iduh wfoid whs;ska iqrlsuq - save the children · 2016-09-13 · y%s ,xld rch u.ska m;a lrk ,o w.;a...
TRANSCRIPT
Y%S ,xld rch u.ska m;a lrk ,o
W.;a mdvï yd m%;sixOdkh ms<sn| fldñIka iNdj
(Lessons Learnt and Reconciliation Commission – LLRC) u.ska mdi,a <uqka b,lal lr .ksñka udkj ysñlï wOHdmkh
m%j¾Okh lsÍug lrk ,o ks¾foaYh wkqj
fuu m%ldYkh t<s olajk ,È'
iduh Wfoid whs;Ska iqrlsuq
wOHdmk wud;HdxYh fjkqfjka
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska
fiaõ o Ñ,aârka wdh;kfha wkq.%yh hgf;a m%ldYhg m;a lrk ,È'
ish¿u ysñlï wejßKs'
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'
3
.re wOHdmk wud;H;=udf.a mKsúvh
W.;a mdvï iy m%;sixOdk fldñifï
ks¾foaY u; wOHdmk wu;HdxYhg
mejß we;s j.lSï w;r b;d u jeo.;a
ld¾hNdrhla jk udkj whs;sjdislï
ms<sn| j oaú;Shsl mdi,a <uqka ±kqj;a
lsÍfï wruqKska w;sf¾l lshùï
fmd;la iïmdokh lsÍug yels ùu
ms<sn| uu fnfyúka i;=gg m;a fjñ'
wm rfÜ miq.sh oYl 3lg wêl ld,hla
mej;s .egqïldÍ ;;a;ajhg m%Odk
fya;=jla f,i udkj whs;sjdislï
yd hq;=lï ms<sn| j ksis wjfndaOhla
;snqK o ls%hdjg kexùfï ÿ¾j,;d
;snQ nj úoaj;=kaf.a u;h ù we;' ;jo
wkd.; mqrjeishka jk j¾;udk
mdi,a <uqkag udkj whs;sjdislï
ms<sn| ±kqj;a lsÍu" m%j¾Okh lsÍu
yd udkj whs;sjdislïj,g wkql+,
wOHdmkhla ,nd§u ;=<ska Tjqkag
ysñ jk whs;sjdislï yd bgq l< hq;=
hq;=lï ms<sn| ksis wjfndaOhla we;s
lsÍu uÕska rg ;=< ;sridr iduh"
iu.sh" ifydaor;ajh yd ixj¾Okh
we;s l< yels w;r ±kqï wd¾Ólhg
odhl jk mdi,a <uqka mdi,a wOHdmk
ksu lr mq¿,a iudchg msúfik
úg udkj whs;sjdislï ms<sn| ukd
wjfndaOhlska ±kqu flakaø lr.;a
iudchlg odhl fõ hehs uu ±ä
f,i úYajdi lrñ'
fuu fmd; Tn fj; ;s<sK
lrkakg lemùfuka lghq;= l<
ish¨ fokdg;a" Save the Children wdh;khg;a" wOHdmk m%ldYk
fomd¾;fïka;=jg;a udf.a lD;{;dj
fuhska msßkuñ'
nkaÿ, .=Kj¾Ok ^md'u'&
wOHdmk wdud;H
4
.re wOHdmk wud;HdxY f,alï;=udf.a mKsúvh
wOHdmk wud;HdxYhg W.;a mdvï yd
m%;sixOdk fldñifï ks¾foaY hgf;a
mejÍ we;s ld¾hNdrh b;d id¾:l
wkaoñka ls%hd;aul fjñka mj;sk fï
fudfydf;a § udkj ysñlï ms<sn|j
oaú;Shsl fYa%Ksj, mdi,a <uqka i|yd
wu;r lshùï fmd;la iïmdokh lr
ksl=;a lsÍug yelsùu iïnkaOfhka
uu b;d i;=gg m;a fjñ'
udkj whs;sjdislsï ms<sn|j mdi,a
úIh ud,djg we;=<;a lsÍu"
wOHdmkfha wruqK idlaId;a lr
.ekSfï wNs,dIfhka wkd.;
mqrjeishka jk mdi,a <uqka iudcfha
hymeje;aug" iyÔjkh yd ;srir
ixj¾Okhg odhl lr .ekSu i|yd
È.=ld,Sk msgqjy,la fõ hehs udf.a
úYajdihhs'
±kqï w¾Ólhla flakaø lr .;a
iudchla ìys lsÍfï wruqK fmr±ß
lr f.k wOHdmk wud;HdxYh yd
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
taldnoaO j W.;a mdvï yd m%;sixOdk
fldñifï ks¾foaY ls%hd;aul lsÍug
ork jEhug iydh ÿka ish¨ fokdg
udf.a lD;{;dj m< lrñ'
wkqr Èidkdhl
f,alï
wOHdmk wud;HdxYh
5
ys;dor orejks"
fuu udkj ysñlï w,<d w;sf¾l
lshùï fmd;la ilikq i|yd wOHdmk
wud;HdxYhg iydh ùug fiaõ o
Ñ,aârka ixúOdkhg wjia:dj i,ikq
,eîu f.!rjhla f,i i,lñ' fiaõ
o Ñ,aârka ixúOdkfha wms udkj
whs;sjdislï" <ud whs;sjdislïj,g
iudk fj;ehs oeä f,i úYajdi lruq'
<ud whs;sjdislï ms<sn| ixl,amh
flfrys wjOdkh fhduq jQfha oekg
jir 90lg muK fmr fiaõ o Ñ,aârka
ixúOdkfha ks¾ud;D t.a,kaghska fcí
<ud whs;sjdislï m%ldYkh flgqïm;a
l< wjia:dfjka miq j h' 1926 § f,dal
kdhlfhda iaúÜi¾,ka;fha ðkSjd
k.rfha § fuu m%ldYkhg w;aika
;enQy'
tod mgka fuu whs;Sska wjia:dkql+,
j úldYkh ù j¾Okh ù we;af;a
ish¨ orejka yg .re lsÍug lemjQ"
fi!LH iïmkak" ohdnr yd orejka
mQ¾K jYfhka ms<s.kakd iudchla
ìys lsÍug h' tjeks iudchla ;=<
<uqkaf.a mQ¾K úNj Yla;Ska úlis;
lr.ekSug ish¨ orejkag we;s ksis
whs;sh iy;sl lsÍu u.ska orejkaf.a
ldhsl yd udkisl /ljrKh mQ¾K
jYfhka i,id §ug yels fõ'
uE; jir lSmh ;=< § Y%S ,xldj <ud
ysñlï iq/lSu ioyd lÈu wdo¾Yhla
imhñka fmruqK f.k we;' ol=Kq
wdishdkq rgj, orejka w;r Y%S ,dxlsl
orefjda fyd| u wOHdmkhla ,nk"
fi!LH iïmkak yd ukd fmdaIK
;;a;ajhla we;s orejka f,i by<
uÜgul isá;s' <ud fid,aodÿjka ms<sn|
fÄokSh b;sydih iyuq,ska ke;s j
f.dia we;' hqoaOh" fndaïn msmsÍu"
wj;eka ùu yd ika;dmh wo jk úsg
myj f.dia we;'
udkj ysñlï ixl,amh yd th
l%shd;aul úh hq;= wdldrh fuka u
orejka ;u whs;Ska N=la;s ú|sh hq;=
wdldrh ms<sn| wjfndaO lr .ekSug
Y%S ,dxlsl isiqisiqúhkag fuu fmd;
w;aje,la jkq we;ehs wms is;uq' tfuka
u iEu whs;shla u iu. u ta yd ne÷Kq
j.lSula o we;s nj Tn jgyd .kq we;ehs
wms Wola wfmalaId lruq' fuu fmd;
lshjk isiqisiqúhka ;u fidfydhqre
isiqisiqúhkaf.a whs;Ska muKla fkdj"
iudcfha fjfik ;uka fkdy÷kk"
;udg jvd jhiska wvq fyda jeä" tfuka
u wdndê; ;;a;ajhka iu. Ôj;a jk
fyda ;ukag jvd fjkia jQ whf.a o
whs;Skag .re lsÍu ;u j.lSula jk
nj jgyd .kq we;'
Tng jdikdjka; wkd.;hla m%d¾:kd
lrk w;r" fuu fmdf;ys l:d ;=<ska
Tn wOHdmkhla iy wdYajdohla ,nkq
we;ehs wmf.a wfmalaIdjhs'
fiaõ o Ñ,aârka wdh;kfha fkajdisl wOHlaI;=udf.a mKsúvh
ú,shï ,skaÉ
fkajdisl wOHlaI
fiaõ o Ñ,aârka bkagkeIk,a
6
.egqï we;s jkafka ñksidf.a is;a
;=< neúka .egqï ;=rka l< hq;af;a
o ñksidf.a is;ska u nj hqfkiaflda
m%ldYkfhys ±lafjhs' f,dj úúO
.egqï ks¾udKhg m%n, fya;=jla
jkafka whs;sjdislï yd hq;=lï ms<sn|
mj;sk wvq wjOdkh hs' oaú;Shsl
fYa%Ksj, mdi,a isiqka i|yd udkj
whs;sjdislï ms<sn|j fun÷ w;sf¾l
lshùï fmd;la iïmdokhg mshjr
.kq ,enqfõ tu lafIa;%h ms<sn| ±kqu
yd wjfndaOh mq¿,a lsÍfuka .egqï
wju" hym;a iudchla f.dvke.Sfï
wfmalaIdfjks'
W.;a mdvï yd m%;sixOdk fldñIka
iNdfõ 9'60 ks¾foaYh mßÈ oaú;Shsl
fYa%Ksj, mdi,a isiqka ±kqj;a lsÍu
i|yd ls%hdud¾.hla f,i fun÷
w;sf¾l lshùï fmd;la iïmdokh
lsÍug wmg fhdackd lrk ,oafoa
wOHdmk f,alï;=ud úisks' wOHdmk
wud;HdxYfha o odhl;ajh we;s j wm
úiska wdrïN lrk ,o tu ld¾hhg
wjYH uQ,H wkq.%yh ±laùug tla jQ
Save the Children wdh;kh o fuys §
isysm;a l< hq;= h'
orejkaf.a wdl,am ixj¾Okh u.sska
iduh" iyÔjkh imsß iudchla
f.dvkexùu wruqKq lr .;a fuu i;a
ld¾hhg odhl jQ úoaj;=kag;a úúO
wdldrfhka iydh ±lajQ ish¨ fokdg;a"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ
ld¾h uKav,hg;a udf.a lD;{;dj
ysñ fõ'
fuu fmd; lshùug yd tys we;=<;a
lreKq Tfí Ôú;hg tla lr .ekSug
muKla fkdj ta ms<sn| j Tng ióm
wh ±kqj;a lsÍug o Tn lghq;= lrkq
we;ehs wfmalaId lrñ'
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ flduidßia
ckrd,a;=udf.a mKsúvh
;siai fyajdú;dk
wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j"
biqremdh"
n;a;ruq,a,'
2014'-11'-20
7
kshdukh yd wëlaIKh
;siai fyajdú;dk wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
fufyhùu
fla'ù' kkaokS Ys%hd,;d wOHdmk m%ldYk flduidßiaa ^ixj¾Ok&
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
iïnkaëlrKh
md,s; wrúkao ùrlafldä iyldr flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
m%.S;sld chfialr iyldr flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
nqoaêkS ú;dk jHdmD;s l<ukdldßK’ ^<ud whs;sjdislï& fiaõ o Ñ,aârka
WmfoaYl uKav,h
uydpd¾h Yd¾hd ialdksj,a kS;s mSGh" fld<U úYajúoHd,h
uydpd¾h fma%ul=udr o is,ajd Ydia;% mSGh" fld<U úYajúoHd,h
bfiâ' ;dcqãka wOHlaI" wOHdmk wud;HdxYh" biqremdh'
f,aLl uKav,h
;kQcd wh.u ksoyia <ud l;kaor f,aÅld
iS'tia' chisxy .=re uOHia:dk l<ukdlre ^úY%dñl&-" fydrK
ixialdrl uKav,h
ta't,a'tia' wfíúl%u fcHaIaG lÓldpd¾h" -cd;sl wOHdmk wdh;kh
B'wd¾'ta'tÉ' fïkld lÓldpd¾h" -kS;s mSGh" fld<U úYajúoHd,h
kisuqãka ishdkd lÓldpd¾h" -kS;s mSGh" fld<U úYajúoHd,h
Ysrdks rdcmlaI wOHlaI ^wOHdmk&" -udkj ysñlï fldñIka iNdj
md,s; wrúkao ùrlafldä iyldr flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
m%.S;sld chfialr iyldr flduidßiaa" -wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
rkacka fj;a;isxy fcHaIaG l<ukdlre ^<ud whs;sjdislï&" -fiaõ o Ñ,aârka
nqoaêkS ú;dk jHdmD;s l<ukdldßK’ ̂ <ud whs;sjdislï&-" fiaõ o Ñ,aârka
NdId iólaIKh
ch;a mshoiqka ixialdrl" kuialdr" f,alayjqia
Ñ;% ks¾udKh
weï'î' fndaisxy jD;a;Sh Ñ;% Ys,amS
mdi,a isiq isiqúfhdaa Ñ;% fhdod we;s ia:dkj," tajd ks¾udKh l<
isiqisiqúhkaf.a f;dr;==re olajd we;'
8
wOHdmk wud;HdxYh iy wOHmk
m%ldYk fomd¾;fïka;=j úsiska fiaõ o
Ñ,aârka wdh;kfha wkq.%yh hgf;a t<s
olajk udkj ysñlï yd <ud whs;sjdislï
ms<sn| fuu w;sf¾l lshùï fmd; id¾:l
lr .ekSu ioyd úúO wdh;k yd mqoa.,hka
/ila úiska odhl;ajh imhk ,È' fuu
ld¾hh ioyd mQ¾K iyfhda.h ,nd ÿka
wOHdmk wud;HdxYfha .re f,alï wkqr
Èidkdhl uy;d;a fuys uq,a mshjr i|yd
ueÈy;a jQ wOHdmk wud;HdxYfha w;sf¾l
f,alï" tia'hQ úfÊr;ak uy;d;a fuys,d
isysm;a lrñ'
fuu ld¾hh i|yd uQ,sl;ajh f.k"
ish¨ u. fmkaùï l< wOHdmk m%ldYk
fomd¾;fïka;=fõ flduidßia ckrd,a ;siai
fyajdú;dk uy;dg úfYaI ia;=;sh mqolrñ'
fuu ld¾hNdrh iïnkaëlrKh yd
fufyhùu isÿ l< uqia,sï mdi,a ixj¾Ok
YdLdj wOHlaI bfiâ' ;dcqãka uy;dg o
lD;fõ§ ia;+;sh mqo lrñ' fuu lshùï fmd;
i|yd f,aLkfhka odhl;ajh iemhQ ;kQcd
wh.u uy;añhg;a" iS'tia' chisxy uy;dg;a"
tfiau ixialrKh i|yd uQ,sl;ajh
iemhQ cd;sl wOHdmk wdh;kfha fÊHIaG
lÓldpd¾h ta't,a'tia' wfíúl%u uy;dg;a" Y%S
,xld udkj ysñlï fldñIka iNdfõ Ysrdks
rdcmlaI uy;añhg;a" fld<U úYajúoHd,fha
ks;S mSGfha lÓldpd¾hjreka jk kisuqãka
ishdkd fukúhg;aa" B'wd¾'ta'tÉ' fïkld
uy;añhg;a" NdId iólaIK lghq;a; bgq l<
ch;a mshoiqka uy;dg;a lD;fõ§ ia;=;sh mqo
lrñ'
fuu ld¾hh i|yd WmfoaYl;aj
u. fmkaùu iemhQ fld<U úYajúoHd,fha
Ydia;% mSGfha uydpd¾h fma%ul=udr o is,ajd
uy;dg;a" kS;s mSGfha uydpd¾h Yd¾hd
ialdksj,a uy;añhg;a" f.!rjkSh ia;=;sh
mqo lrñ' Ñ;% ks¾udK i|yd odhl;ajh
iemhQ ish¨ u mdi,a oreoeßhka yd weï'î'
fndaisxy uy;dg;a lD;fõ§ ia;=;sh mqo lrñ'
úfYaIfhka fuu fmd; i|yd
m%;sfmdaIK ,nd .ekSfï § uyÕ= iydhla
,nd ÿka jjqkshdfjys fmßhfldudrikal=,ï
uyd úoHd,fha oreoeßhka yd .=re
uKav,hg;a" n;a;ruq,a, úoHdj¾Ok uyd
úoHd,fha oreoeßhka yd .=re uKav,hg;a"
wyx.u Ydßmq;% uyd úoHd,fha oreoeßhka
yd .=re uKav,hg;a" wmf.a f.!rj mQ¾jl
ia;=;sh mqo lrñ' tfia u fuu ld¾hh
bÈßhg f.k hEu i|yd .=re WmfoaYljreka
mqyqKq lsÍug wkq.%yh olajk Y%S ,xld
cd;sl hqfkiaflda fldñIka iNdj;a" tys
f,alï fckrd,a tia't,a' Oïñld úchisxy
uy;añh;a" fuu ld¾hh i|yd uQ,H wkq.%yh
iemhQ fvkaud¾la cd;Hka;r ixj¾Ok
wruqo, yd fiaõ o Ñ,aârka fvkaud¾la
wdh;kh;a ia;=;s mQ¾jl j isysm;a lrñ'
.=re WmfoaYljreka mqyqKq lsÍfï l%shdj,sh
ioyd uQ,sl;ajh f.k lghq;= lrk cd;sl
wOHdmk wdh;khg;a" wOHlaI ckrd,a
uydpd¾h ví,sõ'tï' wfír;ak nKavdr
uy;dg;a lD;fõ§ ia;=;sh mqo lr isáñ'
fuu lshùï fmd; oñ< nig
mßj¾;kh l< Èlaje,af,a lu,a uy;dg;a"
bx.%Sis NdId mßj¾;kh isÿ l< Nød
reoaß.= uy;añhg;a f.!rj mQ¾jl ia;=;sh
mqo lrñ' wjidk jYfhka fuu fmd;
i|yd úúO whqßka odhl;ajh iemhQ
wOHdmk wud;HdxYfha" wOHdmk m%ldYk
fomd¾;fïka;=fõ yd fiaõ o Ñ,aârka
wdh;kfha ish¨ ks,OdÍ uy;au uy;aókag;a
lD;fõ§ ia;=;sh mqo lrñ'
ia;=;sh
9
mgqk
fï fmd; .ek'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 10
udkj whs;sjdislï '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 14
I fldgi ( -isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï yd Bg wkqrEm j.lSï '''''''''''''''''''' 18
1'01 iqoaomamq '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 19
1'02 lsß,a,shlf.a ú,dmh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 22
1'03 hd¿hs wms hd¿hs'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 24
1'04 Tn;a mqrjeisfhla ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 27
1'05 md,u ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 31
1'06 wïudjrefka ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 34
1'07 wms fufyuhs jev lrkafk '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 37
1'08 wïud tk ;=re ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 42
1'09 mg,eú,a, ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 46
1'10 iq/lS isáuq wms ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 50
1'11 zplia!Z fï fudloao@''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 55
1'12 hqO ìfuka lr<shg '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 59
1'13 mqnqÿ flda@''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 63
1'14 u,s;sf.a Èkfmd; ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 66
II fldgi ( - wd¾Ól" ixialD;sl" iudc whs;sjdislï yd Bg wkqrEm j.lSï '''''' 70
2'01 m%’;su;a cSú;hla ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 71
2'02 uf. mq;= yß ymkd''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 74
2'03 tl u ±fha ¥orefjda ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 78
III fldgi- ( iduQysl whs;sjdislï yd j.lSï ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 82
3'01 ksoyi fidhd ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 83
3'02 fYA%IaG r;= bkaÈh kdhl zisheg,aZ wfußldkq ckdêm;sjrhdg ,shQ
,smshl isxy, wkqjdoh ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 87
3'03 l¿ cd;sl ksoyia igfka l;dj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 90
IV fldgi ( - tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sssfha uQ,O¾u ''''' 94
miqjok ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 100
weuqKqu I - ( <uqkaf.a wdrlaIdj yd /ljrKh i|yd lghq;= lrk wdh;k ''''''''''''''''''''' 101
weuqKqu II -( tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sssh '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 103
10
wm Ôj;a jk f,dalh yß u
iqkaorhs¦ pu;aldr ckl hs' ñksid
tlsfkldg .re lsÍu" tlsfkldf.a
whs;sjdislï wdrlaId lsÍu yd ;u
hq;=lï bgq lsÍu" tys iqkaor nj"
pu;aldr nj ;j;a jeä lrhs'
fï f,dalfha Wm; ,nk iEu
ukqIHhl=gu ñksi;a nj ,eîu ksidu
Wm;ska iudk j N=la;s ú£ug ,efnk
whs;sjdislï iuQyhla fõ' ñksia Ôú;h
iqrlaIs; j yd ksoyia j mj;ajd f.k
hEug tu whs;sjdislï ufydamldß fõ'
wm w;S;h ms<sn| j úuid n,k
úg udkj whs;sjdislï ksrdhdifhka
,eìh hq;= ysñlï jQj;a" úúO fya;=
ksid tajd ,nd .ekSug úúO uÜgñka
lghq;= lsÍug ñksidg isÿ ù ;sfí'
ta i|yd .;a úúO W;aidyhka udkj
YsIagdpdrh mqrd wmg olakg ,efí'
tfuka u ñksia whs;sjdislï oreKq
f,i ì| jegqKq wjia:d o we;' fï
fya;=fjka f,dal kdhlhka tla ù
tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh msysgqjd
.ekSu;a" 1948 foieïn¾ 10 Èk udkj
ysñlï ms<sn| úYaj m%ldYkh iïu;
lr .ekSu;a udkj whs;sjdislïj,
jeo.;a ikaêia:dkhls'
tlai;a cd;Ska úiska iïu;
lr f.k we;s udkj ysñlï ms<sn|
m%ldYk mdi,a yd wOHdmk wdh;k
u.ska me;srùug" m%o¾Ykh lsÍug"
mdGkh lrùug yd meyeÈ,s lrùug;a
i,iajk fuka tlai;a cd;Skaf.a uyd
uKav,h idudðl rdcHkaf.ka b,a,d
;sfí' YS% ,xldj o fï iïnkaOfhka
b;d jeo.;a ld¾hNdrhla bgq lrhs'
ta i|yd mdi,a úIh ud,djg udkj
ysñlï we;=<;a lr we;s w;r" rg mqrd
udkj ysñlï m%j¾Ok jevigyka o
l%shd;aul lrkq ,efí'
Y%S ,xld rch u.ska m;a lrk
,o zW.;a mdvï yd m%;sixOdkh ms<sn|
fldñIka iNdjZ (Lessons Learnt and Reconciliation Commission - LLRC) u.ska lrk ,o my; i|yka ks¾foaYhg
wkqj udkj ysñlï m%j¾Okh i|yd
;jÿrg;a mshjr .efkñkamj;S'
fldñIka iNd jd¾;dfõ 9'60 hgf;a
my; mßÈ olajd ;sfí'
zzfuu w;S; isÿùï h<s isÿ
fkdjk wdldrhg tajdhska mdvï W.;a
nj iy;sl lsÍfï uQ,sl wjYH;djla o
mj;S' fï iïnkaOfhka .;a l, mdi,a
<uqka" ;reKhka" wdrlaIl yuqodj,
idudðlhka iy fmd,Sish hkd§ka
b,lal lr .ksñka" §m jHdma; j
mj;ajk udkj ysñlï wOHdmksl
jevigykaj, wjYH;dj o fldñiu
wjOdrKh lr isà'ZZ
W.;a mdvï yd m%;sixOdkh
ms<sn| fldñifï by; ks¾foAYhg
wkql+, j ud;D N+ñfha wkd.;
Ôjkd,sh jk mdi,a ¥mq;=kag udkj
ysñlï ms<sn| oekqj;a Ndjh we;s lr
.ekSu i|yd w;aje,la iemhSug fuu
w;sf¾l lshùï fmd; ilia lr we;'
fï fmd; .ek''''
11
nyq ixialD;sl ck iudchl
Ôj;ajk YS% ,dxlslhka jk wmg
tlsfkld w;r ixys¢hdj" tluq;=
nj" ifydaor;ajh" iyÔjkh yd
iudkd;au;dj we;s lr .ekSu i|yd
udkj whs;sjdislï ms<sn| j oekqj;a
ùu fuka u" tlsfkldf.a whs;sjdislï
.re lsÍu;a ta yd ne÷Kq hq;=lï bgq
lsÍu;a b;d jeo.;a fõ' tu.ska wm
wfmalaId lrk ixys¢hdj yd ;sridr
iduh <Õd lr .ekSu fõ.j;a jkq
we;'
lsisÿ fNaohlska f;dr j tl
ujlf.a orejka f,i Y%S ,xld ud;D
N+ñfha idufhka yd ksoyia j Ôj;a ùu
wm ldf.a;a me;=u hs' ta i|yd wjYH
;sridr iduh <Õd lr .ekSug wm
ieu úg u W;aidy l< hq;= h'
iduh i|yd iduh yer fjk;a
udj;la fkdue;s fyhska iduldó
iqkaor mßirhl ksoyfia Ôj;a ùu
i|yd iEu úg u whs;sjdislï /l
.ekSu;a" hq;=lï bgq lsÍu;a tl fia
jeo.;a fõ' ta i|yd wjYH moku
fï w;sf¾l lshùï fmd; fyd¢ka
mßYS,kh lsÍfuka Tng ,efnkq we;'
fuu w;sf¾l lshùï fmd;
fyd¢ka wOHhkh lr" udkj
whs;sjdislï .re lrk" iudc
wNsjDoaêh i|yd ;u hq;=lï bgq lrk"
hym;a jevodhS mqrjeishl= ùug wjYH
ksmqK;d ixj¾Okh lr .ekSug Tn;a
lem ùfuka lghq;= lrkak' fuh Y%S
,xld iudcfha fuka u f,dal iudcfha
o wNsudkj;a mqrjeishl= f,i Ôj;a
ùug bjy,a jkq we;'
12
udkj whs;sjdislï
13
iEu ukqIHhl=g u Wm;ska
u .re;ajhg fuka u ck j¾.h" ia;S%
mqreI Ndjh" cd;sh" wd.u" j¾Kh"
fyda fjk;a lsisÿ fNaohlska f;dr
j iudkd;au;d uQ,O¾uh mokï
lr .ksñka ysñ jk whs;sjdislï
udkj whs;sjdislï f,i ir,
j ye¢kaúh yels h' ñksiqkaf.a
úúO;ajh ms<s.ekSu yd thg .re
lsÍu iy whs;sjdislï iudk j ysñ
ùu fuys we;s úfYaI;ajh hs' ñksidf.a
Ôjk ;;a;ajh Wiia uÜgulg <Õd
lrùu;a" ñksia Ôú; mßmQ¾K;ajhg
m;a lsÍug;a ta u.sska iuia; iudcfha
.=Kd;aul ixj¾Okhla we;s lsÍug;a
udkj whs;sjdislï wdrlaId lsÍu
fya;= idOl fõ'
tfuka u wm N=la;s ú¢k iEu
whs;sjdislula yd iïnkaO hq;=lï yd
j.lSï bgq lsÍug o wms ne£ isákafkuq'
WodyrKhla f,i( wOHdmkh
,eîu Tn i;= whs;sjdisluls' ta
wjia:dfjka Wmßu m%fhdackh f.k
fyd¢ka wOHdmkfhys ksr; ùu
Tnf.a hq;=luls' tfuka u wOHdmkh
u.ska Tn ,nk oekqu yd l=i,;d
Tfí ixj¾Okhg fuka u iudc
ixj¾Okhg o odhdo lsÍu Tn i;=
j.lSu yd hq;=lu fõ'
whs;sjdislï yd ne÷Kq hq;=lï
yd j.lSï bgq lsÍu" Tfí whs;sjdislï
;j ÿrg;a iqrCIs; ùug;a" fiiq whf.a
whs;sjdislï uekúka wdrCId ùug;a
ufydamldÍ fõ' whs;sjdislï N=la;s
ú¢k iEu wjia:djl § u ta yd ne÷Kq
hq;=lï yd j.lSï bgq lsÍu ms<sn|
wjOdkh fhduq lsÍu jeo.;a jkafka
fï fya;=fjks'
udkj whs;sjdislï Èkd .ekSfï
ft;sydisl miqìu
udkj whs;sjdislï iEu
ukqIHhl=g u Wm;ska u ysñ úh hq;=
jqj;a" úúO ld, jljdkqj, § md,lhka
úiska md,s;hkag fyda idudkH
ckhdg tajd N=la;s ú£fï § úúO iSud
lsÍïj,g ,la lsÍu b;sydih mqrd isÿ
ù ;sfí' fï ksid ;u whs;sjdislï
Èkd .ekSu i|yd md,lhkag tfrys j
igka lsÍug fuka u úúO .súiqïj,g
t<öug idudkH ck;dj úúO wr.,
isÿ l< w;r" tjeks wjia:djkag
WodyrK lsysmhla my; ±lafõ'
² ue.akd ld¾gd mk; ^ls%'j' 1215&
² whs;sjdislï ms<sn| m%{ma;sh
^ls%'j' 1689&
² wfußldkq ksoyia m%ldYkh
^ls%'j' 1776&
² ñksid yd mqrjeishka ms<sn| m%xi
m%ldYkh ^ls%'j' 1789&
² reishdkq úma,jh ^ls%'j' 1917&
fufia f.dv ke.=Kq wr.,
yd b,a,Sï u.ska mgka .ekqKq udkj
whs;sjdislï Èkd .ekSï miqld,Sk j
f,dalfha ish¨ fokdg u fmdÿ" wm
j¾;udkfha l:d lrk udkj ysñlï
wdrlaId lsÍfï zúYaj ixl,amhlaZ lrd
jHdma; ùu isÿ úh'
udkj whs;sjdislï
udk
j w
hs;
sjdi
slï
14
óg wod< w;S; isoaê i,ld
ne,Sfï § m<uqjk f,dal hqoaOfha §
^ls%'j' 1914 -- 1918& iy fojk f,dal
hqoaOfha § ^ls%'j' 1939 -- 1945& we;s jQ
b;d ìysiqKq jHikhkays m%;sM,
úfYaIfhka u f,dal kdhlhkaf.a
wjOdkhg fhduq úh' f,dal ix.%du
foflys m%;sM, f,i lsis Èfkl;a
m%udK l< fkdyels jákd Ôú;
ñ,shk .Kkla f,dalhg wysñ jQ
w;r" wdndê; jQjkaf.a m%udKh o w;s
úYd, úh' úfYaIfhka u hqoaOhg lsisÿ
iïnkaOhla ke;s <uhska fuka u
ldka;dfjda ,laI .Kkla o Bg jkaÈ
f.jQ y' ñ, l< fkdyels ;rï foam<
o úkdY úh' fojk f,dal ix.%dufha
ìysiqKq m%;sM, wog;a f,dalfha we;eï
rgj,g n,md ;sfnkq olakg mq¿jk'
tfia kuq;a" f,dal iduh
ia:dms; lsÍug fuka u iuia;
f,dal ck;djf.a u udkj ysñlï
iqrlaIs; lsÍu i|yd;a" kej; ìysiqKq
f,dal ix.%du we;s ùu je<elaùu
i|yd;a ls%'j' 1945 § tlai;a cd;Skaf.a
ixúOdkh ìys ùu w;S;fha jeo.;a
u ikaêia:dkhls' tys m%;sM,hla
f,i 1948 foieïn¾ 10 Èk tlai;a
cd;Skaf.a uyd uKav,h úiska udkj
whs;sjdislï ms<sn| úYaj m%ldYkh
iïu; lr .kq ,eìK' j.ka;s 30lska
iukaú; fuu f,aLkfhys we;=<;a
whs;sjdislï" isú,a yd foaYmd,k
whs;sjdislï" wd¾Ól" iudÔh yd
ixialD;sl whs;sjdislï yd iduQysl
whs;sjdislï hkqfjka j¾. lr ±laúh
yels h'
tlai;a cd;Ska úiska fmdÿfõ
udkj ysñlï ms<sn|j lghq;= lsÍug
wu;r j iudcfha úfYaI wjOdkhg
,la úh hq;= lKavdhïj, whs;sjdislï
iqrlaIs; lsÍu i|yd o lghq;= lr
;sfí'
fuys § úfYaI wjOdkhg
fhduq úh hq;= lKavdhï f,i"
² ldka;dfjda
² <uhs
² wdndO iys; mqoa.,hska
² jeäysáhka
² wdÈjdiS iy f.da;s%l ck;dj
hk fldgiaj, whs;sjdislï
;yjqre lsÍu i|yd úêúOdk i,iajd
we;'
ldka;dfjda
udkqISh jYfhka iy iudÔh
jYfhka mjq,a tallh ;=< ldka;dj"
ujl yd ìßhl jYfhka bgq lrk
ld¾hNdrh buy;a h' orejka ìys lsÍu"
yod jvd .ekSu" wdorh yd wdrCIdj
,nd §u" wdydr yd fmdaIK wjYH;d
bgq lsÍu jeks ld¾hhka u.ska iudc
hym; yd wNsjDoaêh i|yd ujl f,i
ldka;dj bgq lrkafka b;d jeo.;a
ld¾hNdrhls' tfuka u iudcfha úúO
N+ñldjkag wh;a ld¾hNdrhka o weh
úiska bgq lrkq ,efí'
iudch ixlS¾K ùu;a iu.
