klimaatvriendelijke ommekeer met eigen voer ......• voorstelling project ‘koe’ •...

KLIMAATVRIENDELIJKE OMMEKEER

MET EIGEN VOER

DEMO 2016-10

WORKSHOP RANTSOENEN

GEEL 4/6

MELLE 20/6

VERLOOP

• Voorstelling project ‘KOE’

• Voorstellingsronde van de deelnemers

• Melkveerantsoenen en Klimaat

• Klimaatvriendelijke voedermiddelen in de kijker

PAUZE

• Rantsoenproeven met klimaatvriendelijke voeders

• Rantsoenen in de praktijk

• Discussie

PROJECT:

KLIMAATVRIENDELIJKE OMMEKEER MET EIGEN VOER

• partners:

• looptijd : 1 maart 2017 – 30 juni 2019

• doelpubliek : rundveehouders

LCV ?

• Landbouwcentrum voor Voedergewassen

• ‘1996

• Praktijkcentrum : Jaarlijks programma onderzoek & voorlichting

• Werking over gans Vlaanderen : diverse onderzoeksinstellingen, scholen, …

• Landbouwers in RVB en TC

• Financiering : Vlaamse overheid + sector:(provincie Antwerpen, Semzabel, Boerenbond, ABS,…)

• Coordinatie : Hooibeekhoeve Geel

www.lcvvzw

KLIMAATVRIENDELIJK?

• Teelt

– CO2 opslag in bodem

– Minder stikstofkunstmest nodig

– Minder brandstof nodig

– Minder emissies bij bemesting

– Robuustheid : klimaatverandering doorstaan

• Stal

– Minder voer per l melk

– Minder (enterische) emissies

GRAS KLAVER

GRASKLAVER

GRASKLAVER

+VLI premie 450

EUR/ha

RIETZWENKGRAS

VOEDERBIETEN

GRANEN

• zomergerst

WINTERVELDBONEN

TEELTTECHNISCHE ASPECTEN ‘KLIMAAT’TEELTEN

• Grasklaver : bemestingsdemo

– 4 percelen zand : 3 ILVO PLANT, 1 HH

• Rietwenkgras - Alex De Vliegher

– 3 veehouders

• Voederbieten telen en inkuilen

– Praktijkperceel HH/Perceel 9 0,8 ha> inkuilen met mengpartner

– Rassendemo op praktijkbedrijven

• Triticale – veldbonen

– Kosijde (Inagro) + Bottelare (PH Bottelare)

– Inkuilproef 3 objecten : Hogent

VERLOOP

• Voorstelling project ‘KOE’

• Voorstellingsronde van de deelnemers

• Melkveerantsoenen en Klimaat

• Klimaatvriendelijke voedermiddelen in de kijker

PAUZE

• Rantsoenproeven met klimaatvriendelijke voeders

• Rantsoenen in de praktijk

• Discussie

GEHANTEERDE KOSTPRIJZEN RANTSOENPROEVEN

Kostprijzen voedermiddelen bron

EUR/ha EUR/ton DS EUR/ton (voeder)

gras voordroog 2082 222 107 http://www.lcvvzw.be/wp- content/uploads/2019/01/Kostprijsraming-

voedergewassen- gangbare- teelten- 2019- v5.pdf

kuilmais 1586 147 54 http://www.lcvvzw.be/wp- content/uploads/2019/01/Kostprijsraming-


perspulp - 165 45 factuur HH nov 2018

bierdraf - 292 79 saldo actua mrt 2019, LIBA

protigold - 288 101 factuur HH nov 2018 (ingeslurfd dus geen inkuilkosten)

evenwichtig krachtvoer - 323 284 factuur HH nov 2018

eiwitrijk krachtvoer - 359 316 factuur HH nov 2018

grasklaver voordroog 1894 212 76 http://www.lcvvzw.be/wp- content/uploads/2019/01/Kostprijsraming-


voederbieten 2377 199 32 http://www.lcvvzw.be/wp- content/uploads/2019/01/Kostprijsraming-


mengkuil perspulp voederbiet - 170 40

(zomer)gerst 1123 230 196 voorlopige kostrpijsraming , stro - 150 EUR/ha

stro 152 135

inclusief bewaren en vervoederenexcl bewaren en

vervoederen

Klimaatvriendelijkemelkveerantsoenen uitde praktijk

Ilse Louwagie, Inagro

4 juni 2019 Geel

20 juni 2019 Melle

Nick Rutten

Gevolgen klimaat

• Voorraad en inhoud graskuil

• Voorraad en inhoud maiskuil

Wat waren frequente analyses?

Hoe je rantsoen aanpassen aan deze kuilen?

• Voordroog- en maiskuilontleding

• Voorbeeldsimulatie rantsoen

Programma

Voordroogkuil (/kg DS)

Gemiddeld2016-2017

Variabiliteit Trend najaar2018

%DS 48,5% +-40%

VEM 930 925à 790 +-900

DVE 79 95 à 45 60-75

OEB 41 -13 à 121 15-55

RE 189 250 à 110 120-200

RC 250 180 à 350 230-280

SW 2,94 2,05 à 4,17

FOS 582 490 à 600

ZET / /

(suiker) 98 200 à 0 0-85

BROEI!!!

