ier.tums.ac.irier.tums.ac.ir/uploads/naghsheh_rah_poshtibani.pdf · 1 ساتفگـیپ...

33

Upload: leminh

Post on 07-Sep-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

گؼتشؽ دیذ، اص کچک ؿشع کیذ تضسگ فکش کیذ،

اجشای اص پـتیثای قـ سا

دس ػطح هلی تشاه ای ایوی آب

یشایؾ تشجو

دکتش ػیویي اصشی

جمهىري اسالمي اريان

شت ردمان و آمىزش زپشكي وزارت بهدا

مركز سالمت محيط و كار

دااگشنه علىم زپشكي تهران

ژپوهشكده محيط زيست

نجمه نیب المللي آبشت سازمان ا جهاني بهدا

24:3صهؼتاى

ب وتبة: تشاه ای ایوی آب دس ػطح هلی قـ سا پـتیثای اص اجشای

ػيي بكشيدوتش تشخ:

بؿش: پظـىذ حيط صيؼت

92صؼتب -ا تبسيخ ثت چبح:

ػبصب خبي اد ثي اي آة،]/ مـ سا پـتيجبي اص اخشاي ثشب بي ايي آة دس ػطح ي: ؾا ب پذيذآس

تشخ يشايؾ دوتش ػيي بكشي.؛ [ثذاؿت

.1392صاست ثذاؿت، دسب آصؽ پضؿىي، ؿبت ثذاؿتي، : تشا: ـخلبت ـش

خذ )سي(، داس )سي(.ف. : لس )سي(، 29: ـخلبت غبشي

6937632-600-978 :ؿبثه

فيپبضؿيت فشػت يؼي:

A road map to support country level implementation of water safety plans: ؾا اكي: يبدداؿت

: ثبالي ؾا: ثضسي فىش ويذ ، اص وچه ؿشؼ ويذ ، ؼتشؽ ديذ.يبدداؿت

: ثضسي فىش ويذ ، اص وچه ؿشؼ ويذ ، ؼتشؽ ديذ.ؾا ديش

ثذاؿت -- آة آؿبيذي: ضؼ

آدي -- آة آؿبيذي: ضؼ

ذيشيت ويفيت –آة : ضؼ

، تشخ - 1330، ػيي، : بكشيؿبػ افضد

: اد ثي اي آةؿبػ افضد

International Water Association; ؿبػ افضد

: ػبصب ثذاؿت خبيؿبػ افضد

World Health Organization; ؿبػ افضد

ؿبت ثذاؿتيايشا. صاست ثذاؿت، دسب آصؽ پضؿىي. : ؿبػ افضد

7/591RA 1392; سد ثذي وش

:سد ثذي دييي 287/613

:ؿبس وتبثـبػي ي 3388443

978-600-6937632ؿبثه: ISBN: 978-600-6937632

1

پیـگفتاس

آؿبيذي ػب يه يبص اػبػي اص حمق اي اؼب ب اػتت. ؾتذ دػتشػتي ثت آة آؿتبيذي دػتشػي ث آة

ػب ي تاذ ػجت ثشص ؿيؼ ثيبسيبي تم اص آة ؿد، و ؾاسم ثذاؿتي، التلبدي، اختتبؾي ػيبػتي

ب حتذديت تبيي تشا ثتد داسد. سيىشد شػ وتش ويفيت آة آؿبيذي وتش حل بيي اس ثت

اػت. ثتشي سؽ ثشاي تضي ويفيت آة آؿبيذي اخشاي ػيؼت ذيشيتي خبؽ يىپبسچت ثتب ىتبسي ويت

ػبصب بي ريشثط ي ثبؿذ. سيىشد خذيذ ػبصب خبي ثذاؿت ثشاي دػتيبثي ث اي ذف اخشاي ثشب ايتي

بيذي طئ ؿذ اص ويفيت آة آؿبيذي ثشاػبع تذيشيت ططتش اػتت آة ي ثبؿذ. ذف ثشب ايي آة آؿ

و اص طشيك پيـيشي اص آدي جؽ آة آؿبيذي، تلفي آة ثشاي وتبؾ يتب حتزف آتدي ثتشاي سػتيذ ثت

اػتبذاسدب پيـيشي اص آدي دذد آة دس ذت رطيش ػبصي ، تصيؽ لشف حبك ي شدد.

بي اخالع اخشاي ثشب ايي آة ثشاي تضي ويفيت پبيذاسي ػبب بي تبي آة آؿبيذي دس ثب اػتبد ث ثي

تبي ثذاؿتت وـتسبي طمت ؼتئيت ، ثخؾ2009طم ذيتشا ؿشلي ػبصب خبي ثذاؿت دس ػب

يذي سا ثتشاي تػتؿ بي ثي ثخـي ثي ػبصب ب تلي يشذب ثش دس ذيشيت ويفيتت آة آؿتب

ػذ ساجتشد تي ثجتد ويفيتت آة ؿتشة لتة 7تؼي اخشاي ثشب ايي آة ثؿذ داسذ. ثش اػبع ذف

، صاست ثذاؿت، دسب آصؽ پضؿىي غف اػت ثتب ىتبسي ـتبسوت 1390يئت حتش صيشا دس ػب

وـبسصي، صاست كتؿت، ؿتذ تدتبست، صاست وـتس صاست يش، ػبصب حفبغت حيط صيؼت، صاست خبد

صاست فت ثشب ايي آة سا دس وـس اخشا بيذ.

ػبصب خبي ثذاؿت اد ثي اي آة ثشاي حبيت اص اخشاي ثشب ايي آة دس وـتسب يته مـت سا

اسائ د اػت. وتبة حبضش تشخ اي مـت سا اػتت وت ثتب ىتبسي حبيتت شوتض تحميمتبت ويفيتت آة

ذاؿت تشخ ؿذ اػت. ايدبت ثش طتد )پظـىذ حيط صيؼت( داـب ؾ پضؿىي تشا ػبصب خبي ث

ػشوبس طب دوتش بكشي اػتبد داـب سيبػت شوض تحميمبت ويفيت آة ثشاي تشخ اي وتبة تـتىش الص ي دا اص

