libya raporu

LİBYA

Resmi adı: Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi

Yönetim Şekli Şeriat

Devlet Başkanı Muammer Kaddafi (1969’dan beri) (20 EKİM 2011 tarihinde öldürüldü)

Başbakan Abdürrahim El Kib

Yüzölçümü 1.759.540 km2

Nüfusu 6,5 milyon (Temmuz 2011 tahmini)

Başkent Trablusgarp

Okuma yazma oranı %80

İklim Sıcak ve kurak, ılık kışlar

Konuşulan Diller Arapça, İtalyanca, İngilizce

Başlıca Şehirler Trablusgarp, Bingazi, Misurata, Al Mirqab, Al Bitnan, Sebha

Para Birimi Libya Dinarı

Zaman Dilimi Türkiye ile arasında saat farkı bulunmamaktadır fakat yaz saati uygulaması yoktur.

1969 yılında iktidara geldiğinden bu yana ülkeyi Muammer Kaddafi yönetmektedir. Yönetime geldiği yıllarda benimsemiş olduğu kurallar doğrultusunda hükümet yabancı yatırımlara ek olarak ağır sanayi, tarımsal alanlar, bankalar, sigorta şirketleri ve hizmet firmalarını özelleştirmiştir. 1999 yılından beri ise, özel sektörün gelişimi için ithalat ve ihracata ilişkin bir takım kanunlar yürürlüğe konulmuştur.

Devlet Başkanı Kaddafi’nin oğlu Ekonomi ve Finans Bakanı Sayf Al İslam Kaddafi, 2002 yılında, özelleştirme ve serbestleştirme ile pazar ekonomisine doğru bir geçiş amaçladıklarını açıklamıştır. 2003’ün Haziran ayında ise Devlet Başkanı Kaddafi Genel Halk Kongresinde aynı açıklamayı tekrarlamıştır.

2003 yılında ABD ve Libya arasında yaşanan politik gelişmelerin ardından 2004 Nisan ayında ABD ambargoyu kaldırarak ikili ticaret anlaşmalarına ve finansal işlemlere yeniden başlanmasına izin vermiştir. Ağustos 2003’te ise Birleşmiş Milletler yaptırımlarını tamamen sonlandırmıştır. Şubat 2004’te ABD seyahat yasağını kaldırıp Amerikalı iş adamlarının Libya pazarına yeniden girmelerini sağlamıştır. 2004’ün Mart ayında ise Tony Blair Kaddafi’nin iktidarından bu yana Libya’yı ziyaret eden ilk İngiliz başbakan olmuştur. Bütün bu gelişmeler ışığında 2004 Eylül’ünde ABD 1986’dan beri Libya’ya uyguladığı tek taraflı ticaret yaptırımlarını aynı dönemde Avrupa Birliği ise ihracat sınırlamalarını kaldırmıştır. 2004 Kasım’ında ABD, Libya’da faaliyet gösteren işletmelerde Amerikan İthalat-İhracat Bankası kredi yasaklarını kaldırmıştır.

2004 yılı Libya için yaptırımların kaldırılması ve ilişkilerin normalleşmesi ile sonuçlanmıştır. ABD’nin Libya’yı 2006 Mayıs ayında teröre destek veren ülkeler listesinden kaldırmasının ardından, ABD ile Libya arasındaki diplomatik ilişkiler yeniden başlamış, 5 Eylül 2008 tarihinde ABD Dışişleri Bakanı Rice ülkeyi ziyaret etmiş, ayrıca 36 yıl aradan sonra ABD’nin Libya’ya atadığı ilk Büyükelçi Aralık 2008’de görevine başlamıştır.

Libya Mayıs 2010’da ilk kez BM İnsan Hakları Konseyi kez üç yıllık üyeliğine seçilmiş bunun sonucunda uluslararası STK’lar ve insan hakları örgütlerinin protestolarına maruz kalmıştır. 2010 yılı Aralık ayı sonunda bir dizi Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkesinde baş gösteren olaylar Şubat 2011’de Libya kentlerine de yayılmıştır. Kaddafi’nin protestoculara karşı aldığı sert tedbirler karşısında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi acil ateşkes talep eden ve uluslararası toplumun Libya üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturmasına izin veren 1973 sayılı kararı kabul etmiştir.

Muhalefeti temsil eden Bingazi merkezli Geçici Ulusal Konsey kurulmuş olup Konsey Mart 2011’de Bingazi Merkez Bankası’nı Libya’daki para politikalarından sorumlu otorite olarak ilan etmiştir. Muhalefet ayrıca Bingazi merkezli Libya Petrol Şirketini kurmuştur.

TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER

Kaddafi rejiminde ekonomik reformlar sınırlı olmakla birlikte bazı özelleştirme ve reformlar gerçekleştirilebilmiştir. Bankalardaki devlet hisselerinin önemli bir kısmı satılmış olup İtalyan UniCredit’e bir ön bankacılık lisansı verilmiş; Bahreyn merkezli Arab Banking Corporation, Libya’s Mediterranean Bank’ın %49 hissesini satın almıştır. İkinci bir bankacılık lisansı 2011 yılında verilecekken yaşanan son gelişmeler nedeniyle gerçekleşmesi beklenmemektedir. Özel sektöre yönelik banka kredileri 2007 yılından beri artış göstermiştir. İki telekomünikasyon şirketi ile bir demir çelik şirketinin kısmi özelleştirmesi teklif edilmiş olup, olaylar öncesinde demir-çelik firması için hisselerinin halka ilk arzı planlanmaktaydı.

