jaarverslag sdhs 2013
DESCRIPTION
Jaarverslag van de Stichting Dienstverlening Huisartsenzorg Stedendriehoek (SDHS).TRANSCRIPT
Voorwoord raad Van ToezichTNet als voorafgaande jaren heeft de Raad van Toezicht (RvT) in 2013 het beleid van de SDHS, zoals dat door de
bestuurder samen met de HAP-directeuren wordt vormgegeven, beoordeeld en getoetst.
In verband met het verstrijken van zijn termijn hebben we per 1 januari 2013 afscheid genomen van de heer
J.W. Holthuis als RvT lid. De RvT is hem dankbaar voor zijn inzet. In verband met de aankomende structuurwijziging
is er geen opvolger gezocht.
De RvT heeft in 2013 zes keer vergaderd. Voor het eerst zijn dit gezamenlijke vergaderingen geweest met de Raad
van Commissarissen van Archiatros. Op de agenda stonden de gebruikelijke onderwerpen, zoals de begroting,
kwartaalrapportages, jaarrekening en het personeels- en kwaliteitsbeleid. Maar ook de toekomstige nieuwe
structuur (oprichting van Huisartsennetwerk Oost-Nederland) kwam prominent aan de orde. Er is uitgebreid
overleg geweest met de fiscus, notarissen, juridisch adviseurs, accountants en een organisatie-/adviesbureau om
een goed plan op tafel te leggen t.b.v. een nieuwe structuur.
In juli hebben er twee bijeenkomsten plaats gevonden waarbij vanuit de regio’s (huisarts-) bestuurders, directeuren,
de RvT en OR van de SDHS en de RvC van Archiatros aanwezig waren. Er werd door een notaris en accountant
uitleg gegeven over de oprichting van vier regionale huisartsenorganisaties en één krachtig bovenregionaal
netwerk (de HON). In het najaar bleek dat de regio Deventer (Salland) substantiële bezwaren heeft ten aanzien
van participatie in de HON.
Op 10 december heeft er een jaarlijks overleg plaatsgevonden tussen de RvT en de OR. Daar is uitgebreid
gesproken over de oprichting van de HON en de fusie tussen de SDHS en Archiatros.
Hier bleek ook de grote betrokkenheid van de OR bij, en zijn instemming met, het proces.
Voor de SDHS liggen in 2014 grote uitdagingen. De RvT zal deze op de voet volgen en daarin verantwoordelijkheid
nemen.
Guido Vosters,
voorzitter RvT SDHS
2
een woord Van de besTuurderVoor u ligt het dertiende jaarverslag van de Stichting Dienstverlening Huisartsenzorg Stedendriehoek (SDHS). En mogelijk het op één na laatste jaarverslag van de SDHS, omdat naar verwachting de organisatie van de Huisartsenzorg in de Stedendriehoek ingrijpend gaat veranderen per 2015.
In dit voorwoord wil ik in het kort ingaan op een aantal thema’s die kleur hebben gegeven aan 2013.
Allereerst de samenwerking in de keten van de spoedzorg en daarbij de samenwerking met het ziekenhuis. Afgelopen jaar is er gelukkig schot gekomen in de planning van de nieuwe spoedpost in de Oost-Achterhoek. De samenwerking met het SKB ziekenhuis in Winterswijk moet leiden tot de bouw van een spoedpost, waarin de Huisartsenpost en de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis intensief samenwerken met elkaar. Naar verwachting zal eind 2014 de nieuwe spoedpost worden opgeleverd en betrokken.In het kader van samenwerking tussen HAP en SEH is het ook interessant het initiatief in Deventer te vermelden. Intensieve samenwerking moet leiden tot het herzien van het proces dat patiënten met kleine traumatologie doorlopen. Gestreefd wordt naar het verbeteren van de kwaliteit, het verhogen van de service en het verlagen van de kosten.
Aandacht voor kwaliteit van zorg heeft op de Huisartsenpost in Zutphen geleid tot een wijziging van het beleid bij palliatieve zorg buiten kantooruren. Met name de overdracht van medische informatie en afspraken, die de eigen huisarts gemaakt heeft met patiënt en naasten, is verbeterd. Daarnaast hebben nascholingen plaats gevonden gericht op actuele inzichten en de specifieke situatie na kantooruren.
Een andere ontwikkeling betreft E-health. Vanuit de Huisartsenpost Apeldoorn is de medische app MINDD (Moet Ik Naar De Dokter) ontwikkeld, de eerste medische app in Nederland met een ce-keurmerk. MINDD heeft in 2013 zowel de juryprijs alsmede de publieksprijs voor de Health app award 2013 gewonnen. De app geeft patiënten antwoord op vragen over hun gezondheid. De app geeft aan of de app-gebruiker al dan niet met spoed naar de huisarts zou moeten, naar een Huisartsenpost of direct 112 moet bellen. Daarbij toont de app de gegevens van de dichtstbijzijnde Huisartsenpost en de eigen huisarts. De app zal in de toekomst worden uitgebreid met beeldschermzorg en een digitale agenda. Door ´live´ mee te kijken met een patiënt kan de telefonische triage worden ondersteund. Het meekijken kan een consult op de Huisartsenpost of een visite voorkomen. E-health zal naar mijn overtuiging een belangrijke plaats krijgen in de zorg. Het zal de service aan de patiënt vergroten. Bovendien kan het ondersteuning bieden in het zorgproces. De SDHS wil in de ontwikkeling van E-health een actieve rol spelen.
Tenslotte, de afgelopen tijd zijn belangrijke stappen gezet op weg naar krachtige Regionale Huisartsenorganisaties in de Stedendriehoek. In deze organisaties worden alle activiteiten op het gebied van huisartsenzorg overdag en buiten ´kantooruren´ ondersteund en gefaciliteerd. Naar verwachting zal medio 2014 de definitieve besluitvorming hierover plaatsvinden in de regio´s Apeldoorn, Deventer, Oost-Achterhoek en Zutphen. Een onderdeel van deze reorganisatie is het samenvoegen van de faciliterende Huisartsenorganisaties SDHS met Archiatros. Archiatros vervult vooral ondersteunende activiteiten aan huisartsenpraktijken en Zorggroepen. Met het bundelen van deze krachten wordt beoogd de dienstverlening te verbeteren en doelmatiger te organiseren.