AZIJNZUUR EN MELKZUUR

AMMONIAK GEHALTE

SUIKER

AS GEHALTE

Voordroogkuil: aandachtspunten

Voordroogkuil analyse 2018

TE OUD GRASMEER RUWE CELSTOF, MINDER VEM EN DVE

TRAGERE PASSAGE SNELHEID

KAN VERHOLPEN WORDEN MET EXTRA EIWIT EN SNELLE PRODUCTEN (TARWE)

IETS DUURDER RANTSOEN

Wat met mislukte kuil?

TE JONG GRASOP PAPIER PRACHTIG MAAR HET KOMT ER NIET UIT.KOEIEN GAAN OP HET RANDJE VAN PENSVERZURING

KAN VERHOLPEN WORDEN MET EXTRA STRUCTUUR OF MINDER SNELLE PRODUCTEN IN RANTSOEN


BROEI/SCHIMMELVORMINGVooral bij droge, ruwe celstof rijke kuilenKwaliteitsverlies smaakverlies broeiremmers + hogere UITKUILSNELHEID


JONG GENOEG MAAIEN

NIET ALLES IN 1 KEER?

GOED AFGESTELDE MACHINES NOODZAAK

MET MINIMALE BEWERKING MAXIMALE DROGE STOF

Tips voor volgend jaar

• BEMESTING AFSTELLEN OP VERLEDEN & ANALYSES

• KLAAR STAAN ROND HALF APRIL

• WEERSVOORSPELLINGEN OP VOORHAND VOLGEN

• DE TE MAAIEN OPPERVLAKTE DURVEN SPLITSEN

• BIJ TEGENVALLEND WEER TOCH BINNENHALEN

• BELANG 2E SNEDE

Vuistregels voordroogkuil

2. Kuilmais (/kg DS)

Gemiddeld2016-2017

Variabiliteit Trend najaar 2018

%DS 39 32-38

VEM 964 1000 à 850 930-950

DVE 50 50 à 35

OEB -31 -13 à -25

RE 77 100 à 75

RC 182 160 à 230 160-210

SW 1,55 1,25 à 1,97

FOS 521 497 à 515

ZET 349 320-380

(suiker) /

GEHAKSELD 10 SEPTEMBER

Kuilmais (/kg DS)

Zetmeelniveau van jouw rantsoen

Normaal jaar 2017 2018

9 kg DS mais 9 kg DS mais 8 kg DS mais

350 g zetmeel/kg DS 380 g zetmeel/kg DS 270 g zetmeel/kg DS

3150 g zetmeel/d/d 3420 g zetmeel/d/d 2160 g zetmeel/d/d


1,6 kg maisgraan nodig à 606 g zetmeel


WAT MET BUILENBRAND KUILEN

LEGERING

LAAG ZETMEEL

Kuilmais: aandachtspunten

VROEG ZAAIEN

IDEALE BODEM

OPTIMALE BEMESTING

KIES VOOR ZEER VROEG RAS OM DEEL BIJV. 1 MAAND VROEGER TE HAKSELEN

Kuilmais: tips voor komende seizoenen

Structuurwaarde

0 3 421

– 0,15 TARWE

1,1 limiterende

Structuurwaarde

melkvee

1,5 2,4

KUILMAÏS

VOORDROOGKUIL 4,1

STRO 4,2

PERSPULP/VB

1,05

1,4 1,8

VERS

GRAS

0,2

KRACHT

VOER

– 0,05 GERST



Programma

Winterrantsoen 2018-2019 met gerst

• VDK 5,57 kg DS (1e+2e snede)

• Mais 8,72 kg DS

• CCM 1,56 kg DS

• Perspulp 2,50 kg DS

• Natriumbicarbonaat 0,200 kg

• Gerst 1,55 kg

• Soja 48 1,7 kg

• Bestendige soja 0,62 kg

• Bergafat 0,12 kg

31,5-31,8 l melk

22,53 kg DS959 VEM/kg DS159 g RE/kg DS89 DVE/kg DS270 OEB/d/d

527 FOS/kg DS201 g ZET/kg DS


• Gerst blijft nog steeds in het rantsoen (mei 2019)

Winterrantsoen 2018-2019 met voederbieten


• Mais 8,95 kg DS

• Voederbieten 1,66 kg DS


• Soja 48 1,65 kg

• Eiwitkern in robot 1,51 kg

32,8-32,7 l melk



Dank u!

Nick Rutten

[email protected]

ILV

O

Workshop Demoproject Koe: voederwaarde van eigen

voedermiddelen

Karen GoossensWorkshop Demoproject Koe04/06/2019 Hooibeekhoeve Geel20/06/2019 ILVO Melle

demonstratieproject ‘Klimaatvriendelijke Ommekeer met Eigen voer’is een samenwerking van:

ILV

O

Eigen voedermiddelen: welke?