Yaşanan son olaylar neticesinde petrol üretimi ve ihracatındaki kesintiden ötürü Libya ekonomisinin 2011 yılında %24,6 oranında daralması beklenmektedir. Bu tahmin siyasi durumun 2011 yılında düzelmesi ve petrol üretimi ve ihracatının kademeli olarak artması beklentisine dayanmaktadır. GSYIH’nin 2011-2015 yılları arasında ortalama %2 oranında artacağı tahmin edilmekte olup hidrokarbon sektöründeki faaliyetlerin düzelmesi büyük ölçüde güvenlik kaygılarından ötürü ülkeden çekilen yabancı petrol şirketlerinin geri dönmesine bağlı olacaktır.

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA 18.5 1 2.5 2.8 2.9 3.4 3.1 6.3 10.4 2.4 3

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Enflasyon Oranı

enflasyon

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA 45.4 40 41 35 37.48 68 72.68 74.72 88.83 84.92 90.57

SANAYİ (%) TARIM (%) HİZMET (%) 66,7 2,7 30,5

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

GSYİH (satınalma gücü paritesi) (Milyar $)

GSYİH

GSYIH Sektörel Dağılımı (%) 2010

Tarım

Sanayi

Hizmet

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA 8,900 7,600 7,600 6,400 6,700 11,800 12,300 12,400 14,400 13,400 14,000

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA 6.5 3 1.2 3.2 4.9 8.4 6.1 5.8 6.3 -0.7 4.2

0

2

4

6

8

10

12

14

16

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

KİŞİ BAŞINA GSYİH $

kişi başına GSYİH

-2

0

2

4

6

8

10

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

REEL BÜYÜME ORANI %

büyüme oranı

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA 8,900 7,600 7,600 6,400 6,700 11,800 12,300 12,400 14,400 13,400 14,000

ÜLKE 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Libya 4 4.1 4.7 4.4 4.19 4.07 4.27 4.49 4.84 6.07 6,38

0

2

4

6

8

10

12

14

16

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

KİŞİ BAŞINA GSYİH $

kişi başına GSYİH

0

1

2

3

4

5

6

7

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

DIŞ BORCU (Milyar Dolar)

DIŞ BORCU (Milyar Dolar)

ÜLKE 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Libya 1,50 1,502 1,507 1,510 1,590 1,640 1,787 1,830 1,640 1,688 1,729

Ülke 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

İTHALAT 7.6 8.0 8.7 6.3 6.28 7.22 10.82 14.47 25.31 22.01 24.47

İHRACAT 13.9 13.3 13.1 11.8 14.32 18.65 30.79 37.02 60.26 37.16 44.89

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

1,8

2

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

İŞ GÜCÜ(MİLYON)

İŞ GÜCÜ(MİLYON)

0

10

20

30

40

50

60

70

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

İHRACAT-İTHALAT (MİLYAR$)

İHRACAT İTHALAT

Libya’nın ticareti başta İtalya ve Almanya olmak üzere Avrupa ülkeleriyledir. Libya ham petrol, rafine edilmiş petrol ürünleri, doğalgaz ve kimyasallar başlıca ihraç ürünleridir. Libya günde ortalama 1,385 milyon varil ham petrol ve 9,89 milyar m3 doğal gaz ihraç etmektedir. Libya’nın ihracat gelirlerinin %95’i petrol ihracatından temin edilmektedir.

Libya’nın ihracatında %31,6 ile en yüksek pay İtalya’nın olurken onu %9,2 ile Çin, %9,1 ile İspanya izlemektedir. Türkiye’nin payı ise %0,9’dur.

İHRACAT GELİRLERİ

PETROL

DİĞER

İHRACAT %

İTALYA (31,6)

ÇİN(9,2)

İSPANYA(9,1)

ALMANYA(8,4)

ABD(4,5)

HİNDİSTAN(1,5)

İSVİÇRE(1,0)

TURKİYE(0,9)

DİĞER(33,8)

Libya’nın ithalatında ise %16,3 ile en büyük pay yine İtalya’ya ait olup ardından %10,3 ile Çin , %9,7 ile Türkiye gelmektedir. Libya’nın başlıca ithal ürünleri ise makine, yarı mamul, gıda, ulaşım araçları ve tüketici ürünleridir.

İTHALAT%

İTALYA(16,3)

ÇİN(10,3)

TÜRKİYE(9,7)

FRANSA(6,8)

ALMANYA(6,4)

GÜNEY KORE(6,2)

MISIR(5,7)

TUNUS(4,8)

ABD(3,4)

DİĞER(30,4)

TÜRKİYE- LİBYA ARASINDAKİ TİCARİ VE EKONOMİK İLŞKİLER Libya’ya olan ihracatımız 2001 yılından bugüne sürekli artış göstermektedir. 2004 yılında 337,2 milyon dolar olan ihracatımız, 2009 yılında 1,7 milyar dolara ulaşmış; 2010 yılında ise bir önceki yıla göre %7,6 oranında artışla 1,9 milyar dolar olmuştur. Ticaret hacmimiz ise 2010 2,3 milyar dolar düzeyine ulaşmıştır.

0

50.000.000.000

100.000.000.000

150.000.000.000

200.000.000.000

250.000.000.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

TÜRKİYE TOPLAM İHRACAT-İTHALAT ($)

İHRACAT İTHALAT

0

500.000.000

1.000.000.000

1.500.000.000

2.000.000.000

2.500.000.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

LİBYA İLE TOPLAM İHRACAT-İTHALAT($)

İHRACAT İTHALAT

TABLO İLE GÖSTERİMİ

Türkiye-Libya Dış Ticaret Değerleri (1 000 Dolar)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE 2000 95.546 786.159 881.705 -690.613

2001 67.472 547.847 915.319 -780.375

2002 165.112 754.042 919.154 -588.930

2003 254.740 1.072.548 1.327.288 -817.808

2004 337.204 1.514.125 1.851.329 -1.176.921

2005 384.166 1.989.268 2.373.434 -1.605.102

2006 489.261 2.297.350 2.786.611 -1.808.089

2007 643.149 399.720 1.042.869 243.429

2008 1.074.287 336.325 1.410.612 737.962

2009 1.799.235 402.568 2.201.803 1.396.667

2010 1.935.306 425.652 2.360.958 1.509.654

Libya’ya ihraç edilen başlıca ürünler demir ve çelik ve demir ve çelikten eşya, makine ve cihazlar, plastik ve plastik mamulden eşya, mobilyalardır

