metabolik sendromda fonksiyonel tıp …...meme/over/endometrial ca • bu çalışmada 120binden...
TRANSCRIPT
METABOLIK SENDROMDA
FONKSIYONEL TıP YAKLAŞıMı
Doç. Dr. Mehmet Mahir Atasoy
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Girişimsel Radyoloji & Meme Radyolojisi
Fonksiyonel Tıp Kliniği
İÇERIK
• Obezite & inflamasyon & İnsülin rezistans
• Metabolik sendrom ve ilişkili durumlarda risk
yönetimi ve non-farmasötik (ilaçsız) tedaviler
• Kardiyovasküler sistem dışı metabolik disfonksiyon
kaynaklı durumlar (meme kanseri, Alzheimer..)
• Metabolik sendromu önleme ve geri çevirme
kişiye özel fonksiyonel tedaviler
İÇERIK
• Obezite & inflamasyon & İnsülin rezistansı
• Metabolik sendrom ve ilişkili durumlarda risk
yönetimi ve non-farmasötik tedaviler
• Kardiyovasküler sistem dışı metabolik disfonksiyon
kaynaklı durumlar
• Metabolik sendromu önleme ve geri çevirme
kişiye özel fonksiyonel tedaviler
Adipoz doku kaynaklı TNF alfa nın direkt olarak insülin rezistansı kaynaklı obezite ile ilişkisi var. 1993 Hotamışlıgil
OBEZITE & INFLAMASYON & İNSÜLIN REZISTANSı –I-
• İnsülin rezistansı-obezite , tip 2 Dm ve KVH için
majör risk faktörüdür.
• Birçok pro-inflamatuar sitokinler (TNF alfa-IL 6),
sinyalizasyon proteinleri ve Endoplazmik
Retikulum stresi insülin rezistansı gelişmesi ile
ilişkilidir.
OBEZITE & INFLAMASYON & İNSÜLIN REZISTANSı –Iı-
• Adipoz doku vücuttaki en büyük endokrin
organdır.
• Adipöz doku çok miktarda adipositokinler ve
mediyatörler salgılar. Bunlarında çoğu adipositler
içinde üretilir.
• En çok salgılanan adipositokinlerden ikisi
adiponektin ve leptin dir.
OBEZITE & INFLAMASYON & İNSÜLIN REZISTANSı –Iıı-
• Adipöz doku IR gelişmesine sadece
adipositokinleri salgılayarak değil, aynı zamanda
pro-inflamatuar medyatörler de salgılayarak
destek olur.
• Obezitede adipoz doku makrofajlar ile infiltredir.
Bu makrofaflar kronik inflamatuar cevaba neden
olur ve bu inflamasyon obezitede ve insülin
rezistansında ölçülebilir.
İnsülin Disfonksiyonu
ve İnflamasyonun
Parakrin etkisi
ZAYıF & OBEZ
İNSÜLIN SENSITIVITESI & INFLAMASYON
• Aşırı beslenme ve obezite adipoz doku miktarının
artmasına ve adipositlerin genişlemesine neden olur.
• Bu genişleme adiposit hasarına ve inflamasyona
neden olur.
• İnflamatuar cevap olarak proinflamatuar sitokinler/
kemokinler salınır ve kemik iliği kaynaklı makrofajlar
(ciddi pro-inflamatuar) toplanır.
• Bu makrofalarda bölgesel etkili (Parakrin)
proinflamatuar sitokinler salgılanır. Intraselüler
proinflamatuar yolaklar aktifleşir (JNC,IKK) komşu
hücrelerde ve endokrin etki ile de uzak alanlarda da
aktifleşir.
Schenk S, SaberiM, OlefskyJM. Insulin sensitivity: modulation by nutrients and inflammation. J ClinInvest. 2008
Sep;118(9):2992-3002. doi: 10.1172/JCI34260.
İNSÜLIN SENSITIVITESI & INFLAMASYON
• Makrofajların aktivasyonu daha da fazla makrofajın
toplanmasına neden olur.
• Adipositlerde ve karaciğer hücrelerinde bu sayede
insülin rezistansı gelişir ve inflamasyonun artışı ile insülin
rezistansı sistemik hale gelir.
• Obezite ile kas dokusunda biriken yağ hücreleri de pro-
inflamatuar makrofajlar ile infiltredir ve insülin
rezistansına neden olur.
• Bu olaylar ile paralel olarak yağ asidi
metabolizmasında ara ürünlerin birikimi de insülin
rezistansına neden olur.
Schenk S, SaberiM, OlefskyJM. Insulin sensitivity: modulation by nutrients and inflammation. J ClinInvest. 2008
Sep;118(9):2992-3002. doi: 10.1172/JCI34260.
