kan transfüzyonu
DESCRIPTION
Kan Transfüzyonu. Uz.Dr . UĞUR GÖNENÇ. Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com. Transfüzyonun Tarihçesi. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Kan TransfüzyonuKan Transfüzyonu
Sağlık Sunumları:
http://hastaneciyiz.blogspot.com
Uz.Dr. UĞUR GÖNENÇUz.Dr. UĞUR GÖNENÇ
Transfüzyonun TarihçesiTransfüzyonun Tarihçesi
Bilinen ilk kan transfüzyonu 300 yıl kadar Bilinen ilk kan transfüzyonu 300 yıl kadar önce Jean Baptiste Denis ve Emmeres önce Jean Baptiste Denis ve Emmeres tarafından koyundan insana yapıldı.1900 tarafından koyundan insana yapıldı.1900 yılında Landstainer ve arkadaşları kan yılında Landstainer ve arkadaşları kan grubu kavramını getirdiler.Aynı araştırıcılar grubu kavramını getirdiler.Aynı araştırıcılar sonraki yıllarda ABO grublarını, 1939 sonraki yıllarda ABO grublarını, 1939 yılında da Rh faktörünü ortaya çıkardılar.yılında da Rh faktörünü ortaya çıkardılar.
2.Dünya savaşınında etkisiyle kan 2.Dünya savaşınında etkisiyle kan transfüzyonu bir tedavi yöntemi haline transfüzyonu bir tedavi yöntemi haline geldi.geldi.
Tanım:Tanım:
Kan transfüzyonu özel bir doku Kan transfüzyonu özel bir doku transplantasyonu olarak transplantasyonu olarak tanımlanabilir.Alıcıyı metabolik ve tanımlanabilir.Alıcıyı metabolik ve endokrin sorunlarla karşıkarşıya endokrin sorunlarla karşıkarşıya bırakır.bırakır.
Çoğu kez hayat kurtarıcı iken bazen Çoğu kez hayat kurtarıcı iken bazen gereksiz yere uygulanarak öldürücü gereksiz yere uygulanarak öldürücü bir nitelikte kazanabilir.bir nitelikte kazanabilir.
Amaç:Amaç:
Ana amaç kaybedilen kanın yerine Ana amaç kaybedilen kanın yerine konmasıdır.Küçük ve önemsiz kan konmasıdır.Küçük ve önemsiz kan kayıplarında sıklıkla transfüzyona kayıplarında sıklıkla transfüzyona başvurulduğu görülmektedir.başvurulduğu görülmektedir.
Araştırmacılar tüm transfüzyonların %1 Araştırmacılar tüm transfüzyonların %1 kadarının hayat kurtarıcı olduğunu ortaya kadarının hayat kurtarıcı olduğunu ortaya çıkarmıştır.çıkarmıştır.
Transfüzyon kararı verirken,sağlanacak Transfüzyon kararı verirken,sağlanacak yarar ve doğuracağı sorunlar iyice yarar ve doğuracağı sorunlar iyice değerlendirilmeli!!!değerlendirilmeli!!!
Endikasyonlar:Endikasyonlar: Kan hacmindeki eksikliğin giderilmesi:sağlıklı bir Kan hacmindeki eksikliğin giderilmesi:sağlıklı bir
insan 400-500ml kanı, arteryel kan basıncında ve insan 400-500ml kanı, arteryel kan basıncında ve nabızda herhangi bir değişiklik olmadan nabızda herhangi bir değişiklik olmadan kaybedebilir.Transfüzyon endikasyonu doğması için kaybedebilir.Transfüzyon endikasyonu doğması için kan hacminin % 20-25 nin kaybı gerekmektedir.kan hacminin % 20-25 nin kaybı gerekmektedir.
Kanın O2 taşıma kapasitesinin düzeltilmesi:Bu görev Kanın O2 taşıma kapasitesinin düzeltilmesi:Bu görev eritrositlerindir, transfüzyon gereksinimi için Hb 10 eritrositlerindir, transfüzyon gereksinimi için Hb 10 gr ın altına inmesi ve nefes darlığı ,çarpıntı,halsizlik gr ın altına inmesi ve nefes darlığı ,çarpıntı,halsizlik gibi belirtilerin ortaya çıkması şarttır.gibi belirtilerin ortaya çıkması şarttır.
