ly thuyet ly hop
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
1/13
1
Ch-ng 2
H thng truyn lc
2.1. B ly hp
2.1.1. Nhim v
Ni m du mi ni c kh gia trc khuu ng c vi trc s cp ca
hp s khi xe bt u ln bnh v sau khi sang s.
Duy tr mi ni trong sut qu trnh xe chy bnh th-ng.
Tm thi tch mi ni khi sang s.
Nh b ly hp ngui li c th gim tc xe thm ch cho xe dng hn
khi ng c vn hot ng.
2.1.2. Phn loi ly hp.
Ly hp dng trn t -c phn thnh ba loi l:
Ly hp ma st.
Ly hp thu lc.
Ly hp in t.
Ly hp ma st li -c chia thnh: Ly hp kiu cn v ly hp kiu a. Ly
hp kiu a li chia thnh ly hp mt a v ly hp nhiu a.2.1.3. Cu to ly hp ma st mt a dng trn t.
Ly hp ma st mt a -c dng ph bin trn xe du lch, xe ti c
nh v c trung, cu to in hnh ca ly hp ma st mt a
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
2/13
2
gm c; v 7, a p 4, su l xo ly hp hnh tr 13, a ly hp 3 b kp gia
bnh 2 v a p 4. V thp 7 -c c nh trn bnh 2 , lp cht trn
v 7 l trc 6, trc ny t nn con ln ca cn p 5. Cn by ni vi cc li
ca a p 4 nh trc qua bi kim, Con ln gip cn by 5 ln t do
quanh trc, u trong ca cn p c vt iu chnh 8. nh ca cc vt iu
chnh phi nm trn cng mt mt phng. Yu cu ny cn -c tun th
nghim ngt khi lp cng nh- sau khi sa cha. trn vt iu chnh c cu
hm. Gia a p v v thp 7 c su l xo p ly hp 13, cc l xo ny t ln
m cch nhit pha a p.
Gia bnh v a p l a ly hp n hi 3 trn a c cc l xo
gim chn. Bu lng iu chnh 8 u cn by 5 ( mi ly hp c t 3 cn
by tr ln) dng iu chnh khe h t u bu lng n bi nh ly hp,m bo khe h ny ng u v nm trong gii hn quy nh, gip nh ly
hp trit v trnh cho cn by khng rung ng trong qu trnh ng v
nh ly hp.
* b ly hp dng l xo mang.
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
3/13
3
L xo mng kt hp chc nng ca l xo p v chc nng ca cn
by, khin cho cu to b ly hp -c gn, n gin, hot ng tin cy. c
tnh phi tuyn ca l xo mng th hin nhiu -u im cho tnh nng s
dng v kt cu ca b ly hp: Lc nh ly hp nh hn, sau khi mn mt
ma st lc p ca l xo t thay i rt thch hp vi xe tc ln. Hin nay
trn xe du lch hu ht u lp ly hp dng l xo mng, xe ch hng cng s
dng ngy mt nhiu loi ly hp ny. Cc b ly hp dng l xo mng chia
thnh hai loi: y v ko. Kt cu truyn thng l loi y S loi ko
-c gii thiu trn hnh .Trong loi ny vng thp t -c ri ra gn mp
-ng knh ngoi ca l xo . -u im ca loi ko so vi loi y l: Ci
thin vic phn b ng sut trn l xo, gim ng sut cc i; khi vng bi t
b mn trong loi y to ra khe h 8 gia l xo mng v vng thp t lm
tng hnh trnh t do ca bn p ly hp , nh-ng trong loi ko khng c
nh-c im ny. Do nhng -u im trn ln ly hp ma st dng l xo mng
loi ko -c s dng rng ri trn t.
2.1.4. S cu to v nguyn l lm vic
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
4/13
4
* S cu to: Ly hp ma st gm c 3 phn chnh: phn ch ng,
phn th ng v phn c cu iu khin.
Phn ch ng gm c bnh 2, v ly hp 15, a p 4, l xo p 5,
bnh 2 bt cht vo u trc khuu ng c bng then hoc bng
bulng, v ly hp 15 bt cht ln bnh . a p cng quay vi bnh 2
v v ly hp 15.
