Revelesen 1:1 1 Revelesen 1:4-5

Jisas Krais Jonét wakwatnyédén mukéJon kavin kudi, Revelesen

1 Kéni nyégaba Jisas Krais wakwatnyédén muké wunékaviyu. Taale Got dé wani muké dérét wakwatnyék, dédéku jébaa yakwa duwat bari yaaran muké wakwatnyé-duké. Wakwatnyédéka dé Gotna kudi kure giyaakwa dutwadéka déwunéké giyaak. Wuné Jon déku jébaa yakwa dubari yaaran muké kutdéngwuruké dé wadéka dé wunékégiyaak. 2Giyaewunatwakwatnyédékawuné vék. Vétaknedéku kudi véknwutakne wuné wani akwi muké nyégabakaviyu. Wan Gotna kudi Jisas Kraisna kudi wawo wunékaviyu.

3 Kaviwurékwa mu bari yaaké dé yo. Yaadu guné kéninyégaba kaviwurén kudi véte némaanba wakwegunéranGot gunat kutkalé yadu guné yéknwunmawulé yaké gunéyo. Kéni nyégaba kaviwurén kudi véknwute wadékwapulak yaran du taakwa derét wawo Got kutkalé yadu deyéknwun mawulé yaké de yo.

Jisas Kraisna jébaaba yaalan du taakwat dé wakwek4-5 *Wuné Jon kéni nyéga wuné kaviyu gunéké. Guné

Jisas Kraisna jébaaba yaale Esiana képmaaba rakwa dutaakwaké wuné kaviyu. Guné gayé nak taaba sékét naktaababa kayék vétik wani gayéba rate Gotna kudi bulteguné jawu.

Got déknyényba re dé bulaa wawo dé ro. Kukba waworasaakuké dé yo. Gotna Yaamabi apa nak taaba sékét naktaababa kayék vétik yate dé Got rakwa jaabé tékwaba dé* 1:4-5: Re 4:5, 17:14; Kl 1:18; 1 Jo 1:7

Revelesen 1:6 2 Revelesen 1:8ro. Jisas Krais dé Gotna akwi kudi miték male dé wakwek.Dé kiyae dé taale nébéle raapmék. Dé képmaaba rakwaakwi némaan duna némaan ban. Got naana yaapa, GotnaYaamabi, Gotna nyaan Jisas Krais gunéké mawulé léktegunat kutkalé yate yéknwunmawulé kwayédugunémitékraké guné yo. Waga wuné Gorét waato.

Jisas Krais dé naanéké mawulat kapére yo. Dénaana kapéredi mawuléké kiyaadéka déku wény déakuk. Akudéka dé yanan kapéredi mu dé yakutnyéputik.6 *Dé waga yatakne wadék naané déku kémba naané ro.Déknyényba nak du taakwat kutkalé yaké nyédé du déGotké jébaa yak. Bulaa Jisas Krais wadék naané nyédéduna waagu tawe naané kapmu déku yaapa Gotké jébaayo. Yate naané kapmu déku yéba kevéréknu. JisasKrais yanan kapéredi mu yakutnyéputidénké déku aparasaakukédé yo. Dékuyéba apuba apuba kevérékgénaanéyo. Wan adél.

7 *Mé véknwu. Jisas Krais nyétba giyaate buwi waleyaaké dé yo. Yaadu akwi du taakwa dérét véké de yo.Dérét viyaan du wawo dérét véké de yo. Déknyénybade dérét viyaadaka dé miba kiyaak. Dé tépa yaadu kéniképmaaba rakwa akwi du taakwa dérét véte wup yaké deyo. Wup yate mawulé lékte géraaké de yo. Wani mu wagayaaké dé yo. Wan adél.

8Naana Némaan Ban Got kéga dé wo, “Taale wuné akwimu kuttaknawurék dé ro. Kukba wuné wawuru akwi mukaapuk yaké dé yo.” Naate dé wo. Déknyényba dé rak.Bulaa wawo dé ro. Kukba wawo rasaakuké dé yo. Dé akwiapa dé kure tu. Téte dé némaan ban rate akwi némaanduwat débu talaknak.

Jon Jisas Kraisnyét dé vék* 1:6: 1 Pi 2:9; Re 20:6 * 1:7: Mt 24:30; Jo 19:34, 37; Ap 1:11

Revelesen 1:9 3 Revelesen 1:169 Wuné Jon, guné wale Jisas Kraisna jébaaba yaale

guna némaadu pulak wuné ro. Naané akwi dé walenakurak mawulé yate ranaka de déku maama naanatyaalébaanu. Naané akwi déku du taakwa naané ro.Naanat dé kutkalé yo. Yadéka naané naana mawulébaapa yate ro. Déknyényba wuné Gotna kudi wakweteJisaské kudi wakwewurék de déku maama wani kudikékélik yate wunat kulékiye raamény gaba takna pulak yatede wunat Patmos waadakwa képmaaba taknak. Kéniképmaa kus viyaatéknénba dé tu. 10Némaan Ban Jisasnayéba kevéréknakwa nyaa Patmos waadakwa képmaabarawuréka Gotna Yaamabi dé wuna mawuléba wulaak.Wulae tédéka ye wuné véknwuk apakélé kudi nak wunakukba kaany yapévudakwa pulak waadéka. 11 Wani kudidé wak, “Véménékwa akwimu nyégaba kaviyeméné gayénak taaba sékét nak taababa kayék vétikba rate wunajébaaba yaalan du taakwaké kwayésatiké méné yo. MénéEpesas, Smena, Pegamam, Taiataira, Sadis, Piladelpia,Leodisia, wani gayéba rate wuna jébaaba yaalan du taak-waké kwayésatiké méné yo.”

12 Wani kudi véknwutakne wuné wunat kudi wakwendut véké nae wuné walaakuk. Walaakwe wuné vék golmatut yadan lam nak taaba sékét nak taababa kayék vétiktédéka. 13 Tédéka dé du pulak nyédéba tédéka wunévék. Dé sémény baapmu wut kusadadéka déku maandé taknatépék. Déku waratapba dé gol matu pulak yanraamu baagwi dé gik. 14 *Déku maakna, nébé wawowaamat dé kapére yak. Déku méni yaa pulak dé yaanék.15 Déku maan dé nyaa vékwa pulak yak, bras ain yaatuwe yatnyédaka yadékwa pulak. Déku kudi gu némaanbakawu waakwa pulak waadéka wuné véknwuk. 16 *Déku* 1:14: Re 2:18 * 1:16: Yi 4:12; Re 19:15, 21

Revelesen 1:17 4 Revelesen 2:1yéknwun tuwa taababa dé nyétba tén kun nak taaba sékétnak taababa kayék vétik kure ték. Saknwu vététi kwewaariyadakwa kulaa nak dé déku kudiba yaale dé ték.Déku ménidaama apakélé nyaa vékwa pulak dé vék.

17 Wuné dérét véte wup yate képmaaba akére wunékiyaan du pulak wuné kwaak. Kwaawuréka dé dékuyéknwun tuwa taabat wunat kutte dé wak, “Méné wupyamarék. Wuné taale wuné rak. Bulaa rasaakute kukbawawo rasaakukéwuné yo. 18Wuné rasaakukwa banwuné.Déknyényba wuné kiyaak. Kiyae wuné nébéle raapmék.Nébéle raapme apuba apuba rasaakuké wuné yo. Wunénémaan ban rate ki wuné kuru, du taakwa kiyaakwayaabu, yaa yaansaakukwa taalat yédakwa yaabuké wawo.Véménén muké bulaa kudi kaviké méné yo. 19 Bulaayaakwa mu kukba yaaran muké wawo bulaa kaviké ménéyo. 20Méné nyétba tén kun nak taaba sékét nak taababakayék vétik wuna yéknwun tuwa taababa tédéka ménévék. Gol matut yadan lam nak taaba sékét nak taababakayék vétik wawo méné vék. Bulaa wani muké wakwekéwunék. Wani lam wan gayé nak taaba sékét nak taababakayék vétik waba rate wuna jébaaba yaalan du taakwapulak. Wani kun wan gayéba rate wuna jébaaba yaalan dutaakwa deku némaan du pulak.” Naate dé wani du Jisaswunat wakwek.

2Epesaské wakwedén kudi

1 Jisas dé wunat kéga wak, “Méné Epesasba rakwa dutaakwakémiték vékwa némaan dukéwuna kudi las kavikéméné yo. Wani du dé Epesasba rate wuna jébaaba yaalandu taakwaké dé miték vu. Kéga wuna kudi kaviké ménéyo:

Revelesen 2:2 5 Revelesen 2:6Wuné nyétba tén kun nak taaba sékét nak taababa

kayék vétik wuné wuna yéknwun tuwa taababa kure tu.Téte wuné gol matut yadan lam nak taaba sékét naktaababa kayék vétikna nyédéba yeyé yeyo. Yeyé yeyatewuné gunéké kéni kudi wakwesatiyu.

2 *Wuné guné akwi jébaa yagunékwaké wunébu kut-déngék. Guné apa jébaa yate guna mawuléba apa ye té-gunékwakéwunébu kutdéngék. Guné kapéredimu yakwaduké kélik yagunékwaké wunébu kutdéngék. Yénaa kudiwakwekwa du de wak, ‘Naané wawo wan Jisasna kudiwakwekwa du.’ Naate wadaka guné yénaa yadakwa paatévéte guné deké wak, ‘Wan Jisasna kudi wakwekwa dukaapuk.’ Naate wagunénké wunébu kutdéngék. 3 Gunéwuna yéba jébaa yagunéka wuna maama véte de gunatyaalébaanék. Yadaka guné apa ye téte guné wuna jébaakutsaaku. Wuna jébaakéwulkiyaa kaapuk yagunén. Wagawuné kutdéngék. 4Guné waga yate yéknwunmu guné yo.Nakurak kapéredi mu guné yo. Kéni muké gunat wunéwaatiyu. Déknyényba guné wunéké batnyé sanévékn-wute wunéké guné mawulat kapére yak. Yagunén pulakbulaa kaapuk yagunékwa. 5 *Miték mé sanévéknwu.Wunéké mawulat kapére yagunékwa paatéké gunébukuk kwayék. Kuk kwayégunénké sanévéknwute wanikapéredi mawuléké kuk kwayéte yéknwun mawulé tépayaké guné yo. Yate guné déknyényba yagunén pulak,guna du taakwa wunéké wawo tépa mawulat kapére yakéguné yo. Waga yamarék yagunéran wuné gunéké yaekure ragunékwa lam kérae yatjadaké wuné yo. Yawuruguné wuna du taakwa tépa ramarék yaké gune yo. 6Gunékéni yéknwunpaaté guné yo. Yagunéka yéknwunmawuléwuné yo gunéké. Guné Nikolasna jébaaba wulaan du* 2:2: 1 Jo 4:1; 2 Jo 1:7-11 * 2:5: Re 3:3

Revelesen 2:7 6 Revelesen 2:10taakwa yakwa kapéredi muké guné kélik yo. Wuné wawode yakwa muké wuné kélik yo.

7 *Gotna Yaamabi wuna jébaaba yaalan du taakwatdé wakweyo. Wakwedékwa kudiké mawulé yate gunawaan mé kwekére véknwu. Dé wo, ‘Kapéredi yaabukékuk kwayén du taakwat wuné kéga wakweké wuné yo:Guné Gotna gayéba rate yéknwun misék kaké guné yo.Kate apuba apubamiték rasaakuké guné yo, wani gayéba.’Naate dé Gotna Yaamabi wo.”

Wani du waga wadéka wuné Jon déku kudi kavik, gunéEpesasba rakwa du taakwaké.

Smenaké wakwedén kudi8 Wani kudi wakwetakne dé Jisas wunat kéga wak,

“Méné Smenaba rakwa du taakwakémiték vékwa némaanduké wuna kudi las kaviké méné yo. Wani du dé Smenabarate wuna jébaaba yaalan du taakwaké dé miték vu. Kégawuna kudi kaviké méné yo:

Wuné taale wuné rak. Bulaa rasaakute kukba waworasaakuké wuné yo. Wuné déknyényba kiyae nébéleraapmén ban gunat wuné wo.

9 *Wuné kapéredi mu gunéké yaadékwaké wuné kut-déngék. Guné gwalmu yamarék du taakwa ragunékwakéwuné kutdéngék. Waga ragunékwaké kapére mawuléyamarék yaké guné yo, Got gunéké wupmalemu yéknwunmu kwayédékwa bege. Guna gayéba rakwa du taakwade las kéga wo, ‘Naané Gotna baadi naané ro, Judanadu taakwa ranakwa bege.’ Waga wate de Got wadénban wunéké miték sanévéknwumarék yo. Yate de Gotnabaadi kaapuk radakwa. De Setenna kémba de ro. Wanidu taakwa gunéké kapéredi kudi wakwedakwaké wunékutdéngék. 10 *Guné bari apa kaagél kutké guné yo.* 2:7: Re 22:2, 14 * 2:9: 2 Ko 11:13-15 * 2:10: 2 Ti 4:8; Je 1:12; 1 Pi3:14; Lu 22:31-32

Revelesen 2:11 7 Revelesen 2:13Kutgunéranké sanévéknwute guné wup yamarék yakéguné yo. Seten guna mawulé yaknwuké dé yo. Yateduwat las wadu de gunat las raamény gaba taknaké de yo.Guné wani muké wup yamarék yaké guné yo. Kapéredimu nyaa taaba vétik male gunat yaké de yo. De gunatviyaapérekgé yadaran guné wunéké miték sanévéknwutegunéwup yamarék yate raké guné yo. Waga ragunuwunéwawuru guné apuba apuba wuné wale miték rasaakukéguné yo.

11 *Gotna Yaamabi wuna jébaaba yaalan du taakwatdé wakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawuléyate guna waan mé kwekére véknwu. Dé wo, ‘Kapérediyaabuké kuk kwayén du taakwa Setenna kapéredi taalatyémarék yaké de yo.’ Naate dé Gotna Yaamabi wo.”

Wani du waga wadéka wuné kavik, guné Smenabarakwa du taakwaké.

Pegamamké wakwedén kudi12 *Wani kudi wakwetakne dé wunat kéga wak, “Méné

Pegamamba rakwa du taakwaké miték vékwa némaanduké wuna kudi las kaviké méné yo. Wani du dé Pega-mamba rate wuna jébaaba yaalan du taakwaké dé mitékvu. Wuna kudi kéga kaviké méné yo:

Wuné saknwu vététi kwe waariyadakwa kulaa wunékure tu. Wani kulaa wan nébi kutkwa kulaa. Wani kulaakure tékwa ban wuné gunéké kéni kudi wakwesatiyu.

13 Wuné guna gayé wuné kutdéngék. Seten dé wanigayéba némaan ban ro. Radéka guné déku kudi véknwu-marék yo. Yate guné wunéké miték sanévéknwute gunéwo, ‘Dé naanéké dé miték vu. Wan adél.’ Naate wateguné wuna kudiké kuk kaapuk tiyaagunén. Déknyénybawunéké adél kudi wakwekwa du Antipas dé guné wale dé* 2:11: Re 20:14, 21:8 * 2:12: Yi 4:12

Revelesen 2:14 8 Revelesen 2:18rak, Setenna gayéba. Radéka Setenna du wuna kudikékélik yate de dérét viyaapéreknék. Viyaapérekdaka gunéguna mawuléba apa yate guné wuna kudiké kuk kaapuktiyaagunén. Waga yate miték guné yak. 14 Kéga yateguné miték kaapuk yagunékwa. Guna du las de Belamyan paaté de kure rasaaku. Déknyényba Belam Isrelna dutaakwat yénaa yadu kapéredi mu yadaranké dé Belaknétwakwatnyék. Yadéka dé Belak Isrelna du taakwat wak,de yénaa gotké kwaami kwayén du taakwa wale kate dewale kapéredi mu yadoké. Guna du las Belak wadén pulakde kapéredi mu yo. 15 Waga yate guna du las Nikolaswadén pulak de kapéredi mu yo. 16 *Guné wani kapéredimuké kuk kwayéké guné yo. Guné wani kapéredi mukékuk kwayémarék yagunéran wuné walkamu re yae waniduwat viyaaké wuné yo. Wuna kudiba yaale tékwa kulaatderét viyaaké wuné yo.

17 *Gotna Yaamabi wuna jébaaba yaalan du taakwatdé wakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawuléyate guna waan mé kwekére véknwu. Dé wo, ‘Kapérediyaabuké kuk kwayén du taakwaké wuné nyétba paakwerakwa kadému las kwayéké wuné yo. Kwayéte deké naknak makwal waama matu nak kwayéké wuné yo. Wanimatuba wuné kulé yé nak kaviwuru nak du wani yékékutdéngmarék yaké de yo. Wani matu nyégélran dutaakwa male kutdéngké de yo.’ Naate dé Gotna Yaamabiwo.”

Wani du waga wadéka wuné kavik, guné Pegamambarakwa du taakwaké.

Taiatairaké wakwedén kudi18 *Wani kudi wakwetakne dé wunat kéga wak, “Méné

Taiatairaba rakwa du taakwaké miték vékwa némaan* 2:16: Re 19:15, 22:12 * 2:17: Re 3:12 * 2:18: Re 1:14-15

Revelesen 2:19 9 Revelesen 2:22duké wuna kudi las kaviké méné yo. Wani du dé Ta-iatairaba rate wuna jébaaba yaalan du taakwaké dé mitékvu. Wuna kudi kéga kaviké méné yo:

Wuné Gotna nyaan wuné kéni kudi gunéké wakwe-satiyu. Wuna méni apakélé yaa yaankwa pulak dé yaanu.Wuna maan dé nyaa vékwa pulak yo, bras ain yatnyédakayadékwa pulak.

19 Wuné guné yakwa akwi muké wunébu kutdéngék.Guné nak du taakwa Gotké wawo guné mawulat kapéreyo. Guné wunéké miték sanévéknwute guné wo, ‘Dénaanéké dé miték vu. Wan adél.’ Naate wate guné wunajébaa miték kuru. Guné yéknwun jébaa yate guné nakdu taakwat kutkalé yo. Gunéké wupmalemu kapéredimu yaadéka guné guna mawuléba apa yate miték tu.Guné taale yagunén mu yéknwun dé yak. Guné wagamiték yagunékwaké wunébu kutdéngék. 20 Yagunékwanakurak kapéredi muké male gunat wakweké wunék.Kapéredi mu yakwa taakwa nak léku yé Jesebel lé gunéwale ro. Lé yénaa yate lé wo, ‘Wuné Gotna yéba kudiwakwekwa taakwa.’ Waga wate lé yénaa yate wunadu taakwat yakwatnyéléka de kapéredi mu yo. Yatede du taakwa wale kapéredi mu yate de yénaa gotkékwaami kwayén du taakwa wale ko. Waga yaléka gunékusékétgunéka lé guné wale ro. Lérét kaapuk wagunén,lé gunat kulaknyénytakne yéluké. Waga yagunékwakégunat wuné waatiyu. 21Yalékwa kapéredi mu bari kaapukyakatawurén. Yalékwa kapéredi muké kuk kwayélukéwuné mawulé yak. Yate wuné rapatik. Yalékwa kapéredimuké kuk kaapuk kwayélén. 22Wunéwani kapéredimukélérét yakataké wuné yo. Wuné wawuru lé apakélé kaagélkutte kiyakiya yaké lé yo. Yate bakna kwaaké lé yo.Léku jébaaba wulae kapéredi mu yan du taakwa wawoapakélé kaagél kutte kiyakiya yate bakna kwaaké de yo.

Revelesen 2:23 10 Revelesen 2:29Wani du taakwa yadan kapéredi muké kuk kwayémarékyadaran wuné derét yadan kapéredi mu yakataké wunéyo. 23Yate léku kudi véknwukwa du taakwat viyaapérekgéwuné yo. Waga yawuru de wuna jébaaba yaalan dutaakwa véte waké de yo, ‘Jisas akwi du taakwa yadakwamu deku mawuléké wawo dé kutdéngék. Naané yéknwunmu yanaran dé naanat yéknwunmu kaataké dé yo. Naanékapéredi mu yanaran dé naanat kapéredi mu yakataké déyo.’ Naate wate de wunéké kutdéngké de yo.

