MAGAZYNSTYCZEŃ 2010

Obok tancerzy, muzyków i wokalistów z Moskwy mogliśmy obejrzeć pokazy (głównie tańce narodowe) reprezentantów Jakuckiej oraz Kałmuckiej Republiki Autonomicznej. Pierwsza republika położona jest w najbardziej wysuniętym na wschód okręgu federalnym państwa rosyjskiego, druga - na południowo-wschodnich krańcach europejskiej części Rosji. Goście ze wschodu do naszego kraju przyjechali na Festiwal Muzyczny w Zakopanem. Przy okazji skorzystali z zapro-szenia Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie oraz Biura Podróży „Polan Travel” z Bielska – Białej (to obok firmy „Piramida Tour Moskwa” jeden z dwóch głównych organiza-torów zakopiańskiego festiwalu) i zaprezentowali się andry-chowskiej publiczności. Na scenie MDK wystąpili: zespół i soli-ści tańca narodowego i nowoczesnego - Szczełkowo (Obwód Moskiewski), Studio Rozwoju Twórczości Dziecięcej - Moskwa, zespół skrzypcowy z dziecięcej Szkoły Muzycznej Jakuckiej Republiki Autonomicznej, zespół muzyczny z Moskiewskiego Uniwersytetu „Drużba narodów” (muzyka narodowa), zespół taneczny i soliści z Kałmuckiej Republiki Autonomicznej (ta-niec narodowy), soliści ze Szkoły Muzycznej (muzyka klasycz-na) - Kaliningrad, Teatr Mody - Moskwa. (as)

Jak w bajce Bardzo rzadko zdarza nam się gościć w Andrychowie artystów z tak dalekich stron. 7. stycznia, w prawosławne Boże Narodzenie na deskach Miejskiego Domu Kultury w Andrychowie wystąpili młodzi twórcy z Federacji Rosyjskiej.

magazyn NR 1 (230), STYCZEŃ 2010 3

MIEJSKI DOM KULTURY W ANDRYCHOWIE

ul. Szewska 7, tel. 33 875 31 05

16.01 (sobota) godz. 17.30 - Burmistrz i Rada Miejska Andrychowa, Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie, Austriacki Konsulat Generalny w Krakowie, Austriackie Forum Kultury w Krakowie zapraszają na WIECZÓR AUSTRIACKI. Patronat: mgr Christophe Ceska - Konsul Generalny Republiki AustriiProgram: Koncert „Czar Wiednia” – Wiesław Ochman i jego goście. Wystąpią: Wiesław Ochman (tenor), Aleksandra Stokłosa (so-pran), Renata Dobosz (mezzosopran) i seks-tet smyczkowy CAMERATA IMPULS pod dyrekcją Małgorzaty Kaniowskiej. Wystawa „Żydowski Wiedeń w obiektywie Iwony Schmidt”. Bilety: 60 zł - rząd 1-6; 55 zł - rząd 7-12; 45 zł - rząd 13-19.23.01 (sobota) godz. 18.00 - koncert FARBEN LEHRE support THE FRESMAKER. Bilety: 15 zł w przedsprzedaży, 20 zł w dniu kon-certu.FARBEN LEHRE - zespół punkowy, który powstał w 1986 roku w Płocku. W 1990 został jednym z laureatów Festiwalu w Jarocinie. Od tamtego czasu wydał 9 płyt studyjnych. Od wielu lat zespół bardzo dużo koncertuje zarówno w Polsce, jak i za granicą (około 100 koncertów rocznie). Jest głównym pomysło-dawcą oraz jednym z wykonawców wiosennej trasy koncertowej Punky Reggae Live. 30.01 (sobota) godz. 20.00-2.00 - XVI BAL COUNTRY. Wystąpią: GRUPA FURMANA, KONWÓJ, grupa tanecz-na SALAKE, grupa mażoretek TALENT. Bilety: 65 zł od osoby.Uczestnicy proszeni są o przybycie w strojach w stylu country. Odbędą się konkursy, loso-wanie upominków od sponsorów oraz wybory „Szeryfowej” i „Szeryfa” Balu. GRUPA FURMANA – założony w 1997 r. w Bielsku-Białej zespół, który łącząc muzykę country i bluegrass z reggae i punk rockiem stworzył oryginalny styl i charakterystyczne brzmienie. KONWÓJ – zespół, który już ponad 20 lat gra country prawie we wszystkich jego od-mianach: standardy, cajun, western-swing, country-blues, pop, rock, nie zapominając o własnych kompozycjach z tekstami Krisa Cedro. Grupa taneczna SALAKE istnieje od 1990 r. Obecnie działa przy Młodzieżowym Domu Kultury w Gliwicach. Założycielem, instruk-torem, choreografem zespołu jest Joanna Koćwin, instruktorem stepu Adam Koćwin. W ciągu ostatnich 4 lat zespół odniósł wiele sukcesów na krajowych i międzynarodowych festiwalach i zawodach tanecznych, m.in. złoty medal w kategorii show dance na mię-dzynarodowych zawodach tańca irlandzkiego „Ista FEIS 2009” w Krakowie (2009). Zespół brał udział w programie telewizyjnym „Mam Talent”.3.02 (środa) godz. 18.30 - KLUB ZDROWEGO STYLU ŻYCIA. Wstęp wol-ny6.02 (sobota) godz. 20.00 – 2.00 – KARNAWAŁOWA DYSKOTEKA CZTERDZIESTOLATKÓW. Prowadzenie: Mira Olearczyk z Bielskiej Szkoły Tańca QUICK DANCE. Bilety: 30 zł od osoby. 13.02 (sobota) godz. 20.00-2.00 - FIESTA ITALIANA z udziałem Marco BocchinoMarco Bocchino – włoski wokalista, kom-pozytor i autor tekstów piosenek, pochodzi z Toskanii, od 1997 r. mieszka w Polsce. Popularny dzięki programom telewizyjnym: Europa da się lubić, Bar, Okno na Polskę, Jaka to melodia? Bilety: 55 zł od osoby.

„ROZWIJAMY TALENTY” - ferie w MDK

19.01 (wtorek) - Warsztaty tańca towarzy-skiego - prowadzi Marek Hila: godz. 9.00-

10.30 - do 12 lat, godz. 10.30-12.00 - po-wyżej 12 lat godz. 16.00-18.00 - Karnawałowy Bal Piratów dla dzieci w wieku 7-11 lat, w pro-gramie tematyczne zabawy animacyjne - pro-wadzi Martyna Gajczak20.01 (środa) godz. 13.00 – 14.30 i 14.30-16.30 – warsztaty teatralne dla dzieci w wieku 4-12 lat – prowadzą aktorzy Teatru WIELKIE KOŁO. godz. 17.00 - „Sznurkowe skrzaty” - Teatr WIELKIE KOŁO z Będzina„Sznurkowe skrzaty“ to gwarancja interak-tywnej zabawy, bo każdy widz na moment staje się sznurkowym skrzatem, pomaga w budowaniu sznurkowego mostu i śpiewa skrzacie piosenki. Bezpłatne zaproszenia do odbioru w MDK i CKiW.21.01 (czwartek) - godz. 16.00-17.00 - Karnawałowy Bal Malucha dla dzieci w wie-ku 3-6 lat – prowadzi Martyna Gajczakgodz. 18.00-21.00 - Dyskoteka dla uczniów gimnazjum i szkół średnich. Bilet: 3 zł, wstęp za okazaniem legitymacji szkolnej 21 i 22.01 (czwartek - piątek) godz. 14.00-16.00 - warsztaty plastyczne – rysunek dla uczniów gimnazjum i szkół średnich - prowa-dzi Zbigniew Bury 27.01 (środa) godz. 10.00-12.00 - zajęcia plastyczne dla dzieci ze szkół podstawowych - prowadzi Jolanta Góra29.01 (piątek) - warsztaty wokalne - prowa-dzi Paulina Kujawska, pedagog Krakowskiej Szkoły Jazzu i Muzyki Rozrywkowej: godz. 10.00 - szkoła podstawowa, 12.00 - gimna-zjum i szkoły średnieUdział we wszystkich warsztatach jest bez-płatny. Szczegółowe informacje i zapisy w Miejskim Domu Kultury, tel. 33 875 31 05.

KLUB “POD BASZTĄ” W ANDRYCHOWIE

ul Krakowska 69, tel. 33 875 32 48

29. 12.2009 - 15.01.2010 (od poniedziałku do piątku) w godz. 15.00 – 21.00 – Małgorzata Sztuka – wystawa fotografii pt. LEHAGSZIM CHALOM. Wstęp wolny.

