glosaro elektitaj fabeloj
TRANSCRIPT
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
1/37
glosaro@esperanta-portugala
$ElektitajFabelojkolekto verdaj pa goj
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
2/37
verko :
Jakob kaj Wilhelm GrimmElektitaj Fabeloj
El la germana lingvo tradukis Kabe
glosaro :
Lingva kunlaboro kaj revizio : Felipe Castro
Arta kunlaboro : Hannah Mendes
Idealigo kaj arango : Einstein G. dos Santos
NATAL - BRAZILO
Marto 2008
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
3/37
Enhavo# Litero A 1
# Litero B 2
# Litero C 4
# Litero C 4
# Litero D 5
# Litero E 6
# Litero F 8
#Litero G 10
# Litero G 11
# Litero H 11
# Litero I 12
# Litero J 12
# Litero J 13
# Litero K 13
# Litero L 16
# Litero M 17
# Litero N 20
# Litero O 21
# Litero P 21
# Litero R 24
# Litero S 26
# Litero S 29
# Litero T 29
# Litero U 31
# Litero V 31
# Litero Z 32
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
4/37
A
? ?
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
5/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 1
+Aabel.o abelha aboc.o.libr.o cartilha do abeced arioabomen.a abominavel, repugnante abomen.ind.a digno de ser abominadoabomen.o abominac ao, repuls aoacet.ant.o comprador, freguesacet.i comprar acet.o compra (sentido geral)adiau adeus
adiau.i dizer adeus, despedir-se de adiau.o despedida, (o) adeusadmir.i admirar, ficar encantado comadmon.i advertir, repreender aer.o ar afabl.a afavel, am avel afabl.e afavelmente afer.o assunto, quest aoag.i agir agl.o aguia ag.o ac ao, atoagoni.i agonizar agrabl.a agrad avel agrabl.e agradavelmente a g.a idoso(a)a g.o idade ah!, aah! ah! ajn quer que (seja)akcept.i aceitar; receber (visita); topar (jogo)akcept.o aceita c ao, acolhimentoakir.i adquirir, obter akompan.ant.ar.o comitiva, sequitoakompan.ant.o acompanhante akompan.i acompanhar akr.a agudo(a), afiado(a)akrid.o gafanhoto, griloakr.ig.i agu car, afiar akr.ig.il.o amolador (instrumento)akr.ig.ist.o amolador (pessoa)akv.a aqu atico(a)akv.o agua akv.o.bar.o barreira dagua akv.uj.o dep osito d agua al em dire c ao a, para, a alabastr.a alabastrino(a)alarm.e de modo a alarmar al.don.e de modo a acrescentar al.don.i acrescentar, adicionar al.don.o acrescimo
al.flug.i voar em direc ao a
al.glu.i g.i colar-se ali.a outro(a)ali.e alias, de outro modoali.form.ig.i mudar, transformar al.ig.i aliar al.ig.i aderir, filiar-se, incorporar-se ali.o outra coisa ali.vest.i trocar de roupasal.jung.i atrelar a al.konduk.i trazer al.kroc.i enganchar, prender al.kroc.ig.i enganchar-se al.kur.i acorrer, acudir al.lig.i ligar a al.log.i atrair, iscar, engodar almena u ao menos, pelo menosal.met.i aplicar; acrescentar almoz.o esmola almoz.pet.i pedir esmola, mendigar almoz.ul.o pedinte, mendigoal.na g.i nadar em dire c ao a al.najl.i pregar, cravar al.parol.i dirigir a palavra a al.pas.i aproximar-se de (andando), abordar al.port.i trazer al.prem.i apertar contra al.pus.i empurrar para
al.ramp.i rastejar para al .sov.i empurrar deslizando para alt.a alto(a)altar.o altar alt.e de modo a ficar/ser altoalt.e.n em dire c ao ao altoal.tir.i puxar para; atrair alt.prez.a de alto preco, caro(a)alt.rang.ul.o dignit ario; pessoa de alta gradua c aoal.treni arrastar para alud.o alus aoalumet.o palito de f osforoal.ven.o chegada al.vok.i chamar, invocar, apelar amas.e em massa; a granel amas.o multid ao, mont ao, pilha amba u ambos(as)ambos.o bigorna am.e com amor, amavelmente am.i amar, gostar de, benquerer amik.a amig avel amik.e amigavelmente amik.i g.i tornar-se amigo, fazer amizade amik.o amigoam.o amor amuz.i divertir, recrear, entreter
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
6/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 2
amuz.i g.i divertir-se, entreter-se
an. angl.e: em inglesanas.et.o patinhoanas.in.o pata anas.o patoangul.o angulo; cantoangel.o anjoanim.o alma, animo, espritoanka u tambemankora u ainda ankr.o ancora anonc.i anunciar anser.in.o ganso femea anser.o gansoanstata u em vez de, em lugar de anstata u.ant.o substitutoanstata u.e substituidamente, em substitui c aoanstata u.i substituir anta u ha, antes de (tempo), diante de (lugar)anta u.a anterior (tempo), dianteiro(a) (lugar)anta u.dir.i predizer, profetizar anta u.dir.o predi c aoanta u.e anteriormente anta u.e.n avante, para a frente anta u.parol.o pref acioanta u.tuk.o avental anta u.vid.i prever, antever, premonizar antikv.a antigo(a)
apart.a separado(a), apartado(a)aparten.i pertencer apart.ig.i apartar, separar, dividir apena u apenas, mal, logo que aper.i aparecer aper.o apari c ao, vis aoapetit.o apetite apog.i apoiar, arrimar apog.se g.o poltrona apostol.o ap ostoloapr.id.o filhote de javaliapr.o javaliapud ao lado de, junto a apud.a adjacente, junto(a), contguo(a)apud.e junto, juntamente arab.a ar abico(a)aran g.i arranjar, arrumar, dispor arb.a arb oreo(a), , de arvore arb.ar.o floresta, mata arb.et.a.o arbustoarb.et.ar.o floresta de pequenas arvoresarb.et.o pequena arvore, arvorezinha arb.o arvore arest.i prender, capturar argil.a argiloso(a)argent.a prateado(a)
argent.o prata
arm.il.o arma ar.o conjuntoarogant.e arrogantemente, com arrog ancia arom.i ter aroma art.a artstico(a)artifik.e artificiosamente artifik.em.a artificioso(a)artifik.o artifcio, subterf ugio, artimanha art.o arte artrit.o artrite aspekt.i ter o aspecto de, ter aparencia de aspekt.o aspectoatak.i atacar atak.o ataque atend.i esperar, aguardar atent.e atentamente atent.i atentar, prestar aten c ao a, ter cuidado comatest.ant.o testemunha ating.i atingir, alcan car, conseguir, obter a u oua ud.i ouvir a uskult.ant.o ouvinte, auditor a uskult.i escutar, ouvir avel.a de avel a avel.arb.o aveleira, avel azeira aventur.o aventura avert.i advertir, avisar, prevenir
avert.o advertencia, avisoavid.a avido(a)avid.e avidamente avid.ec.o avidez avid.ul.o avarentoav.in.o avoav.o avoazen.o burro, asno
+Bbabil.ad.o bate-papo, tagarelice babil.i bater papo, tagarelar bagatel.o bagatela, ninharia bak.i cozer, assar (no forno), fornear bak.ist.o padeirobala.i varrer, vasculhar bala.il.o vassoura balanc.i balan car, menear balda u em breve, brevemente, logobal.o baile band.o bando, tropa, quadrilha
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
7/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 3
ban.dom.o casa de banho
ban.i banhar bapt.o.fest.o batizadobarbir.o barbeirobarb.o barba barb.o.friz.ist.o frisador de barba barb.ul.o barbudobarel.o barril, pipa, barrica bar.i barrar baron.o bar aobaston.a de bast aobaston.eg.o clava baston.o bast ao; bengala batal.i batalhar, combater batal.o batalha, combate bat.fal.ig.i derrubar a golpe bat.i bater, dar pancada bat.o pancada, golpe bazar.a de mercado, de feira, de bazar beda ur.i lamentar, sentir, lastimar, ter pena beda ur.ind.e lamentavelmente, infelizmente bel.a belo(a), bonito(a)bel.a .o coisa bela bel.e belamente, de maneira bela bel.ec.o beleza bel.eg.a belssimo(a)bel.eg.e belissimamente bel.et.a bonitinho(a)
bel.ul.in.o mulher bela bel.ul.o homem beloben.i aben coar benk.et.o banquinho, mochobenk.o banco (movel)ben.o ben c aober.o baga best.eduk.ant.o adestrador de animaisbest.et.o animalzinho, animalejobest.o animal betul.o betula, vidoeirobezon.i precisar (de), necessitar (de)bier.o cerveja bird.et.o passarinhobird.o passaro, ave blank.a branco(a), alvo(a)blank.ig.i alvejar, branquear, embranquecer blek.i gritar (animais), berrar, grasnar, uivar etc.blind.ec.o cegueira blov.i soprar, assoprar blov.ul.o assoprador (pessoa)blu.a azul boben.o bobina, carretel bo.fil.in.o nora bo.fil.o genroboj.i ladrar, latir
bol.i ferver, estar em ebuli c ao
bon.a bom, boa bon.e bembon.ec.o bondade bon.eg.a otimo, excelente bon.eg.e otimamente, otimobon.gust.a saboroso(a), gostoso(a)bon.kor.a bondoso(a)bon.o (o) bembon.odor.i cheirar bembord.o margem, borda, costa, beira botel.o garrafa bov.a .o carne de boibov.in.o vaca bov.o boibrak.o bra cobranc.ar.o ramagembranc.et.a .o gravetobranc.et.o galhinhobranc.fask.o feixe de lenha branc.o galho, ramobrasik.a de couve brasik.o couve brav.a bravo(a), valente, corajoso(a)brav.e bravamente brav.ul.o homem bravoBremen.a de Brema Bremen.o Brema (cidade alem a)
bril.a brilhante, luzente bril.e brilhantemente bril.i brilhar, luzir briliant.o brilhante (j oia), diamante facetadobril.o brilho, luzeirobrod.i bordar, lavrar bros.i escovar bru.e barulhentamente, ruidosamente bru.eg.i estrondear, mugir (vento)bru.ferm.i fechar barulhentamente bru.i fazer barulhobrul.i queimar, arder brul.ig.i queimar, incendiar, incinerar brul.krim.o incendio premeditadobru.o barulho, rudobrust.o peitobrut.o bruto, res, animal buc.ej.o matadouro; a cougue buc.i abater, matar (res)buc.ist.o magarefe, acougueirobud.o barraca de feira; tenda buf.o sapobuked.o ramalhete buk.i afivelar buk.o fivela bul.o bola; torr ao
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
8/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 4
burd.o zang ao
bus.eg.o bocarra; goela, fauce bus.o boca buter.o manteiga butik.ist.in.o lojista (mulher)butik.o loja, armazembuton.o bot ao
+Cced.em.a condescendente
ced.i ceder, abdicar cel.i mirar, visar cent cem (100)cerb.o cerebrocert.a certo(a)cert.e certamente, decerto, na verdade cert.ig.i assegurar, afirmar, confirmar cert.i g.i ter a certeza cerv.in.o corca cerv.o cervo, veadoceter.a o(a)s outro(a)s, o(a)s demais, restante ceter.e alem disso, de resto, ali ascifer.o cifra; n umero; algarismo
cikatr.o cicatriz, estigma cinabr.e.ru g.a vermelho-cinabrio (cor)cindr.e.griz.a cinzento(a) (cor)cindr.o cinza Cindrulin.o Cinderela, Gata Borralheira civiliz.i civilizar, domesticar
+Ccagren.i afligir, desgostar, magoar cagren.i g.i afligir-se, desgostar-se cagren.o aflic ao, desgosto, pesar cambr.et.o quartinho, camarim, cabina cambr.o quarto, aposento, sala, c amara capel.et.o chapeuzinhocapel.o chapeucap.o boina, chapeu sem aba car porque, pois, pois que, visto que carm.a encantador, fascinante, charmoso(a)car.o carro ca, carrocas.ad.o cacada, ca ca (a c ao de ca car)cas.a .o caca (presa), carne de ca ca
cas.a .uj.o recipiente para carne de ca ca; alforje
cas.hund.o c ao de ca ca cas.i cacar cas.ist.o cacador ce junto de, junto a; em casa de ce.est. i estar presente, comparecer, assistir a cef.a principal, capital, b asico(a)cef.urb.o capital cemiz.et.o camiseta cemiz.o camisa cen.o cadeia, corrente ceriz.arb.o cerejeira cerk.o caix ao, esquife, ataude, feretrocerp.i tirar (lquido)
