kënnt 5 x am joer eraus€¦ · säit 39 2. 3. vv wann s du un aktivitéite wëlls deelhuelen, da...

40
SCIENCE - CLUB . LU News fir Jonker vun 11 bis 18 Joer kënnt 5 x am Joer eraus Foto: Pixelio O. Mohr 3-2013

Upload: others

Post on 10-Aug-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

SCIENCE-CLUB.LUNews

fir Jonker vun 11 bis 18 Joerkënnt 5 x am Joer eraus

Foto: Pixelio O. Mohr

3-20

13

Page 2: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

• Der Lichtleiter Säit 6• Glasfaser, Zukunftstechnologie für das Internet Säit 7-9• Science Quiz Säit 10• Opléisung vum leschte Quiz Säit 11• Pit Bingen, Doktor am Deutschen Krebsforschungszentrum in Heidelberg Säit 12-14• The Best Science Apps Säit 15-16

Info:• Aktivitéiten Säit 18-37• Umellungsziedel Säit 39

2

Page 3: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

3

Page 4: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

vv

Wann s du un

Aktivitéite wëlls deelhuelen, da

mell dech beim

„Science Club“ per Post (mam

Umellungsziedel op der

leschter Säit), per E-mail

([email protected]) oder per Internet

(www.science-club.lu)un. Mee denk drun, d‘Zuel

vun deenen, déi kënne

mat maachen ass limitéi ert.

Duerfir, wann s du wierklech

un enger Aktivitéit intresséiert

bass, da mell dech esou fréi

wéi méig lech un.

Wa jo, da kuck der

den neie Programm vum

„Science Club“ genee un.

De „Science Club“ bitt dir

nämlech vill flott Akti vi-

téi ten, wéi zum Beispill

verschidden technesch a

wëssen schaftlech Work-

shopen an Experimenter,

intressant wëssenschaftlech

Ausstellungen am In- an

Ausland,

„Science

Camp“, ….

. .

-

Hues du iwwer 11 Joer?

Bass du u

Wëssen schaft

an Technik

intresseiert?

Wëlls du nei Leit kenne léie-ren, déi déi

selwecht Intressen hu wéis du?

Science live iwwert d'ganzt Joer!

4

Page 5: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

vv

www.science-club.lu

Science-Club

25, rue Münster

L-2160 Lëtzebuerg

Tel.: 462233-450

Rép. - Fax: -451

www.mnhn.lu

De „Science Club“ ass eng Initiativ vum „natur musée“

mam "Projet Interactifs Scientifiques"

www.pins.lu

Mir soen dem „Fonds Na-tional de la Recherche“ merci fir seng finanziell Ënner stëtzung.

Science live iwwert d'ganzt Joer!

5

an Zesummenaarbecht mat der

www.uni.lu

Page 6: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Der Lichtleiter (Glasfaser)

6

Licht kann sich in einer

Glasfaser nahezu ungehindert

ausbreiten, es wird durch

die Faser geführt. Diese

Eigenschaft als Lichtleiter

wird in vielen technischen

Anwendungen genutzt.

Beleuchtung und

Dekoration

In vielen Lampen und

Beleuchtungsinstallationen

werden Glasfasern

heutzutage verwendet.

Hier werden die Fasern

zum Lichttransport, aber

auch hauptsächlich zum

Leuchten benutzt.

Beleuchtung in Medizin

und Messtechnik

Glasfasern werden

zur Beleuchtung z.

B. an Mikroskopen,

Inspektionskameras oder

Endoskopen eingesetzt.

Datenübertragung

in der modernen

Telekommunikation

Glasfasern werden

zur optischen

Datenübertragung

in Glasfasernetzen

verwendet, denn sie

sind sehr leistungsfähige

Übertragungswege.

Die Wellenlänge des

Lichts liegt zwischen

etwa 400 nm (violett) bis

800 nm (tiefrot). (1 nm

= 1 Nanometer ist ein

Millionstel Millimeter).