ldka;dj úiska bgq flfrk wd¾Ól
ld¾hNd¾h o j¾;udkfha b;d jeo.;a
fõ' ;u mjq, fjkqfjka" iudch
fjkqfjka yd rg fjkqfjka ldka;dj
bgq lrk wd¾Ól ld¾hNdrh flfrys
o iudcfha úfYaI ie,ls,a, yd
udk
j w
hs;
sjdi
slï
15
wjOdkh fhduq úh hq;= h' fï
wkqj ldka;dj bgq lrk fufyjfrys
w.h lsis whqrlska fyda ñ, l<
fkdyels ;rï h'
;j o fkdfhla úg" f,dj
fjfik ldka;djkaf.a whs;sjdislï
N=la;s ú|Su iSudlïj,g" m%pKav;ajhg"
wvkaf;aÜgïj,g" w;jrj,g yd úúO
wkaofï fjkia f,i ie,lSïj,g
Ndckh jk wjia:d nyq, j olakg
,efí' fï ksid ldka;d whs;sjdislï
iqrCIs; lsÍu i|yd úfYaI úêúOdk
ie,eiaùfï wjYH;dj biau;= jkakg
úh' fuys m%;sM,hla f,i ldka;djkag
tfrys ish¨ wdldrfha fjkialï
;=rka lsÍu ms<sn| iïuq;sh" (CEDAW) tlai;a cd;Ska úiska 1979 foieïn¾ 18
Èk iïu; lr .kq ,eî h'
<uhs
úfYaIfhka u 20 jk ishjfia
uq,a Nd.fha isg f,dalfha mej;s hqO
.egqï" <ud Y%uh m%fhdackhg .ekSu"
<uhska úúO wmfhdackhkag ,la ùu
ksid <ud whs;sjdislï m%n, f,i
W,a,x>kh ùu isÿ úh' fï ksid
<uhska myiqfjka wka;rdhhkag
f.dÿre úh yels" ie,ls,a, fhduq úh
hq;= lKavdhula f,i i,ld" Tjqkaf.a
whs;sjdislï iqrlaIs; lsÍu i|yd 1989
§ <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
tlai;a cd;Ska úiska iïu; lrk ,È'
fï wkqj jhi wjqreÿ 18g wvq wh
<uhska f,i i,ld we;' Tjqka YdÍßl
fuka u udkisl jYfhka mßmQ¾K j
j¾Okh jQ ;;a;ajhl fkdisák neúka
o" fouõmshkaf.a yd jeäysáhkaf.a u.
fmkaùu" wdorh iy /ljrKh ,eìh
hq;= neúka o úfYaI wjOdkhg ,la ù
;sfí'
<uhs mjqf,a" m%cdfõ iy ck
iudcfha idudðlhka jYfhka <ud
ld,h ;=< § jeo.;a ld¾hNdrhla
bgq lr;ss' rgl wkd.; fuka u
j¾;udk mqrjeishka f,i orejka
úiska rgl ixj¾Okh Wfoid
iqúfYaI ld¾hNdrhla bgq lrkq
,efí' Tjqkaf.a mQ¾K YdrSrsl" udkisl
iy iudcSh ixj¾Okh i|yd wjYH
myiqlï iemhSu iy Tjqka fjkqfjka
wdfhdackh" rgl iuia; ixj¾Okh
Wfoid isÿ lrkq ,nk wdfhdackhls'
j¾;udk ck iudcfha
<uhskaf.a u;h" n,dfmdfrd;a;="
wfmalaId fuka u uQ,sl wjYH;dj,g
ksis ie,ls,a, fkdolajk wjia:d
nyq, h' <uhska ysxikhg ,la ùu"
wmpdrj,g ,la ùu" <ud Y%ñlhka
f,i jy,a fiajfhys fhdojkq
,eîu" <ud fid,aodÿjka f,i n|jd
.kq ,eîu wdÈ <uhdg wys;lr
;;a;ajhkag fkdfhla úg Ndckh
flf¾' <uhska fujeks ;;a;ajhkag
m;a ùug we;s bvlv j<lajd ,Su;a"
Tjqkaf.a whs;sjdislï iqrlaIs; lsÍu;a
iqúfYaI wjYH;djls'
wdndO iys; mqoa.,fhda
§¾> ld,Sk j YdÍßl"
udkisl" nqoaêuh fyda ixfõol
ndOdjka we;s wh o wdndO iys;
;eke;a;ka jYfhka y÷kd .kq ,efí'
wdndO iys; ;eke;a;l=g jgmsgdfjys
mj;sk fkdfhl=;a ndOd ksid"
udk
j w
hs;
sjdi
slï
16
iudcfha fjfik wfkl=;a mqoa.,hka
yd iudk j iudc ls%hdldrlïj,
ksr;ùug wjia:dj fkdue;s jqj o
Tjqkag o iqúfYaI yelshdjka mj;sk
w;r" tu.ska iuia; iudch fj;
wiSñ; jQ odhl;ajhla ,nd §fï
yelshdjla mj;S'
wdndO iys; mqoa.,hska o
úfYaIs; lKavdhula f,i i,ld
Tjqkaf.a whs;sjdislï wdrCId lsÍug;a
Tjqkag ;Dma;su;a iudc Ôú;hla .;
lsÍug wjia:dj i,id §ug;a tlai;a
cd;Ska lghq;= lr we;' fjkia f,i
fkdie,lSu" .re;ajh" iyNd.s;ajh
i|yd iudk wjia:d ,nd §u" iudcfha
fjfik wfkl=;a mqoa.,hka yd iudk
j whs;sjdislï N=la;s ú£ug iudk
wjia:d ,nd §u flfrys fuys § úfYaI
wjOdkh fhduq lr we;'
mq¿,a ck iudchl
idudðlhka jYfhka wdndO iys;
whf.a whs;Ska .re lrñka .re;ajfhka
hq;= ;Dma;su;a iudc Ôú;hla .;
lsÍug Tjqkag wjia:dj ie,iSu wm
ieuf.a iodpdrd;aul hq;=lula f,i
i,ld lghq;= lsÍu jeo.;a fõ'
2006 jif¾ § iïu; lr
.kakd ,o wdndO iys; mqoa.,hkaf.a
whs;sjdislï ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a
iïuq;sh Tjqkaf.a whs;sjdislï iq/lSu
iïnkaOfhka b;d jeo.;a fõ'
jeäysáfhda ^fcHaIaG mqrjeisfhda&
jeäysáfhla hkq ljqoehs
y÷kd .ekSug tlÕ jQ ;ks ks¾jpkhla
cd;Hka;r uÜgfuka ;ju;a ke;s
jqk;a" YS% ,xldfõ kï idudkHfhka
úY%du .ekafjk jhi ^rdcH wxYfha
wjqreÿ 55--60 w;r mj;S& fcHaIaG
mqrjeishl= njg m;a ùfï lvbï jhi
f,i i|yka l< yels h'
fcHaIaG mqrjeishkag iudcfha
úfYaI jeo.;alula ysñ úh hq;= jkafka
Tjqka ;u ;reK ld,h iudc hym;
fjkqfjka lem l< msßila neúkss'
jeäysáhka f,i Tjqkaf.a ksoyi"
/ljrKh" .re;ajh iudch ;=<
wdrCId úh hq;= h' tfuka u fcHIaG
mqrjeishka jYfhka Tjqkag iudcfha
ish¨ lghq;=j, § iyNd.s;ajhg
we;s whs;sh yd Tjqkaf.a wd;au
;Dma;sh ;yjqre lsÍu o wjYH fõ'
jeäysáhkaf.a whs;sjdislï iqrCIs;
lsÍug wm ieug iodpdrd;aul
hq;=lula mj;sk w;r" 2030 jk úg
ol=Kq wdishdkq rgj,ska ck.ykfhka
jeä m%;sY;hla jeäysáhka isák rg"
Y%S ,xldj f,ig .Kka n,d we;s ksid
wfma rfÜ jeäysghkaf.a whs;sjdislï
wdrlaId lsÍu m%n, iudc hq;=luls'
foaYSh jYfhka jeäysáhka
ms<sn| mk;la ^2000 wxl 9& iïu;
ù we;' cd;Hka;r uÜgfuka o
jeäysáhkaf.a whs;sjdislï iqrCIs;
lsÍu i|yd úfYaI wjOdkhla fhduq
lrñka iïuq;shla ieliSu i|yd
wjYH lreKq idlÉPd flfrñka
mj;S'
wdÈjdis iy f.da;s%l ck fldgia
wdÈjdis ck;djf.a whs;sjdislï
iqrlaIs; lsÍu i|yd" wdÈjdiSka yd
udk
j w
hs;
sjdi
slï
17
f.da;s%l ck;dj ms<sn| iïuq;sh"
f,dal lïlre ixúOdkh úiska
1989 jif¾ § y÷kajd § we;'
tu iïuq;shg wkqj wdÈjdiSka
yd f.da;s%l ck fldgia y÷kd .ekSu
i|yd ks¾Kdhl lsysmhla olajd ;sfí'
Tjqkag úfYaIs; jQ Ôjk l%uh" isß;a
úß;a" NdIdj" /lshd" weoys,s l%u" Ôjk
mqreÿ bka lsysmhlg ksoiqka h' Tjqka
ft;sydisl jYfhka mj;ajd f.k wd
/lshd" NdIdj" isß;a úß;a" weoys,s l%u"
Ôjk mqreÿ tf,iska u idïm%odhsl
f,i mj;ajd f.k hEug wjYH
miqìu ilia lr §u fuu iïuq;sfha
m%Odk wruqKq fia i|yka l< yels h'
Y%S ,xldfõ wdÈjdiSka" zjeÈ
ck;djZ f,i ye|skafõ' úfYaIs;
lKavdhula f,i i,ld Tjqkaf.a
whs;sjdislïj,g .re lsÍu iy
wdrlaId lsÍu rgl Ôj;a jk wfkl=;a
ck fldgiaj, hq;=lula yd j.lSula
fõ'
udkj whs;sjdislï yd ne÷Kq
hq;=lï
wdishdkq l,dmfha Ôj;a jk wms
b;d §¾> jQ;a" fm%!V jQ;a b;sydihlg
fuka u jákd ixialD;shlg o ysñlï
lshkafkuq' hq;=lï bgq lsÍu ms<sn|
j;a wd.ka;=l i;aldr bgq lsÍu ms<sn|
j;a wmg we;af;a idvïnr w;S;hls' YS%
,dxlslhka jk wm w;S;fha mgka u
tlsfkld flfrys hq;=lï bgq lsÍug
ie§ meye§ isák cd;shla nj f,dalhg
ryila fkdfõ'
;u;ukaf.a hq;=lï bgq lsÍu
wfkla whf.a whs;sjdislï iqrlaIs;
lsÍug b;d jeo.;a fjhs' th idufhka"
iyÔjkfhka" iudkd;au;dfjka yd
ifydaor;ajfhka cd;shla f,i bÈßhg
hEu i|yd uyÕ= msájy,ls' tfuka
u hq;=lï fkdmsßfy<d bgq lsÍu
fm!oa.,sl ÈhqKqfõ fuka u fmdÿfõ
iudc ixj¾Okfha o moku jkq we;s'
tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh
úiska udkj ysñlï ms<sn| úYaj
m%ldYkh ilia lrñka mj;soa§
tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkhg
wkqnoaê; wdh;khla jk hqfkiaflda
ixúOdkfha m%Odkshd úiska uy;aud
.dkaê;=ukaf.ka udkj ysñlï
f,aLkhla f,dal uÜgfuka t<soelaùu
ms<sn| j t;=udf.a u;h l=ulaoehs úuid
isákq ,eìK' túg t;=uka ms<s;=re
,smshlska fufia m%ldY lr isáfha h'
—'''iEu whs;sjdislula u m<uq j bgq
l< hq;= hq;=lulg iyiïnkaO;djla
we;' tjeks whs;sjdislï /lSula ish¨
u mqreIhka iy ia;%Ska úiska bgq l<
hq;= fõ'''˜ .dkaê;=uka wmg b.ekajQ
mdvu ukqIHhka f,i wm ish¨
whs;Ska N=la;s ú¢kakg kï m<uqj
mqrjeishka f,i wm wmf.a hq;=lï
bgq lsÍu w;HjYH njhs' tfia u wm
m<uqj hq;=lï bgq lrkafka kï ta
yd ne÷Kq wmf.a whs;sh Wmßu f,i
N=la;sú|Sug ud¾.h ie,fikq we;s
njhs'
udk
j w
hs;
sjdi
slï
18
isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï yd Bg wkqrEm j.lSï
isú,a whs;sjdislï u.ska mqoa.,hkaf.a iajdëk;ajh iy ksoyi wdrlaId
lrkq ,nhs' hï mqoa.,hl=f.a ksoyig fjk;a mqoa.,hl=" mqoa.,
lKavdhula fyda wdh;khla úiska ndOd meñKùu isú,a whs;sjdislï
wdrlaId lsÍu u.ska j<lajd .; yels h' ukqIHhka f,i wms ish¨ fokd"
wmf.a wkkHh iajdëk;ajh yd ksoyi w.h lrkafkuq' fuu uQ,sl
ñksia wjYH;d isú,a whs;sjdislï u.ska wmg ysñ fõ'
foaYmd,k whs;sjdislï u.ska mqoa.,hka f,i iajdëk j wmg rfÜ
foaYmd,k lghq;=j, ksr;ùug" rfÜ foaYmd,k yd ffk;sl ;SrK
i|yd iyNd.S ùug we;s whs;sh iy;sl lrkq ,nhs'
fuu isú,a yd foaYmd,k whs;sjdislï iïnkaOfhka lghq;= lsÍu;a"
tajd N==la;s ú£u;a rfÜ mj;sk kS;sÍ;sj,g wkql+, j isÿ lsÍu
iEu mqrjeishl=f.a u j.lSuhs'
I fldgi
19
isú,a iy foaYmd,k whs;sjdislï yd Bg wkqrEm j.lSï
isú,a whs;sjdislï u.ska mqoa.,hkaf.a iajdëk;ajh iy ksoyi wdrlaId
lrkq ,nhs' hï mqoa.,hl=f.a ksoyig fjk;a mqoa.,hl=" mqoa.,
lKavdhula fyda wdh;khla úiska ndOd meñKùu isú,a whs;sjdislï
wdrlaId lsÍu u.ska j<lajd .; yels h' ukqIHhka f,i wms ish¨ fokd"
wmf.a wkkHh iajdëk;ajh yd ksoyi w.h lrkafkuq' fuu uQ,sl
ñksia wjYH;d isú,a whs;sjdislï u.ska wmg ysñ fõ'
foaYmd,k whs;sjdislï u.ska mqoa.,hka f,i iajdëk j wmg rfÜ
foaYmd,k lghq;=j, ksr;ùug" rfÜ foaYmd,k yd ffk;sl ;SrK
i|yd iyNd.S ùug we;s whs;sh iy;sl lrkq ,nhs'
fuu isú,a yd foaYmd,k whs;sjdislï iïnkaOfhka lghq;= lsÍu;a"
tajd N==la;s ú£u;a rfÜ mj;sk kS;sÍ;sj,g wkql+, j isÿ lsÍu
iEu mqrjeishl=f.a u j.lSuhs'
I fldgi
iqoaomamqg ´kE <uhska tlal
fi,a,ï lrkak' ta;a thd ±lmq .uka
<uhs f.j,aj,g ÿjkjd' ta ksid
iqoaomamq .ylg uqjd fj,d <uhska
fi,a,ï lrk Èyd wdidfjka n,ka
bkakjd'
ojila <uhs msÜgkshg tk
fldg t;ek jfÜ le,E u,aj,ska
iri,d' <uhskag fyjK fok
fldÜgïnd .y hg ynr, fld<hla
Wv fldxls[a[d" ox" lsß,a, f.ä
b;s msáka ;snqKd'
zzljqo fïl lrkak we;af;a@˜
<uhs l;d jqKd' tl tlaflkd tl
tl foaj,a lsjqjd' md¿ j;af; b|,d
iqoaomamq <uhska bkak me;a;g wdfj
zzuu ;uhs ́ l lf<a' udj;a .kakjd o
Thf.d,af,d tlal fi,a,ï lrkak˜
wiñka' ;ukaf.a jhfia <uhl=
jqK;a Tyqf.a wms<sfj< yd yeisÍï
1'01 iqoaomamq
tÉ' tï' i÷ks ksjka;sld
13 fYa%Ksh -- mkaksmsáh O¾umd, úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
20
rgdj ksid ljqre;a ys;=fõ Tyqg
msiaiq lsh,hs' ziqoaomamqZ lsh,d ku
±ïfu;a hd¿fjda u hs' lyg ne÷Kq
o;a fmkakf.k lg mqrd iskdfiñka
;uka foig tk iqoaomamq ±lmq .uka
<uhs ÿjkak .;a;d' ox" fldxls[a[d"
lsß,a, fldÜgka .y hg úisß,d
.syska'
Èk lSmhla u hk ;=re <uhs
msÜgkshg wdfj ke;af; iqoaomamqg
nfha' ta;a wdfh;a <uhska msÜgkshg
wdjd' <uhs fi,a,ï lrkak wdihsfka'
<uhs fnda, .ykjd' iqoaomamq .ylg
uqjd fj,d n,ka bkakjd'
<uhl= .ymq fnda,hla Wäka
.syska md¿ j;a;g jegqKd' <uhskag
lr .kak fohla kE' taf.d,af,d
okakjfka iqoaomamq md¿ j;af;
bkakjd lsh,d' fndaf, fldfydu
o .kafk lsh,d <uhs l;d lr lr
ysáfh' tl mdrg Tjqka <Õg fnda,h
jegqKd' thd,d md¿ j;a; me;a;
ne¨j;a iqoaomamq fmakak ysáfh keye'
tod iji <uhs ysf;a yeáhg
fnda, .eyqjd' md¿ j;a;g hk fndaf,
jeä fj,djla fkdf.dia msÜgkshg
wdjd' ta;a iqoaomamq t<shg wdfj
ke;af; <uhs fi,a,u kj;aj,d ÿjhs
lsh, ys;,d'
B<Õ ojfi;a <uhs fnda,
.ykak .;a;d' fndaf, md¿ j;a;g
.shd' ta;a wdfj keye' <uhs álla
fj,d ne¨jd' ta;a keye'
fi,a,ug fkd.;a;g" <uhs
iqoaomamqg ;snqKq nh álla wvq fj,d
;snqfK' taf.d,af,d fyñka md¿
j;a;g <x jqKd' ms;sj,ska m÷re
;<ñka fndaf, fydhkak .;a;d'
jÿ, we;=f<ka isyska fl¢ß,s
y~la weiqKd' fohshfkaæ iqoaomamq j<l
jeá,d' f,a fífrk ll=,la w,a,f.k
fl¢ß.dkjd' jf<a we;=f< fnda;,a
lgq'
hd¿jka fokafkla Èõjd' jeä
fj,djla hkak l,ska jeäysáhka
fo;=ka fofkla t;ekg tlal
wdjd' ta;a j<g nyskak neye' jf<a
ùÿre lgq' wdmiq f.orlg .syska
jeäysáfhla bKsu.la f.kdjd' j<
we;=<g bKsu. Èf.a .syska iqoaomamq
Wvg .kak lÜáhg uykais fjkak
jqKd'
iqoaomamqj fodia;r uy;a;hd
<Õg tlalf.k .syska fnfy;a ±ïud'
iqoaomamq yhsfhka we~qjd' <uhs thdj
wiajeiqjd' iqoaomamq <uhskaf.a uqyqKq
Èyd ne¨jd' tla jr u hula u;la
jqKd' fuf;la fj,d bfKa iÕjdf.k
ysáh fndaf, <uhskag Èlal<d' <uhska
yefudaf. u weiaj, l÷¿'
jeäysáhka l;d fj,d iqoaomamq
mkaif,a k;r l<d' iqoaomamq ldf.
ljqo@ wdfj fldfyka o@ yefudag u
m%Yakhla'
iqoaomamq lgy~ wjÈ l<d(
—uf.a ku biqre' uf.a ;d;a;d
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
21
uerefK ug wjqreÿ tfld<fya §' ál
ld,hlska ndmamd f.org wdjd' ndmamd
ug yßhg ysxid l<d' neß u ;ek ux
f.oßka wdjd' ±ka ug ld;aljqre;a
kE' bkak ysákak ;ekla kE' ug
biaflda,hla kE' uf.a ,shlshú,s
f.or' ux wkd:fhla'˜
zzThdg ljqre;a ke;akï Thd
;du jf<a fka' Thdg fnfy;a ±ïfu
ljqo@ Thdj mkai,g tlal wdfj
ljqo@ fudkjd ke;;a Thdg Thdf.
lsh,d ksoyi ;sfhkjd' Thdf.
ysñlu ;uhs Thd fï ,nd .;af;'
Thdg hd¿fjd;a tlal fi,a,ï
lrkak" biafldaf, hkak" leu;s
wd.ula woykak whs;shla ;sfhkjd'
f;areKd o@ ±ka ms<sfj<la fjkl,a
Thdg mkaif,a bkak mq¿jka'ZZ f,dl=
yduqÿrefjdaa lsjqjd''
biqre mkaif,a u bkak
leu;s jqKd' hd¿jkaf. yskdjg
biqre;a tl;= jqKd'
±ka hd¿fjda biqre fi,a,ï
lrkak .kakjd' ta ú;rla fkfjhs'
lÜáh biafldaf, hkafk;a tlg'
------------------
-------- iEu mqoa.,hl=g u Wm;ska u
iudk j whs;sjdislï ysñ fõ' tfy;a
iudc Ôú;fha § fuu whs;sjdislï
iudk j N=la;s ú|Su iïnkaO iSud
we;s jk wjia:d o ;sìh yels h' mjq,a
mßirfha mej;s whym;a ;;a;ajhka
ksid biqreg o tjka wjia:djkag
uqyqK mEug isÿ úh'
jeäysáhka" <uhska fuka u
mkaif,a yduqÿrejkaf.a o ueÈy;a ùu
biqref.a Ôjk ;;a;ajh fjkia lsÍug
uq, msrefõ h' mkaif,a yduqÿrejka
úiska biqreg bf.kSug" leu;s
wd.ula weoySug yd hy¿jka iuÕ
fi,a,ï lsÍug we;s whs;sh ms<sn|
lreKq meyeÈ,s lr fokq ,eî h'
fuu whs;Ska N=la;s ú|Sug
bv ie,iSu biqref.a Ôú;fha
id¾:l;ajhg Rcqj u n,mEï lrkq
we;' tfuka u Tyqg mS%;su;a Ôú;hla
.; lsÍug;a th fya;= jkq we;'
ish¨ fokdg u iudk
whs;sjdislï N=la;s ú|Sug wjia:dj
,eîu ish¨ fokd w;r ifydaor;ajh"
ñ;%YS,s nj" iqyo;ajh f.dv ke.Sug
fya;= jk nj fuu l;kaorh
weiqfrka Tng meyeÈ,s jkakg we;'
tfia u ish¨ fokdg u iudk f,i
whs;sjdislï N=la;s ú|Sug wjia:dj
,nd §u wm ieuf.a hq;=lula bgq
lsÍuls'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
1 j.ka;sh-- - ish¨ ukqIHfhdaa
ksoyiaj Wm; ,nd we;s w;r"
.re;ajh yd whs;sjdislï
w;ska iudk fj;s' yDoh
idlaIsh yd hq;= whq;=lï ms<sn|
úspdr Yla;shla odhdo fldg
isák Tjqyq tlsfkld iu.
ifydaor;ajfhka l%shd l<
hq;af;da h'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
22
1'02 lsß,a,shlf.a ú,dmh
ví' Njka;s ;;airKS
10 fYa%Ksh - fld<U iuqøfoaù nd,sld úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
23
;u orejkaf.a úfhdafjka ÿla
jk l=re¨ ujlf.a wf|dakd iy.;
is;=ú,s fuu lú mka;sfhka lshefõ'
fuys i|yka mßÈ i;=kag fuka
u ñksidg o Ôj;a ùug whs;shla
;sfí' tu whs;sh lv lsÍug" meyer
yeÍug lsisjl=g;a whs;shla ke;'
iEu flkl=f.a u Ôj;a ùug we;s
whs;shg wm .re l< hq;= h' th
wm ieuf.a hq;=lu yd j.lSu fõ'
tfuka u ieuf.a Ôú;h mj;ajd
f.k hEug we;s whs;sh ;yjqre
lsÍu i|yd w;HjYH wdydr" we÷ï"
ksjdi" fi!LH" wdrËdj wdÈ myiqlï
iemhSu o iudc j.lSula yd hq;=lula
fõ'
fï mss<sn| udkj whs;sjdislï
ms<sn| úYaj m%ldYkfha 3 j.ka;sh yd
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfha
6 j.ka;shg wjOdkh fhduq lrkak'
udkj whs;sjdislï ms<n| úYaj
m%ldYkh
3 j.ka;sh - -iEu fokdg u
Ôú;hg" iajdëk;ajhg yd
fm!oa.,sl wdrlaIdjg whs;shla
we;af;a h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
6 j.ka;sh - -Ôj;a ùug whs;shla
<uhska i;= nj ish¨ fokd úiska
ms<s.kq ,efí' <uhdf.a meje;au
yd ixj¾Okh iqrlaIs; lsÍu
rcfha j.lSu fõ'
flda uf. orefjda wfka
flda uf. l+vqj wfka
kE fmfkkak fï ;efka
ldg lshñ fu jeifka
fld,a,ks uf. orejkq;a
w,a,df.k fkdler fu;a
fid,a,d yer l+vqj;a
±,a¨fj lsu ÿl uy;a
f;dm ke;s jqKfyd;a f;dfma
uj y~ñka ìu yefma
wehs ke;s flf< uf. iefma
is; uf. ;enq jeks <sfma
ñka u;= fyd| <uhsfka
jka ug fï ÿl ±fka
bkakg wmg;a jfka
mska we;s weßfhd;a wfka
-l=udr;=x. uqksodi
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
24
1'03 hd¿hs wms hd¿hs
zzmfyka folhs mfyka ;=khs tl;=
l<d u lSh o@ZZ
bfïIa Wvìu ne¨jd' fmdf;a
,sõjd' weÕs,s .ekakd' W;a;f¾ wdfj
kE' thdf. uqyqK r;= jqKd' ;d;a;d
l,ska lsh,d ÿkak;a Nd. .Kka
bfïIag u;l kE'
;d;a;d .Kka fmd; Èyd
n,df.k bkakjd' bfïIa .Kk yod
.kak neß j w;rux fj,d'
zzwehs bfïIa Thdg lsis fohla
u;l ke;af;a@ ux Nd. .Kka yok
yeá óg biair fj,d lsh,d §,d
;sfhkjd fkao@ZZ
bfïIa ysi ie¨fj ìu
n,df.k'
zzmu,al fudl o T;ek fydr
.,a wyq,kafka@ fuydg tkjd'ZZ
;d;a;df.a weia ;sfhk
me;a;g bfïIa weia hejqjd' zmu,al'''
fi,a,ï lrkak tkak we;af;a'
;d;a;d mu,alg nkshs oZ bfïIag
ÿlhs'
f.hs ms<slkafka ì;a;sh
weÕs,af,ka iQrñka ysá mu,al ñÿ,g
wdjd'
zzfudl o Th <uhd fu;ek
lrkafka@ZZ
zuuhs thdg tkak lsõfõ
fi,a,ï lrkakZhs lshd .kak neß j
bfïIa <;ejqKd' <;eú,a, w;f¾"
tï' ã' pu;a .S;dka fmf¾rd
13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
25
zwfkaæ ug mu,al tlal fi,a,ï
lrkak we;a kïZ lsh,;a ys;=Kd'
ta;a tlal u wïudf.a wK
u;la jqKd'
zzfi,a,ï lrkak .shdg
lula kE' mu,al jeäh lrg .kak
tmd' f.g tfyu f.dv joao .kakjd
fkfuhs'ZZ
zzfudl o l;d ke;af;a@˜
;d;a;df. ioafog bfïIa mshú isyshg
wdjd'
zzud;a i¾ pQá uy;a;hdg
W.kajkjd wyf.k ysáfha'''ZZ
zzyaï''' ;uqkq;a pQá
uy;a;hdf.a mka;sfha fkao@ZZ
zzTõ i¾'''ZZ
zzwyf.k ysáhd kï fï
.Kk yokjdZZ bfïIaf. mshd
fld<hhs mEkhs mu,alg ÿkakd'
mu,al ñÿf, ysgf.k ms,a lKaäfh
Wv fld<h ;shdf.k .Kk yeÿjd'
bfïIaf. ;d;a;dg mqÿu hs'
zzfndfydu fyd|hs' ±ka ;uqka
mqxÑ uy;a;hdg f;areï lr,d fokak
´kE ;uqka .Kk yeÿj yeá'˜
ljodj;a f.g .kafk ke;s
mu,al ;d;a;d f.g .;a;d' wïud
wdfjd;a fudkjdhska fudkjd fõú o
lsh,hs bfïIa ys;=fj'
mu,al bfïIag <x jqKd'
thdf. wf;a ;snqKq fld<h Wv
fldgqjla wekaod' tal fldgia mylg
fnÿjd' Bg mifi thska fldgq folla
mdg l<d' ;j;a fldgqjla wekaod'
tal;a fldgia mylg fnÿjd' tafl
fldgq ;=kla mdg l<d'
mu,al mshjfrka mshjr
bfïIag meyeÈ,s lf<a mqxÑ .=re;=fula
jf.a' bfïIaf. ;d;a;dg yß mqqÿu hs'
fmr ojil ;ud fï wdldrhg u ;u
mq;=g b.ekakQ yeá Tyqg u;la jqKd'
ta ojfi;a fï wdldrhg u mu,al
ms<slkakg ù mdvï bf.k .kakg
we;s' Tyqg ;ud ms<sn| ,Êcdjla we;s
jqKd'
f.or Woõjg bkak
l=iqudj;Sg iy wef.a mq;dg iSud
udhsï bÈ lrñka fjkia fldg
ie,lSu fld;rï jerÈ ls%hdjla ±hs
Tyq miq;eú,a,g m;a jqKd'
l=iqudj;S mu,al fydhkak
ñÿ,g wdjd' biaf;damamqfõ bfïIa
uy;a;h;a tlal tlg bkak mq;d
±l,d weh T¿fj w; .y .;a;d'
zzl=iqudj;S l=iaishg hkak'
uuhs mu,alg f.g tkak lsõfõ'ZZ
;d;a;d lsõjd'
l,ska biairyd me;a; ;ykï
l,dmhla lr,d ;snqfK' ysgmq
.uka jqKq fï fjki l=iqudj;Sg
fo.sähdjla' .eg¨jla' mqÿuhla'
zzmu,al" ,nk fikiqrdod
b|,d uu bfïIag .Kka lsh,d fok
fldg Th;a tkak'˜ f,dl= uy;a;hdf.
jpk" l=iaishg hk l=iqudj;Sg weyqKq
iqkaor u jpk álla' mu,al yeuod u
mqxÑ uy;a;hdg W.kajkjd wyf.k
bkafk ms<slkafk b|f.k lsh,d
l=iqudj;S okakjfka'
zzfyd|hs i¾' fndfydu
ia;=;shs'ZZ mu,alf.a bfya u,la msmqKq
.dkhs'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
26
br neyef.k tkjd'
l=iqudj;S fujr ñÿ,g wdfj mu,al
tlal f.or hkak' ñÿf, ìu jdä
fj,d mqxÑ uy;a;hhs mu,alhs
fi,a,fï' l=iqudj;Sg mu,al tlal
hkak;a f,daN ys;=Kd'
ta;a tlal u bfïIa
uy;a;hf. ;d;a;d ñÿ,g wdjd' <uhs
fokakd je,s ;Srefj wl=re ,shkjd'
zzhd¿hs wms hd¿hs˜ fokakd
tlal ñÿf, je,s ìfï ,shkjd ;d;a;d
n,ka ysáfh wdorfhka' ta Èyd n,d
f.k i;=gq l÷¿ fy<k ;j flfkla
ysáhd' ta l=iqudj;S'
--------------------------------- bfïIaf.a uj yd mshd
mu,alg fjkia fldg ie,lSug
m%Odk fya;=j jqfKa mu,alf.a ujf.a
/lshdj' tA;a /lshdj" flkl= fjkia
fldg ie,lSug fya;=jla fkdúh hq;=
hs' iEu /lshdjlska u isÿ jkafka
iudchg fiajh lsÍula'
tfia u ck j¾.h" wd.u"
l=,h" NdIdj" iudc uÜgu" ia;%S
mqreINdjh fyda fjk;a lsisÿ
úfYaI;ajhla u; mqoa.,hl= fjkia
fldg ie,lSu fkdl< hq;a;la' iEu
mqoa.,hl=g u iudcfha iudk wjia:d
N=la;s ú§ug wjia:d j ,nd §u wm
ieuf.a hq;=lula yd j.lSula'
iudcfha Ôj;a ùfï §
mqoa.,hl=g ysñ jk fjkia fldg
fkdie,lSfï whs;sh iy;sl lr we;s
j.ka;s fuys my; oelafõ'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
2 j.ka;sh - --cd;sh" j¾Kh"
ia;%S mqreI Ndjh" NdIdj"
wd.u" foaYmd,k fyda fjk;a
u;hla oeÍu" cd;sl fyda
iudc iïNjh" foam<" Wm;
fyda fjk;a ;;a;ajhla hkdÈ
lsisÿ úfYaIhlska f;drj iEu
flkl= u fuu m%ldYkfhys
i|yka jk ish¨ whs;sjdislï
yd ksoyig ysñlï lsj yels h'
;j o mqoa.,hl= wh;a jk
rfÜ foaYmd,k" ffk;sl fyda
cd;Hka;r ;;a;ajh l=ula jqj
o" tfia u tu rg iajdëk"
Ndrldr" mrdëk o hkd§ lsisÿ
fjkila fkdue;s j" fï ysñlï
Tyqg ,eìh hq;= h'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
2 j.ka;sh - - <uhd fyda Tyqf.a
fouõmshkaf.a fyda kS;Hkql+,
Ndrlref.a cd;sh" j¾Kh" ia;%S
mqreI Ndjh" NdIdj" wd.u"
foaYmd,k fyda fjk;a u;hla
oeÍu" cd;sl" jd¾.sl fyda
iudc iïNjh" foam<" wdndê;
Ndjh" Wm; fyda fjk;a
;;a;ajhla u; hkd§ jYfhka
lsisÿ fjkialulg Ndckh
fkdfldg <ud whs;sjdislï
ms<sn| iïuq;sfhys wvx.= ish¨
whs;sjdislï iEu rgla úiska u
iEu <uhl=g u iy;sl lr Èh
hq;= w;r" tu whs;sjdislïj,g
.re l< hq;= h'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
27
1'04 Tn;a mqrjeisfhla
zwdhqfndajka'''' jdikdjka''''
fï Tn wu;kafka úfYaI cx.u
fiajdjla ms<sn| ±kqj;a lsÍfï
m%pdrl r:h hs' fkdjeïn¾ ui 23
jk bßod fmrjre 9'00 isg miajre
4'00 olajd meje;afjk úfYaI cx.u
fiajdj i|yd meñfKkak' fukak
Tng wk.s wjia:djla"ZZ
—;u rfÜ iajdëk
mqoa.,hl= jYfhka ;ukag ,eìh
hq;= whs;sjdislï iy jrm%ido ,nd
.ekSug Tn rfÜ mqrjeishl= jYfhka
,shdmoxÑ ù isáh hq;= h' ,shdmÈxÑh
ikd: flfrk ,sheú,a, Wmamekakh
hs'˜
—Wmamekak iy;slh"
mqoa.,hka ,shdmÈxÑ lsÍfï
ye÷kqïm; fï jk úg Tng wysñ j
we;a kï fyda fuf;la ,nd ke;s kï
;j;a l,a odkak tmd' meñfKkak
23 od fo.,a,Ej uy úÿy,g' tla Èk
läkï fiajdjlska Tnf.a ye÷kqïm;"
Wmamekak iy;slh ,nd §ug wms
iQodkï' ia;=;shs'ZZ
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
28
Yío úldYk hka;%h iú lr
.;a jEka ßh miafia <uhs fmda,sfï
.shd' jEka ßfhka t<shg fnok fld<
tl;= lr .kak <uhs fmdrlEjd'
iuyr fld< bÍ .shd' B<Õg <uhs
lvms,g Èõjd' ;uka wf;a ;sfhk
fld< lvmsf,a bkak jeäysáhkag
ÿkakd' <uhs wdfh;a fi,a,ug
jegqKd'
zzTkak ye÷kqïm;a yod .kak
lÜáhg kshu wjia:dj''' <Õg u
weú,a,d ;sfhk tfla Wfoka u .shd
kï fyd|hsZZ lfâ uqo,d,s lsõfj f;a
tl ufyakaøg fok .uka'
zzTh lshk ;rï flrejdj
keye T;kg .shyu'ZZ ufyakaø lsõfj
uqo,d,s Èyd fkdn,d u'
zzTkak mgka .;a;d jevla
mgka .kak;a l,ska fmak lshkak'ZZ
lfâ we;=<g hkak .sh uqo,d,s
wdfh;a t<shg wdjd'
zzux lshkafk ufyakaø ''''
WU,d wms okak lshkjd lsh,d uq¿
rg u wms okakjd o@ wE ux wykafk'
wms;a t<shg my<shg hkak ́ kE fkao@
rg jfÜ ojil' todg fudlska fudlg
yß wmsg Tmamq lrkak jqfKd;a wms
fufya wh nj" fldfydu o wms ta nj
Tmamq lrkafk@ZZ
zzwfkaæ Tõ uqo,d,s' ux
Th m%Yafkg uqyqK §,d bkafk'
ux mdiafmdaÜ yokak .shd' tafl
wy,d ;sfhk úia;r mqrjkak uf.
ye÷kqïm; yß" uf.a Wmamekafk
yß ´kE lsõjd' uf.a uq,a .u kqjr'
ux tfya .sfha uf.a Wmamekafk yod
.kak' lsis u úia;rhla ke;s j
Wmamekafk yod .kak álla wudre
jqKd' ojia lsysmhla hkak;a jqKd'˜
—tal ksid ufyakaø fyd|u
foa bjr jqK hqoafog idm lr lr
bkakjg jvd fyg fmdâvla .syska
n,kak' Thdg ´jdfh wjYH;dj
±fkkafk orefjd biafldaf,g we;=,a
lrkak .shyu" rfÜ f;dfÜ weúokak
.shyuZZ
zzn,uq''' n,uq''' uqo,d,s,d
lshk yskaod .syska n,kakï'ZZ
zzokakj o uqo,d,s" ,S fudaf,
jev lrk mshisß thdf. mq;dg
fnfy;a úÈkak .syska ud;D ksjdihg'
<uhf. ldâ tl b,a,,d' we¢j;
ú;rhsfk ta ñksiaiqkag b;sß fj,d
;snqfK' fudk ldâ o@ mshisßg tod
;uhs f;arefKa ke;s jqK Wmamekak
blaukg yod .kak ´kE lsh,d'ZZ
zzbmÿK yeu ukqiaihl=g
u Wmamekakhla ´kE' ke;a kï
fldfydu o ,nd .kak ;sfhk
fiajdjla ,nd .kafka'ZZ
zzn,dm,a,flda ßidkd okak
foaj,a æ˜
zzux ú;rla fkdfjhs" wms
yefuda u ±k .kak ´kE foaj,a fï'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
29
orefjla mdi,lg we;=,a
lrkak Wmamekakh ;sfhkj kï
f,fyishs' Pkao f,aLkhg ku
we;==,a lroa§" mdiafmdaÜ yod .kak
ye÷kqïm; ;sfhkj kï f,fyishs'
tfyu fkao uqo,d,s@ZZ
zzta l;dj iy;sl we;a;
ßidkd <ufhda' wms fïjd f;areï .kak
´kE' mqrjeishla fkdù fldfyduo
Pkao kdu f,aLkhg we;=,a fjkafk@
bmfok yeu flfkla u ;ukaf.
wkkH;dj Wmamekakhlska ,shdmÈxÑ
lsÍu yß u jeo.;a fjkjd thd,f.
