Leiderschap en

systematisch management

Michael Bres, 13 oktober 2010

PROFIEL

Axis into Management levert verbetermanagement (training, coaching, advisering en interim management) aan organisaties waar de mens een cruciale factor is.

Onze basis: Common Sense Management.

Jan Pompe

Common Sense Management

coachingadviseringTraining CSDP

Interim management

Axis into Management Axis into ICT

Verbetermanagement

School of CommonSense Management

PROFIEL

VERBETERMANAGEMENT REFERENTIES

De laatindustriële mens had zich georganiseerd in grote, logge organen die niet meer te besturen waren en die alleen met angst, onderdrukking en financiële prikkels overeind konden worden gehouden. Groter legers functionarissen, managers genaamd, moesten er op toezien dat de gewone werker, eufemistisch “medewerker” genoemd, datgene uitvoerden wat de top van de organisatie had bedacht. Uiteindelijk verloren ook zij de greep op hun organisaties en stortten deze tijdens enkele crisis aan het begin van de eenentwintigste eeuw als kaartenhuizen in elkaar.

Uit: De laatste manager, Ben Kuiken, juni 2010

INTRODUCTIELeiderschap & management uitdagingen

In zijn algemeenheid:De enige optie, voor de Westerse Economie, om meerwaarde te blijven creëren, is zich te richten op hoogwaardige kennis en diensten en daarmee op samen- denken en werken binnen en tussen organisaties.

Specifiek:De uitdaging voor organisaties bestaat er uit een goed fundament te vinden voor leiderschap en management. Managers zullen in staat moeten zijn om systematisch een effectieve verbinding te maken tussen de beleving van mensen, hun feitelijke actie in de professionele praktijk en de individuele-, team- en organisatiedoelen.

Concreet:Het is noodzakelijk een passende en systematische management methode realiseren. Daarbij is het op sociale wijze aanbrengen van ordening, ontwikkeling van overleg in structuur, inzet van afsprakensystemen en het nemen van besluiten in consensus noodzakelijk.

6

INTRODUCTIELeiderschap & management uitdagingen

De belangrijkste uitdagingen voor leiderschap en management, die belemmerend zijn voor de prestaties van de organisatie, de realisatie van geplande uitkomsten en succesvol veranderen, zijn:

1. Structuur en hiërarchie: : huidige (organisatie en team) structuren (vaak matrix) zijn niet faciliterend voor de samenwerking bij het realiseren van individuele-, team- en organisatiedoelen.

1. Cultuur: de (opgelegde) organisatie waarden sluiten niet aan op de cultuur die medewerkers wensen.

2. Samenwerking: er zijn geen methoden waarneembaar waarmee samenwerking systematisch wordt ontwikkeld en gefaciliteerd.

1. Management perceptie(s): managers evalueren de leiding die zij geven (en de vaardigheden) doorgaans als adequaat en afdoende.

2. Medewerkers perceptie(s): medewerkers evalueren de leiding die zij ontvangen (management instructies) over het algemeen als niet adequaat, onduidelijk en niet passend.

7

INTRODUCTIELeiderschap & management uitdagingen

Management:1. The application of skill or care (zorg, bekommering) in the

manipulation (kunstmatige, bedrieglijke beïnvloeding), use, treatment, or control of things or persons, or in the conduct of an enterprise, operation, etc.

2. The use of contrivance (mechaniek, truc), prudence (voorzichtigheid, omzichtigheid), ingenuity (vernuftigheid, slimmigheid), or deceit (misleiding) or trickery (bedriegerij) for effecting some purpose (doel).

MANAGEMENTDefinitie als objectieve grondslag

Source : Shorter Oxford English Dictionary 2002 Van Dale Groot Woordenboek Engels – Nederlands 1998

8

HOE PAKT U HET AAN?

