gt-tt ho chi minh

8/14/2019 gt-tt ho chi minh

1/136

Bgio dc vo to

_______________________

Gio trnhT t ng HCh Minh

(Dng trong cc tr ng i h c, cao ng)

(Ti b n l n th nh t)


2/136

Ch binPGS, TS. Mch Quang Thng

Tp th tc gi - PGS. L Mu Hn Ch ng I- TS. V Quang Hin Ch ng II- TS. Phm Ngc Anh Ch ng III- PGS, TS. Ngng Tri Ch ng IV

- PGS, TS. Mch Quang Thng Ch ng V, VII- PGS, TS. Binh Phong Ch ng VI- TS. Ng Vn Tho Ch ng tham kho

C ng tc vinV Thanh Bnh

2


3/136

Ch ng INgun gc, qu trnh hnh thnh v phttrin, i t ng, nhim v v ngh a hc tpt t ng HCh Minh

Vit Nam l mt quc gia dn tc t ch t s m. Nn c l p, t ch ca Vit Nam gn lin v i qu trnh dng n c v gi n c tr i qua hng ngn nm lch s.

Vo gia th k XIX, thc dn Php tin hnh xm l c n c ta,nh s p thnhtr ch phong kin mc rung ca triu nh nh Nguyn, bin n c ta thnh thuca ca Php, nhn dn Vit Nam b sng trong ki p a y n l.

Bt u t ma xun nm 1930, d i ngn c c l p, t do ca HCh Minh, dntc Vit Nam on k t thnh mt khi, kin c ng chin u v dng xyt n c,ginh c nhng thng l i c ngh a lch s v i v c tnh th i i su sc. C cnhng thng l i v i l nh ng v nhn dn ta c v trang bng ch ngh a Mc -Lnin v t t ng HCh Minh.

Trongiu vn ca Ban Ch p hnh Trung ng ng Laong Vit Nam khoIII lc Ch tch HCh Minh qua i c vit: "Dn tc ta, nhn dn ta, non sngtn c ta sinh ra HCh tch, ng i anh hng dn tc v i, v chnh Ng i lmr ng r dn tc ta, nhn dn ta v non sngt n c ta"1.

CTh t ng Phm Vn ng nu r: HCh Minh x ng ng li cl p dn tc gn lin v i ch ngh a x hi. Sau ny c c k t li trong khu hiu niting: Khng c g qu h n c l p, t do2.

i t ng V Nguyn Gip khi qut: "T t ng HCh Minh lh th ng l lu nv ng l i chi n l c, sch l c ca cch m ng Vit Nam ... l t t ng cchmng khng ngng, t cch mng dn tc dn ch tin ln ch ngh a x hi, ni dungct li l gii phng dn tc, gii phng x hi (giai c p), gii phng con ng i. Ningn gn l c l p dn t c, dn ch , ch ngh a x h i; hay ni gn h n: c l p dn

t c v ch ngh a x h i"3.

Ch tch Phien Caxtr Rud (Cuba) cho r ng: HCh Minh k t h p mt cchthin ti cuc u tranh ginhc l p dn tc v cuc u tranh v quyn l i qunchng b bn phong kin v giai c p bc lt p bc... S nghi p gii phng dn tc vs nghi p gii phng x hi l haiim then cht trong hc thuyt ca Ng i1.

1. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t.12, tr. 516.2. Xem: Phm Vn ng: H Ch Minh, qu kh , hin t i v t ng lai , Nxb. S tht, H Ni, 1991, tr. 18.3. V Nguyn Gip:T t ng H Ch Minh v con ng cch m ng Vit Nam , Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni,

2003, tr. 98.1. Xem:Th gi i ca ng i v th ng ti c H Ch t ch, Nxb. S tht, H Ni, 1976, tr .76.

3


4/136

i hi i biu ton quc ln th VII ca ng nu cao t t ng H ChMinh v quyt nh ghi vo C ng l nh viu l ca mnh: "ng ly ch ngh aMc - Lnin v t t ng HCh Minh lm nn tng t t ng, kim ch nam cho hnhng"2.

V vy, nghin cu, hc t p mt cch c h thng mn hc T t ng H Ch Minh trong tonng, ton dn, ton qun, trong cn b, ng vin, nht l hc sinh,sinh vin thuc h thng nh tr ng ca cn c l nhim vht sc quan tr ng.

I. Ngun gc, qu trnh hnh thnh v pht trin t t ng hch minh

HCh Minh sinh ra v l n ln trong mt gianh s phu yu n c, qu h nggiu truyn thng cch mng, trong mt t n c s m nh hnh mt quc gia dn tcc ch quyn lu i, trong tinh thn yu n c l dng chy ch yu xuyn sutchiu di lch s.

Cui th k XIX,t n c ta b r i vo cnh n l lm than d i ch thuc aca thc dn Php. Nhn dn Vit Nam lin ti p ni dy chng li ch thng tr cathc dn Php d i ngn c ca mt snh yu n c tiu biu ni ti p nhau, songuln l t tht bi. m myen ca ch ngh a thc dn vn bao ph bu tr i Vit Nam.Dn tc Vit Nam r i vo khng hong ng li cch mng.

Gia lc, HCh Minh ra n c ngoihc hi, tm mt gii php m i

cu n c, gii phng dn tc. Lc ny, ch ngh a quc xc l p c s thng tr ca chng trn mt phm vi r ng l n ca th gi i. ch p bc v thn tnh dn tccng nng, s phn khng dn tc ca nhn dn b n dch cng tng. Ph ng ngthc tnh. Chin tranh th gi i ln th nht bng n. Cch mng Thng M i Ngathnh cng, n c Nga Xvit ra i. Quc t Cng sn c thnh l p. Ccngcng sn ln l t ra i ti mt sn c chu u, chu ...

HCh Minh hot ng trong phong tro cng nhn v laong mt s n ctrn thgi i; n v i nhn dn cn lao cc n c thuc a ang b ch ngh a thc dnn dch; hc t p, nghin cu cc tro lu t t ng, cc th ch chnh tr ; ti p thu t

t ng cch mng ca ch ngh a Mc- Lnin; chn la con ng cu n c, gii phngdn tc l con ng cch mng v sn; ng vpha Quc tCng sn; tham giangCng sn Php. T , HCh Minh cngi su tm hiu cc hc thuyt cch mng trnth gi i, xy dng l lun v cch mng thuc a, tr c ht l l lun cch mng gii phng dn tc Vit Nam, xy dng cc nhn t cch mng ca dn tc, t chc vlnho cch mng Vit Nam tin ln ginh nhng thng l i v i v c l p ca dntc, t do ca ton dn, v.v..

2. ng Cng sn Vit Nam:V n kin i hi i bi u ton qu c l n th VII, Nxb. S tht, H Ni, 1991, tr. 127.

4


5/136

1. Ngun gc t t ng HCh Minha) Gi tr truyn thng dn tcLch s hng ngn nm dng n c v gi n c hnh thnh cho Vit Nam cc

gi tr truyn thng dn tc phong ph, vng bn. l thc ch quyn quc gia dntc, ch t l p, t c ng, yu n c, kin c ng, bt khut... to thnhng lc mnhm ca t n c; l tinh thn t ng thn, t ng i, nhn ngh a, c k t cng ng dntc; thy chung, khoan dung, l ng; l thng minh, sng to, qu tr ng hin ti, ti pthu tinh hoa vn ha nhn loi lm phong ph vn ha dn tc... Trong ngun gi tr tinh thn truyn thng , ch ngh a yu n c l ct li, l dng chy chnh ca t t ng vn ha truyn thng Vit Nam, xuyn sut tr ng k lch s, l ng lc mnhm cho s tr ng tn v pht trin ca dn tc. Chnh sc mnh truyn thng t t ngv vn ha ca dn tc thc gic HCh Minh rai tm ti, hc hi, ti p thu tinhhoa vn ha ca nhn loi lm giu cho t t ng cch mng v vn ha ca Ng i.

b) Tinh hoa vn ha nhn loiHCh Minh bit lm giu vn vn ha ca mnh bng cch hc hi, ti p thu

t t ng vn ha ph ngng v ph ng Ty.

V t t ng v vn ha ph ng ng, HCh Minh ti p thu nhng mt tchcc ca Nho gio v trit l hnhng, nhn ngh a, c vng v mt x hi bnh tr ,ha mc, th gi i i ng; v mt trit l nhn sinh, tu thn, t gia; cao vn hatrung hiu "dn vi qu, x tc th chi, qun vi khinh".

Ng i ni: "Tuy Khng T l phong kin v tuy trong hc thuyt ca Khng T c nhiu iu khngng song nhng iu hay trong th chng ta nn hc"1. Ng idn l i ca V.I. Lnin: "Ch c nhng ng i cch mng chn chnh m i thu hi cnhngiu hiu bit qu bu ca cc i tr c li"2.

VPht gio, HCh Minh ti p thu t t ng v tha, t bi, bc i, cu kh, cunn; coi tr ng tinh thn bnhng, chng phn bit ng c p, chm loiu thin, v.v..

V ch ngh a Tam dn ca Tn Trung S n, H Ch Minh tm thy nhng iu

thch h p v i iu kin n c ta, l dn tc c l p, dn quyn t do v dn sinh hnh phc.

V t t ng v vn ha ph ng Ty, HCh Minh nghin cu ti p thu t t ngvn ha dn chv cch mng ca cch mng Php, cch mng M.

V t t ng dn ch ca cch mng Php, HCh Minh ti p thu t t ng cacc nh khai sng: Vnte (Voltaire), Rtx (Rousso), Mngtexki (Moutesquieu).c bit, Ng i chu nh h ng su sc v t t ng t do, bnhng ca Tuyn ngnnhn quyn v dn quyn nm 1791 ca i cch mng Php. V t t ng dn ch ca

1, 2. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 1995, t.6, tr. 46.

5


6/136

cch mng M, Ng i ti p thu gi tr vquyn sng, quyn t do v quyn mu cuhnh phc ca Tuyn ngn c l p nm 1776, quyn ca nhn dn kim sot chnh ph.

c) Ch ngh a Mc - Lnin

Ch ngh a Mc- Lnin l ngun gc l lun tr c ti p, quyt nh bn cht t t ng HCh Minh. HCh Minh khngnh:

"Ch ngh a Lnini v i chng ta, nhng ng i cch mng v nhn dn Vit Nam, khng nhng l ci "cm nang" thn k , khng nhng l ci kim ch nam, m cnl mt tr i soi sng con ng chng tai t i thng l i cui cng,i t i ch ngh a xhi v chngh a cng sn"1.

i v i ch ngh a Mc- Lnin, H Ch Minh nm vng ci ct li, linh hnsng ca n, l ph ng php bin chng duy vt; hc t p l p tr ng, quanim,

ph ng php bin chng ca ch ngh a Mc- Lningii quyt cc vn thc tinca cch mng Vit Nam.

Cc tc phm, bi vit ca HCh Minh phn nh bn cht cch mng t t ngca Ng i theo thgi i quan, ph ng php lun ca chngh a Mc-Lnin.

d) Phm cht c nhn ca HCh Minh Ngoi ngun gc t t ng, qu trnh hnh thnh v pht trin t t ng H Ch

Minh cn chu s tc ng su sc ca thc tin dn tc v th i i m Ng i sngv hot ng. Chnh qu trnh hot ng thc tin ca HCh Minh trong n c v khi

cn bn ba kh p thgi i hc t p, nghin cu v hot ng lm cho Ng i c mthiu bit su sc vdn tc v th i i, nht l thc tin ph ng ngxem xt,nhgi v bsung c s trit l ph ngng cho hc thuyt Mc - Lnin.

T hot ng thc tin, HCh Minh khm ph quy lut vn ng x hi, isng vn ha v cuc u tranh ca cc dn tc trong hon cnh c thca cc quc giav th i i m i khi qut thnh l lun, em l lun ch o hot ng thc tin, quakim nghim ca thc tin hon thin, lm cho l lun c gi tr khch quan, tnhcch mng v khoa hc.

T t ng HCh Minh l sn phm hot ng tinh thn ca c nhn, do Ng isng to trn c s nhng nhn tkhch quan. Do, t t ng HCh Minh ph thucr t l n vo cc yu t nhn cch, phm cht v nng lc t duy ca chnh ng i sngto ra n.

Khng ch n c ta m c nhiu chnh khch, nhiu nh hot ng vn ha-xhi n c ngoi nu nhiu kin su sc v nhn cch, phm cht, v ti nng trtu ca H Ch Minh. Ngay t nm 1923, lc HCh Minh vo tr c tui 33, nh boLin X . Manenxtam khi ti p xc v i HCh Minh s m nhn bit: "T Nguyn

1. S d , t.10, tr. 128.

6


7/136

i Quc ta ra mt th vn ha, khng phi vn ha u chu, m c l l mt nnvn ha t ng lai"1. Vn ha Nguyn i Quc - HCh Minh ngy cng ta sng theodng th i gian ca dn tc v th i i.

Nhn cch, phm cht, ti nng ca HCh Minh tcng r t l n n s hnhthnh v pht trin t t ng ca Ng i. l mt con ng i sng c hoi bo, c lt ng, yu n c, th ng dn, c bn l nh kinnh, c lng tin vo nhn dn, khim tn, bnh d, ham hc hi, nhy bn v i ci m i, thng minh, c hiu bit su r ng, c ph ng php bin chng, cu c thc tin, v.v.. Chnh nh vy, Ng i khm ph sng to v l lun cch mng thuc a trong th i i m i, xy dng c mt h thng quanimton din, su sc v sng to vcch mng Vit Nam, v t qua mi th thch, snggi trong hot ng thc tin, kin tr chn l,nh ra cc quyt schngn v sngto, bin t t ng thnh hin thc cch mng.

Tm li, t t ng H Ch Minh l sn phm ca s tng ha v pht trin binchng t t ng vn ha truyn thng ca dn tc, tinh hoa t t ng vn ha ca ph ng ng v ph ng Ty v i ch ngh a Mc- Lnin lm nn tng, cng v i thctin ca dn tc v th i i qua s ti p bin v pht trin ca H Ch Minh- mt conng i c t duy sng to, c ph ng php bin chng, c nhn cch, phm cht cchmng cao p to nn.T t ng H Ch Minh l t t ng Vit Nam hi n i.

2. Qu trnh hnh thnh v pht trin t t ng HCh Minh Nu r s phn chia cc th i k lch s t t ng HCh Minh s gip chng ta

nm c nhng ni dung t t ng c bn ca Ng i trong tng th i k , phn nhkhch quan hin thc lch s v ti nng tr tu ca HCh Minh. V vy, tiu ch c bn phn k l phi da vo ni dung chuyn bin vmt t t ng ca HCh Minhtrong tng th i k lch s c th ch khng phi da vo mc th i gian hot ng ca Ng i. Chng ta c thphn chia thnh 5 th i k nh sau:

a) Th i k hnh thnh t t ng yu n c, th ng ni (tr c nm 1911)y l th i k H Ch Minh l n ln v sng trong ni au ca ng i dn mt

n c, c s gio dc ca gianh, qu h ng, dn tc v lng yu n c th ng dn;s m tham gia phong trou tranh chng Php; bn khon tr c nhng tht bi ca ccs phu yu n c chng Php; ham hc hi, mun tm hiu nhng tinh hoa vn ha tintin ca cc cuc cch mng dn ch t sn chu u, mun i ra n c ngoi xem h lm gtr vgipng bo thot khi vng n l. Trong th i k ny, HCh Minh hnh thnh t t ng yu n c, th ng dn, tha thi t bo v nh ng gi tr tinh th ntruy n th ng ca dn t c, ham mu n hc hi nh ng t t ng ti n bca nhn lo i.