ces.i cessar, deixar de, parar de ces.ig.i fazer cessar, interromper ceval.a de cavalo, hpico(a)ceval.ac.o pangare, matungoceval.o cavaloci partcula aproximativacia de toda qualidade ciam sempre cia.manier.e de toda a maneira, em tudo e por tudocie em todo o lugar, em toda a parte ciel.a celeste, celestial ciel.o ceucie.n para todo o lugar
ci.foj.e desta vez cifon.ig.i reduzir a farraposcifon.o farrapo, trapo, molambocikan.i chicanear, falar mal de, fuxicar cio tudocio.sci.a onisciente cirka u em torno de; ao redor de; cerca de cirka u.a .o arredores, cercaniascirka u.e a volta de, em redor cirka u.i circundar, rodear, cercar cirka u.ir.i rodear, circular cirka u.kol.o colar; coleira cirka u.pren.i abra car, abarcar
cirka u.rigard.i olhar ao redor ciu cada um, cada qual, todo, cada ciu.fo j.e toda vez que ciu.j todo(a)s, todo(a)s o(a)sciu.jar.e anualmente ciu.maten.e toda a manh a ciu.moment.e todo o momentociu.nokt.e toda a noite ciu.tag.a diario(a), cotidiano(a)ciu.tag.e diariamente, dia a dia ciu.vesper.e todo o anoitecer cu partcula interrogativa
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
9/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 5
+Dda de (exprime quantidade)danc.ant.in.o dan carina danc.i dan car danc.o dan ca danger.a perigoso(a)danger.e perigosamente danger.o perigodankal gra cas a, em virtude de dank.em.o reconhecimento, gratid ao, agradecimento
dank.i agradecer dank.o agradecimentodaur.ad.o permanencia daur.i durar, continuar, prolongar-se daur.ig.i prosseguir, continuar, avan car daur.o dura c ao, decurso, transcursode de, desde; por (na voz passiva)dec.a conveniente, apropriado(a), decente decid.i decidir, resolver de.fal.i cair de defend.i defender de.flug.i alcar v oode.flu.il.o canaleta (de agua de chuva)de.glit.i deslizar de de.hak.i abater (arvore); podar; decepar de. et.i abater, lan car por terra dek dez (10)dek.du.a decimo(a) segundo(a), duodecimo(a)dek.kvar quatorze ou catorze (14)dek.kvar.a decimo(a) quarto(a)dek.sep.a decimo(a) setimo(a)dek.ses.a decimo(a) sexto(a)dekstr.a direito(a) (lado), destro(a)dekstr.e.n para a direita delikat.a delicado(a), fino(a)delikat.e delicadamente demand.i perguntar, interrogar, indagar, questionar demand.o pergunta, quest aode.met.i tirar, depor de.mord.i morder (sem permanecer atracado)dens.a denso(a), espesso(a), compacto(a)dens.ej.o brenha (em mata)dent.o dente dent.dolor.o dor de dente de.pus.i fazer cair empurrandode.romp.i pegar, tirar rompendodes ju...des...: quanto...tanto...de.salt.i saltar de destin.i destinar
de.sir.i arrancar, tirar (rasgando), colher (flores)
de.ten.i deter, suportar, sustentar, manter afastadode.tir.i afastar puxandode.tranc.i decepar de.ven.o origemdev.i dever, ter obriga c ao de, ter de dev.ig.i obrigar, constranger, for car deviz.o divisa, lema dezert.a deserto(a); ermo(a)dezert.ig.i desertificar, assolar, devastar dezert.o desertodezir.i desejar, pretender dezir.o desejo, pretens aodi.a divino(a)diabl.a diab olico(a)diabl.o diabodialekt.o dialetodiamant.o diamante difekt.i danificar, avariar, estragar difin.i definir; indicar dik.a grosso(a), espesso(a)dik.fingr.o polegar dik.ig.i engrossar, tornar espessodikt.ad.o ditado (ac ao de ditar)dikt.i ditar diligent.a diligente; esforcado(a); aplicado(a)diligent.e diligentemente dimanc.e no domingo
Di.o DeusDi.patr.in.o Maria, m ae de Jesusdirekt.i dirigir, encaminhar; gerir direkt.o dire c aodir.i dizer, proferir dir.o o ato de dizer dis.don.i distribuir dis.flug.i fugir, espalhar-se voandodis.flu.i fluir para toda dire c aodis.grat.i arranhar em v arias direc oesdis.hak.i partir com machadodis.ig.i separar-se, apartar-se dis.ig.o separac aodis. et.i espalhar, dispersar (jogando)dis.kur.i dispersar-se (correndo)dis.met.i decompor dis.pec.ig.i fazer em pedacos, fragmentar dis.prem.i despedacar apertandodisput.i disputar, contender dis.romp.i despedacar, britar, romper, fraturar dis.send.i enviar para todas as dire c oesdis.sir.i rasgar (em varios pedacos), dilacerar dis.sir.o dilacerac ao, despeda camentodis.sut.i espalhar, alastrar disting.i distinguir, diferen car dis.tranc.i partir com faca
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
10/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 6
dis.vers.i derramar, entornar, espargir
diven.i adivinhar; decifrar divers.a diverso(a)divid.i dividir, repartir, desmembrar do portanto, pois, por conseguinte, logo, ent aodoktor.a doutoral, de doutor doktor.i tornar-se doutor doktor.o doutor; medicodolc.a doce; suave; ameno(a); meigo(a)dolc.a .o coisa doce, doce, docura dolor.a doloroso(a)dolor.ig.i fazer doer, fazer sentir dor dolor.o dor; afli c aodoma g.e deplor avel; lamentavel doma g.i lamentar doma g.o coisa lamentavel dom.et.o casinha dom.o casa donac.i presentear, doar, brindar donac.o presente, doa c ao, d adiva, brinde don.ad.i dar (habitualmente)don.i dar dorm.ad.o sono (contnuo)dorm.ant.o aquele que esta dormindodorm.i dormir dorm.o sonodorm.o.cambr.o quarto de dormir, dormit oriodorn.o espinho
dors.o costasdot.o dote; domdrak.a de drag aodrak.o drag aodras.i debulhar; malhar dres.i domar, amansar, adestrar dron.i afogar-se, submergir-se dron.ig.i afogar du dois (2)du.a segundo(a)du.a.foj.e pela segunda vez dub.i duvidar, ter d uvida du.cent duzentos (200)du.dek vinte (20)du.e em segundo lugar du.foj.e duas vezesdukat.o (moeda) ducadodum durante; enquantodum.e enquanto isso, neste nterimdung.i contratar, assalariar, tomar a seu servi codung.i g.i tornar-se assalariadodu.on.botel.o meia garrafa du.on.e pela metade du.on.glas.o meio copodu.on.hor.o meia hora du.on.mejl.o meia milha
du.on.o metade
du.on.patr.in.o madrasta du.on.ring.o metade de anel du.op.e dois a dois, aos pares, em grupo(s) de doisdu.tranc.a de dois gumes
+Eeben.a plano(a), chato(a), liso(a)ebl.a possvel ebl.e possivelmente, talvez ebon.a de ebanoebon.o ebanoebri.a ebrio(a), bebado(a)ec.o qualidade ec ate, ate mesmoeduk.i educar; criar edz.ig.i fazer casar, casar (o homem)edz.ig.a de casamentoedz.ig.i casar-se (o homem)edz.ig.o casamentoedz.in.i g.i casar-se (a mulher)edz.in.o esposa, mulher edz.o marido, esposo, conjuge
efektiv.e com efeito, de fato, efetivamente, realmente efektiv.ig.i realizar, efetuar, efetivar efik.i ser eficaz, produzir efeitoegal.ul.oj iguais (seres de mesma especie)eh eh!, ole!, psiu!, caspite!, ora esta! ek.am.i enamorar-se (de)ek.aud.i comecar a ouvir ek.bat.i comecar a bater ek.beda ur.i comecar a lamentar-se, a lastimar-se ek.blek.i comecar a berrar, a gritar (animal)ek.blov.i comecar a soprar ek.bol.i entrar em ebuli c aoek.bril.i lan car brilho de subitoek.bru.i comecar a fazer barulhoek.brul.i comecar a queimar ek.brul.ig.i acender ek.cel.i comecar a mirar ek.cas.i comecar a ca car ek.danc.i comecar a dancar ek.dezir.i ter vontade de ek.dorm.i adormecer, pegar no sonoek.fal.i comecar a cair ek.flam.ig.i acender, atear, inflamar ek.flug.i desferir o v oo, levantar vooek.frap.i bater de leve, dar uma pancadinha ek.furioz.i enfurecer-se
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
11/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 7
ek.galop.i por-se a galopar
ek.genu.i ajoelhar-se ek.grat.i arranhar de leve ek.gem.i suspirar ek.goj.i exultar ek.hav.i conseguir, adquirir ek.ir.i por-se a caminho, p or-se a caminhar ek.klak.i comecar a estalar (dar estalos)ek.koler.i irritar-se ek.kompat.i apiedar-se de, ter compaix ao de ek.kon.i conhecer, discernir, reconhecer ek.krak.i comecar a crepitar, a estalar ek.kri.i exclamar ek.kura g.i criar, tomar coragemek.kur.i partir, arrancar ek.kus.i estender-se; deitar-se ek.labor.i comecar a trabalhar ek.log.i alojar-se, instalar-se ek.lud.i preludiar, come car a jogar ek.lum.ig.i iluminar (com a pr opria luz)ek.mal. goj.i entristecer-se, afligir-se ek.mal.pac.i comecar a brigar; indispor-se ek.mal.san.i adoecer, cair doente, enfermar ek.mank.i comecar a faltar, a escassear ek.mars.i por-se a marchar, a andar, a caminhar ek.medit.i por-se a meditar, a ponderar, a refletir ek.migr.i comecar a migrar ek.mir.eg.i espantar-se, surpreender-se
ek.mir.i admirar-se ek.mord.i por-se a morder ek.mov.i por em movimentoek.murmur.i comecar a murmurar ek.parol.i comecar a falar, exclamar ek.pel.i por-se a tanger, a tocar (animais)ek.pens.i comecar a pensar; ter uma ideia ek.plor.i por-se a chorar ek.pluv.i comecar a chover ek.prem.eg.i comecar a esmagar, a oprimir ek.rajd.i montar, cavalgar ek.reg.i comecar a reger, a imperar; a dominar ek.respekt.i comecar, passar a respeitar ek.rid.i comecar a rir ek.rigard.i relancear, olhar de relance ek.salt.i pular de repente, dar um puloek.sci.i saber, saber de, ficar ciente ekscit.i excitar, estimular, ati car ek.sent.i comecar a sentir ek.serc.i comecar a procurar, a buscar ek.sid.i sentar-se, assentar-se eks.ig.i demitir, desempregar, exonerar, destituir eks.ig.o o ato de demitir, demiss ao, exonerac aoeks.ig.o o ato de demitir-se, demiss ao, exonerac aoek.silent.i ficar calado, calar-se ek.sku.i comecar a sacudir, a abalar
ek.son.i soar (de repente)
ek.sonor.i comecar a soar (um som prolongado)ek.spir.i comecar a respirar, a espirar ek.star.i por-se de pe ekster.e fora, de fora, do lado de fora ekster.e.n para o lado de fora, para fora ekstrem.e extremamente ek.suspekt.i comecar a suspeitar, a desconfiar de ek.sving.i comecar a agitar (algo), a bater (asas)ek.ted.i comecar a entediar, a enfadar ek.ten.i por-se a segurar, a sustentar ek.tim.i assustar-se ek.tint.i comecar a tinir, a retinir, a tilintar ek.tir.i comecar a puxar ek.tranc.i comecar a cortar (com faca), a partir ek.trem.i estremecer, assustar-se ek.trot.i por-se a trotar ek.tus.i tocar de leve, rocar ek.vetur.i partir (em viagem)ek.vid.i avistar, divisar ekzempler.o exemplar; copia ekzist.ad.o existencia ekzist.i existir, haver (impessoal)el de; feito de; dentre el.don.i editar, publicar elekt.i escolher; eleger; designar el.fal.i cair de dentro de el.flug.i sair voando
el.flu.i fluir de dentro de elf.o elfoel.glit.i sair deslizandoel.gut.i gotejar, pingar de dentro de el.ig.i fazer sair, expelir, emitir el.i g.i sair, exalar-se, emanar el.ir.i sair el.konduk.i levar, tirar, afastar, fazer sair el.krac.i cuspir algoel.las.i deixar sair, deixar escapar; emitir el.lern.i aprender a fundoel.na g.i sair nadandoel.pel.i afugentar, recha car, enxotar el.pens.i inventar, descobrir el.pik.i vazar el.pren.i tirar el.pus.i repelir el.rajd.i cavalgar saindoel.ramp.i rastejar-se, arrojar-se (de dentro)el.rigard.i observar de dentro de el.salt.i saltar fora el.spez.i despender el.spez.o gasto, despesa el.spir.i exalar, respirar, expirar el.star.i estar saliente, destacar-se, avan car el.suc. i sugar de dentro de; esgotar (chupando)
