mustafa değerli - 2015 - uyms 2015 sunum - mobil İşletim sistemleri (ios ve android) açısından...

41
Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler Mustafa Değerli Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler Mustafa Değerli, Emre Demirbaş ve Metehan Tolon UYMS 2015 - 9. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, 09 -11 Eylül 2015, İzmir

Upload: dr-mustafa-degerli

Post on 07-Apr-2017

746 views

Category:

Technology


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı

Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Mustafa Değerli

Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler Mustafa Değerli, Emre Demirbaş ve Metehan Tolon

UYMS 2015 - 9. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, 09 -11 Eylül 2015, İzmir

Page 2: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler
Page 3: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

ÖzBu araştırmada, mobil işletim sistemlerinin (iOS ve Android) birtakım özelliklerinin, kullanıcılar açısından memnuniyeti sağlamada ne derece etkili olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, günümüzde akıllı telefon pazarında işletim sistemleri açısından lider olan iOS ve Android işletim sistemlerinin bazı özelliklerinin kullanıcılarının algıları ve değerlendirmeleri açısından birbirlerine göre üstünlükleri veya farkları tespit edilmiştir. Çalışmada öncelikle mobil işletim sistemleri açısından kullanıcıların memnuniyetini etkileyebileceği değerlendirilen 26 temel faktör belirlenmiş ve bu faktörlerin iOS veya Android kullanıcıları için memnuniyeti sağlamada gerçekten etkili olup olmadıkları ve etkili iseler ne kadar etkili olduklarını belirlemek üzere özgün ve kapsamlı bir anket geliştirilmiştir. Geliştirilen anket ile 513 kişiden veri toplanmıştır. Elde edilen 513 veri çeşitli açılardan gözden geçirilmiş ve değerlendirilmiş, ayrıca anketin güvenilirliği kontrol edilmiştir. Ardından toplanan veriler üzerinde betimsel istatistik, çıkarımsal istatistik ve t-testler uygulanarak iOS ve/veya Android kullanıcılarının memnuniyetini belirleyen faktörler bağlamında birtakım önemli tespitlere ve iOS ve Android kullanıcılarını istatistiksel olarak önemli derecede anlamlı şekilde ayrıştıran sonuçlara ulaşılmıştır.

Page 4: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

AbstractIn this research, it was mainly aimed to determine how some of the features of mobile operating systems (iOS and Android) are effective in order to promote the user satisfaction regarding users’ views. In this context, certain features of iOS and Android, leaders in the smartphone market regarding operating systems, were compared and contrasted with respect to users’ perceptions and evaluations. In the study, primarily, 26 key factors which are anticipated to be influencing concerning user satisfaction were determined, and an authentic and comprehensive questionnaire was developed to determine whether these factors are effective on the subject of user satisfaction, and if so, how effective they are. By using the developed questionnaire, data was collected from 513 people. Collected data was reviewed and evaluated regarding certain aspects, and the reliability of the questionnaire was checked. After this, by applying descriptive statistics, inferential statistics, and t-tests on the collected data, a number of important and statistically significantly meaningful conclusions about the factors influencing the user satisfaction regarding mobile operating systems were drawn.

Page 5: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Ajanda• Giriş

• Amaç

• Tasarım ve Yöntem

• Bulgular

• Sonuç ve Öneriler

Page 6: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Giriş• 2014 yılında dünya genelinde yaklaşık 1,64 milyar

akıllı telefon kullanıcısı olduğu bilinmektedir.

• Bu sayının 2018 yılında yaklaşık 2,56 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir.

• 2014 yılında Türkiye’deki akıllı telefon kullanıcı sayısı yaklaşık 22,6 milyondur.

• Bu sayının 2018 yılında 40 milyonu aşacağı tahmin edilmektedir (eMarketer, 2014).

Page 7: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Giriş• Mobil işletim sistemleri açısından özellikle Android ve iOS işletim

sistemlerinin pazarda öne çıktığı tespit edilmiştir. Sadece Apple tarafından geliştirilen ve kullanılan iOS ile diğer birçok marka (Samsung, LG, vb. gibi) tarafından geliştirilip kullanılan Android işletim sistemleri pazarda en yoğun pazarlanan ve kullanılan mobil işletim sistemleridir.