1.S d , t. 1, tr. 478.

7


8/136

b) Th i k tm ti con ng c u n c, gii phng dn tc (1911-1920)HCh Minh rai tm ng cu n c, tr c tin Ng i n n c Php, n i

sn sinh ra t t ng t do, bnhng, bc i; ti p tc n nhiu n c chu u, chuPhi, chu M, sng v hot ng v i nhng ng i dn b p bc ph ng ng vnhng ng i lm thu

ph ng Ty. Ng i kho st, tm hiu cuc cch mng Php, cch mng M,tham giang X hi Php, tm hiu Cch mng Thng M i Nga, hc t p v tmn v i ch ngh a Lnin, tham d i hi Tua,ng vpha Quc tcng sn, tham giasng l p ng Cng sn Php.y l th i k H Ch Minh c s chuy n bi n v t bc v t t ng; t gic ng ch ngh a dn t c ti n ln gic ng ch ngh a Mc-

Lnin, t mt chi n s ch ng th c dn pht tri n thnh m t chi n s cng sn Vit Nam . y l mt b c chuyn bin c bn v t t ng cu n c ca HCh Minh:"Mu n c u n c v gi i phng dn t c khng c con ng no khc con ng cchmng v s n" 1.

c) Th i k hnh thnh c bn t t ng vcch mng Vit Nam (1921 -1930)HCh Minh c th i k hot ng thc tin v l lun si ni, phong ph

Php (1921-1923), Lin X (1923-1924), Trung Quc (1924-1927), Thi Lan(1928-1929)... Trong th i gian ny , t t ng H Ch Minh v cch m ng Vit Nam hnh thnh c bn. HCh Minh k t h p nghin cu xy dng l lun, k t h p v i

tuyn truyn t t ng gii phng dn tc v vn ng t chc qun chngu tranh,xy dng tchc cch mng, chun b thnh l p ng Cng sn Vit Nam.

Nhng tc phm nh Bn n ch th c dn Php (1925), ng Kch m nh (1927) v nhng bi vit ca HCh Minh trong th i k ny th hin nhng quanim l n v c o, sng to v con ng cch mng Vit Nam. C th tm tt nidung chnh ca nhng quanim nh sau:

- Cch mng gii phng dn tc trong th i i m i phi i theo con ng cchmng v sn. Gii phng dn tc phi gn lin v i gii phng nhn dn laong, gii

phng giai c p cng nhn, phi k t h p c l p dn tc v i chngh a x hi.- Cch mng thuc a v cch mng v sn chnh quc c quan hmt thit v i

nhau. Cch mng thuc a khng l thuc vo cch mng chnh quc m c tnh ch ng, c l p. Cch mng thuc a c kh nng ginh thng l i tr c cch mng chnh quc v gip cho cch mng chnh quc trong nhim vgii phng hon ton.

- Cch mng thuc a tr c ht l mt cuc "dn tc cch mnh",nh ui quc xm l c, ginh li c l p, t do.

- Gii phng dn tc l vic chung ca c dn chng; phi t p h p lc l ng dn

1. S d , t.9, tr. 314.

8


9/136

tc thnh mt sc mnh l n chngquc v tay sai.

- Phi on k t v lin minh v i cc lc l ng cch mng quc t, song phi nucao tinh thn t lc t c ng, khng c li ch i s gip ca quc t.

- Cch mng l s nghi p ca qun chng, ca c dn tc i on k t. Phi t chc qun chng, lnho v t chc u tranh bng cc hnh thc v khu hiu thchh p. Ph ng phpu tranhginh chnh quyn, ginh li c l p t do l bng bolc ca qun chng v c thbng ph ng thc kh i ngh a dn tc.

- Cch mng mun thnh cng tr c ht phi c ng cch mng lnho, vnng v t chc qun chngu tranh.ng c vng cch mng m i thnh cng, cngnh ng i cm li c vng thuyn m i chy ng h ng, t i ch.ng phi c l lunlm ct...

Cng v i ch ngh a Mc- Lnin, t t ng cch mng ca H Ch Minh trongnhng nm 20 ca thk XX c truyn b vo Vit Nam, lm cho phong tro dn tcv giai c p n c ta tr thnh mt phong tro t gic, dn n s ra i ca ng Cngsn Vit Nam ngy 3-2-1930, thng qua C ng l nhu tin ca ng.

d) Th i k th thch, kin tr gi v ng quan im, nu cao t t ngc lp, t do v quyn dn tc c bn (1930-1945)Trn c s t t ng v con ng cch mng Vit Nam hnh thnh v c bn,

trong my nm u ca nhng nm 1930, HCh Minh kin tr gi vng quanim

cch mng ca mnh, v t qua khuynh h ng "t" ang chi phi Quc tCng sn, chi phi Ban Ch p hnh Trung ng ng, pht trin thnh chin l c cch mng gii phng dn tc, xc l p t t ng c l p, t do, dn n thng l i ca cuc Cch mngThng Tm nm 1945, n c Vit Nam Dn ch Cng ha ra i. Tuyn ngn cl p do HCh Minh tr nh tr ng cng b tr c quc dnng bo v ton thgi i vs ra i ca n c Vit Nam Dn ch Cng ha - Nh n c ca dn, do dn, v dnkhng nh vmt php l quyn t do,c l p ca dn tc Vit Nam.y l mc lchs khng ch nh du k nguyn t do, c l p m cn l b c pht trin m r ng t t ng dn quyn v nhn quyn ca cch mng t sn thnh quyn t do, c l p ca

cc dn tc trn thgi i. Nhn dn Vit Nam nu cao chbo vquyn t do,cl p ca mnh. l: ""T t c mi ng i u sinh ra c quy n bnh ng. T o ha choh nh ng quy n khng ai c th xm ph m c; trong nh ng quy n y, c quy n c

s ng, quy n t do v quy n m u cu hnh phc" ... Suy r ng ra, cuy c ngh a l: ttc cc dn tc trn th gi i u sinh ra bnhng, dn tc no cng c quyn sng,quyn sung s ng v quyn t do"1.

1. S d , t. 4, tr. 1.

9


10/136

) Th i k tip tc pht trin m i v t t ng khng chin v kinquc (1945-1969)y l th i k HCh Minh cng Trung ngng lnho nhn dn ta va tin

hnh cuc khng chin chng thc dn Php, va xy dng ch dn ch nhn dn(1945 - 1954) mnh cao l chin thng in Bin Ph; tin hnh cuc khng chinchng M, cu n c v xy dng ch ngh a x hi min Bc. Th i k ny, t t ngHCh Minh c b c pht trin m i, trong ni bt l cc ni dung l n nh sau:

- T t ng k t h p khng chin v i kin quc, tin hnh khng chin k t h p v ixy dng ch dn ch nhn dn; tin hnhng th i hai chin l c cch mng khcnhau, l cch mng gii phng dn tc min Nam v cch mng x hi ch ngh a min Bc nhm mt mc tiu chung tr c mt l gii phng min Nam, thng nht T quc.

- T t ng chin tranh nhn dn, ton dn, ton din, lu di, da vo sc mnh lchnh.

- Xy dng quyn lm ch ca nhn dn, xy dng Nh n c ca dn, do dn, vdn.

- Xy dngng Cng sn v i t cch l mt ng cm quyn v.v..

Tm li, t t ng HCh Minh tr i qua h n na th k hnh thnh v pht trin,l sn phm tt yu ca cch mng Vit Nam trong th i i m i, l ngn c thng l i

ca dn tc Vit Nam trong cuc u tranh vc l p, t do, v gii phng dn tc vchngh a x hi.

II. nh ngh a, i t ng, nhim v, ph ng phpnghin c u v ngh a hc tp t t ng hch minh

1. nh ngh a v h thng t t ng HCh MinhKhi ni khi nim t t ng l nin mt h thng quanim, l lun mang gi

tr nh mt hc thuyt c xy dng trn mt thgi i quan v ph ng php lun nhtqun,i biu cho ch, nguyn vng ca mt giai c p, mt dn tc, ph h p v i nhucu tin ha ca thc tin nht nh, tr li ch o v ci to thc tin .

Bo co chnh tr ca Ban Ch p hnh Trung ng ng kha VIIIc tr c ihi i biu ton quc ln th IX vit: "T t ng H Ch Minh l mt h thng quanim ton din v su sc vnhng vn c bn ca cch mng Vit Nam, l k t qu ca s vn dng v pht trin sng to ch ngh a Mc - Lnin voiu kin c th can c ta, k tha v pht trin cc gi tr truyn thng tt p ca dn tc, ti p thu vn honhn loi..."1.

1. ng Cng sn Vit Nam:V n kin i hi i bi u ton qu c l n th IX , Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni,

10


11/136

nh ngh a trn l mt b c tin m i trong nhn thc ca ng v t t ng H Ch Minh, lmnh h ng cho cc nh nghin cu ti p tc i su tm hiu v t t ngca Ng i, c bit l xcnh ni dung gio dc t t ng HCh Minh v i t cch lnn tng t t ng v kim ch nam hnhng cho tonng, ton dn ta.

T t ng H Ch Minh l b phn trung tm ca chuyn ngnh "H Ch Minhhc" thuc ngnh Khoa hc chnh tr Vit Nam . H Ch Minh xy dng c h thng l lun ton din v cch mng Vit Nam ph h p v i thc tin ca t n c vdng chy th i i. H thng bao gm mt sni dung c bn sau:

- Gii phng dn tc, gii phng giai c p, gii phng con ng i;

- c l p dn tc gn lin v i ch ngh a x hi, k t h p sc mnh dn tc v i scmnh th i i;

- Sc mnh ca nhn dn, ca khi i on k t dn tc;- Quyn lm ch ca nhn dn, xy dng Nh n c tht s ca dn, do dn, v

dn;

- Quc phng ton dn, xy dng lc l ng v trang nhn dn;

- Pht trin kinh tv vn ha, khng ngng nng cao i sng vt cht, tinh thnca nhn dn;

- o c cch mng cn, kim, lim, chnh, ch cng v t;

- Chm lo bi d ng thhcch mng cho i sau;- Xy dng ng trong sch, vng mnh, cn b, ng vin va l ng i lnh

o, va l ng i y t trung thnh ca nhn dn...

2. i t ng, nhim v, ph ng php v ngh a hc tp t t ngHCh Minh

a) i t ng, nhim v i t ng nghin cu t t ng H Ch Minh bao gm h thng quanim, l

lun v cch mng Vit Nam trong dng chy ca th i i m i m ct li l t t ngc l p, t do; vmi quan hgia l lun v thc tin ca h thng quanim l luncch mng H Ch Minh; v mi lin h bin chng trong s tc ng qua li ca t t ng c l p, t do v i t t ng gii phng dn tc, gii phng giai c p, gii phngcon ng i; v c l p dn tc v i ch ngh a x hi, v cc quanim c bn trong h thng t t ng HCh Minh.

Trn c s i t ng, bmn t t ng HCh Minh, c nhim v i su nghincu lm r:

2001, tr. 83.

11


12/136

- Ngun gc, qu trnh hnh thnh v pht trin t t ng HCh Minh;

- Ni dung, bn cht cch mng v khoa hc, c im ca cc quanim trongh thng t t ng HCh Minh;

- Vai tr nn tng, kim ch nam hnhng ca t t ng HCh Minhi v i cchmng Vit Nam v gi tr t t ng ca Ng i trong kho tng t t ng, l lun cchmng thgi i ca th i i.

b) Ph ng phpMun nghin cu, hc t p c k t qu, vn dng sng to v pht trin t t ng H

Ch Minh, cn nm vng mt svn c bn vph ng php nghin cu sau:

- Chngh a duy vt bin chng v duy vt lch s l c s ph ng php lun khoahc nghin cu, hc t p, vn dng v pht trin t t ng HCh Minh.

HCh Minh nhn mnh u im l n ca hc thuyt Mc l php duy vt bin chng. Php bin chng duy vt mt ph ng php duy nht khoa hc l linhhn ca ton b hc thuyt Mc. H Ch Minh th ng nhc nh chng ta phing trn l p tr ng, quanim, ph ng php ca ch ngh a Mc - Lnin tngk t kinh nghim, phn tch mt cchng n nhng c im ca t n c m ic th dn dn hiu c quy lut pht trin ca cch mng n thng l i. Chnhnh nm vng php bin chng duy vt, HCh Minh t r t s m nu vn cn b sung "c s lch s" ca ch ngh a Mc bng ccha thm vo nhng t

liu m th i k , Mc khng th c c; phi xem li ch ngh a Mc v c s lch s ca n, cng c n bng dn tc hc ph ng ng. V i ph ng php binchng, khi nghin cu thc tin t n c, lch s dn tc Vit Nam, Ng i k t lun:"Ch ngh a dn tc l ng lc l n ca t n c"1; Phtng ch ngh a dn tc bn x nhn danh Quc tcng sn l mt chnh sch mang tnh hin thc tuyt v i. "Gi y,ng i ta skhng th lm g c cho ng i An Nam nu khng da trn ccng lcv i, v duy nht ca i sng x hi ca h"2. iu ny thhin s sng to ca H Ch Minh trong vic nm vng v s dng ph ng php bin chng duy vt ca Mc.

Ph ng php t t ng HCh Minh l ph ng php bin chng duy vt, khnggioiu, r p khun, lun lun xem xt s vt trong s vn ng v pht trin.

- Cng v i ch ngh a duy vt bin chng, chng ta cn vn dng ch ngh a duyvt lch s vo vic nghin cu, hc t p t t ng HCh Minh. Trong nghin cu khoahc, theo V.I. Lnin, chng ta khng c qun mi lin h lch s cn bn, ngh a l phi xem xt mt hin t ng nht nh xut hin trong lch s nh th no, hint ng tr i qua nhng giaion pht trin chyu no vng trn quanim cas pht trin xem xt hin nay n tr thnh nh thno? Nm vng quanimny gip chng ta hiu c t t ng HCh Minh mangm du n ca qu trnh pht

1, 2. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2000, t.1, tr. 466, 467.

12


13/136

trin lch s, qu trnh pht trin sng to, i m i.

- T t ng HCh Minh l mt h thng quanim ton din v su sc v cchmng Vit Nam, c quan h thng nht bin chng ni ti ca n. Mt yu cu v

ph ng php lun khi nghin cu t t ng H Ch Minh trn bnh din tng th haytng bphn l phi lun lun qun trit mi lin hqua li ca cc yu t, cc bphnkhc nhau trong s gn k t tt yu ca h thng t t ng quanh ht nhn ct li l t t ng c l p, t do. V.I. Lnin cng vit: "Mun thc s hiu c s vt, cn phinhn bao qut v nghin cu tt c cc mt, tt cmi lin hv "quan hgin ti p" cas vt "1.

