hca idlisen-nnegh - inzan n teqbaylit (lounes benrejdal)

99

Upload: idlisen

Post on 27-Oct-2014

303 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

Page 1: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 2: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 3: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 4: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Lounès BENREJDAL

Inzan n teqbaylit

Asqamu Unnig n Timmuz$a 2007

Page 5: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 6: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 6 -

TAZWART

Zik neqqar-asen d lemtul ma d tura imi tamazi$t tekcem lakul, lemtul u$alen d inzan. Ur yexûir wara. D aciddi kan ara d-cidde$ imeslayen-agi, akken i yexdem Lewnis At Mangellat asmi i icudd lêubb $er tayri.

Yak akka i yecbeê yisem-is.

Inzan-agi d ûûaba i d-yetteff$en seg walla$ n yal yiwen, lad$a imusnawen ne$ iêeddaden n wawal.

Inzi d taggara n wawal. Mi ara yili udrum yennejmaâ ne$ mi ara moadalen sin, inzi yettili d taâmamt n wawal, acku yeskanay-d tahuski n wawal.

Yak qqaren-d “Awal i t-iferrun d awal”.

D acu i d lmeâna n yinzi ? Ansi d-yettas ? Amek i t- tettaddam tmetti ?

Zemre$ ad d-ini$ s tewzel belli inzi yettu$al i bnadem amzun akken d ddwa ne$ d taêerzet-nni n ûûber ne$ d iâeqqaren-nni i itekksen iêeckulen lad$a mi ara mlilent tulawin imi awal-nsent ur yetteffe$ ara $er berra.

Yettlal-d yinzi seg walla$ n wid yetmeêênen ne$ n yiêcayciyen, wid yetcalin d wid yessufu$en awal si teâkemt n yal ass, amedya amsefru ne$ amedyaz.

Inzi yettwarfed s tmetti di tegnit-nni anida lmeâna n lemtel-nni yennul loerê iêuzan amdan ne$ timetti s umata. Timetti yettwabnan $ef timawit têemmel ad tessewzel deg

Page 7: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 7 -

tejmaâin lad$a mi ara yili lxilaf gar wa d wa s yinzi ne$ s lemtul.

Ar tagara, acêal n lemtul i d-yeooa Ccix Muêend U Lêusin d wid i t-yecban ne$ wid i d-nettadam seg wawal i d- nnan iêeddaden n wawal, amedya Si Muêend U Mêend, Sliman Äazem, Lewnis At Mangellat, Lwennas Maâtub, atg., mebla ma nebder-d wid i ten-yuran.

As nerr tajmilt i Lwennas Benrejdal i d-ileqven akk inzan-agi.

Yusef MERAËI

Page 8: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 8 -

A

A win ixelqen lerwaê Saâdel lelwaê

Azal n wergaz d ul-is Azal n tmeîîut d iles-is

Acu i yerbeê ukarav (Rapporteur) Siwa ti$ersi uûebbav

Ëki$ i îîelba $ef leêruz Iddem-d $ur-i adebbuz

A$rum i uâebbuv amcum

Aêbib n tegnit wexxer-as Qbel ad k-yexdeâ rwel-as

A lalla semdi (ugi) urawen D lxir-im i m-d-yu$alen

Argaz mi t-id-yerra lêiv Ipêezib i tiyav

Azgar mi ara t-yejreê unzel Iteffe$ i uvaref

Äni ad ikker usalas Seg umagraman

Page 9: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 9 -

Ayagi d ayen yecban leâoeb D ayen yecban lekdeb

Ay iger-iw ad tifev akk igran Mulac ad k-yeoo Rebbi d asennan

Argaz yepakren yephuzz tuyat-is Ma d win ixeddmen iteffeé deg yifassen-is

A$maz la t$emmez Ur tekkre$ alamma teqqerbubez

Aâekkaz n wulmu ur yekkat ur yettêuddu

A wer d-te$li lemêibba êf tzizwit

Ay aslif udem u$ilif Ay azrem yeddem wasif

A wer yaf wewrit win ara yewret A wer yaf uneggaru win ara yeîîef

A sseâd imkeswaê Tamukêelt terreé Aâudiw yejreê

Anida vemâe$ imensi Imneâ-yi ula d imekli

Axxam anida wulfe$ tepe$ Mi t-luêqe$ ad llaée$

Aqcic am yired n waluv

Ad yevs uâeryan Deg win yelsan

Page 10: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 10 -

Afrux deg ufus Xir n âecra $ef ttejra

Ad k-yexdeâ Rebbi a lqayed Ur têellu deqqet Alamma terna-d tayev

Ad yerêem Rebbi aâekkaz ula deg warraw-iw

Am seksu seddaw texsayt Lêamu afsay

Aêeffaf izeggir deg yi$il-is

A baba wwten-a$ A mmi âeqlen-a$

Ayen i tzerâev ad t-tmegrev

Acu i k-ixuûûen ay aâeîîar D tixutam

Axxam n Rebbi ayla n lbaylek

Ad teâqel Favma argaz-is

Angil (Borgne) deg tmurt n yider$alen d sselîan

Allen fetêent awali ur walant ara

Am tneqlet n Belâejjuî

Am tneqlet n webrid Win iâeddan ad ixerref

Ad yettwagzem ufus-inu Ur tepu$ tiggad-inu

Page 11: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 11 -

Agujil d arumi

Ad icettel ne$ ad ixebbel Am keçç am âecra si îbayeâ-ik

Ad im$uren izamaren Ad degren ibururen

Ay a$ul a bu ccama Yeooan leêbab $ef taffa

Ay asmi terâed ur tewwit Ämayen ur d-tefki tiqit

Aârus ur yezmir i yiman-is Yerra-d aje$lal-is

Aqrib-ik am lbext-ik A$-it-id ur t-znuzu

Ay iles yellan d aksum Acimi ad krre$ d i$es

Akken i m-yehwa âzizev a tiî Ccfer yezga-d nnig-m

Amennu$ n yizem yiwwas Win n widi kullas

Axxam-is ur s-yezmir Loameâ yeîîef-as amezzir

Amectaq di leâmer yerbiê

Anwa i izemren ad s-yini i yizem Aqemmuc-ik yepraê

Page 12: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 12 -

Azger acaraf I yetûeggimen avaref

Am u$yul igan aqerruy-is deg utemu

Am win ileêêun ar uxxam nsen

Am win ixeddmen ar nana-s Nepa iqqar ay i teserbaê Nepat teqqar ay ixdem baîel

Afus ur tezmirev ad tkercev suden-it

Am ibecicen n ul$em Dima $er deffir

Am win iheddren i uâeééug

Am win ipefren iîij s-u$erbal

A nerreé wala a neknu

Afrux ur iselqav baba-s

A tislit anez di leklam A d-izzi useggas fell-am Ad teérev medden f’u$ef llan

Hder $ef uqjun ddem-d aâkaz

Ayla umecêaê iççat umartaê

Ala asif iêemmlen i yepawin

A bu snat yiwet ak truê

Ayen barriken af tiî barrik $ef ul

Page 13: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 13 -

Azekka d aéekka

Ameksa ma ur isâi acu ad ixdem Ad yerreé taâekkazt-is

Axxam iççur d is$aren Nek ur sâi$ s way-s ara nehre$ a$yul

A war nehlek annect i nûeêêa

Argaz s-irgazen Rebbi waêdes

Acu ik igan d gma A mmis n takna n yemma

Axxam sâi$ nek lexse$

A madra a seksu n-dra

Anda tellam a wid illan

Aâbar tiéift

Ay teççam ay irgazen Ay tûebrem a wiyiv

Ayen ilhan inza s le$la

Akli d akli yessired ne$ yeqqim

Aqemmuc izde$-it $em$um Ifassen yurez-iten umcum

Ameksa yufa azrem iga-t di loib-is

Ad d-ilal as-nsemmi hlal

Page 14: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 14 -

Acêal tam$art, llah irebbeê

Avar-is deg ubellaâ Nepa iîammaâ ddellaâ

Awtul inna : win iççan tameûûaî-iw Ur ip$ima $ef tin-is

Hder ûûeê yiwen n ubrid U sewweq ddunit kamel

Ap-yaf saâid iyiman-is Ifek-ip i l$ir-is

Axxam isâan tazart d zzit Rebbi iâuz-it

Am tyaéiî nat êemmu Deg ssuq id asent-id iberru

Ayen illan ad tafent tu$mas

A win ineqqen irgazen Aéekka-k lat-qqazen

Atmaten mara mwaççin Bnu fell-ak ay axûim

Ani$ar i yteddu uéar $er umkan i deg yu$ aéar

A Saâdi n win id-yu$alen

Asemmiv alemmiv A wi ççan taqinsa uyaéiv

Aéekka deg aydeg telliv Wala axxam deg aydeg telliv

Page 15: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 15 -

Axxam ur ibni i wayev

Amek tegganemt a yulli Nnant-as akken nepmwali

Ayrad d Mêend it in$an Cciâa iwwi-tt Sliman

A tulmup gar tulmutin Ffe$-a$ axxam i timawlatin

A Favma tavuslit Abrid im yehwan a$-it

Ay at le$rus

A lahwah id-ipnulfun Alfeîîa tu$al d a$errus

A lahwah

Awal n lbaîel d aselway I îrad wi llan d amusnaw

Am win ççan am win âekkan yiwen n ubrid i ten-ifkan

Ajeooig amellal win ixedmen kra at innal

A lalla s lalla a tucbiêt di lqella ulamma ulaêd teqqar imedden illa

A Rebbi sahel uqem A neg axxam i Meriem

Ad huzzen leryaê ad ifuk lêebb $ef alim

Page 16: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 16 -

Ansi-k ay aéar agi seg umada$ agi

Ansi id-zedme$ id-squccvev

Amer jemâe$ awal di lkerc Tili ur d ipnadi lâerc

Awal i tu$ d ulac Ixxa yu$al d aciwen n uqelwac

Akken i âzizev a tiî Timi nnig-k i tella

Ayen imeççen ibleâ Ayen id-iqimen di ccreâ

Anda teîîerveq d aglim

Aâeliv iseblaâ Öôemma tessexlaâ

Äqel irden deg ssuq Ay amexluq

A Rebbi êeccem-iten Tawiv-a$-ten-id at nenéar

Albaâv izweo yufa wayev ibbub tilufa

Aman i$ezôan Ciâa n wasif

Axxam melba tameîîut Am lebêer melba lêut

Argaz d argaz lexyar di tmeîîut

Page 17: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 17 -

Axxam ur nesâi arrac Am te$rast melba tament

A$rum n yir tameîîut mi-s ir$a teddem-as tafruyt

Ayen d-ooan imenza Ur iruê ur inza

Agdud mebla idles Am wemdan mebla iles

A win ipêibbin talwit I yevran yidek ur pru

Axir tudert n yiwen wass d tsekkurt iêerqan Wala tudert n kul ass d tgerfa icerfan

