HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

AVRUPA BİRLİĞİ BİRİMİ

SAYILARLA ERASMUS

RAPORU

İÇİNDEKİLER

I. TÜRKİYE’DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMI

1.1.Durum Analizi ve Performans Göstergeleri

1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları

1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Öğrenci

Hareketliliği

1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus

Personel Hareketliliği

II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME

ÖNERİLERİ

I. TÜRKİYE’DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMI

Avrupa Birliği (AB) Eğitim ve Gençlik Programları, 2004-2005 Akademik

yılından itibaren Türkiye’de uygulanmaktadır. Hacettepe Üniversitesi (HÜ),

Mayıs-2004 tarihinden itibaren katıldığı AB Eğitim ve Gençlik Programları olan

Socrates-Leonardo da Vinci ve Gençlik programlarının yerine geçmiş olan

Avrupa Birliği Hayatboyu Öğrenme Programı ile 2007-2013 döneminde de etkin

biçimde faaliyetlerini sürdürmektedir. Hayatboyu Öğrenme Programı, önceki

dönem programlarının geliştirilmesiyle oluşmuş bir programdır. HÜ’nde yeni

dönem çalışmaları Şubat 2007’de yapılan “Erasmus Üniversite Beyannamesi” ile

“Genişletilmiş Avrupa Üniversite Beyannamesi” başvurusunun kabul edilmesiyle

başlamıştır. Program, 2014-2020 yılında bazı değişiklikler ile “Erasmus for All”

adı ile devam edecektir.

1.1. Durum Analizi ve Performans Göstergeleri

Üniversiteler, programın ülkemizdeki resmi yürütücüsü olan Türk Ulusal Ajansı

(AB Bakanlığı / AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı) tarafından

belirlenen kurallar ve performans kriterlerine bağlı olarak programa

katılmaktadırlar. Türk Ulusal Ajansı (UA), Erasmus Hareketliliğinin Bologna ve

ülke hedeflerine uygunluğunun sağlanması ve takip edilebilmesi için çeşitli

göstergeler kullanmaktadır. Bu göstergelerden ilki, toplam hareketlilik

sayılarıdır ve bu raporun ilk kısmında detaylı olarak incelenmektedir. Ek olarak,

üniversite performans kriteri olarak kullanılan göstergeler Türkiye’de Erasmus

Programından faydalanan öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına ve mezun

sayısına oranıdır. Bu göstergeler Türkiye’nin de paylaştığı Bologna Süreci’nin

“2020 yılına kadar yüksek öğretimdeki mezunların %20’si hareketlilikten

faydalanmış olmalıdır” hedefinin ölçülebilmesine ışık tutmaktadır. HÜ’nin

Erasmus hareketlilik hedeflerinin, Ulusal Ajans’ın ülke hedefleri ve performans

kriterleri ile uyumlu olması beklenmektedir. Böylece, üniversitenin tüm

birimlerinin ulusal hedeflere katkıları takip edilebilir ve ölçülebilir olacaktır.

Ulusal Ajans’ın raporlarına göre Türkiye’deki mevcut öğrenci sayısı dikkate

alındığında Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için yaklaşık 80.000 öğrencinin

her yıl hareketlilikten faydalanması gerekmektedir. 2010-2011 verilerine göre

yaklaşık 10.000 öğrenci hareketlilikten faydalanmakta ve yaklaşık 18.000 kişi

talepte bulunmaktadır. Şekil 1’de görülen Bologna 2020 hedeflerine

ulaşılabilmesi için Türkiye’deki lise mezunlarının %40’nın üniversiteye

yerleştirilmeleri gerekmektedir.