• Steve Jobs 2007 yılında yaptığı bir televizyon mülakatında Apple’ı diğerlerinden ayıran en önemli hususun yazılım, işletim sistemi, yani iOS olduğunu not etmiştir (All Things D5, 2007).

• Donanımlar kaliteli işletim sistemleri ile ete kemiğe büründürülmedikçe ve işlevselleştirilmedikçe kullanıcılar tarafından algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan kullanışlılığın tatmin edici veya yüksek olamayacağı yadsınamaz bir gerçektir.

Page 8: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Giriş• Akıllı telefonların bu denli hayatımızın her aşamasına girdiği ve

neredeyse vazgeçilmez bir parçası olduğu günümüz koşullarında, kullanıcıların akıllı telefonla etkileşimlerinde ana unsur ve medya olan mobil işletim sistemleri oldukça önemli ve belirleyici bir görev üstlenmektedirler.

• Bu bağlamda, akıllı telefonların işletim sistemlerinin kullanıcılar tarafından tatmin edici bulunması ve beğenilmesi oldukça önemli ve belirleyici olmaktadır.

• Ancak özellikle pazarda lider olan iOS ve Android mobil işletim sistemleri açısından kullanıcı memnuniyetine etki eden/edebilecek faktörleri kapsamlı bir şekilde ele alan ve raporlayan bir çalışma açık literatürde henüz mevcut değildir.

Page 9: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Amaç• Bu çalışmada, iOS ve Android için bazı mobil

işletim sistemi özelliklerinin, mobil işletim sistemi kullanıcıları için memnuniyeti sağlamada ne derecede etkili olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır.

• Bu bağlamda, pazarda lider olan iOS ve Android mobil işletim sistemlerinin ilgili kullanıcıların algıları ve değerlendirmeleri açısından birbirlerine göre üstünlüklerinin ve/veya farklılıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Page 10: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Öncelikle bir literatür taraması yapılmıştır.

• Yapılan literatür taraması sonucunda ne yerli (Türkçe) ne de yabancı (İngilizce) kaynaklar bağlamında, mobil işletim sistemlerinde (iOS veya Android) kullanıcıların memnuniyetini etkileyen faktörleri doğrudan araştıran bir çalışmaya rastlanmamıştır.

• Ardından mobil işletim sistemlerinde (iOS veya Android) kullanıcıların memnuniyetini etkileyebileceği değerlendirilen bazı faktörler mevcut literatür ve uzman görüşmeleri sonucunda belirlenmeye çalışılmıştır.

• Yapılan bu çalışma sonrasında, bu bağlam için toplamda 26 (yirmi altı) faktör belirlenmiş ve bu faktörlerin iOS veya Android kullanıcıları için memnuniyeti sağlamada gerçekten etkili olup olmadıkları veya etkili ise ne kadar etkili olduklarını belirlemek üzere özgün ve kapsamlı bir anket geliştirilmiştir.

Page 11: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Geliştirilen anket çevrimiçi (online) olarak İnternet ortamında yayılmış ve üç

haftalık veri toplama periyodu sonucunda toplam 513 kişiden veri toplanmıştır. Elde edilen 513 anket verisi, yanlış veri girişi, eksik veri, aykırı değerler ve normal dağılım açısından gözden geçirilmiş ve değerlendirilmiş, ayrıca anketin güvenilirliği kontrol edilmiş ve sağlanmıştır.

• Ardından toplanan veriler üzerinde betimsel istatistik, çıkarımsal istatistik ve t-testler uygulanarak iOS ve/veya Android kullanıcılarının memnuniyetini belirleyen faktörler bağlamında birtakım önemli ve iOS ve Android kullanıcılarını istatistiksel olarak önemli derecede anlamlı şekilde ayrıştıran sonuçlara ulaşılmıştır.