Page 7: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Der Lichtleiter (Glasfaser) Glasfaser – die Zukunftstechnologie für das Internet

7

Echtes Highspeed-Internet kann

mit Glasfaser realisiert werden, da

die Daten nicht im traditionellen

Kupferkabel über elektrische Impulse,

sondern mit Hilfe von Lichtsignalen

geleitet werden. So kommt es

selbst bei sehr langen Strecken zu

keinem Qualitätsverlust. Glasfaser

erlauben somit Bitraten im

Gbit/s-Bereich (1 GBit entspricht

in etwa dem Inhalt von 800

Telefonbüchern) und sind in der

informatisierten Medienwelt

nicht mehr wegzudenken. Wie

funktioniert aber nun genau

die Datenübertragung per

Glasfaser:

Aufbau der Faser

Die Glasfaser ist 125 µm (Micrometer)

dünn (0,125 Millimeter), dies

ist ungefähr so dünn wie ein

Menschenhaar. Sie wird aus

Quarzglas hergestellt und besteht

aus einem Kern und einem

Mantel. Zum Schutz gegen

äußere Beeinflussungen wird

die Faser zusätzlich mit einem

Kunststoffmantel (coating)

umgeben.

Page 8: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Glasfaser

8

Wie breitet sich das Licht in

der Faser aus?

Die Lichtstrahlen werden

durch den inneren, extrem

reinen, Glaskern hindurch

kanalisiert. Lichtausbreitung

in der Glasfaser beruht

auf dem Prinzip der

Totalreflexion, das heißt kein

Licht gelangt nach außen.

Der Übergang zwischen

Mantel und Kern wirft

hierbei die Lichtstrahlen

ständig in den inneren

Kern zurück, so dass kein

Licht verloren geht.

Wie werden zwei Glasfasern

miteinander verbunden?

Das Verbinden zweier

Glasfasern muss sehr

sorgfältig ausgeführt werden,

damit das Lichtsignal nicht

gestört wird. Eine solche

Verbindung herzustellen,

nennt man das Spleißen.

Zuerst benötigt man ein

spezielles Trenngerät, um

die Glasfaser auf die

benötigte Trennlänge zu

kürzen, da die Bruchstelle

eben und rechtwinkelig

sein muss. Will man 2

Glasfasern fest und stabil

miteinander verbinden,

so muss man ein

spezielles Gerät benutzen mit

dem Glasfasern zuerst präzise

zueinander positioniert

werden und dann mit

Hilfe eines Lichtbogens

verschweißt werden.

We

itere Artikel fin

dest du bald auf

science.lu

Page 9: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Glasfaser

9

Mantel aus Quarzglas Schutz aus Kunststoff

Kern aus Quarzglas

Mantel Ø 125 mmBeschichtung Ø 250 mm

Kern Ø 50 mm

Was sind die

heutigen Anwendungen?

Willst du mehr über

Glasfasertechnologie und ihren Einsatz

in der modernen Datenübertragung

in Luxemburg kennenlernen, so

nehme an der Aktivität "P&T: Telephon,

Internet..." am 15 Juli 2013 teil.

Weitere Infos Seite 36.

We

itere Artikel fin

dest du bald auf

science.lu

Page 10: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

10

Science QUIZWas ist der Hauptbestandteil, aus dem Glas hergestellt wird?

1. Meersalz2. Quarzsand3. Schiefer

Schreibe deine Antwort auf die Anmeldung

und schicke sie uns per Post oder per E-mail.

Die Gewinner werden ausgelost und erhalten

einen Preis.

Page 11: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

11

Science QUIZAuflösung vom letzten

In unserem letzten Science Quiz hatten wir gefragt, wie

schnell die Lichtgeschwindigkeit ist?

• 93 % wussten dass die Lichtgeschwindigkeit 300.000 km pro Sekunde beträgt,• 7 % waren der Meinung, die Lichtgeschwindigkeit sei 216 Milliarden Kilometer pro Stunde, dies wären 2.500.000 km pro Sekunde. Das ist falsch. • Niemand war der Meinung, die Lichtgeschwindigkeit sei 2 Milliarden Kilometer pro Stunde, dies wären 555.555 km pro Sekunde. Das ist falsch.

Aus euren Antworten haben wir folgende

Gewinner gezogen:

• Sonja Fluhé (13 Joer)

• Max Koster (16 Joer)

• Daniel Mathieu (14 Joer)

Science QUIZWas ist der Hauptbestandteil, aus dem Glas hergestellt wird?