تمذيش بي. چي ثذيػي اص تالؿبي آلبي ذع ؿمبلي طب ذع وشدي اؾضبي تتي فتي ايت پتشط

ؿد. لذسداي ي

دکتش کاظن ذافی

سئیغ هشکض ػالهت هحیط کاس

2

قذسدای

WHO/EMROدس اخالع آة آؿبيذي تاسد دس سد ذيشيت ويفي-دس اب 2009اوتجش ػب 26-29و دس 1

2شوض فؿبيت بي ثذاؿت حيط"ثب يضثبي ي ػذ تسد تیييتذ لتشاس شفتت تـىي شديذ، ضشست تذي ا "

تتذي يض ليتب ( ، اسدWHO/EMRO) Hamed Bakir كست پزيشد. آلبيدس اي صي تكي ؿذ الذابت الص

تىي آ سا سد تیويذ لشاس داد. يؼذب اي ػذ ؾجبستذ اص:

تخ افشاد صيش اػتفبد ؿذ اػت: ػذ اص ـبس ب سابيي بي لبثدس تذي اي

وبس سفب طاپ؛ آطاغ تػؿ ثي اي اػتشايب؛ دت ايبتت ػبصب خبي ثذاؿت ثذيػي اص صاست ثذاؿت،

وبتبدا؛ ػتبصب ثبصسػتي آة آؿتبيذي تحذ اشيىب؛ صاست حيط صيؼت بثؽ آة ػبپس؛ صاست ثذاؿتت

يي آة آؿبيذي، لذسداي ي بيذ.دس ا WHOاؼتب، ث طبطش حبيتـب اص فؿبيت بي

1 East Mediterranian Regional Office

2Center for Environmental Health Activities

Jennifer De France - دس ػئيغ( WHO)مش

Bruce Gordon - دس ػئيغ( WHO)مش

Oliver Schmoll - آب( -)آطاغ فذسا حيط صيؼت

Tom Williams - )اد ثي اي آة، ذ(

Hamed Al-Hasni - )ػبصب ؾي آة ثشق، ؾب(

Salim Al-Wahaibi - )صاست ثذاؿت، ؾب(

Robert Bos, Jennifer Mercer, Sinead Tuite - )مش ػبصب خبي ثذاؿت، ػئيغ(

David Drury - )اؼتب(

Pranav S.Joshi - )آطاغ ي حيط صيؼت، ػبپس(

Tasleem Hasan - )ويؼي ؾ وبسثشدي صي دس خضايشاليبع آسا،فيدي(

Nii Okai Kotei - )ويؼي ؼئ تیػيؼبت ؾي، غب(

Colin McLaren - آة آؿبيذي، اػىبتذ( )بد ؼئ ويفيت

3

صفح فشػت هطالة

5 هقذه

WSPدسک اسج ادى ت فایذ سیکشد -2

WSPتذیي چـن اذاص هقذهاتی -3

8

21

WSP 23دػتیاتی ت تجشت ػولی -4

WSP 27تذیي ساثشد هلی تشای گؼتشؽ اجشای -5

WSPs 29تشقشاسی ػاص کاسایی تشای حوایت هؼتوش اص -6

WSP 32اػتقشاس اتضاس ػیاػتی ظاستی تشای پـتیثای اص اجشای -7

34 تشسػی اثش تخـی آا WSPsاجشای -8

36 ت اؿتشاک گزاسی دسع ای آهخت ؿذ WSPهشس تجاسب کلی -9

4

هقذه

ثؼيبسي اص وـسب دس چبسچة فؿبيت بي طد دس صيت ثجتد ايتي ثذاؿتت آة آؿتبيذي، ثتشاي آغتبص

تمبضي دسيبفت سابيي ثد اذ. اشچ ذ احذي ثشاي پيـجشد اخشاي 1(WSPsايي آة ) بيثشبؼتشؽ

WSP ثشاي چي ادب آ ؿبػبيي ؿذ اذ. ييبدؾ ب ،خد ذاسد، اب ثشاػبع تدشث تػؿ آ

بي ؼئ ثبصشي يب تذي ػيبػتت ب ػبصبشاي اػتفبد دتث 2WSP "مـ سا" تب متشسات تب، ثشبت

اسي ػتبيش بدبي ػشبي تض بي غيشدتي، تاذ ثشاي ػبصبي ويفيت آة آؿبيذي، تي ؿذ اػت ضب

سؿبي طد ؼتذ يض فيذ الؽ ؿد. بشتجط و ؾاللذ ث ثجد ثشببدبي

اي اساي ؿذ اذ. ثؼت ث الحػبت بي اي مـ سا دس ػؼ شاتت ػبد ؿذث ػس سؿ ػبصي ضؼ، ب

الص جبؿذ ثشطتي اص آتب وت بادب وي ب وذ، اىب داسد واي و اخشاي آ سا سجشي يحي ؤػؼ

ايت يب حتي غيشضشسي تـخيق داد ؿذ.

1Water Safety Plan

2Road Map

سا ثت ؾتا تؤثشي ػتي ثتشاي حلت WSPsسدبي ػبصب خبي ثذاؿت ثتشاي ويفيتت آة آؿتبيذي،

وذ.اطيب اص ايي دس تیي آة آؿبيذي تكي ي

WSPs يبصذ اسصيبثي ططش دسثشيشذ وي شاح تیي آة، اص آثيش تب مط لشف اػتت ثت دجتب آ اختشا

ثبيذ دس چبسچة ثذاؿت ؾي پيتبد ؿتد اص طشيتك WSPsپبيؾ الذابت وتش ذيشيت ططش كست ي پزيشد.

فيت ثبؿذ.ػبست ؼتم پبػخي اذاف سؿ ػالت حس وتش ؿذ وي

5

:اسد ؿذثشب ايي آة يشبي ختف ي تا ث ؼاص دس ش وـس

ثشاي اخشاي آة بوذتیي اضا تـيك دت خت تليWSPث ػس استمبء ثذاؿت ؾي ،

فؿبال اخشاي WSP آب تطجيك استمبء ؾىشد، ويفيت آة آؿبيذي، ثب ذفوذب آة يیتػط ت

پشط ثشاي طبثمت ثب ؾىشد بػت دس ػطح ثي اي؛ / يبوذب بي اضابت طشح ؿذ تػط حبيت

يه ح شاي تشغيت ث اخشاي ثشب دس ػطي حشف اي كؿتي ثبيب حبيت ادتشيح دس ثختؾ وتذ تتیي

آة

WSPs ریفؼااى دس تایهیي آب دس صستی تیـتشیي اثشتخـی سا داسد ک تاا اقاذاهام هـااسکتی وا

کذ ک;تصی هی WHOای صسم پزیشد. سود ،آؿاهیذی

مشسات اثضاس بػت ثشاي تـيك ثت اختشاي بي حي ي، ػيبػتبدت ،WSP پـتتيجبي اص آ سا فتشا

بيذ.