Gras/klaver Voederbieten Granen Veldbonen

ILV

O

1. Klaver /GrasklaverDoelstelling: - Eigen teelt van eiwitrijk voeder

- Besparing op kunstmest: stikstof fixatie

Aandachtspunten teelt en oogst:- Rode klaver als tijdelijke maaiweide (max. 2 jaar productief)- Witte klaver (+gras; zelden reinteelt): 3 à 4 jaar- Ideaal: mengsel rode en witte klaver- Moeilijker in te kuilen dan gras (RE/Sui is hoog)- Opletten voor bladverliezen bij drogen

Verliezen / %DS <35 35-40 40-45 45-50

Gras/klaver 2,9 7,1 9,5 18,8

Gras 3,6 3,4 2,5 6,3

Bron PR 1997

ILV

O

1. Klaver /Grasklaver

Witte klaver: Rode klaver:

PRO’s Hogere verteerbaarheid, hogereiwitgehalte dan rode klaver en danzuiver gras (meestal)

Hogere opname dan zuiver gras

CONTRA’s Niet geschikt voor reinteelt Moeilijker in te kuilen en voederwaardedoorgaans lager dan gras

Uitlopers: verspreidt zich Penwortel: droogte resistenter

ILV

O

VEM (/kg DS) RE % DVE (g/kg DS) OEB (g/kg DS)

Engels raaigras vers 980-1060 (1006) 19 - 25 (22,7) 82 - 105 (96) 27 - 98 (72)

Engels raaigras kuil 850 – 940 (888) 14 - 21 (17,3) 59 - 77 (67) 37 - 106 (60)

Engels raaigras hooi 747 – 834 (790) 10 - 17 (13,2) 40 - 73 (58) 3 - 32 (20)

Rode klaver vers 822 20,8 95 55

Rode klaver kuil 709 17,5 37 63

Rode klaver hooi 649 18,2 71 37

Gras-klaver * 859 20,3 94 42

Rode+witte klaver* 861 23,6 108 65

* Resultaten proefveld ILVO Merelbeke 2011- 2014

1. Voederwaarde klaver/grasklaver

ILV

O

+ stikstof-fixatie

zeer smakelijk ruwvoeder

β-caroteen (eidooierpigmenten, vruchtbaarheid)

meer calcium

- lage verteerbaarheid (hoog lignine gehalte)

matig (variërend) RE-gehalte

(ANF’s: saponinen)

1. Voederwaarde klaver/grasklaver

ILV

O

1. Proeven klaver/grasklaver

0

5

10

15

20

25

Gras GrRoKl RoKl GrWiKl WiKl Luz

Dro

ge S

tof

Op

nam

e (

KG)

Kuilvoeder Totaal

Dewhurst et al., 2003

a b b b b b

ILV

O

0

5

10

15

20

25

30

35

Gras GrRoKl RoKl GrWiKl WiKl Luz

Mel

kpro

du

ctie

kg

/dag

Dewhurst et al., 2003

ab b b b b


ILV

O

Maiskuil + graskuilMaiskuil + rode

klaverkuil

DS-opname (kg)

Maiskuil 7,9 8,5

Klaverkuil - 6,2

Graskuil 6,0 -

Ruwvoeder 13,9 14,7*

Krachtvoeder 4,3 4,3

Totaal 18,2 19,0*

Productie

Kg melk 22,3 22,5

% vet 4,48 4,45

% eiwit 3,29 3,29

ILVO - De Brabander et al., 2005


ILV

O

Maiskuil + gras/rode klaverkuil

Maiskuil + gras/witte klaverkuil

DS-opname (kg)

Maiskuil 6,2 5,8*

Gras/Klaverkuil 10,3 8,7*

Ruwvoeder 16,5 14,5*

Tarwe 1,7 2,5

Krachtvoeder 4,4 3,3

Totaal 22,6 20,3*

Productie

Kg melk 28,5 27,4+

% vet 4,67 4,69

% eiwit 3,24 3,32+

ureum 180 285*

ILVO-LCV - De Brabander et al., 2005


ILV

O

2. Voederbieten

VOORDELEN

• Hoge opbrengst: 17-20 ton DS per ha

• Lange groeiperiode: goed vanggewas voor stikstof

• Verruiming gewasrotatie → ziektedruk en probleemonkruiden↘

• Hoge energiewaarde: 1000 VEM per kg DS (15% as)

• Veel pensfermenteerbare OS (FOS): suiker → microbieel eiwit (DVE), neg. OEB

• Smakelijk en opname stimulerend (KV-besparend?)

• Verhogen melkeiwit- en melkvetgehalte

NADELEN

• Arbeidsintensieve teelt → meer mechanisatie

• Verliezen bij vers bewaren

• Omslachtig om te vervoederen: snijden

• Veel suiker: risico op acidose

ILV

O

2. Voederbieten

Bewaring:

- In open lucht tot maart

- Inkuilen

Voederbieten kunnen niet alleen ingekuild worden omwille van enorme sapverliezen en sterke alcoholgisting.Mengkuilen met maïs of andere producten kunnen wel.

