marmara Ünİversİtesİ teknolojİ fakÜltesİ · • boru veya madeni iskeleler statik elektriğe...
TRANSCRIPT
MERDİVEN VE İSKELELERDE ISG
Abdullah DEMİR, Yrd. Doç. Dr.
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ
Genel Hükümler
Yapı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Kazı İşlerinde Alınacak
Güvenlik Tedbirleri
Yapı İskelelerinde ve Merdivenlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yıkım İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
Yapı İşlerinde Kullanılan Makine ve
Teçhizatta Alınacak Güvenlik Tedbirleri
YAPI İŞLERİ TÜZÜĞÜNÜN KISIMLARI
YAPI İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ Bu Yönetmeliğin amacı, yapı işlerinde alınacak asgari iş sağlığı ve güvenliği şartlarını belirlemektir. • Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren tüm yapı işlerinin yapıldığı işyerlerinde uygulanır.
• 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu
maddesine dayanılarak, (2) Avrupa Birliğinin 24/6/1992 tarihli ve 92/57/EEC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır.
• Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 29.12.2012/28512
• İşlenen son değişiklik: 11.10.2013/28792
1
2
3
Çalışma şartları bakımından en riskli sektördür.
Meydana gelen kazaların %4’ü ölümle sonuçlanmaktadır.
Ölümle sonuçlanan iş kazalarının yaklaşık %30’u yapı iş kolundan meydana gelmektedir.
YAPI İŞLERİ
Maden ocakları hariç olmak üzere, yerüstü veya yeraltında, su üst veya su altında yapılan bina, set, baraj, yol, demiryolu, havai hat, tünel, metro ve köprü gibi bütün inşaat işlerini kapsar.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre projenin hazırlık ve uygulama aşamalarında, işveren veya proje
sorumlusu tarafından sorumluluk verilen ve bu Yönetmeliğin 10
uncu ve 11 inci maddelerinde belirtilen sağlık ve güvenlikle ilgili
görevleri yapan gerçek veya tüzel kişilere sağlık ve güvenlik koordinatörü denir.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre
muhtemel risklerin değerlendirilip yapı işi süreci boyunca sağlık
ve güvenlik ile ilgili alınacak tedbirlerin, organizasyon
yapısının, çalışma yöntemlerinin ve bunlara ilişkin işlerin ne zaman ve kim tarafından yapılması gerektiğinin belirlendiği, aynı yapı sahasında faaliyet gösterecek farklı işverenler, alt
işverenler, kendi nam ve hesabına çalışan kişiler ve
farklı çalışma ekipleri arasında sağlık ve güvenliğe dair
hususların koordinasyonunun sağlanması amacıyla yapı alanının tamamından sorumlu işveren veya proje sorumlusu tarafından
hazırlanan veya hazırlanması sağlanan plan sağlık ve güvenlik
planı denir
İnşaat ve çeşitli mühendislik işlerinin yürütüldüğü, yerüstü veya
yeraltında, su üstü veya su altında yapılan işler ile benzeri diğer işlere yapı işleri denir.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, 2013
1– Kazı, yarma ve doldurma işleri 2– Hafriyat
3– İnşa
a) Bina
b) Set, baraj c) Yol, demiryolu, havai hat
ç) Tünel d) Metro
e) Köprü
f) Çelik yapı g) İskele, liman, dalga kıran, gemi
ğ) Kanalizasyon, lağım
h) Kuyu
ı) Kanal i) Duvar j) Sıva, badana, boya işleri k) Elektrik tesisatı l) Sıhhi tesisat m) Kalorifer tesisatı n) Dülgerlik o) Marangozluk
4– Prefabrike elemanların inşası ve sökümü 5– Montaj işleri 6– Değiştirme ve donatma
7– Tadilatlar
8– Yenileme
9– Tamir 10– Söküm
11– Yıkım
12– Restorasyon
13– Bakım, boyama ve temizleme 14– Drenaj
15– Bu ekte belirtilen işlerde kullanılan sabit ve hareketli makine ve tesisleri kullanma.
YAPI İŞLERİ LİSTESİ
YAPI İŞLERİNDE KAZA NEDENLERİ
YAPILAN ÇALIŞMALAR SÜREKLİ DEĞİŞİM GÖSTERİR.
GEÇİCİ İŞLERDİR, ÇALIŞMA SAATLERİ DÜZENSİZDİR
EĞİTİMSİZ VE VASIFSIZ İŞÇİLER ÇOK SAYIDADIR.
ÜRETİM ŞEKLİ VE KULLANILAN MALZEME ÇOK ÇEŞİTLİDİR.
Düşme
Makine
Mlz. Düşmesi
Elektrik
Diğer
%44
%14 %11
%8
%23
YAPI İŞLERİNDE KAZA NEDENLERİ
• Her işveren, yapı işlerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için, yapı işleri tüzüğünde belirtilen koşulları yerine getirmekle yükümlüdür.
• Her işveren, yapı işlerini, fenni yeterliği bulunan kişilerin, teknik gözetimi ve sorumluluğu altında yürütmelidir.