Phn th ng gm trc th ng 11 ( trc s cp ca hp s) v a
ma st 3 moay ca a c dng then hoa -c lp vo u then hoa hoc
trc 11 ( trc s cp ca hp s). V th a va c th tr-t dc trc va c
th lai trc
11 quay theo, khi a 3 b p cht vo bnh . Hai mt ca a ly hp 3 lm
bng aming p vi dy ng, v vy va truyn dn nhit tt va c h s
ma st v bm ln.
C cu iu khin gm: bn p 10, tay n 9, cc l xo 6, vng bi t
12 v cc cn by .Bn p 10 dng iu khin vng bi t 12 chuyn dch
qua li m khng quay theo trc 11. Chuyn dch ca vng bi t 12 s iukhin trc tip hoc thng qua cn by 6 lm cho a p 4 p cht a ma
st vo bnh , cc l xo p 5 t ln vai chn ca trc 11 hoc trong
chn ca v ly hp 15.
* Nguyn l lm vic: Khi ng ly hp ng-i li ri chn khi bn p 10(
khng c lc y trn bn p), lc y d-i tc ng lc y ca cc l xo
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
5/13
5
p thng qua a p 4, a ma st 3 -c p cht ln mt bnh . Nh ma
st trn mt a nn c l xo p 5, a p 4, a ma st 3 v c bnh 2 to
thnh mt khi cng truyn mmen t trc khuu ng c 1 n trc 11.
y l tr-ng hp ng ly hp. Mun tch ly hp ch cn p chn ln bn
p 10, lc y nh cnh tay n, y vng bi t dch chuyn dc trc 11sang tri p cn by 6 ko a p 4 sang phi chng li lc y ca l xo
p 5, tch a ma st khi mt bnh , lc ny a ma st trng thi t
do v mmen ca ng c khng th truyn qua a ti trc s cp 11 nh-
tr-c. l tr-ng hp nh ly hp.
Cc b ly hp mt a -c dng truyn m men t-ng i nh,
nu truyn m men ln qua b ly hp cn phi dng b ly hp hai a hoc
nhiu a.
2.1.5. Nhng gii php k thut nng cao cht l-ng b ly hp.
B ly hp cn p ng cc yu cu quan trng sau: ni m du, hiu
sut truyn lc cao, truyn dn nhit tt, qun tnh nh, iu khin nh
nhng v cn bng lc y. Nhng yu cu trn -c p ng y nh
cc gii php k thut s dng trong cc b ly hp hin nay.
2.1.5.1.Ni m du: Yu cu ny -c thc hin nh l l xo 3, cc m 1, v4 bng aming, m 1 tip xc vi b mt bnh v -c tn riv ln a 2,
m 4 v l l xo 3 nm v pha i p. Trong sut qu trnh p l xo cc mt
ma st ca cc m 1 v 4 lun lun phng v song song vi mt bnh .
Khi ni ly hp l xo l bin dng dn, do lm t ng t t lc p t cc m
ln mt ma st lm cho cc m ny lc mi tip xc b tr-t nhiu sau
gim dn ri cui cng b p cht gia bnh v a p. Chnh v vy lm
cho qu trnh ni ly hp m du, khng b git. Trn a ly hp cn c b
gim rung gm su hoc tm l xo 10 t trong cc hc ch nht trn vnh
ngoi ca Moay 5. Cc a 2 v 6 c ghp vi nhau nh cc cht 7 qua
tn ri v. Trn mt cc a cng c hc ch nht t-ng t nh- moay 5
nh-ng chiu rng nh hn gi cho l xo khng b lt v dn h-ng cho
l xo t trong hc.
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
6/13
6
M men t bnh -c a ly hp tip nhn truyn qua l xo ti
moay ri qua mi ghp then hoa ca moay truyn cho trc s cp ca
hp s. Nhng bin ng t ngt ca mmen t pha ng c hoc t pha
m men cn -c cc l xo 10 tip nhn v -c hai vng m 8 v 9 dp
tt dao ng. Cc vng m 8 v 9 bng aming -c hai a 2 v 6 kp
cht vo hai mt ca moay a ly hp nh cht c 7, hai u cht -c tn
ri v gi cht hai a. Cc cht 7 thc hin hai chc nng; dng iu
chnh lc kp cc vng m 8 v 9, dng lm vu t cho cc a l xo 10 b
p ht c do nhng xung ln ca m men truyn qua gy ra.