1. Meersalz2. Quarzsand3. Schiefer

Page 12: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

12

Pit Bingen, als Physiker an einem Krebsforschungszentrum

zu arbeiten, scheint auf den ersten Blick ungewöhnlich. Wie

kam es dazu?

Interview mi

t Pit Bingen

,

Doktor am De

utschen Kreb

sforschungsz

entrum

in Heidelber

g

Am Deutschen

Krebsforschungszentrum

(DKFZ) in Heidelberg

arbeiten neben Biologen

und Medizinern

auch Chemiker,

Physiker oder

Informatiker.

Es ist dort also sehr

interdisziplinär. Ich habe

an der Optimierung von

speziellen Mikroskopen

gearbeitet. Meine

physikalischen Kenntnisse

wurden also gebraucht, um

Forschungsinstrumente für

Mediziner oder Biologen zu

liefern.

Jeder Doktorand baut bei

uns sein eigenes Mikroskop,

mit neuen Eigenschaften

und einer verbesserten

Bildgebung. Dann halten

wir nach Forschern

An was arbeitest

du konkret?

© Wolfram Scheible, [email protected]

Page 13: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

13

Ausschau, die die Vorteile

unseres Mikroskops für

ihre Forschungsarbeit

nutzen können. Mit ihnen

führen wir dann gemeinsam

Messungen durch. Hierfür

müssen wir die Mikroskope

oft optimieren oder den

spezifischen Bedürfnissen

anpassen.

Wir können mit ihnen sehr,

sehr kleine Strukturen

auflösen und dabei

dreidimensionale Bilder

erzeugen. Vor allem aber

ist diese Technik sehr

interessant, weil man

biologische Prozesse in

lebenden Zellen in Echt-

Zeit mitverfolgen kann. So

konnten wir z.B. sehen, wie

der HIV-Virus, der Aids

verursacht, an einer Zelle

andockt.

Es war eine gute Zeit, in der

ich viel gelernt habe. Es war

aber nicht mehr so locker

wie während des Studiums.

Zwar hatte ich alle Freiheiten

der Welt, konnte zur Arbeit

kommen und gehen, wann

ich wollte. Aber irgendwie

war ich im Kopf fast

immer bei der Arbeit. Dies

wurde bestärkt durch die

Konkurrenz:

© Wolfram Scheible, [email protected]

Was ist denn das

Besondere an diesen

Mikroskopen?

Du hast deine

Doktorarbeit fertig

geschrieben und lebst

nun in Paris. Was ist

rückblickend dein Fazit

zur Zeit als Doktorand?

Page 14: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

14

Weltweit forschen

andere Gruppen

möglicherweise an

ähnlichen Themen

und auch im Team

kann es vorkommen, dass

zwei Doktoranden an einem

Thema arbeiten. Auch in

der Forschung gilt: Der

Schnellere und Bessere

gewinnt. Abschalten konnte

ich am besten beim Sport.

Ich habe vorerst der

akademischen Forschung

den Rücken zugekehrt und

mache gerade ein MBA in

Paris. Dann habe ich vor,

Berufserfahrung in der

Industrie zu sammeln und

mich in anderen Gebieten

weiterzuentwickeln.

Anschließend kann

ich immer noch

entscheiden,welcher

Karrieregang am besten zu

mir passt.

Und wie geht

es nun weiter?

Pit BingenDoktor am Deutschen

Krebsforschungszentrum in Heidelberg

www.bingen.be [email protected]

Weitere Interviews

findest du bald auf:

Interview mit Pit

Bingen,

Doktor am Deutsche

n Krebsforschungsz

entrum

in Heidelberg

Page 15: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomieAstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie 15

Pit BingenDoktor am Deutschen

Krebsforschungszentrum in Heidelberg

www.bingen.be [email protected]

The best science appsEt ginn eng etlech Apps, déi sech mat Wëssenschaft beschäftegen. Et ass allerdéngs net einfach ëmmer déi gutt ze fannen, déi wa méiglech näischt oder net vill kaschten.

Solar Walk

Eng Rees duerch d'Sonnesystem a Realzäit, sou datt een zu all Moment d'Positiounen vun engem zum aner-en Himmelskierper aus dem Sonne-system fanne kann. Mat klengen, praktesche Filmercher an Informa-tiounen zu den eenzelnen Himmels-kierper. Schéin gemaach an intuitiv ze bedéngen. Mécht richteg Loscht op Astronomie.

