her2 pozitif meme kanseri; sorunlar ve direnç...
TRANSCRIPT
HER2 Pozitif Meme Kanseri; Sorunlar ve
Direnç Mekanizmaları
Dr Nilüfer Güler
Özel Bayındır Hastanesi
Medikal Onkoloji Bölümü;ANKARA
25 Mart 2010;Antalya
HER-2 Terminolojisi
Gen: HER-2/neu Onkogeni (Rat nöroblastomundan
izole edilmiştir). Diğer adı c-erbB-2;17.kromozomun
uzun kolu üzerinde lokalize (17q21)
Kodladığı onkoprotein:p185 HER2
Protein Fonksiyonu:
Human Epidermal growth factor Receptor-2 (EGFR ailesi)
Meme kanserlerinin %20-30’unda gen amplifikasyonu
veya protein overekspresyonu görülür.
HER2
•Yüksek grade
•Kötü diferansiye
•Tedaviye direnç
•Kısa sağkalım
•Yüksek nüks riski
•Artmış beyin
metastazları
Anticancer Agents in Medicinal Chemistry 2009;9:348-55
Meme Kanseri Moleküler Sınıflama
Alt Grup %
Görülme
5yıl
DDFS %
5 yıl
OS %
Standart IHK
Luminal A 51-61 75 90 ER+,PR+,HER2-
Luminal B 14-16 47 40 ER+ ve/veya PR+,HER2+
HER2 7-9 34 31 ER ve PR-,HER2+
Basal 11-20 18 0 ER,PR,HER2-;Sitokeratin5/6 ve EGFR+
Sınıflandırılamayan
2-6 ---- ---- Tüm markırlar negatif
The Breast 2009; s:239
HER2 Pozitif Meme Kanseri
• HER2 negatif – Ortanca sağkalım
6-7 yıl
• HER 2 pozitif – Ortanca sağkalım
3 yıl
HER2’yi Hedefleyen Tedaviler
Reseptör
Yıkımı
ADCC
Sinyal
İletimi
Hücre
Ölümü
Antikor Tirozin
Kinaz İnh.
Toksin
konjugatlar
ı
Şaperon
antagonistler
Reseptör
yıkımı
K K K K K K TKI K K
Ligand Ligand Ligand
HER2 Pozitif Meme Kanseri
• Monoklonal antikor – Trastuzumab (Humanize monoklonal antikor)
• FDA onayı : 1998
• Türkiye onayı : 2003
• Oral reseptör tirozin kinaz inhibitörü – Lapatinib
• FDA onayı :2007
• Türkiye onayı :2008
• Yeni Ajanlar
Trastuzumab-Etki Mekanizması
Lapatinib: Hedefleri EGFR ve HER-2
• ErbB1 ve ErbB2’yi inhibe
eden oral tirozin kinaz inhibitörü – EGFR ve HER-2
homodimerleri ve heterodimerlerini bloke ederek sinyal iletimini engeller
– ErbB1/ErbB2 arasındaki ve diğer ErbB ailesi üyeleri arasındaki sinyal iletimini de engelleyebilir.
Rusnak DW, et al. Mol Cancer Ther. 2001;1:85-94; Xia W, et al. Oncogene. 2002;21:6255-6263.
PTEN Lapatinib
P13K
pAkt
Ras
Raf
pErk
Shc
Grb2
So8
Phospholipid cell membrane
Trastuzumab Lapatinib
Uygulama yolu IV PO
Hedef ErbB-2 ErbB-1 ve ErbB-2
Heterodimer sinyal iletiminin
inhibisyonu H E
Beyin metastazlarında etkinlik E/H E
p95 inhibitör aktivite H E
Yarı ömür 2 hafta 1 gün
Major yan etki Kardiak toksisite Minör
İlaç etkileşimleri ---- CYP3A4 inh. ve ind
Trastuzumab vs Lapatinib
(J Clin Oncol;Dec 2009)
HR- HR+
HER2 Pozitif Meme Kanseri SORUNLAR
HER2 tayini ile ilgili sorunlar
Metastaz bölgelerinin farklılığı
Beyin metastazları
İlaç yan etkileri
Kardiyotoksisite
Direnç gelişmesi
Tedaviye direnç
Kemoterapi
Hormonal tedavi
Maliyet
HER2 Tayini
Trastuzumab Kullanılması
• IHK 3+
– ≥ 30 komplet ve kuvvetli membranöz boyanma
• IHK 2+/ + – FISH,SISH,CISH,DBISH +
ASCO/CAP Kılavuzu
J Clin Oncol 2007;118-45; Breast Cancer 2009;284-7
HER2 Testi Merkezlere Göre IHK ve FISH Uyumu
IHK FISH
• Japonya % 40 % 85
• Ingiltere % 45 % 80
• Ankara* % 35
• Japonya +/- % 70
Breast Cancer 2009;16:284-7 ; * Dr Gülnur Güler
ASCO/CAP Kılavuzu J Clin Oncol Jan 2007