Yetersiz pıhtılaşma faktörleri ve kan elemanlarının Yetersiz pıhtılaşma faktörleri ve kan elemanlarının yerine konması:1 Ünite tam banka kanında 300-350 yerine konması:1 Ünite tam banka kanında 300-350 ml kan ve pıhtılaşmayı engelleyen 75-150 ml ACD ml kan ve pıhtılaşmayı engelleyen 75-150 ml ACD solüsyonu bulunur.Htc değeri %30-40 arasında olup solüsyonu bulunur.Htc değeri %30-40 arasında olup 200 mg demir içerir. 200 mg demir içerir.
Kan Ürünleri:Kan Ürünleri:
Tam kan:Antikoagülanlı, ayrıştırılmamış Tam kan:Antikoagülanlı, ayrıştırılmamış kandır.İçerisinde fonksiyonel olmayan kandır.İçerisinde fonksiyonel olmayan trombositler ve labil koagülasyon faktörleri trombositler ve labil koagülasyon faktörleri dışında(Faktör V-VIII) koagülasyon dışında(Faktör V-VIII) koagülasyon faktörleri mevcuttur.Enfeksiyon riski faktörleri mevcuttur.Enfeksiyon riski yüksek bir üründür.yüksek bir üründür.
+2 ,+6 derece alarmlı ,ısı kontrollü,onaylı +2 ,+6 derece alarmlı ,ısı kontrollü,onaylı bir dolapta saklanmalıdır.bir dolapta saklanmalıdır.
Buzdolabından çıktıktan 30 dk. sonra Buzdolabından çıktıktan 30 dk. sonra transfüzyona başlanmalıdır. transfüzyona başlanmalıdır.
Tam Kan Endikasyonları:Tam Kan Endikasyonları:
Hipovolemide eritrosit replasmanı Hipovolemide eritrosit replasmanı amaçlıamaçlı
Exchange transfüzyonExchange transfüzyonEritrosit süspansiyonu ve Eritrosit süspansiyonu ve
konsantreleri temin edilemeyen konsantreleri temin edilemeyen ancak eritrosit transfüzyonu gereken ancak eritrosit transfüzyonu gereken hastalar hastalar
Tam Kan Kontrendikasyonları:Tam Kan Kontrendikasyonları:
Kronik anemiKronik anemiKalp yetmezliğiKalp yetmezliğiVolüm yüklenmesi durumunda risk Volüm yüklenmesi durumunda risk
taşır.taşır.
Tam Kan Uygulaması:Tam Kan Uygulaması:
ABO ve alıcı Rh D uygun olmalıABO ve alıcı Rh D uygun olmalıKan torbasına asla tıbbi ilaç Kan torbasına asla tıbbi ilaç
eklenmemelieklenmemeliTransfüzyon 4 saat içerisinde Transfüzyon 4 saat içerisinde
bitirilmelibitirilmeli1 ünite kan verilerek yapılan 1 ünite kan verilerek yapılan
transfüzyon herhangi bir yarar transfüzyon herhangi bir yarar sağlamaz.1 ünite kan Hb düzeyini sağlamaz.1 ünite kan Hb düzeyini %0,5-1 gr ,Htc değerini %2 artırır.%0,5-1 gr ,Htc değerini %2 artırır.
Kan Bileşenleri:Kan Bileşenleri:
Tam kandan ayrıştırılarak elde edilirler.Tam kandan ayrıştırılarak elde edilirler.
(eritrosit konsantresi,eritrosit (eritrosit konsantresi,eritrosit suspansiyonu,plazma,trombosit konsantresi)suspansiyonu,plazma,trombosit konsantresi)
Aferez ile toplanan plazma ve trombositAferez ile toplanan plazma ve trombosit Kriopresipitat:Taze donmuş plazmadan Kriopresipitat:Taze donmuş plazmadan
toplanır.Faktör VIII ve fibrinojenden zengindir.toplanır.Faktör VIII ve fibrinojenden zengindir. Plazma türevleri:Albümin ,koagülasyon faktör Plazma türevleri:Albümin ,koagülasyon faktör
konsantreleri,immunglobulinlerden oluşur.konsantreleri,immunglobulinlerden oluşur.
