l=z% 3ak/ ==;3n1l3 dme=k47 gg wdo< :lcl[1

128

Upload: others

Post on 03-Mar-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 2: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 3: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

I

“การใชนวตกรรมนทานสาหรบฝกออกเสยงภาษาไทย”

ดาเนนการโดย ครนกวจยสงกด สพป.เชยงราย เขต 3

รวมกบ

นกวจยจากมหาวทยาลยพะเยา และ

นกวจยจากมหาวทยาลยแมฟาหลวง

ไดรบทนอดหนนการทากจกรรมสงเสรมและสนบสนนการวจย

โครงการจดการความรและถายทอดเทคโนโลยจาก

ผลงานวจยและนวตกรรม สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

ประจาปงบประมาณ 2560

Page 4: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

II

คมอการจดการความร

เรอง การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย

พมพครงท 1

จานวน 150 เลม

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ (ฉบบเพมเตม) พ.ศ. 2558

122 หนา

ISBN 978-616-455-701-7

โรงพมพ สนอกษรการพมพ 888

ตาบลรอบเวยง อาเภอเมอง จงหวดเชยงราย 57000โทร 089-4350866

Page 5: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

III

บทคดยอ

การจดการความรเรอง “การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย” มวตถประสงค 2 ขอ คอ สรางกระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลย คอ นวตกรรมนทาน ระหวางผวจยกบครผสอนในโรงเรยนตางๆ ระดบประถมในเขตพนท สพป.เชยงราย เขต 3 และ พฒนาครระดบประถมในเขตพนท สพป.เชยงราย เขต 3 ใหเขาใจและเขาถงกระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลย คอ นวตกรรมนทาน และกระบวนการวจยในชนเรยนเพอสอนออกเสยงคาศพทภาษาไทย

ผลการดาเนนงาน พบวา กระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลยม 6 ขนตอน ดงน

1. ครนกวจย/ผเขารวมโครงการเปนผแตงนทานโดยมนกเขยนอาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคด ใหการฝกปฏบตการ รวมถงใหกระบวนการทางานวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ

2. ภาษาและระดบภาษาทใชมการคดเลอกคาใหเหมาะสมกบผเรยนจากวงศพททกาหนดโดย สพฐ. และหลกการทางภาษาศาสตร เชน คลงคาศพท (Corpora/Corpus)

3. ครนกวจยใชกระบวนการ Learning Community หรอ LC (กระบวนการมสวนรวมในการเรยนร) ในการแตงนทานรวมกบนกเรยน ปราชญชาวบาน ผรเรองราวในชมชน ใหเหมาะสมกบบรบท

4. ผทรงคณวฒเปนผขดเกลา แกไขนทาน

5. ครนกวจยนานทานไปฝกออกเสยงภาษาไทยใหกบนกเรยนชนเผา นทาน 1 เรอง ฝกออกเสยง 1-2 ประเดน เชน นทานเรองท 1 ฝกออกเสยงตวสะกดภาษาไทย เชน แมกบ แมกง แมกด

Page 6: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

IV

6. คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา เผยแพรและถายทอดองคความรผานคมอ KM

สวนความเขาใจและเขาถงกระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลย คอ นวตกรรมนทาน และกระบวนการวจยในชนเรยนเพอสอนออกเสยงคาศพทภาษาไทยมมากถง 90% และนวตกรรมนทานทผสมผสานเนอหาในทองถน หรอ ภมปญญาทองถนทาใหนกเรยนชนเผาออกเสยงคาศพทภาษาไทยไดมากถง 0.5-30% ทงในการฝกออกเสยงควบกลา ตวสะกดทายคา และสระ นอกจากนนนทานยงทาใหนกเรยนเกดความเพลดเพลนในการเรยนรภาษาไทย และสามารถนาไปบรณาการกบวชาอน ๆ เชน วทยาศาสตร ไดอกดวย

ผลการวจยยงพบวา ครนกวจยมทศนคตทดตอการพฒนานกเรยนใหออกเสยงคาศพทภาษาไทยใหได ครมความพยายามในการสอน และพยายามเรยนรเพอพฒนาตนเอง และมงผลสมฤทธไปทการพฒนาผเรยนอยางชดเจน โครงการนยงไดโมเดลทครนกวจยใชสรางนวตกรรมนทานมชอวา Learning Community-Based Story-Telling Construction (LCSC) เพอใชตอยอดในโครงการพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนาทองถน โดยมสถาบนอดมศกษาเปนพเลยง (U-School Mentoring) ตอไป

Page 7: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

V

Abstract

The purposes of knowledge management entitled “The Use of Story Innovation for Thai Pronunciation Instruction” were to (1) create the process of knowledge management and to impart the technology, the story innovation between the researchers and teachers from various primary schools in the Chiang Rai Primary Educational Service Area Office 3, and to (2) develop the teachers to understand and access the knowledge management process and the technology transfer i.e. story innovation, and classroom research process for Thai vocabulary pronunciation instruction.

The operating results showed that there are six steps of knowledge management process and technology transfer.

1. Teacher-researchers participating in the project wrote a story with the assistance of operational training by the writer, professional story writer and the expert in linguistics and literature, quantitative and qualitative research.

2. The language used and register (its use) for story construction were carefully selected from the lexical resources prescribed by Office of the Basic Education Commission and linguistic principles to suit to learners.

3. The teacher- researchers employed the process of Learning Community or LC in writing stories along with students, village scholars and people who know the story in the community to suit with contexts.

Page 8: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

VI

4. The stories were revised and edited by qualified experts.

5. The stories were implemented the teacher-researchers to train ethnic students to pronounce the Thai language. Each story was practiced to pronounce in 1-2 issues. For instance, in the first story, the pronunciation practice of Thai spelling such as maae gohp (the fifth of the Eight Word Ending Protocols in Thai grammar), maae gohng (the second of the Eight Word Ending Protocols in Thai grammar) , and maae goht (the third of the Eight Word Ending Protocols in Thai grammar) was trained.

6. The School of Liberal Arts, University of Phayao publicized and imparted the body of knowledge through the KM Guidebook.

Regarding understanding and accessing the knowledge management process and technology transfer; i.e., the story innovation, and the classroom research process to teach Thai vocabulary pronunciation, the operational outcome was up to 90%.

Concerning the practices for clusters, final consonant and vowel sounds, the story innovation combining local contents or local wisdom enabled tribal students to pronounce up to 0.5-30% of Thai vocabularies.

In addition, not only the story noticeably encourages students to learn Thai but also can be applicable to other subjects such as sciences.

Page 9: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

VII

Findings revealed that teacher researchers’ attitudes are positive for developing students’ ability to pronounce Thai lexes. An attempt at teaching and learning for self-development together with determination for student development had been clearly made by the teacher.

The project still obtained the Model, employed by the teacher researchers to create the story innovation, called Learning Community-Based Story-Telling Construction (LCSC) to be further used in the project of Education Quality development and Local Development mentored by Higher Education (U-School Mentoring).

Page 10: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

VIII

คำนำ

หนงสอคมอการจดการความรเรอง การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย น เปนหนงสอทเกดขนจากกระบวนการถายทอดเทคโนโลย และองคความรทเกดขนจากผลการดาเนนการบรณาการงานวจย บรการวชาการ ทานบารงศลปวฒนธรรม และการเรยนการสอนของหนวย RASCPE’ (Research Academic Services and Cultural Preservation Excellence Unit) สงกดคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา ทพบวา โมเดลนทานสามารถใชพฒนาการออกเสยงภาษาไทยของผเรยนในโรงเรยนทไมไดอยในเขตเมองได โดยนกวจยสงกดหนวย RASCPE’ ไดดาเนนการวจยในแนวทางนมาตงแตป 2557 จวบจนปจจบน

ในป 2560 นกวจยมหาวทยาลยพะเยาไดรวมมอกบนกวจยมหาวทยาลยแมฟาหลวง และสานกงานเขตพนทการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 (สพป.เชยงราย เขต 3) และครนกวจยสงกด สพป.เชยงราย เขต 3 ในการนาโมเดลนทานไปใชพฒนาการออกเสยงภาษาไทยในผเรยนทไมไดพดภาษาไทยเปนภาษาแรก ความรวมมอกบโรงเรยนในเขต สพป.เชยงราย เขต 3 เกดขนเนองจากเขตนเปนเขตเศรษฐกจพเศษตามนโยบายของรฐบาล ผเรยนตองใชภาษาไทยในการเรยนรวชาตาง ๆ เชน คณตศาสตร วทยาศาสตร หรอ ใชในการประกอบอาชพในพนทซงตองใชภาษาไทยในการสอสารเปนหลก

หนงสอคมอการจดการความรเรอง การใชนวตก รรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย จงเปนบนทกขนตอนทนกวจยมหาวทยาลยพะเยา นกวจยมหาวทยาลยแมฟาหลวงไดถายทอดเทคโนโลยและองคความรการใชนทานสอนออกเสยงภาษาไทยแกครนกวจยสงกดเขต สพป.เชยงราย เขต 3 จานวน 120 คน

Page 11: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

IX

หนงสอเลมน มวตถประสงคเพอขยายฐานความคด ประสบการณ

รวมถงองคความรในการใชนวตกรรมนทานในการฝกออกเสยงภาษาไทย

ใหกบผอานไดนาไปประยกตใชใหเหมาะสมกบบรบทพนท หรอ บรบทคน

หรอ บรบทการบรหารงานของหนวยงาน ฯลฯ ตอไป

คณะผวจยขอขอบคณทนอดหนนการทากจกรรมสงเสรมและ

สนบสนนการวจยโครงการจดการความรและถายทอดเทคโนโลยจากผล

งานวจยและนวตกรรม จาก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ประจาปงบประมาณ 2560 และขอขอบคณ คณศภกตต รนถา คณจฑามาส

ภมสถาน และคณนรนทร เกยวมาน ในการประสานงานโครงการเปนอยางด

รวมถง ผอานวยการสานกงานเขตพนทการประถมศกษาเชยงราย เขต 3

ดร.สายสวาท วชย และ ศกษานเทศก มนสวรรณ รจพงศ ทใหความ

อนเคราะหและเมตตาในการสนบสนนโครงการใหสาเรจลลวงไปไดตามเปา

หมายทกาหนดไว

ผณนทรา ธรานนท, ธรนช อนฤทธ,จตรลดาวรรณ ศรสนทรไท

ดารนทร อนทบทมและ ครนกวจย สพป.เชยงราย เขต 3

ธนวาคม 2560

Page 12: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

X

Preface

The handbook for knowledge management entitled “The Use of Story Innovation for Thai Pronunciation Instruction” is a book derived from the technology transferring process and body of knowledge obtained from the results of the integration of Academic Services Arts & Culture And the RASCPE under the School of Liberal Arts, the University of Phayao that found that story model can be used to improve Thai pronunciation of learners in non-urban areas. Researchers in RASCPE have conducted interdisciplinary research since the year 2014 until present.

In 2017, University of Phayao researchers collaborated with Mae Fah Luang University researchers and Chiang Rai Primary Educational Service Office 3 and its teachers in utilizing story model for Thai language pronunciation development in learners who do not speak Thai as the first language. The cooperation with schools in Chiang Rai Primary Educational Service Office 3 took place due to the special economic zone in accordance with government policy. As a result, the Thai language must be used to learn subjects such as mathematics, science or in occupations in the area, which requires the Thai language as main communication.

The handbook “The Use of Story Innovation for Thai Pronunciation Instruction” is a record of process researchers from Maefa Luang University and University of Phayao imparted the body of knowledge language in utilizing tales for instructing

Page 13: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XI

Thai pronunciation to 120 teachers under Chiangrai Primary Educational Service Office 3.

The book aims to expand ideas, experience including the body of knowledge in utilizing story innovation in Thai pronunciation practice to readers to suit with the context of place or people or administration of the agency, etc.

The research team would like to thank the research funding in performing the activity and supporting the research ‘Knowledge Management and Technology Transfer from research and Innovation Project’ by the National Research Council of Thailand (NRCT) fiscal year 2017. Our thank goes to Mr.Supakit Rintha, Miss Jutamas Phumsathan and Miss Nirintorn Kiawman for their good coordination including Dr. Saisawat Wichai, the Director of the Chiang Rai Primary Educational Service Office 3 and Miss Manasawan Rujipong for their kindness in supporting the project to achieve the goals of the project.

Phanintra Teeranon

Teeranuch Anurit

Jitladawan Srisunthornthai

Darinthorn Inthapthim and

Teacher-researchers

December 2017

Page 14: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XII

สารบญ

บทคดยอ IIIAbstract Vคานา VIIIPreface Xสารบญ XIIสารบญตาราง XIV สารบญภาพ XV

บทท 1 สถานการณปจจบน 1

บทท 2 องคความรแบบบรณาการ 5 2.1 องคความรแบบบรณาการ 5 2.1.1 วธเขยนนทานจากนกเขยนอาชพ 5 นกภาษาศาสตร และนกวรรณคด 2.1.2 หลกภาษาศาสตร (สทศาสตรและสทวทยา) 10 สาหรบครนกวจย 2.1.3 ขนตอนบรณาการวธเขยนนทาน 17 หลกภาษาศาสตร และวธวจย

บทท 3 ผสมผสานการบรหาร 31 3.1 ขนตอนการทางานระดบองคกร 31 3.2 ขนตอนการทางานระดบบคคล 33 3.3 ปจจยสนบสนนใหเกดการทางานรวมกนในโครงการ 34

Page 15: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XIII

บทท 4 รวมมอรวมใจทำงาน 45 4.1 ความสมพนธระดบบคลากรในหนวยงาน 46 4.2 ความสมพนธของการจดการความรกบนวตกรรม 48

บทท 5 สรรสรางพฒนานวตกรรม 57 5.1 นทาน ผลการวจย 57 5.1.1 ภาพสะทอนเกยวกบการใชภาษาไทยของ 57 ครผสอนภาษาไทยทเขารวมโครงการ 5.1.2 ความพงพอใจของผเรยนทมตอการใช 57 นทานเปนสอการเรยนการสอน 5.1.3 การใชนทานเพอพฒนาความสามารถของ 58 ผเรยนทมปญหาดานการอานออกเสยง 5.1.4 การสรางบทเรยนใหสอดคลองกบ 59 วฒนธรรมทองถน 5.1.5 การสรางปฏสมพนธระหวางครผสอนผาน 59 กจกรรมแลกเปลยนเรยนร 5.2 สรปผล 60 5.2.1 สรปผลการวจยของครนกวจยทใช 65 นวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย : เชงปรมาณ 5.2.2 สรปผลการวจยของครนกวจยทใชนวตกรรม 65 นทานสอนออกเสยงภาษาไทย: เชงคณภาพ 5.3 ขอเสนอแนะ 70

บรรณานกรม 72

บทท 6 เบองหลงของโครงการ 79

ภาคผนวก 89

Page 16: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XIV

สารบญตาราง ตารางท 2.1 ตวอยางตารางนาเสนอผลการวจย 28ตารางท 3.1 สงทครไดรบจากการทานทาน (ประเมนจาก 41 การเขยนสะทอนคด หรอ Reflection) ตารางท 4.1 กระบวนการทางาน 52ตารางท 5.1 สรปภาพรวมของการดาาเนนโครงการ 61 การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย ตารางท 5.2 ความแตกตางระหวางกระบวนการสรางนทาน 67 ในทองตลาดกบนวตกรรมนทานของครนกวจย

Page 17: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XV

สารบญภาพ

ภาพท 1.1 สถตเดกปฐมวย 1ภาพท 2.1 สรปองคประกอบในการแตงนทาน 9ภาพท 2.2 ระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย 12ภาพท 2.3 ระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา 13ภาพท 2.4 อวยวะหลกในการออกเสยงสระ 14ภาพท 2.5 ระบบเสยงสระในภาษาไทย 15ภาพท 2.6 ระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย 18ภาพท 2.7 ระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา 18ภาพท 2.8 ระบบเสยงสระภาษาไทย 19ภาพท 2.9 ระบบเสยงสระภาษาอาขา 19 ภาพท 2.10 ระบบเสยงวรรณยกตภาษาไทย 20ภาพท 2.11 ระบบเสยงวรรณยกตภาษาอาขา 20ภาพท 2.12 ตวอยางบญชคาศพทพนฐานทผเรยนควรรของ 22 สานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน ภาพท 2.13 ตวอยางคาศพทภาษาไทยทมเสยงมปญหา 24 สาหรบผเรยนทไมไดพดภาษาไทยเปนภาษาแม ภาพท 3.1 ความสมพนธระดบองคกร 32ภาพท 3.2 ความสมพนธระดบบคคล 33ภาพท 3.3 การสอสารในกลมไลน 36ภาพท 3.4 ทฤษฎการเปลยนแปลงทางการศกษา (Ajzen, 1991) 38ภาพท 3.5 ปจจยททาใหเกดการเปลยนแปลงตนเองของ 38 ครนกวจย (Ajzen, 1991) ภาพท 3.6 การวาดภาพ-ระบายสประกอบนทานเรอง 40 เจาหญงเมลอนของผเรยน

Page 18: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

XVI

ภาพท 3.7 นทานทผเรยนแตง 40ภาพท 3.8 นทานภาษาองกฤษทครนกวจยแตงขน 42ภาพท 3.9 คณะผวจยเปนพเลยงตรวจนทานภาษาองกฤษ 43 ทครนกวจยเปนผแตง ภาพท 3.10 นทานทผอานวยการโรงเรยนมสวนรวมแตง 44ภาพท 4.1 ขอบเขตพนท สพป. เชยงราย เขต 3 47ภาพท 5.1 โมเดล LCSC วธการสรางนวตกรรมนทาน 69

Page 19: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

1

สถานการณปจจบน1

จากการสารวจสถานการณเดกไทยดานตางๆ ดงแสดงในภาพท 1.1 พบวา เดกปฐมวยมภาวะบกพรองทางการเรยนรเพมขนจาก 13% ในป พ.ศ. 2555 เปน 30% ในป พ.ศ. 2557 (สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน, 2555, 2557)

ภาพท 1.1 สถตเดกปฐมวยทมภาวะบกพรองทางการเรยนร ป พ.ศ. 2555-2557

ผลกระทบทเกดขน คอ เดกจะมสภาวะทางอารมณตา พฒนาการดานอน ๆ ชา (hfocus, 2560) สงผลใหพอแมอาจเกดภาวะเครยดจากสถานการณน

สาเหตทเดกมพฒนาการทางการเรยนรชาลงเนองจากการอานเพอพฒนาสตปญญานอยลง ในป พ.ศ. 2551 เดกทมอายตากวา 6 ป อานหนงสอนอกเวลาเรยนเพยง 36% ซงไมถงครงหนงของจานวนเดกอายตากวา 6 ปทงหมด (สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพ

Page 20: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

2

เยาวชน, 2557) อกสาเหตหนง คอ พอแมไมไดอยกบเดก ทาใหเดกไดรบการดแลเอาใจใสนอย (สานกงานสถตแหงชาต สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และองคการยนเซฟ ประเทศไทย, 2558)

การแกปญหาพฒนาการทางการเรยนรชาของเดกทางหนง คอ การสงเสรมการอาน โดยเฉพาะการอานนทาน ซงเปนรปแบบหนงของการสงเสรมการอานทใหความเพลดเพลน อกทงยงชวยสงเสรมคณธรรมและจรยธรรมในเดกดวย (ดวงเดอน พนธมนาวน และ โกศล มคณ, 2560; นตยา วรรณกตร, 2559)

สวนแนวทางพฒนาความสามารถในการอานภาษาไทยของเดกหรอผเรยนใหมประสทธภาพทสาคญทางหนง คอ การพฒนาครใหมทงองคความรทจาเปนตอการสอนอานภาษาไทย และใหมทกษะการประยกตใชองคความรดงกลาวใหเกดประโยชนสงสดกบผเรยน เราเรยกกระบวนการนวา การจดการความร (Knowledge management) ซงเหมาะกบสงคมปจจบนทใชความรเปนฐาน และมผลงานวจยยนยน (พรพมล หรรษาภรมยโชค, 2554; Hinton, 2003; King, 2009; Ployduangrat, 2010) วา การจดการความรสามารถเชอมโยงระบบการเรยนรของบคลากรกบวธการปฏบตงานในระบบการศกษา และระบบองคกรอน ๆ ไดอยางเหมาะสม

