internet_social_networking_and_youth_in_burma

14

Upload: burma-democratic-concern-bdc

Post on 26-Dec-2014

227 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma
Page 2: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

အမာစာ

ကေနာ ဒစာတမးေလးက ယခလ ထတေ၀ရန အတြက

ေရးသားျခငး မဟတပါ။ ျပညပ အဖြ႕အစညးတစခ

အတြက သတငးအခကမား စစညးတငျပၿပး ေရးသား

ထားျခငးသာ ျဖစပါသည။

ယခ ထအဖြ႔အစညးမလညး ထတေ၀ၿပး ျဖစသျဖင

ယခလ အးဘတေလး အျဖစ ျပနလည ထတေ၀ပါသည။

ေရးသားထားေသာ အခနမာ ေရြးေကာကပြ

မတငခငကာလ အထသာ ပါ၀ငၿပး ေနာကပငး

သတငးအခကအလကမား မပါ၀ငေပ။

ထြနးထြနးေအာင

Page 3: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ျမနမာအငတာနက၊ ျမနမာလငယမားႏင

လမႈကြနယက၀ဘဆဒမား

လထေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကယတငက

လာမည စစအစး၏ ေ႐ြးေကာကပြအၿပး ၆ ရက အၾကာ

ေနအမအကယခပက လႊတေျမာကတာႏင မးဆကသစ

လငယေတြန႔ တက႐ကဆကသြယလ႔ ရေအာင လမႈေရး

ကြနယကတစချဖစတ (Twitter) က သးခငပါတယလ႔

ေျပာလကပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ စကားက

အဒလ ၾကားလကရေတာ “ လ႔ ခစားရတယလ႔

ရနကနၿမ႕နယ လငယတစဥးက ေျပာပါတယ။

ယခလကရမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ လပေတာ

ကြနျပတာတစလးရၿပး အငတာနကကေတာ သးစြခြင

မရေၾကာငး သရပါသည။

ျမနမာအငတာနက

ျမနမာႏငငမာ အငတာနကက ၂၀၀၀ ခႏစက စတငၿပး

ခတဆကခပါသည။ သ႔ေသာလညး လက႐စစအစးရက

ယအက Networking Company တစချဖစတ Fortinet

Page 4: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

မ နညးပညာအကအညန႔ ဆငဆာျဖတေတာကမႈ၊

ပတဆ႔မႈေတြမႈေတြက ျပလပခပါသည။

အဒလပတဆ႔မႈေတြမႈထမာ အခမ အသးျပႏငတ

အးေမးလေတြ၊ ႏငငေရးန႔ သကဆငတ ၀ဘဆဒေတြန႔

ျပညပသတငးမဒယာေတြရ႕ ၀ဘဆဒ

ေတာေတာမားမားက ပတဆ႔ခပါတယ။ ဒါအျပင

သာမနျပညသေတြ မသး စြႏငေအာငလညး Provider

ခက အဆမတန ေစးျမႇငထားခပါသည။

Internet Service Provider မား

ယခလကရျမနမာႏငငတြင Internet Service Provider

ႏစခက ၀နေဆာငမႈေပးေနတယလ႔ သရပါတယ။

တစခက Yadanarpon Internet Service Provider ႏင

Ministry of Post and Telecommunication (MPT)