ILV

O

2. Voederbieten: voederwaarde (per kg DS)

- RE varieert met ras, bemesting, oogstdatum, bodemsoort en neemt af met hogere DS

- Suikergehalte neemt toe met DS-gehalte ( 65% bij 14% DS → 72% bij 20% DS)

- Bieten zijn arm aan Ca en bevatten ook te weinig P en Mg, maar hebben genoeg Na en teveel K (laxerend)

%DS VEM FOS DVE OEB SW

Voederbieten 12-18 1035 760 75 -35 1,05

Perspulp 22 1060 730 110 -65 1,05

Maïskuil 30-40 940 530 53 -38 1,75

Voordroogkuil 30-50 870 560 70 40 3

RE RC As SUI %VCOS

Voederbieten 120 (90-160) 60 125 575 (500-650) 91

Perspulp 100 200 75 30 88

Maïskuil 75 205 47 0 75

Voordroogkuil 170120-220

250230-280

11070-160

8040-160

7768-85

ILV

O

2. Mengkuilen voederbieten en maïs

• Om sapverliezen te vermijden streeft men best naar 30% DS in de mengkuil BV: bieten met 15% DS en kuilmaïs met 35% DS 15% bieten op DS-basis of 1 ha voederbieten en 6 ha kuilmaïs

• Bieten worden best gesneden en laagsgewijs tussen de maïs gebracht

• Bieten worden best gereinigd om teveel grond in de kuil te vermijden

• Bewaring van mengkuil is even goed als van zuivere maïskuil

• Bijna al het bietsuiker wordt gefermenteerd

• Uitkuilen en vervoederen van mengkuilen verloopt zonder problemen

• Klein positief effect op de ruwvoederopname

• Verhogen melkvet- en melkeiwitproductie tov maïskuilen

ILV

O

2. Mengkuilen voederbieten en bijproducten

Feedbeet-project van Hogeschool Gent i.s.m. ILVO (okt. 2015 – okt. 2017)

• Voederbieten: feedbeet (KWS): 220 g DS/kg met 755 g suiker/kg DS

• Droge producten: tarweglutenfeed, maïsglutenfeed, bietenpulp, cichoreipulp, geplette gerst, palmpitschilfers, sojapellen, vlaskaf, gerstestro en tarwestro

• Vochtige producten: CCM, kuilmaïs, perspulp en voorgedroogd gras

• Mengkuilen: globaal DS-gehalte van 33%; aandeel Feedbeet 45-55% op DS

ILV

O

2. Mengkuilen in de praktijk

Bietenreinigingsmand met versnijder Bietenreiniger versnijder

ILV

O

2. Mengkuilen in de praktijk

ILV

O

2. Voederbieten: besluiten

• Voederbieten zijn een interessante optie als derde gewas naast gras en maïs

• Meer mechanisatiemogelijkheden: oogsten, reinigen, versnijden, vervoederen

• Bewaren en vervoederen zijn jaarrond mogelijk:

- eerste 3 maanden na oogst vers vervoederen

- 3 maanden na oogst als mengkuil met maïs of perspulp

of eventueel met bietenpulp, sojapellen, palmpitschilfers (duurder!)

ILV

O

3. Eigen granen

Eigenschappen granen:

• Energierijk/zetmeelrijk• Zelf te telen• Makkelijke opslag• Goede vruchtafwisseling

• Alternatief voor “dure” krachtvoeders?• Tarwe, triticale, gerst: snelle voedermiddelen:

aan te bevelen bij FOS-tekort, bevorderen het % melk-eiwit• Maïs: trager voedermiddel: brengt BZET aan

ILV

O

3. Voederwaarde granenVEM DVEo OEBo RE ZET bZET FOS

Gerst 978 81 -24 104 496 59 620

Tarwe 1027 86 -18 111 557 52 681

Triticale 1047 80 -14 112 565 53 714

Mais 1103 84 -33 82 606 216 482

Evenw KV 960 115 25 164 193 47 561

Norm:1. max. 25% zetm in DS rantsoen! (ev iets hoger voor hoogprod); 2. max 1,5 kg Bzetm per dag per koe

ILV

O

3. Bewaring en fysische behandeling van granen

Fysische behandelingPletten vs malen : meer structuur, soms iets gedrukte verteerbaarheid (maïs)Extrusie, … : verhogen pensafbraak(snelheid), niet nodig

DOEL: zo traag mogelijk maar volledige vertering

BV. behandeling van geheel graan met NaOHLagere pensafbraak(snelheid) t.o.v. gemalen graanZelfde totale verteerbaarheid(NaOH pensbuffer)

Persen van een samenstelling onder hoge druk

ILV

O

Tarwe+ 3 % NaOH 5 min. mengen+ 100 l water/ton tarwe 45 min. mengen met onderbrekingen+ 100 l water/ton tarwe 30 min. continu mengen

’s avonds nog eens mengen

Wagen steeds horizontaal plaatsen (nodig voor homogene menging)

’s anderendaags morgens uitdraaien 30-40 cm dik – niet afdekken

3. Bewaring en fysische behandeling van granen

ILV

O

3. Voederproef Tarwe: Invloed van de behandeling

589

96

43

599

21

80,7

1182

76

-33

754

747

112

20

595

56

80,8

1151

125

-51

520

872

117

30

631

17

80,7

1210

103

-37

789

Droge stof (g/kg)

Chem. samenst. (g/kg DS)

RE

RC

ZET

As

Verteerbaarh. OS (%) (vivo)

Voederwaarden (DS)

VEM

DVE (g)

OEB (g)

FOS (g)

Ingekuild+ NaOHGeplet

ILV

O

6,7

4,9

4,7

0,8

1,4

19,0

110

105

152

6,8

4,9

4,6

0,8

1,3

18,9

103

111

72

6,8

4,9

4,6

0,9

1,3

18,8

108

107

151

DS-opname (kg)

Maïskuil

Voordroogkuil

Tarwe

Sojaschroot

Krachtvoeder

Totaal

VEM-opn. (% beh.)