- HCh Minh l mt nh l lun - thc tin. Ng i xy dng l lun, vch c ngl nh, ng li, ch tr ng cch mng v tr c ti p t chc, lnho thc hin. V t thc tin Ng i tng k t, b sung hon chnh v pht trin, cho nn t t ng cchmng HCh Minh lun lun sng to, khng lc hu, gioiu. Nghin cu t t ngHCh Minh khng ch cn c vo cc tc phm, bi vit m cn coi tr ng hot ngthc tin ca Ng i, thc tin cch mng d i s t chc v lnho ca ng do Ng i ng u. H n na, HCh Minh c mt phong cch ni v vit r t ngn gnkhng theo li vit kiu hn lm. V vy, ch cn c vo bi vit, bi ni, tc phm ca Ng i l cha y . Hnhng thc tin, ch ngh a anh hng cch mng trong chinu v dng xy ca nhn dn Vit Nam theo t t ng HCh Minh cng chnh l l igii thch r rng gi tr khoa hc ca t t ng HCh Minh. Chn l l c th, cchmng l sng to. S sng to cch mng ca HCh Minh tr c ht l s sng to v t duy l lun, v chin l c, v ng li cch mng. iu gi vai tr quyt nhhngu dn n thng l i cch mng. T t ng l lun cch mng HCh Minhgp phn pht trin phong ph thm l lun cch mng ca th i i, tr c ht l vcchmng thuc a. T t ng HCh Minh ta sng v t ra ngoi bin gi i Vit Nam,n v i nhng ng i n l cc n c ph ng ng v ng i lao ng lm thu ph ng Ty.

c) ngh a hc tpT t ng H Ch Minh soi ng chong v nhn dn Vit Nam trn con

ng xy dng t n c v mc tiu: dn giu, n c mnh, x hi cng bng, dn ch,vn minh. V vy, phi nghim tc hc t p t t ng HCh Minhnng cao t duy llun, rn luyn bn l nh chnh tr , nng caoo c cch mng, nng lc cng tc, thchin tt cc nhim v cch mng tr ng i ca ng, ca Nh n c ta trn con ngquln chngh a x hi.

i v i thh tr ni chung, v i hc sinh, sinh vin trong cc tr ng caong vi hc ni ring, cn c bit coi tr ng gio dc chnh tr , t t ng, o c cchmng, c bit l gio dc t t ng HCh Minh nhm nng cao l lun, ph ng php

1. V.I. Lnin:Ton t p, Nxb. Tin b, Mtxc va, 1979, t.42, tr. 364.

13


14/136

t duy bin chng, gp phn o to sinh vin thnh nhng chin s i tin phong trongcng cuc bo v v xy dng t n c Vit Namng hong h n v to p h n nh Di chc ca Ng i li: "on vin v thanh nin ta ni chung l tt, mi vic uhng hi xung phong, khng ngi kh khn, c ch tin th. ng cn phi chm lo giodc o c cch m ng cho h, o to h thnh nhng ng i tha k xy dng ch ngh a x hi va "hng" va "chuyn".

Bi d ng th h cch mng cho i sau l mt vic r t quan tr ng v r t cnthit"1.

1. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t 12, tr. 510.

14


15/136

Ch ng II

T t ng HCh Minh vvn dn tc vcch mng gii phng dn tc

I. T t ng hch minh vvn dn tcDn tc l mt vn r ng l n. C.Mc, Ph.ngghen khngi su gii quyt vn

dn tc, v th i Ty u vn dn tc c gii quyt trong cch mng t sn; h n na, cc ng cha ciu kin nghin cu su vvn dn tc thuc a.

Trong giaion quc ch ngh a, cch mng gii phng dn tc tr thnh mt b phn ca cch mng v sn thgi i, V.I. Lnin c c s thc tin pht trin vndn tc thuc a thnh mt h thng l lun. Tuy c C. Mc, Ph.ngghen v V.I.Lnin nu ln nhng quanim c bn vmi quan hbin chng gia vn dntc v vn giai c p, to c s l lun v ph ng php lun cho vic xcnh chinl c, sch l c ca ccng Cng sn v vn dn tc v thuc a, nhng t thctin cch mng v sn chu u, cc ng vn t p trung nhiu h n vo vn giai c p.iu kin nhng nm u th k XX tr i t ra yu cu cn vn dng v pht trinsng to l lun Mc - Lnin cho ph h p v i thc tin cc n c thuc a; chnh H Ch Minh l ng i png yu cu .

1. c lp, t do l quyn thing ling, bt kh xm phm ca tt c cc dn tc

c l p, t do l kht vng l n nht ca cc dn tc thuc a. HCh Minh ni:"T do chong bo ti,c l p cho T quc ti,y l tt c nhng iu ti mun;

y l tt c nhng iu ti hiu"1

. Trong qu trnh tm ng cu n c, HCh Minh tm hiu v ti p nhn nhng nhn t v quyn con ng i trongTuyn ngn c l p nm 1776 ca M, Tuyn ngn nhn quy n v dn quy n nm 1791 ca cch mngPhp. T , Ng i khi qut v nng ln thnh quyn ca cc dn tc: "Tt c ccdn tc trn thgi i u sinh ra bnhng, dn tc no cng c quyn sng, quyn sungs ng v quyn t do"2.

Nm 1919, vn dng nguyn tc dn tc t quyt thing ling c cc n c

1. Tr n Dn Tin: Nh ng m u chuyn v i hot ng ca H Ch t ch, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 1994, tr.

44.2. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t. 4, tr. 1.

15


16/136

ng minh thng tr n trong Chin tranh th gi i th nht tha nhn, thay mt nhngng i Vit Nam yu n c, Ng i gi t i Hi ngh Vcxy (Php) bn Yu sch gmtmim, i cc quyn t do, dn ch cho nhn dn Vit Nam. Bn Yu sch cha c p vn c l p hay t tr , m t p trung vo hai ni dung c bn:

M t l , i quyn bnhng v ch php l cho ng i bn x ng D ngnh i v i ng i chu u. C th l, phi xa bcc ta nc bit dng lm cng c khng b, n p bphn trung thc nht trong nhn dn (tc nhng ng i yu n c); phi xa bch cai tr bng sc lnh v thay thbng ch ra cco lut.

Hai l , i cc quyn t do dn ch ti thiu cho nhn dn, l cc quyn t dongn lun, tdo bo ch, tdo l p hi, tdo hi h p, tdo c tr...

Bn Yu sch khng c bn quc ch p nhn. Nguyn i Quc k t lun:

Mun gii phng dn tc, khng th b ng trng ch vo s gip bn ngoi, mtr c ht phi da vo sc mnh ca chnh dn tc mnh.

Trong C ng l nh chnh tr u tin ca ng, HCh Minh xcnh mc tiu:"nh quc ch ngh a Php v bn phong kin", "Lm cho n c Nam c hontonc l p"1.

Thng 5-1941, HCh Minh ch tr Hi ngh ln th tm Ban Ch p hnh Trung ng ng nu cao vn gii phng dn tc. Thng 6-1941, Ng i vit th Knh cong bo , ch r: "Trong lc nyquy n l i dn t c gii phng cao h n h t th y"2.

Ng i ch o thnh l p Vit Nam c l p ng minh (Vit Minh), ra boVit Nam cl p, ban b M i chnh sch c a Vit Minh , trong mc tiuu tin l: "C treocl p, nn xy bnh quyn".

Cch mng Thng Tm thnh cng, Ng i thay mt Chnh ph lm th i cTuyn ngn c l p, long tr ng khng nh tr c ton th gi i: "N c Vit Nam cquyn h ng t do vc l p, v s tht thnh mt n c t doc l p. Ton thdntc Vit Nam quyt em tt c tinh thn v lc l ng, tnh mng v ca ci gi vngquyn t do,c l p y"3.

Trong cc thvin vn gi t i Lin h p quc v Chnh phcc n c vo th i giansau Cch mng Thng Tm, HCh Minh tr nh tr ng tuyn b: "... Nhn dn chng ti thnhtht mong mun ha bnh. Nhng nhn dn chng ti cng kin quyt chin u n cngbo vnhng quyn thing ling nht: ton vn lnh thcho Tquc vc l p chotn c"1. Khng chin ton quc bng n th hin quyt tm bo v c l p v ch quyndn tc, Ng i ra l i ku gi vang di ni sng: "Khng! Chng ta th hy sinh tt c, ch

1. S d , t.3, tr. 1.2. S d , t.3, tr. 198.

3. S d , t.4, tr. 4.1. S d , t.4, tr. 469.

16


17/136

nht nh khng chu mt n c, nht nh khng chu lm n l"2. Khiquc Mm r ngchin tranh leo thang ra min Bc, HCh Minh nu mt chn l c gi tr cho mi th i i:" Khng c g qu h n c l p, t do"3. Khng c g qu h n c l p, t do l mc tiuchin u, l ngun sc mnh lm nn chin thng ca dn tc Vit Nam,ng th icng l ngun ng vin l n i v i cc dn tc b p bc trn ton th gi i. V vy, Ng i khng ch c tn vinh l "Anh hng gii phng dn tc" ca Vit Nam m cn c tha nhn l "Ng i kh i x ng cuc u tranh gii phng ca cc dn tc thuc atrong thk XX".

2. Ch ngh a dn tc l mt ng l c l n cc n c ang u tranhginhc lp

Theo HCh Minh, do kinh t cn lc hu, cha pht trin, nn s phn ha giaic p ng D ng cha trit , v thcuc u tranh giai c p khng din ra ging nh ph ng Ty. Cc giai c p vn c s t ng ng l n: d la ch hay nng dn, h u chu chung s phn l ng i n lmt n c. T s phn tch, Ng i kin ngh vC ng l nh hnhng ca Quc tcng sn l: "Phtng ch ngh a dn tc bn x nhn danh Quc t cng sn... Khi ch ngh a dn tc ca h thng l i... nht nh ch ngh a dn tc y sbin thnh chngh a quc t"4.

Nh vy, xut pht t s phn tch quan h giai c p trong x hi thuc a, t truyn thng dn tc Vit Nam, HCh Minh nh gi cao sc mnh ca ch ngh adn tc m nhng ng i cng sn phi nm ly v pht huy. Ng i cho l mt chnhsch mang tnh hin thc tuyt v i. Ch ngh a dn tc bn x nhn danh Quc t cngsn m HCh Minhc p y l ch ngh a dn tc chn chnh, ch khng phi lchngh a dn tc h p hi.

3. K t h p nhun nhuyn dn tc v i giai cp, c lp dn tc vch ngh a x hi, ch ngh a yu n c v i ch ngh a quc t

Ngay t khi la chn con ng cch mng v sn, HCh Minh c s gn b thng nht gia dn tc v giai c p, dn tc v quc t, c l p dn tc v ch ngh ax hi. Nm 1930, trongC ng l nh chnh tr u tin ca ng, Ng i xc nh ph ng h ng chin l c ca cch mng Vit Nam l: lm t sn dn quyn cch mngv th a cch mng i t i x hi cng sn.

T t ng H Ch Minh va phn nh quy lut khch quan ca s nghi p gii phng dn tc trong th i i cch mng v sn, va phn nh mi quan h khng khtgia mc tiu gii phng dn tc v i mc tiu gii phng giai c p v gii phng conng i.

2 . S d , t.4, tr. 480.

3. S d , t.12, tr. 108.4. S d , t.1, tr. 467.

17


18/136

Xa b ch p bc dn tc m khng xa b tnh tr ng bc lt v p bc giai c pth nhn dn laong vn cha c gii phng. Ch c xa b tn gc tnh tr ng p bc, bc lt, ch c thit l p mt nh n c thc s ca dn, do dn, v dn m i bo mcho ng i laong c quyn lm ch, m i thc hin c s pht trin hi ha gia cnhn v x hi, gia c l p dn tc v i t do v hnh phc ca con ng i. Do, saukhi ginhc l p, phi tin ln xy dng ch ngh a x hi, lm cho dn giu, n cmnh, mi ng i u c sung s ng, t do. S pht trin t n c theo con ngch ngh a x hi l mt bo m vng chc cho nn c l p ca dn tc. HCh Minhni: "yu T quc, yu nhn dn phi gn lin v i yu ch ngh a x hi, v c tin lnch ngh a x hi th nhn dn mnh mi ngy mt no m thm, Tquc mi ngy mtgiu mnh thm"1.

HCh Minha ra quanim: c l p cho dn tc mnh,ng th i c l p cho

tt c cc dn tc.Theo HCh Minh,c l p t do l quyn thing ling, bt kh xm phm ca

cc dn tc. L mt chin s quc t chn chnh, HCh Minh khng ch u tranh choc l p ca dn tc mnh m cnu tranh choc l p ca tt c cc dn tc b p bctrn ton thgi i.

Nm 1914, khi Chin tranh thgi i th nht va n ra, HCh Minh em ton b s tin dnh dm c t ng l ng ti ca mnhng h qu khng chin cang i Anh. Theo Ng i, chng ta phi tranhu cho t do, c l p ca cc dn tc

khc nh l tranhu cho dn tc ta vy. Nu cao tinh thn dn tc t quyt, nhng H Ch Minh khng qun ngh a v

quc t trong vic ng h cc cuc u tranh gii phng dn tc trn th gi i. Ng inhit lit ng h cuc khng chin chng Nht ca nhn dn Trung Quc, cuc khngchin chng Php ca nhn dn Lo v Campuchia,ra khu hiu "gip bn l t gipmnh", v ch tr ng phi bng thng l i ca cch mng mi n c mng gp vothng l i chung ca cch mng thgi i.

II. T t ng HCh Minh vcch mng gii phngdn tc

1. Cch mng gii phng dn tc mun thng l i phi i theo con ng cch mng v sn

Tht bi ca cc phong tro yu n c chng thc dn Php Vit Nam cui th k XIXu th k XX chng t r ng, nhng con ng gii phng dn tc d i ngnc t t ng phong kin hoc t t ng t sn l khngp ng c yu cu khchquan l ginhc l p, t do ca dn tc do lch s t ra. HCh Minh r t khm phc

1. S d , t.9, tr. 173.

18


19/136

tinh thn cu n c ca ng cha, nhng Ng i khng tn thnh cc con ng cu n cy, m quyt tm rai tm mt con ng cu n c m i.

Thng 7-1920, khic S tho l n th nh t nh ng lu n c ng v v n dnt c v v n thuc a ca V.I. Lnin, Ng i thy "tin t ng, sng tv cm ng". Ng i khng nh: "y l ci cn thit cho chng ta,y l con ng gii phngchng ta"1. Ng i tm thy trong l lun ca V.I. Lnin mt con ng cu n cm i: con ng cch mng v sn.

u nm 1923, trongTruy n n c ng mua bo Ng i cng kh (Le Paria) , Ng i vit: "Ch c ch ngh a cng sn m i cu nhn loi, em li cho mi ng ikhng phn bit chng tc v ngun gc s t do, bnhng, bc i,on k t, m notrn qu t, vic lm cho mi ng i v v mi ng i, nim vui, ha bnh, hnh phc..."2.

