mobile commerce - nprupws.npru.ac.th/assanee/system/20150312180148_2a31d94d49f... · 2015-03-12 ·...
TRANSCRIPT
Mobile Commerce
Chapter 1 Introduction
หวขอ
• ภาพรวมโมบายพาณชย
• โครงสรางพนฐาน
• การประยกตใชงานโมบายพาณชย
• ขอจ ากด
• การรกษาความปลอดภย ในโมบายพาณชย
โมบายพาณชย (Mobile commerce, M-commerce, M-business)
คอพาณชยอเลกทรอนกสทท าในสภาพแวดลอมแบบเคลอนท โดยเฉพาะการท าธรกรรม
ผานอนเทอรเนต สามารถท าไดผานทางอนเทอรเนตไรสาย ชองทางการสอสารเฉพาะทาง
สมารทการด เปนตน
สรางโอกาสในการบรการแบบใหมใหแกลกคาเดมทมอยและเพอดงดดลกคาใหมๆ
Mobile Commerce: Overview
• M-Commerce คอ การด าเนนกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบ
ธรกรรมหรอการเงนโดยผานเครอขายโทรศพทเคลอนท หรอธรกจ
ตามแนวคดของระบบการคาอเลกทรอนกส (E-Commerce) ทใช
อปกรณพกพาไรสายเปนเครองมอในการสงซอและขายสนคาตาง ๆ
รวมทงการรบ-สงอเมล
• ลกคาตองการเขาถงขอมลสนคาและบรการไดทกททกเวลา โดยผาน
โทรศพทมอถอ
• ลกคาสามารถใชโทรศพทมอถอซอตวชมการแสดง บตรผานประต คา
โดยสาร คาทางดวน ทจอดรถ ดาวนโหลดเนอหาและหนงสอทส งซอและ
แผนซด ฯลฯ
• ควรมวธการช าระเงนทเหมาะสมใหลกคาใช เชนการช าระเงนแบบ
micropayment ทมความปลอดภยบนมอถอ ไปจนถงการใหบรการแบบ
สมครสมาชก
โมบายพาณชยในมมมองของลกคา
อตสาหกรรมโทรคมนาคมพฒนาไปในทศทางของการใหบรการแบบมลคาเพมมากขนเรอยๆ
(Value-added services คอ การใหบรการทนอกเหนอจากการสอสารดวยเสยง เชน บรการ
SMS, MMS, อนเทอรเนต) นกวเคราะหคาดการณวาอกไมนานรายไดมากกวาครงของ
ผประกอบการเครอขายมอถอจะไดมาจากโมบายพาณชย
ดงนน ผประกอบการเครอขายมอถอกบผใหบรการคนกลางจะมงเนนไปทบรการแบบ
มลคาเพม เพอใหบรการแบบโมบายเกดขนได ผใหบรการทมความเชยวชาญในสาขาตางๆ
จะตองใหความรวมมอ
นวตกรรมบรการจะตองตอบสนองของความคาดหวงของลกคาและรปแบบธรกจท
ตอบสนองคคาทกคนทเกยวของ
ยคของการสอสาร
• 1G: 1979 – 1992 เทคโนโลยไรสาย
• 2G: เทคโนโลยไรสายปจจบน ; รองรบขอความ
• 2.5G: เทคโนโลยระหวางกลาง รองรบกราฟก
• 3G: เทคโนโลยรนท 3 (2001-2005) สนบสนนสอสมบรณ (คลปวดโอ)
• 4G: ป (2005-2010) ระบบ 4G จะชวยใหการแสดงผลมลตมเดยไดเรวขน
• GPS : ระบบก าหนดต าแหนงบนโลก การบอกต าแหนงบนพนโลกโดยการ
ค านวณจากดาวเทยม
• PDA : Personal Digital Assistant - คอมพวเตอรพกพาแบบไรสาย
• SMS : เปนระบบสงขอความสน
• EMS : เปนบรการสงขอความ ทเพมขน
• MMS : เปนบรการสงขอความ มลตมเดย
• WAP : เปนระบบ Wireless Application Protocol
• สมารตโฟน : โทรศพทมอถอทมการเชอมตออนเทอรเนต และมโปรแกรม
ประยกตตดตงในเครอง
- Mobility – ผใชพกพาโทรศพทมอถอหรออปกรณมอถออนๆ ตดตวไปได
- Broad reach – เขาถงคนในวงกวางในเวลาใดกได
- Ubiquity – การเขาถงขอมลแพรหลาย-งายขนในแบบเรยลไทม
- Convenience – อปกรณทสะดวกในการจดเกบขอมลและมการเชอมตออนเทอรเนต,
อนทราเนต, เอกซทราเนต
- Instant connectivity – การเชอมตอกบอนเทอรเนต อนทราเนต โทรศพทมอถอเครอง