Eritrosit Konsantresi:Eritrosit Konsantresi:
Plazmasının çoğu uzaklaştırılmış 100-Plazmasının çoğu uzaklaştırılmış 100-150 ml. eritrositden oluşur.150 ml. eritrositden oluşur.
Enfeksiyon açısından tam kanla aynı Enfeksiyon açısından tam kanla aynı riski taşır.riski taşır.
Saklama koşulları tam kan ile aynıdır. Saklama koşulları tam kan ile aynıdır.
Eritrosit konsantresi Eritrosit konsantresi endikasyonları:endikasyonları:
Anemik hastada eritrosit replasmanı Anemik hastada eritrosit replasmanı amacıyla,amacıyla,
Akut kan kaybında,kristaloid ve Akut kan kaybında,kristaloid ve replasman sıvıları ile beraber replasman sıvıları ile beraber kullanım,kullanım,
uygulama tam kandaki gibidir.uygulama tam kandaki gibidir.
Eritrosit suspansiyonu:Eritrosit suspansiyonu:
100ml normal salin,adenin,glukoz,mannitol 100ml normal salin,adenin,glukoz,mannitol eklenmiş minimal plazma içeren150-200ml eklenmiş minimal plazma içeren150-200ml eritrositden oluşur.akım hızı tam kandan eritrositden oluşur.akım hızı tam kandan daha iyidir.daha iyidir.
Enfeksiyon riski mevcuttur.Enfeksiyon riski mevcuttur. Saklama +2,+6 derecedir.Saklama +2,+6 derecedir. Endikasyonu eritrosit konsantresindeki Endikasyonu eritrosit konsantresindeki
gibidir.gibidir. Kontrendikasyonları:exchange Kontrendikasyonları:exchange
transfüzyonunda önerilmez.transfüzyonunda önerilmez.
Trombosit konsantresi:Trombosit konsantresi:
4-6 donörden hazırlanmış üniteler enaz 4-6 donörden hazırlanmış üniteler enaz 240 milyar trombosit içerecek şekilde 240 milyar trombosit içerecek şekilde erişkin dozu bir torba içerisinde erişkin dozu bir torba içerisinde havuzlanır.havuzlanır.
Bakteriyel proliferasyon riski Bakteriyel proliferasyon riski mevcuttur.Havuzlandıktan sonra ilk 4 saat mevcuttur.Havuzlandıktan sonra ilk 4 saat içerisinde kullanılmalıiçerisinde kullanılmalı
ITP,TTP,septisemi de tedavi başladıktan ITP,TTP,septisemi de tedavi başladıktan sonra endikedir.sonra endikedir.
Hipersplenizm olgularında endike değildir.Hipersplenizm olgularında endike değildir.
Lökositi azaltılmış eritrositler:Lökositi azaltılmış eritrositler:
Lökosit filtresi kullanılarak Lökosit filtresi kullanılarak filtrelenmiş olarak hazırlanan 1 filtrelenmiş olarak hazırlanan 1 ünitede 5 milyon lökosit bulunduran ünitede 5 milyon lökosit bulunduran eritrosit suspansiyonu yada eritrosit suspansiyonu yada konsantresi.konsantresi.
Lökosit azaltılması CMV bulaş riskini Lökosit azaltılması CMV bulaş riskini azaltır.azaltır.
Taze donmuş plazma:Taze donmuş plazma:
Tan kan donasyonunu izleyen ,ilk 6 Tan kan donasyonunu izleyen ,ilk 6 saat içinde tam kandan ayrılmış ve saat içinde tam kandan ayrılmış ve hızla -25 derece yada daha alt ısıda hızla -25 derece yada daha alt ısıda soğutularak hazırlanmış plazmayı soğutularak hazırlanmış plazmayı içeren torbadır.içeren torbadır.