Aâejmi yagin lqut Zenz-it ne$ heggi tafruyt

Ad zegre$ asif iêemmlen Ma yewwi-yi d nek i yâemmden

Adfel deg idurar Ssem-is deg swaêel

Aggus beggsen Tuff$a wissen

Argaz d tafat Temeîîut d îîlam

Axxam ur itepen ûbeê di laâmer yerbeê

Ayen ur teéri tiî teçça-t teâliî

Page 18: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 18 -

aûurdi ur tejmiâ texriî ur t-êepeb d ras lmal

Amek ad êedre$ di tma$ra-k a win ur neêdir di tin-iw

Asmi ar $aben at n tismin a$ wwten widak nekkat

Am win iêekkun lhem-is I tmeîîut n babas

Ad tawiv tisegnit Ad txelsev isegni

Acu ib$a uder$al d tafat

Am yiwen a tader$alt Am sin a taéaâwalt

Am uzrem uqelmun

Am win iceîîêen i wder$al

Axxam mebla am$ar Am lkanun mebla as$ar

Axxam mebla aqelmun Am uxxam mebla lkanun

Am times s-ddaw n walim

Anwa teb$iv ak iêemmel A win iéran tidet ipnadi ad p-iômel

Aêeqqar kkes-as ne$ rrnu-yas Lkil ur iffi$ fell-as

Page 19: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 19 -

Argaz ur nesâi nnif A war t-id yaf lexrif

Awal ma nwezen-it d ddwa

A win yufan yiwen d nek Wayev am nek, iban ûûaba ad tili

Azger ma yella ipwa$ûeb I teffe$ i wevref

Aêeqqar hder-as ne$ qqim D lbaîel is i yepleqqim

Akken is yehwa i wuccen i$eé-ip Akken is yehwa i umeksa ikes-ip

A tidet ddu ur prus Yal yiwen $ef gmas iâus

Am lferê n temcict $ef teârict

Amdan umi gezmen awal Ëesb-it s-ddaw n wakal

azwiri i yizmawen ma d agray i yizamaren

Avar-is iwwi-t wasif Nepat tepmenni-d arvif

Am$ar i zemren i tuola Yerra timéin d lfetla

Agercal ur ipu$al d ddqiq Aâdaw ur ittu$al d arfiq

Page 20: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 20 -

Axxam id ireîîlen a$erbal d teôbuyt Yif-it lebêer deg aydeg yella lêut

Awal ma ikka-d seg ul yettaf amkan di leâqul

Argaz d targa Tameîîut d tamda

Aqli la neore$ azduz Ay at Rebbi get-as afus

A war nesâu aâdaw s-nnig lkanun

Aqli-yi la ééade$ tepe$ Mi-d-yusa naddam îse$

Argaz n yemma i pkiyil Nukni nepfiyil

Aman d laman

Am win izenzen ur-d iqbiv

Ad teâqel Favma argaz-is

Aqli-yi gar n tfi$as (tinuvin) Armi ufgent tu$mas

Acu ik-yerran ay aqelwac tesbbaâev

Rroi$ i yeroa uxemmas Yektal leâcur kksen-as-t

Ad yawi Rebbi sebba Ad iggal tebra Ad yawi wuday ayla-s

Page 21: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 21 -

A k-ixdeâ Rebbi a cceô Tqevâev-iyi aqeûûear Tessawvev-iyi ar Bufarik

Ad yeâmu Rebbi vellam

A war-d iger yiger-ik asennan M ulac ak-iâeyyeb

Aâebbuv d alqayan Afus d alwayan

Aâebbuv illuéen Ur isâi imeéu$en

A yul-iw ur qeîîeâ layas Imektub-ik ak-id-yas

A$ rray n win ik-issruyen Ur pa$ rray n win isevûayen medden deg-k

Aqrib-ik ma ifeéé-ik Ur k-iseblaâ ara

Ayen tessnev n tmeslayin I tferruv di temsalin

Ak-igar Rebbi am useksut deg tala

Anida tella tidet Tepim$ur tqaâet

Ass amcum ur seglafen ara deg-s yivan

Annar anda i srewte$ Ad tesrewtev

Ak-igar Rebbi am cluc ger i$uraf

Page 22: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 22 -

Anda illa uéaô itabaâ im$i

Aqcic am ired n waluv

Amerhun d amerhun n wakal Ma d ama$bun d ama$bun n wawal

Axxam inu i teûûeô lâaô-inu

Ay avar jbu A tiî cfu

Avaô ipnadi f uéaô

Ayen teb$iv yeqva Ayen tugavev yexva

Ayen ilhan i lqahwa d sskeô Ayen ilhan i lmeêna d ûûber

Ayen yemger umger-ik At-iqqen use$wen-ik

Asawen d uksar teériî Abrid i k-yehwan tawiî

Areîîal s temêart (petit coquillage) Lmiâîa s t$er$ert

Akken ib$u wemdan yewwet Yiwen wass labudd ad ipewwet

Äli ipraou deg Äli Armi tirugza te$li

Argaz ur nxeddem Ffka-s iédi ad illem Aqrab d nukni i yqerben

Page 23: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 23 -

L$ella n yemsebriden

Afurek $ef i ggulle$ yerka Nu$al ur neswi acemma

A win yufan ileméi ur ipcab Serr ur ip$ab Wala faruq ger leêbab

Azger amanu Ad yu$al ad ikrez

As n wavu îîes-as As n webruri ddari-yas As n wegris kfan-t tkerkas

Am win ikkaten l$iva i tgenduzt

Ay izimer a bu tuâlect Ddunit $ezzifet annect

A tiî-iw kemz-i pxilem Avad-iw seg ider$alen

Asevûu d îîaq n laman Ma d a$unzu d tawwurt imen$an

Aêbib d aêbib mi txumer Maççi di tizi liser

Aêbib ma yudar i wallen Almi kra deg ulawen

Argaz imdemdem Ur ikat ur ireggem Ur imenneâ deg medden

Page 24: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 24 -

Aîas i yezha deg unebdu Di cetwa idda âeryan

Afus deg fus Taâkumt ééayen ad tifsus

Ayen ççi$ ibleâ Ayen sedqe$ infeâ Ayen ooi$ di ccôeâ

Argaz ur-d nenfiq aksum Seksu ad yu$al d a$rum

Azger ur neksi tafsut It-yeroan d tafrut

Azekka d gmas uéekka Ooit ad d-yawev, idir kan ass-a

Ayen ur nebliâ ikmel Ur teqqar d ayla-w yeêûel

Abrid it yernan d avaô Ma d lhem d ûûber

Axir yiwet n tzizwit Wala lfarg n waréaéen

Argaz ireénen tefrez tmu$li-s Awal iweznen iqva-d cc$el-is

Amdan tâuzzev ur tepvul Am ujeooig ur tesmundul

Axxam d abenay Tadukli d ôôay

Page 25: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 25 -

A yepna$ baba d mmis £ef ayla n lqayev d wulli-s

Ay uêdiq suêeb arkasen Ar k-id banen isebbaven

Aâdaw ur ipu$al d arfiq Aêbib ur ipu$al d acqiq

Amdan illan d lefêel Ur ipagad xas ma yuêel

Aqeruy-iw am yinni win ib$an yini

A Rebbi baâed fell-i ccetla n wakli D imen$i n yir aterras

A$yul n yiv ipâyyiv Mi yexdem kra at yerr $ef wiyav

Atmaten d atmaten aâebbuv ibva-ten

Aêbib am umnar ma ur t-ériv-î ak-id-iéaô

Ayla-w illan deg ukemmus yu$al iyi d aâtrus

Asmi pnadi$ ad êefve$ Ttasen-d inexvaben Ma d asmi êefve$ Fuken irgazen

Ay ugada$ a cilmun Ad-yas uzerzur ak-yeçç

Page 26: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 26 -

Awal têekkmeî mi yella deg-wul-ik Iêkem-ik mi d-iffe$ seg-yiles-ik

Argaz izegrururen Ur-d itekkes i$id i wuccen

Amdan ma ibedd ay tezzi Ur-tepafev la i tizi la i twizi

Asmi tella niyya Aêayek iddal miya

Adfel lêu-yas Ageffur ddari-yas

Atmaten ma ur myufan di cedda I tegmat anda tella

Argaz i lehna d lu$na Ma d tameîîut i leênana

Ayen yuran deg ûenduê Ula ani$er i yôuê

A win yufan yiwen d nek wayev am nek

Argaz ur nesâi taveggalt Am urti melba tadekkart

A selîan leowareê ay ul Ay iéri keçç d rrayes

Awal lâali d arejdal Awal n diri i ttazzal

A yekkat umeççim A neç a neqqim A nefk i yizgaren alim

Page 27: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 27 -

Amergu d tacriêt ilhan Azeréuô d taffa n yi$san

Anda i nwi$ tafat I yufi$ lehwa tekkat

A$yul-iw iruê Tabarda-s teqqim tfuê

Am win isen$alen udi $ef rmel

Axxam d axxam nne$ Aqjun iseglaf fell-ane$

Asmi ara tarew zzayla Ad tenger ddunit

Ad ibeêbeê îikuk di tefsut

Anda llan idamen-ik I yella lhem-ik

Aveggal am umrabev Suden aqerru-s truêev

Ammur n wayrad

Acu ara-k d-yefk win izelîen Ay ameksa n t$eîîen

Asif mu susmen waman Ur isâi laman

Am win id-itekksen leêrir si tzuggart

Anida ip iéa teqqur

Aneggaru ad yerr tawwurt

Page 28: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 28 -

£ur Rebbi frant

£er Larbâa Nat Iraten Ibardan maççi yiwen A win ik-yehwan ddem D asawen a k-id-immagren

