hap; risk analizi
DESCRIPTION
TATD,SUNUMTRANSCRIPT
HASTANE AFET PLANIHASTANE AFET PLANI
RRİİSK ANALSK ANALİİZZİİDr. Hasan Dr. Hasan OdabaOdabaşışıooğğlulu, EMDM, EMDM--AA
Akdeniz Akdeniz ÜÜniversitesi Hastanesi niversitesi Hastanesi HAP EHAP Eğğitimi 2. Etapitimi 2. Etap
KasKasıım 2007m 2007
TATD Afet KomisyonuTATD Afet Komisyonu
Neden Risk Analizi ?Neden Risk Analizi ?
�� Hastane afet yHastane afet yöönetim planlamasnetim planlamasıınnıın erken n erken ddööneminde risk analizi neminde risk analizi ççok kritik erken ok kritik erken basamaktbasamaktıır.r.
�� ÇÇeeşşitli tehlikeler ve zarar gitli tehlikeler ve zarar göörebilirlik afet rebilirlik afet olaylarolaylarıınnıın sonun sonuççlarlarıınnıı belirler.belirler.
�� Risk Analizi iki ana baRisk Analizi iki ana başşllııktan oluktan oluşşurur
TEHLTEHLİİKE ANALKE ANALİİZZİİ::
Tehlikenin derecesini , tipini ve Tehlikenin derecesini , tipini ve karakteristikarakteristiğğini kavramaktini kavramaktıırr
ZARAR GZARAR GÖÖREBREBİİLLİİRLRLİİK ANALK ANALİİZZİİ ::
Afetin oluAfetin oluşşmasmasıı durumunda kurumun gdurumunda kurumun göörecereceğği i zararzararıın boyutunu n boyutunu ööllççmektir mektir
RRİİSK ANALSK ANALİİZZİİ ::
Ne tNe tüür afet olabilecer afet olabileceğğiniini
Hangi sHangi sııklklııkla olabilecekla olabileceğğiniini
OluOluşşabilecek zararabilecek zararıı
Toplumu nasToplumu nasııl etkileyecel etkileyeceğğiniini
Toplumun afetten ne derece zarar gToplumun afetten ne derece zarar göörebilir rebilir olduolduğğunu belirlerunu belirler
�� İİki ana yki ana yööntem :ntem :
FEMA MODELFEMA MODELİİ
SMUG MODELSMUG MODELİİ
FEMA MODELFEMA MODELİİ
FemaFema ssıınnııflama ve flama ve skorlamaskorlama sistemi dsistemi döört kriter rt kriter kullankullanıır :r :
TarihTarihççee
Zarar GZarar Göörebilirlikrebilirlik
Maksimum TehditMaksimum Tehdit
OlasOlasııllııkk
TEHLTEHLİİKELERKELERİİN PUANLANMASIN PUANLANMASI
a)Tariha)Tarihççee
Afetin Meydana GeliAfetin Meydana Gelişşii
DeDeğğerlendirmeerlendirme
GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 0lda 0--1 Kez D1 Kez Düüşşüükk
GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 2lda 2--3 Kez Orta3 Kez Orta
GeGeççmimişş 100 y100 yıılda 4 veya >4 Ylda 4 veya >4 Yüüksekksek
b.Zarar Gb.Zarar Göörebilirlikrebilirlik
11--İİnsanlar insanlar iççin Dein Değğerlendirmeerlendirme
< %1 D< %1 Düüşşüükk
% 1% 1--10 Orta10 Orta
> %10 Y> %10 Yüüksek ksek
22--MalMal--MMüülk ilk iççin Dein Değğerlendirmeerlendirme
< %1 D< %1 Düüşşüükk
% 1% 1--10 Orta10 Orta
> %10 Y> %10 Yüüksek ksek
c.Maksimum Tehditc.Maksimum Tehdit
Etkilenen yerleEtkilenen yerleşşim alanim alanıı
DeDeğğerlendirmeerlendirme
< %5 D< %5 Düüşşüükk
% 5% 5--25 Orta25 Orta
> %25 Y> %25 Yüüksek ksek
d.Olasd.Olasııllııkk
YYııllllıık Afet Olask Afet Olasııllığıığı
DeDeğğerlendirmeerlendirme
< 0.001 D< 0.001 Düüşşüükk
0.0010.001--0.1 Orta0.1 Orta
> 0.1 Y> 0.1 Yüüksek ksek