WIEJSKI DOM KULTURY W INWAŁDZIE

Inwałd, ul. Miła 9, tel. 33 875 84 82

23.01 (sobota) godz. 18.00 – OPŁATEK. Wspólne biesiadowanie i zabawa taneczna dla dorosłych (organizator: KGW Inwałd, współ-organizator: WDK Inwałd)26.01 (wtorek) godz. 15.00 - ŚWIAT BAJEK. Czytanie fragmentu bajki J.CH.Andersena pt.„Calineczka” przez zaproszo-nego gościa dla dzieci. Rozwiązywanie zaga-dek z bajkowego bloku tematycznegoFERIE, czyli TYDZIEŃ Z WDK18.01 (poniedziałek) godz. 10.00 - KOLOROWA GWIAZDA. Zabawy integra-cyjne z chustą animacyjną oparte na zaufaniu do grupy. CZAS NA BAL - warsztaty pla-styczno - techniczne dla dzieci (karnawałowe przebranie)19.12 (wtorek) godz. 10.00 - wyjazd do kina20.01 (środa) godz. 14.30 - 16.30 - WARSZTATY TEATRALNE. Wyjazd z grupą dzieci do MDK na warsztaty21.12 (czwartek) godz.10.00 - POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI. Wycieczka do Izby Regionalnej w Andrychowie. Zajęcia z ręko-dzieła.22.12 (piątek) godz.10.00 – LOKOMOTYWA. Zajęcia plastyczno - tech-niczne oraz teatralne inspirowane utworem J. Tuwima

WIEJSKI DOM KULTURY W SUŁKOWICACH ŁĘGU

Sułkowice-Łęg, ul. Beskidzka, tel. 33 875 27 45

17.01 (niedziela) godz. 16.00 - TRADY-CYJNY OPŁATEK. W programie: jasełka, kolędy w wykonaniu dzieci oraz chóru, świą-

teczny poczęstunek.18.01 – 28.01 - akcja „Zimowisko”. W programie m.in.: warsztaty plastyczne „Pa-pierowe ozdoby”, warsztaty taneczne w ryt-mie salsy, wycieczka na basen do Wadowic, warsztaty w MDK w Andrychowie, autoka-rowa wycieczka do Bielska na „Zimowy tor saneczkowy”, wycieczka do kina „Beskid” w Andrychowie na film pt. „ Gwiazda Ko-pernika”, wycieczka do Zatora do Parku Św. Mikołaja.

WIEJSKI DOM KULTURY W TARGANICACH

Targanice, ul. Flo riańska 2, tel. 33 875 12 25

16.01 (sobota) godz. 19.00 - ZABAWA KARNAWAŁOWA. Impreza taneczna orga-nizowana przez KGW w TarganicachAKCJA „FERIE 2010”18 – 22.01 (poniedziałek – piątek) – pierw-szy turnus zimowiska dla dzieci młodszych18.01 (poniedziałek) godz. 9.00 - zapoznanie uczestników z programem ferii. Wyjazd na krytą pływalnię do Wadowic: gry i zabawy w wodzie, nauka pływania19.01 (wtorek) godz. 9.00 - wyjazd do kina „Beskid” w Andrychowie na film animowa-ny „Wielka podróż Bolka i Lolka”. Zabawa karnawałowa z uczestnikami akcji „Ferie” z innych placówek20.01 (środa) godz. 14.00 - udział w warszta-tach teatralnych organizowanych w MDK w Andrychowie oraz w spektaklu „Sznurkowe Skrzaty” w wykonaniu Teatru „Wielkie Koło” z Będzina21 – 22.01 (czwartek – piątek) godz. 17.00 - dwudniowy biwak integracyjny organizowa-ny wspólnie z uczestnikami akcji „Ferie” ze Świetlicy w Sułkowicach – Bolęcinie 25 – 29.01 (poniedziałek – piątek) – drugi turnus zimowiska dla dzieci starszych25.01 (poniedziałek) godz. 9.00 - zapozna-nie uczestników z programem ferii. Wyjazd do Minii Zoo w Inwałdzie: zwiedzanie żywej szopki, ślizgi na workach z sianem, przejazd wycieczkową ciuchcią26.01 (wtorek) godz. 9.00 - wyjazd do kina „Beskid” w Andrychowie na film „Gwiazda Kopernika”. Zabawa karnawałowa z uczest-nikami akcji „Ferie” z innych placówek27.01 (środa) godz. 9.00 - wyjazd na krytą pływalnię do Wadowic: gry i zabawy w wo-dzie, nauka pływania28 – 29 (czwartek – piątek) godz.17.00 - dwudniowy biwak integracyjny organizowa-ny wspólnie z uczestnikami akcji „Ferie” ze Świetlicy w Sułkowicach – Bolęcinie

WIEJSKI DOM KULTURY W ZAGÓRNIKU

Zagórnik, ul. Szkolna 17, tel. 33 875 47 29

21.01 (czwartek) 10.00 - KARNAWAŁOWY BAL MALUCHA28.01 (czwartek) godz.18.00 - WARSZTATY TAŃCA TOWARZYSKIEGO DLA DOROSŁYCH 18.01 – 22.01 i 25.01 – 29.01 - FERIE ZIMOWE. W programie m.in.: dwudniowy biwak w Rzykach Praciakach, wyjazd na lo-dowisko do Rzyk, dyskoteka dla dzieci, kulig, gra terenowa, konkurs wiedzy o Zagórniku, warsztaty kulinarne, akcja plastyczna, turniej sprawnościowy, rozgrywki tenisa stołowego.

ŚWIETLICA CKiW W SUŁKOWICACH – BOLĘCINIE

Sułkowice-Bolęcina, ul. Racławicka 123, tel. 33 870 13 64

16.01(sobota) 17.00 - CIESZ SIĘ ZIEMIO - koncert noworoczny. W programie: kon-cert kameralny: Marta Majewska - flet, Żaneta Ostrowska - instrument klawiszowy, występy oraz spektakl jasełkowy pt. DWA ŚWIATY w wykonaniu podopiecznych Świetlicy CKiW w Sułkowicach-Bolęcinie, wspólne kolędowanie, wernisaż wystawy

fotografii Justyny Pytel „Oczy szeroko ot-warte”16.01-19. 02 - OCZY SZEROKO OTWARTE- wystawa fotografii Justyny Pytel19.01(wtorek) godz.9.00 - BAL MALUCHA – bal karnawałowy dla dzieci w wieku przedszkolnym /org. Przedszkole i Świetlica CKiW w Sułkowicach – Bolęcinie/20.01(środa) 15.00 - SZNURKOWE SKRZATY - wyjazd do MDK w Andrychowie na spektakl Teatru Wielkie Koło z Będzina21 i 22.01(czwartek i piątek) godz.16.00 - dwudniowy biwak integracyjny dla dzie-ci z kl. I – IV, organizowany wspólnie z uczestnikami akcji FERIE ZIMOWE 2010 z WDK w Targanicach- gry, konkursy, zabawy, dyskoteka. Nocleg w Ośrodku Wypoczynkowym CKiW w Rzykach- Praciakach.25.01( poniedziałek) godz.10.00 - wyjazd na pływalnię DELFIN w Wadowicach.26.01(wtorek) 9.00 - wyjazd do kina w Andrychowie na film „Gwiazda Kopernika” (dla dzieci) oraz Bal Karawałowy27.01(środa) godz. 9.00 - wycieczka do Krakowa - Pobyt w Parku Wodnym, zwie-dzanie Muzeum Lotnictwa, korzystanie z atrakcji w Centrum Zabaw Dziecięcych ,,GIBON’’28 i 29.01(czwartek i piątek) godz.16.00 - dwudniowy biwak integracyjny dla mło-dzieży z kl.V-VI, organizowany wspólnie z uczestnikami akcji FERIE ZIMOWE 2010 z WDK w Targanicach. Nocleg w Ośrodku Wypoczynkowym CKiW w Rzykach- Praciakach.

