hidratacao neonatal figueiredoi
TRANSCRIPT
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
1/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL
ISRAEL FIGUEIREDO JUNIORwww.uff.br/mmi/ped
graduação – 6 período - hidratação
www.uff.br/mmi/neonatologiagraduação – bloco teórico – hidratação
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
2/29
DISTRIBUIÇÃO DE ÁGUA NOS COMPARTIMENTOSDISTRIBUIÇÃO DE ÁGUA NOS COMPARTIMENTOS
ÁGUA TOTAL
ÁGUA INTRA-CELULAR
ÁGUA EXTRA-CELULAR
% ÁGUA
IDADE EM MESES ANOS ADULTO
80
70
60
50
40
30
20
10
0 3 6 9 1 3 5 7 9 11 13 15
israel figueiredo junior
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
3/29
COMPOSIÇÃO ELETROLÍTICA DOS VÁRIOS COMPARTIMENTOS
MEQ\L NA K CA MG HCO3 CL HPO4
PNT
INTRAV. 142 5 5 3 27 103 2 16
INTERS. 138 5 5 3 27 103 2 2
INTRAC. 14 157 - 26 10 - 110 74
CATIONS ANIONS
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
4/29
Parâmetros Desejáveis para HidrataçãoParâmetros Desejáveis para Hidratação
• Perda ponderal 1 a 2% ao dia• Diurese 1 a 3 ml/kg/hora
• Densidade urinária 1005 a 1015
• Sódio urinário 20 a 60 mEq/l (depende oferta e diurético)
• pH sanguíneo 7,25 a 7,35• Natremia 130 a 150 mEq/l
• Glicemia 40 a 125 mg/dl
• Creatinina sérica 0,5 a 0,8 mg/dl
• Osmolalidade 280 a 320 mosm/l
• Albumina sérica 3,5 a 5 mg/dl• Hematócrito mínimo de 35 a 45, dependendo da idade
israel figueiredo junior
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
5/29
PERDA INSENSÍVEL DE ÁGUAPERDA INSENSÍVEL DE ÁGUA
Variáveis que Geram Recomposição de Volume
Aumento em % Redução em %
Fototerapia 30 a 50 Cobertura de Plástico 30 a 50
Taquipnéia 20 a 30 Cobertura PlásticoHipertermia 30 a 50 em UCR 30 a 50
Convecção 30 a 50
Atividade motora Umidade maior de 50%e Choro 70 em Incubadoras 50 a 100
UCR 50 a 100 CPAP ou IOT com
umidificação (VM) 20 a 30Anomalias de pele ou
exposição visceral 30 a 200 Incubadora deIncubadora comum 10 a 30 parede dupla 10 a 30
israel figueiredo junior
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
6/29
Perda Real de Líquidos e EletrólitosPerda Real de Líquidos e Eletrólitos
Composição Média de Eletrólitos
Líquidos Sódio(mEq/l)
Potássio(mEq/l)
Cloro(mEq/l)
Bicarbonato(mEq/l)
Líquido gástrico 50 5 - 15 110 0
Suco pancreático 140 5 75 110
Intest. Delgado 140 5 110 30
Ileostomia 130 10 110 30
Diarréia 50 - 140 5 - 15 55 - 100 15-50
israel figueiredo junior
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
7/29
ADEQUAÇÃO DE OFERTA HÍDRICAADEQUAÇÃO DE OFERTA HÍDRICA
• EM RECÉM-NASCIDOS , DESNUTRIDOS E CRIANÇASGRAVES :
PARÂMETROSPARÂMETROS RESTRIÇÃORESTRIÇÃO LIBERALIZAÇÃO CUIDADOSALIBERALIZAÇÃO CUIDADOSA
PESOPESO AUMENTO NOS PERDA DE MAIS DE 3% AO DIA
5 PRIMEIROS DIAS
DIURESEDIURESE > 4 ML/KG/H < 0,5 ML/KG/HORA
( SEM DIURÉTICO )
DENSIDADE URINÁRIADENSIDADE URINÁRIA < 1005 > 1020
EXAME FÍSICOEXAME FÍSICO EDEMA, SINAIS DE DESIDRATAÇÃO
HEMODIN6AMICA NORMAL
NATREMIANATREMIA < 130 (DIURÉTICO ?) > 150 mEq/l
HEMATÓCRITOHEMATÓCRITO REDUÇÃO ELEVAÇÃO
PROTEÍNAS TOTAISPROTEÍNAS TOTAIS REDUÇÃO ELEVAÇÃO
israel figueiredo junior
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
8/29
Gotejamento : Para seu calculo usar a fórmula