Aâni t$ilev iwwa-yak-d ucebbav baîel

Azemmur âeûren i$uraf id-ipakken zzit

Alim-iw d yir alim Imi it-ççan yir izgaren

Avellaâ mumi ikkes lqaâ D acu ara s-d-gen ifassen

Aksar d aksar Rebbi ifka afus

Aneûriâ-is teqarem-as lmut

Ad ipu uvebal Ahuzu n tayep

Amrabev ur ne$ri Tifit teqbuct n yi$i

A tacriêt n tzamart Tekkes-iyi-kem tezmart

Akli ma werra$ ipwa$

Aweîîuf izu$ur al$um

Akken yuâa wuccen i$eé-ip

Ar d p-yaf Saâid i yiman-is

Page 29: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 29 -

Iseddeq-ip i loiran-is

Aâeéwan yeréa tazemmurt

Awal d amecîuê Ula i nefreq

At taddart akk d ixulaf A Rebbi êerz-iyi-ten

Ay acqcic a bu leâla Ay asmi tenger texla

Awal d amezwaru Anegaru yewwi-t wavu

Ay a$yul a bu ccama Iooan leêbab $ef tama

Asmi d nqar si âdni Temeîîut tara-p i tguni

Asmi d-neqqar si Äemrus Tenna-yas ay argaz Awi-d taduî ak-éve$ abernus

Am aman n udfel

Aâdaw am turep Ansi tuâiv bbi-t

A pna$en yivan $ef ivarren Uâeîîaô a ten-$ezlen

Aîas i teçça tuccent Qaren-as d uccen

Page 30: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 30 -

Azger-is ikkat Win iêuza yeréat

Amger ur iwala ara leâwej-is

Am ugenduz gar i$iden

Am win isendayen aman

Azgar ikerzen âamayen içça-t wuccen

Aâli bu tiî awi-d ne$ ad ruêe$

A$yul n baba u jeddi Rekbe$ ar deffir

Axir lexûaôa Wala lefviêa

Akken tevûiv tiferêanin Ara truv tiqerêanin

Ad zhun warrac Iqudam n yemcac

Abrid igezmen D wina i wezzilen

Anga llan id-rennun

Alqim alqim Taéallit teqim

Aéeîîa yegren teput Wayev teîîef-as tasegrut

Ayen éran-t wallen-ik in-as éri$ Ayen slan imeéu$en-ik in-as sli$

Page 31: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 31 -

Aâdaw-ik magrit am uêbib-ik Ad iîîef Rebbi i yugaren aya

Am tyerza n ul$um Ayen ikrez at yeâfes

Ad d-im$i ad d-iban

Adder-ed aqjun ddem-ed aâekkaz

Asawen $ef udem n weêbib d aksar

Aâdaw yeqreê Aêbib yefreê

Ayen teooiv ak-yeo

Ad d-isuden azrem seg-mi

Awal aéidan D awal aéayen

Akken qerriêit i éidit

Aqjun issven D imawlan at iêekmen

Arbib d arbib Lukan ad yeçç ala zbib

Awal aréagan benunt Awal aéidan tepunt

Akken tid u$a$ at zenza$

Am tjenwip n Oeêa Tneq têeggu Argaz ur nesâi ûûeê

Page 32: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 32 -

Tifit lalla mi ara tcebbeê Awal aréagan Ibeîîu iêbiben

Awal iswan tagmart Sxeûre$-t deg yir tamart

Awal i t-iferrun d awal

Ame$bun d win ur nesâi rray

Ay$er ad tini ala Imi anâam yella

A win isâan aqqeru Ëezzeb uqbel ad tevru

Afus ayeffus Ur igezzem ara afus azelmav

Al$um ur ipwali ara taârurt-is

Ayen id-têar deg usuggas Iruê deg yiwen wass

Am izi $ef tfidi

Acekkar d aîemaâ Win is iêessen d amaâdur

Aéeméum aéeméum Afrux ad yeg lâec-is

Anida yella wul ad awven ivarren

Aqeomur lamer yudi taqellaât Ayen heddren ibuqalen

Page 33: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 33 -

Anwa i d inig-ik a Muê Yenna yassen d tjeêniî-iw

A îîir ur pafeg ur prus Ruê kan akken

A$rum zeddigen s tidi

A win $ef u$ef ishel walluy êezzeb i trusi

ay argaz a$-d taduî ak-éve$ ibidi

U$e$-d sebâa isulas Tbeddel-iten s temceî akked lemri

Ad isiênet Rebbi s kra

Ayen illan di tuqdirt A tid isili u$araf

Ameyyez qbel aneggez Abrid uûubbu illa Ma d win n walluy ulac

Ansi kkan imezwura Ad rnun ineggura

Akken iga loar-ik tgev Ne$ ddez abrid-ik tegaoev

Ayen id-ikkan seg sa$ur d aba$ur

A$yul mi yerwa timéin isquâu

Anida terriv baba-k A win iyi-n$an baba

Page 34: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 34 -

Ay telêiv a tafukt Lemmer teseççayev a$rum

A bu kra ixuû-ik kra

Ad xedmen yilfan £ef wigad umi kfan

A tigad yuran Nectaq a$rum azuran

Aêbib d win n tmeddit Wid n tûebêit gan akken

Aâli aweîîuf Deg nebdu huf huf Di tegrest revl-iyi-d lqut

Abuqal ur d as izmir Ayeddid imêelfaf-it

Am win ixedmen ar tmenbabap

A yul herri Teççev a$yul Teooev ikerri

A$yul ma tefkivas leâlaf yiwen wass Ad isnagar kul ass

Avar ma ilsa Aâwin ma ihegga Anida telliv a Mekka

Aâebbuv mi y$errez iççur aqerru Ad izger lebêur

Page 35: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 35 -

Ay al$um a bu jarniê Tgiv ad trebbiv acriê

A wejir kker ad txedmev Ur zmire$ A wejir kker ad teççev Aqli wejde$

Awal yugi as iêes Ma d lmakla d addeêes

Akka i tepneqlab tem$errit Win ilsan idda âeryan

Asmi teooel telket Iqqen ukured tacacit

Am win iheddren i lêiv

Ala a$yul i ynekkren laûel-is

Am uéeîîa di tesga Lehdur d lxalat ala Aéeîîa yegren ikkes A llal-is ur payes

Amennu$ b urgaz pmeîîut Deg cimi ig pili Mi kren ad i$^li

Arrac am irden n waluv Mi $lin ad kkren

Ayen ikksen di tezdemt tifsus

A Favma âas axxam Ay aâessas âas Favma

Page 36: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 36 -

Ay asalas siwel i wsalas

Aêedur timelalin Ddu ne$ qim

Argaz $ef tvebbar tmeîîut Ula d nepa d tameîîut

Ayen éiden At afent tu$mas

Akken txedmev iyi mawlan-ik Ara k xedmen warraw-ik

Acêal n tmeîîut ifren deg senduq Nnif-is inza di ssuq

Aseggas n ccer iseqcar

Aqjun iqqaô : Ad isarbaê Rebbi bab-iw akken ad ççe$ Amcic iqqaô : Ad isder$al Rebbi bab-iw akken ad d-akre$

Ayen ilhan ilha medden akk zrant Fiêel ma tmedê-it nanna-s

Anwa i d gma-k n tidet ay azger ? Inna-yasen : d win ukud mâawne$ amdegger

Acêal n pmeîîut yeffren deg senduq Nnif-is inza di ssuq

Ata lqev Ata uqamum

Page 37: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 37 -

Ä

Äas iman-ik seg tavûa n wuglan

Äecra deg allen-ik âeîîel ay aârab ma iâeîîel-ik Rebbi

Äerve$-t-id ad iéiéen iééel ivarren

Äuhde$-k a ccrab ur k-swi$ imi ula d iyuéav sekkren

Äeqle$-k a gma texliv si lqaâ n ubuqal teswiv

B

Balak s-uççi imensi tanekra-k mebla akridi

Bâu yers-ed $ef lellu

Page 38: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 38 -

C

Ccer d uffal Lxir d uzzal

Ccer ma izwar s imi Lxir ma yegra-d i wumi

Cla$em i prebbiten D aksar maççi d asawen

Ccah in$a am$ar

Caren imezwura nnan: Ar lexer n zman Ad ddren at tregwa At téegwa Ne$ at lqella n ûenâ