ŚWIETLICA CKiW W RZYKACHRzyki, oś. Młocki Dolne 71,

tel. 33 875 37 83

16.01 (sobota), godz. 15.00 – 18.00 - Bal Małego Przebierańca - impreza dla najmłod-szych, w programie: występy artystyczne, gry i zabawy integracyjne, upominek i po-częstunek dla dziecka w cenie biletu, bilet 15 zł od dziecka. Informacja tel. 33 875 37 83, 507 170 590. Bilety w sprzedaży do 15. stycznia.17. 01 (niedziela), godz. 15.30 - Świąteczne kolędowanie – Spotkanie dla mieszkańców wsi, w programie występy artystyczne, wspólne kolędowanie, poczęstunek (współ-organizator KGW Rzyki)FERIE – w programie:19.01 (wtorek) godz. 9.00 – 13.00 - I grupa - Wyjazd do MDK w Andrychowie na warsztaty tańca towarzyskiego, II gru-pa do Kina Beskid w Andrychowie na film „Wielka Przygoda Bolka i Lolka”20. 01 (środa) godz. 9.00 – 14.30 - wy-cieczka do gospodarstwa AGROKUCYK w Inwałdzie. Przejazd oświetloną sześcio-ma tysiącami diod ciuchcią, zwiedzanie MINIZOO, ognisko, pieczenie kiełbasek oraz wiele innych atrakcji. 21.01 (czwartek) godz. 8.00 – 16.00 - wy-cieczka do Krakowa – MULTIKINO – film animowany „Księżniczka i żaba” oraz 120 minut w AQUAPARKU22/23. 01 (piątek - sobota) - biwak dla ze-społów tańca nowoczesnego 25/26.01 (poniedziałek - wtorek) - biwak w Ośrodku szkoleniowo-wypoczynkowym CKiW w Rzykach Praciakach27 – 29. 01 godz. 9.00 – 13.00 - warsztaty artystyczne, zabawy i gry integracyjne dla dzieci. Zapisy na zimowisko i informacje tel. 33 875 37 83, 507 170 590

PROPOZYCJE KULTURALNEwww.kultura.andrychow.eu

CKiW ul. Krakowska 35 , tel. 33 875 39 45, 33 875 26 28

4 magazyn

kultura

Prelekcja – film – dyskusja – tak wygląda normalny plan DKF. Tym razem scenariusz spotkania wyglądał nieco inaczej. Była oczywiście prelekcja przygotowana przez prezes Klubu Katarzynę Przebindę-Niemczyk, był film - „Ubu Król” (z Janem Peszkiem w roli głównej), była i dyskusja po filmie. Dodatkowo kinomani mieli okazję porozmawiać z gościem o właśnie obejrzanym obrazie, jego przesłaniu, słabych i mocnych stronach a także o kondycji polskiego kina w ogóle. J. Peszek nie tylko od-powiadał na pytania. Raczył też gości DKF anegdotami. – Stoję przed Państwem w kinie, które przypomina mi szereg wydarzeń mojej młodości. Do 1962 roku miesz-kałem w Andrychowie. Tu w tym kinie oglądało się wte-dy filmy nieco inne niż te, które dzisiaj są wyświetlane. Przed chwilą opowiadałem dyrektorowi Centrum Kultury i Wypoczynku historię, jak to na jednym z filmów zosta-łem wyproszony z sali. Film był od 18 lat, bardzo niewin-ny - „Miłość po południu” z Audrey Hepburn i Gregory Peckiem. Miałem lat siedemnaście i byłem szczęśliwy, że zobaczę coś nadzwyczajnego. Aliści wraz z rozpoczęciem filmu zapaliły się światła, otwarły się drzwi. Stanął w nich mój ojciec, podpowiedział, że ja tu jestem na seansie zakazanym, pokazując na mnie palcem. Wszystkie głowy się odwróciły. Oczywiście, wstałem zrozpaczony, że filmu nie zobaczę – wspominał aktor. Zupełnie na serio J. Peszek podkreślał wielką war-tość takich przedsięwzięć, jak DKF „Ftorek”. Dzięki Klubowi możemy bowiem obejrzeć na dużym ekranie filmy, które należą do klasyki kina europejskiego i świa-towego. – Bardzo dziękuje, że przyszliście Państwo do kina. Dziękuję, że powstał Dyskusyjny Klub Filmowy - to jest absolutnie nie do przecenienia zjawisko. Jestem dumny, że coś takiego powstaje w Andrychowie. Zawsze jestem do dyspozycji. Proszę dysponować moją osobą - chciałem zaproponować, by moje honorarium przezna-czyć na dalszą działalność DKF – mówił na zakończenie spotkania J. Peszek. (as)

Ftorek

To był szczególny Dyskusyjny Klub Filmowy „Ftorek”. 8. grudnia do Andrychowa przyjechał nasz krajan, znany polski aktor – Jan Peszek.

Skład zespołu tworzą dwaj Anglicy: Geoff Bartholomew (trąbka) oraz Rob Paterson (kontra-bas), Amerykanin - Nick Schlueter (piano) oraz nasz rodak – Szymon Furtuna (perkusja). Jak można było wyczytać w zapowiedziach koncertu „muzyka for-macji „Nick Schlueter Quartet” to autorski repertuar członków grupy łączący w sobie polsko-angielsko amerykańskie inspiracje otoczone dużą dawką ko-lektywnej improwizacji. Energiczna gra w brzmie-niu akustycznych instrumentów z elementami funk,

fussion, drum&bass”. Tak mawiają fachowcy. A my do powiedzenia mamy tylko tyle – to była uczta dla ucha i ducha. Muzycy uraczyli nas bowiem bardzo fajnymi, momentami nawet fantastycznymi kawał-kami. A niektóre solowe popisy to był prawdziwy majstersztyk. (as)

Radość dla uchaWarto było 12. grudnia zajrzeć do „Klubu pod Basztą”. Jerzy Górka znów zapropo-nował nam ciekawe spotkanie z młodymi jazzmanami. Tym razem dla andrycho-wian zagrała międzynarodowa formacja „The Nick Schlueter Quartet”.

Tematem prac konkursowych była „choinka w oczach dziecka”. Jury, przyznając nagrody i wyróżnienia, kie-rowało się w swym wyborze samodzielnością wyko-nanej pracy. Szczególnie doceniło te prace, w których nauczyciel pozwolił przedszkolakom na wykazanie się dziecięcą wyobraźnią. Zwycięzcy konkursu oraz ich ro-dzice i opiekunowie spotkali się 11. grudnia na podsu-mowaniu plastycznych zmagań. Zanim rozdano nagro-dy, goście obejrzeli krótki program świąteczny przygo-towany przez podopiecznych WDK w Targanicach. Dziewięć równorzędnych wyróżnień w konkur-sie otrzymali: Klaudia Młocek (ZSS w Targanicach), Szczepan Łysoń (ZSS w Sułkowicach-Bolęcinie),

Wiktoria Bizon (ZSS w Targanicach), Joanna Walczak (ZSS w Targanicach), Szymon Wątroba (ZSS w

Targanicach), Kinga Fraś (ZSS w Zagórniku), Wiktoria Cabak (ZSS w Inwałdzie), Przemysław Rokowski (Przedszkole nr 3 w Andrychowie), Oliwia Koczur (ZSS w Sułkowicach-Bolęcinie). Dziewięć równorzędnych nagród trafiło do: Jakuba Czarnika (Przedszkole nr 5 w Andrychowie), Jakuba Bryzka (ZSS w Targanicach), Agnieszki Kolber (Przedszkole nr 2 w Andrychowie), Adriana Bizonia (ZSS w Targanicach), Wiktorii Targosz (ZSS w Inwałdzie), Aleksandry Masłoń (Przedszkole nr 4 w Andrychowie), Pawła Dwornika (Przedszkole nr 2 w Andrychowie), Dagmary Hałat (ZSS w Inwałdzie), Dominika Orkisza (Przedszkole nr 1 w Andrychowie). Dwie równorzędne nagrody głów-ne otrzymały: Dominika Cinal z Przedszkola nr 4 w Andrychowie oraz Emilia Makowiecka z Przedszkola nr 1 w Andrychowie. (as)

Ręką dziecka39 maluchów nadesłało swoje prace na VII Gminny Konkurs Plastyczny dla Przedszkolaków „Świąteczne Fantazje”. Imprezę zorganizował Wiejski Dom Kultury w Targanicach wspólnie z tutejszym Zespołem Szkół Samorządowych.

z Peszkiem

Święta Bożego Narodzenia to okres, kiedy na deskach andrychowskich scen wystawiane są tradycyjne jasełka. 18 grudnia w andrychowskim kinie „Beskid” Rada Rodziców Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Andrychowie zaprosiła dzieci wraz ze swoimi opiekunami na spotkanie z Mikołajem i Gwiazdką. Grupa Teatralna „Verba” należąca do OPP raczyła przybyłych gości piękną opowieścią o współczesnym przeżywaniu Narodzenia Pańskiego. Młodzi aktorzy: Kinga Adamczyk, Joanna Dryjak, Zuzanna Fuja, Ewelina Kanicka, Aleksandra Saferna, Iwona Smolec, Agnieszka Wójcik, Anna Wójcik, Klaudia Żydek oraz Sylwia

Żydek, pod opieką Marty Paczyńskiej, wprowadzili zgromadzoną widownię w świat niezwykłych tajemnic Bożej miłości. Przedstawienie bożonarodzeniowe miało na celu uzmysłowić każdemu z nas, że żyjąc w ciągłym pośpiechu i niechęci do drugiej osoby, nie zauważamy prawdziwego sensu tych świąt. Warto w tym miejscu wspomnieć słowa Aniołka z owego przedstawienia: „(…) I pamiętaj chłopcze patrząc na stajenkę, że za każdym razem dostrzeżesz w jej obrazie coś nowego, innego, bliskiego Tobie. A mały Jezus co rok będzie rodził się w niej właśnie dla Ciebie.” (red)