Nh vy l, v t qua s hn ch v t t ng ca cc s phu v ca cc nh cchmng c xu h ng t sn ng th i, HCh Minh n v i hc thuyt cch mng cachngh a Mc - Lnin v la chn con ng cch mng v sn. T , Ng i quyt tma dn tc Vit Nami theo con ng.

Con ng cch mng v sn, theo quanim ca HCh Minh, bao hm nhngni dung chyu sau:

- Tin hnh cch mng gii phng dn tc v dn dn tng b c "i t i x hicng sn".

- Lc l ng lnho cch mng l giai c p cng nhn mi tin phong ca nl ng Cng sn.

- Lc l ng cch mng l khi on k t ton dn, nng ct l lin minh gia giaic p cng nhn v i giai c p nng dn v laong tr c.

- S nghi p cch mng ca Vit Nam l mt b phn khng kht ca cch mngthgi i, cho nn phi on k t quc t.

2. Cch mng gii phng dn tc trong th i i m i phi dongCng sn lnh o

Cc nh yu n c Vit Nam thc c tm quan tr ng v vai tr ca tchccch mng. Phan Chu Trinh cho r ng: ngy nay, mun c l p, t do, phi con th.R t tic l ng cha k p thc hin t ng ca mnh. Phan Bi Chu t chc ra Duytn h i (1904) vVit Nam Quang ph c hi (1912), d nh sau s ci t thnh Vit Nam quc dnng theo kiu Tn Trung S n, cha k p thc hin th ng b bt vgiam lng ti Hu.

D thnh l p hay cha th cc t chc cch mng kiu c khng th a cch

1. S d , t.10, tr. 127.2. S d , t.1, tr. 461.

19


20/136

mng gii phng dn tc i n thnh cng, v n thiu mt ng li chnh tr ngn v mt ph ng php cch mng khoa hc, khng c c s r ng ri trong qun chng. Nhng n lc u tranh cu n c nhng khng thnh cng ca Vit Nam qu c dn ng ,tchc chnh tr tiu biu nht ca giai c p t sn Vit Nam, chng minhiu .

HCh Minh khng nh: Mun gii phng dn tc thnh cng tr c ht phi cng cch mnh. Ng i phn tch: "cch mnh tr c phi lm cho dn gic ng, phiging gii l lun v ch ngh a cho dn hiu, phi hiu phong triu th gi i, phi bysch l c cho dn... Vy nn sc cch mnh phi t p trung, mun t p trung phi cngcch mnh"1.

u nm 1930, Ng i sng l p ng Cng sn Vit Nam, mt chnhng cagiai c p cng nhn Vit Nam, c t chc cht ch, k lut nghim minh v lin hmtthit v i qun chng.

3. L c l ng ca cch mng gii phng dn tc bao gm ton dntc

Theo H Ch Minh, cch mng gii phng dn tc "l vic chung c dn chngch khng phi vic mt hai ng i". Ng i phn tch: "dn tc cch mnh cha phngiai c p, ngh a l s , nng, cng, th ng u nht tr chng li c ng quyn". Trong lcl ng , cng nng "l gc cch mnh", "l ng i ch cch mnh"; "cn hc tr, nh bun nh, in ch nh cng b t bn p bc, song khng cc kh bng cng nng; 3hngy ch l bu bn cch mnh ca cng nng thi"2.

H Ch Minhnh gi r t cao vai tr ca nhn dn trong kh i ngh a v trang. Ng i coi sc mnh v i v nng lc sng to v tn ca qun chng l then cht bom thng l i. Trong tc phm ng Kch m nh, Ng i ph phn vic ly m st cnhn v bo ng non lm ph ng thc hnhng. Ng i khngnh: "Dn kh mnh thqun lnh no, sngng no cng khng chng li"3.

Trong C ng l nh chnh tr u tin ca ng, Ng i xc nh lc l ng cchmng bao gm ton dn tc: ng phi t p h p i bphn giai c p cng nhn, t p h pi bphn nng dn v phi da vo hng dn cy ngho, lnho nng dn lm cchmng rungt; li ko tiu t sn, tr thc, trung nng...i vo phe v sn giai c p;i

v i ph nng, trung tiu a ch v t bn Vit Nam m cha r mt phn cch mngth phi l i dng, ch t l lm cho h ng trung l p. Bphn no ra mt phn cchmng (nh ng L p hin) th phi nh.

Ch tr ng t p h p lc l ng ca HCh Minh phn nh t t ng i on k tdn tc ca Ng i. Trong Bi ca du kch (1942), Ng i ch tr ng mi ng i gi, tr ,gi, trai, dn, lnhu tham gianh gic. TrongCh th thnh l p i Vit Nam tuyntruy n gii phng qun (ngy 22-12-1944), Ng i vit: "Cuc khng chin ca ta l

1. Xem: S d , t.2, tr. 267.

2. S d , t.2, tr. 262, 2663. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t.2, tr. 274.

20


21/136

cuc khng chin ca ton dn, cn phi ng vin ton dn, v trang ton dn"1.

Trong hai cuc khng chin chng thc dn Php v chng quc M, HChMinh ly nhn dn lm ngun sc mnh. Quanim "ly dn lm gc" xuyn sut qutrnh ch o chin tranh ca Ng i. Ng i t nim tin truyn thng yu n c nngnn ca nhn dn Vit Nam. Ng i khng nh: "ch chim tr i, ch chim t,nhng chng khng lm sao chim c lng nng nn yu n c ca nhn dn ta".

Khi phtng cuc khng chin ton quc chng thc dn Php (thng 12-1946), Ng iku gi ton dnnh gic vnh gic bng mi v kh c trong tay: "Bt k n ng,n b, bt k ng i gi, ng i tr , khng chia tn gio,ng phi, dn tc. H l ng iVit Nam th phi ng lnnh thc dn Phpcu Tquc. Ai c sng dng sng.Ai c g m dng g m, khng c g m th dng cuc, thung, gy gc. Ai cng phira sc chng thc dn Php cu n c"2.

Ku gi ton dn khng chin chng quc M, H Ch Minh khng nh:Chng M, cu n c l nhim v thing ling nht ca mi ng i Vit Nam yu n c."Cuc khng chin ca ta l ton dn, thc s l cuc chin tranh nhn dn"3. "31 triung bo ta c hai min, bt k gi tr , gi trai, phi l 31 triu chin s anh dng ditM, cu n c, quyt ginh thng l i cui cng"4. Ngy 9-4-1965, tr l i phng vin bo Acahata (Nht Bn) HCh Minh khng nh, trong th i i chng ta, mt dn tcon k t cht ch, u tranh kin quyt, hon ton c th nh bi bn quc xml c hung hn, gian c v c nhiu v kh.

Xut pht t t ng quan lc l ng ly nh nh l n, ly t ch nhiu, H Ch

Minh khng ch tr ng tin hnh kiu chin tranh thng th ng, ch da vo lc l ngquni v tin hnh mt s tr n quyt t v i k th, m ch tr ng phtng chintranh nhn dn.

Khng chin ton dn gn v i khng chin ton din. Lc l ng ton dn liukin u tranh ton din v i k th quc, gii phng dn tc. HCh Minh ni:"Khng dng ton lc ca nhn dn v mi mt ng ph, khng thno thng l i c"1.

Trong chin tranh, "qun s l vic ch cht", nhngng th i phi k t h p cht ch v i u tranh chnh tr . Theo Ng i, thng l i qun s em li thng l i chnh tr , thng l ichnh tr slm cho thng l i qun s to l n h n.

u tranh ngoi giao cng l mt mt tr n c ngh a chin l c, c tc dngthm bn b t th, phn ha v c l p k th, pht huy yu t chnh ngh a ca cuc utranh gii phng dn tc v bo vTquc, tranh th s ng tnhng h quc t. H

1. S d , t.3, tr. 507.2. S d , t.4, tr. 480.3. S d , t.12, tr. 24.4. S d , t.12, tr. 323.

1. S d , t.4, tr. 298.

21


22/136

Ch Minh ch tr ng: "va nh va m", "nh l chyu, m l h tr "2.

u tranh kinh t l ra sc tng gia sn xut, thc hnh tit kim, pht trin kinht ca ta, ph hoi kinh t ca ch. Ng i ku gi "hu ph ng thi ua v i tin ph ng", coi "rung r y l chin tr ng, cuc cy l v kh, nh nng l chin s ","tay cy tay sng, tay ba tay sng, ra sc pht trin sn xut phc v khngchin".

"Chin tranh v mt vn ha hay t t ng so v i nhng mt khc cng khngkm quan tr ng"3.

Mc ch cch mng v chin tranh chnh ngh a - vc l p t do, lm cho kh nng tin hnh chin tranh nhn dn tr thnh hin thc, lm cho ton dn t gic thamgia khng chin. T t ng chin tranh nhn dn ca HCh Minh l ngn c cv, dndt c dn tc tang ln khng chin v khng chin thng l i, nh thng haiquc

to l Php v M trong 30 nm chin tranh cch mng Vit Nam, lm nn thng l i v i c tnh th i i su sc.

4. Cch mng gii phng dn tc cn c tin hnh ch ng, sngto v c kh nng ginh thng l i tr c cch mng v sn chnhquc

Trong phong tro cng sn quc t tng tn ti quanim xem thng l i cacch mng thuc a ph thuc vo thng l i ca cch mng v sn chnh quc. c ng v phong tro cch m ng cc n c thuc a v n a thu c a c thng qua

ti i hi VI Quc t cng sn (ngy 1-9-1928) cho r ng: Ch c th thc hin honton cng cuc gii phng cc thuc a khi giai c p v sn ginh c thng l i ccn c t bn tin tin. Quanim ny, v hnh chung lm gim tnh ch ng, sngto ca cc phong tro cch mng thuc a.

Theo HCh Minh, gia cch mng gii phng dn tc thuc a v cch mngv sn chnh quc c mi quan hmt thit v i nhau, tcng qua li ln nhau trongcuc u tranh chng k th chung l ch ngh a quc. l mi quan h bnhngch khng phi l quan h l thuc, hoc quan hchnh - ph. Nm 1925, HCh Minhvit: "Ch ngh a t bn l mt cona c mt ci vi bm vo giai c p v sn chnh

quc v mt ci vi khc bm vo giai c p v sn cc thuc a. Nu ng i ta mungit con vt y, ng i ta phi ng th i ct chai vi. Nu ng i ta ch ct mt vi thi,th ci vi kia vn ti p tc ht mu ca giai c p v sn; con vt vn ti p tc sng v civi b ct t li smc ra"1.

Nhn dn cc dn tc thuc a c khnng cch mng to l n. Theo HCh Minh, khi linminh cc dn tc thuc a l mt trong nhng ci cnh ca cch mng v sn. Pht biu ti i

2. V Nguyn Gip (chbin):T t ng H Ch Minh v con ng cch m ng Vit Nam , Nxb. Chnh tr quc gia,H Ni, 2003, tr. 245.

3. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t. 4, tr. 319.1. S d , t.1, tr. 298.

22


23/136

hi V Quc tcng sn (thng 6-1924), Ng i khngnh vai tr, v tr chin l c ca cch mngthuc a: "Vn mnh ca giai c p v sn thgi i vc bit l vn mnh ca giai c p v sn cc n c i xm l c thuc a gn cht v i vn mnh ca giai c p b p bc cc thuc a...nc c v sc sng ca con r n c t bn ch ngh a ang t p trung cc thuc a h n l

chnh quc"2, nu xem th ng cch mng thuc a tc l "mun nh cht r n ng ui"3.Vn dng cng thc ca C.Mc: s gii phng ca giai c p cng nhn phi l s nghi p ca bnthn giai c p cng nhn, Ng i a ra lun im: "Cng cuc gii phng anh em, (tc nhn dnthuc a - TG) ch c ththc hin c bng snlc ca bn thn anh em"4.

Do nhn thc c vai tr, v tr chin l c ca cch mng thuc a, nh ging sc mnh dn tc, nm 1921, Nguyn i Quc cho r ng cch mng gii phng dntc thuc a c thginh thng l i tr c cch mng v sn chnh quc. Ng i vit:"Ngy m hng tr m triu nhn dn chu b tn st v p bc thc tnh gt b s bc lt tin ca mt bn thc dn lng tham khngy, h s hnh thnh mt lcl ng khng l, v trong khi th tiu mt trong nhng iu kin tn ti ca ch ngh a t bn l ch ngh a quc, h c th gip nhng ng i anh em mnh ph ng Tytrong nhim vgii phng hon ton"1.

Trong tc phm ng kch m nh, HCh Minh c s phn bit vnhim v cacch mng v sn v cch mng gii phng dn tc v cho r ng: hai th cch mng tuy c khc nhau, nhng c quan h cht chv i nhau. Ng i nu v d: "An Nam dntc cch mnh thnh cng th t bn Php yu, t bn Php yu th cng nng Php lmgiai c p cch mnh cng d. V nu cng nng Php lm cch mnh thnh cng, th dn tcAn Nam s c t do"2.

y l mt lun im sng to, c gi tr l lun v thc tin to l n; mt cng hinr t quan tr ng ca H Ch Minh vo kho tng l lun ca ch ngh a Mc - Lnin, c thng l i ca phong tro cch mng gii phng dn tc trn ton thgi i trong gnmt thk qua chng minh l hon tonngn.

5. Cch mng gii phng dn tc phi c tin hnh bng con ng cch mng bo l c

a) Bo l c cch mng trong cch mng gii phng dn tc Vit Nam

Cc th lc quc s dng bo lc xm l c v thng tr thuc a, n p dman cc phong tro yu n c. Ch thc dn, t bn thn n l mt hnhng bolc ca k mnh i v i k yu. Cha b p ch xm l c ca chng th cha thcthng l i hon ton. V th con ng ginh v gi c l p dn tc ch c th l con ng cch mng bo lc. nh ging bn cht cc k phn ng ca bn qucv tay sai, HCh Minh cho r ng: "Trong cuc u tranh gian khchng k th ca giai

2,3. S d , t.1, tr. 273, 274.4. S d , t.2, tr. 128.

1. S d , t.1, tr. 36.2. S d , t.2, tr. 266.

23


24/136

c p v ca dn tc, cn dng b o l c cch m ng ch ng l i bo l c phn cch m ng, ginh l y chnh quy n v b o vchnh quy n"3.

Qun trit quanim s nghi p cch mng l s nghi p ca qun chng, HChMinh cho r ng bo lc cch mng cng l bo lc ca qun chng. Hnh th c ca b ol c cch m ng bao g m c u tranh chnh tr v u tranh v trang , nhng phi "tytnh hnh c thm quyt nh nhng hnh thc u tranh cch mng thch h p, s dngng v kho k t h p cc hnh thc u tranh v trang vu tranh chnh tr ginh thngl i cho cch mng"4.