Endikasyonları: Karaciğer Endikasyonları: Karaciğer hastalığı,warfarin aşırı dozu,masif hastalığı,warfarin aşırı dozu,masif transfüzyon,DIC,TTPtransfüzyon,DIC,TTP
Hızlı infüzyonlarda akut allerjik Hızlı infüzyonlarda akut allerjik reaksiyon olabilir.reaksiyon olabilir.
Kriopresipitat:Kriopresipitat:
TDP nin +4 derecede kontrollü olarak TDP nin +4 derecede kontrollü olarak eritilmesi sırasında oluşan presipitatın 10-eritilmesi sırasında oluşan presipitatın 10-20 ml plazma içinde süspansiyonu ile 20 ml plazma içinde süspansiyonu ile hazırlanır.ABO uygu ürün kullanılmalıdır.hazırlanır.ABO uygu ürün kullanılmalıdır.
Standart kan verme setiyle mümkün Standart kan verme setiyle mümkün olduğunca erken transfüze edilmelidir.olduğunca erken transfüze edilmelidir.
Eritildikten sonra 6 saat içerisinde infüze Eritildikten sonra 6 saat içerisinde infüze edilmelidir.edilmelidir.
Endikasyonları:WVB Endikasyonları:WVB hastalığı,hemofiliA,hemofiliB ve DIC de hastalığı,hemofiliA,hemofiliB ve DIC de fibrinojen kaynağı olarak kullanılır.fibrinojen kaynağı olarak kullanılır.
Plazma türevleri:Plazma türevleri:
İnsan albümin solüsyonu: donasyon ile İnsan albümin solüsyonu: donasyon ile elde edilen büyük miktardaki plazma elde edilen büyük miktardaki plazma havuzlarından fraksinasyon ile elde edilir.havuzlarından fraksinasyon ile elde edilir.
Endikasyonlar:1)terapötik plazma Endikasyonlar:1)terapötik plazma değişiminde replasman sıvısı olarak %5 değişiminde replasman sıvısı olarak %5 albumin kullanılır.2)hipoproteinemi de albumin kullanılır.2)hipoproteinemi de diüretiğe dirençli ödem tedavisidiüretiğe dirençli ödem tedavisi
Albümin plasma replasmanında serum Albümin plasma replasmanında serum fizyolojik ya da diğer kristaloid sıvılarına fizyolojik ya da diğer kristaloid sıvılarına üstünlüğü yoktur.üstünlüğü yoktur.
İntravasküler beslenme için kullanımı İntravasküler beslenme için kullanımı uygun değildir.uygun değildir.
Koagülasyon FaktörleriKoagülasyon Faktörleri
Faktör VIII Konsantresi: Donör Faktör VIII Konsantresi: Donör plazmalarının büyük havuzlarından elde plazmalarının büyük havuzlarından elde edilmiş yarı saflıkta faktör VIII içerir.edilmiş yarı saflıkta faktör VIII içerir.
Endikasyonlar:Hemofili A tedavisi ve WVB Endikasyonlar:Hemofili A tedavisi ve WVB hastalığı tedavisi.hastalığı tedavisi.
Rekombinant DNA teknolojisi kullanılarak Rekombinant DNA teknolojisi kullanılarak invitro hazırlanmış faktör VIII konsantreleri invitro hazırlanmış faktör VIII konsantreleri bulunmaktadır.bulunmaktadır.
Enfeksiyon riski: Lipit zarfı olmayan hepatit Enfeksiyon riski: Lipit zarfı olmayan hepatit A ve parvovirüsleri için daha fazla A ve parvovirüsleri için daha fazla bulaştırıcıdır. bulaştırıcıdır.
İmmunglobulinler:İmmunglobulinler: Plazmanın Ig G antikor bileşenini içeren konsantre Plazmanın Ig G antikor bileşenini içeren konsantre
edilmiş solüsyondur.Örneğin HBV,kuduz,tetanoz edilmiş solüsyondur.Örneğin HBV,kuduz,tetanoz immunglobulinleri.immunglobulinleri.