No de Gotas =Volume
3 x HorasH = Tempo previsto para infusão (horas)3 = Constante
N de MicroGotas ou volume/hora =volume : hora
HIDRATAÇÃO NEONATAL
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
9/29
HIDRATAÇÃO ORAL
# # SOLUÇÕES REIDRATANTES :• OMSIngredientes g/l H2O composição mosm/l
cloreto de sódio 3,5 sódio 90
bicarbonato sódio 2,5 potássio 20cloreto de potássio 1,5 cloreto 80glicose 20 bicarbonato 30
H2O 1 litro glicose 111
• CASEIROH2O : 1 litro, sal : 1 c. de cáfé (3,5 g), açucar : 2 c.. de sopa (40 g)
HIDRATAÇÃO NEONATAL
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
10/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL
1. Necessidade Diária de Líquido e Eletrólitos
2. Osmolaridade de uma Solução3. Glicose – volume x TIG
4. Glicose – TIG x volume5. Cálculo das Soluções de Glicose6. Cálculo das Concentrações de Medicamentos
7. Correção Rápida do Sódio8. Desidratação no Recém-Nascido9. Correção da Acidose
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
11/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL1.Necessidade Diária de Líquido e Eletrólitos
130110801.750g a 2000g
130110801.500g a 1750g
130120901.250g a 1500g
1401301001.000g a 1250g
150140105750g a 1.000g
>3dias30dia10 /20diasPeso ao nascer
modificado de Bell, E.F. et al: Lancet 2:90, 1979.unidade: ml/Kg/diaobs: RNs menores de 750g podem receber até 115 ml/Kg/dia e RNs maioresde 2000g, em torno de 70 ml/Kg/dia.
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
12/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL1.Necessidade Diária de Líquido e Eletrólitos
1500 ml + 20 ml para cada kg de peso acima de 20 kgPeso acima de 20 kg
1000 ml + 50 ml/kg para cada kg de peso acima de 10 kgPeso de 10-20 kg
100 ml/kgPeso até 10 kg
NECESSIDADES DE MANUTENÇÃO PARA 24 HORAS LÍQUIDOS
Para cada 100 ml de líquido:
Soro Glicosado 5% - 80 mlSoro Fisiológico 0,9% - 20 mlKCI a 10% - 2 ml ouKCI a 19,1% - 1 ml
OMS
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
13/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL1.Necessidade Diária de Líquido e Eletrólitos
NECESSIDADES DE MANUTENÇÃO PARA 24 HORAS LÍQUIDOS
• GLICOSE : 4 a 8 mg/ kg/ min
• SÓDIO : 3 a 5 mEq/ kg/ dia -Limiar excreção renal : 12Limiar excreção renal : 12 ++
2 meq/kg/dia2 meq/kg/dia
• POTÁSSIO : 2 a 4 / kg/ dia - Limite superior de infusãoLimite superior de infusãovenosa : 0,5 meq/kg/horavenosa : 0,5 meq/kg/hora
• CÁLCIO : 100 (1ml/ kg/ d ia) a 200 podend o
chegar 200 a 400 mg/ kg/ d ia; obrigatório em RNPT
Ampolas : Nacl 20% - 1 ml = 3,2 meqAmpolas : Nacl 20% - 1 ml = 3,2 meqAmpolas : Kcl 19,8% - 1 ml = 2,6 meqAmpolas : Kcl 19,8% - 1 ml = 2,6 meq Kcl 10% - 1 ml = 1,3 meqKcl 10% - 1 ml = 1,3 meq
Glicose: 25% e 50%Glicose: 25% e 50%
Cálcio: gluconato de cálcio 10%Cálcio: gluconato de cálcio 10%
1ml = 1,3 osm = 0,5 meq1ml = 1,3 osm = 0,5 meq
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
14/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL1.Necessidade Diária de Líquido e Eletrólitos
NECESSIDADES DE MANUTENÇÃO PARA 24 HORAS LÍQUIDOS