ي ؼئ تیي آة آؿبيذي، بيب ؿشوت بػبصبWSPs سا اخشا بيذ؛

خشايآؿبيذي ابي ػبستي ؼئ ويفيت آة بدؤػؼبت WSPs ي بيذ يضسا پـتيجبي.

6

دس -2

7

WSPسیکشد اسج ادى ت فایذ دسک -2

حبيت آ اص آؿب ؼتذ WSPبيذب ريفؿب ويذي ثذاؿت ؾي ثخؾ آة ثب سيىشد ;2ـا

.وذي

.ػبصب حبك ؿذ اػتدس تلي WSPsدسن ؾاللذي ؼجت ث ;3تشذاد

WSPs یادگیشی

ثتشاي ويفيتت آة WHOبيذب ثخؾ آة ثذاؿت ؾي ي تاذ اص طشيك شاخؿ ث سدبي

وتذ، ثتب سا ث ؾا بػت تشي سيىشد ذيشيت ويفيت آة آؿبيذي ؿشفي تي WSPs، و 3آؿبيذي

سا ي تا دس اػتبد WSPاي سيىشد ضايبي آ آؿب ؿذ. اطالؾبت ثيـتش، ـت ثش چي اخشاي

يب وبسببي طم اي/ثي اي بثذػت آسد. ؿشوت دس وفشاغ WSPسابي في ؿب سابي

تؼتي ؿتذ، ػتبص بيتب ػتبيش تخللت WHO ،IWAي و تػط يي دس ػطح بشدبييثشضاسي

وذ.فشا ي WSPوبسبي ديشي ؼتذ و اطالؾبت ثيـتشي سا دس سد سيىشد

1Milestone

2Outcome 3 http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/gdwq3rev/en/ndex.html

8

، تجبد اطالؾبت شتجط ثب بفؽ ايت سيىتشد ـتت WSPثشاي خت تخ ريفؿب دس ش وـس ؼجت ث سيىشد

ثش، ضايبي وي ويفيت طثتش آة دس تيد حفبغت ثتش اص ثذاؿت ؾتي، ايتت داسد. دسن ثتتش ػيؼتت

تیي آة، افضايؾ وبسايي دس ثش ثشداسي، ثجد ؾىشد، ثجد ساثط فيتبثي ريفؿتب، لتشف ذفتذ تبثؽ

WSPحؼتة تي ؿتذ. اطالؾتبت ثيـتتش سا تي تتا دس ساتبي WSPص خ ػبيش ضايبي سيىشد بي، ا

وبسببي طم اي/ثي اي ثذػت آسد. بخؼتد د يب اص طشيك وفشاغ 5WSPortalدس

1http://www.iwahq.org/Home/Networks/Specialist_groups/List_of_groups/

2http://www.bvsde.paho.org/wspnetwork/aboutredlacpsa.html 3Note that participation is limited to representatives of institutions responsible for regulating drinking-water production and quality

and independent surveillance. Contact [email protected]. 4http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/scwsm_network/ en/index.html 5 http://www.who.int/water_sanitation_health/publication_9789241562638/en/index.html

:WSPsي حبيت وذ بيي اص ؿجىبثب

ش تخلليIWA 1سيضي ايي آةدس ثشب

ؿجىWSP 2شيىبي التي وبسائيتآ

اي ػبست وذب آة آؿبيذي دس ؿجى ثيWHO3

اي ذيشيت تیي آة خاؽ وچه دسؿجى ثيWHO4

9

غیشسػوی دس ػطح کـسی وثؼتگی ایجاد

تب ثؼتيبس ت اػتت. ايت خت ـبسوت WSPsي ويذي ثشاي حبيت ىبسي دس اخشاي بافشاد ػبصب ؿبػبيي آ

بيذب ذاؿتت حتيط آة ػبصباسؿذ افشاد ؿب ذاؿتت(، ث تذ: صاست ث ذاؿتت ؾتي )ب تتي ؼتئ ث بي د

ذ: ي تیيبآؿبيذي، يض سجشا ػبصب وذ آة )ب دت بيتذب ا ي اكي تیػيؼبت(، ي تي تتیي تب ؼئ

ت بيذب خبؿ يب د بيتت ثت تـتىي ثبيتذ دس جؼتيي حي ؼتذ. اي بآة، جتشي يته ويتت تي سا

تد وت ا تكتي ي چبسچة مشساتي اص يه وـس ث وـس ديش تفبت اػت، ي ت سػي دش ؿد. اص آدب و چ

ذاؿت حيط مؾ سجشي سا دس اي صي ث ؾذ يشد. ذاؿت ؾي يب ث ػبصب ؼئ ث

WSPتافق تشای تکاسگیشی سیکشد

ت ػبيش ، د ذ دس صيريفؿب يث دجب ب ا ا ا سيىتشد ثشتتش ثتشاي تذيشيت پبيتذاس WSPsثىتبسيشي ت ثت ؾت

افك ثشػذ. ـبس ثب تخلل سا دس ػبيش وـسب تدشث WSPو اخشاي يبايي آة آؿبيذي دس وـس، ث ت

فيذ طاذ ثد. آاذ، ثشاي وؼت اطالؾبت ثتش دس خت اخشاي د

11

WSPتذیي چـن اذاص هقذهاتی -3

چـ اذاص تافك ؿذ وـسي ثتشاي ثجتد تذيشيت دس ػطح ي WSPثشاي اػتمشاس يه ويت ساجشي ـا;

WSPsويفيت آة آؿبيذي اص طشيك ثىبسيشي

ث كست فؿب WSPاخشاي اػتشاسدػتيبثي ث تافك اي دتي ثشاي آغبص ;تشذاد

کویت ساثشی دس ػطح هلیتـکیل

ذايت WSP، تذي چـ اذاص ي WSPاخشاي حبيت اص ـت ثش استمبء آبي ويت ساجشي ي مؾ

دس ثخؾ ثذاؿتت تيسابيي ثشاي پيبد ػبصي آ اػت. دس اي ويت ثبيذ اؾضبيي اص تلي ػبصبي اكي د

وذب دشيب لتاي اػتتبذاسدبي آة، حضتس آة تذي تآة ؿب ؼئي تیي آة، ذيشيت ويفي

جشي لذستذ، بثؽ وبفي، تـىي خؼبت تػ، استجتبم يتب سجشي، اويت ساي الص فميت داؿت ثبؿذ.