Şekil 1. Erasmus Program Ülkelerinde Lise Mezunlarının Üniversiteye Yerleştirilme Oranları

47,3

40,9

22,6

18,1

18,6

19,8

22,1

23,5

23,5

25,7

27,7

28,4

29,8

32,3

33,6

34,8

35,3

40,0

40,6

41,4

43,0

43,5

43,8

44,4

45,1

45,7

45,8

46,1

47,0

49,9

37,3

32,6

8,9

7,4

11,6

13,7

10,6

11,3

15,9

14,8

19,5

25,4

25,7

18,6

22,4

18,5

12,5

30,8

29,2

26,5

29,0

27,4

42,6

35,2

31,1

40,3

31,8

21,2

32,1

27,5

15.5

20,4

(: )

16.2

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Norway

Turkey

Iceland

Croat ia

Romania

M alta

Italy

Czech Republic

Slovakia

Portugal

Austria

Hungary

Bulgaria

Greece

Germany

Latvia

EU 27

Slovenia

Poland

Estonia

Spain

Netherlands

United Kingdom

France

Lithuania

Belgium

Cyprus

Finland

Sweden

Luxembourg

Denmark

Ireland

(%)

2000

2010

Benchm

ark

2020

Bu hedeflere ulaşılması konusunda öğrenci sayılarının incelendiği ulusal veriler

Şekil 2’de görülmektedir. 2010-2011 Akademik yılı HÜ’nin Erasmus Öğrenci

Sayısının Toplam Öğrenci Sayısı’na oranı yaklaşık %0,96’dır (Şekil 2). Bu

raporda incelenen tüm ulusal Erasmus Hareketlilik verileri Ulusal Ajans

tarafıdan, üniversiteler için en son raporlama yılı olan 2010-2011 Akademik

yılına göre düzenlenmiştir. . Ulusal Ajans güncel verileri 2010-2011 Akademik

yılına ait olduğundan geçerli bir karşılaştırma yapılabilmesi için HÜ’ne ait ilgili

yılın verileri kullanılmıştır.

Şekil 2. Türkiye’deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Toplam Öğrenci Sayılarına Oranı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 3 incelendiği zaman Erasmus öğrencisi sayısının mezun sayısına oranı

sıralamasında HÜ, Türkiye’de 22. sırada yer aldığı görülmektedir. HÜ’nin Türkiye

Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için ülke katkısını arttırması gerekmektedir.

Bu oranın artması daha fazla öğrencinin öğrenim hayatları sürecinde Erasmus

programından faydalanmaları ile mümkün olacaktır.

Erasmus Programı AB Komisyonu ve Türk Hükümeti tarafından sağlanan hibeler

ile yürütülmektedir. HÜ, her yıl yaklaşık 1000 Erasmus öğrenci başvurusu

almaktadır. Üniversitenin başvuran tüm öğrencileri gönderebilecek Erasmus İkili

Anlaşmaları olmasında rağmen Erasmus hibelerinin, programa katılan

Türkiye’deki tüm üniversitelere dağılmasından dolayı HÜ’ne yaklaşık 400

öğrenci gönderebilecek kadar hibe tahsis edilmektedir. Hareketliliğin arttırılması

için hibe miktarlarının arttırılması gerekmektedir. Türk Ulusal Ajansı hibelerin

arttırılması için AB Bakanlığı nezdinde çalışmalar yürütmektedir. 2012-2013

Akademik yılı itibariyle üniversitelere sağlanan hareketlilik hibelerinde artış

beklenmektedir.

Şekil 3. Türkiye’deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Mezun

Sayılarına Oranı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 4’de Türk üniversitelerinin 2010-2011 Akademik yılında kullandıkları

Erasmus bütçeleri incelenebilir. HÜ, Türk üniversiteleri içerisinde 1.000.000

Euro’dan fazla hibe kullanarak 7. sırada yer almaktadır. Hibenin yaklaşık %95

oranındaki kısmı, öğrenci hareketliliği kapsamında Erasmus programından

faydalanan öğrencilere ödenmektedir. Üniversiteler tarafından yapılan ödemeler

detaylı olarak her yıl Ulusal Ajans’a raporlanmaktadır. Ulusal Ajans tarafından

tahsis edilen hibelerin kontrol ve denetimleri yapılmakla beraber, Erasmus

sürecinin kurumlardaki işleyişi (şeffaflık, belgeler, tanınırlık vb.) de yakından

izlenmektedir.