Ôú; ld,hg u' lsishï fya;=jlska
tajd ke;s jqKdg" úkdY jqKdg tajd
kej; ,nd .kak ´kE lsh,d ljqre
ljqre;a oek .kak ´kE'ZZ
zzrfÜ mqrjeisfhla úÈyg
,nkak ;sfhk whs;sjdislï ish,a,
wysñ fjkjfk ;ukaf. wkkH;dj
Tmamq lr .kak neß jqfKd;a'ZZ
zzfldfydu ±kqj;a l<;a
fkdhk wh bkakjd uqo,d,s'ZZ
zzfï jf.a wmg mq¿mq¿jka
úÈyg Wmamekafk" ye÷kqïm; yod
.;af;a ke;s" okak okak wh fyg
cx.u fiajhg hjuq' talhs wmsg ta wh
fjkqfjka lrkak mq¿jka hq;=lu'ZZ
zzTõ''' Tõ''' wms wmsg mq¿
mq¿jka úÈyg fï jf.a ta wh ±kqj;a
lr,d hjkak ´kE' fï jf.a cx.u
fiajdjla wdfh;a fldÉpr ld,hlska
fufyg ths o lshkak;a neye fka'ZZ
zzuu;a okak okak whg
lshkakïflda' fudl o" yeu flkd u
wvqjla mdvqjla .kak fu;ekg fka
tkafka'ZZ
zzuqo,d,s fldfydu;a iudc
fiajlhd fka' b;sx uqo,d,s lshk
fohla ljqre;a kdyd bkafk keye'
uqo,d,s jerÈ fohla lrkak n,
lrkafk keye lsh,d ljqre;a okakjd
fka'ZZ
zzfyd|hs uqo,d,s" wms tfykï
hkakï'ZZ
zztfyu .syska fldfydu o@
.syska fyg tkakflda''' cx.u fiajdj
.ek;a fidhd n,kak tmdhe fudkj
o fjkafka lsh,d'ZZ
------------------
mqrjeisNdjh hkq uQ,sl ñksia
whs;sjdisluls' ukqIHhl= f,i
Wm; ,nk od isg ish¨ wdldrfha
wjYH;d iïmQ¾K lr .ekSug mqoa.,
wkkH;dj b;d jeo.;a uQ,sl lreKla
fõ' Tnf.a wkkH;djg mjq, uQ,sl
jQj o ms<s.;a rduqjla ;=< th Tnf.a
mqrjeisNdjh yd Wm;a ,shdmÈxÑh
wd§ iqúfYaI lreKq u; mokï fõ'
rch uÕska ksl=;a lrk Wmamekak
iy;slh" cd;sl ye÷kqïm;" úfoaY
.uka n,m;%h" mqoa., mqrjeisNdjh yd
wkkH;dj ;yjqre lsÍug wdOdr jk
f,aLk lsysmhls' fufia ,nd .kakd
mqrjeisNdjh yd wkkH;dj <ore
wjêfha isg jeäysá wjêh olajd jQ
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
30
<ud yd udkj whs;Ska /ila N=la;s
ú£ug wjYH moku yd tajd i|yd
m%fõYhg b;d jeo.;a fõ' <orejl=
f,i fi!LH fiajdjka ,nd .ekSu"
wOHdmkhg m%fõYh" wfkl=;a wjia:d
N=la;s ú|Sug w;HjYH kS;Hkql+,
miqìu imhkq ,nkafka mqrjeisNdj
u.ssks' jeäyáhl= f,i wm i;= ish¨
wdldrfha fiajd yd iudc wdrlaIK
m%fõYhka ioyd mqoa., wkkH;dj
w;HjYH fõ' tfia wkkH;dj ;yjqre
lsÍug wfmdfydi;a ùu" mqrjeishl=
f,i ysñ jk whs;sjdislï wysñ ùu"
kS;sh bÈßfha ms<s.ekSula fkdue;s
ùu" /lshdjla lsÍug we;s whs;sh
wysñ ùu" foam< whs;s lr .ekSug
yd N=la;s ú£ug we;s whs;sh wysñ
ùu" úfoaY.; ùug fuka u ;u rgg
wdmiq meñKSug we;s whs;sh wysñ ùu
wdÈhg fya;= fõ'
wkkH;dj ;yjqre lsÍug
wod< uQ,sl f,aLk fkdue;s jQ
úg tajd ,nd §u i|yd rch uÕska
úêúOdk i,ikq ,efí' tu úêúOdk
u.sska ;u wkkH;dj ;yjqre lsÍug
wjYH f,aLk ,nd .ekSug l%shd lsÍu
;u whs;sjdislï ms<sn| N=la;sh ,nd
.ekSu iïnkaOfhka b;d jeo.;a fõ'
fuf,i <uhskaf.a fyda jeäysáhkaf.a
mqrjeis Ndjh ;yjqre l< fkdyels
jk wjia:djl tu whs;sh iqrlaIs;
lsÍfï j.lSu rch i;= fõ'
fï i|yd jk whs;sjdislï
ms<sn| ±k .ekSu i|yd my; ±lafjk
j.ka;s lshjkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
15 j.ka;sh ^1&- - iEu flkl=g
u cd;sl;ajhg whs;shla
we;af;a h'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
7 j.ka;sh -- bmÿK od isg kula
yd cd;sl;ajhla ,eîug iEu
<uhl=g u whs;shla we;' Tyqf.a
$ wehf.a fouõmshka ljqreka ±hs
±k .ekSug;a Tjqkaf.a wdorh
,eîug;a <uhdg whs;shla we;'
8 j.ka;sh - -<uhdf.a wkkH;dj
(Identity) wdrlaId lsÍug rch
ne£ isà' wkkH;dj ke;s jQ
úfgl wjYH ´kE u wjia:djl
ku" cd;sh yd mjq,a in|;d
bÈßm;a lr th h<s;a ia:dmkh
lsÍug o rch ne£ isà'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
31
b;sx''' ux hd¿jkaf.ka
fjka fj,d wdfj ÿflka' ál
ld,hla tl jy,la hg ysgmq wmsg
úisr hkak ld,h wdjd' ta wfma u
lsh,d w¨;a Ôú;hla mgka .kak'
fld;rï myiqlï ;snqK;a wïud
;d;a;df. fifkyfia wvqj wu;l
lrkak neye' ta ojiaj, yekaoEfj
l¿jr jegqfK wfma ÿl ,shejqKq
uqyqKq yx. .kak lsh,hs ug
ys;=fK' hqoafo È wïuhs ;d;a;dhs
ke;s jqKdg miafi l|jqre N+ñfha
È uu ys;=fj wfma Ôú;;a t;ek u
k;r fjhs lsh,d'
hqoafoka wkd: fj,d
fouõmshka wysñ fj,d bkak
fj,dfõ wfma Ôú;j,g
jákdlula ,enqfKa wdfh;a
we;a;gu mjq,la tlal tl;=
fjkak ,enqK ksiduhs' udj uf.a
w¨;a foudmshkag Ndr fokak
mßjdi fomd¾;fïka;=fõ ñia
f.dvla uykais jqKd' ud .ek
fydh, ne¨j jf.a u uu leu;s
1'05 md,u
;kQId Yla;sfõ,a
9 fYa%Ksh - fld<U rdukdoka yskaÿ ldka;d úoHd,h -
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
32
wlue;s foa;a thd yeu fõf,a u
idlÉPd l<d' uq,ska u Widúhg
hkak uf.a ysf;a Nhla ;snqKd'
ta;a uu miafia oek.;a;d tfyu
wêlrK ksfhda.hla ke;=j ug
fjk;a foudmshka tlal Ôj;a
fjkak hkak neß nj' ta yeu
fohla u fyd¢ka isÿ jqfKa yefudau
wmsg fyd|u foa ,nd fokak
mq¿jka Wmßufhka uykais jqK
ksid lsh,hs ug oeka ysf;kafka'
w¨;a ;d;a;dhs wïudhs udj
tlal hkak wdmq fj,dfj ug jf.a
u wfkla hd¿jkag;a blaukg
f.j,aj,g hkak mq¿jka fjkak
lsh,d ux ys;=jd' ore fifkyfia
iqj| ta wïu,d ud n,kak wdmq
yeu ojil u ug ±kqKd'
ux w¨;a f.org
wdfj n,dfmdfrd;a;= u,a,la
ysf;a t,a,f.k' ta tl tl
n,dfmdfrd;a;= bgq fjk fldg
we;s fjk i;=g fuÉprhs lsh,d
lshkak neye' l|jqfrka weú;a
yh udih hs' ta;a ug ysf;kafk
ux fï f.or f.dvla l,a b|,d
bkakjd jf.hs'
Thd okakj o ;d;a;d udj
tlal hkak weú;a uq,ska uf.ka
weyqj m%Yakh fudlla o lsh,d@
—ÿfõ" Thd wms;a tlal
bkak leu;s o@˜
ta jpk lsysmh we;=f<
uf.a wdrCIdj" uf.a wkd.;h
.ek meyeÈ,s njla ;snqKd' uf.a
j.lSu ,shú,sj,g ú;rla iSud
jqfKa keye' i;a;hs' wïudhs
;d;a;dhs udj w¨;a biafldaf,lg
we;=,a l<d' w¨;a fmd;a" w¨;a
hqksf*daï" w¨;a .=rejre ug kj
Ôú;hla f.k;a ÿkakd'
Wudhd;a È. ,shqula tj,d
;snqKd' thdf. mjqf, lÜáh;a
fyd|hs¨' thd ±ka bkafk
nKavdrfj,' W;=fr ysgmq wms rfÜ
tl tl m<d;aj,g úisß,d hkjd'
ta;a wfma hd¿lu úisß,d hkafk
keye lsh,d ug úYajdihs'
ux yß wdidfjka ysáfh
cmka NdIdj bf.k .kak' ux ta
nj ;d;a;dg lsõjd' Bfha b|,d
ux cmka NdIdj bf.k .kak
mka;shlg hkjd'
uf.a f;dr;=re f.dvla
,Sjd' Thd,f.;a fï jf.a f;dr;=re
±k .kak ux wdidfjka bkakjd'
blaukg W;a;r tjkak' fydf|a'
wfma wïuhs ;d;a;hs;a Thdj u;la
lrkak¨' f;rejka irKhsæ b;sx
kj;skakï'
fï ys;dor fk;añ'
------------------ --------
mjqf,a idudðlhl= jYfhka Ôj;a
ùu ksid Tng w;ajk m%fhdack
Tng fyd¢ka w;aú£ug wjia:d ,eî
we;' foudmsh wdorh" wdrlaIdj"
/ljrKh" wdydr yd fmdaIKh
ksis mßÈ ,eîu fyd| mqrjeishl=
f,i iudchg msúiSug Tng
wjYH miqìu ilid fokq ,efí'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
33
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
3 j.ka;sh -- <uhska yd iïnkaOj
l%shd lrk úg § iy Tjqka ms<sn| j
.kakd ;SrKj, § <uhdf.a Wmßu
hym; i,ld l%shd l< hq;= h'
5 j.ka;sh --- iïuq;shys we;=<;a whs;s-
jdislï ls%hdjg kexùug <uhdg
wjYH ud¾f.damfoaYl;ajh ie,iS-
fuys ,d <uhdf.a fouõmshkag"
WÑ; mßÈ mjqf,a idudðlhkag"
fyda m%cdj fuka u kS;Hkql+,
Ndrlrejka i;= hq;=lï" whs;Ska iy
j.lSïj,g rch .re l< hq;= h'
18 j.ka;sh - -- uõmshka fofokd u
<uhdf.a jeãu yd j¾Okh ms<sn|
iu fia j.lSu ±ßh hq;= h' Tjqka
iEu úgu <uhdf.a hym; Wfoid
l%shd l< hq;= w;r" fï i|yd rch
Tjqkag iydh úh hq;= h'
<uhdf.a Wmßu hym;g
mQ¾K wjOdkhla fujeks mjq,a
mßirhla weiqfrka ,efí' <uhdf.a
Wmßu hym; i|yd lghq;= lsÍu
ish¨u rdcH yd rdcH fkdjk
wdh;kj, o uQ,sl j.lSula
fõ' fuu l;dj u.ska rch yd
wêlrK moaO;sh tu j.lSï bgq
l< wdldrh Tng wjfndaO jkakg
we;'
<uhdf.a Wmßu hym; yd
hym;a mjq,a mßirhl Ôj;a ùug
we;s whs;sh <ud whs;sjdislï
ms<sn| iïuq;sfha j.ka;s 3" 5 yd
18 u.ska fmkajd § we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
34
—ud;D idhkhg meñKs fï
wïu,df.ka m<uq orejd ,nkak
iQodkñka bkak wïu,d jeä
m%udKhla bkakjd' ta ksid uu wo
fmdÿfj fok Wmfoia l,ska ud;D
idhkhg meñKs wïu,dg kej;
wyf.k bkak fjhs' fyd| fohla
jeä jdrhla weyqjg lula keye
fkao wïfï@˜
—wïu,dg ,efnkak bkafk
f,djla ják iïm;la' ta iïm;
lsis u lrorhla ysßyerhla ke;sj
f,djg odho lsÍfï j.lSug ud;D
idhk Woõ Wmldr lrkjd' Woõ
Wmldr lsh,d uu lsõjg th rcfha
j.lSula yd fiajdjla' ta j.lSfuka"
fiajdfjka Wmßu m, fk<d .kak
Tn ±k .kak ´kE'˜
—b;ska wïu,d fï lshk
ldrKd fyd¢ka wjfndaO lr .kak
´kE' wjfndaO lr .;a;dg uÈ" tajd
ls%hdfõ fhdojkak ´kE' fudl o"
fuys wjidk m%;sM,h Tfí orejd
kSfrda.s orejl= f,i ìys lsÍu' ta
ú;rla fkdfjhs orejd ìys lsÍfuka
miq Tn;a fid!LH iïmkak j
isàu'˜
—YS% ,xldj ;uhs ol=Kq
wdishdfjka <ore iy ud;D urK
wkqmd;h wju uÜgulska mj;ajd
1'06 wïudjrefka'''
tï' ã' pu;a .S;dka fmf¾rd
13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
35
f.k hk rg' tksid YS%
,xldfj ud;D iy <ore fi!LH
fiajdfõ Wmßu m, fk<d .kak
fï wïu,d wêIaGdk lr .kak'˜
—fï wïu,d okakjd biair
isg mej; tk fohla ;uhs .eìks
ud;djkag msß;a wykak ie,eiaiSu'
ta wehs lsh,d l,ska idhkhg
iyNd.s jqK wïud flfkla lshkak
n,kak'ZZ
—.¾NdYfha isák ld,fh;a
orejdg ndysr f,dalfha isÿ jk foa
±fkk ksid'˜
—wms fï idhkh ;=< È
fï fjkqfjka ls%hd;aul lrk
jev ms<sfj< ;j;a wïud flfkla
lshkak n,kak'˜
—ir, ix.S;h wmg wykak
i,iaj,d ;sfhkjd' we;a;g u ñiS
uu fï fj,dfj ta iïnkaOfhka
ia;=;sjka; fjkjd' fudlo wms
OHdkhlg iujeÈ,d jf.a ta úkdä
oyh úiai .; lrkafka'˜
—wo Èk meñKs,d bkak
l=¨÷,a orejka ,eîug wfmaCId
lrk wïudjre fjkqfjka w;a±lSï
;sfhk wïu,dg mq¿jka fï
fj,dfj wm idhkhg meñKSfuka
Tn ,o fiajdj ms<sn| ;ukaf.a
woyia olajkak'ZZ
nqoaêld( —wo Èk meñKs
wïudjrekaf.ka b,a,d isákafka
Tfí kshñ; idhk Èkg iyNd.s
ùï isÿ lr f.k fï fiajdj ksis
whqßka ,nd .kak lsh,d' ta jf.a
u ta ,nd fok Wmfoia ta whqßka u
ms<smÈkak lsh,d;a" .eg¨ we;s jk
wjia:djkays § fkdiÕjd fu;=ñhg
fyda Tn yuqfõ isák mjq,a fi!LH
ks,Odß;=ñhg fyda okajd Bg wjeis
ms<shï ,nd .kakd f,i;a uu u;la
lrkak leu;shs'ZZ
udxf.aYajÍ ( —uõjrekaf.a msßisÿlu
l=fia isák orejdg Rcq j u
n,mdkjd' ta ksid Tfí úfYaI
ie,ls,a, ta i|yd olajkak lsh,d
lshkak ux leu;shs' idhkfha §
úgñka fm;af;a isg ;s%fmdaI melÜ
tl olajd jQ orejdf.a j¾Okh
fjkqfjka ,efnkjd' tajd wmf;a
hjkak tmd' wka i;= lrkak tmd'
tajd Tn fjkqfjka ,nd fokafka
Tn;a" Tfí orejd;a fi!LH iïmkak
kSfrda.s orejl= lsÍug nj ys;kak'˜
úYajd( —fï fi!LH fiajd ux
,enqjd' uu fï ìys lsÍug iQodkï
jkafka uf.a f;jeks orejd' uu
idhk Èkg ksis fj,djg meñK
fuys § ,nd fok Wmfoia ms<smeoao
flfkla' uf.a orejka fofokd
lsisÿ lrorhla ke;s j kSfrda.s j
bmfokak th Rcq j u n,mEjd
lsh,d ug lshkak mq¿jka' orejd
bmÿKdg miq;a fuys meñK nr lsrd
.ekSï" orejdf.a fjkia ùï Wfoid
,nk ;s%fmdaI" <ore tkak;a fï
ish,a, fkdñf,a ,nd .ekSug ug
yels jqKd'˜
´¨( —idhkh ;=< isák ljqre;a
wïudjre' ta ish¨ fokdg Wmfoia
,eîu" úgñka ,nd §u" ;s%fmdaI ,nd
§u" ix.S;h wikak ie,eiaiSu wdÈ
fï ish,a, isÿ jqfKa tlg' fuys
§ ÿmam;a fmdfydi;a" cd;s wd.ï
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
36
lsisjla ie,l=fõ keye' Bg uu
ia;=;sjka; fjkjd' Tn ieug fï
idhkj,g iyNd.s ù orejd kSfrda.s
j ìys lsÍug;a Tng o fi!LH
iïmkak j isákakg yels fõjd hs
m%d¾:kd lrkjd'˜
—fndfydu;a u ia;+;shs
nqoaêld" udxf.aYajÍ" úYajd" ´¨
wïu,dg' uu ys;=jdg;a jvd fyd¢ka
Tn ta ±kqj;a ùu Tfí w;a±lSï
Tiafia lshdmEjdg' fyd|hs wms ±ka
ys; álla ieye,a¨ lr f.k fï
ix.S; ;eáh wiuq'˜
ieu fokd u mjq,a fi!LH
ks,Odß;=ñh foi u| iskdfjka
hq;= j n,d isáfha ix.S;h weiSug
iQodkï nj lshd mdñks'------
------------------ --------
udkj iïm; fi!LH
iïmkak j mj;ajd f.k hEu
fi!LH fiajdjkays uQ,sl wruqK fõ'
tfuka u fi!LH fiajd ,nd .ekSug
we;s whs;sh udkj whs;sjdislï
ms<sn| úYaj m%ldYkfhka o <ud
whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfhka
o iy;sl lr we;' ta yd iïnkaO
j.ka;s fuys my; olajd we;'
b;d fyd| YdÍßl yd
udkisl fi!LH ;;a;ajhl miq ùu
wOHdmkh" jD;a;sh ld¾hlaIu;dj
iy tÈfkod lghq;= M,odhS f,i
bgq lr .ekSu wdÈhg fya;= fõ'
fi!LH fiajd fjkialulska f;dr
j" Wmßu uÜgfuka ieug N=la;s
ú£ug ,eîu Ôj;a ùug we;s whs;sh
yd meje;aug we;s whs;sh ;yjqre
ùug o fya;= fõ'
ta ksid fi!LH fiajd ,nd
.ekSu ieuf.a whs;shla jk w;r
u" fi!LH fiajd ieug iudk j
,nd §u rcfha j.lSula o ù we;'
fi!LH iïmkak Ôú;hla .; lsÍu
i|yd fi!LH fiajdjka m%fhdackhg
.ekSu wm ieu i;= whs;sjdislula
fuka u hq;=lula yd j.lSula o
jkafka h'
fuu whs;sh ms<sn| ±k
.ekSu i|yd my; ±lafjk
j.ka;sj,g wjOdkh fhduq lrkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
25 j.ka;sh - - wdydr" we֕" ksjdi"
ffjoH fiajd yd fjk;a wjYH
iudc fiajd we;=<;a ;ud iy ;u
mjqf,a fi!LH yd Y=N isoaêhg
m%udKj;a Ôjk ;;a;ajhlg o
ú/lshdj" frda.SS nj" wdndê;
nj" jekaoUq nj" úhm;a nj fyda
;udg md,kh l< fkdyels
;;a;ajhla hgf;a Ôúldjla lr
.ekSug fkdyels jk wjia:djl
wdrlaIdj ,nkakg o whs;shla
iEu flkl=g u we;af;a h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
24 j.ka;sh - -by< u fi!LHh
;;a;ajhlska hqla; ùug fuka
u fi!LHh fiajd myiqlï ,nd
.ekSug;a <uhdg whs;shla we;'
úfYaIfhka uyck fi!LHh
ms<sn| j wOHdmkh ,eîug;a
<uhskag whs;shla we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
37
1'07 wms fufyuhs jev lrkafk
37
yßkS k,a,srdcd
9 fYa%Ksh - fld<U rdukdoka yskaÿ ldka;d úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
38
—ohdnr fidfydhqre
fidfydhqßhks" wms wo tla /ia
jqfKa .sh wf.daia;= úis tla jkod
l;d lr .;a; f;dr;=re tl;= lr
.kak' Th f.d,a,kaf. mdif,a
mka;s kdhlhka m;a lr,d f;dr;=re
tl;= lr .;a; lñgq kdhlhka w;
Wiaikak n,kak'ZZ
—fndfydu fyd|hs' Tlafldu
f;dr;=re tl;= lr f.k weú;a
;sfhkafka' wmsg wo ;sfhkafka
ta f;dr;=re wdY%h lr f.k yeu
mdi,lg u ls%hd;aul lrkak
mq¿jka fmdÿ ;SrKhla .kak'ZZ
m<df;a mßir ks,OdÍ uy;d
woyia olajkafka lñgq kdhlhkag
Wkkaÿj we;s lrñka' mdi,
ksfhdackh lrñka ;ukag iyNd.S
fjkak ,eîu tIdkag i;=gg
lreKla' zmßirh iqrlsuqZ jHdmD;sh
tIdkaf. mdif,;a ls%hd;aul
fjkjd' ta ksid tIdkag ;sfhkafk
th j¾Okh lsÍug' mdif,a mßir
lKavdhfï <uhs l;d fj,d ;uhs
tIdkaj mdi, ksfhdackh lrkak
fhdackd lf<a'
mka;sfhka mka;shg
kdhlhka m;a lsÍu" Tjqka iuÕ
idlÉPd lsÍu" lDIs úoHd .=re;=ud;a
úÿy,am;s;=ud;a iïnkaO lr .ekSu
tIdkag fï lghq;a; id¾:l lr
.ekSug Wojq jqKd'
mka;s kdhlhkaf.a woyia
wkqj m<uqj isÿ lf<a fhdackd
m;%hla ieliSu' kdhlhka ish¨
fokd tl;= fj,d fhdackd m;%h
ilia lf<a' th msgm;a lr iEu
<uhl=g u ,efnkak ie,iaiqfj;a
woyia ,shQ fhdackd m;% tl;=
lf<;a mka;s kdhlhka'
úis tla fjksod /iaùfï §
lñgq kdhlhkag mejrE ld¾hh
;ud fkdmsßfy<d bgq l< wdldrh
tIdka isys lf<a yß i;=áka' tIdka
mka;s kdhlhka iu. <uhskaf.
fhdackd m%uqL;ajh wkqj fm<
.eiaiqjd' ta wkqj tIdkaf. mdif,a
² li< l<ukdlrKh
² me< isgqùu
² .y fld<g id;a;= lsÍu
hk fhdackd ;=k jeä fofkla
,sh,d ;snqKd'
B<Õ yuq ùfï § lñgq
kdhlhka ;u;ukaf.a fhdackd m;a
wrf.k fmdÿ ;SrKhlg t<eUqfKa
mßir ks,OdÍ uy;df.a Wojq
we;sj' m<df;a mdi,a moaO;sfha u
fmdÿ ;SrKh jqfKa" zzwms jjkafka
wkd.;hghs" li< l<ukdlrKh
lruq" mßirh wfma uhsZZ hkqfjka'
ish¨ lñgq kdhlhkaf.a leue;a;
wkqj tu fhdackd wkqu; jqKd'
Zzmßirh iqrlsuqZZ f;audj
hgf;a m<df;a mdi,a w;r ;r.hla
mj;ajkakehs tIdka woyia bÈßm;a
lroa§" lñgq kdhlhka idlÉPd lr
tu woyig tlÕ jqKd'
ish,a,ka úisr .sfha ;u
mdif,a fyd¢ka u jHdmD;sh
ls%hd;aul lrkjd hs is;ays
ordf.khs'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
39
±kgu;a mdif,a mßir
ixrCIK jHdmD;sh ls%hd;aul jk
ksid" th l%uj;a j isÿ lsÍuhs
tIdkag ixúOdkh lsÍug ;snqfK'
mka;s kdhlhka fj; Wmfoia
,nd §ug lDIs úoHd .=re;=ud
isàu;a úÿy,am;s;=udf.a wkq.%yh;a
jHdmD;sh id¾:l j ls%hd;aul
lsÍug Yla;shla jqKd'
;u mshd mßir wêldßfha
jev lrk whl= nj wg jif¾
mka;s kdhl fu,dka lshd isáoa§
lDIs úoHd .=re;=ud;a lÈu woyila
f.kdjd' ta m<df;a ish¨ u mdi,aj,
li< l<ukdlrK lghq;a; i|yd
n÷ka imhd .ekSug Woõ ,nd
.; yels o hkakhs' ksjdvq Èkhl
fu,dkaf.a f.org tIdkq;a lDIs
úoHd .=re;=ud;a .sfha fï ldrKdj
.ek l;d lr .kak' fu,dkaf.a
mshd lsõfõ mdif,ka b,a,Sula
lrkak lshd' lDIs úoHd .=re;=ud
,shqu yeÿj;a úÿy,am;s;=udf.a ks,
uqødj iy w;aik jqjukd ksid
,shqu §u ojila mud jqKd'
B<Õ lñgq /iaùfï § fï
ldrKdj .ek tIdka lñgq kdhlhka
fj; ±kajQjd' Tjqka ta lghq;a;g
leu;s jqK;a mßir ks,OdÍ uy;d
lshd isáfha fm!oa.,sl j tl mdi,
ne.ska b,a,Sï lrkjdg jvd uOHu
mßir wêldßhg mdi,a moaO;sfha
b,a,Sula bÈßm;a lr li< n÷ka
wr.kak lshd' yeu mdi,l u mka;s
kdhlhka lem ùfuka jev lrk
nj lñgq kdhlhka mjioa§ mßir
ks,OdÍ uy;d ta .ek m%Yxid l<d'
lDIs úoHd .=re;=ud mßir
lñgqj;a tlal idlÉPd lr yeÿj
ie,eiau wkqj mka;sfhka mka;shg
mdi,a ìu fjka l<d' tIdka mka;s
w;r;a ;r.hla mj;a jkakg lDIs
úoHd .=re;=udf.ka wjir .;a;d'
ta wkqj yeu isiqjl= u ;u mka;sh
ch.%yKh Wfoid lem jqKd' yeu
lñgq /iaùul § ;ukaf.a mdif,a
ta jk úg ;;a;ajh ms<sn| lñgq
kdhl úia;r bÈßm;a l< hq;= hs'
ta ksid ;u mdif,a woyia fjk;a
mdi,aj,g;a ta mdi,aj, woyia ;u
mdi,g;a yqjudre jqKd'
m<uq udih f.ù hoa§ uOHu
mßir wêldßfhka li< n÷ka ,nd
§ug mßir ks,OdÍ;=uka lghq;=
l<d' fmd,s;Ska iy ma,diaála"
ùÿre" Èrdm;a jk foaj,a oeóug
f.aÜgqfjka we;=¿ jk ;ek n÷ka
;=kla ;sínd' lekaáu <Õ li<
n÷ka ;=khs' msÜgksfh;a ;=khs'
mdi,g we;=¿ fjkfldg u
yeu <uh u mqreoaog jf.a me<hlg
j;=r odkak" ìu jegqKq bá
fld<hla wod< li< n÷kg odkak
wu;l lf<a keye' iuyr <uhs
fï l%uh f.or;a lrk nj tIdkag
±k .kak ,enqfK fjk;a mdi,l
<ufhlaf. woyilska' tIdka ;u
mdif,a mka;s kdhl /iaùfï §
ta nj lshd isáhd' tIdkq;a f.or
li< l<ukdlrKh i|yd lghq;=
l<d'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
40
mdi,aj, j.djg f.j;a;la
fjka lrkak" ;sfnk .yfld<
ixrCIKh lrkak" lDIs úoHd
.=rejre Wmfoia ÿkakd'
ish,a,kaf.a ls%hdldß
iyNd.S;ajh" ie,iqï lsÍu"
kdhl;ajh fï ish,a, j.lSfuka
l< ksihs ish¨ mdi,a iu ;;a;ajhg
wdfõhs mjiñka" mßir ks,Odß
;=ud lñgq kdhlhkag fï ;;a;ajh
È.g u mj;ajd f.k hkak mdi,a
u.ska l< yelafla l=ula o hk
mekh lñgqjg bÈßm;a l<d'
lñgq idudðlhka
tlÕ;ajfhka lshd isáfha rpkd iy
fmdaiag¾ ;r. mdi,a uÜgñka ;nuq
hkakhs' ta fhdackdj;a iksgqyka
lr f.k mßir ks,OdÍ lñgq
idudðlhkag iuq ÿkafk Tjqkag
iqn m;ñka'
------------------ --------
--------mjq," mdi, yd ck iudch
;=< mj;sk úúO wjia:djkag
iyNd.s ùug <uhskag bv ,efí'
tfy;a <uhskag ,efnk fuu
wjia:d" Tjqkaf.a ixj¾Okhg
fldf;la ÿrg odhl jkjd o hkak
wmf.a wjOdkhg ,la úh hq;=
lreKls'
uQ,sl jYfhka" iyNd.s ùug
we;s whs;sh" <uhdf.a iaj leue;a;
u; ;SrKh ùug bv ie,iSu jvd;a
hym;a h' tfuka u <uhskag woyia
m%ldY lsÍug wjia:dj §u iy
w¾:dkaú; j yd ls%hdldß j iyNd.s
ùu <uhska i;= whs;shls' <uhska
iïnkaO j ls%hd;aul jevigykaj,
§ tajd ie,iqï lsÍu" ixúOdkh
lsÍu" ls%hd;aul lsÍu yd we.hSu
<uhskaf.a iyNd.s;ajh u; isÿ úh
hq;= h'
fuu jevigyk ie,iqï
lsÍu i|yd <uhska uq, msÍu;a"
Tjqkaf.a fhdackd flfrys
wjOdkh fhduq lsÍu;a" <uhska yd
jeäysáhkaf.a iyNd.s;ajh u;
;SrK .ekSug wjia:dj Wod ùu;a
fuys § b;d jeo.;a úh'
<uhskag jeo.;a jk
wjia:dj, § <uhska iyNd.S
ùu" /iaùug wjia:dj ,eîu"
woyia m%ldY lsÍu" ;SrK .ekSfï
§ iyNd.s;ajh ,nd .ekSu b;d
jeo.;a fõ' fuu wjia:djkag
<uhskag iyNd.S ùug we;s wjia:d
Wmßu f,i iy;sl ùu ls%hdj,shl
m%;sM,fha .=Kd;aul Ndjhg Rcq j
u n,mEï lrhs' tfuka u <uhska
i;= tu whs;sjdislï .re lsÍu"
jeäysáhkaf.a j.lSula yd hq;=lula
fõ'
<uhskag fuu wjia:d
Wod ùu <uhska n, .ekaùu"
kdhl;aj .=Kdx. j¾Okh ùu"
lKavdhï yeÕSfuka hq;= j lghq;=
lsÍu" iduQysl Yla;sh flfrys
úYajdih f.dvke.Su wdÈh
u.sska iunr fm!reIhlska fyì
mqoa.,hl= iudchg ìys ùug wjYH
jd;djrKh ilia lrkq ,nhs'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
41
fuu whs;sjdislï ms<sn|
;jÿrg;a f;dr;=re ±k .ekSu
i|yd tlai;a cd;Skaf.a udkj
whs;sjdislï ms<sn| úYaj m%ldYkfha
19" 20 hk j.ka;sj,g;a" <ud
whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfha 12"
13" 15 jk j.ka;sj,g;a wjOdkh
fhduq lrkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
19 j.ka;sh - - - iEu flklg u
;u ksoyia u; ^woyia& oeÍug
yd m%ldY lsÍug whs;shla we;'
fuhska woyia flfrkafka"
wkqkaf.ka ndOdjla fkdue;sj"
;u u;h oeÍug;a foaYiSud
fkdi,ld ljr udOHhlska
fyda f;dr;=re ,eîug;a" §ug;a
whs;shla we;s nj hs'
20 j.ka;sh -
^1& iEu flkl=g u iduldó
j tala/ia ùug yd iud.ï
meje;aùug ^weiqre lsÍug&
whs;shla we;af;a h
^2& iñ;s iud.ïj,g ne£ug
lsisjl=g n, l< fkdyels
h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
12 j.ka;sh - lskï wdldrhlska
fyda <uhd flfrys n,mdk
;SrKhla fouõmshka fyda
jeäysáhka úiska .kq ,nk úg
§ ;u u;h ^woyi& m%ldY lsÍug
<uhdg whs;shla we;s w;r" tu
u;h ie,ls,a,g .; hq;= h'
13 j.ka;sh - -hï hï f;dr;=re
fidhdf.k tajd ms<sn|j ;uka
is;k foa lSug <uhdg whs;shla
we;' tfia fidhd.;a f;dr;=re
mjik úg wfkla whf.a whs;Skag
ydkshla fkdjk f,i woyia
m%ldY lsÍug o <uhdg whs;shla
;sfí'
15 j.ka;sh - - -wfkla <uhska yuq
ù hd¿ñ;%lï we;s lr .ekSug
<uhdg whs;shla we;' wkqkaf.a
whs;Skag ndOd fkdjk whqßka
iñ;s iud.ï msysgqjd .ekSug o
<uhskag whs;shla we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
42
1'08 wïud tk ;=re''''
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
43
úfõl fj,dfj È pïmsld
.=re;=ñh m%shka;g l;d l<d(
zzwehs orefjda yeu ;siafi u
l,amkd lrkafka'''@˜
zzkE'''' ñia uql=;a kE'''ZZ
zzuql=;a ke;a kï lula kE'
ta;a m%shka;" fudkjd yß m%Yakhla
ysf;a ;shd f.k bkakjg jvd ldg
yß lsh,d ys; ksoyia lr .kak
tl ;uhs fyd|' wks;a tl" ´kE u
m%Yakhlg úi÷ula ;sfhkj fka'
fyd|hs" tfykï m%shka; hkakflda'˜
pïmsld .=re;=ñh wïud
flkl= jf.a <uhska n,d .kafka'
ñiag fndre lshkak jqK tl
.ek m%shka;g ÿlhs' wïud ysáhd
kï''' wïud rg .sfh;a m%shka;,d
.ek ys;,d u hs' jev''' jev'''
jev''' bjrhla ke;s jev' kx.sf.