U kunt dit jaarverslag ook vinden via www.sdhstedendriehoek.nl. Ik wens u veel leesplezier en nodig u van harte uit om uw reactie te delen met ons.
Lex Maussart,Bestuurder SDHS
3
salland
aPeldoorn
zuTPhen
oosT-achTerhoeK
saTellieTPosT borculo
saTellieTPosT raalTe
KanToorbeeKbergen
De SDHS verzorgt spoedeisende huisartsenzorg in de avond-, nacht en weekenduren vanuit vier
Huisartsenposten in de regio noordoost gelderland en Zuidwest overijssel. De Huisartsenposten zijn
gevestigd in Apeldoorn (regionale Huisartsenpost Apeldoorn), Zutphen (regionale Huisartsenpost
Zutphen), Winterswijk (Huisartsenpost oost-Achterhoek) en Deventer (centrale Huisartsenpost
Salland). De Huisartsenpost in Deventer beschikt in de weekenden over een spreekuurlocatie in raalte.
De Huisartsenposten oost- Achterhoek en Zutphen maken in de weekenden gezamenlijk gebruik van
een spreekuurlocatie in Borculo; vanuit Borculo rijdt er ook een visite-auto. De Huisartsenposten
worden ondersteund door het kantoor in Beekbergen op het gebied van personeel en organisatie
en fi nanciën.
salland PersoneelscijfersInstroom 2013 3Uitstroom 2013 4Totaal in dienst in 2013 34
Leeftijdsopbouw< 25 jaar 325-35 jaar 435-45 jaar 1245-55 jaar 10 > 55 jaar 5
Mannen 3Vrouwen 31
Meldingsfrequentie 1,03Verzuimpercentage 5,58%Verzuimpercentageexclusief langdurig zieken 1,26%
aPeldoorn PersoneelscijfersInstroom 2013 3Uitstroom 2013 2Totaal in dienst in 2013 35
Leeftijdsopbouw< 25 jaar 025-35 jaar 635-45 jaar 1645-55 jaar 11 > 55 jaar 2
Mannen 1Vrouwen 34
Meldingsfrequentie 0,75Verzuimpercentage 1,23%Verzuimpercentageexclusief langdurig zieken 0,73%
zuTPhen PersoneelscijfersInstroom 2013 3Uitstroom 2013 2Totaal in dienst in 2013 25
Leeftijdsopbouw< 25 jaar 025-35 jaar 535-45 jaar 1145-55 jaar 4 > 55 jaar 5
Mannen 0Vrouwen 25
Meldingsfrequentie 0,98Verzuimpercentage 2,57%Verzuimpercentageexclusief langdurig zieken 1,50%
KanToor beeKbergen PersoneelscijfersInstroom 2013 2Uitstroom 2013 2Totaal in dienst in 2013 8
Leeftijdsopbouw< 25 jaar 025-35 jaar 135-45 jaar 345-55 jaar 2 > 55 jaar 2
Mannen 3Vrouwen 5
Meldingsfrequentie 1,16Verzuimpercentage 1,24%Verzuimpercentageexclusief langdurig zieken 1,24%
oosT-achTerhoeK PersoneelscijfersInstroom 2013 4Uitstroom 2013 4Totaal in dienst in 2013 20
Leeftijdsopbouw< 25 jaar 225-35 jaar 435-45 jaar 545-55 jaar 8 > 55 jaar 1
Mannen 0Vrouwen 20
Meldingsfrequentie 0,93Verzuimpercentage 2,15%Verzuimpercentageexclusief langdurig zieken 1,15%
aPeldoorn KerngeTallenInwoners 198.203Aantal huisartsen 99Aantal consulten 24.910Aantal tel. consulten 25.171Aantal visites 4.883
salland KerngeTallenInwoners 187.133Aantal huisartsen 83Aantal consulten 26.043Aantal tel. consulten 22.247Aantal visites 3.435
oosT-achTerhoeK KerngeTallenInwoners 117.654Aantal huisartsen 48Aantal consulten 14.815 Aantal tel. consulten 10.572Aantal visites 3.116
zuTPhen KerngeTallenInwoners 114.554Aantal huisartsen 48Aantal consulten 14.384Aantal tel. consulten 9.855Aantal visites 3.172
Personeel & organisatie
4
de cijfers
Patiënten met afspraak op de huisartsenpostPatiënten die contact opnemen met de Huisartsenpost en die door een huisarts moeten worden gezien krijgen een consultafspraak op de Huisartsenpost.
Vestiging aantal consultenApeldoorn 24.910oost-Achterhoek 14.815Salland 26.043 Zutphen 14.384
Telefonisch consultveel vragen aan de Huisartsenpost kunnen telefonisch worden beantwoord. een dergelijk advies kan gegeven worden door een huisarts of een triagiste.
Vestiging aantal telefonische consultenApeldoorn 25.171oost-Achterhoek 10.572Salland 22.247 Zutphen 9.855
VisitesAls een patiënt om medische redenen niet naar de Huisartsenpost toe kan komen, dan bezoekt de huisarts de patiënt thuis.
Vestiging aantal visitesApeldoorn 4.883oost-Achterhoek 3.116 Salland 3.435 Zutphen 3.172
Patiënten zonder afspraak op de huisartsenpostHoewel patiënten altijd moeten bellen voor een afspraak komt het toch voor dat patiënten zonder afspraak op de Huisartsenpost verschijnen. Dit zijn de zogenaamde zelfverwijzers.