Właśnie dla nas

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

5

rozmaitości

magazyn

Na potwierdzenie prezentujemy wyniki pod-opiecznych Marka Hili, osiągnięte na zawodach międzynarodowych. I tak w turnieju „O cenu města Českého Těšína” Český Těšín/Czechy (24. października) reprezentanci „Step Dance” zajęli następujące lokaty: Michał Kowaliczek i Karolina Piekarska – VII miejsce w stylu standardowym i V w stylu latynoamerykańskim, Kamil Kurdziel i Katarzyna Bielecka – II miejsce w stylu latynoame-rykańskim i IV w stylu standardowym, Arkadiusz Graca i Magdalena Paterak – V miejsce w kom-binacji. 21. listopada pary z Andrychowa uczest-niczyły w turnieju „Hornický kahan - 40.ročník” Havířov/Czechy. Ich wyniki przedstawią się nastę-pująco: Michał Kowaliczek i Karolina Piekarska – III miejsce w stylu standardowym i I w stylu latynoamerykańskim, Kamil Kurdziel i Katarzyna Bielecka – III miejsce w kategorii Junior II i VI w kategorii Junior I, Arkadiusz Graca i Magdalena Paterak – V miejsce w kombinacji (kat. Junior II), Kubicki Piotr i Ćwiertnia Angelika – VII miejsce w kombinacji (kat. Junior II), Kormański Marek i Bogacz Iwona – IV miejsce w kategorii Hobby Dorośli. Na koniec zdanie o ostatnim suk-cesie. Na Mistrzostwach Polski Południowej w 10 Tańcach oraz IV Ogólnopolskim Turnieju Tańca Towarzyskiego „O puchar burmistrza miasta Mszana Dolna” (13. grudnia) Michał Kowaliczek i Karolina Piekarska zdobyli IV miejsce w swojej kategorii (wiek: 14-15, Klasa: E). (opr. as)

Parkiet należy do nichO ich sukcesach nie słyszmy często, tymczasem mają się czym pochwalić. Mowa o naszych tancerzach z Klubu Tańca Towarzyskiego „Step Dance”, działającego przy Miejskim Domu Kultury w Andrychowie.

W grudniu i styczniu Wiejski Dom Kultury w Sułkowicach-Łęgu zorganizował nietypo-we zajęcia. Ponad dwadzieścia pań uczyło się wykonywania ozdób z makaronu. Warsztaty poprowadziła Jadwiga Pytel, na co dzień kierownik Świetlicy CKiW w Sułkowicach-Bolęcinie. (as)

Niesztampowe ozdoby

Zagórnik zaliczany jest do nazw topograficz-nych, które pochodzą od cech gatunku i od cech obiektów terenowych. Etymologia tej miejscowo-ści to „za górą”, gdyż dolina zagórnicka otoczo-na jest wieloma szczytami górskimi. Jeżeli chodzi o rys historyczny, to z Kronik Księstwa Zatorsko-Oświęcimskiego dowiadujemy się, iż założycie-lem Zagórnika był Zacusius Ligęza, siostrzeniec dworzanina królewskiego Jakuba Urdzenia. W monografii o Zagórniku czytamy ”Dworzanin J. Urdzeń w roku 1318 zbudował w Hinwałdzie (Inwałdzie) drewnianą świątynię, w zamian za co właściciel tych ziem osiedlił na swojej posiadłości niesfornego siostrzeńca fundatora świątyni, nada-jąc mu lesiste tereny dzisiejszego Zagórnika.” Od 1581 roku właścicielem wsi Zagórniczek, bo taką wówczas nosiła nazwę, był Stanisław Inwałdzki, herbu Kornicz. Ówczesna wieś należała do zamku

Zatorskiego i była prawdopodobnie częścią Rzyk. Profesor Stanisław Lubaś w „Nazwach miejsco-wych południowej części dawnego województwa krakowskiego” podaje nazwę z 1581 r. Zagornik. W „Liber Baptisatorum et Copulatorum Parochiae Andrychów ab Anno 1729- 1733” spotykamy się z takimi określeniami wsi Zagórnik, jak: de Zagornek (z 1729 r.), de Zagornik (z 1730 r.). Analiza znaczeniowo-słowotwórcza nazwy Zagórnik, przedstawia się następująco: pniem tego typu nazwy jest wyrażenie przyimkowe oraz struktura prefiksalno-sufiksalna. Formant za- + -nik = Zagórnik ( nazwa z XVI w.). Zestawiona w całości nazwa przy pomocy prefiksacji (przedro-

stek) i sufiksacji (przyrostek) nasuwa ogólne spo-strzeżenie. Otóż produktywność tego typu nazw wg prof. Lubasia, stawia je w rzędzie względnie żywotnych, gdzie najbardziej żywotne okazały się właśnie prefiksy: za- i pod-. Podsumowując nazwy miejscowości w naszej gminie, które skla-syfikowane zostały zgodnie z semantycznym podziałem Witolda Taszyckiego, najliczniejszą grupą okazały się n. topograficzne, obejmują-ce swoje podgrupy. Nie zabrakło również nazw patronimicznych (Sułkowice), dzierżawczych (Andrychów, Roczyny) oraz nazw pochodzenia obcego (Inwałd). Puentując warto posłużyć się słowami Zygmunta Glogera: „sposób, jakim się utworzyły polskie nazwy wsi, miast i miasteczek, ciekawym jest i ważnym z kilku względów. Są to bowiem nazwy naszych prastarych siedlisk i do-mów rodzinnych, a zarazem stare zabytki mowy

ojczystej, które posłużyły badaczom przeszłości do wyjaśnienia niektórych dawnych stosunków społecznych i sposobu osiedlania się ludności przed wiekami. Cała kraina lechicka była pierwot-nie pokryta lasami, a pola nie były nigdzie darem przyrody, ale wynikiem ciężkiej pracy ludzkiej. Wśród tej olbrzymiej puszczy, która szumiała od Karpat i gór śląskich po Bałtyk, w owym sercu prastarej Słowiańszczyzny, mieszkają od dziejów ludy lechickie.” (Z. Gloger, „Nazwiska i nazwy staropolskie”, Nowy Sącz 1985, s. 30-31.) Marta Paczyńska

Nazwy rozmaite cz. 8Miejscowością, kończącą cykl nazw rozmaitych w gminie Andrychów jest Zagórnik, wieś położona w północnej części Beskidu Małego.

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

magazyn6

Ponadto w każdą niedziele o 12.30 “Niedziela z polską bajką” - bajki, na których wychowały się pokolenia, m. in.: Bolek i Lolek, Reksio, Koziołek Matołek i wiele innych. Na seanse zapraszamy wszystkie dzieci wraz z rodzicami. Bilet jedynie 3 zł!

Kino „Beskid” zlokalizowane jest w budynku przy ulicy Krakowskiej 132 w Andrychowie. Bilety na seans kinowy mogą Państwo nabyć w kasie kina, otwartej zawsze na godzinę przed każdym seansem.

Więcej informacji o repertuarze kina „Beskid” na plakatach, na stronie www.kultura.andrychow.eu oraz w „Twoim Radiu Andrychów”.

Kino „Beskid” w Andrychowie zapraszaFAME MUSICAL; prod. USA; reż. KevinKevin Tancharoen; wyst. Kay Panabaker, Collins Pennie, Paul Iacono; czas: 107 min; od 12 lat.

Historia studentów nowojorskiej akademii sztuki, których życie wypełnia pragnienie, by odmienić swój los i zrobić prawdziwą karierę. Morderczy trening, ulotne marzenia, miłość i pasja stanowią tło dla fantastycznej muzyki i tańca. Fame jest współczesną wersją słynnego, nagrodzonego Oscarem musicalu Alana Parkera z lat 80’.

16 stycznia, godz. 17.00

17 stycznia, godz. 17.00

Bilety: 11 zł ulgowy, 13 zł normalny

PARANORMAL ACTIVITYHORROR; prod. USA; reż. Oren Peli; wyk.Oren Peli; wyk. Katie Featherston, Micah Sloat, Amber Armstrong; czas: 86 min; od 15 lat.

Młoda para podejrzewa, że ich dom jest nawiedzony przez jakąś złowrogą istotę. Organizują więc monitoring, aby uchwycić dowody na to, co się dzieje, kiedy śpią. Ich nagrania z monitoringu oraz amatorskich filmów wideo zostały zmontowane w 99-minutowy, pełnometrażowy film fabularny. Okazuje się, że część materiału filmowego jest wręcz niewiarygodna, a interpretacja przedstawionych wydarzeń pozostawiona jest widzowi.

16 stycznia, godz. 19.00

17 stycznia, godz. 19.00

Bilety: 11 zł ulgowy, 13 zł normalny

FERIE W KINIE BESKIDGWIAZDA KOPERNIKAFAMILIJNY; prod. Polska; reż. Zdzisław Kudła; czas: 90 min; bez ograniczeń.

