kardiopulmonalna reanimacija (kpr). kpr.pdf · akutni zastoj srca nagli i neočekivaniprestanak...

KARDIOPULMONALNA REANIMACIJA (KPR)

PRVA POMOĆ

Vesna Vuković spec. farm.

DEFINICIJA:

SISTEM STANDARDIZOVANIH MERA, KOJE SE PRIMENJUJU

RADI OŽIVLJAVANJA OSOBE KOJA JE DOŽIVELA

KARDIORESPIRATORNI ZASTOJ.

RE – PONOVO, ANIMARE – ŽIVETI.

ETIOLOGIJA:

✓ Utapanje,

✓ Udar struje,

✓ Strano telo,

✓ Trauma,

✓ Infarkt miokarda,

✓ Udar groma i

✓ Predoziranje lekovima.

Akutni zastoj srca

✓ Nagli i neočekivani prestanak cirkulacije krvi izazvan funkcionalnim

prestankom rada srca.

Uzroci:

✓ Primarni cardiac arrest (oboljenja srčanog mišića-infarkt miokarda)…82%

✓ Sekundarni cardiac arrest (trauma, krvarenje, asfiksija, davljenje, udar

električne struje, trovanje lekovima…).

Znaci kardiopulmonalnog zastoja

✓ Nagli gubitak svesti,

✓ Odsutno ili agonalno disanje i

✓ Odsustvo pulsa na velikim arterijama/a. carotis, a. Femoralis.

Kasniji znaci: manje specifični

✓Koža: bela, lividna ili siva,

✓Široke zenice/ 30-120 sek. posle zastoja srca i

✓Nemerljiv arterijski pritisak.

Procena stanja svesti, disanja i cirkulacije mora biti sigurna i blagovremena

4H i 4T klasifikacija uzroka akutnog zastoja srca

• 4H

1. Hipoksija,

2. Hipovolemija,

3. Hiper ili hipokalemija i

4. Hipotermija.

• 4T

1. Tenzioni pneumotoraks,

2. Tamponada srca,

3. Trombo-embolija i

4. Toksini i predoziranje lekovima.

Arrest vreme

✓ Period od momenta nastanka cardiac arrest-a do

momenta započinjanja reanimacije.

✓ Nakon 3-5 minuta od nastanka cardiac arrest-a nastaje

ireverzibilno (nepovratno) oštećenje moždanih ćelija.

Kako prepoznati akutni zastoj srca?

Sigurni znaci:

✓ gubitak svesti,

✓ prestanak disanja,

✓ gubitak pulsa nad velikim krvnim sudovima (a.carotis, a.femoralis) i

✓ promena boje kože i vidljivih sluzokoža.

Nesigurni znaci:

✓ Široke zenice.

Faze KPR

1) Osnovne mere održavanja života

2) Proširene mere održavanja života

3) Produžene mere održavanja života

4) CAB- Circulation, Airway, Breathing,

5) DEF-Drugs and Fluids, Electrocardiografia, Fibrillation

6) GHI-Gauge, High mental activity, Intensive care

FAZA I

Osnovne mere održavanja života

I FAZA REANIMACIJE:

Osnovno održavanje života

A - (airway) = Obezbeđenje i održavanje disajnog puta

B - (breathing) = Veštačka ventilacija

C - (circulation) = Veštačka cirkulacija

Faza I-Osnovne mere održavanja života (odrasli)

STEPEN “A”- Airway

Obezbeđenje prolaznosti disajnog puta

TROSTRUKI ZAHVAT

1. Zabacivanje glave

2. Podizanje donje vilice

3. Otvaranje usta

Faza I-Osnovne mere održavanja života

STEPEN“A”Airway

Obezbeđenje prolaznosti disajnog puta

Trostruki manevar po SAFAR-U


STEPEN “A”- Airway

Obezbeđenje prolaznosti disajnog puta Odstranjenje stranog tela


Otklanjanje stranog tela-čišćenje

disajnih puteva:

1. Drenažni, bočni položaj

2. Manuelni zahvat (digitalni)

3. Aspiracija

4. Nazogastrična sonda


Potpuna opstrukcija stranim telom

✓ Osoba ne diše

✓ Ne kašlje

✓ Ne govori

✓ Obuhvata vrat šakom ili prstima

Hajmlihov zahvat kod osobe koja stoji ili sedi

✓ Hvat oko pojasa

✓ Pesnica iznad pupka niže od ksifoidnog

nastavka

✓ Trbuh pritiskati brzim i energičnim

pokretima

Kod osobe bez svesti

✓ Ležeći položaj

✓ Glava u stranu


BOČNI- KOMA POLOŽAJ

✓Ako osoba spontano diše

✓Ako nema povrede

✓Pod uticajem sile teže izlazi tečni sadržaj

Faza I-Osnovne mere održavanja života (svi uzrasti)