1. Zit u in een manipulatief systeem?2. Wat is manipulatie? Kunnen we het zo ervaren?3. Wat maakt een systeem manipulatief?4. Hoe zit het met “winstgevendheid als centrale opdracht?”5. Wat doet u wanneer u geen aansluiting vind bij de hogere

leidinggevende of ondergeschikten?6. Hoe beleeft u het (als manipulatief of anders)?7. Welke heeft of ondergaat u? Wordt deze opgelegd?8. Hoe worden doelstellingen bepaald? Door wie?9. Speelt u het “spelletje” mee?10. Hoe kunt u het anders doen?

EEN EERSTE STAP: INZICHTEN

1. Onderzoek uw eigen management (filosofie) door overlegprocessen te observeren en te analyseren.

2. Ontdek hoe overlegprocessen verlopen en hoe u deze beïnvloed en inzet als manager.

3. U gaat inconsistenties ontdekken tussen het formele systeem, informele systeem en de praktijk.

4. Instructies om uw eigen onderzoek te doen in uw organisatie, krijgt u na afloop mee.

5. Het CSDP* analyse model dat we hiervoor kunnen gebruiken ziet er als volgt uit:

CSDP: Is een management verbeter methode en staat voor Common Sense Development Program

Praktijk

Formele systeem Informele systeemRegels op papier,Mail, vergaderingen, notulenOrganogram, handboeken

Bij de koffiemachine, bilateraaltjesTelefoongesprekken, hoe we ons kleden,Borrels, teambuilding

Hoe we het werk concreet doen

EEN EERSTE STAP: INZICHTEN

Hulpmiddel:CSDP analyse- & diagnosemodel

1. Hoe komt onderwerp X aan de orde in het informele systeem?– Hoe wordt er hier over gesproken? – Wie is er bij betrokken? – Worden er afspraken gemaakt? – Hoe is er in het formele systeem gesproken over onderwerp X?

Hoe komt dit terug in het informele systeem?– Etc.

2. Hoe komt onderwerp X aan de orde in het formele systeem?– Door wie is onderwerp X in gebracht in het formele systeem en op

welke wijze? – In welk deel van het formele systeem is het onderwerp

ingebracht?– Wie is daar bij betrokken en waarom? – Op welke manier wordt er in het formele systeem over

gesproken? – Etc.

EEN EERSTE STAP: INZICHTEN

3. Wat is de praktijksituatie m.b.t. onderwerp X ?– Welke processen, werkzaamheden of situaties zijn relevant m.b.t

onderwerp X?– Hoe manifesteert onderwerp X zich in deze praktijk? – Wat is de invloed op deze praktijk van de wijze waarop het

onderwerp in het formele systeem aan de orde is geweest en de inhoud hiervan? Is er een verandering van werkwijze? Worden bepaalde activiteiten niet meer uitgevoerd? Of juist wel? Of anders?

– Wat is de invloed op deze praktijk van de wijze waarop het onderwerp in het informele systeem aan de orde is geweest en de inhoud hiervan? Is er een verandering van werkwijze? Worden bepaalde activiteiten niet meer uitgevoerd? Of juist wel? Of anders?

– Etc.

EEN EERSTE STAP: INZICHTEN

• Handout met meer instructies en toelichting.• Probeer het in de praktijk.• Handout is een onderdeel van de CSDP training• Common Sense Management• Common Sense Development Program• Een alternatief?

EEN EERSTE STAP: INZICHTEN

Common Sense Development Program ORGANISATIE & MANAGEMENT VERBETERING MET

BEDANKT VOOR DE AANDACHT

EEN ALTERNATIEF?COMMON SENSE MANAGEMENT

Common Sense Management (CSM)Ontwikkel systematisch gemeenschappelijk begrip (common sense) als methode van management.

Common Sense Development Program (CSDP)Een management verbeter methode om in de praktijk gemeenschappelijk begrip te ontwikkelen en in te zetten voor het realiseren van bedoelingen.