İhracat (Bin dolar)

2009 2010

Demir ve çelik 358.745.161 373.928.471

Demir veya çelikten eşya 202.644.643 234.539.934

Libya’dan ithal ettiğimiz ürünler mineral yaktılar ve yağlar, plastik ve plastik eşyalar, organik ve inorganik kimyasal ürünler, demir-çelik, gübreler, yün, iplik ve dokumalardır. 2010 yılında Libya ile ithalatımızda mineral yakıtların ithalatının payı % 62’dir

İthalat (Bin dolar)

ÜRÜN ADI 2009 2010

Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 249.749.018 211.107.479

Organik kimyasal müstahsallar 48.525.021 74.655.542

TÜRKİYE’NİN LİBYA’YA FASILLARA GÖRE İHRACATI VE İTHALATI

2000 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 42.022 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 2.765.718 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 7.470 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 66.491 10 Hububat 14.908 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 9.103.113 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 791 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 26.453 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 18.773 16 Et,balık,kabuklu hayvan,yumuşakça vb hayvansal müstahzarlar 905.500 17 Şeker ve şeker mamulleri 489.914 18 Kakao ve kakao müstahzarları 250.512 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 395.789 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 44.507 1.406.817 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 312.688 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 315 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 918.055 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 345.274 766.608.674 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 12.664 391.112 29 Organik kimyasal müstahsallar 23.646 6.521.912 30 Eczacılık ürünleri 14.744 31 Gübreler 7.900.026 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 595.170 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 197.036 34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 1.010.827 35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 8.585 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 29 38 Muhtelif kimyasal maddeler 79.456 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 849.018 28.506 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 234.930 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 1.725.990 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 229.652 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 179.667 45 Mantar ve mantardan eşya 252 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 230 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 1.720.313 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 3.174 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 397 152.546 52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 231.333 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 488

54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 416.648 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 236.349 56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 21.107 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 133.663 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 1.045.860 59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 845 60 Örme eşya 65.340 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 18.351.881 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 27.302.026 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 463.065 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 3.996.967 65 Başlıklar ve aksamı 60.369 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 1.637 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 454 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 324.521 69 Seramik mamulleri 124.591 70 Cam ve cam eşya 1.516.258 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 337.288 72 Demir ve çelik 2.148.701 1.407.013 73 Demir veya çelikten eşya 5.562.762 74 Bakır ve bakırdan eşya 2.436.649 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 593.081 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 158.626 83 Adi metallerden çeşitli eşya 312.384 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 2.781.207 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 4.842.966 460 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 8.500 16.530 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 416.888 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 10.000 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 230.834 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 22.955 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 465 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 241.310 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 121.366 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 109.750 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 49.313

Yıl toplamı: 95.546.530 786.159.586

2001 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 146.528

5 Tarifenin başka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar 15.000

7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 1.426.589

8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 779.893

9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 6.823

10 Hububat 4.342

11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 473

12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 454

13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 50.491

14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 36.000

15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 6.631

17 Şeker ve şeker mamulleri 1.448.518

18 Kakao ve kakao müstahzarları 768.168

19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 1.617.966

20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 267.308

21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 967.849

22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 76.691

25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 286.937

27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 88.224 837.498.302

28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 1.674.516

29 Organik kimyasal müstahsallar 1.958 4.056.126

30 Eczacılık ürünleri 126.496

31 Gübreler 604.950 3.001.203

32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 124.103

33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 283.591

34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 1.233.656

35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 1.509

37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 7.200

38 Muhtelif kimyasal maddeler 67.569

39 Plastik ve plastikten mamul eşya 1.301.416 350

40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 680.956

41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 1.227.113

42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 158.515

44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 181.613

45 Mantar ve mantardan eşya 585

46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 126

48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 58.329

49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 3.071 30

50 İpek 6.629

51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 255.586

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 3.087

54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 929.914

55 Sentetik ve suni devamsız lifler 226.197

56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 108.311

57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 704.325

58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 2.049.303

59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 20.917 138

60 Örme eşya 126.543

61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 4.087.424

62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 14.199.671 2.327

63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 1.361.644 400

64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 2.687.046 492

65 Başlıklar ve aksamı 8.208 485

66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 115

67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 100

68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 341.452

69 Seramik mamulleri 167.802

70 Cam ve cam eşya 1.693.959

71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 2.173.773

72 Demir ve çelik 2.775.767

73 Demir veya çelikten eşya 4.797.078 1.790

74 Bakır ve bakırdan eşya 5.180

75 Nikel ve nikelden eşya 260

76 Aluminyum ve aluminyum eşya 177.314

82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 87.900 5.652

83 Adi metallerden çeşitli eşya 677.639 52

84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 4.485.080 61.269

85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 8.764.987 44.010

87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 1.234.693 1.513

88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 125

89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 37.400

90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 53.689 886

91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 1.210

92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 16

94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 409.959 246

95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 123.537

96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 125.895

97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 2.860

Yıl toplamı: 67.472.537 847.847.486

2002 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 66.694 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 243.523 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 387.810 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 11.468 10 Hububat 1.067.620 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 4.428.615 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 6.742 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 44.326 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 4.674.512 16 Et,balık,kabuklu hayvan,yumuşakça vb hayvansal müstahzarlar 63.920 17 Şeker ve şeker mamulleri 396.681 18 Kakao ve kakao müstahzarları 1.343.548 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 2.199.257 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 579.372 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 4.682.988 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 49.827 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 125.401 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 1.427.491 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 53.945 726.068.595 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 23.116 640.928 29 Organik kimyasal müstahsallar 716 3.797.113 30 Eczacılık ürünleri 7.260 31 Gübreler 1.730.000 16.373.014 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 164.572 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 957.917 287 34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 2.652.620 35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 47.591 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 145 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 39.377 38 Muhtelif kimyasal maddeler 123.359 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 2.445.154 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 425.293 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 26.085 1.730.640 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 494.934 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 165.061 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 4.144 47 Odun hamuru:lifli selülozik maddelerin hamurları,hurdalar 432 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 1.031.343 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 17.601 50 İpek 1.021 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 14.123 1.392.806 52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 104.765