• İşveren, bir yapı iş defterini işyerinde bulundurmakla yükümlüdür.
• Bu yapı iş defteri sorumlu kişi tarafından doldurulur ve bağlı bulunduğu çalışma müdürlüğüne her sayfasını mühürletmek suretiyle onaylatır.
YÜKSEKTE ÇALIŞMADA KORUNMA YÖNTEMLERİ
Yüksekte Çalışmada Korunma Yöntemleri Düşmeyi Durdurucu ve Önleyici Sistemler:
Pasif Sistemler • Korkuluklar
• Kapamalar
• Güvenlik ağları • İkaz bantları, bariyerler • Mobil çalışma platformları
Aktif sistemler • Kişisel Koruyucu Sistemler
• Çalışmaların gündüz yapılması esastır. Ancak zorunluluk halinde gece
çalışmalarında iş sağlığı ve güvenliği açısından gerekli aydınlatmanın yapılması gerekmektedir.
• Çalışanlara fiziki özelliklerine göre gerekli
KKD verilmelidir.
• Yapının devamı sırasında malzemeler
çalışanları tehlikeli durumlara düşürecek
şekilde istiflenmemelidir.
• Yüksekliği tabandan itibaren 3 metreden
fazla olan ve düşme veya kayma tehlikesi
bulunan yerlerde çalışanlara emniyet
kemerleri verilmesi ve bunları kullanılması zorunludur.
YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Yapı alanının çevresine ortalama 2
metre yüksekliğinde tahta perdeler
yapılmalı ve yapının bitimine kadar
bu şekilde korunmalıdır. • Kazının yapılacağı alanda daha
önceden elektrik kabloları, su ve
doğal gaz boruları gibi unsurlar
önceden araştırılmalıdır. • Kazı alanı yapı iş defteri sorumlusu
tarafından her gün en az bir defa
kontrol edilmelidir.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Kazı işleri toprağın dayanıklılığı ile orantılı şekli uygun bir şevle
yapılmalıdır. • Sert kaya, betonlaşmış kaya,
sert kalker, greyvak ve
konglomera gibi kendini tutabilen
zeminlerde 150 cm’den daha
derin kazılarda iksa gerektiği zaman kullanılmalıdır.
• Kuyu ve lağım gibi derin çukurlarada çalışanlara KKD’ler ve temiz hava sağlanmalıdır.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Kazılan toprağı dışarı taşımak için araçların kolaylıkla
girip çıkmalarını sağlayacak rampa eğimi 35 dereceden
fazla olmamalıdır. • Dinamit veya diğer patlayıcı maddelerin kullanıldığı
hallerde 100 metre uzaklıktaki çevrede kavlak muayenesi yapılacaktır. Bu maddenin kullanımından
sonra en az 1 saat sonra yetkili eleman tarafından
sakınca olmadığı saptanmadan kuyu, tünel, galeri ve benzeri yerlere girilmesi yasaktır.
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Kaya kazılmasını gerektiren yer altı işlerinde, sulu delici
makinalar kullanılmalı veya tozların işçilerin sağlığına
zarar vermemesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• İskelelerde alınacak güvenlik tedbirleri.
• Ahşap iskelelerde alınacak güvenlik tedbirleri.
• Çelik borulu iskelelerde alınacak güvenlik
tedbirleri.
• Asma iskelelerde alınacak güvenlik tedbirleri.
• Sıpa iskelelerde alınacak güvenlik tedbirleri.
• Betonarme kalıbı yapımı ve sökümünde
alınacak güvenlik tedbirleri.
• Merdivenlerde alınacak güvenlik tedbirleri.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Yapı iskeleleri yetkili teknik eleman ve
tecrübeli usta yönetiminde kurdurulmalı ve
sökülmelidir. • İskelelerin taşıyabileceği en çok ağırlık
levhalara yazılarak görünür bir yere
asılmalıdır. • İskelelerin üzerinde geçişleri engelleyecek
malzemeler konulmamalıdır. • Vinç ve benzeri makinaların malzeme taşıması
sırasında iskeleye etkisi göz önünde
bulundurulmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
AHŞAP İSKELELERDE ALINACAK
GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste,
düzgün, sıkı dokulu ve sağlam olmalıdır.
• İskelelerde gerekli dayanıklılığı sağlayacak
çivi, buldoğ gibi bağlantı malzemesi kullanılmalıdır.
• İskelelerin platform, geçit veya benzeri
yerlerinde kullanılacak kalaslar, uzunluğu
doğrultusunda eksiksiz, yan yana ve aralıksız konmalıdır.
• Kalas uçları iskele bitiminde kendi
uzunluğunun 1/10’undan fazla çıktığı hallerde, o kısma geçmeyi önleyecek koruluklar yapılmalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
AHŞAP İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Tuğla duvar, taş duvar ve kaplama gibi işler için yapılan ve yük taşıyan iskelelerin
genişlikleri, 120 cm’den az ve bunların duvar
yüzüne olan uzaklıkları ise, 10 cm’den fazla olmamalıdır.
• İskelelerde yapılacak koruluklar döşemeden
itibaren en az 50 cm yükseklikte yapılmalıdır.