• Sonuç olarak, uygulanan veri analizleri (betimsel istatistik, çıkarımsal istatistik ve t-testler) ve yorumlamalar sonucunda, çalışmanın sonuçları dokümante edilmiştir.

Page 12: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Bu araştırma kapsamında özgün olarak hazırlanan

ve geliştirilen anket enstrümanı iki bölümden oluşmuştur.

• Anketin birinci bölümünde katılımcının cinsiyeti, ne kadar süredir akıllı telefon kullandığı, yaşı, eğitim durumu, kullandığı telefon markası, kullandığı mobil işletim sisteminin sürümü ve ne kadar süredir o işletim sistemini kullandığı bilgileri sorulmuştur.

Page 13: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Anketin ikinci bölümünde ise “Aşağıda akıllı telefonların işletim

sistemleri açısından kullanıcı memnuniyetini etkileyen bazı faktörler listelenmiştir. Kendi deneyimlerinize göre bu faktörlerin memnuniyet derecenizi etkileme düzeyini belirtiniz.” ifadesini müteakiben ilgili 26 faktör açıklamaları ile birlikte listelenmiş ve ankete katılanların kendi deneyimlerine göre bu faktörlerin memnuniyet derecelerini etkileme düzeylerini “1- Hiç etkilemez, 2- Biraz, 3- Oldukça, 4- Çok, 5- Fazlasıyla etkiler” seçeneklerinden birini seçerek belirtmeleri istenmiştir.

• Bu çalışma kapsamında özgün olarak hazırlanan ve kullanılan anketin İnternet üzerindeki adresi: https://docs.google.com/forms/d/1N6wNHnIDH7HOgrwdgXRfvyxDQ6uMD9vE-aW6LZoHB2Q/formResponse

Page 14: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve YöntemÇalışmada hazırlanan ve kullanılan ankette yer alan 26 faktör ve bu faktörlerin açıklamaları:

• Kişiselleştirilebilirlik - tema: Arka plan, kilit ekranı, ikon vb. gibi alanların görsellerinin değiştirilebilmesi.

• Kişiselleştirilebilirlik - widget (Araçlar): Saat, takvim, hava durumu veya destekleyen mağaza uygulamalarının ana ekrana eklenen fonksiyonel küçük pencereleri.

• Güncelleme desteği: İşletim sisteminin resmi güncelleme desteği aldığı/alacağı süre.

• Platformun enerjiyi kullanma verimliliği: Pil gücünden bağımsız telefonda kullanılan işletim sisteminin pili verimli kullanma düzeyi.

Page 15: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Bilgisayar ile senkronizasyon: Rehber, uygulama,

fotoğraf, müzik, video, vb. gibi içeriğin bilgisayar ile senkronize edilmesi.

• Bildirim çekmecesi: E-mail, cevapsız çağrı, uygulamalardan gelen bildirimler vb. gibi içeriğin gösterildiği alan.

• Varsayılan tarayıcı performansı: Web gezintisi için kullanılan uygulamanın açılış, sayfa yükleme ve sekmeler arası geçiş hızı.

• Müzik: Müzik içeriğini yönetme özellikleri.

Page 16: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Sosyal medya entegrasyonu: Twitter, Facebook, vb.

gibi sosyal medya hesaplarına paylaşım ve bu hesaplar ile hızlı kayıt olabilme imkânı.

• Entegre sağlık uygulamaları: Telefonda yüklü gelen ve entegre olarak çalışan sağlık uygulamaları.

• Dosya paylaşımı: Airdrop veya 3. parti uygulamalar üzerinden bilgisayar ile kablosuz içerik paylaşmak.

• Sesli metin girişi: Web’te arama, SMS, E-posta yazarken klavye yerine, ses ile metin girişi yapabilme.

Page 17: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Entegre görüntülü arama: Telefonda yüklü gelen

görüntülü arama uygulamaları (FaceTime, vb. gibi).

• İnternet paylaşım özelliği: GSM operatörünün sağladığı internet bağlantısını diğer cihazlar ile paylaşabilme.