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
12/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 8
el.sip.i g.i desembarcar
el .sir.i arrancar, tirar (de dentro de), rasgar (fora)el.sir.i g.i arrancar-se el .sut.i despejar, derramar (para dentro de)el.tir.i tirar (fora), extrair, puxar para fora el.tranc.i (re)cortar el.trink.i beber todo o conteudoel.trot.i trotar saindoel.uz.i gastar, desgastar, consumir pelo uso, puir el.vers.i esvaziar embaras.o embaraco, perpexidade, aperto, estorvoembusk.i estar em uma emboscada eminent.a eminente en em, dentro de, entre, para (dentro de)en.am.i g.i enamorar-se en.glit.i entrar deslizandoen.glut.i sorver en.hav.o conte udoen.ig.i inserir, meter en.ir.i entrar en.ir.o entrada, passagemen.konduk.i introduzir, apresentar; admitir en.kur.i entrar correndoen.las.i admitir en.met.i introduzir, inserir, intrometer en.pas.i entrar (andando)en.port.i entrar trazendoen.pos.ig.i por no bolso, embolsar
en.pus.i empurrar para dentroen.rajd.i entrar cavalgandoen.ramp.i entrar rastejandoen.rigard.i olhar para o interior de en.salt.i saltar dentroen.spez.i receber dinheiroen.spez.o receita, entrada (de dinheiro)en.sip.i g.i embarcar-se en.sov.i introduzir, empurar para o fundoen.sut. i despejar, derramar (para dentro de)en.ter.ig.i enterrar en.ter.ig.o enterroen.tir.i puxar para dentroen.tomb.ig.i enterrar entrepren.i empreender entrepren.o empresa enu.i aborrecer-se, enfastiar-se, enfadar-se en.vetur.i entrar (de veculo)envi.em.a invejoso(a)envi.i invejar envi.o inveja en.volv.i envolver erar.e erradamente erar.i errar, estar enganado, enganar-se, equivocar-se erar.o erro, enganoerar.vag.i vagar, perambular erraticamente
ermit.o ermit ao, eremita
er.o elemento, partcula escept.o excec aoesper.ant.o aquele que tem esperan ca esper.i esperar, ter esperan ca esper.o esperanca esper.plen.a cheio(a) de esperan ca esplor.i explorar, pesquisar, investigar esprim.i exprimir, expressar esprim.o express aoest. a .o ser, ente (vivo), entidade est.i ser; estar estim.i estimar, prezar, gostar, apreciar esting.i extinguir, apagar est.ont.ec.o futuroestr.i administrar; dirigir; mandar como chefe estr.o chefe et.a pequeno(a)etag.o andar, pavimento (de edifcio)etend.i estender, estirar etern.a eterno(a), perene et.ul.o pequenino, petiz, crian ca
+Ffabel.o fabula; historia infantil; conto de fadasfacil.a facil facil.e facilmente faden.o fio; linha fajf.i assobiar, apitar; silvar fajr.a de fogo, gneo(a)fajr.er.o fagulha, centelha, fasca fajr.o fogo, lume; incendiofajr.o.fung.o fungo de fogofajr.uj.o fog ao, fornalha, braseirofakt.o fato, ocorrencia fal.ad.i cair (habitualmente)falc.il.o foice fald.o dobra, prega, ruga, vincofal.et.i tropecar fal.i cair, tombar, desabar, ruir fal.ig.i fazer cair, abater fam.a famoso(a), celebre, ilustre, not orio(a)famili.o famlia fand.i fundir, derreter fanfaron.i fanfarronar, gabar-se, vangloriar-se fantom.o fantasma, apari c aofar.ebl.a possvel de fazer, realiz avel far.i fazer, executar far.i g.i fazer-se; tornar-se
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
13/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 9
far.o feito, ato, ac ao, obra
fart.i passar, andar, estar (de sa ude)fart.o estado de saude farun.o farinha (de trigo, de milho etc.)fask.o feixe; penca; molhofast.i jejuar fatal.o fatalidade favor.i favorecer favor.o favor, graca febr.o febre fein.o fada; geniofel ic.a feliz fel ic.e felizmente fel ic.o felicidade fel.o pele (crua, com pelos) couro verde felt.o feltrofend.i fender, rachar, partir, lascar fend.o fenda, racha, greta fenestr.a de janela fenestr.o janela fer.a ferreo(a)ferdek.o convesferm.i fechar, cerrar, encerrar, trancar ferm.i g.i fechar-se fer.o ferrofervor.i afervorar; estimular, ser fervorosofesten.o festim, banquete fest.i festejar
fest.o festa, festejo, festividade; celebra c aofi.a vil fianc. i g.i noivar fianc.in.o noiva fianc.o noivo, nubente fidel.a fiel; leal fidel.e fielmente; lealmente fidel.ec.o fidelidade; lealdade fid.i confiar em, contar com, crer emfier.a orgulhoso(a)fier.o orgulhofigur.o figura; vultofiks.i fixar, cravar fil.et.o filhinhofil.in.et.o filhinha fil.in.o filha fil.o filhofin.a final fin.e finalmente; por fim; afinal fingr.et.o dedinho; dedo mnimo, dedo auricular fingr.o dedofin.i acabar, terminar, finalizar, findar, encerrar fin.ig.i terminar; acabar; findar fin.o fim, termina c ao, extremidade, conclus aofis.et.o peixinhofis.hok.o anzol
fis.kapt.i pescar
fis.kapt.ist.o pescador fis.o peixe flam.i arder flam.ig.i acender, atear, inflamar flam.o chama, flama, labareda; paix ao (ardente)flank.a lateral flank.e.n para o ladoflank.o lado; banda; flancoflar.ad.o olfato, faroflat.o lisonja, gaboflav.a amarelo(a)flav.ru g.a ruivoflav.ul.o amarelo (ente, ser)fleks.i dobrar, curvar, vergar, torcer fleks.i g.i curvar-se, vergar-se flik.i remendar, consertar, reparar flirt.i esvoacar; borboletear; flutuar flok.o flocoflor.o flor flug.i voar flug.il.o asa flu.i fluir, correr (lquido), afluir flu.ig.i fazer fluir flustr.i cochichar, segredar foir.o feira foj.e uma vez; certa vez fojn.o feno
foj.o vez foli.o folha; l amina; chapa folklor.a folclorico(a)font.o fonte, manancial, nascente for longe, fora, distante for.blov.i afastar por meio de soprofor.brul.i queimar em excessofor.donac.i doar for.est.i faltar, estar ausente for.est.o ausencia for.flug.i fugir voando; voar para longe for.galop.i galopar para longe, distante forges.i esquecer for g.ej.o forja for g.i forjar, bater (ferro)for g.ist.o ferreiro, fundidor for.ig.i afastar, banir, retirar for.ir.i ir embora, retirar-se, partir for.ir.o partida for.kapt.i capturar levando para longe fork.et.o garfinhofork.o garfo; forquilha for.konduk.i levar consigo, arrastar for.kur.i fugir for.las.i abandonar for.lek.i afastar lambendo
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
14/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 10
for.met.i colocar em outro lugar; tirar
formik.o formiga form.o forma; jeito; feitioforn.o fog ao; estufa; fornofor.pel.ad.i afugentar (continuamente)for.pel.i afugentar, recha car, enxotar for.port.i carregar, levar (para longe)for.pren.i tirar, arrancar, arrebatar, tomar for.pus.i repelir for.rab.i raptar, despojar, extorquir for.rajd.i cavalgar para longe for.salt.i afastar-se de um pulo, evadir-se, sumir-se fort.a forte; robusto(a); potente fort.e fortemente fort.eg.e fortissimamente fort.eg.ul.o fort ao (pessoa)for.tir.i tirar (fora), extrair fort.o forca; vigor; intensidade for.tranc.i decepar for.tren.i afastar arrastandofortun.o fortuna, ventura, boa sorte for.vetur.i ausentar-se, partir for.vetur.o partida for.voja g.i partir em viagemfos.i cavar, escavar, fossar fos.ist.o escavador fr. franc.e: em francesfos.o fosso, cava
fragment.o fragmento, lasca, trechofrakas.i quebrar, britar, partir Franc.uj.o Franca frap.i bater, golpear, percutir frat.a fraterno(a), fraternal frat.et.o irm aozinho, maninhofrat.in.et.o irm azinha frat.in.o irm a frat.o irm aofremd.a estranho(a); estrangeiro(a); alheio(a)fremd.ul.o um forasteiro; um estrangeirofrenez.a louco(a), doido(a), maluco(a)frenez.e loucamente frenez.i g.i enlouquecer-se fres.a fresco(a), recente, novo(a)fripon.e cinicamente, desavergonhadamente fripon.o patife, velhaco, tratante froma g.o queijofrost.i estar gelado, congeladofrost.o geada, friofrot.i esfregar, friccionar fru.a prematuro(a), cedo, precoce fru.e cedofrukt.o fruta fru.maten.e de madrugada frunt.o fronte, testa
ful.ej.o local onde ocorre apisoamento
fulg.o fuligem, picum a fulm.i relampejar, faiscar fulm.o.tondr.o tempestade fum.o fuma ca fund.o fundofunebr.a funebre, lutuoso(a), l ugubre funebr.o luto, nojofunt.o libra (unidade de massa)furioz.a furioso(a), raivoso(a), irado(a)furioz.e furiosamente
+Ggaj.a alegre, jovial, festivo(a)gaj.e alegremente gaj.ec.o alegria, jovialidade gajn.i ganhar, lucrar galop.e a galope galop.i galopar, andar a galope galop.o galope galop.ul.o galopador gant.o luva garanti.o garantia, fian ca, cau c ao, penhor
garb.ej.o
granja, celeiro, paiol gard.e de guarda gard.i guardar, vigiar, velar gard.ist.o guarda gard.o.dom.et.o guarita gard.o.star.ant.o sentinela, soldado de plant aogast.ej.estr.o chefe de hospedaria, de estalagemgast.ej.mastr.o dono de hospedaria gast.ej.o hospedaria gast.i hospedar-se gast.o hospede; fregues; visita ge.edz.i g.a de casamentoge.edz.i g.i casarem-se (o homem e a mulher)ge.edz.i g.o casamentoge.edz.o.j casal (esposo e esposa)ge.muel.ist.o.j casal de moedoresgent.o gente, tribo, genero, ra ca genu.i estar a joelhadogenu.o joelhoge.patr.a de pais (pai e m ae)ge.patr.o.j pais (pai e m ae)ge.re g.a de casal real (rei e rainha)ge.re g.oj casal real (rei e rainha)germ. german.e: em alem aogest.o gesto; acenogigant.o gigante
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
15/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 11
glaci.i g.i congelar-se
glaci.o geloglad.il.o ferro de engomar, ferro de passar roupa glas.o copoglat.a liso(a), plano(a), polido(a)glat.ig.i alisar, polir glav.o espada, gladioglit.i escorregar, deslizar, resvalar; patinar glob.o globo, bola; orbe glor.o gloria, celebridade, fama glu.ig.i colar-se, aderir glut.o gole, trago, sorvogorg.o garganta graci.a gracioso(a), esbelto(a)graf.o conde grajn.o gr ao, semente grand.a grande grand.eg.a enorme, colossal, imenso(a)gras.a gordo(a)gras.ig.i engordar, cevar gras.i g.i engordar(-se)gras.o gordura, banha grat.i arranhar, co car, raspar grav.a grave, importante, relevante grav.i importar, ser importante, ter import ancia Grenj.o Mariazinhagren.o cereal; trigogrimac.o careta, trejeito
griz.a cinzento(a)griz.ul.o cinzento (ente, ser)gros.o ceitil; moeda; vintemgruk-ru voz de pombogugon.o gobio (peixe)gust.o gosto, sabor gust.um.i tomar o gosto de, saborear, provar gut.i gotejar, pingar gut.o gota, pingo
+G
garden.o jardimgemel.o gemeogem.i gemer gem.o gemidogeneral.e geralmente gentil.a gentil, polido(a), cortes, cavalheiro(a)gi ele, ela (neutro)gi.a seu (dele), sua (dela) (neutro)gib.ul.o corcunda (pessoa), gibosogis ate, a; ate que
goj.a contente; alegre
goj.e contentemente; alegremente goj.i rejubilar-se, alegrar-se, estar contente comgoj.ig.i alegrar, dar prazer, contentar goj.o alegria, gozogoj.plen.a cheio(a) de alegria gu.i gozar, desfrutar, usufruir, saborear, apreciar gust.a exato(a); correto(a); preciso(a)gust.a.temp.e a tempo, a prop osito, no tempo certogust.e exatamente, justamente, em ponto (hora)