2.1.5.2. Hiu sut truyn lc cao: Yu cu ny hi lc p a ly hp phi
ln a -c p cht ln bnh trong sut thi gian ni ly hp.
tho mn c hai yu cu 1 v 2 tri ng-c nhau nu trn cn bo
m cho ly hp -c tr-t khi xe bt u khi ng ln bnh ( lc bt u
ng ly hp) n khi ng song ly hp th a ly hp phi -c p cht
khng c tr-t, qua c th truyn -c hon ton m men ng cn trc s cp hp s.
2.1.5.3. Truyn dn nhit tt: khi mi ng ly hp cc mt ma st ca a
tr-t ln nhau sinh nhit lm nng cc a, do b ly hp phi c kh
nng truyn dn nhit v thng gi tt. Vt liu lm mt ma st ca a ly
hp phi dn nhit tt ( p bng aming trn vi dy kim loi). Gia a p
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
7/13
7
v l xo p cn c m cch nhit trnh nung nng lm mt tnh n hi
ca l xo.
2.1.5.4. Qun tnh nh: Mun d dng thay i vn tc xe trong mt thi
gian rt ngn cn phi lm thay i nhanh tc quay ca trc s cp hp
s. Mun vy qun tnh ca trc s cp phi nh, v vy cc a ly hp trntrc s cp phi rt nh.
2.1.5.5. iu khin nh nhng: Mun vy lc p ly hp ca ng-i li phi
nh nhng khng qu 100N. Trong c cu iu khin c kh nu lc p ca
cc l xo R l 1200N th phi dng mt h tay n c t s truyn nh nht
l 12100
1200
N
Nc ngha l nu hnh trnh ca bn p l 72mm th
hnh
trnh ca a p khng ln hn mmmm
612
72
Ng-i li cn iu khin ly hp bng truyn dn thu lc hoc kh
nn, lc y lc p nh ly hp cn nh hn nhiu.2.1.5.6. Cn bng lc y: B ly hp -c cn bng lc y v tr ng ly
hp khi chng khng to ra mt lc y h-ng trc bt k ln trc khuu
cng nh- trc s cp hp s nh trnh -c ma st trn vai chng y
ca cc trc.
2.1.6.iu khin ng ct ly hp ma st
Cc ly hp s dng trn t ph bin thuc loi th-ng ng, tc l,
trng thi lm vic bnh thng khi khng c tc ng iu khin th ly
hp trng thi ng. ct ly hp, cn tc ng p hoc ko khp tr-t
tc ng ln cn by hoc l xo mng gii phng a ma st khi b mt
bnh . C mt s ph-ng php iu khin ng ct ly hp nh- sau, chng
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
8/13
8
khc nhau ch yu c im truyn lc v truyn ng t bn p ly hp
n khp tr-t ca ly hp:
2.1.6.1.C cu iu khin ct ly hp dng h thng thanh ni:
Trong h thng ny, bn p ly hp -c lin kt vi cng gt khp tr-t
qua cc thanh ni v n by .Cc thanh ni c c cu iu chnh di 2
iu chnh d v hnh trnh bn p ly hp. Bn p ly hp v cng
gt khp tr-t c l xo hi v sau khi bung chn khi bn p cc l xo
ny -a c cu iu khin v v tr ban u v b ly hp tr li ch ng.
2.1.6.2.C cu iu khin ct ly hp dng cp dn ng;
c cu ny lm vic t-ng t nh- cp trong c cu phanh ca xe p, mt
u v cp c ai c iu chnh iu chnh hnh trnh t do ca bn p
p ly hp.
2.1.6.3.C cu iu khin ct ly hp bng thy lc;
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
9/13
9
C cu ny th-ng -c s dng trn cc xe con v xe c b ly hp nm
v tr kh s dng c cu iu khin khiu thanh ni hoc cp. Khi p bn
p p 1, thng qua thanh y 3 lm pttng trong bm du chnh 4
chuyn ng y du to p sut ng van vo 9 lm cho du trong xi lanh
chnh 4 tng p sut theo ng 12 xung xilanh con 13. Du c p xut caoy pt tng trong xilanh 13 chuyn dch, thng qua cn y p vo cng
gt 19 khp tr-t 20 t vo n m 21 ngt ly hp. Sau khi gi s, bung
chn bn p, cc l xo hi v ly hp -a cc chi tit iu khin tr v v tr
ban u, du t xilanh cn -c y tr li xi lanh chnh v bnh cha du.