Öğrendiklerimizi
özetlemek
gerekirse
İNSÜLIN DISFONKSIYONUNUN 5 NEDENI
• Yanlış hayat tarzı
• Çevresel toksin yükü
• Mikrobiyom düzensizlikleri
• Obezite
• Genetik yatkınlık
İNFLAMASYONUNUN 5 NEDENI
• Yanlış hayat tarzı
• Çevresel toksin yükü
• Mikrobiyom düzensizlikleri
• Obezite
• Genetik yatkınlık
İNSÜLIN DISFONKSIYONU NELERE YOL AÇAR?
• Tip 2 DM
• Obezite/ Sarkopeni
• Non-Akolik Karaciğer yağlanması
• Tip 3 DM (Alzheimer Hastalığı)
• Kardiovasküler Hastalık
• Estrojen Dominant Durumlar (Endometrial ve
Meme Kanseri, PKOS, Osteoporozis….)
İNSÜLIN ETKI MEKANIZMASı
İNSÜLIN ETKI MEKANIZMASı
BERBERINE (BBR)
• AMPK, AMP- Aktive Protein Kinaz modülasyonu
ile Berberin tüm pro inflamatuar sinyalleri
baskılar ve inflamatuar sitokinlerin ve
kemokinlerin etkilerini azaltır.
• Berberin tip 2 DM li hastalarda AKŞ, HgbA1c , TG
ve insülin seviyelerini metformin ve
rosiglitazondan farklı bir mekanizma ile düşürür
AMPK: AMP-activated protein kinase
1. JeongHW, Hsu KC, Lee JW, et al. Berberinesuppresses proinflammatoryresponses through AMPK
activation in macrophages. Am J PhysiolEndocrinolMetab. 2009 Apr;296(4):E955-64. of Physiology
Endocrinology and Metabolism. 2009; 296 E955-E964.
2. Zhang H, Wei J, XueR, et al. Berberinelowers blood glucose in type 2 diabetes mellitus patients through
increasing insulin receptor expression. Metabolism. 2010 Feb;59(2):285-92.
BERBERIN ETKI MEKANIZMASı
İNSÜLIN SENSITIZASYONUNU ARTıRANLAR
DİREKT
• Vanadium
• Krom
• Alfa Lipoik Asit
• Tarçın
İNDİREKT
• Berberin
• NF-kB İnhibitörleri
• Probiyotikler
DISBIYOZ KAYNAKLı METABOLIK HASTALıK
Yüksek Yağlı beslenme (Yanlış beslenme ve
Hayat tarzı)
Disbiyoz ( Mitokondrial Dengesizlik)
Permeabilite artışı
LPS absorpsiyonunda artış
Endotoksemi artışı
İnflamasyon
Metabolik Hastalıklar
CaniPD, BibiloniR, KnaufC, WagetA, NeyrinckAM, DelzenneNM, BurcelinR. Changes in gut microbiota control
metabolic endotoxemia-induced inflammation in high-fat diet-induced obesity and diabetes in mice.
Diabetes. 2008 Jun;57(6):1470-81.
PROBIYOTIK VE İNSÜLIN SENSITIVITESI
L. Acidophilus NCFM 4 haftalık kullanımda plasebo
grubunda insülin sensitivitesinde azalma izlenirken ,
probiyotik alan grupta İnsülin sensitivitesi korunmuş.
Bazı çalışmalarda 35% e kadar artırıyor.
Andreasen, A. S., Larsen, N., Pedersen-Skovsgaard, T., Berg, R. M., Møller, K., Svendsen, K. D., ... & Pedersen, B. K.
(2010). Effects of Lactobacillus acidophilus NCFM on insulin sensitivity and the systemic inflammatory response in
human subjects.British Journal of Nutrition,104(12), 1831-1838.
Tip 2 DM li hastalarda, RKÇ 8 haftalık Probiyotik (Bifidobacterium,
Lactobacillus, Lactococcus, Propionibacterium) kullanımı ile HOMA-IR ,
HgbA1c , sistemik inflamatuar markerlerda belirgin düzelme mevcut.
Devaraj S, HemarajataP, VersalovicJ. The human gut microbiome and body metabolism: implications for obesity and
diabetes. ClinChem. 2013 Apr;59(4):617-28.
İNSÜLIN DIRENCI & MIKROBIYOM & INFLAMASYON
• Hiperglisemi (HG) ve serbest Yağ Asidi(FFA)
yükseliği obezite , DM ve metabolik sendrom ile
birlikte yüksek yağlı ve hiperglisemik yüklü
beslenme TLR aktivasyonunda artış ve NF-kB
aktivasyonu aracılığıyla inflammazom kompleksin
ve makrofajların aktivasyonuna neden olur.