53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 115 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 1.013.005 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 110.168 56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 39.838 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 845.722 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 3.568.481 59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 245.937 60 Örme eşya 312.352 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 10.234.550 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 44.712.653 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 2.315.112 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 6.193.422 65 Başlıklar ve aksamı 22.110 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 368 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 2.913 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 213.086 69 Seramik mamulleri 758.565 70 Cam ve cam eşya 1.784.181 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 7.380.649 47.458 72 Demir ve çelik 4.092.906 3.678.105 73 Demir veya çelikten eşya 12.203.059 74 Bakır ve bakırdan eşya 4.382.285 75 Nikel ve nikelden eşya 255 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 234.455 2.932 79 Çinko ve çinkodan eşya 402.960 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 153.779 83 Adi metallerden çeşitli eşya 1.011.809 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 10.473.669 305.000 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 5.313.869 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 14.800 2.500 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 9.556.097 2.850 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 179.678 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 2.555 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 5.378 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 4.728.368 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 63.100 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 196.708 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 2.894 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 9.786

Yıl toplamı: 165.112.006 754.042.228

2003 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 50.680 5 Tarifenin başka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar 192 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 190.874 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 823.155 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 5.711 10 Hububat 465 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 31.252.623 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 29.874 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 51.039 14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 220 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 9.498.758 16 Et,balık,kabuklu hayvan,yumuşakça vb hayvansal müstahzarlar 439.574 17 Şeker ve şeker mamulleri 922.841 18 Kakao ve kakao müstahzarları 2.010.483 8.723 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 1.697.153 31.684 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 795.497 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 1.667.029 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 19.160 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 623 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 4.021.856 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 38.244 1.045.403.999 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 290.608 5.096.922 29 Organik kimyasal müstahsallar 46.027 2.995.522 30 Eczacılık ürünleri 80.012 31 Gübreler 4.089.805 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 248.768 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 2.409.239


35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 63.294 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 1.389 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 11.147 38 Muhtelif kimyasal maddeler 1.542.401 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 4.385.256 6.046.544 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 457.462 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 2.907.549 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 373.527 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 288.199 45 Mantar ve mantardan eşya 249 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 613 47 Odun hamuru:lifli selülozik maddelerin hamurları,hurdalar 1.404 190.401 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 971.930 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 2.845 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 2.188.694

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 67.499 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 2.171 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 1.273.597 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 129.859


57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 2.226.247 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 3.518.436

59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 50.623

60 Örme eşya 212.610 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 9.814.007 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 82.180.326 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 2.190.015 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 7.571.360 65 Başlıklar ve aksamı 15.727 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 1.419 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 869 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 1.580.997 69 Seramik mamulleri 459.840 70 Cam ve cam eşya 2.163.748 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 19.714.831 2.400.653 72 Demir ve çelik 7.382.875 1.175.510 73 Demir veya çelikten eşya 13.781.284 74 Bakır ve bakırdan eşya 553.561 75 Nikel ve nikelden eşya 1.307 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 530.005 78 Kurşun ve kurşundan eşya 685 79 Çinko ve çinkodan eşya 1.493.663 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 274.887 168 83 Adi metallerden çeşitli eşya 1.085.049 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 12.154.261 2.048 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 5.978.650 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 4.600 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 5.632.688 282 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 43.070 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 716.293 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 4.844 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 895 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 4.634.776 9.350 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 72.258 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 198.608 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 12.101 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 10.555

Yıl toplamı: 254.740.870 1.072.548.046

2004 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 1 Canlı hayvanlar 273 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 2.266.976 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 186.083 6 Canlı bitkiler ve çiçekçilik müstahzarları 44.979 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 19.440 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 717.797 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 15.918 10 Hububat 238 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 27.695.170 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 11.415 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 97.045 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 19.655.142 17 Şeker ve şeker mamulleri 1.786.131 18 Kakao ve kakao müstahzarları 2.756.019 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 2.530.876 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 996.555 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 4.551.134 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 50.062 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 172 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 1.030.767 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 16.874 1.470.706.362 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 109.928 3.307.649 29 Organik kimyasal müstahsallar 76.152 3.107.183 30 Eczacılık ürünleri 201.665 31 Gübreler 22.000 6.106.127 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 438.691 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 2.654.669


35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 45.649 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 4.652 38 Muhtelif kimyasal maddeler 286.020 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 6.036.569 19.038.798 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 1.186.233 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 117.327 3.699.692 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 184.927 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 460.061 45 Mantar ve mantardan eşya 894 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 1.486 47 Odun hamuru:lifli selülozik maddelerin hamurları,hurdalar 800 128.728 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 2.786.915 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 30.319 50 İpek 201 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 1.026.161

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 326.534 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 49.416 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 2.359.148 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 457.887




