mae-lee forest plantation management summary บทสรุปการ ......

[เอกสารเผยแพร การจดการสวนปาอยางยงยน งานสวนปาแมล]

Mae-lee Forest Plantation Management Summary บทสรปการจดการสวนปาอยางยงยน สวนปาแมล องคการอตสาหกรรมปาไม

สวนปาแมล องคการอตสาหกรรมปาไมเขตเชยงใหม

สวนปาแมล สงกดองคการอตสาหกรรมปาไมเขตเชยงใหม องคการอตสาหกรรมปาไมภาคเหนอบน องคการอตสาหกรรมปาไม เปนสวนปาโครงการ 1 ปลกตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตเรมปลกสรางแปลงสวนปาไมสก ตงแตป พ.ศ. 2514 ถงป พ.ศ. 2529 รวม 16 แปลงพนทปลก 16,999.44 ไร ซงพนทดงกลาวไดขนทะเบยนทดนเปนสวนปาตาม พ.ร.บ. สวนปา พ.ศ. 2535

ส านกงานสวนปาแมล ตงอยในพกดจากดาวเทยมระบบ UTM Zone 47 E 489439 N 1984775 ทตง ส านกงานสวนปาแมล หมท 13 ต าบลแมตน อ าเภอล จงหวดล าพน อยหางจงหวดประมาณ 90 กโลเมตร พนทสวนปาฯ ตงอยในเขต ต.แมตน ต.ปาไผ และ ต.แมลาน

แผนทแสดงการจ าแนกการใชประโยชนทดน สวนปาแมล จงหวดล าพน


ระบบการจดการสวนปาอยางยงยน (Sustainable Forest Plantation Management System)

องคการอตสาหกรรมปาไม (อ.อ.ป.) เปนรฐวสาหกจ สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงมนโยบายมงเนนใหสวนปาในสกกดมงปฏบตการจดการสวนปาอยางยงยน เพอกาวสระบบการจดการสวนปาทเปนสากลโดยการปลกสรางสวนปา คมครองรกษาบรณะปาไมเพอประโยชนแกการปาไม โดยไดก าหนดพนธกจดานธรกจ ประกอบดวย การพฒนาทดนสวนปา โดยอนรกษและพฒนาใหเปนสวนปาเศรษฐกจอยางยงยน เปนรากฐานการผลต ไมและบรการสงเสรมการปลกไมเศรษฐกจสภาคเอกชน ชมชนทองถนอยางครบวงจร เพอตอบสนองความตองการใชไมของประเทศอยางพอเพยงและยงยน สงเสรมและสนบสนนธรกจอตสาหกรรมไม เพอสรางมลคาเพมและธรกจบรการทมปาไมเปนพนฐานใหประชาชนไดรบบรการทไดมาตรฐาน มการจดการดานการตลาดอยางครบวงจร พฒนาระบบและสรางกลไกการตลาดไมเศรษฐกจอยางเปนธรรม เพอใหการปลกไมเศรษฐกจไดรบผลตอบแทนทคมคาและยงยน อกทงยงชวยสงเสรมและพฒนาสงคม ชมชนทองถนโดยใชสวนปาเปนฐานในการด าเนนงานชวยเหลอสรางงานสรางอาชพใหแกเกษตรกรรอบเขตสวนปาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง อนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยประชาชนมสวนรวม

การจดการสวนปาอยางยงยนประกอบดวยความยงยน 3 ประการ - ความยงยนดานสงแวดลอม - ความยงยนดานสงคม - ความยงยนดานเศรษฐกจ

วตถประสงคในการจดการสวนปาอยางยงยน - รกษาสภาพสงแวดลอมในสวนปา - สงเสรมความหลากหลายทางชวภาพในพนทอนรกษของสวนปา - ฟนฟสภาพธรรมชาตในสวนปา -อนรกษแหลงทอยอาศยของพช และสตวหายากทถกคกคามและใกลสญพนธ - สงเสรมสถานภาพดานสงคม คณภาพชวตทดของชมชน ทองถน - สนบสนนประสทธภาพของการใชประโยชนสงสดของผลผลตไมจากสวนปา


โครงสรางการบรหารงานสวนปาแมล

นายศวพล แพงศร พนกงาน (ระดบ 4)

ปฏบตหนาทผชวยหวหนางาน

นายสธรรม ธรรมใจ

พนกงานปฏบตการ (ชน 6)

นายสมบรณ ใจบญทา


นายสพจน สมกองแกว

พปก.สญญาจาง

นายเพลน กอนแกว

พปก.สญญาจาง นายแตง ท าด


นายสเทพ พงสยะ


นายอาย สายใจ


นายราชศกด ถาวรรตนวรรณ

พนกงาน (ระดบ 4)