Primer ve Metastatik Meme Kanseri Dokularında HER2 Değişiklikleri
• 160 doku örneği
– Reseptör ve HER2 uyumsuzluğu %28
• 3 HER2 - HER2 +
• 6 HER2 + HER2 –
• 382 Metastatik Meme Kanseri
– HER2 uyumsuzluğu % 34
• 90 hasta HER2+ HER2 –
• 37 hasta HER2 - HER2 +
MacFarlane R, et al. ASCO 2008. Abstract 1000 Breast Cancer Res Treat 2009;113:301-6
BEYİN METASTAZLARI
HER2 Durumu ve
İlk Metastaz Bölgeleri
HER-2/neu
overexpresyonu -
HER-2/neu
Overexpresyonu +
Nüks yok
44.5%
31.9%
Lokorejyonel
17.8%
18.8%
Kemik
16.1%
5.8%
Akciğer
7.6%
21.7%
Karaciğer
1.7%
5.8%
Beyin
0.4%
4.3%
Kallioniemi et al., Int J Cancer 1991
HER2 Pozitif Meme Kanseri Beyin Metastazları
• Beyin Metastazları % 5-15
• Otopsi serileri % 30
• HER2+ meme kanseri % 30,7-53
J Clin Oncol 2009;27:5278-86
HER2 Pozitif Meme Kanseri Beyin Metastazlarının Moleküler Temeli
CXCR4
SDF-1α
ErbB2+ hücreler
Hamdy A zim Dubai Nov, 2008
Trastuzumab Tedavisi Beyin Metastazlarını Artırıyor mu?
• HER2+ ; Trastuzumab tedavisi alan hastalar
– Beyin metastazları oranı % 21 - % 48,1
• HER2+ ; Trastuzumab tedavisi almayan hastalar
– Beyin metastazları oranı % 20 - % 46,6
J Clin Oncol 2009;31:5278-5286
Ann Oncol 2009;10:1093
Am J Clin Oncol 2008;31:250-54
Ann Oncol 2008;19:1242-48
Ann Oncol 2009;20:56-62
Trastuzumab Direnci
HER2 Pozitif MMK
Primer direnç
Trastuzumab tek ajan kullanım :%60-%70
Trastuzumab + Kemoterapi :%30-%50
Kazanılmış direnç
Trastuzumab Direnç Mekanizmaları
• HER-2 neu reseptöründe mutasyon
• HER-2 neu reseptörlerinin ekspresyonunda azalma
• Diğer hücre içi sinyal iletim yolaklarının aktivasyonu
– IGF-1R ; VEGF (diğer)
– TGF-alfa; Neuregulin overekspresyonu (EGFR ailesi)
– Heterodimerizasyon
– MET reseptör tirozin-kinaz ;Hepatosit growth faktör
• PTEN(Phosphatase and Tensin Homolog) ekspresyonunun azalması
• P27(siklin bağımlı kinaz inhibitör) ekspresyon ve aktivitesinin azalması
• MUC4 (Membran associated mucin) ekspresyonunun artması:HER2’ye bağlanarak trastuzumab’ın bağlanmasını inhibe eder.
• pErbB2 varyantları
Anticancer Agents in Med Chemist 2009;9:348-55
Cancer Treat Rev 2009;35:121-36
Ann Oncol 2007;18:977-84
Copyright restrictions may apply. Valabrega, G et al. Ann Oncol 2007 0:mdl475v1; doi:10.1093/annonc/mdl475
A simplified illustration of key pathways involved in downstream signalling after HER2 activation
PTEN
p27
Trastuzumab Direnci- A ve B
• A: MUC 4 – HER2’nin trastuzumab
bağlanma bölgesini maskeleyebilir
• B: Rac1 – Trastuzumab’ın
indüklediği HER2 endositik downregülasyonu bozar
Experimental Cell Res Ocak 2010;1-10
C: HER ailesi ligandlarında overekspresyon ; mutant TGFbeta-1 reseptör TACE/ADAM17
fosforilasyonuna ve ligand saçılmasına neden olur.Artmış ligandlar HER ailesi
heterodimerlerinin artmasına
neden olur. D:PI3K mutasyonları;PTEN eksikliği
Trastuzumab Direnci ; C ve D
Trastuzumab Direnci-E
• P27 downregülasyonu
• IGF 1R sinyalizasyonu veya HER2/IGF 1R heterodimerizasyonu
• MET reseptör: trastuzumaba bağlı p27 indüksiyonunu engeller
0
20
40
60
80
100
12-4 3-0
PTEN IRS
Yan
ıt o
ran
ı (%
)
n=38
n=9 * *
CR+PR
SD+PD
PTEN Eksikliği - Trastuzumab Yanıtı
