library online translation

32
หองสมดกบการแปลออนไลน

Category:

Technology


0 download

DESCRIPTION

ห้องสมุดกับการแปลภาษาออนไลน์ บริการเสริมมูลค่าของห้องสมุด โดย ดร.เทพชัย ทรัพย์นิธิ หน่วยปฏิบัติการวิจัยวิทยาการมนุษยภาษา ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

TRANSCRIPT

Page 1: Library Online Translation

ห�องสม�ดกบการแปลออนไลน�

Page 2: Library Online Translation

การแปล● การถ�ายทอดข�อความจากภาษาหน��งไปย�งอ�กภาษาหน��งโดย

ร�กษาใจความของภาษาเด�มให�สมบ!รณ#● ระด�บค%า● ระด�บประโยค● ระด�บข�อความ● ระด�บเอกสาร

Page 3: Library Online Translation

ม�ต�ของการแปล● การแปลโดยใช�คน/เคร)�อง● การแปลออนไลน#/ออฟไลน#● การแปลข�าว หน�งส)อ, เอกสารเฉพาะทาง, ค!�ม)อ● การแปลข�อความ, การแปลเส�ยง ● การแปลภาษา, การถอดเส�ยง

Page 4: Library Online Translation

ความท�าทายของการแปล

● ความต�างของว�ฒนธรรม● ความต�างของไวยากรณ#ของแต�ละภาษา● ความต�างของเน)1อหา (โดเมนของข�อความ)

Page 5: Library Online Translation

หล�กการแปล

● หล�กการแปลโดยย�ดแนวทางจากต�นฉบ�บ● หล�กการแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง

Page 6: Library Online Translation

● ว�เคราะห#ความส�มพ�นธ#ระหว�างต�นฉบ�บก�บงานแปล เช�น การหาค%าแปลท��ตรงก�น เท�าก�น หร)อ เท�ยบเค�ยงก�น(equivalence/correspondence) ไม�ว�าจะแปลค%าหร)อแปลความก2จะวนกล�บไปหาต�นฉบ�บ โดยถ)อความซ)�อส�ตย#ต�อเน)1อความในต�นฉบ�บเป4นหล�กหร)อว�ธ�การแปล

● การแปลท��ด�– การคงสภาพความหมายไว� (dynamic equivalence)

– สามารถปร�บเปล��ยนร!ปแบบหร)อโครงสร�างของภาษาได� (formal correspondence)

– การเร�ยบเร�ยงประโยคเข�ยนข�1นใหม� (paraphrase)

– ไม�สามารถเพ��มเต�ม ต�ดทอนหร)อบ�ดเบ)อนความหมายให�ไม�ตรงก�บต�นฉบ�บได�

●หล�กการแปลโดยย�ดแนวทางจากต�นฉบ�บ

Page 7: Library Online Translation

● เน�นความส%าค�ญและหน�าท��ของการแปลรวมถ�งเจตนา จ6ดประสงค# และเป7าหมายของการแปล

● ย�ดแนวค�ดการปร�บให�เข�าก�บว�ฒนธรรม (cultural license) ท��จะเป4นล�กษณะบ�งบอกว�าเป4นงานท��แปลมาและบ�งช�1ให�เห2นความแตกต�างของงานแปลก�บงานท��ไม�ใช�งานแปล

● หาระเบ�ยบว�ธ� แบบแผน หร)อ กฎ (norm/law) ท��เป4นต�วช�1หร)อก%าหนดขอบเขต (parameter) ของความส�มพ�นธ#เหล�าน�1น ต�1งแต�ต%าแหน�งและหน�าท��ในว�ฒนธรรมท��การแปลอย!� ซ��งเป4นต�วก%าหนดกระบวนการท%าให�เปล��ยนจากต�นฉบ�บมาเป4นงานแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง

หล�กการแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง

Page 8: Library Online Translation

การแปลออนไลน!ท��พบในป$จจ%บ�น● การแปลวรรณกรรม● การแปล subtitle

● การแปลเน)1อเพลง● การแปลในเคร)อข�ายส�งคม (social network)

● ซอฟต#แวร#เคร)อข�ายส�งคม (facebook)

● ว�ก�พ�เด�ย

Page 9: Library Online Translation

ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น● http://www.wanakam.com/

Page 10: Library Online Translation

ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น

Page 11: Library Online Translation

ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น● http://www.thaisubtitle.com/

Page 12: Library Online Translation

ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น

Page 13: Library Online Translation

ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น● http://www.ethaimusic.com