อน และตอกบฐานขอมลไดงายและรวดเรวทนใจ
- Personalization – สามารถปรบเปลยนการแสดงผลขอมลส าหรบผบรโภคแตละราย
- Localization – รต าแหนงสถานทของผใชวา ณ ขณะนนก าลงอยทใดและน าเสนอสนคา
หรอบรการทตรงกบพวกเขา
หวขอ
• ภาพรวมโมบายพาณชย
• โครงสรางพนฐาน
• การประยกตใชงานโมบายพาณชย
• ขอจ ากด
• การรกษาความปลอดภย ในโมบายพาณชย
โครงสรางพนฐานของโมบายพาณชย
ฮารดแวร
• โทรศพทเคลอนทระบบเซลลลาร (โทรศพทมอถอ)
• แปนพมพแบบถอดประกอบได
• พดเอ
• วทยตดตามตวแบบอนเตอรแอคทฟ
• อปกรณอน ๆ
-Notebooks
-อปกรณพกพา
-Smartpads
โครงสรางพนฐานทมองไมเหน
- เครอขายมสายสญญาณหรอโมเดมไรสาย
- เวปเซรฟเวอรทสนบสนนสญญานไรสาย
- แอพพลเคชนเซรฟเวอรหรอเดตาเบสเซรฟเวอร
- แอพพลเคชนเซรฟเวอรขององคกรขนาดใหญ
- จพเอสทใชในการตรวจสอบสถานทของคอมพวเตอรมอถอ
ผใหบรการอปกรณ
Software
• –Microbrowser คอซอฟตแวรบนอปกรณมอถอทใชเพอเรยกดเวบไซต
• –Mobile client operating system (OS) ระบบปฎบตการในมอถอ เชน ios
• –Bluetooth เทคโนโลยชปและมาตรฐาน WPAN ทท าใหสามารถสอสารขอมลและ
เสยงระหวางอปกรณไรสายผานทางคลนความถวทยชวงส น (RF)
• –Mobile application user interface สวนตดตอประสานงานกบผใชบนอปกรณมอ
ถอ
• –Application middleware ซอฟตแวรทเปนตวกลางเปนตวประสานและบรการแอพ
พลเคชนจากผผลตตางๆ
• –Wireless middleware มดเดลแวรแบบไรสาย
เครอขายและการเขาถง
• สอน าสญญาณแบบไรสาย
ไมโครเวฟ
สญญาณดาวเทยม
วทย
อนฟราเรด
เทคโนโลยวทยเซลลลาร
• ระบบไรสาย
หวขอ
• ภาพรวมโมบายพาณชย
• โครงสรางพนฐาน
• การประยกตใชงานโมบายพาณชย
• ขอจ ากด
• การรกษาความปลอดภย ในโมบายพาณชย
Mobile Service Scenarios
รปแบบการใหบรการทางโทรศพทมอถอ
• การบรการทางการเงน (Financial Services)
• การบนเทง (Entertainment)
• การชอปปง (Shopping)
• การบรการขอมล (Information Services)
• การช าระเงน (Payment)
• การโฆษณา (Advertising)
และอนๆ (And more ...)
เนอหาและแอพพลเคชนในชวงแรกจะมงเนนทเรองของการ
สงมอบขอมล แตเมอเวลาผานไปจะเนนไปทการหารายได
M- commerce
Entertainment
• Music
• Games
• Graphics
• Video
• Pornography
Communications
• Short Messaging
• Multimedia Messaging
• Unified Messaging
• Chatrooms
• Video - conferencing
Transactions
• Banking
• Broking
• Shopping
• Auctions
• Betting
• Booking & reservations
• Mobile wallet
• Mobile purse
Information
• News
• City guides
• Directory Services
• Maps
• Traffic and weather
• Corporate information
• Market data
Classes of M-Commerce Applications
โมบายแอพพลเคชน: เครองมอทางการเงน
• เมออปกรณมอถอมระบบรกษาความปลอดภยดขน
• Mobile banking ธนาคารทางโทรศพทมอถอ
• Bill payment services บรการช าระคาบรการ
• M-brokerage services บรการซอขายหลกทรพย
• Mobile money transfers บรการโอนเงน
• Mobile micropayments บรการช าระเงนดวยการตดจากวงเงนในโทรศพท
• ในอนาคตจะมาแทนทบตร ATM หรอบตรเครดตหรอไม??