24 Guné Taiatairaba rakwa nak du taakwat wuné kénikudi wakweyo. Guné wani taakwana kudi véknwumarékyagunéka gunat wuné kéni kudi wakweyo. Wani taak-wana kudiké du las de wo, ‘Wan Seten paakudén apakudi.’ Naate de wo. Wani taakwana kudi véknwumarékyakwa du taakwa gunat wuné kéni kudi wakweyo. Wunéguné nak mu wawo yagunuké wakwemarék yaké wunéyo. 25 Kéni kudi male wakweké wuné yo. Déknyénybawawurén kudi véknwusaakuké guné yo. Miték vékn-wusaakugunuwuné yaaké wuné yo. 26 *Kapéredi yaabukékuk kwayétakne wuna jébaa miték kutsaakukwa dutaakwa deké wuné apa kwayéké wuné yo. Kwayéwurude némaan du taakwa rate akwi képmaaba rakwa dutaakwaké véké de yo. 27 Wuna yaapat nyégélwurén apadeké kwayéwuru de apat kapére yate akwi képmaabarakwa du taakwaké apa yaké de yo. Du apa yate képmaatyadan awu takupulaapdakwa pulak, de apa yaké de yo.Yate de némaan du taakwa rate nak du taakwaké véké deyo. 28 *Yado wuné deké ganbaba yaalakwa kun kwayékéwuné yo.

29 Gotna Yaamabi dé wuna jébaaba yaalan du taakwatwakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawulé yateguna waan mé kwekére véknwu.”* 2:26: Sam 2:8-9 * 2:28: Re 22:16

Revelesen 3:1 11 Revelesen 3:3Jisas waga wadéka wuné Jon déku kudi kavik, guné

Taiatairaba rakwa du taakwaké.3

Sadiské wakwedén kudi1 Wani kudi wakwetakne dé Jisas wunat kéga wak:

“Méné Sadisba rakwa du taakwaké miték vékwa némaanduké wuna kudi las kaviké méné yo. Wani du dé Sadisbarate wuna jébaaba yaalan du taakwaké démiték vu. Wunakudi kéga kaviké méné yo:

Gotna Yaamabi déku apa nak taaba sékét nak taababakayék vétik kure téte wuné nyétba tén kun nak taabasékét nak taababa kayék vétik wuné kure tu. Yate wunékéni kudi gunat wakweyo.

Wuné yagunékwa akwi muké wuné kutdéngék. Degunéké kéga de wo, ‘De Jisasna jébaaba wulaan du taakwade ro. Rate de déké yéknwun jébaa yo.’ Naate wataknede kaapuk kutdéngdan. Wuné kutdéngék. Guné yéknwunjébaa yamarék yo. Yate guné kiyakiya yate kiyaaké yakwadu taakwa pulak guné ro. 2 Ragunéka wuna Némaan BanGot gunat védéka déku mawulé gunéké kaapuk yéknwunyakwa. Yéknwun mawulé tépa yaké guné yo. Yagunékwayéknwun mawulé walkamu male dé tu. Yagunékwayéknwunmawulé kaapuk yamuké guné apa yate yéknwunmawulé tépa yaké guné yo. 3 *Déknyényba guné wunakudi miték véknwute wuna kudiké ‘Adél’ naate gunamawuléba apa yate guné miték rak. Waga yagunénké mésanévéknwu. Sanévéknwute kapéredi muké kuk kwayé-takne yéknwun mawulé tépa yaké guné yo. Yate wunakudi miték véknwute gunamawuléba apa yate tépamitékraké guné yo. Waga yamarék yagunéran wuné yagunénkapéredi mu yakataké nae gunéké yaaké wuné yo. Guné* 3:3: 1 Te 5:2

Revelesen 3:4 12 Revelesen 3:7sél yakwa du yaaran tuléké kutdéngmarék yagunékwapulak, gunéwuné yaaran tuléké kutdéngmarék yaké gunéyo. 4 *Walkamu du taakwa guné yéknwun mu male yo.Kapéredi mu las kaapuk yagunékwa. Yéknwun mu wanyéknwun baapmu wut pulak. Kapéredi mu wan gélébésbaapmu wut pulak. Guné walkamu du taakwa yéknwunmu yate guné gélébés baapmu wut kaapuk kusadagunén.Guné yéknwun waama baapmu wut kusade wuné walerasaakuké guné yo, Gotké yédakwa yéknwun yaabubayégunékwa bege. 5 *Kapéredi yaabuké kuk kwayén akwidu taakwa waga waama baapmu wut kusadaké de yo.Deku yé dé kwao Gotna nyégaba. Wani nyégaba Got walerasaakuran du taakwana yé dé kwao. Wani yé yatnyéputi-marék yaké wuné yo. Kapéredi yaabuké kuk kwayén dutaakwawuna yaapaGot déku kudi kure giyaakwa duwawodeku méniba tédo wuné wakweké wuné yo, ‘Wani dutaakwa wan wuna du taakwa.’

6 Gotna Yaamabi dé wuna jébaaba yaalan du taakwatwakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawulé yateguna waan mé kwekére véknwu.”

Wani du waga wadéka wuné déku kudi kavik, gunéSadisba rakwa du taakwaké.

Piladelpiaké wakwedén kudi7 Wani kudi wakwetakne dé wunat kéga wak, “Méné

Piladelpiaba rakwa du taakwaké miték vékwa némaanduké wuna kudi las kavikéméné yo. Wani du dé Piladelpi-aba rate wuna jébaaba yaalan du taakwaké dé miték vu.Wuna kudi kéga kaviké méné yo:

Wuné Gotna du rate wuné yéknwun mumale wuné yo.Wuné adél kudi wuné wakweyo. Wuné déknyényba randu Devit yadén pulak apat wuné kapére yo. Yate wuné* 3:4: Ju 1:23 * 3:5: Mt 10:32; Lu 10:20

Revelesen 3:8 13 Revelesen 3:12kapmu wakwewuru de Gotna gayét yéké de yo. Wunéyaabu kutwuru du nak tépa tépémarék yaké dé yo. Wunéyaabu tépéwuru du nak tépa kutmarék yaké dé yo. Kénikudi gunat wuné wakweyo.

8 Guné yagunékwa akwi muké wuné kutdéngék. Gunéwalkamu du taakwa male wuna jébaaba gunébu yaalak.Yaale guné wuna kudi miték véknwu. Wuna jébaa kaa-puk kulaknyénygunén. Yagunéka wuné gunéké yaabuwunébu kurék. Kutwurén yaabu tédu nak du tépa tépé-marék yaké dé yo. 9 Du taakwa las de kéga wo, ‘NaanéGotna baadi naané ro, Judana du taakwa ranakwa bege.’Waga wate de Got wadén ban wunéké miték sanévékn-wumarék yo. Yate de yénaa yo. Yate de Gotna baadikaapuk radakwa. De Setenna kémba de ro. Mé véknwu.Wunéwani du taakwatwawuru de kutdéngké de yo, wunégunéké mawulat kapére yawurékwaké. Kutdéngte de yaegunéké kwati yaane waadé daamuké kélik yado wuné apayate wawuru de waga yate guna yéba kevérékgé de yo.10 Déknyényba akwi du taakwa wunéké kuk tiyaamarékyatewuna kudimiték véknwudokéwunéwak. Gunéwunakudi véknwute wawurén pulak yate guna mawuléba apayate guné miték rak. Yagunénké wuné gunat kutkaléyawuru kéni képmaaba rakwa akwi du taakwaké yaarankapéredi mu yaadu guné apa yate yéknwun mawulé yakéguné yo. Akwi du taakwanamawulé kutdéngwurukéwanikapéredi mu yaaké dé yo, akwi du taakwaké. 11 Gunayéknwun gwalmu Gotna gayéba dé ro. Wuné gunékébari yaaké wuné yo. Guné wunéké raségéké guné yo.Raségégunu de nak du guna yéknwun gwalmu kéraa-muké, guné Gotké miték sanévéknwute apa yate dékujébaa kutsaakuké guné yo. 12 *Wuné wawuru kapérediyaabuké kuk kwayén du taakwa kwaat pulak téké de yo,* 3:12: Re 14:1

Revelesen 3:13 14 Revelesen 3:17Gotna gaba. Waba Got wale miték rasaakuké de yo. Yadowuné wuna némaan ban Gotna yé deku sépéba kavikéwuné yo. Wuné Gotna gayéna yé Kulé Jerusalem wawodeku sépéba kaviké wuné yo. Wuna kulé yé wawo kavikéwuné yo. Kukba Got wadu wani gayé Jerusalem giyaakédé yo.

13 Gotna Yaamabi dé wuna jébaaba yaalan du taakwatwakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawulé yateguna waan mé kwekére véknwu.”

Wani du waga wadéka wuné déku kudi kavik, gunéPiladelpiaba rakwa du taakwaké.

Leodisiaké wakwedén kudi14 *Wani kudi wakwetakne dé Jisas wunat kéga wak,

“Méné Leodisiaba rakwa du taakwaké miték vékwa né-maan duké wuna kudi las kaviké méné yo. Wani dudé Leodisiaba rate wuna jébaaba yaalan du taakwaké démiték vu. Wuna kudi kéga kaviké méné yo:

Wuné adél kudi wakwekwa du. Gotna kudi adél déyasaaku. Waga wuné wakweyo. Got wunat wakwedékwapulak male wuné wakweyo. Got wadéka wuné akwi mukuttaknak.

15 Wuné guné yakwa akwi muké wuné kutdéngék.Guné wunéké kaapuk mawulat kapére yagunékwa. Gunéwunéké kuk kaapuk tiyaagunén. Guné nyédéba tétemawulé vétik guné yo. Guné nakurak mawulé maleyagunuké wuné mawulé yo. 16 Guné wunéké mawulatkapére yakaapuk yate wuna jébaaké mawulé vétik ya-gunéran wuné gunéké kélik yaké wuné yo. Du gwiyaakéyate kadémuké kélik yadakwa pulak, wuné gunéké ké-lik yaké wuné yo. Yate gunéké kuk kwayéké wunéyo. 17 *Guné kéga guné wo, ‘Naané wupmalemu yéwaa* 3:14: Kl 1:15-16; Re 19:11 * 3:17: Lu 12:21; Je 2:5

Revelesen 3:18 15 Revelesen 3:21naanébu yak. Wupmalemu gwalmu wawo naanébu yak.Yate gwalmuké nak kaapuk yapatinakwa.’ Naate wateguné kaapuk kutdénggunén. Guné Gotna méniba gwebadu taakwa guné ro. Guné gwalmu yamarék du taakwapulak guné ro. Guné méni kiyaan du taakwa pulakguné ro. Guné baapmu wut yamarék du taakwa pulakguné ro. Guna mawulé sépélak yadéka guné kapéredimu ye guné ro. Rate guné waga ragunékwaké kaapukkutdénggunén. 18 Waga yagunéka wuné gunéké kénikudi wakweyo. Guné yae gol matu yaa yaane yéknwunyakwa pulak waga wunat kéraaké guné yo. Wani golmatu wan nak pulak mu. Guné wani mu kéraagunéranguna mawulé miték tésaakuké dé yo. Guné wunat waamabaapmu wut pulak kéraagunéran guné nyékéri yamarékyate yéknwun mawulé male yasaakuké guné yo. Gunéméniba kutdakwa marasin pulak wunat kéraagunéranguné miték kutdéngké guné yo. Waga yagunéran gunamawulé yéknwun ye miték téké dé yo. 19 *Wuna dutaakwaké wuné mawulat kapére yo. Yate wuné derétwaatite yadan kapéredi mu wuné yakato, de yéknwunpaaté kutdéngdoké. Guné waga yawurékwaké sanévékn-wute yéknwun mu male yaké guné yo. Yagunén kapéredimu akwi kulaknyényké guné yo.

20 *Kéni aja kudi mé véknwu. Wuné guna gwésbawuné téségu. Guné wunéké gwés naapitiyaagunukéwuné tu. Guné yagunén kapéredi muké kuk kwayétaknewuna kudi véknwe wunéké gwés naapiye, ‘Mé yaala’naagunéran, wuné wulae guné wale raké wuné yo. Rateguné wale kadému kawuru guné wuné wale kaké gunéyo. 21 *Déknyényba wuné apat kapére yate Setenna apatwunébu talaknak. Talakne bulaa wuna yaapa wale wuné* 3:19: Yi 12:7 * 3:20: Jo 14:23 * 3:21: Mt 19:28

Revelesen 3:22 16 Revelesen 4:5

ro, némaan banna taaléba. Kapéredi yaabuké kuk kwayéndu taakwat wawuru de wawo raké de yo, wuné wale.

22 Gotna Yaamabi dé wuna jébaaba yaalan du taakwatwakweyo. Wakwedékwa kudiké kutdéngké mawulé yateguna waan mé kwekére véknwu.”

Wani du Jisas waga wadéka wuné Jon déku kudi kavik,guné Leodisiaba rakwa du taakwaké.

4Gotna gayéba de déku yéba kevéréknék

1 Wani kudi wakwedéka wuné Jon yégan pulak yewuné vék Gotna gayéba gwés naapiye tédéka. Véwurékadéknyényba wunat wakwen kudi kaany yapévudakawaakwa pulak waate dé wunat wak, “Méné kénétyaalaménu wuné kukba yaaran muké ménat wakwat-nyéké wuné yo.” 2 Waga wadéka Gotna Yaamabi bariwuna mawuléba wulae tédéka wuné vék déku gayébanémaan banna jaabéba du nak radéka. 3 Wani jaabébaradéka véwuréndudékuménidaamadényaa vékwapulakyak. Apakélé yéwaa kwayétakne kéraadan yéknwunmatupulak déku sépé dé nyaa vékwa pulak yak. Wani matunayé jaspa konilian wawo. Radékwa jaabéba kwaral nak déték. Wani kwaralna nyaap wan kulé miga pulak. Emeralmatu pulak dé nyaa vékwa pulak yak. 4 Wupmalemu(24) radakwa jaabéba wupmalemu némaan du ranyéweradaka wani du dé nyédéba rak. Ranyéwe rakwa némaandu waama baapmu wut kusadatakne de gol matut yadanmaakna saap de deku maaknaba saapmék. 5 Nyédébarakwa némaan duna taaléba dé nyét kulabik. Kulabidékawuné véknwuk kudi buldaka jaat viyaadéka. Wani durakwa jaabé tékwaba dé tépménéng nak taaba sékét naktaababa kayék vétik téte yaanék. Wani tépménéng wan

Revelesen 4:6 17 Revelesen 4:11Gotna Yaamabi déku apa nak taaba sékét nak taababakayék vétik.

6 Nyédéba rakwa némaan duna jaabé tékwaba apakélékwawu tédéka wuné vék. Wani kwawu ménidaama vé-dakwa glas pulak dé yak. Mawulé tékwa kulé mu wanvéti wan véti de némaan du rakwa taaléba tényéwe de ték.Wani mu de wupmalemu méni de yak. Deku ménidaama,kuksaknwu, biyasaknwuba wawo wupmalemu méni déték. 7 Wani mawulé tékwa kulé mu nak wan apakélékwatbosa déku yé laion pulak. Nak kaara bulmakawupulak. Nak dé duna ménidaama pulak dé yak. Nak déapakélé kwarékadi nyétba wure yékwa pulak. 8 *Wanimawulé tékwa kulé mu nak nak deku payék nak taabasékét nak taababa kayék nakurak dé ték. Wupmalemuméni deku ménidaama, kuksaknwu, biyasaknwuba wawodé ték. Akwi gaannyaa gwaaré dewaasaaku. Wani gwaaréyaap kaapuk rate waadakwa. Yate kéga de wao:

Némaan Ban Got akwi muké dé apat kapére yo. Déyéknwun. Dé yéknwun. Dé yéknwun mu male déyo.

Déknyényba dé rak. Bulaa dé ro. Rasaakuké dé yoapuba apuba.

9Wagawaate deNémaanBanGot yéknwun jaabéba rateapuba apuba rasaakute apa yadékwaké de gwaaré wao.Yate déké yéknwunmawulé yate déku yéba de kevéréknu.Apuba apuba de waga male de yo. 10 Yadaka ranyéwerakwa némaan du de apuba apuba rasaakukwa NémaanBan Gotna méniba kwati yaane waadé dao. Daate degol matut yadan maakna saap raapiye de Némaan BanGot radékwaba takno. De Got némaan ban rasaakudék-waké sanévéknwute de maakna saap raapiye waba takno.11Yate de gwaaré kéga wao:* 4:8: Ais 6:2-3

Revelesen 5:1 18 Revelesen 5:6Méné Got méné naana Némaan Ban.Méné male yéknwun mu méné yasaaku.Méné akwi mu ménébu kuttaknak.

Ména mawuléba sanévéknwute wani mu yaménékbulaa akwi mu dé ro.

Waga yaménénké sanévéknwute naané ména apakégwaaré waate ména yéba apuba apuba kevéréknu.

Naate de wao.5

Kusépme nyaataknadan nyéga dé Jon vék1 Wuné vék wani némaan du yéknwun jaabéba rate

déku yéknwun tuwa taababa kusépdan nyéga nak kut-déka. Déknyényba wani nyégaba bi pulak mu nak taabasékét nak taababa kayék vétiknét de nyaataknak. 2Wanimu vétakne wuné vék Gotna kudi kure giyaate apatkapére yakwa du nak téte némaanba waadéka. Waatedé wak, “Yéknwun mu male yakwa du dé male wanibi pulak mu raapaktakne wani nyéga laapiyakgé dé yo.Kiyadé waga yaké yo?” 3Naate wadéka nyéga laapiyakneawulaba véran du nak kaapuk nyét, képmaa, adawuliyaalé kémaaba radén. 4Wani duké sékale vémarék yadakawuna mawulé kapére yadéka wuné némaanba géraak.5 Géraawuréka dé némaan du nak wunat wak, “Ménégéraamarék yaké méné yo. Mé vé. Judana kémké némaanban nak dé ro. Dé Devitna képmawaara. Dé apat dé kapéreyak. Yate dé Setenét débu talaknak. Talakne dé waninyégaba nyaataknadan bi pulak mu raapaktakne dé waninyéga laapiyakgé dé yo.” Naate dé wak.

Jon Sipsip Nyaanét dé vék6 Wani kudi véknwutakne wuné vék Sipsip Nyaan nak

tédéka. Dé némaan du rakwa jaabé tékwaba dé ték. Démawulé tékwa kulé mu wan véti wan véti, ranyéwe rakwa

Revelesen 5:7 19 Revelesen 5:9-10némaan du, deku nyédéba dé ték. Dé viyaapérekdakanébéle raapmén sipsip nyaan pulak dé ték. Kaara naktaaba sékét nak taababa kayék vétik dé ték. Méni naktaaba sékét nak taababa kayék vétik dé ték. Wani kaarawani méni wawo wan Gotna Yaamabi déku apa nak taabasékét nak taababa kayék vétik. Got wadéka wani apade akwi képmaat de yu. 7 Got yéknwun jaabéba ratewani nyéga déku yéknwun tuwa taababa kutdéka waniSipsip Nyaan ye dé wani nyéga kéraak. 8 *Kéraadéka demawulé tékwa kulé mu wan véti wan véti, ranyéwe rakwanémaan du wawo de Sipsip Nyaanké kwati yaane waadédaak. Wani némaan du nak nak de gita pulak mu kuttede gol matut yadan agérap wawo kurék. Wani agérapbadé yaa sérakdaka yaatnyé yaalate yéknwun yaama yakwamu sékérékne rak. Wani yaatnyé wan Gotna du taakwadérét waatadakwa kudi pulak.