ثتب غتبيف ي )سػت ث ؾا يته ويتت لتة اي ويت ثبيذ دس كست اىب اػت؛ اؾضبء، حبيت ػيبػي

دس ػش شفت ؿد.اطتيبسات ؿي(

WSPآغاص تذیي چـن اذاص

ويفيت آة، ضتؿيت شتجط ثب بي خد ب، مشسات ػيبػتدثشاػبع اسصيبثي اػتبذاسغيف داسد ويت ساجشي

WSP، تذي يه چـ اذاص ايت WSPsاص ذيشيت ويفي آة آؿبيذي بفؽ حبك بيتذ. ايت سا بت

ػتبدي ثت يتب سا ثيب وتذ تػط وي ؼئي تیي آة WSPذف بيي حبك اص اخشاي چـ اذاص ي تاذ

.سا ـب دذضشست ثىبسيشي سيىشدبي پيـيشي وذ دس ذيشيت ططش

، ضشسي اػت و ريفؿب اص ؤػؼبت دتي غيش دتيWSPچـ اذاص اص ػي ديش، ث ػس تذي ي ث

اص لج دس صي و ؿبػبيي ؿذ ثب يىذيش دس تبع ثبؿذ. دس اي شح، ىبسي ثب ريفؿبي دس ػطح وـس

فؿب ثد اذ يب ؾاللذي طد سا ـب داد اذ، ايت داسد.اي ثشب اخشاي

11

1Demonstration Project

دس ػلطاى ـیي ػواى WSPsهطالؼ هسدی; فشایذ هطشح ؿذى

( آ وـتس دس حتب PAEWدس ؾب دس حب حبضش دس ؼمط تحت سجشي ػتبصب ؾتي آة ثتشق ) WSPاي

ي ثذاؿتت حتيط تب ( ثب دسطاػتت اص شوتض طمت اي فؿبيتت MoHصاست ثذاؿت ) 2008اخشاػت. دس ػب

دس وـتس WSPsبي فتي، ثت ضتؼ بي ػيبػتي وه( ثشاي اسائ ـبسCEHA) ػبصب خبي ثذاؿت

ض WSPsوذب آة دس ؾب سا ث اػتمشاس سد د. اي الذا ث تذي اي چـ اذاص ي و وي تیي

د، تـىي ويت ساجشي و دس حب حبضش ثش تػؿ اخشاي يه پشط ي 1تبديWSP دس ؼتمط ػتبست

، صاست ثذاؿتت، صاست ؿشػتبصي PAEWوذ، دش شديذ. اؾضبي اي ويت ساجتشي سا بيتذب اسؿتذ ي

دذ.اي بثؽ آة، تـىي يطم

ث طذت شفت ؿذ خضئيبت پتبيت 2008يه ـبس ثيشي دس پبيب ػب WSPث ػس پـتيجبي اص پشط بدي

، 2009ي صبي ـخق ؿذذ. دس ب ػب بچبسچة بپشط بدي ؿب ح پبيت، حذد آ، ـب

، وت ـتتشوب ؼتئ تػتؿ آ ؼتتذ، اسايت تد. WSPـبس، آصؽ اي فشايذ سا ثشاي اؾضبي تي فتي

تؿبلجب ، ؿشح ػيؼت تحي خبطشات، بيي ؼتذػتبصي ؿتذذ. دس پتي آ، يته شدتبيي طمت اي دس

ي آطتت تب دس ؿش اب ثشضاس ؿذ و طي آ ويت ساجشي سيىشد ث وبس شفت ؿذ دسع WSPsاستجبم ثب

ث اؿتشان بد.ؿذ دس ؾب سا

ت WSPتػط ـبس اساي ؿذ اػت. فايذ تح اص تػؿ WSPي اضبفي ثشاي ببي ثؿذي سيىشد باطيشا ، آصؽ

تا ث ثجد استجبم يب ريفؿب ف ثتش ططتشات تؤثش او دس ؾب ـبذ ؿذ اػت و اص آ خ ي

دس ػبيش بطك ؾب سا پغ اص اتب پشط بدي، WSPsويت ساجشي اخشاي ثش تیي آة، اؿبس د. دس الؽ،

وذ. ث ػس پـتيجبي اص اي فشايذ پشط بدي، صاست ثذاؿت ؾب ثختؾ آة اص او ثشب سيضي ي

ثؼبصي طد سا تدذيذ ػبطتبس داد اػت.

12

WSPدػتیاتی ت تجشت ػولی -4

ػبيش ريفؿب ثتبم ػبصب ػبستي وذ آة ثب ىبسييیتػط يه يب چذ ت WSPي بدي بپشط ـا;

.اخشا ؿذ اذ

دس ػطح حي، حبك ؿذ اػت. WSPتدشث ؾي اص تػؿ اخشاي تشذاد;

WSP پشط وادیياجشای

وتذ آة، ثت يیب ىبسي يته يتب چتذ تت ث، WSPويت ي ساجشدي يبصذ اػت و دس ساػتبي چـ اذاص

الذا بيذ. WSP اخشاي يه )يب چذ( پشط بدي

يه تتي دس ؿشايط ي، ايدبد يه ذ ثي، تـىي WSP اخشاي فكاىب ذف اص ادب پبيت، ـب داد

پشط تبدي، تخت اخشاي آة ثشاي وذيیتيه . ثبثشاي، دس اتخبة دس وـس اػت WSPب تخللاكي اص

حبيت ذيشيت اسؿذ اص ايت ثباليي ثشطسداس اػت. ،WSPيشي سيىشد ث ؾاللذي ؿق ثىبس

تاذ سد طبكي سا دس استجبم ثب ويفيت آة آؿبيذي ثجد ثخـذ، ثتتش اػتت ي WSPػبصي دس الؿي و پيبد

"ثشدبي ػشيؽ"ث دػتيبثي، WSPبديدس اخشاي سد تخ يظ لشاس يشد. دس كست يبص ثت پـتتيجبي فتي 1

بيش ػتبصببي ، داـتبب يتب ػت WHO،IWA، ي تا اص طذبت يه وبسؿبع حي يب ثي اتي اص ثيشي

ريشثط اػتفبد د.