Cîer cîer ur xeddem lxir ur k-id-ipa-s ccer

Creâ igenni leâmer yelli

Cciîan islu$uy timedwin

Ciîuê i telwiêt Ciîuê i terwiêt

Ccer n yiv isgan Ccer uzal isuham

Ciî ad ifti Ciî ad ifsi Awi-d kan lehna ad tili Ccac yeâoeb win t-yelsan

Page 39: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 39 -

Argaz yeâoeb win t-yu$en

Cyav ikka-d i taddart Deg uxxam êedd ur t-yeâriv

Cerreg aîas ad txivev Hder aîas ad teskiddbev

D

Ddunit ma tepneqlab Nneâma tu$al d aqulab

Ddeâwat tedâa yemma Tu$-iyi werâad sine$

Ddula am Rebbi

Ddunit $ezzifet annect Ay izimer bu tuâlect

Duê duê akken i truêev I Rebbi ad ak-iruê

Deâwessu lwaldin tuâer Tepvebbiq am tirûaûin

Dujambir ma ifud wakal Anida angar lmal

Ddu d umeksa ad teksev Ddu d îaleb ad terrev

Page 40: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 40 -

Ddunit agi ur tengir ur teqqim Lemmer d ay tengir axir

Vleb Rebbi d i$il-ik Ur pkel $ef leêbab-ik

Dderya n yemma êenna

Ddunit am uxxam n bu snat tewwura Akk sya teffe$ev sya

Vebel a$erbal Ad i$li uclim

Ddu d Usâid apsaâdev Ddu d umcum apcummev

Deâwessu ur tepefe$ ara Deg win i p-ixedmen

D win isen$alen Ur d-ipagmen

D amêaddi itent ipa$en

D izimer ipaken azu$er

D aêeddad mebla tafrut

D acu id-iwwin aârab s agawa

Deg was Llah Llah Deg iv yallah yallah

D a$yul id-iooan tavûa D leêram i yéiden

Page 41: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 41 -

D wina pêuddu$ Id-ikkren ad yewwet

D leâli i yenzan $ali

Deg iles teûbiê Afus idebiê

D ucmiten i yettcemiten D imeâfan i yekfan aman

D is$aren rqiqen I ser$ayen iqurman

D lêif n uksum Iyi-seççen turin

D inegura ad yawin lexbar

Deg iberdan prun Di leswaq êekkun Slan s-uzedgan s-umeâfun

Dawi ne$ awi

D ayen teb$iv ay b$i$ ay amuvin

Di lqed d ayen i d argaz Di lfeâl yecba a$eggaz

E

Page 42: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 42 -

Mel-iyi-d d acu telsiv Ak-ini$ d acu telliv

Ïbel ikkat di tejmaât N uxam ula d tavellaât

Lbaz içça iûfev imi-s Is$i isimes imi-s

Lweêc wala lada

Eoo-it rêut

Ayen iêemmel ma iput

Loennet deg temdint ne$ ar rrif-is

Lhem n umcum d ilefvan

Lhem ur-d nusi D abrid ur-d yufi

Eçç irden $layit Leêbab rxis-it

Pru $ef éar ma iqqur Wama afurek ad ixlef

Truê ad agem Teréa asagem

Sbaâdet ixxamen Sqerbet ulawen

Page 43: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 43 -

Xdem nver-ik Zemmem imi-k ur-k icqi êed ma inna

Eçç ayen ik-iâeoben Els ayen iâeoben medden

Els lqed ik Ddu d lmetl-ik

Vefren-iyi iêbiben Armi ddi$ d ufriven

Efk-iyi tamellalt Ne$ ad grirba$ di tegdalt

Xdem lxir tepuî

Bvu axxam ibva cc$el

Eçç a$yul tenejliv

Kker a babas ad iqqim mmis

Nîeq a bab n wakal, inna-yas zwir a bab n wawal

F

Fki$ lâer i weqjun yugi at ibbib

Page 44: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 44 -

Fad n tegrest aman kkaten Ccer n unebdu medden sarwaten

Fetle$ âerke$ aâri$ Immar limin i tuççit

Fiêel ma tnawlev seksu Ma arrawim âeddan s-usu

Faruq yidek d ôôaêa Tavûa d necraêa Nek $ur-i i$eleb-ik ulac

Fuken wulawen nne$, rkan Ifen-a$ at tmeqbart amkan

Fkiyi-d ûwab s-yiles ik Wicqa i yeffer wul-ik

Fekt-a$ ini$man Zu$ret-a$ seg uçamar Ar-d a$ teççem

Fehme$ aêbib deg awal

Farêe$ mi-d isberber $ille$ d ayur mi-d inqer Zi$ d aîîiwen n uzgar

Fraê a nbi tesâiv luma Faôuq icba lmuta

G

G lmut n babak ay amcum I terwiv seksu d uksum

Page 45: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 45 -

Gar-a$ rva I bu irbiben d takna

Ger win ip-ûerifen D win itepen Xirella garasen

Gri$-d tissirt ad éva$ Wehme$ ansi id-ikka cluc

Ë

Ëader uqbel ad vrunt

Ëesbe$-tent d tijwijin Ff$ent-iyi d ikurdan

Ëader $ef serr ur tepmal Ma ulac paâbya ak tmal

Hedren i laêssen Ifehmen isem Wama win ur nfehhem Ipawi luhi s wallen Ëaca win yewten d win ipewten I yeéran wi yenîerren

Heddre$-as $ef nnger Iqqar acêal id-iooa

Page 46: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 46 -

Ëanun zanun Ddaw lkanun nnig lkanun

I Ipâebbi di cwal I lehna ad p-irfed Ipâebbi deg gercal I wudem n yired

Ini-yi-d tidet xas deg-i ap qedder Sekn-iyi-d tayet mi pnadi$ leqrar

Iggul $ef seksu Imceê aseqi

Imawlan ûebren Imâzan kefren

Ikker Mêand ad iqdec Iréa-s ubaqec

Iles ipêawal-itent Aqerru ipa$-itent Ëaca idurar ur nettemlili ara

Iéuran lemêibba i tâebbuî ay llan

Ikat u$ebbar tafukt teêma

Inâeq yennayer ar furar inna yas : simlel-ip Ne$ ap-simle$

Page 47: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 47 -

Ixdem leâoeb yerna yeêoeb

Ëemle$ gma at wwte$ Ur êemmle$ wi-t ikkaten

Iîîef-iyi inijel tacvaî Ufi$-d sebba i yi$imi

Ise$ n ddunit D win ip-ifurûen

Win cekren medden D acu it-ixuûen

Iv n tziri êesb-it d ass Tameîîut lâali êesb-ip d aterras

Iîîes ungif ar azal Ikker-d ala ipazzal

Imi izmen ur-t keçmen izan

Izenz aêzam Yu$ aêram

Imut si fad tama n waman

Irden i yir tu$mas Iqcicen i yir tullas Isgalla lêif Iseênat wayev

Illa fellaê illa fliliê Illa mbeîel izgaren Illa meîuê illa mîiîuê Illa mâmar bit kan