จากสภาพปจจบนดงกลาวทาใหเกดโครงการนขน เพอเปนการถายทอดองคความรและนาวธการตาง ๆ ในการใชนทานพฒนาการออกเสยงภาษาไทยใหผเรยนระดบชนประถม ดงนน บทท 2 จงเปนการรวบรวมองคความรทงหมดทเกดขนตลอดระยะเวลาการดาเนนโครงการการจดการความรเรอง การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย บทท 3 เปนองคความรทใชในการบรหารงานโครงการและกระบวนการบรหาร บทท 4 กลาวถงวธการทางานรวมกนของภาคสวนตาง ๆ ในการจดการความร จนเกดผลสาเรจอยางมประสทธภาพ บทท 5 เปนนวตกรรมทเกดขนจากโครงการ ไดแก นทาน ผลงานวจยของคร (ครนกวจย- -เปนชอทใชเรยกครในโครงการน) และทสาคญ คอ โมเดลนวตกรรมนทานสอนอานภาษาทมชอวา Learning Community-Based Story-Telling Construction

Page 21: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

3

(LCSC) สวนบทท 6 นน กลาวถงทมาของโครงการนซงมทมาจากโครงการ 1 คณะ 1 โมเดล ของมหาวทยาลยพะเยา

ในดานความสมพนธระหวางเนอหาในบทตาง ๆ ตามแนวคดการจดการความร กลาวไดวา บทท 2 เปนการดงความร ฝงลก (Tacit knowledge) เกยวกบการบรณาการนทานและความรเรองการออกเสยงตามหลกภาษาศาสตรออกมาเปนความรชดแจง (Explicit knowledge) ดงแสดงในบทท 5 ผสมผสานกบวธการถายทอดเทคโนโลยการสรางนวตกรรมนทาน และวธการบรหารงานในบทท 3-4 เพอผอานหนงสอเลมนจกไดนาองคความรและเทคโนโลยจากการดาเนนโครงการนไปใชในการพฒนาการอานคาภาษาไทยแกเยาวชนไทยเพอกอใหเกดอรรถประโยชนสงสดตอไป

Page 22: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 23: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

5

องคความรแบบบรณาการ2

องคความรทงหมดตลอดระยะเวลาการดาเนนโครงการการจดการความรเรอง การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทยเปนองคความรฝงลกในตวของนกเขยนอาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคด ดงน

2.1 องคความรแบบบรณาการ2.1.1 วธเขยนนทานจากนกเขยนอาชพ นกภาษาศาสตร และ

นกวรรณคดองคความรในการแตงนทานทไดบรณาการองคความรของ

นกเขยนอาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคด มรายละเอยดดงน 2.1.1.1 สงทควรคานงถงกอนเขยนนทาน ลาดบแรก กอนเขยนนทานผเขยนตองอานนทานทมผแตงไว

100 เลม ตอ เดอน และตองคานงถงเดกเปนหลก ผเขยนนทานตองรวาเดกชอบอะไร ไมชอบอะไร เชน เดก ๆ ชอบคาคลองจอง (เกรก ยนพนธ, 2559 การสอสารสวนบคคล) การเขยนนทานจงควรแตงดวยคาคลองจอง

ลาดบสอง คอ นทานจะตองมความแจมชด มเอกภาพ มความเรยบงาย และมความงดงาม

ลาดบสาม สวนสาคญทสด คอ นทานตองมจดเนนทชดเจน โดยจดเนนจะม 4 สวน คอ

รปแบบ คอ การแตงเปนรอยแกว หรอ รอยกรอง หรอ กาพยยาน 11 หรอ กลอนเปลา เปนตน

เรอง หรอ แกนเรอง คอ สงทตองการจะบอกเดกคออะไร เชน สอนใหเดกรจกประหยด

รส ตองการใหเดกเกดความรสกอยางไร เชน รสกซาบซง รสกกลว ฯลฯ

Page 24: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

6

แรงกระทบ คอ ผลทตองการใหเกดขนกบพฤตกรรมของเดก เชน เมอเดกอานนทานแลวกลายเปนคนประหยดเงน

ตวอยาง เรอง กระตายกบเตา (เมองไทย, 2560)

ณ ปาใหญแหงหนง กระตายตวหนงมกชอบโออวดวาตนเปนผทวงไดเรว

ทสด อยมาวนหนงกระตายเหนเตากาลงคลานตวมเตยมอยางชา ๆ กระตายจง

หวเราะเยาะแลวพดวา “ นเจาเตา ถาเจาเดนชาอยางน แลวเมอไรจะกลบถง

บานละน” เตาจงตอบกลบไปในทนทวา “ถงขาจะเดนชา แตขากกลบถงบาน

ทกวน เรามาลองวงแขงกนมยละ แลวขาจะเอาชนะเจาใหด”

กระตายนนมนใจวาเตาไมมทางเอาชนะตนไดเปนแนจงรบคาทา วนรง

ขนสตวตางๆ กพรอมใจพากนมาดการวงแขงขนระหวางกระตายกบเตา เมอการ

แขงขนไดเรมขน กระตายวงอยางสดฝเทาเพอไปใหถงเสนชย สวนเตากพยายาม

คลานไปเรอยๆ

ในขณะทกระตายวงไปจนใกลจะถงเสนชยแลวกคดวาถงอยางไรเสยตน

กตองเปนผชนะแนนอน กระตายจงนงพกอยใตตนไมและเผลอหลบไป สวนเตา

กคลานตวมเตยมจนมาถงเสนชย กระตายเมอตนขนมากมองซายมองขวาแลวรบ

วงไปยงเสนชยดวยความเรว แตกสายเกนไปเสยแลว เพราะสตวปาทงหลายกาลง

แสดงความยนดกบเตาทเปนผชนะ

Page 25: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

7

จากตวอยางนทานเรอง กระตายกบเตา มรปแบบ เรองหรอแกนเรอง รส และแรงกระทบ ดงน

รปแบบ คอ รอยแกว เรอง หรอ แกนเรอง คอ สอนเรองความไมประมาทและมความพยายาม รส ตองการใหเดกเกดความรสกมงมนแรง กระทบ คอ เมอเดกอานนทานแลวตองการเปนคนมความมงมนทาสงใดสงหนงใหสาเรจ

2.1.1.2 วธคดสาหรบผเขยนนทาน

วธคดจากผสรางการตนเรอง กานกลวย และคณพรชย แสนยะมล (พรชย แสนยะมล, 2560) จดวาเปนกลวธททาใหนทานทเขยนขนมความนาสนใจ มดงน

คดกลบหว คอ เทคนคการคดทตรงขามกบความเปนจรง เชน แมมด เปนตวละครมภาพลกษณใจราย แตเรานามาสรางเปนแมมดใจด

จบแพะมวแกะ คอ เทคนคการคดทนาองคประกอบทไม น าจะเข ากนได มาผสมผสานกน เช น การนา Spiderman และ Ironman มาสกบ Godzilla เพอใหเกดความรสกตนเตน เราใจ เพมขน

แนะใหเลน “ถา” คอ เทคนคการถามตวเอง หรอ พดคยกบตวเอง ดวย คาถามวา ถาไมเปนแบบน เปนแบบใดไดอกบาง เพอใหเกดสงใหมๆ ทนาสนใจ เชน ถาปลาไมอยในนา จะเกดอะไรขน แลวนามาสรางองคประกอบในนทาน

เตมจนตนาการ คอ การใสจนตนาการของเดกลงไปในนทาน เพอพฒนาความคดใหเดก เชน นกมสนาเงนเปนตวแทนความสข มนจงชอวานกสนาเงนแหงความสข เปนตน

Page 26: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

8

ใหเวลากบการคด คอ การใชเวลากบการคดรปแบบ รส และแรงกระทบ ใหแจมชด มเอกภาพ เรยบงาย และงดงาม

ยมสกนดคดใหขา คอ การใสอารมณขนใหกบนทาน เพอสรางความบนเทงแกเดก

ในทางภาษาศาสตรและวรรณคด นทานจดเปนขอความประเภทหนงในสประเภทของขอความ (จนทมา องคพานชกจ, 2557) ขอความทง 4 ประเภท ไดแก ขอความทเปนเรองเลา (Narrative) เชน นทาน ตานาน ขอความโนมนาว (Hortatory) เชน คาปราศรยขอความใหปฏบต (Procedural) เชน วธทาอาหาร และขอความใหทรรศนะ (Expository) เชน บทความวชาการ

ดงนน ขอความทเปนเรองเลา หรอ นทาน จงประกอบดวยองคประกอบตางๆ

จดเรมตน หรอ การนาเรอง (Exposition) แนะนาตวละคร การเกรนบอกสถานท บอกเวลา เชน กาลครงหนง… หรอ มสนขจงจอกตวหนง…

เหตการณยวย หรอ ปมขดแยง (Inciting moment หรอ Conflict) เปนเหตการณทแสดงลกษณะขดแยงกบเหตการณประจา เชน สนขจงจอกแกลงถามดวยอบายวาไกขนเสยงไพเราะเหมอนผเปนพอไดหรอไม

จดพฒนาเหตการณ (Rising action) หรอ การเพมความขดแยง (Tension) ทาใหเกดความเครยด เชน ฉวยโอกาสในตอนนนงบคอไก

จดตงเครยด (Climax) เหตการณดาเนนมาจนถงจดตงเครยด เชน ไกจงหลอกใหสนขจงจอกรองบอกชาวบานวา ไกตวนเปนของมนมใชของชาวบาน

Page 27: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

9

จดคลคลายปญหา (Denouement หรอ Falling action) ตวละครหาทางออกได เชน สนขจงจอกรองบอกชาวบานตามทไกเเนะนา

เหตการณตอเนอง (Final suspense) เหตการณตอเนองหลงการคลคลายปญหา ไกหวเราะเยาะ

จดยตเรองราว (Resolution) หรอ การสรป (Conclusion) เชน นทานเรองนสอนใหรวา…

องคความรในการเขยนนทานจากแนวคดภาษาศาสตรและวรรณคด สามารถสรปเปนองคความรในการเขยนนทานเชงวชาการไดดงภาพท 2.1 ตอไปน

ภาพท 2.1 สรปองคประกอบในการแตงนทาน

เมอแตงนทานเรยบรอยแลว ผแตงควรมหลก 5 ต คอ ‘ต’, ‘ตด’, ‘เตม’, ‘แตง’, ‘ตรวจ’ เสรมเขามาดวย

‘ต’ หมายถง การอานทบทวนนทานทตนเองแตงขน จากนนผเขยนนทานตองรจก ‘ตด’ สวนทไมจาเปน และ ‘เตม’ สวนทขาดหายไป

Page 28: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

10

เขามาเพอใหเนอเรองสมบรณ บางครงผแตงนทานจะตอง ‘แตง’ คาในนทานเพมเตมใหจบใจเดก และทายทสด ‘ตรวจ’ หาคาสะกดผด หรอ สวนทควรปรบปรง จนแนใจ จากนนจงนาไปเผยแพร

2.1.2 หลกภาษาศาสตร (สทศาสตรและสทวทยา) สาหรบครนกวจย

หลกการทาวจยภาษาศาสตรสาหรบครนกวจย มหลกการพนฐานจากความรทางสทศาสตรและสทวทยา (Phonetics and Phonology) องคความรทครนกวจยจะตองเขาใจมดงน

2.1.2.1 ดานสทศาสตร ครนกวจยควรมองคความรพนฐานเกยวกบอวยวะทใชในการออกเสยงตาง ๆ ในภาษา โครงการนเนนทเสยงเรยง (Segments) คอ เสยงพยญชนะ (Consonants) และเสยงสระ (Vowels)

1) เสยงพยญชนะ

ภาษาตางๆในโลกน เสยงพยญชนะจะมองคประกอบ 2 สวน คอ ฐาน-กรณ (Placess of articulation) และ ลกษณะการปลอยลม (Manners of articulation)

ฐาน-กรณ

อวยวะทสาคญ คอ รมฝปาก ฟน ลน เพดานแขง และเสนเสยง อวยวะตาง ๆ เหลานจะทาหนาทเปนฐาน หรอไมกเปนกรณ

ฐาน (Passive articulators) หมายถง อวยวะททาหนาทรองรบการเคลอนทของกรณ (Active articulators) หมายถง อวยวะทมหนาทขยบไปกระทบกบกรณ ตวอยางเชน ในการออกเสยง ฟ รมฝปากลางเปนกรณ สวนฟนเปนฐาน เปนตน

ตารางระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย และภาษาอาขา ดงภาพท 2.2 และ 2.3 จงมการแบงฐาน-กรณ เปนดงน

Page 29: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

11

รมฝปาก ภาษาองกฤษเรยกวา Bilabial (bi- แปลวา 2, labial แปลวา ปาก)

รมฝปาก-ฟน ภาษาองกฤษเรยกวา Labio-dental (labio แปลวา ปาก, dental แปลวา ฟน)

ลนอยระหวางฟน ภาษาองกฤษเรยกวา Interdental (inter แปลวา ระหวาง, dental แปลวา ฟน)

ปมเหงอก ภาษาองกฤษเรยกวา Alveolar ridge

ระหวางปมเหงอก-เพดานแขง ภาษาองกฤษเรยกวา Alveo-palatal (alveo แปลวา ปมเหงอก, palatal แปลวา เพดานแขง)

ลนรว ภาษาองกฤษเรยกวา Trill (trill แปลวา รว คอ รวลน)

เพดานแขง ภาษาองกฤษเรยกวา Palatal (palatal แปลวา เพดานแขง)

เพดานออน ภาษาองกฤษเรยกวา Velar (velar แปลวา เพดานออน)

เสนเสยง ภาษาองกฤษเรยกวา Glottal (glottal หรอ vocal folds แปลวา บรเวณเสนเสยง)

Page 30: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

12

-

-

-

ภาพท 2.2 ระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย

ลกษณะการปลอยลม

ลกษณะการปลอยลม หมายถง เวลาทเราออกเสยงพยญชนะ ลมทออกจากปาก หรอ จมก มปรมาณมากหรอนอย ประกอบดวย

กก (Stops) คอ การทลมถกกกกอนออกเสยงพยญชนะ เชน เสยง ป ต ก ฏ อ ถาเสนเสยงไมสนเวลาออกเสยงกก เรยกวา เสยงไมกอง (Voiceless stop) ถามการพนลม (Aspirated stop) รวมดวยจะเปนเสยง จ ฉ ช ฌ ผ ข ค พ ฐ ถ ธ ท ฑ ภ ถาเสนเสยงสนรวมดวยเวลาออกเสยงกก เรยกวา เสยงกอง (Voiced stop) เชน บ ด ฎ

Page 31: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

13

เสยดแทรก (Fricative) คอ การกกลมทรมฝปากเลกนอย แตปลอยใหลมเลดรอดออกมาตามไรฟน ได เชนเสยง ซ ฝ ฟ ส ษ ศ ห ฮ

นาสก (Nasal) คอ การปลอยลมออกทงบรเวณปากและจมก เชน เสยง ม น ง

เปดกวาง (Approximant) คอ การปลอยลมออกในปรมาณมาก เชน เสยง ว ญ ย

ขางลน (Lateral) คอ การปลอยลมออกขางลน เชน เสยง ล

-

-

-

ภาพท 2.3 ระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา

Page 32: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

14

2) เสยงสระ

การออกเสยงสระ อวยวะหลกทใชผลตเสยงสระ คอ ลน ดงภาพท 2.4 เสยงสระทแตกตางกนแตละเสยงจะขนกบ 3 สวนตอไปน 1) การขยบขน-ลงของลน (Tongue height) 2) การเคลอนทไปขางหนา-หลงของลน (Tongue advancement) และ 3) ความสนยาวของระยะเวลาในการผลตเสยงสระ (Vowel duration)

2)1)

ภาพท 2.4 อวยวะหลกในการออกเสยงสระ

นกภาษาศาสตรนารปทรงของลนมาเปนแบบจาลองในการอธบายลกษณะการออกเสยงสระ โดยลกษณะการออกเสยงสระแบงได 3 สวน คอ การขยบขน-ลงของลน การเคลอนทไปขางหนา-หลงของลน ความสน-ยาวของระยะเวลาในการผลตเสยงสระ ดงภาพท 2.5

Page 33: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

15

อ อ อ ออ อ อ

เอะ เอ เออะ เออ โอะ โอ

แอะ แอ อะ อา เอาะ ออ

สระหนา สระกลาง สระหลง

การเคลอนทของลนไปขางหนา-หลง

สระสง

สระกลาง

สระตา

การขยบขน-ลงของลน

ภาพท 2.5 ระบบเสยงสระในภาษาไทย

การขยบขน-ลงของลน คอ การทลนขยบขน หรอ ขยบลง ถาเราออกเสยงสระแลวลนขยบขน เรยกวา สระสง เชน สระอ สระออ สระอ ถาลนขยบลง เราเรยกวา สระตา เชน สระแอ สระอา สระออ แตถาเราออกเสยงสระแลวลนอยระดบกลางระหวางสระสงกบสระตา อนประกอบดวย สระเอ สระเออ และสระโอ เราเรยกสระกลมนวา สระทลนอยระดบกลาง

การเคลอนทไปขางหนา-หลงของลน คอ การขยบลนไปขางหนาใกลรมฝปาก เชน สระอ สระเอ สระแอ การขยบลนไปขางหลงชองปาก เชน สระอ สระโอ และสระออ ถาลนอยระดบกลางระหวางหนาและหลง เรยกวาสระกลาง เชน สระออ สระเออ และสระอา

ความสน-ยาวของระยะเวลาในการผลตเสยงสระ สระในภาษาไทยจะมลกษณะสนหรอยาวได เชน สระอ – สระอ สระโอะ – สระโอ เปนตน

Page 34: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

16

2.1.2.2 ดานสทวทยา ครนกวจยจะตองมองคความรเกยวกบระบบเสยง (Sound system) และคเทยบเสยง (Minimal pairs)

ระบบเสยงหมายถงเสยงทมนยสาคญทางภาษาศาสตร เปนเสยงทผานการวเคราะหดวยวธทางสทวทยา (Phonological analysis) โดยการนาคาสองคาทมโครงสรางพยางคคลายกน มความหมายแตกตางกน แตทงสองคามความแตกตางกนทตาแหนงเสยงใดตาแหนงเสยงหนงในพยางค มาวเคราะหหาระบบเสยง

ตวอยาง ภาษาไทย

ปาก ‘mouth’

กาก ‘waste’

จากคาทงสองคาทมโครงสรางพยางคคลายกน แตมความหมายแตกตางกน คอ

C1 C3

1 p aa k

2

k aa k

มเสยงในตาแหนงแรกแตกตางกน คาแรก ตาแหนงแรก (C1) เปนเสยง p ‘ป’ คาทสอง ตาแหนงแรก (C1) เปนเสยง k ‘ก’ สวน

Page 35: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

17

เสยงในตาแหนงทสอง (V2) และตาแหนงทสาม (C3) เหมอนกนในทงสองคา คอ เปนเสยง สระอา และเสยง k ‘ก’ ตามลาดบ

นกภาษาศาสตรจะสรปวา เสยง ‘ป’ และ ‘ก’ เปนเสยงทมนยยะสาคญทางภาษาศาสตร ทาหนาทแยกความหมายของคาทงสองออกจากกน

เรยกคาทงสองคา คอ ปาก และ กาก วา คเทยบเสยง (Minimal pairs)

2.1.3 ขนตอนบรณาการวธเขยนนทาน หลกภาษาศาสตร และวธวจย

ขนตอนวธเขยนนทาน หลกภาษาศาสตร และวธวจย ม 11 ขนตอน

ขนท 1 ครนกวจยตองเปรยบเทยบระบบเสยงภาษาไทยกบระบบเสยงภาษาแมของผเรยน จากนนวเคราะหวามเสยงใดบางในระบบเสยงทมในภาษาไทย แตไมมในภาษาแมของผเรยน เสยงทไมปรากฏในระบบเสยงภาษาแมของผเรยนนนเองมกจะเปนเสยงทผเรยนไมสามารถออกเสยงได เชน เมอเปรยบเทยบระบบเสยงพยญชนะภาษาไทยกบระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา ผเรยนชนเผาอาขาจะไมสามารถออกเสยงพยญชนะทายได เนองจากระบบเสยงภาษาอาขาไมมเสยงพยญชนะทาย ดงนน ครนกวจยจงเลอกคาทมเสยงพยญชนะทายในภาษาไทย เชน ฟาก ปาก ลก กก ฯลฯ มาใหผเรยนไดฝกฝน

ระบบเสยงภาษาไทย ประกอบดวย เสยงพยญชนะตน เสยงพยญชนะทาย เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชนเดยวกบระบบเสยงภาษาอาขา ประกอบดวย เสยงพยญชนะตน เสยงพยญชนะทาย เสยงสระ และเสยงวรรณยกต ดงภาพท 2.6-2.11