9-10 **Wani némaan du, kulé tékwa mu wale de waniSipsip Nyaan Jisas déku yéba kevérékte de kulé gwaarénak kéga waak:

Ménat viyaadaka ména wény akudéka méné kiyaak.Kiyae méné du taakwat kéraak, de Gotna du taakwa

radoké.Méné kés kém nak kémba rakwa du taakwa, kés

kudi nak kudi bulkwa du taakwa, kés sépé naksépé kurén du taakwa, kés képmaa nak képmaabarakwa du taakwa waga derét ménébu kéraak, deGotna du taakwa radoké.

Kérae méné waménék de Gotké jébaa yakwa nyédéduna waagu tawe rate de naana Némaan BanGotna kémba yaale déké jébaa yate de déku yébakevéréknu.

* 5:8: Re 8:3-4, 15:2; Sam 141:2 * 5:9-10: Sam 98:1 * 5:9-10: Re20:6, 22:5; 1 Pi 2:9

Revelesen 5:11 20 Revelesen 5:13Kukba de kéni képmaaba rakwadu taakwakénémaan

du taakwa raké de yo.Ménéwaga yatakneménéwani nyéga kérae nyaatak-

nadan bi pulak mu raapaktakne méné wani nyégalaapiyakgé méné yo.

Naate de waak.Jisasna yéba de kevéréknék

11Wani kudi véknwutakne wuné tépa véte wuné vékn-wuk Gotna kudi kure giyaakwa wupmalemu du gwaaréwaadaka. Wani du walkamu kaapuk. Wupmalemu de. Demawulé tékwa kulé mu, akwi némaan du wawo de akwinémaan du rakwa jaabé tékwaba tényéwe de ték. 12 Tétede némaanba gwaaré kéga waak:

Déknyényba viyaapérekdan Sipsip Nyaan wan yékn-wun mu male yate dé ro.

Rate dé némaan ban rasaakuké dé yo.Rate dé wupmalemu yéknwun gwalmu, yéknwun

mawulé, apakélé apa wawo Gorét nyégélké dé yo.Yadu akwi du taakwa déku yéba kevérékgé de yo.

Yate déku apaké kudi wakwete déké yéknwunmawulé yaké de yo.

13 Naate waadaka wuné véknwuk Got yan akwi mugwaaré waadaka. Nyét, képmaa, adawuli yaalé képmaa,waba rakwa mu, kusba kwaakwa mu, de akwi gwaaréwaadaka wuné véknwuk. Akwi taaléba rakwa akwi mukéga de waak:

Naana némaan ban Got dé némaan ban rakwajaabéba dé ro.

Naané déku yé wani Sipsip Nyaan Jisasna yéba wawoapuba apuba kevérékgé naané yo.

Bétku apakélé apaké kudi wakwete bétké yéknwunmawulé yasaakuké naané yo apuba apuba.

Revelesen 5:14 21 Revelesen 6:614 Naate waadaka de mawulé tékwa kulé mu wan véti

wan véti wak, “Guna kudi wan adél kudi.” Waga wadakaGot rakwa jaabé tékwaba ranyéwe rakwa némaan du dedéké kwati yaane de waadé daak.

6Jisas dé nyégaba nyaataknadan bi pulak mu raapaknék

1 *Wuné vék wani Sipsip Nyaan Jisas wani nyéga kuretéte nyaataknadan bi pulak mu nak raapakdéka. Vétaknewuné véknwuk mawulé tékwa kulé mu nak kudi buldéka.Dé nyét bulkwa pulak dé bulék. Kéga dé wak, “Méné méyaa.” 2Naatewadékawunévékwaamawosnyét nak. Waniwosba du nak rate dé pérés kwalpék kurék. De waariyatedeku maamat viyaasadadaka kwayédakwa maakna saapde nak déku maaknaba saaptaknak. Saaptaknadaka déapa yatewaariyakwadudékumaamat viyaasadaké dé yék.

3 Wani Sipsip Nyaan nyégaba nyaataknadan bi pulakmu nak wawo raapakdéka wuné véknwuk nak mawulétékwa kulé mu kéga wadéka, “Méné mé yaa.” 4 Naatewadéka dé nak wos yaak. Wani wosna sépé gwaavatdé kapére yak. Wani wosba ran duké de waariyadakwaapakélé kulaa nak kwayék. Kwayédaka dé Got wani dutwak, “Méné apa kérae du taakwana yéknwun mawuléyaalébaanké méné yo. Yaménu de waaru waariyate dekuduwat viyaapérekgé de yo.” Naate dé wak.

5 Wani Sipsip Nyaan nyégaba nyaataknadan bi pulakmu nak wawo raapakdéka wuné véknwuk mawulé tékwakulémunakwawowadéka, “Ménéméyaa.” Naatewadékawuné vék gélé wos nak yaadéka. Wani wosba ran dudé gwalmu naaknwudakwa mu nak déku taababa kurék.6 Kutdéka wuné véknwuk mawulé tékwa kulé mu ténnyédéba kudi nak kéga wadéka, “Méné waménu kaadé* 6:1: Re 5:1

Revelesen 6:7 22 Revelesen 6:10yakwa tulé yaadu kadémuna yéwaa kusawuréké de yo.Kusawurédo apakélé yéwaat walkamu walkamu kadémumale du taakwa kéraaké de yo. Du nakurak nyaa jébaayataknewani jébaana yéwaa kérae kwayétakne rais tékwaagérap nak male kéraaké dé yo. Du nakurak nyaa jébaayatakne wani jébaana yéwaa kérae kwayétakne kadémutékwa agérap kupuk male kéraaké dé yo. Oliv gu wain guwawowanimuna yéwaa bakna téké dé yo. Ménéwamarékyakéméné yo, wani yéwaa kusawurédoké.” Naate dé wak.

7 Wani Sipsip Nyaan nyégaba nyaataknadan bi pulakmu nak wawo raapakdéka wuné véknwuk mawulé tékwakulé mu nak wawo wadéka, “Méné mé yaa.” 8 Naatewadéka wuné vék raamu wos nak yaadéka. Wani wosbaran du déku yé Kiyaan Du. Dé yaadéka déku kukba nakdu dé yaak. Déku yé wan Kiyaan Du Taakwa Rakwa Taalé.Got wadéka de kéni képmaaba rakwa akwi du taakwa kémwan véti wan véti de rak. Radaka dé bérét wak, “Nakurakkémké béné apa yate derét viyaapérekgé béné yo. Lasnyétbénéwaariyadakwa kulaat viyaaké béné yo. Bénéwabénude las apakélé kaadé yate las kiyakiya yate kiyaado lasnyétjéraaba tékwa kwaami tido kiyaaké de yo.” Naate dé bérétwak.

9 *Wani Sipsip Nyaan nyégaba nyaataknadan bipulak mu nak wawo raapakdéka wuné vék Gotkégwalmu kwayédakwa jaabé gwaléba kiyaan du taakwanawuraanyan tédaka. Déknyényba wani du taakwa Gotnakudi véknwute wakwete nak du taakwana ménibatéte Jisas Kraiské de kudi wakwek. Wakwedaka dékumaama deku kudiké kélik yate de derét viyaapéreknék.Viyaapérekdaka deku wuraanyan waba tédaka wunévék. 10 *Véwuréka de kiyaan du taakwana wuraanyannémaanba waate de wak, “Naana Némaan Ban, méné* 6:9: Jo 16:2 * 6:10: Re 16:5-6

Revelesen 6:11 23 Revelesen 6:16akwi du taakwaké méné némaan ban ro. Méné yéknwunmu male méné yasaaku. Méné adél kudi méné wakweyo.Képmaaba rakwa du de naanat viyaapéreknék. Taalenyaa yagap yédu méné kot véknwukwa némaan ban ratedu taakwa yan muké kudi wakwete méné naanat yadankapéredi mu derét yakataké méné yo?” 11 *Naate wadakaGot dé deké nak nak waama baapmu wut kwayétaknedé derét kéga wak, “Guné taale walkamu yaap raké gunéyo. Wuné wuna du taakwaké las wawo wunébu wakwek.De wawo yagunén pulak wuna jébaaba yaale Jisaské kudiwakweké de yo. Wakwedo képmaaba rakwa du gunatviyaapérekdan pulak, derét wawo viyaapérekdo kukbawuné gunat yadan kapéredi mu derét yakataké wuné yo.”Naate dé Got wak.

12 *Wani Sipsip Nyaan nyégaba nyaataknadan bi pu-lak mu nak wawo raapakdéka wuné vék. Raapakdékavéwuréka apakélé anyék képmaaba lé kurék. Kutléka dényaa nak pulak ye dé gélé yak, gélé gaalé baapmu wutpulak. Yadéka baapmunak pulak ye léwény pulak gwaavéyak. 13 Yaléka dé nyétba tékwa kun, apakélé wimutkutdéka kulé misék akérékwa pulak, dé kun képmaabaakérék. 14Denyéga kusépdakwapulak dé nyétwawowagaye dé yék. Yédéka akwi nébu, akwi kus viyaatéktaknaléktékwa képmaawawo tédan taalé kulaknyénytakne de yék.15Yédaka de képmaana némaan du, kubu du, waariyakwaduna némaan du, wupmalemu yéwaa yan du, apat kapéreyakwa du, nak duna kudiba véknwute wadakwa pulakjébaa yakwa du taakwa, deku mawuléba sanévéknwutemawulé yadakwa jébaa yakwa du taakwa, wani du taakwaakwi de képmaaba ténwaagu, nébuba ran apakélématubawawo paakuk. 16 Paakute waate de wak, “Nébu, apakélé* 6:11: Re 7:9, 13-14 * 6:12: Mt 24:29

Revelesen 6:17 24 Revelesen 7:5-8matu wawo démé akére naanat saaptépu. Got némaan durakwa jaabéba rate naanat vémuké kélik naané yo. WaniSipsip Nyaan naanat rékaréka yate dé naanat vémukékélik naané yo. 17 Bét naané yan kapéredi muké rékarékayate naanat yakatabéréran némaa nyaa débu yaak. Yagapulak naané bétku méniba téké naané yo? Bétku ménibatémuké nyékéri naané yo. Bét naanat vémuké kélik naanéyo.” Naate de wak.

7Wupmalemu Isrelna du taakwa

1Wani mu yédéka wuné vék Gotna kudi kure giyaakwadu wan véti wan véti waabu képmaaba tédaka. Téte deképmaaba kutkwa wimut wan véti wan véti kulékidakawimut kaapuk kurén. Képmaa, képmaaba tékwa gu, mibawawo wimut kaapuk kurén. 2 Déknyényba Got dé waniduwat wak, “Guné apa yate képmaa, képmaaba tékwagu wawo yaalébaanké guné yo.” Naate wadéka bulaatéte de wimut kulékik. Yadaka wuné vék apuba apubarasaakukwa ban Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawonyaa yaalakwa taaléba yaadéka. Gotna yé kavidéran mukure yaadéka wuné vék.

3 *Wani du yae dé némaanbawaate dé derét wak, “Gunéképmaa, képmaaba tékwa gu, mi wawo bari yaalébaan-marék yaké guné yo. Taale naané naana Némaan BanGotna yé déku jébaa yakwa du taakwana lékwésba kavikénaané yo. Yano kukba guné wani mu yaalébaanké gunéyo.” 4 Naate wadéka wuné véknwuk de Gotna yé wup-malemu (144,000) du taakwana lékwésba kavidaka. DeIsrelna akwi kém deku du taakwa las kérae deku lékwésbade Gotna yé kavik. Kéga de kavik:5-8 Judana kém 12,000* 7:3: Re 9:4

Revelesen 7:9 25 Revelesen 7:12Rubenna kém 12,000Gatna kém 12,000Asana kém 12,000Naptalaina kém 12,000Manasana kém 12,000Simionna kém 12,000Livaina kém 12,000Isakana kém 12,000Sebiulanna kém 12,000Josepna kém 12,000Bensaminna kém 12,000

Wani du taakwa akwi deku lékwésba de Gotna yé kavik.Wupmalemu du taakwa de Gotna yéba kevéréknék

9 *De waga kavidaka wuné vék wupmalemu du taakwajawe tédaka. Du wani du taakwat naaknwuké yapatiké deyo, wupmalemu tédan bege. Wani du taakwa akwi kép-maa, akwi kémba wawo de yaak. De kés pulak nak pulaksépé de kurék. Yate kés pulak nak pulak kudi de bulék.Wani du taakwa némaan du rakwa jaabé tékwaba téteGot bét wani Sipsip Nyaanna méniba de ték. De séménywaama baapmu wut kusadatakne de tépmaa tu pulak mudeku taababa kure ték. 10 Téte de némaanba waate dewak, “Yéknwun jaabéba rakwa ban, naana Némaan BanGot bét dé wale tékwa du wani Sipsip Nyaan bét Setennataababa naanat bétbu kéraak. Kéraabétka naané Gotnayéknwun gayéba rasaaku.” 11 Naate wadaka de Gotnagayéba rakwa akwi du némaan du rakwa jaabé tékwabade tényéwe ték. Wani wupmalemu némaan du, mawulétékwa kulé mu wan véti wan véti, Got, wani Sipsip Nyaanwawo nyédéba tédaka de Gotna kudi kure giyaakwa dutényéwe ték. Téte de Gotna méniba kwati yaane de Gotkéwaadé daak. 12 Daate de kéga wak, “Adél. Naané naanaNémaan Ban Gotké yéknwun mawulé yate naané dusék* 7:9: Re 5:9-10

Revelesen 7:13 26 Revelesen 7:16-17takwaséknét kapére yaké naané yo. Dé yéknwun mawulémale dé yo. Naané déké yéknwunmawulé yate déku yébakevérékgé naané yo. Dé kapmu wan naana Némaan Ban.Akwi némaan dut débu talaknak. Dé apat dé kapére yo.Naané déku apaké wakwete déku yéba kevéréksaakukénaané yo, apuba apuba. Wan adél.” Naate de wak.

Wani du taakwaké de kudi wakwek13 Wani du taakwa waga wadaka dé némaan du nak

wunat wak, “Wani sémény waama baapmu wut kusadandu taakwa wan kiyadé? De yani gayéba de yaak? Ménéwani mukéméné kutdéngék?” 14 *Naate waatadéka wunédérét kéga wak, “Kaapuk. Némaan du, méné kapmuménékutdéngék. Wunat mé wakwe.” Naate wawuréka déwunat wak, “Gotna maama derét viyaadan tulé wani dutaakwa apakélé kaagél de kurék. Kutte kiyae de waniSipsip Nyaanna wényba deku baapmu wut yakutnyédakadé baapmuwutwaamayak. 15Waga yadanké deGot rakwajaabé tékwaba de tu. Téte de gaan nyaa déku gaba téte dedéku yéba kevéréknu. Yadaka dé Got wani jaabéba ratederét kutkalé yaké dé yo, nak du derét yaalébaanmuké.16-17 *Wani Sipsip Nyaan Got rakwa jaabé tékwaba tétedeké miték véké dé yo, du déku sipsipké téségédékwapulak. Yate dé derét kure yédu de képmaaba yaalakwagu kaké de yo. Kate de apuba apuba miték rasaakuké deyo. Dé deké miték védu derét tépa kaadé yamarék yatederét tépa gutak yamarék yaké dé yo. Dé deké mitékvédu nyaa deku sépéba némaanba tépa vémarék yaduyaa deku sépéba tépa tumarék yaké dé yo. De géraadoGot deku ménegu yatnyédu miték male raké de yo. Tépagéraamarék yaké de yo. De miték male rasaakuké de yo.”Naate dé wunat wak.* 7:14: Mt 24:21 * 7:16-17: Re 21:4; Sam 23:2

Revelesen 8:1 27 Revelesen 8:5

8Jisas dé nyégaba kukba nyaataknadan bi pulak mu raa-

paknék1 Wani Sipsip Nyaan nyégaba kukba nyaataknadan bi

pulak mu raapakdéka nyétba kudi las kaapuk buldan.Walkamu tulé de akwi akélak male de ték. 2 Tédakakukba wuné vék Gotna kudi kure giyaakwa du nak taabasékét nak taababa kayék vétik tédaka. Wani du wanGotna méniba tésaakukwa du. Deké de yapévudakwakaany nak taaba sékét nak taababa kayék vétik de kwayék.3 *Kwayédaka dé Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawoyae dé Gotké gwalmu kwayédakwa jaabé tékwaba dé ték.Dé gol matut yadan agérap nak kure dé ték. Kure tédékade yaa sérakdaka yéknwun yaama yakwa wupmalemumu déké kwayék. Dé wani mu Gorét waanabakwa dutaakwana kudi wale gol matut yadan jaabéba taknadukéde déké kwayék. Wani mu Gotna du taakwana kudi waleGotké gwalmu kwayédakwa jaabéba taknaduké, de dékékwayék. Wani jaabé dé Got rakwa jaabé tékwaba déték. 4Wani agérap kure tékwa du yéknwun yaama yakwamu agérapba yaa yaandéka dé yaatnyé yéknwun yaamayate Gorét waanabakwa du taakwana kudi wale dé Gotkéwaarék. 5 Yadéka wani du yéknwun yaama yakwa murakwa agérap kérae, Gotké gwalmu kwayédakwa jaabébaran yaa kérae, dé wani agérapba taknak. Takne dé yaakéni képmaat yatjagiyak. Yatjagiyadéka wupmalemu apujaat viyaadéka némaanba kudi de bulék. Buldaka nyétkulabidéka lé apakélé anyék kurék.

Gotna kudi kure giyaakwa du de kaany yapévuk* 8:3: Re 5:8

Revelesen 8:6 28 Revelesen 8:126 Gotna kudi kure giyaakwa du nak taaba sékét nak

taababa kayék vétik de yapévudakwa kaany nak taabasékét nak taababa kayék vétik kure téte de yapévuké yak.

7Du nak dé déku kaany yapévuk. Yapévudéka apamaasviyaadékwa pulak, ais pulak mu dé képmaaba akérék.Yaa, wény wawo dé képmaaba akérék. Kéni képmaaakwi mi wawo nyédé kupuk yadéka dé wani mu akérék.Akérédéka dé yaa képmaaba ranmu dé nak nyédé yaanék.Nyédé vétik bakna dé miték ték. Wani nyédé vétik yaakaapuk akwi mu yaandén. Akwi yéknwun waara maleakwi taaléba yaa dé yaanék.

8 Du nak wawo dé déku kaany yapévuk. Yapévudékayaa yaankwa apakélé nébupulakmuyatjadadaka dé kusbaakérék. Akérédékadé kusbanaknyédédéwénypulak yak.Kusna nyédé vétik bakna dé miték ték. Wani nyédé wénypulak kaapuk yadén. 9 Kusba téka akwi mu tabé kupukradéka nak tabé débu kiyaak. Kiyaadéka bét tabé vétikmiték bét rak. Kaapuk kiyaabérén. Akwi sip tabé kupukradaka nak tabé dé kapéredi yak. Yadéka bét tabé vétikmiték bét rak. Kapéredi kaapuk yabérén.

10 Du dé nak wawo déku kaany yapévuk. Yapévudékadé apakélé kun nak tépménéng yaa yaankwa pulak yaantenyét kulaknyénytakne dé akérék. Kaabélé, képmaabayaalakwa gu wawo nyédé kupuk yadéka dé nakuraknyédéba akérék. Akérédéka nyédé vétik miték dé ték.Wani kun wani nyédé vétikba kaapuk akérédén. 11Wanikunna yéwanNyégiyakwamu. Wani kun képmaaba tékwagu nak nyédéba akérédéka wani nyédéba tékwa gu nyégitdé kapére yak. Yadéka wupmalemu du taakwa wani gukatakne de kiyaak. Nyédé vétikba tékwa gu miték dé ték.Nyégi kaapuk yadén.

12 Du dé nak wawo déku kaany yapévuk. Denyaa, baapmu, akwi kun nyédé kupuk yadaka wani du

Revelesen 8:13 29 Revelesen 9:4yapévudéka nakurak nyédé gélé dé yak. Yate kapéredi déyak. Yadéka nyaa, baapmu, akwi kunnyédé vétikmiték déték. Kapéredi kaapuk yadén. Yadéka nyaa, baapmu, kunkaapukmiték védan. Gaannyaawawo, nyaa, baapmu, kunlas vémarék yadaka dé gaankété ye ték.