Mikołaj Kopernik, syn toruńskiego kupca, jest bystrym i ciekawym świata dzieckiem. Gdy ma dziesięć lat, niderlandzki astrolog Paul van de Volder przepowiada mu wielką przyszłość, czym rozwija w chłopcu zainteresowanie gwiazdami. Paul van de Volder ponownie pojawia się w życiu Mikołaja, gdy ten jest już studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pomiędzy astrologiem szarlatanem a Wojciechem z Brudzewa i innymi profesorami uniwersytetu rozpoczyna się walka o duszę studenta. Astrologia walczy z astronomią. Z wątpliwości i pytań, które targają Mikołajem, rodzi się odkrycie, które zmieni świat.

19 stycznia, godz. 10.00 Bilety: 5 zł

DOM ZŁYKRYMINAŁ; prod. Polska; reż. Wojciech Smarzowski; wyk. Marian Dziędziel, Arkadiusz Jakubik, Kinga Preis; czas: 106 min; od 15 lat.

Pewnej deszczowej nocy Edward Środoń pojawia się przypadkowo w domu małżeństwa Dziabasów. Początkowa nieufność gospodarzy ustępuje miejsca tradycyjnej polskiej gościnności. Przybysz nie przypuszcza nawet, jak bardzo to spotkanie odmieni jego życie. Po kilku latach, w tym samym domu ekipa śledcza rozpoczyna dochodzenie. W progu ponownie staje Edward Środoń. Rozpoczyna się dramatyczny wyścig z czasem. Porucznik zostanie wciągnięty w niebezpieczną grę, której stawką jest odkrycie przerażającej prawdy, na ujawnieniu której nie wszystkim jednak zależy. Prawda? Nie ma takiej…

23 stycznia, godz. 19.0024 stycznia, godz. 19.00 Bilety: 11 zł ulgowy, 13 zł normalny

FERIE W KINIE BESKIDMAGICZNE DRZEWO

FAMILIJNY; prod. Polska; reż. Andrzej Maleszka; wyst. Anna Guzik, Andrzej Chyra, Maja Tomawska, czas: 90 min; bez ograniczeń.

Gwałtowna burza powala olbrzymi, stary dąb – Magiczne Drzewo. Ludzie tną go na kawałki i robią z nich przedmioty codziennego użytku. Kiedy trafiają one do sklepów, na całym świecie dzieją się niezwykłe rzeczy, ponieważ cząstka niezwykłej, magicznej mocy dębu pozostała we wszystkim, co zostało z niego zrobione. Pewnego dnia trójka dzieci – Tosia, Filip i Kuki - odnajduje krzesło, które spełnia życzenia. Ich rodzice wyjechali za granicę do pracy i pozostawili je pod opieką znienawidzonej ciotki. Dzieci wyruszają na wyprawę w poszukiwaniu rodziców, a dzięki magicznemu zaklęciu zabierają ciotkę ze sobą. Podróż nie jest jednak łatwa, gdyż ich śladem podąża ktoś, kto za wszelką cenę pragnie zdobyć niezwykłe krzesło.

26 stycznia, godz. 10.00 Bilety: 5 zł

PRAWO ZEMSTY

Thriller; prod. USA; reż. F. Gary Gray; wyk. Jamie Foxx, Gerard Butler, Leslie Bibb; czas: 109 min; od 15 lat.

Clyde Shelton jest przykładnym mężem i ojcem oraz uczciwym człowiekiem, którego żona i córka zostają brutalnie zamordowane podczas włamania do ich domu. Kiedy zabójcy zostają schwytani, sprawę dostaje głodny sukcesu prokurator z Filadelfii, Nick Rice. Nick proponuje jednemu z podejrzanych złagodzenie wyroku w zamian za zeznania przeciwko wspólnikowi. Mija dziesięć lat. Człowiek, który uniknął kary za morderstwo, zostaje znaleziony martwy, a do winy bez wahania przyznaje się Clyde Shelton. Po czym bez ogródek uprzedza Nicka: albo ten naprawi błąd w systemie sprawiedliwości, przez który ucierpiała jego rodzina, albo kluczowe osoby związane z tamtym procesem zginą.

30 stycznia, godz. 19.0031 stycznia, godz. 19.00 Bilety: 11 zł ulgowy, 13 zł normalny

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

7magazyn

rozmaitości

PIĘKNOŚĆ W OPAŁACH

KOMEDIODRAMAT reżyseria Jan Hrebejk scenariusz Petr Jarchowsky zdjęcia Jan Malir muzyka Ales Brezina czas trwania: 110 min.Jarda, sympatyczny mechanik i ojciec rodziny, zarabia na utrzymanie „uzdatniając” kradzione auta. Wspólnik zleca mu dokonanie metamorfozy luksusowego volvo z satelitarnym zabezpieczeniem i wtedy bohater popada w tarapaty. Jarda trafia za kratki, a jego piękną żoną pragnie zaopiekować się... właściciel feralnego samochodu, bogaty Czech od lat mieszkający we Włoszech.

WTOREK 26.01.2010 GODZINA 18.00

DYSKUSYJNY KLUB FILMOWY PROPONUJE:

BRACIA KARAMAZOW

KOMEDIODRAMAT reżyseria Petr Zelenka scenariusz Petr Zelenka zdjęcia Alexander Surkala muzyka Jan Kaczmarek czas trwania: 100 min.Nietypowa ekranizacja słynnej powieści Fiodora Dostojewskiego. Rzecz o polsko-czeskich odniesieniach i relacjach, a także sposobie widzenia świata. Bohaterami są autentyczni czescy aktorzy, którzy od lat grają z powodzeniem adaptację „Braci Karamazow” dokonaną przez Evalda Schorma, wybitnego reżysera i dramaturga czeskiego. I z tą ekranizacją zostają zaproszeni do Polski.

WTOREK 19.01.2010 GODZINA 18.00

W trakcie koncertu artysta, pochodzący z Andrychowa, wraz z zespołem podzielił się z nami pięknem słowa i dźwięku. Niepowtarzalne utwory, szczere, radosne, wzruszające i wypełnione modlitwą bożonarodzeniową kolę-dy, napełniły słuchaczy miłością, dobrocią i czułością. Zebranych gości przywitał dyrektor CKiW w Andrychowie - Łukasz Dziedzic, składając wszystkim życzenia, wprowadzając jednocześnie w na-strój muzycznej uczty orkiszowych kolęd. Noworoczne życzenia zło-żył również burmistrz Andrychowa – Jan Pietras i serdecznie powitał swojego „kolegę z ławki szkolnej” – Pawła Orkisza. Święta Bożego Narodzenia budzą w nas wielką radość, przypominają o istnieniu drugiej, bliskiej nam osoby. Jest to okres rodzinnych spotkań i łamania się opłatkowym chlebem, który przywraca nam pamięć o szlachetności serc, wzajemnej miłości.

Poeta Cyprian Kamil Norwid pisał: „Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,/ Przy wzejściu pierwszej gwiazdy wieczornej na niebie/ Ludzie

gniazda wspólnego łamią chleb biblijny,/ Najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie”, a muzyk Paweł Orkisz śpiewał: „Na próżno stoły suto zastawiasz,/ na próżno na Gwiazdę czekasz,/ jeżeli dzisiaj nocą nie znajdziesz w sobie nowego Człowieka./ Na próż-

no będziesz łamać opłatek i krzy-czeć „Wśród nocnej ciszy”./ Echo Ci tylko głucho odpowie i tylko Cię człowiek usłyszy.” Ten oraz inne utwory wzbudzały refleksję i przenosiły w nostalgiczny wymiar świata. Pozwalały zatrzymać się na chwil parę i odszukać Boga w drugim człowieku. Na zakończe-nie za wspaniały występ, podzię-kował ks. Józef Jania – proboszcz Parafii św. Stanisława BiM w Andrychowie. Sponsorami koncertu byli: CMC Sp. z o.o, Firma Bryzek, Pracownia Piękna „Małgorzata”, Bar Frykas, Firma Miarka oraz

główny sponsor: Całodobowa Stacja Paliw – Wit Ziółkowski. (mp)

Koncert ballad kolędowych3 stycznia Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie oraz Parafia św. Stanisława BiM w Andrychowie, pod patronatem Burmistrza i Rady Miejskiej Andrychowa, zor-ganizowały noworoczny Koncert Kolęd w wykonaniu Pawła Orkisza.

29. grudnia w „Klubie Pod Basztą” w Andrychowie zaprezentowała swoją wystawę fotografii pt. „Lehagszim Chalom” (z jęz. hebr. „spełnić marzenie” – przyp. red.). Co możemy obejrzeć na zdjęciach? Głównie miesz-kańców Izraela, ich codzienne życie, zwyczaje, ale i elementy krajobrazu tego miejsca. Gosia bardzo wyraźnie akcen-tuje nietypowość fotografowanej osoby. Potrafi wydobyć i wyeksponować prawdę, nawet jeżeli nie jest ona do końca taka po-ciągająca. - Dlaczego fotografia? Bo nie ma nic piękniejszego niż robienie w życiu tego, co sprawia, że ludzie się uśmiechają. Fotografia jest jak kobieta… kusi tajemni-czością, obiecuje, pokazuje rzeczywistość w sposób niezwykły. Od fotografii jak i od kobiety można się uzależnić… - wyznaje autorka wystawy. M. Sztuka jest prawdzi-wą pasjonatką fotografii, jej otwartość na innych widoczna jest na przepełnionych kobiecą wrażliwością zdjęciach. (mp)

Lehagszim ChalomKobieta o nietuzinkowej i ujmującej osobowości – Małgorzata Sztuka, studentka trzecie-go roku Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, to autorka tajemniczych zdjęć inspirowanych podróżą do Izraela.

