Manufacturing Processes

Obrabotka so izvlekuvawe

Obrabotlivost na materijalite so izvlekuvaweObrabotlivosta na ~elnite limovi za izvlekuvawe se definira kako sposobnost na materijalot da se deformira vo dovolna koli~ina i na odreden na~in. Obrabotlivosta direktno zavisi od hemiskiot sostav, strukturta, kvalitetot na povr{inata, geometrijata na rabotniot predmet, sredstvoto i na~inot na podma~kuvawe. Za da eden ~eli~en lim poseduva dobra obrabotlivost so izvlekuvawe, potrebno e so postapkata na negovoto dobivawe da se osigura deka }e ima: - ednakov hemiski sostav po celiot volumen - {to pomala nehomogenost od prisustvo na gasoviti elementi - {to pomalku nemetalni vklu~oci, potoa - Cementitot da e vo top~est oblik i ramnomerno da e rasporeden vo masata na feritot - povr{inata da bide is~istena od oksidi(dekapirani) Ispituvawe na obrabotlivosta se vr{i so pomo{ na t.n. metod na Eriksen So nego se vr{at ispituvawa na limovi so debelina od 0,2 - 2 mm.

Izvlekuvawe cilindri~ni deloviIzvlekuva~patrica Pritisna plo~a

Izvlekuva~patrica Sila na pridr`uvawe Pridr`uva~

Pridr`uva~ Par~e Simnuva~ na gotoviot del

Par~e

Matrica prsten za izvlekuvawe(a)

[ ematski prikaz na proces na izvlekuvawe. Na slikata e prika`ana postapkata, odnosno prviot ~ekor vo osnovniot proces na dobivawe na aluminiumska limenka za pijaloci. Prsteno za simnuvawe se koristi za otsranuvawe na gtviot izvle~en del od patricata. (b) prika`ani se promenlivite golemini vo procesot na izvlekuvawe na cilindri~ni delovi. Edinstvena zavisna golemina e silata na izvlekuvawe, a site ostanati golemini se nezavisni veli~ini, vklu~uvaj] i ja i silata na pridr`uvawe vo procesot na izvlekuvawe.

-Alatot za izvlekuvawe e sostaven od mal broj rabotni elementi so relativno ednostaven konstruktiven oblik. Poradi toa i celata konstrukcija na alatot e ednostavna. Osnovni rabotni elementi na alatot se: matrica, izvlekuva~ i pridr`uva~. Konstrukcijata na alatot bitno zavisi od karakteristikite na presata na koja } se vr{i izvlekuvaweto e (univerzalna, so dvojno ili so trojno dejstvo).

Alatot se sostoi od matrica za izvlekuvawe 1 koja istovremeno e i osnovna plo~a, pridr`uva~ 2 koj so zavrtkite 4 e spoen za gornata plo~a 8. Na zavrtkite se namesteni pru`inite 5, a izvlekuva~ot 3 e pricvrsten za gornata plo~a 8 so zavrtki. Preku rakavecot 6 alatot se pricvrstuva za pristisnuva~ot na presata, a osnovnata plo~a 1 se pricvrstuva za masata na presata. Ovoj alat e od otvoren tip i izvle~eniot del propa|a niz alatot.

Izvlekuvaweto pretstavuva takov proces na obrabotka na limovite so plasti~na deformacija, pri koj pojdovniot materijal vo oblik na ramna plo~a, so provlekuvawe niz edna ili pove} matrici, se pretvora vo telo so prostorna e konfiguracija. Prvata operacija na izvlekuvawe pojdovniot materijal, vo oblik na ramna plo~a, se deformira vo oblik na {uplivo telo, a vo vtorata i natamo{nite operacii se smaluvaat napre~nite dimenzii i se izmenuva formata na prethodno dobieniot polufabrikat. Pri prvata operacija sektorot na deformacijata postojano se namaluva, {to doveduva do postojana promena na naponite, dodeka pri natamo{nite izvlekuvawa se formira stacionarna zona so nezna~itelni promeni na napregawata.

Tipovi na izvlekuvaweIzvlekuvawe na rotacioni cilindri~ni delovipred izvlekuvawe

Dlaboko izvlekuvawe

Metalno pojdovno par~e-rondela

Izvlekuvawe cilindri~ni sadovi vo natamo{ni operaciiSo ogled na ograni~uva~kite faktori pri izvlekuvawe vo prvata operacija neophodna e primena na posledovatelni izvlekuvawa

Ovde e karakteristi~no toa {to na sadot mu se namaluva pre~nikot, na smetka na visinata koja se zgolemuva PostOi golema razlika me|u prvoto i ostanatite izvlekuvawa. Razlikata e vo toa {to vo prvata operacija se primenuva ramna plo~a, a vo natamo{nite operacii ve}e formiran sad, {to doveduva vo primena na razli~en alat. Isto taka vo prvata operacija zonata na deformacija e nestacionarna, a vo drugite operacii se formira stacionarna zona na deformacii