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
10/13
10
2.1.6.4. H thng iu khin ct ly hp t ng: Cc b ly hp dng h
thng iu khin t ng c th thc hin vic ngt v ng ly hp mt
cch t ng theo c im vn hnh ca xe m khng cn thao tc ca
ng-i li trn b ly hp nn khng c bn p ly hp.
+ B ly hp ma st kiu in t dng sc ht ca nam chm in p ap
ng ly hp khi xe chy bnh th-ng, cn s v tr trung gian th cng
tc in trn hp s ng in vo nam chm in, gi ly hp trng thi
ng. Khi sang s, ng-i li gt cn s lm ngt cng tc n cp vo nam
chm ln sc ht t tr-ng mt v a ma st -c gii phng, ly hp ngt.
Sau khi sang s song, cn s li v v tr trung gian ln cng tc mch in
ng, do ly hp -c ng.
+Cc b ly hp ma st thng th-ng khc c th s dng h thng
iu khin t ng kiu in chn khng hoc h thng iu khin t ng
kiu in t. Ti v tr cn s c mt cng tc in iu khin h thng chp
hnh ngt ly hp hoc c cm bin cn s cc tn hiu n b iu khin
trung tm ( ECU) pht tn hiu iu khin b phn chp hnh thc hin
ngt ly hp. Trong c hai loi h thng iu khin, b phn chp hnh cth lm m t in trc vt, mng chn khng, mng kh nn hoc xi lanh
thu lc s to ra lc y cng, gt khp tr-t ngt ly hp v thc hin
ng ly hp sau khi vic sang s hon thnh.
2.1.7.Ly hp thu lc v bin m thu lc
Khc vi ly hp ma st kh, ly hp v bin m thu lc, m men
-c truyn t trc ch ng sang trc b ng nh trung gian cht lng
(du). Ly hp thu lc ch truyn m men t trc ch ng sang trc b
ng m khng lm tng m men v ch hot ng hiu qu tc t-ng
i cao. Bin m thu lc va truyn m men va c th tng m men trn
trc b ng so vi m men trn trc ch ng, ngha l t s truyn m
men ln hn 1 ( tung ng tc quay ca trc b ng nh hn tc trc
ch ng ). ch t s truyn m men 1: 1, bin m thu lc hot ng
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
11/13
11
hon ton nh- mt ly hp thu lc. Do , hin nay hu nh- cc b ly hp
thu lc thun tu khng cn -c s dng m thay vo l bin m thu
lc thc hin c hai chc nng thay i m men v truyn thng m men.
2.1.7.1.Cu to ca bin m thu lc
B phn chnh ca bin m gm bnh bm 2, bnh tuabin 3 v bnh
h-ng dng 8, trn cc bnh cng tc ny c cc cch dn dng cht lng.
Bnh bm 2 cng v ngoi bao kn du -c lp c nh trn trc ch ng
1 ( trc khuu ng c ) qua bnh hoc a lp, trong khi bnh tuabin 3
-c lp then hoa trn trc b ng 7 ( trc s cp hp s ). Ca cht lng
ra ca bnh bm nm i din vi ca cht lng ca tuabin. Bnh h-ng
dng 8 nm trung gian gia ca cht lng ra ca tuabin v ca cht lng
ca bnh bm. Bnh h-ng dng c cc cnh cong c nhim v h-ng dng
cht lng, t ca ra ca tuabin i tr li bnh bm. Bnh h-ng dng -c
lp trn quay mt chiu 6 trn trc gi c nh 5 v ch c th quay -c
mt chiu theo chiu quay ca tuabin v bnh bm. Ton b cnh ca cc
bnh cng tc nm trong khoang kn cha y du -c cp n t bm
du ca h thng truyn lc.