60 Örme eşya 475.764 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 9.126.380 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 136.101.823 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 2.420.379 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 4.661.404 65 Başlıklar ve aksamı 16.519 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 7.524 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 5.126 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 2.067.028 69 Seramik mamulleri 876.153 70 Cam ve cam eşya 3.194.478 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 30.191.633 1.286.789 72 Demir ve çelik 1.603.723 3.412.832 73 Demir veya çelikten eşya 12.766.529 74 Bakır ve bakırdan eşya 73.555 75 Nikel ve nikelden eşya 1.004 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 347.154 34.278 79 Çinko ve çinkodan eşya 2.243.116 81 Diğer adi metaller,sermetler,bunlardan eşya 280 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 223.347 200 83 Adi metallerden çeşitli eşya 1.951.734 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 19.046.120 508 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 10.660.377 201 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 3.230.725 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 924 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 287.676 2.799 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 21.732 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 5.160 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 6.456.157 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 27.581 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 198.476 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 2.620 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 70.271

Yıl toplamı: 337.204.154 1.514.125.283

2005 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 3.206.038 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 44.726 6 Canlı bitkiler ve çiçekçilik müstahzarları 7.792 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 1.770.213 62.010 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 1.079.903 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 12.528 10 Hububat 3.225.774 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 61.129.002 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 8.561 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 94.165 14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 889 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 24.588.948 2.117 16 Et,balık,kabuklu hayvan,yumuşakça vb hayvansal müstahzarlar 365.141 17 Şeker ve şeker mamulleri 1.841.146 18 Kakao ve kakao müstahzarları 5.879.116 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 4.575.072 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 1.096.706 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 4.239.409 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 276.374 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 1.138.209 26 Metal cevherleri,cüruf ve kül 176.859 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 212.434 1.938.757.850 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 348.106 2.494.050 29 Organik kimyasal müstahsallar 27.174 13.092.009 30 Eczacılık ürünleri 596.582 31 Gübreler 450.771 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 623.237 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 5.525.357 34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 1.613.849 35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 73.877 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 4.125 38 Muhtelif kimyasal maddeler 630.370 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 11.272.419 20.691.885 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 1.499.142 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 2.347.490 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 272.469 43 Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri 213 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 753.406 2.248 45 Mantar ve mantardan eşya 2.315 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 1.795 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 4.136.442 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 26.701 334 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 932.051

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 4.745.994 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 260.843 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 7.413.160 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 595.593


57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 3.653.735 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 5.421.175 59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 351.052 60 Örme eşya 572.742 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 9.545.911 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 60.531.843 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 3.713.101 2.509 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 4.381.401 65 Başlıklar ve aksamı 16.548 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 4.951 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 1.763 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 1.401.412 69 Seramik mamulleri 380.704 70 Cam ve cam eşya 2.665.857 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 32.522.918 488.854 72 Demir ve çelik 6.044.737 6.518.431 73 Demir veya çelikten eşya 24.718.806 355 74 Bakır ve bakırdan eşya 295.412 75 Nikel ve nikelden eşya 1.575 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 1.047.477 558 80 Kalay ve kalay mamulleri 762 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 354.465 83 Adi metallerden çeşitli eşya 3.103.547 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 24.520.790 14.232 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 31.614.886 99.550 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 36.755 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 5.180.558 83.000 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 2.151.628 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 674.630 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 21.818 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 6.430.432 22.193 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 97.896 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 311.688 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 1.893 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 115.854

Yıl toplamı: 384.166.547 1.989.268.535

2006 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 2.074.794 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 340.398 5 Tarifenin başka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar 1.375 6 Canlı bitkiler ve çiçekçilik müstahzarları 3.482 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 2.829.168 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 1.960.012 161.862 10 Hububat 5.348.246 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 43.431.588 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 1.034 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 49.899 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 28.055.934 17 Şeker ve şeker mamulleri 3.149.475 18 Kakao ve kakao müstahzarları 9.147.145 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 4.559.220 9.710 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 1.386.214 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 4.912.552 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 382.297 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 934.528 26 Metal cevherleri,cüruf ve kül 6.395.049 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 263.789 2.209.006.986 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 612.108 2.666.839 29 Organik kimyasal müstahsallar 47.721 15.836.333 30 Eczacılık ürünleri 595.413 31 Gübreler 25.371.965 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 1.046.192 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 10.344.042


35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 74.633 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 21.174 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 50.688 38 Muhtelif kimyasal maddeler 675.050 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 21.484.558 31.919.952 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 2.790.394 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 1.747.046 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 361.473 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 1.024.957 45 Mantar ve mantardan eşya 186 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 195 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 6.325.081 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 297.514 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 28.607 469.040 52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 2.919.543 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 3.974.190

55 Sentetik ve suni devamsız lifler 1.080.236


57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 8.571.312 657 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 3.197.030


60 Örme eşya 886.954 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 5.910.801 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 34.211.722 847 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 4.497.297 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 2.150.546 65 Başlıklar ve aksamı 7.891 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 6.008 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 4.538 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 5.333.398 69 Seramik mamulleri 1.158.217 70 Cam ve cam eşya 2.339.013 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 26.358.555 918.713 72 Demir ve çelik 5.680.259 692.728 73 Demir veya çelikten eşya 58.226.100 74 Bakır ve bakırdan eşya 186.815 75 Nikel ve nikelden eşya 9.281 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 2.850.826 7.050 78 Kurşun ve kurşundan eşya 3.312 79 Çinko ve çinkodan eşya 1.058 80 Kalay ve kalay mamulleri 3.470 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 325.685 83 Adi metallerden çeşitli eşya 3.454.243 27.404 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 48.476.254 36.420 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 75.292.486 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 113.522 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 15.428.804 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 6.304.320 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 20.483 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 1.215.014 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 62.672 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 2.929 93 Silahlar ve mühimmat,bunların aksam,parça ve aksesuarları 4.730 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 10.163.556 7.404 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 132.587 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 731.965 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 1.427 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 121.357