hs u,a,sf.hs jevhs' f.or jevhs'
m%shka;g biafldaf, jev lrkak
fj,djla keye' ta ú;rla kï lula
keye' fmdâvla fudkjd yß w;miq
jqfKd;a todg ;d;a;df.ka .=á
lkak;a fj,d' Bfh ;d;a;d .ymq
mdr ;du;a wf;a ;sfhkjd'
ojiska oji m%shka;f.a
mka;sfha jev w;miq fjkjd'
m%shka; ljodj;a biafldaf, jev
w;miq lrk <ufhla fkdfjhs'
wehs thdg tfyu jqfKa@ pïmsld
.=re;=ñh ysáfh" m%shka; .ek
fidaÈisfhka'
.=re úfõld.drhg m%shka;g
tkak lsh,d wE mKsúvhla heõfõ
ta ksidu hs'
—m%shka; mqf;a" mka;sfha jev
lr f.k yeuod u biafldaf,g
wdmq fyd| <ufhla Thd' ±ka ±ka
Thd w;ska biafldaf, jev w;miq
fjkjd' Wfoag tkafk;a mrlal=
fj,d' we;a;g u fudlla o Thdg
;sfhk m%Yakh'''˜
m%shka; ìu n,d.;a;d'
.=re;=ñh m%shka;f. kslfgka
w,a,d ysi tfiõjd'
—mqf;a''' Thdg ug lshkak neß
fudlla yß m%Yakhla ;sfhkjd o@˜
—kE''' ñia''' wïud'''˜
m%shka;g ye~qï wdjd'
—wïud ÿria jqK tl ÿlla
;uhs' ta;a b;sx ál l,lg fka
mqf;a" wïud wdfh;a ,xldjg
tkjd fka''' .=rejrekq;a Thd,f.
fouõmshka jf.a ;uhs' ta .ek ÿla
fjkak tmd' fudkjd yß ;sfhkj
kï ug lshkak'ZZ
pïmsld .=re;=ñhg we;a;
lshkak ys;=j;a m%shka;g ye~qï
wdjd' fldÉpr l<;a" tl jevla
lrkak w;miq jqfKd;a ;d;a;d
.ykjd' fïjd ys;,d m%shka;f.
T¿j lelal=uhs' ta yeu fj,dfj u
m%shka;g wïud u;la fjkjd'
biair m%shka; ;uhs
mka;sfha ks¾udKd;aul f,i
rpkdj ,shkafk' ±ka tkak tkak
u rpkdj ÿ¾j,hs' pïmsld .=re;=ñh
m%shka;f.a isxy, fmd; wdmiaig
fmr¿jd' miq .sh ld,fha fõ.j;a
miqneiaula' mka;sNdr .=re;=ñh
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
44
ksid <uhl=f. mqxÑ fjkialula
jqK;a .=re;=ñhg ±fkkjd'
.=re;=ñh ;=ka fjks jrg;a
m%shka; tlal l;d lrkak ys;=jd'
ta ksihs .=re úfõld.drhg m%shka;
f.kajd .;af;'
—ñia" ux w;ska mdvï jev
w;miq fjkjd' ta;a ux tajd ys;,d
lrkjd fkdfjhs' wïud .shdg
miafia f.or jev f.dvla lrkafka
ux' kx.shs u,a,shs n,d.kak;a ´kE'
±ka ;d;a;d ks;r ks;r ug .ykjd'
fmdä wvqmdvqjla jqK;a ux .=á
lkjd' ug mdvï .ek ysf;kafk
keye ñia' ug yeu fj,dfju u;la
fjkafka ;d;a;d lrkak lsh,d
.sh jev ál .ek' ;d;a;d tkak
l,ska ta ál lr,d ;shkak ;uhs
uu ys;kafka'''˜ m%shka; lshdf.k
lshdf.k .sfha pïmsld .=re;=ñh
lsisjla lshkak;a l,ska'
m%shka;g mka;shg hkak
lsh,d pïmsld .=re;=ñh l,amkd
lf<a m%shka;f.a m%Yakhg úi÷ula'
m%shka;f.a wf;a mKsúvhla
hj,d ;d;a;d f.kak f.k .=re;=ñh
l;d lf<a úÿy,am;s;=udf.a wjirh
wrka'
—m%shka;f.a biafldaf, jev
ÿ¾j, fj,d' ±ka biafldaf, tkj;a
wvqhs' fï orejd bf.kSï lghq;=
fyd¢ka lr f.k wdmq flfkla'
wehs thdg tfyu jqfKa@˜ pïmsld
.=re;=ñhf. m%Yak <Õ m%shka;f.a
;d;a;d ksre;a;r jqKd'
B<Õ bßod .=re;=ñh
m%shka;f.a f.org .shd' ta
hkfldg;a m%shka; frÈ fydaokjd'
.=re;=ñh ±l,d m%shka;f.a ;d;a;d
ñÿ,g neiaid'
—ux jevg .shd u f.or jev
lrkafka m%shka;' fï <uhskaf.a
wïud;a rg .sys,a,d' wmsg Woõjg
ljqrej;a kE'˜ m%shka;f.a ;d;a;d
ksoyig lreKq bÈßm;a l<d'
—wms je/oaolgj;a <uhl=g
.ykak krlhs' <uhskag .eyqjd u
weÕg ú;rla fkfuhs ßfokafka"
ys;;a ßfokjd' taf.d,af,d tajd
l,amkd lrkjd' mqxÑ ukig fïjd
Tfrd;a;= fokafka keye' t;fldg
thdf. uki wjq,a fjkjd' mdvï
jev w;miq fjkjd' fï ldrKd
fyd|g ys;,d mq;dg o~qjï lrk
tl kj;ajkak' thd ;du <ufhla'
thdg f.orl jev fiaru lrkak
neß ú;a;sh;a f;areï .kak'˜
wïud flkl= jf.a
pïmsld .=re;=ñh fok .=reyrelï
m%shka;f.a ;d;a;d wyka ysáfh
,Êcdfjka' ta ú;rla fkdfjhs weia
fofla u l÷¿ mqrj f.k' pïmsld
.=re;=ñh lvq,a, mek,d .shdg
miafi ;d;a;d <s| <Õg .shd'
—mqf;a''' Thd uqqyqK
fydaof.k .syska we÷ula we|.kak'
Th we÷u fyd|g u f;;a fj,d' ux
Th ál fydao,d odkakï'˜
m%shka;g yß i;=gqhs'
------------------ --------
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
45
YdÍßl o~qju" <ufhl=g ;=jd,
ùfï isg wdndê; ùu jeks fÄokSh
;;a;ajhka <Õd lrkakg ;rï fya;=
úh yels h' YdÍßl o~qju <uhl=f.a
bf.kqï ÿ¾j,;d u.yerùug fyda
jerÈ p¾hdjka ksjerÈ lsÍug fyda
lsis úfgl;a wdOdr fkdfõ'
tfia u mjq, ;=< §" ndysr
iudcfha § fyda mdif,a § <uhska
o~qjug ,la ùu fkdfhl=;a ydkslr
m%;sM, we;s lsÍug fya;= úh yels h'
kssfjfia § <uhska o~qjug ,la ùu
<uhd ;=< foudmshka yd jeäysáhka
flfrys wdorh" f.!rjh" úYajdih"
lv ùug fya;= jkq we;' foudmshka
yd jeäysáhka w;r mj;akd
in|;dj,g ydkshla ùug o o~qjï
fya;= úh yels h' mdi, ;=< §
<uhska o~qjug ,la ùu ksid idOk
uÜgu my< hEu" mdi, tmd ùu
jeks ;;a;ajhka laIKsl j we;s úh
yels h'
o~qju <uhl= ;=< uqrKavq
.;s.=K we;s ùug m%pKavldÍ
is;=ú,s f.dvke.Sug" udkisl
miqneiSu we;s ùug yd udkisl
wd;;sh we;s lsÍug fya;= jkq
we;' tfuka u fiiq wh flfrys
ixfõÈNdjh ySk ùug" ffjrh"
m<s .ekSu jeks is;=ú,s cks; ùug
o fya;= úh yels h' fï ish,af,a
wjidk m%;sM,h jkafka <uhdf.a
udkisl ixj¾Okhg ydks isÿ ùu;a"
tksid u hym;a mqoa.,hl= f,i
iudchg msúiSug we;s bvlv iSud
ùu;a h'
tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï
ms<sn| iïuq;sfha 37 jk j.ka;shg
Tfí wjOdkh fhduq lrkak' tA
wkqj mjq, ;=< §;a mdi,a iudch
;=< §;a" ck iudcfha §;a fiiq wh
i;= fuu whs;Ska .re lsÍu Tnf.a
hq;=lula yd j.lSula f,i i,ld
lghq;= lrkak'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
37 j.ka;sh - -<uhskag jO
ysxid lsÍu" fyda fjk;a
lDDr" wudkqIsl fyda wjuka
iy.; f,i fkdie,lsh
hq;= h' Ôú;dka;h olajd
isr o`vqjï kshu lsÍu fyda
urKSh oKavkhg ,la lsÍu"
kS;Hkql+, fkdjk f,i
w;awvx.=jg .ekSu fyda
Tjqkaf.a ksoyi Wÿrd .ekSu
fkdl< hq;= h' kS;Hkql+,
f,i ksoyi iSud l< tkï
r|jd f.k ^isr.; lr& isák
<uhl=g ukqIH;ajfhka
iy .re;ajh /flk mßÈ
i,lkq ,eîug whs;shla we;'
r|jd ;nd .kakd ia:dkj,
§ jeäysá /|úhkaf.ka
^isrlrejkaf.ka& fjka lr
;eîug o ;u mjq, iu.
iïnkaO;d mj;ajd f.k
hEug o ffk;sl fyda fjk;a
wdOdr ,eîug o whs;shla
we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
46
tï' ã' pu;a .S;dka fmf¾rd
13 fYa%Ksh --- fld<U wdkkao úoHd,h --
1'09 mg,eú,a,
chfk;a;s f.or weú;a'''
wdrxÑh láka lg
lkaoj;a; mqrd hkak jeä
fj,djla .sfha keye' chfk;a;s
pdkaokS;a tlal nia tflka neyemq
.uka ykaÈfha lfâ uqo,d,sg
fjÉp foaj,a lsh,d wdfõ' uqo,d,s
zwfkaæ wfmdhsæZ lsõjd' f.org
tkl,a uÕ È.g uqK.efyk
yefudag u chfk;a;s tl u
l;dj tl u úÈyg lsõjd' lSm
fofkla chfk;a;s miq mi wdfj
chfk;a;sf. ÿl fnod .kak
jf.a'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
47
f.g f.dv jqKd lsh,d
yqiaula .kak jqfKa keye' f.org
wdmq wdrxÑhg chfk;a;s n,kak
tk whg jpkhla folla l;d
fkdlr neye fka'
weú,a,d ysgmq yefudag
u pdkaokS f;a fldamamhla
ÿkakd' lÜáh f;a fndk w;f¾"
chfk;a;s .syska uqyqKlg fydao
f.k we÷ula udre lr f.k wdjd'
ìï l¿jr jefgk fldg
tld fokakd wvq fj,d .syska
pdkaokshs chfk;a;shs ú;rla ;ks
jqKd' chfk;a;s lsõj ßÿï mdrj,a
Tiafia pdkaokS fnfy;a f;,a
b¨fj tl w;lska l=mams ,dïmqj
w,a,df.k zwfkaæ fohshfkaæ wmsg
fjÉp fohla'Z chfk;a;s yS,a¨fj
mdkalv lE,a,lska w; msyodk
.uka'
chfk;a;s ms,a lKaäh
Wvg fj,d isÿ jqK foa wdfhu;a
u;la l<d' to;a fï jf.a u hs
chfk;a;s ysáfha' tlmdrg u
lvq,a, <Õ k;r l< ;s%frdao
r:fhka neye,d fokafkla ;u
lvq,a, mksoaÈ chfk;a;s bÈßhg
.sfha ukqiailug' chfk;a;sg
ys;kak j;a fj,djla keye' tla
wfhla chfk;a;s <Õg weú;a tl
mdrg u há nvg ÿkakq md myßka
chfk;a;s ìu jegqKd' lsis u
j. úNd.hla ke;s j chfk;a;s
;s%frdao r:hg weo,d od.;a;= wh
¥ú,s wjqiaif.k hkak .shd'
f;a tlla yod f.k pdkaokS
biaf;damamqjg toaÈ ;s%frdao ßh mK
.kajkjd' wE ta foi n,oaÈ hs ßh
;=< ìu ;u ieñhd fydjd ;sfnk
whqre ÿgqfj' Tyqf.a ll=,a fol
ßfhka t<sfh ;snqfK' pdkaokS
fnßyka È § ;s%frdao ßh miafi
.shd' wef.a ioafog wy, my< tld
fokakd tl;= jqKd'
chfk;a;s hdka;ñka
T¿j biaiqjd muKhs' tla wfhla
mhska ;=káhg myrla ÿkakd'
chfk;a;sg fõokdjhs" ;ryhs"
ÿlhs' wvq u jYfhka ldrKdj j;a
fkd±k ;udg myr fokafka wehs@
;uka l< je/oao l=ula o lshd
chfk;a; j;a okafka keye'
ykaÈhg .sh ;s%frdao ßh
kj;ajkakg;a fmr t;ek /£
yqka lsysm fofkla chfk;a;s
t<shg weo,d .;a;d' myr msg myr
fooa§ chfk;a;sf.a fõokd;aul
y~ úisÍ .shd' úisreKq y~
lvmsf,a tld fokakd t;ekg
tl;= l<d' lkafoj;af; ljqre;a
okakjd chfk;a;s ldg j;a
jrola fkdlrk" ldf.ka j;a
jrola wykafk ke;s ukqiaihd
lsh,d' ta ksihs yefudau tl;=
fj,d chfk;a;sj fírd .;af;'
myr ÿkakq ñksiaiq lsõfj gjqfu
f.orl chfk;a;s fydrlula l<d
lsh,d' ldg j;a ys;d .kak neye"
fï fudk y;r ìysß l;djla o
lsh,d'
ish¨ fokdf.a lSu u;
chfk;a;s ta whqßka u fmd,Sishg
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
48
.sfha" ;udg jQ widOdrKh
meñKs,s lrkak' pdkaokS;a ta
jk úg ykaÈhg meñK isá ksid
weh;a Tyq iuÕ fmd,Sishg .shd'
chfk;a;s meñKs,s lsÍug fmr u
myr ÿka wh chfk;a;s Tjqkaf.a
ksfjig meñK jákd lshk nvq
fidrd .;a njg chfk;a;sg tÈß
j meñKs,a,la lr ;sîfuka Tyq
;j;a widOdrKhg ,la jqKd'
jrola l< whl= jqj o
kS;sh bÈßfha Tmamq jk ;=re
Tyq ksjerÈlrefjla' chfk;a;s
wy,d ;sfhkafka tfyu' tf;la
Tyq iellrefjla muKhs'
chfk;a;sg uqyqK fokak jqfKa
tys wks;a me;a;g' ta m<uq j Tyq
jrolre f,i ;SrKh lr kS;sh
w;g .;a kkakd÷k msßilf.ka
myr lEug ,la ùu'
´ whs iS uy;a;hd tk
;=re chfk;a;s n,d isáfh'
tlmdrg u chfk;a;s la,dka;
jqKd' <Õ isá ldka;djla j;=r
fnda;,h Èla lf<a zfydfrla
jqK;a ukqiaifhla fkaZ lsh,d'
zkE uf.a ukqiaihd fydfrla
fkdfjhsZ' pdkaokSg lE.y,d
lshkak ys;=Kd' uqyqfKa j;=r ì÷
;ejfroa§ chfk;a;s mshú isysh
,enqjd' chfk;a;s jgd /ia fj,d
isá fmd,Sishg meñK isá lsysm
fokl= úisr .sfha" zfydrlï lrk
fldg fïjd ú¢kak fjk nj ±k
.kak ;snqKdfkaZ hs lshñka' ta
jpk chfk;a;sf.a mmqjg jeÿKq
msysmdrj,a jf.hs' myr jeÿKq
;eka r;= ù b,smamS ;snqKd' mqxÑ
mqxÑ f,a ì÷ ;ekska ;ek t<shg
weú;a' pdkaokSg n,d bkak
neye' weh fmd,Sisfhka msg;g
meñKsfha fnfy;a f;,a l=mamshla
.kak' ;s%frdao ßfha iór <uhd
f;,a l=mamsh f.k;a § hkak .sfha
orejka mdi,ska .kak hd hq;=
nj lshñks' nifha meñfKkak
remsh,a ishhla pdkaokS w;
;nkak iór wu;l lf<a keye'
fï ñksiaiqkaf.a f<ka.;=lu
pdkaokSg mqxÑ iykhla f.kdjd'
´ whs iS uy;a;hd weú;a'
meñKs,slrejkaf.ka j. W;a;r
wykjd' pdkaokS fyñka fyñka
chfk;a;s <Õg weÿKd'
meñKs,slrejka my<
foKshj;af;a chfk;a;s ;u
ksfjfia fydrlu isÿ fldg
we;s whqre fmd,Sishg bÈßm;a
lroaÈhs isÿ jqK foa iq, uq,
chfk;a;s,dg jegyqfKa' ´ whs iS
uy;a;hd lkafoj;af; chfk;a;s
ksoyia lroa§ myr ÿka wh ms<sn|
pdkaokSg we;s jqK ;ryd ksula
keye' .; jqK meh lsysmh ;=<
ú¢kak jqKq mSvdj wu;l l<
yels o@ pdkaokS È. yqiaula msg
lf<a lg wßkak ;snqKq ìh ksid'
;ud ksoyia l< o ta isÿùï
fm< wu;l lsÍug fkdyels
ksihs chfk;a;s ls%hd;aul jqfKa'
tu fmd,Sisfha u ;ukag jQ
widOdrKh ms<sn| chfk;a;s
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
49
meñKs,s lr tkak wu;l lf<a
keye' ta iïnkaOfhka ;udg
whs;shla ;sfhk nj chfk;a;s
fyd|g okakjd'
fjksje,a .eg fldamamh
wf;a ;shd f.k ;uka Èyd n,d
f.k bkak pdkaokS chfk;a;sf.a
l,amkd ±yek ìkaod'
zzoeka Th l,amkd l<d
u±hs' tkak fï fjksje,a.eg ál
fndkak'ZZ pdkaokSf.a lreKdnß;
jpkj,g mqxÑ orefjla jf.a
chfk;a;s wjk; jqKd'
------------------
hïlsis ;eke;a;l=
kS;sh wkqj jrolrejl= f,i
wêlrKhla uÕska ;SrKh lrk
f;la Tyq iellrefjla muKs'
o`vqjï kshu jkafka wêlrKhla
uÕska isÿ lrk úêu;a kvq úNd.
hlska miq j h' kS;sh w;g f.k
l%shd lsÍug lsisjl=g;a whs;shla
ke;'
flkl=g jO ysxid
meñKùu kS;sfhka o`vqqjï
,eìh yels jrols' iudcfha
idudðlhl= f,i Ôj;a ùfï §
whs;sjdislïj,g .re lrñka
fiiq whf.a whs;sjdislï wdrlaId
lsÍu;a" .re;ajfhka hq;= j
iudcfha Ôj;a ùug wjia:d i,id
§u;a wm ieuf.a hq;=luls'
udkj whs;sjdislï ms<sn|
úYaj m%ldYkh
5 j.ka;sh - -lsis u mqoa.,hl=
jO ysxidjg fyda larEr"
wudkqIsl" wjuka iy.;"
my;a ie,ls,a,lg fyda
o`vqqjulg Ndckh fkdl<
hq;= h'
6 j.ka;sh - -iEu wjia:djl
§ u kS;sh bÈßfha mqoa.,hl=
jYfhka ms<s.kq ,eîfï
whs;sh iEu flkl= u i;=
h'
9 j.ka;sh - -lsisjl=
w;a;fkdau;sl f,i isr
Ndrhg .ekSug" r|jd
.ekSug fyda msgqjy,a lsÍug
Ndckh fkdúh hq;= h'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
50
.=re;=ó ( wdhqfndajka <uhs''' wo uu
Thf.d,a,kag lshd fokak hkafka
w¨;a mdvula' Thf.d,af,d
udOHfhka wykjd" olskjd fka
o úúO wmrdO .ek@ úfYaIfhka
<uhskag lrk wmrdO .ek@ wo
wms tajd .ek l;d lruq' tajdhska
je<lS bkafk fldfydu o lsh,d
idlÉPd lruq'
wïud wdofrka Thd,j
ism.kakjd' Thd, yß leu;shs
fka talg' Thd,;a m%;spdr olajñka
wïudg ;j ;j;a ;=re,a fjkjd
fka o@
flda'''' Tfydu nE wms
woyia yqjudre lr f.k l;d
lrkak ´kE' Thd,;a wïudg
;=re,a fjkj o keoao@
<uhs ( ;=re,a fjkjd'''''
^<uhs tl yçka lS y'&
.=re;=ñh ( wehs tfyu fjkafka@
ifrdacd ( wmsg wdof¾ ksid''''
1'10 iq/lS isáuq wms
hQ' ã' tia' l-=Idks rejkackd
11 fYa%Ksh - fld<U f.da;ó nd,sld úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
51
.=re;=ñh ( Tõ' ta lshkafk" ta
ism .ekSu ;=< Thf.d,a,kag
uõ fifkyi ±fkkjd' fyd|hs
uu fufyu weyqfjd;a''' y÷kk
flfkla yß msgia;rfhla yß
Thf.d,a,kaf.a wlue;af;ka ta
wdldrhg iam¾Y lrkak yeÿfjd;a
Tng we;s fjkafka fudk jf.a
yeÕSula o@
kiañhd ( ms<sl=,la
lùId ( ;ryla
.=re;=ñh ( ;j
ysreKs ( ,ecacdjla
.=re;=ñh ( ta fj,djg Thf.d,af,d
fudl o lrkafk@
Tkak mgka .;a;d
liql=iqj' <uhs wmsg wo iudcfha u
fï jf.a foaj,aj,g uqyqK fokak
isÿ fjk wjia:d jeähs' flfkla
Thd,d wlue;s nj ±k±k;a ta jf.a
iam¾Y lsÍula lrkak tkjd kï
Thf.d,a,kag whs;shla ;sfhkjd
thd,j ;Èka m%;slsfIam lrkak"
lE.ykak" ÿjkak'
ta jf.a u Thf.d,a,kaf.
leue;a; wlue;a; wykafk
ke;s j fmd,Ujd .kak W;aidy
lrkak;a mq¿jka' ta whf.a yeisÍu
wkqj Thf.d,a,ka tal f;areï
.kak ́ kE' ta whg wjk; fjkak
´kE kE' thd, j m%;sfIam lrkak"
;,a¨ lr,d ÿjkak Thf.d,a,kag
mq¿jka' wdrCIdj imh .kak;a
<uhskag whs;shla ;sfhkjd'
f;areKd o@
fyd|hs' reyhs,d biairyg
tkak' fï fmd; fpdla,Ü tlla
lsh,d ys;uq' ±ka uu fïl wud,sg
fok úÈy n,d.kak'
±lal o@ uu tal ÿkafk"
thdf. msg w;.d,d wdofrka'
thd ys;kafk .=re;=ñh thdg
wdof¾g ÿkakd lsh,d' wms ys;uq
uu msgia;rfhla lsh,d' t;fldg
uu msg w;.d,d fpdla,Ü tlla
fokafk wehs@ reyhs,d lshkak
n,kak'
reyhs,d( wjk; lr .kak'
.=re;=ñh ( yßhg yß' Thf.d,af,d
leu;s ri leú,s" we÷ï wdhs;a;ï"
fmd;a m;a wdÈh ;E.s §,d ljqre yß
Thd, j wjk; lr .kak iQodkï
fjkj kï ta whf.ka wdrCId
fjkak Th <uhs ±k .kak ´kE'
tjeks whf. ys;j;alï f;areï
wrf.k Tjqka .ek fyd| jegySula
,nd .kak Thd,g mq¿jka fjkak
´kE' Bg miafi mq¿jka ta ;E.s
m%;sfCIam lrkak'
.=re;=ñh( wms ys;uq" kEoEfhla
fï <uhskaf. úfYaI wjia:djl
§ ;E.a.la §,d ism je,| .kakjd
lsh,d' t;fldg;a fï <uhs thdj
m%;sfCIam lr,d ÿjkjd o@
^<uhs iskdfi;s'&
.=re;=ñh ( yskdfjkak tmd <uhs'
wo iudcfha jeäfhka u <uhs
fï ;;a;aajhg uqyqK fokafka
okak lshk whf.ka' kEoEfhla
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
52
f.or ljqrej;a ke;s fj,djl
Th <ufhla ;ks lr f.k ta foa
lrkak yeÿfjd;a Thd,g l,ska
we;s jqKq leue;a; we;s fjkj o@
<uhs ( kE
^uq¿ mka;sh u mejiqfõ tl yçka'&
.=re;=ñh( iuyr flfkla
;ukaf.a YÍrh iam¾Y lrkak
lsh,d b,a,Sula lf<d;a''' ke;s
kï Thd, YÍrh iam¾Y lrkak
yeÿfjd;a'''@
.s;añ ( m%;sfCIam lrkjd'
.=re;=ñh ( fyd|hs' tal yß' fï
<uhs u;l ;shd .kak' ;uka
wlue;af;ka ;ukaf.a YÍrh
iam¾Y lrkak fokak j;a" ldf.