• Engelliler için erişilebilirlik özellikleri: Telefonun engellilere özel özellikler ile kullanılabilmesi ve yönetilebilmesi.

• Mağazadaki toplam uygulama sayısı: Mağazada yer alan toplam uygulama sayısı.

Page 18: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Mağazadaki oyun çeşitliliği: Mağazada yer alan oyun

uygulamalarının çeşitliliği.

• Mağazadaki uygulamaların niteliği: Uygulamaların ihtiyacı karşılama düzeyi.

• Mağazadaki ücretsiz uygulama sayısı: Mağazada yer alan ücretsiz olarak indirilebilir/kullanılabilir uygulama sayısı.

• Kararlılık: Uygulamaların ve telefonun kullanımının sekteye uğramaması, kilitlenmemesi.

• Hız: Akıcılık; uygulamaların açılış/çalışmada kullanıcı taleplerine tepki verme hızı.

Page 19: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Tasarım ve Yöntem• Bulut desteği: Fotoğraf, uygulama, telefon rehberi, doküman,

vb. gibi verilerin internet üzerinde depolanabilmesi.

• Üçüncü parti uygulamaların yüklenebilmesi: Resmi mağaza dışındaki kaynaklardan uygulama indirip kurabilme.

• Güvenlik: Yüz tanıma, parmak izi tanıma, ekran kilidi vb. gibi özellikler.

• Virüs tehditlerine karşı koruma: Virüslere karşı koyma gücü.

• Ara yüz kararlılığı: İşletim sistemi güncellemeleri arasındaki ara yüz farklılık düzeyi.

Page 20: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

Katılımcıların Sahip Olduğu Akıllı Telefonların Markaları Açısından Dağılım

Page 21: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

Katılımcıların Yaş Aralıkları Açısından Dağılım

Page 22: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

iOS Kullanan Katılımcıların Kullandıkları Versiyonlar Açısından Dağılım

Page 23: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

Android Kullanan Katılımcıların Kullandıkları Versiyonlar Açısından Dağılım

Page 24: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• Carmines ve Zeller (1979)’a göre analizlerin sağlıklı

olabilmesi için güvenilirlik değerinin en az 0,7 olması gerekir. Reynaldo & Santos (1999) ve Gliem J. & Gliem R. (2003) de Cronbach's Alpha değeri ne kadar yüksekse, bunun geliştirilen enstrümanın (anketin) o denli güvenilir olduğunun göstergesi olduğunu not etmişlerdir.

• Bu araştırma kapsamında, toplanan tüm veri (513 veri) için 26 faktör bağlamında güvenilirlik analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda Cronbach's Alpha değeri 0,863 olarak tespit edilmiştir. Bu değer oldukça yüksek ve tatmin edici bir değerdir.

Page 25: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• Bu araştırmada, toplanan veriler hakkında bilgi

edinmek, birtakım sonuçlara ulaşmak ve yorumlar yapmak için tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır.

• Örneklem konularını anket ve ankette yer alan değişkenler açısından tanımlamak için tanımlayıcı istatistik kullanılır (Tabachnick ve Fidell, 2001).

• Çalışmada elde edilen veriler tanımlayıcı istatistik açısından analiz edilmiş ve tüm kullanıcılar (iOS ve Android kullanıcıları) açısından faktörlere verilen cevapların ortalama değerleri hesaplanmıştır.

Page 26: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• 26 faktörün kullanıcıların cevapları açısından ortalama değerleri

dikkate alınırsa, tüm kullanıcılar açısından

• Hız,

• Kararlılık,

• Platformun Enerjiyi Kullanma Verimliliği,

• Güncelleme Desteği ve

• Mağazadaki Uygulamaların Niteliği

faktörleri memnuniyeti etkileyen en önemli beş husus olarak belirlenmiştir.

Page 27: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• iOS kullanıcıları açısından

• Hız,

• Kararlılık,

• Virüs Tehditlerine Karşı Koruma,

• Güncelleme Desteği ve

• Mağazadakileri Uygulamaların Niteliği

faktörleri memnuniyeti etkileyen en önemli beş neden olarak belirlenmiştir.