Trong chin tranh cch mng, lc l ng v trang vu tranh v trang gi v trquyt nh trong vic tiu dit lc l ng qun s ch, lm tht bi nhng m mu quns v chnh tr ca chng. Nhng u tranh v trang khng tch bit v i u tranh chnhtr . Theo HCh Minh, ccon th cch mng cng pht trin, qun chngu tranhchnh tr cng mnh th cng c c s vng chc t chc lc l ng v trang v tinhnhu tranh v trang.

Xut pht t tnh yu th ng con ng i, qu tr ng sinh mng con ng i, HChMinh lun tranh th kh nng ginh v gi chnh quyn t mu. Ng i tm mi cchngn chn xungt v trang, tn dng mi kh nng gii quyt xungt bng bin php ha bnh, ch ng m phn, th ng l ng, ch p nhn nhng nh ng b cnguyn tc.

Vic tin hnh cc hi ngh Vit - Php v k cc hi p nh trong nm 1946 l th hin t t ng nhno v ha bnh ca HCh Minh. Theo Ng i, tinh thn thin ch

ca Vit Nam khi k hi p c cn gi tr h n mi vn bn v l i ni, v chng ta bom nhng l i ch tinh thn, vn ha v vt cht ca Php, v ng c li, Php phi bom nn c l p ca chng ta. Mt ch "c l p " l a li mt s tn nhimang cn c khng nh. "Ti khng mun tr v H Ni tay khng. Ti mun khitr v n c s em v cho nhn dn Vit Nam nhng k t qu c th v i s cng tcchc chn m chng ti mong i n c Php"1.

Sau khi min Bc n c ta c gii phng, Ng i kin tr yu cu i ph ng thihnh Hi p nh Gi nev 1954 v ng D ng, thc hin hi p th ng tng tuyn c thng nht n c nh.

Vic tin hnh chin tranh ch l gii php bt buc cui cng. Ch khi khng cnkh nng th ng l ng, ha hon, khi k th ngoan cbm gi l p tr ng thc dn, ch mun ginh thng l i bng qun s, th HCh Minh m i kin quyt phtng chintranh.

Trong khi tin hnh chin tranh, Ng i vn tm mi cch vn hi ha bnh. Trongkhng chin chng thc dn Php, Ng i nhiu ln gi th cho Chnh ph v nhn dn

3. S d , t.12, tr.304.

4. S d , t.12, tr. 304.1. HCh Minh:Ton t p, Nxb. Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, t.4, tr. 279.

24


25/136

Php, cho t ng l nh, binh s trong quni Php v nhng kiu dn Php Vit Nam,cho cc chnh ph, cc nh hot ng chnh tr , vn ha v nhn dn cc n c, va t co cuc chin tranh xm l c ca thc dn Php, va ku gi m phn ha bnh.

Ng i vit: "Chng ti mun ha bnh ngaymu ng i Php v Vit ngngchy. Nhng dng mu chng tiu qu nh nhau.

Chng ti mong i Chnh ph v nhn dn Php mt c ch mang li ha bnh. Nu khng, chng ti bt buc phi chin u n cnggii phng hon tontn c"2.

Trong khng chin chng quc M, Ng i gi nhiu thngi p cho cc nhcm quyn M, ngh m phn ha bnhk t thc chin tranh. Khi qun M tngc ng chin tranh, mt mt Ng i ku gi qun dn ta "quyt tmnh thng gic M xm l c", ng th i ch tr ng va nh va mk t thc chin tranh.

T t ng bo lc cch mng v t t ng nhno ha bnh thng nht binchng v i nhau trong t t ng HCh Minh. Ng i ch tr ng, yu n c, th ng dn,yu th ng con ng i, yu chung ha bnh, t do, cng l, tranh thmi kh nngha bnh gii quyt xungt, nhng mt khi khng th trnh khi chin tranhth phi kin quyt tin hnh chin tranh, kin quyt dng bo lc cch mng, dngkh i ngh a v chin tranh cch mngginh, gi v bo vha bnh, vc l p t do.

b) Ph ng chm chin l c nh lu di trong cch mng gii phngdn tc

Tr c nhng k th l n mnh, HCh Minh ch tr ng sdng ph ng chm chinl c nh lu di. Trong khng chin chng thc dn Php, Ng i ni: "ch mun tcchin, tc thng. Ta ly tr ng k khng chi n tr n, thch nht nh thua, ta nhtnh thng"1, "Tr ng k khng chin... nht nh thng l i"2. Khng chin phi tr ngk v t ta h p, dn ta t, n c ta ngho, ta phi chun b lu di v phi c s chun b ton din ca ton dn. Theo Ng i, ha thc dn cng nh mt chng bnh tr mtr ng. Mun cha bnh y, ta phi tht gan d chu au n khi m x, phi c th i gi bi d ng li sc, k t qu nht nh ty tr c bnh y. Cng cuc khngchin cng nhvy. Ng i phn tch: "V i binh nhiu, t ng, kh gi i ti tn, chngnh nh mau th ng mau .

V i quni m i t chc, v i v kh th s , ta quyt k tr ng k khng chi n...th ng l i v i tr ng k phi i i v i nhau "3.

Trong khng chin chng M, cu n c, Ng i khng nh: Chin tranh c th ko di 5 nm, 10 nm, 20 nm, hoc lu h n na. H Ni, Hi Phng v mt s thnh ph, x nghi p c thb tn ph, song nhn dn Vit Nam quyt khng s ! Khng c gqu h n c l p, t do.n ngy thng l i nhn dn ta sxy dng li t n c tang

2. S d , t. 5, tr. 19.

1. S d , t.4, tr. 485.2, 3.S d , t.6, tr. 82, 81-82.

25


26/136

hong h n, to p h n!.

T lc cnh sinh cng l mt ph ng chm chin l c r t quan tr ng, nhm phthuy caongun sc mnh ch quan, trnh t t ng b ng trng ch vo s gip bn ngoi. Trong tc phm ng kch m nh, Ng i ch r: mun ng i ta gip cho thtr c ht mnh phi t gip ly mnh. Thng Tm (1945) khi th i c tng kh i ngh axut hin, HCh Minh ku gi Ton quc ng bo hyng dy, em sc ta m t gii phng cho ta.

Ti Hi ngh cung c p ton qun ln th nht (thng 6-1952), Ng i ni, munthng l i phi tr ng k gian kh, mun tr ng k phi t lc cnh sinh.

Mc d r t coi tr ng s gip quc t nhng H Ch Minh lun cao scmnh bn trong, pht huyn mc cao nht mi n lc ca dn tc, cao tinh thnc l p t ch. Ng i ni: "Khng chin tr ng k gian kh ng th i l i phi t l c

cnh sinh . Trng vo sc mnh... C nhin s gip ca cc n c bn l quan tr ng,nhng khng c li, khng c ngi mong ch ng i khc"1.

c l p t ch, t lc t c ng k t h p v i tranh th s gip quc t l mtquanim nht qun trong t t ng HCh Minh. Trong hai cuc khng chin chngPhp v chng M, Ng i ng vin sc mnh ca ton dn tc, ng th i ra scvn ng, tranh th s gip quc t to l n v c hiu qu, c vvt cht v tinh thn,k t h p sc mnh dn tc v i sc mnh th i i khng chin thng l i.

III. Vn dng t t ng HCh Minh vvn dn tcv cch mng gii phng dn tc trong cng cuc im i hin nay

1. Kh i dy s c mnh ca ch ngh a yu n c v tinh thn dn tc,ngun ng l c mnh m xy d ng v bo v t n c

Trong s nghi p i m i, cng phi xcnh r cc ngun lc v phi pht huyti a cc ngun ni lc (bao gm con ng i, tr tu, truyn thng dn tc, truyn thngcch mng,t ai, ti nguyn, vn ling...), trong yu tquan tr ng nht, quyt nhnht vn l ngun lc con ng i v i tt c sc mnh thcht v tinh thn ca n.

Con ng i Vit Nam vn c nhiu truyn thng tt p. Trong cng cuc i m i,xy dng v bo vT quc hin nay, truyn thng qu buy cn c ti p tc kh idy mnh m, bin n thnh mt ngun ni lc v tn a t n c v t qua minguy c , th thch, vng b c tin ln.

2. Nhn th c v gii quyt vn dn tc trn quan im giai cpH Ch Minh gii quyt vn dn tc v vn giai c p trong mi quan h

thng nht bin chng. Trong khi r t coi tr ng vn dn tc, cao sc mnh ca ch

1. S d , t.6, tr. 522.

26


27/136

ngh a yu n c, th Ng i cng lun lunng vng trn quanim giai c p nhnthc v gii quyt vn dn tc.

Mc tiu ca cch mng do HCh Minh vng ta nu ln thhin k t h p vndn tc v vn giai c p. N chng t Vit Nam ch c ng Cng sn v giaic p cng nhn m i l lc l ng i biu trung thnh cho l i ch ca dn tc, m i xydng c mt tr n i on k t dn tc thc hin c mc tiu trn.

V vy, i i v i tng c ng gio dc ch ngh a Mc-Lnin, cn lm cho t t ng HCh Minh v s k t h p dn tc v giai c p, ch ngh a yu n c v ch ngh aquc t, c l p dn tc v ch ngh a x hi c qun trit su sc trong tonng,ton dn, ly lmnh h ng cho vic nhn thc v gii quyt cc vn ca dntc v ca th i i hin nay.

27


28/136

Ch ng IIIT t ng HCh Minh vch ngh a x hiv con ng qu ln ch ngh a x hi Vit Nam

I. T t ng HCh Minh vbn cht v mc tiu cach ngh a x hi

1. Con ng hnh thnh t duy HCh Minh vch ngh a x hi Vit NamHCh Minh ti p thu nhng nguyn l c bn ca ch ngh a Mc - Lnin v ch

ngh a x hi, vn dng v pht trin mt cch sng to, a ra nhiu kin gii m inhm bsung vo l lun Mc - Lnin, ph h p v i thc tVit Nam.

Tr c ht, HCh Minh lun gii s ra i v bn cht ca ch ngh a x hi t ph ng din kinh t, trnhpht trin ca lc l ng sn xut. Ng i cho r ng, s hnhthnh, pht trin v chn mui ca ch ngh a x hi l mt tt yu m nguyn nhn su

xa chnh l do s pht trin ca lc l ng sn xut x hi. Trn c s mt nn tng kinhtm i, ch ngh a x hi sxc l p mt h thng, cc gi tr c th mang tnh nhn bnthm su vo mi quan hv l nh vc x hi. S thng nht gia tnh khoa hc v tnhgi tr thhin r t r trong nhn thc ca HCh Minh vchngh a x hi.

Nt sng to ca HCh Minh tr c ht l ch, Ng i n v i ch ngh a x hi,lun gii n t kht vng gi i phng dn t c v nhu cu gii phng con ng i mt cchtrit .

HCh Minh cn ti p cn ch ngh a x hi t v n ha , a vn ha thm nh pvo bn trong ca chnh tr v kinh t, to nn mt s thng nht bin chng gia vnha v chnh tr , kinh t, gia cc mc tiu pht trin x hi. iu ny cho thy, H Ch Minh, ch ngh a x hi chnh l mt hnh thi pht trin ca vn ha, mt nh caoca nn vn minh nhn loi. Do, qu trnh hnh thnh v pht trin ca ch ngh a xhi li cng phi gn v i vn ha, v ch c ng trnnh cao ca vn ha, ch ngh ax hi m i c th pht trin theong quy lut x hi khch quan, ph h p v i tintrnh pht trin chung ca nhn loi.

Ti p cn ch ngh a x hi t ph ng din o c, H Ch Minh cho r ng: ch ngh a x hi i l p, xa l v i ch ngh a c nhn, nhng khng h ph nhn c nhn,tri li, cao, tn tr ng con ng i c nhn, cc gi tr c nhn, pht trin mi nng lc

28


29/136

c nhn v pht trin x hi v hnh phc con ng i. Ch ngh a x hi to mi iu kincho s pht trin hi ha gia c nhn v x hi. X hi tn tr ng mi c nhn,ngth i c nhn bit cao l i ch x hi, c thhy sinh l i ch c nhn v l i ch x hi.

HCh Minh lun gii tnh tt yu v bn cht ca ch ngh a x hi trn c s k tha v pht trin cc gi tr vn ha truyn thng ca dn tc Vit Nam, ca ph ngng. T vic phn tch mt cch khoa hc truyn thng t t ng - vn ha,iu kinkinh t - x hi ca Vit Nam, cc n c ph ng ng, s tn bo ca ch thuc ati cc n c , HCh Minhi n mt nhn thc m i l: Ch ngh a x hi, ch ngh acng sn khng nhng thchng c chu , ph ng ng m cn thchng dh n chu u.

HCh Minh nhn thc tnh tt yu v bn cht ca chngh a x hi nh l k tqu tc ng tng h p ca cc nhn t: truyn thng v hin ti; dn tc v quc t;kinh t, chnh tr , o c, vn ha. Ng i khng tuyt i ha mt mt no vnh ging v tr ca chng. Nh vy, HCh Minh lm phong ph cch ti p cn v ch ngh a x hi, c nhng cng hin xut sc vo vic pht trin l lun Mc - Lnin.

2. Quan nim ca HCh Minh v c tr ng bn cht ca ch ngh ax hi

C.Mc v Ph.ngghen cho r ng, ngay trongiu kin ca x hi x hi ch ngh a, nh cng cuc ci to mang tnh cch mng m x hi t c mt tr ng thi pht trin m i v cht: lm cho tt c mi t liu sn xut tr thnh ti sn chung caton x hi, qua to iu kin pht trin kinh t theo mt k hoch thng nht, bom tnh cht x hi ca laong; theo nguyn tc "lm theo nng lc, h ng theo laong"...

V.I. Lnin pht trin hc thuyt ca C.Mc v Ph.ngghen, Ng i cho r ng,trong x hi x hi ch ngh a, mt mt, c ch s hu nh n c v t liu sn xutquan tr ng, mt khc, c cc x nghi p h p tc (ngh a l x nghi p khng phi ca tondn), x vin h p tc x. Nh vy h cng nh cng nhnu l nhng ng i i biucho ph ng thc sn xut x hi ch ngh a. Theo V.I. Lnin, vic tin ln ch ngh ax hi khng loi tr nn sn xut hng ha do giai c p cng nhn t chc. V.I.Lninra vic s dng cc quan hhng ha - tin tv nhng phm tr lin quan t ichng nh hng ha, gi c, l i nhun, hch ton kinh t. ng th i, vic phn phi phi c xy dng nh cc quan hhng ha - tin t, th ng nghi p, ch khng phixy dng trn vic cung c p tr c ti p t ngun d tr ca x hi, trn vic traoi sn phm tr c ti p.

T nhng im trnh by trn, c th rt ra mt sk t lun: M t l , thc tinsinhng l c s xy dng quanim v ccc tr ng bn cht ca ch ngh a x hi.

Hai l , cc c tr ng ca ch ngh a x hi c cc nh kinhin a ra c ngh atrong cuc u tranh chng li t t ng, hc thuyt phi mcxt nhm ginh thng l i

29


30/136

quyt nh cho hc thuyt cch mng. V th, nhng c tr ngy sdn dn c nhnthc thm, ph h p v i bin chng khch quan ca hin thc.