j;a YÍrhla iam¾Y lrkak j;a
jqjukd ke;s nj' ta jf.a isoaêhlg
uqyqK ÿkakd u iÕjd f.k bkak
tmd' úYajdijka;hl=g lshkak
wu;l lrkak;a tmd'
ä,dka tkak biairyg' yß
±ka Thd fï reyhs,dj nh lr,d
hula lshkak W;aidy lrkak'
ä,dka ( reyhs,d''''uu lsõfjd;a
lsõjd' okakjfka uf.a yeá'''''
^<uhs iskdfi;s'&
.=re;=ñh ( kE' tfyu fkdfjhs'
fufyu' reyhs,d''''' ux lshmqjd
ldg yß lsh,d ;snqfKd;a n,d
.kak mq¿jka' flda''''' ä,dka
wdfh;a lrkak n,kak'
ä,dka ( reyhs,d''''' ux lshmqjd
ldg yß lsh,d ;snqfKd;a n,d
.kak mq¿jka'
.=re;=ñh ( fï jf.a fj,djl
reyhs,d fudkj o lrkak ´kE@
reyhs,d( ksy~ j bkakjd'
.=re;=ñh( ;j@
lùId( nkskjd'
.=re;=ñh ( flda''''' Th wfkla whg
uql=;a ysf;kafka keoao@
ysreÈkS( àp¾g lshkjd
.=re;=ñh ( wkak yß' ldg yß
lsõfjd;a lror lrdú lsh,d
nh fj,d Thf.d,af,d ksy~
j ysáfhd;a w÷fr jefgkafk
Thd,f. Ôúf;a' u;l ;shd
.kak''' fj,djlg ñ;=frla"
fj,djlg ifydaorfhla fyda
ifydaoßhla fjk wïud ;d;a;d
bkakjd ta .ek lshkak' tfyu
ke;a kï Tfí .=rejrhdg lshkak
´kE' Tn ta ìh iuÕ ú|jkjd o
jeäysáhl=g lshd uki ksoyia lr
.kakjd o lsh,d Tng f;afrkak
´kE'
ysreIskS ( àp¾" wms ldg yß
lsõfjd;a lror lrkjd lsh,fka
;¾ckh lf<a' t;fldg'
.=re;=ñh ( ta jf. foaj,a lshkak
´kE úYajdijka;hl=g muKhs'
Thf.d,a,kaf. wïud Thd,g
úreoaO j ljodj;a lsis flkl=g
ta nj lshkafka keye' ta jf.a u
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
53
l< hq;= foa ;SrKh lr,d úi÷ula
.kakjd'
wfkl wïuhs ;d;a;hs
yß" úYajdijka;fhla yß ke;s
ldg yß fï jf.a wjia:djla Wod
jqfKd;a fudl o lrkak ´kE@
,laó ( fmd,Sishg lshkak
.=re;=ñh ( yß' ;j;a ;eka
;sfhkjd' fyd|g u;l ;shd
.kak' mßjdi yd <ud rËl
fiajd fomd¾;fïka;=jg;a" cd;sl
<ud wdrlaIl wêldßhg;a ±kqï
fokak mq¿jka'
;j ldrKhla ug wu;l
jqKd' Thf.d,af,d ±k .kak fï
ldrKdj;a''' Tng WÑ; fkdjk
f*dfgda" ùäfhda má fmkakkak
ljqrej;a l;d lf<d;a" lsis
fj,djl th krUkak tmd'
talg;a Tng whs;shla ;sfhkjd'
wms fïjd lsh,d fokafka fndfydu
wdorfhka' Thf.d,a,ka wdrCId
lr .kak tl wfma j.lSu' talg
Thf.d,a,kaf.a Woõj;a ´kE'
fï ál;a u;l ;shd .kak'
Tn hk tk ;eka jeäysáhka ±kqj;a
lr,d hkak' w÷r jefgkakg fmr
f.org tkak' kkakd÷k wh iuÕ
l;d nfya fkdfhokak'
fyd|hs' wog we;s' ux
lshmq ldrKd u;l ;shd f.k
Thf.d,af,d wdrCId fj,d bkak
´kE' f;areKd o@
----------------
---------- rgl jákd u iïm;
jkafka orefjda h' Tjqkaf.a
/ljrKh i|yd úúO úêúOdk yd
l%fudamdhka iudch ;=< l%shd;aul
fõ'
tfy;a <uhskaf.a wdrlaIdjg
;¾ck t,a, jk úúO wjia:d
ms<sn| wikakg ,efí' kkakd÷kk
mqoa.,hkaf.ka fuka u" ;ukag;a"
;u mjq,g;a ysff;YSkaf.ka mjd
fkdfhl=;a wkaofï ysxidjka isÿ
jk wjia:d j¾;udkfha iq,N j
wikakg ,efí'
fujka wjia:dj,g <uhska
,la jkafka fndfyda úg Tjqkaf.a
jrÈka fkdj" jeäuy,a mqoa.,hka
<uhska wkjYH wdldrhg wjk;
lr .ekSu ksid úh yels h'
flfia jqj o tjka
wjia:d uÕ yrjd .ekSu;a" tjka
mqoa.,hkaf.ka wdrlaId ùu;a
flfrys orejka úfYaIfhka
ie,ls,su;a úh hq;= h' Tng
wkjYH f,i <x ùug W;aidy
lrk wh flfrka Tn úfYaIfhka
mßiaiï jkak'
<ud úfha miq jkakka jYfhka
foudmshkaf.a wdrlaIdj yd
/ljrKh hgf;a Ôj;a ùu Tnf.a
wkd.; iqN isoaêh iïnkaOfhka
b;d jeo.;a fõ' tfia fkdue;s
j nd, jhia újdyj,g t<öu
fyda tjka lghq;=j,g leue;a;
m< lrñka ls%hd;aul ùu
<uhska iïnkaOfhka jk ks;Sh
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
54
W,a,x>kh lsÍuls' fujka wjia:d
we;s lr .ekSu wkd.;fha id¾:l
Ôú;hla .; lsÍug we;s bvlv
iïmQ¾Kfhka ke;s lr .ekSuls'
fï ksid Tfí wdrlaIdj ms<sn|
ksrka;rfhka ie,ls,a, fhduq
lsÍu" Tnf.a hq;=lula yd j.lSula
f,i i,ld ieuúg u lghq;=
lrkak'
Tn tjka ;;a;ajhlg
miqìï jk bÕshla fyda ±k
.;a fudfydf;a isg tA ms<sn|
foudmshkag" Tfí jeäysá
ifydaorhkag fyda .=rejrhl=g
oekqï fokak' tfuka u fmd,Sish"
mßjdi yd <ud rËl fiajd
fomd¾;fïka;=j" cd;sl <ud
wdrlaIl wêldßh Tfí /ljrKh
i|yd lem ù lghq;= lrk wdh;k
fõ'
tjeks wjia:dj,ska wdrlaId
ù isàug Tng we;s whs;sh ms<sn|
±k .ekSu i|yd tlai;a cd;Skaf.a
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfha
19" 34" 36 j.ka;s fyd¢ka lshjkak'
Tfí wdrlaIdj i|yd l%shd;aul
jk wdh;k ms<sn| ±k .ekSug
weuqKqu 1g wjOdkh fhduq
lrkak'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
19 j.ka;sh - -<uhdg
/ljrKh imhk
foudmshka" Ndrlrejka
fyda fjk;a ;eke;a;l=f.a
wmfhdackfhka yd
fkdi,ld yeÍfuka wdrlaId
ùug <uhskag whs;shla we;'
foudmshkag yd /ln,d
.kakkag <uhskag ysxid
lsÍug lsisu whs;shla ke;'
wmfhdackhg ,laùfuka
<uhska wdrlaId lr.ekSu
rcfha j.lSuhs'
34 j.ka;sh - ,sx.sl
wmfhdackfhka yd ,sx.sl
w;jrj,ska wdrlaId ùug;a
jHdmdßl jYfhka flfrk
,sx.sl lghq;=j,ska yd wiNH
m%ldYk jeks foaj,aj,ska
wdrlaId ùug;a <uhdg
whs;shla we;'
36 j.ka;sh- - 32 isg 35 olajd
we;s j.ka;sj, i|yka j ke;s
fjk;a ish¨ u wdldrfha
wmfhdackj,ska <uhska
wdrlaId lr .ekSu rch i;=
j.lSu hs'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
55
—ljqo n,kak mqf;a fn,a lrkafka'˜
wïud lshkak;a l,ska u,s÷
fodr <Õ'
—fï u,s÷ mq;d o@˜
—Tõ''''' wïfï ljqo
weú,a,d'˜
u,s÷f.a wïud id,hg wdfõ
ysi flia fome;a;g yß.iaiñka'
—ï'''' fï'''' ldj yuqfjkak
o Th f.d,af,d@˜
u,s÷f. ;d;a;d;a W¿jiai <Õg
wdjd'
—wd tkak''' tkak''' fï
ldúkao mq;d, fka˜ ;d;a;df.a
wdrdOkfhka ;j;a ;d;a;d flkl=;a
mq;l=;a f.;=< wiqka .;a;d'
—ldúkao mq;dj ;uhs wfma
u,s÷ mq;d fírd .;af;a' fï thdf.
;d;a;d' mq;dj n,kak" mq;;a tlal
1'11 zplia æZ fï fudloao@
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
56
l;d lrkak ´kE lsh,d weú;a
;sfhkafk'˜
—wfkaæ we;a;g u mqf;a"
Thd tfyg wrka weú;a f.dvla
l,a o@ZZ wïud weyqfj ldúkao Èyd
n,d f.k'
—Tõ kekafoa''' udi ;=kla
ú;r fjkjd' ;dmafmka tyd
f,dalhla ug fmkqfKa keye'
l=iaisfha jev ug mqreÿ;a keye' ug
lr .kak neß jev f.dvla fkdakd
ug ÿkafka' uf.a ÿl lshkak
ljqre;a ysáfh keye' wïud" ;d;a;d"
f.or u;la fjk fldg uf.a w;ska
nvq lefvkjd' ìf|kjd' todg
ug lkak keye' ux .=áld,;a
;sfhkjd'˜
—whsfhda''' t;fldg wfma
mq;dg lshkak l,ska Thdg ldj j;a
uqK.eiqfKa u keoao@˜
—keye' l=iaisfh me;af;
jev ;uhs ug ÿkafk' uu tfyg
yqre jqK ksid thd,d ys;=fj udj
È.g u ;shd .kak mq¿jka fjhs
lsh,d' ñÿf, jev ug ÿkak ojfi
b|,d uu mdfr ljqre yß hk ioafo
weyqKd u ys;=jd" thska flkl=g
lshd .;af;d;a ug fífrkak mq¿jka
lsh,d'ZZ
—Thdg ,shqï ,shkak
l=iaisfha mEka fld< fldhska o@˜
u,s÷ w;=re m%Yakhla weiqjd'
—l=Kq l+fv ;snqKq mEka l+rla
uu l,ska weys|,d wrka ;shd f.k
;snqfK' fld< fydhd .;af;;a l=Kq
l+fvka u ;uhs'˜
—Thd ug o t;fldg uq,ska
u mKsúvh ÿkafka@˜
—keye' Th jf. ,shqï lShla
uu ,sh,d ;dmafm Wäka ±ïud o@
flda tlla j;a yß .sfha keye'
yßhg u uu Th jf.a ,shqï y;la
t<shg úis l<d'˜
u,s÷g fyd|g u;lhs
Tlafldu'''''
zplia!Z u,s÷ tod biafldaf,
weß,d toaÈ ll=,a fol <Õ fld<
fnda,hla jegqKd' w;g .;a;d u
fld< fnda,hla fkdfjhs' .,la
fld<hl T;,d' u,s÷ fyñysg .,a
legh bj;a lr fld<h È.yeßhd'
tafl ;snqKq wl=re ál lsfhõjd'
zwfkaæ ux fír .kak' udj
fufya jevldrlug ;shd f.k
bkafka nf,ka' ojila biafldaf,
.syska toa§ ;d;a;dg wudre hs" ;d;a;d
biamsß;df, lsh,d udud flfkla
udj jEka tlg od .;a;d' ;d;a;dg
f.dvla wudrehs lsõj ksid ux nh
fj,d ysáfh' ál ÿrla hk fldg
;uhs ug f;arefKa ux wrka hkafka
;d;a;d n,kak fkdjk ú;a;sh' ta
udud udj fï f.org úl=K,d'
wfkaæ uf.a wïudhs ;d;a;dhs udj
fydhkjd we;s' ug Woõ lrkak
wïu,d <Õg hkak'Z
ta ál lshjk fldg u,s÷f.
mmqj ä.a'' ä.a'' .dkak .;a;d'
ldg yß fï .ek lshkj o@ keoao@
u,s÷ ysáfh fo.sähdfjka'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
57
tod yekaoEfj ;d;a;d f.or
tk fmru. u,s÷ n,d isáhd'
;d;a;d weÕm; fidao,d f;a tl
fndkl,a u,s÷g biamdiqjla
ke;s jqKd' úia;f¾ wymq ;d;a;d"
ta fj,dfj u fmd,Sishg l;d l<d'
;d;a;d fmd,Sishg hkak nhsislf,a
mdrg odk fldg u" u,s÷;a tkak ±
hs weiqjd' ;d;a;d tmd lsõjd' u,s÷
;d;a;df. wf;a fld< lene,a,
;sínd' ta u.È ,enqKq fld<h'
ta;a tlal u ;j m;s%ldjla ÿkakd'
ta mßjdi yd <udrCIl fiajd
fomd¾;fïka;=fõ yd <udrlaIl
wêldßfha <ud ÿrl:k fiajfha
ÿrl;k wxl n,d .kak'
;d;a;dg u,s÷ .ek mqÿu;a
ys;=Kd' —mq;dg fldfyka o fïjd@˜
—ojila wfma biafldaf,
fnÿfj' ux fmd;a Tlafldu
wjqiai,d ´l fydhd .;af;a'˜
;d;a;d u,s÷f.a ysi w;.d,d
msg;a jqKd' wïud u,s÷ f.g tlal
.sfha m%Yxid lrñka'
tod ;d;a;d tk fldg ?
fj,d' u,s÷ ksÈu; wudrefjka uld
f.k ysáfha'
f.g wdmq .uka ;d;a;d u,s÷
w; fld< lene,a,la ;sínd'
—Thd udj fír .;a;d'
ia;+;shs hd¿fõ'˜ u,s÷ fír .;a;
hd¿jd ,sh,d ;snqKd'
—lÜáh;a tlal f;a tlla
î,d buq˜ wïudf.a lgy~g u,s÷
l,amkdfjka is; uqod .;a;d'
—wehs l,amkd lrkafka@˜
ldúkao u,s÷f.ka weyqjd'
—ug yß i;=gqhs ldúkao'
tod wyïfnka yß ta ,shqu uu ±lal
ksid ug Thd fír .kak mq¿jka
jqKd' yÈisfha j;a uu;a ±lafl
ke;akï Thdg ;j fldÉpr
ld,hla fï jf.a ÿla lkaordjla
ú¢kak fjhs o'˜
—talfka u,s÷ ug;a i;=gq'
udi ;=kla uf.a biafldaf, .uk
kej;=Kd' ta f.or <uhs Wfoag
biafldaf, hkjd olsk fldg ug
yß ÿlhs' uf.a biafldaf, jev
u;la fjkjd' fj,djg lEula îula
keye' kdkak yïn fjkafk;a
i;shlg ojihs' wikSmhla jqK;a
n,kak flfkla keye' Thd
ksihs ug ksoyi ,enqfK' ux Thd
n,kak wdfj;a ta ksid u hs' ug
ljod j;a Thd wu;l fjkafka
keye'˜ ldúkaohs u,s÷hs lrg w;a
odf.k ñÿ,g .shd'
----------------
meyer f.k f.dia úl=Kk
<uhska fndfyda úg <ud Y%ñlhka
f,i" <ud .Ksldjka f,i" <ud
fid,aodÿjka f,i" wjodkï iys;
/lshd i|yd ̂ <uhskag ydks meñKsh
yels& fhdod .kakd wjia:d ms<sn|
Tn wid ;sìh yels h' <uhska
Y%ñlhka f,i fiajfha fhoùfuka
isÿ jkafka <uhskaf.a whs;sjdislï
W,a,x>kh ùuls' fï ksid orejka
udkisl jYfhka mSvdjg m;a
ùu" foudmsh /ljrKh" wdorh"
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
58
wdrlaIdj" fi!LH myiqlï
fkd,eîu jeks ;;a;ajhkag uqyqK
fokq we;' YS% ,xldfõ kS;shg
wkqj jhi wjqreÿ 14g wvq <uhska
fiajfhys fhdojd .ekSu o`vqqjï
,eìh yels jrols'
Tn o fndfyda úg foudmshkag
Wojq jk wjia:d ;sfnkakg yels h'
ksoiqka f,i l=Uqre jev ld,j,
<uhska ;u fouõmshkag Wojq jk
wjia:d ±laúh yels h' tfy;a tksid
<uhskaf.a whs;sjdislï W,a,x>kh
ùula isÿ fkdfõ' ;ukaf.a úfõl
ld,h tu lghq;= i|yd fhojqj
o wOHdmkh ,eîug we;s whs;sh
wdÈ whs;sjdislïj,g bka ndOdjla
isÿ fkdfõ' u,s÷ fuys § <uhd
fírd .ekSug .;a l%shdud¾.
iudchg wdo¾Yhls' tfuka u
<ufhl= jYfhka ;j;a <ufhl=f.a
whs;sjdislï iq/lSu fjkqfjka ;u
hq;=lï bgq lsÍuls' u,s÷f.a mshd o
fuu <uhdf.a whs;sjdislï iqrlaIs;
lsÍu i|yd Tyqf.a hq;=lï bgq lf<a
h' tfuka u <uhdf.a whs;sjdislï
fjkqfjka rcfha j.lSu fmd,sish
úiska uekúka bgq lrk ,È'
meyer f.k hEu yd
úlsKSu" fufyldr fiajfha fhoùu
wdÈfhka wdrlaId lr .ekSu i|yd
jk <ud whs;sjdislï ms<sn| ±k
.ekSug fuys my; ±lafjk j.ka;s
lshjkak'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
32 j.ka;sh - -;u wOHdmkhg"
fi!LHhg fyda j¾Okhg
ydkshla jk /lshdj,ska
fyda ;;a;ajhkaf.ka wdrlaId
ùug <uhskag whs;shla we;'
/lshdjl ksr; ùug wod<
wju jhia uÜgu rch úiska
;SrKh l< hq;= h' tfuka u
<uhska i|yd hym;a fiajd
mßirhla o we;s l< hq;= h'
35 j.ka;sh - -<uhska meyerf.k
hEu yd úlsKSu je<elaùug
.; yels ish¨ l%shdud¾. rch
úiska .; hq;= h'
2000 jif¾ § y÷kajd ÿka
<uhska úlsKSu" .Ksld
jD;a;sfha fhoùu yd wiNH
m%ldYkj,g iïnkaO lr
.ekSu ms<sn| ffjl,amsl
.súiqu# -
fuu .súiqu wkqj <uhska
úlsKSu" .Ksld jD;a;sfha
fhoùu yd wiNH m%ldYkj,g
iïnkaO lr .ekSu isÿ lrk
jerÈlrejkag tfrys j ±ä
kS;s l%shd;aul lsÍug;a"
w;jrhg ,la jQjkag jeä
wdrlaIdj ie,iSug;a" fujka
jerÈ lrk whg tfrys j
lghq;= lsÍug rgj,a w;r
jvd;a ióm iïnkaO;d we;s
úh'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
59
—fï orefjd tlsfkld
y÷kd f.k bjrhs fk ±ka' tl
tl mdi,a" <ud ixúOdkj,ska
f;dard.;a <uhs lKavdhula
;uhs fï bkafka' wfma kdgHh
yokafk fï orefjda' ta lshkafk
iyfhda.S;dfjka jev lrkak ´kE
lshk tl' Thf.d,af,da tl;=
fj,d l;d ny lr,d ish¨ fokd
u leu;s f;audjla f;dardf.k
kdgH ks¾udKh lsÍfï ksoyi
;sfhkjd' tl tlaflkdf. oialï
wkqj msgm; ,sùu" pß; f;aÍu iy
wOHCIKh Ndr fokak mq¿jka'
wjYH Wmfoia wmsg fokak mq¿jka'
jqjukdjla jqfKd;a wms ld¾hd,fha
bkakjd" l;d lrkak'˜
le|jqïlre wm ±kqj;a
l<d' Èia;s%la ixialD;sl uOHia:dk
m%Odk Yd,dj wmg ksoyia u;
orkak fõÈldjla jqKd'
—fudk jf.a f;audjla
hgf;a wms fï kdgHh rpkd
1'12 hqO ìfuka lr<shg
î' tï' Ô' ks¨mq,a nKavdr
13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h --
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
60
lruq o@˜ m<uq y~ wjÈ jqKd'
tl tlaflkd l,amkd f,dalj,
ysáfh' ug ksy~ j bkak neß
jqKd'
—kx.S" u,a,S' fï fj,dfj
ux uf.a woyi bÈßm;a lrkak
leu;shs' fï .ek wy,d ta wdY%fhka
kdgHhla ks¾udKh l< yels kï
fyd|hs lsh,d ux ys;kjd' ta jf.a
u th kqiqÿiq kï fjk f;audjlg
hkak;a" Tng ksoyi ;sfhkjd'˜
wfma kdgH lKavdhu
ug wjk; fj,d jf.a ux Èyd
n,df.k bkak fldg ug uf.a
l;dj lshkak fm,öu ;j;a jeä
jqKd'
—ux hqoafOg iïnkaO
jqK <ud fid,aodÿfjla' uf.a
wleue;af;ka jqK;a ug hqoaOhg
iïnkaO fjkak jqKd' tal uf.
lrefu lsh,d ux ys;kafk
keye' <ud fid,aodÿfjd
lshkafk leue;af;ka hqoafog
hk wh fkdfjhs' thd, ;=<
hqO udkisl;ajh we;s lrkafka
jeäysáfhda'
zzwms tod TÜgq ÿj
ÿj ysáfh' .ug lvd jeÿKq
;%ia;jd§ka foudmsh wkq±kqñka yd
n,y;aldrfhka hk foúÈhg u
wmsj Tjqkaf.a hqo ìug wrf.k
.shd' todhska miafia wmsg lsis
u ojil fi,a,ï lrkak bv
,enqfK keye'ZZ
zzWfoa mdkaor ke.sg,d
t<shg neye,d mskak md.kak"
.yla fld<la w;.dkak" l=re,a,ka
tlal l;d lrkak" iuk<hka
miafi ÿjkak wmsg wjia:djla
,enqfK keye' wvq ;rfu hy¿jka
tlal ksoyfia l;d lrkak j;a
ksoyila ,enqfK keye'ZZ
zzwmsg jeäuy,a fid,aodÿjka
hqoaOh .ek wm ukfia ;ekam;a
l< f;dr;=re wkqj ffjrh iy
m<s .ekSu ;uhs is;aj, me,mÈhï
jqfKa'ZZ
zzmdi,a wOHdmkh ySkhla
jqKd' mEk fjkqjg w;g ,enqfKa
;=jlal= iy wú wdhqO' wd.ula
O¾uhla weoySula keye' ysig
fldÜghla ke;s kskaola' weÕg
we÷ula ke;s wmyiqj wmg ±kqfK
keye' ta" kdhlfhda wfma <ud
ukig fmdj,d ;snqK fl%daOh
ksid'ZZ
zzwïud" ;d;a;d" kx.s" u,a,s
tlal mjq,la ;=< Ôj;a ùu fjkqjg
wms hqO ìug .shd' mqxÑ wms lkak
wdid lrk lEu" fndkak wdid
lrk îu" w¢kak wdid lrk we÷ï
fï ish,a, fjkqjg wfma T¿fj
;snqfK wfma igk ch .kak'ZZ
zz±ka ish,a, ksud fj,d'
ke;s jqK fndfyda foa kej; ,nd
.kak neye' fï ;;a;ajh kej;
we;s fkdjkak mqxÑ mKsúvhla
fokak mq¿jka kï wfma kdgHfhka"
tal fyd| jevla fjhs lsh,d ux
ys;kjd'˜
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
61
l;dj keje;a;=jdg miafi
lKavdhfï <uhs ;+IaKSïN+; fj,d
ux Èyd n,d f.k bkakjd'
—fyd|hs ±ka Thd,f.
woyia lshkak'˜ uf.a m%Yakhg
thd,d mshú isysh ,enqjd'
´I§ ( —Thdg u neß o kdgH msgm;
,shkak@˜
—uq,ska u wms fï f;audjg
yefuda u leu;s o lsh,d n,uq'
fjk;a woyila ;sfhkak;a
mq¿jka fka'˜ ux lsõjd'
´I§ ( —kE' bÈßm;a l< woyi
fyd|hs' fï f;audjg leu;s wh
w; Wiaikak˜
ish,af,da u w; biaiqjd'
BIajÍ ( —tfykï whsfha Thdg u
mq¿jka fkao msgm; ,shkak'˜
—wjqreÿ .dkla hqo ìfï
b|,d weú;a mqkre;a:dmk l|jqf¾
ysáhd' biafldaf, hkak .;a;g
msgm;la ,shkak ;rï ±kqula ug
keye' wOHdmkh wysñ lr .ekSfï
úmdl ;uhs ta'˜ ux lsõfj álla
fyñka'
u,aó ( —ux msgm; ,shkakï' whshd
ug Wojq lrkak'˜
—ug mq¿jka úÈyg ux Woõ
lrkakï'˜ ux lsõfj yoj;ska u
hs'
*dhsia ( zzThd fï kdgHh
wOHCIKh lrkak' fudl o" Thdg
w;a±lSï ;sfhk ksid Thdg mq¿jka
tal lrkak'ZZ
´I§( zzta l;dj yß' fï kdgHh
wOHCIKhg iqÿiq Thd u ;uhs'ZZ
ìkqr ( zzmsgm; yß' wOHCIKh yß'
wms ±ka pß; f;dard .ksuq' ,nk
i;sfh yuq fjk fldg msgm;
f.akak mq¿jka fk'ZZ
hkqIal ( zzkE kE' wo pß; f;dar
.kak neye fka' msgm; f.kdj u
pß; f;dard .ksuq' wms wo kdgH
fm< .iaikak ´kE úÈy l;d lr
.ksuq'ZZ
zzTõ" tfyu ;uhs lrkak
fjkafka' wms wo fmdä iels,a,la
yod .ksuq' t;fldg msgm;
,shkak;a f,aishs fka' ux tfyu
lshoa§ wfma le|jqïlre t;ekg
meñKshd'ZZ
zzThf.d,a,kag mqxÑ
ix.%yhlA iQodkï lr,d ;sfhkjd"
lÜáh;a tlal tkak'ZZ
Tyqf.a wdrdOkhg wms Tyq miq mi
weÿKd'
----------------
----------------- jhi wjqreÿ 18g wvq lsisÿ
<uhl= hqoaOhg iïnkaO lr .ekSu
fyda wdrCIl yuqodjlg n|jd
.ekSu fkdl< hq;= nj f,dalh
ms<sf.k we; ^<uhska hqO lghq;=
fyda ikakoaO wr.,j,g iyNd.s
lr .ekSu ms<sn| ffjl,amsl
.súiqu 2002& <uhska myiqfjka
wka;rdhhkag f.dÿre úh yels
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
62
lKavdhula f,i i,ld" Tjqkaf.a
whs;sjdislï iqrCIs; lsÍu fuu
m%;sm;a;s l%shd;aul lsÍu u.ska
wfmaCId lrk ,È' tfy;a f,dalfha
fndfyda rgj, l%shd;aul jk
;%ia;jdoS ixúOdk <uhska i;= fuu
whs;sh W,a,x>kh lrk wjia:d
ms<sn| f;dr;=re wkdjrKh fõ'
hqoaOhl § fyda ikakoaO
wr.,hl § fydA fid,aodÿjka f,i
fyda ta iïnkaO fjk;a wjYH;d
i|yd fyda <uhska fhdod .ekSu
<ud whs;sjdislï W,a,x>kh ùug
uQ,sl jYfhka fya;= fõ' <uhd i;=
wOHdmkh ,eîug we;s whs;sh"
mjqf,a idudðlfhl= f,i Ôj;a
ùug we;s whs;sh" wdrCIdjg we;s
whs;sh wdÈ whs;sjdislï W,a,x>kh
ùu ksoiqka f,i oelaúh yels h'
tfuka u hqoaOfha
ìysiqKq l=ßre w;aoelSï <uhdf.a
ixj¾Okhg n,j;a ndOdjla fõ'
iduh" ixys¢hdj" i;=g wka wh
flfrys .re;ajh fjkqjg <uhdf.a
is; ;=< uq,a nei .kafka ffjrh"
m<s .ekSu" úkdY lsÍu jeks is;=ú,s
h' tu is;=ú,s <uhd ks;e;ska u
m%pKav;ajhg fhduq lsÍug fya;=
fõ' <uhska fuu ;;a;ajhg m;a ùu
<ud ixj¾Okhg m%n, ndOlhla
fõ' fuu ;;a;ajhka <uhd ;=<
udkùh .=KO¾u ixj¾Okh ùug
o ndOdjla fõ' tfuka u iudc
iqrCIs;;djg o n,j;a ndOdjls'
fuu l;kaorfha i|yka orejd
Tyqg w;a ú¢kakg isÿ jQ ;;a;ajhka
ms<sn| j l< m%ldYj,ska o meyeÈ,ss
jkafka <ud fid,aodÿjl= f,i
lghq;= lroa§ Tyqg w;a jQ brKu hs'
<uhska fujka wmfhdack
;;a;ajhkag m;a ùu je<elaùu;a
wm ieuf.a udkùh yd iudc
hq;=lula f,i i,ld lghq;= lsÍu
b;d jeo.;a fõ'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
38 j.ka;sh - -hqoaOuh
wjia:djl § wdrCIdj
,eîug <uhskag whs;shla
we;' wjqreÿ 15g wvq <uhl=
hqoaOhg iïnkaO lr .ekSu
fyda wdrCIl yuqodjkag
n|jd .ekSu fyda fkdl<
hq;= h' hqoaOfhka mSvdjg ,la
jQ <uhskag /ljrKh rch
úiska ,nd Èh hq;= h'
^<uhska hqO lghq;= fyda
ikakoaO wr.,j,g iyNd.s
lr .ekSu ms<sn| ffjl,amsl
.súiqu ^2002 isg n,d;aul jQ&
wkqj jhi wjqreÿ 18 olajd
fuys i|yka jhia iSudj §¾>
lrkq ,eî h'&
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
63
;srh wefroa§ uq¿ fõÈldj u
uqyqola wdldrfhka Èia jqKd' miqìñka
uqyqÿ f>daIdj weiqKd' Tyqf.a <hdkaú;
y~g ish¨ fokd u wjk; fj,d' ug
±kqK i;=g lshd ksu lrkak nE'
zziuia; ,xld k¾;k ks¾udK
;r.h lksIaG tal, wxYfha m%:u
ia:dkh Èkd .;a ch.%dyS ks¾udKh
fï wjia:dfõ Tn fj; f.k tkafka
l¿;r Èia;s%lalfha ud,s.dj;a;
uy úÿyf,a mqnqÿ Wohx. Èidfialr
isiqjd'ZZ
—i¾ fï .uk udj;a mqreÿ
lrkakflda kegqï ;r.hg˜ mqnqÿ
kegqï ldurfha fldg ì;a;sfhka
fumsg b|ka m<uq j l< b,a,Su ug
;du u;l hs'
—Thd'''˜ lsh,d ug tlmdrg u
lshejqKd'
—ug mq¿jka i¾' ux mqyqKq
fjkakï' mka;sfha <uhs ug Woõ
lrkak fmdfrdkaÿ jqKd'
mqnqÿ udj m;a lf<a wiSre
m%Yakhlg' ud ta fj,dfj b|,d
l,amkd lf<a ta orejd fjkqfjka ug
fudlla o lrkak mq¿jka lsh,d'
mqnqÿ ud yuq fj,d .syska" ix.S;
1'13 mqnqÿ flda@
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
64
.=re;=ñh;a yuq fj,d' .=re;=ó ux
<Õg wdfj ta .ek l;d lr .kak'
mqnqÿf.a b,a,Su wmg wNsfhda.hla
jqKd'
wms fokakd úÿy,am;s;=udg
fï .ek lsõjd u t;=ud fndfydu
i;=gq jqKd' —ffO¾hjka; <ufhla'
ta <uhdg whs;shla ;sfhkjd
;r.hg bÈßm;a fjkak' Thd ;=ka
fokd u tl;= fj,d fï <uhg
mqyqKq lrkak' th;a leu;s we;s fka
wks;a wh jf.a kgkak" .hkak' ta
j.lSu bgq lrk tl Thf.d,a,kaf.
hq;=lu' Ñ;% .=re;=ud;a w~.y .kak'
kj ks¾udKhla bÈßm;a lrkak
mq¿jka fka'''˜
úÿy,am;s;=udf.a iaÓr jpk
wmg f.kdfj Yla;shla' fï
È.yefrkafka ta Yla;sfha m%;sM,h
fkdfõ o@ ix.S; .=rejßh mqnqÿf.a
y~ fyd¢kA mqreÿ mqyqKq lr,d
;snqKd'
Ñ;% .=re;=ud <d ks,a
mdg idßj,ska ;ekqj uqyqÿ r<
ks¾udKd;aul hs' th mqnqÿhs
hd¿fjdhs wms <Õg weú;a
tluq;=lñka l< ks¾udKhla' n,d
bkak ,iaikhs' ux <Õg weú;a
fldÉpr mqyqKq jqKd o mqnqÿ@
mka;sfha hd¿jkaf. ymkalu
kï wu;l lrkak neye' fõÈldj
fomi ìu ;enQ úÿ,s mxldj,ska
tk iq<Õska idß fi,fjk úg
fmfkkafk r< fmrf<kjd jf.hs'
mqnqÿf.a tal, k¾;k
ks¾udKh iuQyhl uykaisfha
m%;sM,hla' m<d;a ;r.j,ska ch
.;a;= fj,dfj" wms ;djld,sl j
yeÿj Trej fjkqjg fjkia Trejla
ks¾udKh lf<a by< mka;sj,
isiqka' mdi, fjkqfjka l< hq;=
hq;=lula jf.hs <uhs iyNd.s jqfKa'
mdif,a <uhskaf.a
iyNd.s;ajh tluq;=lu ksid
wfma mdi,g f.!rjhla ,enqKd'
zúoHd,hSh fi!kao¾h wxYfhka
fï fjkqfjka we.hSfï Wf,<la
ixúOdkh lrkak ´kE"Z ux
;kshu ys;=jd' uf.a woyig;a ish¨
fokdf.a iyfhda.h ,efnk nj ug
úYajdi hs'
mqnqÿ .ek uq¿ biafldaf,
u l;d fjoaÈ cd;sl ixialD;sl
W;aijhg ch.%dyS ks¾udKh ,nd
fokak wfma biafldaf,g wjia:dj
,enqKd'
wo wms ri ú¢kafka ta
wjia:dj' fma%laIlhkaf. w;afmdä
y~g uf.a weia fõÈldfj rÕk
mqnqÿ <Õ' mqnqÿ fmakak keye' uf.a
ys; .eiaiqKd' tlmdrg u idß /<s
w;ßka mqnqÿf.a ysi u;= jqKd' fï
fmdä tld iuia; ,xld ;r.fh È
fkd;snqKq fldgil=;a tl;= lr,d'
ux nh fj,d ysáfh'
fï iqúfYaI orejd ug thdf.a
woyi bÈßm;a fkdl<d kï" wms
wfma j.lSu bgq fkdl<d kï
úÿy,g" mqnqÿg wfmka fjkak ;snqKq
hq;=lula uÕyefrkak ;snqKd'
mdif,a orejkaf. iyNd.s;ajh
w.h lrkak u ´kE' fï orejf.
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
65
ffO¾hjka;lu;a yefudagu
wdo¾Yhla'
ix.S; .=re;=ñh fõÈldjg
hkak l;d lf<a Yd,dj kskakdo
lrjk w;afmd<ika y~ ueoafoa
;srh jefioa§'
wms fõÈldjg hoa§ Ñ;% .=re;=ud
idß /,a, bj;a lrñka ysáfh'
hd¿fjd mqnqÿ Trefjka t<shg .kak
uykais jqKd' taf.d,af,d Trej
fldgia lrkjd'
Trej yo,d ;snqfK mqnqÿf.
frdao mqgqj jg lr,d' mqnqÿ
yn,a.dñka .dhkd lf<a frdao mqgqj
oE;ska lrljk .uka' krUkakkag
fmkqfKa mqnqÿ yn,a .dkjd jf.hs'
mqnqÿ Trej we;=f< ksid Wvq lh
ú;rhs fmkqfK' Ñ;% .=re;=udf.a
Woõfjka' by< mka;sj, orejkaf.