• เปลยนโทรศพทมอถอใหเปนเครองมอทปลอดภยในการซอโดยไดรบการ
อนมตการช าระเงนทนท
• รปแบบ
Micropayments
Wireless wallets (m-wallet)
Bill payments
โมบายแอพพลเคชน: การตลาด โฆษณา และการ
บรการลกคา
• ชอปปงจากอปกรณไรสาย
– มการเขาถงบรการทคลายคลงกบเครอขายมสาย
• ระบบตะกราสนคา • การเปรยบเทยบราคา
• รายงานสถานะการสงซอ
– อนาคต
• จะสามารถดและซอสนคาไดทางโทรศพทมอถอแบบพกพา
โมบายแอพพลเคชน: การตลาด โฆษณา และการ
บรการลกคา
• โฆษณาแบบเจาะจงกลมเปาหมาย
- การใชขอมลเชงประชากรของผใช (เชน เพศ อาย ทอย) จะท าให
ปรบแตงการใหบรการแบบเฉพาะเจาะจงได
- เมอรความชอบและพฤตกรรมการทองเนตของผใช จะใช
ประโยชนเพอสง
• ขอความโฆษณาทเจาะจงถงตวผใช
• ขอความโฆษณาทเจาะจงกบสถานท
• แอพพลเคชนดาน CRM (การบรหารความสมพนธกบลกคา)
–Mobile CRM
– เปรยบเทยบสนคาจากหลายรานโดยใชโทรศพททตออนเทอรเนตได
– พอรทลเสยง (ระบบตอบรบโทรศพทอตโนมต)
• ระบบเสรมการบรการลกคาชวยใหพนกงานเขาถงขอมลลกคาไดดขน
โมบายแอพพลเคชน: การตลาด โฆษณา และการ
บรการลกคา
ชวยสนบสนนการท างานของพนกงานเคลอนท (Mobile Employee หรอ Mobile
Worker คอ พนกงานทตองออกเดนทางไปท างานนอกสถานท)
• ภายในป 2015 คนงาน 35% จากทงหมดอาจจะเปนพนกงานเคลอนท 1.3
พนลานคน
– พนกงานขายทปฏบตงานภาคสนาม ผบรหารทตองเดนทาง ลกจางทท างานทบาน
ทปรกษาทไปประจ าหนางาน ชางตดตงหรอซอมแซม
บางครงกจ าเปนตองใชขอมลเรองงานเหมอนพนกงานทประจ าอยทส านกงาน
– วธแก: อปกรณไรสาย
อปกรณทสวมใสได: กลอง, หนาจอ, คยบอรด, จอแสดงผลแบบสมผส
การด าเนนธรกจผานโทรศพทมอถอ
การใชฮารดแวรและซอฟตแวรแบบมอถอเปนวธแกชวยใหองคกรสามารถ
ตอบสนองไดเรวขน สามารถแกปญหาการตดขดของหวงโซอปทานโดยการปรบ
แผนหรอโยกยายทรพยากรทจ าเปนไดทนเหตการณ
– ใหขอมลทถกตองและทนเวลา
– ชวยใหท างานรวมกนไดตลอดเสนทางของโซอปทาน
– จะตองบรณาการอปกรณมอถอเขามาในการแลกเปลยนขอมล
– ตวอยางเชน telemetry เปนการบรณาการการสอสารไรสาย ระบบตรวจสอบ
ต าแหนงพาหนะ และอปกรณบอกต าแหนงยานพาหนะ น าไปสการลดคาใชจายและ
การตอบสนองบรการไดเรวขน
Mobile B2B และแอพพลเคชนโซอปทาน
•การประยกตใชงานบรการสวนบคคล
ทสนามบน
•เกมมอถอและการพนน
•ความบนเทงมอถอ
เพลงและวดโอ
•โรงแรม
•บานอจฉรยะและเครองใชไฟฟาอจฉรยะ
•การแพทยระยะไกล
•บรการอน ๆ ส าหรบผบรโภค
โมบายพาณชยส าหรบผบรโภค
หวขอ
• ภาพรวมโมบายพาณชย
• โครงสรางพนฐาน
• การประยกตใชงานโมบายพาณชย
• ขอจ ากด
• การรกษาความปลอดภย ในโมบายพาณชย
• ปญหาในการใชงาน
• ขนาดทเลกของโทรศพทมอถอ (หนาจอ, คยบอรด, ฯลฯ )