Page 48: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 48 -

Izem ur iluqev ara tiwvfin

Idda uzegzaw d uquôan

Iruê ar tiégi iwwi-d lmetl-is

Iruê ad yawi adekkar Yufa-d yiwen wass lexrif

Inebgi d win teb$a tmeîîut

I$ardayen n lexla Ëiwzen wigad n uxxam

Ifat lêal Iâedda ujerrad

Iéra Rebbi acu i yellan deg a$yul Ikkesa-s acciwen

Irden i yir tu$mas Iqcicen i yir tullas

Idda uzegzaw d uquran

Iruê ar tiégi iwwi-d lemtel-is

Iruê ad yawi adekkar Yufa-d iwwa lexrif

I yessim$uren iman ala agudu

Içça lmal ifraê bab is

Iberdan di lqaâa Maççi deg igenni

Iffe$i-p am sidi aâmara

Page 49: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 49 -

Lid taéalit lid leqraya

I yellan di lexlaxel I yerra wul ar daxel

Ikker um$ar ad iqdec Yeréa avebsi

Igenni i$leb tamurt Argaz i$leb tameîîut

Içça uccen Ipru umeksa

Inebgi ur icerrev ara Bab n uxxam ur iserval ara

Irden deg $eza n sris Tisirt iooa-p ufvis

Iâuyar u$erbal tallumt Ipezmumug ulemsir

Inna-yas siwel ay amqerqer Inna-yas iççur yimi-w d aman

Idles ma ihder inna £ef tidet ur-d tegri trewla

Ipban umdan n ûwab Deg tugnit ma tenneqlab

Irgazen d tiregwa Tilawin d timedwa

Ikfa îbel ikfa wurar

Page 50: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 50 -

Inni tidet idda ufus-ik Inni lekteb igzem iles-ik

Iîîef-iyi ufus n yivelli Ivegger-iyi-d ar win n wass-a

Idrimen am ilefvan P$aben u plalen

Iswa armi yerwa Yerdem tala

I$zer ur ipâanad asif

Ipkelix becbec i bab-is

Iruê ad iselqem Yufa-d anebdu iêvem

Izwar lfapiêa qbel taéallit

I taxer i bu taka Yu$al ar bu id$a$en

Iqqim armi icab iâelleq cbab

Inebgi insa insa Xas arwu tavûa

Imi iççur ul iqur Zbib yu$al d azbarbur

Ivebalen wwin tislit Imeksawen ççan ti$rit

Iruê Muê ad d-yawi Muê Iqim ula d Muê nni

Page 51: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 51 -

Ineggura ad d-yawin lexbar

Imlal uâwio ar wuqqin A Rebbi jebr-iten di sin

Irden wwan di lawan I$ ixuûsen d imegran

I$rem a$yul s tavûa

Im$i n ûaba maâqul Seddaw n tmurt id-ismuqul

Icbeê wakli Yerna ticrav

Azrem ççara-s imi-s Ur pagad sem-is

Inni-d ad d-nini Tuççêa i wumi

Ilha webrid ar wexxam n Belâid

Irden ur neswi di furar Deg me$res ulay$er

Iîij n ibrir Isibrik anyir Iger illa Axxam ixla

Irden d irden Iffasen ur iraden

Idrimen id d-yusan s tidi

Page 52: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 52 -

àçan-ten wid iqimen i tili

Irgazen d wid umaêuc Ulbaqi akk d akerruc

Id-ipaken ticriêin Timelalin d lalla-s n tilawin

Iger ur i nfeddu Budde$-as asyax deg unebdu

Iâreq-as cced uyeddid

Iîij yu$-d akk idurar Nepat c$el-is mazal

Iqjan nne$ ur seglafen fell-as

Imi yemma temmut A war d-yeqqim yisem n tmeîîut

Iles aéidan Iteg abrid di lebêer

Iles aéidan iteîev tasedda

Iles d a$uzfan Afus d awezlan

Ivul ubrid i tikli Ivmeâ laêcic Deg imi n ta$aî

Izem nepagad nertaê-as

Ikerz-it uzgar Içça-t u$yul

Page 53: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 53 -

Iga lxilaf deg nebgawen Yeârev sin iooa yiwen

Yiwen wass id p-id-iwala Tesre$ lêara

Iles ukeddab i tennev

Imeéu$en-iw wa iîenîen Wayev iççur d iwîen

Irennu aman i yi$i

Iddu qaren-as Mesâud

Ivehr-i mebâid yelemlem Ar daxel d ilem

Imlal Sidi d Lala Akken i dduklen ar tala

Ikcem wuccen gar wulli

Inser-as i bu yeblaven I$li-d $er bu yeûlaven

Ipak rbeê i win is izemren Ipak lhem i win is izemren

Irden hatenan di Tlemsan Udi ar d ad-arwent tistan

I yelhan d bu pefaê Wama bu lebûel ipraê

Inîeq uéru s-akerra inna-yas Uk a baba rée$

Page 54: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 54 -

Inna-yas ukerra nek ftutse$

Inna-yas ay avaô jbu A tiî ccfu

Icuê icuê Igrareb iruê

I tin yu$en sin D acu ur tessin

Ttif xir win umi d-ggran wussan Wala win umi zwaren

I$leb avu mi ara iîîes

Iîîef-ed igenni s-ufus

Inna yas wuccen : Ma pwakelxe$ tikelt inâel baba-s Ma pwakelxe$ berdayen inâel baba

Ipak irden i yir tu$mas

Inna-yas u$yul i bab-is : Ooi$ nnif-iw anda teooiv aâekkaz-ik

Inna-yas u$yul : Eoo-iyi kan ad sersa$ icenfiren-iw

Inâel baba-k a lqavi Anda ur telliv

Izem ur iluqev ara tiwvfin

Idi$ idi$ Leqrar ne$ d agadir

Page 55: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 55 -

Ikker u$ebbar deg waluv

Inna-yas yiwen i uxelfun Yuâer u$rum Inna-yas eçç seksu

Ikcem-d rbeê s axxam Ffe$ a laé kcem-d a tawant

Igellil leâmar yerbiê

Içça bezul Yaréa qessul

J

Jareb lmut ya malik lmut

Jerêen paéen

Jbed akka ternuv akka Am tjenwit n Oeêa

Jmeâ aûurdi amellal I wass aberkan

Page 56: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 56 -

K

Kul awal degs aseggas

Kul tamu$li deg-s agerruj

Kul tamurt tesidir imawlan-is

Kul tarwa deg-s akerfa

Kkate$ p$ile$ ad icâef Imir izad ucennef

Kullec içça-t umergu Ala lxux is-d-iqimen

Kul îaleb s-lqaleb

Kul tirect deg-s akerfa

Kul taxelalt s tmellalt

Kul awal isâa ûûut Kul awal isâa bab-is

Kul awal gma-s illa

Xir uccen ipûegiden wala izem igganen Xas azzel ay amenzu anebdu yiwen

Xedma$ deg-k laman ay uccen Teççiv-iyi tiqevâit

Keçç ur iyi-xeîîu s lbaraka Nek ur k-xeîîu$ s timezla

Page 57: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 57 -

Kra isuguten awal D a$ilif id-ipnawal

Kra i$li deg-ubrid Kra bbint ijemalen

L

Lwerd umi $lin wafriwen D isenanen is-d-iqimen

Lwali d ahdum Tassa tesudum

Laxart ad texerxer Ad yuqeâ ccib n twa$it

Leqrar d agadir Tikli ar zdat Maççi ar deffir

Lxir yu$al d ixmir

Lxir ma txedmevî Ula deg-uéru ad tafeî

Lxir d ccer d imsaâfen S nuba id-pasen

Lbaz d lbaz Lâec-is d is$aren

Page 58: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 58 -

Lbabur anda qwan imvebren i$req

Lêif illa Lehna ulac

Leoruê jerêen êellun Imeslayen qqazen rennun

Laman wwint waman

Lâeb n uqjun d tikerrac

Lukan telhi teêraymit Tili uccen iga tiqevâit

Lemâanda umuvin Iseknafen turin

Laâbad am touotin Ta tefre$ ta teâmer

Lbaraka di tsebbalt Maççi di lexla

Lukan ixeddem luqam yilef Tili ixlef

Lukan ur nni$ ad ini$ Asmi nni$ d acu a yini$ Leêder yugar leqveâ

Lxir s lxir Win zwaren axir

Lxir d amengur Ccer isâa arraw-is

Leêsan izuzur i$san

Page 59: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 59 -

Ma d aîîan isibrik ussan

Lefhama am prika Qlil umi ip-ifka

Lbaraka deg felaêen Wama îelba ad ççen ad ruêen

Lxedma cbi$ luûif Ur d-ban fell-i

Lweêc wala lada

Lxelq ipcabi i wayev Ulamma ur llin d atmaten

Limer iles ur $ezzif aîas Ur tepkaricent ara tu$mas

Limer tasusmi d cci Agugam d amarkanti

Lsas n wergaz d éerb n lêerma Ma d tismin n cc$el maççi d nneqma

Lkermus n tbecraqin Izwi$ ne$ qim

Lâebd amruri (opportuniste) Ittcehhid ur iéri

Lli$ d aûemmiv ineqqen U$ale$ deg imi n yivan

Lekteb ur ibni ixxamen Ne$ tagara ad grurjen

Page 60: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 60 -

Lukan iéeî Ur iteddu mleî

Lukan tayerza s-wallen Ap nekrez arma d imnaren

Lemêibba n yiles Din din ad tekkes

Leênana deg imi Ma d ul i$urres

Lêif Rebbi d lêif Lêif lâebd ya laîif

Leâwuj nnsen wala Lêuj nnsen

Lqella n uksum I yeseknafen turin

Lehna tugar le$na

Lqella imawlan yerna ixûimen

Lxir d ccer d imsaâfen S nuba id-pasen

Lemmer iêpeb u fellaê Ur-p izareâ ara

Lhem n uéekka At neo i wzekka

Lekteb iqeîîu yiwwass Tidet tqeîîu kul ass

Page 61: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 61 -

Lxedma ar lwaldin Am win isel$en adaynin

Lêao d nefû tarbaât d nefû

Lexwan akken i dukkulen

Lqed anect n uqcic Ma di îmeâ yugar amcic

Llan wid id-icfan I wasmi yer$a lebêar

Laêlu iqqel d lqares Semum la iteqqes Inâel bu lxir lwaqt-a

Lfevra i ccix Lêeq n Rebbi i ccix Igellil ad yerr i feé

Lqaâa nteddu fell-as Igenni êedd ur-t-iwwiv

Lmut fell-a$ tepgani

Lqed annect n tezduzt Laâyav i$leb tagenduzt

Loerra n uqebqab

Lêif ur tekkis tyuga Ad tekkes truka

Lmâekki ipâekki Nepa d lexyal ibeki

Lexliqa uxelaq

Page 62: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 62 -

Tiyita ur tlaq

Lêuj n turin I yesseknafen tire$lin

M

Mefraqen am ibawen $ef lluê Yiwen icrured wayev iruê

Ma teskear tesker Ma ulac ad t$eé abuskar

Ma d lâalik ak-pmennin Ma dirik seg-k thennin

Ma tuâer tegrest Ad tfak adfel

Ma luéen ak-pren Ma ôwan ak-ççen

Ma tecna tsedda maâlic Tesâa allen d tiberqacin

Mmi xas udem-is d akli Deg idamen ines d anaûli

Mara teîîef times deg ijufaô-ik Ur pesnusun imeîîawen-ik

Ma illa iffaden-ik $lin

Page 63: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 63 -

Ula ik ixdem waâwin

Meqbel ad jerbe$ saêe$

Menyif win d-iooan ta$awsa Wala win iddren £ef ayen id-ooan imezwura

Ma trebbav mmik s ttnefxa ak yu$al d izem deg uxxam d awtul di beôôa

Mi tekfa tidet i âlilu Ad d-icudd tagut s-avu

Menâ-iyi deg qemmuc-ik Xas wwet-iyi-d s-ufus-ik

Mudd-iyi-d ad ak mudde$ Maççi d Rebbi ak agade$

Mi ara tekres tyersi Tuâer-as i bnadem ap-ifsi

Maççi d times i yeseêmayen D amesefhem ger iâeggalen

Ma d ddwa d ancar Ma d tawant atayen i$zer

Ma teêrez tmeîîut D argaz i yelhan

Menyif ad tepru yemma-k Wala ad tepru yemma

Menyif argaz imnecreê Wala win isâan ûûifa

Page 64: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 64 -

Mi mebâaden pemweêacen Mi meqraben pemkarracen

Medden akk d medden

Mi ara te$li tsekkurt Ferêen warraw uûeggad

Menyif deg i$il inu Wala deg ul inu

Mudd i win ur nessin Ad iseçç tibexsisin

Mi yers lebêar Menwala yerfed ameqvaf

Mi teôwa teddekkir Mi ara tlaé tesnegmir

Ma tekefkef skef Ma texaôxaô wexxeô

Ma ur-i te$ni ad teûûer

Mi yedder ifud ir$a Mi yemmut mevlent rrif n tala Messali bu izruren Yexla leârac yerna idrimen