úYajl¾u jev ;uhs fïjd'
hd¿fjda mqnqÿf. frdao mqgqj
;,a¨ lr f.k t<shg wdjd' wms
msámiafika wdfõ fndfydu i;=áka'
mqnqÿf. ;d;a;d wms Tlafldu tlg
bkak mska;+rhla .;a;d'
----------------
----------------wdndê; nj flkl=f.a
yelshd olaI;d j¾Okh lr .ekSug
lsisfia;a u ndOdjla fkdfõ' tfuka
u th Tjqka fkdi,ld yßkq
,eîug fya;=jla o fkdúh hq;= h'
Tjqkag o iudkH mqoa.,hkag fuka
u iudk whs;sjdislï ysñ fõ'
wdndO iys; mqoa.,hska fjkqfjka
mjq," mdi, yd fiiq ish¨ iudc
wdh;k ;u hq;=lï bgq lsÍfï
jeo.;alu wjOdrKh l< hq;= h'
tjka wh Yla;su;a lsÍug" Tjqkaf.a
whs;sjdislï /l §ug Tn;a Tfí
hq;=lï bgq lrñka odhl jkak'
wdndO iys; mqoa.,hkaf.a
whs;sjdislï ms<sn| tlai;a
cd;Skaf.a iïuq;sh
7 j.ka;sh - - fjk;a ish¨
<uqka N=la;s ú¢k udkj
whs;sjdislï wdndO iys;
<uqkag;a ysñ fõ' wdndO iys;
<uqka ms<sn| j ish¨ l%shdj,
§ <uhdf.a Wmßu hym;
flfrys uQ,sl ie,ls,a,la
oelaúh hq;= fõ' ;udg n,mdk
ish¨ lreKqj, § ;u woyia
m%ldY lsßug wdndO iys;
<uqkag whs;shla we;'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
23 j.ka;sh - - <uhd udkisl
jYfhka fyda ldhsl jYfhka
wdndê; j isákafka kï"
wfkla <uhska fuka
yefokakg yd jefvkakg
o úfYaI /ljrKhla yd
wOHdmkhla ,nd .ekSug o
yels ;dla ÿrg iajdëk ùug;a
l%shdYS,S mQ¾K Ôú;hla .;
lsÍug;a whs;shla we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
66
fmnrjdß 02
uf.a uqyqK msÉÑ,d' fmf¾od udj
frday,g f.kdfõ' uq¿ uqyqK u
±ú,a,hs' ta wjdikdjka; isoaêh
u;la fjoa§ is;g nhhs'
ux biafldaf, weß,d
f.or tkfldg ykaÈfh f,dl=
l,n,hla' fudkjfoda j;=r mdrla
uf.a uQKg jeÿKd u;lhs' isysh
tkfldg ux frdayf,a we|l'
fmnrjdß 03
kdk ldurhg .shdu ±lafl ol=Kq
me;af; lïuq, u msÉÑ,d' weye
fíß,d ;sfhkafka mqÿu úÈyg'
1'14 u,s;sf.a Èkfmd;
tï' ã' pu;a .S;dka fmf¾rd
--13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
67
fmnrjdß 04
wo ksoyia oji' .sh wjqreoafo
kï biafldaf, ksoyia W;aijhg
uu;a .shd'
fmnrjdß 05
wo hd¿fjda ux n,kak frday,g
wdjd' taf.d,af,d lsõj úÈyg
fomsßila w;r wdrjq,la fj,d
;sfhkafka' Tjqka ldg fyda .ymq
weisâ j;=r ;uhs mdf¾ whsfk .sh
ug jeÿfKa'
fmnrjdß 06
wo frday,g fmd,Sish wdjd'
uf.ka f.dvla foaj,a weyqjd'
uu ta isoaêhg iïnkaO lsis
fohla okafka keye' f,âvq n,k
fj,dfj;a fmd,Sisfh wh ud <Õ'
f,âvq n,kak wdmq wh ;ukaf.
f,vd n,kjdg jvd uf.a we|
<Õ ;uhs jg fjkafk' ;=jd,fha
fõokdjg jvd ys; ßÿKd' .eyekq
<uhl=f.a uqyqKg weisâ je§uhs"
fmd,Sisfhka we| <Õ isàuhs
l;dkaor f.dvla yokak jia;=
îc fjkak mq¿jkafka'
fmnrjdß 09
à ù tfla ksjqia hkjd' wfma
biafldaf,a ku weyqKd' uf.a
weia tlmdrg u ta me;a;g
.shd' fohshfkaæ udj hqksf*daï
msáka jEka tlg od.kakjd'
uf.a lïuqf,a modihla msÉÑ,d'
uf.a weia ks,xldr jqKd' isysh
tkfldg uf.a fome;af;a ñiS,d
fokafkla' f,âvq <Õ bkak wh;a
ux <Õ' ug ksoyfia bkak ´kE'
ta;a ''''
fmnrjdß 10
wo ud n,kak la,dia àp wdjd'
àp¾;a ±l,d ksjqiaj,g udj
fmkakmq tl' ux àp¾g ;=re,a
fj,d ysf;a yeáhg we~qjd'
wdrjq, we;s lr .;a; tl me;A;l
flfkla ;uhs ùäfhda lr,d
;sfhkafka ta thd,f. jdishg
udj Woõjg .kak'
ux iïnkaO ke;s fohlg ug
ú|jkak fj,d' ux m;a fjÉp
wiSre;dj fmkakqï lr,d m%pdrh
lrk tl fldÉpr jerÈhs o@
fldKavh wjq,a jqKq uf.a úrEms
jqKq uqyqK ;srfh Èia fjoaÈ ug
±kqfK nhla' ta .ek È.ska È.g
u l,amkd fjoaÈ ukig ±kqK
mSvkh" okafk ux ú;rhs'
fmnrjdß 11
wo;a yji wfkla f,âvq n,kak
wdmq wh uf.a we| jg lrf.k'
wehs''' wehs'''' wehs'''' fufyu jqfKa
wehs@ tl u m%Yakh wykjd' ug
Woõ lrkak wykjd' we;a;g
u ux wirK fj,d o@ wehs ug
fuhd,d wkqlïmd lrkafka' ud;a
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
68
frdayf,ka m%;sldr ,nk idudkH
f,fvla lsh,d thd,d f;areï
.kafka keye fka' ug;a lsh,d
fm!oa.,sl;ajhla ;sfhkjd'
fmnrjdß 12
kegqï mka;sfh hd¿fjda ux
n,kak wdjd' tlaflfkla m;a;r
lE,a,la ux wf;a ;sínd' uu
wdfh;a wmyiq;djg m;a jqKd' ud
frday,g /f.k tk f*dfgda tlla
m;a;f¾' ug ÿlhs' ux okafk;a
ke;sj uf.a f*dfgda m;a;f¾ od,d'
ux leu;s kE talg'
fmnrjdß 13
wo ;d;a;d;a tlal f,dl= i¾ ux
n,kak wdjd' ;d;a;g lsõj l;dj
;d;a;d f,dl= i¾g lsõjd' f,dl=
i¾ ;d;a;d;a tlal f.dvla fj,d
fldaßfvdafj b|,d l;d l<d'
fmnrjdß 14
wo uf.ka úia;r ±k .kak
m;a;f¾lska tkjd lsõj;a"
frdayf,ka Bg wjir ;snqfK
keye' ug yß i;==gqhs'
fmnrjdß 16
wo ux f.or wdjd' lKaKdäh
<Õg hoaÈ ug yß ÿlhss' w;
hkafka uQKg u hs' ;d;a;d lsõj
foa wy,d mqxÑ i;=gla we;s jqKd'
uf.a úia;r udOHj,g fokak tmd
lshd,d f,dl= i¾ b,a,Sula lr,d'
fmnrjdß 28
uqyqK idudkH ;;a;ajhg .kak
m%;sldr i|yd kej; frday,g
wdjd' udi yhla ;=<§ uqyqK mshú
;;a;ajhg .kak mq¿jka lsh,d
fodia;r uy;a;hd lsõjd' ug yß
i;=gqhs'
---------------
---- <uhska iïnkaO isÿùïj,
§ leue;af;ka f;dr j cdhdrEm
.ekSu" tajd udOH uÕska m%pdrh
lsÍu" lgl;d Tiafia m%pdrh
lsÍu <uhskaf.a fm!oa.,sl;ajhg"
.re;ajhg" wNsudkhg yd
wdrlaIdjg o ;¾ckhls' fï ksid
<uhskaf.a fm!oa.,sl;ajhg we;s
whs;sh .re lsÍu iudcfha ish¨
fokdf.a u j.lSula yd hq;=lula
f,i i,ld lghq;= l< hq;= h'
<uhska iïnkaO isÿùï
jk wjia:dj, ta iïnkaOfhka
<uhdf.a woyia m%ldY lsÍug we;s
whs;sh yd tu woyiaj,g .re
lsÍu" yd tajdg hym;a m%;spdr
±laùu o b;d jeo.;a fõ' tjeks
wjia:dj, § f;dr;=re ,nd .ekSu"
m%pdrh lsÍu ms<sn| <uhdf.a u;h
ie,ls,a,g .ek’fuka <uhskaf.a
fm!oa.,sl;ajhg we;s whs;sh
iqrlaIs; jkq we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
69
fï ms<sn| ;jÿrg;a
wOHhkh lsÍu i|yd udkj
whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkfha yd <ud whs;sjdislï
ms<sn| iïuq;sfha my; ±lafjk
j.ka;s lshjkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
12 j.ka;sh - lsisjl=f.a fm!oa.,sl
cSú;hg" mjq,g" ksfjig fyda
,sms .kqfokqj,g weÕs,s .eiSu
fyda Tyqf.a f.!rjhg yd
lS¾;shg meñKùï fkdl< hq;=
h' tn÷ we.s,s .eiSï fyda ydks
meñKùïj,g tfrysj kS;sfha
/ljrKh ,nd .ekSug iEu
flkl=g u whs;shla we;af;a h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
16 j.ka;sh -- iEu <uhl=g u
fm!oa.,sl Ôú;hlg whs;shla we;'
iEu <uhl=f.aa u fm!oa.,sl;ajh"
mjq," ksfji fyda ,sms .kqfokq
iïnkaOj kS;Hkql+, fkdjk
fyda w;a;fkdau;sl f,i ueÈy;a
fkdúh hq;= h' Tyqf.a fyda wehf.a
.re;ajhg iy lS¾;shg kS;Hkql+,
fkdjk myr§ï fkdl< hq;=
h' tjeks wjia:djkayS § kS;sfha
wdrlaIdj ,nd .ekSug <uhl=g
whs;shla we;'
isú
,a i
y f
oaY
md,
k w
hs;
sjdi
slï
yd
Bg
wk
qrEm
j.
lSï
70
wd¾Ól" ixialD;sl" iudc whs;sjdislïyd Bg wkqrEm j.lSï
II fldgi
wd¾Ól" iudc yd ixialD;sl whs;sjdislï f,i ye¢kafjkafka
;u /lshd ia:dk" iudc /ljrKh" mjq,a Ôú;h" ixialD;sl
wjia:djkaj,g iyNd.S ùu yd wdydr" kjd;eka" msßisÿ c,h"
fi!LH fiajd yd wOHdmkh ,nd .ekSug we;s yelshdj jeks oEg
wod< udkj whs;sjdislï fõ'
fuu whs;sjdislï ,nd .ekSu;a" tajd N=la;s ú£u;a" mj;sk
kS;suh rduqj ;=< isÿ lsÍu mqrjeishkaf.a j.lSu fõ'
71
2'01 m%S;su;a Ôú;hla
î' tï' Ô' ks¨mq,a nKavdr
--13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h
fla' fla' hq.dks iYsks is;drd
12 fYa%Ksh - fld<U" f.da;ó nd,sld úoHd,h --
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
72
hQ' ã' iS' foaYdka .=Kr;ak
10 fYa%Ksh - fld<U bism;k úoHd,h
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
73
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
27 j.ka;sh - ukd Ôjk
;;a;ajhlg ysñlï lSug
whs;shla iEu <uhl=g u
we;' <uhdg we֕ me,֕
yd jdih lsÍug ia:dkhla
,nd §u foudmshkaf.a
j.lSu hs' fouõmshkag fuh
lsÍug wmyiq wjia:djkays §
rch Bg ueÈy;a úh hq;= h'
rEm igyk - 1
<uhdf.a
hym;a Ôjk
;;a;ajh
udkisl ixj¾Okh
wOHdmkh" l,dj
hym;a mjq,a miqìu
hym;a mjq,a iïnkaO;d
hym;a iudc iïnkaO;d
iyNd.S;aj wjia:d
ldhsl ixj¾Okh
fi!LHh
wdydr yd fmdaIKh
l%Svdj
iudc ixj¾Okh
iyNd.s;ajh
l%Svd yd ixialD;sl lghq;=
hym;a iudc
yd mjq,a iïnkaO;d
wdOHd;añl
ixj¾Okh
wd.ñl lghq;=
hym;a .;smej;=ï
wd.ñl yd
ixialD;slj jákdlï iodpdrd;aul
ixj¾Okh
hym;a foudmsh
u.fmkaùu
ixialD;sl" wd.ñl
ksoyi
hym;a mjq,a miqìu
hym;a iudc
iïnkaO;dw
d¾Ó
l" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
74
—cks;ag rg hkak
YsIH;ajhla ,eì,d˜ uf.a Ôúf;a
wykak ,enqK i;=gq odhl jpk
ál'
cks;a lshkafk uf.
l=¨÷,a mq;d' cks;af. wïudf.
hs uf.hs weia fmakafk keye'
uu fí%,a l%uhg idudkH fm<
olajd bf.k f.k ;sfhkjd' ta
ksid ug wOHdmkfha jákdlu
fyd|g f;afrkjd' cks;a mq;d
bmÿK ojfia thdf. oEiaj,g
wfma Wreuh fkd,eî we;s nj
±k.;a;d u ug ±kqK i;=g
fuf;lehs lshkak neye' ta;a ál
l,lska thd fmda,sfhda frda.hg
f.dÿre jqKd lsh,d ±k .;a;d'
ta fj,dfj wms fokakdf. ysf;a
weú¨K .skak okafk wms fokakd
ú;rhs'
cks;a mq;df. wïuhs udhs
jQ,a we֕ f.d;kjd' wmsg ta mqyqKqj
,nd ÿkafk;a wkaO úoHd,fhka
;uhs' wms tajd wrka lvj,g od,d
,efnk wdodhfuka ;uhs Ôj;a
2'02 uf. mq;= yß ymkd
î' tï' Ô' ks¨mq,a nKavdr
13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h --
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
75
fjkafk' tajd úl=Kkak idmamq
lsysmhla wmg Woõ l<d' cks;a
mq;d mqxÑ ldf, b|,d l,djg
yß oiaihs' fnf,la ákaj,g
;Ügq lr lr thd lshk iskaÿ wms
wyka bkafk yß wdidfjka' wms
idmamq .dfka hkfldg cks;a mq;d
—Tkak biairyd .,la" fu;ekska
mdr mksuq' fï <Õ ;j idmamqjla
;sfhkjd'˜ Th jf.a foaj,a lshñka
wmg mdr lshd fokjd' ta ú;rla
fkdfjhs' —ta mdghs fï mdghs
.e<fmkjd˜ lshñka mq;d wmsg
jQ,a f;dar,d fokjd' idmamqfõ jev
lrk wh;a <uhf. f;aÍï .ek
i;=gq fjkjd'
cks;af. biafldaf, .ek
;uhs wmsg f,dl= u .eg¨j jqfKa'
thd lsh,d u isáhd wfma u,a,sf.
mq;d hk biafldaf,g u hkak ́ kE
lsh,d' wms wmyiqjg m;a jqfKa
ta fj,dfj' wdndê; ;;a;ajfha
bkak cks;a mq;d idudkH
biafldaf,lg od .kak yels fõú
o@ wms fokakdg fï .ek .fï
.%du fiajl uy;a;hd l< Wojq
wu;l lrkak neye' wms fokakd
fjkqfjka .%du fiAjl uy;a;hd
fldÜGdi wOHdmk ld¾hd,hg
.syska fndfydu uykais fj,d mq;d
leu;s biaflda,hg u od.kak
mq¿jka jqKd'
ta;a fï orejd biafldaf,
tlal hk tl .eg¨jla jqKd' wfma
.fï biafldaf, uy;a;fhla ta
j.lSu Ndr .;af; yß leue;af;ka'
t;=ud mdi,a hk .uka t;=udf.a
jdykfhka orejd mdi,g tlal
hkak tkak wjia:dj ,nd ÿkakd'
.eg¨jla tkak fmr th úi£ug
wjia:d ,nkak cks;a mq;d fmr
mska lr,d ;sfhkjd'
uq,ska uq,ska wfkla
<uhskag kqmqreÿ jqK;a miq j cks;a
Tjqka w;r ñ;%YS,Ss hy¿fjla jqKd'
úÿyf,a ld¾hd, iydhl <uhd
wfma mq;d mka;shg wer,kak
wdmiq jdykhg f.akak lrk Wojq
ux wu;l lrkafka fldfydu o@
yÈisfha j;a cks;a mq;d biafldaf,
fkd.sfhd;a ijig ta <uhd tkjd
mq;d n,kak'
fmda,sfhda frda.fhka
fm¿Kdg cks;a mq;d fld;rï
jdikdjka;fhla o@ wmsg ;snqKq
tl u iekis,a, cks;a mq;d' wmsg
,enqK fojeks orejd ÿjla' thd
kSfrda.s orefjla' cks;a mq;d mqxÑ
jqKdg kx.s k<jkak" kx.sg
Wojq lrkak yß wdihs' mq;df.
biafldaf, jev;a lr f.k mq;d
mqxÑlug wmg lf<a f,dl= Wojq'
mq;dg rg hkak YsIH;ajhla
,enqfK thd bf.k .;a ksid'
mq;df.a wikSmh fldhs u fj,djl
j;a thdg bf.kSug thd m%Yakhla
lr.;af;a kE' wms yefudaf. u
weiaj,g i;=gq l÷¿ §,d thd mfya
YsIH;ajh mdia jqKd' yenehs thd
leu;s jqfKa keye .fï mdi,
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
76
od,d hkak' thdg bf.k .kak
Wojq lrmq mdi, od, hkak thd
leu;s jqfka u keye' idudkH
fm< iu;a fj,d Wiia fm<g
fjk biafldaf,lg mq;dg hkak
jqfKa .fï biafldaf, Wiia fm<
mka;s fkd;snqKq ksid'
mqxÑ ldf, b|,d iskaÿ
lsh lsh ysgmq cks;a mq;d Ñ;%j,ska
Wiia fm< lrkak ;SrKh l<d'
oEi fkdfmkqKdg wms thdf.a Ñ;%
lshjkjd' uf.a ÿj ;uhs whshf.
Ñ;% wmsg úia;r lr fokafka'
cks;a mq;d kï lshkafka wïudhs
;d;a;dhs jQ,a f.d;kjd n,d b|,d
;uhs ug Ñ;% w¢kak wdid ys;=fKa
lsh,d'
mq;dg ,shkak fïihla
;snqfK keye' thd frdao mqgqfj
ueo ,E,a,la ;shd f.k thdf.
jev lf<a' tfyu bkak .uka
kx.sg;a lsh,d fokafk thd'
whshf. oiailï kx.sg fokak
whshd fmdâvla j;a f,daN keye'
ld,h yß blaukska
.;jqfKa' mq;d Wiia fm< iu;a
jqKd ú;rhs' mq;dg cmka rfÜ
bf.k .kak YsIH;ajhla ,eì,d'
ug kï fï fudkj;a ys;d .kak
neye' thdg bf.k .kak mq¿jka
ÿr thd bf.k .kak ́ kE' mq;df.
Ñ;a; ffO¾hhg wms wdYS¾jdo
lrkak ́ kE' ux cks;af. wïudf.
ys; iekiqfj tfyu lsh,d'
cks;a mq;d wdndO iys;
orefjla fj,d fï wdmq ÿr .ek
is;=fjd;a mshl= jYfhka uu ,nk
i;=g wiSñ; hs' cks;a mq;df.a
wïud;a tfyu hs' cks;a mq;dg
fohla bf.k .kak ´kE jqKdu
mq;d yßhg lem fjkjd ta foa
bf.k .kak' uf.a mq;d mdi,a
wOHdmkfhka bÈßhg .sh orefjla'
uf.a orejd wmg wdvïnrhla'
rgg;a wdvïnrhla'
------------------------------
orejkag wOHdmkh
,nd§fï § foudmshka fuka ta
yd iïnkaO j. lsj hq;= iEu
flfkla <uqkaf.a Wmßu hym;
ie,fik mßÈ lghq;= lsÍu
w;HjYH fõ' úfYaI wjYH;d
we;s wh fjkqfjka lsisÿ fjkila
fkdlr Tjqkaf.a woyia úuiñka
mßmQ¾K ixj¾Okhla we;s lsÍu
ioyd lghq;= l< hq;= h'
YsIHhkaf.a yelshd" olaI;d
yd wfmalaId y÷kd f.k tAjdg
.e<fmk f,i wOHdmkh ,nd
§u;a" wOHdmkh ;=<ska YsIHhdg hd
yels Wmßu wjia:dj olajd /f.k
hEu;a wOHdmkfha uQ,sl wruqK
úh hq;= h' wOHdmkh ,eîug we;s
whs;sh w¾:j;a jkafka tfia jqj
fyd;a mu‚'
wOHdmkhg we;s whs;sh
Wmßu uÜgfuka m%fhdackhg
f.k iudchg jevodhl hym;a
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
77
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
26 j.ka;sh ^1&- - iEu flkl=g u
wOHdmkh ,nkakg whs;sh we;'
m%d:ñl yd uQ,sl wjia:djkays §
j;a wOHdmkh fkdñf,a Èh hq;=
h' m%d:ñl wOHdmkh wksjd¾h
úh hq;= h' ld¾ñl yd jD;a;sh
wOHdmkh ,eîfï wjia:dj
fmdÿfõ ie,ish hq;= w;r l=i,;d
u; Wiia wOHdmkh ,eîfï
wjia:d o iudk j ie,ish hq;== h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
28 j.ka;sh - -wOHdmkh ,eîug
ish¨ <uhska yg whs;shla we;'
wvq u ;rfï uQ,sl wOHdmkh
wksjd¾h lsÍug;a" th fkdñ,fha
,nd §ug;a lghq;= lsÍu rcfha
j.lSu hs'
29 j.ka;sh - - wOHdmkfha
mrud¾:h jkqfha <uhdf.a
fm!reI;ajh" ±kqu" l=i,;d iy
udkisl YdÍßl yelshdjka
mßmQ¾K f,i j¾Okh lsÍuhs'
j.lSfuka" iduldó j ksoyia
iudchl Ôj;aùug o wks;a
mqoa.,hkaf.a whs;sjdislï jgyd
f.k mßirhg .re lrñka Ôj;a
ùug o wOHdmkh u.ska <uhska
iQodkï l< hq;= h'
mqrjeishka ùug wÈgka lr .ksuq'
wOHdmkh ,eîug we;s whs;sh
ieug iudk j N=la;s ú£ug bv
i,id fouq' wOHdmkh ,eîfuka
;srir iduh" ;srir ixj¾Okh yd
iodpdrh f,dj ;=< f.dv ke.Sug
odhl fjuq'
fuu whs;sh ms<sn| oek
.ekSu i|yd tlai;a cd;Skaf.a
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkfha 26 j.ka;sh yd tlai;a
cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sfha 28" 29 j.ka;s my;
olajd we;'
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
78
zzwdhqfndajkaæ msksì÷
úh<ñka f,djla t<sh lrk
fï WoEik fid÷re l;dnyl
kshef,kakg wo wm iuÕ tl;=
jkafka cd;sl <ud iNdfõ iNdm;s
liqka" iu iNdm;s velaika" iudc
ióCIK yd wOHhk lñgqfõ
f,alï l,slaa'
zzwdhqfndajka Tn ieug
orejksæZZ
zzwdhqfndajkaæZZ
zzfyd|hs" wms uq,ska u
velaikaf.ka mgka .ksuq' fï
cd;sl <ud iNdj lshkafka
fudlla o lsh,d woyia ±lajqfjd;aZZ
—cd;sl mßjdi yd
<udrCIl fiajd fomd¾;fïka;=j
uQ,sl ù ;uhs 2014 jif¾ § cd;sl
<ud iNdj msysgqjkq ,enqfõ'
2'03 tl u ±fha ¥orefjda
î' tï' Ô' ks¨mq,a nKavdr
13 fYa%Ksh - fld<U wdkkao úoHd,h
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
79
fï u.ska Y%S ,xldfõ orejkag
ls%hdldÍ j iyNd.s ùug" orejka
f,i ;u m%cdj ;=< kdhl;ajh
f.k lghq;= lsÍug iy Tjqkaf.a
yelshd l=i,;d Tma kxjd .ekSug
wjia:d i,id fokjd' fuys
úfYaI;ajh jkafka" Y%S ,xldfõ
iEu m%foaYhl u iEu cd;shl u"
wd.ul u yd ixialD;shl u
orejka tl u cd,hla ;=< tlg
tla j ieuf.a u fmdÿ hym;
fjkqfjka lghq;= lsÍu hs'˜
zzcd;sl iNdj ksfhdackh
lrkafka ljqo@ l,sla Tn leu;s o
ta .ek úia;r lrkak@ZZ
zzTõ''' ux leu;shs úia;r
lrkak' .ï uÜgñka ;sfnk <ud
iudcj,ska f;dard .kakd <uhska
m%dfoaYSh <ud iNdjg;a" tys
kdhl;ajh ork <uhska Èia;s%la
<ud iNdjg;a" wjidkfha § iEu
Èia;%slalhlska u 07 fofkla cd;sl
<ud iNdjg;a m;a ù" wo ud jeks
<uhska 175 fofkla cd;sl uÜgu
ksfhdackh lrkjd'˜
zzfndfydu fyd|
i;ald¾hlg Tng odhl jkak
wjia:dj ,eì,d ;sfhkafka' cd;sl
<ud iNdj Tiafia fï jk úg
fudkj o Èh;a lr,d ;sfhkafka@ZZ
zzwfma <ud iNdfõ tla
iqúfYaI jevigykla jqfKa
2013 jif¾ mej;s zbjqre hd
lr;s orefjdaZ jevigyk' tys §
,xldj u ksfhdackh lrñka iEu
Èia;%slalhlska u orejka fofokl=
ne.ska iyNd.s jqKd' úúO fjkia
mßirhkaf.ka meñKs wh ;uhs
jevigykg iyNd.s jqfKa'
úúO ckj¾." wd.ï" NdIdjka"
ixialD;Skaf.ka wms fjkia jqK;a
Èk myl jevigyfkka miafia
wog;a wms wfma ish¨ jevlghq;=
tlsfkld w;r yqjudre lr
.kakjd' wms yefudau wjia:dj
,enqK u wfkla Èia;%slalj, wh;a
tlal iïnkaO fjkjd'ZZ
—úOdhl lñgqj yd cd;sl
<ud iNdfõ idudðlhkaf.a
l=i,;d yd oekqu j¾Okh lsÍu
i|yd wLKav mqyqKq l%shdj,shla
mj;skjd' fuu mqyqKq l%shdj,sh
;=< u wms wjqreÿ folla i|yd
bÈß jev ie,eiaula yeÿjd'˜
—úOdhl iNdj yd cd;sl
<ud iNdfõ idudðlhka bf.k
.;a foa wms Èia;s%la ksfhdað;hkag
,nd fokjd' Èia;s%la ksfhdað;fhda
m%dfoaYSh <ud iNdj mqyqKq lrkjd'
m%dfoaYSh <ud iNdj .ïj, <ud
iudc mqyqKq lrkjd' <ud iudc
u.ska .fï <uhska mqyqKq lrkjd'
t;fldg uq¿ rfÜ u <uhskaf.a
wdl,am iy l=i,;d jeäÈhqKq
fjkjd'˜
—fuys § wmsg wjia:dj
,enqKd orejka jYfhka wmg
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
80
mj;sk wNsfhda. y÷kd .kak
yd ta ms<sn| j idlÉPd lrkak'
jeo.;a u jqfKa fï wjia:dfõ fï
;;a;ajh wju lsÍu i|yd .; hq;=
ls%hd ud¾. ms<sn| wmg fhdackd
iy woyia bÈßm;a lrkakg ,eîu'
tys§ <uhskaf.a woyiaj,g .re
lsÍu ms<sn| j wms fm!oa.,sl j u
i;=gq fjkjd'ZZ
zzwo Tn iuÕ ms<si|f¾
fhfokafka cd;sl <ud iNdfõ
úOdhl iNdj ksfhdackh lrk
isiqka ;sfofkla' b;sx wms mqxÑ
úrduhla .ksuq'ZZ
**************
zzúrdufhka miafia ux
leu;shs cd;sl <ud iNdfj bÈß
jev lghq;= .ek liqkaf.ka
f;dr;=re álla wykak'ZZ
zzuu wfma <ud iudcj,
yd <ud iNdfõ idudðlhka
lsysm fofkla tlal cd;Hka;r
jevigykla i|yd bkaÈhdfj
kjÈ,a,s n,d hkjd' wms
n,dfmdfrd;a;= fjkjd fï ,nd
.kakd ish¨ oekqu yd w;aoelSï
wfkla wh;a tlal fnod .kak'˜
—wms Tlafldu tl u
rgl <uhs' l=uk m<d;l" l=uk
;;a;ajhl" l=uk wdldrhlska Èú
f.õj;a <uhska jk wms yefudag
u whs;Ska ;sfhkjd' <uhska
jk wmsg wms leu;s wd.ula
woykak" tlsfkldg Wreu jQ
ixialD;Skaj, iajNdjh ±k ye¢k
.kak" wkHhkaf.a wd.u oyug"
ixialD;sl meje;aug .re lrkak
fï ;=< fmryqrejla ,nd fokjd'
fudl o" fu;ek /ia jkafka
úúO ck j¾." wd.ï ksfhdackh
lrk lKavdhula' fï uqyqj wmg
wfkHdakH wjfndaOhla we;s
lr.kak Woõ fjkjd'˜
—ta ú;rla fkfuhs"
m<d;a no isß;a úß;a Tjqfkdjqka
w;r yqjudre fjkjd' iqyo;ajh"
kdhl;ajh" lKavdhula tla j
ls%hd lsÍu wdÈh m%dfoaYSh uÜgñka
Èia;s%la uÜgug;a" Bg miq m<d;a
uÜgug;a" wjidkfha cd;sl
uÜgug;a meñK wkd.;fha §
wka;¾cd;sl;ajhg;a meñfKaú'ZZ
zzfndfydau ikaf;daihs
liqka' Tfí woyia uqÿka muqKqjd
f.k ls%hd lsÍug yels fõjdæ
cd;shla tl;= lrñka Tn
we;=¿ lKavdhu wfmaCId lrk
b,lalh fj; f.khkak Tnf.a
kdhl;ajhg yels fõjd lsh,d
uu wm kd,sldj fjkqfjka Tng
iqn m;kjd'˜
—wjidk jYfhka uu
wykak leu;shs u,slaf.ka <ud
iNdjg <uhl=g tl;= fjkak
´kE kï fldfydu o ta lghq;a;
isÿ fjkafka lsh,d@ZZ
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
81
zzm%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,fha <ud ysñlï m%j¾Ok
ks,Odß;=ud fyda ks,Odß;=ñh yuq
fj,d úia;r ±k.kak mq¿jka'ZZ
—fndfydu ia;=;shs Tn
;sfokdg u fuf;la fõ,d wm
yd /£ isáhdg' wms ;j;a Èfkl
yuqjk woyiska wog iuq.ksuq'˜
---
------------------------------
lsisÿ úfYaIslrKhlska
f;dr j <ud iudcj,g$
ixúOdkj,g yd tys ks,;,j,g
ck j¾. yd m%foaY ksfhdackh jk
mßÈ" ksfhdað;hka f;dard m;a lr
.ekSu" úúO wd.ï yd ixialD;Skag
.re lrñka lghq;= lsÍu fjkia
fldg fkdie,lSfï whs;sjdislu
;yjqre flfrk wjia:djkag
ksoiqka h' lsisÿ fjkialulska
f;dr j ish¨ wd.ï yd ck j¾.j,
iyNd.s;ajh we;sj lghq;= lsÍu
fujka l%shdj,shl id¾:l;ajhg
moku jkq we;'
ixialD;sl yqjudre
jevigyka úúO ixialD;Ska
ms<sn| wjfndaOhla ,eîug
ixialD;sl iyfhda.s;djg fuka u
ixialD;sl ifudaOdkhg o fya;=
fõ' nyq ixialD;sl ck iudchl
hymeje;au yd iyÔjkh i|yd
wkH ixialD;Ska ms<sn| wjfndaOh
iEu flkl= ;=< u mej;Su b;d
jeo.;a fõ' wkH ixialD;Skag .re
lsÍu ;sridr iduh yd ixys¢hdj
f.dv kexùug w;HjYH idOl
fõ'
fï ms<sn| úia;r ±k .ekSu
i|yd my; ±lafjk j.ka;sj,g
wjOdkh fhduq lrkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
27 ^1& j.ka;sh - m%cdjkaf.a
ixialD;sl Ôú;hg ksoyfia
iyNd.s jkakg;a l,d ri
úkaokhg;a úoHd;aul
ixj¾Okfhys m%;s,dNhka
N=la;s ú|kakg;a whs;shla iEu
flkl=g u ysñ úh hq;af;a h'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sh
31 j.ka;sh -- l%Svd lsÍug"
úfkdaofhka isàug" ixialD;sl
yd fi!kao¾hd;aul l%shdldrlï ys
fh§ug o <uhskag whs;shla we;'
15 j.ka;sh -- wfkla <uhska
yuq ù hd¿ñ;%lï we;s lr .ekSug
<uhdg whs;shla we;' wkqkaf.a
whs;Skag ndOd fkdjk whqßka iñ;s
iud.ï msysgqjd .ekSug o Tjqkag
whs;shla we;'
wd¾
Ól
" i
xial
D;sl
" i
udc
wh
s;sj
disl
ï y
d B
g w
kqr
Em j
.l
Sï
82
iduQqysl whs;sjdislï yd j.lSï
udkj whs;sjdislï m%Odk jYfhka f.dv ke.S we;af;a ;ks mqoa.,hkaf.a
whs;Ska mokulsks' tfy;a miqld,Sk j m%cdjlg" iudc lKavdhulg fyda
rglg mj;sk fmdÿ wjYH;d yd j.lSï ms<sn| jeo.;alu wjfndaO lr
.ksñka iduQysl whs;Ska ms<sn| ixl,amh ks¾udKh flßKs'
udkj whs;sjdislï yd <ud whs;sjdislï o mqoa.,hka f,i wmg ysñ
whs;Ska ms<sn| wjOdkh fhduq l< o th iduQysl whs;Ska j¾Okhg fya;= fõ'
fuys § wmf.a wjOdkh fhduq úh hq;af;a úfYaI iudc fldgia we;=<;a j
wm ish¨ fokdg u fmdÿfõ whs;Ska N=la;s ú|Su" ksoyia iy iduldó
iudchl Ôj;a ùu i|yd moku ieliSu iy mdßißl ia:dhs;ajh we;slsÍu
wdÈ ukqIHhka f,i jvd fyd| Ôjk ;;a;ajhla ieug <Õd lr.; yels
whs;Ska yd j.lSï ms<sn|jhs'
úfYaIfhka wdÈjdiS ck;dj jeks úfYaI iïm%odhhka mj;sk ck iuQy jk
Tjqkagu fmdÿ jQ ,laIK wdrlaId lrk whs;Ska o
fmdÿ whs;Ska .Kfhys ,d ie,fla'
iduqysl whs;sjdislï ,nd .ekSu;a" tajd Nqla;s ú£u;a" rfÜ mj;sk wod<
kS;sÍ;sj,g wkql+, j isÿ úh hq;= w;r" tajd iudc lKavdhï fyda m%cdfõ
wNsjDoaêh yd idrO¾u fmdaIKh lsÍu i|yd fhdod .ekSu iduqysl j.lSuls'
III fldgi
83
fla' à' È,arelaIdka ukað;a fmf¾rd
8 fYa%Ksh - fld<U bism;k úoHd,h --
3'01 ksoyi fidhd
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
84
;d;a;d fld<m;l ;shd
f.k pQá nfnla jf.a wdofrka
;=re,a lr f.k tkafka fudlla
o lsh,d ug ys;d .kak neß jqKd'
biaf;damamqjg f.dv fj,d ;d;a;d
ìf|k nvqjla mßiaiñka ìu
;shkakd jf.a mmqjg ;=re,a lr
f.k ysgmq nr ìñka ;sínd'
uqj meáfhla' wfkaæ Wf.a
nfâ W,la weks,d' ug lE.eiaiqKd'
uf.a lE.eys,a,g wïuhs kx.shs
ÿjf.k wdjd' ;d;a;d f.g .syska
j;=r fldamamhla f.k;a Wf.a
uqyqKg j;=r álla biaid' W! tl
weyela weßhd' wdfh;a weye mshd
.;a;d' kx.S Wf.a ysi msßueoafo
Wf. <Õska jdä fj,d' kx.sf.a
weiaj, l÷¿;a msß,d' ;d;a;d Wf.