• Metabolik endotoksemideki artış adaptör protein
olan MyD88 üzerinden TLR4 aktivasyonuna ve
immun aktivasyonla inflamayona neden olur.
İNSÜLIN DIRENCI & MIKROBIYOM & INFLAMASYON
• Aynı zamanda makrofajlar adipoz dokuyu infiltre
ederek mitojen aktive protein kinazları ( c-Jun
aminoterminal kinaz –FNK ve NF_kB) ve adipokin
salınımını aktifler.
• Hiperglisem ve FFA dan zengin beslenme; histidine,
glutamat SCFAs ve diğer faktörler üzerinden
mikrobiyom değişimine neden olur. Mikrobiyom
değişimi de obezite ve metabolik sendrom ile
ilişkilidir.
Tüm bu metabolik süreçler sistemik inflamasyon artışı ,
makrofaj aktivitesi ve TLR aktivasyonu ile obezitedeki,
diyabetteki ve metabolik sendromdaki
kardiyometabolik yükün artışına neden olur.
HAREKETSIZLIK, GıDALARıMıZ VE MIKROBIYOTAMıZ BELIRLEYICI
• İntestinal mikrobiata obezite, insülin direnci, tip 2
DM, metabolik sendrom ve KC yağlanmasında
önemli rol oynar.
Devaraj S, HemarajataP, VersalovicJ. The human gut microbiome and body metabolism: implications for obesity and
diabetes. ClinChem. 2013 Apr;59(4):617-28.
Diamant, M., Blaak, E. E., & De Vos, W. M. (2011). Do nutrient–gut–microbiota interactions play a role in human obesity,
insulin resistance and type 2 diabetes?.Obesity reviews,12(4), 272-281.
Zayıf/Obez , DM/ Non-DM mikrobiyataları farklı.
Mikrobiyom değişimi ile konaktaki metabolik süreçler
değiştirilebilir.
TATLANDıCıLARıN KARANLıK YÜZÜ
Suez J, KoremT, ZeeviD et al. Artificial sweeteners induce glucose intolerance by altering the gut microbiota.
Nature. 2014 Oct 9;514(7521):181-6
Tatlandırıcılar glukoz intoleransını ve zararlı metabolik
etkilerini kalori ve yağ olarak değil ama mikrobiota
üzerinden gösteriyorlar.
Mikrobiyotada neden olduğu değişim daha önceden
diyabet ile ilişkilenen suşlar olduğu gösterilmiş.
İÇERIK
• Obezite & inflamasyon & İnsülin rezistans
• Metabolik sendrom ve ilişkili durumlarda risk
yönetimi ve non-farmasötik tedaviler
• Kardiyovasküler sistem dışı metabolik disfonksiyon
kaynaklı durumlar
• Metabolik sendromu önleme ve geri çevirme
kişiye özel fonksiyonel tedaviler
METABOLIK SENDROM PATOFIZYOLOJISI
GLUKOZ BAZLı DEĞERLENDIRMELER YETERLI DEĞIL
TIP 2 DM PATOFIZYOLOJISI
Organ Defekt FT bakışı ile Kök Neden
Majör Etmenler
Pank. Beta Hücreler İnsülin sekr. azalır
Kaslar Glukoz alımı azalır
Karaciğer Endojen Glukoz sek. artar
Yardımcı Etmenler
Yağ Dokusu FFA üretiminde artış
Sindirim Sistemi Inkretin efektinde azalma
Pankreatik alfa hüc. Glukagon sekr. artış
Böbrekler Glukoz reabsorsorb. artış
Sinir Sistemi Nörotransmitter disfonk.
TIP 2 DM PATOFIZYOLOJISI
Organ Defekt FT bakışı ile Kök Neden
Majör Etmenler
Pank. Beta Hücreler İnsülin sekr. azalır Mitokondri, Toksin
Kaslar Glukoz alımı azalır Vücut Kom. Sarkopeni
Karaciğer Endojen Glukoz sek. artar İnflm.Toksin. Biotransf.
Yardımcı Etmenler
Yağ Dokusu FFA üretiminde artış Hayat tarzı, toksin
Sindirim Sistemi Inkretin efektinde azalma Mikrobiyom
Pankreatik alfa hüc. Glukagon sekr. artış
Böbrekler Glukoz reabsorsorb. artış Biotrans. Ox. Stres
Sinir Sistemi Nörotransmitter disfonk. Autonm. Adrenal. mito
HIPERINSÜLINEMI YAĞ ASIDI OKSIDASYONUNU INHIBE EDER
Glukoz intoleransından önce
Yüksek Trigliserit şifti olur.