Mi s teâreq i wuccen A p-yerr i yibariqen

Mreêba u sehla Lembat ala

Muêend d izem n wexxam

Page 65: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 65 -

D awtul gar tizyiwin-is

Mugre$-d ccer di lxir-iw

Mfraqen am ibawen n tfellaêt

Ma tuâer tegrest Ad d-tefk adfel

Menyif aêbac aqmac Wala ddel n yemcac

Ma tecna tsedda maâlic Tesâa allen d tiberqacin

Ma n$eé lebûel Ma neêûel

Win iksben yir lmal Yif-it win illan d aêemmal

Ma iggul deg-k wergaz tselkev Ma teggul deg-k tmeîîut têeûlev

Mi teériv sin âedlen Inna-s ddeôk yu$al $ef yiwen

Mi ara fren iêeganen I teffer lhem ixxamen

Maççi d aggus D abaggus

Medden ferrun-tent Nepa ivellu-tent

Ma tiwiv-iyi ar loennet

Page 66: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 66 -

Mreêba yiss-m a times

Mkul wa iqqar ay allen-iw Ur iqqaô êed ay allen-nne$

Ma teçç-iî ad ferêe$ Ma teoo-iî ad ferêe$ akter

Mi d-uddren akk medden leârac Rennun-d ula d Amecras

Memmi ur nelli Tif-it yelli

Mi yessers uêeddad tafvist Irfed-ip mmis

Ma teb$iv afeqqus Snat tlata Ma d ddellaâ werâad iwwa

Mkul tamurt Teêrez imawlan-is

Mkul yiwen issen Amek ad imvel tam$art n yemmas

Mi ye$li uzgar Ïuqutent tferyin

Ma ur irfid taj$elt ur itep ara

Medden ap ôebbin mumu Nek ap ôebbi$ Muêand At Ëemu

Mi ara ipazal u$ezfan D awezlan i t-id itebâen

Page 67: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 67 -

Ma teççiî d abel$enour Ma teooiî asif ak ihur

Ma ur iççi qaqqa ad isqaqa

Mi d-iffe$ iîij Tefsi tament

Medden akk rnan-iyi Nek rni$ Muêand-nne$

Mi t-zâef tmeîîut is Yerra par seg u$yul-is

Maççi d aqedder i ywaâren D amenîas mi ara yeêûel

Ma tefreq tqevâit Uccen ad yawi ta$aî

Mi tesâa tyaéiî awren Sawalen-as medden lalla

Mmis n loid Yu$al d taneqlep n ubrid

Ma ur telliv d uccen Ak-ççen wuccanen

Ma illa yiwen ur-t issin Ma yemmut i$ba yisem-is

Page 68: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 68 -

N

Nnif n baba meqqer Ur t-nhun ad inemvar

Nnu$en medden u$alen Nekkni maççi d imxalfen

Neb$a lêio Neb$a slama

Nekkni nepêebbir Rebbi ittvebbir

Nek yidek a loamaâ kifkif Tifev-i s ugartil-ik

Nufa leâoeb ineâoab Leâoeb-is izu$ur-it

Nbedd neâya neqqim neâya Akken nexdem d lweêla

Nhi$-t $ef wurvan Yerna-d iééan Nekkni nekker-d meééiyit Lec$al n taddart meqrit

Nutni urwen-d i ten-yeêyan Nekkini urwe$-d iyi-n$an

Nekcem axxam d ilem Rebbi a$ iâun

Nella ur nelli a ddar lfani

Page 69: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 69 -

Nek aqerruy-iw d afervas

Nek $ila$ sermel sermel Zi$emma sevher sevher

Nnan flan iéwar Ikkat izan s tqabact

Ur k-seman bab n ikufan Mi ik-ufan

Yiwen n wawal sin xir n xemsin

Ur iqers uyeddid Ur n$ilen waman

Win ur nesâi lwali Ipggalla s xwali

Win isâan tullas D iberdan kul ass

Win yewwet laé s aqerru Xas iççur weâbuv icefu

Ur d-itekes usenan Bla idamen Wa yefka-yas Wa fkan-as-tent

Win isâan prika Ur p-ipawi s-aéekka

Ula win i su$en Ula win i nnu$en

Ulac taûeîîa ur ihuz wavu

Page 70: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 70 -

Ur qrib ur âla êal

Wa ifetel wa iqefel Wa iseqcar lebûel

Win innan éid qevran Ad iddem a$rum ad isisen

Ulama drewce$ âemre$ Ulamma âuége$ selle$

Win ur neqbiê Leâmer yerbiê

Win mu revla$ idrimen Iooa-yi deg iâewiqen

Win ib$an ad içç ti$rifin Ireé timallalin

Uêdiq isers-ip Ungif irfed-ip

Ur teççiv ur terbiêev ay ul Ur temniâev seg cêani

Ur iêqir êed iman-is Wwet a$yul Teddariv tabarda-s

Win ipnadin $ef cwiî Ipruêu-yas waîîas

Win ur nesâi aûurdi Iççat ukridi

Usu qbel nadam

Page 71: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 71 -

Ula d nek s$âi$ jeddi Maâna immut

Win ik ibedlen s-ibiw Beddel-it s yiclem-is

Uççi n loid d aqwat Uççi n u$yul d aserwet

Win iççan içça Ma d wayev tarbut tekkes

Win iqeûden iwzan içça-ten Win ib$an ifegagen iwwi-ten

Ur inekker êedd imawlan-is

Ula d a$yul isquâu Akken isquâu jeddi-s

Win itepen i$san ufequs Ip$ar uqerru-s

Win ib$an ad i$ellet Yefk leâtab i wfus-is

Ur d-tteffe$ ara lweâda Si loamaâ

Ufi$ yiwen webhim

Ulac xali-k di tessirt

Ur iqriê êed usenan Ëaca avar iddan êafi

Ur k-ufi$ di tizi

Page 72: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 72 -

Wala di twizi

Ur ipbedil ara mejjir aéar

Ulamma ilha uxemmem Meâna maççi ar d izemmem

Umne$-k ay uccen Teççiv-iyi i$iden

Win ik ifkan lebûel Fka-s ticcert

Wa yuddi-p Wa iqureâ-ip

Win iqimen d anegaru Akka id as-tverru

Win is innan asif ishel At izgar mi ara yeêmel

Win i$eéan lebûel ipraê

Ur ipebbi ur ipkaric

Win iîîûen di trekna Iqqar-as cetwa teêma

Ur pamen ûaba ar p-rwet

Win iqqes wezrem Ipagad iserbaê

Win isâan yemma-s tedder Ula d loennet ap iéer

Uççi lqanun

Page 73: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 73 -

Ïrad lkanun Tayerza umanun

Win isâan izimar Iger-as iziker

Ulac cedda Ur tetbiâ talwit

I ufi$ d dwa n win iluéen d ûber

Win ib$an ad yiwsir Yuqem asir

Ula d a$yul d afelaê

Win ijaêen ay$er Win iâemren d acu d-isuli

Win innan : tiégi texla I yexlan d nepa

Win ib$an loennet Isu qevran d ilili

Usan-d leêbab ik-yifen Teqimev a win berriken Ula d ti$eîîen d lmal

Ur nesli êedd In$a-t u$rum

Win mu-d aêkiv tavelaât Ak-d-yeêku tajmaât

Ula d a$yul-nne$ D zbib i yeâlef

Page 74: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 74 -

Win ijerben tasa Ad yens anida nensa

Ur iteddu wavar Alama isâa aéar

Win b$an ad iweêêed Rebbi Iweêêed-it di bururu Deg was yerra-p i tguni Deg iv ad isquâu

Win fuden iddu $er tala

Win iéaden isif Yertaê i u$ilif

Wid id irzan $urne$ d ûbuâ Wid iqimen d tama$ra

Win ur iêussen s yiman-is Amek ad iêus i wayen iêus l$ir-is

Win ib$an ad iéur lemqam Ad izwar deg at uxxam

Win yewten ak d win iputen Xirella garasen Win id-innan awal ilhan Xas immut iooa-d amkan