Soro GlicosadoEx. RN 3 kg NHD = 70 ml/kg/dia70 ml x 3 kg = 210 ml em 24 horas210 ml : 4 etapas = 52,5 ml a cada 6 horas de SG 10%+ 52 ml : 6 horas = 8,6 ml/hora ou 8,6 mcgotas/min
Sódio NaCl – 2 a 3 meq/kg/dia2 meq x 3 kg = 6 meq/dia6 meq : 4 etapas = 1,5 meq a cada 6 horasNacl 20% - 1ml = 3,4 meq então1ml -------- 3,4 meqx ml ------- 1,5meq = 0,44 ml de NaCl 20% a cada 6 horas
Prescrição SG 10% - 52 ml EV em 6h
1- Hidratação Venosa Nacl 20% - 0,44 ml 8,6 ml/hora
Obs. Nas primeiras24 ou 48 h pode nãoser feito Na e K,
sendo somenteglicose e cálcio ouvia laboratório
Obs. Aumentar oudiminuir oferta em
função clínico-laboratorial
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
15/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL2.Osmolaridade de uma Solução
Concentração de Soluto por Unidade de Água
Glicose = 1 litro = 1000 ml SG 5% = 277 mosmGlicose = 1 litro = 1000 ml SG 10% = 554 mosm
Caminham para o ICpor ação da insulina
1000 ml Soro Fisiológico 0,9% -------------- + 300 mosm 150 meq Na
150 meq ClEx. SG 10% = 52 ml e NaCl 20 = 0,44 ml1000 ml ------SF-----------------------150 meq
100 ml --------SF---------------------- 15 meq
50 ml ----------SF---------------------- 7,5 meq52 ml ----------SF---------------------- 7,8 meq
52 ml ----------Soro 1:1--------------- 3,9 meq
52 ml ----------Soro 1:2--------------- 2,6 meq
52 ml ----------Soro 1:3--------------- 1,9 meq
52 ml ----------Soro 1:4--------------- 1,5 meq
1 ml = 3,4 meq
0,4 ml = x (1,5 meq)
7,8 meq : 5 (1:4) = 1,5 meq
É uma solução 1:4 ou 30 meq Na/litroou 60 mosm/litro de Na
Osm sérica = 2 x (Na + K) + uréia + glicose
2,8 18
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
16/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL3.Glicose – volume x TIG
Primeiro Pensamento: mg/kg/min (fluxo cerebral)
Ex. 52 ml x 4 = 210 ml de SG 10% em 24 horas
Soro Glicose 10% = 10 gramas em 100 ml ou 100 g em 1000 ml
I grama = 1000 miligramas
10 g --------- 100 ml20 g --------- 200 mlX (21 g) ---- 210 ml
=21000 mg/24 horas 21000 mg : 24 h = 875 mg875 mg/1 hora 875 mg : 60 minutos = 14,5 mg14,5 mg/1 minuto 14,5 mg : 3 kilos = 4,8 mg4,8 mg/kg/min
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
17/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL4.Glicose – TIG x volume
TIG: 5 a 8 mg/kg/min (RN) e 3 a 5 mg/kg/min (cçs maiores)
Ex. RN com 3 kg - 5 mg/kg/min
5 x 3 = 15 mg/minuto
15 mg x 60 minutos = 900 mg/1 hora900 mg x 6 horas = 5400 mg/6 horas
No RN trabalhamos com SG 10%10 g ---------100 ml ou 10000 mg10000 mg ------------- 100 ml5400 mg --------------- x (54 ml)
As necessidades de infusão de glicose para cima ou para baixo tem umarelação direta com VOLUME. Caso exista a necessidade de manter a TIG altacom um volume baixo, será necessário aumentar a CONCENTRAÇÃO
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
18/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL5.Cálculo das Soluções de Glicose
20 % 5 X 10 = 50
100 ml 15%
10% 5 x 10 = 50100 ml : 10 (constante) = 10 (multiplicar pelas diferenças das [ ]s)
20 % 2,5 x 3,3 = 8,0
50 ml 7,5%
5 % 13,5 x 3,3 = 4215 50 : 15 = 3,3 (constante)
As soluções com concentrações até 12,5 % podem ser infundidas porvia periférica. Usar vaso profundo após essa [ ].