Erasmus bütçelerinin verimli kullanılması Ulusal Ajans’ın üniversiteleri

değerlendirmek için kullandığı bir diğer performans kriteridir. Arzu edilen

üniversitelerin bütçeleme planlarını en fazla %5 hata payı ile gerçekçi yapmaları

ve ülke olarak hibenin tamamının verimli kullanılmasıdır. HÜ, Ulusal Ajans

tarafından tahsis edilen 2010-2011 Akademik yılı Erasmus bütçesinin

yaklaşık %95,3’nü kullanarak iyi bir performans sergilemiştir (Şekil 5).

Şekil 4. Türkiye’deki Üniversitelerin Kullandıkları Erasmus Bütçeleri (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 5. Türkiye Erasmus Hibelerinin Üniversitelere Göre Kullanım Oranları (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Erasmus Programı’na katılım, her yıl artan bir ivme ve yeni üniversitelerin

programa dahil olması ile artış göstermektedir. Ülkemizden, 2011-2012

Akademik yılında yaklaşık 10.000 öğrenci ve 2.100 personel programdan

faydalanarak Avrupa’daki bir kuruma gitmişlerdir. Tablo 1’de de görüleceği

üzere, programa katılım HÜ düzeyinde de artarak devam etmektedir.

Üniversitelerin, stratejik planlarını yaparken bu artış oranlarını dikkate alarak

ofis yapılarını güçlendirmeleri Ulusal Ajans tarafından gelen ve giden öğrencilere

ve personele kaliteli hizmet verilmesi için tavsiye edilmektedir.

Tablo 1. Hacettepe Üniversitesi Toplam Erasmus Hareketlilik Sayıları

*2007-2008 Akademik yılında programın değişmesiyle giden öğrenciler öğrenim görme ve staj, giden personel ders verme ve eğitim alma toplamı olarak tabloda verilmektedir.

Programın kalite göstergeleri incelendiğinde; gelen ve giden öğrenci, personel

sayısının oranının dengeli olması, bütçenin verimli kullanılması Ulusal Ajans

Akademik Yıl Giden Öğrenci Sayısı

Gelen Öğrenci Sayısı

Giden Personel Sayısı

Gelen Personel Sayısı

2004-2005 34 4 12 4

2005-2006 129 20 39 20

2006-2007 196 39 54 21

2007-2008* 306 58 33 39

2008-2009* 308 102 42 26

2009-2010* 346 100 23 25

2010-2011* 346 106 32 18

2011-2012* 388 129 36 20

TOPLAM 2.053 558 271 173

tarafından hibe dağıtım kriterleri olarak görülmektedir. Ayrıca kaliteli değişimin

gerçekleştirilebilmesi için üniversiteler tarafından değişim sürecinde yürütülen

çalışmaların Bologna Hedefleri ile uyumlu olmaları, Ulusal Ajans tarafından

incelenen ve uygulamada önem verilmesi gereken noktalar olarak

vurgulanmakta ve denetlenmektedir. Programda ulaşılması beklenen ülke

hedefleri Bologna Hedefleri ile paralellik göstermekte, üniversitelerin giden

Erasmus öğrenci sayılarının toplam öğrenci ve toplam mezunlara oranı Ulusal

Ajans tarafından izlenmektedir.

2010-2011 Akademik yılında, HÜ’nin toplam giden öğrenci ve personel

hareketlilik ülke sıralaması 378 hareketlilik ile 7. dir (Şekil 6).