13 *Yadakawuné vék kwarékadi nak awuré nyétbawureyéléka. Véte wuné véknwuk lé némaanba kéga waaléka,“Yéwe. Kape du taakwa. Képmaaba rakwa du taakwakéwuné mawulé léknu. Gotna kudi kure giyaakwa du kupukdeku kaany kaapuk wekna yapévudan. De yapévudoképmaaba rakwa du taakwa apakélé kaagél kutké de yo.”Naate lé wak.

9Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawo dé kaany yapévuk

1 Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawo déku kaanyyapévudéka wuné vék kun nak képmaaba kwaadéka.Déknyényba wani kun nyétba yae dé képmaaba akérék.Wani kun wan du nak. Apakélé waagu dé nak ték. Dukwaasada véte adaba kwaakwa képmaa véké de yapatikéde yo, apakélé waagu bege. Yaabu nak wani waaguba dédawulik. Wani yaabuba gwés dé nak ték. De wani dukéwani gwés naapidakwa ki de kwayék. 2 Kwayédaka wanigwés naapidéka dé apakélé yaa yaante yakwa yaatnyépulak wani waaguba yaalak. Yaale dé nyaa taknatépédékadé nyét gélé yak. 3Yadéka de wupmalemu kwamijok waniyaatnyéba yaalate de képmaat dawulik. Dawulidaka déGot derét wak, “Guné du taakwat tiké guné yo. Kulamagutikwa pulak guné du taakwat tiké guné yo. 4 *Yate gunéwaara, kutjo, mi gaga wawo yaalébaanmarék yaké gunéyo. Guné lékwésbawuna yé kwaamarék yakwa du taakwat* 8:13: Re 9:12, 11:14 * 9:4: Re 7:3

Revelesen 9:5 30 Revelesen 9:13male yaalébaanké guné yo. 5 Guné baapmu naktaba wanidu taakwat tiké guné yo. Yate derét viyaapérekmarékyaké guné yo. Wani du taakwa apakélé kaagél kutké deyo.” Naate dé wani kwamijoknét wak. Wani kwamijokdu taakwat tido kaagél kutké de yo, kulamagu tidakakaagél kutdakwa pulak. 6Wani tulé du taakwa kiyaadaranyaabuké sékalte de vémarék yaké de yo. De kiyaakémawulat kapére yate de kiyaamarék yaké de yo.

7Wuné kwamijok kéga yadaka wuné vék. De waariyakéyékwa wos pulak de ték. Deku maaknaba gol matutyadan maakna saap pulak dé ték. Deku ménidaama wanduna ménidaama pulak. 8 Deku nébé taakwana nébésémény yan pulak dé sémény yak. Deku nébi laionnanébi apat kapére yakwa pulak dé apat kapére yak. 9Dekuwaratapba kapat yadan baapmu wut pulak de kusadak.De wure yédaka deku payék waakwa kudi wan waariyakéyékwa wupmalemu wos yédakwa pulak. 10 Deku géniwan kulamaguna géni pulak. De baapmu naktaba wanigénit du taakwa viyaado de apakélé kaagél kutké de yo,kulamagu tidaka apakélé kaagél kutdakwa pulak. 11Dekunémaan du wan wani waaguké téségékwa du dé. Yibrunakudiba wani duké kéga de déku yé wo, “Abadon.” Gériknakudiba kéga de wo, “Apolion.” Naana kudiba kéga de wo,“Akwi Gwalmu Yaalébaankwa Du.”

12 *Taale yaan kapéredi mu débu kaapuk yak. Kapéredimu vétik bét wekna ro. Bét wekna yaaké bét yo.

Du nak wawo dé déku kaany yapévuk13 Du nak wawo déku kaany yapévudéka wuné vékn-

wuk, Gotké gwalmu kwayédakwa jaabéna waabuba kudinak buldéka. Wani jaabé wan gol matut yadan jaabé. DéGot rakwa jaabé tékwaba dé ték. Wani jaabéna waabu* 9:12: Re 8:13

Revelesen 9:14 31 Revelesen 9:20wan véti wan vétiba kudi nak buldéka wuné véknwuk.14Bulte dé kaany yapévun dut wak, “Méné ye waménu deGotna du wan véti wan véti Yupretis waadakwa apakélékaabélé tékwaba re yéké de yo. Déknyényba Got dé derétwak, de waba radoké.” Naate dé wak. 15 *Wani du wanvéti wan véti Got wadéran nyaa, tulé, kwaaréké wawo deraségék. Raségédaka dé wani du Gotna kudi derét wadékade yék, kéni képmaaba rakwa du taakwana nakurak kémétviyaapérekdoké. Waga yado kéni képmaaba rakwa dutaakwana kém vétik miték raké de yo. Wani kém vétiknétviyaapérekmarék yaké de yo. 16Wani duwan véti wan vétiyédaka deku kukba yaan wosba ran du wan wupmalemu.Walkamudu kaapuk yaadan. Wupmalemudude yaak (200milion). Wuné derét naaknwudaka wuné véknwuk.

17Wani mu vétakne wuné vék wos, wosba ran du wawokéga yadaka. Du de kapat yadan baapmu wut waratapbakusadadakawani baapmuwut dé las gwaavé, yaa yaankwapulak, las gélé, nyaa védéka nyét léng nae tékwa pulak, lasraamu waga dé yak. Wosna maakna wan laionna maaknapulak. Yaa yaante dé yaatnyé wale wosna kudiba yaaleyék. Yaa yaankwa raamu matu wawo dé deku kudibayaale yék. 18Wani yaa, yaatnyé, matu wawo yaale yédakade kéni képmaaba rakwa du taakwana nakurak kém dekiyaasadak. Kém vétik miték de rak. Wani kapéredimu kupuk kém vétikna du taakwat kaapuk yaalébaandén.19 Wani wosna kudi géniba wawo dé apa ték. Deku géniwan kaabena maakna pulak de ték. Téte de du taakwattidaka de apakélé kaagél kure de kiyaasadak.

20 *Kiyaamarék wekna rakwa akwi du taakwa wani muvétakne de Gotké kaapukwup yadan. Yate kapéredi mukékaapuk kuk kwayédan. Yate de kutakwana yéba wekna dekevéréknék. Golmatu, silvamatu, brasmatu, baknamatu,* 9:15: Re 8:7-12 * 9:20: Re 16:9-11; Sam 135:15-17

Revelesen 9:21 32 Revelesen 10:6mit wawo yadan yénaa gotna yéba wekna de kevéréknék.Yénaa got vémarék yate, kudi véknwumarék yate, kaapukyeyé yeyadakwa. 21 Wani du taakwa wani muké kukkwayémarék yate kéni kapéredi mu wawo de yasaakuk.De du taakwat las viyaapérekdan, kus mayéra yadan, nakdu taakwa wale kapéredi mu yadan, gwalmu sél yadan,waga yate de kapéredi mu yasaakuk. Wani kapéredi mukékaapuk kuk kwayédan.

10Gotna kudi kure giyaakwa du Jonké nyéga kwayédéka dé

kak1Wanimu yadakawuné vék Gotna gayéba re apa yakwa

dunak giyaadéka. Dé buwi pulak baapmuwut kusadadékadé kwaral nak déku maaknaba kwaak. Nyaa vékwa pulakdé déku ménidaama yak. Déku maan wan yaa yaankwakwaat pulak dé yak. 2Déku taababa dé makwal nyéga naklaapiyakne dé kurék. Kutte dé déku yéknwun tuwa maankusba akite dé aki tuwa maan képmaaba akik. 3 Akitedé laion waakwa pulak némaanba waak. Waadéka déjaat nak taaba sékét nak taababa kayék vétik déku kudikaatate dé viyaak. 4 Viyaadéka wuné jaatna kudi kavikéyak. Yawuréka dé kudi nak Gotna gayéba kégawak, “Wanijaat bulén kudi ména mawuléba téké dé yo. Nyégabakavimarék yaké méné yo.” Naate dé wak.

5 Wadéka dé Gotna gayéba giyae kusba aki képmaabaakiye tédéka véwurén du dé déku yéknwun tuwa taabaGotna gayét kusawurék. 6 Kusawuréte kéga dé wak: “Gotdé nyét, nyétba rakwa akwi mu wawo dé kuttaknak.Képmaa, képmaaba rakwa akwi mu wawo dé kuttaknak.Képmaaba tékwa gu, guba rakwa akwi mu wawo, dékuttaknak. Dé apuba apuba dé rasaaku. Déku yéba wunéwakweyo. Dé déknyényba wadén pulak bulaa yaké dé yo.

Revelesen 10:7 33 Revelesen 11:2Wan adél. 7Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawo dékukaany yapévudu wani nyaa Got déknyényba wadén pulakyaké dé yo. Dé déknyénybadékuyébawakwete déku jébaayakwa duwat wadén pulak yaké dé yo. Wan adél.” Naatedé wak.

8 Wadéka dé taknaba Gotna gayéba giyaan kudi dé wu-nat tépa wak, “Méné ye méné wani nyéga kusba aki kép-maaba akiye tékwa duna taababa nyégélké yo.” 9 Naatewadéka wuné Gotna kudi kure giyaan duké ye wuné dérétwak, “Méné wunéké wani makwal nyéga tiyaaké ménéyo.” Naate wawuréka dé wunat wak, “Méné nyégéleméné kaké yo. Kaménu ména kudiba liséknét kapéreyaké dé yo. Kabutiménu ména biyaaba nyégi yaké dé yo.”10 Naate wadéka wuné wani makwal nyéga déku taababanyégéle wuné kak. Kawuréka wuna kudiba liséknét dékapére yak. Kabutiwuréka dé wuna biyaaba nyégi yak.11 Yadéka dé wunat wak, “Méné Gotna yéba kudi tépawakweké méné yo. Wupmalemu kés sépé nak sépé kuréndu taakwa, wupmalemu kés képmaa nak képmaaba rakwadu taakwa, wupmalemu kés kudi nak kudi bulkwa dutaakwa, wupmalemu némaan dukéwawo Gotna yéba kudiwakweké méné yo.” Naate dé wak.

11Du vétik bét Gotna jébaaké kudi wakwek

1 Wani kudi wadéka dé Got wunéké gwalmu naakn-wudakwa baagé nak tiyaak. Wani baagé wan sétoweyédakwa baagé pulak. Wani baagé tiyaate dé wunat wak:“Méné ye méné wuna kudi buldakwa ga naaknwute ménéwunéké gwalmu tiyaadakwa jaabé wawo mé naaknwu.Waba téte méné wuna yéba kevérékgwa du taakwa wawomé naaknwu. 2 *Méné wuna kudi buldakwa ga maakna* 11:2: Lu 21:24; Re 13:5

Revelesen 11:3 34 Revelesen 11:9kwaakwa taalé naaknwumarék yaké méné yo. Wani taalédékumuk. Nak gena du taakwa wuna kudi véknwumarékyakwa du taakwa wan deku taalé. De wupmalemu (42)baapmu wani yéknwun gayé Jerusalemké némaan dutaakwa raké de yo. 3 Wuné wuna jébaaké kudi wak-weran du vétikgé apa kwayéké wuné yo. Kwayéwurubét wupmalemu (1,260) nyaa wuna yéba wuna kudi wak-weké bét yo. Bét wunéké sanévéknwumarék yakwa dutaakwa kapéredi mu yado vébéru wani kapéredi mukébétku mawulé kapére yaké dé yo. Yadu nak du taakwabétku baapmuwut véte bétkumawuléké kutdéngdoké bétjégwaa baapmu wut kusadaké bét yo. Kusadatakne wunayéba kudi wakweké bét yo.” Naate dé Got wunat wak.

4Wani du vétik wan oliv mi pulak bét tu. Wani du vétikwan lam vétik pulak bét tu. Bét kéni képmaana NémaanBan Gotna méniba bét tu. 5 Du las bérét yaalébaankéyadaran bétku kudiba yaa yaale bétku maamat akwiyaanbutikgé dé yo. Bérét yaalébaanké yaran dut wagayaandu kiyaaké de yo. 6 Bét Gotna yéba kudi wakwebéruGot bétké apa kwayéké dé yo. Kwayédu bét déku kudiwakwebéru wani tulé maas viyaamarék yaké dé yo. Bétwabéru képmaaba tékwa gu wény pulak yaké dé yo. Bétmawulé yate wabéru kés pulak nak pulak kapéredi mukéni képmaaba rakwa du taakwaké yaaké dé yo.

7 *Bét Gotna yéba kudi wakwebutibéru wani apakéléwaaguba kwaakwa yébaalé yaalaké dé yo. Yaale bétwale waariyaké dé yo. Waariye bérét viyaapérekgé déyo. 8 Viyaapérekdu bétku gaaba ségwi némaa gayébakwaakwa yaabuba bakna raké dé yo. Déknyényba wanigayéba de deku Némaan Ban Jisasnyét miba viyaapatataknadaka dé kiyaak. Naané aja kudi wakwete wanigayéna yé kéga wakweyo: Sodom, Isip wawo. 9 Wani du* 11:7: Re 13:1

Revelesen 11:10 35 Revelesen 11:15vétik bétku gaaba ségwi nyaa kupuk taabékwawoyaabubaradu de kés sépé nak sépé kurén du taakwa, kés kém nakkémba rakwa du taakwa, kés kudi nak kudi bulkwa dutaakwa, kés képmaa nak képmaaba yaan du taakwa wagade bétku gaaba ségwi véké de yo. Véte waké de yo, “Bétkugaaba ségwi rémmarék yaké guné yo.” 10Naate wate akwikémba rakwa du taakwa bét kiyaabérénké dusék takwasékyaké de yo. Kadému gu kate deku du taakwaké gwalmukwayéte dusék takwasék yaké de yo, wani du vétik dekékaagél kwayétakne kiyaabérénké.

11 Nyaa kupuk taabék wawo yédéka Got wadéka yaam-abi bétku mawuléba tépa dé wulaak. Wulaadéka bétraapme ték. Tébétka de bérét vén du taakwa wupmétkapére yak. 12Yadaka bét véknwuk kudi nak Gotna gayébagiyaate némaanba waadéka. Waate kéga dé wak, “Bénékénét mé yaala.” Naate wadéka bét Gotna gayét buwibawaarébétka de bétku maama vék.

13 Wani tulé apakélé anyék lé kurék. Kure lé wanigayéna nak nyédé lé yaalébaanék. Yaléka nyédé naktaaba sékét nak taababa kayék wan véti wan véti weknadé ték. Wani anyék kutléka wupmalemu (7,000) dutaakwa de kiyaak. Kiyaadaka de wekna ran du taakwawupmét kapére yate de awuréba rakwa ban Gotna yébade kevéréknék.

14 *Wani apakélé kapéredi mu débu kaapuk yak.Walkamu tulé re apakélé kapéredi mu nak wawo yaaké déyo.

Du nak wawo dé déku kaany yapévuk15 *Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawo dé déku

kaany yapévuk. Yapévudéka de kudi las némaanba waatede wak, “Bulaa naana Némaan Ban Got dé kéni képmaaba* 11:14: Re 9:12 * 11:15: 1 Ko 15:24-26; Re 19:6

Revelesen 11:16-17 36 Revelesen 11:18rakwa akwi du taakwaké némaan ban ro. Déku nyaan JisasKrais dé kéni képmaaba rakwa akwi du taakwaké némaanban ro. Dé akwi du taakwaké némaan ban rasaakuké dé yoapuba apuba.” Naate de wak.

16-17 *Wadaka de Gotna méniba rakwa némaan duradakwa jaabéba raapme de kwati yaane Gotké waadédaak. Daate déku yéba kevérékte de wak,

Naana Némaan Ban Got, méné apat méné kapére yo.Akwi némaan duwat talakneméné apatméné kapére

yo.Déknyényba re bulaa wawo méné rasaaku.Méné apat kapére yate bulaa méné némaan ban

rate akwi képmaaba rakwa du taakwaké batnyéménébu miték vék.

Véménéka naané ménéké yéknwun mawulé yo.18 *Déknyényba kéni képmaaba rakwa du taakwa

ménat rékaréka de yak.Bulaa méné derét rékaréka yaménékwa tulé débu

yaak.Bulaa méné apakélé kot véknwukwa némaan ban

rate kiyaan du taakwa yadan jébaaké kudi wak-weménékwa tulé débu yaak.

Bulaa méné du taakwa yan yéknwun mu kaatakéméné yo.

Ména jébaa yate ména yéba kudi wakwen dutaakwa, ména jébaa kurén du taakwa, ménayéba kevéréknén némaan du taakwa, ména yébakevéréknén bakna du taakwa, wani du taakwa yanyéknwun mu bulaa kaataké méné yo.

Bulaa méné kéni képmaa yaalébaanén du taakwatyadan kapéredi mu yakataké méné yo.

* 11:16-17: Re 1:8, 4:4, 10 * 11:18: 2 Ko 5:10; Re 20:11-13

Revelesen 11:19 37 Revelesen 12:519 *De waga wadaka dé Gotna gayéba kwaakwa déku

kudi buldakwa gana gwés dé naapik. Naapidéka wunévék kubusaaku bokis wani gaba tédéka. Wani bok-isba Gotna némaa adél kudi kavitaknadéka dé kwaak.Kwaadéka vétakne wuné vék nyét kulabidéka. Véwurékajaat viyaadéka apakélé kudi buldaka anyék lé nak kurék.Kutléka dé apa maas ais pulak dé viyaak.

12Taakwa bét apakélé viwu

1 Wani mu yédéka tépa ve wuné vék némaa mu naknyétba yaadéka. Wani mu kéga: Taakwa lé nak rak. Lényaa pulak baapmuwut léku sépéba gitakne lé rak. Ralékabaapmu léku maan gwaléba lé rak. Léku maaknaba lényétba tékwa kun taaba vétik sékérékmaanba kayék vétikwaga lé maakna saap pulak saapmék. 2 Lé nyaan téte lényaan kéraaké kutdakwa kaagél lé kurék. Wani kaagélwan kapéredi kaagél. Kutte lé némaanba waate lé nyaankéraaké yak.

3 Yaléka dé nak mu wawo nyétba yaak. Wani mukéga: Apakélé viwu pulak mu dé nak rak. Wani viwugwaavé yadéka dékumaakna nak taaba sékét nak taababakayék vétik waga de ték. Némaan du saapdakwa maaknasaap nak taaba sékét nak taababa kayék vétik waga dedéku maaknaba nak nak kwaak. Déku kaara taaba vétik.4Nyédé kupuk nyétba tédéka wani viwu nakurak nyédébatén kun déku génit dé képmaat yatjagiyak. Yatjagiyadékadé nyétba tékwa kun nyédé vétik miték dé ték. Waniviwu yae dé nyaan kéraaké yakwa taakwana méniba ték.Wani taakwa nyaan kéraalu wani nyaan kaké nae déték. 5 Tédéka lé taakwa nyaan kéraak. Kukba waninyaan némaan ban rate apat kapére yate kéni képmaaba* 11:19: Yi 9:4

Revelesen 12:6 38 Revelesen 12:12rakwa akwi du taakwaké véké dé yo. Wani taakwa nyaankéraaléka Got dé wani nyaanét bari kure waarék, radékwataalat. 6 Kure waarédéka lé taakwa du ramarék taalat léyaage yék, Got lé miték raluké yadén taalat. Wani taalébalé wupmalemu (1,260) nyaa ralu de léké kadému kwayékéde yo.