+H
Ha.cj.o Jo aozinhohajl.o granizo; chuva de pedra hak.i cortar (com machado), picar, rachar hak.il.o machadohalt halt.u!: alto! halt.i parar, deter-se, demorar-se, fazer altohalt.ig.i parar, reprimir, fazer parar, deter har.eg.o crina, cerda, sedas (de cavalo)har.lig.o tranca (de cabelo)har.o cabelohaut.o cutis, pele
hav.i ter, haver (possuir)hav.o haveres, bens, propriedade hejm.a domestico(a), caseiro(a), de casa hejm.e em casa hejm.e.n para casa hejm.o lar, domiclio, residencia, casa hejt.i aquecer (o forno, o recinto), alimentar (o fogo)hel.a claro(a), luminoso(a), luzente hel.e claramente heler.o heller (moeda da Tchecoslov aquia)help.ant.o auxiliar (pessoa), ajudante help.i ajudar, auxiliar, socorrer help.o auxlio, a juda, socorro, assistencia henrik.o Henrique hepat.o fgadoherb.a de erva herb.a .o prado, campina herb.ej.o prado, erval herb.o erva hered.a.o heran ca hered.i herdar hero.a.o herosmo, alto feito, proeza hero.o her oihiera u ontemho! o...!, oh!, ol a! hodia u hoje
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
16/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 12
hok.et.o ganchinho
hok.o ganchohom.a humano(a)hom.et.o homenzinhohom.o homem, ser humano, pessoa honest.a honesto(a)honest.e honestamente honor.i honrar, acatar, homenagear honor.o honra, decoro, dignidade hont.i envergonhar-se, ter vergonha, corar hont.ind.a vergonhoso(a), torpe hont.o vergonha hop! hop!, upa! (animando cavalo)horlo g.o rel ogiohor.o hora hu! interjeic ao expressando friohuf.o.fer.o ferradura hund.et.o c aozinho, cachorrinhohund.o c ao, cachorrohusar.a de hussardo
+Iia algum(a), um(a), qualquer (especie de)
ia.foj.e
as vezesiam uma vez, em algum tempo, alguma vez id.o filho, descendente, cria, filhote ie em algum lugar ig.i fazer, tornar il.ar.o colec ao de instrumentosili eles, elasili.a seu, sua, deles, delasil.o instrumentoIlz.o nome femininoimag.i imaginar imperi.estr.a do imperador imperi.estr.o imperador imperi.o imperioimplik.i implicar, envolver implik.i g.i embaracar-se impres.i g.em.o impressionabilidade ind.i merecer, ser digno de indiferent.a indiferente indiferent.e indiferentemente in.dign.ig.i indignar indulg.i ser indulgente para, poupar infan.a infantil; pueril infan.ec.o infancia infan.et.o criancinha infan.o crian ca
infer.an.in.o uma habitante do inferno
infer.o infernoinklin.o inclina c ao (de gosto, de car ater), propens aoinsist.e insistentemente insist.i insistir inspir.i inspirar instig.o impulso, incita c ao, ato de instigar instru.i instruir, ensinar, lecionar instrument.o instrumento, ferramenta, utenslioinsult.e com insultoinsult.i insultar, injuriar insult.o insulto, injuria intenc.e intencionalmente, de prop ositointenc.i tencionar, fazer ten c ao de, pretender intenc.o intenc ao, intuito, ten c ao, propositointer entre, no meio de inter.konsent.i acordar, concordar, estar de acordointer.konsil.i g.i conferenciar, discutir, debater intern.e no interiror, internamente intern.e.n para o interior inter.parol.ad.o conversa, troca de ideiasinter.parol.i conversar, palestrar, trocar ideiasinter.spac.o dist ancia, intervalointer.san g.e em troca inter.san g.i trocar, permutar, comutar inter.san g.o troca; permuta c aoinvit.a convidativo(a)invit.i convidar; desafiar
io alguma coisa, uma coisa, algoiom (em) alguma quantidade, um tanto, um poucoiom.et.e um pouquinho, algum tantoir.ad.i andar, caminhar (continuamente)ir.i ir; andar, caminhar it. ital.e: em italianoItal.uj.o It alia iu um certo; alguem; algumiu.foj.e as vezes, por vezesizol.i isolar, ilhar, insular
+J ja com efeito, de fato, sem d uvida jak.o casaco; paleto (de homem) jam ja; agora mesmo; a partir de agora jar.cent.o seculo jar.o ano jen eis, eis aqui, eis a, eis que; jen. . . jen: ora. . . ora jen.a seguinte, este (que se segue) jen.o o seguinte (a ser exposto) jes sim
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
17/37
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
18/37
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
19/37
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
20/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 16
kura g.a corajoso(a); arrojado(a); ousado(a)
kura g.e corajosamente, com bravura kura g.i ter coragem de, ousar kura g.i g.i animar-se, tomar coragem, encorajar-se kura g.o coragem, animo, ousadia kura g.ul.o homem de coragem, valente, bravokurb.a curvo(a), sinuoso(a), tortuoso(a)kur.i correr kur.ul.o corredor (pessoa)kusen.o almofada kus.ej.o leito, cama (de animais)kus.i estar deitado, jazer; estar situado, ficar, estar kus.ig.i por deitado, deitar kus.i g.i deitar-se, estender-se, acamar kutim.a costumeiro(a), habitual, usual kutim.i ter o costume de, costumar kutim.i g.i acostumar-se, habituar-se kutim.o costume, habitokuv.o tina, cuba kuz.et.o priminhokuz.o primokvak voz de r a kvak.i coaxar (r a)kvankam embora, ainda que, ainda se kvant.o quantidade, provis ao, soma kvar quatro (4)kvar.a quarto(a)kvar.ceval.a de quatro cavalos
kvar.jar.a de quatro anos (de idade)kvar.on.jar.o trimestre kvar.on.o um quarto (1/4), a quarta parte kvar.op.a de quartetokvar.op.e em grupo(s) de quatro, (os) quatro juntoskvaza u como se; como que kverk.o carvalhokviet.a quieto(a), calmo(a), sossegado(a), manso(a)kviet.e suavemente, pe ante pe, com assentokviet.ig.i acalmar, aquietar, abrandar, amansar kviet.i g.i acalmar-se, aquietar-se, abrandar-se kvin cinco (5)kvin.a quinto(a)kvin.dek cinquenta (50)kvin.op.e aos cinco, (os) cinco juntos
+Ll, la o, a, os, aslabor.ej.o local de trabalho; oficina; laborat oriolabor.em.a trabalhador, laborioso(a)labor.i trabalhar, obrar, laborar
labor.o trabalho, labor
lac.a cansado(a), fatigado(a)lac.ec.o cansa co, fadiga lac.ig.i cansar lac.ig.i cansar-se, fatigar-se lac.ig.o fadiga; cansacolac.i lacar lac.o cadar co; cord ao; cordel lag.et.o laguinholakt.o leite lam.baston.o muleta lamp.et.o lampadazinha, candeeiro (pequeno)land.o pas, terra, regi aolang.o lngua (anatomia)lard.o toucinholarg.a largo(a), amplo(a)larg.e largamente larm.i lacrimejar, lagrimejar, derramar l agrimaslarm.o lagrima las.i deixar, largar, abandonar, permitir last.a ultimo(a), derradeiro(a)last.e ultimamente la u conforme, de acordo com; ao longo de, por la ud.ind.a louv avel, digno de louvor, merit orio(a)la ut.a alto(a) (voz); forte (som)la ut.e alto, em alta voz lav.i lavar lav.uj.o pia, lavatorio, lavabo
lecion.o lic ao, aula, ensinamentoled.o couroleg.a .o material de leitura leg.ant.o leitor legend.o lenda, legenda leg.i ler legom.o legume lek.i lamber lent.o lentilha leon.o le aolepor.et.o lebrinha lepor.id.o filhote de lebra, lebracholepor.o lebre lern.ant.o aluno, estudante lern.i aprender, estudar lert.a habil, agil, jeitoso(a)lert.e com habilidade lert.ec.o habilidade, jeito, destreza, agilidade lert.ul.o habilidoso (pessoa)leter.o carta, missiva, epstola lev.i elevar, erguer, levantar, suspender lev.ig.i levantar-se, elevar-se; (astro) nascer lev.ig.o o levantar, o nascer (astro)li ele li.a seu, sua, dele liber.a livre, isento(a), independente
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
21/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 17
liber.ig.i libertar, livrar, aliviar
liber.ig.o libertac aoliber.i g.i libertar-se, livrar-se liber.i g.o libertac aolibr.o livrolig.a .o ma co, amarradolig.i ligar, atar, amarrar, vincular lig.ist.o atador, amarrador lign.a de madeira lign.a.ist.a de marceneirolign.a.ist.o marceneirolign.o madeira, lenho, lenha, paulign.o.hak.ist.o lenhador limak.a de lesma limak.o lesma lingv.o lngua, idioma, linguagemlit.a .o roupa de cama; apresto de cama literatur.o literatura liter.o letra lit.et.o caminha lit.o cama, leitoliut.o ala ude liver.i fornecer, dar, entregar log.i engodar, seduzir, atrair log.o atrac ao, engodo, seduc aolo g.ej.o morada, residencia, habita c ao, aposentolo g.i morar, habitar, residir, estar hospedadolo g.ig.i instalar, alojar, acomodar, hospedar lok.o lugar, local, paragem, localidade long.a comprido(a), longo(a), extenso(a)long.e longamente, muito tempolud.i brincar; jogar; representar; tocar (m usica)lud.il.o brinquedolud.kun.ul.o companheiro de jogo, de brincadeira lud.o brincadeira; jogoluks.a luxuoso(a); luxuriante luks.e luxuosamente lul.i embalar, ninar, acalentar lum.a luminoso(a), claro(a), resplandescente lum.e luminosamente lum.et.o luzinha lum.i luzir, alumiar, fulgir lum.ig.i alumiar, iluminar, aclarar; esclarecer lum.ing.o porta-tocha, porta-vela etc.lum.o luz, lume, luzeirolun.o lua lup.id.o filhote de lobo, lobacholup.o lobolustr.o lustre, lampad ario
+Mmajstr.o mestre majstr.o.verk.o obra-prima, obra de mestre makul.i manchar, macular, enodoar mal.afabl.e intratavelmente, grosseiramente mal.agrabl.a desagradavel mal.agrabl.e desagradavelmente mal.akcept.i recusar, rejeitar mal.amik.o inimigo; adversariomal.am.o odio
mal.anta u por tras de, detras de, atras de mal.anta u.a traseiro(a)mal.anta u.e atr as, de trasmal.anta u.e.n para atr asmal.aper.i desaparecer, sumir-se mal.atent.e distraidamente mal.avar.e sem avareza, generosamente mal.bel.a feio(a)mal.bel.ig.i tornar feio, afear, enfear mal.ben.i amaldi coar, maldizer mal.bon.a mau, ruimmal.bon.e mal mal.bon.ec.o maldade, ruindade mal.bon.odor.a fetido(a)mal.bon.odor.i feder, cheirar mal mal.buton.um.i desabotoar mal.dekstr.a esquerdo(a), canhoto(a)mal.dekstr.e.n para a esquerda mal.delikat.a indelicado(a), grosseiro(a), rude mal.delikat.ul.o indelicado (pessoa)mal.dens.i g.i desadensar-se mal.dik.a fino(a), delgado(a)mal.dik.ig.i adelga car, afinar mal.diligent.a pregui coso(a), ocioso(a), indolente mal.diligent.ec.o indolencia mal.diligent.i pregui car, vadiar mal.diligent.ul.o pregui coso (pessoa)mal.dolc.a amargo(a)mal.dolc.e amargamente mal.esper.e desesperadamente mal.esper.i desesperar mal.estim.e desprezadamente mal.estim.i desprezar, querer mal mal.facil.a difcil, dificultoso(a), afanoso(a)mal.facil.e dificilmente mal.felic.a infeliz, desgracado(a), infortunado(a)mal.felic.e infelizmente, desgra cadamente mal.felic.o desgra ca, infelicidade mal.felic.ul.o infeliz (pessoa)
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
22/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 18
mal.ferm.i abrir, descerrar, desabrochar
