MADDE VE ISI

Isı ve Sıcaklık

Bir maddeyi oluşturan taneciklerin sahip oldukları hareket (kinetik) enerjilerinin toplamına ısı denir.

Isı bir enerji türüdür ve ısı enerjisi kalorimetre kabı ile ölçülür.

Isı Enerjisi Birimleri :

• Kalori (cal)• Kilo Kalori (kcal)• Joule (J)• Kilo Joule (kJ)

Sıcaklık

Bir maddeyi oluşturan taneciklerden bir tanesinin sahip olduğu hareket enerjisine (taneciklerin sahip oldukları hareket = kinetik enerjilerinin ortalamasına) sıcaklık denir.

Sıcaklık birimi derecedir. Derece 0C ile gösterilir ve selsiyus derece veya santigrat derece diye okunur.

Sıcaklık, termometre ile ölçülür.

Termometrelerin cıvalı, alkolü, ispirtolu ve metal termometre gibi çeşitleri vardır.

Isı ve Sıcaklık Arasındaki Farklar

Isı bir enerji çeşidi, sıcaklık ise bir ölçümdür.

Isı kalorimetre kabı ile sıcaklık termometre ile ölçülür.

Isı birimi kalori (cal) veya Joule, sıcaklık birimi ise

derecedir.

Isı, madde miktarına bağlıdır, sıcaklık ise madde

miktarında bağlı değildir.

Isı Enerjisinin Maddenin Tanecikleri Üzerindeki Etkisi

Maddeler ısıtıldığında ya da soğutulduğunda maddeyi

oluşturan taneciklerin hızları ve aralarındaki boşluk

miktarı değişirken;

maddeyi oluşturan taneciklerin büyüklüklerinde (belirgin

olarak) değişme olmaz.

Maddeyi oluşturan tanecikler görülemeyecek kadar

küçük olduğu için ısı alan veya ısı veren maddelerde

gözlenen hareketler taneciklere değil tanecik (molekül)

yığınlarına aittir.

Isıtılan Maddenin Taneciklerinin Hareketi

Maddeler ısıtıldığında yani ısı enerjisi aldığında maddeyi

oluşturan taneciklerin hareket enerjileri artar yani tanecikler

daha hızlı hareket ederler.

Hızlı hareket eden tanecikler yavaş hareket eden taneciklere

çarparak enerjilerini yavaş hareket eden taneciklere aktarır.

Böylece maddeyi oluşturan taneciklerin hızları birbirine eşit

olur.

Sıcak ortamda bulunan tanecikler hızlı hareket ettikleri için

tanecikler arasındaki boşluk fazladır ve fazla hacim kaplarlar.

MADDENİN ISI ALDIĞI ZAMAN

Taneciklerin hızı artar.

Tanecikler arasındaki boşluk artar.

Maddenin hacmi artar.

Soğutulan Maddenin Taneciklerinin Hareketi

Maddeler soğutulduğunda yani ısı enerjisi kaybettiğinde

maddeyi oluşturan taneciklerin hareket enerjileri azalır yani

tanecikler daha yavaş hareket ederler.

Yavaş hareket eden tanecikler, hızlı hareket eden

taneciklerden enerji alırlar

. Böylece maddeyi oluşturan taneciklerin hızları birbirine eşit

olur.

Soğuk ortamda bulunan tanecikler yavaş hareket ettikleri için

tanecikler arasındaki boşluk azdır ve az hacim kaplarlar.

MADDE ISI VERDİĞİ ZAMAN

Taneciklerin hızı azalır.

Tanecikler arasındaki boşluk azalır.

Maddenin hacmi azalır.

TEŞEKKÜRLER..