Page 36: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

18

2.1.2.1 เสยงพยญชนะ

ระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย ประกอบดวย เสยงพยญชนะตนเดยว เสยงพยญชนะตนควบกลา และเสยงพยญชนะทาย (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558) ดงภาพท 2.6 น

เสยงพยญชนะ

ภาพท 2.6 ระบบเสยงพยญชนะภาษาไทย

ระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา หรอ อกอ ประกอบดวย เสยงพยญชนะตนเดยว เสยงพยญชนะตนควบกลา แตไมมเสยงพยญชนะทาย (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558) ดงน

ภาพท 2.7 ระบบเสยงพยญชนะภาษาอาขา

Page 37: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

19

2.1.2.2 เสยงสระ

ระบบเสยงสระภาษาไทย ประกอบดวย เสยงสระสน เสยงสระยาว และเสยงสระประสม (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558) ดงน

เสยงสระ

ภาพท 2.8 ระบบเสยงสระภาษาไทย

ระบบเสยงสระภาษาอาขา ประกอบดวย เสยงสระธรรมดา เสยงสระนาสกหรอเสยงขนจมก และเสยงสระประสม (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558) ดงน

ภาพท 2.9 ระบบเสยงสระภาษาอาขา

2.1.2.3 เสยงวรรณยกต

ระบบเสยงวรรณยกตภาษาไทย ประกอบดวย 5 เสยง ดงน (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558)

Page 38: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

20

เสยงวรรณยกต

ภาพท 2.10 ระบบเสยงวรรณยกตภาษาไทย

ระบบเสยงวรรณยกตภาษาอาขา ประกอบดวย เสยงกองมลม และกองเครยด (ธระพนธ เหลองทองคา, 2558) ดงน

ภาพท 2.11 ระบบเสยงวรรณยกตภาษาอาขา

ขนท 2 เลอกคาใหตรงเปา เชน ผเรยนชนเผาอาขาจะไมสามารถออกเสยงพยญชนะทายได เนองจากระบบเสยงภาษาอาขาไมมเสยงพยญชนะทาย ครนกวจยจงเลอกคาทมเสยงพยญชนะทายในภาษาไทย เชน กาก ฟาง กบ มาใหผเรยนฝกออกเสยง หรอ

ครนกวจยเลอกจากคเทยบเสยง (Minimal pairs) เชน ระบบเสยงภาษาอาขาไมมเสยงพยญชนะตนควบกลา ปล แตมเสยงควบกลา ปล ในระบบเสยงภาษาไทย จากนน ครนกวจยเลอกคเทยบเสยงทมความแตกตางกนระหวางเสยงควบกลากบเสยงไมควบกลาในตาแหนงโครงสราง

Page 39: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

21

พยางคเดยวกน เชน ในคเทยบเสยงท 1 เปนคเทยบเสยงทมเสยง ปล และ เสยง ป แตกตางกนในตาแหนงพยญชนะตน แตเสยงสระเหมอนกน เพอใหผเรยนไดฝกออกเสยง ปล กบ ป คกน คาทควรนามาใหผเรยนชนเผาอาขาฝกออกเสยงจงเปน ปลา-ปา หรอ ปลาย-ปาย ในคเทยบเสยงท 2 เปนตน

พยญชนะตน สระ พยญชนะทาย

คเทยบเสยงท 1

คเทยบเสยงท 2

ป อาปล อา

ป อา ยปล อา ย

ขนท 3 นาคาเหลานไปเชคกบคาในบญชคาศพทพนฐานทผเรยนควรร ดงภาพท 1.14 หรอ ตรวจสอบกบแบบเรยนทผเรยนใช เลอกคาทมเสยงทเลอกมาในขนทสองมาแตงนทาน เชน ในบญชคาศพทพนฐานมคาวา ปา กบ ปลา ใหเลอกทงสองคามาแตงนทาน หรอ ถาในบญชคาศพทพนฐาน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2558) มคาวา ปลก กบ ปก กใหเลอกมาแตงนทานเชนกน หรอ หากครนกวจยทราบแลววาเสยงในภาษาไทยทผเรยนชนเผาอาขามกจะออกเสยงไมได คอ เสยงพยญชนะทาย และในบญชคาศพทพนฐานกาหนดคาวา กาก กบ กาบ ครนกวจยชนเผา/อาขา คาทงสามคา คอ กาก กบ กาบ มาแตงนทานเพอใหผเรยนทเปนเดกอาขาไดฝกออกเสยง

Page 40: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

22

ภาพท 2.12 ตวอยางบญชคาศพทพนฐานทผเรยนควรรของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2558)

ขนท 4 ครนกวจยสามารถเลอกคาศพทภาษาไทยสาหรบฝกออกเสยงใหผเรยนจากงานวจยทมผทาไวแลว ดงภาพท 2.13 ครนกวจยเลอกคาสาหรบนามาแตงนทานจากงานวจยทมผทาไวแลววาเปนคาภาษาไทย

Page 41: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

23

ทผเรยนชนเผาอาขา หรอ ผเรยนชนเผาตาง ๆ ไมสามารถออกเสยงได จากภาพ ไดแกคาวา ฟาก ฝาก ฟน ฝน ฯลฯ เปนตน

Page 42: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

24

ภาพท 2.13 ตวอยางคาศพทภาษาไทยทมเสยงมปญหาสาหรบผเรยน

ทไมไดพดภาษาไทยเปนภาษาแม

ขนท 5 ครนกวจยเขยนนทานดวยหลกการทไดรบการถายทอดมา ครนกวจยสามารถแตงเนอเรองใหม หรอ ดดแปลงจากนทานอสป โดยใหบรรจคาทเลอกไวในขนทสองถงขนทหาลงไปในนทานดวย

ขนท 6 ครนกวจยแตงนทาน ดวยหลกการในขอ 1.1 สงนทานทแตงเรยบรอยแลวใหผเชยวชาญจานวน 3 คนตรวจความถกตองของภาษาและเนอหา

Page 43: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

25

ขนท 7 ครนกวจยเกบขอมลกอนเรยน หรอ กอนใชนทาน โดยสรางเอกสารสาหรบตรวจสอบคาศพททผเรยนสามารถออกเสยงและไมสามารถออกเสยงได ครนกวจยสามารถเลอกตรวจสอบเฉพาะคาศพทภาษาไทยทผเรยนไมสามารถออกเสยงได หรอ คาศพททกคาในนทานกได ครนกวจยนานทานไปใหผเรยนอานออกเสยง แลวตรวจสอบขอมลลงในเอกสารตรวจสอบรายการคาศพท ดงตวอยาง นทานเรอง หนไกรกโลก โดยครคงขวญ คานอย ตอไปน

ตวอยาง นทาน เรอง หนไกรกโลก โดยครคงขวญ คานอย โรงเรยน

อนบาลแมสาย (สายศลปศาสตร) ต.เวยงพางคา อ.แมสาย จ.เชยงราย (คงขวญ

คานอย, 2560)

Page 44: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

26

คาจากบญชคาพนฐาน ระดบชนประถมศกษาปท 11. แก 2. แกง 3. แกว 4. แกะ 5. ใกล 6. ไก 7. ไกล 8. ขยะ 9. คา 10. ชวย

เคาโครงเรอง เกยวกบสงแวดลอม

1. วนหนงนองหนไก เดนเทยวใกลรมลาธาร

เชานชางเบกบาน นาลาธารคงใสเยน

2. นองไกเดกตวนอย เฝารอคอยอยากจะเหน

นาใสไหลกระเซน หากไดเหนคงชนใจ

3. หนไกเดนเขาหา ลาธารหนาอยไมไกล

แตแลวตองตกใจ มองเหนไดแตขยะ

4. กงหอยปปลาเลา แลวพวกเจาไปไหนนะ

กลองโฟมใหญเทอะทะ ลอยเกะกะนาแขยง

5. หนไกทาหนาเศรา สายบวเราเคยทาแกง

เสยดายบวขาวแดง เคยออกแรงพายเรอเกบ

6. ลงแกะแกเดนมา เตอนไกวาระวงเจบ

หากแกวบาดตองเยบ ลงคอยเกบเปนกระจา

7. แถวนคนมกงาย แกบนไปวาใจดา

ทงกนทกเชาคา จนแมนาคลาเหมนเนา

…..

Page 45: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

27

ตวอยาง ตารางสาหรบตรวจสอบการอานออกเสยงของผเรยน

วน หนง นอง หน ไก เดน เทยว ใกล รม ลาธาร

เชา น ชาง เบกบาน

นา ลาธาร คง ใส เยน

นอง ไก เดก ตว นอย เฝา รอ คอย อยาก จะ เหน

คาทผเรยนอานออกเสยงไดถกตองใหใสเครองหมาย คาทผเรยนอานออกเสยงไมไดใหใสเครองหมาย X

X

วน หนง นอง หน ไก เดน เทยว ใกล รม ลาธาร

เชา น ชาง เบก

บาน

นา ลาธาร คง ใส เยน

นอง ไก เดก ตว นอย เฝา รอ คอย อยาก จะ เหน

ขนท 8 ครนกวจยนานทานเดยวกนนไปสอนใหเดกอานออกเสยงเปนเวลา 5 สปดาห การกาหนดระยะเวลา 5 สปดาห (สพกตร พบลย, 2559)

ขนท 9 เมอครบ 5 สปดาห ครนกวจยเกบขอมลหลงเรยน ดวยวธเแบบเดยวกบในขนทแปด จากนนบนทกขอมล

Page 46: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

28

ขนท 10 นาขอมลกอนเรยนและหลงเรยนทบนทกไวมาคานวนหาจานวนคาทผเรยนสามารถออกเสยงไดและออกเสยงไมได ดวยสตร

Y% = จานวนคาทออกเสยงไดถกตอง x 100/N

Z% = จานวนคาทออกเสยงไมได x 100/N

สรางตารางนาเสนอผลการวจย ดงตารางท 2.1

ตารางท 2.1 ตวอยางตารางนาเสนอผลการวจย

ชอ

คะแนนอานออกเสยง

กอนใชนทาน (%) หลงใชนทาน (%)คะแนน

ความแตกตาง

ดช.….. Y Y เพมขน

ดญ…... Y Y เพมขน

ดช.….. Y Y เพมขน

ดญ…... Y Y เพมขน

ดช.….. Y Y ลดลง

ดญ…... Y Y ลดลง

ดช.….. Y Y เพมขน

ดญ…... Y Y เพมขน

คาเฉลยรวม X X เพมขน

ขนท 11 ผวจยสรางรปแบบรายงานผลการวจย และโครงรางสไลดในการนาเสนองานวจยอยางงายสาหรบครนกวจย

ขนตอนการทางานทงหมดนจดเปนนวตกรรมดวยเหตผล 3 ประการ คอ

Page 47: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

29

ประการแรก การสรางนทานเกดจากการผสมผสานองคความรหลากหลายศาสตร อนไดแก ศาสตรจากประสบการตรง ศาสตรทางภาษาศาสตร และศาสตรทางวรรณคด

ประการทสอง มการนาเรองราวในทองถนมาเปนฐานคดในการแตงนทานเพอฝกออกเสยงภาษาไทย โดยครนกวจยนาเรองราวทองถน วฒนธรรมทองถนมาผสมผสานอยางลงตว

ประการทสาม ในการเลอกคาศพททใชแตงนทานอยบนพนฐานและหลกการทางภาษาศาสตร คอ การเปรยบเทยบเปรยบตางระบบเสยงภาษาแมของผเรยนกบระบบเสยงภาษาไทย จากนนจงเลอกคาศพทจากงานวจยภาษาศาสตร คาศพทจากบญชคาศพทพนฐานของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หรอ สพฐ. นบวาเปนนวตกรรมในการเลอกใชคาตามหลกการทางดานคลงคาศพท หรอ ทเรยกชอภาษาองกฤษวา Corpora หรอ Corpus ซงสอดคลองกบการท Hyland and Wong (2013) จดใหการใช Corpus เปนนวตกรรมทางการศกษา

Page 48: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 49: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

31

ผสมผสานการบรหาร3

การบรหารงานเปนสงสาคญมากในการดาเนนโครงการจดการความร เนองจากมผรวมงานหลายภาคสวน ทงในระดบองคกร และ ในระดบบคคล ซงมขนตอนการทางาน ดงน

3.1 ขนตอนการทางานระดบองคกร

โครงการการจดการความรเรองการใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย มองคกรใหญทเกยวของกบการทางาน ไดแก สานกงานเขตพนทการประถมศกษา เชยงราย เขต 3 มหาวทยาลยพะเยา มหาวทยาลยแมฟาหลวง และสานกพมพ Best for Kids ภายใตการสนบสนนทนการดาเนนงานจาก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

จากภาพท 3.1 หนวยงานกลางในการประสานงาน คอ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา ซงเปนตนสงกดของผวจย ทาหนาทเชอมโยงบคลากรในหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนใหทางานรวมกน โดยมสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตสนบสนนทนในการทางานเปนระยะเวลา 12 เดอน

รปแบบการประสานงาน

หลกในการประสานงานระดบองคกร ม 2 รปแบบ คอ การประสานงานแบบไมเปนทางการ และการประสานงานแบบเปนทางการ

การประสานงานแบบไมเปนทางการ

ผวจยใชวธประสานงานโดยเขาไปปรกษาโครงการกบผอานวยการสานกงานเขตประถมศกษาเชยงราย เขต 3 ประมาณ 3 ครง ในสถานททไมใชสถานทราชการ แตเปนรานกาแฟ รานอาหาร เปนตน

Page 50: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

32

ผวจยนาโครงการไปปรกษากบผวจยรวมสงกดมหาวทยาลยแมฟาหลวง 2 ครง ในรปแบบไมเปนทางการ เชน พดคยในรานกาแฟ เชนกน

การประสานงานแบบเปนทางการ

ผวจยมผชวยงานหลกในตาแหนงเลขานการจานวน 2 คนเลขานการจะเปนผชวยทาหนงสอเปนทางการเพอสงไปยงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ทเกยวของกบโครงการน

ในบางครง เพอใหเกดความรวดเรว เลขานการจะเปนคนออกไปสงหนงสอราชการขอความอนเคราะหจดกจกรรม ประชมกลมยอย โดยขอนบการเขารวมโครงการนเปนสวนหนงของภาระงาน ดวยตนเองทจงหวดเชยงราย

ผ วจยยงไดเขารวมประชมกบผ บรหารสถานศกษาในสงกดสานกงานเขตประถมศกษาเชยงราย เขต 3 เมอวนท 30 มนาคม 2560 ดวยตนเอง เพอแนะนาตวอยางเปนทางการ และชแจงการดาเนนโครงการ

สานกพมพ

Best for Kids

ภาพท 3.1 ความสมพนธระดบองคกร

Page 51: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

33

3.2 ขนตอนการทางานระดบบคคล

ภาพท 3.2 ความสมพนธระดบบคคล

ขนตอนการทางานระดบบคคลเปนขนตอนทมความสาคญสาหรบโครงการอยางยง ขนตอนนสนบสนนผลงานวจยของ Hyland and Wong (2013) ทกลาววา ความสมพนธสวนตวมสวนททาใหการทางานเกดขนไดโดยมอปสรรคนอยในโครงการน ผวจยและผอานวยการสานกงานเขตประถมศกษาเชยงราย เขต 3 มความสมพนธ คอ เคยเปนคร-ศษย ผวจยและผวจยรวมในมหาวทยาลยแมฟาหลวงมความสมพนธในลกษณะเคยทางานรวมกนในโครงการใหญ ๆ มา 2 โครงการ

ดงนนกอนการประสานงานอยางเปนทางการจะมการพดคยอยางไมเปนทางการกอนทกครง ซงระบบการทางานแบบนใชในทกขนตอนของการทาโครงการ

Page 52: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

34

3.3 ปจจยสนบสนนใหเกดการทางานรวมกนในโครงการ

ผลกระทบทเกดขนจากโครงการนเปนผลมาจากหลายปจจย ไดแก แหลงทน (Funding resources) ระบบการจดการ (Management system) คณะทางานทมความสามารถและมประสทธภาพ (Adequate resources) ขนตอนการสอสารทตรงไปตรงมา (Open communication process) และขนตอนรรบผดชอบ (Accountability process) สอดคลองกบปจจยท Kenny (2002) และ Hyland and Wong (2013) ไดกลาวไว

แหลงทนแหลงทนทนาเชอถอ และใหการสนบสนนกจกรรม มความสาคญ

ทาใหกจกรรมตาง ๆ สาเรจไดดวยด แหลงทนทาใหเกดการประสานงานระหวางหนวยงานระดบมหาวทยาลยทองถน ไดแก มหาวทยาลยพะเยา จงหวดพะเยา มหาวทยาลยแมฟาหลวง จงหวดเชยงราย การประสานงานระหวางมหาวทยาลยกบหนวยงานภาครฐ ไดแก สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สานกงานคณะกรรมการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 และระหวางภาครฐกบภาคเอกชน ไดแก มหาวทยาลย สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สานกงานคณะกรรมการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 และสานกพมพ Best for Kids

ระบบการจดการระบบการจดการในโครงการ ใชวธค ตรงขาม (Waters and

Viches, 2013) ไดแก ความไมเปนทางการ-ความเปนทางการ ความงาย-ความยาก การสงแบบ top down-bottom up เปนตน ระบบการจดการแบบคตรงขามน เชน

ความไมเปนทางการ-ความเปนทางการ แมวาในการจดการกจกรรมตลอดป 2560 จะมการประสานงานอยางเปนทางการในทกขนตอน เชนการออกจดหมายแจงกจกรรมจากคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา ไปถง สานกงานคณะกรรมการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 แตใน

Page 53: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

35

ขณะเดยวกน คณะทางานไดใชการประสานงานแบบไมเปนทางการอกทางหนง

ความงาย-ความยาก คณะทางานไดถายทอดองคความรและเทคโนโลย เชน วธการเขยนนทาน วธการเลอกคาศพทดวยหลกการทางภาษาศาสตร อยางงาย แตในขณะเดยวกน คณะทางานไดเพมวธทาวจย ซงมขนตอนซบซอนและมความยากสาหรบครนกวจยทเขารวมโครงการ และมแผนงานทมาจากการวางแผนเปนอยางดตลอดทงปกากบการทาวจย

การสงแบบ top down-bottom up คณะทางานมการ top down กบครนกวจยทเขารวมโครงการดวยการกาหนดวตถประสงคในการสรางนทานอยางชดเจน แตในขณะเดยวกน ครนกวจยสามารถปรบเนอหานทานใหยดหยน สอดคลองกบวฒนธรรมทองถนของตนเอง

คณะทางานทมความสามารถและมประสทธภาพ คณะทางานในโครงการน มทกษะการถายทอดองคความร และ

เทคโนโลย เปนอยางด เนองจากสวนใหญเปนนกวจยททาวจยในหวขอทเกยวของกบโครงการ นอกจากนน ในขนตอนการฝกปฏบตการเขยนนทานยงมนกเขยนนทานมออาชพ ทเปนเจาของสานกพมพมาถายทอดเทคโนโลยดวยประสบการณตรงทสงสมมากวา 30 ป

การมทรพยากรมนษยทพอดและพอเพยงกบโครงการทาใหการทางานมความราบรน และแมจะเกดอปสรรค คณะทางานสามารถแกไขปญหาใหลลวงไปได

ขนตอนการสอสารทตรงไปตรงมา ขนตอนการสอสารในโครงการนใชแนวคด Dialogue exchange

(Bakhtin, 1981; Wells, 1999) นนคอ การสอสารทงแบบตอหนา และใชเทคโนโลย

Page 54: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

36

การสอสารแบบตอหนา ในโครงการนสวนมากใชการประชมนอกรอบ พดคยเกยวกบการวางแผนงาน การปองกนปญหาทอาจจะเกดขน การแบงหนาทความรบผดชอบ และการพดคยในเชงการใหผลประโยชนกบครนกวจยทเขารวมโครงการ เพอใหเกดความสมพนธอนดระหวางกน

การสอสารดวยเทคโนโลย เชน ไลนกลม และอเมล จากการสอสารระดบนทาใหพบวาการใชการสอสารดวยไลนแบบเดยวหรออเมลมประสทธภาพมากกวาการสอสารในกลมไลน ดงภาพท 3.3 เนองจากครนกวจยจะเปดเผยความคดมากเมอสอสารแบบเดยว