B-BREATHING- Veštačka ventilacija usta na usta

Disanje obezbediti odgovarajućom metodom:

✓ “ Zabaci glavu - podigni bradu”

✓ Zatvorite nozdrve

✓ Dve lagane isuficijencije (svaka se kreće od 2 sekunde)

✓ Usta na usta

✓ Usta na nos

✓ Usta na usta i nos

✓ Usta na masku ili tubus

✓ Usta na stomu

✓ Preko samoširećeg reanimacionog balona-AMBU-najčešće-

zdravstveni radnici


STEPEN “B”- Breathing

Obezbeđenje veštačkog disanja

AMBU balon sa

maskom-pravilno držanje


STEPEN “C”- Circulation

Uspostavljanje cirkulacije

Kompresiju vršiti na sredini grudne kosti, na zamišljenoj liniji

koja spaja bradavice.


STEPEN “C”-Circulation

Uspostavljanje cirkulacije

Grudnu kost potiskivati

za 5cm.

Kompresija-ventilacija = 30 : 2

Frekvencija = 100/min.

Faza I-Osnovne mere održavanja života (novorođenče, odojče i dete)

kompresija:ventilacija = 30:2 (odojče i dete-jedan spasilac)

kompresija:ventilacija = 15:2 (odojče i dete-dva spasioca)

kompresija:ventilacija = 3:1 (novorođenče)

STEPEN “C”- Circulation

Uspostavljanje cirkulacijeFrekvencija = 100-120/min.

novorođenče, odojče i dete

Grudnu kost potiskivati za

1 do 1,5cm -1/3 AP

dijametra

FAZA II Proširene mere održavanja života

II FAZA: UZNAPREDOVALO ODRŽAVANJE

ŽIVOTA

D – (drugs and fluids) = Primena lekova i infuzija

E – (electrocardiografia) = EKG dijagnoza i tretman

F – (fibrillation) = Defibrilacija

Faza II-Proširene mere održavanja života

✓ Intravenski

✓ Endotrahealni

✓ Intrakardijalni

✓ Intramuskularni

✓ Subkutani

✓ Oralni

✓ Rektalni

Stepen “D”-Drugs and Fluids

Primena lekova i tečnosti

NAPOMENA: Put davanja lekova i tečnosti mora biti

uspostavljen od početka KPR (PRVA FAZA)


Stepen “D”-Drugs and Fluids


Lekovi u KPR

✓ Adrenalin

✓ Amiodaron

✓ Lidokain

✓ Atropin

✓ Natrijum-bikarbonat

✓ Soli kalcijuma

✓ Magnezijum sulfat


Nadoknada tečnosti Stepen “D”-Drugs and Fluids


•Kristaloidi (izotoni)

✓ Ringer-laktat

✓ 0,9% NaCl

✓ Hartman

•Kristaloidi (hipertoni)

✓ 7,5% NaCl

•Koloidi

✓ Dekstran 70

✓ Dekstran 40

✓ HES-hidroksi-etil-skrob

✓ Hemacel

•Krv i derivati krvi

✓ Humani albumin


Stepen “E”-Electrocardiography

ASISTOLIJA

PEA (el. aktivnost srca bez pulsa)

VENTRIKULARNA FIBRILACIJA

VENTRIKULARNA TAHIKARDIJA


Stepen “F”-Fibrillation

Tretman fibrilacije defibrilacijomDEFIBRILATOR



Tretman fibrilacije defibrilacijom DEFIBRILACIJA

✓ Elektrodne lopatice obložiti elekrodnim gelom (gaza

natopljena fiziološkim rastvorom),

✓ “Sternum” lopatica ispod desne klavikule,

✓ “Apex” lopatica ispod i levo od leve mamile-srednja

aksilarna linija,

✓ Adekvatan pritisak na lopatice (najmanje težinom od

11 kg),

✓ Ukoliko pacijent diše, defibrilirati na kraju

ekspirijuma,

✓ Defibrilaciju kod odraslih sprovoditi jačinom od 360 J

(monofazni), odnosno 150-200 J kod bifaznih

defibrilatora,

✓ Defibrilaciju kod dece izvoditi jačinom od 4 J/kg.