Phn l n th i gian ca cuc i mnh, HCh Minh cng v i ng dn tm tr

lnh o cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn n c ta. Tuy vy, nhng quanim ca Ng i vchngh a x hi vn c ngh a l lun v thc tin su sc.

Hu ht cc cch ti p cn, nh ngh a ca HCh Minh v ch ngh a x hi cdin t, trnh by mt cch dung d, mc mc, d hiu v mang tnh ph thng,ichng. Xt d i gckhi qut nguyn l th HCh Minh vc bn khng khc v icc nh kinhin Mc - Lnin.im c sc HCh Minh l pht trin cc nguyn ll lun phc t p, khoa hc bng ngn ng ca cuc sng hng ngy. Mt s nh ngh ac bn m HCh Minh c p vch ngh a x hi:

- nh ngh a t ng qut, xem xt ch ngh a x h i, ch ngh a cng sn nh l mt ch x hi hon ch nh, bao gm nhiu mt khc nhau ca i sng, l con ng gii phng nhn loi cn lao, p bc. HCh Minh vit: "Ch c chngh a cng sn m i cunhn loi, em li cho mi ng i khng phn bit chng tc v ngun gc s t do, bnh ng, bc i,on k t, m no trn qu t, vic lm cho mi ng i v v ming i, nim vui, ha bnh, hnh phc, ni tm li l nn cng ha th gi i chn chnh,xa bnhng bin gi i t bn ch ngh a chon nay ch l nhng vch t ng di ngncn nhng ng i laong trn th gi i hiu nhau v yu th ng nhau"1. Hoc d idng tng h p h n, Ng i cho r ng: "Mun cho ch ngh a cng sn thc hin c, cn

phi c k ngh, nng nghi p v tt cmi ng i u c pht trin ht kh nng camnh"2. Cch nh ngh a ch ngh a x hi, ch ngh a cng sn nh trn th ng c Ng i s dng th i k tr c nm 1954, khi ch ngh a x hi l xu th tt yu m qutrnh cch mng Vit Nam cn t t i.

- nh ngh a ch ngh a x h i b ng cch ch ra m t m t no ca n (kinh t,chnh tr , vn ha...). H Ch Minh vit: "... ch ngh a x hi l ly nh my, xe la,ngn hng, v.v. lm ca chung. Ai lm nhiu thn nhiu, ai lm t thn t, ai khnglm th khngn, tt nhin l tr nhng ng i gi c, au yu v tr con..."1. Khic pvkinh t, HCh Minh th ng nhn mnh hai yu t: ch s hu (cng cng hocx hi) v quan h phn phi: lm theo nng lc, h ng theo laong. Cn trong l nhvc chnh tr , Ng i nhn mnh mt bn cht nht ca ch ngh a x hi, l nh n cdn ch kiu m i, nh n c ca dn, do dn v v dn. Ng i vit: "Nh n c x hich ngh a v dn ch nhn dn ch lo lm l i cho nhn dn, tr c ht l nhn dn laong, ngy cng c tin b v vt cht v tinh thn, lm cho trong x hi khng c

1. S d , t.1, tr. 461.

2. S d, t. 4, tr. 272.1. S d, t. 8, tr. 226.

30


31/136

ng i bc lt ng i"2. Khi tm hiu cchnh ngh a ny ca Ng i, chng ta phi ttrong tng thquan nim chung v ch ngh a x hi, nu tuyt i ha mt mt nom Ng i a ra, ddn n sai lm trong ch o thc tin.

- nh ngh a b ng cch xc nh mc tiu c a ch ngh a x h i, ch r ph ng h ng, ph ng tin t c mc tiu . y l cchnh ngh a ph bin mH Ch Minh hay dng nht. Trong h n 20 nh ngh a v ch ngh a x hi thng k c th h n 2/3nh ngh a thuc loi ny. Chng hn, HCh Minh hi: "ch ngh a xhi l g" v Ng i t tr l i: "l mi ng i c n no mc m, sung s ng t do", "lon k t, vui khe"...

- nh ngh a ch ngh a x h i b ng cch xc nh ng l c xy d ng n : "Ch ngh a x h i l nh m nng cao i s ng vt ch t v v n ha c a nhn dn v do nhndn t xy dng ly"3. Nhn mnh ng lc tinh thn v thc x hi ch ngh a, H Ch Minh coi: ch ngh a x hi khng phi l ci g cao xa, m l nhng g r t c th nh thc laong t p th, thc k lut, tinh thn thi ua yu n c, tng sn xutcho h p tc x, tng thu nh p cho x hi, tinh thn on k t t ng tr , tinh thn dmngh , dm ni, dm lm, khng s kh, thc cn kim. Tinh thn c bn ca mt lunmcxt vch ngh a x hi c HCh Minh nhc li v i mt quy m l n h n: ch ngh a x hi l ca nhn dn, v nhn dn v do nhn dn laong.

Nhng nh ngh a dung d, d hiu ca HCh Minh phn nhy nhngc tr ng ct li ca ch ngh a x hi. Khi qut nhng c tr ng ny, chng ta thy

ni dung ca n bao hm ht thy mi mt i sng x hi, lm hin din ra mt ch x hi u vit. l:

- Ch ngh a x hi l mt ch x hi c lc l ng sn xut pht trin cao, gnlin v i s pht trin tin bca khoa hc - k thut v vn ha, dn giu, n c mnh.

- Thc hin ch s hu x hi v t liu sn xut v thc hin nguyn tc phn phi theo laong.

- Ch ngh a x hi c ch chnh tr dn ch, nhn dn laong l ch v nhndn laong lm ch, Nh n c l ca dn, do dn v v dn, da trn khi i on k tton dn m nng ct l lin minh cng - nng - laong tr c, dong Cng sn lnho.

- Ch ngh a x hi c h thng quan hx hi lnh mnh, cng bng, bnhng,khng cn p bc, bc lt, bt cng, khng cn s i l p gia laong chn tay v laong tr c, gia thnh th v nng thn, con ng i c gii phng, ciu kin phttrin ton din, c s hi ha trong pht trin ca x hi v t nhin.

- Ch ngh a x hi l ca qun chng nhn dn v do qun chng nhn dn t xy

2. S d, t. 8, tr. 276.3. S d, t. 10, tr. 556.

31


32/136

dng ly.

Ccc tr ng bn cht nu trn l hnh thc thhin mt h thng gi tr va k tha cc di sn ca qu kh, va c sng to m i trong qu trnh xy dng ch ngh a

x hi. Ch ngh a x hi l hin thnnh cao ca tin trnh tin ha lch s nhn loi.H Ch Minh quan nim ch ngh a x hi l s tng h p, quyn cht ngay trong cutrc ni ti ca n, mt h thng gi tr lm nn tng iu chnh cc quan hx hi, l c l p, t do, bnhng, cng bng, dn ch, bo m quyn con ng i, bc i,onk t, hu ngh... Trong c nhng gi tr to tin , c gi tr ht nhn. Tt c nhnggi tr c bn ny l mc tiu ch yu ca ch ngh a x hi. Mt khi tt c cc gi tr t c th loi ng i s v n t i l t ng cao nht ch ngh a x hi, l "linh p t do ca nhng ng i laong" m C.Mc, Ph.ngghen d bo. , c tnhca con ng i c pht trin y , nng lc con ng i c pht huy cao nht, gi

tr con ng i c thc hin ton din. Nhng theo HCh Minh, l mt qu trnh phn u kh khn, gian kh, lu di, dn dn v khng thnn nng.

3. Quan nim ca HCh Minh vmc tiu vng l c ca ch ngh a x hi

a) Nh ng mc tiu c bnHCh Minh thc c r rng gi tr ca ch ngh a x hi v mt l lun l

quan tr ng, nhng vn quan tr ng h n l tm ra con ngthc hin nhng gi tr ny. im then cht, c ngh a ph ng php lun quan tr ng trong quan nim ca H Ch Minh l Ng i ra cc mc tiu chung v mc tiu c thxy dng ch ngh ax hi n c ta trong mi giaion cch mng khc nhau. Chnh thng qua qu trnhra cc mc tiu, ch ngh a x hi c biu hin v i vic tha mn cc nhu cu,l i ch thit yu ca ng i laong, theo cc nc thang t th p n cao, to ra tnh h pdn, nngng ca ch x hi m i.

HCh Minh, mc tiu chung ca ch ngh a x hi v mc tiu phn u ca Ng i l mt, l c l p, t do cho dn tc, hnh phc cho nhn dn. Ng i ni:"Ti ch c mt s ham mun, ham mun tt bc, l lm sao cho n c ta c hon

tonc l p, dn ta c hon ton t do,ng bo ai cng c c m n o mc, ai cng c hc hnh"1. cng chnh l mc tiu tng qut theo cch din t ca HChMinh vchngh a x hi.

T ccht vn ny, theo HCh Minh, hiu mc ch ca ch ngh a x hi,ngh a l nm bt ni dung ct li con ng la chn v bn cht thc t ch x him chng ta phn u xy dng. Ti p cn ch ngh a x hi vph ng din mc ch lmt ntc sc, th hin phong cch v nng lc t duy l lun khi qut ca HChMinh. HCh Minh c nhiu cchc p mc ch ca ch ngh a x hi. C khi Ng i

1. S d, t.4, tr. 161.

32


33/136

tr l i mt cch tr c ti p: "Mc ch ca ch ngh a x hi l g? Ni mt cch n ginv dhiu l:khng ng ng nng cao i s ng vt ch t v tinh th n ca nhn dn, tr cht l nhn dn laong"2. Hoc "Mc ch ca ch ngh a x hi l khng ngng nngcao mc sng ca nhn dn"3. C khi Ng i din gii mc ch tng qut ny thnh cctiu ch c th: "ch ngh a x hi l lm sao cho nhn dn n, mc, ngy cngsung s ng, ai ny c i hc, m au c thuc, gi khng laong c th ngh,nhng phong tc t p qun khng tt dn dn c xa b... Tm li, x hi ngy cngtin, vt cht ngy cng tng, tinh thn ngy cng tt, l ch ngh a x hi"4. C khi Ng i ni mt cch gin ti p, khng nhc n ch ngh a x hi, nhng xt vbn cht, cng chnh l mc tiu ca ch ngh a x hi theo quan nim ca Ng i. K t thc Dichc , HCh Minh vit: "iu mong mun cui cng ca ti l: Tonng, ton dn taon k t phn u, xy dng mt n c Vit Nam ha bnh, thng nht, c l p, dn ch

v giu mnh, v gp phn xngng vo s nghi p cch mng thgi i"5

. HCh Minh quan nim mc tiu cao nht ca ch ngh a x hi l nng cao i

sng nhn dn. l s tin t ng caovo l t ng v dn, va l mt s mnh dntrong l lun. Theo Ng i, mun nng cao i sng nhn dn th phi tin ln chngh ax hi, ch ngh a x hi l nng cao i sng nhn dn c ngh a su sc i v i chngta. Cch t duy ly ch ngh a x hi lmim xut pht tuyt i, lm c s cho mihot ng thc tin cn phi c b sung bng s tc ng tr li v ch ngh a x hicng phi c lm r b i hng lot quan h khc. Mc ch nng cao i sng tondn l tiu ch tng qutkhng nh v kim nghim tnh cht x hi ch ngh aca cc l lun ch ngh a x hi v chnh sch thc tin. Tr t ra khi qu o thhoc l chngh a x hi gihiu hoc khng c g t ng h p v i chngh a x hi.

Ch r v nu bt mc tiu ca ch ngh a x hi, HCh Minh khng nh tnhu vit ca ch ngh a x hi so v i cc ch x hi tn ti trong lch s, ch ranhim v gii phng con ng i mt cch ton din, theo cc c p : t gii phng dntc, gii phng giai c p, x hi n gii phng tng c nhn con ng i, hnh thnh ccnhn cch pht trin t do.

Qu trnhi t i mc tiu cui cng ca ch ngh a x hi l mt qu trnh lu di,tr i qua mt th i k qu, nhiu b c trung gian, qunh. i v i cuc cch mngx hi chngh a, HCh Minh cho r ng: "Chng ta phi xy dng mt x hi hon tonm i xa nay cha tng c trong lch s dn tc ta. Chng ta phi thayi trit nhngn p sng, thi quen, ngh v thnh kin c gc r su xa hng ngn nm. Chng ta phi thayi quan h sn xut c, xa b giai c p bc lt, xy dng quan h sn xutm i khng c bc lt p bc. Mun th, chng ta phi dn dn bin n c ta t mtn c nng nghi p lc hu thnh mt n c cng nghi p. Chng ta phi dn dn t p th

2, 3, 4.S d, t. 10, tr. 271, 159, 591.5. S d, t.12, tr. 512.

33


34/136

ha nng nghi p. Chng ta phi tin hnh ci to x hi ch ngh a i v i cng th ngnghi p t nhn,i v i th cng nghi p. Chng ta phi bin mt n c dt nt, cc kh thnh mt n c vn ha cao v i sng t i vui hnh phc"1. Nh vy, HCh Minh xcnh cc mc tiu c th ca th i k qu ln ch ngh a x hi trn tt c ccl nh vc ca i sng x hi.

- M c tiu chnh tr : Theo t t ng H Ch Minh, trong th i k qu ln ch ngh a x hi, ch chnh tr phi l do nhn dn laong lm ch, nh n c l cadn, do dn v v dn. Nh n c c hai chc nng: dn ch v i nhn dn, chuyn chnhv i k th ca nhn dn. Hai chc nng khng tch r i nhau, m lun luni i v inhau. Mt mt, H Ch Minh nhn mnh phi pht trin quyn dn ch v sinh hotchnh tr ca nhn dn; mt khc, li yu cu phi chuyn chnh v i thiu sphn ngchng li l i ch ca nhn dn, chng li ch x hi ch ngh a.

pht huy quyn lm ch ca nhn dn, HCh Minh ch r con ng v bin php thc hin cc hnh thc dn ch tr c ti p, nng cao nng lc hot ng ca cc t chc chnh tr - x hi ca qun chng; cng c cc hnh thc dn ch gin ti p, tngc ng hiu lc v hiu qu qun l ca cc c quan l p php, hnh php v t php, x l v phnnh r chc nng ca chng.

- M c tiu kinh t : Theo HCh Minh, ch chnh tr ca ch ngh a x hi ch c bo m vng vng trn c s mt nn kinh t vng mnh. Nn kinh t mchng ta xy dng l nn kinh tx hi ch ngh a v i cng - nng nghi p hin i, khoa

hc v k thut tin tin, cch bc lt theo ch ngh a t bn c xa bdn, i sngvt cht ca nhn dn ngy cng c ci thin.

Nn kinh t x hi ch ngh a n c ta cn pht trin ton din cc ngnh mnhng ngnh ch yu l cng nghi p, nng nghi p, th ng nghi p, trong "cngnghi p v nng nghi p l hai chn ca nn kinh tn c nh".