တ႔ျဖစေၾကာငး သရပါသည။

ေဇကမၻာ ဥးခငေ႐ႊ၏သားပငေသာ Redlink Company

ကမ Yadanarpon Internet Service Provider တစဆင

Internet Connection ရယၿပး WiMax Wireless

Page 5: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

Broadband ျပနလည ေရာငးခေပးေနသညဟ

သရသည။ ျမနမာအငတာနက သးစြသအမားစမာ ရး၊

ကမၸဏ၊ သငတနးေကာငး၊ အငတာနကကေဖးမားမသာ

အမားဆး အသးျပၾကၿပး ကယပငအမ၌

တပဆငအသးျပသမား နညးပါးေသးေၾကာငး သရသည။

၂၀၀၇ ခႏစမတငခင ျမနမာအငတာနကအေျခအေန

၂၀၀၇ ေ႐ႊ၀ါေရာငေတာလနေရး မတငခငအထ

ျမနမာႏငငေရးႏင အငတာနကနညးပညာမာ ဘာမ

မပတသတသေယာင ရခသည။ ယခငက ဘေလာဂ

ေရးသားၾကသမားအားလညး အခနျဖနးေနသမားဟ

ယဆသမားလညး ရခဘးသည။ ထအခနက

ဘေလာဂေရးသားသ အမားစမာ ကြနျပတာနညးပညာက

စတ၀ငစားသ လငယမားသာ ျဖစၾကသည။

ေရးသားသည အေၾကာငးအရာမားမာလ

ကယေရးကယတာႏင ကြနျပတာ နညးပညာ

အေၾကာငးမားသာ မားၾကသည။ အဒအခနက

အငတာနက သးစြမာ ၆၀၀ ကပမ ၈၀၀ ကပအထ

Page 6: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ရခသည။ အခ႕ဆငေျခဖနးရပကြက အငတာနက ကေဖး

ရားပါးေသာေနရာမားတြင ၁၀၀၀ ကပအထ ရခသည။

၂၀၀၇ ခႏစေနာကပငး ျမနမာအငတာနကအေျခအေန

၂၀၀၇ ေနာကပငးတြင အငတာနကသးစြခမား တစနာရ

သးစြခ အတြက ၃၀၀-၄၀၀ ကပအထ

ကဆငးလာခသည။ သ႔ေသာ

အငတာနကဆငမားအတြက အစးသ႔ေပးေဆာငရသည

ISP Fee (150 FEC/ 512 Kilobit Per Sec)