นายอทย ดวงพมพ พนกงาน (ระดบ 2)

นายชยชนะ โสภา

หวหนางาน (ระดบ 6)

งานสวนปาแมล


การด าเนนงานการจดการสวนปาอยางยงยนของงานสวนปาแมล

1. ดานเศรษฐกจ

- พนทใหผลผลตทงหมด 15,706.57 ไร - ความเพมพนเฉลย (AYI) 0.30 ลบ.ม./ไร/ป - ความเพมพนทงปของสวนปาฯ 4,711.97 ลบ.ม./ไร/ป * ขอมลดงกลาว ไดจากการส ารวจปรมาณก าลงผลตของสวนปาแมล ประจ าป 2557-2558

การท าไมประจ าป 2559 - แปลง 2521 เนอท 459 ไร ปรมาตร 2,350 ลบ.ม. - แปลง 2529 เนอท 872 ไร ปรมาตร 1,300 ลบ.ม. รวมทงหมด 3,650 ลบ.ม. * การท าไมของสวนปาแมลไมเกนปรมาณความเพมพนทงป เพอใหเกดการฟนตวของปา และท าการปลกเสรมรอบตด ฟนท 2 หลงการท าไมเสรจ

แผนการท าไมของงานสวนปาแมล

ปทด าเนนการ แปลงป เนอท (ไร)

ปรมาตร (ลบ.ม.)

วธการตดสาง

2558 2520 207 1,000

Selection thinning 2521 266 1}300 Selection thinning 2527 701 600 Low thinning 2528 665 300 Low thinning

2559 2521 459 2,350 Selection thinning

2529 872 1,300 Low thinning

2560 2520 187 500 Selection thinning 2526 888 1,000 Low thinning 2527 720 900 Low thinning

2561 2521 427 900 Selection thinning 2523 988 700 Low thinning 2528 765 800 Low thinning


การปลกสรางสวนปา ประจ าป 2559 - สวนปาด าเนนการปลกเสรมรอบตดฟนท 2 แปลงป 2559/2521 เนอท 211 ไร พรอมทงบ ารง ดแลตามแผนการด าเนนงานจดการสวนปาสกแปลงปลกเสรมรอบตดฟนท 2 - ด าเนนการบ ารงดแลสวนปาไมสก และปองกนการลกลอบขโมยไมในพนทสวนปาแมล

2. ดานสงแวดลอม สวนปาแมลมพนทอยสงจากระดบน าทะเล 300-400 เมตร มสภาพภมประเทศเปนพนทลาดเนนเขาเตยๆสลบกน มหนปนขนาดใหญโผลอยทวไปบางพนท ความลาดชนประมาณรอยละ 10-15 สภาพปาเดมเปนปา เบญจพรรณทมไมสก ผสมปาเตงรง มลกษณะดนเปนดนทรายและดนลกรง การกกเกบน าไมด ดนมธาตอาหารและอนทรยวตถต าถงต ามาก คาปฏกรยาของดนเปนกรดปานกลาง PH 5.6-6.4 แหลงน าเปนอางเกบน าหวยไรเปนแหลงน าหลก และมสระน าขดขนาดเลก 6 แหง คณภาพน าโดยทวไปมคณภาพปานกลาง-ด ไมพบสารปนเปอนในแหลงน า สวนปาฯ ไดก าหนดพนทอนรกษรวมกนทงสน 838.87 ไร คดเปน 5 % ของเนอทสวนปาทงหมด (16,823 ไร) โดยแบงพนทอนรกษ ออกเปนแตละประเภท ดงน 1.พนทสองฝงล าหวย (Stream Bank) 2.พนทแนวกนชน (Buffer Zone) 3.พนทปากงธรรมชาต 4.พนททมคณคาสงดานการอนรกษ (HCV)

ผลการตรวจสอบสถานภาพ (Status) ของพรรณพชทส ารวจพบไมพบชนดพรรณพช และสตวปาทถกจดอยในกลมสถานภาพทถกคกคาม (threatened status) ตามการจดของ ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (ONEP, 2006) และ IUCN (2010) ตามผลการส ารวจความหลากหลายทางชวภาพในพนทสวนปาแมล (ส ารวจโดยคณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,2558)

พนททมคณคาสงดานการอนรกษ (HCV)