METAOBOLIK DISLIPIDEMI
• TG yüksekliği
• HDL Düşüklüğü
Bu değerler, Kardiyometabolik hastalıklar ve IR ile
ilişkili.
TG/HDL oranı:
<3 Normal
>3 IR şüphesi var.
1. Stock J. Mediterranean diet for combating the metabolic syndrome. Atherosclerosis. 2011 Oct;218(2):290-3.
2. Marotta T, Russo BF, Ferrara LA. Triglyceride-to-HDL-cholesterol ratio and metabolic syndrome as contributors
to cardiovascular risk in overweight patients. Obesity (Silver Spring). 2010 Aug;18(8):1608-13. doi:
10.1038/oby.2009.446.
NORMAL LDL ile MI GEÇIREN HASTALAR
• 136,905 adet kalp hastalığı nedeniyle hastaneye
yatan hastanın %75 inde LDL kolesterol düzeyleri
normal sınırlarda bulunmuş.
Standart
kolesterol
panelleri yeterli
değil.
STANDART TıP & FONKSIYONEL TıP
• Standart Tıp Uygulamalarında Odak:
LDL nin düşürülmesi , aslında LDL IR ile ilişkili değil.
Yüksek KM riski olan LDL< 100 mg/dl olan hastaların
2/3 ünde LDL-partikül sayısı fazla (>1000 nmol/L).
• LDL –P Kardiovasküler risk ile kuvvetli ilişkili
olduğundan tedavide odak noktası bu olmalı.
RosensonRS, Davidson MH, PourfarzibR. Underappreciated opportunities for low-density lipoprotein
management in patients with cardiometabolicresidual risk. Atherosclerosis. 2010 Nov;213(1):1-7.
LIPOPROTEIN PARTIKÜL SAYıSı VE KOLESTEROLLER
A B C D
METABOLIK SENDROM VE OBEZITEDE DISLIPDEMI ÖZETI
KOLESTEROL LIPOPROTEIN VE APO B
TEMEL ÖLÇÜMLER VE LAB TESTLERI • VKI, Bel Çevresi
• AKŞ ve Açlık İnsüli
• HgbA1c
• Kolesterol/ lipoprotein paneli
• Tg/HDL oranı
• Apo A1, Apo B100 ve A1/B100 Oranı
• Lipoprotein subfraksiyonları
• LDL Partikül sayısı & LDL partikül boyut/paterni
• hsCRP
• Tam Kan ( WBC, Eosinofil, tormbosit)
• Homosistein, GGT
• Vitamin B12, Magnezyum, Vit D 25OH
• Kapsamlı metabolik panel (esp,AST,ALT)
• MACR (Mikroalbumin Kreatinin Oranı)
İLERI ÖLÇÜMLER VE LAB TESTLERI
• Bel/ Kalça oranı , BIA (BioImpedence Analysis)
• TSH, FT+, FT^, TPO/ATG Antikorları
• Gliadin Abs./ Çölyak Panel
• İleri Lipoprotein markırları
• Lp(a), Myeleoperoksidaz, Lp-PLA2
• oxLDL, Omega 3 Index , ASA resitance
• Total IgE
• Ferritin, Fibrinojen
• Glukoz ve İnsülin
• Oral Glukoz Tolerans test
• Oral İnsülin Tolerans Test
• MTHR, Apo E, CYP2C19 (Clopidogrel) gen testleri
• TMAO (Trimethylamine N-Oxide)
• İdrarda provoke metal testleri
MITOKONDRIAL DISFONKSIYON VE TIP 2 DM
• Kasların ve Karaciğerin insüline cevabı ve
pankreasın insülin sekresyonu plazma glukoz
seviyesini belirler.
KC ve Kas defektinde IR,
Pankreasın defektinde hiperglisemi olur.
• Her ikisinin kök nedenleri arasında mitokondrial
disfonksiyon yer almaktadır.
Lowell BB, Shulman GI. Mitochondrial dysfunction and type 2 diabetes. Science. 2005 Jan 21;307(5708):384-7.
Çok az sayıda mitokondri –insüline cevap azalır
UCP2 mitokondride oksidasyonu regule eden bir molekül.
Disfonksiyonu beta hücrelerinden insülin salınımını azaltır.