Vestiging aantal zelfverwijzersApeldoorn 4.703oost-Achterhoek 555Salland 3.306Zutphen 1.940
5
KlachTen, incidenTen en calamiTeiTen
haP salland 2013 2012 20111Aantal klachten 28 28 30
belangrijKsTe leerPunTen/VerbeTeracTies• TechnischeaanpassingenHapicom(Huisartsenpostinformatiesysteem) - overschrijding van de U2 termijn is beter zichtbaar - invoerscherm wordt aangepast zodat persoonsgegevens van buitenlandse
patiënten gemakkelijker ingevoerd kunnen worden en dus in Hapicom geregistreerd kunnen worden
• Triagistenweerbewustgemaaktvanvermeldenuitloopspreekuurindewachtkamer
• AfsprakengemaaktmetSEHenurologieoverherplaatsensuprapubischecatheter
haP zuTPhen 2013 2012 2011Aantal klachten 16 18 22
belangrijKsTe leerPunTen/VerbeTeracTies• Opnieuwaandachtvooratypischepresentatiesbijcardialeklachten• Overdrachtbijpalliatievesituatiesverbeteren;implementatie
elektronischeoverdracht;kennisbijhuisartsenoverpalliatievesedatievergroten
• Patiëntenmetveelpijndirectnaarbehandelkamerinplaatsvanwachtenin wachtkamer
Vestiging HAP Apeldoorn HAP Oost-Achterhoek HAP Salland HAP Zutphen
Aantal incidenten 26 7 21 30
Belangrijkste verbeteracties Aanscherping samenwerkingsafspraken met SEH en met ambulancemeldkamer
Meerdere ingangsklachten gebruiken door assistenten wanneer er meerdere klachten zijn
Benaming crisisteam gewijzigd in noodteam zodat benaming op de HAP overeenkomt met benaming van het team in het ziekenhuis
Actualisatie samenwerkingsafspraken crisisdienst
Persoonlijke feedback voor enkele van onze medewerkers
Juiste interpretatie van de antwoorden en vragen in het NTS
Aanschaf electrische ringzaagtang
Aandacht voor beleid tav kinderen met koorts
Gebruiken van de pijnscore om triage te verbeteren
Werkwijze voorschrijven (herhaal) medicatie vastgelegd
Kennis WGBO en BOPZ (zie scholing)
Betekenis U2 opnieuw onder de aandacht gebracht: zo spoedig mogelijk uiterlijk binnen een uur ipv binnen een uur
Vestiging HAP Apeldoorn HAP Oost-Achterhoek HAP Salland HAP Zutphen
Aantal calamiteiten 6 2 7 6
Belangrijkste verbeteracties Persoonlijke leerpunten voor betrokken huisartsen en triagisten
Aandacht voor juiste toepassing van de telefonische triage
Afspraken gemaakt over wat te doen bij niet verschijnen van patiënten
Actualiseren werkwijze overdracht geen vervoer ambulancedienst
Communicatie over procedures en werkafspraken tussen 1e en 2e lijn bijv. afspraken met SEH over de samenwerking en de communicatie bij wijzigingen
Het bespreken en oefenen van telefonische begeleiding bij reanimatie
Afspraken gemaakt met Dimence
Werkwijze herhaalcontacten actualiseren en opnieuw aandacht geven
Afspraak met neurologen over heldere transmurale werkafspraak LTH
Het verbeteren van de mogelijkheid om patiëntendossiers in de auto of onderweg te raadplegen
Aandacht gevraagd voor registratie van contacten met ketenpartners over patiënten
Belangvanvoorinformatie;inzage in dossier bij eigen huisarts;faciliterenvanelektronische overdracht
Scholing t.a.v. eva functie en puntjes op de i v.w.b. telefonische triage
Het doorvragen van een huisarts naar de hulpvraag van een assistente
Communicatie van leerpunten uit calamiteiten aan huisartsen en triagisten
haP aPeldoorn 2013 2012 2011Aantal klachten 30 20 31
belangrijKsTe leerPunT / VerbeTeracTie• Pijnprotocolextraonderaandachtvanmedewerkersgebracht• Persoonlijkeleerpuntenvoorbetrokkenhuisartsenentriagisten
haP oosT-achTerhoeK 2013 2012 2011Aantal klachten 14 8 8
belangrijKsTe leerPunTen/VerbeTeracTies• Verbeterenvanhetstellenvandejuisteurgentieenactiedoortrainingtriage
en technieken, niet laten leiden door eerder gestelde diagnoses, ieder contact objectief beoordelen.
• Overeenstemmingverkrijgentussenartsenpatiëntoverdevoorgesteldebehandeling, uitleggen waarom er voor een bepaald beleid wordt gekozen aan patiënt, professionele bejegening.
• Raadplegenvandeactuelemedicatielijstenallergieënalvorenserwordtgekozenvoor behandeling.
calamiTeiTen
KliK oP de linK hiernaasT
Voor heT KlachTen-
jaarVerslag Per haP
Alle Huisartsenposten van de SDHS handelen hun eigen klachten, incidenten en calamiteiten af.
KlAcHtenjAArverSlAg
HAP APelDoorn
KlAcHtenjAArverSlAg
HAP ooSt-AcHterHoeK
KlAcHtenjAArverSlAg
HAP SAllAnD
KlAcHtenjAArverSlAg
HAP ZutPHen
KlachTenNaast de afhandeling van klachten op de Huisartsenpost is het voor patiënten mogelijk een klacht in te dienen bij de Klachtencommissie Stedendriehoek.
incidenTen
6
oost-achterhoekde highlighTs
Patiënttevredenheidsonderzoek:
in het eerste kwartaal van 2013 heeft de huisartsenpost oost-achterhoek een patiënttevredenheidson-
derzoek laten uitvoeren. dit onderzoek is gedaan door iQ healthcare op basis van de CQ index. de CQ index
voor huisartsenposten is een gestandaardiseerde methodiek om klantervaringen in de zorg te meten.
de gegevens van de huisartsenpost oost-achterhoek zijn afgezet tegen de gegevens van 40 andere
huisartsenposten en huisartsendienstenstructuren.
er zijn 243 vragenlijsten gebruikt voor de analyse en de totstandkoming van het rapport. dit was
40,5% van het totale aantal vragenlijsten dat is verstuurd aan de patiënten die kort daarvoor zorg
hadden gevraagd bij de huisartsenpost. voor de huisartsenpost geeft het onderzoek een beter beeld
hoe patiënten de geboden zorg hebben ervaren.
de uitkomsten van het patiëntervaringsonderzoek verschillen weinig met de uitkomsten van andere
huisartsenposten in het land. de aandachtpunten zijn omgezet in bepaalde acties, zoals het wijzigen
van procedures. tevens worden opmerkingen gebruikt bij de voorbereidingen van de verhuizing van
de huisartsenpost naar het ziekenhuis in 2014, zoals ontwerp en inrichting van het pand.
sterke Punten uit het raPPort:
- Patiënten hadden uitstekende
ervaringen met de bejegening door de
assistente aan de telefoon: de assistente
was beleefd, nam de patiënt serieus en
luisterde aandachtig.
- het professioneel handelen van de
assistente werd eveneens zeer positief
ervaren.
- Positieve ervaring met de bejegening en
professioneel handelen van de huisarts.
aandaChtsPunten uit het raPPort:
- Beter informeren van patiënten over
wachttijd.