Mir hunn der e puer ausprobéiert:

Page 16: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

AstronomieAstronomieAstronomie

CHIMIECHIMIECHIMIE

CHIMIECHIMIECHIMIE

CHIMIECHIMIECHIMIEALLGEMENG ALLGEMENGAllgemeng

ALLGEMENGALLGEMENGALLGEMENG

AstronomieAstronomieAstronomie

AstronomieAstronomieAstronomie

The best science apps

Hubble Top 100 ImagesD'Hitparade vun de schéinste Fotoen, déi vum Hubble gemaach gi sinn. Wann dir nach ni eng Whirlpool-Galaxie gesinn hutt, dann ass déi App genee déi richteg. D'Fotoe sinn an enger Qualitéit, déi Loscht mécht an dëse Whirlpool ze sprangen.

Chemescht Periodensystem: Merck PSEDëse Periodesystem ass zwar vun enger chemescher Industriesfirma zu Werbezweck-er gemaach, mä et fënnt een awer alles drop, wat ee iwwer d'chemesch Elementer wësse wëll oder muss. Ganz praktesch.

science 360Eng Fondgruef vu Filmer a Biller aus alle Wëssenschaftsdisziplinnen. Op Englesch.

Mir hunn der e puer ausprobéiert:

Page 17: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Aktivitéiten:

tëschent 11 an 13 Joer

Säit 18-26

tëschent 13 a 15 Joer

Säit 27-31

tëschent 15 an 18 Joer

Säit 32-37 17

The best science apps

Page 18: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

www.pins.lu

An dësem Atelier gëss du gewuer, wéi mir

d’Sonneliicht kënnen notzen, fir Stroum ze produzéieren. Mir bauen dann e flotte Villchen, deem säin Hutt um Fënsterbriet ufänkt mat Dréinen an d'Sonneliicht esou duerch d'ganzt Zëmmer reflektéiert.

www.naturmusee.lu

Rendez-vous:

um 15:00 Auer (zréck

17:00 Auer) am 'natur

musée' am Gronn

SolarvillchenDonneschdes, den 18. Abrëll 2013

6 Euro

18 Responsabel: Patrick DELHALT Biolog

vun

11 - 13

Joer

vun

11 - 13

Joer

De Solarvillchen

kanns du

natierlech mat

heem huelen!

Page 19: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Bau eng Krokodillsschnëss, déi mat

Hëllef vun engem Hightech Drot op- an zougeet. Léier de Funktiounsprinzip vu Memory Wire kënnen, dëst ass e ganz raffinéierten Drot, deen eng gewësse Form unhëllt, wann en erhëtzt gëtt.

www.pins.lu

Rdv: um 14:30 Auer

(zréck 17:00 Auer)

am 'natur musée' am Gronn

Krokodillsschnëss mat Gediechtnës-D

rotSamschdes, den 20. Abrëll 2013

0 Euro

19

6 Euro

Responsabel: Eugène SCHILTZ PINS Crew

vun

11 - 13

Joer

Page 20: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

www.uni.lu

An dësem Atelier léide mir e Lutespill zesummen,

dat s du dir kanns uspéngelen. Ideal fir op eng Party!

www.naturmusee.lu

Rendez-vous:

um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) am 'natur

musée' am Gronn

Mad Lab: Razzle Dazzler

Samschdes, de 27. Abrëll 2013

10 Euro

20 Responsabel: Michel WILWERT Geograf

vun

11 - 13

Joer

vun

11 - 13

Joer

Den Razzel

Dazzeler kanns

du natierlech

mat heem huelen!

Page 21: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Computer ass englesch a bedeit "Rechner".

E Computer ass also e Gerät, dat rechne kann. Fir Computerspiller ze spillen an am Internet ze surfen, muss däi Computer also rechnen. Wéi dat geet, gëss du an dësem Workshop gewuer: ënner anerem baue mir eng riseg "lieweg Rechemaschinn"

www.uni.lu

Rdv: um 09:30 Auer (zréck

11:30 Auer) op

der Uni Lëtzebuerg

Campus Kierchbierg

Wéi rechent e Computer?