DVE-opn. (% beh.)

OEB (g)



Voederopname

ILV

O

Productieresultaten

24,5

4,70

3,28

1130

794

243

27,0

4,40

3,23

1180

864

243

25,9

4,42

3,31

1121

844

260

Kg melk

% vet

% eiwit

g vet

g eiwit

ureum (mg/l)



ILV

O

4. Veldbonen

+ Stikstof-fixatie

Oogsten op verschillende manieren

Brengen zetmeel aan

Eiwitrijk maar onbestendig eiwit

- Grote variatie in opbrengst

Onkruidbestrijding moeilijk

Vogelschade (bestrijding uitdaging)

ILV

O

Voederwaarde vlinderbloemigen

VEM

(/kg DS)

Zetmee

l %RC % RE %

DVE

(g/kg

DS)

OEB

(g/kg

DS)

Erwt * 1167 55 9,3 24,5 121 72

Veldboon

*

1150 45 13,5 25,7 126 73

Lupine * 1226 5 19,7 42,1 140 168

Maiskuil 858-971 17,3-

34,2

18–20 74-90 47-52 -18/-36

Tarwe 1135 55,7 2,4 11,1 98 -43

Sojaboon 1742 0 6 35,1 121 226

Sojaschro

ot

1243 0 6 46,0 252 193

Evenw KV 960 19,3 12 16,4 115 8* Resultaten proefveld Bottelaere ILVO - Ugent – HoGent 2013

ILV

O

Dank u wel

Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek

Scheldeweg 689090 Melle – België

T + 32 (0)9 272 26 00F +32 (0)9 272 26 01

[email protected]

ILVO

KLIMAATVRIENDELIJKE OMMEKEER MET

EIGEN VOER

DEMO KOE

RANTSOENPROEVEN HOOIBEEKHOEVE

Nick Rutten, Hooibeekhoeve

KLIMAATVRIENDELIJKE OMMEKEER MET EIGEN VOER

demonstratieproject ‘Klimaatvriendelijke Ommekeer met Eigen voer’is een samenwerking van:

• Demoproject gefinancierd door Departement L&V• LCV: aanvrager van project• Ilvo, Inagro, HoGent, Ugent en Hooibeekhoeve: partners van project

RANTSOENPROEVEN

• 3 voederproeven van 8 weken

• 3 alternatieve voedermiddelen:

– Granen: droog, geplet

– Voederbieten ingekuild met PP

– Grasklaver versus gras (ingekuild)

RANTSOENPROEVEN

• Proefopzet:

– Elke proef duurt 8 weken met 2 periodes van 4 weken en halfweg

cross-over

– De verdeling van de dieren:

• Pariteit

• Dagen in lactatie

• Melkproductie

– Ca. 37 koeien per stal

week 1 week 2 week 3 week 4

cro

ss-o

ver week 5 week 6 week 7 week 8

stal 1 proefrantsoen controlerantsoen

stal 2 controlerantsoen proefrantsoen

aanpassingsperiode proefperiode aanpassingsperiode proefperiode

RANTSOENPROEVEN

• Proefopzet en dataverzameling:– 1 x per dag voederen

• mengwagen per stal vullen

• Kg per geladen voeder noteren

• Totale kg gelost noteren

– 1 x per dag restvoer wegen per stal

– Dagelijkse krachtvoeropname per koe

– Per voederproef 2 x 48u MPR, telkens in week 4 en 8

• melkstaal van elke melkbeurt van elke koe over 48u

• Info gehaltes: vet en eiwit

– Dagelijkse melkproductie per koe

RANTSOENPROEVEN

• Voederproef granen:

• Waarom geplette gerst?

– Teelt zomergerst kan opgenomen worden als teeltrotatie bij gras/maïs

– Geplet ipv gemalen: iets veiliger naar pensverzuring

– Gerst ipv tarwe: minder snel, iets veiliger

RANTSOENPROEVEN


– Gedroogde en geplette gerst ingepast in basisrantsoen

– 2 periodes van 4 weken met halfweg cross-over

• 9/10/2017 - 5/11/2017

– Gerst in stal 1 en controle in stal 2

• 6/11/2017 – 3/12/2017

– Gerst in stal 2 en controle in stal 1

– In proefrantsoen werd getracht 1,5 kg evenwichtig KV te vervangen

door 1,5 kg gerst in het basisrantsoen

RANTSOENPROEVEN


– Basisrantsoen:

– Evenwichtig KV wordt verstrekt volgens productie en behoeftenorm

van de dieren

– Eiwitkern wordt gegeven in melkrobot (en zit niet bij resultaten van

RV-opname)

kg

product kg DS

kg

product kg DS

Maïs 16 7,5 18,5 8,6

VDK 14 5 11 4

Perspulp 8 2,16 8 2,16

Bierdraf 4 1,2 4 1,2

Geplette Gerst 1,5 1,3 0 0

Stro 0,8 0,7 0,8 0,7

Eiwitkern 3 2,65 3 2,65

kg melk (VEM)

kg melk (DVE)