Endikasyon:spesifik enfeksiyonların Endikasyon:spesifik enfeksiyonların önlenmesi,immun yetersizlik durumlarının tedavisiönlenmesi,immun yetersizlik durumlarının tedavisi
Ciddi reaksiyon oluşacağından intravenöz yerine Ciddi reaksiyon oluşacağından intravenöz yerine sadece intramusküler olarak kullanılır.sadece intramusküler olarak kullanılır.
Anti Rh D immunglobulin:Rh D negatif annelerde Anti Rh D immunglobulin:Rh D negatif annelerde yeni doğanın hemolitik hastalığını önlemek için yeni doğanın hemolitik hastalığını önlemek için kullanılır.kullanılır.
İntravenöz immunglobulin:intravenöz uygulama için İntravenöz immunglobulin:intravenöz uygulama için ek işlemden geçmiştir.ek işlemden geçmiştir.
Endikasyonlar:ITP,immun yetersizlik Endikasyonlar:ITP,immun yetersizlik tedavileri,hipogamaglobulinemi,HIV bağlantılı tedavileri,hipogamaglobulinemi,HIV bağlantılı hastalıkhastalık
Transfüzyon reaksiyonları:Transfüzyon reaksiyonları:
İmmünolojik transfüzyon reaksiyonları:akut İmmünolojik transfüzyon reaksiyonları:akut hemolitik transfüzyon reaksiyonları,febril non-hemolitik transfüzyon reaksiyonları,febril non-hemolitik transfüzyon reaksiyonları,transfüzyona hemolitik transfüzyon reaksiyonları,transfüzyona bağlı akut akciğer hasarı,ürtiker ve anaflaktik bağlı akut akciğer hasarı,ürtiker ve anaflaktik reaksiyonlar,immünomodülasyon,transfüzyona reaksiyonlar,immünomodülasyon,transfüzyona bağlı GVHD,posttransfüzyon purpuradan oluşur.bağlı GVHD,posttransfüzyon purpuradan oluşur.
İmmünolojik olmayan transfüzyon İmmünolojik olmayan transfüzyon reaksiyonları:hiperkalemi,sitrat reaksiyonları:hiperkalemi,sitrat toksisitesi,hipotermi,dolaşım toksisitesi,hipotermi,dolaşım yüklenmesi,transfüzyona bağlı hemosiderozis ve yüklenmesi,transfüzyona bağlı hemosiderozis ve transfüzyonun enfeksiyöz komplikasyonları.transfüzyonun enfeksiyöz komplikasyonları.
GEYİK GEYİK
MUHABBETLERİMUHABBETLERİ
Akut hemolitik transfüzyon Akut hemolitik transfüzyon reaksiyonları:reaksiyonları:
Ateş,titreme,göğüs Ateş,titreme,göğüs ağrısı,hipotansiyon,bulantı,kızarıklık,dağrısı,hipotansiyon,bulantı,kızarıklık,dispne,hemoglobünüri,şok,genaralize ispne,hemoglobünüri,şok,genaralize kanama,oligüri veya anüri,sırt ağrısı kanama,oligüri veya anüri,sırt ağrısı infüzyon bölgesinde ağrı gibi infüzyon bölgesinde ağrı gibi semptomlarla kendini gösterir.semptomlarla kendini gösterir.
ABO ve diğer gruplar ile Rh ABO ve diğer gruplar ile Rh uygunsuzluğunda ,yazım hatalarında uygunsuzluğunda ,yazım hatalarında görülebilir. görülebilir.
AHTR şüphesinde neler AHTR şüphesinde neler yapılmalı:yapılmalı:
1)hemen transfüzyon durdurulur,1)hemen transfüzyon durdurulur, 2)normal serum fizyolojik ile intravenöz yol 2)normal serum fizyolojik ile intravenöz yol
açık tutulur,açık tutulur, 3)hastanın yatağı başında tüm etiketleri 3)hastanın yatağı başında tüm etiketleri
formları ve tanımlamaları kontrol edilir,formları ve tanımlamaları kontrol edilir, 4)drum acele ile kan bankası personeline 4)drum acele ile kan bankası personeline
bildirilir,bildirilir, 5)mümkün olan en kısa sürede alınan 5)mümkün olan en kısa sürede alınan
gerekli kan örnekleri kan bankasına gerekli kan örnekleri kan bankasına ulaştırılır.ulaştırılır.