mal.ferm.i g.i entreabrir(-se), desabrochar(-se)mal.fort.a fraco(a), debil mal.fru.a tardio(a)mal.fru.e tarde mal.fru.i estar atrasadomal.gaj.a triste, sombrio(a)mal.grand.a pequeno(a), min usculo(a)mal.gras.a magro(a)malgra u apesar de, n ao obstante, a despeito de mal.gentil.a grosseiro(a), descortes, aspero(a)mal.gentil.e grosseiramente mal.goj.a triste mal.goj.e tristemente mal.goj.i estar triste, estar aflitomal.goj.ig.i entristecer-se, afligir-se mal.goj.o tristeza mal.gust.e imprecisamente, incorretamente mal.hel.a escuro(a), sombrio(a)mal.help.i atrapalhar, prejudicar, entravar, impedir malic.a malicioso(a)malic.e maliciosamente mal.jun.a velho(a)mal.jun.i g.i envelhecer mal.jun.ul.in.o velha, anci a mal.jun.ul.o velho, anci aomal.just.a injusto(a)mal.just.e injustamente
mal.kar.a barato(a)mal.kar.e por baixo preco; baratomal.kas.i revelar, descobrir, desvendar mal.klar.a turvo(a), obscuro(a), confuso(a)mal.kontent.e descontentemente mal.kroc.i desenganchar, desengatar mal.kura g.e medrosamente, covardemente mal.kviet.a inquieto(a), agitado(a), turbulento(a)mal.lac.i desla car, desenlacar mal.lar g.a estreito(a), acanhado(a)mal.la ud.i reprovar, difamar mal.la ut.a baixa (voz)mal.la ut.e baixo, em voz baixa mal.lert.a desajeitado(a), desastrado(a), inepto(a)mal.lert..e desajeitadamente, desastradamente mal.lev.i abaixar mal.lev.i g.i abaixar-se mal.liber.ej.o pris ao, cadeia mal.lig.i desamarrar, desatar, desligar mal.long.a curto(a), breve mal.long.e pouco tempomal.lum.a escuro(a), trevoso(a), obscuro(a)mal.lum.e escuramente mal.lum.i g.i escurecer mal.lum.o escurid ao, treva(s)mal.modest.a arrogante
mal.mol.a duro(a), rijo(a)
mal.mol.ec.o dureza, rigidez mal.nobl.ul.o homem vil mal.nov.a velho(a), antigo(a)mal.oportun.a incomodo(a), inoportuno(a)mal.ord.ig.i desarranjar, desarrumar, desordenar mal.pac.e em disc ordia mal.pacienc.a impaciente, ansioso(a)mal.pacienc.i impacientar mal.pacienc.i g.i impacientar-se mal.permes.i proibir, reprimir, vedar mal.pez.a leve; ligeiro(a)mal.plac.i desagradar mal.plen.a vazio(a), vacuomal.plen.ig.i esvaziar mal.plen.i g.i esvaziar-se mal.pli menosmal.proksim.a longnquo(a), distante, afastado(a)mal.proksim.e longe, distante mal.proksim.e.n para longe mal.proksim.o en mal.proksim.o: ao longe mal.pur.a sujo(a), impuro(a)mal.pur.a.o sujidade, impureza mal.pur.ig.i sujar, emporcalhar mal.rapid.e vagarosamente, devagar mal.ric.a pobre mal.ric.ul.o homem pobre, (um) pobre mal.rigl.i destrancar (porta, janela)
mal.sa g.a insensato(a), tolo(a), est upido(a), imbecil mal.sa g.ul.o insensato (pessoa), tolo, desajuizadomal.san.a doente, enfermo(a)mal.san.i g.i adoecer, cair doente, enfermar mal.san.o doen ca mal.san.ul.o homem doente, (um) doente mal.sat.a faminto(a), famelico(a), esfomeado(a)mal.sat.i ter fome, estar com fome mal.sat.o fome mal.sek.a umido(a), molhado(a)mal.sincer.a hip ocrita mal.sincer.ec.o insinceridade, fingimento, hipocrisia mal.sprit.a tolo(a), estupido(a), bronco(a), imbecil mal.sukces.o mau exito; malogromal.supr.e embaixomal.supr.e.n para baixomal.supr.e.n.ir.i descer mal.sat.i desprezar, desconsiderar, depreciar mal.spar.e esbanjadamente mal.spar.i dissipar, esbanjar mal.traf.i errar o golpe, falhar mal.trankvil.a intranquilo(a), inquieto(a)mal.trankvil.ec.o ansiedade, inquieta c aomal.trankvil.ig.i inquietar, apoquentar, afligir mal.trankvil.i g.i inquietar-se, afligir-se mal.util.a prejudicial, nocivo(a), daninho(a)
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
23/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 19
mal.util.i ser nocivo, prejudicar, danificar
mal.varm.a frio(a)mal.varm.e friamente, friomal.varm.eg.e muito friomal.varm.et.a fresco(a), ameno(a)mal.varm.et.e frescamente, amenamente mal.varm.o (o) friomal.vast.a apertado(a), acanhado(a), estreito(a)mal.ver.a falso(a)mal.volv.i desenrolar mal.zorg.a descuidado(a)mal.zorg.i descuidar, desprezar mal.zorg.o descuido, desprezomam.et.o teta man g.ad.o refeic ao, comida man g.a .o comida, alimentoman g.i comer man g.o refeic ao, comida, o ato de comer manier.o maneira, modo, forma manik.a de manga (vestimenta)mank.i faltar, escassear, ter carencia de man.o m aoman plat.o palma da m aomantel.o manto, capa, manta, palet o (de mulher)mar.a martimo(a), marinho(a), do mar marcand.o pechincha Marge.nj.o nome femininomarmelad.o doce de frutas (como goiabada etc.)
marmor.a marmoreo(a)marmor.o marmore mar.o mar marsal.o marechal mars.i marchar, andar, caminhar, ir martel.i martelar martel.o martelomastr.in.o patroa, dona, ama, senhora, propriet aria mastr.o patr ao, dono, amo, senhor, propriet ariomastr.um.a de administrac ao domestica mastr.um.i governar, administrar casa maten.a de manha, matutino(a)maten.e de manh a, pela manh a maten.o manh a maten.ru g.o alvorada, aurora, crep usculomaterial.o material; materia-prima matur.a maduro(a), sazonado(a)matur.i g.i amadurecer; tornar-se adultome, mee voz de cabra, ovelha etc.mebl.o movel, traste, alfaia medit.i meditar, ponderar, refletir medol.o miolomejl.o milha (unidade de medida)meleagr.o perumelk.i ordenhar, tirar leite a mem mesmo, proprio
membr.o membro
memor.i lembrar-se (de), recordar-se (de)memor.o mem oria, lembran ca, recordac aomend.i encomendar, pedir; reservar mensog.i mentir, faltar ` a verdade mensog.ul.o mentiroso (pessoa)menton.o queixomerit.i merecer, valer merit.o merito, valor metal.o metal met.i por, colocar, meter, botar meti.a profissional meti.ist.o artfice, artista, oficial meti.o ofcio, mister, arte, profiss aomez.e no meio, no centromez.o meio, centro, metade mi eumi.a meu, minha miau miau (voz de gato)miau.i miar mien.o cara, semblante, fisionomia migr.ad.o migra c aomigr.ant.o viandante migr.i migrar, transmigrar, correr terrasmiks.i misturar, mesclar, baralhar, mexer mil mil (1.000)mil.foj.e mil vezesmilit.a militar, belico(a)
milit.ist.o soldado, militar, guerreiromilit.o guerra mil.o milhar mil.obl.e mil vezesminac.i amea car, intimidar, pairar minut.o minutomirakl.a milagroso(a), miraculoso(a)mirakl.e milagrosamente, miraculosamente mirakl.o milagre, prodgiomir.e admiravelmente mir.i admirar-se, estranhar mir.ig.i admirar, atordoar, estontear, surpreender mir.ind.e admiravelmente, maravilhosamente mir.o admirac ao, espantomizer.a miser avel mizer.e miseravelmente mizer.o miseria, desgra ca, pen uria, indigencia mizer.ul.o miser avel, indigente, necessitadomok.e em tom de zombaria mok.i zombar de, escarnecer de, ca coar, trocar mol.a mole, fofo(a), suave, macio(a)moment.o momento (tempo), instante monarh.o monarca monat.o mesmond.o mundo, orbe (terrestre)moner.ist.o fabricante de moeda
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
24/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 20
moner.o moeda
mon.o dinheiromonstr.a monstruoso(a)monstr.o monstromont.et.o morro, colina mont.o monte, montanha montr.ad.i mostrar (continuadamente)montr.i mostrar, apontar, indicar, assinalar montr.i g.i mostrar-se, exibir-se, aparecer mon.uj.o carteira de dinheiromord.ad.o ac ao continuada de morder mord.et.i roer, mordicar mord.et.o mordidinha mord.i morder, dar dentadas
morga u amanh a morga u.a de amanh a, cr astino(a)mort.bat.i bater para matar mort.e de morte mort.i morrer, falecer, finar-se mort.ig.a que mata, mortal mort.ig.i matar mort.ig.o assassniomort.int.in.o defunta, finada, falecida mort.int.o defunto, finado, falecidomort.o morte, falecimento, obitomort.paf.i atirar para matar (com arma)most.o Vi.a Reg.a Most.o: Vossa Majestade mov.i mover, mexer, deslocar, movimentar mov.i g.i mover-se, mexer-se mov.o movimentomuel.ej.o (casa de) moinhomuel.ist.et.o moedorzinho (pessoa)muel.ist.o moedor (pessoa)mug.i mugir, bramir, bramar, rugir mult.a muito(a) (quantidade)mult.e muito; mult.e da: muito(s)mult.e.kost.a custoso(a), precioso(a), de alto valor mult.kolor.a multicor mult.nombr.a numeroso(a)
mult.o muito, grande quantidade mult.valor.a muito valioso(a)murmur.i murmurar murmur.o murm uriomur.o muro, parede mus.a de camundongomusk.a de musgomusk.o musgomus.o camundongo, ratinhomus.o mosca muzik.ist.o musicomuzik.o musica (arte)
+Nnaci.a nacional nag.i nadar naiv.a ingenuo(a), c andido(a), inocente najbar.o vizinhonajl.i pregar, cravar, fixar najl.o prego, cravonan.a nanico(a), an ao, an a, de an aonan.o an aonask.i parir, dar ` a luz
nask.i g.i nascer, vir `a luz nask.i g.o nascimentonatur.a natural natur.o natureza nau nove (9)nau.a nono(a)naz.o nariz naz.tru.o narina, fossa nasal naz.tuk.o lencone n aone.atend.at.a inesperado(a), inopinado(a)neces.e necessariamente ne.dank.em.o ingratid aone.for.ig.ebl.a imprescindvel, indispens avel ne g.a de neve ne g.e.blank.a branco-neve (cor)ne g.i nevar ne g.o neve ne g.ul.in.o Branca de Nevenek nemne.long.a curto(a); ne.long.a temp.o: pouco tempone.long.e pouco tempo, recentemente nenia de nenhum tipo ou qualidade neniam nunca nenie em nenhum lugar, em parte alguma neniel de nenhum modo, de nenhuma maneira neni.ig.i anular, aniquilar, reduzir a nada nenio nada, coisa alguma neniom em nenhuma quantidade neniu ninguem, nenhuma pessoa; nenhum(a)ne.ordinar.a incomum, raro(a), extraordin ario(a)nep.et.o netinhonep.o netonepr.e absolutamente; infalivelmente ne.rapid.e vagarosamente, devagar, lentamente ne.re.kon.ebl.a irreconhecvel nerv.o nervone.sat.ig.ebl.a insaci avel nest.o ninho
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
25/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 21
ne.venk.ebl.a invencvel
ne.vol.e vol.e ne.vol.e: quer queira quer n aone.vol.ont.e de ma vontade ni nosni.a nosso(a)nigr.a preto(a); negro(a)nigr.a.har.a de cabelo negronigr.e negramente, de negronobel.ul.o nobre (pessoa)nobl.a nobre, magnanimo(a), elevado(a)nokt.a noturno(a)nokt.e a noite, de noite nokt.i g.i anoitecer nokt.i g.o (o) anoitecer nokt.o noite nokt.o.mez.e a meia-noite nokt.o.mez.o meia-noite nombr.o numero (contagem)nom.i nomear, denominar, chamar nom.o nome normal.a normal not.i anotar, notar, tomar nota de nov.a novo(a), recente nov.a .o novidade, notcia, coisa nova nu eia!, ent ao!, vamos!, bem, pois bem!, pois, ora nub.o nuvemnud.a nu(a), despido(a)nud.pied.a de pes nus, descal co(a)
nuk.o nuca nuks.o noz nul.a nulo(a)nun agora, neste instante nur somente, so, apenasnur.mal.grand.a somente pequeno(a)nutr.a .o alimentonutr.i alimentar, nutrir
+Oobe.em.a obediente, docil obe.i obedecer, observar (ordem, lei), acatar objekt.o objeto; assunto; coisa observ.i observar odor.o odor; cheiro; halitoofend.i ofender, desfeitar, injuriar, ultrajar ofer.i oferecer, ofertar oficir.o oficial militar ofic.o emprego, ofcio, cargo, posto, fun c aooft.e frequentemente, muitas vezesoh!, oho! o.. . , oh!, ol a!