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
19/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL5.Cálculo das Soluções de Glicose
As soluções com concentrações até 12,5 % podem ser infundidas porvia periférica. Usar vaso profundo após essa [ ].
V0 x C0 + V1 x C1 = C2 x V2
V0 x 50 + (100 – V0) x 5 = 15 x 100
50V0 + 500 – 5V0 = 150050V0 – 5V0 = 1500 – 500
45V0 = 1000
V0 = 1000/45
V0 = 22,22 ml
V1 = 100 – V0
V1 = 100 – 22,22
V1 = 77,78 ml
Desejo preparar uma soluçãocom uma concentração deglicose de 15% em um volumede 100 ml
Se colocarmos 22,22 ml deglicose 50% e 77,78 ml de SG
5% formaremos 100 ml deuma solução a 15%
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
20/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL6.Cálculo das Concentrações de Medicamentos
Dopamina – ampola = 10 ml = 50 mg1 ml = 5 mg1 ml = 5000 mg ---- 1mg = 1000 ug1 ug = 1/1000 de 1 mg ou 1mg = 1000ug
5 ug/kg/min em RN 3 kg15 ug/min x 60 minutos = 900 ug/1 h900 ug x 4 horas = 3600 em 4 h
1 ml = 5000 ugx = 3600 ug
X = 0,72 ml em 4 horasBicarbonato 8,4% - 1 mEq = 1 ml
Cloreto de Cálcio 10% - 100 mg/ml
Atropina – ampola – 1 mg/ml – 0,1 mg/ml
Diluições Seriadas
1:100, 1:1000, 1:10000 = 1grama de qualquersubstância por 100, 1000,10000. Ex. epinefrina
1:10000 = 1g/10000 ml= 1 mg/10ml
= 0,1 mg/ml
1:10000 = 1 g/10000 ml
= 1000 mg/10000 ml= 1mg/10ml
= 1000ug/10ml
= 100 ug/ml
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
21/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL7.Correção Rápida do Sódio
Correção do Sódio sérico durante hipeglicemiaNa = Na dosado – 1,6 (glicose -100) mEq/l
100
Correção Hiponatremia Grave ( Na sérico abaixo de 120 mEq/lpresença de sinais neurológicos
mEq Na = p x 0,6 x 130 – Na plasma ( p = peso; 0,6 = representa águacorpórea; 130 = valor esperado; Na = sódio encontrado)Obs. Se possível estabelecer uma correção lenta com aumentosprogressivosCorreção Rápida – NaCl 3% ---- controle clínico rigoroso; infusão lenta eem vaso profundo; ½ do déficit em 4 h – 1 a 2 h aguardar – examelaboratorial – fazer a outra metade; composições : 1 ml NaCl 3% = 0,5mEq e 1ml NaCl 20% = 3,4mEq
20% 2,1 x 0,26 = 0,54 ml
5 ml NaCl 3% 50 : 19,1 = 0,26
0,9% 17 x 0,26 = 4,46 ml
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
22/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL8.Desidratação no Recém-Nascido
RN Desidratado – OMS – PLANO CFase de Expansão (rápida)
Ojetivo : reversão rápida da evolução ao choqueSolução recomendada : partes iguais de SG a 5% e SF 0,9%Volume : 100 ml/kg para infusão
Tempo : 2 horasEx. Criança com 3 kg e desidratação grave deve tomar:Soro Glicosado 5% - 150ml *Soro Fisiológico 0,9% - 150 ml ** Nos locais onde estiver disponível a Solução Polieletrolítica (Ringer Lactato), preconizada pela OrganizaçãoMundial de Saúde (OMS), não haverá necessidade de fazer quaisquer outros cálculos, exceto o de volume conformedescrito acima.
Criança continua desidratada : administrar 25 a 50 ml por kg de peso em duashorasAcesso Venoso adequado (agulhas calibrosas, dois acessos venosossimultâneos, etc.) que garantam a infusão do volume total prescrito nomáximo em 4 horas.