ภาพท 3.3 การสอสารในกลมไลน

Page 55: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

37

ขนตอนรรบผดชอบความรรบผดชอบ หรอ Accountability หมายถง พฤตกรรมท

เหมาะสมของบคคลในฐานะสวนหนงของงาน และความรบผดชอบตอบทบาทของตนเองทมตอผอน ความรรบผดชอบนเปนสวนสาคญหนงในการบรหารงาน (บญอย ขอพรประเสรฐ, 2554) และความรรบผดชอบนทาใหเกดความไววางใจกนในการทางาน (Levitt, Janta, and Wegrich, 2008)

โครงการนไดรบการผลกดนใหเปนไปไดจากทมทมประสทธภาพ แตละคนรรบผดชอบในบทบาทและหนาทของตนเอง รวมถงสามารถทางานประสานกนเปนหนงเดยว เนองจากมความไววางใจซงกนและกน การกระทาของแตละคนในทมไดตอบสนองวตถประสงคของโครงการทตองการทาเพอครนกวจยในสงกดพนท สพป.เชยงราย เขต 3

ปจจยตาง ๆ ทกลาวมาเปนไปตามทฤษฎการเปลยนแปลงแบบผสมผสาน (Ecological) ดงภาพท 3.4 คอ มการผสมผสานระหวางการทางานระดบนโยบาย คอ ระดบบนลงลาง (Mechanistic) เชน มนโยบายพฒนาครจากรฐบาล ควบค กบการทางานในระดบบคคล ซงเปนการทางานระดบยอยหรอระดบลาง (Individual) ระหวางบคลากรในหนวยงาน ทาใหเกดการกาหนดทศนคตและพฤตกรรมของครนกวจยใหม ดงภาพท 3.5

Page 56: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

38

ภาพท 3.4 ทฤษฎการเปลยนแปลงทางการศกษา (Ajzen, 1991)

ภาพท 3.5 ปจจยททาใหเกดการเปลยนแปลงตนเองของครนกวจย (Ajzen, 1991)

Page 57: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

39

จากภาพท 3.5 การเปลยนแปลงตองเรมจากระดบความเชอ เมอความเชอเปลยน พฤตกรรมจะเปลยนแปลงตามความเชอทเปลยนไป (Ajzen, 1991) ความเชอ ประกอบดวย ทศนคต (ความเชอทมตอผลลพธ) บรรทดฐานของสงคม (ความเชอทมตอความคดเหนของผอน หรอ ความคาดหวงของสงคม) พฤตกรรม (ความเชอเกยวกบตวเอง) การเปลยนแปลงทง 3 สวนน จะนาไปสความตงใจพฒนาตนเอง และกาหนดพฤตกรรม เพอพฒนาผเรยน

ตวอยางความเชอทมตอผลลพธทเกดขนในงานวจยน ไดแก ผลการวจยเชงคณภาพในโครงการทแสดงใหเหนถงผลลพธจากการใชนทานฝกอานออกเสยงภาษาไทยใหผเรยนโดยครนกวจย พบวา ผเรยนสามารถนานทานทครนกวจยแตงขนไปฝกอานออกเสยงภาษาไทยนอกเวลาเรยน ดงภาพท 3.6 ทาใหผเรยนไดฝกความคดสรางสรรและจนตนาการ รวมถงผเรยนสามารถแตงนทานดวยตวเอง จากนนฝกอานออกเสยงและฝกเขยนภาษาไทยจากเรองทตนเองไดแตงขน เชน ภาพท 3.7

สวนตวอยางความเชอทมตอบรรทดฐานของสงคมทเกดขนในงานวจยน ไดแก ความทาทายตอบรรทดฐานของสงคมทวาครจะตองเปนผมอานาจสงการในหองเรยนแตเพยงผเดยว ผเรยนจะตองเชอฟงคร แตเมอครนกวจยและผเรยนไดแตงนทานเพอฝกอานและเขยนภาษาไทยรวมกน ทาใหเกดการยารปแบบการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ Student-centeredness เนองจากผเรยนไดฝกภาษาไทยจากเรองทแตงดวยตวเองเพมเตมจากการเรยนรจากนทานทครนกวจยเปนผแตงขน และยงสรางความสมพนธทดตอกนระหวางผเรยนและครนกวจยในชนเรยนดวย

Page 58: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

40

ภาพท 3.6 การวาดภาพ-ระบายสประกอบนทานเรอง

เจาหญงเมลอนของผเรยน

ภาพท 3.7 นทานทผเรยนแตง

Page 59: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

41

ครนกวจยบางทาน เชน ครนกวจยสงกดโรงเรยนเทอดไทย ไมไดสอนภาษาไทย แตนานทานทแตงขนเองจากโครงการนฝกอานออกเสยงใหผเรยนนอกเวลาเรยนชวงเวลาเยน สอดคลองกบผลการวจยทพบวา ครนกวจยเปนผ มความสามารถดานการสอน มเทคนคการสอน ชอบแสดงออก และมความตองการพฒนานกเรยนอยางแรงกลา จากวเคราะหแบบสะทอนคด (Reflection) ในตารางท 3.1 ครนกวจยกวา 50% ระบวานทานชวยพฒนาทงผ เรยนและตนเอง รวมถงไดใชวฒนธรรมและภมปญญาทองถนมาแตงนทานดวย

ตารางท 3.1 สงทครไดรบจากการทานทาน (ประเมนจากการเขยนสะทอนคด หรอ Reflection)

สงทได %

ความร 50.05

วธการใชภาษาและคาศพทใหเหมาะกบวย 3.84

องคประกอบของนทานวาม theme โครงสราง และตวละคร 5.13

แนวทางการสรางเนอหานทานทหลากหลาย 2.56

วธทาวจยในชนเรยน การคดวเคราะห 19.23

แนวทางการสอน 3.08

การทาสถต 7.69

การสรางนวตกรรม 8.52

ประสบการณใหม 6.40

ไดวเคราะหจดดจดดอยของตนเอง 1.28

ไดทราบปญหาและวธแกไข 1.28

ไดมมมองใหม เกดการใฝร และแรงบนดาลใจ 2.56

ไดแลกเปลยนระหวางโรงเรยนเอกชน และรฐบาล 1.28

ทศนคตของคร 43.50

ชอบ สนก ไดฟงงานวจยของเพอน 8.44

มประโยชนกบทงครและนกเรยน 7.69

นทานมผลตอการใฝเรยนรของนกเรยน 7.55

ดใจเดกๆไดนทาน 8.96

มเวลานอยเกนไปในการทาวจย 3.84

ภมใจในนทานของตนเอง 3.57

งานเยอะ เพราะครสอนเยอะ สอนไมตรงกบทจบมา 3.45

Page 60: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

42

ผลจากตารางท 3.1 ยงแสดงใหเหนความเชอทครนกวจยมตอตนเองวาสามารถสรางนวตกรรมได ครนกวจยทสอนทงวชาภาษาไทยและภาษาองกฤษ นาองคความรทไดไปประยกตแตงนทานภาษาองกฤษเพอทาผลงานวชาการของวทยฐานะ โดยมคณะผวจยเปนพเลยง ดงภาพท 3.8 และ 3.9

ภาพท 3.8 นทานภาษาองกฤษทครนกวจยแตงขน

Page 61: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

43

ภาพท 3.9 คณะผวจยเปนพเลยงตรวจนทานภาษาองกฤษ

ทครนกวจยเปนผแตง

นอกจากนน นทานยงทาใหผบรหารและครในโรงเรยนเขามามสวนรวมกนในการแตงนทาน เชน ทโรงเรยนบานปาเหมอด ผอานวยการโรงเรยนมสวนรวมในการแตงนทานสาหรบฝกออกเสยงภาษาไทยใหแกผเรยน ดงภาพท 3.10 นบวาเปนการสรางรปแบบการทางานแบบใหมในองคกร ทผบรหารไมใชแคกาหนดนโยบายแตสามารถเขามารวมปฏบตการเพอพฒนาผเรยนในโรงเรยนของตนเอง เปนการสรางความเขาใจในงานของกนและกนในองคกร

Page 62: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

44

ภาพท 3.10 นทานทผอานวยการโรงเรยนมสวนรวมแตง

สรปไดวา ปจจย 3 ประการ ไดแก ความเชอทมตอผลลพธในการใชนทาน ความเชอตอบรรทดฐานของสงคม และความเชอเกยวกบตนเองในทางบวก นาไปสความตงใจพฒนาตนเอง และกาหนดพฤตกรรมเพอพฒนาผเรยน ตามโมเดลของ Ajzen (1991) ในภาพท 3.5

Page 63: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

45

รวมมอรวมใจทำงาน4

ในบทนสะทอนภาพความรวมมอรวมใจทางาน ไมใชระหวางคณะผวจยดวยกนเทานน แตเปนความรวมมอกนทางานระหวางหนวยงาน ระหวางคณะผวจยกบครนกวจย แสดงเปนความสมพนธขององคประกอบตางๆ ในโครงการ

ยอนกลบไปเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2559 สานกงานเขตพนทการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 (สพป. เชยงราย เขต 3) ไดสงจดหมายแสดงความตองการนวตกรรมในการพฒนาการเรยนรภาษาไทยของผเรยนชนเผา เชน อาขา (อกอ) ลาห (มเซอ) ไทใหญ มง จน พมา ฯลฯ มายงคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยา เนองจากผเรยนในเขตฯตองใชภาษาไทยเปนสอกลางในการเรยนวชาตาง ๆ ในหลกสตรพนฐานระดบประถม ไดแก คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคม เปนตน รวมถงในการประกอบอาชพทตองใชภาษาไทยเปนหลกในการสอสาร

การทผเรยนไมสามารถใชภาษาไทยไดอยางมประสทธภาพสงผลตอคะแนนการทดสอบการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (Ordinary National Education Test, O-NET) รวมถงความสามารถในการประกอบอาชพ (สายสวาท วชย, 2559; สขเพญ เหรยญเกษมสกล, 2558; อนญญา นวรตน, 2555)

สรปไดวาโครงการ การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย เกดขนจากความตองการของหนวยงานการศกษาโดยตรง

โครงการการจดการความร (Knowledge management) นาองคความรทบรณาการวธการสรางนทานจากนกเขยนอาชพกบหลกการทางวรรณคดและหลกการทางภาษาศาสตร มาเผยแพรใหครในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 ไดแตงนทาน

Page 64: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

46

ดวยตนเอง ผานการเลอกคาศพทสาหรบการแตงนทานจากคาศพทพนฐานของกระทรวงศกษาธการ และคาศพททผเรยนของครแตละทานตองการฝกฝน ผสมผสานกบการเลอกคาศพทดวยองคความรทางเสยง (สทศาสตรและสทวทยา / Phonetics and Phonology) และคลงคาศพท (Corpora/ Corpus) จากนนครนานทานทแตงขนไปฝกผเรยนใหออกเสยงภาษาไทย ซงสวนใหญเปนชนเผาตาง ๆ หรอ ผเรยนสญชาตพมา และสญชาตจน ครวดผลสมฤทธทงกอนและหลงการใชนทาน เพอใหทานผอานทราบถงความสมพนธของคาสาคญในโครงการจงขอสรปนยามและความสมพนธของสวนตาง ๆ ในโครงการ ดงน

4.1 ความสมพนธระดบบคลากรในหนวยงาน

ความสมพนธระดบบคลากรในหนวยงานประกอบดวย คณะวจยมหาวทยาลยพะเยาและมหาวทยาลยแมฟาหลวง สานกงานเขตพนทการประถมศกษาเชยงราย เขต 3 หรอ สพป. เชยงราย เขต 3 และครนกวจย สงกด สพป. เชยงราย เขต 3

ขอบเขต สพป. เชยงราย เขต 3 ครอบคลม อาเภอแมจน (43 โรงเรยน) อาเภอแมสาย (34 โรงเรยน) อาเภอเชยงแสน (45 โรงเรยน) อาเภอแมฟาหลวง (23 โรงเรยน) และอาเภอดอยหลวง (45 โรงเรยน) (สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 3, 2561)

Page 65: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

47

ภาพท 4.1 ขอบเขตพนท สพป. เชยงราย เขต 3

ทมทางานเปนหวใจหลกของการทาโครงการ ความสมพนธเดมทดตอกนระหวางบคลากรทสงกดหนวยงานตางกน ไดแก มหาวทยาลยพะเยา มหาวทยาลยแมฟาหลวง ผอานวยการ สพป.เชยงราย เขต 3 รวมถงนกเขยนนทานอาชพ คอ คณพรชย แสนยะมล (พกดจ) ทาใหการทางานเปนทมเกดขน

การทางานเปนทมมองคประกอบ คอ มจดมงหมายไปทางเดยวกน พรอมอภยใหกนหากเกดความคดเหนไมตรงกน มความไววางใจกน และ

Page 66: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

48

มความรสกผกพนกน ซงการทางานเปนกลมจะไมม ในการทางานเปนกลมจะมความเกรงใจและความหางเหนในการทางานรวมกนมากกวาทม การทางานเปนทมจงทาใหเกดผลงานทสรางสรรคกวา (เนาวนตย สงคราม, 2557) นอกจากนน จากการดาเนนโครงการน ยงทาใหเหนวาการทางานเปนทมมองคประกอบทไมเหมอนกบการทางานเปนกลม คอ ทมสามารถปดจดออนและเสรมจดแขงของกนและกนไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบงานวจยของ

4.2 ความสมพนธของการจดการความรกบนวตกรรม

ความหมายของคาวา นวตกรรม มความหลากหลายและแตกตางกน ทงในเชงพาณชย เชงวทยาศาสตร ใหความหมายของคาวานวตกรรมทเหนเปนรปธรรม อาท สงประดษฐ คดคน สงใหม เชน เครองมอวดอตราการปมหวใจของหนวยกภย (CPR guide) เครองบนบนเรวกวาเสยง ฯลฯ

อยางไรกตาม นอยคนนกทจะทราบวานวตกรรมมความหมายถงแนวคดใหม กระบวนการทางาน กระบวนการสรางผลผลต อกดวย (เนาวนตย สงคราม, 2557; Hyland and Wong, 2013) ยกตวอยางเชน บรษทเดลล (Dell) ผผลตคอมพวเตอรไมไดเหนอกวาคแขงในดานเทคโนโลยแตอยางใด แตมกระบวนการขายทเหนอกวาคแขง คอ จาหนายคอมพวเตอรในลกษณะขายตรง (Direct sales) และผลตตามสเปกทลกคาสงซอ (Built-to-Order-BTO)

นวตกรรมในบรบททางภาษามผใหคาจากดความทแตกตางไปจากสาขาวชาอนๆ นอกจากจะหมายถงสงใหม สงทไมเคยมมากอน ซงเปนความหมายทเหมอนกบสาขาอนๆแลว ยงหมายถงการปฏบตการแบบใหมทนาไปใชแลวประสบผลสาเรจ Darasawang and Reinders, 2015)

คาจากดความของคาวานวตกรรมจงหมายถง สงใหมทมประโยชนกบสวนรวม ความใหมนนอาจหมายถง ผลตผลและผลตภณฑใหม หรอ

Page 67: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

49

กระบวนการใหม ทมประโยชนกบสงคมสวนรวม ดงนน ถาสงใหมนนไมมประโยชนกบสวนรวม สงนนไมใชนวตกรรม

ภายใตกระบวนการสรางสงใหมทมประโยชน (นวตกรรม) สามารถนาการจดการความรเขามาเปนสวนหนงได

พรพมล หรรษาภรมยโชค (2550) และ สานกงาน ก.พ.ร.และ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต (2548) ศกษากระบวนการจดการความรในสถานศกษาประเทศไทย พบวา กระบวนการจดการความร (Knowledge management process) เปนกระบวนการรวบรวมองคความร และเทคโนโลย จากนนนามาจดการใหเปนระบบ เพอใหบคคลทเกยวของสามารถเขาถง และนาไปประยกตใชได มรปแบบ 7 ขนตอน คอ

1) การบงชความร เปนการพจารณาวาองคกรมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร เปาหมายคออะไร และเพอใหบรรลเปาหมาย เราจาเปนตองใชอะไร ขณะนเรามความรอะไรบาง อยในรปแบบใด อยทใคร

2) การสรางและแสวงหาความร เชนการสรางความรใหม แสวงหาความรจากภายนอก รกษาความรเกา กาจดความรทใชไมไดแลว

3) การจดความรใหเปนระบบ เปนการวางโครงสรางความร เพอเตรยมพรอมสาหรบการเกบความรอยางเปนระบบในอนาคต

4) การประมวลและกลนกรองความร เชน ปรบปรงรปแบบเอกสารใหเปนมาตรฐาน ใชภาษาเดยวกน ปรบปรงเนอหาใหสมบรณ

5) การเขาถงความร เปนการทาใหผใชความรเขาถงความรทตองการไดงายและสะดวก เชน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT) Web board บอรดประชาสมพนธ เปนตน

6) การแบงปนแลกเปลยนความร ทาไดหลายวธการ โดยกรณเปน Explicit knowledge อาจจดทาเปนเอกสาร ฐานความร เทคโนโลย

Page 68: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

50

สารสนเทศ หรอกรณเปน Tacit knowledge จดทาเปนระบบ ทมขามสายงาน กจกรรมกลมคณภาพและนวตกรรม ชมชนแหงการเรยนร ระบบพเลยง การสบเปลยนงาน การยมตว เวทแลกเปลยนความร เปนตน

7) การเรยนร ควรทาใหการเรยนรเปนสวนหนงของงาน เชน เกดระบบการเรยนรจากสรางองคความร การนาความรในไปใช เกดการเรยนรและประสบการณใหม และหมนเวยนตอไปอยางตอเนอง

ทง 7 กระบวนของการจดการความรสามารถนาไปสรางคน หรอ สรางทรพยากรมนษยใหมศกยภาพในการคดสงใหม หรอ สรางนวตกรรม ได (เนาวนตย สงคราม, 2557) กลาวไดวา กระบวนการทง 7 เปนกระบวนการผลกดนใหเกดคนทมแนวคดใหม ๆ ซงนบเปนนวตกรรมไดเชนกน

ดวยโครงการวจยนมวตถประสงคเพอสงเสรมใหครภาษาองกฤษสรางนวตกรรมทเหมาะสมกบบรบทของตน และนาไปใช โดยมการประเมนผลการนาไปใชและประเมนการสะทอนคดของครกลมเปาหมาย ดงนน ความหมายของคาวานวตกรรมในงานวจยน จงหมายถง กระบวนการสรางและนานวตกรรมทคณะศลปศาสตรประสงคขยายผลโมเดลนวตกรรมนทาน จนเกดการพฒนาและการเปลยนแปลงของครกลมเปาหมายทเขารวมโครงการวจยโดยคานงถงการนานวตกรรมไปใชทเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยนนน ๆ และการนานวตกรรมไปใชวาประสบความสาเรจมากนอยอยางไร และมเหตปจจยททาใหทงประสบผลสาเรจและไมประสบผลสาเรจอยางไร

ประเดนทเกยวกบการนานวตกรรมไปใชจากภาคนโยบายไปสภาคปฏบตมขอ/ประเดนทควรพจารณาหลาย ๆ ประการ อาท นโยบาย/โครงการ/กจกรรมทกระทรวงศกษาธการสงการ เมอสภาคปฏบตแลว ไมเกดการความตอเนอง ราบรน ไมมการตดตาม อาท Brain-based learning

Page 69: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

51

ประเดนทสอง คอ การนาแนวคด ทฤษฏทไดจากตางประเทศ โดยเฉพาะชาตตะวนตก อาจไมเหมาะสมกบบรบทของไทย ระบบการศกษาและการจดการเรยนการสอน อกประเดนหนง คอการนานโยบายระดบชาตไปใชหรอไปปฏบตอยางไร และประเดนสดทาย คอ ระบบการสอบ ลกษณะขอสอบทเนนปรนย และระบบความคดของนกเรยน ผปกครอง และครทเนนผลการสอบมากกวากระบวนการเรยนร (Todd, 2015)

จากคากลาวของ Todd (2015) สะทอนใหเหนวา ไมวาจะใชวธการใด (Approach) นาไปใชอยางไร หากขาดการประเมนและตดตาม สงผลใหการนาไปใชไมวาดวยวธการใดจะไมประสบผลสาเรจ ดงนน นวตกรรมนทาน ทคณะศลปศาสตรประสงคจะขยายผลหรอนาไปใชในชมชนหรอโรงเรยนอน จงนาจะเหมาะสมกบบรบทใหมนน ๆ เนองจาก นวตกรรมนทานเกดจากกระบวนการสรางนทานทมเนอเรองจากเรองราวของชมชนใกลตวผเรยน ซงผเรยนจะสามารถเชอมโยงความคด หรอเชอมโยงความรใหมไดงายมากขน และเมอคณะศลปศาสตรนานวตกรรมไปใชควรเนนดานการประเมนและการตดตามโครงการฯ วธการ กระบวนการ อยางสมาเสมอเพอความยงยนของการนาไปใชสบไป

รปแบบกจกรรมหรอกระบวนการทางานในโครงการน ม 9 ขนตอน ดงน

Page 70: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

52

ตารางท 4.1 กระบวนการทางาน

ลาดบ กจกรรม

1 การสรางและแสวงหาความรประสานงาน และตดตอ สพป.เชยงราย เขต 3ประชมเตรยมงานประชมระดบผอานวยการโรงเรยนในเขต สพป.เชยงราย เขต 3

2 การถายทอดหลกการสรางนทานดวยประสบการณจากนกเขยนมออาชพดวยแนวคดทางวรรณคดดวยแนวคดทางภาษาศาสตร

3 การถายทอดองคความรดานสทศาสตรและวธทาวจยในชนเรยนการทาวจยเชงคณภาพการทาวจยเชงปรมาณ

4 การแบงปนแลกเปลยนความรการสอสารทางออมดวยการจดหาผเชยวชาญประเมนนทานทครนกวจยแตงขนเอง

การนาเสนองานวจยการใชเทคโนโลยในการตดตองาน

5 การเรยนร

-การสรางองคความร-การนาความรนาไปใช

6 การตดตามประเมนผล

7 การใหรางวลแกผเขารวมโครงการ

8 การจดความรใหเปนระบบจดทาคมอ KM

9 การเขาถงความร-นาคมอ KM วางบนเวบไซตหนวยงานตาง ๆ-ศนยขอมลขาวสาร

Page 71: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

53

ขนตอนท 1 ผวจยเดนทางไปประสานงานกบ สพป.เชยงราย เขต 3 และ มหาวทยาลยแมฟาหลวง วตถประสงค คอ เพอเตรยมงานจดอบรมเชงปฏบตการรวมกน 3 ฝาย ไดแก มหาวทยาลยพะเยา มหาวทยาลยแมฟาหลวง และ สพป.เชยงราย เขต 3 ภายใตโครงการทไดรบการสนบสนนจาก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต หรอ วช.