Her deHer değğerlendirme ierlendirme iççin in skorlamaskorlama
DDüüşşüük 1k 1
Orta 5Orta 5
YYüüksek 10ksek 10
DDöört kriter kendi aralarrt kriter kendi aralarıında nda öönemlilik nemlilik aaççııssıından farklndan farklıı katsaykatsayıılar allar alıırlarrlar
TarihTarihççe x2e x2
Zarar GZarar Göörebilirlik x5rebilirlik x5
Maksimum Tehdit x10Maksimum Tehdit x10
OlasOlasııllıık x7k x7
Deprem Deprem ÖÖrnerneğğii
180180TotalTotal
35355 x 75 x 7OrtaOrtaOlasOlasııllııkk
10010010 x 1010 x 10YYüüksekksekMaksMaks. Tehdit. Tehdit
25255 x 55 x 5OrtaOrtaZarar GZarar Göör.r.
202010 x 210 x 2YYüüksekksekTarihTarihççee
TotalTotalSkor&KatsaySkor&KatsayııDeDeğğerlendirmeerlendirmeKriterKriter
FEMA modeli eFEMA modeli eşşik deik değğeri 100 puanderi 100 puandıırr
Acil durum planlamasAcil durum planlamasıında 100 puan nda 100 puan üüzeri zeri tehlikeler tehlikeler öönceliklidir ancak 100 puan altnceliklidir ancak 100 puan altııtehlikeler de gtehlikeler de gööz ardz ardıı edilmez!edilmez!
ProsedProsedüür tanr tanıımlanan tmlanan tüüm afet tm afet tüürleri irleri iççin in tekrarlantekrarlanıır ve en yr ve en yüüksek puandan dksek puandan düüşşüüğğe e dodoğğru ru ööncelik sncelik sııralamasralamasıı yapyapııllıır.r.
SMUG MODELSMUG MODELİİ
DDöört kriterin rt kriterin İİngilizce ngilizce babaşşharflerindenharflerinden oluoluşşur.ur.
�� SeriousnessSeriousness
�� ManageabilityManageability
�� UrgencyUrgency
�� GrowthGrowth
SERIOUSNESS (CSERIOUSNESS (CİİDDDDİİYET)YET)
DeDeğğerlendirilen tehlike erlendirilen tehlike ççok sayok sayııda insanda insanıı veya veya ççok ok fazla ekonomik defazla ekonomik değğeri tehdit ediyorsa eri tehdit ediyorsa ’’’’yyüüksekksek’’’’puanlama verinizpuanlama veriniz
Puanlamada yPuanlamada yüüksek,orta,dksek,orta,düüşşüük dek değğerleri kullanerleri kullanıınnıızz
KararsKararsıızlzlıık olursa bir k olursa bir üüst dest değğeri verinizeri veriniz
MANAGEABILITY (YMANAGEABILITY (YÖÖNETNETİİLEBLEBİİLLİİRLRLİİK)K)
Tehlikenin etkisi azaltTehlikenin etkisi azaltıılabiliyorsa labiliyorsa ““yyüüksekksek””puanlama verin,etki ancak olay meydana puanlama verin,etki ancak olay meydana geldikten sonra azaltgeldikten sonra azaltııllııp yp yöönetilebiliyorsa netilebiliyorsa ““ddüüşşüükk”” puan verinpuan verin
URGENCY (URGENCY (İİVEDVEDİİLLİİK)K)
YYüüksek:Tehlike ile ilgili ksek:Tehlike ile ilgili şşu anda u anda birbirşşeylereyleryapyapıılmallmalııddıırr
Orta:YakOrta:Yakıın gelecekte n gelecekte birbirşşeylereyler yapyapıılmallmalııddıırr
DDüüşşüük:k:İİvedilik gerektiren bir vedilik gerektiren bir şşey yoktur,orta vadeli ey yoktur,orta vadeli uygun planlama yapuygun planlama yapıılabilirlabilir
GROWTH (BGROWTH (BÜÜYYÜÜME,ARTIME,ARTI��))
EEğğer er hihiççbirbirşşeyey yapyapıılmazsa tehlike daha lmazsa tehlike daha kkööttüüye mi gidecektir yoksa olduye mi gidecektir yoksa olduğğu gibi mi u gibi mi kalacaktkalacaktıır?r?