Mitokondrial verimliliğin azalması (Kalite Problemi)
2 TIP MITOKONDRIAL DISFONKSIYON
• Çok az sayıda mitokondri ( Kantite Problemi)
• Karaciğer ve kasta
• İnsüline olan cevap azalır
• İNSÜLİN DİRENCİ
• Mitokondrial verimliliğin azalması (Kalite Problemi)
• Pankreatik beta hücreleri
• İnsülin sekresyonu azalır
• HİPERGLİSEMİ
TIP 2 DM VE MITOKONDIRAYAL DISFONKSIYON
• Bu bulgular yanlış maternal beslenmenin
prediyabet fenotipi ile ilişkili olduğunu ve
hayatın çok erken evrelerinde insülin rezistansı ile
ortaya çıkabileceğini gösterilmiştir.
Bruce KD. Maternal and in utero determinants of type 2 diabetes risk in the young. CurrDiabRep. 2014
Jan;14(1):446.
İÇERIK
• Obezite & inflamasyon & İnsülin rezistans
• Metabolik sendrom ve ilişkili durumlarda risk
yönetimi ve non-farmasötik tedaviler
• Kardiyovasküler sistem dışı metabolik
disfonksiyon kaynaklı durumlar
• Metabolik sendromu önleme ve geri çevirme
kişiye özel fonksiyonel tedaviler
İNSÜLIN DISFONKSIYONU NELERE YOL AÇAR?
• Tip 2 DM
• Obezite/ Sarkopeni
• Non-Akolik Karaciğer yağlanması
• Kardiovasküler Hastalık
• Estrojen Dominant Durumlar (Endometrial ve
Meme Kanseri, PKOS, Osteoporozis….)
• Tip 3 DM (Alzheimer Hastalığı)
MEME KANSERI
İNSÜLIN REZISTANSı & MEME/OVER/ENDOMETRIAL CA
• Bu çalışmada 120binden fazla kadın, post
menopozal meme, over ve premenopozal
endometrium ca yönünden incelendi.
• HOMA-IR>2.50 (IR) (AKŞ xAçlık) İnsülin /405 =
HOMA-IR değeri < 2.5 olmalı
• IR ı olan non-diyabetik kadınlarda meme/over/
endometrium kanseri riski yüksek bulundu. Bu
nedenle bu kadınların kanser taramalarında ve
prevansiyonda çok hassas olmak gerekir.
• Servikal kanser ile insülin rezistansı arasında ilişki
izlenmedi.
Sun W, Lu J, Wu S et al. Association of insulin resistance with breast, ovarian, endometrial and cervical cancers
in non-diabetic women. Am J Cancer Res.2016 Oct 1;6(10):2334-2344.
İNSÜLIN & EGZERSIZ & MEME KANSERI
• İnsülin, insülin-like GF aksı, adiponektin ve
inflamatuar belirteçler meme kanseri ile ilişkili.
• Sonuç olarak; egzersiz meme kanseri
geçirenlerde açlık insülin seviyelerini düşürür.
Egzersize bağlı kilo kaybı neticesinde olabilir.
Egzersiz Glut 4 üzerinden de IR nın
azalmasında etkili olur.
Kang DW, Lee J, Suh SH, LigibelJA, CourneyaKS, Jeon JY. Effects of Exercise on Insulin, IGF-axis, Adipocytokines,
and Inflammatory Markers in Breast Cancer Survivors: A Systematic Review and Meta-Analysis. Cancer
EpidemiolBiomarkers Prev. 2016 Oct 14. pii: cebp.0602.2016.
OTURMAK SIZI ÖLDÜRÜR!
Kanser atlatan hastaların %35 i teşhisten 5 yıl
sonrasına kadar fiziksel olarak inaktif kalıyor.
Kang DW, Lee J, Suh SH, LigibelJA, CourneyaKS, Jeon JY. Effects of Exercise on Insulin, IGF-axis,
Adipocytokines, and Inflammatory Markers in Breast Cancer Survivors: A Systematic Review and Meta-
Analysis. Cancer EpidemiolBiomarkers Prev. 2016 Oct 14. pii: cebp.0602.2016.
OBEZITE & MEME KANSERI
• Hem pre-hem de postmenopozal meme kanseri
hastalarında,
• Obez olmak kötü prognoz göstergesidir.
• Pre-menopozal meme kanseri hastalarında ;
• En yüksek çeyrekteki VKİ olan hastalar , en düşük
çeyrekteki hastalara göre teşhisten sonraki ilk 5
yılda ölüm açısından 2.5 kat daha riskli.
Harvie M, Hooper L, Howell AH. Central obesity and breast cancer risk: a systematic review. ObesRev.
2003 Aug;4(3):157-73.
KARDIYOMETABOLIK BESLENME PLANı ILAÇTıR.
• Anti-İnflamatuar
• Düşük Glisemik
• Fitobesinlerden Zengin
• Risk belirlenmesi
• Koruyucu hekimlik
• Erken tanı
• Ameliyatsız tedavi
TIP 2 DM & MEME KANSERI
• Diyabetlilerde meme kanseri
riski artmıştır ve mortalitesi de
yüksektir.