Şekil 6. Türkiye Eramus Programı Toplam Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Ülkelere göre gelen ve giden öğrenci dağılımı tüm Türkiye için homojen bir yapı

göstermemektedir (Şekil 7). Ülkelerin tarihsel bağları, ekonomik uygunlukları,

uluslararası boyutta işbirlikleri gibi birçok faktör bu dağılımın yapısını

şekillendirmektedir.

Şekil 7. Türkiye Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı

(2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 8 incelendiğinde, ülkelere göre giden ve gelen öğrenci dağılımı HÜ için de

benzerlik göstermektedir. Bölümlerin ders programlarının uygunluğu, varolan

akademik işbirliklerinin Erasmus Programına aktarılması gibi nedenler ortaya

çıkan farklılıkların açıklaması olabilir.

Şekil 8. Hacettepe Üniversitesi’nin Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011)

99

28 28 2716 16 15 14 14 12 10 10 8 7 3 2 1 1 1 0

28

8

23

513

0 0 3 3 2 4 2 2

16

2 0 0 3 10

20

40

60

80

100

120

Giden Gelen

1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları

Türk üniversiteleri, program kuralları gereği 27 AB üyesi ülkedeki üniversiteler

ile değişim gerçekleştirebilmektedirler. HÜ, 2010-2011 Akademik yılında toplam

20 üye ülke ile değişim gerçekleştirmiştir. Erasmus hareketliliğinin

uygulanabilmesi için üniversitelerin bölümler/anabilim dalları düzeyinde

Erasmus İkili Anlaşmaları yapmaları gerekmektedir.

HÜ’nin 2012 yılı için mevcut Erasmus İkili Anlaşma sayısı 488’dir. Bu anlaşmalar

çerçevesinde öğrenci ve personel hareketliliği gerçekleştirilmektedir. HÜ’nin

toplam 305 Avrupalı üniversite ve 25 farklı ülke ile Erasmus İkili Anlaşması

bulunmaktadır (Şekil 9). Bu ülkelerden İsviçre, AB üyesi olmamakla beraber özel

koşullar ile değişime katılmaktadır.

Şekil 9. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Ülkelere Göre Dağılımı (2012/2013)

HÜ’nin anlaşması olmayan program ülkeleri:

Malta

Kıbrıs Rum Kesimi

Lüksemburg’dur.

Bu ülkeler ile; bölüm programlarının uyuşmaması, nitelikli değişimin

gerçekleşmemesi, ülkesel konjüktürler gibi durumlar anlaşma olmaması veya

yenilenmemesinin nedenleri olabilir.

Anlaşmaların, HÜ içindeki dağılımının incelenmesi, değişimin sayısının

arttırılması için ilk adım olarak kabul edilebilir. Şekil 10 a/b/c incelendiğinde

bölümlerin/ ABD’nın 2012-2013 Akademik yılında öğrenci göndermek için

kullandıkları aktif ve belirtilen akademik yılda kullanmadıkları pasif

anlaşmalarının sayıları incelenebilir.

Şekil 10a. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013)

Şekil 10b. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012-2013)

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 23

26

02 3 2

0 03 4

0

4

9

0 1 24 4

0

5

10

15

20

25

30

Aktif Pasif

Şekil 10c. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013)

Değişim sayılarının arttırılması hedefinde aktif olmayan anlaşmaların da

kullanılmasının sağlanması gerekmektedir (Şekil 11). Aynı zamanda kaliteli

değişimin anahtarı olarak kullanılmaması düşünülen anlaşmalar var ise ilgili

bölümlerin bu anlaşmalarını yenilememeleri yerinde olacaktır.

Şekil 11. Hacettepe Üniversitesi’nin Aktif Anlaşması Olmayan Bölümlerinin Dağılımı (2012/2013)*

8

7

6 6 6

5

4

3 3

2 21 1 1

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Aktif

Pasif

Anlaşması olmayan bölümlerin ise, hem hareketliliğin tüm üniversitede

yaygınlaştırılabilmesi hem de hareketlilik sayılarının arttırılabilmesi açısından

anlaşma yapmalarının teşvik edilmesi gerekmektedir.