မာေျပာငးလမႈ မရေသးေပ။ သ႔ေသာ ၂၀၀၇

ေနာကပငးတြင ဘေလာဂေရးသားသမား အလြန

တးပြားၾကသည။ ကြနျပတာနညးပညာ စတ၀ငစားသ

လငယမားတငမကေတာပ နယပယအစ၊

အသကအ႐ြယစမ လအမား

ဘေလာဂေရးသားလာၾကတာ ေတြ႕ရသည။

ေရးသားသည အေၾကာငးအရာမာလ ႏငငေရး၊

နညးပညာ၊ စာေပ၊ ဘာသာေရး၊ လမႈေရး စသညျဖင

စလငလာသညက ေတြ႕ရသည။ နဂက

Page 7: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

အေလးမမၾကသည အငတာေနရငနယ အဆင

ျမနမာမဒယာႀကးမားတြင ဘေလာဂဂါက႑မားပင

ထညသြငးလာခၾကသည။

ယေန႔ လကရအေျခအေန

ျမနမာဆကသြယေရး ၀နႀကးဌာန၏ ၂၀၀၉ ခႏစ

သတငးစာရငးလငးပြမားအရ ျမနမာႏငငတြင

အငတာနကလငး ၀ယယသးစြသေပါငး ၆ ေသာငးေကာ

ရသညဟ သရသည။ ယေန႔ကာလတြင ပမ

မားျပားလာႏငသည။ ရနကနၿမ႕ရ အငတာနက

ကေဖးဆငေပါငး ၆၅၆ နးပါး ရသညဟ သရသည။

ယခအခါ ရနကနၿမ႕ေန အငတာနက

အသးျပသအမားစသည မမတ႔ အမ၌ Redlink

၀ါယာလက ကြနနကရင က ၀ယယသးစြမႈမား

ရလာေၾကာငး သရသည။ ရနကနက

အငတာနကဆငပငရငလငယတစဥးက “၂၀၀၉ ခႏစ

ေကာကယထားတ စစတမးအရေတာ ရနကနမာ

အငတာနကဆငေပါငး ၅၅၀ ရတယ။ အဒါေၾကာင

Page 8: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

အငတာနကအသးျပခေတြ ၃၀၀-၄၀၀ ျဖစကနတာ’’ လ႔

ေျပာျပပါသည။

ေ႐ြးေကာကပြကာလအတြငး ျဖစလာႏငမည အေျခအေန

၂၀၀၇ ေ႐ႊ၀ါေရာငေတာလနေရးကာလတြင စစအစးရမ

အငတာနကလငးက လး၀ျဖတေတာကဖးခသည

အေတြ႕အႀကရထားသျဖင လာမည ေ႐ြးေကာကပြ

ကာလတြင စစအစးရမ သတငးအေမာငခသညအေနႏင

အငတာနကက ျဖတေတာကထား ႏငသညဟ အခ႕က

ထငေၾကးေပးေနၾကသည။ အခ႕Networking

ပညာရငအခ႕ကမ လး၀ မျဖတေတာကလငေတာင

အျမနႏႈနးက အဆးစြနဆးအထ ေလာခထားႏငသညဟ

ခန႔မနးထားၾကသည။

အငတာနက သးစြသမားသ ျမနမာလငယမား

ရနကန႐ အငတာနက သးစြသမား၏

အသကအ႐ြယပမးမက ေမးျမနးၾကညရာ “အသက ၂၀

ေအာကက ၃၀ ရာခငႏႈနး၊ ၂၀ မ ၃၀ အထက ၆၀

Page 9: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ရာခငႏႈနးန႔ ၃၀ ေကာကေတာ ၁၀ ရာခငးႏႈနးေလာကသာ

ရတယ။’’ လ႔ အငတာနကဆငပငရင ေျပာပါသည။

ျမနမာ အငတာနကသးစြသမားႏင လပစစမးက႑

ျမနမာႏငငတြင ဆညႀကးမားကတညေဆာကၿပး

စြမးအငမား ထတလပပး အမနးခငး ႏငငမားက

ေရာငးခေနေသာလညး ျမနမာျပညသအမားစမာ

လပစစမးအား လေလာကစြာ သးစြခြင မရရေသးပါ။

ထ႔အတ ျမနမာ အငတာနကအသးျပသအမားစမာလ

လပစစမး မၾကာခဏ ပကေတာကရ မႈေၾကာင

စတပကစရာမား ႀကေတြ႕ရသည။ လပစစမးပကလင

မးစကမားျဖင ျပနလည လညပတၾကရသည။ အခ႕ေသာ

အငတာနကဆငမားသည မးပကလင အငတာနက

အသးျပခ တးျမႇင၍ မယၾကေသာလညး

အခ႕ဆငမားသည သာမန အငတာနကသးစြခထက

ကပ ၂၀၀ ပမေတာငးယသညဟ သရပါသည။

Page 10: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ျမနမာအငတာနက အသးျပသမားႏင Social

Networking Website မား

ျမနမာအငတာနက အသးျပအမားစမာ Social Network

ဆဒမားထတြင Facebook က အသးအမားဆးျဖစသည။

Twitter ကေတာ ကြနျပတာ၊ အငတာနကႏင

အေတာအတန ရငးႏးၿပးသမား၊ အေတြ႕အႀကရသမား

သးစြၾကေၾကာငး ေတြ႔ရသည။ Linkedin အား

ကမၸဏ၀နထမးမား၊ Professional မား၊ ႏင

ဂာနယလစမားသာ သးၾကေသးသည။

Email Service

ျမနမာအငတာနကအသးျပသမားသည အးေမးလ

အတြက Google မာ Gmail Service ကသာ

အသးအမားဆးျဖစသည။ အျခားေသာ Free Service

အးေမးလမားက ပတဆ႔တားဆးထားသည။ အျခားေသာ

Web-based mail မားသးစြၾကေသာလညး

အလြနအငမတန နညးပါးေၾကာငး ေတြ႕ရသည။

ျမနမာျပညတြငး၍ အငတာနက ျမနႏႈနး

Page 11: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

အလြနအမငးကဆငးေနသည ကာလတြင

အသးျပသမားသည Browser မ အးေမးလ စစျခငး၊

ေပးပ႔ျခငး၊ လကချခငးမား မျပလပႏငပ Gtalk မ

Chatting ျပလပႏငေၾကာငး ေတြ႔ရသည။

ျမနမာလငယမားႏင အငတာနက

ရနကနမ အငတာနကဆငပငရငလငယတစဥး၏

အဆအရ လာေရာကသးစြသမား ၅၀ ရာခငႏႈနး

နးပါးသည Chat ပရဂရမမားသးစြကာ

မတေဆြသငယခငးမားႏင စကားေျပာ၊ ဆကသြယၾကၿပး၊

၃၀ ရာခငႏႈနးမာ Game ကစားၾကေၾကာငး၊

အျခားေဖာေျဖေရးအတြက သးစြသမာ ၂၀ ရာခငႏႈနးနးပါ

ရၾကၿပး၊ ပညာေရး၊ ဗဟသတ အတြက သးစြသမားမာ ၁၀

ရာခငႏႈနးသာ ရၾကေၾကာငး သရသည။

သ႔ေသာ အခ႕လငယမားသည အငတာနကမ ေန၍

မမတတစြမးသမ ေဒသတြငး သတငးမား၊ ဓါတပမားအား

မတေဆြ အေပါငးအသငးမားထ ျဖန႔ျဖးၾကသမားလညး

ရၾကသည။

Page 12: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ပညာေရးစတ၀ငစားသမားသည ပညာသငဆႏင