• İnsülin meme kanserini
promote eder.
• Hiperinsülinemide;
• Östradiol yüksektir.
• Testesterone yüksektir.
İNSÜLIN ESTRODIOLÜ NASıL ETKILER?
• Biyosentezini artırır
• İnsülin aromataz aktivitesini artırır.
• Elma tipi obezlerde daha fazla aktive eder.
• Bioyararlanımını artırır
• İnsülin karaciğerden SHBG sentezini azaltır.
• Serbest E2 artar ve daha fazla estrojenik etki
olur.
ER+MEME KANSERİNDE
GENEL TABLO
TRIPPLE NEGATIF MEME KANSERINDE INSÜLIN VE ANDROJEN
• Genç kadınlarda IR nın başka bir yansıması
olarak ,
• hiperinsülinizm,
• hiperandrojenizm,
• defektif aromataz aktivitesi ve
• östrojen sentez problemi.
Suba Z. Triple-negative breast cancer risk in women is defined by the defect of estrogen signaling: preventive
and therapeutic implications. OncoTargets Ther. 2014 Jan 23;7:147-64.
POLIKISTIK OVER SENDROMU
• %50-70 PKOS lu fazla kilolu ya da obez.
• Hormonal imbalans kilo vermeyi güçleştirir.
Viseral adipoz doku
artışı
İnsülin Yüksekliği
PKOS & METABOLIK SENDROM
• İnsülin rezistansı ve
hiperinsülinemi PKOS da evrenseldir.
• Normal kilolularda bile bulunabilir. (Skinny fat- Kilosu normal- Bel çevresi ve Bel/Kalça oranı normal ANCAK Yağ oranı yüksek).
• Skinny Fat= Metabolik Obez
PKOS & INFLAMASYON
• İnflamasyon
CRP yükselir
Yaş, VKI, Bel/Kalça oranı ya da Lipid profili ile
açıklanamayan
Farrell, K., & Antoni, M. H. (2010). Insulin resistance, obesity, inflammation, and depression in polycystic ovary
syndrome: biobehavioralmechanisms and interventions.Fertility and sterility,94(5), 1565-1574.
Esas problem kas ve yağ
dokusu insülin sinyaline
rezistans gösterirken, diğer
dokular (overler) yüksek insülin
maruziyetine hassas olmaları.
1. Androjenik bulgular
2. Menstrüel düzensizlikler
3. Overin tipik görünümü
PKOS & METABOLIK SENDROM
• Hiperinsülinemi, LH ı artırır ve yüksek androjenik
durumun esas nedenidir.(FSH normal ya da
düşük olabilir).
• Overlerdeki insülin resptörlerinin uyarılması ile
teka hücrelerinde androjen üretimi artar.
KodamanPH, Duleba AJ. HMG-CoA reductase inhibitors: do they have potential in the treatment of polycystic ovary
syndrome? Drugs. 2008;68(13):1771-85.
PKOS TA
GENEL TABLO
ER+MEME KANSERİNDE
GENEL TABLO
PKOS DIYAGRAMı
TOKSINLER & PKOS
Kandaraki E, ChatzigeorgiouA, LivadasS, PaliouraE, EconomouF, KoutsilierisM, PalimeriS, PanidisD, Diamanti-
Kandarakis E. Endocrine disruptors and polycystic ovary syndrome (PCOS): elevated serum levels of bisphenol A in
women with PCOS. J ClinEndocrinolMetab. 2011 Mar;96(3):E480-4.
Kontrol grubuna göre PKOS lularda
daha yüksek seviyede BPA
bulunmuş.
PKOS DA GENETIK PREDISPOZISYON • 1. derece akraba olan kadınlarda %50 PKOS riski
mevcuttur.
• Kız kardeşlerin %50 sinde benzer bir durum vardır
• PKOS
• IR
• Hiperandrojenizm
• LDL yüksekliği
• PKOS lu hastanın erkek kardeşlerinde
• IR
• DHEA-S yüksekliği
LegroRS, Driscoll D, Strauss JF 3rd, Fox J, DunaifA. Evidence for a genetic basis for hyperandrogenemiain polycystic
ovary syndrome. Proc Natl AcadSciU S A. 1998 Dec 8;95(25):14956-60.
PKOS LULARDA GELECEKTEKI RISKLER
Shaw LJ, BaireyMerzCN, AzzizR, et al. Postmenopausal women with a history of irregular menses and elevated
androgen measurements at high risk for worsening cardiovascular event-free survival: results from the National
Institutes of Health--National Heart, Lung, and Blood Institute sponsored Women's Ischemia Syndrome Evaluation.