2.1.7.2. Nguyn l lm vic
Khi ng c hot ng lm cho bnh bm quay, cc cnh ca bnh
bm gung du nm gia cc cnh quay theo. Do lc ly tm ca du v do
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
12/13
12
cu to gc nghing ca cnh ln du va quay theo bnh bm , va chuyn
ng theo mt dn h-ng ca cc cnh t pha tm trc quay ra pha ngoi
v thot ra khi bnh bm i vo khng gian gia cc cnh ca bnh
tuabin to thnh chuyn ng xoy. Mc chuyn ng xoy ca du ph
thuc vo tc bnh bm, chnh lch tc gia bnh bm v bnhtuabin v quyt nh ch lm vic ca bin m.
Ch khng truyn ng: Khi ng c chy chm khng ti, tc
quay ca bnh bm thp, cc cnh ca bnh bm khng to -c dng
cht lng mnh y tuabin quay ln trc b ng b tch khi chuyn
ng ca trc ch ng, t-ng -ng vi tr-ng hp ngt ly hp i vi ly
hp ma st.
Ch bin m ( Thay i m men truyn): khi tc ng c
ln ( cc tr-ng hp ng c chy qu ti ), bnh bm quay nhanh to ra
hai chuyn ng ca cht lng trong khoang, l chuyn ng quay theo
bnh bm quanh trc bin m v chuyn ng xoy theo vng khp kn t
bnh bm qua tuabin qua bnh h-ng dng v tr li bnh bm. Chuyn
ng xoy cu cht lng ra khi bnh bm tc ng mnh ln cc cnh ca
tua bin, y tua bin v trc b ng quay. Khi sc cn trn trc b ng ln ( xe khi hnh hoc leo dc), tc
quay ca tua bin v trc b ng thp hn nhiu so vi tc bnh bm.
Lc ny, cht lng ra khi bnh tuabin, y mnh ln mt tr-c cnh bnh
h-ng dng lm bnh b hm c nh trn gi bi khp quay mt chiu v
gy ra phn lc mnh ln dng chy ca cht lng. Do , dng cht lng b
dn vo bnh bm to thnh dng xoy mnh v tip tc phun ra, y
mnh ln cnh tip theo ca tua bin lm tng lc y tua bin, lm cho
mmen trn trc b ng tng ln. Vi cng mt tc ng c, nu sc cn
ca xe cng ln th chnh tc gia tua bin v bnh bm cng ln, lm
cho dng xoy cng mnh v kt qu l mmen trn trc b ng cng ln.
-
7/29/2019 Ly Thuyet Ly Hop
13/13
13
D-i tc ng ca mmen ln, bnh tuabin v trc b ng quay
nhanh
dn v tin gn ti tc bnh bm ( xe chy dn ti ch n nh ), khi
chuyn ng quay theo ca ca khi cht lng trong bin m tng ln v
chuyn ng xoy gim nn mmen trn trc b ng cng gim i. Khi tc tuabin t ti 90% tc bnh bm th mc tng m men trn trc
tua bin so vi trc bnh bm gim xung cc tiu, tc l mmen tn trc b
ng gn nh- bng m men trn trc ch ng.
Ch truyn thng ( t s truyn mmen 1:1): Khi tc tua bin
t
trn 90% tc bnh bm th chuyn ng ca dng cht lng trong bin
m ch yu l chuyn ng quay theo,cn chuyn ng xoy gn nh- khng
ng k. Do d, dng cht lng by gi khng tc ng vo mt tr-c ca
cnh bnh h-ng dng m tc ng vo mt sau theo chiu quay ca tua
bin, lm cho bnh h-ng dng quay theo tua bin v bnh bm . Lc ny,
bnh bm, tuabin v bnh h-ng dng quay vi tc gn nh- bng nhau
v t s truyn bng 1: 1.
Bin m thu lc c -u im l truyn lc m,cc chi tit t b mnhng,
c kh nng t ng ngt truyn ng khi tc ng c thp v t ng
tng mmen trn trc b ng khi sc cn ca xe tng.
Mt s bin m thu lc cn c c cu gi cng trc b ng v ch
ng
ca bin m c th khi ng ng c bng cch dng xe khc ko khi h
thng khi ng b hng hoc gi cng khi xe hot ng ch khng
cn tng mmen trn trc b ng ca bin m. C cu gi cng th-ng
-c iu khin bng h thng in t lm vic c hai ch iu khin
t ng v quay tay