Yıl toplamı: 489.261.223 2.297.350.799

2007 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 2.270.604 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 452.786 5 Tarifenin başka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar 40.859 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 658.154 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 3.728.920 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 825 10 Hububat 180 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 95.120.944 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 13.622 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 48.024 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 8.186.736 17 Şeker ve şeker mamulleri 3.460.321 18 Kakao ve kakao müstahzarları 13.398.031 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 8.539.216 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 959.566 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 4.571.849 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 669.563 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 20.640 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 1.180.866 920 26 Metal cevherleri,cüruf ve kül 9.550.379 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 3.671.771 299.692.053 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 691.462 21.045.332 29 Organik kimyasal müstahsallar 428.416 4.427.778 30 Eczacılık ürünleri 866.360 31 Gübreler 26.812 21.138.548 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 1.479.289 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 9.937.719

34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 3.821.233 48.474

35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 240.168 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 150 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 42.290 38 Muhtelif kimyasal maddeler 1.095.672 46.053 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 43.565.065 24.146.360 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 5.056.657 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 2.056.748 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 66.667 7.618 43 Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri 125 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 4.444.061 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 13.540 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 6.510.872 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 128.072 422 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 51.012 817.863 52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 2.486.515

53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 1.950 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 1.735.106 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 162.515




60 Örme eşya 840.195 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 2.416.180 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 36.272.559 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 7.790.338 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 1.225.888 18.484 65 Başlıklar ve aksamı 18.245 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 40.149 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 785 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 12.656.813 69 Seramik mamulleri 3.660.980 70 Cam ve cam eşya 3.160.935 2.987 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 23.901.667 1.431.226 72 Demir ve çelik 25.117.497 12.703.412 73 Demir veya çelikten eşya 74.124.376 74 Bakır ve bakırdan eşya 1.213.939 75 Nikel ve nikelden eşya 19.240 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 4.500.213 79 Çinko ve çinkodan eşya 270.589 80 Kalay ve kalay mamulleri 29.916 81 Diğer adi metaller,sermetler,bunlardan eşya 4.748 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 1.916.692 83 Adi metallerden çeşitli eşya 5.180.748 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 78.464.723 92.707 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 58.392.941 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 138.673 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 19.983.193 151.845 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 258.209 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 2.257.452 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 1.365.624 8.823 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 16.286 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 6.364 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 31.393.565 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 151.056 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 389.127 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 181.888

Yıl toplamı: 643.149.901 399.720.260

2008 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 1 Canlı hayvanlar 4.000

3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 249.008 2.616.387

4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 486.254 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 651.029

8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 5.531.232

9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 3.242 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 99.948.901 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 101.088 14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 1.424 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 2.331.169 17 Şeker ve şeker mamulleri 3.160.597 14.578 18 Kakao ve kakao müstahzarları 15.571.444 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 12.804.160

20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 2.575.571

21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 6.912.413 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 1.008.947 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 7.346.697 131 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 3.640.976 271.936.693

28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 818.964 14.073.634

29 Organik kimyasal müstahsallar 29.839 7.479.406 30 Eczacılık ürünleri 1.632.170 31 Gübreler 120.762 4.525.708

32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 5.065.737 144

33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 17.895.345


35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 1.236.249 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 1.234.651 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 774.414 38 Muhtelif kimyasal maddeler 2.381.715 866 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 82.686.209 28.466.562 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 10.326.774 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 1.261.711 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 289.804 3.064 43 Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri 25.570 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 10.050.858 42.473 45 Mantar ve mantardan eşya 2.403 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 162.392 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 8.535.215 131

49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 787.922

50 İpek 7.555 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 351 559.201

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 3.488.460 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 1.600 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 10.815.732 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 1.271.259

56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 1.498.485

57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 24.454.343

58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 2.329.572


60 Örme eşya 44.978 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 12.267.597 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 42.763.803 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 7.705.894 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 906.709 65 Başlıklar ve aksamı 63.266 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 313.729 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 31.901 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 19.543.935 69 Seramik mamulleri 10.271.429 70 Cam ve cam eşya 11.432.495 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 26.851.755 1.274.941 72 Demir ve çelik 67.207.208 3.739.336 73 Demir veya çelikten eşya 117.191.717 2.681 74 Bakır ve bakırdan eşya 2.671.996 75 Nikel ve nikelden eşya 6.995 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 7.716.550 78 Kurşun ve kurşundan eşya 13.326 79 Çinko ve çinkodan eşya 39.083 80 Kalay ve kalay mamulleri 112.323 81 Diğer adi metaller,sermetler,bunlardan eşya 4.098 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 7.290.397 32.143 83 Adi metallerden çeşitli eşya 12.492.224 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 153.407.628 14.597 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 113.533.704 246.273 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 58.984 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 52.292.830 1.441 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 2.894 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 42.314 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 4.160.114 5.203 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 714.045 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 334.248

93 Silahlar ve mühimmat,bunların aksam,parça ve aksesuarları 2.211

94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 45.175.998 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 1.371.011 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 1.756.974 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 3.442 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşy. 83.762

Yıl toplamı: 1.074.287.855 336.325.243

2009 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 238.964 4.404 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 590.633 6 Canlı bitkiler ve çiçekçilik müstahzarları 977.359 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 1.589.317 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 4.425.218 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 33.345 10 Hububat 7.197.568 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 19.613.429 1.310.582 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 11.594 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 45.690 14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 6.977 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 4.538.875 17 Şeker ve şeker mamulleri 4.697.299 18 Kakao ve kakao müstahzarları 15.063.952 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 15.302.541 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 6.219.757 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 7.582.912 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 1.907.291 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 3.966 24 Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 12.588.451 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 66.875.186 5.676 26 Metal cevherleri,cüruf ve kül 63.399 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 29.067.951 249.749.018 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 522.590 17.685.751 29 Organik kimyasal müstahsallar 64.391 48.525.021 30 Eczacılık ürünleri 2.397.556 31 Gübreler 188.282 19.639.205 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 6.000.679 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 23.091.358 34 Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yıkama-yağlama madde. 13.870.921 35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 1.619.627 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 2.870 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 491.698 38 Muhtelif kimyasal maddeler 6.833.484 1.723 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 193.523.810 57.116.461 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 9.306.461 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 435 1.185.813 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 356.172 43 Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri 1.197 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 23.007.830 45 Mantar ve mantardan eşya 29.950 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 41.440 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 23.898.692 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 234.749 50 İpek 43.096 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 730 571.662