- negatieve ervaring met netheid en
hygiëne op de post.
- ontbreken van informatie van
de huisarts over mogelijke
bijwerkingen van medicatie of
informatie over verschillende
behandelingsmogelijkheden.
- Privacy aan de balie.
- het niet bekend zijn bij de patiënt dat
de gegevens van het contact op de
haP worden doorgegeven aan de eigen
huisarts.
FeedBaCk geven
al een langere tijd bestond de wens op de huisartsenpost om het medisch inhoudelijk
feedback geven te verbeteren. deze wens heeft middels het project ‘digitaal feedback
geven’ in 2013 vorm gekregen. het doel van het project was het kunnen geven van
feedback middels een structureel digitaal systeem aan een collega-huisarts. dit project
voorzag in de behoefte om te leren van ‘onverwachte’ of ‘belangrijke’ uitkomsten van
het medisch handelen. het geven van feedback op deze wijze geschiedt intercollegiaal
tussen huisartsen/behandelaars. Belangrijk in het geven van feedback is om dit te doen
op feitelijke informatie zonder waarde-oordeel. tevens is dit project een onderdeel van
het verbeteren van de kwaliteit van zorg.
sturen oP Prestatie indiCatoren
in 2013 is er op de huisartsenpost oost-achterhoek
een slag gemaakt in het continu meten
en sturen op prestatie-indicatoren. er is
een format ontworpen en extra personeel
ingezet om de continuïteit van het meten
van managementinformatie te borgen. dit
geeft de huisartsenpost oost- achterhoek
beter inzicht in hoe er gepresteerd wordt en
de mogelijkheid om tijdig te kunnen (bij)
sturen daar waar nodig.
7
zutphende highlighTs
kiek: kiJken in elkaars keuken!
gedurende 2013 hebben verschillende medisch specialisten en
huisartsen meegedaan aan een programma, waarbij ze in elkaars
keuken hebben gekeken: huisartsen hebben een bezoek gebracht
aan de afdeling radiologie of het lab en specialisten hebben met
huisartsen van de haP meegereden om huisbezoeken te doen of om te
zien hoe het toegaat bij de triage door de assistentes. de deelnemende
specialisten waren unaniem van mening dat het zeer zinvolle en leuke
bezoeken aan de haP zijn geweest.
enkele reacties:
· Door bij elkaar op bezoek te gaan krijg je begrip voor de
werkomstandigheden van je collega. Dit verbetert en vergemakkelijkt
de communicatie tussen huisarts en specialist v.v.
· Het is erg verhelderend te ervaren hoe een huisarts met alleen een
tensie, temperatuur en een bloedsuiker beslissingen moet nemen
of je iemand instuurt. En wat dit dan weer voor consequenties voor
thuis en vervoer met zich meebrengt. Zouden veel meer specialisten
moeten doen!
Palliatieve zorg tiJdens anw-uren
Belangrijk beleidsthema in 2013 was het
ontwikkelen, vastleggen en implementeren
van palliatief beleid tijdens anw. nog te
vaak werd de dienstdoende huisarts tijdens
anw geconfronteerd met onduidelijke of
onvolledige overdracht in palliatieve situaties.
er zijn nu duidelijke afspraken gemaakt:
zo wordt voor elke palliatieve patiënt door
de eigen huisarts een overdrachtsformulier
(elektronisch) ingevuld, waarop alle afspraken
staan, zoals het afgesproken beleid of de
bereikbaarheid van de eigen huisarts. wordt
er hulp gezocht tijdens de dienst, dan is voor
iedereen duidelijk wat de afspraken zijn.
het ontwikkelen en vastleggen van beleid
heeft plaatsgevonden in aansluiting op een
tweetal nascholingen waarbij aandacht
gegeven is aan de meest actuele inzichten
ten aanzien van palliatieve zorg en de
specifi eke situatie waarvan sprake is buiten
kantooruren. de randvoorwaarden voor het
bieden van palliatieve zorg tijdens anw, zoals
het beschikbaar hebben van een pomp, zijn
nu ook goed geregeld.
mediCatieveiligheid
in het verslagjaar is er een aantal projecten geweest rondom de medicatieveiligheid.
de werkwijzen ten aanzien van het uitvragen van actuele medicatie, het elektronisch
voorschrijven, het op juiste wijze overdragen van medicatiegegevens bij het insturen van
een patiënt en het beheer van medicatie zijn geactualiseerd. Bovendien zijn verschillende
metingen gedaan om te toetsen of de juiste wijze van registreren uitgevoerd wordt en
zijn metingen gedaan om te zien hoe vaak en waardoor voorschrijffouten bij medicatie
voorkomen. geconcludeerd mag worden dat haP zutphen gedurende dit jaar vorderingen
gemaakt heeft op dit terrein en het op juiste wijze uitvragen van actuele medicatie
inmiddels gemeengoed geworden is.
kindermishandeling en huiseliJk geweld
in 2013 is door medewerkers van de
haP zutphen 69 maal melding gemaakt
van een mogelijk zorgelijke situatie van
kindermishandeling of huiselijk geweld.
deze meldingen worden door een
werkgroep nader bekeken en onderzocht. de
aandachtsfunctionaris kindermishandeling
en huiselijk geweld stimuleert en ondersteunt
de eigen huisarts van de betrokken patiënt
om stappen te ondernemen om situaties
te verbeteren of soms om melding te
doen bij het amk (advies- en meldpunt
kindermishandeling). oplossingen voor acute
situaties worden uiteraard tijdens de diensten
al in gang gezet. in 2013 is voor de assistentes
dit thema erg gaan leven: een groot deel van
de meldingen komt bij hen vandaan.
in 2014 wordt dit programma voortgezet en uitgebreid met bezoeken aan
de dagpraktijken en polikliniek spreekuren.