2. Het gaat om samenwerking

3. Leiderschap = structuur + werkmethoden + cultuur

1. Management is van belang

4. Een leider heeft management vaardigheden nodig

17

KENMERKEN CSM

1. Management is in staat, de organisatie waar zij verantwoordelijk voor is, vorm te geven.

2. Het CSDP is gericht op systematisch management:• Uitlegbaar• Herhaalbaar• Begrijpbaar• Dient de belangen van alle participanten

1. Management is van belang

18

KENMERKEN CSM

1. Het CSDP gaat er vanuit dat organisaties voor een belangrijk deel afhankelijk zijn van de kwaliteit van samenwerking van het management en de medewerkers.

2. Het CSDP gaat er vanuit dat mensen denken, socialiseren en werken om organisatie opdrachten te realiseren.

3. Het CSDP organiseert samenwerking systematisch (met structuren en methoden).

4. Samenwerking met CSM is gebaseerd op wederzijdse instemming, autonomie en dynamische afsprakensystemen.

2. Het gaat om samenwerking

19

KENMERKEN CSM

1. Leiderschap wordt alleen productief in organisaties met een adequate en coherente:- Structuur & Hiërarchie - Werkmethoden- Cultuur

2. Het CSDP bevordert het presteren van organisaties , teams en individuen door implementatie en ontwikkeling van deze elementen, afzonderlijk en in verbinding.

3. Leiderschap = structuur + werkmethoden + cultuur

20

KENMERKEN CSM

1. Een leider wordt productief als hij beschikt over managementvaardigheden om:• samenwerking te organiseren en te

ontwikkelen.• de prestaties van de organisatie,

anderen en hemzelf te faciliteren.2. Zijn managementmethode moet systematisch

zijn.3. Gewenste management vaardigheden

kunnen (bij voorkeur moeten) ontwikkeld worden met het CSDP.

4. Een leider heeft management vaardigheden nodig

21

KENMERKEN CSM

Het CSDP observeert, analyseert en intervenieert op de structuur, de hiërarchie en de praktijk.

HET CSDP INITIEERT EN ONTWIKKELT

Mgt Mdw

Mgt Mdw

Black box

Transparant- Objectieve feiten- Interactie- Formele structuur

beslissing

beslissing

Vaak:

CSM:

WAT MAAKT CSDP ANDERS DAN ANDERE MANAGEMENT METHODIEKEN

Zelf

Persoonlijkheid

Inzichten

Vaardigheden

Gedrag Andere management methodieken

CSDPStart: bestaande situatie

Start: gewenste situatie

Common Sense Development Program ORGANISATIE & MANAGEMENT VERBETERING MET

BEDANKT VOOR DE AANDACHT

WAT IS COMMON SENSE?

• Generally known, accessible, applicable awareness and knowledge which is:

– shared alike by all the persons and teams in question

– belonging to more then one as a result of joint action or agreement

– free to be used by everyone involved*

• Algemeen bekende, toegankelijke en toepasbare kennis en bewustzijn welke:

– gelijkelijk wordt gedeeld door alle betrokkenen– toebehoort aan meerderen als een resultaat van

gemeenschappelijke actie of overeenkomst– vrij is door iedere betrokkene gebruikt te worden

*”Shorter Oxford English Dictionary”, fifth edition 2002.

WAT IS COMMON SENSE?

• Common sense is niet vaststaand, het is geen statisch gegeven.

• Het wordt continu vormgegeven in beelden, uitdrukkingen, woorden, plannen etc.

• In alles wat het “team” doet, denkt, praat en schrijft drukt het zich uit.

• Dat is het proces van dialectiek van de individu, de common sense en de andere leden van het team

• In de dialectiek ontstaat in de druk van het samenwerken, creativiteit.

• Deze processen worden gerealiseerd met behulp van structuren waarvan de bewuste toepassing één van de sleutels is voor het systematisch leren werken aan de ontwikkeling van de common sense.

*”Shorter Oxford English Dictionary”, fifth edition 2002.