Proefgroep controlegroep

29,2

30,1

26,5

28,1

RANTSOENPROEVEN


• Resultaten voor alle dieren (beide proefperiodes samen): controle

vs gerst

gemiddelde opname per koe

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief (%

tov

controle)

lactatiedage

n

VEM/kg DS

totale

opname

DVE g/kg DS

totale opname

controle 16,6 100 4,45 3,92 2,65 2,33 22,85 100 209 959 96

gerst 17,3 104 3,99 3,51 2,66 2,34 23,15 101 218 951 97

RANTSOENPROEVEN



vs gerst


Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief (%

tov

controle)

lactatiedage

n

VEM/kg DS

totale

opname

DVE g/kg DS

totale opname

controle 16,6 100 4,45 3,92 2,65 2,33 22,85 100 209 959 96

gerst 17,3 104 3,99 3,51 2,66 2,34 23,15 101 218 951 97

Productie

(kg)

Productie

relatief (%

tov controle)

%vet %vet relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief (%

tov controle)

controle 30,72 100 4,12 100 3,61 100

gerst 30,73 100 4,20 102 3,65 101

RANTSOENPROEVEN


• Resultaten voor proefdieren (ganse proef meegelopen en tussen

80-200dil) (7vaarzen, 2 2e kalfs, 3 3e kalfs, 2 4e kalfs): controle vs

gerst

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale

DS

opname

Totale

DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg DS

totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 16,6 100 5,45 4,80 2,62 2,31 23,70 100 130 965 97

gerst 17,3 104 4,96 4,36 2,63 2,31 23,98 101 126 957 97


RANTSOENPROEVEN




gerst

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale

DS

opname

Totale

DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg DS

totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 16,6 100 5,45 4,80 2,62 2,31 23,70 100 130 965 97

gerst 17,3 104 4,96 4,36 2,63 2,31 23,98 101 126 957 97


Productie

(kg)

Productie

relatief

(% tov

controle)

%vet %vet

relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief

(% tov

controle)

controle 34,78 100 4,07 100 3,55 100

gerst 34,83 100 4,13 101 3,53 99

RANTSOENPROEVEN




gerst

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale

DS

opname

Totale

DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg DS

totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 16,6 100 5,45 4,80 2,62 2,31 23,70 100 130 965 97

gerst 17,3 104 4,96 4,36 2,63 2,31 23,98 101 126 957 97


Productie

(kg)

Productie

relatief

(% tov

controle)

%vet %vet

relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief

(% tov

controle)

Opbrengst

/koe/dag

(€)

Totale

voerkost

/koe/dag

(€)

Voersaldo

/koe/dag

(€)

controle 34,78 100 4,02 100 3,51 100 11,03 5,28 5,75

gerst 34,83 100 4,06 101 3,51 100 11,10 5,41 5,69

RANTSOENPROEVEN


• Verloop van body conditie (koeien >200dil)

VOEDERBIETEN: DEMO INKUILEN

• Nov 2017 demonstratie VB inkuilen met mengpartner

• Perceel van 0,8 ha

• Kleine rassenproef

• Rest perceel: Rialto

• VB werden week voor demo gerooid


• Reinigen en versnijden op dag van inkuilen


• 2 mengpartners gekozen:

• Perspulp (kuil)

• Maïs (slurf)

• Keuze mengpartner:

• afhankelijk van bv. beschikbare plaats op erf, rooitijdstip, voorkeur om

eerst tijd vers te voederen, kostprijs mengpartner, …

• Keuze voor PP:

• optie die voor veel landbouwers mogelijk is, omdat PP al op veel bedrijven

gebruikt wordt en het tijdstip om kuil te maken kan vrij gekozen worden

• Keuze voor maïs:

• Goede mengpartner met weinig sapverliezen bij max 25% VB

• Kan in kuil, maar wilden inkuilen in slurf ook tonen

• Nadeel: verschil in oogsttijdstip


• Mengkuil VB en PP:

• Mengkuil voor voederproef

• PP werd aangeleverd op dag van demo

• Verhouding: 1/3e VB en 2/3e PP (kg vers product)

• Voeders gemengd met loswagen met verdeelwalsen

• Ingekuild op betonplaat met muren


• Mengkuil VB en PP:


• Mengkuil VB en Maïs:

• Maïs geoogst in 2017 en heringekuild

• Verhouding: 1/4e VB en 3/4e maïs (kg vers product)

• Voeders gemengd met loswagen met verdeelwalsen

• Ingekuild in slurf


• Mengkuil VB en Maïs:

RANTSOENPROEVEN

• Voederproef voederbieten:

– Mengkuil voederbieten (1/3) en perspulp (2/3) t.o.v. perspulp in

basisrantsoen, respectievelijk proefgroep en controlegroep

– 2 periodes van 4 weken met halfweg cross-over

• 8/01/2018 - 4/02/2018

– VB/PP in stal 1 en PP in stal 2

• 5/02/2018 – 4/03/2018

– VB/PP in stal 2 en PP in stal 1

RANTSOENPROEVEN


– Basisrantsoen:

– Intentie om 2 evenwaardige/gelijke rantsoenen op te stellen

– Evenwichtig KV wordt verstrekt volgens melkproductie en is gelijk voor

beide groepen

kg

product kg DS

kg

product kg DS

Maïs 18,5 8,6 18,5 8,6

VDK 7,6 4 7,6 4

Perspulp 0 0 7,68 1,92

Mengkuil VB/PP 9 1,92 0 0

Bierdraf 4 1,2 4 1,2

Stro 0,8 0,7 0,8 0,7

Eiwitkern 3 2,65 3 2,65

kg melk (VEM)

kg melk (DVE)

Proefgroep controlegroep

26,3 26,1

28,5 28,5

RANTSOENPROEVEN


• Statistische verwerking door Evie Leenaerts in kader van

masterproef: “Toepassen van voederbieten in het melkveerantsoen

• Begeleiding door An Schellekens

• Thesis beschikbaar op website Hooibeekhoeve (na verdediging)

RANTSOENPROEVEN


• Melkproductie:

• Geen significant verschil in melkproductie tussen 2 rantsoenen

• Wel significante invloed van rantsoen op verloop van

melkproductie tijdens lactatie

– Controlerantsoen geeft lagere melkproductie in begin lactatie, maar de

daaropvolgende stijging was hoger dan bij proefrantsoen

– Het rantsoen had geen invloed op de daling van de melkproductie

RANTSOENPROEVEN


• Vetgehalte:

• Het vetgehalte was significant hoger bij het proefrantsoen

– Verschil in vetgehalte is afhankelijk van lactatiestadium

• Verschil in vetgehalte is groter naarmate het dier zich verder in lactatie

bevindt

• Eiwitgehalte:

• Het eiwitgehalte was significant lager bij het proefrantsoen

– Verschil in eiwitgehalte is afhankelijk van pariteit

• Bij primipare koeien geen verschil in eiwitgehalte

• Bij multipare koeien is eiwitgehalte significant hoger bij het

controlerantsoen

RANTSOENPROEVEN


• Na proef werd mengkuil verder opgevoederd (03/2018 - 09/2018)

• Vetgehalte andere zomers steeds onder druk

• Hete zomer 2018 konden we vetgehalte wel op peil houden!

• Bewaring was goed

RANTSOENPROEVEN

• Voederproef grasklaver:

kg

product kg DS

kg

product kg DS

Maïs 20 8,8 19,5 8,6

grasklaver 7,3 4

VDK 7,4 4,2

PP 9 2,25 9 2,25

Protigold 4,5 1,62 4,5 1,62

Eiwitkern 2,8 2,47 2,8 2,47

kg melk (VEM)

kg melk (DVE)

proefgroep controlegroep

27,1

27,3

27,0

27,3

RANTSOENPROEVEN



vs grasklaver

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg

DS totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 17,3 100 3,77 3,32 2,47 2,17 22,79 100 229 992 96

grasklaver 17,1 99 3,83 3,37 2,39 2,10 22,59 99 221 994 95

gemiddelde opname/productie per rantsoen, per koe

RANTSOENPROEVEN



vs grasklaver

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg

DS totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 17,3 100 3,77 3,32 2,47 2,17 22,79 100 229 992 96

grasklaver 17,1 99 3,83 3,37 2,39 2,10 22,59 99 221 994 95


Productie

(kg)

Productie

relatief

(% tov

controle)

%vet %vet

relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief

(% tov

controle)

controle 31,81 100 3,92 100 3,43 100

grasklaver 31,1 98 3,96 101 3,36 98

RANTSOENPROEVEN



80-200dil) (4x vaarzen, 8x 2e kalfs, 2x 4e kalfs, 1x 5e kalfs):

controle vs grasklaver

Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg

DS totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 17,3 100 5,76 5,07 2,73 2,40 24,77 100 153 1002 99

grasklaver 17,1 99 5,76 5,07 2,62 2,31 24,50 99 155 1003 98


RANTSOENPROEVEN





Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg

DS totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 17,3 100 5,76 5,07 2,73 2,40 24,77 100 153 1002 99

grasklaver 17,1 99 5,76 5,07 2,62 2,31 24,50 99 155 1003 98


Productie

(kg)

Productie

relatief

(% tov

controle)

%vet %vet

relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief

(% tov

controle)

controle 39,13 100 3,70 100 3,32 100

grasklaver 37,22 95 3,62 98 3,25 98

RANTSOENPROEVEN





Ruwvoer

opname

(kg DS)

Ruwvoer

opname

relatief

(%tov

controle)

KV

opname

(kg)

KV

opname

(kg DS)

EK

opname

(kg)

EK

opname

(kg DS)

Totale DS

opname

Totale DS

opname

relatief

(% tov

controle)

lactatie-

dagen

VEM/kg

DS totale

opname

DVE g/kg

DS totale

opname

controle 17,3 100 5,76 5,07 2,73 2,40 24,77 100 153 1002 99

grasklaver 17,1 99 5,76 5,07 2,62 2,31 24,50 99 155 1003 98


Productie

(kg)

Productie

relatief

(% tov

controle)

%vet %vet

relatief

(% tov

controle)

%eiwit %eiwit

relatief

(% tov

controle)

Opbrengs

t/koe/dag

(€)

Totale

voerkost

/koe/dag

(€)

Voersaldo

/koe/dag

(€)

controle 39,13 100 3,70 100 3,32 100 11,57 5,57 6,00

grasklaver 37,22 95 3,62 98 3,25 98 10,77 5,44 5,33

RANTSOENPROEVEN

• Rapport van elke voederproef op website Hooibeekhoeve

[email protected]

[email protected]

Klimaatvriendelijkemelkveerantsoenen uitde praktijk

Ilse Louwagie, Inagro

4 juni 2019 Geel

20 juni 2019 Melle

Nick Rutten

Gevolgen klimaat

• Voorraad en inhoud graskuil

• Voorraad en inhoud maiskuil

Wat waren frequente analyses?