AHTR tedavi ilkeleriAHTR tedavi ilkeleri
Hipotansiyonla mücadeleHipotansiyonla mücadeleYeterli renal kan akımının saglanmasıYeterli renal kan akımının saglanmasıŞok önlenirse renal yetmezlik önlenirŞok önlenirse renal yetmezlik önlenirAynı zamanda diüretik ajanlar Aynı zamanda diüretik ajanlar
eklenir(mannitol)eklenir(mannitol)
Febril non hemolitik tranfüsyon Febril non hemolitik tranfüsyon RxRx
Transfüsyonların %1 inde görülür.Transfüsyonların %1 inde görülür. Transfüsyon sırasında yada hemen Transfüsyon sırasında yada hemen
sonrasında görülürsonrasında görülür hemoliz bulguları ve vücüt ısısının 1 hemoliz bulguları ve vücüt ısısının 1
Dereceden daha fazla artmasıyla görülür.Dereceden daha fazla artmasıyla görülür. Klinik anlam taşımaz,ancak ayırıcı tanısı Klinik anlam taşımaz,ancak ayırıcı tanısı
önemlidir.önemlidir. Reaksiyon tam kan,eritrosit Reaksiyon tam kan,eritrosit
süspansiyonu,plazma ve F 8 verildiginde süspansiyonu,plazma ve F 8 verildiginde görülür.görülür.
Febril non hemolitik tranfüsyon Febril non hemolitik tranfüsyon Rx tedavisiRx tedavisi
AntihistaminikAntihistaminikEpinefrinEpinefrinSteroidSteroid Kan transfüzyonuna devam edilir.Kan transfüzyonuna devam edilir.
Transfüsyona baglı akut akciger Transfüsyona baglı akut akciger hasarı(TRALI)hasarı(TRALI)
Transfüzyondan sonra gelişen Transfüzyondan sonra gelişen solunum sıkıntısı, hipoksi,pulmoner solunum sıkıntısı, hipoksi,pulmoner infiltrasyonlarla kendini gösterir.infiltrasyonlarla kendini gösterir.
Şiddetli ve akuttur.Şiddetli ve akuttur.ARDS den ayırımı zordur,Tx dan kısa ARDS den ayırımı zordur,Tx dan kısa
sonra gelişen ARDS taplosunda TRALI sonra gelişen ARDS taplosunda TRALI akla gelmelidir.akla gelmelidir.
TRALI tedavisiTRALI tedavisi
Hızlı solunum Hızlı solunum destegi,entübasyon,O2,mekanik destegi,entübasyon,O2,mekanik ventilasyon uygulanır.ventilasyon uygulanır.
TRALI 48-96 saat içinde uygun tedavi TRALI 48-96 saat içinde uygun tedavi ile düzelir.ile düzelir.
Ürtiker ve anaflaktik RxÜrtiker ve anaflaktik Rx
Plasmada yer alan proteinlere ,ilaçlara Plasmada yer alan proteinlere ,ilaçlara vs karşı bu reaksiyonlar gözlenmekte.vs karşı bu reaksiyonlar gözlenmekte.
Ürtiker ve anjioödem şeklinde kendini Ürtiker ve anjioödem şeklinde kendini gösterir.gösterir.
Hafif sistemik rx daPO Hafif sistemik rx daPO antihistaminik ,PO steroid ,IM adrenalin antihistaminik ,PO steroid ,IM adrenalin verilir.verilir.
Şiddetli sistemik rx da ise IV arenalin Şiddetli sistemik rx da ise IV arenalin uygulanabilir.uygulanabilir.
İmunomodülasyonİmunomodülasyon
Kan tx dan sonra alıcıların bağışıklık Kan tx dan sonra alıcıların bağışıklık sistemindeki değişiklikleri içerir.sistemindeki değişiklikleri içerir.