7 *Wani taakwa yaage yéléka deGotna gayébawaariyak.Gotna kudi kure giyaakwa du Maikel dé wale tékwa duwawo de apakélé viwu déku du wale wawo waga dewaariyak. 8Waariyate de akwi apa yate déMaikel déku duwale apat kapére yate derét debu talaknak. Talaknadakawani viwu déku du wawo Gotna gayéba raké de yapatik.9 *Yadaka dé Maikel wani apakélé viwu déku du walederét dé képmaat yatjagiyak. Wani viwuwan déknyénybaran kapéredi kaabe. Dé akwi kutakwana némaan ban.Dé wan akwi képmaaba rakwa du taakwat yénaa yakwaban, Seten. 10Maikel waga yadéka wuné véknwuk Gotnagayéba kudi nak némaanba waadéka. Waate dé wak, “Gotapat kapére yadéka déku apa Setenna apat débu talaknak.Déknyényba Seten dé Gotna méniba téte Jisasna jébaabayaalan du taakwat gaan nyaa dé waatisaakuk. Tépa derétwaatimarék yaké dé yo. Bulaa Got apat kapére yate yae dédéku du taakwat kéraak, Setenna taababa. NaanaNémaanBan Got yae dé akwi du taakwaké némaan ban ro. Dékunyaan Jisas Krais bulaa apa yate dé akwi du taakwakénémaan ban ro. 11 Wani Sipsip Nyaan Jisas kiyaadékadéku wény dé akuk. Akudéka dé Jisas déku jébaabayaalan du taakwat kéraak. Kérae deké apa kwayédékadeku apa Setenna apat débu talaknak. De kiyaamuké wupyamarék yate Jisas Kraiské de kudi wakwek. Waga yadakadeku apa Setenna apat débu talaknak. 12 Talaknadénké* 12:7: Ju 1:9 * 12:9: Jen 3:1; Re 20:2

Revelesen 12:13 39 Revelesen 12:18sanévéknwute guné Gotna gayéba rakwa du taakwa yékn-wun mawulé yate dusék takwasék yaké guné yo. Naanéképmaaba rakwa du taakwa, képmaaba tékwa guba rakwamu wawo gunéké naané mawulé léknu, Seten rékarékayate gunéké dawulidén bege. Dé dé kutdéngék. Déwalkamu tulé male raké dé yo. Waga kutdéngte dérékarékat kapére yo.” Naate dé wani kudi wak.

13 Wani apakélé viwut képmaat yatjagiyadéka kép-maaba radékwaké kutdéngte dé nyaan kéraan taak-wat kélék. 14 Kélédéka Got dé wani taakwaké apakélékwarékadina payék vétik kwayék. Kwayédéka lé waniapakélé viwut kulaknyénytakne wure ye lé du ramarékképmaa saabak. Déknyényba wani képmaaké Got déwak, wani taakwa waba ralu de léké kadému kwayédoké.Kwaaré vétik taabék wawo waba miték raké lé yo.

15 Wani taakwa waba raléka dé wani viwu déku kudibagu male dé gwiyaak. Wani gu apakélé kwayé kwe yelé wani taakwat kélékére yék. Wani kwayé kwe lérétkure yélu yalakluké dé viwu mawulé yak. 16 Yadékaképmaa dé wani taakwat kutkalé yak. Yate képmaakepukadéka dé viwu gwiyaan gu wani waaguba male dédawulik. 17 *Dawulidéka dé wani apakélé viwu wani taak-wat rékaréka yate dé léku képmawaara wale waariyakémawulé yak. Wani képmawaara wan Gotna kudi mitékvéknwute Jisasna jébaaké kudi wakwekwa du taakwa. Dewale waariyaké mawulé yate dé wani viwu yék. 18 Ye dékus maaléba ték.

13Yébaalé pulak mu vétik bét yaalak

* 12:17: 1 Pi 5:8

Revelesen 13:1 40 Revelesen 13:71 *Wuné vék yébaalé pulak mu nak kusba yaaladéka.

Déku kaara taaba vétik. Déku kaaraba de némaan dusaapdakwamaakna saap taaba vétik kwaak. Dékumaaknanak taaba sékét nak taababa kayék vétik. Déku maaknabadé kavidan yé las kwaak. Wani yé kavite Gotké kapéredikudi wakwete de dérét waséléknék. 2 Véwurén yébaaléwan lepat pulak. Dékumaanwanbeanamaanpulak. Dékukudi wan laionna kudi pulak. Wani yébaaléké dé apakéléviwu Seten déku apa kwayék. Kwayétakne dé dérét wak,“Méné wuna apa kérae képmaaba rakwa du taakwakénémaan ban raké méné yo.” Naate wadéka dé apa yatedeké némaan ban dé rak. 3 Wani yébaaléna maakna nakviyaapérekdaka kiyae dé ték. Tédéka wani maaknabatén waasé rékaa yadéka dé maakna tépa yéknwun yak.Yadéka de képmaaba rakwa akwi du taakwawani yébaalatvéte kwagénte de déku kukba yék. 4 Wani apakélé viwuyébaaléké déku apa kwayédéka de du taakwa viwuna yébakevéréknék. Yate de yébaaléna yéba wawo kevéréknék.Kevérékte de wak, “Kéni yébaalé wan némaan ban dé. Déapat dé kapére yo. Du dé wale waariyate dérét viyaakéyapatiké de yo.”

5 Got wani yébaalat waatimarék yadéka dé apa kéraeakwi muké dé némaan ban rak. Wupmalemu (42) baapmudé némaan ban rak. Rate dé Gotké kapéredi kudi wakwetedérét dé waséléknék. 6 Yate dé Gotna yé, Gotna gayé,Gotna gayéba rakwa du taakwaké wawo dé kapéredi kudiwakwek. 7 *Got waatimarék yadéka dé wani yébaaléGotna du taakwa wale waariyadéka déku apa deku apatdébu talaknak. Got waatimarék yadéka dé apa yateakwi kém, akwi képmaa, akwi kés pulak nak pulak kudibulkwa du taakwa, akwi kés pulak nak pulak sépé kurén* 13:1: Re 17:3, 7, 12 * 13:7: Re 11:7

Revelesen 13:8 41 Revelesen 13:13du taakwa, deku némaan ban dé rak. 8 *Képmaabarakwa wupmalemu du taakwa déku yéba kevérékgé deyo. Déknyényba Got akwi mu kuttaknamarék yate dényégaba nak déku du taakwana yé kavik. Wani nyégawan viyaapérekdan Sipsip Nyaanna nyéga. Wani nyégabadeku yé kavidén du taakwa apuba apuba miték rasaakukéde yo. Wani nyégaba deku yé kavimarék yadén du taakwawani yébaaléna yéba kevérékgé de yo.

9Guné Gotna kudi véknwukémawulé yakwa du taakwa,kéni kudi mé véknwu. 10 *De raamény gaba radokéGot dé du taakwa lasnyét dé wak. Wani du taakwatmaama kure yédo raamény gaba raké de yo. Du lasnak duwat waariyadakwa kulaat viyaapérekdaran nak duwaariyadakwa kulaat derét viyaapérekgé de yo.

Guné Gotna du taakwa wani kudi véknwute guné wupyamarék yaké guné yo. Yate guna mawuléba apa yateGotna kudi miték véknwusaakuké guné yo. Gotna jébaakulaknyénymarék yaké guné yo.

11 Yébaalé nak wawo képmaaba raapme yaaladékawuné vék. Sipsip nyaanna maaknaba tékwa kaara pulak,kaara vétik dé ték. Dé apakélé viwu bulkwa pulak dé kudibulék. 12 Taale yaan yébaalé kukba yaan yébaaléké apakwayétakne wadéka dé taale yaan yébaaléna méniba tétedé déké jébaa yak. Yate dé képmaaba rakwa du taak-wat wadéka de taale yaan yébaaléna yéba kevéréknék.Déknyényba maakna nak viyaapérekdaka kiyae tédékawani maaknaba tén waasé rékaa yadéka dé maakna tépayéknwun yan yébaaléna yéba de kevéréknék. 13 *Kukbayaan yébaalé kés pulak nak pulak déknyényba vémarékyadan apa jébaa dé yak. Nak yadén apa jébaa kéga.Dé akwi du taakwana méniba téte wadéka yaa Gotna* 13:8: Re 3:5 * 13:10: Re 14:12 * 13:13: Mt 24:24

Revelesen 13:14 42 Revelesen 13:18

gayé kulaknyénytakne dé képmaat giyaak. 14Kukba yaanyébaalé dé taale yaan yébaalat apa kérae dé déknyénybavémarék yadan apa jébaa yate dé képmaaba rakwa dutaakwat yénaa yak. Yate dé derét kéga wak, “Gunéwaapinyan taaké guné yo. Wani yébaalé déknyénybawaariyadakwa kulaat viyaapérektaknadak dé kulé ro.Guné wani yébaalé pulak waapinyan taaké guné yo. Taeguné déku yéba kevérékgé guné yo.” Naate wadéka detaak. 15 Taadaka Got waatimarék yadéka dé kukba yaanyébaalé wani waapinyanét yapévuk. Yapévudéka dé waniwaapinyanét yaamabi wulae tédéka dé kudi bulék. Bultedé wak, “Wuna yéba kevérékmarék yakwa du taakwatguné viyaapérekgé guné yo.” 16 Naate watakne dé wak,“Guné wuna kudi nak kaviké guné yo, akwi du taakwanayéknwun tuwa taababa. Taababa kavimarék yagunérandeku lékwésba kaviké guné yo. Némaan du taakwa, baknadu taakwa, gwalmumama du taakwa, gwalmu yamarék dutaakwa, nak duna kudiba véknwute wadakwa pulak jébaayakwa du taakwa, deku mawuléba sanévéknwute mawuléyadakwa jébaa yakwa du taakwa, akwi du taakwat wunakudi waga kaviké guné yo. 17 *Kavigunu du taakwa wunakudi kure témarék yadaran de nak du taakwat gwalmukéraamarék yaké de yo. Wuna kudi kure témarék yaranakwi du taakwa gwalmu kwayétakne nak du taakwatyéwaa kéraamarék yaké de yo.” Naate dé wani waapinyanwak. Wadéka waga de déku kudi kavik. Kavidan kudilas wan wani yébaaléna yé. Kavidan kudi las wan waniyébaaléna naba.

18 Guné yéknwun mawulé pukaakwa du taakwa, mésanévéknwu. Guné miték sanévéknwe wani yébaalénanabaké kutdéngké guné yo. Wani naba wan képmaabarakwa duna naba. Wani naba wan 666.* 13:17: Re 14:9-11

Revelesen 14:1 43 Revelesen 14:514

Wupmalemu (144,000) du de kulé gwaaré waak1 *Tépa ve wuné vék wani Sipsip Nyaan Jerusalemba

tékwa nébuba tédéka. Wani nébuna yé Saion. WaniSipsip Nyaan tédéka de wupmalemu (144,000) du taakwade dé wale ték. Déknyényba wani du taakwana lékwésbawani Sipsip Nyaanna yaapa Got déku kapmu wani SipsipNyaanna yé déku yé wawo dé kavik. 2 *Wani du taakwatédaka wuné véknwuk apakélé gu waakwa pulak kudinak Gotna gayéba waadéka. Wani kudi wan jaat viyaatewaakwa pulak dé waak. Wani kudi wan gita viyaadakawaakwa pulak dé waak. 3 *Wani kudi wan wani du taakwawaakwa kudi. De Got rakwa jaabé tékwaba téte de kulégwaaré waak. De mawulé tékwa kulé mu wan véti wanvéti, waba rakwa némaan du wawo, deku méniba tétede kulé gwaaré waak. Nak du taakwa wani gwaarékékutdéngmarék yaké de yo. Wani du taakwa kapmu wanigwaaré de kutdéngék. Déknyényba Got kéni képmaabadé wani du taakwat kéraak. Kéraadéka de kapmu wanigwaaré de waak. 4 *Deku mawulé yéknwunmawulé male.De kapéredi mu kaapuk yadan. Wani du de taakwa walekapéredi mu kaapuk yadan. De Gotkémale sanévéknwutemitékmale de rak. Dewani SipsipNyaanmawulé yadékwataalat yédéka de déku kukba yu. Got dé wani du taakwatkéraak képmaaba. Kéraadéka de taale déku kémba ratewani Sipsip Nyaanna kémba de rak. Nak du taakwa kukbade déku kémba rak. 5 Wani du taakwa kapéredi mu laskaapuk yadan. Yate yénaa kudi las kaapuk wakwedan.

Gotna kudi kure giyaakwa du kupuk de kudi wakwek* 14:1: Re 3:12 * 14:2: Re 1:15 * 14:3: Re 7:4 * 14:4: Je 1:18

Revelesen 14:6 44 Revelesen 14:116 Tépa ve wuné vék Gotna kudi kure giyaakwa du nak

awuré nyétba wure yédéka. Dé yéknwun kudi apubaapuba rasaakuran kudi wakweké dé yék. Kés képmaa nakképmaaba rakwa du taakwa, kés kém nak kémba rakwadu taakwa, kés kudi nak kudi bulkwa du taakwa, kés sépénak sépé kurén du taakwa, kéni képmaaba rakwa akwidu taakwat wakweké dé yék. 7 Yéte dé némaanba waatedé wak, “Got apakélé kot véknwukwa némaan ban rateakwi du taakwana jébaaké wakwedéran tulé débu yaak.Guné déké wup yate déku yéba kevérékgé guné yo. Gotnyét, képmaa, képmaaba tékwa akwi gu kuttaknadénkésanévéknwute guné déku yéba kevérékgé guné yo.”

8 *Déwaga wadéka dé Gotna kudi kure giyaakwa du nakwawo taale yaan duna kukba dé yaak. Yae déwak, “Némaagayé Babilon débu kapére yak. Wani gayéba rakwa dutaakwa nak du taakwa wale kapéredi mu yadaka de akwiképmaaba rakwa du taakwa véte de wawo wani kapéredimudeyak. YadakaGot dé rékarékat kapére yak, Babilonbarakwa du taakwat.”

9-10 *Dé waga wadéka dé Gotna kudi kure giyaakwa dunak wawo bétku kukba yaak. Yaate némaanba waate déwak, “Yébaaléna yéba kevérékgwa du taakwa, yébaalépulak taadan waapinyanna yéba kevérékgwa du taakwawawo, bétku yéba kevérékte yébaaléna kudi lékwésba,yéknwun tuwa taababa kéraan du taakwa, wani du taak-wat Got dé rékarékat kapére yo. Yate dé yadan kapéredimu yakataké dé yo derét. De Gotna du wani Sipsip Nyaanwawo deku méniba tédo Got yadan kapéredi mu yakatakédé yo. Deké mawulé lékmarék yaké dé yo. Got wadu deyaaba, yaa yaankwa matuba wawo yaanké de yo. Yaanteapakélé kaagél kutké de yo. 11 Wani yaa yaansaakuké* 14:8: Re 18:2-3 * 14:9-10: Re 13:11-17, 19:20, 20:10, 15, 21:8

Revelesen 14:12 45 Revelesen 14:15dé yo. Yaandu de apakélé kaagél kutsaakuké de yo.Wani yébaalé bét yébaalé pulak taadanwaapinyanna yébakevéréknén du taakwa, bétku yéba kevérékte yébaalénakudi deku sépéba kéraan du taakwawawo de apuba apubakaagél kutké de yo. Gaan nyaa yaap ramarék yaké de yo.”Naate dé wak.

12 *Guné Gotna du taakwa, wani kudi véknwute gunéwup yamarék yaké guné yo. Yate gunamawuléba apa yateGotna kudi miték véknwusaakuké guné yo. Yate Jisasnajébaa kutsaakuké guné yo. Déku jébaa kulaknyénymarékyaké guné yo.

13 *Gotna gayéba kudi nak giyaadéka véknwuréka dékéga wak, “Méné kéga kaviké méné yo. Némaan Ban Jisaswale nakurak mawulé yate bulaa rakwa du taakwa kukbararan du taakwa wawo kiyaado Got derét kutkalé yadu demiték male raké de yo.” Naate wadéka dé Gotna Yaamabiwak, “Wan adél. Kéni képmaaba wupmalemu kapéredimu deké dé yaak. De kiyae Gotna gayéba rate apubaapuba yaap rasaakuké de yo. Wani kapéredi mu deké tépayaamarék yaké dé yo. De képmaaba rate yéknwun mumale de yak. Got yadan yéknwun muké sanévéknwutedeké miték védu de Gotna gayéba rate miték male rakéde yo.” Naate dé wak.

Képmaaba kadému kéraadakwa tulé14 *Wuné tépa ve wuné vék waama buwi nak kwaadéka.

Wani buwiba dé du pulak rak. Déku maaknaba dé golmatut yadan maakna saap kwaak. Déku taababa dé nébikutkwa kulaa dé kurék. 15 *Kutdéka dé Gotna kudi kuregiyaakwa du nak wawo Gotna kudi buldakwa gaba yaalak.Yaalate dé buwiba rakwa dut némaanba waate dé wak,* 14:12: Re 13:10 * 14:13: Yi 4:10 * 14:14: Re 1:13 * 14:15: Mt13:36-40

Revelesen 14:16 46 Revelesen 14:20“Képmaaba tékwa akwi kadému débu ak yak. Bulaa wanak ye tékwa kadému kéraanakwa tulé. Méné ye ménakulaat kadému sékuké méné yo.” 16 Naate wadéka débuwiba ran du déku kulaa kure képmaat giyae naanéJudana du kadému sékunakwa pulak dé ak ye tén kadémusékuk.

17 Yadéka dé Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawoGotna kudi buldakwa gaba yaale dé ték. Dé wawo nébikutkwa kulaa dé nak kurék. 18Kutdéka dé Gotna kudi kuregiyaakwa du nak wawo Gotké gwalmu kwayédakwa jaabékulaknyénytakne dé yaak. Wani du waba tékwa yaaké dénémaan ban ro. Wani du yae dé nébi kutkwa kulaa kuretén dut némaanbawaak. Waate déwak, “Képmaaba tékwawain sék bulaa débu ak yak. Méné ména kulaa kure yeméné wani wain sék sékuké méné yo.” 19 *Naate wadékadé wani du déku kulaa kure képmaat giyae dé ak yan wainsék sékuk. Sékwe dé apakélé awu pulak matuba waniwain sék kéraasadak. Waga pulak matuba naané Judamaanét akibés sakibésnyu, wain gu kéraaké. Wani wainsék wan Gotnamaama pulak. Got dékumaamat rékarékatkapére yate dé derét viyaaké dé yo. Dé wain sék akibéssakibéskwadupulak yate dé dékumaamat yaalébaanké déyo. 20Wain sék akibés sakibésdékwa taaléwannémaagayétékwaba kaapaba dé ték. Got waba akibés sakibésdéka déwény yaalak. Yaale séknaa taaléba dé yék (300 kilomitapulak). Yéte dé waare képmaaba tékwa duna maaknakutnyélépké nae dé yak.

15Gotna kudi kure giyaakwa du de kapéredi mu kure ték

* 14:19: Re 19:15

Revelesen 15:1 47 Revelesen 15:41 *Waga yadéka wuné vék Gotna kudi kure giyaakwa

du nak taaba sékét nak taababa kayék vétik du taak-wat yaalébaandaran kapéredi mu las kure tédaka. DeGotna gayéba téte kapéredi mu kure tédaka wuné vétedeké kwagénte wuné sanévéknwu wanévéknwuk. Gotrékaréka yate wadu wani kapéredi mu yaaké dé yo. Wanikapéredi mu kaapuk yadu Got kapéredi mu las wawoyaaduké wamarék yaké dé yo. Tépa rékaréka yamarékyaké dé yo.