Page 14: Library Online Translation

ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น

Page 15: Library Online Translation

ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น

Page 16: Library Online Translation

ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น

Page 17: Library Online Translation

Facebook

Page 18: Library Online Translation

Facebook

Page 19: Library Online Translation

wikipedia

Page 20: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#การแปลอ�ตโนม�ต�● การแปลโดยใช�กฎไวยากรณ# / สถ�ต�● การแปลสองภาษา / หลากภาษา● การแปลท��วไป / การแปลเฉพาะทาง

● การแปลก��งอ�ตโนม�ต�● Translation memory (ระบบช�วยแปล)● Language search engine software● Terminology management software● Alignment Software

Page 21: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�

● Google translate (51 ภาษา)

Page 22: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�

● Systran (15 ภาษา)

Page 23: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�+ก��งอ�ตโนม�ต�

● Suparsit (http://www.suparsit.com)

Page 24: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�+ก��งอ�ตโนม�ต�

● กระบวนการท%างานLogin เพ)�อใช�

งานระบบน%าเข�าข�อม!ลท��ต�องการแปล

ร�บผลล�พธ#การแปล

ใช�งานแก�ไข

แก�จากผลการแปลของระบบ

แก�จากผลการแปลท��ม�ผ!�อ)�นแก�ไขก�อนหน�า

บ�นท�กเพ)�อใช�งาน

Page 25: Library Online Translation

เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#ก��งอ�ตโนม�ต�

● OmegaT (ระบบช�วยแปล)

Page 26: Library Online Translation

เคร)�องม)อช�วยแปลท��เป4น open source● http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-

assisted_translation#Language_Search_Engine_Software● LPGL license

– Okapi Framework● GPL License

– Anaphraseus, Attesoro, gtranslator, OmegaT, Pootle, Transolution, Virtaal

● Others– Poedit (MIT License)

Page 27: Library Online Translation

มาตรฐานระบบช�วยแปล● TMX (Translation Memory eXchange) by LISA● Aligned in sentence level

● http://www.lisa.org/Translation-Memory-e.34.0.html● xml:TM (xml in text memory)

● http://www.lisa.org/XML-Text-Memory-xml.107.0.html

Page 28: Library Online Translation

โครงการแปลภาษา EU

● พ�ฒนาระบบแปลภาษาอ�ตโนม�ต�เพ*�อรองร�บภาษาในกล%&มย%โรป

Page 29: Library Online Translation

โครงการล�ามอ�เล2กทรอน�กส#หลากภาษา● 9 ภาษา 8 ประเทศ

ไทย จ�น ส�งคโปร# เกาหล�● ญ��ป6=น เว�ยดนาม● อ�นโดนน�เซ�ย อ�นเด�ย

Page 30: Library Online Translation

การแปลออนไลน#ก�บห�องสม6ด● แปล เฉพาะส�วนท��ส%าค�ญเพ)�ออธ�บายหน�งส)อ (snippet)

● แปล สารบ�ญของ หน�งส)อ● แปลหน�งส)อท��ม�การใช�งานส!ง

● Genre ต�างๆ

แปลจาก ภาษาต�างประเทศเป4นภาษาไทย● แปลจากภาษาไทยเป4นภาษา ต�างประเทศ

Page 31: Library Online Translation

บรรณาน6กรม● มณ�ร�ตน# สว�สด�ว�ฒน# ณ อย6ธยา. 2548. การแปล: หล�กการและการว�เคราะห#. กร6งเทพมหานคร:ส%าน�ก

พ�มพ#แห�งจ6ฬาลงกรณ#มหาว�ทยาล�ย.

● วรรณา แสงอร�ามเร)อง. 2545. ทฤษฎ�และหล�กการแปล. กร6งเทพมหานคร: ส%าน�กพ�มพ#แห�งจ6ฬาลงกรณ#มหาว�ทยาล�ย.

● http://www.wanakam.com/● http://www.thaisubtitle.com/● http://www.ethaimusic.com● http://www.suparsit.com● http://www.systran.net● http://www.translate.google.com● http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-

assisted_translation#Language_Search_Engine_Software

Page 32: Library Online Translation

บรรณาน6กรม● Basnett, S. 1991. Translation Studies. London: Routledge.

● Newmark, P. 1988. A Textbook of Translation. New York: Prentice.

● Nida, E. A. 1975. Language Structure and Translation. Stratford: Oxford University Press.

● Nida, E. A., and Taber, C. R. 1969. The Theory and Practice of Translation. Leiden: Brill.

● Reiß, K., and Vermeer, H. J. 1984. Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tubingen: Niemeyer.

● Snell-Hornby. 1995. Translation Studies: An Integrated Approach. Amsterdam: Benjamins.

● Toury, G. 1995. Descriptive Translation and Beyond. Amsterdam: John Benjamins.

● Vermeer, H. J. 1998. Didactics of Translation. New York: Routledge.