ပတသတေသာ သတငးမား၊ ၀ဘဆဒမား အား

အထးစတ၀ငစားၾကသည။ ထ႔အတ အလပအကင

စတ၀ငစား ၾကေသာ လငယမားသည ျပညတြငး၊ ျပညပ

NGO မားမ အလပေခၚစာမား၊ သငတနး သတငးမားအား

အထးစတ၀ငစားၾကသည။

ျမနမာအငထရာနက (Myanmar Intranet)

အခ စစအစးရက စမးသပထတလႊငေနတ ရတနာပ Web

Portal ႀကး ေအာငျမငသြားခရင ျမနမာ အငတာနက

အသးျပသေတြအတြက အငတာနက ေပးမသးေတာပ

ျမနမာျပညတြငး၌သာ အသးျပႏငမည အငထရာသာ

အသးျပခြငေပးေတာမည သတငးမားထြကေပၚလက

ရေနသည။ ရတနာပ ၀ဘေပၚတယသည ႏငငအဆငရ

၀ဘေပၚတစချဖစၿပး၊ Gmail ႏင Gtalk က အစားထး

သးစြႏငမည Ymail, Ytalk အစအစဥမား ပါ၀ငသည။

Facebook တ႔က Social Networking ဆဒမားအား

Page 13: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

အစားထးႏငမည Social Networking အစအစဥမား

ပါ၀င သည။

ထ႔ျပင သတငးအခကအလကမားအေနႏငလညး

၀နႀကးဌာန၏ ၀ဘဆဒမား၊ Web Directory မား၊

ခရးသြားလာေရးႏင ဆငေသာ သတငး

အခကအလကမားပါ၀ငသည။ ေဖာေျဖေရးႏင

ပတသတေသာ FM Radio အစအစဥ၊ ေဗဒင၊

အြနလငးဂမး စသညတ႔လညး ပါ၀ငသည။

ထ႔အျပင စစအစးရ၏ အဓက ၀ါဒျဖန႔သတငးစာႀကးႏင

ႏစချဖစေသာ ေၾကးမႏင ျမနမာအလငး သတငးစာႀကး

ႏစခအားလညး ထ Web Portal ေပၚတြင ထပမ ေဖာျပ

ထားပါသည။

ထ Web Portal ႀကးအား အေမရကန ေဒၚလာ ၈ သနး

အကနၾကခကာ တညေဆာကေနေၾကာငးလညး

သရသည။

Page 14: Internet_Social_Networking_and_Youth_in_Burma

ေ႐ြးေကာကပြအႀကရကမားအတြငး

ရနကနၿမ႕ရအငတာနက ႏင အငတာနကဆငမား၏

အေျခအေန

စစအစးရ၏ အေထြေထြေ႐ြးေကာကပြ ကငးပရန ၁၈

အလကာလတြင ရနကနၿမ႕တြင အငတာနက ျမနႏႈနးမာ

အလြနအမငးဆးဆး႐ြား႐ြားျဖစသျဖင အငတာနက

အသးျပသမား စတပကလကပက ျဖစေနေၾကာငး

သရသည။ အငတာနကျမနႏႈနးမား ကဆငးလာျခငးသည

ေ႐ြးေကာကပြႏင သကဆငေသာ သတငးမားအား ျပညပ

သတငးမဒယာမားသ႔ ေပးပ႔ျခငးမ ကာကြယရန

ျဖစႏငသညဟ ကၽြမးကငသမားက ဆၾကသည။ သ႔ေသာ

အငတာနကအသးျပသမားသည Browser မ

ဂေမးလျဖင မေပးပ႔ႏငေသာလညး အသးျပႏငေသးသည

Gtalk ျဖင ဆကလက ေပးပ႔ၾကသည။