Samschdes, de 25. Mee 2013

0 Euro

21

4 Euro

Responsabel: Uwe Geisler Uni Lëtzebuerg

vun

11 - 13

Joer

Vakanz

Page 22: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

www.naturmusee.lu

Mir huelen Esseg an aner Gewierzer ënnert d'Lupp,

maachen Experimenter mat Wäschmëttel, Schokela, Kaffi an Téi, mat Botzmëttel a Seefen ..., vill Getriwwels ... !!!

www.naturmusee.lu

Rendez-vous:

um 09:30 Auer (zréck

11:30 Auer) am 'natur

musée' am Gronn

Chimie an der KichenDënschdes, den 28. Mee 2013

4 Euro

22 Responsabel: Maria URSONE Biologin

vun

11 - 13

Joer

vun

11 - 13

Joer

Vakanz

Page 23: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Mir probéieren erauszefannen, wéi eng

Vullen am Naturschutzgebitt Cornelysmillen liewen. Mat e bësse Chance fanne mir och Biberspueren.

www.naturmusee.lu

Rdv: um 08:45 Auer (zréck

15:45 Auer) an der

Mëtt vum Hall vun

der Gare Lëtzebuerg

WaasservullenFreides, den 31. Mee 2013

0 Euro

23

6 Euro

Responsabel: Claude HEIDT Biolog

vun

11 - 13

Joer

Vakanz

Page 24: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

www.ses-eau.lu

An dësem Atelier léide mir eng kleng Alarmanlag

zesummen. Dës kanns du z.B. benotzen, fir Saachen an dengem Tirang oder dengem Kuerf virun Déif ze schützen.

www.naturmusee.lu

Rendez-vous:

um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) am 'natur

musée' am Gronn

Mad Lab: Stop Thief

Samschdes, den 8. Juni 2013

15 Euro

24 Responsabel: Michel WILWERT Geograf

vun

11 - 13

Joer

vun

11 - 13

Joer

Page 25: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Komm mat an entdeck, vu wou eist

Drénkwaasser hierkënnt. Mir ginn och eng Quell kucken.

www.ses-eau.lu

Rdv: um 09:00 Auer (zréck

11:00 Auer) Syndicat

des eaux du sud Koerich

Eist Drénkwaasser - Visite SES Käe

rchSamschdes, de 15. Juni 2013

0 Euro

oder 8.15 Auer

Lëtzebuerg Gare

(zréck

12.00 Auer)

25

0 Euro

Responsabel: Luc BERENS SES Koerich

vun

11 - 13

Joer

Page 26: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Entdeck de Bësch vun enger anerer Säit. Léier

verschidde Beem, Planze a Geschichten ronderëm de Bësch kennen.

www.konscht-am-besch.eu

Rdv: um 15:00 Auer (zréck

17:00 Auer) bei der Hal

Paul Wurth am Fonds de Gras

Natur an Dichterpad Tëtelbierg

Samschdes, de 29. Juni 2013

0 Euro

26 Responsabel: Sonja REICHERT

vun

11 - 13

Joer

vun

13 - 15

Joer

Page 27: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

0 Euro

27

0 Euro

Am Nuetshimmel kann ee bis zu 3.000 Stäre

gesinn. All sinn se Milliarde Kilometer vun eis eweg. Mat Hellëf vun engem Computer probéiere mir selwer d’Entfernung tëschent der Äerd a verschiddene Stären ze moossen.

www.naturmusee.lu

Rdv: um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) am

'natur musée' am Gronn

Onendlech wäit?Dënschdes, den 28. Mee 2013

27Responsabel: Eric BUTtINI Physiker

vun

13 - 15

Joer

4 Euro

Vakanz

Page 28: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

0 Euro

28

Mir fuere bei d'SEO op Veianen a ginn duerch

en ënnerierdesche Stollen, bis bei déi riseg Generatoren, déi Stroum produzéieren.

www.seo.lu

Rendez-vous:

um 15:00 Auer (zréck

17:00 Auer) um P&R Ho-

wald (mir fuere mam Bus)