2 Tépa ve wuné vék apakélé kwawu pulak mu naktédéka. Wani mu wan yaa, glas wale taknadan mupulak. Wani yébaalé, yébaalé pulak taadan waapinyanétwawo bétku jébaaba wulaamarék ye bétké kuk kwayén dutaakwa wani kwawu maaléba tédaka wuné vék. Wani dutaakwa yébaalé, yébaaléna yé, yébaaléna naba, yébaalépulak taadan waapinyanna yéba wawo kaapuk kevérék-dan. Yadaka dé Got deké gita kwayédéka de kure tédakawuné vék. 3*Wani du taakwa gita kure téte de Gotna jébaayakwa du Moses bét wani Sipsip Nyaanna gwaaré waak.Kégade waak,

Némaan Ban Got, méné apat méné kapére yo.Yate akwi némaan duwat ménébu talaknak.Yaménékwa akwi jébaa yéknwun yadéka naané véte

kwagénte naané sanévéknwu wanévéknwu.Méné akwi képmaaba rakwa du taakwaké némaan

ban rate yéknwun mu male méné yo.Yate méné adél kudi méné wakweyo.4 Naana Némaan Ban, méné kapmu yéknwun mu

male méné yasaaku.Akwi du taakwa ménéké miték sanévéknwute ména

yéba kevérékgé de yo.Méné yadan kapéredi mu derét méné yakato.

* 15:1: Re 15:6-7 * 15:3: Re 16:7

Revelesen 15:5 48 Revelesen 16:2Yate méné yadan yéknwun mu derét méné kaato.Ména paaté wan yéknwun paaté.Ména yéknwun paaté véte akwi képmaaba rakwa

akwi du taakwa yae ména yéba kevérékgé de yo.Naate de waak.5 *Wani gwaaré véknwutakne tépa ve wuné vék Gotna

gayéba tékwa déku kudi buldakwa gana gwés naapiyetédéka. Vétakne kwaasawule wuné vék Got rakwa yékn-wun ga. 6Véwuréka du nak taaba sékét nak taababa kayékvétik du taakwat yaalébaandaran mu kure te Gotna kudibuldakwa ga kulaknyénytakne de kaapat yaalak. Yékn-wunwaama baapmuwut kusadatakne golmatu pulak yanraamu baagwi waratapba gitakne de yaalak. 7 Yaaladakadé kulé tékwa mu nak gol matut yadan agérap nak taabasékét nak taababa kayék vétik dé deké kwayék. Apubaapuba rasaakukwa ban Got rékaréka yakwa mu waniagérapba dé rak. 8 Got apat dé kapére yo. Déku apa dékuyéknwun paaté wawo yaatnyé yakwa pulak déku gabasékérékne dé ték. Akwi du taakwa wani gat wulaamarékyaké de yo. Gotna kudi kure giyaakwa du nak taabasékét nak taababa kayék vétik kure tédakwa kapéredi muguriksadabutido du taakwa wani gat wulaaké de yo.

16Got rékaréka yadékwa mu rakwa agérap

1 *Gotna kudi buldakwa gaba kudi nak yaaladéka wunévéknwuk. Dé Gotna kudi kure giyaakwa du nak taabasékét nak taababa kayék vétiknét némaanba waate déwak, “Guné ye guné wani agérapba rakwa Got rékarékayadékwa mu képmaat guriksadaké guné yo.” 2 *Naate* 15:5: Yi 9:3 * 16:1: Re 16:17 * 16:2: Re 13:11-17

Revelesen 16:3 49 Revelesen 16:7wadéka dé du nak ye dé déku agérapba ran mu kép-maat guriksadak. Guriksadadéka wupmalemu du taak-wat apakélé kapéredi waasé dé yak. De yébaaléna yédeku sépéba kavidan du taakwa, de yébaalé pulak taadanwaapinyanna yéba kevérékgwa du taakwa, derét apakélékapéredi waasé dé yak.

3 Yadéka dé du nak wawo ye dé déku agérapba ranmu kusba guriksadak. Guriksadadéka lé kus kiyaan dunawény pulak dé yak. Yadéka kusba tén akwi mu de kiyaak.

4 Yadaka dé du nak wawo ye déku agérapba ran mukaabélé, képmaaba yaalan guba wawo dé guriksadak.Guriksadadéka wani gu akwi dé wény pulak yak. 5Yadékawuné véknwuk guké némaan ban rate Gotna kudi kuregiyaakwa du kéga wadéka, “Déknyényba re bulaa wawoméné ro. Méné, Got, yéknwun du méné. Méné yékn-wun mu male méné yo. Méné yadan kapéredi muderét yakataménékwa wan yéknwun. 6 *Déknyénybawani du de ména yéba kudi wakwekwa du taakwa ménanak du taakwat wawo viyaapéreknék. Viyaapérekdakadeku wény dé akuk. Bulaa méné ména du taakwatviyaapéreknén duwat méné wény kwayu, de kadoké.Yadan kapéredi mu yakatate méné kapéredi mu kwayu.Wan yéknwun.” Naate dé wak.

7 *Wadéka wuné véknwuk kudi nak Gotké gwalmukwayédakwa jaabéba yaale waate kéga wadéka, “Wanadél. Némaan Ban Got, méné apat méné kapére yo. Ménéakwi némaan duwat ménébu talaknak. Méné adél kudiménéwakweyo. Méné yéknwunmumaleméné yo. Yadankapéredi mu ménébu yakatak. Wan yéknwun.” Naate déwak.* 16:6: Re 17:6, 18:24 * 16:7: Re 19:2

Revelesen 16:8 50 Revelesen 16:158 Wadéka dé du nak wawo ye déku agérapba ran mu

nyaaba dé guriknék. Gurikdéka nyaa apa ye véte déyaa yaankwa pulak yaante dé du taakwana sépéba tuk.9 *Tudéka deku sépé kaagélét dé kapére yak. Yadéka wabarakwa du taakwa de kapéredi kudi bulte de waséléknékGorét. Got wani kapéredi muké apa ye némaan banradéka de dérét waséléknék. Yate yadan kapéredi mukulaknyénymarék yate Gotna yéba kaapuk kevérékdan.

10-11 *Yadaka dé du nak wawo déku agérapba ran muwani yébaalé rakwa taaléba guriksadak. Guriksadadékayébaaléna du taakwana taaléba dé gaan yak. Yadéka wanidu taakwa apakélé kaagél de kurék. Kutdaka apakéléwaasé yadéka génte de baanék. Baante de kapéredi kudibulte de waséléknék Gorét. Yate de yadan kapéredi mukaapuk kulaknyénydan.

12 Yadaka du nak wawo ye dé déku agérapba ran muYupretis waadakwa apakélé kaabéléba guriksadak. Gurik-sadadéka déwani gu akwi kéléknék. Kélékdéka dé apakéléyaabu nak kwaak. Nyaa yaalakwaba rakwa némaan duwani yaabuba yaaké de yo. 13 Tépa ve wuné vék maakpulak kutakwa kupuk yaaladaka. Apakélé viwuna kudi,yébaaléna kudi, yénaa kudi wakwekwa duna kudiba wawoyaaladaka wuné vék. 14 *Wani kutakwa wan Setenna kémde. De déknyényba vémarék yadan nak pulak apa jébaade yo. De kéni képmaaba rakwa akwi némaan duké deyu. Wani némaan du nakurak taalat yae waariyadokéde kutakwa deké yu. Némaan Ban Got wadén nyaawaariyadoké de kutakwa wani némaan duké yu.

15 *Guné wuna du taakwa, kéni kudi mé miték véknwu.Naana Némaan Ban dé wo, “Wuné gunéké yaaké wuné* 16:9: Re 9:20-21 * 16:10-11: Re 16:21 * 16:14: Re 19:19 * 16:15:1 Te 5:2; Re 3:3; Lu 12:37-40

Revelesen 16:16 51 Revelesen 16:21yo. Yaawuru guné sél yakwa du yaaran tuléké kut-déngmarék yagunékwa pulak, guné wuné yaaran tulékékutdéngmarék yaké guné yo. Wunéké miték sanévékn-wute wunéké raségékwa du taakwa wunat véte yéknwunmawulé yaké de yo. Wunéké sanévéknwumarék yatebakna kwaakwa du taakwawunat véte nyékéri yaké de yo.Guné nyékéri yamuké guné wunéké miték sanévéknwutewunéké raségéké guné yo.” Naate dé naanat wo.

16 Wani kutakwa kupuk kéni képmaaba rakwa némaanduwat waadaka yae de jawuk, nakurak taaléba. Wanitaaléké de Yibruna kudiba kéga wo, Amagedon.

17 Gotna kudi kure giyaakwa du nak wawo ye déwimutba déku agérapba ran mu guriknék. Gurikdékadé Got rakwa taalé déku kudi buldakwa gaba kudi naknémaanba waak. Waate dé wak, “Yaak. Wani mu débukaapuk yak.” 18 *Naate wadéka nyét kulabidéka dé jaatwupmalemu apu viyaak. Viyaadéka de némaanba kudibuldaka apakélé anyék lé nak kurék. Wani anyék wanapakélé anyék male. Déknyényba waga pulak anyékképmaaba kaapuk kutlén. 19 *Yaléka akwi képmaabatékwa gayé debu kapéredi yak. Wani apakélé gayé Babilonnyédé kupuk dé pukaak. Déknyényba Got dé Babilonbarakwa du taakwa kapéredi mu yadaka dé vék. Kéni tulédeké sanévéknwute dé derét rékarékat kapére yak. Yatedé yadan akwi kapéredi mu derét yakatak. Deké mawulékaapuk lékdén. 20 Yadéka kus viyaatéknén képmaa akwinébu wawo dé kaapuk yak. 21 *Yadéka dé apakélé maassék ais matu pulak dé viyaak. Nak maas sék wan aknétdé kapére yak, apakélé bek rais pulak. Wani maas séknyétba giyae dé du taakwana maaknaba akérék. Akéréte* 16:18: Re 8:5 * 16:19: Re 14:8 * 16:21: Re 16:9-11

Revelesen 17:1 52 Revelesen 17:5dé derét yaalébaanék. Yaalébaandéka de képmaaba rakwadu taakwa Gotké de kapéredi kudi bulék.

17De yaabuba tékwa taakwat yaalébaanké de yo

1 Wani agérap kure tékwa du nak wunéké yae déwunat kéga wak, “Méné mé yaa. Widan némaa gayénak wupmalemu kaabélé tékwaba wuné ménat wakwat-nyéké wuné yo. Wani némaa gayé wan yaabuba tékwataakwa pulak. Got lé yan wupmalemu kapéredi mu lérétyakatadéranké ménat wakwatnyéké wuné yo. 2 *Kéniképmaana némaan du wani yaabuba tékwa taakwa walekapéredi mu de yak. Wani taakwa yaléka de kéni kép-maaba rakwa du taakwa yalén pulak kapéredi mu yatede sépélak rak.” 3 *Naate wadéka Gotna Yaamabi wunamawuléba wulae tédéka dé wani kudi wakwen du wunatdu ramarék taalat kure yék. Kure yédéka wuné véktaakwa nak gwaavé yébaaléba raléka. Wani yébaalénasépéba wupmalemu yé dé kwaak. Wani yé wan Gorétwasélékdakwa yé. Wani yébaaléna maakna nak taabasékét nak taababa kayék vétik. Déku kaara taaba vétik.4 Wani taakwa gwaavé baapmu wut lé kusadak. Késpulak nak pulak gol matut yadan mu wupmalemu yéwaatkéraadanmu las wawo léku sépéba lé kusok. Wupmalemuyéknwun gélégéraa wawo lé waarék. Léku taababa légol matut yadan agérap kurék. Wani taakwa yalén akwikapéredi mu dé wani agérapba sékérékne rak.

5 Déknyényba léku lékwésba de aja kudi las kéga kavik:“Apakélé gayé Babilon. Yaabuba tékwa taakwana néwaa.Kéni képmaaba rakwa akwi kapéredi muna néwaa.”* 17:2: Re 18:3 * 17:3: Re 13:1

Revelesen 17:6 53 Revelesen 17:126 *Wani taakwa waagété yaléka wuné vék. Déknyényba

Gotna du taakwa, Jisasna jébaa kutte déku yéba kudiwakwen du taakwat wawo wani taakwa lé derétviyaapéreknék. Viyaapérektakne deku wény ke waagétélé yak. Yaléka vétakne kwagénte wuné sanévéknwuwanévéknwuk. 7 Yawuréka dé wuné wale tén duwunat wak, “Samuké méné sanévéknwu wanévéknwu?Wuné wani taakwaké paakudan kudi wakweké wunéyo. Ralékwa wupmalemu maakna wupmalemu kaaratékwa yébaaléké wawo paakudan kudi wakweké wuné yo.8 *Véménén yébaalé déknyényba dé rak. Bulaa kaapukradékwa. Kukba Got wadu dé radén apakélé waagukulaknyénytakne yaale yalaksaakuké dé yo. DéknyénybaGot kéni képmaa kuttaknamarék yatakne dé Got dé walerasaakuran du taakwana yé dé kavik nyégaba nak. Waninyégaba yé kavimarék yadén du taakwa de yébaalat vétekwagénte déku yéba kevérékgé de yo. Wani yébaalé rekiyae kukba yaaladéranké kutdéngte de wani yébaalatvéte kwagénte déku yéba kevérékgé de yo.

9 “Yéknwunmawulé pukaakwa du de wani muké mitékkutdéngké de yo. Wani maakna nak taaba sékét naktaababa kayék vétik wan nébu nak taaba sékét naktaababa kayék vétik. Wani taakwa lé wani nébuba ro.10 Wani maakna wan némaan du nak taaba sékét naktaababa kayék vétikwawo. Wani némaandunaktaba debukiyaak. Nak dé bulaa ro. Nak kaapuk wekna némaan duradékwa. Kukba dé yae walkamu tulé male raké dé yo.11Wani yébaalé déknyényba re bulaa kaapuk radékwa. Déwawo némaan du dé. Dé némaan du nak taaba sékét naktaababa kayék vétik pulak dé. Got wadu dé yalakgé dé yo.

12 “Véménén kaara taaba vétik wan némaan du taabavétik. De némaan du kaapuk wekna radakwa. De wani* 17:6: Re 18:24 * 17:8: Re 13:8

Revelesen 17:13 54 Revelesen 17:18yébaaléna apa kérae de dé wale walkamu tulé male né-maan du raké de yo. 13Wani némaan du nakurak mawulémale yaké de yo. Yate deku apa yébaaléké kwayédo dédeké némaan ban raké dé yo. 14 *De wani Sipsip Nyaanwale waariyado dé wani Sipsip Nyaan apat kapére yadudéku apa deku apat talaknaké dé yo. Dé kéni képmaabarakwa akwi du taakwa akwi némaan duké wawo némaanban rate derét talaknaké dé yo. Déku du taakwa, dékujébaaba yaaladoké wadén du taakwa, déku jébaa kut-saakukwadu taakwawawode déwale tétewaariye de apatkapére yado deku apa wani némaan duna apat talaknakédé yo.” Naate dé wak.

15 Watakne dé wunat wak, “Wani némaa gayé wup-malemu kaabélé tékwaba tédéka ménébu vék. Wani né-maa gayéwan yaabuba tékwa taakwa pulak. Wani kaabéléwan kés sépé nak sépé kurén du taakwa, akwi kémbarakwa du taakwa, kés képmaa nak képmaaba rakwa dutaakwa, kés kudi nak kudi bulkwa du taakwa wawo.16 *Véménén kaara taaba vétik wani yébaalé wale de wanitaakwana maama raké de yo. Rate lérét yaalébaanteléku baapmu wut akwi putiké de yo. Yate léku sépé laskatakne lérét yaaba akwi tuké de yo. 17 Waga yate deGot déknyényba wadén pulak yaké de yo. Got wadén denakurak mawulé yate deku apa yébaaléké kwayéké de yo.Got du taakwayadan kapéredimuyakataduké de deku apayébaaléké kwayéké de yo. 18 Wan véménén taakwa wanapakélé gayé. Wan kéni képmaana akwi némaan du dekunémaa gayé.” Naate dé wak.

18Némaa gayé Babilon débu kapére yak

* 17:14: Re 19:11-20 * 17:16: Re 18:8

Revelesen 18:1 55 Revelesen 18:51 Tépa ve wuné vék Gotna kudi kure giyaakwa du nak

wawo Gotna gayé kulaknyénytakne giyaadéka. Wani duapat kapére yate dé nyaa pulak dé vék. Dé giyaadéka yaayaante kayénérékwa pulak dé képmaaba kayénarék. 2 Dégiyae némaanba waate dé wak:

Apakélé gayéBabilondébu kapére yak. Miték kaapuktédékwa. Bulaa wani gayé wan Setenna du, akwikutakwa wawo wan de rakwa gayé.

Bulaa wani gayéba de yaakétnan kwaami kakwa api,kapéredi api, waga de ro.

3 Akwi képmaaba rakwa du taakwa Babilonba rakwadu taakwanakdu taakwawale kapéredimuyadakavétakne de wawo wani kapéredi mu de yak.

Kéni képmaaba rakwa némaan du de wawo wanikapéredi mu yadaka vétakne de wawo wanikapéredi mu de yak.

Babilonba rakwa du taakwa kapéredi mu yate wup-malemu gwalmu kéraaké mawulé yadaka de dekégwalmu kwayékwa du wupmalemu yéwaa denyégélék.

De akwi waga yadak bulaa Babilon wan kapéreditaalé dé tu.

4 *Dé waga wadéka wuné véknwuk kudi nak wawoGotna gayéba giyaate waadéka. Kéga dé wak:

Wunadu taakwa, gunéwani gayéba rate kapéredimuyakwa du taakwa pulak yamarék yaké guné yo.

Guné de yakwa pulak kapéredi mu yagunéran gunéwawo apa kaagél kutké guné yo.

Guné wawo kapéredi mu yamuké guné wani gayékulaknyénytakne yéké guné yo.

5 Wani gayéba rakwa du taakwa wupmalemukapéredi mu de yak. Yadan kapéredi mu apakélé

* 18:4: 2 Ko 6:17

Revelesen 18:6 56 Revelesen 18:8nébu pulak dé tu.

Got yadan kapéredi muké yékéyaak yamarék yaké déyo.

6 *Méné Got, wani gayéba rakwa du taakwa nak dutaakwat yadan pulakméné derét kaatakéméné yo.

Kaatate kapéredi mu las wawo derét yakataké ménéyo.

Wani gayéba rakwa du taakwa nak du taakwat deyaalébaanék.

Bulaa méné wani gayéba rakwa du taakwatyaalébaanké méné yo.

Yaalébaanménu kapéredimu laswawodeké yaaké déyo.

7 Wani gayéba rakwa du taakwa wan wani yaabubatékwa taakwa pulak.

Wani taakwa lé wak, “Wuné némaa taakwa rate apayate deké wuné vu. Wuné dukiyaataakwa kaa-puk. Wuné takwasék yasaakuké wuné yo. Wunégéraamarék yaké wuné yo.” Naate wate léku yébalé kevéréknék. Kevérékte mawulé yalékwa akwikapéredi mu lé yak.

Méné Got, waga yalénké sanévéknwute méné yalénkapéredi mu yakataké méné yo.

Lé apakélé kaagél kutte némaanba géraaluké, ménéyalén kapéredi mu némaanba yakataké méné yo.

8 *Naana Némaan Ban Got apat dé kapére yo. Déwani gayéba rakwa du taakwat yadan kapéredimuyakatadéranké débu wak.

Wupmalemu kés pulak nak pulak kapéredi mu dekénakurak nyaa male yaaké dé yo.

Wani gayéba rakwa wupmalemu du taakwa kiyakiyayate kiyaaké de yo. Yado apakélé kaadé yadu

* 18:6: 2 Te 1:6 * 18:8: Re 11:16-18

Revelesen 18:9 57 Revelesen 18:12-13wupmalemu las wawo kiyaaké de yo.

Yado de némaanba géraaké de yo. Géraado yaa wanigayéba yaane butikgé dé yo.

Naate dé wak.9 *Wani gayéba rakwa du taakwa nak du taakwa wale

kapéredi mu yadan pulak, de kapéredi mawulé vékn-wukwa némaan du de wawo wani kapéredi mu de yak.Wani némaan du véké de yowani gayé yaa yaante yaatnyéwaarédu. 10Véte dewani gayékémawulé lékte géraaké deyo. Géraate de wani gayéba rakwa du taakwa kutkwa apakaagélké wup yaké de yo. Yate de séknaaba téké de yo.Téte waké de yo, “Yéwe. Yéwe. Kapéredi mu débu yaaknémaa gayé Babilonké. Got wadéka bari bari wani gayédébu kapére yak.” Naate waké de yo.