Nagata et al:Cancer Cell 2004;6:117-127
ORR : % 35,7 vs % 66,7
P<0.05
Trastuzumab Direnci-p95 ErbB2
• Hücre dışı bağlama bölümü yoktur
• Meme tümörlerinin
% 9’unda aşırı ekspresyonu mevcuttur
• ErbB2 + meme kanserlerinin %30’unda aynı anda eksprese edilir
• Daha kötü prognoz ve tedavi direncine neden olmaktadır
p95 HER2-Trastuzumab Direnci
p95HER2 status Yanıt var
n (%)
Yanıt yok
n (%)
Negatif (n=37) 19 (51.4) 18 (48.6)
Pozitif (n=9) 1 (11.1) 8 (88.9)
Scaltriti, M. et al. J. Natl. Cancer Inst. 2007 99:628-638; doi:10.1093/jnci/djk134
HER2+ MMK- Trastuzumab Direnci-Seçenekler
• Yeni İlaçlar – Lapatinib – Pertuzumab-2C4 (Omnitarg) – Trastuzumab –MCC-DM1: Trastuzumab’ın toksin konjuge versiyonu (ASCO 2009) – mTOR inhibitörleri
• Deforolimus • Everolimus
– Histon deasetilaz inhibitörleri • Panobinostat
– Hsp90 inhibitörleri • IPI-504(Tanespimisin)
– Selektif anjiopoietin 1 ve 2 nötralize edici peptibody AMG 386
• Trastuzumab + Yeni KT ajanı • HER2 yi hedefleyen ilaçların kombinasyonu
– Lapatinib+Trastuzumab
• HER2 yi hedefleyen ilaç+antianjiogenik ilaç kombinasyonları – Trastuzumab + Pertuzumab – Trastuzumab + Bevacizumab
LAPATİNİB Yanıtı-
Çeşitli Parametrelere Göre Yanıt
0
20
40
60
80
100
La
pa
tin
ibe
ya
nıt
ve
ren
ler
(%)
IGF-1R
100%
mutant
p53
36%
HER2
(ErbB2) (FISH+/IHC 3+)
94%
PTEN
eksikliği (IHC 0 veya 1+)
73%
80%
pErbB-2
Johnston, JCO, 2008
HER3*
100%
*p<0.05
yanıtsızlara göre
Hormonal Yol ve Sinyal İleti Yolakları Arasında Çapraz Konuşma
Adapted from Steve Johnston
SOS RAS
RAF
Basal transcription
machinery p160
ERE ER target gene transcription
ER CBP P
P P P
ER
P p90RSK
Akt P
MAPK P
Cell survival
Cytoplasm
Nucleus
ER
PI3-K P
P
P
P P
P
Cell
growth
MEK P
Plasma membrane
Anastrozole
HER2
IGFR Growth factor
Estrogen Trastuzumab
E
Activation of Pi3K/AKT survival pathway confers:
• ligand-independent activity to estrogen receptor
• inhibition of tamoxifen induced apoptosis
Endokrin Tedavi + HER2’yi Hedefleyen Tedaviler
1. TAnDEM Study: Anastrozol ± Trastuzumab (No:207)
A+T A---T A
PFS 28.5 ay 25.5 ay 17.2 ay
p value 0.0479 0.0404
2. EGF30008;Letrozol + Lapatinib vs Letrozol + Placebo
Letrozol+Plasebo Letrozol+Lapatinib p değeri
PFS 3.0 ay 8.2 ay 0.019
Klinik yarar %29 %48 0.003
MALİYET
• Adjuvan Trastuzumab : 1 yıllık maliyet
–40.000-50.000 US Dolar ilaç +
–5000-15.000 İzlem ve monitorizasyon
• Lapatinib
–Aylık tedavi maliyeti:2700 US Dolar
Value in Health 2009;12:637-40
SONUÇ
• HER2 pozitif meme kanseri tedavisinde hedefe yönelik ajanların tedaviye eklenmesi hastalığın prognozunu olumlu yönde etkilemiştir.
• Her tedavide olduğu gibi , bu tedavilerde de tedaviye direnç gelişmesi ve yan etkiler görülmektedir.
• Hem adjuvan tedavide (TEACH,ALTTO vd) hem de metastatik meme kanserinde (yeni HER2 hedefleyici tedaviler, yeni kombinasyonlar) çok sayıda yeni çalışma devam etmektedir.
• Meme kanserinin tüm alt gruplarında idame tedavisi gerekli
Gelecekteki Tedaviler
20. yüzyıl
Sitotoksik tedaviler
Radyoterapi
Hormonal tedaviler
Cerrahi
21. yüzyıl
Onkogen bazlı tanılar
Hedef tedaviler
Hastaya özel tedavi yöntemleri
Bugün
Teşekkür ederim