HHıızla bzla büüyyüüyecekse yyecekse yüüksek,yavaksek,yavaşş yavayavaşşbbüüyyüüyecekse orta,olduyecekse orta,olduğğu gibi kalacaksa du gibi kalacaksa düüşşüük k puanlama verilirpuanlama verilir
TTüüm m skorlamalaraskorlamalara tabloda manttabloda mantııksal kanksal kanııtlar tlar ggöösterilmeli ve puanlama toplamlarsterilmeli ve puanlama toplamlarıı sonucu sonucu ööncelik sncelik sııralamasralamasıı listelenmelidir.listelenmelidir.
SMUG HAZARD PRIORITY SYSTEMSMUG HAZARD PRIORITY SYSTEM
SMUG YÖNTEMİ
3030YYüüksekksek=10=10OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10ÇÇIIĞĞ
2525OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10TOPRAK TOPRAK KAYMASIKAYMASI
44DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1YANGINYANGIN
2121OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5DDüüşşüükk=1=1YYüüksekksek=10=10TERTERÖÖRR
1717DDüüşşüükk=1=1DDüüşşüükk=1=1OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10TRAFTRAFİİK K KAZASIKAZASI
2121Orta=5Orta=5Orta=5Orta=5DDüüşşüükk=1=1YYüüksekksek=10=10KASIRGAKASIRGA
2525Orta=5Orta=5Orta=5Orta=5OrtaOrta==55YYüüksekksek==1010SU BASKINISU BASKINI
2525OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5OrtaOrta=5=5YYüüksekksek=10=10DEPREMDEPREM
TOPLAMTOPLAMBBüüyyüüme,me,
ArtArtışışİİvedilikvedilikYYöönetilebilirliknetilebilirlikCiddiyetCiddiyetTehlikeTehlike
9. 9. METEOR DMETEOR DÜÜŞŞMESMESİİ9.9. METEOR DMETEOR DÜÜŞŞMESMESİİ
8. 8. ÇÇIIĞĞ8. 8. TRAFTRAFİİK KAZASIK KAZASI
7. 7. TOPRAK KAYMASITOPRAK KAYMASI7.7. ÇÇIIĞĞ
6. 6. KASIRGAKASIRGA6.6. KASIRGAKASIRGA
5. 5. TRAFTRAFİİK KAZASIK KAZASI5.5. TOPRAK KAYMASITOPRAK KAYMASI
4. 4. YANGINYANGIN4. 4. YANGINYANGIN
3. 3. SU BASKINISU BASKINI3. 3. TERTERÖÖRR
2. 2. TERTERÖÖRR2. 2. SU BASKINISU BASKINI
1. 1. DEPREMDEPREM1. 1. DEPREMDEPREM
FEMAFEMASMUGSMUG
SON DERECELENDSON DERECELENDİİRMERME
Yale New Haven Center for Emergency Preparedness and Disaster Response, New Haven, Connecticut, USA
National Center for Emergency Preparedness at Vanderbilt University Medical CenterVanderbilt University School of Nursing, Nashville, Tennessee, USA
University of California, Irvine, Department of Emergency Medicine, Irvine, California, USA
Harvard Humanitarian Initiative, Harvard Medical School, Boston, Massachusetts, USA
Associate Institutions and UniversitiesCentre for Teaching & Research in Disaster Medicine and Traumatology, (KMC), Linköping, Sweden
Centre Hospitalier Universitaire Vaudois, (CHUV), Lausanne, Switzerland