BB Production Presents..

From Its Finest..

Featuring..

In..

Hahaha !! Joke lang,;)))

Oh eto,

In..

Group 4’sSuperPowerPooooint !

ARALiN 46

Ang Ginagampanan ng Pamahalaan at

Pagbubuwissa Ekonomiya

PUBLIKONG SEKTOR• Ito ang sektor na aktibong nakikilahok

sa mga gawaing pang-ekonomiya tulad ngproduksyon, pagkonsumo, at distribusyon

ng mga produkto at serbisyo.

May dalawang uri ng produkto o serbisyoang nalilikha sa isang ekonomiya.

Ito ay tinatawag na pribado at publiko.

• Pribado – Ito ang mga produkto o serbisyo na pinakikinabangan ng isang indibidwal para sa sariling interes.• Publiko – Ito naman ang mga produkto o serbisyong ginagawa para sa kapakanan ng nakararaming mamamayan.

PUBLIC UTILITIES

PAMPUBLIKONGPANANALAPI

• Ito ay isang sangay ng ekonomiksna may kaugnayan sa kita at gastusin

ng pamahalaan.

PAMPUBLIKONGPANANALAPI

PatakarangPiskal

PublikongAdministrasyon

GastusingPampubliko

PublikongKita

Mga Tungkunat Gawain ng Pamahalaan

a. Magkaloob ng mga Serbisyong Panlipunan

Edukasyon Kalusugan Katarungan Kapayapaan Programang Pangkabuhayan Mga Imprastraktura tulad ng, Low-cost Housing at marami pang iba.

b. Paglikha ng mga Pampublikong Produkto

Ang mga pampublikong produkto na ipinagkakaloob ng pamahalaan ay para sa kagalingan ng lahat ng tao, mahirap man

o mayaman.

c. Patatagin ang Ekonomiya Kailangang pagbutihin ng pamahalaan

ang paglilikom nito ng kita at pondona gagamitin niya sa pagbibigay ng mga

serbisyong pambayan.

PINAGMUMULAN NGKITA NG PAMAHALAAN

Sa mga pinagkukunan ng kita ng pamahalaan,ang pagbubuwis ang nakapag-aambag nang

malaki sa pondo ng bayan.

KITA NGPAMAHALAAN

Buwis Pangungutang

Pagbebenta ngAri-arian

Kita ngNegosyo

SISTEMA NG PAGBUBUWIS

Ano nga ba muna ang buwis ? Ang buwis ay sapilitang kontribusyon na sinisingil ng pamahalaan sa mga taong naghahanapbuhay at sa mga kompanya.

Napakahalaga ng buwis sa pamahalaan kung kaya’y patuloy itong nagsasagawa ng reporma sa pagbubuwis upang masiguro at maisaayos ang paniningil nito.

May ilang teorya na nagpapaliwanag ukol sa pagbabayad ng buwis.

Mga Teorya sa Pagbubuwis1. Ability to Pay Principle Dito nakapaloob ang buwis sa kita, mas

malaking kita ang tinatanggap, mas mataas ang buwis na babayaran.

2. Benefit Theory Dito ipinapaliwanag na ang pagbabayad

ng buwis ay dapat gawin ng mga mamamayan na direktang nakikinabang sa paggamit ng salapi mula sa buwis.

3. Equal Distribution Theory Dito lahat tayo ay konsyumer, mahirap

man o mayaman ay halos magkakatulad ang mga produkto at serbisyo na kinokonsumo. Bumibili tayo ng iba’t-ibang bilihin na kung saan ang presyong binabayaran ay may kasama nang buwis kaya pare-pareho itong binabayaran ng lahat ng tao.