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

magazyn8

historia

Pierwsza data bardzo ważna z punk-tu widzenia historii Andrychowa

i tutejszej parafii. Jakieś 570 lat temu około 1440 roku, Jan Długosz w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis („Księga uposażeń die-

cezji Krakowskiej”) sporządził no-tatkę, w której określił Andrychów (Gendrzychow) jako wieś należącą do parafii w Wieprzu - Gendrzychow, villa sub parochia de Wyeprz sita /.../ (Słowa te tłumaczyć jednak też moż-na jako „wieś leżąca w pobliżu parafii Wieprz”). Tak czy inaczej intrygujące jest, że Długosz nie użył w stosunku do naszej miejscowości nawet słowa ecclesia - kościół, co sugerowałoby, że

i tego we wsi nie było. Drugim dowo-dem przemawiającym za brakiem para-fii w piętnastowiecznym Andrychowie jest również świadectwo J. Długosza, który w tym samym dziele, tyle, że pod datą 30 lat późniejszą (1470) nie wymienia Andrychowa wśród 19 para-fii dekanatu zatorskiego.

Kolejna data – sprzed 430 lat do-tyczy wizytacji biskupiej z roku1580. Akta tejże wizytacji wskazują, że wtedy istniała wtedy parafia w Andrychowie. Zaliczały się do niej: Rzeczki (Rzyki), Zagorniczek (Zagórnik), Sulikowice (Sułkowice) i Roczim (Roczyny). Akta mówią też o świeżo wzniesionym w Andrychowie kościółku. Był to naj-prawdopodobniej kościół drewniany

z sobotami i przyległym doń cmenta-rzem. Gdzie się znajdował, nie wiado-mo. 15 lat później, w 1595 roku- Andrychów odpadł od parafii w Wieprzu, tworząc osobne probostwo. To próba, prawdopodobnie jedna z wielu podejmowanych przez kolejne

dziesiątki lat, usamo-dzielnienia się andry-chowskiej parafii.

XVII wiek to kilka lat związanych z osobami i zachowanymi do naszych czasów ich nazwiskami. Z ksiąg wójtowskich Andrychowa wynika, że w 1620 roku, a więc -390 lat temu andry-chowskim wójtem był niejaki Błażej. Przed 350 laty, w roku 1660 funk-cję tę pełnił Józef Łukasz zwany Plaskurą, zapisy-wany także jako Łukasz Plaskura. Wójtem w Andrychowie był przez ponad 30 lat, prawdo-podobnie z przerwami. Nazwisko Plaskura dzi-siaj w Andrychowie nie-spotykane, dość znane było tutaj jeszcze kilka-dziesiąt lat temu.

Z okresu poprzedza-jącego odrodzenie się andrychowskiej parafii zachowało się jedynie kilka nazwisk księży, którzy prawdopodobnie pracowali przy tutejszym kościele. Dwa z nich po-chodzą z 2. połowy XVII wieku. Ksiądz Adam Stanisław Dropczyński swoje urzędowanie roz-począł przed 1661 ro-kiem a zakończył do-kładnie przed 340 laty, w 1670. Jego następcą zo-stał ks. Maciej Korwin, proboszcz w latach 1670 - 1676. Historia jak wiadomo, odnotowuje nie tylko zdarzenia chwalebne, wielkie i ku pokrzepie-

niu serc. Postępki indywiduów nik-czemnych także trafiają na stronice kronik. 305 lat temu w 1705 roku miało miejsce takie oto zdarzenie za-pisane przez Andrzeja Komonieckiego w „Dziejopisie żywieckim: Tegoż roku die tertia Julii [3 VII] Tomasz Tomiczek z Rzek, zbójca i rabownik, w Żywcu przez sąd miejski zginął. Z którego na placu dwa pasy udarwszy, żywo w koło wpleciono i postawiono.

W Wielką Niedzielę przed 280 laty, 5. kwietnia 1730 roku zmarła Salomea Anna z Nielepców 1 voto Przyłęcka 2 voto Czerna, fundatorka Bractwa Różańcowego w Andrychowie i ka-plicy z kryptą (która obchodzi rów-nież okrągłą, 285. rocznicę swego powstania) po południowej stronie andrychowskiego kościoła, opiekunka zakonu jezuitów, których sprowadziła do zamku w Andrychowie, gdy wypę-dzeni zostali ze swej stacji misyjnej w Białej. Salomea Czerna pochowana zo-stała w klasztorze ojców reformatów w Kętach. Jej wizerunek oglądać można do dziś w dolnej części obrazu Matki Bożej Różańcowej w ołtarzu głównym andrychowskiego kościoła. To rzadki przykład osoby, która nie będąc ogło-szoną świętą, trafiła na ołtarze, kon-kretnie – na jeden, andrychowski.

Pierwszym, odnotowanym w księgach parafialnych wikarym w Andrychowie był ks. Michał Gawlikowski (ur. 1696). 26. lutego tego roku minie 260 lat od jego śmierci w 1750 roku. Być może przybył do Andrychowa natych-miast po święceniach w 1724, ale brak na to świadectw. Na pewno pracował tutaj już w 1728 i tu pozostał aż do swojej śmierci. Pochowany został w andrychowskim kościele pod posadz-ką, przed ołtarzem swojego patrona, św. Michała. On prowadził pierwsze, zachowane do dzisiaj księgi kościoła andrychowskiego, on też spełniał po-nad 90% obowiązków duszpasterskich. W 1743 r zaczął się podpisywać jako „Zarządca andrychowski”.

Rok 1750 łączy się w historii Andrychowa, ale i Wadowic z osobą ks. Andrzeja (Jędrzeja) Gluzińskiego. Przed 260 laty przez krótki okres po ks. Pawle Zychowiczu pełnił on obo-wiązki proboszcza wadowickiego. Z niewiadomych przyczyn przestał tę funkcję pełnić, by zamieszkać w Andrychowie. Być może ze wzglę-du na kiepski stan zdrowia (rozwija-jąca się gruźlica) sam zrezygnował z wadowickiego probostwa i wrócił w rodzinne strony. Ksiądz Andrzej Gluziński od lutego 1750 do listopada 1753 roku pełnił w Andrychowie obo-wiązki wikarego i zarządcy kościoła (commendarius Andrychowiensis). Następnie został opiekunem Bractwa Różańcowego, którą to funkcję spra-wował aż do śmierci. Jego nazwisko wielokrotnie w związku z tym pojawia się w księgach urodzeń i zgonów para-fii św. Macieja. Ks. Andrzej Gluziński dokonał swego żywota (zmarł na su-choty) w Andrychowie 20. listopada 1756 r. i tu został pochowany.

Koniec XVIII wieku to znów nazwiska

Z archiwum x proboszcza odc. 73Jak każe tradycja, z początkiem nowego roku, tym razem 2010, przypomnieć chcemy wydarzenia, których okrągłe rocznice będziemy w tym właśnie roku obchodzić. Niektóre wielce są doniosłe i ważne, inne jako ciekawostki odnotowujemy, większej do nich wagi nie przywiązując.