• ความจในการเกบขอมลของอปกรณมจ ากด
• ยากทจะเรยกดเวบไซต
• ขอจ ากดทางเทคนค
• ขาดโปรโตคอลการรกษาความปลอดภยทไดมาตรฐาน
• แบนดวดธไมเพยงพอ
• ใบอนญาต 3G, 4G
ขอจ ากดของโมบายพาณชย
• ขอจ ากดทางเทคนค
• ขอจ ากดในการสงสญญาณและการสนเปลองพลงงาน
- อบสญญาณในอโมงคและบางอาคาร - การสงสญญาณรบกวนกน สภาพอากาศและปญหาภมประเทศ และระยะการสงสญญาณจ ากด
• ขอจ ากดของ WAP
• ความเรว
• ราคา
• การเขาถง
ขอจ ากดของโมบายพาณชย
ปจจยทเปนขอจ ากดทางเทคโนโลย
อปกรณมอถอ •แบตเตอร •หนวยความจ า •หนวยประมวลผล •ขนาดหนาจอ
เครอขาย •แบนดวดธจ ากด •การท างานรวมกนตางระบบ •ระยะของเซลลสญญาณ •การโรมมง
การปรบใชในภมภาค •ตองอพเกรดเครอขาย •ตองอพเกรดอปกรณมอถอ •ไมเทยงตรง
มดเดลแวร (ซอฟตแวรท
ผประกอบการตองใช) •ขาดมาตรฐาน •มใหเลอกนอย
ความปลอดภย •อปกรณมอถอ •เครอขาย •บรการเกตเวย
• ความถวทยมอถอ = โรคมะเรง ? - ยงไมมหลกฐานแนชด - อาจจะท าใหเกดคดความฟองรองนบไมถวน - สญญานโทรศพทมอถออาจรบกวนเครองมอทางการแพทยทมความส าคญ
อาจเปนอนตรายตอสขภาพ?
หวขอ
• ภาพรวมโมบายพาณชย
• โครงสรางพนฐาน
• การประยกตใชงานโมบายพาณชย
• ขอจ ากด
• การรกษาความปลอดภย ในโมบายพาณชย
ความเสยงดานความปลอดภยในการซอและขายสนคา
และบรการของอปกรณไรสาย
• การเชอมตอเครอขายแบบ ad-hoc ทเนนใหเชอมตออปกรณกน
ไดงายถกใชในทางทผด
• แคผไมประสงคดเจาะโหนดได 1 จด กสามารถดกใหสง
ขอมลไปทอยปลอมได
• โดเมนอนตราย
• โดเมนอนตรายโดเมนเดยวกเปนภยตออปกรณมอถอโดย
การดาวนโหลดไวรสหรอโคดอนตราย
• โรมมง การเชอมตอขามเครอขาย
• ผใชอาจทองไปอยทามกลางโดเมนทไมนาเชอถอ
ความเสยงดานความปลอดภย (ตอ)
• การโจมตจากโทรศพทมอถอ
• เนองจากโทรศพทมอถอเคลอนยายได จงระบตวผโจมตไดยาก
• อปกรณมอถอสญหายหรอถกโจรกรรม
• มขอมลสวนตวบรรจอยมากกวาคอมพวเตอรเดสกทอป
• อาจมรหสผานถกบนทกไวในอปกรณ
• การเขาถงระบบขององคกร
• บลทธใหการรกษาความปลอดภยทช นลางเทานน อปกรณทถกขโมย
ไปยงคงสถานะเปน trusted device อยได
ปญหาเกยวกบโปรโตคอล Wireless Transport Layer Security (WTLS) • ระดบช นของความปลอดภย
-ไมมใบรบรอง
-ใบรบรองเซรฟเวอรเทานน (ทพบมากทสด)
-ใบรบรองเซรฟเวอรและลกคา
• สรางการเชอมตอโดยไมตองมการรบรองความถกตองอกครง
• สามารถขอเปลยนเสนทางไปยงเวบไซตทเปนอนตราย
ความเสยงดานความปลอดภย (ตอ)
• ผใชถกสอดสองขอมลสวนตว
• มโทรศพทเสนอขายตามมารบกวน
• ใชศพทแสงกฎหมายในขอตกลงทผใชไมสนใจอาน
• บรการมลคาเพม Value-added services ตามต าแหนงสถานทต ง
(Location-Based Services) ละเมดความเปนสวนตว
ความเสยงดานความเปนสวนตว