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 2.712.890 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 2.825 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 8.999.038 166.695 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 558.304 56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 1.585.006 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddeden yer kaplamaları 21.706.292 58 Özel dokunmuş mensucat,dantela,duvar halıları,işlemeler 2.992.671 59 Emdirilmiş,sıvanmış,kaplanmış mensucat,bunlardan teknik eşya 340.250 60 Örme eşya 1.188.653 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 10.759.185 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 24.423.483 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 9.193.377 40.832 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 2.249.553 65 Başlıklar ve aksamı 92.199 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 114.554 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 19.550 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 46.092.018 69 Seramik mamulleri 19.843.370 70 Cam ve cam eşya 26.768.089 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 30.340.467 443.138 72 Demir ve çelik 358.745.161 4.230.866 73 Demir veya çelikten eşya 202.644.643 4.492 74 Bakır ve bakırdan eşya 3.376.167 75 Nikel ve nikelden eşya 9.939 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 37.170.727 172 78 Kurşun ve kurşundan eşya 20.985 79 Çinko ve çinkodan eşya 145.087 80 Kalay ve kalay mamulleri 7.839 81 Diğer adi metaller,sermetler,bunlardan eşya 53.500 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 13.348.487 83 Adi metallerden çeşitli eşya 16.149.461 8.858 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 174.845.081 36.035 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 126.553.520 1.564.897 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 615.537 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 49.110.019 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 8.873 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 572.585 270.000 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 3.483.928 6.960 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 239.980 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 41.215 93 Silahlar ve mühimmat,bunların aksam,parça ve aksesuarları 278 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 88.541.442 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 2.762.475 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 1.976.938 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 3.931 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşyalar 538.105

Yıl toplamı: 1.795.117.369 402.568.261

2010 Fasıl Fasıl adı İhracat Dolar İthalat Dolar 3 Balıklar,kabuklu hayvanlar,yumuşakçalar,diğer omurgasızlar 634.570 4 Süt ve süt mamulleri,kuş ve kümes hay.yumurtaları,bal vb. 1.231.070 6 Canlı bitkiler ve çiçekçilik müstahzarları 377.663 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 518.235 8 Yenilen meyvalar,kabuklu yemişler,turunçgil ve kavun kabuğu 4.353.278 9 Kahve,çay,paraguay çayı ve baharat 82.389 10 Hububat 10.333.122 11 Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni 559.102 12 Yağlı tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi 49.853 13 Laklar,sakızlar,bitkisel özsu ve hülasalar 1.469 14 Örülmeye elverişli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar 252 15 Hayvansal ve bitkisel yağlar ve bunların müstahzarları 3.025.371

16 Et,balık,kabuklu hayvan,yumuşakça vb hayvansal müstahzarlar 50.545

17 Şeker ve şeker mamulleri 4.127.866 18 Kakao ve kakao müstahzarları 17.604.270 19 Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar 19.817.647 20 Sebze,meyva,bitki parçaları,sert kabuklu yemiş konserveleri 4.380.172 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları 6.945.871 22 Meşrubat,alkollü içkiler ve sirke 1.990.530 23 Gıda sanayii kalıntı ve döküntüleri,hazır hayvan gıdaları 13.286 24 Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 19.520.932 689 25 Tuz,kükürt,toprak ve taşlar,alçılar ve çimento 105.906.374 1.105 26 Metal cevherleri,cüruf ve kül 2.018 27 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 10.079.912 211.107.479 28 İnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileşikler 179.676 1.369.464 29 Organik kimyasal müstahsallar 412.983 74.655.542 30 Eczacılık ürünleri 3.372.115 31 Gübreler 99.174 27.268.072 32 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasa,boya,macun,sakızlar 7.776.555 33 Uçucu yağlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb 19.154.652


35 Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb 2.244.174 36 Barut,patlayıcı maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb 753.674 37 Fotoğrafçılıkta,sinemacılıkta kullanılan eşya 182.185 38 Muhtelif kimyasal maddeler 8.140.497 39 Plastik ve plastikten mamul eşya 143.701.299 71.027.699 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 11.602.590 41 Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler 9.477 1.545.967 42 Deri eşya,saraciye eşyası,seyahat eşyası,bağırsaktan eşya 324.726 43 Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri 42.212 126 44 Ağaç ve ağaçtan mamul eşya:odun kömürü 22.848.606 45 Mantar ve mantardan eşya 23.570 46 Hasır:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller 23.112 48 Kağıt ve karton:kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya 22.746.728 49 Basılı kitap,gazete,resim vb baskı sanayi mamulu,el yazmaları 519.630 2.000 50 İpek 26.267 51 Yün,kıl,at kılı:bunların iplik ve dokumaları 385.620 594.126

52 Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 4.299.572 53 Dokumaya elverişli bitkisel lifler,kağıt ipeği ve dokumaları 21.742 54 Dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler 9.291.534 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 1.677.567