Pompspäicherkraftwierk - SEO Veianen

Mëttwochs, den 29. Mee 2013

28 Responsabel: Nico CONRAD SEO

vun

13 - 15

Joer

vun

13 - 15

Joer

15 Euro

Vakanz

Page 29: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

0 Euro

29

0 Euro

All Dag ginn nei Planéiten ronderëm

Stären aus der Mëllechstrooss entdeckt. Haut kenne mir der iwwert 800. Mee wéi einfach fënnt een déi Planéiten iwwerhaapt ? Kann ee se einfach duerch en Teleskop gesinn oder ass et awer méi komplizéiert ?

www.naturmusee.lu

Rdv: um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) am

'natur musée' am Gronn

ExoplanéitenDonneschdes, den 30. Mee 2013

29Responsabel: Eric BUTTINI Physiker

vun

13 - 15

Joer

4 Euro

Vakanz

Page 30: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

0 Euro

30

An dësem Atelier baus du e Rennboot zesummen,

dat entweder mat Hëllef vu Batterie oder mat Solarzellen duerch d'Waasser düst.

www.pins.lu

Rendez-vous:

um 14:30 Auer (zréck

17:00 Auer) am 'natur

musée' am Gronn

Rennboot bauenSamschdes, den 1. Juni 2013

30 Responsabel: Eugène SCHILTZ PINS Crew

vun

13 - 15

Joer

vun

13 - 15

Joer

10 Euro

Vakanz

Page 31: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

0 Euro

31

0 Euro

Mir ginn an d'Kuelekraftwierk Ensdorf

(Däitschland) eran a kucke, wéi ee mat Hëllef vu Kuel Stroum ka produzéieren.

www.kw-ensdorf-vse.de

Rendez-vous:

P&R Howaldum 07:45 Auer

(zréck 13:00 Auer)

Stroum aus Kuel - Kuelekraftwierk

Dënschdes, de 16. Juli 2013

31Responsabel: Nicole WEBER

vun

13 - 15

Joer

15 Euro

Page 32: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

E réigelméissege Kontakt mat verschiddene

Substanzen am Alldag kann zu Krankheete féieren an deng Liewensqualitéit erofsetzen. En Departement vum Staatslabo erfuerscht dës Problematik a sicht no chemesche Substanzen an eisem Ëmfeld, déi eis schueden a krank maachen.

www.lns.lu www.seo.lu

Rendez-vous:

um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) am Staatslabo

Den Afloss vun der Ëmwelt op de Mën

schMéindes, de 27. Mee 2013

3232 Responsabel: Marc Fischer Staatslabo

vun

15 - 18

Joer

vun

15 - 18

Joer

0 Euro

Vakanz

Page 33: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Mir fuere bei d'SEO op Veianen a ginn duerch

en ënnerierdesche Stollen, bis bei déi riseg Generatoren, déi Stroum produzéieren.

www.seo.lu

Vakanz

0 EuroRdv: um 15:00 Auer (zréck

17:00 Auer) um P&R

Howald (mir fuere mam Bus)

Pompspäicherkraftwierk - SEO Veianen

Mëttwochs, den 29. Mee 2013

33

0 Euro

33

15 Euro

Responsabel: Nico CONRAD SEO

vun

15 - 18

Joer

Page 34: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Komm mat a maach e Lügendetekter-Test. An

dësem Labo ginn Apparater agesat fir Kierperreaktiounen ze erfaassen, déi mat Schmäerz an Emotiounen ze dinn hunn (z.B. eng Verännerung vum Bluttdrock, Muskeluspanung, Schweesssekretioun).

www.lbmcc.lu

Rendez-vous:

um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) Uni Lëtzebuerg

Campus Lampertsbierg

Schmäerzlabo a Ligendetektor - Uni

Donneschdes, den 11. Juli 2013

34 Resp.: Fernand ANTON Labo fir Psychophysiologie Uni Lëtzebuerg

vun

15 - 18

Joer

vun

15 - 18

Joer

34

0 Euro

Vakanz

wwwfr.uni.lu/recherche/flshase/inside/facilities/lpn

Page 35: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

An dësem Labo gesäis du, wéi d'Wëssenschaftler

fuerschen fir en Heelmëttel géint de Kriebs ze fannen. Si probéieren erauszefannen, wéi verschidde Substanzen aus dem Iessen, aus dem Mier oder esouguer aus fleeschfriessende Planzen Kriebszelle stierwe loossen.