Mga Uri ng Buwis1. Batay sa Antas ng Buwis

a. Progresibo Ang buwis ay tumataas habang ang

halagang binubuwisan ay tumataas din.

b. Regresibo Ang buwis ay lumliit kahit ang halaga

ng binubuwisan ay lumalaki.

c. Proporsyonal Ang buwis ay hindi nagbabago kahit

magbago pa ang halaga ng binubuwisan tulad ng halaga sa ari-arian na may nakatakda nang porsyento kahit gaano kalaki o kaliit ang babayaran.

Mga Uri ng Buwis2. Batas sa Pagbabayad

a. Direkta Ang pagbabayad ay tuwirang gagawin

ng nagbabayad ng buwis tulad ng buwis sa kita.

b. Di-direkta Ang buwis na nakasama sa

pagpepresyo ng mga produkto o serbisyo ay hindi tuwirang babayaran ng tao.

Mga Uri ng Buwis3. Ayon sa Layunin

a. Buwis sa Hanapbuhay Ito ay ipinapataw na buwis sa mga

taong propesyonal na ginagamit ang pinag-aralan sa pagkakaroon ng sariling pagkakakitaan.

b. Community Tax (Sedula) Ito ay kailangang bayaran ng lahat ng

mamamayan, may trabaho man o wala na nasa edad 18 pataas.

Mga Uri ng Buwis4. Buwis sa Kita Ito ay ang buwis na ipinapataw sa lahat

ng mamamayan at kompanya na tumatanggap ng kita sa loob ng bansa. Dito ang binabayarang buwis ay nagkakaiba ayon sa laki ng kita.

5. Buwis sa Ari-arian Ito ang buwis na ipinapataw sa

anumang ari-arian na naipundar, namana o tinanggap bilang regalo.

Mga Uri ng Buwis6. Excise Tax Buwis na ipinapataw sa lahat ng

produkto na ginagawa at ipinagbibili sa loob ng bansa.

a. Specific Tax Inaayon ito sa bigat ng volume ng

produktong ginawa at ipagbibili.

b. Ad Valorem Tax Ito naman ay binabatay sa presyo ng

produkto.

Mga Uri ng Buwis7. Regulatory Tax Buwis na ipinapataw upang maisaayos

ang pagbili at paggamit ng mga produkto.

8. Value Added Tax Buwis na ipinapataw sa halaga ng

bawat produkto at serbisyo na kinokonsumo ng mga tao.

VALUE ADDED TAX

EXPANDED VALUE ADDED TAX

( VAT )

( E-VAT )

SSTTTOOOOOPP !!Eh ano ba talaga ??

CHOCO O GATAS ??

VAT ang Topic !

Puro na lang si Vat !Si Vat ng si Vat !

Ano nga ba ulit ang VAT ?

• Ang VAT ay isang buwis para sa mga negosyo. Ipinapataw sa iba’t-ibang proseso na dinadaanan ng mga produkto at serbisyo para maging isang yaring produkto.• Ito ay isang reporma sa pagbubuwis na papalit sa iba’t-ibang percentage taxes na binabayaran ng mga negosyante at magiging simple at mabilis ang pagkolekta ng buwis ng pamahalaan.• Ang VAT ay ginagamit ng 70 bansa, at ito ay sinimulang ipatupad sa Pilipinas noongEnero 1, 1988 sa bisa ng Executive Order (E.O) Blg. 273 ni dating Pang. Corazon C. Aquino.

1. Pagkwenta ng VAT Ang VAT ay ipinapataw sa mga negosyo na kumikita ng minimum na P2,000 araw-araw o P500,000 bawat taon. Ang VAT ay kinukwenta sa pamamagitan ng pagbawas ng 10% ng mga ginastos o Input VAT sa 10% ng kabuuang kita o Output VAT sa loob ng isang taon.

• Halimbawa,si Ginoong dela Cruz ay may-ari ng pabrika ng sardinas na nagtamo ng kita at gastos na:

KitaP900,000

Output VATP90,000

GastosP500,000

Input VATP50,000

• Kapag si Ginoong dela Cruz ay may resibo sa lahat ng kanyang ginastos sa paggawa ng

sardinas, maaari niyang ibawas angInput VAT sa kanyang Output VAT,

P90,000-P50,000= P40,000Ito na ang kabayarang VAT ni G. dela Cruz.

