp, çocuğun ya da velilerin yaklaşımları yine onlarla tartışılabilir.

Türklerde müzik terapisi

Batıda 20.yy’da, bizde ise 9.yy.da önem kazanmıştır.

Yakup El Kindi,komadaki kişinin“geçici de olsa”müzikle Konuşabildiğini nakletmiştir. 9. yy.da Farabi, 10. yy.da İbn­i Sina,

Dr.Songar, Güvenç, Çoban bu konuya yönelmişlerdir.

1976 Dr.Oruç güvenç, “Türk müziği araştırma­tanıtma grubunu”TÜMATA kurmuş.

Türklerde müzik terapisi

9.yy.da önem kazanmıştır.

kişinin“geçici de olsa”müzikle

Çoban

1976 Dr.Oruç güvenç, “Türk

grubunu”TÜMATA kurmuş.

Türk müziği ve olası etkileri

Farabi, Türk müziği makamlarının psişik etkilerinden de söz etmiştir.

Hicaz makamı;sakinlik, alçakgönüllülük

Rast ve mahur makamı;

Hüseyni makamı; sukunet / rahatlık

Saba makamı; cesaret / kuvvet

Uşşak makamı; Gülme duygusu vericidir.

Acemaşiran makamı;

Türk müziği ve olası etkileri

Türk müziği makamlarının psişik etkilerinden de söz etmiştir.

sakinlik, alçakgönüllülük vericidir.

makamı; neşe / huzur vericidir.

sukunet / rahatlık vericidir.

cesaret / kuvvet vericidir.

Gülme duygusu vericidir.

makamı; gevşeme yaratıcıdır.

Türklerde müzikle terapiden bazı örnekler

Otistik çocuklarda yaklaşım; Sakinleştirici, sedasyon yapıcı örn; “ makamında” melodiler dinletilir (örn; ninniler genellikle hicaz makamındadır).

Depresyondaki hastalarda yaklaşım; Mutluluk duygusu yarattığı ileri sürülen örn; ve mahur makamlarında melodiler dinletilir.

Türklerde müzikle terapiden bazı örnekler

Otistik çocuklarda yaklaşım; Sakinleştirici, sedasyon yapıcı örn; “Hicaz makamında” melodiler dinletilir (örn; ninniler genellikle hicaz makamındadır).

Depresyondaki hastalarda yaklaşım; Mutluluk duygusu yarattığı ileri sürülen örn; rast

makamlarında melodiler dinletilir.

(7) (8)

Sanat terapileri; örn, müzik terapi

.

HASTA

SANAT

ORTAM= Sığınak

Sanat terapileri; örn, müzik terapi

TERAPİST

SANAT= Bilinçle bilinçdışı arasındaki köprü

Sonuç olarak

Müzik terapi, “yardımcı olarak, özellikle seçilmiş hastalarda kullanılabilir.

İşlevleri hakkında çok az bilgimiz olan beynin gitgide daha kapsamlı keşfi, belki emosyon arasındaki ilişkileri daha belirgin olarak ortaya koyacaktır.

Ancak gerçekten de “ruhun gıdası müzikten yoksun bir yaşamın, kaybetmiş soluk ve tatsız bir dünya farkı olmayacağını söylemek doğru olacaktır

Sonuç olarak

bir tedavi yaklaşımı” olarak, özellikle seçilmiş hastalarda kullanılabilir.

İşlevleri hakkında çok az bilgimiz olan beynin gitgide daha kapsamlı keşfi, belki müzik ve

arasındaki ilişkileri daha belirgin olarak

ruhun gıdası” olan müzikten yoksun bir yaşamın, tüm renklerini

soluk ve tatsız bir dünyadan hiç farkı olmayacağını söylemek doğru olacaktır.

Kaynaklarından faydalandığım; Dr. Sn Adnan ÇOBAN’a,

Sanat, Psikoterapi ve Psikoz kitabının editörleri;

Katherine Killick ve Joy Sehaverien’e teşekkürlerimi sunuyorum

Kaynaklarından faydalandığım; Dr. Sn Adnan ÇOBAN’a,

Sanat, Psikoterapi ve Psikoz kitabının editörleri;

Katherine Killick ve Joy Sehaverien’e teşekkürlerimi sunuyorum

sevgi ve saygılarımla... sevgi ve saygılarımla...