Hacettepe Üniversitesi 2012-2013 Akademik yılı Erasmus İkili Anlaşması Olmayan Akademik Birimler:

ENSTİTÜLER

Halk Sağlığı Enstitüsü

Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Nüfus Etütleri Enstitüsü

Nükleer Bilimler Enstitüsü

Nörolojik Bilimler ve Psikiyatri

Enstitüsü

Çocuk Sağlığı Enstitüsü

Güzel Sanatlar Enstitüsü

Kanser Enstitüsü

Eğitim Bilimleri Enstitüsü

FAKÜLTELER

Edebiyat Fakültesi

Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü (Yeni

Bölüm)

Eğitim Fakültesi

İlköğretim Bölümü

Mühendislik Fakültesi

Geomatik Mühendisliği (Yeni Bölüm)

Nükleer Enerji Mühendisliği

Sağlık Bilimleri Fakültesi

Ergoterapi Bölümü

Odyoloji Bölümü

YÜKSEKOKULLAR

Mesleki Teknoloji Yüksekokulu

MESLEK YÜKSEKOKULLARI

Bala Meslek Yüksekokulu

Polatlı Teknik Bilimler Meslek

Yüksekokulu

Hacettepe Meslek Yüksekokulu

Polatlı Sağlık Hizmetleri Meslek

Yüksekokulu

5 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

6 Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu

1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Öğrenci Hareketliliği

Erasmus öğrenci hareketliliği öğrenim görme ve staj olarak iki ayrı faaliyet

kapsamında yürütülmektedir. Bologna Hedefleri doğrultusunda giden öğrenci

sayılarının arttırılması için HÜ’nin bölümlerinin üniversiteye ve dolayısıyla ülke

verilerine katkıları incelenmelidir. Tam akademik tanınırlılığın sağlanması,

yurtdışı yaşamının gençlerin sosyal ve kültürel yaşamlarına katkısının

anlatılması, ve staj hareketliliğinin uluslararası sanayi işbirliği ile desteklenmesi

gibi her iki faaliyet için giden öğrenci sayılarının arttırılması konusunda

önlemler alınabilir.

Şekil 12 incelendiğinde HÜ’nin 2010-2011 Akademik yılı öğrenim görme

hareketliliğinde ulusal verilere katkısında 8. sırada olduğu görülmektedir.

Şekil 12. Türkiye’den Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

HÜ’nin verilerini oluşturan bölümlerin hareketlilik detayları Şekil 13a/b de

görülebilir.

Şekil 13a. Hacettepe Üniversitesi’nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)

Şekil 13b. Hacettepe Üniversitesi’nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)

2010-2011 Akademik yılında HÜ, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin hareketliliğe katılımları Şekil 14’de incelenebilir. Genel dağılım göz önüne alındığında enstitülerin Erasmus hareketliliğine katılımının sınırlı olduğu ileri sürülebilir. Sosyal Bilimler Enstitüsü en fazla hareketliliğe katılan enstitüdür.

Şekil 14. Hacettepe Üniversitesi’nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Düzeylerine Göre Dağılımı (2010/2011)

Şekil 15 incelendiği zaman 2010-2011 Akademik yılında öğrencilerin

yaklaşık %80’ninin bir dönem Erasmus öğrencisi olmayı tercih ettikleri

söylenebilir. Öğrenci hareketliliğinin arttırılması hedefinde daha fazla sayıda

öğrencinin hareketlilige katılması planlanmalı ve çeşitli uygulamalar ile bu

katılım teşvik edilmelidir.

Şekil 15. Hacettepe Üniversitesi’nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Erasmus Sürelerine Göre Dağılımı (2010/2011)

Öğrenci hareketliliğinin bir diğer faaliyeti olan staj hareketliliği Türkiye verileri

incelendiğinde HÜ, 7. sırada yer almaktadır. Staj faaliyetinin arttırılması için

üniversite sanayide uluslararası işbirliğinin arttırılması ve öğrencilerin seçmeli

veya zorunlu staj yapmalarının teşviki önem taşımaktadır.