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

Ireneusz ŻmIja

magazyn 9

historia

Urodził się 23 stycznia 1863 roku w Niegowici koło Bochni. Był synem Feliksa, powstańca z 1863 roku oraz piekarza z zawodu. Po ukończeniu krakowskiego seminarium nauczy-cielskiego, uczył w Dziekanowicach i Wieliczce. Do Andrychowa przybył w 1898 roku i objął posadę nauczyciela. Uczył w Szkole Ludowej od 10 czerw-ca 1899 roku do 31 sierpnia 1931 r. Od 1916 r. do 1931 r. pełnił funkcję kierownika tej szkoły oraz szkoły za-wodowej. Uczniom zawsze powtarzał: „macie być budowniczymi Polski”. Był gorącym patriotą. Cieszył się dużym autorytetem. Brał udział w ży-ciu społecznym i kulturalnym na tere-nie miasta Andrychowa. Wchodził w skład Rady Miejskiej, był skarbnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej, współ-założycielem i aktywnym członkiem chóru, współorganizatorem licznych uroczystości o charakterze patriotycz-nym, jakie odbywały się w miejscowej „Czytelni”. Pachel był również dzia-

łaczem zawodowego ruchu nauczyciel-skiego. W 1906 roku – wraz z innymi nauczycielami – założył nauczycielskie Ognisko Miejscowe; przez długie lata był jego prezesem. Przez kilka kaden-cji wchodził też w skład zarządu Koła Powiatowego w Wadowicach i koło to reprezentował na zjeździe Krajowego Związku Nauczycielstwa Ludowego. Za wybitną działalność społeczną i zawodową, Rada Miejska uchwałą z dnia 8 października 1931 roku, nada-ła Ferdynandowi Pachlowi, wówczas już emerytowanemu kierownikowi szkoły, tytuł Honorowego Obywatela Miasta Andrychowa. W czasie okupa-cji ostrzeżony przed aresztowaniem, wyjechał za Skawę. Po powrocie do Andrychowa zaniemógł. Zmarł 5 lutego 1946 roku w Andrychowie. Spoczywa na tutejszym cmentarzu. W 1960 roku, uchwałą Rady Miejskiej, jedną z ulic w Andrychowie, łączącą ul. Rynek oraz ul. Garncarską, nazwano ulicą Pachla. (mp)

andrychowskich wójtów. Przed 230 laty, w 1780 roku jako taki zapisany został Łukasz Wykręt. 10 lat później, w 1790 roku funkcję tę sprawował już ktoś inny - Józef Piwowarczyk.

7. stycznia minęła 210 rocznica śmierci w 1800 roku ks. Jana Kantego Windysza (Windycza), który przeżył tu aż 36 lat. Do kościoła filialnego w Andrychowie posłano go w 1764 r. Zmarł po 20 latach paraliżu.

Również 210 lat temu (latach 1795

- 1800) jako wikary pracował w Andrychowie ks. Wojciech Banecki, późniejszy pierwszy proboszcz w Rzykach, Wiele posług duszpaster-skich pełnił nadal jednak w kościele Andrychowskim, pomagając tutejszym duszpasterzom lub będąc proszonym o to przez tutejszych parafian. Często więc chrzcił w andrychowskim koś-ciele, ale i w swoim (in sua Ecclesia Rzycensi) - andrychowskich parafian, którzy pochodzili z części Sułkowic należącej do kościoła w Andrychowie (Bolęcina, Bolencina) czyli do parafii w Wieprzu, lecz ze względu na bli-skość kościoła w Rzykach, tam właś-nie uczęszczali. Powiedzieć trzeba, że parafia w Rzykach, mimo że ustano-wieona kilka lat wcześniej, do roku 1800 funkcjonowała jako filia parafii w Wieprzu. Opiekę duszpasterską nad 1400 wiernymi pełnili przez te lata w nowym kościele księża dojeżdżający tu z Andrychowa i Wieprza, choć praw-dopodobnie jeden z nich mieszkał stale w wybudowanej wraz z kościołem ple-banii. Przez kilka bowiem lat odwleka-no instytuowanie samodzielnego pro-boszcza. Przyczyn tego stanu rzeczy było kilka. Przede wszystkim niejasny był zakres terytorialny nowej jednost-ki kościelnej. Żadna z miejscowości i przysiółków, którym już w momencie powstawania kościoła proponowano przynależność do Rzyk (Ponikiew, Hobot, Koziniec, Kaczyna) nie wyra-ziła na to zgody. Podobnie postąpili mieszkańcy należącego do „państwa inwałdzkiego” Zagórnika i leżących w dobrach Andrychów Sułkowic Bolęciny, którzy woleli przynależeć

do kościoła w Andrychowie. Nie bez znaczenia był tu też z pewnością opór proboszczów parafii, do których te wszystkie miejscowości należały. Nie byli oni zainteresowani uszczuple-niem swego stanu posiadania. Rzyki to pierwsza z wielu parafii, która wyło-niła się wprawdzie oficjalnie z parafii Wieprz, lecz faktycznie oderwała się od kościoła w Andrychowie.

Przed 155 laty przez Andrychów i okolice przetoczyła się epidemia cho-lery. Zbierała obfite żniwo: w sierpniu

1855 roku odprawiono 50 pogrzebów.

W tym roku minie 140 lat od daty święceń kapłańskich ks. Wawrzyńca Solaka. Pochodził z Bogumiłowic nale-żących do parafii w Wierzchosławicach w starostwie Brzeskim. Urodził się 2 VIII 1845 r. Wykształcenie zdoby-wał w Tarnowie, tam po ukończeniu szkoły podstawowej uczył się w gim-nazjum i tam został absolwentem stu-diów teologicznych. 12. sierpnia 1870 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk Alojzego Pukalskiego, biskupa tarnowskiego. Najpierw pracował jako wikary przy kościele parafialnym w Szczepanowie, stamtąd przeniesiony został do Myślenic. W 1874 roku skie-rowany został na beneficjum parafialne w Lubniu koło Myślenic. W 1898 roku został proboszczem w Andrychowie, którą to funkcję pełnił do roku 1923. Ks. Wawrzyniec Solak był jak dotąd najbardziej utytułowanym probosz-czem w historii andrychowskiej pa-rafii. Zaraz na drugi rok po objęciu nowej placówki, podczas trzydniowej kanonicznej wizytacji biskupa Jana Puzyny, został już jako wcześniejszy kanonik odznaczony dodatkowo przy-wilejem noszenia rokiety i mantoletu. We wrześniu 1920 r. obdarzony został godnością prałata. Wiązało się to z jubileuszem 50-lecia jego kapłaństwa. Ks. Solak był pierwszym prałatem na andrychowskim probostwie. Złoty jubileusz kapłaństwa proboszcza ob-chodzono w parafii uroczyście wraz z parafialnym odpustem ku czci MB Różańcowej na początku października.

Nowy cykl!

FerdynandPachel

Patroni naszych ulic – słynni andrychowianie

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

magazyn

literatura

10

We wstępie czytamy: Jakkolwiek Wilamowice obejmują teren nie-wiele ponad 1000 ha, to jednak ten maleńki skrawek pogranicza śląsko – małopolskiego po stro-nie krakowskiej stanowi unikat kulturowy na miarę europejską, i to za sprawą głównie języka i stroju. My mieszkający niedaleko tej miejscowości co nieco o niej wiemy. Przyjmujemy za samymi mieszkańcami Wilamowic, że ich korzenie tkwią nad Morzem Północnym i krainą pochodzenia jest Flandria. Nauka już tak jed-noznaczna w swych ustaleniach nie jest. Zainteresowanych tą te-matyką odsyłam do publikacji. Pojawia się w historii Wilamowic jeden bardzo ciekawy wątek; wą-tek pochodzenia oryginalnego i pięknego stroju wilamowskiego. Genezę tę autorka wyjaśnia w kilku miejscach, twierdząc, że zawdzięcza on swój wygląd nie tylko upodobaniom estetycznym miejscowych kobiet, ale również przedsiębiorczości mężczyzn w zdobywaniu materiałów i zdobień, z których powstał. Nieco dalej, w dłuż-szym cytacie mamy wyjaśnienie, skąd to wilamowscy mężczyźni czerpali te materiały i zdobienia. Czytając go, zwróćmy uwagę, jak identyczne były w przeszłości zajęcia wilamowskich i andrychowskich chłopów, jak podobne ich umiejętności. Słowa jakby wyjęte z książki o historii tkaczy i domokrążców z Andrychowa: Jak podają źródła, tu-tejsi mieszkańcy od dawna wykazywali ponadprzeciętne zdolności do handlu i rzemiosła – głównie tkactwa. /.../ Tak ogromna odmienność i różnorodność w stroju wilamowskim w stosunku do ubiorów okolicznych miejscowości przypuszczalnie mogła wziąć się stąd, iż do Wilamowic produkty napływały z różnych źródeł. Wilamowianie wędro-

wali ze swoimi płótnami do wielu miast Europy. Kupowali tam towary, które przywozili ze sobą do Wilamowic /.../ Trochę żal, że nasi przodkowie, któ-rzy też po jarmarkach i targach całej Europy sprzedawali swoje wyroby, którzy od Hiszpanii po Rosję i Turcję zakładali składy handlowe z drelichami, nie wracali do Andrychowa z pięknymi wyrobami z tamtych stron. Szkoda, że andrychowianki w nich nie gustowały, że nie były tak wymagające jak wila-mowianki. Może to andrychowscy męż-czyźni nie potrafili sprostać zadaniu za-opatrzenia swych żon i córek w piękne materiały i ozdoby? Dość, że mimo tak podobnych zainteresowań i umiejętności jeśli o stroje chodzi, to Andrychów od Wilamowic dzieli przepaść. Myśmy się stroju własnego nie dorobili, pozostaje nam więc tylko zazdrościć wilamo-wiankom, a jest czego. Wystarczy zaj-rzeć do książki, która znalazła się już w zbiorach regionalnych andrychowskiej biblioteki. (iż)

Spotkania odbywają się raz w miesiącu w budynku biblioteki. Podczas każdego z nich omawiana jest jedna książka, zaproponowana przez przez osoby prowadzące lub przez uczestników DKK. Czytane są też książki przysłane przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Krakowie, która koordynuje działanie Klubów w całej Małopolsce.