ايت ويتت چتي ؛، مؾ ذايت وذ سا داؿت ثبؿذWSP يويت ي ساجشي ثبيذ دس تػؿ اخشاي بد

اخشاي فك پشط بدي، اطيب حبك بيذ.خت WSPؼئيت داسد تب اص خد بثؽ وبفي ثشاي تي

1Quick-wins

13

14

WSP اسصیاتی پشط وادیي

اطالؾبت الص ثشاي ويت ساجشي ثش اػبع ؿيبسبي صيش اسصيبثي ؿد تب WSPاػت و پبيت تػط تي ضشسي

ؼتشؽ ساجشد چـ اذاص ي فشا شدد:

ي حي ثب تخ ث بثؽ خد؛ ػطحدس اخشاي ثشب اىب پزيشي

ػبست وذب وذب آة، طالي تش سد اتػبس ثشاي لشف وذب، تیي آياسصؽ افضد

ػبيش ػبصببي شتجط ثب ويفيت آة ػالت؛

صب، پ تديضات(؛طبت پـتيجببثؽ سد يبص )ؿب: يشي اؼبي، داؾ، اثضاس ،

اذ چي ثشطسد ثب آب؛داؿت چبـبيي و دس اخشاي ثشب خد

ؿد آچ ثشاي اخشاي تفبتبي ؾيبتي ذيشيتي يب آچ دس حب حبضش ادب يWSP تسد

يبص اػت؛

ي آطت ؿذبػبيش دسع

15

1Plan of Action

پشط وادیي یاگام

; تشاه سیضی2فاص

اص تؿذ آب دس ىبسي ثب ويت ساجشي اطيب حبك بئيذ. ػبصبب ؿشوت وذب سا تؿيي ويذ

وذ آة سا ثشاي اخشاي پشط بدي اتخبة ويذ.ػبصب تیي

اؾضبي تي ؼئ تػؿ اخشايWSP سا اتخبة ويذ. ضشسي ا ، وتذ آة تختت ػت وت اص ػتبصب تتیي

ػتبصب ػتبست وتذ، ) بتذ: ثيشتي تاذ ؿتب ريفؿتب تي ي اؾضبيي دس اي تي حضس داؿت ثبؿذ اب

ؾا سجش ـخق ؿد تب پيـتجشد پتشط چي الص اػت ثشاي تي يه فش ث .( يض ثبؿذؼئ حص آثيش

آ سا تضي بيذ.پييشي

1ثشب ؾ "يهچبسچثبي صبي، متؾ ، بـب، ـت ثش: WSP لبث دػتيبثي ثشاي اخشاي الؽ شايب "

، طشاحي ويذ.وبس ضاسؽ دي ث ويت ساجشي، ثدخ ػبصWSPؼئيت ش يه اص اؾضبي تي

تيWSP ثيشياص وبسؿبع تايذسا دس صي فشايذ آ، آصؽ ديذ. دس كست يبص ي ي تب خت اسائ تكتي

.ويذ پشط بدي اػتفبد ، دس طيفي آصؿ

; اجشا 3فاص

تيWSP صيش ػش ويت ساجشي "ثشب ؾ"، ثشاػبع WSP سا تػؿ داد اختشا تي وتذ )ثتشاي اطالؾتبت

شاخؿ ويذ(. WSPثيـتش، ث سابي

ويت ساجشي تي خؼبت يبWSP ضاسؽ پيـشفت بتبي ثشداؿتت ؿتذ ثت كتست تػ ياسا سا خت

ثشضاس ويذ.

ثشاي تيWSP دس كست يتبص ، پشػ ثش ثشداس، آصؿبي ثيـتشي سا WSPثؿتذي تػتؿ ، دس تسد شاحت

سا تغييشديذ. "ثشب ؾ"فشا ويذ چبچ الص ثبؿذ،

اخشاي ثبس اWSP .سا تىي ويذ

ایی کشدى; 4فاص

ثبصثييWSP ثش اػبع ثبصطسدب، تدذيذػشبي الص سا دس آ ادب ديذ. ا تػط يه بد ثيشي تشتيت ديذس

ويت ساجشي تي WSP ثشذادبيWSP .سا اسصيبثي وذ

ثت اؿتتشان ؿذ ي ث كست بػت اطالؼ سػبيريفؿب ي خبؿ ثي ا ثشذادبي پشط بدي يب

زاؿت ؿذ.

16

WSPاجشای تشای گؼتشؽساثشد هلی تذیي -5

تفلتيي دكالح چـ اذاص ايت، تػتؿ ساجتش ثشاي شس ا شدآذ يه فشآيذ چذ ريفؿي ـستي ;ـا

دس ميبع ػيؽ. WSPاخشاي

تذي ؿذ سد تافك ريفؿب ويذي لشاس شفت اػت. WSPاخشاي ؼتشؽساجشد ي ثشاي ;تشذاد

WSPگؼتشؽ تذیي اػتشاتظی هلی تشای

ا دذدا اسصيبثي وتذ ساجتشد س WSPاذاص اي چـ ويت ساجشي ثبيذ ثش اػبع تدشثيبت حبك اص پشط بدي،

WSP ؼتتشؽ اي ػس الص اػت تب دتت ثت اتذاص وتبفي اص اذاص سا تذي بيذ. ث چـيي دػتيبثي ثتفل

تتیي بيتذ. سا طبسخي، دس كست يتبص( ثؼيح ػشبي ضاسيسد يبص ويت ساجشي )ؿب حبيت وذ بثؽ

ىبت ويذي و ثبيذ دس اي ساجشد حبظ ؿذ ؾجبستذ اص:

ويفيت آة ث ػس اسصيبثي مبم ضتؿف لتت چتبسچة بي خد شس اػتبذاسدب، مشسات ػيبػت-

تاذ دس صتب ، سؿ ؿد. اي اسصيبثي يWSPبي خد، تب چي ثجد ثخـيذ آب تػط سيىشد

آسي ؿتذ دس آ صتب، آغتبص ؿتذ ثبؿتذ. شچت ثب اػتفبد اص اطالؾبت شد WSP تذي چـ اذاص اي

داتذ، تبذاسدبي ويفي آة سا اضاتي تي سب، پبيؾ آة آؿبيذي طبثمت آ ثب اػمشسات ثؼيبسي اص وـ

ثشتشي الذا ثشاي حفتع ؤتاذ حبظ ي ؿد ي WSPسيىشد اسصيبثي ططش خبؽ ذيشيت ططش و دس

اغت غف بذ اػت. ثذاؿت ؾي ثبؿذ،

،اخشايتي ختد ط ـت ثش يضا اثش ثخـي ػبطتبسبي ببي شتجؼئيت تاذي ػبص شس مؾ.