Page 28: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• Android kullanıcıları açısından,

• Hız,

• Kararlılık,

• Platformun Enerjiyi Kullanma Verimliliği,

• Güncelleme Desteği ve

• Ara yüz Kararlılığı

faktörleri memnuniyeti etkileyen en önemli beş husus olarak belirlenmiştir.

Page 29: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

BulgularTüm Kullanıcılar Faktörler N Min. Maks. Ort. Std. Sapma

Hız 513 1,0 5,0 4,717 0,6818

Kararlılık 513 1,0 5,0 4,651 0,7712

Platformun enerjiyi kullanma verimliliği 513 1,0 5,0 4,425 0,9410

Güncelleme desteği 513 1,0 5,0 4,402 0,9512

Mağazadaki uygulamaların niteliği 513 1,0 5,0 4,382 0,9572

Virüs tehditlerine karşı koruma 513 1,0 5,0 4,329 1,0600

Ara yüz kararlılığı 513 1,0 5,0 4,326 0,9829

Varsayılan tarayıcı performansı 513 1,0 5,0 4,255 1,0621

Bildirim çekmecesi 513 1,0 5,0 4,053 1,0417

Mağazadaki ücretsiz uygulama sayısı 513 1,0 5,0 4,047 1,0923

Güvenlik 513 1,0 5,0 4,041 1,2265

Bilgisayar ile senkronizasyon 513 1,0 5,0 3,982 1,1750

Mağazadaki toplam uygulama sayısı 513 1,0 5,0 3,961 1,2161

İnternet paylaşım özelliği 513 1,0 5,0 3,869 1,1910

Dosya paylaşımı 513 1,0 5,0 3,655 1,2515

Sosyal medya entegrasyonu 513 1,0 5,0 3,634 1,3500

Müzik 513 1,0 5,0 3,630 1,3063

Mağazadaki oyun çeşitliliği 513 1,0 5,0 3,526 1,4128

Kişiselleştirilebilirlik - Tema 513 1,0 5,0 3,454 1,3296

Bulut desteği 513 1,0 5,0 3,409 1,3259

Üçüncü parti uygulamaların yüklenebilmesi 513 1,0 5,0 3,285 1,4214

Entegre görüntülü arama 513 1,0 5,0 3,209 1,4147

Kişiselleştirilebilirlik - widget (Araçlar) 513 1,0 5,0 3,168 1,3092

Engelliler için erişilebilirlik özellikleri 513 1,0 5,0 2,809 1,5279

Sesli metin girişi 513 1,0 5,0 2,706 1,4324

Entegre sağlık uygulamaları 513 1,0 5,0 2,639 1,4005

Page 30: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

iOS Kullanıcıları - Faktörler N Min. Maks. Ort. Std. Sapma

Hız 246 3,0 5,0 4,837 0,3806

Kararlılık 246 1,0 5,0 4,764 0,5508

Mağazadaki uygulamaların niteliği 246 1,0 5,0 4,593 0,6980

Güncelleme desteği 246 1,0 5,0 4,569 0,8190

Virüs tehditlerine karşı koruma 246 1,0 5,0 4,528 0,9199

Android - Faktörler N Min. Maks. Ort. Std. Sapma

Hız 267 1,0 5,0 4,607 0,8578

Kararlılık 267 1,0 5,0 4,547 0,9180

Platformun enerjiyi kullanma verimliliği 267 1,0 5,0 4,453 0,9852

Güncelleme desteği 267 1,0 5,0 4,247 1,0363

Ara yüz kararlılığı 267 1,0 5,0 4,187 1,0489

Page 31: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular• Bu araştırmada, toplanan veriler hakkında bilgi

edinmek, birtakım sonuçlara ulaşmak ve yorumlar yapmak için t-testleri de kullanılmıştır. T-testi iki grup arasındaki ortalamaların farklarını değerlendirmek amacıyla ve iki gruba ait ortalamaların istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde farklı olup olmadığını belirlemek amacıyla kullanılır (Trochim, 2006).