11 Kéni képmaaba rate gwalmu kwayéte yéwaanyégélkwa du wani gayéké sanévéknwute géraaké deyo. Géraado deku mawulé kapére yaké dé yo, dekugwalmu kéraaran akwi du taakwa ramarék yadakwabege. 12-13 Déknyényba wani gayéba rakwa du taakwade kéni mu derét kéraak: gol matu, silva matu, nakpulak yéknwun matu, wupmalemu yéwaat kéraadakwagélégéraa, waama baapmu wut, kés pulak nak pulakgwaaé baapmu wut, nak pulak yéknwun baapmu wut,kés pulak nak pulak yéknwun yaama yakwa mi, elepannanébit yadan yéknwun mu, mit taadaka wupmalemuyéwaat kéraadan mu, brasnyét yadan mu, ainét yadanmu, kubusaaku matut yadan mu, kés pulak nak pulakkadému wale taknado kadému lisék yaran mu, kés pulaknak pulak yéknwun yaama yakwa gu, wain gu, oliv gu,yéknwun pélawa, wit sék, bulmakawu, sipsip, wos, wostébétkwa jaabé, nak duna kudiba véknwute wadakwapulak jébaa yakwa du taakwa deku sépé deku wuraanyan* 18:9: Re 19:3

Revelesen 18:14 58 Revelesen 18:19wawo, waga de wani gayé Babilonba rakwa du taakwaderét kéraak.

14 Gwalmu kwayéte yéwaa nyégélkwa du wani du taak-wat kéga waké de yo, “Kéraaké mawulé yagunékwa akwigwalmu bulaa débu kapére yak. Guna akwi yéwaa, kuso-gunékwa akwi mu, guna akwi gwalmu bulaa débu kapéreyak. Guné gwaamale yae wani mu tépa kéraamarék yakéguné yo.” Naate waké de yo. 15 Wani gwalmu kwayétewupmalemuyéwaa déknyényba nyégélén duwani gayébarakwa du taakwa apakélé kaagél kutdo véte wup yakéde yo. Yate séknaaba téte némaanba géraate némaanbawaate kéga waké de yo: 16-17 “Yéwe. Kapéredi mu débuyaak kéni némaa gayéké. Wani gayéba rakwa du taakwade yéknwun baapmu wut, kés pulak nak pulak gwaavébaapmu wut wawo waga de kusok. De deku sépéba golmatu, nak pulak yéknwun matu, wupmalemu yéwaatkéraadan gélégéraat wawo de kusok. Wani gwalmu akwibari bari débu yalaknék.” Naate waké de yo.

Sipna némaan du, sipba rate nak gayét yékwa dutaakwa, sipba jébaa yakwa du, sipba gwalmu taknateyéwaa nyégélkwa du, wani du taakwa akwi séknaaba deték. 18Téte wani gayé yaa yaante yaatnyé waarédéka vétenémaanbawaate dewak, “Wani gayé Babilonwan apakélégayé. Akwi apakélé gayét débu talaknak.” 19 Waga watede wani gayéba rakwa du taakwaké mawulé lékte bawusakérae deku maaknaba de taknak. Yate némaanba géraatenémaanba de waak. Waate de wak, “Yéwe. Kapéredi munak débu yaak kéni némaa gayéké. Déknyényba sipnabapadu deku gwalmu sipba kure yaatakne wani gayébarakwa du taakwaké wani gwalmu kwayétakne némaayéwaa de nyégélék. Wani gayé bari bari débu kapére yak.”Naate de wak.

Revelesen 18:20 59 Revelesen 18:2320 *Guné Gotna gayéba rakwa du béré taakwa béré,

guné wani gayé kapére yadénké véte yéknwun mawuléyate dusék takwasék yaké guné yo. Guné Gotna dutaakwa, Jisasna kudi wakwen du taakwa, Gotna yébakudi wakwen du taakwa wawo, guné yéknwun mawuléyate dusék takwasék yaké guné yo. Wani gayéba rakwadu taakwa déknyényba gunat yaalébaandak bulaa Gotde yan kapéredi mu derét débu yakatak. Yakatadénkésanévéknwute guné yéknwun mawulé yaké guné yo.

21 Tépa ve wuné vék apat kapére yate Gotna kudi kuregiyaakwa du nak apakélé matu kéraadéka. Wani matuwan wit sék sésé wasédakwa apakélé matu pulak. Wanimatu kérae dé kusba yatjadak. Yatjadate dé wak, “Wanimatu yatjadawurén pulak de wani apakélé gayé Babilonétkérae némaanba yatjadaké de yo. Yatjadado de wanigayét tépa vémarék yaké de yo. 22 Wani gayéba rakwadu taakwa wupmalemu kapéredi mu de yak. Yadaka Gotyadan kapéredi mu dé yakatak. Bulaa gita viyaakwa dudeku gita wani gayéba tépa viyaamarék yaké de yo. Wanigayéba du taakwa gwaaré tépa waamarék yaké de yo.Wani gayéba du deku kaany tépa yapévumarék yaké deyo. Wani gayéba matu, mit wawo yéknwun mu yakékutdéngkwa duwani jébaa tépa yamarék yaké de yo. Wanigayéba taakwa wit sék tépa sésé wasémarék yaké de yo.23 Wani gayéba lam tépa yaanmarék yaké dé yo. Wanigayéba du de taakwa yamarék yaké de yo. Taakwa dukéyémarék yaké de yo. Buldaran kudi tépa véknwumarékyaké de yo. Déknyényba wani gayéba du las gwalmukwayéte yéwaa nyégéle de kéni képmaana némaan durak. Déknyényba wani gayéba kus mayéra yakwa du rateyénaa de yak akwi du taakwat. Yadaka akwi képmaabarakwa du taakwa de kapéredi mu yak.* 18:20: Re 19:1-2

Revelesen 18:24 60 Revelesen 19:424 “Déknyényba wani gayéba de Gotna yéba kudi

wakwen du, déku kudi miték véknwukwa du taakwatwawo de viyaapéreknék. Viyaapérekdaka nak gayébarakwa du taakwa védaka de wawo Gotna du taakwatde viyaapéreknék. Viyaapérekdaka bulaa Got de yankapéredi mu derét débu yakatak.” Naate dé wani duwunat wak.

19Babilon kapére yadéka de dusék takwasék yak

1 Wani du waga wadéka wuné véknwuk Gotna gayébarakwawupmalemu du taakwa némaanbawaadaka. Waatede wak, “Naané Gotna yéba kevérékno. Naana NémaanBanGot naanat kutkalé yate Setenna taababa débu naanatkéraak. Dé némaan ban dé rasaaku. Dé apat dé kapéreyo. Yate akwi némaan duwat débu talaknak. 2 *Dékukudi wan adél kudi. Dé yéknwun mu male dé yo. Naanédéku yéba kevérékno. Wani némaa gayéwanwupmalemukapéredi mu yate yaabuba tékwa taakwa pulak. Wanigayéba rakwa du taakwa nak du taakwa wale kapéredi muyadakawupmalemu du taakwa las wawo dewani kapéredimu de yak. Wani gayéba rakwa du taakwa Gotna jébaayakwa du taakwat de viyaapéreknék. Yadaka Got yadankapéredi muké kudi wakwetakne wani gayéba rakwa dutaakwa yadan kapéredi mu derét débu yakatak. Yate wanigayé débu yaalébaanék.” Naate de wak.

3 *Watakne de tépa waate de wak, “Naané Gotna yébakevérékno. Wano némaa gayéba yaa yaante apuba apubayaatnyé waaréké dé yo.” 4 *Naate wadaka de Got walerakwa némaan du, mawulé tékwa kulé mu wan véti wanvéti wawo waga de kwati yaane yéknwun jaabéba rakwa* 19:2: Re 6:10 * 19:3: Re 14:11 * 19:4: Re 4:10-11

Revelesen 19:5 61 Revelesen 19:10ban Gotké waadé daak. Daate de wak, “Wan adél. Gotnayéba kevérékgé naané yo.” 5 Naate wadaka Got rakwajaabéba dé kudi nak waate dé wak, “Guné Gotna jébaayakwa du taakwa, guné naana Némaan Ban Gotna yébakevérékgé guné yo. Guné déku jébaaba yaalan némaan dutaakwa, bakna du taakwawawo, déku jébaa yakwa akwi dutaakwa, guné naana Némaan Ban Gotna yéba kevérékgéguné yo.” Naate dé wak.

Sipsip Nyaan taakwa yadu apakélé yaa sérakgé de yo6 *Wani kudi wadaka wuné véknwuk wupmalemu du

taakwa jawe rate buldakwa pulak kudi buldaka. Deku kudiapakélé gu kawu waakwa pulak dé waak. Deku kudi jaatviyaate waakwa pulak dé waak. Wani kudi waate de wak,“Naana Némaan Ban Got apat dé kapére yo. Dé képmaabarakwa akwi du taakwaké dé némaan ban ro. Naané Gotnayéba kevérékno. 7 *Kevérékte naané yéknwun mawuléyate dusék takwasék yaké naané yo, wani Sipsip Nyaantaakwa yadéran tulé yaadén bege. Wani taakwa yéknwunbaapmu wut, kusodakwa yéknwun mu wawo lébu kusok.8 Got léké dé yéknwun waama baapmu wut kwayédéklébu kusok. Wani Sipsip Nyaan taakwa yaké yadu naanéyéknwun mawulé yate dusék takwasék yaké naané yo.”Naate de wak. Got kwayén yéknwun waama baapmu wutwan Gotna du taakwa yadan yéknwun mu.

9 *Gotna kudi kure giyaakwa du dé wunat wak, “Ménékéni kudi mé kavi: Got wupmalemu du taakwat débu wak,de wani Sipsip Nyaan taakwa yadéran tulé yae kadémukadoké. Wani du taakwa yéknwun mawulé yate duséktakwasék yaké de yo.” Naate watakne dé wunat tépa wak,“Wani kudi wan Gotna kudi. Wan adél kudi.” 10 *Naate* 19:6: Re 11:15-17, 14:2 * 19:7: Re 21:2, 9; Ep 5:32 * 19:9: Lu 14:15* 19:10: Re 22:8-9

Revelesen 19:11 62 Revelesen 19:15wadéka wuné déku maan wale kwati yaanék. Déké waadédaaké wuné kwati yaanék. Yawuréka dé wunat wak,“Kaapuk. Méné waga yamarék yaké méné yo. WunéGotna jébaa yakwa du. Wuné méné wale Jisasna jébaakutte déké kudi wakwekwa du taakwa wale waga naanéGotna jébaa yo. Wunéké kwati yaane waadé daamarékyaké méné yo. Gotké kwati yaane waadé daaké méné yo.Yate méné déku yéba kevérékgé méné yo.” Naate dé wak.Naané kutdéngék. Gotna Yaamabi Gotna du taakwanamawuléba wulae tédéka de Gotna yéba kudi wakwete deJisaské kudi wakweyo.

Waama wosba rakwa du11 *Tépa ve wuné vék Gotna gayéba gwés naapiye

tédéka waama wos nak tédéka. Jisas Krais wani wosba dérak. Déku nak yé wan Wadékwa Pulak Yakwa Du. Nakyé wan Adél Yakwa Du. Dé kot véknwukwa némaan banrate yéknwun kudi male dé wakweyo. Déku maama walewaariyate yéknwun mu male dé yo. 12 *Déku méni yaapulak dé yaanék. Némaan du saapdakwa wupmalemumaakna saap dé déku maaknaba saapmék. Déku sépébadé kudi nak kwaak. Wani kudi wan déku yé. Nak duwani yéké kaapuk kutdéngdan. Dé kapmu dé kutdéngék.13 *Déknyényba kusadadén sémény baapmu wut wénybatawudaka dé wény baapmu wutba kwaak. De dékunak yé kéga wak, “Gotna Kudi.” 14 Gotna gayéba ratewaariyakwa du deku sépéba yéknwun waama baapmuwut kusadatakne deku waama wosba rate de déku kukbayék. 15 *Déku kudiba dé nébi kutkwa kulaa nak ték.Wani kulaat dé kéni képmaaba rakwa wupmalemu dutaakwat viyaaké dé yo. Viyae apat kapére yate deké* 19:11: Re 3:14 * 19:12: Re 1:14 * 19:13: Jo 1:1, 14 * 19:15: Re1:16, 2:27

Revelesen 19:16 63 Revelesen 19:20némaan ban raké dé yo. Akwi némaan duwat talaknanban Got apat kapére yate déku maamat dé rékarékatkapére yo. Yadékwaké kutdéngte dé kéni képmaaba ratekapéredi mu yan du taakwat yaalébaanké dé yo. Wain guyaaladuké wain sék akibésnakwa pulak, dé Gotnamaamatyaalébaanké dé yo. 16 *Déku baapmu wut déku maanbawawo kavidan yé dé kwaak. Wani yé kéga: Akwi NémaanDuna Némaan Du. Akwi Némaan Banna Némaan Ban.

17 Tépa ve wuné vék Gotna kudi kure giyaakwa du naknyaaba tédéka. Téte dé nyétba wure yeyé yeyakwa apitnémaanba waate dé wak, “Guné yae nakurakba jawukéguné yo, Got kwayéran apakélé kadému kaké. 18Némaanduna sépé, waariyakwa duna némaan duna sépé, apatkapére yakwa duna sépé, wosna kwaami, wosba rakwaduna sépé, waga kaké guné yo. Guné akwi du taak-wana sépé kaké guné yo. Némaan du taakwa, bakna dutaakwa, nak duna kudiba véknwute wadakwa pulak jébaayakwa du taakwa, deku mawuléba sanévéknwute mawuléyadakwa jébaa yakwa du taakwa, waga deku sépé kakéguné yo.” Naate dé wak.

19 *Wadéka wuné vék wani yébaalé, kéni képmaananémaandu, waariyakwaduwawoyae jawudaka. Dewosbarakwa némaan ban wale waariyate, déku waariyakwa duwale wawo waariyaké de mawulé yak. 20 *De waariyatewosba rakwa némaan ban déku waariyakwa du wale apatkapére yate derét talakne wani yébaalé bét yénaa kudiwakwekwa dut de kulékik. Déknyényba wani du déyébaaléna méniba téte déknyényba vémarék yadan apajébaa yate dé du taakwat yénaa yak. Yébaaléna yé sépébakwaakwa du taakwa, yébaalé pulak taadan waapinyannayéba kevérékgwa du taakwa, wani du taakwat dé yénaa* 19:16: Re 17:14 * 19:19: Sam 2:2 * 19:20: Re 13:11-17, 20:10

Revelesen 19:21 64 Revelesen 20:4yak. Wosba rakwa némaan ban déku waariyakwa duwale wani yébaalé bét yénaa kudi wakwekwa du weknakulé rabétka kure ye de bérét yaa yaankwa kwawutyatjadak. Wani kwawuba yaa yaankwa matu wawo déyaanu. 21 *Yatjadatakne dé wosba rakwa némaan bandéku kudiba yaale tékwa kulaat dé bétku duwat viyaadékade kiyaasadak. Kiyaasadadaka de akwi api yae wani dunasépé kadaka deku biyaa dé sékéréknék.

20Seten wupmalemu (1,000) kwaaré dé apakélé waaguba rak

1 *Wanimu yédékawuné vék Gotna kudi kure giyaakwadu nak Gotna gayé kulaknyénytakne giyaadéka. Dékutaababa dé apakélé waagwat dawulidakwa yaabuba téngwésna ki kurék. Apakélé baagwi wawo déku taababa dénak kurék. 2 *Wani du giyae dé apakélé viwut kulékik.Wani viwu wan déknyényba ran kaabe, déku yé Seten.Seten wan akwi kutakwana némaan ban. Gotna kudi kuregiyaakwa du wani viwut kulékiye dé apa baagwit gik, déwupmalemu (1,000) kwaaré waaguba raduké. 3 Gitaknedé dérét apakéléwaaguba yatjadatakne dé awuréba tékwagwés miték tépétaknak, Seten du taakwat tépa yénaayamarék yaduké. Taale dé wupmalemu (1,000) kwaaréwani waaguba raké dé yo. Radu kukba dé naapitaknaduSeten yaale walkamu tulé male du taakwat tépa yénaayaké dé yo.

4 *Tépa ve wuné vék némaan du rakwa jaabé lasrakéreyédéka de kot véknwukwa nemaan du las wabaradaka. Déknyényba Got dé derét wak, de waga radoké.De némaan du rate du taakwa yadan kapéredi muké* 19:21: Re 19:17-18 * 20:1: Re 9:1 * 20:2: Re 12:9; Ju 1:6 * 20:4:1 Ko 6:2; Re 6:9, 13:16-17

Revelesen 20:5 65 Revelesen 20:7-8kudi wakweké de yo. Déknyényba kiyaan du taakwadeku wuraanyanét wawo wuné vék. Déknyényba wanidu taakwa de Jisasna jébaa kutte déké kudi wakwetakneGotna kudi wawo de wakwek. Wakwedaka Gotna maamadeku kwaalé tépakdaka de kiyaak. Wani du taakwawani yébaaléna yéba kaapuk kevérékdan. Yébaalé pu-lak taadan waapinyanna yéba wawo kaapuk kevérékdan.Deku lékwés deku taababa wani yébaaléna kudi kaapukkavidan. Wani du taakwa tépa nébéle raapme de JisasKrais wale némaan du taakwa rate nak du taakwakéwupmalemu (1,000) kwaaré de vék.

5Wani du taakwa de taale nébéle raapmék. Nak kiyaandu taakwawani tulé kaapuknébéle raapdan. Wupmalemu(1,000) kwaaré yédu de nak kiyaan du taakwa nébéleraapké de yo. 6 *Taale nébéle raapran du taakwa deyéknwun mawulé yate dusék takwasék yaké de yo. Wanidu taakwa wan yéknwun mu male yakwa du taakwa. DeGotwale apuba apubamiték rasaakuké de yo. Yalakmarékyaké de yo. Déknyényba nak du taakwat kutkalé yakényédé du de Gotké jébaa yak. Bulaa wani du taakwa nyédéduna waagu tawe de Got déku nyaan Jisas Kraiské wawojébaa yaké de yo. Yate de kapmu Gotna yéba kevérékgéde yo. Yate de Jisas Krais wale némaan du taakwa ratewupmalemu (1,000) kwaaré nak du taakwaké véké de yo.

Got Setenét yatjadadéka dé apa kaagél kurék7-8 Wani kwaaré yédu gwés naapidu Seten wani waagu

kulaknyénytakne yaalaké dé yo, akwi képmaaba rakwaakwi du taakwat yénaa yaké. Yaale yénaa yadu Gok bétMegokna képmaaba rakwadu taakwadékukudi véknwutewadén pulak yaké de yo. Yate waariyaké yate nakurakbajawuké de yo. Wupmalemu du jawuké de yo. Jawudo du* 20:6: Re 2:11; 1 Pi 2:9

Revelesen 20:9 66 Revelesen 20:13

derét naaknwuké yapatiké de yo. 9 Wani du waariyakéyate de akwi képmaat yeyé yeyate Gotna du taakwa rakwagayét ye Got mawulat kapére yadékwa gayét wawo yetényéwe de ték. Tédaka yaa Gotna gayéba giyae waniduwat dé yaanék. 10 *Yaandéka Seten déknyényba derétyénaa yadénké dé Got Setenét yaa yaankwa kwawut déyatjadak. Yaa yaankwa wupmalemu matu wawo wanikwawuba dé ro. Déknyényba de wani yébaalé bét yénaakudi wakwen dut wawo kwawut yatjadak. Bét Seten walede wani kwawuba rate gaan nyaa apakélé kaagél kutké deyo. Wani kaagél apuba apuba kutké de yo.