İmmun sistemin baskılanması İmmun sistemin baskılanması şeklinde görülebilir.şeklinde görülebilir.
Bu tablodan daha ziyade vericiye ait Bu tablodan daha ziyade vericiye ait lökositler sorumludur.lökositler sorumludur.
İmmunosüpreyon nedeni ile yıllardır İmmunosüpreyon nedeni ile yıllardır bb nakil alıcılarına nakil öncesi kan tx bb nakil alıcılarına nakil öncesi kan tx u yapılmıştır.u yapılmıştır.
Transfüzyana bağlı GVHDTransfüzyana bağlı GVHD
Deri döküntüsü ,ishal, kc Deri döküntüsü ,ishal, kc enzimlerinde yükselme ,sarılık, Kİ enzimlerinde yükselme ,sarılık, Kİ hipoplazisi ve pansitopeni şeklinde hipoplazisi ve pansitopeni şeklinde kendini gösterir.kendini gösterir.
En korkulan tx komplikasyonudur. Tx En korkulan tx komplikasyonudur. Tx dan 3-4 hafta sonra enf. A bağlı dan 3-4 hafta sonra enf. A bağlı ölümle sonuçlanır.ölümle sonuçlanır.
Tedavide başarılı olunamamıştır.Tedavide başarılı olunamamıştır.
Posttransfüzyon PurpuraPosttransfüzyon Purpura
Orta ve ileri yaştaki kadınlarda Orta ve ileri yaştaki kadınlarda görülür.görülür.
Tx dan 1 hafta sonra trmb. Sayısının Tx dan 1 hafta sonra trmb. Sayısının hızla düşmesi ve kanama diyatezinin hızla düşmesi ve kanama diyatezinin başlaması ile kendini gösterir.başlaması ile kendini gösterir.
Tedavi acilen başlanmalı. Yüksek doz Tedavi acilen başlanmalı. Yüksek doz IV IG uygulanır ,bu yoksa yüksek doz IV IG uygulanır ,bu yoksa yüksek doz trombosit verilir.trombosit verilir.
İMMUNOLOJİK OLMAYAN TX İMMUNOLOJİK OLMAYAN TX REAX:REAX:
Hiprcalemi: Depolanmış kanda 3 Hiprcalemi: Depolanmış kanda 3 hafta içerisinde K+ değeri 5-6 kat hafta içerisinde K+ değeri 5-6 kat artar.Kardiac arreste neden olabilir.artar.Kardiac arreste neden olabilir.
Tedavi: Ca glukonat , Ca laktat ve Tedavi: Ca glukonat , Ca laktat ve katyon değiştirici resinler kullanılır.katyon değiştirici resinler kullanılır.
Sitrat toksisitesi:Sitrat toksisitesi:
Kullanılan sitrat iyonize olmuş Ca u Kullanılan sitrat iyonize olmuş Ca u bağlar.bağlar.
Masif tx da ,kc fonksiyon bzk .da Masif tx da ,kc fonksiyon bzk .da sitrat toksik hale gelir.sitrat toksik hale gelir.
Kas tremoru ,kardiac aritmiler ,ağız Kas tremoru ,kardiac aritmiler ,ağız çevresinde uyşmalar görülür.çevresinde uyşmalar görülür.
Ca-clorid, Ca-glukonat verilmesi ile Ca-clorid, Ca-glukonat verilmesi ile düzelme olur.düzelme olur.
Hipotermi:Hipotermi:
Büyük miktarda verilen soğuk kan tx Büyük miktarda verilen soğuk kan tx u vücut ısısının 27-29 dercelere u vücut ısısının 27-29 dercelere düşmesine neden olur.düşmesine neden olur.
Ventricüler aritmi ve kardiac arrest Ventricüler aritmi ve kardiac arrest gelişebilir.gelişebilir.
Dolaşım Yüklenmesi:Dolaşım Yüklenmesi:
Kalp ve akc yetmezliği olanlarda, derin Kalp ve akc yetmezliği olanlarda, derin anemi ile uzun süredir yaşamakta anemi ile uzun süredir yaşamakta olanlarda ve küçük bebeklerde görülür.olanlarda ve küçük bebeklerde görülür.