• Sonuç olarak, 26 faktörden 15’inin iOS ve Android kullanıcılarını istatistiksel olarak önemli derecede anlamlı bir şekilde farklılaştırdığı tespit edilmiştir.

Page 32: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

BulgularBu araştırmanın sonuçlarına göre:

• iOS’u Android’e göre farklılaştıran hususlar: Güncelleme desteği, varsayılan tarayıcı performansı, entegre görüntülü arama, mağazadaki toplam uygulama sayısı, mağazadaki oyun çeşitliliği, mağazadaki uygulamaların niteliği, kararlılık, hız, bulut desteği, güvenlik, virüs tehditlerine karşı koruma, ara yüz kararlılığı

• 12 adet faktör

Page 33: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Bulgular

Bu araştırmanın sonuçlarına göre:

• Android’i iOS’a göre farklılaştıran hususlar: Kişiselleştirilebilirlik - tema, kişiselleştirilebilirlik - widget (araçlar), üçüncü parti uygulamaların yüklenebilmesi

• 3 adet faktör

Page 34: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

BulgularT-Test Sonuçları

Faktör iOS Android p

Kişiselleştirilebilirlik - temaOrtalama = 3,13;

Std. Sapma = 1,39Ortalama = 3,78

Std. Sapma = 1,200,001

Kişiselleştirilebilirlik - widget (Araçlar)Ortalama = 2,71

Std. Sapma = 1,27Ortalama = 3,58

Std. Sapma = 1,200,001

Güncelleme desteğiOrtalama = 4,57 Std. Sapma = 0,8

Ortalama = 4,25 Std. Sapma = 1,04

0,001

Varsayılan tarayıcı performansıOrtalama = 4,40

Std. Sapma = 0,95Ortalama = 4,12

Std. Sapma = 1,140,005

Entegre görüntülü aramaOrtalama = 3,46

Std. Sapma = 1,37Ortalama = 2,98

Std. Sapma = 1,420,001

Mağazadaki toplam uygulama sayısıOrtalama = 4,17

Std. Sapma = 1,08Ortalama = 3,77

Std. Sapma = 1,310,001

Mağazadaki oyun çeşitliliğiOrtalama = 3,77

Std. Sapma = 1,34Ortalama = 3,30

Std. Sapma = 1,440,001

Mağazadaki uygulamaların niteliğiOrtalama = 4,59

Std. Sapma = 0,70Ortalama = 4,19

Std. Sapma = 1,110,001

KararlılıkOrtalama = 4,76

Std. Sapma = 0,55Ortalama = 4,55

Std. Sapma = 0,920,001

HızOrtalama = 4,84

Std. Sapma = 0,38Ortalama = 4,61

Std. Sapma = 0,860,001

Bulut desteğiOrtalama = 3,72

Std. Sapma = 1,22Ortalama = 3,12

Std. Sapma = 1,360,001

Üçüncü parti uygulamaların yüklenebilmesiOrtalama = 2,86

Std. Sapma = 1,43Ortalama = 3,68

Std. Sapma = 1,300,001

GüvenlikOrtalama = 4,30

Std. Sapma = 1,09Ortalama = 3,80

Std. Sapma = 1,290,001

Virüs tehditlerine karşı korumaOrtalama = 4,53

Std. Sapma = 0,92Ortalama = 4,15

Std. Sapma = 1,150,001

Ara yüz kararlılığıOrtalama = 4,48

Std. Sapma = 0,88Ortalama = 4,19

Std. Sapma = 1,050,001

Page 35: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Sonuç ve Öneriler• Tüm kullanıcılar açısından yapılan değerlendirmeler sonucunda;

Hız, Kararlılık, Platformun Enerjiyi Kullanma Verimliliği, Güncelleme Desteği ve Mağazadaki Uygulamaların Niteliği faktörleri kullanıcı memnuniyetini etkileyen en önemli beş neden olarak saptanmıştır.

• iOS kullanıcıları açısından yapılan değerlendirmeler sonucunda; Hız, Kararlılık, Virüs Tehditlerine Karşı Koruma, Güncelleme Desteği ve Mağazadakileri Uygulamaların Niteliği faktörleri memnuniyeti etkileyen en önemli beş unsur olarak belirlenmiştir.