56 Vatka,keçe,dokunmamış mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri 7.302.275



60 Örme eşya 608.976 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 16.621.244 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 32.682.080 63 Mensucattan mamul diğer eşya,kullanılmış eşya,paçavralar 12.524.085 64 Ayakkabılar,getrler,tozluklar vb eşya ve aksamı 2.177.374 65 Başlıklar ve aksamı 216.730 66 Şemsiye,baston,kamçı,kırbaç ve bunların aksamı 526.767 67 Hazır kuş tüyü ve insan saçı mamulleri,yapma çiçekler 155.145 68 Taş,alçı,çimento,amyant,mika vb maddelerden eşya 51.899.569 69 Seramik mamulleri 22.874.161 70 Cam ve cam eşya 21.456.729 71 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 26.447.186 714.706 72 Demir ve çelik 373.928.471 35.892.691 73 Demir veya çelikten eşya 234.539.934 74 Bakır ve bakırdan eşya 4.169.117 75 Nikel ve nikelden eşya 44.617 76 Aluminyum ve aluminyum eşya 62.824.498 25.362 78 Kurşun ve kurşundan eşya 13.941 79 Çinko ve çinkodan eşya 940.678 80 Kalay ve kalay mamulleri 54.830 82 Adi metallerden aletler,bıçakçı eşyası,sofra takımları 16.772.553 83 Adi metallerden çeşitli eşya 18.636.679 84 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 181.077.100 146.527 85 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 169.361.456 1.176.136 86 Demiryolu ulaşım araçları vb,aksam ve parçaları 649.371 87 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 32.343.802 42.042 88 Hava taşıtları,uzay araçları,aksam ve parçaları 63.780 89 Gemiler,suda yüzen taşıt ve araçlar 41.422 90 Optik,fotoğraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazları,tıbbi alet. 5.013.988 13.358 91 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 421.398 92 Müzik aletleri:bunların aksam,parça ve aksesuarı 23.109 93 Silahlar ve mühimmat,bunların aksam,parça ve aksesuarları 81.536 94 Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar 121.223.712 826 95 Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçaları 4.607.201 96 Çeşitli mamul eşya (kalemler, fırçalar vb) 1.670.807 97 Sanat eserleri,koleksiyon eşyası,antikalar 599.179 98 Zati eşya, kumanya ve başka yerde belirtilmeyen diğer eşylar 548.762 7.920

Yıl toplamı: 1.932.370.242 425.652.133

TÜRKİYE-LİBYA TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİ

ANLAŞMA VE PROTOKOLLER

Anlaşmanın Adı İmza Tarihi Yürürlüğe Giriş Tarihi

İktisadi İşbirliği ve Ticaret Anlaşması 05.01.1975 26.09.1975

Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması 05.01.1975 13.05.1975

Ticaret Anlaşması 06.10.1996 28.08.1997

İkili Hava Ulaştırması Anlaşması 11.08.1975 14.08.1979

İşgücü Anlaşması 05.01.1975 13.05.1975

Denizcilik Ve Deniz Nakliyatı Alanlarında İşbirliği Anlaşması

30.05.1975 16.11.1975

Sosyal Güvenlik Anlaşması 20.03.1976

Deniz Nakliyatı Ortak Şirketi Kurulması Hakkında Anlaşma

17.05.1977 25.07.1979

Ticari ve Mali İşbirliği Anlaşması 02.05.1978

13.05.1978

Ortak Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri Şirketine İlişkin Anlaşma

30.12.1978 30.01.1979

Ortak İnşaat ve İşletme Şirketine İlişkin Anlaşma

30.12.1978

30.01.1979

Ortak Tarım ve Hayvancılık Şirketi’ne İlişkin Anlaşma

30.12.1978 30.01.1979

İktisadi, Sınai ve Zirai İşbirliği Protokolü 27.06.1981 25.09.1981

Ticari İşbirliği Protokolü 27.06.1981 25.09.1981

13 Eylül 1984 Tarihli Sosyal Güvenlik sözleşmesinin uygulanmasına Dair Anlaşma

09.08.1985 22.09.1985

Ticaret Anlaşması/

Olağanüstü KEK Toplantısı Protokolü

06.10.1996 28.08.1997

19. Dönem KEK Toplantısı Protokolü 06.08.2004 07.05.2005

20. Dönem KEK Toplantısı Protokolü 31.01.2007 -

Türk Standartları Enstitüsü ile Libya Ulusal Standardizasyon ve Metroloji Merkezi Arasında Teknik işbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

22.04.2009 -

21. Dönem KEK Toplantısı Protokolü 23.07.2009 -

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

24.11.2009 09.04.2011

Türkiye ile Libya arasında Vizenin karşılıklı olarak kaldırılmasına dair Mutabakat Zaptı

24.11.2009 19.12.2009

Hava ve Deniz Ulaşımında Anlaşma 24.11.2009 -

Dış Ticaret ve Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Teminat Mektuplarına İlişkin Mutabakat Zaptı

24.11.2009 -

Afrikada Ortak Yatırımlara İlişkin Mutabakat Zaptı

24.11.2009 -

Libya Özelleştirme ve Yatırım Ajansı ile T.C. Başbakanlık yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı arasında Mutabakat Zaptı

24.11.2009 -

Tarım Alanında Mutabakat Zaptı 24.11.2009 -

Tarım Yatırımlarının Güçlendirilmesi ile İlgili Mutabakat Zaptı

24.11.2009 -

KAYNAKLAR

1-http://www.indexmundi.com

2-http://trade.ec.europa.eu

3-http://www.tuik.gov.tr

4-http://www.deik.org.tr

5-https://www.cia.gov

6-İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ

*** Libya’ya yönelik ticaretimiz özellikle 1996 yılından itibaren siyasi nedenlerle Libya’nın ülkemize uyguladığı ambargo dolayısıyla önemli düşüşler kaydetmiştir. Ülkemiz ile Libya arasında 1996 yılında başlayan ve 1997 yılında da devam eden olumsuz siyasi gelişmelere bağlı olarak, Libya Hükümetinin tek taraflı aldığı kararla Türk menşeli malların ithalatına Temmuz 1997 yılında kısıtlama getirilmiş ve buna bağlı olarak, söz konusu ülkeye olan ihracatımız 1998 yılında 95,1 milyon $ seviyesine gerilemiştir

libya raporu

Documents