ok oito (8)
okaz.e casualmente; eventualmente okaz.i acontecer, suceder, ocorrer, realizar-se okaz.o caso, ocasi ao, ocorrencia, acontecimentookcident.a ocidental okcident.e.n para o ocidente, para o oeste okcident.o ocidente, oeste okul.o olhookul.vitr.oj oculosol do que, que (em compara c ao)ole.a oleoso(a)ole.o oleoombr.o sombra ond.o onda, vaga oni (pron. pessoal indefinido) se, a gente opini.i opinar, achar, julgar or.a de ouro, aureo(a)or.a.ist.o ourivesor.azen.o burro de ouroord.ig.i arranjar, arrumar, ordenar, p or em ordemordinar.a ordin ario(a), usual, comum, habitual ordinar.e habitualmente, comumente ord.o ordem, disposic ao, arranjoordon.ad.i ordenar (repetidamente)ordon.i ordenar, mandar, prescrever, comandar ordon.o ordem; prescric ao; mandamentoorel.o orelha orf.in.o orf a
orgen.ist.o organista orient.a oriental orient.e.n para o oriente, para o leste orient.o oriente, este, leste orkestr.an.o membro de uma orquestra ornam.a.o ornamento, adorno, enfeite, adere coornam.i ornamentar, adornar, enfeitar, decorar or.o ouroost.et.o ossculo, ossinhoost.o ossoov.o ovo
+Ppacienc.e pacientemente, com paciencia pac.o paz pa.cj.o papai (forma carinhosa)paf.ark.o arco (arma)paf.i atirar (com arma), disparar, fazer fogopaf.il.o espingarda, fuzil, rifle paf.mort.ig.i matar a tiro (de arma)paf.o tiro
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
26/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 22
pag.i pagar, custear
pag.o pagamentopagi.o pagem, escudeiropag.o pagina, lauda pajac.o palha co, histri aopajl.a de palha pak.o pacote, embrulhopalac.a palaciano(a)palac.o pal acio, pa co, solar palat.o palato, ceu da boca pal.ig.i empalidecer palpebr.um.i piscar, pestanejar palp.i apalpar, palpar, tatear pan.a de p aopan.bul.o bola de p ao, torr ao de p aopa.nj.o mam ae, m aezinha (forma carinhosa)pan.o p aopantalon.o calca(s)pap.a papal, papalino(a)papili.o borboleta pap.o papa, sumo pontfice pardon.i perdoar, desculpar, indultar, excusar pardon.o perd aoparenc.ar.o parentela parenc.o parente park.o parque par.o par, casal, parelha, junta; n umero par paroh.a paroquial
paroh.estr.o paroco, cura, vigario, abade parol.i falar part.o parte, frac ao, parcela, quinh ao, por c aopart.o.pren.i participar (de), tomar parte (em)pasager.o passageiro (de avi ao, navio etc.)pas.ant.o transeunte, viandante pas.i passar pas.ig.i passar, fazer passar pasport.o passaporte past.o pasta, massa pastr.o padre, sacerdote, pastor, clerigo, reverendopas.ad.o passo, marcha, andadura, pisada, (o) andar pas.i andar, caminhar, dar passo(s)pas.o passopast.ej.o pasto, pastagempast.i apascentar, pastorear, levar para pastar past.ist.in.o pastora past.ist.o pastor pat.o frigideira patr.a paternal, paterno(a), patronmico(a)patr.in.et.o m aezinha, mam ae patri.nj.o m aezinha, mam ae patr.in.o m ae patr.o paipatr.uj.o patria pec.et.o fragmento, migalha, pedacinho
pec.o peda co, bocado, naco
pec.o breu, piche, pez pedik.o piolhopek.o pecadopel.i tanger, tocar (alim arias); levar; conduzir pelt.o pelica, pele pend.i pender, estar pendurado; ser enforcadopend.ig.i pendurar, dependurar; enforcar pend.ig.il.o forca, patbulopend.ig.it.o enforcadopen.e penosamente penetr.em.a penetrante penetr.i penetrar, introduzir-se penetr.ig.i impregnar pen.i esforcar-se (por), empenhar-se empenik.o pincel pen.o esforco, empenhopen.plen.a repleto(a), recheado(a)pens.i pensar, julgar, achar, crer pens.o pensamentopentr.a.o pintura, quadropentr.i pintar, pincelar; descrever pentr.ind.a pitoresco(a)per por, por meio/intermedio de, com (instrumento)perd.i perder perd.i g.i perder-se pere.i perecer, destruir-se pere.ig.i arruinar, estragar, destruir
perfekt.e perfeitamente perfid.i trair, atrai coar, enganar perfid.o trai c aoper.labor.i ganhar (pelo trabalho)perl.o perola permes.i permitir, consentir, dar licen ca, autorizar permes.o permiss ao, consentimento, licenca persekut.i perseguir, acossar persist.e persistentemente, com persistencia persist.em.a persistente, perseverante persist.i persistir, perseverar, insistir person.o pessoa; personagempes.i pesar, tomar o peso de pet.eg.i suplicar, rogar, implorar pet.i pedir pet.o pedidopetol.i garotar, fazer travessuras, traquinar Petr.o Pedropez.a pesado(a); oneroso(a)pez.e pesadamente pez.i pesar (ter peso, ser pesado)pez.o pesopi.a pio(a), piedoso(a), religioso(a), devoto(a)pied.bat.i dar pontape; bater com o pe, com a pata pied.bat.o pontape pied.eg.o pez ao; pata
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
27/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 23
pied.et.o pezinho
pied.fingr.o artelhopied.ir.ad.i andar a pe (habitualmente)pied.ir.i ir a pe pied.o pe pied.prem.i calcar com os pespietism.o pietismo (seita luterana)pik.i picar, aferroar, farpear, ferretoar, pungir pilot.o pilotopinc.ig.i fazer prender (entre duas coisas)pinc.i prender (entre duas coisas); beliscar pingl.o alfinete pint.a pontudo(a), afilado(a), agu cado(a)pioc.o alvi ao, picareta pir.arb.o pereira pir.o pera pistol.o pistola pi.ul.o homem religiosopiz.o ervilha plac.i agradar, aprazer plac.o agrado, prazer plad.et.o pequena travessa plad.o travessa plafon.o tetoplank.o soalho, assoalho, pavimento, pisoplan.o plano, planta (desenho), projeto, tra cadoplant.i plantar Plat.o Plat ao
plaud som de agitac ao da agua, marulhoplej (o) maisplekt.i entrancar, tran car plekt.o.bar.il.o cerca, tapume plen.a cheio(a), pleno(a), completo(a), total plen.a g.a adulto(a), maior plend.e com queixa plend.i queixar-se, lamentar-se, lastimar-se plend.o lamento, queixa, queixume plen.e plenamente plen.ig.i encher, preencher, completar plen.man.o punhadoplen.tuk.o um pano em sua totalidade plen.um.i cumprir, executar plen.um.o cumprimento (de tarefa)plezur.o prazer, deleite, delcia, regalo, gostopli mais (comparativo, quantidade)pli.a suplementar, adicional, novo (mais um)pli.grand.i g.i aumentar, crescer, avultar pli.long.ig.i alongar plor.eg.i solucar, banhar-se em l agrimasplor.i chorar, prantear plor.o choro, pranto, lamentoplu mais (em dura c ao, em continua c ao)plug.o.kamp.o campo aradoplu.ir.i continuar a andar, prosseguir
plum.ar.o plumagem
plumb.a plumbeo(a), de chumboplumb.o chumboplum.kovr.il.o cobertor de pena plum.o pluma, pena; caneta pluv.i chover pluv.o chuva po a raz ao de. . . , cada um, a, por podi.o estrado, tablado, p odiopok som de bicada pokal.et.o ta cinha, copinho (com pe)pokal.o ta ca, copo (com pe)pol. pol.e: em polonespolur.i polir polv.o poeira, popom.a de ma c a pomad.o pomada pom.arb.o macieira pom.o ma c a pomp.o pompa, fasto, fausto, ostenta c ao, gala pont.o ponte popol.a popular popol.amas.o multid ao, turba popol.o povopor para, por, a fim de, em troca de, em prol de pord.eg.o port aopord.et.o portinhola pord.ist.o porteiro
pord.o porta pord.o.gard.ist.o guarda de port aopord.o.hok.o dobradica, gonzo, engoncopork.o porcoport.ad.i levar, carregar (habitualmente)port.i levar, carregar; trazer; vestir portret.o retrato, efgie posed.i prossuir, ter, fruir, haver posed.o posse, possess aopost ap os, depois de, atr as de, por tras de post.a posterior, ulterior post.e depois, atras, em seguida, posteriormente post.e.n para trasposten.o posto (lugar); posto de guarda; cargopost.sign.o indcio, pegada, rastro, vestgiopostul.em.o exigencia, reclama c aopostul.i exigir, reclamar, postular, requerer postul.o exigencia, reclama c aopos.o bolsopotenc.a poderoso(a), potente pot.et.o potinho, vasinhopot.o panela; pote, vasopov.i poder; ter a faculdade de, ter o direito de pov.o (o) poder, faculdade pram.ist.o passador (de barca para travessia)pra.patr.o.j antepassados, avoengos
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
28/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 24
prav.a que tem raz ao, que est a certo(a)
prav.e justamente, com raz aoprecip.e principalmente, em especial, sobretudopreciz.e precisamente, com precis aopreciz.ec.o precis ao, exatid aoprefer.e de preferencia prefer.i preferir, gostar mais de, dar preferencia preg.ej.a de templo, de igreja preg.ej.o casa de orac ao, templo, igreja preg.i rezar, orar, fazer prece preg.o prece, orac ao, reza prem.eg.i esmagar, oprimir, amolgar, calcar, prensar prem.i apertar, comprimir, espremer, esmagar pren.i tomar, pegar, apanhar, agarrar; tirar prepar.i preparar, aparelhar, dispor, aprontar preska u quase, perto de, por poucopret.a pronto(a), disposto(a)preter por diante de, ao lado de, por junto de preter.kur.i passar (correndo) por preter.pas.i passar por, passar ao largo de preter.rajd.i cavalgar ao lado de preter.vetur.i andar (em veculo) ao lado de prezent.i apresentar; oferecer; representar prez.o pre copri a respeito de, sobre, em, acerca de, quanto a primol.o prmula, primavera (flor)princ.in.o princesa princ.o prncipe
printemp.e na primavera printemp.o primavera pri.parol.i tratar de (quest ao), referir, discutir pri.pens.i refletir, meditar, pensar pri.rid.i rir de pri.skrib.i descrever pro por (causa, troca), por causa de, devido a profit.a proveitoso(a), lucrativo(a)profit.i lucrar, aproveitar, tirar proveito de profit.o proveito, vantagem, bem, lucro, benefcioprofund.a profundo(a), fundo(a), entranhado(a)profund.e profundamente profund.i g.i enfronhar-se, aprofundar-se proklam.i proclamar, apregoar, anunciar proksim.a pr oximo(a), junto(a)proksim.e perto; proksim.e de: perto de proksim.i g.i aproximar-se, acercar-se promen.i passear promes.i prometer promes.o promessa, prometimento, promiss aopropon.i propor, aviltrar; oferecer; aventar propon.o proposta, proposi c ao, oferecimento, oferta propr.a pr oprio(a), peculiar, pessoal, intrnseco(a)propr.a.o propriedade (coisa)prosper.i prosperar, ter bom exitoprotest.i protestar, contestar, impugnar
protest.o protesto
prov.i ensaiar, provar, experimentar, tentar proviz.ej.o armazem, dep osito de provis oesproviz.o provis ao, abastecimentoprov.paf.o tiro de prova, de teste prudent.a prudente, de juzo, sensato(a), razo avel pruv.i provar, demonstrar pruv.o prova pugn.o punho (m ao fechada)pulm.o pulm aopun.i punir, castigar pun.o puni c ao, castigopup.o boneco, boneca; crisalida pur.a puro(a), limpo(a)pur.e de modo limpo; puramente pur.ec.o pureza, limpeza, asseio, puridade pur.ig.i limpar, assear, purificar pus.eg.i empurrar com for ca pus.i empurrar, impelir, empuxar pus.o empurr ao, empuxo, impulsopus.vetur.il.o carrinho de m aoput.o poco; cacimba; cisterna putr.i apodrecer, gorar, estar em putrefa c ao
+R
rab.ad.o roubo, saque, pilhagem, rapina rab.ist.a de bandidorab.ist.o salteador, bandido, rapinante, ladr aorabot.i aplainar, lavrar (madeira)radi.i radiar, irradiar, irradiar-se radik.o raiz radi.o raiorajd.ad.o cavalgada rajd.ant.o cavaleirorajd.i cavalgar, andar a cavalo, montar rajt.i ter direito de, poder rajt.o direitorakont.ad.i narrar reiteradamente rakont.ant.in.o narradora, contista rakont.ant.o narrador, contista rakont.i contar, narrar, descrever rakont.o conto, narra c ao, relato, narrativa ramp.i rastejar; engatinhar (o bebe); andar de quatrorand.o borda, margem, beira, extremidade, aba ran.o r a rapid.a rapido(a), celere, apressado(a), veloz rapid.e rapidamente, r apido, depressa rapid.i apressar-se raport.i relatar, referir, comunicar; fazer relat orio de