1. Pagkwenta ng VAT

2. Sakop ng VAT Mga processed foods na mabibili sa mga grocery at supermarket. Mga kagamitang pambahay. Mga gamit sa paaralan. Mga produktong pangkalusugan. Serbisyo ng mga barbero, security guard at iba pa. Contractors, brokers, millers atbp.

ExpandedValue Added

TaxAno naman ba ang E-VAT ?

( E-VAT )

Ang E-VAT o Expanded Value Added Tax ay ang pagpapalawak ng umiiral na VAT.

Noong Mayo 5, 1994 ay inaprubahan ng mga kongresista, senador at ni dating Pang. Ramos

ang Republic Act No. 7716 na mas kilala sa tawag na Expanded Value Added Tax.

Sa ilalim ng Batas Republika Blg. 7716 na ipinatupad noong Enero 1, 1966, maraming mga produkto at serbisyo na hindi naisali noong 1988

ang masasakupan na ng pinalawak na VAT.

• Kahit ipinatupad ang E-VAT,marami pa rin sa mga pangunahing produktoat serbisyo na bahagi ng pang-araw-araw na

pangangailangan ng mamamayan ang nananatiling hindi sakop ng VAT tulad ng mga

produktong agrikultural, dagat at gubatna nasa orihinal na estado.

• Sa pagpapatupad ng E-VAT,magiging pantay ang sisingiling buwis na

10% sa mga produktong binibiling mahihirap at mayayaman.

Kung ang dati ay may 4% sales taxsa restoran, ito ay magiging 10% at ang dating

12% sa mga hotels ay naging 10% na lang.

Nasasakupan ngE-VAT

VAT

Serbisyo ng mga restawran, hotels, resorts, clubs, taxicabs, tourist buses at rent a car companies. Imported na karne. Air freight, shipping at trucking. Non-life insurance, Property rights. Prankisa ng telepono, radyo, telebisyon, telegraph at pati pamatay-peste. Paggamit ng Cable TV, Motion picture films, satellite transmission. Specialty feeds para sa mga race horses, fighting cocks, aquarium fish atbp.

Mga Iba pang Pinagkukunan ng

Pondo ng Pamahalaan

1. Kita ng mga korporasyong pag-aari at kontrolado ng pamahalaan ( GOCCs)

Mga kita mula sa mga upa ng mga ari-arian ng pamahalaan, kita sa mga treasury bills na ipinabibili ng pamahalaan, mga interes sa mga naimpok ng pamahalaan at ang kita ng mga negosyo at industriya na pinamamahalaan ng pamahalaan.

2. Kita sa mga ibinebentang kapital ng pamahalaan

Ang pagbebenta ng mga korporasyon, mga ari-arian at ilang makinarya na pag-aari ng pamahalaan ay nagbibigay ng pondo sa pamahalaan.

3. Mga kaloob at tulong

Mga kita ng lokal na pamahalaan na ipinagkaloob sa pamahalaang nasyonal bilang kontribusyon at mga tulong na ibinibigay sa ilang mahalagang ahensya ng pamahalaan. Kabilang din ang mga tulong na ipinagkakaloob ng mga dayuhan sa ating bansa.

4. Di-pangkaraniwang kita

Ito ay mula sa kinikita ng mga kasino tulad ng PAGCOR na ipinagkakaloob sa pamahalaan. Ang kita ng pamahalaan mula sa mga interes na buhat sa mga ipinauutang ng pamahalaan sa mga negosyante at mamamayan.

Kapag ang mga nabanggitna pinagmulan ng pondo ng

pamahalaan ay di sapat,ang pangungutang ng pamahalaan ay

kailangang gawin.

* Ang End