Izvlekuvawe na ~etvrtasti delovi

Aluminiumska limenka za pijaloci od dva dela

Aluminumska dvodelna limenka za pijaloci Izvor ( Source: Courtesy of J. E. Wang, Texas A&M Univerity.)

proces

Ilustracija na proces

Rezultat od procesot

1

Postapki za dobivawe na aluminiumska limenka za pijaloci

21. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Prosekuvawe Izvlekuvawe vo prva operacija Izvlekuvawe vo vtora operacija Izvlekuvawe so isten~uvawe na zidovite Formirawe na dnoto Formirawe na vratot- stesnuvawe svitkuvawe

3

4

5

6

7

Primeri na delovi dobieni so proces na izvlekuvawe

ALAT ZA IZVLEKUVAWE VO OTVORENA i ZATVORENA POLO@BA

Primer za izrabotka na del so izvlekuvawe

CASE STUDY : One or two tools ? (eden ili dva alati?)

MATERIAL: St 14 Hardening Law: f = 526 0,22 Yield Stress: Rp = 190 N/mm2 Coef. of anisotropy: r0 = 1,28 r45 = 0,94 r90 = 1,56 Thickness: s = 1,5 mm Coef. of Friction: = 0,15 (punch) / 0,15 (die, holder) Punch stroke = 132 mm

Izvlkuvawe na avtomobilski delovi

Vo slu~ai koga dva simetri~ni identi~ni delovi treba da se dobijat, se prepora~uva toa da se pravi so simultano proizvodstvo na dvata dela vo eden alat i da se odvojat, odnosno prese~at eden vo odnos na drug vo finalata operacija.

Za delot prika`an na slikata, brojot na operacii na izvlekuvawe i optimalnata golemina na pojdovnoto par~e e prethodno opredelena. Izvr{eni se dve operacii na izvlekuvawe i toa vo prva do visina na izvlekuvawe od 103 mm i vtorata so visina na izvlekuvawe od 40 mm

Primer: vo tekot na analizite, dojdeno e do zaklu~ok delot prika`an na slikata da bide izvle~en vo dve operacii . Materijalot e 1,5 mm St 1403 steel,a operaciite na izvlekuvawe se izvr{eni vo progresivna matrica.

Izvor: Conferencija: ICIT 2001, THE USE OF NUMERICAL SIMULATIONS IN TOOL MANUFACTURING COMPANIES PRODUCING THE TOOLS FOR SHEET METAL PARTS - THE STUDY OF INDUSTRIAL EXAMPLES G. Gantar1 , A. Stepinik2 , K. Kuzman1,3

Primer:

OPREDELUVAWE NA BROJOT NA OPERACII PRI IZVLEKUVAWE

Zavisno od odnosot na visinata i pre~nikot na gotoviot del kako i od debelinata na materijalot, izvlekuvaweto mo`e da bide izvedeno vo edna ili nekolku operacii. So ogled na toa {to za sekoja operacija e potreben alat, brojot na operaciite treba da se svede na najmala mo`na merka. Kako kriterium za odreduvawe brojot na operaciite slu`i stepenot na deformacijata, koj se odreduva od uslovot najgolemite napregawa {to se javuvaat pri izvlekuvaweto da ne ja nadminat granicata na jakosta na materijalot.

Opredeluvawe na brojot na operaciite pri izvlekuvawetoVo zavisnost od visinata i pre~nikot na gotoviot del, kako i od debelinata na materijalot izvlekuvaweto mo`e da bide izvedeno vo edna ili vo pove}e operacii. So ogled na faktot deka za sekoja operacija e potrebn poseben alat, brojot na operaciite treb da se svede na minimum. Kako kriterium za odrreduvawe na brojot na operaciite slu`i stepenot na deformacijakoj zavisi od uslovot da najgolemite napregawa {to se javuvaat pri izvlekuvaweto da ne ja nadminat granicata na jakosta na materijalot. Stepeni na deformacija: - za prvata operacija

1 =

- za n ta operacija

D0 d1 d = 1 1 D0 D0

dn n = 1 d n 1

pre~nik na pojdovniot materijal D0 pre~nik na delot po prvata operacija dpre~nik na delot po poslednata operacija1

dn

Opredeluvawe na brojot na operaciite pri izvlekuvawetoStepen na izvlekuvaweto:

d1 d m1 = mn = n D0 d n 11 =1 D0 = m1 d1

n = 1+

log d n log(m1 D0 ) log m2

Postapka na izvlekuvawe na dva dela istovremeno