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
29/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 25
rauk.a rouco(a)
rav.o embevecimento, encantamento, extase raz.i barbear, raspar (a barba), fazer a barba raz.il.o navalha de barba; gilete real.ec.o realidade real.i g.i realizar-se real.o realidade reciprok.e reciprocamente, mutuamente re.dir.i responder, retrucar, redizer; repetir, replicar re.don.i retribuir, restituir, recompensar re.e de novo, novamente re.fal.i recair re.flu.i refluir re.fort.i g.i refortalecer-se re.fres.ig.i refrescar, avivar (cor); refrigerar regal.i regalar, presentear, mimosear, obsequiar regal.o regalo, bom tratamentoreg.ant.o governador, gerente reg.i governar, reger, imperar; dominar, gerir regiment.o regimentoregn.o reino, pas, Estado, na c aore g.a real, de realeza re g.in.o rainha re g.o reire.ir.i voltar re.ir.o volta, regressore.komenc.i recome car re.komenc.i g.i recome car
re.komenc.o recome corekompenc.e em recompensa rekompenc.i recompensar, agraciar, premiar rekompenc.o recompensa, galard ao, remunera c aore.konduk.i reconduzir re.kon.ebl.a reconhecvel re.kon.i reconhecer re.konsci.ig.i fazer recobrar a consciencia re.konsci.i g.i recobrar a consciencia rekt.a reto(a), direito(a)rekt.e diretamente rekt.ig.i retificar, endireitar rembur.i estofar (cadeiras, bancos etc.), acolchoar re.memor.i rememorar, recordar, relembrar re.memor.ig.i fazer recordar re.memor.o mem oria, lembran ca, recordac aore.met.i recolocar; refazer renkont.e de encontrorenkont.i encontrar, achar, deparar renvers.i g.i virar, tombar re.pag.i pagar de volta, retribuir re.parol.i falar novamente re.port.i trazer algo de volta re.postul.i reivindicar, reclamar re.pren.i retomar reputaci.o reputac ao, renome, conceito
re.san.ig.i curar, sarar, sanar
re.san.i g.i recuperar a saude, restabelecer-se re.sid.i g.i sentar-se novamente respekt.a respeitoso(a)respekt.i respeitar respekt.o respeitorespond.i responder; corresponder (a alguma coisa)respond.o resposta rest.a.o restosrest.i ficar, permanecer, restar rest.o resto, resduo, sobra re.trov.i reachar, encontrar de novore.turn.i virar para tr asre.ven.a de volta, de regressore.ven.i regressar, voltar re.ven.o regresso, volta re.vetur.i voltar, regressar (em veculo)rev.i sonhar (acordado), devanear re.vid.i rever re.viv.ig.i ressucitar, reanimar re.viv.i g.i ressucitar-se, reanimar-se rezerv.i reservar, guardar rezign.i resignar, renunciar, abrir m ao de, abandonar rezultat.o resultadoricev.ad.i costumar receber ricev.i receber, obter, haver ric.a rico(a), abundante, fertil ric.a .o riqueza (material)
ric.e ricamente ric.ul.o homem rico, ricorid.i rir, rir-se rid.ind.e ridiculamente, risivelmente rifug.ej.o refugio, abrigorifuz.i recusar, denegar, indeferir, negar, negar-se a rifuz.o recusa, repulsa rigard.i olhar, observar rigid.a rgido(a), rijo(a); inflexvel, austero(a)rigl.i fechar (com ferrolho), aferrolhar, trancar rikolt.o colheita rimark.i notar, observar, assinalar, divisar, reparar rimark.ind.a not avel, observavel rimed.o meio, recurso, expediente ring ring.o: anel ring.eg.o arco (de barril etc.), argola ring.o anel ripet.i repetir, reiterar ripoz.i repousar, descansar, sossegar ripoz.ig.i fazer descansar, repousar ripoz.o repouso, descansoriproc.i censurar, repreender risk.i arriscar, aventurar river.et.o ribeiro, c orrego, arroio, riachoriver.o rioromp.ebl.a fragil
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
30/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 26
romp.i romper, quebrar, partir, fraturar, arrebentar
romp.i g.i romper-se, quebrar-se rond.a redondo(a), circular rond.flug.i voar em crculorond.ig.i arredondar rond.ir.e de modo a mover-se em crculorond.o circunferencia, crculo, cerco; roda ronk.i ressonar, roncar, ronquejar rost.a.o assadorost.i assar, torrar, torrificar, tostar rost.il.o assadeira roz.a de rosa roz.o rosa roz.uj.o roseira Roz.ul.in.o Rosinha (nome feminino)roz.vang.a de bochecha rosada ruband.o fita, tira, faixa rug.a vermelho(a), encarnado(a), rubro(a)rug.e.brul.ant.a esbraseante rug.i g.i corar, enrubescer, avermelhar-se rug.o vermelho, encarnado, rubroruin.ig.i arruinar, fazer cair em runa rul.fal.i rolar, rodar, cair rolandorul.i rolar, rebolar, fazer rolar rul.i g.i rolar, rodar, balancear-se rus. rus.e: em russorust.i enferrujar, criar ferrugem, oxidar-se rust.o ferrugem
ruz.a astucioso(a), astuto(a), ardiloso(a), esperto(a)ruz.o ast ucia ruz.ul.o astucioso (pessoa)
+Ssabl.o areia sag.o seta, flecha sa g.a sensato(a), prudente, ajuizado(a), s abio(a)sa g.e sabiamente sa g.o senso, sensatez sak.et.o saquinho, bolsa, saquitel sak.o saco, bolsa salajr.o salario, ordenado, estipendio, vencimentossal.o sal (de cozinha)salon.o sal ao; sala de visitas; sala de estar salt.e de um salto; aos saltossalt.i saltar, pular salt.o salto, pulosalt.ul.o saltador salut.i saudar, cumprimentar, salvar, cortejar sam.a mesmo(a) (n ao outro, sem altera c ao)
sam.e igualmente, idem
sam.o (o) mesmosam.sang.a consanguneo(a)sam.temp.e ao mesmo tempo, simultaneamente san.a s ao, s a, de boa sa ude, sadio(a)san.e com sa ude sang.a sang uneo(a)sang.avid.a sang uin ario(a), feroz sang.o sangue san.ig.a salubre, salutar, sanit ario(a), benefico(a)san.ig.i curar, sanear sankt.a Santo, S ao; santo, sagrado, sacrosankt.ul.o (um) santosan.o saude sap.o sab aosap.um.i ensaboar sat.a saciado(a), satisfeito(a), farto(a)sat.dorm.i dormir (o necessario para satisfazer-se)sat.e fartamente sat.i g.i saciar-se, fartar-se sat.man g.i comer (ate satisfazer-se)sav.i salvar sav.o salva c ao, redenc ao, salvamentosceptr.o cetrosci.i saber; conhecer sci.ig.i comunicar, informar, participar, noticiar sci.ig.o comunica c ao, notificac ao, informac ao, avisosci.o conhecimento, saber, sabedoria, ciencia
sciur.et.o esquilinhosciur.o esquilosci.vol.a curioso(a)sci.vol.e com curiosidade; curiosamente sci.vol.o vontade de saber se se, no caso de sed mas, poremse g.a de cadeira se g.et.o cadeirinha se g.o cadeira, assentosek.a seco(a), enxuto(a), arido(a)sek.ig.i secar, enxugar sek.ig.i secar sekret.e secretamente, sigilosamente sekret.o segredo, sigilo, recatosekv.i seguir, acompanhar; suceder; resultar sekv.o conseq uencia, seguida, cadeia (serie)sel.o sela (de montaria)semajn.o semana sem.i semear, plantar sen semsen.akv.a arido(a)sen.bru.e sem barulho, silenciosamente sen.ces.e incessantemente, sem cessar sen.dan ger.a inofensivo(a), seguro(a)sen.dank.a ingrato(a)
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
31/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 27
send.i remeter, enviar, mandar, expedir, despachar
sen.di.a atesta, sem-deus, descrente, incredulo(a)sen.difekt.a intacto(a)send.it.o enviado, mensageirosen.dub.e sem d uvida sen.fel.ig.i despelar, pelar sen.fin.a infinito(a), sem fim, infind avel, infinda sen.fort.a esgotado(a), exausto(a)sen.fort.i g.i enfraquecer-se sen.frukt.a infrutfero(a)sen.fund.a.o abismosen.gen.e desembaracadamente, desacanhadamente sen.har.a careca, calvo(a)sen.hont.a impudente, desavergonhado(a)sen.inter.romp.e ininterruptamente sen.kompat.a impiedoso(a), insensvel sen.kompat.e impiedosamente, sem piedade sen.konsci.a inconsciente sen.kor.a desumano(a), cruel, sem cora c aosen.kulp.a inocente sen.lim.a sem limites, ilimitado(a), infinito(a)sen.mov.a imovel, estagnado(a)sen.mov.e sem movimentosen.mov.i g.i imobilizar-se, paralizar-se sen.ord.e desordenadamente, sem ordemsen.pedik.ig.i catar piolhosen.pen.e sem trabalho, sem esfor cosen.pri.pens.e irrefletidamente, sem refletir
sen.prokrast.e sem delongas; imediatamente sen.senc.a.o disparate, tolice, absurdo, insensatez sen.senc.e sem sentidosen.sancel.ig.e sem abalar sent.em.a sensvel sent.i sentir, experimentar (sensa c ao)sen.tim.e sem medosent.o sentimentosen.vest.i g.o o ato de despir-se sen.viv.a inanimado(a), morto(a)sen.vort.e sem palavras, em silenciosen.zorg.e descuidadamente, relaxadamente sep sete (7)sep.a setimo(a)sep.dek setenta (70)sep.jar.a de sete anossep.kap.a de sete cabe casserc.i procurar, buscar, pesquisar, investigar sergent.o sargentoserv.ad.o servi co, (o) servir; servico (militar)serv.i servir, secundar, prestar servi co, ajudar serv.ist.in.o criada, servente, servidora, serva serv.ist.o criado, servente, servidor, servoserv.o servi coses seis (6)ses.a sexto(a)
ses.ceval.a de seis cavalos
ses.op.e em grupo(s) de seis, (os) seis juntosses.op.o grupo de seis componentessever.a severo(a), rgido(a), rigoroso(a), austero(a)sever.e severamente, com severidade sever.ec.o severidade, rigor, rijeza si si (pron. pessoal reflexivo)si.a seu, sua (do sujeito da ora c ao)sid.ant.o aquele que esta sentadosid.i estar sentado, assentar; estar pousado (p assaro)sid.ig.i fazer sentar sid.ig.i sentar-se, assentar-se signal.o sinal; an uncio; avisosign.i marcar, indicar, assinalar, significar signif.i significar, denotar, querer dizer sign.o sinal, marca, ndice; signo, pontosilent.a silencioso(a)silent.e silenciosamente silent.i calar, silenciar, guardar silencio, estar caladosilk.a de seda, sedoso(a)silk.o seda simil.a semelhante, similar, parecido(a)simil.i ser semelhante, parecer, parecer-se simi.o smio, macacosimpl.a simples, mero(a), singelo(a)simpl.e simplesmente si.n.don.a dedicado(a), devotado(a)si.n.gard.a cauteloso(a), cauto(a)
si.n.gard.e cautelosamente sinjor.in.o senhora, dama; dona sinjor.o senhor, domsitel.o balde; ca camba situaci.o situa c ao, posi c ao, condi c ao, circunstancia skandal.o escandaloskarlat.o escarlate (cor)skatol.et.o caixinha skatol.o caixa skerm.ist.o esgrimista skrib.i escrever sku.i sacudir, abalar, estremecer sku.ig.i abalar-se, estremecer, trepidar, sacudir-se sku.o abalo, estremecimento, sacudidela, trepida c aosmerald.a de esmeralda smerald.o esmeralda (pedra preciosa)soif.i estar com sede, sentir sede; ter sede de soif.o sede sojl.o soleira, limiar (de porta)sol.a so; unico(a); sozinho(a)soldat.a de soldadosoldat.o soldado; praca (soldado)sol.e somente, so, a sos, unicamente somer.a de ver aosomer.e no ver aosomer.o ver ao
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
32/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 28
song.i sonhar
song.o sonho (dormindo)son.i soar, produzir som; bater (horas)sonor.i soar, vibrar; zumbir sonor.ig.i fazer soar; tocar sopir.e entre suspirossopir.o suspiro, ansiedade, saudade sorc.ad.o feiti caria, bruxaria, magia (a c ao)sorc.arb.ar.o floresta encantada sorc.art.o (arte de fazer) feiti caria, bruxaria, magia sorc.i fazer feiti caria; enfeiticar; encantar sorc.ist.in.o feiticeira sorc.o encanto, feiti cosorc.vort.o palavra magica, palavra encantada sort.o sorte, sina, fado, destinosovag.a selvagem, gentio(a), bravio(a)sovag.e selvagemente spac.o espa co, extens ao, ambitospad.o espada special.ist.o especialista spegul.et.o espelhinhospegul.o espelhospir.eg.i respirar ofegantemente, ofegar, arfar spir.i respirar, espirar spirit.o esprito; geniospir.o sopro, respiro; suspirosprit.a.o dito espirituoso; piada sprit.ec.o espirituosidade