www.lbmcc.lu

0 EuroRdv: um 14:00 Auer (zréck

16:00 Auer) an der

Haaptentrée vun der

Klinik um Kierchbierg

Fuerschen no Medikamenter géint K

riebsFreides, den 12. Juli 2013

35

0 Euro

35

0 Euro

Responsabel: Marc DIEDERICH Hôpital Kirchberg-Biolog

vun

15 - 18

Joer

Vakanz

wwwfr.uni.lu/recherche/flshase/inside/facilities/lpn

Page 36: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Mir besichen de PostMusée fir erauszefannen, wéi

d'Telekommunikatioun am Laf vun de Jorzengten evoluéiert huet: vum Klappeschaf bis bei d'Glasfaser. Léier och déi verschidde technesch Berufsméiglechkeete bei der Post kennen.

www.pt.lu www.kw-ensdorf-vse.de

Rendez-vous: um 09:30

Auer (zréck 11:30 Auer) an

der Post op der Gare

P&T: Telephon, Internet...

Méindes, de 15. Juli 2013

36 Responsabel: Sandra HEINISCH P&T

vun

15 - 18

Joer

vun

15 - 18

Joer

36

0 Euro

Vakanz

Page 37: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Mir ginn an d'Kuelekraftwierk Ensdorf

(Däitschland) eran a kucke, wéi ee mat Hëllef vu Kuel Stroum ka produzéieren.

www.kw-ensdorf-vse.de

0 EuroRendez-vous:

um 07:45 Auer (zréck

13:00 Auer) P&R Howald

Stroum aus Kuel - Kuelekraftwierk

Dënschdes, de 16. Juli 2013

37

0 Euro

37

15 Euro

Responsabel: Nicole WEBER

vun

15 - 18

Joer

Vakanz

Page 38: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

38

geschwënn op

science.lu

Wat leeft hei zu Lëtzebuerg an der Wëssenschaft?

U wat gëtt gefuerscht?

Spannend wëssenschaftlech Themen einfach erklärt.

De Site fir jiddereen!

Page 39: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

Patrick DelhaltTel: 46 22 33-429E-mail: [email protected]

Part

ner:

Hei kriss du Informatiounen iwwer d’Aktivitéiten:

Num

m:..

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.

Virn

umm

:.....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

..

Ad

ress

:.....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

....

L-...

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

..

Tel.:

......

......

......

......

......

......

......

...G

eb

uerts

da

tum

:.....

./....

../...

....

EMa

il:...

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

..

Umellungsziedel

Wann dësen Ziedel ausgefëllt ass, schéck, fax oder mail e w.e.g. un de: Science-Club - 25, rue Münster - L-2160 Lëtzebuerg Tel.: 462233 450 - Fax: 462233 451 - Mail: [email protected]

......................................................................

.............

......................................................................

.............

......................................................................

...............

......................................................................

................

......................................................................

.................

......................................................................

..............

......................................................................

..............

OpléisungScienceQuiz

Umellung och per Internet: www.science-club.luUMELLUNGSZIEDEL

Matschwaarzem Bic ausfëllen

w.e.g.

Page 40: kënnt 5 x am Joer eraus€¦ · Säit 39 2. 3. vv Wann s du un Aktivitéite wëlls deelhuelen, da mell dech beim „Science Club“ per Post (mam Umellungsziedel op der leschter

t

Fonds National de la Recherche 6, rue Antoine de Saint-ExupéryL-1017 Lëtzebuerg

SEKRETARIAT

COORDINATEUR AN

USPRIECHPARTNER

www.science-club.lu

Dësen News gouf realiséiert an Zesummenaarbecht mat:

Laboratoire de Biologie Moléculaire et Cellulaire du CancerLaboratoire National de Santé

Mat der finanzieller Ënnerstëtzung:

Hei kriss du

Informatiounen

iwwer d'Aktivitéiten:

Science Club

25, rue Münster

L-2160 Lëtzebuerg

Tel: 46 22 33 450

Rép./Fax: 46 22 33 451

E-mail: [email protected]

Musée National

d'Histoire Naturelle

Patrick Delhalt

Tel: 46 22 33-429

E-mail:

[email protected]