8
sallandde highlighTs
samenwerking seh-haP
in mei 2013 hebben de vertegenwoordigers
van directie en medische staf dz enerzijds
en huisartsen en huisartsenpost anderzijds,
uitgesproken gezamenlijk verantwoordelijkheid
te willen nemen voor duurzame zorg.
de spoedzorg in de anw-uren is als onderwerp
gekozen om hier invulling aan te geven. een
werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers
van seh en haP, heeft ervoor gekozen om zich
in eerste instantie te richten op het herzien van
het proces dat kleine traumatologiepatiënten
(kt-patiënten) doorlopen tijdens openingstijden
van de haP. het gaat om zo’n 5000 patiënten
per jaar. op dit moment is het proces op de haP
volledig gescheiden van het proces op de seh.
onder andere op basis van patiënteninterviews
is één integraal proces ontworpen waarin
een centrale rol is weggelegd voor een
verpleegkundige van de seh die wordt
opgeleid om anamnese en onderzoek te
kunnen doen van kt-patiënten. ook kan deze
verpleegkundige geprotocolleerde zorg leveren
(incl. aanvraag diagnostiek en verwijzing
specialistische zorg). deze taken voert hij/zij
uit in plaats van de huisarts, maar wel onder
verantwoordelijkheid van de huisarts. indien
specialistische hulp nodig is, heeft de kt-vpk
tot taak het begeleiden van de patiënt cq.
coördineren van de zorg tijdens het proces op
seh. implementatie van dit traject is voorzien
in 2014.
overige ontwikkelingen
het weekendspreekuur in raalte is verhuisd naar een nieuwe locatie. Belangrijk voordeel van
deze nieuwe locatie voor patiënten is dat ook de apotheek hier gevestigd is. twee pilots zijn na
evaluatie omgezet in vast beleid. de mogelijkheid om labbepalingen aan te vragen blijkt daad-
werkelijk onnodig doorverwijzen naar de seh te voorkomen. deze voorziening blijft beschikbaar
op de huisartsenpost. uit de proef met de co-assistenten bleek dat zij snel inzetbaar zijn in de
functie van triagist en een waardevolle aanvulling op het team van de triagisten vormen. de
huisartsenpost gaat daarom verder met het inzetten van co-assistenten als junior-triagist.
de kwaliteitscommissie van de huisartsenpost is druk doende geweest met het opstellen en
aanpassen van verschillende werkafspraken/procedures. het betreft de volgende werkafspraken:
veilig incident melden, disfunctionerende huisarts, spreekuurplanning, proces visites (incl.
vervoersproblemen patiënt), zelfverwijzers (m.n. registratie urgenties), procedure calamiteiten,
voorschrijven medicatie, crisisopname verpleeghuis, crisisopname tactus en niet verschijnen
patiënten op spreekuur, werkafspraak samenwerking dimence (nog niet afgerond). tot slot zijn
naar aanleiding van het algemene onderzoek van de inspectie voor de gezondheidszorg enkele
verbeterpunten doorgevoerd, met name ten aanzien van de aanrijtijden van de u1 visites.
struCtuurverandering en samenwerking huisartsenorganisaties
in mei en juni hebben de hvdo, zorggroep deventer en de Chs gezamenlijk ronde tafelconferenties
georganiseerd voor de huisartsen in onze regio. doel was te komen tot een gezamenlijk
beleidsplan voor de huisartsenorganisaties in de regio deventer. tevens is op deze conferenties
gesproken over een mogelijke structuurverandering die twee elementen in zich had:
samenbrengen van de drie regionale deventer huisartsenorganisaties hvdo, zorggroep deventer
en Chs in één huisartsenorganisatie onder één Coöperatie huisartsen deventer. vervolgens
onderbrengen van deze nieuwe regionale huisartsenorganisatie in een nieuwe bovenregionale
huisartsenorganisatie op stedendriehoekniveau, die gevormd wordt door samenvoeging van
sdhs, archiatros en vergelijkbare regionale huisartsenorganisaties van apeldoorn, zutphen en
winterswijk. de huisartsen onderschreven stap 1. de voorbereidingen voor deze gezamenlijke
organisatie zijn reeds in gang gezet. eind 2014 moet dit proces afgerond zijn. voor stap 2 vond
men het nog te vroeg. vooralsnog is dus gekozen voor samenwerking met de bovenregionale
organisatie in plaats van er onderdeel van te worden.
voorbereidingen lsP
sinds het bestaan van de huisartsenpost salland
is digitale inzage in de patiëntendossiers bij de
eigen huisarts van het merendeel van de patiënten
mogelijk via een regionale infrastructuur. slechts
1 praktijk is niet digitaal gekoppeld. met de komst
van het landelijk schakelpunt (lsP), de landelijke
infrastructuur om gegevens uit te wisselen, is
het voortbestaan van de regionale infrastructuur
onzeker geworden. omdat inzage in het dossier
door patiënten en huisartsen wordt gezien als een
belangrijke voorwaarde voor goede zorg, onder-
steunen de huisartsenvereniging en de huisartsen-
post de praktijken op allerlei manieren bij het
aansluiten op het lsP en de daarbij behorende
procedures en werkzaamheden.
9
apeldoornde highlighTs
beste medische app 2013in april 2013 is de app ‘moet ik naar de dokter?’ zowel door de jury als door het publiek
uitgeroepen tot beste medische app 2013. “een resultaat waar we bijzonder trots op zijn en
dat ons veel publiciteit heeft opgeleverd in 2013”, aldus gert-Jo van doornik, directeur van
de regionale huisartsenpost apeldoorn en bedenker van de app.
Validatieonderzoek door het nederlands huisartsen genootschap (nhg)in 2013 is er een samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen ‘moet ik naar de dokter?’
en het nhg waarin is geregeld dat inhoudelijke wijzigingen in de app altijd in samenspraak
gebeuren met het nhg. “dit is een goede ontwikkeling dat zorgt voor draagvlak bij de
beroepsgroep huisartsen”, vertelt gert-Jo van doornik.
tevens heeft het nhg de opdracht gegeven aan iQ healthcare, een onderzoeksafdeling van
het radboudumc te nijmegen, om te onderzoeken of de inhoud van de app veilig is. ‘moet
ik naar de dokter?’ heeft deze uitgebreide eerste test op veiligheid goed doorstaan. Bij het
onderzoek werden alle ingangsklachten getest door ervaren huisartsen en triagisten van
de huisartsenpost. in slechts 1,4% van de 141 onderzochte situaties werd een zelfzorgadvies
gegeven, terwijl het beter was geweest om contact met de huisarts op te nemen. daarnaast
blijkt dat de app niet leidt tot overconsumptie van de zorg. “met deze uitkomst hebben
we gelijk besloten om de app gratis aan te bieden, zodat er geen enkele drempel voor de
patiënt is om de app te downloaden en te gaan gebruiken”, aldus gert-Jo van doornik.
