kıtaların kayması
DESCRIPTION
2. BÖLÜM : LEVHALARIN YOLCULUĞU VOLKANLAR DEPREMLER SICAK SULAR. Kıtaların kayması. Dünyanın Yapısı Dünyamız, iç içe farklı kalınlık ve yoğunlukta 3 tabakadan oluşmuştur. Dünyanın iç yapısıyla ilgili bilgiler, deprem dalgaları yardımıyla elde edilir. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/1.jpg)
Kıtaların kayması2. BÖLÜM : LEVHALARIN YOLCULUĞU
VOLKANLAR
DEPREMLER
SICAK SULAR
![Page 2: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/2.jpg)
Dünyanın Yapısı
Dünyamız, iç içe farklı kalınlık ve yoğunlukta 3 tabakadan oluşmuştur. Dünyanın içyapısıyla ilgili bilgiler, deprem dalgaları yardımıyla elde edilir.
![Page 3: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/3.jpg)
1- Yerkabuğu ( Litosfer ) : Kalınlığı ve yoğunluğu en az olan tabakadır. 2 farklı tabakadan oluşur. KITASAL KABUK, karaların altında kalın, denizlerin altında incedir. (YOĞUNLUĞU AZDIR) OKYANUSAL KABUK, karaların altında ince iken denizlerin altında kalındır. (YOĞUNLUK FAZLA)
![Page 4: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/4.jpg)
2- Manto : Magma buradadır. İç kuvvetlerin kaynağı ( enerjisini aldığı yer ) burasıdır.3- Çekirdek : Kalınlığı ve yoğunluğu en fazla olan tabakadır. İç ve dış çekirdek diye 2’ye ayrılır.
![Page 5: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/5.jpg)
Levha Tektoniği
5
![Page 6: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/6.jpg)
6
![Page 7: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/7.jpg)
Uzaklaşan Levha Sınırları
7
![Page 8: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/8.jpg)
Yakınlaşan Levha Sınırları
8
Himalaya Dağları [8848 m] Mariana Çukuru [11 km]
![Page 9: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/9.jpg)
1. VOLKANİZMA
9
•Yer’in derinliklerinde bulunan magmanın, yerkabuğunun zayıf kısımlarından yeryüzüne doğru yükselmesine VOLKANİZMA denir.
![Page 10: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/10.jpg)
Volkanizma sırasında yeryüzüne
Gaz ve Lav,
Volkan Külü (Tüfü),
Lapilli,
Volkan Bombası
10
gibi çeşitli malzemeler çıkar.
![Page 11: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/11.jpg)
Lav
Volkanizma sırasında yeryüzüne çıkan sıvı malzemeye lav adı verilir
11
![Page 12: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/12.jpg)
lav
12
![Page 13: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/13.jpg)
Volkan Tüfü
Volkanizma sırasında çıkan küllerin birikmesi ile volkan tüfü oluşur
13
![Page 14: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/14.jpg)
Cleveland Volkanı (Aleut Adaları)
14
![Page 15: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/15.jpg)
volkan tüfü
15
![Page 16: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/16.jpg)
Volkanlardan çıkan malzemelerden boyutları 1 cm. den küçük olanlara VOLKAN KÜLÜ, 1 cm. den büyük olanlara LAPİLLİ, daha büyük olanlara ise VOLKAN BOMBASI denir.
16
![Page 17: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/17.jpg)
lapilli
17
![Page 18: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/18.jpg)
volkan bombası
18
![Page 19: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/19.jpg)
volkan bombası
19
Yaklaşık 60 cm uzunluğunda(Etna Yanardağı)
![Page 20: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/20.jpg)
Volkanizma sonucu yeryüzünde;
Volkan konisi,
Krater,
Kaldera,
Maar
Tüf tabakası,
20
gibi farklı yer şekilleri oluşur
![Page 21: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/21.jpg)
YERYÜZÜNDE VOLKANLARIN DAĞILIŞI
21
![Page 22: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/22.jpg)
YERYÜZÜNDE VOLKANLARIN DAĞILIŞI
Büyük Okyanus çevresi(Ateş Çemberi)
Atlas Okyanusu’nun orta kesimleri
Akdeniz ve çevresi
Doğu Afrika
22
![Page 23: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/23.jpg)
VOLKANİK YÖRELERİN ÖZELLİKLERİ
23
![Page 24: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/24.jpg)
Toprak Mineral yönünden zengindir
Bundan dolayı sık nüfusludur(Tehlikeli olmasına rağmen)
Maden yönünden zengindir
Gayzer kaynakları görülebilir
Bazı volkanik kayaçlar yapı malzemesi olarak kullanılabilir
24
![Page 25: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/25.jpg)
25
2. DEPREMLER(SEİZMA)
![Page 26: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/26.jpg)
• Yerkabuğundaki, kısa süreli salınım ve
titreşimlere DEPREM denir.
• Depremler oluşumlarına göre üçe ayrılır.
26
![Page 27: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/27.jpg)
1. Volkanik depremler•Volkanların püskürmesi sırasında oluşur, dar alanda etkilidir ve önemli zarara neden olmazlar. •Japonya ve İtalya'da oluşan depremlerin bir kısmı bu gruba girmektedir.