ผวจยยงไดเขารวมประชมผบรหารสถานศกษาของเขต เพอแนะนาโครงการ และขอใหโรงเรยนนบเวลาการเขารวมโครงการนเปนสวนหนงของภาระงานคร การเขารวมโครงการนถอเปนสวนหนงของกระบวนการสรางชมชนแหงการเรยนร Learning community (LC) ซงสอดคลองกบหลกเกณฑใหมทใหครเขารวมแลกเปลยนเรยนรตามงานประชมอบรมตาง ๆ และนบชวโมงการเขารวมแลกเปลยนเรยนรดงกลาวเปนภาระงานสาหรบขอตาแหนงวชาการของคร การทาเชนนเปนกลยทธหนงทผวจยใชเปนแรงจงใจใหครเขารวมเปนครนกวจยในโครงการ

ขนตอนท 2 การถายทอดหลกการสรางนทาน ดวยประสบการณจากนกเขยนอาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคด

ขนตอนท 3 การถายทอดองคความรดานสทศาสตรและวธทาวจยในชนเรยน ดวยการทาวจยเชงคณภาพและการทาวจยเชงปรมาณ

ขนตอนท 2 และ ขนตอนท 3 เปนไปตามหลกการคตรงขามในการทางาน คอ ในขนตอนท 2 มความงายระหวางการฝกปฏบตการ แตในขนตอนท 3 มความยากสาหรบครนกวจย แตทงสองขนตอนเปนสวนผสมทผสานกนอยางลงตวในการดาเนนงาน

ขนตอนท 4 การแบงปนแลกเปลยนความร ขนตอนนเกดขนตงแต

เรมโครงการ ทงคณะผวจยและครนกวจยตางไดแบงปนความรระหวางกน

เชน ในการตดตอประสานงานขอความรวมมอเขารวมโครงการ ในระหวางการฝกปฏบตการ

Page 72: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

54

ขนตอนนยงรวมการสอสารทางออมดวยการจดหาผเชยวชาญ

ประเมนนทานทครนกวจยแตงขนเอง การใชระบบเพอนครในโรงเรยน

เดยวกนชวยเหลอกนในการสรางนทาน

จากนน ผวจยไดจดเวทการนาเสนองานวจยใหกบครนกวจยเพอ

สรางการเรยนรระหวางกน ซงเปนไปตามกลยทธ LC อยางยงยน (เสถยร

อวมพรหม, 2560)

ขนตอนท 5 การเรยนรรวมกน หมายถง หลงจากการดาเนนกจกรรม คณะผวจยไดเวนระยะเวลา เพอใหทงคณะผวจยและครนกวจยไดตกผลกในสงทไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน

ขนตอนท 6 การตดตามประเมนผลการนาองคความรไปใช ในขนน คณะผวจยใชแนวคดการศกษากบการพฒนาอยางยงยน (Education for sustainable development) (กาญจนา เงารงส, 2560) ซงมองคประกอบ คอ

1) การเรยนรตองประกอบดวย องคความรทสรางปญญาในการแกปญหา ทนตอเหตการณปจจบน มครอบครวและชมชนเปนฐานในการสราง

2) ครเปนตนแบบ ผเรยนมความคดวเคราะหและสรางสรรค มจตวญญาณสรางคนรนตอไป

3) สงคมเปนสงคมปญญา มการศกษาตลอดชวต มการพงพากนดานเศรษฐกจแบบกลยาณมตร

ขนตอนท 7 การใหรางวลแกผเขารวมโครงการ

ขนตอนท 8 การจดการความรใหเปนระบบ ขนตอนนมการจดทาคมอ KM เพอนาเผยแพรใหกบครนกวจยในโครงการ รวมถงบคคลทสนใจทจะนาโมเดลทไดจากโครงการนไปใช

Page 73: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

55

ขนตอนท 9 การเผยแพรคมอ KM เพอตอยอดการทางานใหกบนกวจย นกวชาการ และบคคลทสนใจ ตอไป

ผลจากการตดตามการนาองคความรไปใชทง 9 ขอขางตน นบวาสอดคลองกบแนวคดการศกษากบการพฒนาอยางยงยน (กาญจนา เงารงส, 2560) คอ

1) องคความรในการเขยนนทานไดถกผสมผสานกบเรองราวใน

ชมชน และภมปญญาชาวบานในบรบทของโรงเรยนแตละโรงเรยน เพอฝกออกเสยงภาษาไทยใหกบผเรยน นบไดวามชมชนเปนฐานในการสรางความร

2) ครเปนตนแบบในการนาเรองราวในนทานมาฝกอานออกเสยง

ภาษาไทย และไดสงตอสมรรถนะนไปยงผเรยน ผเรยนสามารถแตงนทานไดเองเพอฝกอานออกเสยงภาษาไทย ผลการดาเนนโครงการทาใหคณะ

ผวจยเหนวาควรมการนาวธการเขยนนทาน หรอ นวตกรรมนทานทมชอวา

วา Learning Community-Based Story-Telling Construction

(LCSC) ไปขยายผลใหกบทงครและผเรยนในพนทอน ๆ เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะการอานและการเขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ รวมถง

พฒนาจนตนาการและความคดสรางสรรค

องคความรและเทคโนโลยของคณะผวจยทงหมดนาไปสการเปน “พเลยงดานวชาการ” ใหกบครนกวจยในโครงการ และครนกวจยไดนา

ไปประยกตใชใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของตนเอง การทางานรวมกนแบบนนบวาเปนการพงพากนแบบกลยาณมตรอกทางหนง

Page 74: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 75: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

57

สรรสรางพฒนานวตกรรม5

ในสวนนเปนผลงานทเกดขนจากการดาเนนโครงการ การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย ไดแก นทาน ผลงานวจย และ โมเดล Learning Community-Based Story-Telling Construction (LCSC)

5.1 นทาน ผลการวจย

5.1.1 ภาพสะทอนเกยวกบการใชภาษาไทยของครผสอนภาษาไทยทเขารวมโครงการ

จากการตรวจนทานทคณครสงมาให ทาใหเหนปญหาดานการใชภาษาไทยของครผสอนทงดานรปแบบ ภาษา และเนอหา เชน การแตงนทานรอยกรองโดยขาดคาสมผสตามทกาหนดไวในฉนทลกษณ การสะกดคา การเวนวรรค การเลอกใชคาศพททไมตรงความหมาย เนอหาของนทานบางเรองไมไดสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหแกผเรยน จากปญหาเหลานประกอบกบการไดพดคยกบคณคร ทาใหทราบวา บางโรงเรยนขาดแคลนครผสอนภาษาไทย ดงนนจงมอบหมายใหครทสอนวชาอนมารบผดชอบสอนวชาภาษาไทย สงผลใหเกดปญหาดงทกลาวขางตน ซงจากสภาพทเปนอย ณ ขณะนอาจสงผลตอเนองไปยงผเรยนทอาจไมไดรบขอมลหรอเนอหาทถกตองในบางเรอง

5.1.2 ความพงพอใจของผเรยนทมตอการใชนทานเปนสอการเรยนการสอน

จากการนาเสนอผลงานของคณครประกอบกบการทผ วจยมโอกาสสอบถามคณคร ทาใหทราบวา ไมวาจะเปนผเรยนชนประถมศกษาหรอมธยมศกษาตางพงพอใจทผสอนนานทานมาใชในการสอนภาษา อาจ

Page 76: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

58

เปนเพราะนทานมเนอหาทเขาใจงาย ไมซบซอน จงสามารถดงดดความสนใจของผเรยนไดเปนอยางด

5.1.3 การใชนทานเพอพฒนาความสามารถของผเรยนทมปญหาดานการอานออกเสยง

จากการนาเสนองานวจยของคณครและนกวจยนอย ทาใหเหนวา การใชนทานเปนสอการเรยนการสอนชวยผเรยนทมปญหาดานการอานออกเสยงสามารถอานออกเสยงคาทเปนปญหาไดดยงขน ดงจะสงเกตไดจากคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน และอาจนาไปตอยอดงานวจยเพอพฒนาการเรยนการสอนตอไป

ศรลกษณ กญวรรณ (2560) พบวา นทานชวยพฒนาการออกเสยงคาควบกลาภาษาไทยใหนกเรยนชนเผาได เชนเดยวกบผลการวจยของ ภษณศา สอนสกอง (2560) พบวา เมอใชนทานผสมภมปญญาทองถนคะแนนการออกเสยงคาควบกลาหลงจากใชนทานเพมขน 20-30% สอดคลองกบงานวจยของ พทธยา งามจตต (2560) ทพบวา นทานเรอง ถาปมถาปลา สอนออกเสยงคาควบกลาและคาศพทพนฐานทาใหนกเรยนชนเผาเมยนมคะแนนการอานออกเสยงเพมขน 2-26% แตมนกเรยน 2 คน คะแนนลดลง 4% เนองจากเปนเดกพเศษดงทไดกลาวไปแลว

ผลการวจยของ อมพร วสตน (2560) โรงเรยอนบาลแมฟาหลวง พบวา นกเรยนทเปนชนเผาอาขา และลาห มการออกเสยงคาควบกลาในภาษาไทยเพมขนประมาณ 31.98% นทานทสรางขนผสมผสานเรองราวในทองถน นอกจากนน นทานทสรางขนจากเรองราวในทองถนยงชวยพฒนาการออกเสยงคาทมตวสะกด เชน ผลต โขด โดด ใหกบนกเรยนดวย สอดคลองกบผลการวจยของ ศรลกษณ กญวรรณ (2560) ทพบวา นกเรยนออกเสยงตวสะกดแมกง ไดเพมขน 10-20% เชนเดยวกบแม กน และ แม กบ ยกเวนนกเรยนทเปนเดกพเศษออกเสยงไดคะแนนคงททงกอนและหลงการใชนทาน ผลการวจยสอดคลองกบผลการวจยของ อญชล ใจปนธ

Page 77: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

59

(2560) ซงไดทดลองใชนทานกบนกเรยนมธยมตน ผลการวจยของ พทธยา งามจตต (2560) อมพร วสนต (2560) กพบในลกษณะเดยวกน

งานวจยของ สพรรณ คาแควน (2560) ใชนวตกรรมนทานกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนผานศกษาสงเคราะห 2 พบเชนเดยวกนวา นกเรยนพมาสามารถออกเสยง คาทมตวสะกดเชน พษ ฝาก หลบ ไดเพมขน 0.5-2% ตรงกบผลการวจยของ ธตมา คณะด (2560) เชนกน โดยธตมา คณะด (2560) ยงเสนอแนะวาควรใชนทานทผสมผสานภมปญญาทองถนกบวชาอนๆดวย

5.1.4 การสรางบทเรยนใหสอดคลองกบวฒนธรรมทองถน

ตวอยางทเหนไดชด คอ คณครหลายทานนาสถานทตาง ๆ หรอเรองราว ภมปญญาในทองถนของตนเอง เชน ถาปลา ดอยนางนอน มาแตงเปนนทานรอยกรอง ทาใหผเรยนไดเรยนรทงภาษาและเรองราวใกลตวทนาสนใจ ซงจะสงผลใหผ เรยนเขาใจและเหนภาพไดงายยงขน สอดคลองกบขอเสนอแนะของ ธตมา คณะด (2560) ยงทวาควรใชนทานทผสมผสานภมปญญาทองถนกบวชาอนๆดวย

5.1.5 การสรางปฏสมพนธระหวางครผสอนผานกจกรรมแลกเปลยนเรยนร

จากการจดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรของโครงการและการเปดโอกาสซกถามในการนาเสนอผลงาน ทาใหครผสอนจากโรงเรยนตาง ๆ ไดมโอกาสแลกเปลยนประสบการณดานการเรยนการสอน ซงทาใหทราบถงปญหาทผสอนทานอนประสบและบางครงเปนปญหาทคลายคลงกบของตน จงทาใหทราบแนวทางแกไขปญหาทผสอนบางทานใชแลวไดผล เชน วธสอนเดกทมความบกพรองดานการเรยนร (LD: Learning disorder) การสอนนกเรยนชาวเขา การสรางบทเรยน เปนตน และอาจนาขอมลทไดจากการเรยนรไปปรบใชในการเรยนการสอนตอไป

Page 78: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

60

5.2 สรปผล

สรปผลกระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลย คอ นวตกรรมนทานระหวางผวจยกบครผสอนในโรงเรยนตาง ๆ ระดบประถมในเขตพนท สพป.เชยงราย เขต 3 ผลลพธทเกดขน ปจจยทนาไปสความสาเรจ และปญหาทควรไดรบการแกไข ดงตารางท 5.1

Page 79: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

61

รปแบ

บกจก

รรม

การถ

ายทอ

ดองค

ความ

รผล

ลพธท

เกดข

นปจ

จยทน

าไปส

ความ

สาเรจ

ปญหา

อปส

รรค

ทควร

ไดรบ

การแ

กไข

> กา

รสรา

งและ

แสวง

หา

ความ

รตาม

หลกก

ารสร

าง

นทาน

ดวยแ

นวคด

ของน

เขยน

นกภ

าษาศ

าสตร

นกวร

รณคด

> กา

รแลก

เปลย

นเรย

นรอง

ความ

รดาน

สทศา

สตรแ

ละวธ

ทาวจ

ยในช

นเรย

คร พ

ฒนา

วธกา

รแตง

นทาน

โดยใ

พนฐา

นควา

มรทบ

รณาก

ารระ

หวาง

ประส

บการ

ณจา

กนกเข

ยน ห

ลก

การท

างภา

ษาศา

สตร

และห

ลกกา

ทางว

รรณคด

พฒนา

วธกา

รเลอ

กคา

ศพทภ

าษาไ

ทยใน

การส

อนผเ

รยนไ

อยาง

ตรงจ

ด เชน

ผเรย

นชนเ

ผาอา

ขา

ผเรย

นชนเ

ผามเ

ซอ ม

ระบบ

เสยง

แตก

ตางจ

ากภา

ษาไท

ย คร

สามา

รถเป

รยบ

เทยบ

ระบบ

เสยง

ภาษา

แมขอ

งผเรยน

กบระ

บบเส

ยงภา

ษาไท

ยเพอ

เลอก

คา

ศพทบ

างคา

ศพทท

เปนป

ญหา

สาหร

ผเรย

นมาฝ

กเปน

พเศษ

กอใ

หเกด

การ

พฒนา

ตอยอ

ดเปน

นวตก

รรมน

ทาน

ทงภา

ษาไท

ย แล

ะภาษ

าองก

ฤษเพ

ฝกออ

กเสย

งภาษ

าไทย

และภ

าษา

ทศนค

ตและ

มมมอ

ง กา

รเปด

โอกา

สให

ภาคเ

อกชน

(นก

เขยน

) มห

าวทย

าลย

และผ

มสวน

เกยว

ของไดด

าเนน

โครง

การ

น โด

ยเฉพ

าะกา

รเลง

เหนถ

งประ

โยชน

ทจะเ

กดขน

กบตว

ผเรย

นของ

ผบรห

าร

ระดบ

สงใน

สพป

. เชย

งราย

เขต

3

การบ

รหาร

โครง

การ ท

มการ

ทางา

นรวม

กนทง

ในรป

แบบไ

มเปน

ทางก

ารแล

ะเปน

ทางก

าร แ

ละกา

รประ

เมนผ

ลทชด

เจน

ความ

เขมแ

ขงขอ

งทมท

างาน

และค

รนก

วจยใ

นโคร

งการ

ทมค

วามร

รบผด

ชอบ

ในหน

าทขอ

งตนเ

อง และ

มควา

มเออ

เฝอ

ซงกน

และก

นในก

ารผล

กดนใ

หโคร

งการ

ดาเน

นไปอ

ยางร

าบรน

โรงเ

รยนแต

ละโ

รงเร

ยนม

ความ

โดดเ

ดนแต

กตาง

กน

เชน

โรง

เรยน

บานส

นถน

มควา

มโดด

เดนใน

ดานก

าร

ทาเก

ษตร

โรงเรย

นสาม

ารถ

สงเส

รมให

ผเรย

นเลย

งปลา

เลยง

กบ ป

ลกผก

เพอข

าย ได

ดกวา

การพ

ฒนา

ผเรย

นดาน

วชาก

าร จงค

วรมก

ารสง

เสรม

ความ

โดดเ

ดนเฉ

พาะด

านขอ

แตละ

โรงเร

ยนคว

บคกน

ไป

ตารา

งท 5

.1 ส

รปภา

พรวม

ของก

ารดา

เนนโ

ครงก

าร “

การใชน

วตกร

รมนท

านสอ

นออก

เสยง

ภาษา

ไทย”

Page 80: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

62

รปแบ

บกจก

รรม

การถ

ายทอ

ดองค

ความ

รผล

ลพธท

เกดข

นปจ

จยทน

าไปส

ความ

สาเรจ

ปญหา

อปส

รรค

ทควร

ไดรบ

การแ

กไข

องกฤ

ษแกผ

เรยน

ชนเผ

า เปน

นวตก

รรม

นทาน

และ

งาน

วจยใ

นชนเ

รยน

ผเรย

น พฒ

นาทก

ษะกา

รอาน

ออกเ

สยง

ภาษา

ไทย

พรอม

ทจะเรย

นในร

ายวช

อนๆ

เชน

สงคม

วทย

าศาส

ตร ฯ

ลฯ

หนวย

งาน

ควา

มรวม

มอระ

หวา

ภาค

เอกช

น ส

พป

.เชยงร

าย เ

ขต

3 แล

ะมหา

วทยา

ลยใน

การพ

ฒนา

ครและ

ผเรย

นตา

มแนวช

ายแด

สอดค

ลองก

บกจ

กรรม

ในโค

รงกา

พฒนา

คณภา

พการ

ศกษา

และพ

ฒนา

ทองถ

น โด

ยมสถ

าบนอ

ดมศก

ษาเป

พเล

ยง (

U-S

choo

l M

ento

ring)