Tedavi: Tx hızının azaltılması, hastanın Tedavi: Tx hızının azaltılması, hastanın pozisyonunun değiştirilmesi ,diüretik ve pozisyonunun değiştirilmesi ,diüretik ve oksijen verilmesioksijen verilmesi
Konsante eriteosit süsp u verilmesi ile Konsante eriteosit süsp u verilmesi ile bu risk yarıya iner.bu risk yarıya iner.
Tx. A bağlı Hemosiderozis:Tx. A bağlı Hemosiderozis:
Multipl tx yapılan T. Major gibi Multipl tx yapılan T. Major gibi hastalıklarda görülür. Dokularda Fe hastalıklarda görülür. Dokularda Fe birikimi olur.birikimi olur.
DFO kullanılır, demiri bağlar.DFO kullanılır, demiri bağlar.C vitamini Fe depolarını mobilize C vitamini Fe depolarını mobilize
ederek Fe atılımına sebep olur.ederek Fe atılımına sebep olur.DFO (-) cinko dengesine neden olarak DFO (-) cinko dengesine neden olarak
büyümeyi olumsuz etkiler.büyümeyi olumsuz etkiler.
TX nun enfeksioz TX nun enfeksioz komplikasyonları:komplikasyonları:
Bu enfeksion ajanları dolaşımda uzun Bu enfeksion ajanları dolaşımda uzun süre kalırlar.süre kalırlar.
Taşıyıcılık yada latent hastalığa Taşıyıcılık yada latent hastalığa neden olurlar.neden olurlar.
İnkübasyon dönemleri uzundur.İnkübasyon dönemleri uzundur.Asemptomatik enf. A neden olurlar.Asemptomatik enf. A neden olurlar.
Enfeksiyon ajanları(Tx ile Enfeksiyon ajanları(Tx ile bulaşan)bulaşan)
Brusella ,Salmonella , Yersinia , Brusella ,Salmonella , Yersinia , Spiroketler, Sy , Funguslar, Spiroketler, Sy , Funguslar, Parazitler , viruslardan HIV ,HB ,HCV, Parazitler , viruslardan HIV ,HB ,HCV, HTLV, Parvovirus B19 ve prion HTLV, Parvovirus B19 ve prion enfeksiyonlarından Deli dana hast.ıenfeksiyonlarından Deli dana hast.ı
3 günden fazla beklemiş tromb. Ve 3 günden fazla beklemiş tromb. Ve 21 günden fazla beklemiş eritrosit 21 günden fazla beklemiş eritrosit konsantrelerinde enfeksiyon ajanları konsantrelerinde enfeksiyon ajanları daha yoğun hale gelir.daha yoğun hale gelir.
Deli Dana Hastı(Variant Creutz. Deli Dana Hastı(Variant Creutz. Jakob Hast.)Jakob Hast.)
Deli dana hastalığının insandaki Deli dana hastalığının insandaki formudur.formudur.
Deli dana hastalığı olan hayvanların Deli dana hastalığı olan hayvanların kontamine etlerini yiyen insanlarda kontamine etlerini yiyen insanlarda görülür.görülür.
Sıkıntı , depresyon, davranış bozuklukları Sıkıntı , depresyon, davranış bozuklukları ile başlar, daha sonra motor ile başlar, daha sonra motor bozukluklar,istemsiz hareketler,zihinsel bozukluklar,istemsiz hareketler,zihinsel sapmalar şeklinde ilerler.sapmalar şeklinde ilerler.
Deli Dana Hastı Deli Dana Hastı
Tanı:Tanısı çok zordur,Beyin MR ve Tanı:Tanısı çok zordur,Beyin MR ve tonsil biopsisi tanı için kullanılır.tonsil biopsisi tanı için kullanılır.
Tedavi:Henüz hastalığı yok edecek Tedavi:Henüz hastalığı yok edecek tedavi şekli yoktur.tedavi şekli yoktur.
Sağlık Sunumları:
http://hastaneciyiz.blogspot.com