ثبيتذ ـتخق ؿتذ. WSPي ػبصبي ثشاي اخشاي فك پبيذاس سيىتشد بؾال ثش اي، مؾ ؼئيت

اساي ؿذ اػت. 6خضئيبت ثيـتش دس صي اي فؿبيت دس ثخؾ

ذاف ب. WSPػيبػتي مشساتي تـشيح ا تبت تشتجط ثتب شا ثب اػتذال ثشاي آ ضا جتشي ثبيتذ ا تذاف ويتت سا ا

ا ثب،وـسب بيذ. ث ؾ ثت WSPو چبچ اختشاي ثبيذ ثپزيشذػيبػتي مشساتي دس ػش شفت ؿذ سا دسن

بد ؼئ ػبستكست يه ضبثط مشساتي دسآيذ دب اي غشفيت يض ثبيذ آة آؿبيذي ، اسصيبثي سا داؿت ثبؿذ. ا

17

بي الص ثبؿذ تب ثشاي اخشاي سيىتشد ب حبيتيبصذ ايض وذب آة يض ى اػتضب، تبي

WSP .اص ػي ديش، چبچ اخشاي تؿذ ؿذWSP ص ث كست يه ضشست ضبثط مشساتي طشح

تب اتذاف آ ـب ذذ. ضشسي اػت ادب وذب آة تبيي ثـذ ثبؿذ، ى اػت ثشطي اص تیي

ـخق ؿذ. باص پيؾ تؿيي ؿذ ثشاي سيشي پيـشفت تبسيخ اذاف باخشايي شا ثب ـب

ؿبػبيي تا ريفؿبWSP ؿتى دتي . مؾ آب دس دػتتيبثي ثت ساجتشد ي ثي اي دس ػطح

ثؼتيبس ايتت داسد، اؿت ؾيي آة، ثؼبصي، ثذبش ػيؿي اص ريفؿب دس وي صي وشددسيش

ادت لتشف وتذب وتذ تبي، ذ ؿب ؼئي ذيشيت ثخؾ آثيش، بدبي تیيو ي تا

ػؼبت آصؿي ثبؿذ.ؤ

سب اثضاس ػيبػتي پـتيجب اخشاي تـشيح ػبصوبWSP حتبيتي تبي و تي تاتذ ـتت ثتش فؿبيتت

ػبيش ريفؿب ثبؿذ. خضييتبت ثيـتتش بي ػبست وذ بدوذب آة، ثشاي تیيػبصي ذفذ غشفيت

.داد ؿذ اػت تضيح 6 5ي بس ثخؾد بي حبيتيسد اي فؿبيت دس

چذ ریفؼیتشیج هـاسکت

لجتي آغتبص ثشبت طسد دس صي ساجشد ي اص ش ػيؿي اص ريفؿب و دس ث ػس خت حبيت دسيبفت ثبص

WSP آة وذاذ، الص اػت و وبسبي تػط ويت ساجشي تیيػي ذاؿت WSP و دس پتشط تبدي

پشط تبدي ثتب تیويتذ ثشخؼتت طي اي وبسب، ثبيذ فشايذ ثشذادبي ، تشتيت داد ؿد. دساػتمؾ داؿت

WSPبي اختشاي ؼتتشد ب فشكتبي صبي، بفؽ، چبؾچةسد چب ويت ، اسايت ؿتذ. تؿتذ حىت

ثيي ؿد.ثبيذ پيؾ WSP اخشاي ؼتشؽؿب ثشاي ىبسي ثب يىذيش دس ريف

18

WSPsاص تشای حوایت هؼتوش ییکاساتشقشاسی ػاص -6

ػبيش ريفؿتب ثشلتشاس ي ػبستيبوذب آة، بدبيػبصي دس تیي ذت ثشاي غشفيت ي ثذبثشب ;ـا

ؿذ اػت.

ايدبد ؿذ اػت. WSP ؼتؿذ ثشاي تؼي اخشاي حيطي ;تشذاد

WSPsص اػتوشاس حوایت ا

دس ميبػتبي ػتيؿتشي كتست پتزيشد. حبيتي، الص اػت تالؿبي WSPsاص اخشاي ؼتشد پـتيجبيث ػس

سي ثبؿذ )ثت دس يب ريفؿب ضش يي ثشاي افضايؾ آبيبى اػت تذي طبت طبف ػبصب دي فؿبيت

ؿبػبيي ؿتذ دس فشايتذ بي ثجد ثخـي وذ بي ثشبػبصببيي و ي تاذ تیيشاخؿ ؿد(. 4ثخؾ

WSP (ثبؿذبذ صيشػبط )دس صش اي ريفؿب ؼتذ.تب، تديضات، آصؽ غيش ،

WSPلشببي ي"الص اػت دس ؼتيش تالؿـتب ثتشاي شبي ريفتؽ ختتف ؿبػتبيي ؿتذ اص يب "1

فؿبيتت WSP ػبيش وؼبي و دس پشط بدي بد ػبستي ، سد حبيت لشاس يشذ. ؾال ثش اي WSPsپيـجشد

آة، پيؾ ثجشذ.سا ث يظ دس ػطح تیي WSPوذ، ثبيذ سيىشد ي

WSPآهصؽ گؼتشؽ

ب، آصؽآبي ؾي چي اخشاي ؾال ثش دػتساؿ WSPآصؽ ي طتبف تب ي ذفذ دس صي خجت

يتب اؿتخبف ثبت بدبي ػتبستي / ؿد. چي آصؿبيي ثشاي آة آؿبيذي سا يض ؿب ي ذيشيت ويفيت

حبكت اص بذ ي ؿتد. الص اػتت تدتبسة ثتي يض دس آ د WSPs يضي ي ثشسػيبديش دس صي سؽ

ؿتذ( يتض ثت ثت پتبساشاف ث )سختؼ اؿتشان زاسد آب ث كست فشد ث فشد اص طشيك ث WSPبي بدي پشط