• İskelelerde köprü görevi görecek geçitler, 60 cm’den dar ve korkuluksuz olmamalıdır.
• İskele sökümüne de en üst kısımdan
başlanmalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
ÇELİK BORULU İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• İskele yapımında başka işlerde
kullanılmış malzemeler
kullanılmamalıdır.
• Çelik borulu iskeleler, sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri
kadar çapraz borularla takviye
edilmelidir.
• Düşey ve yatay borulardaki ekler
en çok 6 metrede bir yapılmalıdır.
• Boru veya madeni iskeleler statik
elektriğe karşı topraklanmalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
ASMA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ • Asma iskelelerinde kullanılan makina ve
teçhizatlar yetkili teknik elemanca kullanmaya
başlamadan önce gerekli belgeler işyerinde bulunmalıdır.
• Asma iskelelerin taşıyacağı yükler yetkili teknik
eleman tarafından raporlanmalıdır. • Platform genişlikleri, sıva işlerinde 120 cm’den
az olmamalıdır. • Asma iskelelerde her metrekareye 400 kg’den
fazla yük konmamalı ve asma iskelede 4’den
fazla işçi çalıştırılmamalıdır.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
SIPA İSKELELERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Sıva veya hafif işler için kullanılacak sıpa iskelelerde aşağıdaki
özellikler bulunmalıdır:
-İskele genişliği 50 cm’den az, yüksekliği 120 cm’den çok,
-platformların kalınlığı 5 cm’den ve genişliği 40 cm’den az olmamalıdır.
• Duvar işlerinde veya 120 cm’den yüksekte yapılacak işlerde
aşağıdaki özellikler bulunmalıdır:
-Genişlikleri 125 cm’den az,
-yükseklikleri 300 cm’den çok,
-platform kalınlığı 5 cm’den az olmamalıdır
Yüksekte Çalışmada Korunma Yöntemleri –Aktif
Sistemler
Emniyet Kemerleri Toplu koruma tedbirlerinin düşme riskini tamamen ortadan
kaldıramadığı, uygulanmasının mümkün olmadığı, daha büyük tehlike doğurabileceği, geçici olarak kaldırılmasının
gerektiği hallerde, yapılan işlerin özelliğine uygun bağlantı noktaları veya yaşam hatları oluşturularak tam vücut kemer
sistemleri veya benzeri güvenlik sistemlerinin kullanılması sağlanır. Çalışanlara bu sistemlerle beraber yapılan işe ve standartlara uygun bağlantı halatları, kancalar, makaralar,
halkalar ve benzeri bağlantı tertibatları; gerekli hallerde iniş ve
çıkış ekipmanları, enerji sönümleyici aparatlar, yatay ve dikey
yaşam hatlarına bağlantıyı sağlayan halat tutucular ve benzeri
donanımlar verilerek kullanımı sağlanır.
YATAY YAŞAM HATTI
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
BETONARME KALIBI YAPIMI VE
SÖKÜMÜNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Betonarme platformlarının döşeme
kenarlarına düşmeyi önleyecek koruluk
yapılmalıdır.
• Sökme işini yapan işçiler, dikmelere
tırmanmayacak, sıpa ve benzeri
araçlardan yararlanılmalıdır.
• Sökülen kalıp malzemesi uygun
şekilde istif edilmelidir.
YAPI İŞELERİNDE VE MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Basamaklar en çok 30 cm ve eşit aralıklarla olmalıdır.
• 10 metre yüksekliğini geçen sabit
merdivenlerde, her 10 metrede bir
dinlenme platformu yapılmalıdır.
• Düz saçtan veya madeni
malzemeden yapılmış merdiven
basamaklarının üstleri kaymayacak
malzeme ile kaplanmalıdır.
YIKIM İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ
• Yıkım işleri, ancak sorumlu ve yetkili teknik
elemanın denetimi altında yapılmalıdır.
• Yıkımdan önce yapının içindeki ve etrafındaki
doğalgaz, su ve elektrik bağlantıları kesilmelidir
• Binadaki merdivenler ve bunların dayanakları en
son yıkılmalıdır.
• Yıkımda çalışan işçilere gerekli kişisel koruyu
donanımlar verilmelidir.
YAPI İŞLERİNDE KULLANILAN MAKİNA VE TECHİZATTA ALINACAK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
• Vincin elektrik motoru topraklanmış
olmalıdır. • Gırgır vincin hareketi esnasında
katlar arasında kovaya takılacak
herhangi bir engel bulunmamalıdır. • Gırgır vinci çalıştıran işçiye güvenlik
kemeri, lastik eldiven ve lastik
ayakkabı gibi uygun kişisel koruyucular verilmelidir.
• Gırgır vincin her kontrolü yapı iş
defterine yazılarak imzalanacaktır.
HATA ARAMA, ÇÖZÜM BUL
HEDEF:
(0) SIFIR İŞ KAZASI
(0) SIFIR İŞ GÜCÜ KAYBI
(0) SIFIR İŞ GÖREMEZLİK GÜN SAYISI Olmalıdır…