• Android kullanıcıları açısından yapılan değerlendirmeler sonucunda; Hız, Kararlılık, Platformun Enerjiyi Kullanma Verimliliği, Güncelleme Desteği ve Ara yüz Kararlılığı faktörleri memnuniyeti etkileyen en önemli beş husus olarak belirlenmiştir.

Page 36: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Sonuç ve Öneriler• 26 faktörden 15’inin iOS ve Android kullanıcılarını istatistiksel olarak

önemli derecede anlamlı bir şekilde farklılaştırdığı tespit edilmiştir.

• iOS’u Android’e göre istatistiksel olarak önemli derecede anlamlı bir şekilde farklılaştıran 12 adet faktör tespit edilmiştir. Bunlar: Güncelleme Desteği, Varsayılan Tarayıcı Performansı, Entegre Görüntülü Arama, Mağazadaki Toplam Uygulama Sayısı, Mağazadaki Oyun Çeşitliliği, Mağazadaki Uygulamaların Niteliği, Kararlılık, Hız, Bulut Desteği, Güvenlik, Virüs Tehditlerine Karşı Koruma ve Ara Yüz Kararlılığı faktörleridir.

• Android’i iOS’a göre istatistiksel olarak önemli derecede anlamlı bir şekilde farklılaştıran üç adet faktör tespit edilmiştir. Bunlar: Kişiselleştirilebilirlik - Tema, Kişiselleştirilebilirlik - Widget (Araçlar) ve Üçüncü Parti Uygulamaların Yüklenebilmesi faktörleridir.

Page 37: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Sonuç ve Önerilerİşlediği konu ve detay seviyesi açısından türünün ilk örneği olan bu kapsamlı çalışmanın yukarıda özetlenen sonuçlarının,

• iOS işletim sistemini geliştiren ve yaşatanlarının kullanıcıların algıları açısından kendi durumlarını öğrenmeleri ve iOS işletim sistemi için olası iyileştirme fırsatlarını tespit etmeleri,

• Android işletim sistemlerini geliştiren ve yaşatanlarının kullanıcıların algıları açısından durumlarını öğrenmeleri ve Android işletim sistemi için olası iyileştirme fırsatlarını tespit etmeleri,

Page 38: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Sonuç ve Öneriler• iOS veya Android işletim sistemini kullanan akıllı

telefonlar için uygulama geliştiren ve yaşatan kişilerin veya organizasyonların kullanıcıların nelere özellikle dikkat ettikleri ve önem verdiklerini öğrenmeleri ve kendi uygulamalarında bunları özellikle dikkate almaları ve

• Akıllı telefonlar için yeni bir işletim sistemi geliştirecekler veya geliştirenler için kullanıcıların memnuniyetini temin etmede nelere özellikle dikkat etmeleri gerektiğini bilmeleri

bağlamlarında kayda değer olduğu değerlendirilmektedir.

Page 39: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Sonuç ve Öneriler• Bu araştırmada rastgele örneklem yolu ile ve İnternet

üzerinden yayılan anket yoluyla veri toplanmıştır. Her ne kadar 513 gibi oldukça yüksek bir örneklem kütlesi içerse de, çalışmanın sonuçlarının daha da temellendirilebilmesi için, daha fazla kişiye uygulanması ve benzer örneklem kitlesine bir süre sonra tekrar uygulanarak elde edilen sonuçların tutarlılık açısından kıyaslanması uygun ve yararlı olabilecektir.

• Öte yandan, bu araştırmada mobil işletim sistemleri kullanıcılarının tamamı Türkiye’deki kullanıcılardan oluşmuştur. Çalışmada kullanılan anketin İngilizceye çevrilerek dünyanın farklı yerlerindeki çeşitli diğer kullanıcılardan da veri toplanarak sonuçların kıyaslanması önemli ve yararlı olabilecektir.