J ClinEndocrinolMetab. 2008 Apr;93(4):1276-84. doi: 10.1210/jc.2007-0425.
Geçmişte irregüler mens ve
yüksek androjen ölçümleri
olan post menopozal
kadınlarda Kardiovasküler
olay riski yüksektir.
STRES YÖNETIMI
PKOS lularda sıklıkla;
• Aşırı Sempatik Sistem uyarılması
• Negatif uyaranlara aşırı HPA –Aksı anormallikleri
• Fiziksel ve psikolojik faktörlere karşı Yağ oranı, VKİ,
BKO, AKŞ ve androjen düzeyleri ile
açıklanamayan artmış anormal kortizol yanıtı
vardır.
Farrell, K., & Antoni, M. H. (2010). Insulin resistance, obesity, inflammation, and depression in polycystic ovary
syndrome: biobehavioralmechanisms and interventions.Fertility and sterility,94(5), 1565-1574.
İNSÜLIN DISFONKSIYONU NELERE YOL AÇAR?
• Obezite/ Sarkopeni
• Tip 2 DM
• Non-Akolik Karaciğer yağlanması
• Kardiovasküler Hastalık
• Estrojen Dominant Durumlar (Endometrial ve
Meme Kanseri, PKOS, Osteoporozis….)
• Tip 3 DM (Alzheimer Hastalığı)
MAKRONÜTRIENTLERIN ALıMı MCI (MILD COGNITIVE ıMPAıRMENT)
ÜZERINDE DE ETKILI
• Yaşlı hastalarda karbonhidrattan zengin
beslenme MCI ve demans riskini artırıyor.
Roberts RO, Roberts LA, GedaYE, Cha RH, PankratzVS, O'Connor HM, KnopmanDS, Petersen RC. Relative intake of
macronutrients impacts risk of mild cognitive impairment or dementia. J AlzheimersDis. 2012;32(2):329-39. doi:
10.3233/JAD-2012-120862.
İÇERIK
• Obezite & inflamasyon & İnsülin rezistans
• Metabolik sendrom ve ilişkili durumlarda risk
yönetimi ve non-farmasötik tedaviler
• Kardiyovasküler sistem dışı metabolik disfonksiyon
kaynaklı durumlar
• Metabolik sendromu önleme ve geri çevirme
kişiye özel fonksiyonel tedaviler
PREVANSIYON VE IYILEŞTIRME HER EVREDE MÜMKÜN
Fonksiyonel tıpta öncelikli amacımız; ideal sağlıklı
durumun geri kazanılması için hastalarımıza
beslenme, hayat tarzı değişiklikleri yoluyla
Mental/Emosyonel/Spiritual nodu da adresleyerek
tedavi etmektir.
Radyoloji Uzmanı
Onkolog
Cerrah
Patolog
Fonksiyonel Tıp Uygulayan
Hekim
Meme Sağlığı Takımı
Genetik
Uzmanı
Fonksiyonel Tıp Yaklaşımıyla, PKOS TEDAVILERI Sadece semptomları değil disfonksiyonları tedavi etmek amaç olmalı.
• Ağırlıklı sebze ile beslenme
• Takviyeler
• İnsülin hass. artıranlar
• Yüksek Doz EPA-DHA
• DETOKSİFİKASYON
• Hareket ve egzersiz
• Stres yönetimi
• MES çalışmaları
• Akupunktur
• Ovulasyonun tekrardan sağlanması
Obezite
Aşırı karbonhidrat tüketimi
Sedanter yaşam tarzı
Genetik
ÖZET OLARAK İR DE ODAKLANıLACAKLAR
• Uyku
• Egzerszi
• Stres
• Beslenme (Lif, Baharatlar,kompozisyon)
• Kilo
• Tarçın , yeşil çay, Elma sirkesi
• Herbal (fenugreek –çemen otu)
• Berberin (ilaç kullanımı yok ise)
TEDAVI DESTEĞI SEÇENEKLERI
İnsülin sensitizasyonu
Vanadium, krom
Alfa lipoik asit
Tarçın
Magnezyum (Sitrat dışı)
Mikrobiyom düzenlenmesi
Berberin, Probiyotik,
Anti inflamatuar
Omega 3
Antioksidan
NF-kB inhibitörü, Omega 3
Energy optimizasyonu
Mitokondrial destekler
Detoksifikasyon
Faz 1-2 KC destekleri
Oral Şelasyon
ÖZET OLARAK TAKVIYE ÖNERILERI • Krom; 1000mcg/gün insülin yetmezliği ve rezistansında
• Vitamin D; 2000-4000 U /gün
• Magnezyum; 200-400 mg /gün
• CoQ10 ; 100-200 mg gün /gün (met S, DM, HT)
• Alfa Lipoik asit 600 mg /gün (DM, Periferal Nöropati, İR)
• EPA/DHA 1 gr < Kardioprotektif , TG yüksekliğinde 2-3
gr/gün
• Vanadium <1-2 mg/gün . Uzun süre kullanımı önerilmez.