K t h p cc loi l i ch kinh t l vn r t c HCh Minh quan tm. Ng ic bit nhn mnh ch khon l mt trong nhng hnh thc ca s k t h p l i chkinh t.

- M c tiu v n ha - x h i: Theo HCh Minh, vn ha l mt mc tiu c bnca cch mng x hi ch ngh a. Vn ha thhin trong mi sinh hot tinh thn ca xhi, l xa nn m ch, xy dng, pht trin gio dc, nng cao dn tr, xy dng pht trin vn ha ngh thut, thc hin n p sng m i, thc hnh v sinh phng bnh,gii tr lnh mnh, bi tr m tn d oan, khc phc phong tc t p qun lc hu...

Vbn cht ca nn vn ha x hi chngh a Vit Nam, Ng i khngnh: "phix hi ch ngh a vni dung";c mt nn vn ha nh th ta phi pht huy vn vnha truyn thng qu bu ca dn tc, ng th i hc t p v ti p thu c chn lc vn ha

1. S d, t. 8, tr. 493-494.

34


35/136

tin tin ca thgi i. Ph ng chm xy dng nn vn ha m i l: dn tc, khoa hc, ichng. HCh Minh nhc nh phi lm cho phong tro vn ha c b r ng, ng th i phi c b su. Trong khipng mt gii tr th khng c xem nhvic nng cao trithc ca qun chng,ng th i Ng i lun lun nhc nh phi lm cho vn ha gnlin v i laong sn xut...

HCh Minht ln hngu nhim v ca cch mng x hi ch ngh a l oto con ng i. B i l, mc tiu cao nht, ng lc quyt nh nht cng cuc xy dngch ngh a x hi chnh l con ng i. Trong l lun xy dng con ng i x hi ch ngh a, H Ch Minh quan tm tr c ht n mt t t ng. Ng i cho r ng: Mun ccon ng i x hi ch ngh a, phi c t t ng x hi ch ngh a. T t ng x hi ch ngh a mi con ng i l k t qu ca vic hc t p, vn dng, pht trin ch ngh a Mc -Lnin, nng cao lng yu n c, yu chngh a x hi.

H Ch Minh lun lun nhn mnh n trau di, rn luyn o c cch mng;ng th i Ng i cng r t quan tmn mt ti nng, lun to iu kin mi ng irn luyn ti nng,em ti nng cng hin cho x hi. Tuy vy, HCh Minh lun gnti nng v i o c. Theo Ng i, "c ti m khng cc l hng"; d nhinc phii i v i ti, nu khng c ti th khng th lm vic c. Cng nh vy, Ng i lungn phm cht chnh tr v i trnhhc vn, chuyn mn, nghi p v trong "chnh tr l tinh thn, chuyn mn l th xc". Hai mt gn b thng nht trong mt conng i. Do vy, tt cmi ng i u phi lun lun trau di o c v ti nng.

b) Ccng l c ca ch ngh a x hi thc hin nhng mc tiu, cn pht hin nhng ng lc v nhng iu

kin bo m chong lc thc s tr thnh sc mnh thcy cng cuc xy dngchngh a x hi, nht l nhngng lc bn trong, ngun ni lc ca chngh a x hi.

Theo HCh Minh, nhng ng lc biu hin hai ph ng din: vt cht vt t ng. Ng i khng nh, ng lc quan tr ng v quyt nh nht l con ng i, lnhn dn laong, nng ct l cng - nng - tr thc. Con ng i l ng lc quan tr ngnht, H Ch Minh th ng xuyn quan tmn l i ch chnhng, thit thn ca h;

ng th i chm lo bi d ng sc dn. l l i ch ca nhn dn v tng c nhn. Ni con ng i l ng lc ca ch ngh a x hi, h n na l ng lc quan tr ng

nht, HCh Minh nhn thy ng lc ny c s k t h p gia c nhn (sc mnhc th) v i x hi (sc mnh cng ng). Truyn thng yu n c ca dn tc, s onk t cng ng, sc laong sng to ca nhn dn, l sc mnh tng h p to nnng lc quan tr ng ca chngh a x hi.

Nh n c i din cho ch v quyn lc ca nhn dn d i s lnh o cang, thc hin chc nng qun l x hi, a s nghi p xy dng chngh a x hi n

thng l i. Ng i c bit quan tmn hiu lc ca tchc, bmy, tnh nghim minhca k lut, php lut, s trong sch, lim khit ca i ng cng chc cc c p tTrung

35


36/136

ng t i a ph ng.

HCh Minh r t coi tr ng ng lc kinh t, pht trin kinh t, sn xut, kinh doanh,gii phng mi nng lc sn xut, lm cho mi ng i, mi nh tr nn giu c, ch quc

l i dn, gn lin kinh tv i k thut, kinh tv i x hi.Cng v i ng lc kinh t, H Ch Minh cng quan tm t i vn ha, khoa hc,

gio dc, coi lng lc tinh thn khng th thiu ca chngh a x hi.

Tt c nhng nhn t ng lc nu trn l nhng ngun lc tim tng ca s phttrin. Lm th no nhng kh nng, nng lc tim tng tr thnh sc mnh vkhng ngng pht trin. HCh Minh nhn thy s lnho ng n ca ng c ngh a quyt nh i v i s pht trin ca ch ngh a x hi. y l ht nhn trong h ng lc ca chngh a x hi.

Ngoi ccng lc bn trong, theo HCh Minh, phi k t h p c v i sc mnhth i i, tng c ng on k t quc t, ch ngh a yu n c phi gn lin v i ch ngh aquc t ca giai c p cng nhn, phi s dng tt nhng thnh qu khoa hc - k thutca thgi i...

Ntc o trong phong cch t duy bin chng HCh Minh l chbn cnhvic ch ra cc ngun ng lc pht trin ca ch ngh a x hi, Ng i cn lu , cnh bo v ngn nga cc yu tkm hm, trit tiu ngun nng l ng vn c ca ch ngh ax hi, lm cho chngh a x hi tr nn tr tr , x cng, khng c sc h p dn.

II. T t ng HCh Minh vcon ng qu lnch ngh a x hi Vit Nam

1. Quan nim ca HCh Minh v th i k qu ln ch ngh a xhi Vit Nam

C.Mc, Ph.ngghen, V.I. Lninu khng nh tnh tt yu khch quan ca th i

k qu ln ch ngh a x hi v ch r v tr lch s, nhim v c th ca n trongqu trnh vn ng, pht trin ca hnh thi kinh t - x hi cng sn chngh a.

Theo quanim ca cc nh kinhin ca ch ngh a Mc - Lnin, th c hai con ng qu tin ln ch ngh a x hi. Con ng th nh t l con ng qu tr cti p ln ch ngh a x hi t nhng n c t bn pht trin trnhcao.Con ng th hai l qugin ti p ln ch ngh a x hi nhng n c ch ngh a t bn pht trincn th p hoc cc n c tin t bn.

Trn c s vn dng l lun v cch mng khng ngng, v th i k qu lnch ngh a x hi ca ch ngh a Mc - Lnin v xut pht t c im tnh hnh thc t ca Vit Nam, H Ch Minh khng nh con ng cch m ng Vit Nam l ti n

36


37/136

hnh gi i phng dn t c, hon thnh cch m ng dn t c dn ch nhn dn, ti n d n lnch ngh a x h i. Nh vy, quan nim HCh Minh v th i k quln ch ngh a xhi Vit Nam l quan nim vmt hnh thi qugin ti p c th - qutmt xhi thuc a, na phong kin, nng nghi p lc hu i ln ch ngh a x hi. Chnh nidung c th ny, H Ch Minh c th ha v lm phong ph thm l lun Mc -Lnin v th i k quln chngh a x hi.

Theo HCh Minh, khi b c vo th i k quln ch ngh a x hi, n c ta cc im l n nht l t mt n c nng nghi p lc hu tin ln ch ngh a x hi khng phi kinh qua giaion pht trin t bn chngh a. c im ny chi phi ccc imkhc, thhin trong tt c cc l nh vc ca i sng x hi v lm c s ny sinh nhiumu thun. Trong, HCh Minhc bit lu n mu thun c bn ca th i k qu, l mu thun gia nhu cu pht trin cao ca t n c theo xu h ng tin bv

thc tr ng kinh t - x hi qu th p km ca n c ta.a) Nhim v lch s ca th i k qu ln ch ngh a x hi VitNam.Theo HCh Minh, thc cht ca th i k quln ch ngh a x hi n c ta l

qu trnh ci bin nn sn xut lc hu thnh nn sn xut hin i. Thc cht pht trinv ci to nn kinh t quc dn cng l cuc u tranh giai c p gay go, phc t p trongiu kin m i, khi m nhn dn ta hon thnh c bn cch mng dn tc dn ch, sosnh lc l ng trong n c v quc t c nhng bin i. iu nyi hi phi p

dng ton din cc hnh thc u tranh c v chnh tr , kinh t, vn ha, x hi nhmchng li cc th lc i ng c li con ng x hi chngh a.

Theo H Ch Minh, do nhng c im v tnh cht quy nh, qu ln ch ngh a x hi Vit Nam l mt qu trnh dn dn, kh khn, phc t p v lu di. Nhimv lch s ca th i k qu ln ch ngh a x hi Vit Nam bao gm hai ni dungl n:

M t l , xy dng nn tng vt cht v k thut cho chngh a x hi, xy dng cctin vkinh t, chnh tr , vn ha, t t ng cho chngh a x hi.

Hai l , ci to x hi c, xy dng x hi m i, k t h p ci to v xy dng, trong ly xy dng lm tr ng tm, lm ni dung ct yu nht, ch cht, lu di.

HCh Minh nhn mnh n tnh cht tun t, dn dn ca th i k quln ch ngh a x hi. Tnh cht phc t p v kh khn ca n c HCh Minh l gii trn ccim sau:

Th nh t , y thc s l mt cuc cch mng lmo ln mi mt i sng xhi, c lc l ng sn xut v quan h sn xut, c c s h tng v kin trc th ngtng. Nt ra vi hi ng th i gii quyt hng lot mu thun khc nhau.

Th hai , trong s nghi p xy dng ch ngh a x hi, ng, Nh n c v nhn dn

37


38/136

ta cha c kinh nghim, nht l trn l nh vc kinh t. y l cng vic ht sc m i m i v i ng ta, nn phi va lm, va hc v c thc v p vp v thiu st. Xy dngx hi m i bao gi cng kh khn, phc t p h n nhx hi c li th i.

Th ba , s nghi p xy dng ch ngh a x hi n c ta lun lun b cc th lc phn ng trong v ngoi n c tm cch chng ph.

T vic ch r tnh cht ca th i k qu, HCh Minh lun lun nhc nh cn b, ng vin trong xy dng ch ngh a x hi phi thn tr ng, trnh nn nng, ch quan,t chy giaion. Vn c bn l phi xc nh ng tng b c i v hnhthc ph h p v i trnhca lc l ng sn xut, bit k t h p cc khu trung gian, qu, tun t tng b c, t th p n cao. V vy, xy dng ch ngh a x hi i hi mtnng lc lnho mang tnh khoa hc, va hiu bit cc quy lut vn ng x hi, li phi c ngh thut khn kho cho tht st v i tnh hnh thc t.

b) Quan im HCh Minh vni dung xy d ng ch ngh a x hi n c ta trong th i k qu Cng cuc xy dng ch ngh a x hi n c ta l mt s nghi p cch mng

mang tnh ton din. HCh Minh xcnh r nhim v c thcho tng l nh vc:

- Trong l nh v c chnh tr , ni dung quan tr ng nht l phi gi vng v pht huyvai tr lnho ca ng. ng phi c chnh n, nng cao sc chin u, c hnhthc t chc ph h p p ng cc yu cu, nhim v m i. B c vo th i k qu ln ch ngh a x hi, ng ta tr thnhng cm quyn. Mi quan tm l n nht ca Ng i v ng cm quyn l lm sao chong khng tr thnhng quan liu, xadn, thoi ha, bin cht, lm mt lng tin ca dn, c th dn n nguy c sai lm v ng li, ct t mi quan hmu tht v i nhn dn vcho ch ngh a c nhn nyn d i nhiu hnh thc.

Mt ni dung chnh tr quan tr ng trong th i k qu ln ch ngh a x hi lcng cv m r ng mt tr n dn tc thng nht, nng ct l lin minh cng nhn, nngdn v tr thc, dong Cng sn lnho; cng cv tng c ng sc mnh ton bh thng chnh tr cng nh tng thnh tca n.

- N i dung kinh t c H Ch Minh c p trn cc mt: lc l ng sn xut,quan h sn xut, c chqun l kinh t. Ng i nhn mnh n vic tng nng sut laong trn c s tin hnh cng nghi p ha x hi ch ngh a. i v i c cu kinh t, H Ch Minhc p c cu ngnh v c cu cc thnh phn kinh t, c cu kinh t vng,lnh th.

Ng i quan nim ht sc c o v c cu kinh tnng - cng nghi p, ly nngnghi p lm mt tr n hngu, cng c h thng th ng nghi p lm cu ni tt nhtgia cc ngnh sn xut x hi, tha mn nhu cu thit yu ca nhn dn.

i v i kinh tvng, lnh th, HCh Minh lu phi pht trin ng u gia

38


39/136

kinh t th v kinh tnng thn. Ng i c bit ch tr ng ch o pht trin kinh t vng ni, hi o, va to iu kin khng ngng ci thin v nng cao i sng cang bo, va bo m an ninh, quc phng chot n c.

n c ta, H Ch Minh l ng i u tin ch tr ng pht trin c cu kinh t nhiu thnh phn trong sut th i k qu ln ch ngh a x hi. Ng i xcnh r v tr v xu h ng vn ng ca tng thnh phn kinh t. N c ta cn u tin pht trinkinh tquc doanh to nn tng vt cht cho ch ngh a x hi, thcy vic ci tox hi ch ngh a. Kinh th p tc x l hnh thc s hu t p th ca nhn dn laong, Nh n c cn c bit khuyn khch, h ng dn v gip n pht trin. V t chch p tc x, HCh Minh nhn mnh nguyn tc dn dn, t th p n cao, t nguyn,cng c l i, chng ch quan, g p, hnh thc. i v i ng i lm ngh th cng v laong ring lkhc, Nh n c bo hquyn s hu v t liu sn xut, ra sc h ng dn

v gip h ci tin cch lmn, khuyn khch h i vo con ng h p tc.i v inhng nh t sn cng th ng, v h tham giang hcch mng dn tc dn ch, cng gp nht nh trong khi phc kinh t v sn sng ti p thu, ci to gp phnxy dng n c nh, xy dng ch ngh a x hi, nn Nh n c khng xa b quyn s hu v t liu sn xut v ca ci khc ca h, m h ng dn hhot ng lm l i choquc k dn sinh, ph h p v i kinh t nh n c, khuyn khch v gip h ci totheo ch ngh a x hi bng hnh thc t bn nh n c.