Vervolgonderzoek naar het gebruik en evaluatie van de app in de praktijkeind 2013 is begonnen om een onderzoek in te richten naar het gebruik en evaluatie van
de app in de praktijk. dit onderzoek gaat uitgevoerd worden door het Juliuscentrum umCu
in samenwerking met het nhg en zal medio 2014 van start gaan. om dit onderzoek uit te
voeren is volume nodig in aantal downloads en gebruik van de app. de gebruiker wordt
betrokken bij het onderzoek. aan de gebruiker wordt gevraagd of de gebruiker het advies
dat de app geeft op gaat volgen en een triagist gaat bij een onderzoeksgroep van ca. 300
gebruikers binnen 15 minuten - nadat de app is gebruikt - telefonisch de triage opnieuw
doen. de triagist is niet op de hoogte van het advies dat de app heeft gegeven. dit met het
doel om te kijken of de ingangsklacht, urgentie en advies door de triagist gelijk is aan het
advies van de app. tevens zal uit de uitkomst van het onderzoek moeten blijken of het
gebruik van de app leidt tot een reductie van zorgkosten en een toename van de kwaliteit
van zorg.
Partner gezochthet beheren en verder ontwikkelen van de app kost tijd en geld en daarom is in de tweede
helft van 2013 gestart met het zoeken naar een partner die fi nanciële ondersteuning kan
en wil bieden. zorgverzekeraars zijn erg enthousiast over de app en de potentie van de
app om op digitale wijze de instroom van patiënten in het zorgproces zo effi ciënt mogelijk
te laten plaatsvinden onder het motto “de juiste zorg door de juiste zorgverlener op het
juiste moment”. in samenwerking met achmea, vgz en menzis is eind 2013 het traject in
gang gezet om een aanvraag in te dienen bij het innovatiefonds zorgverzekeraars. recent
hebben de bedenkers en makers van de app vernomen dat er geen fi nanciering mogelijk is
vanuit het innovatiefonds en zullen de gesprekken met de zorgverzekeraars weer opgepakt
worden over alternatieve fi nancieringsmogelijkheden.
stichting minddBij de start van de ontwikkeling van de app is gekozen voor de rechtsvorm van een
Besloten vennootschap om snel en makkelijk in een tripartiete samenwerking te kunnen
starten: regionale huisartsenpost apeldoorn, archiatros en van Campen Consulting. de
vennootschap heeft echter geen winstoogmerk en de rechtsvorm is destijds puur gekozen
voor de snelheid. moet ik naar de dokter B.v. (mindd Bv) blijft bestaan om het intellectueel
eigendom van de app onder te brengen. daarnaast wordt stichting mindd opgericht om
het gebruikersrecht van de app ‘moet ik naar de dokter?’ uit te voeren. de stichting wordt
ingericht met een raad van toezicht waarin de volgende partijen zitting zullen nemen:
• Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) (in principe akkoord);
• De Nederlandse Patiënten & Consumenten Federatie (NPCF) (akkoord);
• De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) (akkoord);
• InEen (de nieuwe organisatie per 1-1-2014 die is samengesteld uit de Vereniging
huisartsenposten nederland (vhn), landelijke organisatie voor ketenzorg (lok) en
landelijke vereniging georganiseerde eerste lijn (lvg) (akkoord).
daarnaast is voor de vijfde zetel een advocaat benaderd met expertise in europees en
nederlands recht ten aanzien van medische app’s.
de nabije toekomstnaast de app ‘moet ik naar de dokter?’ zijn er nog twee e-health producten in ontwikkeling.
de digitale agenda wordt na de zomer 2014 verwacht. de app ‘mag ik meekijken?’
(beeldschermzorg) is sinds april 2014 gratis beschikbaar voor de patiënt.
met de digitale agenda kan de patiënt of de triagist van de huisartsenpost
in de agenda van de huisarts - op daarvoor aangegeven tijdstippen
- zelf een afspraak plannen indien er sprake is van urgentiecode u4
(uitgestelde zorg). door de app ‘moet ik naar de dokter?’ voor de digitale
agenda te plaatsen, houdt de huisarts de regie over de eigen agenda
indien de patiënt zelf een afspraak in wil plannen.
het doel van beeldschermzorg is om de telefonische triage te ondersteunen
en onnodige consulten te voorkomen doordat de zorgverlener gelijk kan
meekijken met de patiënt. het werkt heel eenvoudig. de zorgverlener
krijgt een inlogcode voor www.magikmeekijken.nl en kan met 1 klik een
unieke code genereren waarmee de patiënt via de app of website kan
inloggen om het beeldschermcontact te realiseren in een digitaal beveiligde omgeving.
iedereen heeft zichzelf wel eens de vraag gesteld ‘moet ik naar de dokter?’. in zo’n geval wordt de huisarts of huisart-
senpost gebeld om gerustgesteld te worden of om een advies te krijgen. met de app ‘moet ik naar de dokter?’ wordt
een zelftriage instrument aan de patiënt aangeboden waarmee hij zelf kan beoordelen óf en zo ja, wanneer hij de
huisarts moet raadplegen. in het jaarverslag 2012 is te lezen hoe ‘moet ik naar de dokter?’ tot stand is gekomen. in
dit jaarverslag wordt ingegaan op waar ‘moet ik naar de dokter?’ nu staat.
GRATISATIS
hoe werKT de aPP?• Download de app• vul eenmalig leeftijd, geslacht en gegevens eigen huisarts in• Kies een klacht• Beantwoord vervolgens de vragen met ja of nee• vervolgens verschijnt een advies over de vervolgactie, dat kan zijn: • afwachten • wachten tot de volgende dag • neem contact op met huisarts. • overdag? Met één klik kan doorverbonden worden met de
eigen huisarts • na werktijden? De app weet door het gpS-systeem waar de
patiënt zich bevindt en hoe laat het is. De patiënt wordt doorverwezen naar de dichtstbijzijnde Huisartsenpost
10
Prestatie-indicatoren
streefnorm apeldoorn deventer zutphen oost-achterhoek
gemiddelde wachttijd aan de telefoon 137 sec 107 sec 102 sec 68 sec
% binnen 2 minuten beantwoord 75% 68% 67% 76% 81%
% binnen 10 minuten 98% 98% 98% 98% 99%
gemiddelde wachttijd spoedlijn 8 sec 7 sec 11 sec 10 sec
% spoedtelefoontjes binnen 30 secondenpersoon aan de lijn 98% 98% 100% 98% 99%
auTorisaTieTijd Streefnorm: De zelfstandig door de triage-assistent afgehandelde contacten worden zo snel mogelijk, liefst binnen 1 uur door de huisarts gefiatteerd.