Miejska Biblioteka zaprasza do udziału w Dyskusyjnym Klubie Książki. Twórzmy wspólnie modę na czytanie.

Najbliższe spotkania w andrychowskich Klubach Książki:dla młodzieży – 20. stycznia (środa) godzina 17.00dla dorosłych – 22. stycznia (piątek) godzina 18.00

Andrychowianie na Watykanie

W 2009 roku ukazała się polska wersja książki ks. Michaela Collinsa pt. „Watykan”. To właściwie al-bum, bo fotogra-fie stanowią jego n a jważn i e j s z ą część. Książka pomyślana zo-stała jako prze-wodnik po histo-rii, zabytkach i dniu dzisiejszym wzgórza waty-kańskiego. Jedna z części nosi ty-tuł „Ludzie”. I właśnie wśród nich przedstawio-na została sistra Agnieszka Maria, przełożona domu sióstr Misjonarek Miłości w W a t y k a n i e . Siostra Agnieszka czyli Ewa Koniarz pochodzi z Targanic Dolnych, o czym pisaliśmy przed dwoma miesiącami przy oka-zji jej wizyty w rodzinnym domu. W książce o Watykanie znajdujemy kil-kanaście fotografii pokazujących pracę siostry Agnieszki wśród najuboższych i potrzebujących w Rzymie. Tak jej po-sługę opisuje autor: Siostra Agnieszka, prowadząca schronisko, zawsze wyda-je się uosobieniem spokoju, wszystko trzyma jednak silną ręką – obie te ce-chy są bardzo pożądane w prowadze-

niu ośrodka dla ludzi, których życie nie głaszcze. Stanowczo, lecz z troską odnosi się siostra Agnieszka do swych „gości”, którzy czasem przychodzą pi-jani, agresywni lub oszołomieni. wraz z siostrą Agnieszką w domu w Watykanie pracuje jeszcze siedem sióstr, które z pomocą wolontariuszy wydają każdego dnia 70 posiłków, przygotowują paczki żywnościowe dla bezdomnych i prowadzą noclegownię dla kobiet na 74 miejsca. (iż)

O tym, że kard. Stanisław Ryłko mieszka i pracuje w Watykanie, wie chyba każdy mieszkaniec naszej gminy. Okazuje się jed-nak, że nie jest on jedynym człowiekiem, który zawędrował tam z naszych stron.

Strój i kultura Druga książka, którą chcielibyśmy dziś zaprezentować doty-czy Wilamowic. Staraniem tej gminy ukazał się w zeszłym roku przepiękny album Jolanty Danek pt. „Strój wilamowski”.

NR 1 (230), STYCZEŃ 2010

Biblioteka zaprasza do KlubuOd grudnia 2009 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej działa Dyskusyjny Klub Książki (DKK). Właściwie działają dwa takie kluby: dla młodzieży, którego opiekunką jest Krystyna Kuc oraz dla dorosłych, którego pracę koordynuje Renata Ćwiertnia.

Na balach, prywatkach, w domu przed telewizorem. Tak większość z nas żegnała stary 2009 rok i witała nowy - 2010. Ale nie wszyscy. Wiele osób wybrało „Sylwestra pod gwiazdami”. Sylwestrowo-noworoczne spotkania na Placu Mickiewicza to już u nas tradycja. To ostatnie było piątym z kolei. Tak jak w latach poprzednich dyskoteka rozpoczęła się o godzinie 22 a zakończyła o 2 w nocy. O dobrą zabawę zadbał DJ PJB. Przed północą życzenia noworoczne mieszkańcom złożyli: burmistrza Andrychowa Jan Pietras, poseł na Sejm Marek Polak oraz proboszcz parafii św. Macieja w Andrychowie ks. prałat Stanisław Czernik. Równo o godzinie 24 strzeliły korki od szampanów. A zaraz potem niebo rozjaśnił blisko siedmiominutowy pokaz fajerwerków. Kolejny raz pokazaliśmy, że można bawić się bezpiecznie. Podczas imprezy odnotowano tylko jeden, drobny incydent. Poza nim nie zdarzyło się nic niedobrego. Inna rzecz, że spokoju na Placu i w jego okolicach pilnowały wszystkie możliwe służby mundurowe: policjanci, strażnicy miejscy, strażacy – ochotnicy. Byli także wynajęci ochroniarze oraz pracownicy pogotowia. Dziękujemy. „Sylwestra pod gwiazdami” zorganizowało Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie. Gospodarzem imprezy był burmistrz Andrychowa, Jan Pietras. W przygotowaniu zabawy pomogli: Sklep AVANS – Andrychów, PAWBOL - Spółka z o.o. - producent osprzętu elektroinstalacyjnego, firma WID-POL - Andrychów, Centrum Ogrodnicze FRAŚ – Andrychów, Kancelaria Doradztwa Finansowo-Ubezpieczeniowego M. Studniarz - Andrychów. Ps. Do siego roku!

Muzyka i fajerwerki

Kiedy chce się zobaczyć klasykę na scenie, trzeba przyjechać do Zagórnika – po-wiedziała przed premierą „Antygony” Sofoklesa w zagórnickim Domu Kultury osoba, która na spektakl przybyła z Krakowa. Reżyserka przedstawienia Barbara Surzyn, zanim na scenie pojawili się aktorzy, wprowadziła widownię w kontekst historyczno – kulturowy i religijny przygotowanej inscenizacji. W realizacji spek-taklu z rozmysłem posłużono się dość już starym tłumaczeniem tragedii, tym, które na wadowickim rynku cytował w czerwcu 1999 roku Jan Paweł II, przy-wołując własną „Antygonę” z młodzieńczych lat. Dodatkowy kontekst stworzyła data premiery – niedziela, 13. grudnia. Rocznica wprowadzenia stanu wojenne-go i uwięzienia tysięcy ludzi za przekonania jakby wprost przypominała sytua-cję konfliktu nakazów władzy z prawem naturalnym, z przykazaniami boskimi, z nakazami moralnymi. Przedstawienie przygotowane przez amatorski Teatr Ekspresji zachowało trzy jedności: miejsca, czasu i akcji, charakterystyczne dla tragedii antycznej, zerwało jednak z tradycyjną organizacją przestrzeni teatralnej. Nawiązującą kształtem do greckich amfiteatrów okrągłą scenę – plac przed pałacem Kreona urządzo-no pośrodku widowni, dzieląc ją na dwie części. Tak zorganizowano dwa chóry – żeński i męski, które swa kwestie wygłaszały z przygotowanych wcześniej kart. Bezpośrednie zaangażowanie widzów w spektakl, ich współudział spotęgował z pewnością zaangażowanie emocjonalne i intelektualne widowni w sztukę. Dodać trzeba, że sala Domu Kultury w Zagórniku ledwie pomieściła chętnych do obejrzenia spektaklu.

W takim miejscu, pomiędzy chórami przypadkowych widzów rozegrała się tra-gedia. Najpierw tragedia konfliktu wartości: czy wolno złamać wyznawane przez siebie odwieczne zasady, gdy żąda tego władza? Potem tragedia władzy, która dla podtrzymania swego autorytetu gotowa jest przypisywać sobie boskie atry-buty i która nie potrafi się cofnąć nawet w obliczu nieszczęścia. Wreszcie tragedia rodzinna. W rozważaniu głębokich treści dramatu pomagała subtelna oprawa plastyczna i sugestywna muzyka. Spośród aktorów na szczególną uwagę zasłu-guje kreacja Kreona stworzona przez Janusza Pasternaka. Obok niego w spekta-klu wystąpili: Krzyś Gilek – słowo wstępne, chłopiec wprowadzający Tyrezjasza, Dominika Kolber – Antygona, Paweł Góralczyk – Hajmon, Paulina Góralczyk – Ismena, Zosia Miarka – Eurydyka, Marek Bercal – Tyrezjasz, Marcin Ziółkowski – Strażnik, Piotr Kiszczak – Posłaniec, Małgorzata Surzyn – Przodownik Chóru Kobiet, Jerzy Górka – Przodownik Chóru Mężczyzn. Pomysłodawczyni i reżyser przedstawienia - B. Surzyn, aktorom i wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego spektaklu należą się słowa uznania, bo jak zauważył dyrektor CKiW, Ł. Dziedzic: Z punktu widzenia lokalnej społeczno-ści lepiej wydać pieniądze na przygotowanie pięciu takich amatorskich spektakli niż na sprowadzenie jednego profesjonalnego. Być może już niedługo obejrzeć będzie można tę inscenizację „Antygony” także w Miejskim Domu Kultury w Andrychowie i w innych domach kultury naszej gminy. Zapraszamy. (iż)

Klasyk w Zagórniku