ของส

านกง

านคณ

ะกรร

มการ

การ

อดมศ

กษา

ผบรห

ารโรงเร

ยน บ

างโรงเร

ยน

ผบรห

ารมง

เนนผ

ลสมฤ

ทธกา

สอบ

O-N

ET ม

ากกว

าการ

วดผล

ระหว

างทา

ง หร

อ กา

วดพฒ

นากา

รระห

วางเร

ยนขอ

ผเรย

น ทา

ใหคร

มภาร

ะงาน

มาก

เพรา

ะตอง

ตว O

-NET

นอก

เวลา

ราชก

าร ส

งผลใ

หครไ

มม

เวลา

พฒ

นาตน

เอง

และเ

กด

ความ

กดดน

ทงผเ

รยนแ

ละคร

สอน

ดงนน

ในเชงน

โยบา

ย คว

มการ

มงเน

นทกา

รวดค

ณภา

พผ

เรยน

ทงในเ

ชงปร

มาณ

(สอ

O-N

ET) คว

บคกบ

เชงค

ณภา

เชน

ความ

สขใน

การเรย

นของ

ผเรย

น ทศ

นคตข

องผเ

รยนท

ตอกา

รจดก

ารเรยน

การส

อน

ของโรง

เรยน

Page 81: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

63

รปแบ

บกจก

รรม

การถ

ายทอ

ดองค

ความ

รผล

ลพธท

เกดข

นปจ

จยทน

าไปส

ความ

สาเรจ

ปญหา

อปส

รรค

ทควร

ไดรบ

การแ

กไข

> กา

รจดค

วามร

ใหเป

ระบบ

-จดท

าคมอ

KM

> กา

รเขา

ถงคว

ามร

-นาค

มอ K

M วาง

บน

เวบไ

ซต

> กา

รแบง

ปนแล

กเปล

ยน

ความ

-จดท

าราย

งาน

> กา

รตดต

ามแล

ะประ

เมนผ

คร ม

แหลง

เกบรว

บรวม

องคค

วาม

รทเป

นรป

ธรรม

ครท

ไมได

เขาร

วม

โครง

การส

ามาร

ถนาไ

ปตอย

อดเป

นวตก

รรมน

ทาน

และ

งานว

จยใน

ชน

เรยน

ผเรย

น พฒ

นาทก

ษะกา

รอาน

ออก

เสยง

ภาษา

ไทย

พรอ

มทจะ

เรยน

ใน

รายว

ชาอน

ๆ เชน

สงคม

วทย

าศาส

ตร

ฯลฯ แล

ะผเรยน

บางโรง

เรยน

ไดพฒ

นา

ทกษะ

การเ

ขยนผ

านกา

รแตง

นทาน

รวมก

บคร

Page 82: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

64

รปแบ

บกจก

รรม

การถ

ายทอ

ดองค

ความ

รผล

ลพธท

เกดข

นปจ

จยทน

าไปส

ความ

สาเรจ

ปญหา

อปส

รรค

ทควร

ไดรบ

การแ

กไข

กระบ

วนกา

รเรย

นการ

สอน

รปแบ

และเทค

นคกา

รพฒนา

สอนว

ตกรร

หนวยงา

น การ

ถอดบทเร

ยน

จาก

Shor

t-Te

rm P

rofe

ssio

nal

Lear

ning

Com

mun

ity ใ

นระย

เวลา

ททาง

านรว

มกนก

บภาค

เอกช

และม

หาวท

ยาลย

เปนร

ะยะเวล

า 1

ไดโม

เดลก

ารสร

างนว

ตกรร

มนทา

ชอ L

CSC

ทผสม

ผสาน

เรอง

ราวท

อง

ถนแล

ะควา

มยงย

นใน

การท

างาน

รวมก

นระห

วางห

นวยง

านกา

รศกษ

โดยม

สถาบ

นอดม

ศกษา

เปนพเล

ยง

(U-S

choo

l Men

torin

g)

รวมถ

งคะแ

นน O

-NET

ภาษ

าไทย

เพมข

น โร

งเรย

นมคว

ามพง

พอใจ

ใน

ผลสา

เรจ

Page 83: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

65

สรปผลไดวา การพฒนาครระดบประถมในเขตพนท สพป.เชยงราย เขต 3 ใหเขาใจและเขาถงกระบวนการจดการความรและถายทอดเทคโนโลย คอ นวตกรรมนทาน และกระบวนการวจยในชนเรยนเพอสอนออกเสยงคาศพท เชน คาควบกลา (กลา โกรธ เกลอ ควาย ฯลฯ) เสยงสระ (สระเอา สระเลอน อว เอย เออ) พบวา ครเขาใจและเขาถงกระบวนการจดการความรนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย ดงจะเหนไดจากผลการประเมนการจดกจกรรมทครนกวจยเขาใจและนาองคความรไปใชไดกวา 90% และสามารถนาไปทาวจยไดผลการวจยสรปได ดงน

5.2.1 สรปผลการวจยของครนกวจยทใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย: เชงปรมาณ

ผลการวจยทประมวลและสงเคราะหไดจากกวา 20 งานวจยของครนกวจยในโครงการ พบวา ในเชงปรมาณ นกเรยนชนเผา เชน อาขา เยา พมา สามารถออกเสยงภาษาไทยไดเพมขน จากการเปรยบเทยบคะแนนออกเสยงภาษาไทยหลงใชนทานกบกอนใชนทาน พบวา เพมขน 0.5-30% มนกเรยนบางคนทมคะแนนลดลง 10% เนองจากเปนเดกพเศษ มลกษณะการเรยนรชา

5.2.2 สรปผลการวจยของครนกวจยทใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย: เชงคณภาพ

ผลการวจยเชงคณภาพ พบวา ครไมเพยงแตงนทานใหผเรยน ฝกอานออกเสยง แตนาองคความรและเทคโนโลยทไดรบการถายทอดจากโครงการไปสอนใหผเรยนระดบประถมแตนทานเอง และฝกวาดภาพ ฝกอานออกเสยงดวยตนเอง ผลการวจยพบวา นกเรยนทกคนมทศนคตเชงบวกตอการใชนทาน ทาใหเกดความสนกสนานเพลดเพลน

นทานยงเปนเครองมอเชอมความสมพนธระหวางผบรหาร เชน ผอานวยการโรงเรยนกบคร บางโรงเรยนผอานวยการโรงเรยนชวยแตงนทานใหกบครทเขารวมโครงการดวยมจดมงหมายในการพฒนานกเรยน จะเหน

Page 84: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

66

ไดวานทาน โดยเฉพาะนทานทสรางขนจากเรองราวหรอภมปญญาในทองถนทาใหเกดการพฒนาการออกเสยงภาษาไทย รวมถงทศนคตทดในการเรยนรภาษาของนกเรยน เชอมความสมพนธระหวางครกบผเรยนไดอยางด

อยางไรกตาม บางโรงเรยนมนโยบายเนนการสอบ O-NET ทาใหครมภาระงานมาก รวมถงงานปฏคมตาง ๆ ทาใหครนกวจยมเวลาทาวจยนอย นอกจากนน ทศนคตของครทรสกไมชอบการวดผล การทาวจย เปนอกอปสรรคหนงของการนานทานไปใช

ผวจยพบดวยวา นอกจากนทาน บตรคา มประโยชนมากสาหรบการสอนภาษาไทยใหกบนกเรยนชนเผา ในบางโรงเรยน นกเรยนระดบประถมไมสามารถเขาใจภาษาไทยไดเลยแมแตคาเดยว เนองจากใชภาษาจนเปนหลก และผ ปกครองไมสงเสรมการเรยนร ภาษาไทยในขนสง เนองจากตองการใหนกเรยนรคาศพทพนฐานเพอคาขายเทานน นกเรยนไมเขาใจคาวา นง ยน เดน ครนกวจยตองใชบตรคาชวยในการสอสารและการสอน ดงนนนทานจงเหมาะทจะใชในบรบททนกเรยนเขาใจวลภาษาไทยแลว และนทานอาจจะไมใชเครองมอทเหมาะในการฝกออกเสยงใหเดกพเศษ ตองมเครองมออนๆ เชน ทว ภาพยนตรการตน มาประกอบดวย

ผลลพทสาคญทเกดขน คอ คะแนน O-NET ภาษาไทยระดบชนประถมศกษาปท 3 ประกาสผลสอบเมอ 25 มนาคม 2561 มคาเพมขนในโรงเรยนบานแมจน และโรงเรยนตาง ๆ โดยเปรยบเทยบป 2559-2560 อยท 5-7 โดยประมาณ และสามารถนาไปทาวจยไดผลการวจยสรปไดดงน

Page 85: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

67

ตารางท 5.2 ความแตกตางระหวางกระบวนการสรางนทานในทองตลาดกบนวตกรรมนทานของครนกวจย

นทานในทองตลาด นทานของครนกวจย

1. นกเขยน นกแตงนทานมออาชพเปนผแตงนทาน

2. ภาษาและระดบภาษาทใชเปนไปตามชอเรอง ประเดน และผอาน

3. นกเขยน นกแตงนทาน ใชแรงบนดาลใจ ประสบการณตรงจากนทานอสปหรอนทานอนๆ หรอ จากประเดนสงคม หรอนโยบายในการแตงนทาน

4. ผเขยน หรอ บรรณาธการสานกพมพเปนผขดเกลา แกไข

5. สานกพมพเปนผจดพมพ และจาหนาย

1. ครนกวจยผเขารวมโครงการเปนผแตงนทานโดยมนกเขยน นกแตงนทานมออาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคดใหการฝกปฏบตการ

2. ภาษาและระดบภาษาทใชมการคดเลอกคาใหเหมาะสมกบผเรยนจากวงศพททกาหนดโดย สพฐ. และหลกการทางภาษาศาสตร เชน คลงคาศพท (Corpora/Corpus)

3. ครนกวจยใชกระบวนการ Learning Community หรอ LC (กระบวนการมสวนรวมในการเรยนร) ในการแตงนทานรวมกบนกเรยน ปราชญชาวบาน ผรเรองราวในชมชน ใหเหมาะสมกบบรบท

4. ผทรงคณวฒเปนผขดเกลา แกไขนทาน

5. ครนกวจยนานทานไปฝกออกเสยงภาษาไทยใหกบนกเรยนชนเผา นทาน 1 เรอง ฝกออกเสยง 1-2 ประเดน เชน นทานเรองท 1 ฝกออกเสยงตวสะกดภาษาไทย เชน แมกบ แมกง แมกด

6. คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยาเปนผรวบรวม เผยแพรและถายทอดองคความร

Page 86: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

68

จากตารางท 5.2 สรปความแตกตางระหวางกระบวนการสรางนทานในทองตลาดกบนวตกรรมนทานของครนกวจยไดวา นทานทครนกวจยแตงขนมกระบวนการมสวนรวมในการเรยนรกบนกเรยน ผานเรองราวทองถน หรอ ภมปญญาชาวบาน แลวนามาแตงนทานใหเหมาะสมกบบรบท มผทรงคณวฒอยางนอย 3 คนเปนผขดเกลา ตางจากการแตงนทานในทองตลาดทนกเขยนใชแรงบนดาลใจ ประสบการณตรงจากนทานอสปหรอนทานอนๆ หรอ จากประเดนสงคม หรอ นโยบายในการแตงนทาน เชน หนวยงานรฐมอบหมายใหแตงนทานตานยาเสพตด เปนตน

สรปไดเปนโมเดลทครนกวจยใชสรางนวตกรรมนทาน ชอวา Learning Community-Based Story-Telling Construction (LCSC) ดงตอไปน

Page 87: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

69

ครนกวจยผเขารวมโครงการเปนผแตงนทานโดยมนกเขยนนทานอาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคดใหการอบรม

ภาษาและระดบภาษาทใชมการคดเลอกคาใหเหมาะสมกบผเรยนจากวงศพททกาหนดโดย สพฐ. และหลกการทางภาษาศาสตร

ครนกวจยใชกระบวนการ LC (กระบวนการมสวนรวมในการเรยนร) ในการแตงนทานรวมกบนกเรยน ปราชญชาวบาน ชมชน

ใหเหมาะสมกบบรบท

ผทรงคณวฒเปนผขดเกลา แกไขคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยาเปนรวบรวม

เผยแพรและถายทอดองคความร

พฒนาบคลากรทางการศกษา

และผเรยน โดยมสถาบนอดมศกษา

เปนพเลยง

ภาพท 5.1 โมเดล LCSC วธการสรางนวตกรรมนทาน

Page 88: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

70

จากภาพท 5.1 โมเดลวธการสรางนวตกรรมนทาน เรมจากการท ครนกวจยผเขารวมโครงการเปนผแตงนทานโดยมนกเขยน นกแตงนทานมออาชพ นกภาษาศาสตร และนกวรรณคดใหการอบรม ผสมผสานกบภาษาและระดบภาษาทใชในการแตงนทานผานการคดเลอกคาใหเหมาะสมกบผเรยนจากวงศพททกาหนดโดย สพฐ. และหลกการทางภาษาศาสตร จากนน ครนกวจยใชกระบวนการ LC (กระบวนการมสวนรวมในการเรยนร) ในการแตงนทานรวมกบนกเรยน ปราชญชาวบาน ผรเรองราวในชมชน ใหเหมาะสมกบบรบท เมอแตงนทานเรยบรอยแลวจงสงใหผทรงคณวฒเปนผขดเกลา แกไข และคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยาเปนผรวบรวม เผยแพรและถายทอดองคความร ผลลพธทไดจากกระบวนการนเปนการพฒนาคณภาพบคลากรทางการศกษาและผเรยน โดยมสถาบนอดมศกษาเปนพเลยง

คณะศลปศาสตรไดนาโมเดลในภาพท 5.1 ไปตอยอดในโครงการพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนาทองถน โดยมสถาบนอดมศกษาเปนพเลยง (U-School Mentoring) ประจาป 2560 ของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา การดาเนนโครงการนคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยามอบหมายให ผชวยศาสตราจารย ดร.คมกฤช ตาชม และคณะ รบผดชอบการใชนวตกรรมนทานพฒนาการอานภาษาไทยและภาษาองกฤษใหกบครนกวจยในพนทจงหวดพะเยา รวมจานวนโรงเรยนทเขารวมโครงการน 20 โรงเรยน จานวนครนกวจยจานวน 40 คน และในป 2561 สานกงานคณะกรรมการอดมศกษาไดเพมงบประมาณใหขยายผลการใชโมเดลนกบครนกวจยในพนทจงหวดพะเยาอกกวา 100 คน

5.3 ขอเสนอแนะ

ผลการดาเนนโครงการทาใหคณะผวจยเหนวาควรมการนาวธการเขยนนทาน หรอ นวตกรรมนทานทมชอวา Learning Community-Based Story-Telling Construction (LCSC) ไปขยายผลใหกบทงคร

Page 89: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

71

และผเรยนในพนทอนๆ เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะการอานและการเขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ รวมถงพฒนาจนตนาการและความคดสรางสรรค สภาพอารมณเชงบวกใหกบผเรยนใหสอดคลองกบคณลกษณะผเรยนในศตวรรษท 21

Page 90: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

72

บรรณานกรมบทความ หนงสอ เวบไซต

กาญจนา เงารงส. 2560. การศกษากบการพฒนาทยงยน. Journal of Association of Researchers 21.2: 13-18.

คงขวญ คานอย. 2560. หนไกรกโลก. เชยงราย: โรงเรยนอนบาลแมสาย.

จนทมา องคพานชกจ 2557. วาทกรรมวเคราะหเชงวพากษตามแนวภาษาศาสตร แนวคด และการนามาศกษาวาทกรรมในภาษาไทย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ดวงเดอน พนธมนาวน และ โกศล มคณ. 2560. พฒนาจตใจเชงบวก ดวยนทานแนวใหม: ผลตผลทางวชาการการประชมสมมนา เรอง “การพฒนาจตใจเดกไทยดวยนวตกรรมนทาน” วนจนทรท 21 สงหาคม 2560 เวลา 13.00 – 15.00 น. ณ โรงแรมรามาการเดนส กรงเทพมหานคร.

ธตมา คณะด. 2560. การใชนทานแกปญหาการออกเสยงภาษาไทย ชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนผานศกษาสงเคราะห 2. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ธระพนธ เหลองทองคา. 2558. ตนแบบฝกออกเสยงภาษาไทย (คมอคร). กรงเทพฯ: สานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

นฤมล ปราชญโยธน. 2556. คลงคาในบรบทการจดเเกบและคนคนสารสนเทศ. มหาสารคาม: อภชาตการพมพ.

นตยา วรรณกตร. 2559. วรรณกรรมสาหรบเดก. นนทบร: อนทนล.

เนาวนตย สงคราม, 2557. การสรางนวตกรรม เปลยนผเรยนใหเปนผสรางนวตกรรมจากงานวจยสการปฏบต. กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 91: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

73

บญอย ขอพรประเสรฐ. 2554. แนวทางการพฒนามาตรฐานความโปรงใสของหนวยงาน ภาครฐวารสารวทยาการจดการ 28.1: 33-48.

พรชย แสนยะมล. 2560. วธเขยนนทาน. การบรรยายในโครงการการจดการความรนวตกรรมนทานสาหรบฝกออกเสยงภาษาไทย วนท 24-26 มนาคม 2560 สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 3.

พรพมล หรรษาภรมยโชค. 2554. การศกษาสภาพการจดการความรของโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาในเขตภมภาคตะวนตก . รายงานการวจยคณะศกษาศาสตรและพฒนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตรวทยาเขตกาแพงแสน จงหวดนครปฐม.

พทธยา งามจตต. 2560. การใชนทานสอนออกเสยงภาษาไทยโรงเรยนบานถา. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ภษณศา สอนสกอง. 2560. การใชนทานแกปญหาการออกเสยงในนกเรยน ประถมศกษาปท 6. โรงเรยนบานเทอดไทย. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

เมองไทย. 2560. กระตายกบเตา. http://www.muengthai.com/กระตายกบเตา. สบคนเมอ 2 กรกฎาคม 2560.

ศรลกษณ กญวรรณ. 2560. การพฒนาศกยภาพการอาน การเขยนภาษาไทย ดวยกระบวนการใชสมพนธสารเรองเลาของนกเรยนโรงเรยนบานปาไรหลวงวทยา. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

Page 92: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

74

สานกงาน ก.พ.ร. และ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. 2548. คมอการจด

ทาแผนการจดการความร: จากทฤษฎสการปฏบต. กรงเทพฯ:

สานกงาน ก.พ.ร. และ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต.

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 3. 2561. สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 3. http://www.cr3.go.th/cr3-new/home/index.php. สบคนเมอ 5 ธนวาคม 2560.

สานกงานสถตแหงชาต สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และองคการยนเซฟ ประเทศไทย. 2558. สถานการณเดกและสตรในประเทศไทย. กรงเทพฯ : สานกงานสถตแหงชาต สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และองคการยนเซฟ ประเทศไทย.

สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน. 2555. เปดสถานการณเดกบกพรองการเรยนร “แอลด-ออทสตก-สมาธสน-เรยนรชา” พง 13% พบปญหาเดกไทยกวา 9 แสน มสญญาณบกพรองการเรยนรแตไมถกคดกรอง สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.) http://www.qlf.or.th/Home/Contents/530. สบคนเมอ 17 มกราคม 2561.

สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน. 2557. รกการอาน ฐานสงคมเรยนร. สานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.).

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2558. บญชคาศพทพนฐานทใชในการเรยนการสอนภาษาไทย. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.

Page 93: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

75

สขเพญ เหรยญเกษมสกล. 2558 การพฒนาทกษะการอานออกเสยงโดยการใชนทานของนกเรยน ชนประถมศกษาป ท 2/9. รายงานการวจย โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม.

สพกตร พบลย. 2559. Research-based learning. เอกสารประกอบการบรรยายเรอง Research-based learning ณ โรงแรม KM วนท 4-5 กรกฎาคม 2559.

สพรรณ คาแขวน. 2560. การใชนวตกรรมนทานฝกออกเสยงคาทมตวสะกดในโรงเรยนผานศกษาสงเคราะห. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

เสถยร อวมพรหม. 2560. แนวทางการสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ. อทยธาน: เสถยร อวมพรหม.

อนญญา นวรตน, 2555. ผลการใชสอแผนผงความคดและกจกรรมชวยสรางเทคนคการสอนนกเรยนชนประถมศกษาชนปท 4 โรงเรยนบานแมปง อาเภอพราว จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระ หลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการความรวทยาลยศลปะ สอ และเทคโนโลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

อญชล ใจปนธ. 2560. ผลของการใชนทานพฒนาการอานออกเสยงของนกเรยนชน ม.2 โรงเรยนดงเจนวทยาคม. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

อมพร วสนต. 2560. การใชนทานแกปญหาการออกเสยงภาษาไทย โรงเรยอนบาลแมฟาหลวง. รายงานการวจย โครงการการจดการความร การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

Page 94: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

76

Ajzen, I. 1991. Attitudes, personality, and behavior. Milton: Keynes: Open University Press.

Bakhtin, M. M. 1981. The dialogic imagination: four essays. (Trans. C. Emerson and M. Holquist) Austin: University of Texas Press.

Baregheh, A., J. Rowley, and S. Sambrook. 2009. Towards a multidisciplinary definition of innovation. Management Decision 47. 8: 1323-1339.