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
23/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL8.Desidratação no Recém-Nascido
RN Desidratado – OMS – PLANO CFase de Manutenção e Reposição
NECESSIDADES DE MANUTENÇÃO PARA 24 HORASPeso até 10 kg100 ml/kgPeso de 10-20 kg1000 ml + 50 ml/kg para cada kg de peso acima de 10 kg
Peso acima de 20 kg1500 ml + 20 ml para cada kg de peso acima de 20 kgPara cada 100 ml de líquido:Soro Glicosado 5%- 80 mlSoro Fisiológico - 20 mlKCI a 10% - 2 ml ou KCI a 19,1% - 1 ml
REPOSIÇÃOComo não é possível avaliar as perdas pelo número de evacuações, aprimeira prescrição admitirá perdas de 50 ml/kg/dia. A solução a ser repostadeve conter 1 parte de soro fisiológico e 1 parte de soro glicosado a 5%Períodos de Infusão : Recomenda-se a prescrição de metade destes volumesa cada 12 horas ou 1/3 a cada 8 horas ou 6 horas
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
24/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL8.Desidratação no Recém-Nascido
RN Desidratado – OMS – PLANO CFase de Manutenção e Reposição
RN 3 kgMan Rep Total
SG 5% 240 75 315SF 0,9% 60 75 135
KCl 10% 6 450
450 : 4 = 112 ml a cada 6 horas
OBS. Nunca gerar infusões rápidas com solução glicosada a 10% ou +
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
25/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL9.Correção da Acidose
Indicação : pH abaixo de 7,2 e\ou Hco3 abaixode 10 meq/l
Droga : bicarbonato de sódio
Correção : para 15 e não para 22 meq/lFórmula : NaHco3 = (15 - [Hco3]) x 0,3 x peso
ou
Bic.= BE x 0,3 x pesoVelocidade : 1\2 a 1\3 em 20 a 30 minutos
1\2 a 2\3 em 2 a 4 horas
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
26/29
HIDRATAÇÃO NEONATAL9.Correção da Acidose
Observações• Não adianta oferecer bicarbonato a criança
hipovolêmica. Aguardar correção hídrica.
• Em acidoses graves (ph abaixo de 7,0) : nafase de reparação - 1\2 do sódio em bic. e1\2 em cloreto
• Verificar sempre a ausência de acidose
respiratóriaPco2 = bicarbonato x 1,5 + 8 a 10
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
27/29
CHOQUE • Síndrome clínica que se manifesta por
taquicardia, taqipnéia, baixa perfusão
periférica, embotamento, diminuição dadiurese, acidose metabólica e, algumasvezes, hipotensão.
• O2 nas células : volume circulante (pré-
carga), bomba cardíaca (contratilidade) etonus vascular (pós-carga).
israel figueiredo junior
HIDRATAÇÃO NEONATAL
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
28/29
CHOQUE : Fase de Expansão• S.F 0,9 % ou Ringer Lactato :30 a 40 ml / kg EV, em 30 a 60 min. (10 a 13gotas/kg/min).
ou
• Plasma Humano :20 ml/kg EV, 30 min. a 1 hora (7gts/min.), quandodesnutrido grave (albumina abaixo de 3 g%).
ou
• Sangue Total :20 ml/kg EV, gota a gota, em 30 a 1 hora (7gts/min.), quando
Hb abaixo de 7 g%.
israel figueiredo junior
HIDRATAÇÃO NEONATAL
-
8/16/2019 Hidratacao Neonatal FigueiredoI
29/29
CHOQUE : conduta
C H O Q U E
s e m r e s po s t a
s e m r e s p o s ta
P V C a b a ix o de 5 c m d e H 2 O :f a z e r m a is lí q uid o
A m in a s v a s o a t iv a s : d o p a m in a e d o b ut a m in a
M a n ut e n ç ã o d o c ho q ue
C o r r ig ir f a t o r e s in o t r ó p ic o s n e g a t iv o s :
h ip o g l ic e m ia , a n e m ia , a c i do s e , hip o x e m ia
P V C a c im a d e 5 c m d e H 2 O
P V C e S o n d a g e m V e s i c a l
s o r o f i s i o l ó g i c o2 0 a 3 0 m l / k g ( 3 0 m i n . )
s o r o f i s i o l ó g i c o2 0 a 3 0 m l / k g ( 3 0 m i n . )
r e p o s i ç ã o v o lu m é t r i c a
HIDRATAÇÃO NEONATAL