27
![Page 28: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/28.jpg)
2. Çöküntü depremleri•Yer altındaki boşlukların (mağara), kömür ocaklarındaki galerilerin, karstik arazilerde erime sonucu oluşan boşlukların tavan bloklarının çökmesi ile oluşur. •Etki alanları dardır.
28
![Page 29: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/29.jpg)
3. Tektonik Depremler•Yer kabuğunun derinliklerinde basınç ve gerilimler sonucu, katmanların yer değiştirme, oynama ve kırılma gibi hareketlerinin ortaya çıkardığı sarsıntılardır. •Etki alanları en geniş olan ve en çok hasara neden olan depremler bunlardır.
29
![Page 30: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/30.jpg)
Tsunami•Depremler okyanus ve deniz tabanlarında da meydana gelmekte ve dev dalgaların oluşmasına neden olmaktadır. Bu dev dalgalara TSUNAMİ denir.
30
![Page 31: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/31.jpg)
Fay Oluşumu•Levha hareketleri sonucu sert tabakalar kıvrılamadığı için kırılmaya uğrar. •Ayrılan parçalar yatay ve düşey yönde birbirinden uzaklaşır. •Bu parçalar arasında oluşan kırığa FAY denir.
31
![Page 32: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/32.jpg)
•Deprem, sismoloji biliminin inceleme alanına girmektedir. •Deprem titreşimlerini kaydetmek için bilim adamları SİSMOGRAF denilen cihazı kullanmaktadırlar.
32
![Page 33: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/33.jpg)
•Depremin şiddetini tespit etmek için bazı ölçekler geliştirilmiştir ve bunlardan en yaygın olarak kullanılanı RİCHTER ÖLÇEĞİDİR.
33
Charles F. Richter
![Page 34: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/34.jpg)
Rihter ölçeği sayesinde deprem odağından çevreye yayılan enerji miktarının tespiti yapılır.
34
![Page 35: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/35.jpg)
Depremin Yıkıcı Etkisini Belirleyen Faktörler
Depremin şiddeti ve süresi
Deprem odağına yakınlık
Arazinin özellikleri
Binaların özellikleri
35
![Page 36: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/36.jpg)
Depremlerin En sık görüldüğü yerler
36
![Page 37: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/37.jpg)
Başlıca deprem kuşakları• Büyük Okyanus çevresi• Alp - Himalaya Kıvrım Sistemi• Akdeniz çevresi
37
![Page 38: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/38.jpg)
Deprem Tehlikesinin Az Olduğu Yerler
• Kanada• Grönland• K. Avrupa• Sibirya• Okyanusya• Arabistan• G. Afrika
38
![Page 39: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/39.jpg)
Sıcak Su Kaynakları
• Sıcak su kaynaklarının bir yerden sızan suların magma tarafından ısınması sonucunda oluşurken bir kısmı da direk olarak magmadan gelir.
39
Charles F. Richter
![Page 40: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/40.jpg)
Gayzer
• Sıcak su ya da buharın fışkırarak yeryüzüne çıktığı alanlara gayzer denir.
40
Charles F. Richter
![Page 41: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/41.jpg)
Gayzer
![Page 42: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/42.jpg)
• Levha Sınırları• Depremler• Volkanizma• Sıcak su kaynakları; birbirine paralellik gösterir.
Sıcak Su Kaynaklarının Dağılışı
![Page 43: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/43.jpg)
SORU :
Dünya üzerinde bazı alanlarda depremler sık görülürken
bazı alanlarda seyrek görülmesinin temel nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ortalama yükseltilerinin farklı olması
B) Ekvator’a uzaklıklarının farklı olması
C) Levha sınırında yer almaları
D) Farklı dirençteki kayaçlardan oluşmaları
E) İklim özelliklerinin farklı olması
![Page 44: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/44.jpg)
SORU:
Yeryüzünde aktif volkanların büyük bir kısmı, ateş çemberi
adı verilen Büyük Okyanus çevresinde ve Akdeniz ülkelerinin
bazılarında bulunur.
Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde etkin
volkan yoktur?
A) İtalya
B) Japonya
C) Malezya
D) Filipinler
E) İngiltere
![Page 45: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/45.jpg)
SORU:
Yer kabuğunun yaşlı kıvrım bölgelerinde depremler nadir
görülür ve etkileri de önemsizdir.
Aşağıdaki bölgelerden hangisi buna örnek olarak
gösterilebilir?
A) Türkiye
B) Kanada
C) İtalya
D) Yunanistan
E) Japonya
![Page 46: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/46.jpg)
SORU:
Deprem hatlarının dağılışı ile aşağıdakilerden
hangisinin dağılışı arasında kesin bir paralellik
gözlenir?
A)Kapalı havzalar
B) Vadiler
C) Ormanlar
D) Volkanlar
E) Yüksek platolar
![Page 47: Kıtaların kayması](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061520/56816578550346895dd80e6c/html5/thumbnails/47.jpg)
ETKİNLİK : Tabloda aktif volkanların görüldüğü ülkeler verilmiştir.
Bu ülkelerin hangi volkanik kuşaklar içinde bulunduğu yerleri X işareti ile
işaretleyiniz.
Aktif volkanlar Büyük okyanus çevresi
Alp-himalaya çevresi
Atlas okyanusu ortası
İzlanda
Hawaii
Japonya
İtalya
Yeni Zelanda
Türkiye