lgg j;=r ìkaÿjla jla l<d' W!
wdfh;a weye weßhd' wuq;= Yíohlska
lE.eyqjd' kx.S l,n, fj,d
t;ekska me;a;lg .sh;a wE n,ka
ysáfha uqj meáhd Èyd u hs'
isßfiak udud ;S%ú,¾ tflka
wdjd' ;d;a;d wdfh;a uqj meáhd
jvdf.k ;S%ú,¾ tlg ke.af.
mY= ffjoHjrhd <Õg hkak'
;d;a;d oj,a lef,ag .sfha or álla
lvdf.k tkak' t;fldg ;uhs uqj
meáhd ;=jd, fj,d bkakjd ±l,d
wrka wdfõ' tk .uka isßfiak
ududg;a mKsúvhla wer,d wdmq
ksid th;a blaukg u wdfõ'
;d;a;d uqj meáhdj wrf.k
f.g f.dv jqfKa thd fyd|g
mßiaiï lrkak ´kE lshdf.k'
Wf. nv jfÜg nekafâÊ lr,d'
fodia;r uy;a;hd W!g fnfy;a
úoaod lsh,d lsõjd u kx.sf.a
uQK;a l¿ jqKd' kx.shs udhs uqj
meáhdg lkak fndkak §,d id;a;=
l<d' wïud fj,djg W!g fnfy;a
fmõjd' W! lrorhla ke;s j wmsg
Wojq l<d' ;d;a;d ojia lSmhla u
uqj meáhd fnfy;a odkak tlal
.shd'
i;s folla ú;r hoa§ thd
ke.sÜgd' fmdâvla weúoaod' ñÿ,g
neiaid' ;Kfld< W,d lEjd' kx.s
W! miafiuhs' kx.S Wfoag ke.sÜg
.uka tkafk thd <Õg' kx.s lsß
fndk fldg uqj meáhf. msÕdkg;a
álla jla lrkjd' W!;a lsß ìõjd'
áflka ál kx.s thd fi,a,ug
w,a, .;a;d' kx.s ÿjk fldg
ÿjkak;a" jefgka mkskak;a thdg
mq¿jka jqKd'
ysá yeáfh u uqj meáhd lEu
keje;a;=jd' jeáÉp ;ek jeá,d"
n,d .;a;= wf;a n,d f.k ysáhd'
kx.s .syska fi,a,ï lrkak l;d
l<d' T¿j w;.Ejd' ux Wiaif.k;a
wdjd' ta;a thd fudkjg j;a Wkkaÿ
jqfKa kE' wms yß ÿflka ysáfha'
kx.S ;d;a;dg lsõjd thd wdmyq
fodia;r uy;a;hd <Õg f.kshuq"
ke;akï thd uefrhs lsh,d' wfma
;d;a;d wdfh;a uqj meáhd tlal
f.k fodia;r uy;a;hd yuq fjkak
.shd' kx.S;a ;d;a;;a tlal .shd'
zzfodia;r uy;a;hd lsõjd
f,vla kE lsh,d' f,vla ke;a;ï
fudl o thd lkafk ke;af;@ thd
wo ux odmq lsß ìõfj;a kE'ZZ kx.S
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
85
lsõfj yß ÿflka' Bg miafi wms
fokakd uqj meáhd w,a,d f.k nf,ka
jf. lsß tlla fmõjd' ta fj,dfj
lsß tl ìõj;a thd fi,a,ug wdfj
kE' biaf;damamqfõ uq,a,lg fj,d ksod
.;a;d' ±ka wfma f.or yefudaf.u
m%Yakh uqj meáhd' wms okak lshk
flfkla f.org wdjdu;a W!j
fmkak,d fudlla o lrkafk lsh,d
weyqjd' ta ldf.ka j;a uqj meáhdg
m%;sldrhla ,enqfKa keye' ;d;a;d
.fï fjo uy;a;hd;a tlalf.k
weú;a fmkakqjd' fjo uy;a;h;a
lsõfj" tfyu f,vla fmakak kï
keye lsh,d'
wms lÜáh yekaoE fj,d
uqj meáhd .ek l;d l<d' kx.S
wïudf. mmqjg ;=re,a fj,d
lr jfÜ w; odf.k ysáfha' ux
;d;a;f. Tfvdlal=fj' uqj meáhd
fydïn ìu W,d f.k wms l;d
lrk Èyd n,d f.k ysáhd'
kx.S tl mdrg u ìug
mek,d uqj meáhd <Õg .shd'
wdofrka l;d l<d' thd yqr;,a
l<d' ;d;a;d <Õg wdjd'
zz;d;af;a''''''' ;d;a;f. hs
wïudf.hs ;=ref, wms bkakjd
jf.a uqj meáhg;a thdf. wïudjhs
;d;a;djhs ´kE fj,d o okafka
keye' mõ ;d;af;" wms tlal .syska
thdf.a wïuhs ;d;a;hs <Õg wer,uq
o@ZZ
zz;d;a;d udj;a ke.sÜgf.k
u ke.sÜgd' kx.sf.a T¿j w;.Ejd'
uqj meáhd <Õg .shd' thdf.;a msg
w; .Ejd'
zzTõ meáfhda" Thdg;a wïud
;d;a;df. fifkyi ´kE fj,d
we;s' wmsg tal f;arefKa ke;sjg
Thdf. hd¿jg tal f;aß,d' wms fyg
u huq Thdf. lÜáh fydhkak'ZZ
wïud uq,ska kx.shs udhs
lef,ag hkjg leu;s jqfKa kE'
;d;a;d lsõjd wïudg;a zhuqZ lsh,d'
Bg miafi wms y;r fokd hkak
ysáfh' tyd f.or md, udud;a
wms;a tlal wdjd' wïud wms mßiaiï
lrkak jf.a ;d;a;d uqj meáhd
mßiaiï lrka .sfha' thd ;du mqxÑhs
fka' le,Efj jeä ÿrla hkak yïn
WfKa kE' uqj meáhd l,n, fj,d'
thd tl mdrg u m÷re wiafika
ÿjf.k .shd' wms Tlafldu mqÿu
fj,d ne¨fj thd .sh Èydj' Èh
lä;a;la <Õ uqj rxpqjla j;=r
fndkjd'
zzux lsõjd yß' thdf.
wïudhs ;d;a;dhs ´kE fj,d ;uhs
thd ysáfh' talfka kEoEfhda ±lal
.uka wmsj;a od,d Èõfj'
kx.S lsõfj i;=áka'
zzta i;a;= rxpq msáka le<Efj
ksoyfia Ôj;a fjk wh fka ÿfõ'ZZ
md, udud lsõfj kx.sf. T¿j
w;.dk .uka' kx.s uqj rxpqj Èyd
n,df.k ysáhd' zzwhsfha" whsfha" wr
n,kak thd wïud fydhd f.k' wr
., whsfka' n,kakflda ;d;af;a"
wïud ±lal o thd wïudf.ka lsß
fndk yeá' wms wo thdj tlal wdmq
tl f,dl= fohla' ke;a;ï thd
lkafk ke;sj b|,d u uefrkjd'ZZ
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
86
kx.s lshdf.k lshdf.k .shd'
uqj rxpqj wdmyq lef,a
we;=<g hkl,a wms n,ka ysáhd'
wïu,d l;d jqfKa ksoyi .ek'
zzwms jqK;a leu;s kEfka
wïud,f.ka ;d;a;d,f.ka fjka
fj,d fldfyaj;a hkak' fï l;dj
ux fyg wfma mka;sfha lshkjd'ZZ ux
lsõfõ ;d;a;f.a uQK Èyd n,df.k'
;d;a;df.a uQfKa ,iaik
yskdjla u;= jqKd'
--------------------------------------iEu i;a;ajfhla u ksoyi
w.h lrhs' ukqIHhdg o iudcfha
mßmQ¾K Ôú;hla .; lsÍug
ksoyi w;HjYH fõ' ñksi;a nfõ
w.h /£ ;sfnkafka o ksoyi
u; hs' whs;sjdislï N=la;s ú£u
iïnkaOfhka o mqoa.,hdg ksoyi
w;HjYH fõ'
fï wkqj mqoa., ixj¾Okh;a
ta ;=<ska isÿ jk iudc ixj¾Okh;a
u,am, .ekaùu i|yd o ksoyi
w;HjYH idOlhla fõ' úfYaIfhka
<uhska iïnkaOfhka lrk ish¨
lghq;=j, § Tjqkaf.a ksoyi yd
whs;sjdislï ms<sn| ie,ls,su;a úh
hq;= w;r" <uhska i;= tu whs;Skag
.re lsÍu ish¨ fokdf.a j.lSu yd
hq;=lu fõ'
<uhska jYfhka Tn" ksoyi
wka whf.a o whs;sjdislula f,i
i,ld thg .re l< hq;= h' wka
whf.a whs;sjdislï N=la;s ú£fï
ksoyig ndOd fkdjk whqßka Tn
i;= ksoyi N=la;s ú£u Tnf.a uQ,sl
hq;=lula fõ'
fï ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfha
9 j.ka;sh yd udkj whs;sjdislï
ms<sn| úYaj m%ldYkfha 29 ^2&
j.ka;sh flfrys wjOdkh fhduq
lrkak'
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
29 ^2& j.ka;sh - -ish ksoyi
yd whs;Ska N=la;s ú£fï §
ieu flkl= u" wkHhkaf.a
whs;Ska yd ksoyi i|yd ±laúh
hq;== f.!rjh yd ms<s.ekSu
iy;sl lsÍfï mrud¾:fhka
kS;sh u.ska ;SrKh fldg we;s
iSudjka" iodpdrh" uyck iduh
iy fmdÿ iqn isoaêh Wod lsÍfï
wjYH;dj,g hg;a j ish ksoyi
iy whs;Ska N=la;s ú¢h hq;= h'
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
9 j.ka;sh - - <uhdf.a Wmßu
hym; i|yd muKla ^uõmshka
úiska <uhdg wlghq;a;la lrk-
jd kï fyda fkdi,ld yßkjd
kï& ñi Tjqka foudmshkaf.ka
fjka fkdl< hq;= h' foudmshka
fjka j Ôj;a ùug ;SrKh l<
fyd;a <uhdg Tjqkaf.ka tla
whl= iu. Ôj;a ùug isÿ jkq
we;' tfy;a uj iy mshd iuÕ
myiqfjka iïnkaO;d mj;ajd
f.k hEug <uhdg whs;shla
we;'
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
87
wfußld tlai;a ckmofha
ckdêm;s *a?kala,ska msh¾ia
úiska ;ud r;= bka§h ck fldgia
Ôj;ajk m%foaY ñ, § .ekSug
woyia lrk nj r;= bka§h kdhl
isheg,ag okajk ,È' Bg m%;spdr
jYfhka 1854 ud¾;= 11 Èk isheg,a
,shQ ms<s;=re ,smsfhka Wmqgd.;a
fldgila my; ±lafõ'
—fjdIskagkays ckdêm;s;=ud
wfma N+ñh ñ, § .ekSug woyia
lrk nj okajd we;' tfy;a flkl=
wyi fyda fmdf<dj úl=Kkafka
fyda ñ, § .kafka flfia o@ wmg
fuh úldr woyils' wmg iq<fÕys
kejqï nj fyda c,fhys nen<Su
whs;s fkdfõ kï" hul= th
úl=Kkafka flfia o@
ví' Ô' ysrdka puqÈ; mSßia
13 fYa%Ksh - mkaksmsáh O¾umd, úoHd,h --
3.02 fYA%IaG r;= bka§h kdhl zisheg,aZ
wfußldkq ckdêm;sjrhdg ,shQ ,smshl isxy, wkqjdoh
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
88
uy fmd<dfjys iEu iq<Õla
u udf.a ñksiqkag Y=oaO jQ jia;=jls'
udf.a ñksiqkaf.a u;lhg iy
w;a±lSïj,g wkqj je,af,ka msg
iEu fjr<la u" óÿfuka jeiqKq
iEu w÷re le,hla u" iEu ;DK
N+ñhla u" .=ï .=ï ko fok iEu
i;a;ajfhla u" mQckSh jia;= h'
Ysrdjla ;=< .,d niakd f,a ;rug
u" Ydlhla ;=< ÿjkd idrh ms<sn|
j wms okafkuq' wms uy fmdf<dfõ
fldgila jkafkuq' ta ;rug u
uy fmdf<dj wfma fldgils' iqj|
yukd mqIamfhda wfma ifydaoßfhda
h' j,iqka" uqjka iy f;o n,e;s
rdcd,shka wfma ifydaorfhda h' l÷
uqÿka o" ;DK u; msks o" WKqiqï
isre/;s wYajhd o" ñksid o tl u
mjq,lg whs;s jQfjda fj;a'
.x.d iy Èh lä;sj, .,d
niakd c,h muKla u fkdfõ"
wfma uq;=ka ñ;a;kaf.a isrere ;=<
.,d .sh f,a oyrd h' wms Tng
wfma bvï úl=Kkafka kï" th
mQckSh jia;=jla nj u;l ;nd .;
hq;= h' jeõ ;,fhys Èia jk iEu
m%;sìïnhla u udf.a ck;djf.a
Ôú;hkays u;lhka iy ls%hdjka
ms<sìUq lrhs' c,fhys uqkquqkqj
udf.a mshdf.a mshdKkaf.a iajrh
hs' .x.dfjda wfma fidfydhqfrda
h' Tjqyq wfma msmdih ixis÷jhs'
Tjqyq wmf.a yn,a Tre le|jd
f.k h;a' wfma orejka fmdaIKh
lr;a' tfyhska Tfí ifydaorhl=g
lreKdfjka i,lkakd fia .x.d
iy we<fod<j,g ie,lsh hq;=hs'
wms wfma bvï Tng
úl=Kkafka kï" jd;h wmsg wñ,
jia;=jla nj;a jd;h ish¨ Ôùkag
m%dKh msôk nj;a Tn u;l
;nd .; hq;= jkafka h' wmf.a
uq;a;Kqjkag m%:u yqiau ,nd ÿka
iq<Õ u Tyq f.a wjika yqiau fmdo
Wreu lr .;af;a h' tu iq<Õ
u wfma orejkag Ôj jdhqj ,nd
fokafka h' bÈka wms wfma bvï
Tng úl=Kkafka kï" bÈßhg;a
;DK mqIamhkaf.ka rij;a iq<fÕys
m%KS; nj ú¢kakg yels jk f,i
ta N+ñh mQckSh f,i /l .; hq;=
jkafka h'
uy fmdf<dj wfma
uEKshka nj wfma orejkag wms
b.ekajQfhuq' Tn Tfí orejkag th
W.kajkafkys o@ uy fmdf<djg
hula isÿ fõ o th fmdf<dfõ
orejkag n,mdkafka h' wms fuh
oksuq' uy fmdf<dj ñksidf.a
whs;shla fkdfõ' ñksid uy
fmdf<dfõ whs;shls' wm ieuf.a
f,a r;a meye jkakd fia u wka
ish,a,;a tlsfklg ne£ mj;S'
Ôú; ±, ñksid úiska úhk
,oaola fkdfõ' Tyq tys isg f.k
isákjd muKs' Tyq ±,g hï fohla
lrkafka o th Tyq Tyqg u lr
.kakls' wms tla fohla okafkuq'
wfma foúfhda Tfí;a foúfhda h'
uy fmdf<dj Tyqg wñ, jia;=jls'
hfula thg ydks lrkafka kï
Tyq tu foúhkaf.a Woyig ,la
jkafka u h'
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
89
wmg Tnf.a ffojh
wNsryils' ish¨ ó yrl=ka >d;kh
l< úg" iEu le<E wYajhl= u
yS,E l< úg l=ula isÿ fõ o@ uy
l=¨kqj,ska l÷ YssLr jeiS .sh úg"
le,Efjys yqfol,d ;eka ñksia
iqj¢ka wdl%uKh l< úg l=ula isÿ
fõú o@ <÷ le,E fldfya fõú o@
w;=reoykaæ rdcd,sfhda@ w;=reoyka'
th meje;afï wdrïNh iy Ôj;a
ùfï wjidkh fõú' wjidk r;=
bkaÈhdkqjd;a fï jkdka;rfhka
w;=reoyka jQ miq;a" Tyqf.a u;lh
iq<fÕa t;S fijKe,a,la fia ;K
ìï yryd we§ .sh miq;a" fï uqyqÿ
fjr< iy le,E frdo fï whqßka
u ;sfhaú o@ udf.a ñksiqkaf.a Ôjh"
iqj|" b;sß fõú o@
w¨; Wmka ì,s|l= ;u
ujf.a yo .eiaug wdorh lrkafka
hï fia o wms o fï fmdf<djg
wdorh lrkafkuq' tfyhska wms
wfma bvï Tng úl=Kkafka kï"
wms thg wdorh l<d fia u Tn
o th wdrCId l< hq;= jkafka h'
orejka fjkqfjka th ixrCIKh
l< hq;= jkafka h' foúhka wmg
fma%u lrkakd fia u fma%u l< hq;=
jkafka h'
wms fï N+ñfhys fldgila
jkakd fia u" Tn o fï N+ñfhys
fldgila jkafkys h' fï N+ñh
wmg wñ, jkafka hï fia o Tng
o tfia u úh hq;= h' wms tla fohla
okafkuq' f,djg isákafka tla
foúfhls' Tn iqÿ jqj;a l¿ jqj;a
Tng fjka úh fkdyels h' ish,a,
wjik wm iefjdu ifydaorfhda h'ZZ----------
l%s' mQ' 236 fmdfidka
fmdfyda Èk ñyska;,d mõfõ §
ñys÷ uy ry;ka jykafia úiska
foajdkïmsh;siai rc;=udg l<
my; ±lafjk m%ldYfhka o mßirh
yd ñksid w;r ine¢hdj uekúka
meyeÈ,s fõ'
—uyrc" Tn fuu N+ñfha
ysñlrejd fkdfõ' Tn tys
;djld,sl Ndrldrhd mu‚'˜
j¾;udkfha ñksid ;u
wjYH;d bgq lr .ekSu i|yd
mßirh yd tys we;s iïm;a
ie,iqulska f;dr j m%fhdackhg
.ekSu ksid we;s jk wys;lr
m%;sM, ms<sn| j Tn wid we;'
zmßir ixj¾OkhZ i|yd mdßißl
iu;=,s;;dj /l .ekSu b;d
jeo.;a fõ'
hym;a mßirhl Ôj;a
ùug;a" wkd.; mrmqrg hym;a
mßirhla Wreu lsÍug;a lem
fjñka ;srir ixj¾Okh i|yd
Tn;a odhl jkak'
mßirh yd ixj¾Okh ms<sn|
ßfhda m%ldYkh
3 jk uQ,O¾uh - -ixj¾Okhg
we;s whs;sh imqrd,sh hq;=
jkafka j¾;udk iy
wkd.; mrmqfrys mdßißl
iy ixj¾Ok wjYH;dj,g
idOdrK h jk mßÈ iy
fhda.H jk mßÈ h'
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
90
úÿy,am;s;=ud we;=¿ f.!r-
jkSh .=re udmshjrekaf.ka wjirhs"
ohdnr fidfydhqre fidfydhqßhks"
ud fï wjia:dfõ keÕS isáfha wms%ld-
fõ l¿ cd;sl ksoyia igfka l;dj
ke;a kï fk,aika uekafv,df.a
l;dfjka ì|la Tn yuqfõ ;eîug hs'
1918 cQ,s udifha oy wg
jeksod ;uhs Tyq bmÿK oji' orejdg
fouõmshka zfrd,sya,dZ hk ku
;enqjd' ;d;a;d f;ïnq rc fm<mf;a
m%Odkshdf.a WmfoaYlhd' ta ksid fï
orejd;a mrïmrdjg WÑ; j.lSï
msß Ôú;hla .; lrkak l=vd l,
b|,d u mqreÿ mqyqKq jqKd'
;d;a;df. kdhl;ajh wysñ
jqKq miq Tyq ujf. uq,a .ug .shd'
tu .ïudkh msysgd ;snqfK ks,ajka
;K ìul isis,a Èh .,d .sh we<-
fodf<ka hq;= mgq ìul' .y fld<s-
ka jg jqKq l÷jeá iys; .ula' tys
b¨la fiú,s l< ueá ì;a;s iys;
f.ìu f.du ueá .E me,am;aj,g
Tyq wdorh l<d'
3'03 l¿ cd;sl ksoyia igfka l;dj
tÉ' tï' fiõñkS Wf¾Yd
10 fYa%Ksh - fld<U iuqøfoaù nd,sld úoHd,h --
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
91
fk,aika uekafv,d fï
mßirhg b;d we¨ï l<d' Tyq ;u
foaYh" cd;sh iy ish¨q ukqIHhka
w;r we;s oeä ne§u ms<sn| wdl,am
f.dv k.d .kq ,enqfõ fuu mßirh
;=< ;snQ ienE udkqISh ye.Sï w;r
hs' Tyq ,enqfj ì%;dkH wOHdmkh'
mdif,a § ;uhs Tyqg fk,aika hk
ku ,enqfK'
ta;a ta iqkaor .u od,d
fk,ika .sfha ÿflka' <orejl= ;u
m<uq ksfjig wdorh lrkakdla
fuka Tyq o ;u me,g wdorh l<
nj;a .u w;er hk fj,dfõ wdmiq
yeÍ .u foi n,oa§ isf;a we;s jqK
lk.dgqj;a Tyqf. Ôú; l;dfj
,shd ;sfnkjd'
taa pdï me,am;a" Èkm;d
jefvys fhfok ñksiqka" Èhg mek
tlg fi,a,ï l< hy¿jka" ta fod<
myr" .jhska neg¿jka ;K nqÈk
ks,ajka ;K msáh" t<fokqkaf.a lsß
Wrd fndk jyqmeáhka foi wdmiq
yeß,d n,oaÈ Tyqg ±kqK wmyiqj
.ek;a Tyq lshd ;sfnkjd'
k.rhg .sh Tyq b;d
wdYdfjka kS;sh yeoErejd' Tyqf.a
ffO¾hfhka Tyq kS;s{fhla jqKd'
ta w;f¾ Tyq foaYmd,khg fhduq
jqKd'
md¾,sfïka;=fõ ol=Kq
wms%ldkqjkag Pkao n,h wysñ ùu"
Tjqka fjk u Pkao ,ehsia;=jlg
we;=<;a lsÍu" we¢ßkS;s wjia:dj,
§ ;u cd;slhkag rfÜ tyd fuyd
hEug n,m;%hla .kak isÿ ùu
fk,aika l,lsÍug m;a ldrKd
jqKd'
1950 § n,hg m;a cd;sl mCI
rcfha ;SrK uekafv,d wmyiq;djg
m;a l<d' l¿ cd;slhka i|yd nia
r:" mdi,a fjka lsÍu fya;=fjka
iudcfhka fjkia jQ tallhla f,i
Tjqka ie,lSu uekafv,d m%;sfCIam
l<d'
ta fjkqfjka cd;sfha whs;Ska
Èkd .ekSug Tyq ksoyia jHdmdrh
Èh;a l<d'
uekafv,df.a fuu ksoyia
jHdmdrh ksid 1964 § Tyq isrNdrhg
.;a;d' isr.; j isáh§ mjd Tyq
isrlrejkaf.a whs;sjdislï ms<sn| j
y~ keÕ=jd' wjqreÿ úismyl isr.;
Èúh Tyq mßK; mqoa.,hl= njg m;a
l<d' ;u cd;sfha wNsjDoaêh Wfoid"
Tjqkaf.a ksoyi Wfoid ;uka f;dard
.;a ysxikh u.ska ch.%yKh ,nd
.ekSfï l%ufõofha wvqmdvq f;areï
.kakg Tyqg yels jqKd' isrf.or
Èúh ;=< Tyqf.a uki wjq,a ksrjq,a
;;a;ajhlg m;a jqKd' úfYaIfh-
ka ksoyia jHdmdrh ;=< ueÈy;a j
lghq;= lsÍfï l%ufõoh .ek tys
§ Tyqg isf;kakg we;ehs lshd ux
ys;kjd'
iqÿ cd;sl t*a' ví' ã' la,dla
w.ue;sjrhd n,hg meñKSfuka miq
1990 § fk,aikag iudj ,enqKd'
;ud ksoyia lsÍfuka zziudfjysZZ
w.h Tyq jgyd .kakg we;ehs
wmg ys;kak mq¿jka' ukao" Tyq Bg
miq ls%hd l< wdldrh foi ne¨jd
u Tyq W.;a mdvïj,ska wdo¾Yhla
f.k we;s nj ukdj meyeÈ,s
fjkjd' ziudjZ Tyq fld;rï
lïmkhg m;a l<d ±hs lshkjd
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
92
kï Tyq ksoyia ù m<uq j .sfha Tyq
isrNdrhg .;a wjia:dfõ n,fha isá
w.ue;sjrhdf.a ksfjig hs' t;=ud
ñhf.diska ;snqK;a Tyqf.a ìßh yuq
ù l;d lsÍu isr.; Èúfha § we;s jQ
udkqISh fmr<shla f,i y÷kajkak
mq¿jka'
t;eka mgka Tyq f;dard
.;a uÕ fjkia uÕla' tkï
je/oaog iudj' tksihs Tyqg
1994'04'27 iduh i|yd jk fkdfn,a
;Hd.h ,enqfK' t;=udf.a wm%;sy;
ffO¾h" lem ùu" wjxllu iy
újD; nj ksihs 1994 uehs udfi Tyq
ckdêm;s Oqrhg m;a jqfK'
.;jqK ld,fha § fnÿïjd§
wr.,h ksid whs;sjdislï wysñ
lsÍï iy >d;k isoaê i|yd iïnkaO
jqK mqoa.,hkaf.a f;dr;=re
uekafv,df.a rch fidhkak
.;a;d' zwemd¾;hsâZ j¾K fNaojdoh
ksid ydkshg m;a md¾Yajhkag isÿ jQ
widOdrKlï ms<sn| fidhd ne,Sug
yd tajdg ms<shï fh§u i|yd
wd¾É ìfIdama fviaukaâ gQ gQ f.a
kdhl;ajfhka zi;H iy ixys¢hdjZ
ms<sn| fldñIka iNdj msysfgõjd'
uekafv,d pß;fhka jvd;a
lemS fmfkkafka jerÈlrejkag o
iudj §uhs' ±ä m%;sm;a;sj,ska ;u
wruqKq lrd <Õd úh fkdyels jQ nj
Tyq fyd¢ka f;areï .;a;d' fï i|yd
iqÿiq hqoaOh fkdjk nj;a iduQysl
j ls%hd lsÍu nj;a Tyq w;a±lSfuka
u f;areï .;a;d' Tyq újD; idlÉPd
l<d' úúO f.da;%slhka yuq ùug
.shd' woyia úuiSï l<d' iduldó
;Skaÿjlg t<eôhd'
l¿ cd;slhka fjka fldg
ie,l+" l¿ cd;slhkaf.a foam<
úkdY lrñka" ñksia >d;k úYd,
m%udKhla isÿ l< iqÿ ñksidg Tyq
újD; wdrdOkdjla l<d' ;uka l<
tu jerÈ ms<s.kak' Tng o~qjï
,nd fokafka kE' Tn w;ska jerÈ
jqK ta ck;djf.ka iudj b,a,kak
lsh,d' fk,aika uekafv,d hqoaOhla
wjidkfha f;dard .;a l%ufõoh
;uhs jrog o~qju fjkqjg jrog
iudj' Tyqf.a iudj §fï l%ufõohg
ysi keuQ úreoaOjd§ka mSä;
ck;djf.ka ;uka w;ska isÿ jQ
jerÈj,g iudj .ekSuhs fk,aika
uekafv,df.a ch.%dyS wjia:dj'
uekafv,df.a rch jerÈ
lrejka fidhd .;a;d' Tjqkag
iudj ÿkakd' ysxikhg m;a ck;dj
bÈßhg jerÈlrejka f.kdjd'
Tjqfkdjqka w;r .egqu fjkqjg
iyÔjkh <Õd lr ÿkakd'
hqoaOh yd iduh ksis
b,lalhg f.k tñka Tyq iduh
yd iyÔjkh lrd meñKs .uk uq¿
f,dalhdg u wdo¾Yhla'
cd;s folla w;r wr.,h
ksudjg m;a jqfKa fomsßi u
tlÕ;ajhg m;a jqK b,lal.;
ia:dkhg <Õd ùfuka' fomsßi u
tl u uÕlg f.k tau uekafv,d
Ndú; l< ziudj §uZ uq¿ f,djg
u wdo¾Yhla' ;u wfmaCIdj bgq l<
Tyq ckdêm;s Oqrfhka bj;a jqfK;a
f,djg u wdo¾Yhla fmkajd foñka'
uekafv,d pß;h Tn
ud muKla fkdfjhs' f,dalh u
wOHhkh l< hq;= pß;hla' tfuka
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
93
u wdo¾Yhg .; hq;= pß;hla nj
wjOdrKh lrñka uu kj;skakï'
ia;=;shs
----------------------------------------fk,aika uekafv,d 1994
§ ol=Kq wms%ldfõ ckdêm;s OQrhg
m;a ùfuka miq Tyq wkq.ukh l<
m%;sm;a;s ;srir iduh yd ixys¢hdj
flfrys Rcq j u n,mEfõ h'
fuys úfYaI wjia:djla jQfha udkj
whs;sjdislï W,a,x>kh ùfuka
ydkshg m;a md¾Yaj yd udkj
whs;sjdislï W,a,x>kh l< wh
w;r §¾> jYfhka woyia yqjudre
lr .ekSug bv ie,eiaùu hs' tys
iqNjdÈ m%;sM,h jQfha ydkshg
m;a md¾Yajhka whs;sjdislï lv
lsÍïj,g iïnkaO whg iudj §ug
;SrKh lsÍu hs' fuh ;srir iduhg
ux fm;a újr lsÍula úh'
tfia iudj ,nd §u u.ska
ffjrh" m<s .ekSu fjkqjg
fomd¾Yajhg u ;Dma;su;a j
tlÕ;djlg m;a ùfï wjia:djlg
t<öug yels jd;djrKhla fyf;u
ilia lf<a h' wêlrK yd wêlrK
fkdjk l%shd ud¾. ;=<ska udkj
whs;sjdislï kej; W,a,x>kh ùu
je<elaùu i|yd mshjr .ekq‚'
;srir iduh yd ixys¢hdj
i|yd <uhska yd fh!jkhkaf.a
woyia ,nd .ekSu" tA whg fuu
l%shdldrlï i|yd iyNd.s ùug
wjia:dj ,nd §u w;HjYH fõ' tA
i|yd <uhskag yd fh!jkhkag
wjYH ±kqu ,nd Èh hq;= h' tA u.sska
;srir iduh mj;ajd f.k hEu
wjYH ksmqK;d ixj¾Okh lr
.ekSug wjia:d ie,ish hq;= h'
j¾;udkfha <ud úfha$
fhdjqka úfha miqjkakka jk Tn
wkd.;fha iduh i|yd m%;sm;a;s
ilia lrk wh fõ' tAjd l%shd;aul
lrkqfha o Tnhs' tu ld¾hhka
id¾:l j bgq lsÍug iqÿiq udkisl
miqìu Tn ;=< f.dv k.d .ekSu
Tn i;= j.lSuls' Tn fj; imhd
we;s wjia:d u.ska tA i|yd wjYH
l=i,;d ixj¾Okh lr .ekSu o
Tnf.a j.lSu yd hq;=lu fõ'
—ck;djf.a udkj ysñlï
m%;slafIam lsÍu Tjqkaf.a iuia;
ñksia nj u m%;slafIam lrkakls˜
- - fk,aika uekafv,d
udkj whs;sjdislï ms<sn| úYaj
m%ldYkh
2 j.ka;sh -- cd;sh" j¾Kh"
ia;%S mqreI Ndjh" NdIdj"
wd.u foaYmd,k fyda fjk;a
u;hla oeÍu" cd;sl fyda
iudc iïNjh" foam<" Wm;
fyda fjk;a ;;a;ajhla hkdÈ
lsisÿ úfYaIhlska f;dr j iEu
flfkl=g u fuu m%ldYkfhys
i|yka jk ish¨ whs;sjdislï
yd ksoyig ysñlï lsj yelsh'
tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha
m%{ma;sh
1 j.ka;sh - tlai;a cd;Skaf.a
ixúOdkh msysgqùfï m%Odk
wruqKla jYfhka cd;Hka;r
iduh yd iqrlaIs; Ndjh
mj;ajd .ekSu i|yd .; hq;=
l%shdud¾. fmkajd fohs'
idu
Qqysl
wh
s;sj
disl
ï y
d j
.l
Sï
94
tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sssfha uQ,O¾u
fjkia f,i fkdie,lSu
Wmßu hym;
meje;au yd ixj¾Okh
iyNd.s;ajhg we;s whs;sh
IV fldgi
95
tlai;a cd;Skaf.a <ud
whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
<uhska iïnkaO uQ,O¾u y;rla
mokï lrf.k ilia lr we;' tu
uQ,O¾u my; olajd we;'
1' fjkia f,i fkdie,lSu
2' Wmßu hym;
3' meje;au yd ixj¾Okh
4' iyNd.s;ajhg we;s whs;sh
fuu uQ,O¾u y;r ms<sn|
úia;r fláfhka úuid n,uq'
fjkia f,i fkdie,lSu
<uhska iïnkaOfhka jk