Tretman fibrilacije defibrilacijom

✓Defibrilaciju započeti što ranije, unutar prve

minute cardiac arrest-a,

✓ Između dve defibrilacije izvoditi veštačko

disanje i spoljnu masažu srca,

✓OPREZ: Moguća samodefibrilacija ili

defibrilacija osobe u blizini, vlažno tlo,

metalni predmeti (nakit), izvor kiseonika…

✓Ako je na raspolaganju AED (automated

external defibrillator), obavezno ga koristiti.

DEFIBRILACIJA



Tretman fibrilacije defibrilacijomAUTOMATSKA SPOLJAŠNJA

DEFIBRILACIJA



Tretman fibrilacije defibrilacijom

AUTOMATSKA SPOLJAŠNJA

DEFIBRILACIJA

✓ Ukoliko je šok indikovan,

✓ Uveriti se da su se svi udaljili od žrtve,

✓ Pritisnuti dugme za šok po uputstvu,

✓ Nastaviti KPR 30:2 (2 minuta),

✓ Ponoviti “analizu” i “šok” po uputstvu,

✓ Ako postoji cirkulacija,

✓ Proveriti disanje,

✓ Ako žrtva diše, postaviti je u bočni koma položaj,

✓ Ako ne diše, započeti veštačko disanje,

✓ Ako ne postoje znaci cirkulacije,

✓ Izvesti KPR tokom 2 minuta,

✓ Nakon toga prepustiti AED-u da analizira ritam.

FAZA III Produžene mere održavanja života

Faza III-Produžne mere održavanja života

(postreanimacioni-postarestni period)

Stepen “G”- Gauge – Utvrđivanje uzroka zastoja srca i njegovo otklanjanje

Stepen “H”- High Mental Activity – Očuvanje više mentalne aktivnosti

Stepen “I” – Intesive care – Intenzivno lečenje – dugotrajna reanimacija

✓ Postreanimaciona cerebralna terapija,

✓ Održavanje SaO2 od 94% do 98%,

✓ Monitoring: TA, CVP, EKG, satna diureza,

✓ Lečenje: Održavanje normotenzije ili blage hipertenzije u početku,

održavanje telesne temperature, elektrolita, normovolemije,

glikemije…

Faza III-Produžne mere održavanja života

(postreanimacioni-postarestni period)

KO PRUŽA PRVU POMOĆ I GDE?

HITNI MEDICINSKI METODI

Opšte primarne – vanbolnička medicinska pomoć:

1. Pomoćni - hitni medicinski metod samopomoć

i uzajamna pomoć /laici obučeni na kursevima

prve pomoći Crvenog krsta, škola...

2. Glavni – hitni medicinski metod:

✓ Proširena prva pomoć / laici dodatno obučeni:

policija, vatrogasci, vojska,

✓ Jednostavna hitna medicinska pomoć obavljaju:

lekari opšte medicine, srednji i viši medicinski kadar.


Specijalne metode – bolnička medicinska pomoć - Urgentni centri


REDOVI HITNOSTI

Prvi red hitnosti:✓ Znaci gušenja,

✓ Spoljašnja krvarenja iz velikih krvnih sudova,

✓ Unutrašnja krvarenja,

✓ Kraš povrede,

✓ Blast povrede,

✓ Akutni abdomen,

✓ Teške opekotine / preko 40% površine.

Drugi red hitnosti:

✓To je medicinska i specijalistička pomoć koja se uz pravovremenu

medicinsku pomoć može odložiti na određeno vreme, bez opasnosti po

život,

✓Otvoreni prelomi velikih kostiju i velikih zglobova,

✓Zatvoreni prelomi velikih kostiju i zglobova,

✓Teške smrzotine,

✓Obimnije povrede mekih tkiva,

✓ Povrede kičmenog stuba (bez povrede moždine),

✓ Povrede oka.

REDOVI HITNOSTI

Treći red hitnosti:

✓ To su P/O koja ne ugrožavaju život, a

ni funkcije tih organa kojima se

hirurška i druga pomoć može odložiti

za određeno vreme,

✓ Kontuzije mekih tkiva,

✓ Povrede malih kostiju i zglobova,

✓ Opekotine do 10% površine tela,

✓ Manje otvorene povrede mekih tkiva.

REDOVI HITNOSTI

Kategorije trijaže:

✓ Težini povrede i oboljenja,

✓ Mestu ukazivanja pomoći,

✓ Hitnosti i načinu evakuacije,

✓ Vrsti transporta.

Trijažni talon po obliku

Prvi red hitnosti Drugi red hitnosti Treći red hitnosti

Trijažni talon po boji

Krvarenje Gušenje Kontaminirani Mrtvi

kardiopulmonalna reanimacija (kpr). kpr.pdf · akutni zastoj srca nagli i neočekivaniprestanak...

Documents