หมายถงคณคาของสงมชวต คณคาดานนเวศวทยา คณคาดานวฒนธรรมและสงคม ทไดรบการพจารณาวามความโดดเดนส าคญมาก ทงในระดบนานาชาต ระดบภมภาคหรอในระดบโลก ซงคณคาเพอการอนรกษอยางสงน จ าเปนอยางยงตองไดรบการคมครอง รวมถงตองสรางมาตรการหรอแผนเพอการจดการและตดตามเพอใหแนใจสงทไดรบการพจารณาใหอยในสถานภาพ HCV นนยงคงอยหรอไดรบการพฒนาไปในทศทางทดยงขน

จากการส ารวจ และลงความเหนกบชมชนในการก าหนดพนท HCV ในพนทสวนปาแมล ไดแบงพนท HCV แตละประเภทความส าคญ ดงน

1. HCV 3 Endemic species: ถ าผาผง พบผงท ารงเปนจ านวนมาก 2. HCV 4 Water protection: พนทชมน า ตาน า 3 แหง 3. HCV 5 Basic need of local communities: ดงขมน พบขมนขนกระจายทวพนท


4. HCV 6 Cultural identity of local communities: วดเกา หลมฝงศพชาวเผาลวะ การจดการและการตรวจตดตาม ทางงานสวนปาแมลไดจดชดส ารวจ และดแลพนท HCV โดยการบนทกลง

ในแบบบนทกตรวจตดตามพนท HCV เมอพบความเสยหาย หรอมแนวโนมทจะเกดความเสยหายตอพนท เพอน าไปสแนวทางการปองกนและแกไขตอไป

ผลการตรวจตดตาม จากการส ารวจตรวจตดตามไมพบความเสยหาย และผลกระทบจากการประกอบกจกรรมของทางงานสวนปาแมล และจากปจจยภายนอก ตอพนท HCV คอ วดเกา ถ าผาผง แตอยางใด บรเวณใกลเคยงพนทชมน า และตาน า ทง 3 แหง มแนวโนมของไฟปาในชวงฤดแลง งานสวนปาฯจงไดท าการปองกนไฟปา โดยการท าแนวกนไฟ และตรวจตราปองกนพนทดงกลาวเพมขน

การส ารวจผลกระทบทางสงแวดลอม(SITE INSPECTION) กอนการปฏบตงานดานตางๆ

การส ารวจผลกระทบทางสงแวดลอม หรอ Site Inspection นนมวตถประสงคเพอส ารวจความเสยง แนวโนม และผลกระทบทจะเกดขนตอสงแวดลอมบรเวณพนท ทมการปฏบตงานของสวนปา เชน การปฏบตงานดานการท าไม การปฏบตงานดานการปลกสรางสวนปา และการสรางถนนปาไม ซงงานสวนปาแมลจะด าเนนการส ารวจ Site Inspection ทงกอนและหลงการปฏบตงาน เพอหาแนวทางการปฏบตงาน ปองกนและตระหนกถงผลกระทบทจะเกดขน

จากการส ารวจพนทดวยเครองมอแบบการส ารวจ Site Inspection ในการด าเนนงานดานการท าไม ปลกสรางสวนปา และสรางถนนปาไม สรปวาไมพบพชพรรณ และสตวทหายาก ใกลสญพนธ รวมทงพนท HCV บรเวณพนทแปลงท าไมและแปลงปลกสรางสวนปา สวนปาแมล ไดก าหนดแนวทางการจดการเพอปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม พรอมทงชแจงใหผปฏบตงานในพนทปฏบตตามแนวทาง ดงน

1. ก าหนดแนวกนชน (Buffer Zone) หรอไมใกลทางตรวจการ 2. ละเวนการท าไมบรเวณพนทสองฝงล าหวย (Stream Bank) 3. สรางฝายดกตะกอน และชะลอความชมชน บรเวณล าหวยทอยในพนทท าไม รวมทงบรเวณใกลพนท

ท าไม 4. ปลกหญาแฝกบรเวณทเสยงตอการพงทลายของดน 5. งดเวนการตดถนนปาไมใหม รวมทงระมดระวงเมอจ าเปนตองสรางถนนปาไม

3.ดานสงคม ชมชนรอบพนทสวนปาแมล ประกอบดวย 3 ต าบล คอ ต าบลแมตน ต าบลปาไผ ต าบลแมลาน

* จากการส ารวจ สอบถามผน าชมชนรอบสวนปาแมล ไมพบวามชมชนพนเมอง หรอชนเผาใดๆ ทเคยอาศยอยใน บรเวณพนทสวนปาแมล พนทรอบสวนปาแมล


นโยบายของสวนปาแมลดานสงคม - พจารณาจางแรงงานจากชมชนทองถนใกลๆสวนปาเปนอนดบแรกและก าหนดคาจางแรงงาน ดวยความเปนธรรม