Şekil 16. Türkiye’den Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

HÜ, bölümlerinin staj hareketliliği dağılımları Şekil 17’de incelenebilir. Zorunlu

staj faaliyeti bulunan bölümlerin hareketliliğe katkılarının daha fazla olduğu

görülmektedir. Aynı zamanda önlisans programının hem kısa hem de mesleki

eğitim ağırlığının olması nedeniyle, meslek yüksek okulu öğrencilerinin öğrenim

hareketliliği yerine staj faaliyetlerine katılmalarını sağlamaktadır.

Şekil 17. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre

Dağılımı(2010/2011)

5 5 5 5

4

1 1 1 1 1 1 1 1 1

0

1

2

3

4

5

6

Ulusal Ajans performans kriterlerinden bir tanesi olan gelen/giden öğrenci

dengesi incelenmesi gereken bir diğer veri grubudur. Şekil 18 ve Şekil 19’da

öğrenim görme ve staj kapsamında ülkelerin gönderdiği öğrencilerin detayları

bulunmaktadır. Bu veriler HÜ’ne gelen öğrenci verileri ile karşılaştırıldığında

(Şekil 20) benzerlik göstermekle beraber, kültürel ve tarihsel yakınlık,

bölümlerin derslerinin uyumlu olması, akademisyenlerin işbirlikleri gibi

nedenlerden dolayı bazı farklılıklar olabilmektedir.

Şekil 18. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Öğrenim Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 19. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Staj Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)*

Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 20. Hacettepe Üniversitesi’ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011)

*Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir.

Gelen öğrencilerin bölümlere göre dağılımı incelendiğinde sosyal bilimler

alanının diğer alanlara göre daha aktif değişime katıldığı görülmektedir (Şekil

21).

Şekil 21. Hacettepe Üniversitesi’ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)*

11 11

9 9

7

5 54 4

3 3 3 32 2 2 2 2 2 2

0

2

4

6

8

10

12

*Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir.

1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Personel Hareketliliği

Erasmus personel hareketliliği, ders verme ve eğitim alma olmak üzere iki faaliyetten oluşmaktadır. HÜ, giden akademik personel Türkiye sıralamasında 17.’dir (Şekil 22). HÜ’nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans’tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda akademik personelin hareketliliği desteklenebilmiştir.

Şekil 22. Türkiye’ye Giden Erasmus Personel Ders Verme Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 23 incelendiğinde yabancı dil eğitimi veren bölümlerin bu hareketliliğe diğerlerine göre daha aktif katıldığı ileri sürülebilir. HÜ’nde gelen ve giden personel dengesi sağlanmıştır (Tablo1).

Şekil 23. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Ders Verme Hareketliliğine Giden Personelin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)

6

5

2

1 1 1 1 1 1 1 1 1

0

1

2

3

4

5

6

7

2010-2011

Bir diğer personel hareketliliği olan eğitim alma faaliyetinde Türkiye’de HÜ 13. sırada yeralmaktadır. HÜ’nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans’tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda idari personelin hareketliliği desteklenebilmiştir.

Şekil 24. Türkiye’den Giden Erasmus Personel Eğitim Alma Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*

* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)

Şekil 25’de hareketliliğe katılan personelin birimlere göre dağılımları

incelenebilir. Yabancı dil bilme gerekliliği ve katılınacak eğitim programlarının

ağırlıklı olarak Erasmus Birimleri çalışanlarına yönelik oluşturulması

hareketlilik dağılımını kısıtlamaktadır. Gelen ve giden personel dengesinin

sağlanabilmesi için gelen personel sayısının arttırılması için önlemler alınmadır.