Hoe je rantsoen aanpassen aan deze kuilen?



Programma

Voordroogkuil (/kg DS)

Gemiddeld2016-2017

Variabiliteit Trend najaar2018

%DS 48,5% +-40%

VEM 930 925à 790 +-900

DVE 79 95 à 45 60-75

OEB 41 -13 à 121 15-55

RE 189 250 à 110 120-200

RC 250 180 à 350 230-280

SW 2,94 2,05 à 4,17

FOS 582 490 à 600

ZET / /

(suiker) 98 200 à 0 0-85

BROEI!!!

AZIJNZUUR EN MELKZUUR

AMMONIAK GEHALTE

SUIKER

AS GEHALTE

Voordroogkuil: aandachtspunten

Voordroogkuil analyse 2018

TE OUD GRASMEER RUWE CELSTOF, MINDER VEM EN DVE

TRAGERE PASSAGE SNELHEID

KAN VERHOLPEN WORDEN MET EXTRA EIWIT EN SNELLE PRODUCTEN (TARWE)

IETS DUURDER RANTSOEN


TE JONG GRASOP PAPIER PRACHTIG MAAR HET KOMT ER NIET UIT.KOEIEN GAAN OP HET RANDJE VAN PENSVERZURING

KAN VERHOLPEN WORDEN MET EXTRA STRUCTUUR OF MINDER SNELLE PRODUCTEN IN RANTSOEN


BROEI/SCHIMMELVORMINGVooral bij droge, ruwe celstof rijke kuilenKwaliteitsverlies smaakverlies broeiremmers + hogere UITKUILSNELHEID


JONG GENOEG MAAIEN

NIET ALLES IN 1 KEER?

GOED AFGESTELDE MACHINES NOODZAAK

MET MINIMALE BEWERKING MAXIMALE DROGE STOF

Tips voor volgend jaar

• BEMESTING AFSTELLEN OP VERLEDEN & ANALYSES

• KLAAR STAAN ROND HALF APRIL

• WEERSVOORSPELLINGEN OP VOORHAND VOLGEN

• DE TE MAAIEN OPPERVLAKTE DURVEN SPLITSEN

• BIJ TEGENVALLEND WEER TOCH BINNENHALEN

• BELANG 2E SNEDE

Vuistregels voordroogkuil

2. Kuilmais (/kg DS)

Gemiddeld2016-2017

Variabiliteit Trend najaar 2018

%DS 39 32-38

VEM 964 1000 à 850 930-950

DVE 50 50 à 35

OEB -31 -13 à -25

RE 77 100 à 75

RC 182 160 à 230 160-210

SW 1,55 1,25 à 1,97

FOS 521 497 à 515

ZET 349 320-380

(suiker) /

GEHAKSELD 10 SEPTEMBER

Kuilmais (/kg DS)

Normaal jaar 2017 2018

9 kg DS mais 9 kg DS mais 8 kg DS mais

350 g zetmeel/kg DS 380 g zetmeel/kg DS 270 g zetmeel/kg DS

3150 g zetmeel/d/d 3420 g zetmeel/d/d 2160 g zetmeel/d/d




WAT MET BUILENBRAND KUILEN

LEGERING

LAAG ZETMEEL

Kuilmais: aandachtspunten

VROEG ZAAIEN

IDEALE BODEM

OPTIMALE BEMESTING

KIES VOOR ZEER VROEG RAS OM DEEL BIJV. 1 MAAND VROEGER TE HAKSELEN

Kuilmais: tips voor komende seizoenen

Structuurwaarde

0 3 421

– 0,15 TARWE

1,1 limiterende

Structuurwaarde

melkvee

1,5 2,4

KUILMAÏS

VOORDROOGKUIL 4,1

STRO 4,2

PERSPULP/VB

1,05

1,4 1,8

VERS

GRAS

0,2

KRACHT

VOER

– 0,05 GERST



Programma



• Mais 8,72 kg DS

• CCM 1,56 kg DS


• Natriumbicarbonaat 0,200 kg

• Gerst 1,55 kg

• Soja 48 1,7 kg

• Bestendige soja 0,62 kg

• Bergafat 0,12 kg

31,5-31,8 l melk




• Gerst blijft nog steeds in het rantsoen (mei 2019)



• Mais 8,95 kg DS

• Voederbieten 1,66 kg DS


• Soja 48 1,65 kg

• Eiwitkern in robot 1,51 kg

32,8-32,7 l melk



Dank u!

Nick Rutten

[email protected]

klimaatvriendelijke ommekeer met eigen voer ......• voorstelling project ‘koe’ •...

Documents