. چتي ذ، تـشؿت تي تؼتي ؿتذ ثبؿتذ( بد ػبست وذ )و تػط بدي بذاؿتشان بد داؾ

ثختؾ تتیي آة ثذاؿتت تبي اي ي تیي آة آصؽ دتذ طم ػبصي دس ػبصببي ؼئغشفيت

بي ثشبياساتا ي ،ثشب تذسيدي ثب پيـشفت حبظ ؿد. يض الص اػت WSPحيط، ثشاي اساي آصؽ

1 National WSP Champions

19

اـبي دبذ دسع ددس WSPs، ضشسي اػت و داد. دس بيتسا يض سد تخ لشاس تشثيتي آصؿيسػي

كست ؼتش پييشي اخشا شدد. اي يض ثبي آصؽ حشفؿد دس ثشب

آب 2کذگاىهیاى تیهیي تشقشاسی هـاسکت

ثت ؾتا يتت ؿتد. تم اسا آة،ثشدػيش ث ػيش ثش تاذ اص طشيك پـتيجبيي بـبسوتدس اخشاي ثشب ايي آة،

شثي ي تاذ مؾ WSPsداؾ كبحت وذ آةيه تیيثب، وت دس آغتبص سا ،وتذب آة سا ثتشاي ػتبيش تتیي

WSPآة وت دس ػتطح يىؼتبي اص تدشثت بوتذ تیي ؛ چي ـبسوت فيبثيايفبء بيذ ،ؼتذ WSPsاخشاي

ب ييشي اي ـبسوتبيذ. ؿىيب آب سا تؼي يلشاس داسذ يض تجبد داؾ دس پتشط WSP تاذ ثب وته تتي

يه وذ دس داط وـس يب يب يه تیي ،وذب آة وـسبدي ػبيش تیي دس صيت وتذ دتشة تتیي

WSP ب يكست پزيشد. چي ـبسوت ،اص طبسج اص وـس وتذب آة وت دس يته طمت تاذ يتب تتیي

اسصيتبثي ططتش اي بتذ ؿبػتبيي، يشد تب ث ؾا ثب دس صيؼتذ، ؿى WSPخغشافيبيي دس حب اخشاي

"تاذ ثب وه بيي يبيذ. چي فشكتتذي سؿبي تخفيف آب، ثب يىذيش ىبسي ـتبسوت اثتىتبس ؾت

2ثش ثشداسا آة تؼي ؿد. "

هاتغ تذیي اتـاس اتضاس

WSP سابي WSPortalتؿذادي اص بثؽ ثي اي بذ اتذ. اجتت ي ؿتذ تتذ آاختشاي ثتشاي وته ثت

ستد دتذ يتب ػببت تبي يبدداؿتسا بذ اطتلبكي طد طبت وـسب ى اػت ؾاللذ ثبؿذ و

يب بثؽ خد سا تشخ يب اكالح بيتذ. دس تتذي طبتت ثب ؿشايط حي ثبؿذ تي وذ، و طجك ؾيبت

ثؼتيبس ايتت WSPي ويتذ يتب حل اطيب اص دبذ ؿذ بشاي اػتبذاسد وشد چبسچة ثاطتلبكي،

ثتاذ دس حذ الص دس ثشيشذ ؿشايط ططشات ح ثبؿذ، وت وبفي ثبيذ دس آ حبظ ؿذ ثبؿذ تبداسد، اب اؿطبف

.داؿت ثبؿذى اػت اص يه مط ث مط ديش تفبت

1 Utility

2 Water operators partnership (WOPs) initiative

21

تبي فتي حبيتت دس تتذي اختشاي ض ي تا ثب فشا د ـبسي اي ساي يب طمتیي بثؽ شاوض

WSPsتي تشدد داس ضؾبت پظـبي ايتخد ؿبػبيي ؿد بف داؾ ، تاذ د. ث ؾال ثبيذ ؿى

ب ؿد. تحميمبتي يب داـبب شاوض

21

WSPاص اجشای ظاستی تشای پـتیثای ػیاػتیاتضاس ػتقشاس ا -7

دس ػطح ي يب فشي بػتب /يب مشسات دس ػيبػت WSPؿ سػي سيىشد ;ـا

وذ. حبيت ي سا تـيك WSPو اخشاي بي لبي اثضاس فؿب چبسچة بدي ؿذ اػتمشاس ;تشذاد

تاوذ ػاصی ادا

اسايت ؿتذ ثبؿتذ ؿفبف و دس آ تكيفبت اػت ايبدي ؿذى حؼد بسچة چيبصذ WSPاخشاي

ثب ثىتبسيشي طمتي پشػت بػتت )ثتب دس ػتش ثبيذ سا فشا بيذ. بدبب ب ؼئيتاص مؾ يدسن تمبث

. اي اش ؿتب ب تاذ ػبصذشفت ؼئيتطد سا ثشاي ث ؾذ شفت تابييبي ؾي( بثؽ في بي،

WSPsدس ؼتيش حبيتت اص "يته متؾ خذيتذ "دس دسن ضؼ ايفبي شثط صي ؼئي دتيػبتاذ

شدد. يضي آب يض ي

ی ظاستیقا صذس اتضاس

ض ث ؾا يه اتضا لتبي، ؾتض ايت WSPدس ػش شفت اخشاي الص ثتشاي اختشاي ؼتتشد آ چتي

ب، اثضاس لتبي ثبيتذ لتتي حوذ. ثب اي چبسچة لي ثشاي حشاػت ويفي آة آؿبيذي دس دساص ذت سا فشا ي

WSPاص اخشاي ؼتشسد اػتفبد لشاس يشذ و ػبصوبسبي حبيت وتذب آة دس ح خد ثبؿتذ، تتیي

آ سا داؿت ثبؿذ. تكي ي ؿتد ي ، دت يض لذست اخشاسا ثدلبي طد سا دا تؿذات غشفيت ادب غبيف

داؿتت ـتستي دو ي تاذ ثتب يته يب كست تذسيدي ادب ؿد، ي لبي ثبدس چبسچة WSPsو دبذ

ؿد. شدد، آغبصي ػبستي اثالـ، و تػط مب WSPسػي ثب حتاي تـيك ث اخشاي

22

تبي آة ثب غشفيت بوذتیيتػط WSPاخشاي ؿفبف ؿذ صبجذي ثب ب ـت ثش ضؽ لايػبيش ضي

پيـتشفت تتذسيدي تبثؽ ثشب ثش اػبع يه WSPث اخشاي سا آة وذب تیي واػت ختف، لايي

.وذ، ض يصبي چبسچة

ثت وذب آة دس اختبؾتبت وچته دس ػطح ي يب فش ي، ثبيذ ث تیي WSPب مشسات دس تذي ػيبػت

ططشات ث اي خاؽ،، صيشا ؿال دس كست طبف تخ د تبي آة ذاؿتي ؾي دس مبيؼت ثتب ػيؼتت

ث صب WSPsب دس اختبؾبت وچه، اغت ثشاي اخشاي ثؿال، اي ؼ ػيؼت ثضسي، ثيـتش ـبذ ي ؿد

بثؽ ثيـتشي احتيبج داسذ.