wachTTijden aan de Telefoon
apeldoorn deventer zutphen oost-achterhoekPercentage zelfzorgadviezen binnen een uur geautoriseerd 95% 95% 90% 85%
reacTieTijden:Streefnorm: Bij U0 en U1 zorgvragen (levensbedreigende spoed) waarbij een huisarts wordt ingezet is de huisarts gemiddeld per jaar in 90% van de gevallen binnen 20 minuten bij de patiënt aanwezig en in 98% van de gevallen binnen 30 minuten.Streefnorm: Bij U2 zorgvragen (spoed) waarvoor een visite door een huisarts wordt afgesproken is de huisarts gemiddeld per jaar in 90% van de gevallen binnen 1 uur bij de patiënt aanwezig en in 98% van de gevallen binnen 2 uur.
fysieKe bereiKbaarheid: Meer dan 90% van de inwoners van het werkgebied van de Huisartsenposten van de SDHS kan binnen 30 minuten per auto de Huisartsenpost bereiken.
apeldoorn deventer zutphen oost-achterhoekmeetperiode: 4 maanden hele jaar 3 maanden 3 maanden
% U1 visites binnen 20 minuten aanwezig: 75% 88% 91% 86%
% U1 visites binnen een half uur aanwezig : 86% 94% 100% 95%
% U2 visites binnen een uur aanwezig: 79% niet aan 89% 95% te leveren over 2013
11
naast de onderwerpen die per oc op de Huisartsenpost zijn behandeld in 2013 zijn er een aantal onderwerpen
SDHS-breed behandeld samen met de bestuurder van de SDHS.
De volgenDe onDerwerpen StonDen in 2013 op De agenDa van De or:
1. Door de fusie van de SDHS met archiatros Medisch personeel wordt de or van de SDHS uitgebreid van vijf naar zeven leden. twee
vertegenwoordigers namens de medewerkers die worden uitgeleend treden toe tot de or
2. Herregistratie triage-diploma
3. jaarrekening SDHS 2012 en de begroting 2014
4. BIg-registratie verpleegkundige/accreditatie triagist (Kabiz)
5. arbobeleid, oa pMo (preventief medisch onderzoek)
6. Structuurwijziging SDHS/visie organisatie huisartsenzorg
7. Strategiemiddag medezeggenschap or/oc SDHS ivm structuur aanpassing SDHS
huisarTsenPosT aPeldoorn:
1. Kwaliteit van waarneem-huisartsen
2. Functie van de regiearts
3. evaluatie 360 graden feedback module
4. evA (eerst verantwoordelijke assistent) taken evaluatie
5. nazorg voor het team bij calamiteiten
6. Werkdruk t.a.v. piekuren telefoon en bij consulten
huisarTsenPosT zuTPhen:
1. Adviesaanvraag i.z. 0-urencontractanten.
2. Balie-assistente/evA
3. opstellen randvoorwaarden veiligheid rondom de balie
4. Samenwerking SeH-verpleegkundigen en triagistes HAP
5. Implementatie ntS
6. Achterwacht
7. Scholingsplan en begroting 2014
10. Spreekuurplanning
11. Inwerkprotocol nieuwe collega’s doktersassistent
14. taken en functieprofiel preventiemedewerker
huisarTsenPosT oosT-achTerhoeK:
1. Managementrapportage 2012
2. Structuurverandering SDHS
3. Scholing oc/or-leden
4. Satellietpost Borculo
5. Samenwerking HAP-SeH
6. rI&e
7. jaarrekening-begroting
8. Aanpassen diensttijden zaterdag
9. Scholingsplan assistentes 2014
10. AnW-toeslag over opgenomen vakantie-uren
huisarTsenPosT salland:
1. evaluatie proef achterwacht in groepjes
2. onderzoek naar de mogelijkheid van een zg. stempelrooster
(een 6 wekelijks herhalend rooster).
3. Beleid t.a.v. zg. passantenbrieven (verplicht gesteld door de
inspectie)
4. taakverschuiving chauffeur naar werkzaamheden triagist
5. Samenwerking HAP-SeH
6. gezamenlijke scholing SeH-HAP
7. rapportage IgZ en actieplan
8. Begroting 2014
9. jaarrrekening 2012
10. Managementrapportages
jaarVerslag ondernemingsraad
De volgenDe onDerwerpen StonDen in 2013 op De agenDa van De HUiSartSenpoSten:
12
Triagisten:reanimatie en aed trainingkindermishandeling en huiselijk geweldintervisieacute neurologiediabetesmedische handelingen
huisartsen:acute zorgCrisiscommunicatie (voor leden van het crisisteam)Prisma-training (voor huisartsen in de calamiteitencommissie)
aios:zie huisartsen
Triagisten:reanimatie / AeD instructieABcD denken en handelen bewustzijnsstoornissenPuntjes op de i (triage)training eerst verantwoordelijke AssistenteAuditbespreking Medische handelingen
huisartsen:regie-artsentrainingHAroP-training
aios:Introductiecursus
oost-achterhoek
apeldoorn
deskundigheid medewerkers
zutphen
salland
Triagisten:ntSIntervisie-groepenpriSMa-training (voor leden calamiteitencommissie)verslavingszorgWondzorgpsychiatriereanimatieKindermishandeling
huisartsen:Dokter kom snelPalliatieve zorg (in AnW)reanimatieWgBo en BoPZ
aios:Zie huisartsenIntroductiecursus
Triagisten:psychiatriePuntjes op de i (triage)reanimatieABcDeIntervisie
huisartsen (haas-cursus):PijnprotocolAcute problemen KnoABcDreanimatie / AeD instructie
aios:Introductiecursus
behandelde onderwerPen in 2013
13
Toelichting op de balansDe vorderingen zijn in 2013 toegenomen door de overgenomen activiteiten van Archiatros Medisch Personeel. Daardoor is het openstaande debiteurensaldo ultimo 2013 hoger ten opzichte van 2012.
Door de overgenomen activiteiten van Archiatros Medisch personeel is er ultimo 2013 sprake van een Algemene Reserve € 789.000. Deze bestaat enerzijds uit een beginsaldo van € 636.000 en anderzijds uit een toevoeging van het resultaat 2013 van € 153.000.