Şekil 25. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Eğitim Alma Hareketliliğine Giden Personelin Birimlere Göre Dağılımı (2010/2011)

II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME

ÖNERİLERİ

Raporun birinci bölümünde Ulusal Ajans performans göstergeleri açısından

Hacettepe Üniversitesi’nin ulusal gelişmeye katkısı detaylı olarak incelenmiştir.

Bu katkının üniversite içindeki yansımalarının incelenebilmesi için elde edilen

veriler akademik ve idari birimler düzeyinde ele alınmıştır. Üniversite içindeki

her birimin/bireyin Erasmus katkısı üniversitemizin performansını,

üniversitemizin performansı da Türkiye’nin Erasmus katılımındaki konumunu

etkilemektedir.

Bologna Hedefleri’ne ulaşmak için Ulusal Ajans tarafından takip edilen

kriterlerin bu sürecin uygulayıcısı olan HÜ tarafından da izlenmesi ve Erasmus

Programı için de pararalel kurumsal hedefler belirlenmesi, dünya ile bütünleşen

üniversitemiz açısından önem taşımaktadır. Bu hedeflere ulaşılabilmesi yönünde

raporun bu bölümünde programın geliştirilmesine yönelik bazı öneriler

yapılmaktadır.

Erasmus Programının Üniversitemiz içerisinde geliştirilerek ulusal katkının

arttırılabilmesi için aşağıdaki çalışmalar önerilmektedir:

- Üniversitemizin uluslararası platformda cazibe merkezi olması bu kriterlerin

arttirılmasında anahtar rolü oynayabilir. Bunun için Üniversitemizin sahip

olduğu tecrübe ve prestij etkili olacaktır. Çok kültürlü bir ortamda eğitim ortamı

ve uluslararasılaşmış bir kampüs yaratılması uluslarası düzeyde çekimi

sağlayacak temel etmenlerdir.

- 2020 Yılına kadar öğrenci hareketliliğinin, mezunların %20’si düzeyine

çıkarılması, hedefine ulaşılabilmesi için giden öğrenci sayısının arttırılması

gerekmektedir. Başvuran öğrenci ve personel sayısı ve ikili anlaşma sayılarının

bu artışı destekleyecek kapasitede olmasına rağmen, HÜ’ne tahsis edilen

Erasmus hibesinin arttırılması ve AB Ofisi alt yapısının kaliteli hizmetini

sürdürülebilmesi için uygun şekilde geliştirilmesi gerekmektedir. Üniversite

bütçesinden programın desteklenmesi düşünülebilir.

- Erasmus Gelen-Giden Dengesi; bu performans kriterine HÜ, olarak

ulaşılabilmesi için gelen öğrenci sayısının artması gerekir. Üniversitemizin

uluslararası öğrencilere sunduğu eğitim öğretim olanaklarının yanı sıra sosyal ve

kültürel olanakların çeşitlendirilmesi bu artışı destekleyebilir. Ortaklar ile

iletişimin güçlendirilmesi, Hacettepe’nin tanıtımı için ortak üniversitelerin

kampüsleri ziyaret edilerek tanıtım faaliyetlerinin yürütülmesi, yabancı dilde

açılan derslerin arttırılması, kampüs içinde İngilizce sinyalizasyon, konaklama

destekleri gibi önlemler alınabilir.

- Personel Hareketliliğinin arttırılması; Personele yönelik yabancı dil

olanaklarının teşviki etkili olabilir. Gelen-giden personel dengesi sağlanmaktadır.

- Kalitenin arttırılması; Bologna Sürecinde alınan önlemler akademik tanınırlık

açısından uygulamaları iyileştirmektedir. Erasmus Koordinatörlerinin teşvik ve

motivasyonlarının sağlanması etkili olacaktır. Erasmus öğrencilerine uygulanan

Erasmus Oryantasyon programına daha fazla öğrencinin katılımının teşviki ve

staj programında da uygulanmasının sağlanması.