• Biotin 4-8 mg güvenli
• Antioksidanlar: Vitamin C 500-1000 mg, Çinko 15-20 mg
Selenyum 200 mcg
SINDIRIM VE EMILIM
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 100
SINDIRIM VE EMILIM BOZUKLUKLARı
1. Çiğneme yetersizliği
2. Hipoklorhidri
3. Pankreatik yetersizlik
4. Safra yetersizliği
5. Brush border yetersizliği
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 101
MIDEDE ASIT AZLıĞıNıN SONUÇLARı
• SİBO
• Disbiyoz
• Kronik kandida İnfeksiyonu
• Mineral yetmezlikleri
• Ca, Mg, Fe, Zn, Cr, Mo, Mn, CU
• B12 Eksikliği
• Açıklanamayan anemi ve ferritin düşüklüğü
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 102
FAZLA İŞLEM GÖRMÜŞ GıDALAR NEDEN YENMEMELI?
Tyripsin temelde prolinin devamında gelmediği sürece
lizin ve arjinin a.a lerinin karboksil tarafından kopararak
sindirime destek olur. Bu işleme tripsinasyon da denir.
İşlnemiş gıdalarda yada gıda katkı maddeleri
kullanıldığında bu katkı maddeleri güçlü kovalent
bağlar ile arjinin ve lizin gibi a.a lere bağlanarak
tyripsiniasyona engel olur. Sindirim bozulur.
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 103
PANKREATIK ELASTAZ
• Sadece insan pankreasının sentezleyebildiği özel
bir proteolitik enzim.
• Tüm enzimlerin üretimini yansıtır. Amilaz, Lipaz,
Proteaz.
• Takviye olarak enzimler ile ölçümler etkileşmez.
• Exokrin pankreatik fonksiyonun non-invaziv bir
göstergesidir.
• Sensitivitesi %90-100
• Spesifitesi %93-98
1.Stein J, et al. ClinChem1996 Feb;42(2):222-6 2.Loser C, MollgaardA, FolschUR. Gut1996;39(4):580-6
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 104
PANKREATIK ELASTAZ
>350 µg/g Normal pankreatik fonksiyon
200-350 µg/g Pankreatik fonksiyon azalması (Takviye edilebilir)
100-200 µg/g Orta düzeyde Pankreatik yetmezliği (Tüm pankreatik
enzimlerin takviye edilmesinde fayda var)
<100 µg/g Ciddi Pankreatik Yetmezliği (Tüm pankreatik
enzimlerin takviye edilmesinde fayda var)
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 105
PANKREATIK ELASTAZ
Pankreas fonksiyonunun değerlendirlmesinde çok
öenmli bir testtir. Özellikle
• Açıklanamayan diyare
• Kilo Kaybı
• Malabsorpsiyon
• Yemeklerden 2 saat sonra şişkinlik
• Abdominal ağrı ile gelenlerde akla gelmesi
gereken bir test.
Ayrıca pankreatik exokrin fonksiyon bozukluğu,
kronik pankreatit, diyabet, çölyak, İBH, Kistik Fibröz,
Alkol kullanımı ve Safra taşı gibi durumlara
sekonder de olabilir.
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 106
Exokrin Pankreas Yetmezliği çölyaklı olup glütensiz beslenmeye rağmen GIS semptomları devam eden ve malnutriyonda olan hastalarda mutlaka değerlendirilmelidir.
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 107
GASTRIK ASIDITE IÇIN
• Betain Hcl (350-3500mg) proteinli gıdalar
sonrasında
• Stresin azaltılması
• Vagus uyarısının artırılması (Nefes teknikleri)
• HRV biofeedback
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 108
SINDIRIM DESTEKLERI
• Pankreatin (yemekler ile birlikte)
• Bromelain (yemekler ile birlikte)
• Karanhiniba kökü (Dandelian root-Taraxacum
officinale) 2grx3 (yemekler ile birlikte)
• Safra tuzları 500-1000mg (yemekler ile birlikte)
• Taurin 500-1000mg (yemekler ile birlikte)
KOLEREKTIKLER
FONKSIYONEL TıP EĞITIM PLATFORMU 109
dratasoy.com
fonksiyoneltipegitimi.com
fonksiyoneltipegitimi
drmehmetmahiratasoy