- มการฝกอบรมใหความรพนกงานสวนปาและคนงาน - สงเสรมอปกรณและเครองมอดานความปลอดภยในการปฏบตงาน - สงเสรมสวสดการและสวสดภาพใหกบคนงาน - สนบสนนดานการศกษาและศาสนา - จ าหนายไมสกของสวนปาประมาณ 30%ใหกบชมชนทองถนและหมบานปาไม - สรางโครงการความรวมมอกบชมชนทองถน - มระบบแกไขขอขดแยงกบชมชนทองถน - มพนกงานสรางความสมพนธกบชมชนทองถน - สงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการจดการสวนปา

ภาพการรวมกจกรรมทางสงคม กบชมชนรอบพนทสวนปาฯ

- รวมงานประเพณส าคญทางศาสนา .

- รวมการแขงขนกฬาองคการบรหารสวนต าบลเวยงแกว


- โครงการปลกสรางสวนปาโดยระบบวนเกษตร โดยชมชนมสวนรวม

แผนการจดการสวนปา ระยะยาว 5 ป

ล าดบ รายละเอยด 2558 2559 2560 2561 2562

1. ดานเศรษฐกจ - แผนการท าไม(ลบ.ม.) - แผนการปลกเสรมฯ (ไร)

3,200 470

3,650 473

2,200 459

1,850 187

2,050 427

2. ดานสงคม - กรมธรรมอบตเหต (ปละ) - ตกลงกบชมชน(ครง) - มวลชนสมพนธ(ครง) - การจางแรงงาน (%) - การอบรม (ครง)

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

3. ดานสงแวดลอม - พนท HCV - พนทอนรกษ (ไร) - ตนไมอนรกษ (ตน) - สถานวดการพงทลายของดน(ครง) - Site Inspection(ครง/ป/กจกรรม)

7

875.90 15 3 2

7

875.90 15 3 2

7

875.90 15 3 2

7

875.90 15 3 2

7

875.90 15 3 2

ผลการด าเนนงานของสวนปา ทผานมา


สวนปาแมล มการด าเนนงานไดตามแผนการจดการทไดก าหนดไว ทกประการ ท าใหมความยงยน และสรปผลการด าเนนงานในป 2558 ได ดงน

1.ดานเศรษฐกจ ผลการท าไม แปลงป 2520 ปรมาตร 1,939.88 ลบ.ม., แปลงป 2517 ปรมาตร 49.77 ลบ.ม. รวมผลตในป 2558 ปรมาตร 1,989.65 ลบ.ม. มการจ าหนายไมใหกบราษฎร ประชาชนทวไป ใหไดใชไมทถกตองตามกฎหมาย สรางรายไดใหกบองคการอตสาหกรรมปาไม เปนเงน 13,541,625.67 บาท มคาใชจายในการด าเนนงาน เปนเงน 2,299,024.69 บาท

2.ดานสงแวดลอม สวนปาแมล ด าเนนการจกท ากจกรรมตามแผนการจดการ ทเกยวกนสงแวดลอม ดงน กจกรรมสรางฝายชะลอน า การปองกนไฟปา การปลกไมปา ไมผลเพอการอนรกษสงแวดลอมในพนทสวนปา และแตงตงเจาหนาทในการตรวจตราปองกนรกษาพนท HCV และพนทของสวนปาจ านวน 16,823 ไร เปนตน มคาใชจายดานสงแวดลอม เปนเงนประมาร 50,000 บาท

3.ดานสงคม สวนปาแมล ไดมกจกรรมท บรการดานสงคม เชน การเขารวมกจกรรมของทองถน และหนวยงานตางๆในทองท การท าประกนชวตกลม เปนตน การจายเปนคาจางแรงงานชมชนรอบสวนปาใหมงานและมรายได โดยสรปคาใชจาย ทใชดานสงคม เปนเงนประมาณ 4,000,000 บาท ในการจดการสวนปาอยางยงยนทง 3 ดาน โดยสรปมความส าเรจ และยงยน ตามทไดตงวตถประสงคไวทกประการ


วสยทศน องคการอตสาหกรรมปาไม “เปนผน ำกำรจดกำรสวนปำเศรษฐกจอยำงยงยน เพอยกระดบอตสำหกรรมไมสสำกล”

ตดตอ : ส านกงานสวนปาแมล หม 13 ต.แมตน อ.ล จ.ล าพน รหสไปรษณย 51110 โทร.053-509249 E.mail – [email protected] สามารถเสนอแนะขอคดเหน ตามกลองรบขอความของงานสวนปาแมลบรเวณหนาบานผใหญบาน

mae-lee forest plantation management summary บทสรุปการ ......

Documents