Apakélé kot dé yak11 Tépa ve wuné vék némaan banna apakélé waama

jaabé nak radéka némaan ban nak waba radéka. Radékavéwuréka nyét képmaa yaage ye bét kaapuk yak. Wanimat du taakwa tépa vémarék yaké de yo. 12 *Nyét képmaakaapuk yadéka wuné vék, déknyényba kiyaan némaandu taakwa bakna du taakwa wawo ye Gotna ménibasaakiye tédaka. Gotna kudi kure giyaakwa du de nyéganak laapiyaknék. Wani nyégaba Got wale rasaakuran dutaakwa deku yé dé kwao. Nyéga las wawo de laapiyaknék.Wani nyégaba déknyényba de kiyaan du taakwa kéniképmaaba rate yadan akwimuké kavik. Got wani nyégabavéte kot véknwukwanémaanban rate kapéredimuyandutaakwat yadan kapéredi mu dé yakatak.

13 *Tépa ve wuné vék kusba kiyae rakwa du taakwa,gaabana taaléba rakwa du taakwa, kiyae ye apa kaagélkutdakwa taaléba rakwa du taakwa, wani du taakwa akwidéké yaadaka. De yae dékuméniba saakiye tédaka Got kot* 20:10: Re 19:20, 21:8; Mt 25:41 * 20:12: Re 13:8; 2 Ko 5:1; Ap 17:31* 20:13: Ro 2:6; Re 22:12

Revelesen 20:14-15 67 Revelesen 21:5véknwukwa némaan ban rate kéni képmaaba rate yadanmu dé derét kaatak.

14-15 *Yatakne dé du taakwa kiyaadakwa paaté gaabanataalé wawo kérae dé yaa yaankwa kwawut yatjadak. Déwale rasaakuran du taakwa deku yé kwaakwa nyégabaGot dé vék. Du taakwana yé wani nyégaba kwaamarékyadéran Got wani du taakwat kérae dé derét yaa yaankwakwawut yatjadak. Yaa yaankwa kwawuba dawuliye detépa kiyaaké de yo.

21Kulé nyét, kulé képmaa

1 *Tépa ve wuné vék kulé nyét, kulé képmaa tédéka.Taale tén nyét képmaa débu kaapuk yak. Kus wawodébu kaapuk yak. 2 *Yadéka wuné Gotna kulé gayé kuléJerusalemét vék. Got wadékawani gayé nyét kulaknyény-takne dé giyaak. Giyaadékawuné vék. Wani gayé démitékték, taakwa nak, du raké yate, yéknwunmu kusowemitéktélékwa pulak.

3Got rakwa jaabéba kudi nak némaanba waadéka vékn-wuréka déwak, “Mé véknwu. BulaaGot du taakwawale déro. Dé de wale rasaakudu de déku du taakwa rasaakuké deyo. Got déku kapmudewale apuba apuba rasaakuké dé yo.Wan adél. 4*Dé dewale rate dekuménegu yatnyéké dé yo.Yadu de tépa kiyaamarék yaké de yo. De tépa géraamarékyaké de yo. Deku mawulé tépa kapére yamarék yaké déyo. De kaagél tépa kutmarék yaké de yo. Déknyényba ranmu akwi débu kaapuk yak.” Naate dé wunat wak.

5 Némaan duna jaabéba rakwa ban Got dé wak, “Mévéknwu. Wuné wawurék déknyényba ran akwi mu débu* 20:14-15: 1 Ko 15:24-26, 54-55; Mt 25:41 * 21:1: 2 Pi 3:13 * 21:2:Yi 11:16; Re 3:12 * 21:4: 1 Ko 15:24-26; Re 7:16-17

Revelesen 21:6 68 Revelesen 21:9kaapuk yak. Bulaa kulé mu male wuné kuttakno.” Naatewatakne dé wunat tépa wak, “Kéni kudi wan adél kudi.Yénaa kudi kaapuk. Méné kéni kudi kaviké méné yo.”6 *Naate watakne dé wunat tépa wak, “Wuné akwi mukuttaknawurék dé ro. Wuné wawurék déknyényba ranmu débu kaapuk yak. Déknyényba wuné rak. Sésékukbayaaran tulé raké wuné yo. Guké kiyaaké yakwa dutaakwaké de gu kwayédakwa pulak, kulé mawulé kéraakémawulé yakwa du taakwaké wuné kulé mawulé kwayékéwuné yo. De wunat bakna nyégélké de yo. Wani mukéyéwaa tiyaamarék yaké de yo. De kulé mawulé kéraeapuba apuba miték rasaakuké de yo. 7 *Kapéredi yaabukékuk kwayén du taakwa wani yéknwun mawulé nyégélkéde yo. Nyégéldo wuné deku némaan ban rawuru de wunabaadi raké de yo. 8 Kapéredi yaabuba yékwa du taakwawani yéknwun mawulé nyégélmarék yaké de yo. Wunajébaa kutmuké wup yakwa du taakwa, wuna kudiké kukkwayén du taakwa, kapéredi mu yasaakukwa du taakwa,du taakwat viyaapérekgwa du taakwa, nak du taakwawale kapéredi mu yakwa du taakwa, kus mayéra yakwadu taakwa, yénaa gotna yéba kevérékgwa du taakwa,yénaa kudi wakwekwa akwi du taakwa, wani du taakwayaa yaankwa kwawuba dawuliké de yo. Wupmalemu yaayaankwamatuwawowani kwawuba dé ro. Wani kwawubadawuliran du taakwa tépa kiyaaké de yo.” Naate dé Gotwunat wak.

Kulé gayé Jerusalem9 *Déknyényba Gotna kudi kure giyaakwa du nak taaba

sékét nak taababa kayék vétik du taakwat yaalébaankwakapéredi mu sékéréknén agérap kure tédaka wuné vék.* 21:6: Re 1:8, 22:13, 17; Jo 7:37 * 21:7: Ro 8:14-17 * 21:9: Re 15:1,21:2; Ep 5:27

Revelesen 21:10 69 Revelesen 21:18Bulaa wani du nak wunéké yae dé wak, “Méné mé yaa.Wuné ménat wani Sipsip Nyaan yaran taakwat wakwat-nyéké wuné yo.” 10 Naate wadéka Gotna Yaamabi wu-nat apa yadéka dé wunat awuréba tén nébat nak kureyék. Ye dé Gotna gayé Jerusalemét wunat wakwatnyék.Got wadéka dé wani gayé nyét kulaknyénytakne giyaak.11Giyaadéka wuné vék. Gotna apa wani gayéba radéka déwani gayé nyaa vékwa pulak ye ték. Wupmalemu yéwaatkéraadakwa jaspa waadakwa matu pulak dé ték. 12 Glaspulak dé miték ték. Wani gayéba gidan raatmu awurébadé ték. Wani raatmuba gwés taaba vétik sékét maanbakayék vétik dé ték. Tédéka de Gotna kudi kure giyaakwadu de nak nak wani gwés tékwaba ték. Isrelna kém taabavétik sékét maanba kayék vétik deku yé nak nak akwigwésba dé kwao. 13 Wani raatmu déku maalé wan vétiwan véti. Akwi raatmuna maaléba dé gwés kupuk ték,nyaa yaalakwa maaléba kupuk, nak maaléba kupuk, nyaadawulikwa maaléba kupuk, nak maaléba kupuk, wagade gwés ték. 14 Déknyényba wani raatmu apa ye mitéktéduké de apakélé matu taaba vétik sékét maanba kayékvétik taknak. Wani matuba wani Sipsip Nyaanna du taabavétik sékét maanba kayék vétik deku yé dé kwao.

15Wuné wale téte bulén du dé gwalmu naaknwudakwabaagé nak kure ték. Wani baagé wan gol matut yadanbaagé. Wani baagat dé wani gayé, gwés, raatmu wawonaaknwuké nae dé yak. Naaknwe dé vék. 16 Wanigayéna maalé déku sémény wawo wan nakurak male.Maalé wan 2,400 kilomita. Sémény wan 2,400 kilomita.17 Wani gayéna raatmu wawo dé wani du naaknwuk.Naaknwe dé vék wani raatmu sémény waarédéka (144meta). Naaknwudékwa baagé wan képmaaba rakwa dugwalmu naaknwudakwa baagé.

18 Wani gayé gol matut de yak. Yataknadaka dé nyaa

Revelesen 21:19-20 70 Revelesen 21:25vékwa pulak ték, glas pulak. Wani gayéba gidan raatmude jaspa waadakwa matut yak. 19-20 Raatmu apa yatemiték téduké de apakélé matu déknyényba taknak. Wanimatuba Got dé apakélé yéwaat kéraadakwa matut kusok.Yalagi kés pulak nak pulak matut dé kusok. Nak matuwan jaspa. Nak matu wan gélé, nyaa védéka nyét léngnae tékwa pulak. Wani matuna yé sapaia. Nak waamamatu wan aget. Nakmi gaga pulakmatu wan emeral. Nakgwaavékwa waamakwa matu wan sadonikis. Nak gwaavématu wan konilian. Nak raamu matu wan krisolait. Nakmi gaga pulak matu wan beril. Nak pulak raamu matuwan topas. Nak mi gaga pulak, raamu pulak yan matuwan krisopres. Nak pulak gélé matu wan yaiasin. Nakgwaavé pulak matu wan ametis. 21 Raatmuba tékwa gwéstaaba vétik sékét maanba kayék vétik wan wupmalemuyéwaat kéraadakwa kaaviya pulak. Gwés nak nak nakurakapakélé kaaviya pulakmat dé yak. Gayéba kwaakwa yaabuyéknwun gol matut yadéka dé glas pulak yak.

22 Apat kapére yakwa Némaan Ban Got bét wani SipsipNyaan Jisas wani gayéba rate wani gayéna akwi taalébayeyé yeyate akwi du taakwa wale tébétka akwi du taakwabét wale de kudi bulu. Yadaka Got wale kudi buldakwa gawani gayéba kaapuk kwaakwa. 23 *Got nyaa vékwa pulakradéka wani gayéba nyaaka ye dé tu. Tédéka wani SipsipNyaan dé yaankwa téwayé pulak radéka de wani gayébarakwa du taakwamiték de vu. Nyaa baapmuwaba kaapukvébétkwa. 24 Got bét wani Sipsip Nyaan waga yabérunyaaka yadu akwi du taakwa miték véte yeyé yeyakéde yo. Yado kéni képmaaba rakwa némaan du bétkuyéba kevérékgé yate kusodakwamuwani gayét kure yékéde yo. 25 Nyaa wani gayéna gwés tépémarék yaké deyo. Got bét wani Sipsip Nyaan waga yabéru nyaaka* 21:23: Re 22:5

Revelesen 21:26 71 Revelesen 22:5apuba apuba yadu wani gayéba gaan yamarék yaké dé yo.26 Akwi kémna du taakwa kusodakwa mu, deku yéknwungwalmu, deku yéwaa wawo wani gayét kure wulaaké deyo. 27 *Wani gayét kapéredi mu kure wulaamarék yakéde yo. Kapéredi mu yasaakukwa du taakwa, yénaa kudiwakwekwa du taakwa de wani gayét wulaamarék yaké deyo. Déknyényba dé wale rasaakuran du taakwana yé Gotdé kavik wani Sipsip Nyaanna nyégaba. Wani du taakwamale wani gayét wulaaké de yo.

22Nak pulak kaabélé, nak pulak mi

1 Gotna kudi kure giyaakwa du dé kaabélé nak wunatwakwatnyék. Du taakwa wani kaabéléba gu kate apubaapuba rasaakuké de yo. Wani guménidaamavénakwaglasyéknwun yadékwa pulak dé yéknwun yak. Wani kaabéléGot bét wani Sipsip Nyaan rakwa jaabéba yaale dé yék.2 *Wani gayéba kwaakwa nyédé yaabuba dé yék. Kaabélémaalé vétikba dé mi las ték. Du taakwa wani misék kateapuba apubamiték rasaakuké de yo. Wanimi akwi kwaaréapu taaba vétik sékétmaanba kayék vétikwagadé sék aku.Akwi baapmu dé sék aku. Wani mi gaga akwi képmaabarakwa du taakwat dé kutkalé yo, de yéknwunmawulé yateapuba apuba miték rasaakudoké.

3 *Kapéredi mu Got kélik yadékwa mu wani gayébaramarék yaké dé yo. Got bét wani Sipsip Nyaan rakwajaabé wani gayéba téké dé yo. Wani gayéba Gotna jébaayakwa du taakwa déku yéba kevérékgé de yo. 4 *Dékuménidaama véké de yo. Déku yé kwaaké dé yo dekulékwésba. 5 *Wani gayéba gaan tépa yamarék yaké dé yo.* 21:27: 1 Ko 6:9-10; Re 3:5, 13:8 * 22:2: Jen 2:9 * 22:3: Re 7:15* 22:4: Mt 5:8; Re 14:1 * 22:5: Re 21:23, 25

Revelesen 22:6 72 Revelesen 22:10Naana Némaan Ban Got nyaa vékwa pulak radéka wanigayéba nyaaka ye dé tu. Tédéka de wani gayéba rakwa dutaakwa miték de vu. Védaka nyaa waba kaapuk védékwa.Téwayé wawo kaapuk yaankwa. Wani gayéba rakwa dutaakwa némaan du taakwa rasaakuké de yo apuba apuba.

Jisas bari yaaké dé yo6 Gotna kudi kure giyaakwa du wani mu wakwatnyé-

takne dé wunat wak, “Wakwenakwa akwi kudi wan adélkudi. Akwi du taakwa kudi adél yadékwaké kutdéngkéde yo. Némaan Ban Got dé déku yéba kudi wakwekwaduna mawulat kutkalé yate wadéka dé déku du nak yaak.Déku jébaa yakwa du taakwa derét bari yaaran akwi mukéwakwatnyéduké Got wadéka dé déku du nak yaak. 7 *Jisaskéga dé wo, ‘Mé véknwu. Wuné bari yaaké wuné yo.’Naate wadéka wuné ménat wo.”

Kukba yaaran muké kéni nyégaba kaviwurén kudikésanévéknwuran du taakwa yéknwun mawulé yate mitékraké de yo.

8 *Wuné Jon wani kudi véknwute wuné wani mu vék.Wuné wani kudi véknwute wani mu vétakne wuné wanimuwakwatnyén dunamaanwale kwati yaane dékéwaadédaaké wuné mawulé yak. 9 Yawuréka dé wunat wak,“Kaapuk. Méné waga yamarék yaké méné yo. Ménéwale, Jisasna jébaaba yaale Gotna yéba kudi wakwekwa dutaakwa wale, kéni nyégaba kwaakwa kudi véte wadékwapulak yakwa akwi du taakwawale, wunéwale, naané akwiGotna jébaa yakwa du taakwa naané ro. Méné Gotké malekwati yaane waadé daaké méné yo.” Naate dé wak.

10Watakne déwunat tépawak, “Kéni nyégaba kwaakwakudi kukba yaaran muké kwaakwa kudi méné paaku-marék yakéméné yo. Wanimu yaaran tulé bari bari yaaké* 22:7: Re 1:3 * 22:8: Re 19:10

Revelesen 22:11 73 Revelesen 22:16dé yo. Méné wani muké wakweké méné yo. 11 Bulaakapéredi mu yakwa du taakwa kapéredi mu wekna yakéde yo. Kapéredi mawulé véknwukwa du taakwa kapéredimawulé wekna véknwuké de yo. Yéknwun mu yakwadu taakwa yéknwun mu wekna yaké de yo. Gotna kudimiték véknwukwa du taakwa Gotna kudi wekna mitékvéknwuké de yo.” Naate dé wunat wak.

12 *Jisas dé wo, “Mé véknwu. Wuné bari yaaké wunéyo. Yae wuné akwi du taakwa yanmu derét kaataké wunéyo. 13 *Wuné akwi mu kuttaknawurék dé ro. Kukba wunéwawuru akwi mu kaapuk yaké dé yo. Wuné taale wunérak. Bulaa rasaakute kukba wawo rasaakuké wuné yo.Déknyényba wuné rak. Sésékukba yaaran tulé raké wunéyo.” Naate dé Jisas wo.

14 *Got wadu Jisas deké kiyaadénké sanévéknwute dékukudi miték véknwukwa du taakwa de wani misék kaké deyo. Kate de apuba apuba miték rasaakuké de yo. De wanigayéna gwésba wulaaké de yo. Wulaadaranké sanévékn-wute de yéknwun mawulé yate dusék takwasék yaké deyo. 15 *Kapéredi waasa pulak rakwa gweba du taakwa, dekaapaba raké de yo. Kus mayéra yakwa du taakwa, nak dutaakwa wale kapéredi mu yakwa du taakwa, du taakwatviyaapérekgwa du taakwa, yénaa gotna yéba kevérékgwadu taakwa, yénaa muké mawulé yate yénaa mu yakwaakwi du taakwa, wani kapéredi mu yakwa du taakwa dekaapaba raké de yo. Wulaamarék yaké de yo.

16 *“Wuné Jisas wuné wuna kudi kure giyaakwa dutnak wawuréka dé ménéké yaak. Wuna jébaaba yaalandu taakwat wani muké wakweduké wuné dérét wawurékadé ménéké yaak. Wuné Jisas, déknyényba ran Isrelna* 22:12: 2 Ko 5:10 * 22:13: Re 1:8, 21:6 * 22:14: Re 22:2 * 22:15:Re 21:27 * 22:16: Ro 1:3; Re 1:1

Revelesen 22:17 74 Revelesen 22:21némaan banDevitna képmawaarawuné. Wuné déku kém.Wuné ganbaba yaalakwa kun pulak.”

17 *Wani Sipsip Nyaan Jisasna jébaaba yaalan du taak-waké naané kéga aja kudi wo: Wani Sipsip Nyaannataakwa. Gotna Yaamabi bét Sipsip Nyaanna taakwa bétwo, “Méné mé yaa.” Kéni kudi véknwukwa du taakwawawowakweké de yo, “Ménémé yaa.” Gorét kulémawulékéraaké mawulé yaran du taakwa de mé yao. Yae Gotkwayéran kulé mawulé kérae dé wale apuba apuba mitékrasaakuké de yo. Wani kulé mawulé bakna kéraaké de yo.Yéwaa kwayémarék yaké de yo. Yate déwale apuba apubamiték rasaakuké de yo.

18 Wuné Jon apakélé kudi nak wuné wakweyo, gunékéni nyégaba kwaakwa kudi véknwukwa du taakwa kukbayaaranmuké kudi miték véknwugunuké. Kaviwurén kudimale dé mé kwao. Nak kudi wakwemarék yaké guné yo.Guné kukba yaaran muké kudi las wawo wakwegunéranGotwadu kéni nyégabawakwewurén kapéredimugunékéyaaké dé yo. 19 *Guné kukba yaaran muké wakwewurénkudiké kélik yate “Dékumuk” naagunéran Got wadu gunédéku yéknwun gayéba ramarék yaké guné yo. Yate gunéwakwewurén misék gélémarék yate apuba apuba mitékrasaakumarék yaké guné yo.

20 *Wani muké kudi wakwekwa du Jisas dé wo, “Wunébari bari yaaké wuné yo. Wan adél.” Naate wadéka wunéwo, “Ao. Wan adél. Némaan Ban Jisas, méné mé yaa.”

21 Wuné kéni nyéga kavin du Jon wuné naana NémaanBan Jisasnyét waato. Dé déku akwi du taakwaké mawulélékte derét kutkalé yaké dé yo.

Wani wuné wakwebutik.

* 22:17: Re 21:6 * 22:19: Re 22:2 * 22:20: 1 Ko 16:22; Re 3:11

75Gotna Kudi

The New Testament in the Maprik dialect of the Ambulas LanguageNupela Testamen long tokples Maprik long Niugini

copyright © 1983 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Ambulas (Maprik) (Ambulas)Dialect: MaprikTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsThis translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2013-01-04PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 12 Jun 2019 from source files dated 11 Jun2019b436d84b-26dc-54d0-bff0-26a2d25c90de