Page 40: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Referanslar1. All Things D5. (2007). Steve Jobs talks iPhone - All Things D5 (2007). https://www.youtube.com/watch?v=fkPN_U0D3CM

2. Carmines, E. G., & Zeller, R. A. (1979). Reliability and validity assessment. Beverly Hills, CA: Sage.

3. Chen, C. M., & Ann, B. Y. (2014). Efficiencies vs. importance-performance analysis for the leading smartphone brands of Apple, Samsung and HTC. Total Quality Management & Business Excellence, 1-23.

4. Chien, C-F., Lin, K-Y., & Yu, A-P-I. (2014). User-experience of tablet operating system: An experimental investigation of Windows 8, iOS 6, and Android 4.2. Computers & Industrial Engineering, 73, 75-84.

5. CNBC. (2015). iPhone 6 pushes Apple to top spot, tied with Samsung. http://www.cnbc.com/id/102380241

6. E-Marketer. (2014). 2 Billion Consumers Worldwide Smartphones by 2016. http://www.emarketer.com/Article/2-Billion-Consumers-Worldwide-Smartphones-by-2016/1011694

7. Ghorban, Z. S. (2012). Brand Attitude, Its Antecedents and Consequences. Investigation into Smartphone Brands in Malaysia. Journal Of Business Management, 2(3), 31-35.

8. Gliem, J. A., & Gliem, R. R. (2003). Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. The Midwest Research to Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education, The Ohio State University, Columbus, US.

9. IDC. (2014). Smartphone Vendor Market Share, Q3 2014. http://www.idc.com/prodserv/smartphone-market-share.jsp

10. Kapuska, V., Karaffa, P., Shaw, G., Zurasky, J., Kovalik, C., Amold, J. Macaraio, S. (2013). Energy savings from using mobile smart technologies. J. Renewable Sustainable Energy 5, 033129.

11. Matti J. Haverila. 2011. Cell phone feature preferences and gender differences among college students. Int. J. Mob. Commun. 9, 4 (July 2011), 401-419.

12. Ntantogian, C., Apostolopoulos, D., Marinakis, G., & Xenakis, C. (2014). Evaluating the privacy of Android mobile applications under forensic analysis. Computers & Security, 42, 66-77.

13. Park, B.-W., & Lee, K. C. (2011). A Pilot Study to Analyze the Effects of User Experience and Device Characteristics on the Customer Satisfaction of Smartphone Users. - T. Kim, H. Adeli, R. J. Robles, & M. Balitanas (Eds.), Ubiquitous Computing and Multimedia Applications (421–427). Springer Berlin Heidelberg.

14. Reynaldo, A., & Santos, J. (1991). Cronbach’s alpha: A tool for assessing the reliability of scales. Journal of Extension, 37(2), 1-4.

15. Rodriguez-Sanchez, M. C., Rodriguez-Sanchez, M. A. Martin, E., Borromeo, S., & Hernandez-Tamames, J. A. (2014). Accessible smartphones for blind users: A case study for a way finding system. Expert Systems with Applications, 41(16), 7210–7222.

16. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn and Bacon.

17. Torres-Moraga, E., Vásquez-Parraga, A. Z., & Zamora-González, J. (2008). Customer satisfaction and loyalty: start with the product, culminate with the brand. Journal of Consumer Marketing, 25(5), 302-313.

18. Trochim, W. M. K. (2006). The T-Test. www.socialresearchmethods.net/kb/stat_t.php

19. Zapata, B. C., Niñirola, A. H., Idri, A., Fernández-Alemán, J. L., & Toval, A. (2014). Mobile PHRs Compliance with Android and iOS Usability Guidelines. Journal of Medical Systems, 38:81.

Page 41: Mustafa Değerli - 2015 - UYMS 2015 Sunum - Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler

Mustafa Değ[email protected]

Teşekkürler.

Mobil İşletim Sistemleri (iOS ve Android) Açısından Kullanıcı Memnuniyetini Etkileyen Faktörler Mustafa Değerli, Emre Demirbaş ve Metehan Tolon

UYMS 2015 - 9. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu, 09 -11 Eylül 2015, İzmir