sput.i escarrar; cuspir stabl.o cavalete, bastidor, banco (de carpinteiro etc.)stal.o est abulo, curral, pocilga, redil, estrebaria stan.a de estanhostang.o pau, estaca, vara, mastro, poste, haste star.i permanecer (de pe), estar de pe; estar situadostar.ig.i por de pe, levantar, erguer, erigir, fundar star.i g.i levantar-se, p or-se de pe, erguer-se statu.o est atua steb.o pespontostel.o estrela; astrosterk.o esterco, estrume, adubostern.i estender (horizontalmente)stomak.o est omagostrab.e de soslaiostrang.a estranho(a), esquisito(a), singular strang.ul.o estranho (pessoa)strat.o rua strec.i entesar, esticar, retesar; armar (mola, arco)strig.o coruja stri.o tira, faixa, barra, listra, tra co, estria strut.a de avestruz stud.o estudosub sob, debaixo de, por baixo de, abaixo de sub.akv.i g.i submergir-se sub.e debaixo
sub.for g.i colocar ferradura, ferrar
sub.ir.i por-se, descer (astro)subit.e de subito, subitamente, de repente sub.met.i submeter sub.tegment.o agua-furtada, s ot ao, desv aosub.ter.a subterraneo(a)sufer.i sofrer, penar, suportar, padecer; tolerar sufer.o sofrimento, padecimentosufic.e bastante, em quantidade suficiente; basta! sufic.eg.e abundantemente sufic.i bastar, chegar, satisfazer, ser suficiente sufok.i sufocar, entalar, abafar, estrangular, asfixiar suk.a suculento(a)sukces.a bem sucedido(a), com bom resultadosukces.e com sucessosukces.i ser bem sucedido, ter bom exito, conseguir sukces.o bom exito, sucessosuker.a.ist.o doceiro, confeiteirosuker.o acucar suk.o suco, seiva, sumosulfur.o enxofre sum.o soma, import ancia, quantia, total sun.a solar sun.lev.i g.o nascer do sol sun.o sol super por cima de, sobre (sem haver contato), emsuper.a superior super.flu.a superfluo(a)
super.fort.e veementemente super.i superar, ser superior a, exceder, suplantar super.sut.i sobrecarregar, cobrir, cumular sup.o sopa supoz.i supor, conjeturar, fazer de conta, crer supr.a superior supr.a .o superfcie supr.e em cima, por cima, no altosupr.e.n para cima supre.n.ir.i subir, ascender supre.n.ramp.i escalar supr.o cimo, alto, cume, vertice, auge sur sobre (havendo contato), em, em cima de surd.a surdo(a), mouco(a)sur.ir.i subir, ascender sur. et.i jogar por sobre sur.met.i aplicar, apor; vestir sur.pas.i andar por sobre surpriz.i surpreender, sobressaltar sur.ramp.i escalar sur.skrib.o subscrever, assinar sur.smir.i untar sur.tir.i puxar por sobre surtut.o sobretudo, casac aosur.vers.i regar suspekt.e suspeitosamente, em suspeita
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
33/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 29
suspekt.i suspeitar, andar desconfiado, desconfiar de
suspekt.ind.a suspeito(a)svarm.i enxamear, pulular, formigar sven.i desmaiar, desfalecer, esvanecer sving.i agitar (lenco, cauda etc.), sacudir, mexer
+Ssaf.id.et.o borregosaf.id.o cordeirosaf.o carneirosaf.o.kap.o cabe ca de carneirosa jn.e aparentemente sa jn.i parecer, ter aparencia de, afigurar-se sa jn.ig.i simular, fingir, aparentar sancel.i g.i vacilar, hesitar, titubear, abalar-se sancel.i g.o vacilo, hesitac aosan g.i mudar, modificar, trocar; converter san g.i g.i mudar; modificar-se sarg.i carregar (arma)sar g.i carregar (navio, animal etc.); p or carga emsar g.o fardo, carga, pesosat.i apreciar, prezar, estimar, gostar de saum.a espumoso(a)
saum.ig.i espumar, espumejar serc.i gracejar, brincar, pilheriar, ca coar serc.o gracejo, pilheria, brinquedo, ca coada si ela si.a seu, sua, dela sip.et.o navio pequenosip.o navio, barco, embarca c ao, nausir.i rasgar, dilacerar slos.i fechar (com chave), trancar slos.il.o chave smir.i rebocar (parede); lambuzar, untar, lubrificar snur.far.ist.o fabricante de corda snur.o corda sovel.i remover, apanhar (com p a)sovel.il.o pa sov.i empurrar (fazer deslizar)spar.i economizar, poupar spin.i fiar, reduzir a fio; urdir, tecer spin.il.o fusospin.rad.o roda de fiar srank.o arm ario; estante sra ub.i parafusar, atarraxar stel.i furtar, gatunar, roubar, larapiar stel.ir.i ir furtivamente, ` as ocultasstel.ist.o gatuno, ladr aostel.o furto, roubo
stip.o acha, cepo, talho (de madeira)
ston.a de pedra, petreo(a), pedral ston.eg.o penedo, rochedo, rocha ston.et.o seixo, pedrinha, calhauston.ig.i petrificar, empedernir ston.i g.i petrificar-se ston.o pedra stop.i tapar, tampar, arrolhar, obstruir strump.o meia (de mulher)stup.ar.o escada stup.et.ar.o escada portatil stup.o degrausu su.o: sapato, cal cadosuld.i dever (ter dvida(s); agradecer)suld.o dvida, (o) dever, obriga c aosultr.o ombrosu.o sapato, calcadosu.pland.o sola de sapatosut.i entornar, despejar, derramar (s olidos, gr aos)svit.o suor, transpira c ao
+Ttabl.et.o mesinha
tabl.o mesa, tavola tabl.o.tuk.o toalha de mesa tabul.et.o tabuinha, tabuleta; prancheta tabul.o t abua; tabuleiro; quadro; prancha; placa tacment.o destacamento; turma, turno; equipe tag.a diurno(a)tag.e de dia tag.i g.i amanhecer, alvorecer tag.i g.o romper do dia; amanhecer; alvorecer tag(-).man g.o almo cotag.mez.e ao meio dia tag.mez.o meio-dia tag.o dia tajlor.a de alfaiate tajlor.et.o alfaiatezinhotajlor.o alfaiate takt.o compasso, andamento, cadencia; tino, tactotalar.o toga, beca (de juzes, professores etc.)tambur.o tambor, caixa de rufotamen contudo, todavia, entretantotapet.o forro (de parede)tapis.o tapete task.o tarefa; dever (escolar), empreitada taug.a apto(a), capaz, conveniente, prest avel taug.i convir, prestar-se (para), servir, valer t.e. tio est.as: isto e
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
34/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 30
ted.i entediar, enfadar, aborrecer
ted.i g.i entediar-se, enfadar-se, aborrecer-se tegment.o telhadoteler.et.o pratinho, prato pequenoteler.o pratotemp.o tempo (dura c ao)ten.i segurar, sustentar, manter, conservar ter.bul.o bola de terra, torr ao de terra ter.e na terra, no solo, no ch aoter.e.n a terra, ao ch aoter.o Terra, terra, solo, ch aoterur.a terrvel, horrvel, pavoroso(a), terrificante terur.e terrivelmente terur.i aterrorizar, terrorizar, apavorar terur.o terror, horror, pavor tia de tal especie; tal tial por isso, por esse motivo, por essa raz ao, portantotiam nesse tempo, naquele tempo, ent aotia.manier.e desse modo; de tal modotiar.o tiara tie la, ali, a; ci tie ou tie ci: aquitiel assim, dessa maneira, daquela maneira; t ao; tantotie.n para l a, para esse(s)/aquele(s) lugar(es)tikl.i fazer c ocegas emtili.o tlia tim.e com medotim.i temer, recear, ter medo de, acanhar-se timian.o tomilho, timo (vegetal)
tim.ig.a amedrontador(a), horripilante tim.ig.i atemorizar, amedrontar tim.o medo, receio, temor tim.ul.o covarde, medroso, fracotio isso, aquilotiom tanto(s), t ao, em tal quantidade tir.best.o animal de tra c aotir.i tirar, puxar, arrastar, sacar tiu esse; essa; aquele; aquela toler.ebl.a toler avel, sofrvel toler.i tolerar, suportar, ag uentar, aturar tol.o pano (de linho ou canhamo); tela tomb.ej.o cemiteriotomb.o t umulo, tumba, jazigo, sepultura, cova tond.i tosquiar, tosar, cortar (com tesoura)tond.il.o tesoura tondr.i trovejar, atroar, ribombar ton.o tom, sonancia, toada torn.il.o tornotorn.ist.o torneirotornistr.o mochila; alforje tra atraves de, por, por entre trab.o trave, viga, barrote tra.bor.i perfurar tradici.o tradic ao, h abitotraduk.int.o tradutor
traduk.o traduc ao
traf.i acertar (no alvo), alcan car (um fim), atingir tra.i g.i transpassar, varar tra.ir.i atravessar, percorrer trakt.i tratar, agenciar tra.kur.i percorrer; atravessar (correndo)tranc.i cortar (com faca), talhar, partir tranc.il.et.o canivete tranc.il.o faca trankvil.a tranquilo(a), calmo(a), sereno(a)trankvil.e tranquilamente trankvil.ig.i tranqulizar, acalmar, sossegar trankvil.i g.i tranquilizar-se, acalmar-se trankvil.o tranquilidade, serenidade, calma, sossegotrans alem de, do outro lado de trans.ir.i transpor; ultrapassar trans.pas.i transpor, passar, exceder, baldear-se trans.port.i transportar, transladar trans.salt.i saltar para o outro ladotrans.vetur.i transpor; ultrapassar (em veculo)trans.vetur.ig.i fazer transpor (em veculo)tra.pas.i atravessar, passar, percorrer tra.pas.ant.o aquele que atravessa tra.penetr.i penetrar (totalmente)tra.pik.i traspassar, varar tra.tranc.i cortar (dividindo)tra.viv.i passar, viver, atravessar (uma epoca)tre muito
trem.i tremer, tiritar trem.ig.i estremecer, fazer tremer tre.mol.a de faia preta, de choupo tremedor ( arvore)tremp.i imergir; molhar com lquidotren.i arrastar, levar de rastos, puxar tren.i g.i arrastar-se trezor.ej.o tesouro (local)trezor.ist.o tesoureirotrezor.o tesourotri tres (3)tri.a terceiro(a)tri.angul.e triangularmente, em forma de triangulotri.dek trinta (30)tri.e em terceiro lugar tri.foj.e tres vezestri.hor.a de tres horastrik.i tricotar, fazer meias, fazer renda trink.a.o bebida trink.ej.o bar; bebedourotrink.i beber, tomar trink.mon.o gorjeta tri.o triotri.op.e em grupo(s) de tres, de tres em trestri.op.o terceto, triotri.tag.a de tres diastro demais, demasiado, excessivamente
-
8/8/2019 Glosaro Elektitaj Fabeloj
35/37
GLOSARO ELEKTITAJ FABELOJ 31
trog.et.o cochinho, pequeno cocho
tro.i exagerar tromp.i enganar, iludir, burlar, fraudar, ludibriar tron.o tronotrov.i achar; encontrar trov.i g.i achar-se, encontrar-se trud.em.a importuno(a)trumpet.o trombeta trunk.et.o haste, talotrunk.o tronco, caule tru.o buraco, abertura, furo, orifciotualet.o vestu ario, toilettetuj logo, imediatamente, j a tuk.et.o paninhotuk.o panoturment.i atormentar, supliciar, torturar, afligir turn.ad.i sin revirar-se (repetidamente)turn.i girar, virar, voltar, volver, rodar, voltear turn.i g.i virar-se, girar-se, voltar-se, dar voltasturn.rost.il.o churrasqueira tur.o torre turt.o rola; juriti (ave)tus.eg.i esbarrar; cutucar, catucar tus.et.i tocar de leve, rocar tus.i tocar, mexer, bulir tut.a todo(a), inteiro(a), total tut.e totalmente, plenamente, absolutamente tut.mond.a mundial; universal
tut.mond.e mundialmente; universalmente
+Uuhu voz de coruja uln.o ulna, vara (medida); regua de alfaiate unc.o onca (medida de peso)ung.eg.o garra ung.o unha (de dedo)unu um (1)unu.a primeiro(a)unu.a.foj.e pela primeira vez unu.anim.a un anime unu.e primeiramente, em primeiro lugar unu.j unusunu.korn.ul.o unic orniourb.a urbano(a), de cidade urb.o cidade urs.a de ursours.id.o filhote de ursours.o ursourtik.o urtiga
util.a util, profcuo(a), salutar, vantajoso(a)
util.i ser util, ter utilidade uz.i usar, empregar, servir-se de
+Vvag.i vagar, errar, vadiar, perambular, vagabundear vag.ul.o errante, vagabundo (pessoa)val.o vale valor.a valioso(a)valor.i valer, ter valor de van.a v ao, v a, in util, esteril, improfcuo(a)van.e em v ao, debalde, inutilmente vang.o face (do rosto), bochecha vang.o.frap.i esbofetear vang.o.frap.o bofetada, tabefe varb.i aliciar, angariar, engajar, recrutar, alistar varm.a quente, acalorado(a)varm.e de modo quente, quente varm.eg.e de modo abrasador, muito quente varm.eg.ig.i aquecer, esquentar (abrasadoramente)varm.eg.o grande calor, grande quentura varm.et.a tepido(a), morno(a)varm.ig.i aquecer, esquentar
varm.i g.i aquecer-se, esquentar(-se)Varsovi.o Varsovia vart.i tratar, cuidar (de crian ca)vast.a vasto(a), espa coso(a), amplo(a)vast.e espa cosamente, amplamente vaz.ar.o sortimento de vasosvaz.o vaso, recipiente, vasilha ve ve al...!: ai de...!, pobre de...!; ho ve!: ai! vek.i despertar, acordar vek.i g.i despertar, acordar velk.i murchar, fanar, definhar, fenecer vel.o vela (de embarca c ao)v