De realisatie van de hogere opbrengsten in 2013 ten opzichte van 2012 heeft het mogelijk gemaakt de reserve aanvaardbare kosten (RAK) in 2013 met € 24.000 te laten toenemen. De RAK is voor de Huisartsenposten Salland, Zutphen en Oost-Achterhoek volledig opgebouwd conform het maximum van 10% van de gerealiseerde opbrengsten. De RAK voor Huisartsenpost Apeldoorn bedraagt 9,1%.
Het bedrag van € 497.000 aan te verrekenen in tarieven is een schuld aan de zorgverzekeraars. Van dit bedrag dient € 253.000 verrekend te worden middels een afslag op het tarief in 2014 en € 244.000 in 2015.
31-12-2013 31-12-2013 31-12-2012 31-12-2012 acTiVa
Vaste activa Materiële vaste activa 542.512 588.331 542.512 588.331Vlottende activa Voorraden 27.628 27.628 Vorderingen 977.129 413.960 Overlopende activa 1.138.975 1.248.069 Liquide middelen 2.968.361 2.320.218 5.112.093 4.009.875
ToTaal acTiVa 5.654.605 4.598.206
PassiVa
Eigen vermogen Algemene reserve 635.555 - Resultaat lopend boekjaar 153.217 - 788.772
Reserve aanvaardbare kosten 1.080.653 1.057.144 Voorzieningen 603.550 344.084Te verrekenen in tarieven 497.216 896.745Kortlopende schulden Kortlopende schulden 1.099.418 781.907 Overlopende passiva 1.584.996 1.518.326 2.684.414 2.300.233
ToTaal PassiVa 5.654.605 4.598.206
in hele euro’s na voorstel resultaatbestemmingbalans per 31 december
14
Toelichting op de resultatenrekeningBedrijfsopbrengstenDe bedrijfsopbrengsten zijn in 2013 hoger dan 2012 door de hogere overige opbrengsten als gevolg van overgenomen activiteiten van Archiatros Medisch Personeel. De bedrijfsopbrengsten uit verrichtingen zijn in 2013 lager dan begroot, behalve bij Huisartsenpost Zutphen waar de gerealiseerde opbrengsten uit verrichtingen hoger zijn dan begroot.Alleen de Huisartsenpost Apeldoorn had een hogere gerealiseerde opbrengst uit verrichtingen dan in 2012. Bij Huisartsenpost Apeldoorn is de opbrengst uit telefonische consulten 6,21% hoger en bij Huisartsenpost Zutphen en Oost-Achterhoek is het aantal visites respectievelijk 5,1% en 1,6% hoger dan 2012.
BedrijfslastenVan alle posten zijn de begrote kosten hoger dan de gerealiseerde kosten. De stijging van de personeelskosten in 2013 ten opzichte van 2012 is veroorzaakt door een stijging van het aantal personeelsleden als gevolg van de overname van de activiteiten van Archiatros Medisch Personeel.De honorariumkosten huisartsen zijn lager dan begroot doordat er minder diensten zijn ingezet dan begroot. De daling van de honorariumkosten ten opzichte van 2012 is het gevolg van de daling van het uurtarief van € 67,41 in 2012 naar € 66,60 in 2013.Zoals al in de toelichting op de balans vermeld, mag de SDHS uit het resultaat € 24.000 toevoegen aan de RAK en € 153.000 aan de Algemene Reserve. Uit het overschot moet € 234.000 terugbetaald worden aan de zorgverzekeraars middels een afslag op het tarief van verrichtingen van de Huisartsenposten in 2015.
jaar 2013 jaar 2013 begroting 2013 begroting 2013 jaar 2012 jaar 2012 Bedrijfsopbrengsten Gedeclareerde opbrengst verrichtingen 10.300.966 10.490.325 10.294.736 Gedeclareerde opbrengst toeslag/aftrek nacalculatie oude jaren 634.329 643.882 243.674 Overige opbrengsten 4.082.033 3.443.623 282.166 Gemiste opbrengsten/oninbaar 41.000- 32.500- 36.950- Som der bedrijfsopbrengsten 14.976.328 14.545.330 10.783.626
Bedrijfslasten Personeelskosten 7.280.564 7.343.194 3.755.223 Honorariumkosten huisartsen 4.193.487 4.249.595 4.222.797 Afschrijvingskosten 106.929 107.405 92.379 Overige bedrijfskosten 2.999.904 2.853.671 2.487.012
Som der bedrijfslasten 14.580.884 14.553.865 10.557.411
Financiële baten en lasten 16.082 8.740 23.495
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 411.526 205 249.710
Buitengewone baten - - - Buitengewone lasten - - -
Buitengewoon resultaat - - -
Exploitatiesaldo (voor verrekening) 411.526 205 249.710
Te verrekenen in tarieven 234.800- - 250.240-
Exploitatiesaldo (na verrekening) 176.726 205 530-
BESTEMMING EXPLOITATIESALDO Mutaties Reserve Aanvaardbare kosten 23.509 - 530-Mutaties Algemene Reserves 153.217 - -
Bestemming exploitatiesaldo (na verrekening) 176.726 - 530-
2013 - in hele euro’sresultatenrekening
15
regionale Huisartsenpost Zutphen
Den elterweg 79
7207 Ae Zutphen
0900 - 200 9000
www.huisartsenpostzutphen.nl
centrale Huisartsenpost Salland
nico Bolkesteinlaan 75
7416 Se Deventer
0570 - 501 777
www.huisartsenpostsalland.nl
Huisartsenpost oost-Achterhoek
Beatrixpark 8d
7101 Bn Winterswijk
0900 - 500 9000
www.huisartsenpostoostachterhoek.nl
Stichting
Stedendriehoek
Dienstverlening Huisartsenzorg
Dit jaarverslag is een uitgave van de Stichting
Dienstverlening Huisartsenzorg Stedendriehoek (SDHS).
lage Bergweg 10 - 7361 gt Beekbergen
tel: 055 - 505 86 10
email: [email protected]
redactie: Jessica Schenau en aimée van Basten Batenburg
tekst: SDHS
Fotografi e: Moniek aansorgh | www.photomo.nl
Concept en vormgeving: Kirsten rothman | www.krachtcc.nl
regionale Huisartsenpost Apeldoorn
Albert Schweitzerlaan 31
7334 DZ Apeldoorn
0900 - 600 9000
www.huisartsenpostapeldoorn.nl