Win i$av lêal Ad ixbev aqeruy-is Anda zur lêal

Win imegren Labud ad iserwet

Ul icac

Page 75: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 75 -

Taqdirt ulac

Win ib$an lesfeno Ad ijweo weltma-s

Ur ikefu u$bel aqdim Alma yerna-d ujdid

Wa izweo yufa Wayev ibub tilufa

Ufi$ tavûa tdes Äudde$ deg-i zi$en deg-s

Win isâan irden Reîlna-s awren

Win deg wid pgallan yergazen Ur ifepi arkassen

Wwet aqjun muqel s-imawlan

Ur tesâiv wi-d ikren yessen

Win imennan amzun in$a

Ur p-itep uqjun Arma texnunes

Win id-iooan izimer Xas as iheggi iziker

Wid idegiren di tillas Yiwen wasss ad arzunt fell-as

Win s innan ishel me$res As ya$ ajdir-ines

Page 76: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 76 -

Win ur nuyis di ddunit D win iprajun talwit

Win yerwan a$rum Itepu adrum

Win yu$en snat lhem ifna-t Win yu$en tlata ye$na-t

Win ur nuzzil Di leâmar i$li

Win k-icerven awez$i D beqqu ur k-ib$i

Ur pakar aksum ger imcac Lbavna i warrac

Win innan uk ad inni snat Yiwet n âeggu tayev n lmeênat

Uêdiq s tiî Ungif s leza am ta$liî

Win ur d-neooi amur Yif-it umengur Win inekkren yemmas Ibbas apekar tarwa-s

Win yewwet laé s aqerru Xas içça uâebbuv yerwa Izga iceffu

Ur teddu s lekni Ur qebbel abrid ar ifri

Wi-s innan ishel wasif

Page 77: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 77 -

At izgar ma iskefkif

Win terra tigdi n îlam Inna-yas aqli-yi tube$ a leâwam

Win igujlen seg babas Iqim deg rebi yemmas

Win igujlen seg yemmas Atayen deg ubrid nehdn-as

Ul yar$a tazmart tekfa D tamu$li iyi-d iqimen

Win iqimen d anegaru Akka yides i tverru

Win ijehlen s prika éelî illa

ul icac taqdirt ulac

Ur êdire$ mi tezweo Ur s-qeîîu$ leêwayeo

Win b$an cucu Izlu beââu Win yeb$an lesfeno ifek nanna-s

Ur paker zdat warrac Ur seknaf zdat imcac

Win ur nessin ad yels abernus-is Ad imuqel leâmum is

Win ik innan baba izemr-asent Ina-s baba ipêazib-asent

Page 78: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 78 -

Win igren afus-is $er tmes Ur ilaq ad i$wiwes

Win ur nuniz ur ikcim

Ur pamen ûaba ar parwet werâad tekcem akufi

Ur k-ufi$ i wezduz Wala i waruz

Win iççan a$rum bla tidi As yu$al d ibidi

Win ib$an rbeê ikker ûbeê

Uccen ipnecnicen Xir n wid iqumcen

Win iççan inker Ula d Rebbi at yeêqeô

Win ikkaten gmas D iman-is i yesamas

Ur nxeddem lec$al Arma nezwar di tce$latin

Q

Qim ay argaz pmeîîut Ad d-yek rbeê deg tewwurt

Page 79: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 79 -

R

Ruê ya zman talaf Izem yaêwao iwreîal Yagi as yervel yilef

Rebbi ur iyi d-iooi acrik Baba ioayi-d êamama

Ruê ay aârab ar tefsut Ap ççev jaja

Rebbi d areééaq

Râud reâdent deg igenni Lemâun fell-ak a yini

Refde$-t yujjaq Sarse$-t ipru Amek as xedma$ a deâwessu

Rray n bab n useklu Akken id-inna ad iziou

Rray d ussan Baba d leâwam

Rray n ubelqis Ineoren ur ipqis

Réen yizmawen àçan wuccanen

Rwaê neb$a a nruê Lazuq yurez afriwen

Page 80: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 80 -

Rregmat d awal Tisusaf d aman

Rreêba ubeluv

£

£uri gma d anefxi Ur itep a$rum d aêerfi Alma s leowaz am uîurki

£li-d a Mêand Ak ûerâe$

S

Seora ur nerra tili A war tili

S wallen-iw remqe$ aman Ma d iffasen-iw gumman

Seêfave$-as tupra

Page 81: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 81 -

Izwar-iyi ar tewwura

Skideb luz amen s lmecmac Skideb ccib amen s wekmac

Semêe$ i ddheb d uxelxal Deg uxxam i yella cwal

Suq d lmizan ipûub ipali

s timi fiêel imi

Sani iqreb ur iwwiv Sani ibâed isuref

Salem i$alb-it ta$ruî Aâli ikerc-it si tâebbuî

Susem na$ ini Ayen yifen tasusmi

Smuqulen medden s udmawen Maççi ar ivarren

Selâa lâali ur teêwao ara imsewqen

Sife$ sebâa isifan Kkse$ d aqerqud n dadda

Suêeb aqerqud Ar d-tafev irkes

Seg ivelli $er wass-a Yu$al Aâli d ameksa

Seg crured ar tikli Arew-d leâoeb ay akli

Page 82: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 82 -

Seg imi illa Seg ul ulac

Akken imdanen Wa ibedd wa i$li

S leêya id parwent iêramen

Sawle$-as i xali ixla-yi Sawle$-as i âemmi yeâma-yi Sawle$-as i gma icerrg-d sebâa lebêur fell-i

S anda qrib ur iwwiv S anda ibâed isuref

Seg wakal ar wakal

Ü Üûer leâyub ay akal

Übaê qqaren Llah isahel Tameddit qaren âeslama

Über ma terniv-as aêebber tafat ad tevher

Übaê lxir itekkes a$unfu âeslama itekes âeggu

Page 83: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 83 -

T

Pif tadukli beîu Pif taruéi kenu Pif lmut azaglu

Pif tidep iseqraêen Wala lekdeb isefraêen

Pif tidep isayasen Wala lekdeb iûevmaâen

Tagmart tbeddel acwari Paâbya mazal-ip tmil

Tidep am lebraq Tekat tepâeddi Mi qrib ap-aâreq Id tepeflali

Times ar times

Tamurt nteddu akk fell-as Igenni êedd ur t-iwwiv

Taneqlet n Belâejuî

Temlal tasa d way turew

Akken ixdem d a$ilif

Tazmert am tkufit

Page 84: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 84 -

Mi tt-telldiv a d-ten$el

Ttemyaken ilsawen Ttemêadafen ivaren

Tenna tem$art ulamma kksen-i wuglan Taglimt n teméi tettban

Tacriêt n tedmart Tekkes-iyi-tt tezmart

Truê ad agem Teréa asagem

Ti$imit deg tejmayâit Am tmeîîut tadar$alt

Times tettaoa-d i$i$den

Tam$art d tteslit Am iselwan deg zzit

Tacriêt ifuêen Itt-ijemâen d imawlan

Tadukli d aêuddu Faruq d ahuddu

Tameîîut ur nessin arbaê

Tif taruéi kennu

Talba n taduî inzan n ccetwa Azal-is ittban

Taqcict m t$altin Ur teggar tixxamin

Page 85: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 85 -

Tasedda tettarew sin Tuccent xemsin

Tayaéiî nat Belqassem Yiwen n ubrid ay tessan

Tagara lexrif tedduri n yifer Win isâan taqerumt iéra anda att-iffer

Tasegleft felli Tayev $ef bab inu

Takermust tenna : Win iyi ççan ad indem Win iyi ooan ad indem

Tikci uxelleq d le$na Tikci n lâebd d le$bina

Tayerza umanum Lmakla s lqanun

Teooel treooel

Taqcict iqucivan

Tamurt igermuêen Ce$len deg âebbuv Zhu ur t-sinen

T$illev ad sawaten ilu$man

àçi$ d ûlaîen Lêi$ d cwaîen

Timizar ar tmira Llaé ar tewwura

Page 86: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 86 -

Tiqcart n uêeggan Ffer-itt ula gar ikufan

Tiyita ar daxel i terza Mi nerra azmumeg d tavûa

Tagmat ur nettemnadi Am win iéaden akerfi

Tafunast tafermact Ur teççi iger Ur temniâ si tâakkazt

Taqcict mudde$ s usebru Ad texdem ar anebdu

Times tettaooa-d i$i$den Ikerri ittaooa-d abvan

Tt$eni$ baba isel-i Iqqar êerz-i yelli

Tiqit tiqit Att ççar tbaqit

D tasa i yeooan lâebd d tavsa

Tame$ra tâedda ilindi Ma d l$iva tebda ass-agi

Tikli n ddunit d ûwab d leâqel Ma d zhu n ddunit d aman n udfel

Tibêirt ur nesâi imawlan Am lbir bi$ir aman

Tagmat d nniyya

Page 87: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 87 -

Ddunit d maâuna

Tameîîut ma tvebber Dayem ad tafev texûer

D tagi i d dunit Wa ittali wa ittader

Tasusmi te$leb tamusni

Tiî twala Tayev teqqen

Teméi txeddem $ef tem$er

D tanyirt inisi Ur $-iooan nevsi

Ttif âwaz yir summet

Tif lqum iâeddan Wala win id-iteddun

Tewwev tfidi s i$es

Ttfakan wussan Ur ttfakan lec$al

Tidi tettawi-d udi

Taâekkazt uâervi Leâmer te$li

Tavûa n wuglan Aîas i teooa âeryan

Tavûa n wuccen s i$iden

Page 88: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 88 -

Tuffra n u$yul deg temmu

Timsin i yexlan leâruc

Ttif aêbib imawlan

Tizimert n Ëamza Tazegga$t telsa Taâebbuî terwa

Teksa ta$aî d wuccen

Taqcict yelhan Am leêrir di tsegnit

Ttif timessi tiêerci

Ttif lehna tawant

Ttif warawen idrimen

Tejôa yiwwet Lêeb imxalaf Tasa-w ibvan $ef sin Teb$a Ësen teb$a Lêusin

Teooa argaz-is yemmut Truê att-âezzi wiyav

Taddart tqeddef Ur tettuqdaf

Teqqar-as tfirelest Bni$ lâec melba aqbuc Mebla aqnuc

Tamellalt ma t$il terreé

Page 89: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 89 -

Tettefe$ lweâda ass n loemâa

Bu tirugza d nniya Uêric ur isâi tasa

Bab useklu Akken ib$u iziou

Bururu in$a yemmas Tagara ittru fell-as

Bu iles medden akk ines

Bu tissas ittaoa-d Bu tissas Ittarra aâdaw fell-as Lekrim ittaooa-d lekrim iêbiben rezun-d fell-as A$yul ittaoa-d a$yul menwala iâebba fell-as

y

Yir ceqquf leâmer irrié Yir axxam leâmer ibriz

Yella fellaê yella fliliê Yella mâeîîel izgaren

Yiwen ur i$ni tajmaât

Yir aêecad ittleqim Yir zayla tedeqim Yir lâebd hder ne$ qim

Page 90: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 90 -

Yiwen meâdur wayev d leêq-is

Yir meîu axir beîîu

Yal taswiât issin-as Adfel lêu-yas Ma d lehwa ddari-yas

Yir aâbar deg yir keôîuc Yir awal deg yir qemmuc

Yir tagmatt am akraren Mi mbaâden sbeâbuâen Mi mseqraben ttembberazen

Yir zwao yerna aqluqel Yir zwao yerna amuqel

Yir tagmatt am buyeddu D abeôôani i yettêuddu

Yir tudert rnu-yas Te$zi leâmaô

Yehlek uzgar Qden a$yul

Yemma jidda teîîef aéaô T$il d avar

Yugar wid ittadin ifrax

Yufa ujeooig lmetl-is

Yir aâkaz noeô ne$ qim Yir a$yul noeâ ne$ qim Yir argaz ndeô ne$ qim

Page 91: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Inzan n teqbaylit

- 91 -

Yugar leâteq i$ella

è

Zhu di Ddunit Am aman di tebêirt

Zwao $ile$ d tilellucin Zi$ d timcumin

Zwao ilindi d-iâedda Tame$ra-s asseggas

Zher inu s lqewwa Ufi$-d lella tesewwa

Page 92: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Tiẓrigin n Usqamu Unnig n Timmuzɣa Editions du Haut Commissariat à l'Amazighité