Bn cnh ch v quan h s hu, HCh Minh r t coi tr ng quan hphn phiv qun l kinh t. Qun l kinh tphi da trn c s hch ton,em li hiu qu cao,s dng tt ccn by trong pht trin sn xut. Ng i ch tr ng v ch r cciukin thc hin nguyn tc phn phi theo laong: lm nhiu h ng nhiu, lm th ng t, khng lm khng h ng. Gn lin v i nguyn tc phn phi theo laong, H Ch Minhc p n vn khon trong sn xut, "Ch lm khon l mt iu kinca ch ngh a x hi, n khuyn khch ng i cng nhn lun lun tin b, cho nh mytin b. Lm khon l ch chung v li l i ring... lm khon tt thch h p v cng bngd i ch ta hin nay"1.

Trong l nh vc vn ha - x hi, HCh Minh nhn mnh n vn xy dngcon ng i m i. c bit, HCh Minhcao vai tr ca vn ha, gio dc v khoa hck thut trong x hi x hi ch ngh a. Ng i cho r ng, mun xy dng ch ngh a xhi nht nh phi c hc thc, cn phi hc c vn ha, chnh tr , k thut v ch ngh ax hi cng v i khoa hc chc chn a loi ng i n hnh phc v tn. HCh Minhr t coi tr ng vic nng cao dn tr,o to v s dng nhn ti. H Ch Minh khngnh vai tr to l n ca vn ha trong i sng x hi.

1. S d, t. 8, tr. 341.

39


40/136

2. B c i v cc bin php xy d ng ch ngh a x hi n c taHCh Minh xcnh r nhim v lch s, ni dung ca th i k qu ln ch

ngh a x hi Vit Nam.iu tr n tr khn ngui ca Ng i l tm ra hnh thc, b c

i, bin php tin hnh xy dng ch ngh a x hi, bin nhn thc l lun thnh ch ngtrnh hnhng, thnh hot ng thc tin hng ngy.xcnh b c i v tm cchlm ph h p v i Vit Nam, HCh Minhra hai nguyn tc c tnh cht ph ng phplun:

M t l , xy dng ch ngh a x hi l mt hin t ng phbin mang tnh quc t,cn qun trit cc nguyn l c bn ca ch ngh a Mc - Lnin vxy dng ch m i,c th tham kho, hc t p kinh nghim ca cc n c anh em.

Hai l , xc nh b c i v bin php xy dng ch ngh a x hi ch yu xut

pht t iu kin thc t, c im dn tc, nhu cu v kh nng thc tca nhn dn.Qun trit hai nguyn tc ph ng php lun ny, HCh Minh xcnh ph ng

chm thc hin b c i trong xy dng ch ngh a x hi: dn dn, thn tr ng tng b cmt, t th p n cao, khng ch quan nn nng v s tun t ca cc b c i doiukin khch quan quynh. Mt khc, phi tin nhanh, tin mnh, tin vng chc ln ch ngh a x hi, nhng tin nhanh, tin mnh cng khng phi lm ba, lmu m phi ph h p v i iu kin thc t. Trong cc b c i ln chngh a x hi, HCh Minhc bit lu n vai tr ca cng nghi p ha x hi ch ngh a, coi l "con ng phii ca chng ta", l nhim v tr ng tm ca c th i k qu ln ch ngh a x hi.Cng nghi p ha x hi ch ngh a ch c th thc hin thng l i trn c s xy dng v pht trin nn nng nghi p ton din, vng chc, mt h thng tiu th cng nghi p,cng nghi p nh a dng nhm gii quyt vn l ng thc, thc phm cho nhn dn,cc nhu cu tiu dng thit yu cho x hi.

Cng v i cc b c i, HCh Minh g i nhiu ph ng thc, bin php tinhnh xy dng ch ngh a x hi. Trn thc t, Ng i s dng mt scch lm c th sauy:

- Thc hin ci to x hi c, xy dng x hi m i, k t h p ci to v i xy dng,ly xy dng lm chnh.

- K t h p xy dng v bo v, ng th i tin hnh hai nhim v chin l c haimin khc nhau trong phm vi mt quc gia.

- Xy dng ch ngh a x hi phi c k hoch, bin php, quyt tm thc hinthng l i k hoch ra.

- Trongiu kin n c ta, bin php c bn, quyt nh, lu di trong xy dngch ngh a x hi l em ca dn, ti dn, sc dn, lm l i cho dn d i s lnho cang Cng sn.

HCh Minh cho r ng, phi huyng ht mi tim nng, ngun lc c trong dn

40


41/136


42/136


43/136

- Chm lo mi mt i sng ca nhn dnnng cao cht l ng ngun nhn lc.

- Thc hin nht qun chin l c i on k t dn tc ca HCh Minh, trn c s ly lin minh cng - nng - tr thc lm nng ct, to nn s ng thun x hi vng

chc v mc tiu dn giu, n c mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.3. K t h p s c mnh dn tc v i s c mnh th i i

Xy dng ch ngh a x hi phi bit tranh th cciu kin quc t thun l i, tndng ti a sc mnh ca th i i. Ngy nay, sc mnh ca th i i t p trung cuccch mng khoa hc v cng ngh, xu th ton cu ha. Chng ta phi tranh th ti acc c hi do xu th to ra nng cao hiu qu h p tc quc t; phi c c ch,chnh schngthu ht vn u t, kinh nghim qun l v cng nghhin i, thchin k t h p sc mnh dn tc v i sc mnh th i i theo t t ng HCh Minh.

Mun vy, chng ta phi c ng li chnh tr c l p, t ch. Tranh th h p tc phi i i v i th ng xuyn kh i dy ch ngh a yu n c, tinh thn dn tc chn chnhca mi ng i Vit Nam nhm gp phn lm gia tng tim lc quc gia.

Ch ng hi nh p kinh tquc tphi gn lin v i nhim v trau di bn l nh v bn sc vn ha dn tc, nht l cho thanh, thiu nin - lc l ng r ng ct ca n cnh, khng t nh mt mnh b i xa r i ci r dn tc. Ch c bn l nh v bn scdn tc su sc, mnh m m i c th loi tr cc yu t c hi, ti p thu tinh hoa vnha loi ng i, lm phong ph, lm giu thm nn vn ha dn tc.

4. Chm lo xy d ng ng v ng mnh, lm trong sch bmy nhn c, y mnh u tranh chng quan liu, tham nhng, lng ph,th c hin cn kim xy d ng ch ngh a x hi

Thc hin mc tiuc l p dn tc v ch ngh a x hi, pht huy quyn lm ch ca nhn dn cn n vai tr lnho ca mt ng cch mng chn chnh, mt Nhn c tht s ca dn, do dn v v dn. Mun vy, phi:

- Xy dngng Cng sn Vit Nam cm quyn, mt ng "o c, vn minh".Cn b, ng vin gn b mu tht v i nhn dn, va l ng i h ng dn, lnho nhndn, va ht lng ht sc phc v nhn dn, g ng mu trong mi vic.

- Xy dng nh n c php quyn x hi chngh a mnh m, ca nhn dn, do nhndn, v nhn dn; thc hin ci cch nn hnh chnh quc gia mt cchng b phcv i sng nhn dn.

- Bng cc gii php thit thc, c th, hnh thnh mt i ng cn b lim khit,tn trung v i n c, tn hiu v i dn; kin quyt a ra khi bmy chnh quyn nhng"ng quan cch mng", lm dng quyn lc ca dnmu cu l i ch ring; pht huyvai tr ca nhn dn trong cuc u tranh chng quan liu, tham nhng, lng ph, gi vng s n nh chnh tr - x hi ca t n c.

43


44/136

- Gio dc mi tng l p nhn dn thc bit cch lm giu chot n c, hnghiy mnh tng gia sn xut kinh doanh gn lin v i tit kim xy dng n c nh.Trong iu kin t n c cn ngho, tit kim phi tr thnh quc sch, thnh mtchnh sch kinh t l n v cng l mt chun mc o c, mt hnh vi vn ha nh H Ch Minh cn dn: "Mt dn tc bit cn, bit kim" l mt dn tc vn minh, tin b; dn tc chc chn s thng c ngho nn, lc hu, ngy cng giu c v vtcht, cao p v tinh thn.

44


45/136

Ch ng IVT T ng HCh MINH v i on k tdn tc, k t h p s c mnh dn tc v i s cmnh th i i

I. T t ng HCh Minh v i on k t dn tc1. C s hnh thnh t t ng HCh Minh v i on k t dn tc

T t ng HCh Minh v i on k t dn tc c hnh thnh t nhng c s quan tr ng sauy:

a) Truyn thng yu n c, nhn i, tinh thn ck t cng ng ca dntc Vit NamTr i qua hng ngn nm u tranh dng n c v gi n c, tinh thn yu n c gn

lin v i thc cng ng, thc ck t dn tc, on k t dn tc ca dn tc Vit Nam c hnh thnh v cng c, to thnh mt truyn thng bn vng. i v i ming i Vit Nam, yu n c- nhn ngh a- on k t tr thnh mt tnh cm t nhin, inm du n trong cu trc x hi truyn thng, to thnh quan hba tng cht ch: gia nh - lng x - qu c gia . T i ny sang i khc, t tin ta c r t nhiu chuyn c tch, ca dao, ngn ng ca ng i truyn thngon k t dn tc.

HCh Minh s m h p th v nhn thc c vai tr ca truyn thng yu n- c - nhn ngh a - on k t ca dn tc. Ng i khng nh: "Dn ta c mt lng nngnn yu n c. l mt truyn thng qu bu ca ta. T xa n nay, mi khi Tquc

b xm lng, th tinh thn y li si ni, n k t thnh mt ln sng v cng mnh m, tol n, n l t qua mi s nguy him, kh khn, n nhn chm tt c l bn n c v l c- p n c"1.

Ch ngh a yu n c, truyn thng on k t, cng ng ca dn tc Vit Nam lc s u tin, su xa cho s hnh thnh t t ng HCh Minh v i on k t dn tc.

b) Quan im ca ch ngh a Mc- Lnin coi cch mng l s nghipca qun chngCh ngh a Mc - Lnin cho r ng, cch mng l s nghi p ca qun chng, nhn

1. S d, t. 6, tr. 171.

45


46/136

dn l ng i sng to ra lch s; giai c p v sn mun thc hin c vai tr lnhocch mng phi tr thnh dn tc; lin minh cng nng l c s xy dng lc l ngto l n ca cch mng.

HCh Minhn v i ch ngh a Mc - Lnin l v ch ngh a Mc- Lnin ch racho cc dn tc b p bc con ng t gii phng. V.I. Lnin cho r ng, s lin minhgiai c p, tr c ht l lin minh cng nng l ht sc cn thit bo m cho thng l i cacch mng v sn, r ng nu khng c s ng tnh vng h ca a s nhn dn laong v i i ng tin phong ca n, tc giai c p v sn, th cch mng v sn khng th thc hin c.

Nh vy, ch ngh a Mc-Lnin khng nhng ch ra vai tr ca qun chngnhn dn trong lch s m cn ch ra v tr ca khi lin minh cng nng trong cchmng v sn. l nhng quanim l lun ht sc cn thit HCh Minh c c s khoa hc trong s nh gi chnh xc yu t tch cc cng nh nhng hn ch trong ccdi sn truyn thng, trong t t ng t p h p lc l ng ca cc nh yu n c Vit Namtin bi v cc nh cch mng l n trn thgi i, t hnh thnh t t ng ca Ng i v i on k t dn tc.

c) Tng k t nh ng kinh nghim thnh cng v tht bi ca cc phongtro cch mng Vit Nam v thgi iTrong qu trnh rai tm ng cu n c cng nh sau ny, HCh Minh lun

ch nghin cu, tng k t nhng kinh nghim ca phong tro yu n c Vit Nam v

phong tro cch mng nhiu n c trn thgi i, nht l phong tro gii phng dn tc cc n c thuc a. c bit, H Ch Minh nghin cu nhng bi hc ca cucCch mng Thng M i. Nhng l bi hc vhuyng, t p h p lc l ng qun chngcng nngngo ginh v gi chnh quyn cch mng,xy dng ch x hich ngh a gip HCh Minh thy r tm quan tr ng ca vic on k t, t p h p lcl ng cch mng, tr c ht l cng nng.

i v i phong tro cch mng cc n c thuc a v ph thuc, HCh Minhc bit ch n Trung Quc vn l hai n c c th em li cho Vit Nam nhiu

bi hc r t b ch v t p h p cc lc l ng yu n c tin b tin hnh cch mng. Nhng kinh nghim rt ra t thnh cng hay tht bi ca cc phong tro dn tc dnch, nht l kinh nghim thng l i ca Cch mng Thng M i Nga l c s thc tincn thit cho vic hnh thnh t t ng HCh Minh v i on k t dn tc.

2. Nh ng quanim c bn ca HCh Minh v i on k t dntc

a) i on k t dn tc l vn chin l c, bo m thnh cng cacch mng

HCh Minh cho r ng, cuc u tranh cu n c ca nhn dn ta cui thk XIX,

46


47/136

u th k XX b tht bi c mt nguyn nhn su xa l c n c khngon k t c thnh mt khi thng nht. Ng i thy r ng, mun a cch mng n thnh cng phi c lc l ng cch mng mnh chin thng k th v xy dng thnh cng xhi m i; mun c lc l ng cch mng mnh phi thc hin i on k t, quy t milc l ng cch mng thnh mt khi vng chc. Do, on k t tr thnh vn chinl c lu di ca cch mng, l nhn tbo m cho thng l i ca cch mng.

H Ch Minhi n k t lun: mu n c gii phng, cc dn t c b p b c vnhn dn lao ng ph i t mnh c u l y mnh b ng u tranh cch m ng, b ng cchmng v s n. Ng i vn dng nhng quanim ca ch ngh a Mc - Lnin v cchmng v sn vo thc tin Vit Nam, xy dng l lun cch mng thuc a, trong Ng i quan tm nhiu n vn lc l ng cch mng v ph ng php cch mng.

Trong tng th i k , tng giaion cch mng, c thv cn thit phi iu chnhchnh sch v ph ng php t p h p lc l ng cho ph h p v i nhng i t ng khcnhau, nhng i on k t dn tc lun lun c Ng i nhn thc l vn sng cnca cch mng.

HCh Minh a ra nhiu lun im vvn on k t dn tc, on k t quct: on k t l sc mnh, l then cht ca thnh cng;on k t l im m; im nym thc hin tt th ra con chuu tt; on k t, on k t, i on k t; Thnhcng, thnh cng,i thnh cng.

HCh Minh lun lun nhc nh cn b, ng vin phi thm nhun quanimcoi sc mnh ca cch mng l sc mnh ca nhn dn: "D tr m ln khng dn cngchu, kh vn ln dn liu cng xong".ng th i, Ng i lu r ng, nhn dn bao gmnhiu la tui, nghnghi p, nhiu tng l p, giai c p, nhiu dn tc, tn gio, do phion k t nhn dn vo trongM t tr n dn t c th ng nh t. lm c vic , Ng iyu cu ng, Nh n c phi c ch tr ng, chnh schngn, ph h p v i cc giaic p, tng l p, trn c s ly l i ch chung ca T q

gt-tt ho chi minh

Documents