Darasawang, P. and H. Reinders. 2015. Innovation in language learning and teaching: the case of Thailand. Palgrave Macmillan: Hampshire. UK.

hfocus. 2560. 28 องคกร สานพนธกจพฒนาการอานเดกปฐมวยคลาย

ปมวกฤตพฒนาการดานภาษา. https://www.hfocus.org/

content/2018/02/15408. สบคนเมอ 12 มกราคม 2561.

Hinton, B. 2003. Knowledge management and communities of practice: an experience from Rabobank Australia and New Zealand. https://www.ifama.org/publications/journal/vol5/v5I3.aspx . Retrieved 6. October 2017.

Hyland, K. and L. L. C. Wong (eds). 2013. Innovation and change in English language education. Oxon: Routledge.

Johannessen, J-A, B. Olsen, and G. T. Lumpkin. 2013. Innovation as newness: what is new, how new, and new to whom?. European Journal of Innovation Management 4. 4: 20-31.

Page 95: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

77

Kennedy, C. 2013. Models of change and innovation. In K. Hyland and L. L. C. Wong (ed), Innovation and change in English language education. Oxon: Routledge.

Kenny, J. 2002. Managing innovation in educational institutions. Australian Journal of Educational Technology 18.3: 359-378.

King, W. R. 2009 Knowledge management and organizational learning. Annuals of Information System 43-13: 3-13.

Levitt, R., B. Janta and K. Wegrich. 2008. Accountability of teachers: literature review. Prepared for the General Teaching Council England, Technical Report, Rand Europe.

Ployduangrat, J. 2010. The development of knowledge management system for teachers in basic educational school. Journal of Humanities and Social Sciences 2.1: 18-31

Rimm-Kaufman, S. E. and L. Sandilos. 2015. Improving students’ relationships with teachers to provide essential support for learning. http://www.apa.org/education/k12/relationships.aspx http://osm.ldd.go.th/web_forest/web_forest/images/Image_Tambol/Index_CHR.gif, Retrieved 15 January 2018.

Simser, J. I. 1993. Auditory-verbal intervention: infants and toddlers. Volta Review 95.3: 217-229.

Page 96: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

78

Todd, R. W. 2015. National-level educational innovations in Thailand. in P. Darasawang and H. Reinders (eds.), Innovation in language learning and teaching: the case of Thailand. Palgrave Macmillan: Hampshire. UK.

Waters. A. and M. L. C. Viches, 2013. The management of change. In K. Hyland and L. L. C. Wong (eds.), Innovation and change in English language education. London: Routledge.

Wells, G. 1999. The zone of proximal development and its implications for learning and teaching. In G. Wells (ed.), Dialogic inquiry: Towards a sociocultural practice and theory of education, 313-334. Cambridge: Cambridge University Press.

สมภาษณ

เกรก ยนพนธ. สมภาษณ, 2 กมภาพนธ 2559.

สายสวาท วชย. สมภาษณ, 8 พฤษภาคม 2559.

Page 97: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

79

เบองหลงของโครงการ6

ในปงบประมาณ 2554-2557 คณะศลปศาสตรไดดาเนนโครงการ 1 คณะ 1 โมเดล ตามพนธกจดานบรการวชาการตามปณธานมหาวทยาลยพะเยาทวา “ปญญาเพอความเขมแขงของชมชน” โดยมอาจารยและนสตในหลกสตรพฒนาสงคมและรฐศาสตรเปนผ ดาเนนการ ตอมาในปงบประมาณ 2558 เปนชวงทคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยพะเยาไดรบทนวจยพฒนาทองถน หรอ ABC ของสานกงานกองทนสนบสนนการวจย ในระยะทสองนคณะศลปศาสตรปรบระบบและกลไกในการดาเนนงานพนธกจ 3 ดาน ไดแก ดานวจย บรการวชาการ และทานบารงศลปวฒนธรรมใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรมหาวทยาลยพะเยา ป พ.ศ. 2558 – 2561 และใหสอดคลองกบโครงการ 1 คณะ 1 โมเดล จงไดจดตงหนวยงานระดบคณะภายใตชอ “หนวยความเปนเลศทางการวจย การบรการวชาการ และการทานบารงศลปวฒนธรรม (RASCPE Unit)” เพอขบเคลอนใหคณาจารยและนกวจยคณะศลปศาสตรใหดาเนนงานวจยในลกษณะการบรณาการพนธกจทง 3 ดานเขาดวยกน รวมไปถงการบรณาการกบการเรยนการสอนเพอพฒนาอตลกษณของนสตคณะศลปศาสตร (ELOs) ทวา “มจตบรการ ชานาญภาษา สรางสรรคปญญา พฒนาชมชน” ดงแสดงตาราง 6.1 พฒนาการดานระบบความคดในการบรณาการพนธกจ อนประกอบดวย นโยบาย และวธการบรหารจดการ ในวธการบรหารจดการประกอบดวย ระบบและกลไก งบประมาณ และการบรหารทรพยากรบคคล

Page 98: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

80

ตาราง 6.1 พฒนาการดานระบบความคดในการบรณาการพนธกจ

ดานชวงแรก

ปงบประมาณ 2554 - 2557

ชวงทสองปงบประมาณ

2558

ชวงทสามปงบประมาณ

25591. นโยบาย -ด า เ น น ง า น ต า ม

พนธกจดานบรการวชาการใหสอดคลองก บ ป ณ ธ า นมหาวทยาลยพะเยา-ดาเนนงาน/โครงการ 1 คณะ 1 โมเดล (อาจารยและนสตในหลกสตรพฒนาสงคมและรฐศาสตรเปนผดาเนนการและเขารวมโครงการ ดวยมความชานาญและความถนดในการลงชมชนมากกวาศาสตรในสายวชาภาษา)

-ดาเนนงานตามแผนกลยทธมหาวทยาลยพะเยา กลมเอกลกษณ ซงเนนการบรณาการดานการวจย บรการวชาการ และทานฯ เขาดวยกน-ดาเนนงาน/โครงการ 1 คณะ 1 โมเดลใหเปนเนอเดยวกบการ บรณาการฯ ตามแผนกลยทธ-ปรบระบบความคดเพอพฒนาระบบ/กลไกในการดาเนนงานทเนนการบรณาการฯ ตามแผนกลยทธเพอสรางความย งยนภายใตแนวคด “ศลป ภาษา พาทวร”

- ม ก า รปร บ แผนก ล ย ท ธ ค ณ ะศลปศาสตรดานวจย บรการวชาการและทานฯ จากเดม ดาเนนงานทง 3 พนธกจภายใตแนวคด “ศลป ภาษา พาทวร” เปน “ศลป ภาษา พฒนาสงคม”- มการดาเนนงานโดยนา ELOs คณะศลปศาสตร มาสงเสรมอตลกษณของน ส ต และพฒน าคณ า จ า ร ย แ ล ะบคลากรคณะ- นาการแลกเปลยนเรยนรและถอดบทเร ย นคว าม ส า เ ร จและการสะทอนคดของคณาจารย/นกวจยเพอนามาพฒนาปรบปรงการดาเนนงาน และเผยแพรประชาสมพนธความสาเรจนนๆ

Page 99: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

81

ดานชวงแรก

ปงบประมาณ 2554 - 2557

ชวงทสองปงบประมาณ

2558

ชวงทสามปงบประมาณ

25592. วธการบรหารจดการ

- ดา เนนงานดานบรการวชาการ ตามหลก PDCA-ปรบปรงและพฒนาระบบ /กล ไ กก า รดาเนนงานโดยนาผลการประเมนตนเอง (SAR) ทง สกอ. และ สมศ.มาพจารณา

- นอกจากการพฒนาปรบปรงการบรหารจ ด ก า ร ก า ร ด า เ น น งานดานวจย บรการวชาการ และทานฯ ตามหลก PDCA ผลประเมนตนเองแลว ยงไดนาผลทไดจากการแลกเปลยนเรยนรระหวางผรบผดชอบโครงการบรการวชาการ มาสรปและวเคราะห และไดนามาปรบปรงระบบความคดในการเร งด า เนนการสรางระบบความคดการดาเนนงานวจย บรการวชาการ และทานฯ ใหเปนเนอเดยวกน แ ล ะ เ พ อ ใ ห ช ม ช นได ใช ป ระ โยชน จ ากการดาเนนโครงการ/กจกรรม/งานวจยอยางแทจรง

- นาแนวคดและผลสาเรจการดาเนนงานจากปงบประมาณทแล วมาด า เนนการตอเพอใหเหนเปนรปธรรมมากยงขน ไดแก โครงการ1 คณะ 1 โมเดล (มคคเทศกนอยป 3 นกวจยนอย ป 2)- กระตนนกวจยหนาใหมจากสาขาวชา/หลกสตรทไมเคยเขารวมโครงการวจย/บรการวชาการใหมลกษณะบรณาการพนธกจมากยงขน

Page 100: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

82

ดานชวงแรก

ปงบประมาณ 2554 - 2557

ชวงทสองปงบประมาณ

2558

ชวงทสามปงบประมาณ

25592.1 ระบบและกลไก

- ม ห น ว ย ว จ ย ท มเจาหนาท 1 คนใหบรการทงดานวจยและบรการวชาการ-มรองคณบดและผชวยคณบด ทดแลง า น ด า น บ ร ก า รวชาการ

- มหนวย RASCPE ทมการกาหนดแนวคด วสยทศน พนธกจ สโลแกน และค ม อก ารบ รณาการฯ ในการขบเคลอนนโยบาย/แผนกลยทธใหบรรลตามเปาหมายทตงไว-มเจาหนาททาหนาทเปนเลขานการประจาหนวย RASCPE 3 คน - มรองคณบดฝายวจย, รองคณบดฝายบรการวชาการ และผ ช วยคณบดกากบดแลงานวจย บรการวชาการ และทานฯ

- มหนวย RASCPE ทมการพฒนาปรบปรงแนวคดในการดาเนนงานใหเหมาะสมกบสภาพและบรบทของคณะ และของชมชน- มเจาหนาท ทาหนาทเปนผชวยเลขานการ ประจาหนวยเพมขนอก 2 คน - มคมอบรณาการฯ (ฉบบปรบปรง)- มรองคณบดฝายวจย, รองคณบดฝายบรการวชาการ และผชวยคณบด กากบดแลงานวจย บรการวชาการและทานฯ

2.2 งบประมาณ มทงงบภายในและภายนอก

ม ท ง ง บภ า ย ใ น แล ะภายนอก

มท งงบภายในและภายนอก โดยเฉพาะอยางยงงบแผนดนทเพมใหกบการดาเนนโ ค ร ง ก า รบ ร ก า ร -วชาการ ของคณะมากเปนประวตการณ

Page 101: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

83

ดานชวงแรก

ปงบประมาณ 2554 - 2557

ชวงทสองปงบประมาณ

2558

ชวงทสามปงบประมาณ

25592.3 การบรหารท ร พ ย า ก รบคคล

ม ผ ร บ ผ ด ช อ บโครงการบ รการ วช าก า รฯ ซ ง เ ป นผ บ ร ห า ร (ผ ช ว ยคณบดฝ ายบรการวชาการ และในชวงแรก รองคณบดฝายกจการนสต เปนผรบผดชอบโครงการ 1 คณะ 1 โมเดลของคณะ และในภายหลงมคณาจารยสาขาวชาพฒนาสงคมและรฐศาสตรรวมรบผดชอบมากขน)

มนกวจยและผรบผดชอบโครงการฯ หนาใหม เพ มมาก ขนจากการจดสรรทนวจยทสอดคลองกบการบรณาการฯ

-มนกวจยหนาใหมจ า ก ส า ข า ว ช า /หลกสตรทไมเคยเขารวมโครงการวจย/บรการวชาการทมลกษณะบรณาการพนธกจ- มนสตระดบปรญาตร ท สน ใจ เข า ร วมนกว จ ยนอยปท 2 เพมมากขนและอยในลกษณะกระจายหลกสตร

จากการดาเนนงานของหนวย RASCPE ในรอบปงบประมาณ 2558–2559 ทาใหเกด Success models จานวน 2 โมเดล ซงเปนนวตกรรมนทานและนกวจยนอยทไดใชในโครงการวจยระยะท 2 อกดวย ดงรปภาพ 6.1 และ 6.2 พรอมคาอธบาย

Page 102: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

84

ภาพท 6.1 Success model นวตกรรมนทาน

ภาพท 6.1 แสดงกระบวนการพฒนา Success model นวตกรรมนทานทมววฒนาการจากการเผยแพรองคความรทไดรบจากชมชนหนงไปสชมชนหนง จากบรบทหนงไปสบรบทหนง จากนกวจยนอยรนแรกไปส นกวจยนอยรนท 2 โดยการประยกตใชกระบวนการสรางนทานจากเรองราว/ภมปญญาทองถนมาแตงนทาน/วรรณกรรมเดก เพอสงเสรมทกษะการอานของนกเรยนในชมชนบานแมคาม อาเภอเมอง จงหวดแพร เมอปการศกษา 2557 จากนน ในปการศกษา 2558 นกวจยไดทาโครงการวจยเรอง “การพฒนาศกยภาพการอาน การเขยนภาษาไทยดวยกระบวนการการใชสมพนธสารเรองเลาของนกเรยนโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนเบตตดเมน” ไดนาองคความรดานวธการสรางนทานของชมชนแมคาม ดงกลาว

Page 103: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

85

มาเปนแนวทางในการสรางนทานจากเรองราวของชนเผาเมยนทกาลงศกษาอยในโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนเบตตดเมน อาเภอปง จงหวดพะเยา ซงในการดาเนนการเกบขอมล อาท การสมภาษณปราชญชาวบาน เพอนาเรองราวมาเรยบเรยงและแตงนทาน การเลานทาน การนานทานไปใช รวมถงการวดผลสมฤทธของนกเรยนทไดจากการใชนทานลวนดาเนนการโดยนกวจยนอยรนท 1 อนง ในปการศกษาเดยวกน นกวจยนอยรนท 1 อกกลมหนงไดนาแนวคดพสอนนองในการยกระดบผลสมฤทธภาษาองกฤษในการอานภาษาองกฤษคลองของนกเรยนโรงเรยนบานแมกา อาเภอเมอง จงหวดพะเยา โดยนกวจยนอยกลมนไดฝกฝนทกษะการดาเนนการวจย การเกบรวบรวมขอมล และนาเสนอในการประกวดโครงงานนสต ณ มหาวทยาลยพะเยา เปนปแรก

จากแนวคด แนวทางและกระบวนการสรางนทานในปการศกษา 2557 และ 2558 ทผานมา นกวจยนากระบวนการสรางนทานดงกลาว ไปใชกบนกเรยนโรงเรยนบานตาพระแล อาเภอเมอง จงหวดพะเยา โดยมนสตนกวจยนอยรนท 2 เปนผนากระบวนการดงกลาวไปใชเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล และเผยแพรตพมพบทความ

Model นวตกรรมนทานจงเปนผลสาเรจของการดาเนนงานวจย บรการวชาการ ทานบารงศลปวฒนธรรม และการเรยนการสอน ทเกดขนจากการผลกดนโดยหนวย RASCPE และในปการศกษาถดไป นกวจยยงไดนานวตกรรม/องคความรทสรางองคความรรวมกบชมชน ไปประยกตใชกบชมชนอน หรอแสดงใหเหนถงแนวโนมในการขยายผลการนานวตกรรมนทานไปใชใหเกดประโยชนสงสดกบครในทองถนอน เชน โครงการการจดการความรเรอง “การใชนวตกรรมนทานสอนออกเสยงภาษาไทย” ดวยทนจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ทดาเนนการในพนทจงหวดเชยงราย และ เพอใชตอยอดในโครงการพฒนาคณภาพการศกษาและพฒนาทองถน โดยมสถาบนอดมศกษาเปนพเลยง (U-School

Page 104: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

86

Mentoring) ดวยทนจากสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ซงโครงการนดาเนนการในพนทอาเภอเมอง จงหวดพะเยา

ภาพท 6.1 ยงแสดงใหเหนวานอกจากแนวคด/วธการ/กระบวนการวจยทมการเผยแพรระหวางบรบทแลว ยงหมายถงการทนกวจยอกพนทหนงไดเผยแพรองคความรการวจยไปสนกวจยอกคนหนงเปนกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยทมแรงขบเคลอนจากนกวจยดวยกนเอง และยงเกดนกวจยนอย 2 รนจากการบรณาการรายวชาในหลกสตรระดบปรญญาตรเขากบการวจย การบรการวชาการและการทานบารงศลปวฒนธรรม นนคอ นกวจยนอยกลมหนงไดรวมโครงการวจย ABC ระยะท 2 ในการเขารวมอบรมการแตงและเลานทานจากนกเขยนนทานอาชพ (ดภาพ 6.2 ประกอบ) ไดลงพนทในการเกบรวบรวมขอมลทองถน (เผาเมยน) และนาขอมลนทานพนบานเมยนมาปรบแตงนทานใหเหมาะสมกบนกเรยนกลมเปาหมาย และดาเนนการทดสอบตามกระบวนการวจยโครงการวจย ABC ระยะท 2

สวนนกวจยนอยอกกลมหนงใชกระบวนการพสอนนองพรอมกบใชนทาน/เรองเลาทมอยแลวมาสงเสรมการอานคลองใหแกนกเรยนกลมเปาหมายในอกพนทหนง คอ ตาบลแมกา ซงเปนพนทในโครงการบาบดทกข บารงสข ประจาปงบประมาณ 2558 นสตนกวจยนอยกลมนไดฝกฝนทกษะการวจย การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล เขยนบทความและการเผยแพรทงในรปแบบโปสเตอรโครงงานนสต มหาวทยาลยพะเยา และการประชมทางวชาการระดบชาต

Page 105: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

87

ภาพท 6.2 Success model โครงการนกวจยนอย

ภาพท 6.2 แสดงกระบวนการสรางและพฒนานกวจยนอยทง 2 รนทผานมา โดยหนวย RASCPE ผลกดนแนวคดพสอนนอง (Peer-tutoring) ประชาสมพนธโครงการวจยและนานสตทมความสนใจและสมครใจเปนนกวจยนอยมาอบรมเชงปฏบตการดานการสรางนทานจากผร ผทมประสบการณ และนกวจย พรอมกบนกวจยนอยนานทานทสรางขนไปใชกบนกเรยนในโรงเรยนเปาหมาย ดาเนนการเกบรวบรวมขอมลวจย วเคราะหผล และเผยแพรตพมพผลงานวจย จนประสบผลสาเรจ โดยนกเรยนทเขารวมโครงการไดยกระดบผลสมฤทธทงการอานออกเขยนไดในภาษาไทย และภาษาตางประเทศ (ภาษาองกฤษ) หากนสตคณะศลปศาสตรสามารถพฒนาตนจากการเขารวมโครงการ/กจกรรมฯ ทมลกษณะบรณาการดงกลาว คณะศลปศาสตร จะสามารถผลตบณฑตตาม

Page 106: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

88

ทไดกาหนดอตลกษณของบณฑตไว (ELOs) ทเปนทตองการของตลาดแรงงาน สอดคลองกบการพฒนาศกยภาพของมนษยในผเรยน คร-ผสอน ผบรหารสถานศกษา ในการสงเสรม ผเรยนในศตวรรษท 21 รวมถง ASEAN Community และ ในระดบนโยบาย Thailand 4.0