­o­O­o­

Collection “Idlisen­nneɣ” 01­ Khalfa MAMRI, Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n timmunent, 2003

(Tasuqelt Abdenour HADJ­SAID d Youcef MERAHI ) 02­ Slimane ZAMOUCHE, Uḍan n tegrest, 2003. 03­ Omar DAHMOUNE, Bu tqulhatin, 2003. 04­ Mohand Akli HADDADOU, Lexique du corps humain, 2003. 05­ Hocine ARBAOUI, Idurar ireqmanen (Sophonisbe), 2004. 06­ Slimane ZAMOUCHE, Inigan, 2004. 07­ S. HACID et K. FERHOUH, Laṣel ittabaɛ laṣel akk d : Tafunast igujilen, 2004. 08­ Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE, Lexique des sciences de la terre et

lexique animal, 2004. 09­ Lhadi BELLA, Lunǧa, 2004. 10­ Antoine de St EXUPERY, Le Petit Prince, 2004 (Tasuqelt Habib Allah

MANSOURI, Ageldun amecṭuḥ ) 11­ Djamel HAMRI, Agerruj n teqbaylit, 2004. 12­ Ramdane OUSLIMANI, Akli ungif, 2004. 13­ Habib Allah MANSOURI, Amawal n tmaziɣt tatrart, édition revue et augmentée,

2004. 14­ Ali KHALFA, Angal n webrid, 2004. 15­ Halima AIT ALI TOUDERT, Ayen i ɣ­d­nnan gar yetran, 2004. 16­ Moussa OULD TALEB, Mmi­s n igellil, 2004 (Tazwart : Youcef MERAHI) 17­ Mohand Akli HADDADOU, Recueil des prénoms amazighs, 2004. 18­ Nadia BENMOUHOUB, Tamacahut n Basɣar, 2004. 19­ Youcef MERAHI, Taqbaylit ass s wass, 2004. 20­ Abdelhafidh KERROUCHE, Teɣzi n yiles, 2004. 21­ Ahmed HAMADOUCHE, Tiɣri n umsedrar, 2004. 22­ Slimane BELHARET, Awal ɣef wawal, 2005. 23­ Madjid SI MOHAMEDI, Afus seg­m, 2005. 24­ Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij ­ aḥric I, 2005. 25­ Collectif, Tibḥirt n yimedyazen, 2005. 26­ Mourad ZIMU, Tikli, tullisin nniḍen, 2005. 27­ Tayeb DJELLAL, Si tinfusin n umaḍal, 2005. 28­ Yahia AIT YAHIATENE, Faḍma n Summer, 2006. 29­ Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij ­ aḥric II, 2006. 30­ Lounes BENREJDAL, Tamacahut n bu yedmim, 2006. 31­ Mezyan OU MOH, Tamacahut n umeksa, 2006. 32­ Abdellah ARKOUB, Nnig wurfan, 2006. 33­ Ali MAKOUR, Ḥmed n ugellid, 2006. 34­ Y. BOULMA & S. ABDENBI, Am tmeqqunt n tjeǧǧigin, 2006. 35­ Mohand Akli SALHI, Amawal n tsekla, 2006. 36­ O. KERDJA & A. MEGHNEM, Amawal amecṭuḥ n ugama, 2006. 37­ Ali EL­HADJEN, Tudert d usirem, 2006. 38­ Hadjira OUBACHIR, Uzzu n tayri, 2007. 39­ Djamel BENAOUF, Di tmurt uɛekki, 2007. 40­ Akli OUTAMAZIRT, Targit, 2007. 41­ Mohamed Salah OUNISSI, Tametna n umenzu, 2007.

Page 93: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

42­ Ramdane ABDENBI, Anagi, 2007. 43­ Ramdane LASHEB, Ccna n tlawin ɣef ṭṭrad 54/62, 2007. 44­ Said CHEMAKH, Ger zik d tura, 2007. 45­ Said IAMRACHE, Timenna n Saɛid Iɛemrac, 2007. 46­ Mohamed MEDJDOUB, Baba Carlu, 2007. 47­ Nadia BENMOUHOUB, Tafunast igujilen, 2007. 48­ Ali MOKRANI, Agama s tugniwin, 2007. 49­ Fatma ELKOUCHA, Tamedyazt n Yasmin, 2007. 50­ Naima HADJOU, Amennuɣ n tudert­iw, 2007. 51­ Hocine LAOUES, Gar umqadmu d umnelti, 2007. 52­ Omar KHAYAM, Rubaɛiyyat, 2007 (Tasuqelt Abdellah HAMANE) 53­ Ferdinand DUCHENE, Tamilla, 2007(Tasuqelt Habib Allah MANSOURI) 54­ Slimane ZAMOUCHE, Agellil akk d ineffuten yelhan, 2007. 55­ Djamel HAMRI, Anadi di tmedyazt, 2007. 56­ Khaled FERHOUH, Ḥku­yaɣ­d tamacahut, 2007. 57­ Lhadi BELLA, Awal d usefru, 2007. 58­ Omar DAHMOUNE, Agu, 2007. 59­ Yahia AIT YAHIATENE, Untigun, 2007.

Actes de colloques 01­ Actes des journées d'étude sur La connaissance de l'histoire de l'Algérie, mars

1998. 02­ Actes des journées d'étude sur L'enseignement de Tamazight, mai 1998. 03­ Actes des journées d'étude sur Tamazight dans le système de la communication,

juin 1998. 04­ Actes des journées d'étude sur Approche et étude sur l'amazighité, 2001. 05­ Actes du colloque sur Le mouvement national et la revendication amazighe,

2002. 06­ Actes du colloque international sur Tamazight face aux défis de la modernité,

2002. 07­ Actes des séminaires sur la formation des enseignants de Tamazight et

l'enseignement de la langue et de l'histoire amazighe, 2003. 08­ Actes des colloques : Identité, langue et Etat ­/­ La permanence de l'architecture

amazighe et l'évolution des cités en Algérie, 2003. 09­ Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight, mars

2004. 10­ Actes du Colloque : Le passage à l'écrit des langues et cultures de tradition orale,

le cas de Tamazight, 2004. (Voir Timmuzgha N°13) 11­ Actes du Colloque : La littérature amazighe : de l'oralité à l'écrit, 2005 (Voir

Timmuzgha N°14) 12­ Actes du Colloque : Tamazight dans les médias et à l'école : hypofonctionnalité

et usages du lexique, 2006 (Voir Timmuzgha N°15) 13­ Actes du colloque sur Le patrimoine culturel immatériel amazigh, 2006. 14­ Actes du colloque sur Le libyco­berbère ou le Tifinagh ; de l'authenticité à

l'usage pratique, 2007.

Revue « Timmuzgha » Revue d'études amazighes du Haut Commissariat à l'Amazighité : N° 1, avril 1999, ­­­­­ N° 15, novembre 2007.

Page 94: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Autres publications 01­ Chafik MOHAMED, Aperçu sur trente trois siècles de l'histoire des imazighènes,

1997. 02­ Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000. 03­ Idir El­Watani, L'Algérie libre vivra, 2001. 04­ Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son

harmonie. Tome1, Histoire et fondements d'un débat argumentaire, 2007. 05­ Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son

harmonie. Tome2, Analyse et représentation phonologique, 2007.

Consultings 01­ Kamel BOUAMARA, Nekni d wiyiḍ, 1998. 02­ Mouloud FERAOUN, Ussan di tmurt, 1999 (Tasuqelt Kamel BOUAMARA) 03­ Nora TIGZIRI ­ Amar NABTI, Etude sur « L'enseignement de la langue amazighe:

bilan et perspectives », 2004. 04­ Iddir AMARA, Les inscriptions alphabétiques amazighes d'Algérie, 2006. 05­ Kemal STITI, Fascicule des inscriptions libyques gravées et peintes de la grande

Kabylie, 2006. 06­ Mohand Akli HADDADOU, Dictionnaire des racines berbères communes,

2006/2007. 07­ Abdellah NOUH, Glossaire du vocabulaire commun au Kabyle et au Mozabite,

2006/2007. 08­ Sadaq BENDALI, Awfus amaynut n tutlayt tamaziɣt, 2007. 09­ M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tesrit taqbaylit, 2007. 10­ Kamel BOUAMARA, Amawal n tunuɣin n tesnukyest, 2007. 11­ Moussa IMARAZENE, Manuel de syntaxe berbère, 2007. 12­ M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tmedyazt taqbaylit, 2007. 13­ Moussa IMARAZENE, Timɛayin n leqbayel, 2007. 14­ Nora BELGASMIA, L'expression écrite en tamazight, 2007. 15­ Mouloud LOUNAOUCI, Projet de création d’un Centre de terminologie

amazighe, TERAMA, 2007.

Page 95: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 96: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Cet ouvrage est publié dans le cadre de la collection “Idlisen­nneɣ”

Initiée par la Direction de la promotion culturelle du Haut Commissariat à l'Amazighité

© Tous droits réservés

Conception et PAO :

Dépôt Légal : 292­2006 ISBN : 9961­789­62­8

Page 97: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)

Achevé d'imprimer sur les presses de Les Oliviers

Tizi­Ouzou Tel : 026­21­07­19 Fax : 026­21­95­40

Page 98: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)
Page 99: HCA Idlisen-Nnegh - Inzan n Teqbaylit (Lounes Benrejdal)