úg" <uhska" Tjqkaf.a foudmshka
fyda ffk;sl Ndrlrejkaf.a
j¾.h" j¾Kh" ia;%S mqreINdjh"
NdIdj" wd.u" foaYmd,ksl fyda
fjk;a u;su;dka;r" cd;sl;ajh"
ckj¾.h fyda iudc iïNjh"
foam<" wn,;d" Wm; fyda fjk;a
;;a;ajhla u; lsisÿ fjkialulg
Ndckh fkdúh hq;= njg
ms<s.efka'
fuys we;s jeo.;alu
jkafka" ish¨ <uhskag lsisÿ
fjkialulg Ndckh fkdfldg
iudk wjia:d ysñ úh hq;= nj
fuu uQ,O¾uh u.ska ;yjqre
lr ;sîuhs' WodyrKhla f,i
.eyekq orejka fyd msßñ orejka
f,i fyda" wvq jrm%idÈ; mjq,aj,
orejka f,i fyda irKd.;
<uhska f,i fyda" wdÈjdiSka fyda
iq`M cd;sl lKavdhïj, <uhska
f,i fjkialulg ,la fkdfldg
ish¨ <uhska ioyd iudk wjia:d
,eìh hq;= njhs' tfiau" wdndO
iys; <uhskag o m%udKj;a Ôjk
;;a;ajhlg ysñlï lSug wjia:d
ie,ish hq;= nj hs'
fï ksid" lsisÿ wdldrhl
úfYaISlrKhlg ,la fkdfldg
ish¨ <uhskag tlai;a cd;Skaf.a
<ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sfha
i|yka whs;sjdislï iudk j N=la;s
ú£ug wjia:dj i,id Èh hq;= nj
tu iïuq;sfha 2 j.ka;sh u.ska
iy;sl lr we;' fï wkqj iEu
<uhl=g u fjkia fldg ie,lSfuka
wdrCId ùug we;s whs;sh o ;yjqre
fõ' fuu iïuq;sh ms<s.;a rgj,a
fuu whs;sh iqrCIs; lsÍu i|yd
ffk;sl /ljrKh ,nd Èh hq;=
fõ' tfuka u m%;sm;a;suh jYfhka
o tu whs;sh iqrCIs; lsÍug lghq;=
l< hq;= hs'
I fldgfia § Tn lshjQ
zhd¿hs -wms hd¿hsZ l;kaorfhka o
w¾:j;a jQfha iudk j ie,lSfï
wjYH;djhs' fuys i|yka jQ ;j;a
l;kaor weiqfrka o fjkia fldg
tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sssfha uQ,O¾u
tl
ai;
a cd;
Skaf
.a <
ud
wh
s;sj
disl
ï m
s<sn
| i
ïu
q;sssf
ha u
Q,O
¾u
96
fkdi,ld iudk j whs;sjdislï
N=la;s ú£ug ,enqK wjia:d fya;=
fldg f.k mqoa., Ôú; id¾:l
jQ wdldrh ms<sn| f;dr;=re Tng
lshjkakg ,eìKs'
fufia fjkia f,i
fkdie,lSfï uQ,O¾ufhys
msysgd iEu <uhl=g u iudk j
whs;sjdislï N=la;s ú£ug bv i,id
§u <uhskaf.a mßmQ¾K ixj¾Okhg
bjy,a fõ' <uhd iïnkaOfhka
fuu uQ,O¾uh .re lsÍu iudc
hq;=lula o jkafka h' tfuka u
tys wjidk m%;sM,h jkafka mqoa.,
ixj¾Okh ;=<ska iuia; iudcfha
ixj¾Okla isÿ ùu hs'
<uhdf.a Wmßu hym;
I fldgfia § Tn lshjQ
zmqnqÿ flda@Z l:dj kej; isysm;a
lrkak' wdndO iys; orejl=
Tyqf.a yelshd Wmßu uÜgug <`.d
lr .;a wjia:djlg th ksoiqkls'
tu ;;a;ajhg m;a ùug Tyqg Woõ
lf<a Tyqf.a mdi, hs' fï whqßka
<uhskaf.a Ôú;hg n,mdk ish¨
;SrK .ekSfï § <uhskaf.a Ôú;
iïnkaOfhka Wmßu hym; i,ld
lghq;= lsÍu <uhska iïnkaOfhka
lghq;= lrk ieuf.a hq;=lula yd
j.lSuls' <uhska iïnkaOfhka
b;d ióm j lghq;= lrk mjq,"
mdi," ck iudch o <uhdf.a
Wmßu hym; fjkqfjka lghq;=
lsÍug ne£ isà'
<ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sfha 3 j.ka;sfhka <uhdf.a
Wmßu hym; ms<sn| i|yka lr
we;' iudc iqNidOk wdh;k"
kS;sh l%shd;aul lrk wêlrK"
mßmd,k n,OdÍka wdÈ ish¨
rdcH yd rdcH fkdjk wdh;k
wdÈh m%;sm;a;s ilia lsÍfï § yd
fiajdjka iemhSfï § o <uhska
iïnkaOfhka Tjqkaf.a Wmßu
hym; ie,fik whqßka l%shd;aul
ùu b;d jeo.;a fõ' ksoiqkla f,i
rdcH whjeh ilia lsÍu jeks
ld¾hhkays § wOHdmkh" fi!LH"
<ud iqNidOkh" ud;D fi!LHh
wdÈ myiqlï fjkqfjka m%uqL;ajh
,nd §u fmkajd Èh yels h'
<uhdf.a Wmßu hym;
i|yd <uhdg woyia m%ldY lsÍug
yd ;SrK .ekSfï § iyNd.s;ajhg
we;s whs;sh o ie,ls,a,g .ekSu
b;d jeo.;a fõ' <uhska iïnkaO j
lghq;= lrk ish¨ wdh;k <uhska
iïnkaO j lrk ish¨ lghq;=j, §
<uhskag iyNd.S ùug we;s whs;sh
ms<s.ksñka lghq;= lsÍu <uhdf.a
Wmßu hym;g ieuúg u fya;=
jkq we;'
meje;au yd ixj¾Okh
<uhdg Ôj;a ùug we;s
whs;sh" <ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sfha 6^1& j.ka;sfhka
iy;sl lr we;' tfuka u 6^2&
j.ka;sh u.ska <uhdf.a meje;au
iy ixj¾Okh iqrCIs; lsÍfï
wjYH;dj meyeÈ,s lr we;'
tl
ai;
a cd;
Skaf
.a <
ud
wh
s;sj
disl
ï m
s<sn
| i
ïu
q;sssf
ha u
Q,O
¾u
97
<uhdg Ôj;a ùug we;s
whs;sh ;yjqre lsÍu iïnkaOfhka
uj" mshd we;=¿ mjqf,a
idudðlhkaf.a isg iuia; iudch
u ;u;ukaf.a hq;=lï yd j.lSï
bgq lsÍug ffk;sl jYfhka
fuka u iodpdrd;aul jYfhka ne£
isá;s' tfuka u tu whs;sh ;yjqre
lsÍu rdcHfha o j.lSu fõ'
<uhdf.a meje;au i|yd
wdydr" we֕" ksjdi" fi!LH yd
msßisÿ c,h wdÈ uQ,sl wjYH;d
iïmQ¾K úh hq;= h' fjkia fldg
fkdie,lSu o meje;au i|yd
iïmQ¾K úh hq;= whs;sjdislula
fõ' fjkia fldg fkdie,lSfï
whs;sh ;yjqre ùu uQ,sl wjYH;d
ieug fmdÿfõ N=la;s ú£ug;a ta
i|yd jk myiqlï iu fia fn§
hEug;a uQ,sl jYfhka wdOdr fõ'
<uhdf.a mQ¾K ixj¾Okh
f,i woyia lrkafka ldhsl yd
udkisl ixj¾Okh hs' <uhdf.a
mQ¾K ixj¾Okh i|yd wOHdmkh"
wdrCIdj" ksis iudc /ljrKh
jeks wjYH;d o iïmQ¾K úh
hq;= fõ' <uhdg n,mdk ish¨
ld¾hhka iïnkaOfhka l%shdldÍ
j iïnkaO ùug ,efnk wjia:d
o <uhdf.a mQ¾K ixj¾Okh i|yd
w;HjYH fõ' tfia l%shdldÍ j
iyNd.S ùug ,efnk wjia:d u.ska
<uhdg wjYH wkaoñka wjYH foa
,nd .ekSug myiqlï ie,fia'
iyNd.s;ajhg we;s whs;sh
I fldgfia i|yka
zwms fufyuhs jev lrkafkZ
l;kaorhg kej; Tfí wjOdkh
fhduq lrkak' tys i|yka mßir
jevigyk ie,iqï lsÍfï isg
m%;sM, we.hSu olajd ish¨
wjia:djkag u l%shdldÍ j iyNd.s
ùug <uhskag wjia:dj ,enqKd
fkao@ <ud whs;sjdislï ms<sn|
iïuq;sfha 12 j.ka;sh u.ska fuu
whs;sh ms<sn| úia;r lr we;'
mjq," mdi," iudch
fyda fjk;a wdh;kj, § Tng
n,mdk lreKq iïnkaOfhka
;SrK .ekSfï § <uhskaf.a woyia
ie,ls,a,g .ekSu b;d jeo.;a
fõ' <uhdg woyia m%ldY lsÍug
wjia:dj i,id §u" tu woyiaj,g
weyqïlka §u yd bÈßm;a lrkq
,nk woyia ms<sn| j .eUqrg
i,ld ne,Su;A tajdg ksis m%;spdr
oelaùu;a fuu whs;sh iq/lSu
i|yd iïmQ¾K úh hq;= wjYH;d
fõ' tfuka u <uhdf.a j¾Ok
wjia:d iy fjkia jk yelshdjka
ie,ls,a,g .ksñka <uhskag
iyNd.s;ajh i|yd wjia:dj ,nd
Èh hq;= h' tfia lghq;= lsÍu
<uhskaf.a Wmßu hym;g o fya;=
fõ'
woyia m%ldY lsÍu yd
;SrK .ekSfï § iyNd.s;ajhg we;s
whs;sh N=la;s ú£fï § Tfnka bgq
úh hq;= hq;=lï yd j.lSï flfrys
o Tfí wjOdkh fhduq l< hq;= h'
tl
ai;
a cd;
Skaf
.a <
ud
wh
s;sj
disl
ï m
s<sn
| i
ïu
q;sssf
ha u
Q,O
¾u
98
<uhd ;u woyia yd
fhdackd idOdrK" hqla;s iy.;
mokula u; bÈßm;a lsÍu b;d
jeo.;a fõ' tfuka u jeäysáhka"
fouõmshka fuka u fiiq whf.a
woyiaj,g .re lsÍfï mqreoao Tn
;=< j¾Okh lr.; hq;=h' Tjqkaf.a
woyia idOdrK úksYaphlg ,la
lsÍug" we.hSug Tn fm,ôh hq;=
h' tfia lghq;= lsÍu Tfí wkd.;
Ôú;h id¾:l ùug fya;= jkq we;'
<uhdf.a meje;au yd
ixj¾Okh m%Yia; uÜgñka mj;ajd
f.k hEu i|yd <uhdf.a Wmßu
hym; i|yd lghq;= lsÍu" fjkia
fldg fkdie,lSu" iyNd.S;ajhg
we;s whs;sh Rcqju n,mdk
idOlhka h'
fïjd tlsfklska fjka
fldg oelaùug fkdyels ;rug
tlsfkl yd ne£ mj;sk nj
Tng meyeÈ,s jkakg we;'
^rEm igyk - 2&' fuu uQ,O¾u
fuka u ish¨ udkj whs;sjdislï
o <ud whs;sjdislï o fjka l<
fkdyels f,i tlsfkl yd ne£
mj;S' Tn lshjQ l;kaor weiqfrka
o ta nj meyeÈ,s jkakg we;'
Wmßu hym;
meje;au yd ixj¾Okh
fjkia f,i fkdie,lSu iyNd.s;ajhg we;s whs;sh
-
rEm igyk - 2
tl
ai;
a cd;
Skaf
.a <
ud
wh
s;sj
disl
ï m
s<sn
| i
ïu
q;sssf
ha u
Q,O
¾u
99
miqjok
yd
weuqKqï
100
m%cd;ka;%jd§ ck iudchl
Ôj;a jk orejkag" mjq, yd mdi,
fuka u fmdÿ iudcfha § l=vd l,
isg u m%cd;ka;%jd§ Èú meje;aug
wod< ksmqK;d ixj¾Okh lr
.ekSug wjia:d i,id we;'
whs;sjdislï N=la;s ú£u" ta yd
ne÷Kq hq;=lï bgq lsÍu" mqoa.,
ksoyig .re lsÍu" fjkia fldg
fkdie,lSu" iudkd;au;dj tu
.=Kdx. w;ßka lsysmhls' fuu
.=Kdx. Ôú;hg noaO lr .ekSu
iduldó Èú meje;aulg fuka u
iduldó ck iudchl meje;aug o
fya;= fõ'
Y%S ,xldj úúO ckj¾. Ôj;a
jk" úúO wd.ï woyk" úúO isß;a
úß;a .re lrk nyq ixialD;sl ck
iudchlg Wreulï lshk rgls'
cd;shla jYfhka wm ish¨ fokd
Y%S ,dxlslhka f,i cd;sl;ajfhka
tlg ne£ isákafkuq' tlsfkld
w;r mj;akd úúO;ajhkag wm
.re l< hq;= h' tfuka u cd;shla
jYfhka ish¨ fokd w;r mej;sh
hq;= tlai;a nj ksrka;rfhka w.h
l< hq;= h'
udkj ysñlï yels Wmßu
whqßka ish¨ fokdg iudk j ,nd
§ug lghq;= lsÍu m%dcd;ka;%jd§
rgl ,laIKhla fõ' fuys § rch
fj; tu whs;Ska iqrlaIs; lsÍfï
uQ,sl j.lSula yd hq;=lula mj;S'
tfia u mqoa.,hka f,i" mjq,a f,i"
m%cdjka f,i yd iudchla f,i
udkj ysñlïj,g .re lsÍug yd
tajd wdrlaId lsÍug ieug j.lSula
we;' udkj ysñlï u.ska ish¨
ñksiqkag Ôj;a ùu i|yd iudk
jQ;a idOdrK jQ;a iqrlaIs; mßirhla
ieliSug wjYH u. fmkaùu
isÿ lrkq ,nhs' wo Èkfha udkj
ysñlï wdrlaId lsÍu j¾;udkfha
whs;Ska wdrlaId lsÍula muKla
fkdj" wkd.; mrmqr i|yd o
whs;Ska wdrlaId lsÍuls' wo ojfia
Tn orejka f,i whs;Ska iqrlaIs;
iudchl Ôj;a ùu" fyg ojfia Tn
wfkldg .re lrk" udkj ysñlï
iqrlsk" ixys|shdj w.h lrk
mqoa.,hl= ùug m%Odk fya;=jla fõ'
fuu lshùï fmd; ;=<
f.dkq lr we;af;a ukqIHhka f,i
fmdÿfõ;a úfYaIfhka orejka
i|yd;a jvd mßmQ¾K yd ixj¾ê;
Ôjk ;;a;ajhla ;=< Ôj;a ùu
i|yd w;HjYH jkakd jQ mßirhl
mej;sh hq;= udkj whs;sjdislï yd
<ud whs;sjdislï ms<sn|j hs' fuys
§ úfYaI wjOdkhg ,la úh hq;=
lreK jkafka wm ish¨ fokdg
fmdÿ jQ;a iudk j ysñ úh hq;= jQ;a
whs;sjdislï rdYshla fuka u j.lSï
yd hq;=lï rdYshla o mj;sk nj hs'
wmg u iqúfYaI jQ iudc" ixialD;sl"
wd.ñl yd iodpdrd;aul mßirh
;jÿrg;a udkj ys;jd§ lr,Su
i|yd fujeks whs;Ska iuQyhla
w;sYfhka u jeo.;a fõ'
miqjok
miqjok
yd weu
qKqï
101
<uhskaf.a wdrlaIdj yd /ljrKh i|yd lghq;= lrk wdh;k
1' mßjdi yd <ud wdrlaIl fiajd fomd¾;fïka;=j
3 uy," fi;aisßmdh"
n;a;ruq,a,'
ÿrl;k wxlh ( 0112186062
B fï,a ( [email protected] fjí wvúh ( www.probation.gov.lk
mßjdi yd <ud wdrlaIl fomd¾;fïka;=fõ m%dfoaYSh ld¾hd, Èjhsk mqrd
msysgqjd we;s w;r wod< ´kE u ld¾hd,hlg orejkaf.a .eg¨ bÈßm;a l< yels h'
2' cd;sl <ud wdrlaIl wêldßh
wxl 330" ;,j;=f.dv mdr"
udÈfj,"
YS% chj¾Okmqqr'
ÿrl;k wxlh ( 0112778211---4 B fï,a ( [email protected] fjí wvúh( www.childprotection.gov.lk
Tnf.a wdrlaIdjg ;¾ckhla we;s jQ ´kE u wjia:djl § cd;sl <ud
wdrlaIl wêldßh úiska msysgqjd we;s cd;sl <ud ÿrl;k fiajh wxl 1929 Tiafia
weu;sh yels h'
tfia u cd;sl <ud rlaIl wêldßfha m%dfoaYSh <ud wdrlaIl ks,OdÍka
iEu m%dfoaYSh f,alï ld¾hd,hl u orejka i|yd fiajd iemhSug m;a lr we;'
3' <ud yd ldka;d ld¾hdxYh" - YS% ,xld fmd,Sish
m%Odk ld¾hd,h
wxl 16" iqfndaOd f.dvke.s,a,"
mdf.dv mdr" kqf.af.dv'
óg wu;r j YS% ,xldfõ iEu fmd,sia ia:dkhl u <ud yd ldka;d
ld¾hdxYfha YdLdjla msysgqjd we;'
weuqKqu I
miqjok
yd weu
qKqï
102
Wla; fiajdjkag wu;r j m%dfoaYSh uÜgñka orejka yd mjq,a i|yd fiajd
iemhSu msKsi rdcH ks,OdÍka .Kkdjla m;a lr we;'
;k;=r ld¾hd,h imhkq ,nk fiajd
<ud ysñlï m%j¾Ok
ks,OdÍ (CRPO)m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
orejkaf.a whs;Ska yd
wod< ish¨ fiajdjka
yd iïnkaëlrK
iydhka
<ud iudc yd <ud iNd
m%dfoaYSh <ud wdrlaIl
ks,OdÍ
m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
orejkaf.a wdrlaIdj
iïnkaO .eg¨
úu¾Ykh yd iydhka
,nd oSu
uq,a <udúh ixj¾Ok
ks,OdÍ
m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
fmr mdi,a wOHdmkh
yd wfkl=;a uq,a
<udúh i|yd wod<
fiajdjka
<ud ixj¾Ok yd jks;d
lghq;= wud;HdxYfha
WmfoaYk ks,OdÍ
m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
<uhska yd ldka;djka
i|yd wjYH WmfoaYk
fiajdjka
iudc fiajd ks,OdÍ m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
orejka we;=<;a j
rcfha úfYaI iudc
iqNidOk fiajd
ldka;d ixj¾Ok ks,OdÍ m%dfoaYSh f,alï
ld¾hd,h
ldka;djka yd .eyekq
orejka i|yd wjYH
.Dy wd¾:sl yd jD;a;Sh
wOHdmk fiajdjka
fkdúêu;a wOHdmk
ks,OdÍ
fldÜGdi wOHdmk
ld¾hd,h
mdi,a fkdhk orejka
i|yd wjYH fiajdjka
miqjok
yd weu
qKqï
103
miqjok
yd weu
qKqïweuqKqu II
tlai;a cd;Skaf.a <ud whs;sjdislï ms<sn| iïuq;sh
j.ka;sh 01 - -wjqreÿ 18g my< iEu
flfkl= u <uhl= f,i ie,fla'
Tjqka yg fuu m%{ma;sfha i|yka ish¨ u
whs;sjdislï ysñ úh hq;=h'
j.ka;sh 02 - - <uhska ljqreka jqj o l=uk
jhil jqj o lsishï wdndOhla iys; jqj o
l=uk j¾Khlska hqla; jqj o l=uk
cd;shlg fyda wd.ulg wh;a jqj o
l=uk NdIdjla l;d l< o ta ieug u fï
whs;sjdislï ysñ h' iEu <uhl= yg u fjkialï fkdlsÍug rch j. n,d
.; hq;= w;r" <ud whs;Ska m%p,s; lsÍu o rcfha j.lSuhs'
j.ka;sh 03 - -<uhska yd iïnkaO j l%shd lrk úg § iy Tjqka ms<sn| j .kakd
;SrKj, § <uhdf.a Wmßu hym; i,ld l%shd l< hq;= h'
j.ka;sh 04 -- m%{ma;shg we;=<;a lr we;s ish¨ u whs;sjdislï l%shd;aul
lsÍug rch úiska yels iEu fohla u l< hq;= h'
j.ka;sh 05 - -<uhdg wjYH ud¾f.damfoaYl;ajh
ie,iSfuys ,d mjq, i;= j.lSug o fouõmsh
whs;Ska yd j.lSïj,g o rch .re l< hq;= h'
j.ka;sh 06 -- Ôj;a ùug whs;shla <uhska i;= nj
ish¨ fokd u ms<s.; hq;= h' <uhdf.a mje;au yd
ixj¾Okh iqrlaIs; lsÍu rcfha j.lSu fõ'
j.ka;sh 07 -- bmÿK od isg kula yd cd;sl;ajhla ,eîug iEu <ufhl=g u
whs;shla we;' Tyqf.a $ wehf.a fouõmshka ljqreka ± hs ±k .ekSug;a Tjqkaf.a
wdorh ,eîug;a <uhdg whs;shla we;'
j.ka;sh 08 -- <uhdf.a wkkH;dj h wdrlaId lsÍug rch ne£ isà' wkkH;d-
jh ke;s jQ úfgl wjYH ´kEu wjia:djl ku" cd;sh yd mjq,a in|;d
bÈßm;a lr th h<s;a ia:dmkh lsÍug o rch ne£ isà'
104
j.ka;sh 09 -- <uhdf.a Wmßu hym; i|yd muKla ^tkï uõmshka úiska
<uhdg wlghq;a;la lrkjd kï fyda fkdi,ld yßkjd kï& ñi Tjqka
foudmshkaf.ka fjka fkdl< hq;= h' fouõmshka fjka j Ôj;a ùug ;SrKh
l<fyd;a <uhdg Tjqkaf.ka tla whl= iu. Ôj;a ùug isÿ jkq we;' tfy;a
uj iy mshd iuÕ myiqfjka iïnkaO;d mj;ajd f.k hdug <uhdg whs;shla
we;'
j.ka;sh 10 -- ;u mjq, iu. kej; tla ùu i|yd ´kE u rglska msgùug;a"
;u rgg kej; meñKSug;a" <uhdg whs;shla yd $fyda fouõmshka yg whs;sh-
la we;'
j.ka;sh 11 -- fouõmshka fyda ;=kajk md¾Yjhla úiska <uhska meyerf.k
hdu fyda n,y;aldrfhka r|jd ;eîu je<elaùu yd <uhd kej; ,nd .ekSug
lghq;= lsÍu rcfha j.lSuhs'
j.ka;sh 12 -- lskï wdldrhlska fyda <uhd flfrys n,mdk ;SrKhla
fouõmshka fyda jeäysáhka úiska .kq ,nk úg § ;u u;h m%ldY lsÍug
<uhdg whs;shla we;s w;r" tu u;h ie,ls,a,g
.; hq;= h'
j.ka;sh 13 -- hï hï f;dr;=re fidhd f.k tajd
ms<sn| j ;uka is;k foa lSug <uhdg whs;shla
we;' wka whf.a whs;Skag ydkshla fkdjk f,i
ta woyia m%ldY lsÍug o <uhdg whs;shla ;sfí'
j.ka;sh 14 -- foudmshkaf.a u. fmkaùu yd rfÜ mj;sk kS;shg wkql+, j
;ukag ßis fia is;Sug yd leu;s wd.ula weoySug <uqkag whs;shla we;'
j.ka;sh 15 -- wfkla <uhska yuq ù hd¿ ñ;%lï we;s lr .ekSug <uhdg
whs;shla we;' wkqkaf.a whs;Skag ndOd fkdjk whqßka iñ;s iud.ï msysgqjd
.ekSug o Tjqkag whs;shla we;'
j.ka;sh 16 -- iEu <ufhl=g u fm!oa.,sl Ôú;hlg whs;shla we;' ;u
fm!oa.,sl;ajh" mjq," ksfji yd ,sms .kqfokq iïnkaO j wka whf.a ueÈy;a
ùfuka f;dr j lghq;= lsÍug Tjqkag whs;shla we;'
j.ka;sh 17 -- foaYSh yd úfoaYSh f;dr;=re uQ,dY%hkaf.ka f;dr;=re ,nd
.ekSug <uhskag bv i,id §u rcfha j.lSuhs' fuys § Tjqkaf.a Y=N isoaêhg
fya;= jk yd Tjqkaf.a ixialD;sl w.hkag ydks fkdjk f;dr;=re <uhska
fj; ,nd §ug j. n,d.; hq;= h'
miqjok
yd weu
qKqï
105
j.ka;sh 18 -- uõmshka fofokd u <uhdf.a jeãu
yd j¾Okh ms<sn| iu fia j.lSu ±ßh hq;= h'
Tjqka iEu úgu <uhdf.a hym; Wfoid l%shd
l< hq;= w;r" fï i|yd rch Tjqkag iydh úh
hq;= h'
j.ka;sh 19 -- wmfhdackfhka yd fkdi,ld
yeÍfuka wdrlaId ùug <uhskag whs;sla
we;' foudmshkag yd /ln,d .kakkag
<uhskag ysxid lsÍug lsis u whs;shla ke;'
wmfhdackhg ,la ùfuka <uhska wdrlaId
lr .ekSu;a" tfia wmfhdackhg ,la jQ orejka
mqkre;a:dmkh lsÍu;a rcfha j.lSuhs'
j.ka;sh 20 - -<uhdg fouõmshka fkdue;s kï fyda ;u mjq, iuÕ Ôj;a
ùug fkdyels kï" Tyqg $ wehg úfYaI wdrCIdj ysñ úh hq;--= h' fujka
wjia:dfõ § <uhdg fjk;a mjq,la fidhd §u fyda <uhdf.a ixialD;sl
miqìug iqÿiq wdh;khla ,nd §u rcfha j.lSuhs'
j.ka;sh 21 - -<ufhl= orelug yod .kafka kï th kS;Hdkql+, j yd <uhdf.a
Wmßu hym;g fya;= jk f,i isÿ l< hq;=h'
j.ka;sh 22 -- wdrlaIdj m;d <ufhl=g ;u ksji fyda rg w;yer hdug isÿ fõ
kï" tjka irKd.; <uhskag úfYaI wdrlaIdj ,eîug whs;shla we;'
j.ka;sh 23 -- <uhd udkisl jYfhka fyda
ldhsl jYfhka wdndê; j isákafka kï" wfkla
<uhska fuka yefokakg yd jefvkakg o úfYaI
/ljrKhla yd wOHdmkhla ,nd .ekSug o
yels ;dla ÿrg iajdëk ùug;a" l%shdYS,S" mQ¾K
Ôú;hla .; lsÍug;a whs;shla we;'
j.ka;sh 24 - -ukd fi!LHhlska hqla; ùug
<uhdg whs;shla we;' fi!LHh fiajdjka
,eîug;a" úfYaIfhka <ore urK" frda." fmdaIK
W!k;d wdÈh wvq lsÍu$je<elaùu yd fi!LH
wOHdmkh ms<sn| ±kqj;a ùfï wjia:d ,eîug;a
<uqkag whs;shla we;'
miqjok
yd weu
qKqï
106
j.ka;sh 25 - -<uhdf.a /ljrKh" wdrlaIdj yd m%;sldr i|yd Tyq$weh rcfha
ueÈy;a ùfuka hï ia:dkhl r|jd ;sfí kï" wod< ia:dkh ms<sn| j yd <uhd
ms<sn| j ksrka;r j wëlaIKh l< hq;= h'
j.ka;sh 26 -- ;u rfÜ mj;sk iudc wdrlaIK jevigykaj,ska m%fhdack
,eîug <uhdg whs;shla we;'
j.ka;sh 27 - -<uhdg we÷ï me<÷ï yd jdih lsÍug ia:dkhla ,nd §u
foudmshkaf.a j.lSuhs' fouõmshkag fuh lsÍug wmyiq wjia:djkays § rch
Bg ueÈy;a úh hq;= h'
j.ka;sh 28 -- wOHdmkh ,eîug ish¨ <uhskag whs;shla we;' wvqu ;rfï
uQ,sl wOHdmkh wksjd¾h lsÍug;a" th fkdñ,fha ,nd §ug lghq;= lsÍu;a
rcfha j.lSuhs'
j.ka;sh 29 -- wOHdmkfha mrud¾:h jkqfha <uhdf.a fm!reI;ajh" ±kqu"
l=i,;d iy udkisl" YdÍßl yelshdjka mßmQ¾K f,i j¾Okh lsÍuhs'
j.lSfuka" iduldó j ksoyia iudchl Ôj;aùug o wks;a mqoa.,hkaf.a
whs;sjdislï jgyd f.k mßirhg .re lrñka Ôj;a ùug o wOHdmkh ;=<ska
<uhska iQodkï l< hq;= h'
j.ka;sh 30 -- iq¿ ck lKavdhulg wh;a
<uhskag ;u ixialD;sh N=la;s ú£ug;a ;u
wd.u weoySug;a ;u NdIdj Ndú; lsÍug;a
whs;shla we;'
j.ka;sh 31 -- l%Svd lsÍug" úfkdaofhka isàug"
ixialD;sl yd fi!kao¾hd;aul l%shdldrlïys fh§ug o <uhskag whs;shla
we;'
j.ka;sh 32 -- ;u wOHdmkhg" fi!LHhg fyda j¾Okhg ydkshla jk
/lshdj,ska fyda ;;a;ajhkaf.ka wdrlaId ùug <uhskag whs;shla we;'
/lshdjl ksr; ùug wod< wju jhia uÜgu rch úiska ;SrKh l< hq;= h'
tfuka u" <uhska i|yd hym;a fiajd mßirhka o we;s l< hq;= h'
j.ka;sh 33 -- kS;Hkql+, fkdjk u;aøjH Ndú;fhka yd u;aøjH ksIamdokfhka
yd fnodyeÍfuka je<lSug <uhskag whs;shla we;'
miqjok
yd weu
qKqï
107
j.ka;sh 34 -- ,sx.sl wmfhdackfhka yd ,sx.sl w;jrj,ska wdrlaId ùug;a
jHdmdßl jYfhka flfrk ,sx.sl lghq;=j,ska yd wiNH m%ldYk jeks foaj,a-
j,ska wdrlaIdùug;a <uhdg whs;shla we;'
j.ka;sh 35 -- <uhska meyerf.k hdu yd úlsKSu je<elaùug .; yels
ish¨ u mshjr rch úiska .; hq;= h'
j.ka;sh 36 -- 32 isg 35 olajd we;s j.ka;sj, i|yka j ke;s fjk;a ish¨ u
wdldrfha wmfhdackj,ska <uhska wdrlaId lr .ekSu rch i;= j.lSuhs'
j.ka;sh 37 - -<uhskag jO ysxid lsÍu" oreKq f,i ie,lSu fyda o`vqjï lsÍu"
Ôú;dka;h olajd isr o`vqjï kshu lsÍu fyda urKSh oKavkhg ,la lsÍu"
kS;Hkql+, fkdjk f,i w;awvx.=jg .ekSu fyda Tjqkaf.a ksoyi Wÿrd .ekSu
fkdl< hq;= h' kS;Hkql+, f,i ksoyi iSud l< <ufhl=g ksis f,i ie,lSï
,eîug whs;shla we;' r|jd ;nd .kakd ia:dkj, § jeäysá /oúhkaf.ka
fjka j isàug o ;u mjq, iu. iïnkaO;d mj;ajdf.k hdug o kS;suh fyda
fjk;a wdOdr ,eîug o whs;shla we;'
j.ka;sh 38 -- hqoaOuh jd;djrKhl § wdrlaIdj ,eîug <uhskag whs;shla
we;' wjqreÿ 15 g wvq lsis u <uhl= hqoaOhg iïnkaO lr .ekSu fyda wdrlaIl
yuqodjkag n|jd .ekSu fkdl< hq;= h' hqoaOfhka mSvdjkag ,la jQ <uhskag
/ljrKh rch úiska ,nd Èh hq;= h'
j.ka;sh 39 -- hqoaOfhka mSvdjg m;a jQ <uhska" jO ysxidj,g ,la jQ <uhska"
fkdie,ls,a,g" wmfhdackhg fyda w;rjrhg ,la jQ <uhskag ksis m%;sldr
,nd §u;a" ta ;=<ska Tjqkag idudkH Ôú;hla .; lsÍug yelshdj ,nd §u;a
rch úiska l< hq;= h'
j.ka;sh 40 - -<uhl= wmdrdOhla lsÍu ms<sn| fpdaokd ,en isà kï kS;suh
yd fjk;a wdOdr ,eîug Tyqg fyda wehg whs;shla we;' <uhska wdh;k.;
lsÍu;a kvq úNd.j,g <uqka bÈßm;a lsÍu;a yels iEu úg u wj u l<
hq;= u h'
j.ka;sh 41 -- rfÜ mj;sk kS;s" fuu m%{ma;sfha i|yka tajdg jvd by<
uÜgul mj;S kï" tjka wjia:dj, § tu by< uÜgfï kS;s <uqka i|yd wod<
úh hq;= h'
miqjok
yd weu
qKqï