Page 107: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

89

ภาคผนวก 1 รายชอครนกวจย

Page 108: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

90

ท ชอ นามสกล โรงเรยน

1 อาจารยกชนภา มลทง บานหวยผง2 อาจารยกนกวรรณ ฟองฟ อนบาลแมสาย3 อาจารยกนษฐา มาไกล บานปาเหมอด4 อาจารยกญญาภค เครอมล อนบาลแมสาย(สายศลปศาสตร)5 อาจารยกญญารตน ศรมนตะ พญาไพรไตรมตร6 อาจารยกลยา นนต บานพญาไพร7 อาจารยกลยา สราซาง มานตวทยา8 อาจารยกาญจนา ใจแปง บานหวยผง9 อาจารยกานดา ซาวลแสน บานดอนงาม10 อาจารยกงกาญจน คาลอ อนบาลแมสาย(สายศลปศาสตร)11 อาจารยกตตพงษ. อนสขน ตชด.ศรสมวงศ12 อาจารยขจร สมจตต บานสนบญเรอง13 อาจารยคงขวญ คานอย อนบาลแมสาย(สายศลปศาสตร)14 อาจารยคณตรา แกวสข มานตวทยา15 อาจารยคมสนต ชมมงคล ตชด.ศรสมวงศ16 อาจารยเครอวรรณ ชมใจ บานแหลว-นาลอม17 อาจารยจตพร สทสนธ บานปาซางนาเงน18 อาจารยจรยา จตวงศนนท บานเทอดไทย19 อาจารยจณณณชา ใจเทยง อนบาลแมฟาหลวง20 อาจารยจรชญา วยะกน บานดอย21 อาจารยจรตนดา บตรศร บานสนถนน22 อาจารยจรตนดา บตรศร บานสนถนน23 อาจารยจระวรรณ แซผาน ศกษาสงเคราะหแมจน24 อาจารยจราวรรณ เมองเปรม อนบาลศรคา25 อาจารยจฑาภรณ จอมนารน พญาไพรไตรมตร26 อาจารยชมยพร. ชสภาวด บานสนทราย27 อาจารยชดชนก โกแสนตอ บานรวมใจ28 อาจารยชวานนท วเชย บานหวยผง29 อาจารยฐานตา หลองคา รฐราษฎรวทยา30 อาจารยฐตวรดา พรมมา บานใหมสามคค31 อาจารยณฐชยา ชมภรกษ ชมชนบานไมลงฃนมตรภาพท16932 อาจารยณฐภม ทรายคา ตชด.ศรสมวงศ

Page 109: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

91

ท ชอ นามสกล โรงเรยน

33 อาจารยณฐมน มหาเสน บานดายเทพกาญจนาอปถมภ34 อาจารยดอกรก กาว บานดายเทพกาญจนาอปถมภ35 อาจารยดารารตน ศรพนธ บานสนนา36 อาจารยทตยา อนศร บานปาซางนาเงน37 อาจารยธญชนก เชอเมองพาน บานแมจน(เชยงแสนประชานสาสน)38 อาจารยธญญาภรณ จนทรเทพ อนบาลแมฟาหลวง39 อาจารยธตมา คณะด ผานศกสงเคราะห 240 อาจารยธรยทธ หมกสม บานวงลาว41 อาจารยธระนตย พมพเงน อาคาเดม42 อาจารยธรารตน ชมภทป บานพญาไพร43 อาจารยนารน กณะ อาคาเดม44 อาจารยแนงนอย อปมา บานเทอดไทย45 อาจารยบญสง เรองกจคณะ บานแมหมอ46 อาจารยปฐมาภรณ สไสย อาคาเดม47 อาจารยปพชญา สมวรรณ บานโปง48 อาจารยปรศนย เมองนาม บานผาเดอ49 อาจารยปลมจต บญปญญา มานตวทยา50 อาจารยปณณารมย สงหพนธ บานปาบงแมจน51 อาจารยผกาวรรณ ศรคายศ บานแมจน(เชยงแสนประชานสาสน)52 อาจารยพรนภา ไชยลงกา บานหวยอน53 อาจารยพลอยปภส กนทาเหลก บานแมสลองใน54 อาจารยพวงผกา ทพยบตร บานขเหลกดอยดนแดง55 อาจารยพชรา ธรรมศร บานใหมพฒนา56 อาจารยอจจมาธ คามลคา บานสนนา57 อาจารยพชรนทร ทาราช บานดอนงาม58 อาจารยพทธธรา อปแกว บานพญาไพร59 อาจารยพทธยา งามจตต บานถา ตชด.60 อาจารยพกล กนธมา มานตวทยา61 อาจารยเพยงพศ สนทร พญาไพรไตรมตร62 อาจารยภคพร สายฉลาด บานสนตคร63 อาจารยภญญดา ไชยวง มานตวทยา64 อาจารยภษณศา สอนสกอง บานเทอดไทย

Page 110: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

92

ท ชอ นามสกล โรงเรยน

65 อาจารยมะลกา ยศกนโท บานดอนงาม66 อาจารยมลลกา วรรณาลย ผานศกสงเคราะห 167 อาจารยเมทน อนตะปา บานแมจน (เชยงแสนประชานสาสน)68 อาจารยยมนา ไชยตาจกร อาคาเดม69 อาจารยรชน ไชยวฒ บานปาซางนาเงน70 อาจารยรญชนา มณรตน บานเทอดไทย71 อาจารยรงกานต ราชบาเพง บานหวยผง72 อาจารยรงทวา มหาบน บานสบคา73 อาจารยรจรดา ใจยะสข ตชด.ศรสมวงศ อ.แมฟาหลวง จ.ชร.74 อาจารยเรณ พรหมเสน บานดอนงาม75 อาจารยลมย ใจเออ บานพญาไพร76 อาจารยลาดวน ศลธรรม บานหวยผง77 อาจารยลาแพน ไชยนา รฐราษฎรวทยา78 อาจารยวชราภรณ ลารน อาคาเดม79 อาจารยวนทนย ขมนธกล บานเวยงแกว80 อาจารยวชต สงมลนาค บานรวมใจ81 อาจารยศรณยา สายบว ราชประชานเคราะห15 (เวยงเกาแสนภ

วทยาประสาท)82 อาจารยศรวรรณ มหาเทพ บานหวยไคร83 อาจารยศรวรรณา บญเรอง รฐราษฎรวทยา84 อาจารยศศวมลพฒนาวฒน ศกษาสวเคราะหแมจน85 อาจารยศรลกษณ กญวรรณ บานปาไรหลวงวทยา86 อาจารยศภวชญ ไชยมงคล ผานศกสงเคราะห287 อาจารยสมชาย สมชาต โรงเรยนบานรวมใจ88 อาจารยสมศกด กางยาง บานหวยเกยง89 อาจารยสายบว คาแปง บานสนนา90 อาจารยสายสวสด ปงกนมล อนบาลดอยหลวง91 อาจารยสารศา. ชมมงคล อนบาลดอยหลวง92 อาจารยสขสนต สอนนวล บานพญาไพร93 อาจารยสจตรา ปญญารกษ บานดอยสะโงะ94 อาจารยสดารตน ปญญาศรวงค บานเทอดไทย95 อาจารยสธดาพร ไทยเหนอ บานกลาง

Page 111: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

93

ท ชอ นามสกล โรงเรยน

96 อาจารยสนาร คาชกานน บานพญาไพร97 อาจารยสพรรณ คาแควน ผานศกสงเคราะห 298 อาจารยสพน เขอนคาแสน บานหวยอน99 อาจารยสภารตน โพธชะอม บานแมจน(เชยงแสนประชานสาสน)100 อาจารยสรยรตน จนทรสสม บานพญาไพร101 อาจารยเสาวณย หวายคา บานพญาไพร102 อาจารยแสงจนทร ศรสทธา บานแมจน(เชยงแสนประชานสาสน)103 อาจารยอนวตร เรอนร (ส.ต.ต.) ชมชนบานไมลงขนมตรภาพท 169104 อาจารยอมพร วสนต อนบาลแมฟาหลวง105 อาจารยอทยวรรณ แซยง บานหวยผง106 อาจารยเอกนรนทร คานาม มานตวทยา107 อาจารยสาวตร ทนหลา บานสนตคร108 อาจารยนฐตราภรณ สทธ นสตฝกสอน109 อาจารยรฐพล การอง นสตฝกสอน110 อาจารยวรวร อนจนทร นสตฝกสอน111 อาจารยวชรพร เวยงสมทร นสตฝกสอน112 อาจารยอญชล ใจปนธ นสตฝกสอน113 อาจารยปฐมาภรณ เครงครด นสตฝกสอน114 อาจารยพรพทยา มหามตร นสตฝกสอน115 อาจารยปรญญารกษ จรเอกา นสตฝกสอน116 อาจารยอนสรา กตา นสตฝกสอน117 อาจารยองคณา วงศเมอง นสตฝกสอน

Page 112: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 113: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

95

ภาคผนวก 2นทานทแตงรวมกนกบคณพรชย แสนยะมล

และ ตวอยางนทานพนบานจากครนกวจย

Page 114: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

96

นทานเรอง “กระตายกบเตา” (25 มนาคม 2560)

รปแบบ : กาพยยาน 11

แกนเรอง : ความพยายามอยทไหน ความสาเรจอยทนน

คาศพททใช :

ก กระดง กระตาย กระเทยม กระจก

กบ กระโดด กระถน กระดม กระจย

1 ในปาใหญแหงหนง นาในบงราวกระจก

แววยนเสยงหมนก รมนาตกนกโบยบน

2 กระตายซอมกระโดด กนขาวโพดและกระถน

เตาเหนกอยากกน กบแลบลนเดนเขามา

3 กระตายจอมเยอหยง มกระดงแขวนทขา

เหนเตาเดนชาชา กเลยทาวงแขงกน

4 เตารบรบคาทา และบอกวาใหนดวนตกลงเปนวนจนทร มรางวลเปนกระเทยม 5 ตะวนสาดสองแสง เตาเตรยมแรงไวเตมเปยม

คลานมาชาตวมเตยม สวมเสอเอยมตดกระดม 6 ฝงสตวทรขาว ตางจาอาวมาชมนมรอเชยรเปนกลมกลม ใตพมไมใกลเสนชย

7 สงโตเปานกหวด ฝงสตวกรดเชยรกนใหญ

สองสตววงออกไป กางเกงในหลดกระจย 8 กระตายวงนาหนา มนใจวาชนะฉลยไรเงาเตาพงพลย แวะหลบปยใกลลาธาร

Page 115: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

97

9 สะดงตกใจตน เหนเตายนสงยมหวาน

เผลอหลบไปไมนาน เจาเตาคลานเขาเสนชย

10 กระตายรสกผด ไมควรคดประมาทใคร

แพแลวละอายใจ จะจาไวเปนบทเรยน

11 เตายมกระหยมใจ ชนะไดดวยความเพยร

กระตายอยาทาเกรยน เทยวแวะเวยนดถกใคร

Page 116: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

98

นทานเรอง “มดกบตกแตน” (26 มนาคม 2560)

รปแบบ : กาพยยาน 11

แกนเรอง : ความพยายามอยทไหน ความสาเรจอยทนน

คาศพททใช :

ขยน ฉลาด สนาม สนก ขยบ

อยา อย อยาง อยาก ขนม

1 มดนอยแสนนารก อยากรองทกตกแตนอาปากลาบากแสน คาบขนมไวกกตน 2 ตกแตนแสนสนก มความสขเตนคลกฝนขยบตวทาหวหมน อยสนามอยางสบาย 3 เจามดแสนฉลาด ไมอดอาดเรงขวนขวายชกชวนเพอนมากมาย อยาเกยจครานขยนขน 4 พอถงฤดหนาว หมะขาวโปรยปรายหลนตกแตนลาบากลน แสนขดสนจนหวโซ 5 ตกแตนเดนซมซาน ขออาหารรองไหโฮเจามดแสนโมโห ทาตาโตตอวาไป 6 “ทาไมเจาคดสน ผานมานนทาอะไรมวแตเถลไถล ไมใสใจเกบอาหาร” 7 ตกแตนสานกผด เจามดคดนกสงสาร เพอนกนจงเจอจาน เบกบานใจไดแบงปน 8 มดนอยใหขอคด ภารกจทสาคญเตรยมพรอมใหครบครน ความสขสนตจะตามมา 9 ตกแตนแสนซาบซง ชวตหนงไดพงพานาใจทเมตตา มคณคาใหจดจา 10 ทงสองกอดกนแนน ตางโลดแลนเตนระบามตรภาพมคาลา เชอมสมพนธตลอดไป

Page 117: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

99

นทานของครพทธยา งามจตต

โรงเรยนบานถา ตชด. อาเภอแมสาย จงหวดเชยงราย

(พนทอยบรเวณดอยนางนอน)

รปแบบ : กลอน

แกนเรอง : จงรกชวต อยาคดสน

คาศพททใช :

ทศเหนอ กษตรย คณธรรม สาเรจ ศรทธา

ทหาร โศกเศรา สายเลอด ศรษะ นรนดร

นทานเรอง ดอยนางนอน

ดอยนางนอนสงใหญ เหยยดยาวไปสดสายตา

เชญชวนทองเทยวมา แหลงรนรมยสมฤด

ทวทศนทสดใส ดอยวไลแสนโสภ

พฤกษาเขยวขจ ผนพงพทงดงาม

Page 118: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

100

ทศเหนอประเทศไทย เหนอสดในเมองสยาม

จากเชยงรายมงไปตาม ถนนงามถงแมจน

พนทแจงประจกษ มากมายนกภเขาชน

อกแมฟาหลวงนน ทงแมสายหมายมนมา

ตานานเขาเลาลอ เชยงรงคอนครา

มองคขตตยา เลองลอชาอยอาจณ

เปนบพกษตรย ทครองรฐคนรกสน ประชาราษฎรแผนดน สขเกษมแสนเปรมปรด

Page 119: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

101

แควนสบสองปนนา สขอราพระทรงศร

ทวยเทพถวนยนด ดวย ธ มคณธรรม

เทวฤทธสถตทว ยงเกรงกลวฤทธเลศลา

ตางชวยเหลอนอมนา เจอจนคาใหรมเยน

ชวนถวายพระพร เปนบทกลอนใหสงเดน

พระบรมวงศเชน ประสบสขทกคนวนพระกายาชมชน ฤดรนแสนสขสนตเสดจประพาสครน ชนชนชมพระภม

พระราชดารสใด กเปนไปทกอยางท

พระราชโองการม ตรสวจสาเรจครนครงทรงพระหตถ สพงพทรงสขสนตเสโทหยาดลงพลน ภวดลสนสะเทอน

Page 120: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

102

ดวงใจมหาชน ทวยราษฎรลนเปรยบใดเหมอน

ยบลใดเอยเออน ไมเคองขดชนศรทธา

ทรงมพระธดา โสภาพศปรศนา

หลงรกคนเลยงมา รวมชายคารวเวยงวง

พากนดนดนไป จนถงใกลกบรมฝง

นาโขงทไหลหลง จงหยดยงนงพกกนองคหญงทรงครรภแลว ยอดดวงแกวไมไหวหวนระรนชนชวน ตวพนนขอลาไป

ลดเลาะเสาะหาอาหาร ทตองการเลยงชพได

สารพนถกใจ ดวยหมายใหพกลบมาแตแลวมขาวราย คนรกกลายถกเขนฆาทหารราชบดา ฉดกระชากไปจากเธอ

Page 121: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

103

จดสรรกาลงชด แนบสนทตามเสมอ

ทนททพบเจอ กพฆาตราชบญชา

ดวยโศกเศราเสยใจ ตรมฤทยเปนหนกหนา

ใชปนปกผมมา แทงเศยรดนสนวายปราณ

สายเลอดรนไหลหลง มากดจดงกระแสผาน

กลบกลายเปนสายธาร นามนาสายในทนทพระวรกายนน ลนลมพลนสนศกดศร

ดบดนสนชว เปนครดอยนางนอน

Page 122: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

104

นางนอนมานานเนน นานเหลอเกนจตราวรอน

ในสวนพระอทร คอดอยตงรงเรองรอง

ศรษะสถตอย ชนทงหมเรยกดอยจอง

ทางเดนคนทงผอง คอนไปทางทศเหนอมา

ทวทศนดอยนางนอน เรมขนกอนแมจนหนา

แมฟาหลวงถดมา แนวเขตชดตดตอกนอนดอยนางนอนน แสนโสภพาสขสนต

ชนชมภรมยพลน นรนดรกาลไมลมเลอน

Page 123: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

105

นทานของครคงขวญ คานอย

โรงเรยนอนบาลแมสาย(สายศลปศาสตร) อาเภอแมสาย

จงหวดเชยงราย

รปแบบ : กาพยยาน 11

แกนเรอง : ทกคนมสวนชวยกนรกษาสงแวดลอม

คาศพททใช :

แก แกง แกว แกะ ใกล

ไก ไกล ขยะ คา ชวย

หนไกรกษโลก

1 เชาวนหนงหนไก ไปเทยวใกลรมลาธาร

เดนไปใจเบกบาน นาลาธารคงใสเยน

2 นองไกเดกตวนอย เฝารอคอยอยากจะเหนนาใสไหลกระเซน หากไดเหนคงชนใจ

3 หนไกเดนเขาหา ลาธารหนาอยไมไกล

แตแลวตองตกใจ มองเหนไดแตขยะ 4 กงหอยปปลาเลา แลวพวกเจาไปไหนนะกลองโฟมใหญเทอะทะ ลอยเกะกะนาแขยง

5 หนไกทาหนาเศรา สายบวเราเคยทาแกง

เสยดายบว ขาวแดง เคยออกแรงพายเรอเกบ

6 ลงแกะแกเดนมา เตอนไกวาระวงเจบหากแกวบาดตองเยบ ลงคอยเกบเปนกระจา 7 แถวนคนมกงาย แกบนไปวาใจดา

ทงกนทกเชาคา จนแมนาคลาเหมนเนา

Page 124: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

106

8 ลงแกะมอถอถง เทาเดนมงหยบเกบเอา

ขยะมากมายเลา แกเกบเอาใสถงไป

9 แกบอกเอาไปขาย นาเสยดายยงใชไหว

นามารไซเคลไง ประหยดใชทรพยากร

10 หนไกพลนไดคด ซาบซงจตคาลงสอน

มนษยเราทาโลกรอน และบนทอนธรรมชาตพง

11 ดงนนเราควรตระหนก หากยงรกโลกจงฟง

ชวยทงขยะลงถง โลกคงยงงามตาเอย

Page 125: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

107

นทานของครเรณ พรหมเสน

โรงเรยนบานดอนงาม อาเภอดอยหลวง จงหวดเชยงราย

รปแบบ : รอยแกว

แกนเรอง : ทกคนควรทาหนาทของตนเองใหดทสด

คาศพททใช :

ผง หง หนง ขน อน

เพลง เหนอย ปวด เพอน ครอบครว

ครอบครว หง หง

ณ สวนดอกไมแหงหนงมครอบครวผงอาศยอย หง หง หง

เสยงผงกาลงทางานและรองเพลงกนไปอยางครนเครง

ทนใดนน ผงงานตวหนงบนขนวา “ทาไมเราตองคอยหานาหวาน

ใหผงนางพญาและผงตวอน ๆ ดวยนะ ถาเราเกบมาไวกนเอง คงไมตองบน

กลบไปกลบมาหลายรอบแบบน”

ผงงานพเลยงบนผานมาไดยนจงพดวา “เราเกดมาเปนผงงานกตองทางาน ตวอนๆ ตางกมงาน มหนาทกนทงนน เดยวเราจะพาเจาไปด

ตามมาส”

ผงพเลยงบนนาผงงานกลบไปยงภายในรง “นคอหองของผงนางพญา ซงจะคอยผสมพนธกบผงตวผและคอยวางไข การวางไขแตละครงไมใชเรองงาย ๆ ผงนางพญาตองทนกบความเจบปวดทรมานในการ

วางไขแตละครง และตองคอยดแลผงในรงอก” พดจบผงงานพเลยงกพาไปดหองถดไป

Page 126: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1

คมอการจดการความร นวตกรรมนทาน

108

“นคอผงตวผซงมหนาทคอยผสมพนธกบผงนางพญาเพอดารงเผา

พนธผงไว พอผสมพนธเสรจกตาย ผงตวผไมมสทธเลอก เพราะตางเตมใจ

ทจะผสมพนธทง ๆ ทรวาตวเองตองตาย”

“นคอหองของตวออน ในนมผงนอยทพงคลอดจะมผงพยาบาล

คอยดแล คอยปอนนาหวานใหและผงพยาบาลกยงตองดแลผงทปวย คอย

ดแลรงใหสะอาดอยเสมอ ๆ”

พอบนมาถงบรเวณรอบ ๆ รง กเจอผงทหารฝงหนงบนไปมา ผง

งานจงเอยถามวา “ทานเหนอยไหมทตองบนไปมาแบบน” ผงทหารตอบ

วา “เรากเหนอย แตนคอหนาทของเรา เราตองปกปองรงของเราใหอยรอด

บางครงตองเจอศตรมากมาย มเพอนทหารตายไปบาง แตทกตวกไมเสยใจ

เพราะไดทาหนาทของตวเองอยางเตมทแลว”

พอผงพเลยงพาตระเวนไปตามหองตาง ๆ จนครบกถามผงงานวา

“เจามความเหนอยางไร ยงไมอยากทางานอยมย” ผงงานตอบวา “เราจะ

ตงใจเกบนาหวานใหมาก ๆ เพราะมนเปนหนาทของเรา เราจะไมขเกยจ

อกแลว เพราะทกตวลวนทาหนาทเพอครอบครว หง หง หง ของเราทงนน

Page 127: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1
Page 128: L=Z% 3AK/ ==;3N1L3 DME=K47 GG WDO< :LCL[1