هالی ایتضویي اتضاس

ص اػتت. ثؿتال، بتسد يت يتشي اؼتبي ؾذتب ثشاي آصؽ، ـبس يب ثدخ ؼجتب حذدي، WSPsدس اخشاي

ويفيتت آة آؿتبيذي ـتخق دساصذت سا ثشاي ثجتد ذت اسي وتبضيبصبي ػشبي WSPاخشاي اػتشاس

بي بؿي اص آ، ثؼيبس اػت. پيـشفت WSPsبثشاي تیي ػشبي ثشاي پـتيجبي اص اخشاي وذ؛ ثي

ثي اي /يتب ثختؾ طلكتي حبيت وذ بي، ثيبدبي بي بي اي ػشبي ي تاذ تػط دت، آطاغ

ؾاللتذي WSPتبي ـتخق حبكت اص فشايتذ ى اػت اي ػبصبب تب ث حبيت اص پيـشفت تیي ؿد.

ـب دذ.

23

تشسػی اثش تخـی آا WSPsاجشای -8

لشاس ي يشد، اخشا ي وذ.ث كست ػ سد يضي پبيؾ و سا WSPsوذب آة، : تیيـا

اخشا ي ؿد.ذيشيت ططش، ضب ثب تیييذ تػؿ طة ثشب ايي، : ؾيبت تشذاد

WSPsاػتوشاس اجشای

تبي يبصتذ ساتبيي حبيتت ؼتتذ. اص، شWSPs، اخشا شس دس اي فشايذ تذيوذب آة دس تیي

يتب ـتبسوت ، دس كتست اىتب، آصؽذ ي غشفيت ػبصي بب، ثبيذ فؿبيتWSPثبثشاي ث اصات اخشاي

ثشاي پـتيجبي اص اي تاسد دس ػتش يكست پزيشد. چي ي تا ػبص وبسبي ـخل وذب آة يضتیي

يتض ثت ؾتا WSPبصسػي ثذاؿت ؾي ػبيش وبسؿبػب ؼئ ػبستي، ثشفت تب اخشاي آب تؼي ؿد.

ؿذ. تشع دس ػش شفت يدس دػاطالؾبتي بثؽ

WSPsتشسػی هطلتیت

WSPs ثبيذ ث كست ؼتم تػط ػبصب ػبستي يب بد ديشي و تػط آ ػتبصب تؿيتي ؿتذ يتب بؿتت

اطيب حبك شدد. اي يضا ثبيذ دس ػطح طثي تشثيت ؿذآؿذ ثبؿذ، ثشسػي ؿد تب اص ادب طة

تاتش ؿب "ثشب يضي"آصؽ ديذ ثبؿذ يظيبي ويفي الص سا داسا ثبؿذ. چي ضشسي اػت و يه

، اسد ؾذ WSPs اخشاي دي تػي تذي شدد. چبچ دس حص يضي، ؿيبسبي اسصيبثي ضاسؽ صبي

بوفبيت ؿب چبسچة ضتؾبت ي صبي ثشاي خجتشا ـتبذ تشدد، ثبيتذ ي احتتبي تب ـتخق، تحتشي

فشايذبيي ـت ثش ؾيبت اكالحي دس ػش شفت ؿذ. ثتش اػت وت ادتب يتضي دس شاحت ايت اختشاي

WSPتب ، دس ش صب ى ديش، ثيـتش خج آصؿي ثجد ويفيت ضؿيت سا داؿت ثبؿذ اص تحي خشي

طدداسي ؿد.

24

25

ؿذ ی آهختاعگزاسی دساؿتشاک ت WSPهشس تجاسب کلی -9

ويفيت آة آؿبيذي تبيح باستمبء يبفت، چبؾدس ػطح ي ثب روش اسد WSP: ضاسؽ پيـشفت اخشاي ـا

ويفيت آة آؿبيذي ذيشيت تیي دساصذت : ثجد پبيذاس تشذاد

WSPهشس هؼتوش اجشای

WSP ثجد ثخـي تیي آة اػت ػذي يؼت و يته ثتبس تىيت ؿتذ سي يه فشايذ ؼتش ذيشيتي

حبك يظي تىشاس WSPاخشاي دس طبلچ زاؿت ؿد. اص اي س، پيـشفت ثبيتذ ثت كتست ؿذي آ اػت وت

ؿب اسدي بذ ؿبػبيي ثجد ضؿيت ثذاؿت الص اػتي اي اش ؼتش سد ثشسػي لشاس يشد. دس ػطح

تبي ؼتتش ؾي، طبثمت ثب اػتبذاسدبي ويفي آة آؿبيذي وؿؾ وتذب آة ثبؿتذ. متضتي تتیي

ثبيذ ؿبػبيي ؿتذ تسد ،شتجط ثب ططشات خذيذ يبصبي پظـي، غشفيتي بي -ي خد دس اخشابؿىبف

شاس يشذ.تخ ل

ت اؿتشاک گزاسی داؾ تجشتیام

ـس، ث اؿتشان زاؿت ىشس دسػبي فشاشفت ؿذ يتب شتبي ودس WSPث ػس تؼي پيـشفت اخشاي

طتشح تد. اص ػتي ديتش، يض ي حبك سا دس ػطح ؾبتا پيـشفتريفؽ ثؼيبس ايت داسد. چي ي

ثشبت يتبسي بي ايتاذ ث پيـشفت خي ،اص تدبسة ش وـس ايثياي خاؽ طم دس ػطحسػبي اطالؼ

تـتبس متبالت، حضتس دس ا، WSPortalك اص طشيت WHO IWAثتب ،تب ث اؿتشان تزاسد ايت پيـتشفت سػبذ؛

ذ.اي اش ؤثش ثبؿ يذ دس تؼتاي ،تش د طشف ثي وـسبػيبي سشدبيي بوفشاغ

26

27

28